Entomofauna carpathica, 2019, 31(1): 59-74

CHROBÁKY (COLEOPTERA) MOZAIKY BIOTOPOV V KAMENICI NAD HRONOM (JUŽNÉ SLOVENSKO)

Oto MAJZLAN1, Peter GAJDOŠ2

1Univerzita Komenského, Prírodovedecká fakulta, Katedra krajinnej ekológie, Ilkovičova 6, 845 15 Bratislava, Slovensko, e-mail: [email protected] 2Ústav krajinnej ekológie SAV, Bratislava, pobočka Nitra, Akademická 2, 949 01 Nitra, e-mail: [email protected]

MAJZLAN, O. & GAJDOŠ, P. 2019. The (Coleoptera) of mosaic biotopes in the Kamenica nad Hronom village (south ). Entomofauna carpathica, 31(1): 59-74.

Abstract: This contribution deals with diversity of fauna of mosaic biotopes (xerotermic steppe, forest, vineyards) in the vicinity of Kamenica nad Hronom (Burda Mts.) of south Slovakia. The survey contains 381 beetles , including the typical indicators alternans, Brachysomus villosus, Ocypus picipennis, Sisyphus schaefferi and Cryptophagus saginatus.

Key words: beetles, mosaics biotops, south Slovakia

ÚVOD

Južné Slovensko a najmä okolie Štúrova v minulosti priťahovalo množstvo entomológov a inak tomu nie je ani dnes. Preto je toto územie po stránke fauny hmyzu podrobne zmapované. Entomologickú významnosť územia zvyšuje aj jeho poloha, keďže tvorí nárazníkovú zónu pre infiltráciu panónskych a mediteránnych elementov na sever. Faunistické údaje sú roztrúsené po mnohých periodikách, väčšie množstvo je zachytené napríklad v prácach ROUBALa (1930, 1936, 1937-41). Faune fuzáčov (Cerambycidae) daného územia sa venoval HANZLÍK (1967). Ucelená údaje o faune chrobákov (Coleoptera) z územia Burdy prináša práca MAJZLANa (2016). Synúziám chrobákov vo vinohradoch na území Malých Karpát v roku 2018-2019 sú spracované v práci MAJZLAN & GAJDOŠ 2019).

Sledované územie

Rezervácia Burda bola vyhlásená dňa 25.5.1966. Tvorí ju najjužnejší výbežok andezitovej pahorkatiny medzi Hronom, Dunajom a Ipľom. Podložie tvoria andezity, niektoré časti andezitov vznikali pod vodou vulkanickou činnosťou. Centrum vulkanitov je v Maďarsku v pohoriach Pilis a Börzsony. Územie tu

59 Entomofauna carpathica, 2019, 31(1): 59-74 budujú vulkanoklastické horniny, ktoré vznikli spevnením sopečných vyvrelín (sopečný prach, popol, piesok, sopečné balvany). Miestami vystupuje sopečná hornina aj na povrch. Výsledkom zvetrávania (mráz a voda) v kvartéri sú strmé skalné steny, kužeľovité formy a kamenné moria, sutiny. Osobitý ráz tvoria sedimenty vápenca na vulkanitoch VESELÝ (1954) Klimaticky patrí Burda medzi najteplejšie a najsuchšie polohy Slovenska. Priemerná ročná teplota 10,3 °C, ročný úhrn zrážok je 580-600 mm (VESELÝ (1954). Najvyšší vrchol je bezmenný kopec 395 m n.m., dominantou je vrch Burdov 388 m n.m. Na území je najsevernejší výskyt mnohých druhov pontických rastlín a živočíchov. Lesy sú charakteristické teplomilnými dúbravami s dubom cerovým, Quercus pubescens, Carpinus betulus, Fraxinus ornus. Na presvetlených miestach rastú xerotermofilné druhy rastlín: Vinca herbacea, Adonis vernalis, Convolvulus cantabricus, Althaea cannabina, Minuartia fastigiata, Salvia aethiops, Minuartia glomerata, Vicia sparsiflora, Phlomis tuberosa, Dictamnus albus, Waldsteinia geoides, Latyrus pannonicus, Stipa pulcherrima, Stipa stenophylla, Echium rubrum, Gagea minima ai. Stepný charakter plochy S1 s bohatým porastom kavyľa (obr. 1). Kry tvoria najmä ruže (Rosa sp.), Prunus avium ďalej Colutea arborescens, Stapyhlea pinnata, Amygdalis nana, Euonymus verrucosa a iné (VESELÝ 1954)

Obr. 1. Xeroterm s porastom kavyľa reprezentuje stepné plochy č. 1 a 2. Fig. 1. Xeroterm with Stipa represents steppe areas 1 and 2. (foto / photo: O. Majzlan, 4.5.2018) 60 Entomofauna carpathica, 2019, 31(1): 59-74

METODIKA A MATERIÁL

Dňa 18.4.2018 sme exponovali zemné pasce (5 ks) na 8 plochách pre sledovanie zmien cenóz chrobákov v rôznych typoch habitatov. V blízkosti železničnej trati sme exponovali zemné pasce v troch typoch vinohradov: obrábaný (č. 6), čiastočne opustený (č. 7) a viac rokov neobrábaný (č. 8). V prirodzených habitatoch sme založili 3 línie pascí na stepi (č. 1, 2 a 3) a dve línie v zatienených lesných habitatoch (č. 4 a 5). Ďalšie charakteristicky plôch sú uvedené v tabuľke 1. Ukončenie výberu zemných pascí bolo 17.4.2019, tak sme zabezpečili sledovanie celoročného cyklu (vrátane zimných mesiacov).

