Opis Dobrej Praktyki
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
OPIS DOBREJ PRAKTYKI 1. Dane dotyczące podmiotu/podmiotów realizujących lub zasłużonych dla realizacji opisanych inicjatyw lub praktyk nazwa inicjatywy Szczeciński Obszar Metropolitalny nazwa podmiotu Stowarzyszenie Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego (SSOM) dokładny adres ul. Janosika 8, 71-424 Szczecin województwo Zachodniopomorskie telefon +48 91 449 60 90 Adres strony www.som.szczecin.pl internetowej faks +48 91 449 60 90 adres e-mail [email protected] 2. Rodzaj(e) współpracy (zaznacz): miedzy sąsiednimi gminami między sąsiednimi gminami i powiatami miedzy województwami gmin i powiatu gmin i powiatów z województwem inne: współpraca z uczelniami wyższymi (Uniwersytet Szczeciński, Uniwersytet Warszawski, izby gospodarczo-handlowe (Północna Izba Gospodarcza, IHK Neubrandenburg), niemieckie JST, Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pomerania, organizacje krajowe: Unia Metropolii Polskich, Związek Miast Polskich, organizacje międzynarodowe: METREX 3. Przedmiot współpracy Stowarzyszenie Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego (SSOM) to organizacja bazująca na solidarnej współpracy samorządów i koordynująca prace zmierzające do stworzenia silnego ośrodka metropolitalnego. Wspólne prace polegają m.in.: na przygotowaniu koncepcji zarządzania Szczecińskim Obszarem Metropolitalnym, strategii rozwoju, zintegrowanych planów, wprowadzeniu uregulowań legislacyjnych, lobbingu i innych działaniach eksponujących atrakcyjność inwestycyjną, gospodarczą i kulturową obszaru. 4. Opis działań U podstaw powołania Stowarzyszenia w 2005 roku legło przeświadczenie, że obecny jednolity model gminy nie stwarza wystarczających możliwości rozwoju i realizacji ponadgminnych projektów infrastrukturalnych, których celem jest trwały i zrównoważony rozwój całego regionu, zwiększenie jego międzynarodowej roli oraz poprawa jakości życia wszystkich jego mieszkańców. W bieżącym roku Stowarzyszenie obchodzi 10- lecie istnienia. Członkami założycielami są: Województwo Zachodniopomorskie, Gmina Miasto Szczecin, Gmina Dobra, Gmina Goleniów, Gmina Gryfino, Gmina Kobylanka, Gmina Kołbaskowo, Gmina Police, Gmina Stare Czarnowo. W kolejnych latach do Stowarzyszenia dołączyły: Miasto Stargard Szczeciński, Gmina Stargard Szczeciński, Gmina Nowe Warpno, Starostwo Powiatowe w Policach, Gmina Stepnica, Miasto Świnoujście. Utworzenie Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego (SOM) wiąże się z podjęciem działań, które w konsekwencji doprowadzą do wzmocnienia istniejących związków między Szczecinem a obszarami przyległymi, do wypracowania i wdrożenia spójnego systemu urbanizacji, zintegrowania sieci transportowej i łączności, wzmocnienia kapitału społecznego. Pociągnie to za sobą wzrost gospodarczy, ulegną zmniejszeniu negatywne skutki migracji w kierunku kilku sprawniej funkcjonujących miast, uruchomi się proces zapobiegania peryferyzacji miasta rdzeniowego i regionu. Oprócz działań statutowych SSOM aktywnie współdziała na rzecz wprowadzania nowych, innowacyjnych metod organizacji i zarządzania (zastosowanie zróżnicowanych instrumentów finansowych w zarządzaniu gminą) oraz promowania lokalnych atutów inwestycyjnych, podnoszenia kwalifikacji kadr administracyjnych i tworzenia nowej kultury organizacyjnej, motywującej do twórczego, afirmatywnego nastawienia do zmian w kraju. SSOM współpracuje z innymi podmiotami w oparciu o zasady: partnerstwa i pełnej transparentności działań, subsydiarności. Ze względu na zróżnicowany charakter członków SOM, szczególnie ważne znaczenie dla Stowarzyszenia ma zadanie wzmocnienia partnerstwa miejsko-wiejskiego. Szczeciński Obszar Metropolitalny, liczący powyżej 687 tys. mieszkańców, o powierzchni 2 795 km, jest ośrodkiem metropolitalnym o unikalnym w skali kraju nadgranicznym położeniu. Znajduje się w strefie oddziaływania większych zagranicznych metropolii (Berlin, Region Ǿresund wraz z Kopenhagą, pełniącego rolę metropolii bałtyckiej). Potencjał ludnościowy SOM (40% ogółu mieszkańców województwa zachodniopomorskiego), przestrzenny (12,2% powierzchni województwa) i gospodarczy (45,8% ogółu podmiotów gospodarczych) określa rangę SOM w skali regionu zachodniopomorskiego, wskazuje także na skalę powiązań funkcjonalnych (społecznych, gospodarczych, przestrzennych, komunikacyjnych) w ramach obszaru. Z uwagi na brak dużych ośrodków miejskich mogących pełnić funkcję metropolitalną we wschodnich regionach przygranicznych Niemiec, regionalna strefa oddziaływania miasta rdzeniowego SOM wykracza poza granice kraju poprzez rozszerzenie wpływu obszaru metropolitalnego Szczecina na przygraniczne gminy niemieckie. SSOM realizuje wizję rozwojową zawartą w strategii SOM, przyjętej w dniu 10.10.2014 r. „Spójna i atrakcyjna przestrzeń, nowoczesna i konkurencyjna gospodarka, wykształcone i świadome swej