Przeworsk I Obejmuje Zmiany Zapoczątkowane Uchwałą Nr XXII/106/2016 Rady Gminy Przeworsk Z Dnia 29 Września 2016 R

III. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO DLA TERENÓW OBJĘTYCH GRANICAMI III ZMIANY STUDIUM Niniejsze opracowanie stanowi uzupełnienie uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego gminy Przeworsk i obejmuje zmiany zapoczątkowane uchwałą Nr XXII/106/2016 Rady Gminy Przeworsk z dnia 29 września 2016 r. Celem przystąpienia do przedmiotowego dokumentu była korekta przebiegu autostrady A4, która została zrealizowana w innym śladzie niż wynika to z ustaleń obowiązującego studium, wyznaczenie terenów produkcyjno-usługowych oraz uzupełnienie terenów zabudowy mieszkaniowej Przedmiotowe uwarunkowania dotyczące obszarów zlokalizowanych w obrębie III zmiany studium, poza uwarunkowaniami dotyczącymi przedmiotowej zmiany zawierają również potrzeby i możliwości rozwoju całej gminy, które określono na podstawie przeprowadzonych:  analiz ekonomicznych, środowiskowych i społecznych,  prognoz demograficznych,  analiz możliwości finansowania przez gminę wykonania sieci komunikacyjnej i infrastruktury technicznej, a także infrastruktury społecznej, służących realizacji zadań własnych gminy,  bilansu terenów przeznaczonych pod zabudowę. W/w analizy stanowią dopełnienie obowiązków ustawowych, wynikających z postanowień art. 10 pkt. 1 ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. 2017 poz. 1078).

3.1 Dotychczasowe przeznaczenie, zagospodarowanie i uzbrojenie terenu. Obszar objęty III zmianą studium znajduje się w północno-wschodniej części gminy Przeworsk (w obrębach ewidencyjnych: Chałupki, Rozbórz). Zajmuje powierzchnię około 271 ha. Dominują tu grunty rolne oraz grunty związane z obsługą komunikacji kołowej – pas drogowy autostrady A4. Nieliczna zabudowa mieszkaniowa, skoncentrowana jest wzdłuż drogi gminnej 110813R, w obrębie Chałupki. W ramach analizowanego obszaru zlokalizowane są również dwie studnie wchodzące w skład ujęcia Rozbórz-Trojany, które stanowi podstawowe źródło zaopatrzenia w wodę miasta Przeworsk.

3.2 Stan ładu przestrzennego i wymogi jego ochrony. Teren objęty III zmianą studium w większości stanowią przestrzeń otwartą, charakterystyczną dla terenów rolnych, którą w środkowej części przecina pas drogowy autostrady A4. Jedynie w zachodnim fragmencie, znajduje się istniejąca zabudowa mieszkaniowa. W celu zachowania ładu przestrzennego poszczególnych obszarów w analizowanych granicach, istotne jest uregulowanie ich dotychczasowego sposobu zagospodarowania oraz ustalenie zasad zabudowy i zagospodarowania, w tym odpowiednich nakazów, zakazów i ograniczeń.

3.3. Stan środowiska, rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej, wielkości i zasobów wodnych oraz wymogów środowiska przyrody i krajobrazu, w tym krajobrazu kulturowego

Rzeźba terenu Według fizyczno-geograficznej regionalizacji Polski analizowany obszar leży na pograniczu dwóch mezoregionów: Pradoliny Podkarpackiej i Pogórza Rzeszowskiego, które rozgranicza

wyraźna krawędź wcinająca się w powierzchnię wysoczyzny (przedmiotowa granica przebiega na wysokości miejscowości Ujezna). Różnica wysokości bezwzględnych w ramach analizowanego obszaru wynosi 30,2 m, przy czym część północna i środkowa jest płaska, podczas gdy obszar zlokalizowany w strefie krawędziowej charakteryzuje się nachyleniem nie przekraczającym 5%. W związku z powyższym należy stwierdzić iż warunki morfologiczne nie wprowadzają ograniczeń w sposobie zagospodarowania przedmiotowego terenu.

Budowa geologiczna Obszar objęty analizą znajduje się w obrębie zapadliska przedkarpackiego stanowiącego nieckę przedgórską wypełnioną utworami miocenu zalegającą bezpośrednio na osadach kambru wykształconego w postaci mułowców i piaskowców. Znajdują się na nim osady miocenu reprezentowane przez: łupki margliste z wkładkami piaskowców i mułowca (warstwy baranowskie), anhydryty z wkładkami łupków, seria osadów ilasto-piaszczystych (warstwy przeworskie). Cały kompleks utworów neogenu osiąga miąższość około 1545 m. Osady czwartorzędowe związane są z utworami zlodowaceń południowopolskich. To wówczas osadziły się osady glacjalne i fluwioglacjalne, reprezentowane przez gliny zwałowe (miejscowo rozdzielone na dwa poziomy), na których występuje warstwa piasków, żwirków wodnolodowcowych. Z okresu zlodowaceń środkowopolskich pochodzą piaski, żwiry i mułki rzeczne zalegające pod osady zlodowaceń północnopolskich tworzących w ramach analizowanego obszaru rozległe pokrywy lessowe o znacznej miąższości (sięgającej kilkunastu metrów). W północnej części pokrywają je mułki lessopodobne oraz holoceńskie namuły lessowe i torfiaste den dolinnych

Złoża surowców naturalnych W ramach terenów objętych III zmianą studium nie występują udokumentowane złoża surowców naturalnych. W jego granicach natomiast usytuowane są natomiast dwa zlikwidowane odwierty poszukiwawcze ropy naftowej i gazu ziemnego o nazwie: Ujezna-6 oraz Jarosław-9.

Wody podziemne Zgodnie z hydrogeologicznym podziałem Polski rozpatrywany teren położony jest w regionie przedkarpackim (XXII), w podregionie kolbuszowsko – podkarpackim. Użytkowy poziom wodonośny stanowią tutaj utwory czwartorzędowe. Ze względu na różnice w budowie geologicznej (wykształcenie, wodonośność utworów) charakteryzują się one różnymi parametrami, w tym:  w ramach Pradoliny Podkarpackiej – miąższość utworów wodonośnych występuje w przedziale około 6-20 m. Zwierciadło wody mające w głównej mierze charakter swobodny występuje na głębokości do kilku metrów. W ramach studni wchodzących w skład ujęcia Rozbórz-Trojany nawiercono je na głębokości od 0,5 do 2,3 m natomiast w ramach studni zlokalizowanych na północ od miejscowości Ujezna (sąsiadującej z terenem objętym zmianą studium od wschodu), nawiercono je na głębokości 2 i 6 m. Poziom ten jest zasilany przez infiltracje opadów atmosferycznych. Wydajności średnio wynoszą około 20-45 m3/h,  w ramach Pogórza Rzeszowskiego – miąższość warstwy wodonośnej wynosi średnio 5 m. Zwierciadło ma najczęściej charakter naporowy, a jego głębokość wynosi średnio 15-20 m (zalega poniżej spągu pokrywy lessowej). Wydajność studni w rejonie miejscowości Rozborza (sąsiadującej z terenem objętym analizą od południowego-zachodu) dochodzi do 50 m3/h.

Odpływ wód odbywa się ku północnemu-wschodowi. Utwory miocenu zalegające poniżej utworów czwartorzędu, wykształcone są przez osady niewodonośne.

Obszar objęty analizą, zgodnie z Planem gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły (Dz. U. 2016 poz. 1911) znajduje się w zasięgu dwóch Jednolitych Części Wód Podziemnych, w tym:  JCWPd Nr 136 (krajowy kod jednostki to PLGW2000136), która charakteryzuje się dobrym stanem ilościowym i jakościowym. Obejmuje ona 81 % analizowanego obszaru,  JCWPD Nr 153 (krajowy kod jednostki to PLGW2000153), która charakteryzuje się dobrym stanem ilościowym i jakościowym. Obejmuje ona tereny usytuowane przy granicy z miastem Przeworsk. Północna część analizowanego obszaru znajduje się również w zasięgu Głównego Zbiornika Wód Podziemnych Zbiornik Dębica – Stalowa Wola – Rzeszów (GZWP 425)

Wody powierzchniowe Badany teren znajduje się w zasięgu trzech jednolitych części wód powierzchniowych, w tym:  JCWP Przykopa (krajowy kod JCWP to PLRW200017225749). Jest to piaszczysty potok nizinny, którego status zaliczono do naturalnej części wód,  JCWP Mirociński (krajowy kod JCWP to PLRW200016226894). Jest to nizinny potok nizinny lessowy, którego status zaliczono do naturalnych części wód.,  JCWP Mleczka od Łopuszki do ujścia z Mleczką Wschodnią od Węgierki (krajowy kod JCWP to PLRW200019226899). Jest to piaszczysto-gliniasta rzeka nizinna, której status zaliczono do naturalnych części wód.

Warunki klimatyczne Według E. Romera analizowany obszar leży w Krainie Sandomierskiej — Klimatów Równin i Kotlin Podgórskich. Według podziału W. Okołowicza teren Kotliny Sandomierskiej należy do klimatów o przewadze wpływów kontynentalnych, zaznaczających się większą roczną amplitudą temperatury ujawniającą się upalnymi latami i mroźnymi zimami. Wiosny są krótkie i niepostrzeżenie przechodzą w lato — długie i upalne. Zimy są zazwyczaj długie i mroźne. Roczne sumy opadów wahają się między 500 a 600 mm. Okres wegetacyjny trwa tu 200-220 dni. Średnie temperatury powietrza są stosunkowo wysokie i kształtują się na poziomie między 7,5° a 8,1°C.

Gleby Decydujący wpływ na zróżnicowanie gleb pod względem typu, rodzaju i gatunku mają następujące czynniki: budowa geologiczna (geneza i charakter skały macierzystej), rzeźba terenu, warunki topoklimatyczne, stosunki wodne, roślinność oraz gospodarcza działalność człowieka. W obrębie terenów objętych zmianą studium dominują gleby brunatne.

Flora i fauna Teren objęty III zmianą studium jest silnie przekształcony antropogenicznie. Dominują tu użytki rolne oraz fitocenozy łąkowo – pastwiskowe, które w sąsiedztwie autostrady oraz terenów zurbanizowanych uzupełniają zbiorowiska dywanowe zasiedlające zbitą, trudno przepuszczalną

glebę miejsc wydeptywanych lub podlegających innej presji mechanicznej. W ramach analizowanego obszaru nie stwierdzono występowania:  gatunków roślin i grzybów objętych ochroną gatunkowa,  gatunków roślin wymienionych w Załączniku Dyrektywy Siedliskowej.  siedlisk lęgowych rzadkich gatunków ptaków w tym gatunków z załącznik I Dyrektywy Ptasiej,  miejsc rozrodu innych zwierząt chronionych.