Obr. 2. Obrábaný vinohrad (plocha č. 6) ako plocha vytvorená človekom. Fig. 2. Machined vineyard (area 6) as a Man Made Area. (foto / photo: O. Majzlan, 7.6.2018)

Tabuľka 1. Študijné plochy na lokalite Kamenica nad Hronom. (S-step, L-les, V-vinohrad) Table 1. Study areas on the site Kamenica nad Hronom. (S-steppe, L-forest, V-vineyard)

typ číslo Názov plochy Súradnice N Súradnice E Výška m. vek S 1 stepná lúka 48°19'48.4'' 17° 17'28.5'' 164 S 2 línia dubov, na okraj stepi 48°19'48.4'' 17° 17'28.5'' 168 S 3 skalná step 48°19'48.4'' 17° 17'28.5'' 160 L 4 dub. les na okraji stepi 48°19'48.4'' 17° 17'28.5'' 156 L 5 kameňolom s vegetáciou 48°19'50.3'' 17° 17'33.5'' 147 V 6 intenzívne obrábaný vinohrad 48°19'47.3'' 17° 17'36.1'' 108 10 r. V 7 menej obrábaný vinohrad 48°20'50.3'' 17° 18'01.4'' 110 15 r. V 8 opustený vinohrad 48°20'52.6'' 17° 18'01.9'' 109 20 r.

61 Entomofauna carpathica, 2019, 31(1): 59-74

VÝSLEDKY A DISKUSIA

Počas ročného výskumu sme na 8 plochách zistili 398 druhov (1258 ex.) prevažne epigeických chrobákov (štúdium zemnými pascami) (tab. 2 a 4). Dominantné druhy v rámci všetkých plôch boli: Ocypus olens, Ocypus picipennis, Sisyphus schaefferi, Opatrum sabulosum, pedestre a Mecaspis alternans. Dominancia týchto druhov sa pohybovala v hodnotách 5-8%.

typ číslo sp. ex. Tabuľka 1. Počty chrobákov (Coleoptera) na S 1 40 125 jednotlivých plochách (sp-druhy, ex- jedince). S 2 64 91 Table 2. Number of beetles (Coleoptera) on S 3 68 117 individual areas (sp-species, ex-individuals).

L 4 96 155 L 5 110 297 V 6 52 116 V 7 73 182 V 8 62 175

Plochy stepného charakteru (typ S) K týmto plochách patria plochy č. 1-3. Sú to otvorené xerotermné plochy, bez zatienenia. Na xerotermoch boli typické druhy: Hetaerius ferrugineus, Choleva spinipennis, Ptinus dubius, Combocerus glaber, Tetrabrachys connatus, Dorcadion pedestre, Coniocleonus nigrosuturatus, Romualdinus angustisetulosus a iné. Tieto plochy vykazujú najnižšie hodnoty druhovej identity s ostatnými plochami. Len plocha č. 3 a plochy č. 4 a 6 majú hladinu podobnosti 0,2 (tab. 3). Faunisticky zaujímavý je druh Oedecnemidius varius, ktorý bol nájdený zatiaľ len z Burdy.

Plochy lesného charakteru (typ L) Plochy lesného charakteru č. 4 a 5 sú zatienené najmä drevinami ako Quercus cerris, Quercus petraea, Quercus pubescens a Fraxinus ornus. Typickými druhmi chrobákov sú: Carabus cancellatus, Carabus ullrichi, Carabus coriaceus, Calosoma inquisitor, Ocypus mus, Onthophagus grossepunctatus, Sciaphilus asperatus a iné. Index druhovej podobnosti je nízky (tab. 3).

Plochy vo vinohradoch (typ V) Tieto plochy reprezentujú zmenené pôvodné biotopy lesného a stepného charakteru na svahoch pohoria Burdy mimo rezervácie. Tri plochy reprezentujú rôzny typy vinohradov. Charakteristické druhy chrobákov sú: Carabus cancellatus, Carabus coriaceus, Pseudoophonus rufipes, Onthophagus ruficapillus, Oxyomus sylvestris, Opatrum sabulosum, Bothynoderes affinis a 62 Entomofauna carpathica, 2019, 31(1): 59-74 iné. Z typických epigeických druhov možno hodnotiť Carabus coriaceus, Carabus ullirichi a Carabus cancellatus, ktoré migrujú hlavne z lesa stepi. Hladina druhovej identity chrobákov je nízka u plochách vo vinohradoch avšak najvyššie zo všetkých porovnávaných plôch. Medzi plochami č. 7, 8 a 6 je 0,1 a 0,2. Medzi ostatnými plochami je najnižšia až nulová (tab. 3). Epigeické druhy, ktoré sa vyskytli len vo vinohradoch sú napr. Callistus lunatus, Bradycellus caucasicus, Clivina collaris, Pterostichus hungaricus, Staphylinus caesareus, Onthophagus taurus, Necrobia violacea, Bothynoderes affinuis, Gymnetron veronicae, Otiorhynchus orbicularis a iné. V zemnej pasci sme náhodne zaznamenali aj fuzáča Callimoxis gracilis. Obrábaný vinohrad (plocha 6, obr. 2) pod pohorím Burda je refúgiom niektorých lesných s stepných druhov chrobákov. V pasciach sme zaznamenali aj viaceré faunisticky zaujímavé druhy iných bezstavovcov, napr. Gryllus campestris na stepi, Boreus hiemalis na ploche č. 4 v mesiaci február (2 ex.), Scutigerella coleoptrata na stepných plochách (12 ex).