tożsamości społeczeństwo, dostępne, wysokiej jakości usługi publiczne podstawą zintegrowanego rozwoju szczecińskiego obszaru metropolitalnego”. Obszar Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego SSOM posiada osobowość prawną i zgodnie z ustawą Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855 ze zm.) działa na podstawie statutu. Władzami Stowarzyszenia są: Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia, Zarząd Stowarzyszenia, oraz Komisja Rewizyjna Stowarzyszenia. Jako uczestnik w procesie rozwoju metropolii w Polsce, SSOM pełni rolę integrującą i dynamizującą JST. Zapewnia szerokie wsparcie merytoryczne swoim członkom, gromadzi i promuje dobre praktyki samorządowe, a w szczególności innowacyjne działania w zakresie „zarządzania wiedzą”, oraz stale rozszerza swoją sieć współpracy o partnerów społeczno- gospodarczych (3 Sektor) oraz kontakty transgraniczne i międzynarodowe. SSOM stawia w swojej działalności na rozwijanie nowej wiedzy, kompetencji i kwalifikacji potrzebnych do uzyskania istotnej przewagi konkurencyjnej (atrakcyjności) w międzyregionalnym i międzynarodowym systemie, zwłaszcza w zakresie efektywnej kooperacji i współdziałania na rzecz rozwoju. 5. Ocena efektów SSOM osiąga zamierzone cele współpracy. Misja SOM zakłada: „osiąganie celów rozwojowych w drodze pogłębionej współpracy członków SOM, partnerów społeczno-gospodarczych, przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, na płaszczyźnie regionalnej, krajowej i międzynarodowej”. Realizację Misji ułatwia trwała i stabilna forma współpracy w formule stowarzyszenia. Atutem tego partnerstwa samorządowego jest członkostwo województwa zachodniopomorskiego i jego zaangażowanie w prace bieżące, co znacząco ułatwia przepływ informacji między szczeblami administracji oraz proces wzajemnego uczenia się organów administracji. Działania prorozwojowe SSOM ukierunkowane są na podnoszenie jakości życia mieszkańców metropolii, zwiększenie świadomości mieszkańców nt. podejmowanych działań prorozwojowych, oraz kreowanie tożsamości „metropolitalnej”. Działania SSOM są szeroko konsultowane zgodnie z zasadą „nic o nas bez nas”. SSOM stale priorytetyzuje swoje działania, sprawnie koordynując ich wdrażanie w JST w celu uzyskania efektu synergii i znaczącego postępu w realizacji celów rozwojowych (SOM jest głównym obszarem wzrostu w województwie zachodniopomorskim). SSOM aktywnie wykorzystuje układy powiązań, sił, trendów, środowisk wewnętrznych i zewnętrznych dla współdziałania i własnego rozwoju. W dalszej części wniosku załączono wycinki prasowe zawierające opinie i relacje lokalnych i krajowych mediów dotyczące wybranych projektów realizowanych przez Stowarzyszenie. W najbliższym okresie kolejne działania SSOM będą szły w kierunku stworzenia strategii konkurencyjności SOM na tle innych obszarów metropolitalnych w kraju oraz w Regionie Morza Bałtyckiego, dalszego umacniania partnerstwa oraz wypracowania sprawnie funkcjonującego systemu zarządzania obszarem metropolitalnym. Dzięki wsparciu z PO PT SSOM opracowuje dokumentację kartograficzną (mapy) oraz merytoryczną (zaczątek „Biblioteczki” SSOM). W uznaniu dotychczasowej działalności SSOM, Business Club w Szczecinie przyznał Stowarzyszeniu swoją Nagrodę „Konik Morski” za rok 2014 za sprzyjanie przedsiębiorczości i prowadzenie działań, które mają wpływ na podnoszenie rangi i konkurencyjności regionu w kraju i zagranicą. W czasie 10 lat działalności SSOM zrealizowane zostały m.in. takie projekty jak (szczegóły dostępne na stronie Stowarzyszenia: www.som.szczecin.pl): 1) „Strategia rozwoju Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego sposobem na skuteczne podnoszenie jakości usług publicznych" Celem projektu było podniesienie jakości życia oraz satysfakcji mieszkańców SOM poprzez zapewnienie dostępu do wysokiego standardu usług publicznych. Proces przygotowania Strategii przebiegał w ścisłej współpracy z JST, członkami SOM, przy równoczesnym silnym uspołecznieniu całego procesu. W Strategii rozwoju SOM określono społecznie akceptowane kierunki rozwoju, a następnie wdrażanie ich poprzez skuteczne narzędzia zarządzania stwarza warunki, dzięki którym SOM ma szansę stać się nowoczesną metropolią – obszarem atrakcyjnego miejsca do życia i pracy. Zakres terytorialny projektu objął cały obszar metropolitalny – 13 JST, w tym 3 miasta, 4 gminy miejsko-wiejskich i 6 gmin wiejskich, wchodzących w skład SSOM (w tym na całym obszarze powiatu polickiego), ze szczególnym uwzględnieniem zapewnienia odpowiednich standardów usług skierowanych do obszarów wiejskich. Projekt zrealizowany został w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013. Strategię rozwoju SOM przyjęto jednogłośnie do realizacji podczas Walnego Zebrania w dniu 10.10.2014 r. 2) "Potencjał turystyczny transgranicznego regionu metropolitalnego Szczecina – wymiana doświadczeń" Stowarzyszenie Szczecińskiego Obszaru