Krajobraz W ramach terenów objętych III zmianą studium dominują intensywnie użytkowane pola uprawne oraz łąki i pastwiska. Cechy te powodują, że krajobraz jest tu mało zróżnicowany charakterystyczny dla wielkoobszarowych terenów rolnych. Wyróżniającą się dominantą jest tu natomiast pas drogowy autostrady A4, który dzieli niegdyś otwartą przestrzeń na dwie części. W zachodnim fragmencie występują tereny zabudowy mieszkaniowej.

Obszary chronione zgodnie z ustawa prawo przyrody W granicach terenu objętego analizą znajduje się fragment obszaru Natura 2000 Starodub w Pełkiniach (PLH180050), który został utworzony w celu ochrony dobrze zachowanych, zwartych kompleksów bogatych florystycznie, cennych łąk (77% powierzchni obszaru) znajdujących się pomiędzy miejscowościami Pełkinie, Ujezna, Jagiełła i Rozbórz. Najcenniejsza wśród nich jest liczna populacja (ponad 1000 osobników) staroduba łąkowego występująca przede wszystkim we wschodniej części obszaru. W ramach terenów objętych zmianą studium nie zinwentaryzowano występowania żadnych chronionych siedlisk przyrodniczych. Natomiast w odległości około 200 m od jego granic znajduje się siedlisko niżowych i górskich świeżych łąk użytkowanych ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) o kodzie 6510.

3.4 Stan dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej. W ramach obszarów objętych zmianą studium znajdują się następujące stanowiska archeologiczne:  26/AZP102-81/94 – osada z okresu późnego średniowiecza,  27/AZP102-81/95 – osada oraz obozowisko z okresu neolitu, ślady osadnictwa z okresu wczesnej epoki brązu, osada z okresu: brązu, wczesnej epoki żelaza, wpływów rzymskich, wczesnego średniowiecza oraz ślad osadnictwa z nowożytności,  28/AZP102-81/96 – ślad osadnictwa z wczesnego neolitu, osada z neolitu, ślad osadnictwa z wczesnej epoki brązu, osada z epoki brązu, wczesnej epoki żelaza, OWR, ślad osadnictwa z późnego OWR, prahistorii, średniowiecza, późnego średniowiecza oraz okresu nowożytnego,  29/AZP102-81/97 – ślad osadnictwa z okresu wczesnego neolitu, neolitu, II okresu epoki brązu oraz osada z epoki brązu, wczesnej epoki żelaza oraz z okresu prahistorii,  4/AZP102-81/112 – osada z neolitu, ślad osadnictwa z epoki brązu, prahistorii oraz okresu wczesnego średniowiecza,

 41/AZP102-81/113 – osada z okresu neolitu oraz slady osadnictwa z późnego okresu wpływów rzymskich,  42/AZP102-81/114 - osada z okresu neolitu, ślady osadnictwa z wczesnej epoki brązu, osada z epoki brązu oraz wczesnej epoki żelaza, ślady osadnictwa z okresu wpływów rzymskich oraz z okresu średniowiecza,  42/AZP102-81/117 – osada z okresu neolitu, cmentarzysko z neolitu oraz wczesnej epoki brązu, osada z epoki brązu.

W ramach pozostałych obszarów objętych analizą nie występują zabytki nieruchome wpisane do rejestru zabytków i ich otoczenia, ustalenia planów ochrony parków kulturowych oraz inne zabytki nieruchome znajdujące się w gminnej ewidencji zabytków.

3.5 Rekomendacje i wnioski zawarte w audycie krajobrazowym lub określone przez audyt krajobrazowy granice krajobrazów priorytetowych Aktualnie na obszarze województwa podkarpackiego nie obowiązuje audyt krajobrazowy.

3.6 Warunki i jakość życia mieszkańców, w tym ochrony zdrowia. Żadne z przedsięwzięć przewidzianych do realizacji w ramach terenów objętych III zmianą studium nie pogorszy warunków i jakości życia mieszkańców, w tym nie wpłynie negatywnie na ich stan zdrowia.

3.7 Zagrożenie bezpieczeństwa ludności i mienia. W ramach terenów objętych III zmianą studium nie występują tereny, które mogłyby stanowić zagrożenie bezpieczeństwa dla ludności i jej mienia. Także autostrada A4, dzięki zastosowanym rozwiązaniom technicznym – ekranom akustycznym, usytuowanym w sąsiedztwie istniejącej zabudowy, nie powoduje przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku.

3.8 Stan prawny gruntów – struktura własności. W granicach terenów objętych III zmianą studium znajdują się: grunty prywatne, grunty komunalne oraz grunty Skarbu Państwa.

3.9 Występowanie obszarów i terenów chronionych na podstawie przepisów odrębnych Teren objęty analizą znajduje się częściowo w zasięgu obszaru Natura 2000 Starodub w Pełkiniach (PLH180050).

3.10 Występowanie obszarów naturalnych zagrożeń geologicznych. Na terenach objętych III zmianą studium nie występują obszary naturalnych zagrożeń geologicznych.

3.11 Występowanie udokumentowanych złóż kopalin, zasobów wód podziemnych oraz udokumentowanych kompleksów podziemnego składowania dwutlenku węgla. Północna część terenów objętych analizą znajduje się w zasięgu Głównego Zbiornika Wód Podziemnych Zbiornik Dębica – Stalowa Wola – Rzeszów (GZWP 425). Na pozostałych terenach objętych zmianą studium nie występują udokumentowane złoża surowców naturalnych ani kompleksy podziemnego składowania dwutlenku węgla.

3.12 Występowanie terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odrębnych. Na terenach objętych III zmianą studium nie wyznaczono terenów górniczych.

3.13 Stan systemów komunikacji i infrastruktury technicznej, w tym stopień uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej, energetycznej oraz gospodarki odpadami. Obszary objęte III zmianą studium posiadają ograniczoną dostępność komunikacyjną. Tereny zabudowy mieszkaniowej zlokalizowane są wzdłuż drogi gminnej Nr 110813R, natomiast tereny zabudowy produkcyjno-usługowej posiadają dostęp jedynie poprzez drogi polne, w związku z powyższym niezbędna jest realizacja nowych ciągów komunikacyjnych lub dostosowanie obecnych do parametrów umożliwiających właściwe skomunikowanie rozpatrywanego obszaru. Istniejące tereny zabudowy mieszkaniowej zlokalizowane w obrębie Chałupki są wyposażone w energie eklektyczną oraz wodociąg. Znajdują się również w zasięgu aglomeracji Przeworsk ustanowionej rozporządzeniem Nr 104/06 Wojewody Podkarpackiego z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wyznaczenia aglomeracji Przeworsk (Dz. U. Woj. Podkarpackiego Nr 143, poz. 2129). W przypadku terenów produkcyjno-usługowych niezbędne będzie uzbrojenie przedmiotowych obszarów w podstawowe elementy infrastruktury technicznej.

3.14 Uwarunkowania wynikające z zadań służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych W ramach terenów objętych III zmianą studium znajduje się autostrada A4, która stanowi cel publiczny o znaczeniu krajowym. w jego granicach nie przewiduje się realizacji żadnych nowych zadań służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych.

3.15 Wymagania dotyczące ochrony przeciwpowodziowej W ramach terenów objętych III zmianą studium nie występują obszary szczególnego zagrożenia powodzią.

V. Potrzeby i możliwości rozwoju gminy uwzględniające w szczególności analizy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne, prognozy demograficzne, możliwości finansowania przez gminę wykonania sieci komunikacyjnej i infrastruktury technicznej, a także infrastruktury społecznej oraz bilans terenów przeznaczonych pod zabudowę. Dla potrzeb niniejszego części dokonano szczegółowej analizy terenu całej gminy Przeworsk. Dopiero bowiem na jej podstawie możliwe jest określenie faktycznych potrzeb i możliwości rozwoju.

Potrzeby i możliwości rozwoju gminy Zgodnie ze „Strategią rozwoju gminy Przeworsk na lata 2016 – 2020” w ramach której dokonano została analiza SWOT, stanowiąca podstawę do określenia celów strategicznych oraz szczegółowych celów operacyjnych badanego obszaru, należy stwierdzić iż do najpilniejszych potrzeb w gminie zaliczyć należy: . poprawę funkcjonalności logistycznej gminy rozumianej jako: - poprawę bezpieczeństwa w ruchu drogowym, - poprawę funkcjonalności oraz spójności dróg gminnych z drogami powiatowymi, - poprawę systemu komunikacji gminy; . poprawę stanu środowiska naturalnego oraz efektywności energetycznej poprzez: - zmniejszenie kosztów zużycia energii w budynkach sektora publicznego, - zwiększenie wykorzystania alternatywnych źródeł energii, - zwiększenie emisji zanieczyszczeń do środowiska; . odnowienie zdegradowanych przestrzeni oraz rozwiązanie zdiagnozowanych problemów społecznych, w tym: - nadanie nowych funkcji gospodarczych lub społecznych niewykorzystanym obszarom gminy, - poprawę jakości życia mieszkańców; . wzrost gospodarczy oraz poprawę lokalnego rynku pracy, poprzez: - rozwój inwestycji na profesjonalnie przygotowanych terenach inwestycyjnych, - wzrost przychodów do budżetu gminy w wyniku rozwoju działalności gospodarczej, - wyspecjalizowanie produkcji rolnej na konkretne produkty oraz ich skuteczna sprzedaż, - wzrost miejsc pracy oraz wysokości dochodów; . wzrost atrakcyjności turystycznej gminy, w tym: - zwiększenie rozpoznawalności marki gminy Przeworsk jako miejsca atrakcyjnego do wypoczynku i rekreacji, - wzrost liczby turystów odwiedzających gminę, - wzrost liczby osób korzystających z oferty agroturystycznej (pobyty dłuższe); . zwiększenie atrakcyjności gminy jako obszaru odpowiedniego do zamieszkania, poprzez: - poprawę stanu gospodarki wodnej, - zwiększenie dostępności do infrastruktury sportowo-rekreacyjnej, - podniesienie jakości usług społecznych dla osób starszych i niepełnosprawnych. Natomiast za możliwości rozwoju gminy należy uznać: . bardzo dobrą dostępność komunikacyjną gminy. Na jej obszarze znajduje się:

- autostrada A4 wraz z 2 węzłami autostradowymi „Przeworsk” i „Wierzbna”, które to stanowią ważny element powiązań komunikacyjnych ze wschodnimi rynkami zbytu, w tym Lwowem i Kijowem oraz z granicą niemiecką, - droga krajowa nr 94, która biegnie pomiędzy Zgorzelcem (województwo dolnośląskie) i granicą państwa z Ukrainą w Korczowej (województwo podkarpackie). Jest ona alternatywą dla autostrady A4, - droga wojewódzka nr 835 łącząca Lublin z Grabownicą Starzeńską, stanowiąca jedno z ważniejszych połączeń województwa podkarpackiego z województwem lubelskim; . korzystne warunki do wykorzystania odnawialnych źródeł energii (energia słoneczna i energia pozyskiwana z biomasy), . czyste środowisko naturalne oraz wyjątkowe walory krajobrazowe, przyrodnicze i kulturowe, stanowiące podstawę do rozwoju szeroko rozumianej turystyki, . wysoki potencjał przestrzenny do rozwoju usług społecznych, . duża liczba indywidualnych gospodarstw rolnych – efektywne wykorzystanie wysokiej jakości bonitacyjnej gleb, . rosnąca atrakcyjność osadnicza.