Tabuľka 3. Druhová podobnosť (Sörensen) synúzií chrobákov (Coleoptera) na študovaných plochách. Table 3. The species similarity (Sörensen) of the beetles community (Coleoptera) on the studied areas. typ S S S L L V V V plocha 1 2 3 4 5 6 7 8 S 1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,0 0,0 0,0 S 2 0,1 0,0 0,1 0,0 0,0 0,1 S 3 0,2 0,1 0.2 0,0 0,1 L 4 0,2 0,1 0,0 0,0 L 5 0,1 0,0 0,1 V 6 0,0 0,2 V 7 0,2 V 8

Tabuľka 4. Prehľad zistených druhov chrobákov (Coleoptera) v Kamenici nad Hronom s uvedením čísla plochy a počtu jedincov (ex.) za roky 2018-2019. Table 4. An overview of the identified species of beetles (Coleoptera) in Kamenice nad Hronom with the number of the area and the number of individuals (ex.) for 2018-2019.

Čeľaď/ druh číslo plochy / ex. Carabidae Badister bullatus (Schrank, 1798) 7/1 Bembidion properans (Stephens, 1828) 3/1,4/2 Bradycellus caucasicus (Chaudoir, 1846) 7/1 Brachinus crepitans (Linnaeus, 1758) 3/1,4/2,8/3 63 Entomofauna carpathica, 2019, 31(1): 59-74

Čeľaď/ druh číslo plochy / ex. Broscus cephalotes (Linnaeus, 1758) 7/1 Calathus fuscipes (Goeze, 1777) 5/5,7/1 Callistus lunatus (Fabricius, 1775) 8/1 Calosoma inquisitor (Linnaeus, 1758) 2/4,4/2,5/22 Carabus cancellatus Illiger, 1798 4/2,5/11,6/12,8/1 Carabus coriaceus Linnaeus, 1758 2/4,4/6,5/21,8/1,6/4, 8/2 Carabus granulatus Linnaeus, 1758 7/1 Carabus nemoralis O.F.Müller, 1764 3/1 Carabus ullrichi Germar, 1824 3/1,4/1,5/9,6/13,8/1 Cicindela campestris Linnaeus, 1758 1/1 Clivina collaris (Herbst, 1784) 7/2,8/1 Dolichus halensis (Schaller, 1783) 4/1 Dromius quadrimaculatus (Linnaeus, 1758) 4/1 Harpalus affinis (Schrank, 1781) 7/1 Harpalus albanicus Reitter, 1900 3/1,6/2,7/4 Harpalus atratus Latreille, 1804 1/1 Harpalus caspius (Steven, 1806) 7/2,8/1 Harpalus distinguendus (Duftschmid, 1812) 4/1 Harpalus honestus (Duftschmid, 1812) 4/1 Harpalus pumilus Sturm, 1818 7/1 Lebia humeralis Dejean, 1825 5/2 Leistus rufomarginatus (Duftschmid, 1812) 1/3,2/1 Licinus depressus (Paykull, 1790) 5/2 Molops piceus (Panzer, 1793) 1/1,5/1 Nebria brevicollis (Fabricius, 1792) 5/1 Notiophilus rufipes Curtis 1829 4/1 Ophonus rufibarbis (Fabricius, 1792) 5/2 Oxypselaphus obscurus (Herbst, 1784) 6/1 Patrobus atrorufus (Stroem, 1768) 4/1 Philorhizus notatus (Stephens, 1827) 3/3 Platyderes rufus (Duftschmid, 1812) 5/2,8/1 Platynus assimilis (Paykull, 1790) 8/1 Poecilus cupreus (Linnaeus, 1758) 2/1,7/2 Poecilus versicolor (Sturm, 1824) 7/5 Pseudoophonus rufipes (De Geer, 1774) 7/8 Pterostichus hungaricus (Dejean, 1828) 7/1 Pterostichus vernalis (Panzer, 1796) 7/1 Stomis pumicatus (Panzer, 1796) 2/1,5/2 Syntomus pallipes Dejean, 1825 2/1 Tachyta nana (Gyllenhal, 1810) 5/2 Trechus austriacus Dejean, 1831 5/1 Hydrophilidae Helophorus nubilus Fabricius, 1776 5/2,8/1 64 Entomofauna carpathica, 2019, 31(1): 59-74

Čeľaď/ druh číslo plochy / ex. Histeridae Atholus corvinus (Germar, 1817) 2/1,7/2 Dendrophilus punctatus (Herbst, 1792) 7/5 Hetaerius ferrugineus (Olivier, 1789) 3/1 Hister quadrimaculatus Linnaeus, 1758 7/8 Chalcionellus decemstriatus (Rossi, 1792) 4/1 Margarinotus obscurus (Kugelann, 1782) 2/1,5/2 Onthophilus striatus (Forster, 1771) 2/1 Paromalus flavicornis (Herbst, 1792) 5/2 Platysoma compressum (Herbst, 1783) 5/1 Plegaderus caesus (Herbst, 1792) 8/1 Agyrtidae Agyrtes bicolor Lap.Castelnaeu, 1840 5/3 Agyrtes castaneus (Fabricius, 1792) 4/1 Silphidae Necrophorus fossor Erichson, 1837 5/2 Oiceoptoma thoracica (Linnaeus, 1758) 6/1 Phosphuga atrata (Linnaeus, 1758) 8/1 Leiodidae Agathidium varians (Beck, 1817) 1/1 Anemadus strigosus (Kraatz, 1852) 3/3 Catops grandicollis Erichson, 1837 5/1 Catops picipes (Fabricius, 1792) 4/1 Colenis immunda (Sturm, 1807) 7/1 Colon brunneum (Latreille, 1807) 5/1 Colon latum Kraatz, 1850 2/1,5/2 Colon murinum Kraatz, 1850 5/1 Colon rufescens Kraatz, 1850 5/2 Hydnobius punctatus (Sturm, 1807) 5/5,7/1 Choleva oblonga Latreille, 1807 4/1 Choleva paskoviensis Reitter, 1913 1/3,2/1 Choleva spinipennis Reitter, 1890 1/1,5/1 Leiodes badia (Sturm, 1807) 7/1 Leiodes polita (Marsham, 1802) 7/2 Leiodes rugosa Stephens, 1829 7/8 Liodropia serricornis (Gyllenhal, 1813) 5/2,8/1 Nargus badius (Sturm, 1839) 1/1 Ptomaphagus variicornis (Rosenhauer, 1847) 2/1,3/1,4/1,5/2,6/13,8/2 Sciodrepoides watsoni (Spence, 1815) 4/1 Triarthron maerkeli Maerkel, 1840 3/1,4/2 Scaphidiidae Scaphidium immaculatum (Olivier, 1790) 8/1 Dasyceridae 65 Entomofauna carpathica, 2019, 31(1): 59-74

Čeľaď/ druh číslo plochy / ex. Dasycerus sulcatus Brongniart, 1800 5/2 Micropeplidae Micropeplus porcatus (Fabricius, 1792) 3/1,6/2 Staphylinidae Anthophagus caraboides (Linnaeus, 1758) 2/3,4/2,5/22 Arpedium quadrum (Gravenhorst, 1806) 5/9,6/1,8/1, Astrapaeus ulmi (Rossi, 1790) 7/5 Domene scabricollis (Erichson, 1840) 3/1,4/2 Eusphalerum sorbi (Gyllenhal, 1810) 7/1 Heterothops niger Kraatz, 1868 1/1 Megarthrus affinis Miller, 1852 5/5 Metopsia clypeata (W.Müller, 1821) 2/3,4/2,5/22 Ocypus mus Brullé, 1832 5/9,6/1,8/1, Ocypus olens O.F.Müller, 1764 2/1,4/1,6/2,7/6,8/24 Ocypus picipennis Fabricius, 1792 2/1,3/4,6/2,8/5 Ontholestes murinus (Linnaeus, 1758) 5/2,6/11 Oxyporus rufus (Linnaeus, 1758) 1/1 Paederus balcanicus Koch, 1938 4/1 Philonthus corvinus Erichson, 1839 1/3,2/1 Philonthus concinnus (Gravenhorst, 1802) 1/1,5/1 Philonthus fimetarius (Gravenhorst, 1802) 5/1 Philonthus laminata (Creutzer, 1799) 4/1,6/1 Philonthus lepidus (Gravenhorst, 1802) 4/1 Philonthus micans (Gravenhorst, 1802) 3/3 Philonthus sordidus (Gravenhorst, 1802) 5/2,8/1 Philonthus splendens (Fabricius, 1792) 4/2,5/1 Philonthus varians (Paykull, 1789) 7/2 Phloeostiba plana (Paykull, 1792) 7/8 Quedius cinctus (Paykull, 1790) 5/2,7/3 Quedius lateralis (Gravenhorst, 1802) 2/1,5/2 Rugilus erichsoni (Fauvel, 1867) 2/1 Scopaeus gracilis (Sperk, 1835) 2/2,3/2 Sepedophilus testaceus (Fabricius, 1792) 2/3 Siagonium humerale Germar, 1817 7/1 Staphylinus caesareus Cederhjelm, 1798 8/1 Stenus comma Leconte, 1863 2/1,5/2 Stenus melanarius Stephens, 1833 5/2 Velleius dillatatus (Fabricius, 1787) 5/1 Xantholinus decorus Erichson, 1839 5/1 Xantholinus laevigatus Jacobsen, 1847 4/2,7/1 Pselaphidae Batrisus formicarius Aubé, 1833 4/1 Brachygluta haematica (Reichenbach, 1816) 7/8 66 Entomofauna carpathica, 2019, 31(1): 59-74