Analiza ekonomiczna przeprowadzona na podstawie poziomu dochodów i wydatków gminy Finanse publiczne gminy obejmują wszystkie zasoby pieniężne, zarówno dochody, jak i wydatki określone w budżecie gminy. Grupuje się je na podstawie klasyfikacji budżetowej. Na dochody budżetów jednostek samorządu terytorialnego składają się: 1) dochody własne, tj.: . dochody z tytułu udziałów we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych i osób fizycznych, . wpływy z podatków ustalanych i pobieranych na podstawie odrębnych ustaw, tj.: podatek rolny, podatek od nieruchomości, podatek od środków transportowych, wpływy z karty podatkowej, podatek od spadków i darowizn, podatek leśny, . wpływy z opłat ustalanych i pobieranych na podstawie odrębnych ustaw, np.: z opłaty skarbowej, eksploatacyjnej, targowej, podatku od czynności cywilnoprawnych, . dochody z majątku jednostek samorządu terytorialnego, . pozostałe dochody jednostek samorządu terytorialnego, np.: opłaty administracyjne, opłaty miejscowe, odsetki od środków gromadzonych na rachunkach bankowych, odsetki za nieterminowo wnoszone opłaty; 2) dotacje, tj.: . celowe, w tym: - z budżetu państwa na zadania z zakresu administracji rządowej, własne, realizowane na podstawie porozumień z organami administracji rządowej; - na działania realizowane na podstawie porozumień między jednostkami samorządu terytorialnego; - otrzymane z państwowych funduszy celowych; . przekazane w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz innych środków zagranicznych niepodlegających zwrotowi oraz płatności z budżetu środków europejskich (§ 200 i 620 klasyfikacji dochodów i wydatków budżetowych);

3) subwencja ogólna z budżetu państwa przekazywana wszystkim jednostkom samorządu terytorialnego dla uzupełnienia ich własnych dochodów (w tym część oświatowa). Na wydatki budżetów jednostek samorządu terytorialnego składają się: 1) wydatki majątkowe, w tym inwestycyjne; 2) wydatki bieżące jednostek budżetowych: 3) wynagrodzenia, 4) pochodne od wynagrodzeń, 5) dotacje, w tym dotacje dla samorządowych zakładów budżetowych; 6) na obsługę długu publicznego; 7) z tytułu udzielania poręczeń i gwarancji; 8) pozostałe w tym świadczenia na rzecz osób fizycznych i zakup materiałów i usług. W związku z powyższym kondycja finansowa gminy zależy od wielu w/w elementów. Analiza budżetu gminy Przeworsk obejmuje lata 2008–2015 i opiera się na danych pochodzących z Głównego Urzędu Statystycznego. Poniżej przedstawiono dochody budżetu Gminy Przeworsk. Tab. 1 Dochody budżetu gminy Przeworsk w latach 2008 - 2015 Dochody 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 budżetu Ogółem 28,5 mln 29,0 mln 33,0 mln 36,3 mln 33,5 mln 35,2 mln 36,7 mln 39,7 mln Na jednego 2,0 tys 2,0 tys 2,2 tys 2,5 tys 2,3 tys 2,4 tys 2,5 tys 2,7 tys mieszkańca

Analizując powyższe zagadnienie należy stwierdzić, iż w porównaniu z 2008 rokiem, dochody budżetu gminy w 2015 roku były wyższe o przeszło 39%. Tab. 2 Dochody budżetu gminy Przeworsk według działów klasyfikacji budżetowej w latach 2008 - 2015 Działy klasyfikacji 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 budżetowej Różne rozliczenia 15,0 mln 16,6 mln 16,8 mln 17,6 mln 17,7 mln 17,7 mln 17,8 mln 18,7 mln [Dział 758] Dochody od osób prawnych, fizycznych i od 6,5 mln 5,9 mln 6,0 mln 6,7 mln 8,0 mln 8,8 mln 10,0 mln 10,1 mln innych jednostek [Dział 756] Pomoc społeczna 5,6 mln 5,2 mln 6,2 mln 6,0 mln 6,0 mln 5,8 mln 6,0 mln 6,2 mln [Dział 852]

Oświata i 533,2 166,3 560,1 776,7 wychowanie 34,3 tys. 64,3 tys. 99,8 tys. 31,5 tys. tys. tys. tys. tys. [Dział 801] Kultura fizyczna i 833,0 181,3 523,9 547,1 133,5 sport 0 0 7,8 tys. tys. tys. tys. tys. tys. [Dział 926] Transport i 301,4 642,5 610,0 234,4 197,8 404,7 218,6 łączność 48,0 tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. [Dział 600] Rolnictwo i 124,9 186,4 171,0 200,3 198,1 789,0 379,0 403,9 łowiectwo tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. [Dział 010]

Gospodarka 124,3 300,5 797,0 371,4 331,0 311,6 333,7 mieszkaniowa 2,2 mln tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. [Dział 700] Edukacyjna opieka 322,8 309,4 286,2 234,3 503,7 288,7 298,8 224,1 wychowawcza tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. [Dział 854] Administracja 105,1 109,4 143,4 157,7 109,1 132,3 135,2 106,7 publiczna tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. [Dział 750] Urzędy naczelnych 113,9 organów władzy 26,2 tys. 26,8 tys. 98,5 tys. 32,1 tys. 2,0 tys. 2,0 tys. 85,9 tys. tys. państwowej [Dział 751] Informatyka 379,8 0 0 0 0 890 83,0 tys. 51,8 tys. [Dział 720] tys. Gospodarka komunalna i ochrona 40,1 tys. 0 57,9 tys. 2,9 mln 78,3 tys. 66,3 tys. 57,9 tys. 2,2 mln środowiska [Dział 900] Bezpieczeństwo publiczne i 368,1 104,0 114,9 ochrona 93,4 tys. 46,0 tys. 1,5 tys. 21,2 tys. 37,6 tys. tys. tys. tys. przeciwpożarowa [Dział 754] Ochrona zdrowia 0 0 0 0 0 0 494 tys. 472 tys. [Dział 851] Działalność usługowa 0 0 0 0 0 0 0 7,9 tys. [Dział 710] Obrona narodowa 0 0 0 0 0 0 0 1 tys. [Dział 752] Pozostałe zadania w zakresie polityki 0 0 0 0 0 4,0 tys. 0 0 społecznej [Dział 853] Kultura i ochrona dziedzictwa 0 0 0 5,0 tys. 5,0 tys. 0 0 0 narodowego [Dział 921]

Rozpatrując natomiast strukturę wpływów budżetowych należy stwierdzić, iż największy dochód generowały trzy działy, w tym: 758 (różne rozliczenia), 756 (dochody od osób prawnych, fizycznych i od innych jednostek) oraz 852 (pomoc społeczna), które razem stanowiły w 2015 r. blisko 88,3% wszystkich udziałów w budżecie. W porównaniu z rokiem 2008 łączne dochody z w/w trzech działów były wyższe o blisko 29%.

Wydatki gminy Przeworsk w badanym okresie utrzymywały się na zbliżonym poziomie i w 2015 r. osiągnęły wartość 35,5 mln.

Rys. 1 Wydatki gminy Przeworsk w latach 2008-2015 w mln

W ciągu ostatnich 8 lat samorząd przeznaczał znaczne sumy na inwestycje w zakresie: infrastruktury drogowej, technicznej, rekreacji i sportu, turystyki, sfery kulturalnej, społecznej co niewątpliwie przyczyniło się do poprawy warunków życia mieszkańców jak również wpłynęło pozytywnie na atrakcyjność gminy na szczeblu regionalnym i krajowym. Szczegółowy wykaz wszystkich wydatków w analizowanym okresie przedstawia poniższa tabela.

Tab. 3 Wydatki budżetu gminy Przeworsk według działów klasyfikacji budżetowej w latach 2008 - 2015 Działy klasyfikacji 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 budżetowej Oświata i wychowanie 13,5 mln 13,4 mln 14,1 mln 15,1 mln 16,1 mln 15,6 mln 17,6 mln 17,1 mln [Dział 801] Pomoc społeczna 6,5 mln 6,2 mln 7,4 mln 7,4 mln 7,6 mln 7,3 mln 7,5 mln 7,7 mln [Dział 852] Administracja publiczna 2,9 mln 3,0 mln 3,5 mln 3,9 mln 4,0 mln 3,8 mln 3,5 mln 3,4 mln [Dział 750] Gospodarka komunalna i 958,1 ochrona 1,1 mln 6,7 mln 3,4 mln 2,6 mln 1,6 mln 2,9 mln 2,8 mln tys. środowiska [Dział 900] Transport i 774,5 632,9 941,1 łączność 2,3 mln 3,0 mln 3,4 mln 2,3 mln 1,6 mln tys. tys. tys. [Dział 600] Gospodarka 244,6 367,0 370,4 967,0 802,4 696,7 737,7 mieszkaniowa 1,0 mln tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. [Dział 700] Kultura fizyczna i 300,7 241,2 747,4 505,6 366,7 sport 246,0 ty. 2,0 mln 1,8 mln tys. tys. tys. tys. tys. [Dział 926]

Bezpieczeństwo publiczne i 373,0 617,7 951,4 367,2 235,5 453,1 232,6 ochrona 1,2 mln tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. przeciwpożarowa [Dział 754] Obsługa długu 115,7 458,2 602,7 590,7 452,6 334,8 publicznego 24,8 tys. 16,6 tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. [Dział 757] Edukacyjna opieka 324,4 309,4 351,0 285,5 555,8 351,2 355,6 259,2 wychowawcza tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. [Dział 854] Rolnictwo i 156,4 199,7 241,8 287,1 269,4 275,1 305,8 264,2 łowiectwo tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. [Dział 010] Kultura i ochrona dziedzictwa 216,6 240,4 228,7 254,9 263,3 261,4 269,8 276,7 narodowego tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. [Dział 921] Informatyka 446,8 160,9 0 0 0 0 1,0 tys. 0 [Dział 720] tys. tys. Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię 707,7 608,6 251,9 240,0 196,8 148,8 148,2 129,0 elektryczną, tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. tys. gaz i wodę [Dział 400] Ochrona zdrowia 100,3 79,2 tys. 76,3 tys. 65,1 tys. 97,9 tys. 98,0 tys. 87,7 tys. 97,4 tys. [Dział 851] tys. Urzędy naczelnych 113,9 organów władzy 26,2 tys. 26,8 tys. 98,5 tys. 32,1 tys. 2,0 tys. 2,0 tys. 85,9 tys. tys. państwowej [Dział 751] Działalność usługowa 63,1 tys. 55,5 tys. 41,8 tys. 61,0 tys. 21,4 tys. 21,7 tys. 27,3 tys. 51,1 tys. [Dział 710] Pozostałe zadania w zakresie polityki 0 0 20,0 tys. 0 4,0 tys. 0 2,0 tys. 0 społecznej [Dział 853] Obrona narodowa 0 1,0 tys. 0 0 0 0 0 1,0 tys. [Dział 752] Wydatki związane z poborem 81,9 tys. 77,6 tys. 66,4 tys. 65,5 tys. 0 0 0 0 dochodów [Dział 756]

Do ważniejszych inwestycji w zakresie infrastruktury drogowej, technicznej oraz szeroko rozumianego sportu i kultury, zrealizowanych w badanym okresie zaliczyć należy: . budowę sieci kanalizacji sanitarnej wsi Rozbórz, Ujezna . modernizację stacji wodociągowej w Urzejowicach, Rozborzu, Świętoniowie, . przebudowę i modernizację budynku remizy OSP Urzejowice-pełniącego funkcje kulturalne,

. budowę sieci kanalizacji sanitarnej wsi: Mirocin-Rozbórz, . budowę sieci wodociągowej Rozbórz-Ujezna, . remont dróg gminnych: Nowy Świat–Urzejowice, Sagany–Urzejowice, Rogóżno– Nowosielce–Białoboki, Nowosielce-Studzian, . budowę infrastruktury boiska sportowego w Nowosielcach oraz w Studzianie, . budowę świetlicy wraz z częścią socjalną i zapleczem OSP Urzejowice, . przebudowę i modernizację budynku remizy OSP Urzejowice-pełniącego funkcje kulturalne, . budowę sali gimnastycznej w Grzęsce, . budowę kompleksu boisk sportowych w ramach realizacji programu Moje Boisko-ORLIK 2012, . modernizację budynku wiejskiego w Nowosielce-Studzian oraz Gorliczynie, . adaptację budynku na remizę OSP Ujezna, . modernizację istniejących stadionów piłkarskich: Świętoniowa, Nowosielce, Grzęska, Studzian, Mirocin, Rozbórz, Ujezna, . budowę wielofunkcyjnych boisk sportowych: Nowosielce-Świętoniowa, . budowę placu zabaw dla dzieci w Rozborzu oraz Grzęsce, . rewitalizację parku w Urzejowicach.

Przedmiotowe inwestycje przyczyniły się do poprawy wyposażenia terenów w sieć infrastruktury technicznej, stanu dróg i ciągów komunikacyjnych, jak również wpłynęły na jakość, bezpieczeństwo, funkcjonalność infrastruktury sportowej, a tym samym niewątpliwie przyczyniły się do poprawy atrakcyjności gospodarczej, inwestycyjnej i turystycznej gminy. Przyjmując, że celem infrastruktury technicznej jest zaspokojenie potrzeb ludności oraz dynamizowanie rozwoju gospodarki, należy stwierdzić, iż dalsze wyposażanie poszczególnych obszarów w niezbędną infrastrukturę techniczną i społeczną korzystnie wpłynie na wzrost potencjału inwestycyjnego gminy oraz przychody budżetowe.

Możliwości finansowania przez gminę inwestycji służących realizacji zadań własnych gminy Analizując wieloletnią prognozę finansową gminy, która określa: dochody, wydatki, przychody i rozchody w podziale na poszczególne lata budżetowe, stanowiąc tym samym podstawowe kierunki polityki fiskalnej samorządu, należy stwierdzić iż od roku 2018 co roczny prognozowany dochód gminy będzie wynosił 48,3 mln zł. Tab. 4 Prognoza finansowa gminy na lata 2017-2021 Prognozowane wydatki Rok Prognozowane dochody gminy Prognozowane saldo gminy 2017 52 824 977,77 53 524 977,77 -700 000,00 2018 48 300 000,00 46 400 000,00 1 900 000,00 2019 48 300 000,00 46 400 000,00 1 900 000,00 2020 48 300 000,00 46 400 000,00 1 900 000,00 2021 48 300 000,00 46 350 000,00 1 900 000,00 Źródło Wieloletnia prognoza finansowa gminy Przeworsk – zał. do uchwały Nr XXVIII/142/2017 z dnia 17 lutego 2017 r. Rady Gminy Przeworsk.

Podsumowując należy podkreślić, iż gmina prowadzi racjonalną gospodarkę finansową. Poziom wydatków nie odbiega znacząco od poziomu dochodów, a w prognozowanym okresie czasu (poza rokiem 2017), zakłada się utrzymanie prawie 2 mln nadwyżki budżetowej. W związku

51 z powyższym nawet w przypadku utrzymania dotychczasowej stopy wydatków inwestycyjnych z zakresu doposażenia terenów w siec infrastruktury technicznej, drogowej i społecznej, samorząd będzie posiadał rezerwę finansową na realizacje nowych przedsięwzięć w tym zakresie. Dobrze prowadzona gospodarka finansowa stanowi ponadto podstawę do absorpcji środków z Unii Europejskiej i realizacji wielu sprzyjających rozwojowi gminy przedsięwzięć. I tak inwestycje zakładające przygotowanie profesjonalnych terenów pod zagospodarowanie, w tym uzbrojenie terenu (jest to jeden z celów operacyjnych wyznaczonych w „Strategii rozwoju gminy Przeworsk na lata 2016 – 2020”) może uzyskać wsparcie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020, przy czym jest to jedna z wielu alternatyw, w ramach których gmina może starać się pozyskać środki na dofinansowanie, przewidzianych w III zmianie studium, inwestycji.

Analiza środowiskowa, przeprowadzona na podstawie stanu i jakości poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego oraz obszarów objętych ochroną prawną Charakterystyka przyrodnicza gminy wykazała, że na przeważającej powierzchni nie ma przeciwwskazań oraz barier środowiskowych dla rozwoju różnych form zainwestowania. Głównymi obszarami na których występują lub mogą wystąpić czynniki przemawiające za ograniczaniem zabudowy są: - tereny zabagnione, - tereny lasów oraz obszary dolinne, stanowiące regionalne i lokalne korytarze ekologiczne, z uwagi na ich walory przyrodnicze wskazane do ochrony przed nadmierną antropopresją, - obszary szczególnego zagrożenia powodzią, - obszary, których dotyczą ograniczenia w lokalizacji zabudowy wynikające z przepisów odrębnych (strefy oddziaływania linii elektroenergetycznych, stery oddziaływania od autostrady). Położenie gminy oraz warunki środowiska naturalnego sprawiają, że na znacznej części jej obszaru nie ma przeciwwskazań dla lokalizacji zabudowy, przy czym powinno się dążyć do uzupełniania układu osadniczego, w ramach obszarów wyposażonych w infrastrukturę techniczną, wzdłuż istniejących lokalnych układów drogowych. Z punktu widzenia dbałości o środowisko nie powinno dopuszczać się do rozlewania się zabudowy i niekontrolowanego zagospodarowania terenów rolniczych.

Analiza społeczna, przeprowadzona na podstawie struktury demograficznej ludności gminy, rynków pracy oraz zasobów mieszkaniowych, będąca podstawą dla racjonalnego kształtowania planowanej struktury przestrzennej gminy Zasoby ludzkie to jeden z podstawowych czynników rozwoju społeczno-gospodarczego gminy. Trendy rozwoju ludności stanowią najważniejszą przesłankę oceny szans i możliwości rozwoju gminy oraz wskazują na przyszłe potrzeby w zakresie nowych mieszkań, obiektów infrastruktury społecznej i technicznej czy miejsc pracy.

Struktura demograficzna Zgodnie z danymi GUS, pod koniec 2015 r. na terenie gminy Przeworsk mieszkało 14 935 osób. W ciągu ostatnich 10 lat liczba ludności zwiększyła się o niespełna 3,3%, co odpowiada

52 ogólnym tendencjom dla powiatu i województwa, gdzie również liczba ludności systematycznie rosła do 2014 r. Szczegółową dynamikę populacji w badanym okresie przedstawia poniższa tabela. Tab. 5 Rozwój populacji gminy Przeworsk w okresie 2005-2015 Gmina Rok Ogółem Powiat Województwo mężczyźni kobiety 2005 7111 7341 14 452 78 717 2 098 263 2006 7135 7361 14 496 78 637 2 097 564 2007 7139 7377 14 516 78 591 2 097 338 2008 7124 7376 14 500 78 576 2 099 495 2009 7150 7417 14 567 78 630 2 101 732 2010 7222 7497 14 719 79 445 2 127 948 2011 7244 7547 14 791 79 355 2 128 687 2012 7257 7557 14 814 79 304 2 129 951 2013 7290 7586 14 876 79 262 2 129 294 2014 7289 7586 14 875 79 027 2 129 187 2015 7330 7605 14 935 78 869 2 127 657 Źródło:http://swaid.stat.gov.pl/Dashboards/Dane%20dla%20jednostki%20podzia%C5%82u%20terytorialnego.aspx

Średni wiek mieszkańców wynosi 38,8 lat i był nieznacznie mniejszy od średniego wieku mieszkańców województwa podkarpackiego, który wynosił 40,1 lat.

Zmiana liczby ludności zależy od: przyrostu naturalnego (czyli różnicy między liczbą urodzeń i zgonów), salda migracji (a więc różnicy między napływem-imigracją, o odpływem – emigracją z danego obszaru w określonym czasie) oraz zmian w zasięgu terytorialnym. Rozpatrując wartości przyrostu naturalnego należy zauważyć, iż do roku 2014 liczba urodzin przewyższała liczbę zgonów (występował dodatni przyrost naturalny, który oscylował średnio na poziomie 23 osób). W 2015 r., pierwszy raz od ponad 10 lat zanotowano ujemny przyrost naturalny, który wyniósł -25. Odpowiada to przyrostowi naturalnemu -1,7 na 1000 mieszkańców gminy Przeworsk Rys. 2 Przyrost naturalny w latach 2005-2015 w gminie Przeworsk

Źródło:http://swaid.stat.gov.pl/Dashboards/Dane%20dla%20jednostki%20podzia%C5%82u%20terytorialnego.aspx

Drugim ważnym czynnikiem, po przyroście naturalnym, mającym wpływ na liczbę ludności są migracje. W gminie Przeworsk na przestrzeni kilku lat obserwujemy znaczne zróżnicowanie w liczbie osób osiedlających się i wymeldowujących. Tab. 6 Migracje populacji miasta i gminy Sędziszów Małopolski w okresie 2005-2015 Rok Zameldowania Wymeldowania Saldo 2005 182 167 15 2006 154 142 12 2007 180 208 -28 2008 137 106 31 2009 118 102 16 2010 130 176 -46 2011 197 141 56 2012 164 131 33 2013 166 134 32 2014 123 159 -36 2015 149 104 45 Źródło:http://swaid.stat.gov.pl/Dashboards/Dane%20dla%20jednostki%20podzia%C5%82u%20terytorialnego.aspx

Biorąc pod uwagę samą strukturę wieku ludności gminy, która jest kształtowana przez rodność, umieralność i ruchy migracyjne można zauważyć, iż w 2015 r. 62,2% mieszkańców gminy znajdowało się w wieku produkcyjnym, 20,2% w wieku przedprodukcyjnym oraz 17,6% w wieku poprodukcyjnym.