Čeľaď/ druh číslo plochy / ex. Pselaphus heisei Herbst, 1792 7/1 Rybaxis longicornis (Leach, 1817) 2/1,5/2 Tychus niger (Paykull, 1789) 5/2 Eucinetidae Eucinetus haemorrhoidalis (Germar, 1818) 5/1 Lucanidae Dorcus parralelipipedus (Linnaeus, 1758) 6/1 Trogidae Trox hispidus (Pontoppidan, 1763) 1/2 Geotrupidae Odonteus armiger (Scopoli, 1772) 5/1 Trypocopris vernalis (Linnaeus, 1758) 2/4,8/1 Scarabaeidae Acrossus luridus (Fabricius, 1775) 4/1,7/1 Aphodius fasciatus (Olivier, 1789) 5/1 Aphodius obliteratus Panzer, 1823 2/5 Aphodius pubescens Sturm, 1800 2/1 Aphodius sticticus (Panzer, 1798) 5/2,6/1 Cetonia aurata (Linnaeus, 1758) 5/1 Euonthophagus amyntas (Fabricius, 1792) 8/1 Melinopterus prodromus (Brahm, 1790) 4/1 Melolontha melolontha (Linnaeus, 1758) 5/2 Miltotrogus pilicornis (Gyllnehal, 1817) 7/1 Miltotrogus vernus (Germar, 1825) 4/2,5/5 Onthophagus grossepunctatus Reitter, 1905 4/2,5/5 Onthophagus lemur (Fabricius, 1781) 6/1 Onthophagus nuchicornis (Linnaeus, 1758) 4/1 Onthophagus ovatus (Linnaeus, 1758) 4/1,7/1 Onthophagus ruficapillus Brullé, 1832 7/8 Onthophagus taurus (Schreber, 1759) 8/9 Onthophagus vacca (Linnaeus, 1767) 6/1 Oxyomus sylvestris (Scopoli, 1763) 7/8 Oxythyrea funesta (Poda, 1761) 8/9 Pleurophorus caesus (Creutzer, 1796) 2/1,4/1,5/2 Potosia ungarica (Herbst, 1792) 7/51 Protetia cuprea (Herbst, 1782) 3/2,4/1 Rhyssemus germanus (Linnaeus, 1767) 7/1 Sisyphus schaefferi (Linnaeus, 1758) 1/12,3/1,4/5,5/5,7/1 Tropinota hirta (Poda, 1761) 3/2,4/1 Byrrhidae Byrrhus fasciatus (Forster, 1771) 3/1 Pedilophorus auratus (Duftschmid, 1812) 2/2 Simplocaria acuminata Erichson, 1847 3/3 67 Entomofauna carpathica, 2019, 31(1): 59-74

Čeľaď/ druh číslo plochy / ex. Elateridae Adrastus rachifer (Fourcroy, 1785) 2/1 Agriotes acuminatus (Stephens, 1830) 3/2 Agrypnus murinus (Linnaeus, 1758) 7/5,8/3 Ampedus balteatus (Linnaeus, 1758) 5/2 Ampedus pomorum (Herbst, 1784) 5/1 Athous bicolor (Goeze, 1777) 5/1 Athous mollis Reitter, 1889 7/1 Drasterius bimaculatus (Rossi, 1790) 7/2,8/2 Prosternon tesselatum (Linnaeus, 1758) 2/1,5/2 Throscidae Trixagus dermestoides (Linnaeus, 1766) 6/2 Trixagus duvali (Bonvouloir, 1859) 3/1,4/1 Trixagus carinifrons (Bonvouloir, 1859) 5/1,8/1 Eucnemidae Melasis buprestoides (Linnaeus, 1761) 5/1 Omalisidae Homalisus fontisbellaquei (Geoffroy, 1762) 4/1 Lampyridae Lamprohiza splendidula (Linnaeus, 1767) 2/1 Phosphaenus hemipterus (Geoffroy, 1762) 3/2 Drilidae Drilus concolor Ahrens, 1812 5/2,6/1,8/1 Cantharidae Cantharis annularis Ménétriés, 1836 3/1 Cantharis pellucida Fabricius, 1792 7/1 Rhagonycha fulva (Scopoli, 1763) 5/2 Dermestidae Attagenus unicolor (Brahm, 1791) 2/1 Attagenus pellio (Linnaeus, 1758) 3/2 Anthrenus verbasci (Linnaeus, 1767) 7/5,8/3 Dermestes maculatus De Geer, 1774 3/1 Dermestes murinus (Linnaeus, 1758) 6/1,8/1 Phradonoma villosulum (Duftschmid, 1825) 1/5 Bostrichidae Psoa viennensis Herbst, 1797 6/2 Xylopertha retusa Olivier, 1790) 6/1 Anobiidae Caenocara affinis (Sturm, 1837) 6/1 Dorcatoma dresdensis Herbst, 1792 4/2,1/15 Dorcatoma robusta Strand, 1938 5/1 Dryophilus pusillus (Gyllenhal, 1808) 3/2,4/1 Gastrallus laevigatus (Olivier, 1790) 3/1,4/1,6/1, 68 Entomofauna carpathica, 2019, 31(1): 59-74