Ze strukturą wieku i płci ludności jest powiązany również wskaźnik obciążenia ekonomicznego ludności, czyli stosunek liczby ludności w wieku nieprodukcyjnym (tj. ludność w wieku przedprodukcyjnym 0-17 lat oraz ludność w wieku poprodukcyjnym 60/65+ lat) do 100 osób w wieku produkcyjnym. Dla gminy Przeworsk wskaźnik ten wynosi 60,7% i jest wyższy niż dla powiatu, gdzie osiąga on wartość 59,1%. Im przedmiotowy wskaźnik jest wyższy, tym sytuacja demograficzna obszaru z punktu widzenia ekonomicznego jest gorsza. Systematyczny przyrost osób w wieku poprodukcyjnym powoduje silną presję na system emerytalny (zapewnienie emerytur dla coraz liczniejszej populacji osób, które zakończyły aktywność zawodową) oraz na system opieki zdrowotnej (zapewnienie specjalistycznej opieki ludziom w podeszłym wieku).

Zasoby mieszkaniowe Wzrost liczby ludności w ostatnich 8 latach przekłada się również, na wzrost liczby mieszkań, przy czym rozwój zabudowy mieszkaniowej nie był tak dynamiczny i kształtował się na poziomie 27-49 sztuk na rok, co może świadczy o istotnym deficycie mieszkaniowym1. Tab. 7 Sytuacja mieszkaniowa gminy Przeworsk Powierzchnia Przeciętna Powierzchnia użytkowa powierzchnia Rok Liczba mieszkań użytkowa mieszkań mieszkania użytkowa 1 (m2) przypadająca na mieszkania (m2) 1 osobę 2006 3 853 342 512 88,9 23,6 2007 3 882 346 167 89,2 23,8 2008 3 922 351 282 89,6 24,2

1 Deficyt mieszkaniowy jest to różnica pomiędzy liczbą gospodarstw domowych a liczbą zasobów mieszkaniowych (mieszkań)

2009 3 948 354 868 89,9 24,4 2010 3 885 361 052 92,9 24,5 2011 3 924 366 100 93,3 24,8 2012 3 965 371 645 93,7 25,1 2013 3 993 375 164 94,0 25,2 2014 4 035 381 087 94,4 25,6 2015 4 073 386 136 94,8 25,9 Źródło:http://swaid.stat.gov.pl/Dashboards/Dane%20dla%20jednostki%20podzia%C5%82u%20terytorialnego.aspx

Biorąc pod uwagę przeciętną powierzchnię użytkową 1 mieszkania w zasobach mieszkaniowych, gmina Przeworsk plasuje się na 1 miejscu w powiecie. Jest to wskaźnik wyższy w stosunku do średniej powiatowej, która wynosi 86,4. Analizując natomiast liczbę osób przypadającą na jedno mieszkanie, należy stwierdzić iż w analizowanym okresie spadła ona z 3,76 os/mieszkanie na 3,67 os/mieszkanie, co świadczy o zmieniającej się strukturze gospodarstw domowych, tj. wzroście udziału gospodarstw 1 i 2 osobowych oraz gospodarstw z jednym dzieckiem, co przekłada się na zwiększone zapotrzebowanie na nowe lokale.

Istotnym elementem świadczącym o warunkach życia mieszkańców jest poza stanem zasobów mieszkaniowych, również ich jakość tj. dostęp do infrastruktury technicznej, w tym: wyposażenie w wodociąg, kanalizację i centralne ogrzewanie. W 2015 roku 97,4% mieszkań posiadało podłączenie do wodociągu, 93,7% miało łazienkę oraz 87% centralne ogrzewanie. Znaczny wzrost wyposażenia terenów w infrastrukturę techniczną jest związany z prowadzoną od kilkunastu lat polityką gminy w zakresie wzrostu wydatków budżetowych przeznaczanych na rozwój sieci wodociągowej i kanalizacyjnej.

Rynek pracy Na terenie Gminy Przeworsk pod koniec 2015 roku działało 701 podmiotów gospodarczych, z czego 96% wchodziło w skład sektora prywatnego. W analizowanym okresie 10 lat ich liczba wzrosła o niespełna 8%. Tab. 8 Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze REGON w 2015 r.

Z liczby ogółem

W tym

spółki handlowe

Ogółem

Sektor prywatny Sektor

Sektor publiczny Sektor

Razem

spółdzielnie

Razem

kapitału

spółkicywilne

iałalnośćgospodarczą

zagranicznego

w tym w udziałem z

i organizacje i społeczne

osobyfizyczne prowadzące fundacje,stowarzyszenia 701 29 671 106 6 - 25 3 23 595 Źródło Województwo Podkarpackie 2016. Podregiony, powiaty, gminy

O ile liczba przedsiębiorstw w sektorze publicznym z roku na rok pozostaje na podobnym poziomie, o tyle sektor prywatny na przełomie ostatnich lat, odnotowuje stały niewielki wzrost, przy czym liczba nowo zarejestrowanych podmiotów wynosi średnio 67. Rys. 3 Nowo zarejestrowane w rejestrze REGON podmioty gospodarki narodowej

Źródło https://bdl.stat.gov.pl/BDL/dane/teryt/tablica# Obrazuje to skalę działalności gospodarczej, a w szczególności udział osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w ogólnej liczbie podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w gminie. Głównym obszarem działalności jest: handel, naprawa samochodów, budownictwo i przemysł, które razem stanowiły 59% wszystkich zarejestrowanych firm. Dominują tu mikroprzedsiębiorstwa z sektora prywatnego zatrudniające do 9 osób. Tab. 9 Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze REGON według wybranych sekcji w 2015 r. W tym

przemysł

naprawa

Ogółem

órstwo

pojazdów

naukowa i

transport i

udownictwo techniczna

działalność

informacja i

gospodarka

w tym w

razem

gastronomia

komunikacja

magazynowa

obsługarynku profesjonalna,

nieruchomości

Handel,

samochodowych

zakwaterowanie i

przemysłowe

przetw

rolnictwo,leśnictwo, łowiectworybactwo i 701 16 93 90 120 200 47 15 9 - 38 Źródło Województwo Podkarpackie 2016. Podregiony, powiaty, gminy

Na kształt i wielkość lokalnego rynku pracy ma wpływ liczba podmiotów gospodarczych i osób w nich zatrudnionych. Szczególnie ważny dla rozwoju gospodarczego danego obszaru jest rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, a wśród nich dynamika zmian liczby osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Poziom przedsiębiorczości wyrażony liczbą podmiotów gospodarki narodowej na 10 tysięcy ludności na obszarze gminy jest niski i wynosi 469, w porównaniu do średniej powiatu kształtującej na poziomie 584 oraz wojewódzkiej wynoszącej 776.

Prognoza demograficzna obrazująca zmianę liczby ludności w założonej perspektywie planistycznej 30 lat Przewidywanie przyszłych kierunków zmian procesów demograficznych zawsze jest obarczone prawdopodobieństwem błędu. Aktualnie wydaje się być jednak zadaniem szczególnie trudnym. Procesy globalizacji powodują, że światowe zmiany i kryzysy w sposób dotąd niespotykany oddziałują na krajową gospodarkę, ludzkie poglądy i postawy, a w sposób pośredni, także na zjawiska demograficzne. Prognoza demograficzna obejmuje przewidywanie kształtowania się w przyszłości zjawisk i procesów demograficznych, ich kierunków oraz tempa rozwoju, jak również przemian strukturalnych. W horyzoncie czasowym obejmującym najbliższe lata zasadniczy wpływ na kształt polityki społecznej w całym województwie podkarpackim, jak i w gminie Przeworsk będą miały procesy demograficzne, które uwidoczniły się i nasiliły w ostatnich latach. Do tych procesów zaliczamy: - zmieniony model rodziny (małodzietność rodzin, samotne rodzicielstwo), - wzrastający odsetek małżeństw bezdzietnych, - opóźnianie wieku zawierania małżeństw i rodzenia pierwszego dziecka, - wzrost liczby jedno i dwuosobowych gospodarstw domowych, - wzrost przeciętnej długości życia, - migracje wewnętrzne i zagraniczne. Prognozę demograficzną dla gminy, przedstawioną w horyzoncie czasowym obejmującym najbliższe 30 lat, oparto na danych Głównego Urzędu Statystycznego. Prognoza ta odnosi się niestety jedynie do poziomu powiatów, na podstawie których określano prognozowaną liczbę ludności na obszarze gminy Przeworsk.

Prognozowaną liczbę ludności w założonej perspektywie planistycznej 30 lat w powiecie przeworskim ilustruje poniższa tabela. Tab. 10 Prognoza liczby ludności w powiecie przeworskim Prognozowana liczba ludności Rok Ogółem W tym na wsi 2017 – stan istniejący 78 738 57 911 2022 77 966 57 846 2027 77 966 57 642 2032 75 870 57 280 2037 74 378 56 701 2042 72 583 55 924 2047 70 530 54 972 Źródło Prognoza dla powiatów i miast na prawie powiatu oraz podregionów na lata 2014-2050 (opracowana w 2014 r.)

Zakładając, że liczba ludności na wsi w badanym okresie spadnie o około 5 % prognozowana liczba ludności w gminie Przeworsk w 2047 r. będzie wynosić około 14 188 osób.

Maksymalne zapotrzebowanie na nową zabudowę Maksymalne zapotrzebowanie na nową zabudowę dla omawianego obszaru oszacowano na podstawie: analizy ekonomicznej, analizy środowiskowej, analizy społecznej, prognozy demograficznej i oceny możliwości finansowania gminy. Ze względu na dynamikę zmian uwarunkowań społecznych, prawnych oraz zmiany w strukturze funkcjonalno-przestrzennej gminy przy określaniu zapotrzebowanie na nową zabudowę

przyjęto perspektywę czasową 30 lat. Poza tym, z uwagi na niepewność procesów rozwojowych, zwiększono zapotrzebowanie o 30% w stosunku do wyników analiz.

Zapotrzebowanie na nową powierzchnię użytkową zabudowy mieszkaniowej Prognoza demograficzna dla gminy wykazała iż w następnych latach będzie następował systematyczny powolny spadek do wartości 14 188 osób w roku 2047 (co będzie stanowić około 95% obecnego stanu). Na podstawie prognozy gospodarstw domowych na lata 2016-2050 oraz prognozy demograficznej dla powiatu przeworskiego, wykonanych przez GUS, można oszacować liczbę gospodarstw domowych na terenie gminy w roku 2047, dzieląc istniejącą lub prognozowaną liczbę ludności poprzez istniejącą lub prognozowaną średnią liczbę osób w gospodarstwie domowym. - obecnie (stan na 2015 r.) – 14 935/3,08 = 4 849 gospodarstw, - w roku 2047 - przy liczbie mieszkańców 14 188 /2,76 = 5 141 gospodarstw. Docelowo pomimo spadku liczby ludności do roku 2045 prognozuje się wzrost liczby gospodarstw domowych, co bezpośrednio wpłynie na wzrost zapotrzebowania na nowe mieszkania. Przyjmując średni wzrost liczby mieszkań w wysokości 220 na dekadę2, założono, że w 2047 r. na terenie gminy będzie się znajdowało 4997 mieszkań. Zakładając również, że w nadchodzących latach utrzyma się tendencja wzrostowa średniej powierzchni mieszkania (6%/dekadę) przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania będzie wynosiła 99,54 m2. W takim przypadku łączna powierzchnia użytkowa wszystkich mieszkań w gminie będzie wynosiła 497 401 m2 przy prognozowanej liczbie mieszkańców wynoszącej 14 188 osób, co stanowi wzrost o 111 265 m2 względem roku 2015. Zwiększenie zapotrzebowania o 30% w stosunku do wyników analiz ze względu na niepewność procesów rozwojowych w ostatecznym rozrachunku wskazuje zapotrzebowanie na poziomie: - 111 265 m2 x 30% = 33 379,5 m2 - 111 265 m2 + 33 379,5 m2 = 144 644,5 m2.

Na podstawie powyższych wyliczeń należy stwierdzić, iż pomimo spadku liczby mieszkańców, na podstawie obecnych i prognozowanych procesów demograficznych oraz uwarunkowań społecznych w ciągu następnych lat zapotrzebowanie na nową zabudowę mieszkalną będzie wzrastać i przez najbliższe 30 lat osiągnie wartość 144 644,5 m2 powierzchni użytkowej, co przy średniej zakładanej intensywności zabudowy, dla przedmiotowej funkcji na poziomie 0,3 daje powierzchnie 482 148,4 m2.

Zapotrzebowanie na nową powierzchnię użytkową zabudowy wielofunkcyjnej (usługowej, produkcyjno-usługowej, przemysłowej) Znacznie trudniejsze wydaje się oszacowanie potencjalnego zapotrzebowania na tereny wielofunkcyjne, przy czym wato byłoby rozróżnić funkcje usługowe od funkcji produkcyjno- usługowych, ze względu na zróżnicowanie parametrów terenochłonności oraz zapotrzebowania. W chwili obecnej udział powierzchni terenów usługowych do powierzchni terenów mieszkalnych (przy czym do przedmiotowej grupy zaliczono tereny zabudowy: mieszkaniowej

2 W okresie pomiędzy 2006 r. do 2015 liczba mieszkań wzrosła o blisko 220 sztuk

58 jednorodzinnej, wielorodzinnej, mieszkaniowo-usługowej) w poszczególnych obrębach przedstawia poniższa tabela: Tab. 11 Rozkład funkcji usługowej w ramach gminy Przeworsk Tereny zabudowy Udział powierzchni terenów mieszkaniowej, Tereny zabudowy Obręb usługowych do powierzchni mieszkaniowo- usługowej terenów mieszkalnych usługowej, zagrodowej (m2) (%) (m2) Chałupki 277 574 12 914 4,7 Gorliczyna 963 399 20 444 2,1 Grzęska 1 219 148 43 672 3,6 Gwizdaj 279 420 32 227 11,5 Mirocin 682 602 40 867 6,0 Nowosielce 919 558 62 355 6,8 Rozbórz 1 044 802 43 872 4,2 Studzian 964 992 49 028 5,1 Świętoniowa 528 496 49 627 9,4 Ujezna 459 175 32 027 7,0 Urzejowice 879 940 49 155 5,6 Źródło Opracowanie własne Analizując w/w informacje należy stwierdzić, iż na badanym obszarze występuje niedobór terenów usługowych, zwłaszcza w obrębach usytuowanych w północnej części części gminy, gdzie miejscowo stosunek terenów usługowych do zabudowy mieszkaniowej wynosi niespełna 2,1% - 3,6%. Najlepiej sytuacja prezentuje się w ramach obrębu Gwizdaj usytuowanego wzdłuż ciągu drogi krajowej nr 94, w bezpośrednim sąsiedztwie miasta Przeworsk, gdzie przedmiotowa wartość osiągają poziom 11,5%. Analizując strukturę usług, należy stwierdzić, iż dominują tu usługi publiczne takie jak: szkoły, kościoły, remizy strażackie - brak natomiast usług komercyjnych stanowiących niezwykle ważną gałęzią gospodarki, wpływającą na tworzenie nowych miejsc pracy, a tym samym na szeroko rozumiany rozwój. Wynika to w głównej mierze z bliskości ośrodka miejskiego, który pełni zarówno funkcje endogeniczne (służące zaspokojeniu potrzeb mieszkańców gminy w tym np. handel detaliczny, szkolnictwo podstawowe, usługi komunalne itp.) jak i egzogeniczne (zwane też miastotwórczymi) ukierunkowane na świadczenie usług dla podmiotów gospodarczych/osób spoza regionu. Biorąc pod uwagę stopień korzystania z różnego rodzaju usług podstawowych oraz wzrost zamożności społeczeństwa, zapotrzebowanie na tereny usługowe w aktualnym wymiarze może być niewystarczające, zarówno w zakresie usług endogenicznych (np. związanych z handlem czy inną drobną działalnością gospodarczą) oraz egzogenicznych przy czym w tym zakresie predysponowane do rozwoju przedmiotowych funkcji są zwłaszcza tereny dobrze skomunikowane z drogą krajową nr 94 oraz autostradą A4. W związku z powyższym zakłada się, iż docelowo wskaźnik ten powinien osiągnąć pomiędzy 5% a 15% przy czym przy do oszacowania zapotrzebowania przyjęto wartość uśrednioną dla całej gminy na poziomie 10%.

Przy założeniu średniej intensywności zabudowy, dla przedmiotowej funkcji na poziomie 0,5, zapotrzebowanie na nową zabudowę usługową wyrażoną w powierzchni użytkowej wyniesie 435 062,72 m2.

Analizując istniejąca strukturę powierzchni terenów produkcyjno-usługowych, zauważalna jest duża dysproporcja pomiędzy poszczególnymi obrębami – największy udział badanej funkcji występuje w obrębami Gwizdaj i Mirocin, gdzie osiąga ona wartość odpowiednio 10,5% oraz 5,6% podczas gdy w pozostałych obrębach albo brak terenów produkcyjno-usługowych lub występują one w bardzo niewielkim zakresie, względem istniejących terenów zabudowy mieszkaniowej. Szczegółowy rozkład funkcji produkcyjno-usługowych i przemysłowych w ramach gminy przedstawia poniższa tabela. Tab. 12 Rozkład funkcji produkcyjno-usługowych i przemysłowych w ramach gminy Przeworsk Tereny zabudowy Udział powierzchni terenów mieszkaniowej, Tereny zabudowy Obręb usługowych do powierzchni mieszkaniowo- produkcyjno-usługowej terenów mieszkalnych usługowej, zagrodowej (m2) (%) (m2) Chałupki 277 574 0 0 Gorliczyna 963 399 1 475 0,2 Grzęska 1 219 148 16 403 1,3 Gwizdaj 279 420 29 322 10,5 Mirocin 682 602 38 159 5,6 Nowosielce 919 558 0 0 Rozbórz 1 044 802 2 709 0,3 Studzian 964 992 285 63 3,0 Świętoniowa 528 496 10 614 2,0 Ujezna 459 175 0 0 Urzejowice 879 940 6 681 0,8 Źródło Opracowanie własne

Istniejące tereny zabudowy produkcyjno-usługowej charakteryzują się znacznym rozdrobnieniem, rozproszeniem i częstokroć znajdują się w sąsiedztwie terenów zabudowy mieszkaniowej, co w znacznej mierze ogranicza ich możliwości rozwojowe. W większości związane są one z tradycyjną dziedziną gospodarki, jaką w regionie jest rolnictwo – stanowiące główne źródło zatrudnienia mieszkańców gminy. W związku z powyższym, niezmiernie istotne jest stworzenie warunków, do rozwoju szeroko rozumianej przedsiębiorczości, która w znacznej mierze może być oparta na lokalnych zasobach i usługach. Problem niedostatecznego uprzemysłowienia gminy został zauważony również w „Strategią rozwoju gminy Przeworsk na lata 2016 – 2020”, w ramach której priorytetem inwestycyjnym w dziedzinie gospodarki powinien być wzrost gospodarczy i poprawa sytuacji na rynku pracy, które mają być realizowane poprzez: - rozwój inwestycji na profesjonalnie przygotowanych terenach inwestycyjnych, - wzrost przychodów do budżetu gminy w wyniku rozwoju działalności gospodarczej, - wyspecjalizowanie produkcji rolnej na konkretne produkty oraz ich skuteczna sprzedaż, - wzrost miejsc pracy oraz wysokości dochodów. Aktualnie na terenie gminy nie ma rezerw terenowych pod przedmiotowe funkcje, w związku z powyższym zasadne byłoby uzupełnienie braków w tym zakresie. Przy czym przy wyznaczaniu

60 nowych terenów produkcyjno-usługowych należałoby uwzględnić kilka istotnych czynników lokalizacyjnych, w tym: - dostępność komunikacyjną (istniejąca i projektowaną), - koszty pracy, - wielkość i jakość zasobów pracy, - chłonność rynków zbytu, - odpowiedni areał. Trudno oszacować parametry terenochłonności dla przyszłych inwestycji w sferze produkcyjno-usługowej gdyż są one uzależnione w od wielu czynników, w tym: rodzajów prowadzonej działalności (inne parametry będą charakteryzować centra logistyczne a inne tereny wytwórcze) czy rodzaju zastosowanych technologii. Poza tym specyficzne potrzeby inwestorów mogą być bardziej wymagające, niż w przypadku terenów zabudowy mieszkaniowej czy usługowej, stąd też w celu bardziej elastycznego odpowiadania na ich preferencje, zasób terenowy pod tego typu działalność powinien być nieco szerszy niż realne możliwości całkowitego wykorzystania. Biorąc pod uwagę wszystkie w/w uwarunkowania założono, iż stosunek powierzchni terenów produkcyjno-usługowych do zabudowy mieszkaniowej (ze względu na rolniczy charakter gminy) wyniesie 5%.