Čeľaď/ druh číslo plochy / ex. Hemicoelus costatus (Gené, 1830) 5/5 Lasioderma redtenbacheri (Bach, 1852) 6/1 Ptilinus pectinicornis (Linnaeus, 1758) 5/1 Ptinomorphus imperialis (Linnaeus, 1767) 2/1 Ptinus calcaratus Kiesenwetter, 1877 6/4,2/1 Ptinus dubius Sturm, 1837 1/2 Ptinus fur (Linnaeus, 1758) 1/3,2/3 Ptinus pusillus Sturm, 1837 2/1,3/1 Ptinus sexpunctatus Panzer, 1795 3/2,4/1,5/2, 6/1 Ptinus schlerethi (Reitter, 1884) 2/1,4/1 Ptinus villiger Reitter 1884 4/2 Xyletinus ater (Creutzer, 1796) 5/2 Trogositidae Nemozoma elongatum (Linnaeus, 1761) 4/1 Grynochgaris oblonga (Linnaeus, 1758) 5/2 Cleridae Necrobia violacea (Linnaeus, 1758) 7/2,8/1 Thanasimus formicarius (Linnaeus, 1758) 1/1 Tillus elongatus (Linnaeus, 1758) 4/2 Dasytidae Aplocnemus nigricornis (Fabricius, 1792) 2/1,8/3 Dasytes obscurus Gyllenhal, 1813 3/2 Enicopus hirtus (Linnaeus, 1767) 4/5 Malachiidae Troglops cephalotes (Olivier, 1790) 2/1 Hypebaeus flavipes (Fabricius, 1787) 3/2 Charopus concolor (Fabricius, 1801) 7/5 Axinotarsus ruficollis (Olivier, 1790) 4/1 Clanoptilus geniculatus (Germar, 1824) 4/1,7/1 Kateretidae Brachypterolus linariae (Stephens, 1830) 1/2,3/1,4/5,5/3 Nitidulidae Carpophilus sexpustulatus (Fabricius, 1791) 2/1 Cryptarcha strigata (Fabricius, 1787) 5/1 Cyllodes ater (Herbst, 1792) 4/2,5/5 Epuraea guttata (Olivier, 1790) 4/1 Epuraea marseuli Reitter, 1872 4/1,7/1 Glischrochilus hortensis (Fourcroy, 1775) 8/1 Glischrochilus quadripunctatus (L. 1758) 6/1 Meligethes denticulatus (Heer, 1841) 8/9 Nitidula carnaria (Schaller, 1783) 7/5 Omosita colon (Linnaeus, 1758) 3/2,4/1 Pria dulcamarae (Scopoli, 1763) 5/2 69 Entomofauna carpathica, 2019, 31(1): 59-74

Čeľaď/ druh číslo plochy / ex. Stelidota geminata (Say, 1825) 1/1,2/2,7/2,8/1 Urophorus rubripennis (Heer, 1841) 2/2,3/5,8/4 Rhizophagidae Rhizophagus bipustulatus (Fabricius, 1792) 4/1 Monotoma brevicollis Aubé, 1837 5/1 Monotoma picipes Herbst, 1793 1/1,4/2 Sphindidae Sphindus dubius (Gyllenhal, 1808) 5/2 Silvanidae Ahasverus advena (Waltl, 1832) 4/2,5/1 Oryzaephilus surinamensis (Linaneus, 1758) 8/2 Silvanus bidentaus (Fabricius, 1792) 4/1 Phalacridae Phalacrus brisouti Rye, 1872 5/1 Stilbus testaceus (Linnaeus, 1767) 8/2 Olibrus baudueri Flach, 1888 3/5,4/1 Cryptophagidae Atomaria analis Erichson, 1846 7/1,8/2 Atomaria apicalis Erichson, 1846 2/1,7/3,8/1 Atomaria basalis Erichson, 1846 4/1,6/2 Cryptophagus dentatus (Herbst, 1793) 2/1,4/2 Cryptophagus pallidus Sturm, 1845 4/2 Cryptophagus reflexicollis Reitter, 1876 7/1 Cryptophagus reflexus Rey, 1889 5/1,8/3 Cryptophagus saginatus Sturm, 1845 2/1,5/1 Cryptophagus scanicus (Linnaeus, 1758) 4/2 Cryptophagus schmidti Sturm, 1845 7/1 Cryptophagus sporadus Bruce, 1934 3/1 Cryptophagus uncinatus Stephens, 1830 7/1,8/2 Ephistemus reitteri Casey, 1900 5/2 Erotylidae Combocerus glaber (Schaller, 1783) 1/1,3/1,4/2 Triplax aenea (Schaller, 1783) 2/2 Triplax pygmaea Kraatz, 1871 4/1 Tritoma bipustulata Fabricius, 1775 5/1,8/4 Endomychidae Lycoperdina bovistae (Fabricius, 1792) 6/1 Mycetaea subterranea (Fabricius, 1801) 3/1,6/1,4/1 Coccinellidae Coccidula rufa (Herbst, 1783) 7/1 Cynegetis impunctata (Linnaeus, 1758) 7/1 Harmonia axyridis (Pallas, 1773) 2/1,5/1 Chilocorus renipustulatus (Scriba, 1791) 3/1 70 Entomofauna carpathica, 2019, 31(1): 59-74

Čeľaď/ druh číslo plochy / ex. Scymnus apetzi Mulsant, 1846 8/2 Scymnus flagellisiphonatus (Fürsch, 1970) 4/1 Scymnus frontalis (Fabricius, 1787) 5/1 Scymnus horioni Fürsch, 1965 7/1,8/2 Scymnus subvillosus (Goeze, 1777) 8/3 Tetrabrachys connatus (Panzer, 1796) 2/1 Corylophidae Corylophus cassidoideus (Marsham, 1802) 3/1 Clypastraea reitteri Bowestwead, 1999 6/1 Sericoderus lateralis (Gyllenhal, 1827) 4/2 Latridiidae Aridius nodifer (Westwood, 1839) 6/1 Cartodere constricta (Gyllenhal, 1827) 1/15,4/2 Corticaria elongata (Gyllenhal, 1827) 5/1 Corticarina minuta (Fabricius, 1792) 7/1,8/2 Corticarina similata (Gyllenhal, 1827) 3/1,4/1,6/1 Corticarina truncatella (Mannerheim, 1844) 6/1 Cortinicara gibbosa (Herbst, 1793) 6/1 Enicmus rugosus (Herbst, 1793) 6/1 Enicmus testaceus (Stephens, 1830) 2/1 Latridius brevicollis (Thomson, 1808) 4/2 Stephostehus rugicollis (Olivier, 1790) 6/2 Ciidae Cis dentatus Mellié, 1848 4/1,5/1 Cis micans (Fabricius, 1792) 5/2 Anthicidae Anthicus antherinus (Linnaeus, 1761) 6/1 Formicomus pedestris (Rossi, 1790) 1/16,4/2 Hirticomus hispidus (Rossi, 1792) 5/1 Notoxus monoceros (Linnaeus, 1761) 3/1,4/1,6/1 Omonadus floralis (Linnaeus, 1758) 6/1 Aderidae Aderus populneus (Creutzer, 1796) 2/1 Vanonus pruinosus (Kiesenwetter, 1861) 3/1 Meloidae Meloe proscarabaeus Linnaeus, 1758 4/1 Meloe rugosus Marsham, 1802 3/1,4/1 Meloe uralensis Pallas, 1777 1/1 Meloe violaceus Marsham, 1802 5/1 Salpingidae Sphaeriestes aeratus Mulsant,1859 1/1 Alleculidae Isomira murina (Linnaeus, 1758) 4/1 71 Entomofauna carpathica, 2019, 31(1): 59-74

Čeľaď/ druh číslo plochy / ex. Omophlus proteus Kirsch, 1869 7/1 Podonta nigrita (Fabricius, 1794) 5/2 Tenebrionidae Cylindronotus dermestoides (Illiger, 1798) 5/1 Opatrum sabulosum (Linnaeus, 1761) 1/1,3/2, 5/1,6/4,7/7,8/19 Pedinus femoralis (Linnaeus, 1767) 3/1 Cerambycidae Callimoxys gracilis (Brullé, 1832) 6/1 Dorcadion aethiops (Scopoli, 1763) 3/1 Dorcadion pedestre (Poda, 1761) 1/18,4/2,3/1 Pogonocherus hispidus (Linnaeus, 1758) 5/1 Prionus coriarius (Linnaeus, 1758) 3/1,4/1,6/1 Stenurella melanura (Linnaeus, 1758) 6/1 Chrysomelidae Agropus ahrensi (Germar, 1817) 3/1 Altica oleracea (Linnaeus, 1758) 4/1 Aphthona ovata Foudras, 1859 3/2 Aphthona pygmaea (Kutschera, 1861) 3/2 Aphthona venustula Kutschera, 1861 4/2 Batophila rubi (Paykull, 1790) 3/1,4/2 Cassida hemisphaerica Herbst, 1799 1/1 Dibolia schillingi Letzner, 1846 1/1 Dibolia femoralis Redtenbacher, 1849 2/2 Chaetocnema aridula (Gyllenhal, 1827) 5/1 Chaetocnema tibialis (Illiger, 1807) 1/1 Chilotoma musciformis (Goeze, 1777) 2/2 Chrysolina hyperici (Forster, 1771) 1/1 Longitarsus apicalis (Beck, 1817) 5/1 Mniophila muscorum (Koch, 1803) 5/1 Phyllotreta atra (Fabricius, 1775) 2/2 Phyllotreta cruciferae (Goeze, 1777) 7/1 Psylliodes attenuata (Koch, 1803) 2/2 Psylliodes circumdatus (Redtenbacher, 1842) 4/1 Psylliodes nigripes (Fabricius, 1775) 4/1 Pyraltha viburni (Paykull, 1799) 5/1 Brenthidae Oxystoma craccae (Linnaeus, 1767) 5/1 Adosomus roridus (Pallas, 1781) 7/1 Barynotus obscurus (Fabricius, 1775) 3/1,4/1,8/1 Bothynoderes affinis (Schrank, 1781) 7/1,8/2 Brachypera zoilus (Scopoli, 1763) 7/1 Brachysomus echinatus (Bonsdorff, 1785) 4/1 72 Entomofauna carpathica, 2019, 31(1): 59-74