W związku z powyższym, przy założeniu iż: - istniejące tereny zabudowy mieszkaniowej zajmują 8 219 106 m2, - projektowane tereny zabudowy mieszkaniowej będą wynosić 482 148,4 m2, projektowane zapotrzebowanie na nową zabudowę produkcyjno-usługową szacuje się na poziomie: - (8 219 106 m2 + 482 148,4 m2) * 5% = 435 062,72 m2 W celu obliczenia powierzchni użytkowej zabudowy przyjęto wskaźnik intensywności w wysokości 0,8. W związku z powyższym zapotrzebowanie na nową zabudowę produkcyjno- usługową wyniesie 348 050,2 m2 powierzchni użytkowej.

Chłonność obszarów Kolejnym etapem sporządzanego bilansu jest oszacowanie chłonności w ramach: - obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej w granicach jednostki osadniczej (czyli możliwość lokalizowania nowej zabudowy w ramach obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno- przestrzennej. Przy czym przy ich wyznaczaniu wzięto pod uwagę następujące kryteria: istniejące zagospodarowanie, dostępność układu komunikacyjnego, dostęp do infrastruktury społecznej, wyposażenie w infrastrukturę techniczną, obszary wyłączone z zabudowy ze względów na obostrzenia środowiskowe. Zasięg obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej przedstawia poniższy rysunek) - obszarów przeznaczonych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę (czyli możliwość lokalizowania nowej zabudowy w ramach obszarów objętych ustaleniami miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego).

OBSZARY O W PEŁNI WYKSZTAŁCONEJ ZWARTEJ STRUKTURZE FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNEJ

Legenda granica gminy Przeworsk obszary o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej obowiązujące plany miejscowe tereny zabudowy wyznaczone w planach miejscowych znajdujące sie poza obszarami o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej 0 1 2 3 4 km istniejące tereny zabudowy W przypadku nakładania się obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno- przestrzennej w granicach jednostki osadniczej, z obowiązującymi planami miejscowymi przeznaczonymi pod zabudowę, przy szacowaniu chłonności przedmiotowe tereny zostały uwzględnione jedynie w ramach wyliczeń dotyczących planów miejscowych. Podstawą dokonania analizy chłonności obszarów były zatem obowiązujące zapisy dokumentów planistycznych oraz rzeczywisty stopień zagospodarowania poszczególnych jednostek osadniczych.

Ze względu na charakter terenów zainwestowanych (brak w ramach istniejących struktur przygotowanych terenów inwestycyjnych charakteryzujących się odpowiednimi parametrami, wyposażeniem i dostępnością komunikacyjną), chłonność obszarów oszacowano według podziału dla dwóch kategorii: terenów zabudowy mieszkaniowej oraz terenów zabudowy usługowej. Chłonność obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej przedstawia poniższa tabela. Tab. 13 Chłonność terenów o w pełni wykształconej zwartej struktury funkcjonalno-przestrzennej (ha) Tereny zabudowy Tereny zabudowy mieszkaniowej, Obręb usługowej i drobnego Suma mieszkaniowo- rzemiosła usługowej, zagrodowej (m2) (m2) Chałupki 223440 8060,1 231500,1 Gorliczyna 216341 10817,05 227158,1 Grzęska 370542 7729,4 378271,4 Gwizdaj 726582 6490,65 733072,7 Mirocin 100094 5004,7 105098,7 Nowosielce 908663 18899,25 927562,3 Rozbórz 270630 13531,5 284161,5 Studzian 404580 16162,65 420742,7 Świętoniowa 482446 12693,7 495139,7 Ujezna 67202 3360,1 70562,1 Urzejowice 210250 10512,5 220762,5 Suma 3980770 113261,6 4094031,6 Powierzchnia użytkowa terenów możliwych do zagospodarowania w ramach zwartej struktury funkcjonalno- przestrzennej (m2) Chałupki 67032 4030,05 71062,1 Gorliczyna 64902,3 5408,525 70310,8 Grzęska 111162,6 3864,7 115027,3 Gwizdaj 217974,6 3245,325 221219,9 Mirocin 30028,2 2502,35 32530,6 Nowosielce 272598,9 9449,625 282048,5 Rozbórz 81189 6765,75 87954,8 Studzian 121374 8081,325 129455,3 Świętoniowa 144733,8 6346,85 151080,7 Ujezna 20160,6 1680,05 21840,7 Urzejowice 63075 5256,25 68331,3 Suma 1194231 56630,8 1250861,8

Na potrzeby niniejszej analizy przyjęto, iż maksymalna intensywność zabudowy, na podstawie której wyliczono chłonność obszarów możliwych do zagospodarowania w ramach zwartej struktury funkcjonalno-przestrzennej będzie wynosić:

- 0,3 dla funkcji mieszkaniowej, mieszkaniowo-usługowej, zagrodowej, - 0,5 dla funkcji usługowej,

Bazą danych dla określenia chłonności terenów objętych miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego były parametry zabudowy określane indywidualnie dla każdego z w/w dokumentów, przy czym w przedmiotowej analizie uwzględniono maksymalne dopuszczone zapisami planu zagospodarowanie. W przypadku braku określonych parametrów w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego przyjęto, iż maksymalna intensywność zabudowy dla funkcji mieszkaniowej będzie wynosić 0,3 natomiast dla funkcji usługowej 0,5. Tab. 14 Chłonność terenów przeznaczonych pod zabudowę w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego Tereny zabudowy Tereny zabudowy mieszkaniowej, Tereny zabudowy Obręb usługowej i Suma mieszkaniowo-usługowej, produkcyjno- drobnego rzemiosła zagrodowej usługowej (m2) (m2) Chałupki 0 0 0 0 Gorliczyna 5080 1645 0 6725 Grzęska 0 0 0 0 Gwizdaj 0 0 0 0 Mirocin 0 0 0 0 Nowosielce 0 0 0 0 Rozbórz 130525 1 500 2200 134791 Studzian 0 0 0 0 Świętoniowa 15560 0 0 15560 Ujezna 6180 23157 0 29980 Urzejowice 0 0 0 0 Suma 157345 26302 2200 187056 Powierzchnia użytkowa terenów możliwych do zagospodarowania w ramach zwartej struktury funkcjonalno- przestrzennej (m2) Chałupki 0 0 0 0 Gorliczyna 1524 822,5 0 2346,5 Grzęska 0 0 0 0 Gwizdaj 0 0 0 0 Mirocin 0 0 0 0 Nowosielce 0 0 0 0 Rozbórz 39157,5 900 1540 41597,5 Studzian 0 0 0 0 Świętoniowa 4668 0 0 0 Ujezna 1854 11578,5 0 13432,5 Urzejowice 0 0 0 0 Suma 47203,5 13301 1540 57376,5

Chłonność obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej oraz obszarów przeznaczonych w planach pod zabudowę przedstawiają poniższe tabele zbiorcze.

Tab. 15 Zbiorcze zestawienie chłonności terenów zabudowy mieszkaniowej* Chłonność terenów zabudowy mieszkaniowej możliwych do objętych miejscowymi zagospodarowania w Obręb planami Suma ramach zwartej struktury zagospodarowania funkcjonalno- przestrzennego* przestrzennej Chałupki 67032 0 67032 Gorliczyna 64902,3 1524 66426,3 Grzęska 111162,6 0 111162,6 Gwizdaj 217974,6 0 217974,6 Mirocin 30028,2 0 30028,2 Nowosielce 272598,9 0 272598,9 Rozbórz 81189 39157,5 120346,5 Studzian 121374 0 121374 Świętoniowa 144733,8 4 668 149401,8 Ujezna 20160,6 1 854 22014,6 Urzejowice 63075 0 63075 Suma 1194231 47203,5 1241434,5 *W celu określenia chłonności dla zabudowy mieszkaniowej z planów zsumowano chłonność określoną dla zabudowy zagrodowej, mieszkaniowej jednorodzinnej, mieszkaniowo-usługowej, mieszkaniowej wielorodzinnej oraz zabudowy letniskowej Źródło Opracowanie własne Tab. 16 Zbiorcze zestawienie chłonności terenów zabudowy usługowej Chłonność terenów zabudowy usługowej możliwych do objętych miejscowymi obręb zagospodarowania w ramach planami suma zwartej struktury funkcjonalno- zagospodarowania przestrzennej przestrzennego* Chałupki 4030,05 0 4030,05 Gorliczyna 5408,525 822,5 6231,025 Grzęska 3864,7 0 3864,7 Gwizdaj 3245,325 0 3245,325 Mirocin 2502,35 0 2502,35 Nowosielce 9449,625 0 9449,625 Rozbórz 6765,75 900 7665,75 Studzian 8081,325 0 8081,325 Świętoniowa 6346,85 0 6346,85 Ujezna 1680,05 11 578,5 1680,05 Urzejowice 5256,25 0 5256,25 Suma 56630,8 13 301 69931,8 Źródło Opracowanie własne Chłonność terenów przeznaczonych pod zabudowę zawsze traktować należy jedynie orientacyjnie, ze świadomością, iż o rzeczywistym „obciążeniu” terenu decyduje przede wszystkim jego faktyczne zainwestowanie. Mało prawdopodobne jest bowiem aby wszystkie w/w tereny zostały zabudowane, przy uwzględnieniu maksymalnych dopuszczonych wskaźników zagospodarowania. Dodatkowo część terenów zapewne nigdy nie zostanie zainwestowana. W związku z powyższym chłonność terenów określono na poziomie: - 1 241 434,5 m2 dla zabudowy mieszkaniowej, - 69 931,8 m2 dla zabudowy usługowej, - 1 540 m2 dla zabudowy produkcyjnej i usługowo-produkcyjnej, jest wartością maksymalną i może istotnie odbiegać od rzeczywistości.

Porównanie maksymalnego w skali gminy zapotrzebowania na nową zabudowę oraz sumy powierzchni użytkowej zabudowy na obszarach o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej w granicach jednostki osadniczej oraz na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę.