Čeľaď/ druh číslo plochy / ex. Brachysomus setiger (Gyllenhal, 1840) 1/5,6/2 Brachysomus villosus (Germar, 1824) 6/1,4/1 Cathormiocerus aristatus (Gyllenhal, 1827) 2/1 Ceutorhynchus hirtulus Germar, 1824 2/1 Ceutorhynchus pallidactylus (Marsham, 1802) 3/1 Cleonis pigra (Scopoli, 1763) 3/1,6/1 Coeliodes signatus (Gyllenhal, 1837) 2/1 Conioclenus nigrosuturatus (Goeze, 1777) 3/2 Cycloders pilosus (Herbst, 1795) 3/2 Eusomus ovulum Germar, 1824 1/1,2/3 Exomias pellucidus (Boheman, 1843) 4/3 Foucartia squamulata (Herbst, 1795) 2/1 Glocianus punctiger (Gyllenhal, 1837) 8/1 Gymnetron rotundicolle Gyllenhal, 1838 3/1,4/2 Gymnetron stimulosum (Germar, 1821) 7/1 Gymnetron veronicae (Germar, 1821) 7/1 Hylobius transversovittatus (Goeze, 1771) 5/1 Hypera arator (Linnaeus, 1758) 3/2,5/1,7/1,8/2 Hypera diverispunctata (Schrank, 1798) 7/1 Hypera nigrirostris (Fabricius, 1775) 2/1,3/2 Hypera postica (Gyllenhal, 1813) 7/2,8/1 Hypera striata (Boheman, 1792) 5/1 Larinodontes jaceae (Fabricius, 1775) 8/2 Leucophyes pedestris (Poda, 1761) 1/1,3/3,5/1 Limobius borealis (Paykull, 1792) 8/1 Lixus filiformis (Fabricius, 1781) 3/1 Lixus tibialis Boheman, 1843 4/2 Mecaspis alternans (Herbst, 1795) 2/1,3/1,7/2,8/1 Mecinus pyraster (Herbst, 1795) 8/2 Oedecnemidius varius (Brullé, 1832) 1/3,3/1,5/2 Otiorhynchus coarctatus Stierlin, 1861 1/1,2/2 Otiorhynchus fullo (Schrank, 1781) 3/1 Otiorhynchus ligustici (Linnaeus, 1758) 8/1 Otiorhynchus orbicularis (Herbst, 1795) 8/1 Otiorhynchus ovatus (Linnaeus, 1758) 5/2,7/1,8/2 Otiorhynchus rugostriatus (Goeze, 1877) 4/1 Phyllobius brevis Gyllenhal, 1834 8/1 Prisistus obsoletus (Germar, 1824) 3/1 Psallidium maxillosum (Fabricius, 1792) 4/2 Pseudocleonus cinereus (Schrank, 1781) 6/2,7/1 Ranunculiphilus obsoletus (Germar, 1824) 4/1 Rhynchaenus pilosus (Fabricius, 1781) 1/1 Romualdius angustisetulus (Hansen, 1915) 3/2,7/1 73 Entomofauna carpathica, 2019, 31(1): 59-74

Čeľaď/ druh číslo plochy / ex. Sciaphilus asperatus (Bonsdorff, 1785) 5/1,6/1 Sibinia sodalis Germar, 1824 1/1 Stomodes gyrosicollis (Boheman, 1843) 4/2,5/2,8/1 Tanymecus palliatus (Fabricius, 1787) 7/1 Trachyphloeus parallelus Seidlitz, 1868 2/1,5/1 Trachyphloeus scabriculus (Linnaeus, 1771) 4/1,8/1 Scolytidae Hylesinus crenatus (Fabricius, 1787) 3/1 Leperisinus fraxini (Panzer, 1799) 8/1 Xylosandrus germanus (Blandorf, 1894) 4/1

POĎAKOVANIE Výskum bol realizovaný s podporou grantu VEGA č. 2/0078/18 ”Výskum biokultúrnych hodnôt krajiny”.

LITERATÚRA

HANZLÍK, J. 1967. Tesaříci rodu L. v rezervaci Kováčovské kopce na jižním Slovensku. Ochrana fauny I. Obzor, Bratislava: 7-10. MAJZLAN, O. 2016. Chrobáky (Coleoptera) v Národnej prírodnej rezervácii Burdov. Ochrana prírody, 27: 48-88. MAJZLAN O., GAJDOŠ P. 2019. Zmena krajinných štruktúr nesie aj zmenu biodiverzity chrobákov (Coleoptera) (in press). ROUBAL, J. 1930: Katalog Coleopter Slovenska a Podkarpatska. Diel 1, Praha, 527 pp. ROUBAL, J. 1936: Katalog Coleopter Slovenska Podkarpatské Rusi. Diel 2., Bratislava, 434 pp. ROUBAL, J. 1937-41: Katalog Coleopter Slovenska a Východních Karpat. Diel 3, Praha, 363 pp. VESELÝ, J. 1954. Ochrana Československé přírody a krajiny. Diel II., Praha: 308-310.

74