Tab. 17 Bilans terenów Chłonność obszarów Różnica pomiędzy Zapotrzebowanie na przeznaczonych w planach pod zapotrzebowaniem Rodzaj nową powierzchnię zabudowę wyrażona na nową zabudowę zabudowy użytkową zabudowy powierzchnią użytkową a chłonnością [w m2] zabudowy obszarów [w m2] [w m2] zabudowa mieszkaniowa, mieszkaniowo- 144 644,5 1 241 434,5 -1 096 790 usługowa, zagrodowa zabudowa 870 125,44 69 931,8 800 193,64 usługowa zabudowa usługowo- 435 062,72 1 540 433 558,72 produkcyjna, Źródło Opracowanie własne Analizując w/w wartości należy stwierdzić, iż maksymalne zapotrzebowanie na nową zabudowę mieszkaniową nie przekracza sumy chłonności obszarów przeznaczonych w planach miejscowych oraz w ramach wykształconej zwartej struktury funkcjonalno przestrzennej, w związku z powyższym nie przewiduje się lokalizacji nowej zabudowy poza w/w obszarami. Jedynie w przypadku terenów zabudowy usługowej i produkcyjno-usługowej, w ramach których zapotrzebowanie przekracza chłonność, przewiduje się lokalizację nowej zabudowy poza obszarami o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej w granicach jednostki osadniczej oraz na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę, przy czym suma powierzchni użytkowej projektowanych terenów nie może być większa niż:  800 193,64 m2 – w przypadku zabudowy usługowej,  433 558,72 m2 – w przypadku produkcyjno-usługowej.

11. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO DLA TERENÓW OBJĘTYCH GRANICAMI III ZMIANY STUDIUM

Na potrzeby sporządzenia III zmiany studium został opracowany „Bilans terenów przeznaczonych pod zabudowę dla Gminy Przeworsk”. W wyniku porównania maksymalnego w skali gminy zapotrzebowania na nową zabudowę i chłonności terenów, pojawiła się konieczność wyznaczenia nowych terenów pod zabudowę usługową oraz produkcyjno-usługową. Ponieważ podstawowym celem sporządzenia niniejszej zmiany jest:  korekta przebiegu autostrady A4, która została zrealizowana w innym śladzie niż wynika to z ustaleń obowiązującego studium,  wyznaczenie terenów produkcyjno-usługowych, które mają stanowić nową ofertę inwestycyjną w zakresie możliwości realizacji między innymi obiektów produkcyjno-usługowych, składów i magazynów, realizacja nowych przedsięwzięć w tym zakresie, pozwoli częściowo uzupełnić zapotrzebowanie na przedmiotowe funkcje. Powierzchnia nowo projektowanych terenów zabudowy produkcyjno-usługowej wynosi łącznie 174 612 m2, co przy założeniu maksymalnej intensywności zabudowy na poziomie 0,8 daje 139 689,6 m2 powierzchni użytkowej (stanowi to 32% wykazanego w bilansie zapotrzebowania). Biorąc pod uwagę funkcję mieszkalną, należy stwierdzić, iż gmina posiada znaczne rezerwy terenowe w tym zakresie. Uzupełnienie istniejących struktur jest więc możliwe jedynie w ramach obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej lub w ramach obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę mieszkaniową. W związku z powyższym niewielkie korekty w tym zakresie, w ramach obrębu Chałupki (dogęszczenie istniejących obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej) jest zgodne z obowiązującymi przepisami. Ze względu na specyfikę terenów objętych III zmianą studium nie było możliwości uzupełnienia niedoborów w ramach poszczególnych funkcji w ilości wynikającej z przeprowadzonego bilansu, nie mniej jednak mając na uwadze rosnące zapotrzebowanie na rozwój szeroko rozumianej przedsiębiorczości, przy realizacji kolejnej edycji niniejszego dokumentu należy wziąć pod uwagę w/w wyliczenia.

11.1. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów, uwzględniające bilans terenów przeznaczonych pod zabudowę

Zmiany w strukturze przestrzennej oraz w przeznaczeniu terenów, wprowadzone III zmianą studium dotyczą zwiększenia powierzchni terenów produkcyjno-usługowych oraz zabudowy mieszkaniowej. Przyjęte kierunki korygują główny cel rozwoju gminy jakim powinno być „Stworzenie dynamicznego i opłacalnego rolnictwa oraz rozwój funkcji usługowej i produkcyjno-usługowej, zapewniającej miejsca pracy mieszkańcom gminy”.

11.2. Kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów, w tym tereny przeznaczone pod zabudowę oraz tereny wyłączone spod zabudowy W ramach terenów objętych III zmianą studium wyznaczono następujące rodzaje terenów: 1) MN-3 – tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej,

2) PU-3 – tereny zabudowy produkcyjno-usługowej, 3) TK-3 – tereny kolejowe, 4) R-3 – tereny rolne.

Jako wytyczne przy opracowywaniu planów miejscowych dla w/w terenów określa się: 1) dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej MN-3:  lokalizacja: - zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, - urządzeń, obiektów i infrastruktury technicznej związanych z zaopatrzeniem w wodę, energię elektryczną, ciepło i gaz, gospodarką ściekową oraz telekomunikacją, - urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy nie przekraczającej 100 kW (z wyłączeniem elektrowni wiatrowych), - nowych, nie wyznaczonych w studium ciągów komunikacyjnych, parkingów oraz lokalnych terenów zieleni urządzonej i rekreacji (skwery i place zabaw),  dopuszcza się lokalizację zabudowy usługowej, w szczególności usług służących zaspokajaniu podstawowych potrzeb mieszkańców,  obowiązek zachowania dopuszczalnego poziomu hałasu określonego w przepisach odrębnych jak dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej,  parametry i wskaźniki zagospodarowania: - maksymalna powierzchnia zabudowy (dotyczy budynków bez utwardzeń) – 50%, - minimalny udział powierzchni biologicznie czynnej – 30%, - maksymalna wysokość zabudowy: 10 m, 2) dla terenów zabudowy produkcyjno-usługowej PU-3:  lokalizacja: - zabudowy produkcyjno-usługowej, w tym: zakładów przemysłowych, rzemieślniczych, usługowych, składów, magazynów, baz budowlanych, baz sprzętu technicznego, baz transportowych, logistycznych, parków technologicznych, obiektów związanych z obsługą produkcji w gospodarstwach rolnych, zakładów przetwórstwa rolnego i spożywczego, - urządzeń, obiektów i infrastruktury technicznej związanych z zaopatrzeniem w wodę, energię elektryczną, ciepło i gaz, gospodarką ściekową oraz telekomunikacją, - urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy nie przekraczającej 100 kW (z wyłączeniem elektrowni wiatrowych), - nowych, nie wyznaczonych w studium ciągów komunikacyjnych, parkingów,  zakaz lokalizacji obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2,  obowiązek realizacji miejsc postojowych w liczbie odpowiadającej charakterowi prowadzonej działalności,  zakaz realizacji zabudowy chronionej akustycznie,  parametry i wskaźniki zagospodarowania: - maksymalna powierzchnia zabudowy (dotyczy budynków bez utwardzeń) – 80%, - minimalny udział powierzchni biologicznie czynnej – 10%, - maksymalna wysokość zabudowy: 15 m, 3) dla terenów kolejowych TK-3:  lokalizacja:

- terenów związanych z obsługą komunikacji kolejowej oraz ruchu kolejowego, w tym obiekty i budowle kolejowe, - urządzeń, obiektów i infrastruktury technicznej,  parametry i wskaźniki zagospodarowania: - maksymalna powierzchnia zabudowy (dotyczy budynków bez utwardzeń) – 10%, - minimalny udział powierzchni biologicznie czynnej – 5%, - maksymalna wysokość zabudowy: do indywidualnego określenia na etapie sporządzania planu miejscowego, 4) dla terenów rolniczych R-3:  podstawowym przeznaczeniem terenu są uprawy rolne,  utrzymanie obecnego zagospodarowania w postaci łąk i pastwisk jako naturalnych terenów zielonych oraz lokalnych korytarzy ekologicznych,  ochrona dolin rzecznych oraz ostoi fauny i flory przez tworzenie miejscowych zadrzewień,  utrzymywanie w jak największym stopniu naturalnych skupisk roślinności wysokiej,  dopuszcza się lokalizację budowli rolniczych,  dopuszcza się adaptację istniejących nie wskazanych na planszy studium siedlisk z możliwością budowy, rozbudowy, przebudowy i nadbudowy budynków,  parametry i wskaźniki zagospodarowania: - maksymalna powierzchnia zabudowy (dotyczy budynków bez utwardzeń) – 20%, - minimalny udział powierzchni biologicznie czynnej – 70%, - maksymalna wysokość zabudowy: 10 m.

Powyższe wskaźniki należy traktować jako wielkości wyjściowe i każdorazowo ustalać je w odniesieniu do lokalnych uwarunkowań. Dopuszcza się ich zmianę, w szczególności w odniesieniu do terenów istniejącej zabudowy, gdzie zastane sytuacja przestrzenna uniemożliwiałyby zagospodarowanie zgodne z przyjętymi powyżej wartościami. Dodatkowo określona maksymalna wysokość zabudowy nie dotyczy inwestycji celu publicznego z zakresu łączności, masztów, silosów oraz innych obiektów wynikających z technologii produkcji.

11.3. Obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu, w tym krajobrazu kulturowego i uzdrowisk Przepisy o ochronie środowiska określają wytyczne odnośnie zapewnienia warunków utrzymania równowagi przyrodniczej i racjonalnej gospodarki zasobami środowiska. Z tego powodu należy dążyć do eliminowania i ograniczenia zagrożeń oraz podejmowania działań, które będą temu zapobiegać. Kształtowanie struktur funkcjonalno-przestrzennych powinno uwzględniać racjonalne wykorzystanie przestrzeni, co wiąże się z lokalizowaniem funkcji i odpowiednim sposobem zagospodarowania terenu, zgodnym z jego predyspozycjami przyrodniczymi (walorami i wrażliwością na degradację). Ochrona środowiska, wyrażona poprzez rozwiązania planistyczne, które należy uwzględnić przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, ma na celu poprawę warunków życia ludzi poprzez poprawę jakości środowiska oraz proekologiczny rozwój przestrzenny oparty o minimalizację konfliktów wywołanych postępującą urbanizacją. Cele te powinny być realizowane w szczególności w przypadku:

1) wód powierzchniowych, podziemnych poprzez:  odpowiednie zagospodarowanie wskazanych w III zmianie studium terenów do zabudowy – należy zastosować rozwiązania techniczne eliminujące możliwość zanieczyszczenia środowiska gruntowo-wodnego,  rozbudowę systemu kanalizacji sanitarnej i deszczowej eliminującej w maksymalny sposób indywidualne sposoby odprowadzania ścieków,  obowiązek ochrony wód powierzchniowych i podziemnych przed zanieczyszczeniami oraz przestrzegania ograniczeń dotyczących korzystania z wód podziemnych i powierzchniowych zgodnie z rozporządzeniem Nr 4/2014 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie w sprawie warunków korzystania z wód regionu wodnego Górnej Wisły (Dz. U. Woj. Podkarpackiego z 2014 r. poz. 262,  kompleksowe rozwiązanie odprowadzania ścieków opadowych z ciągów komunikacyjnych, placów i parkingów oraz oczyszczenie ich zgodnie z obowiązującymi przepisami,  zakaz rolniczego wykorzystania ścieków w strefach ochronnych ujęć i zbiorników wód powierzchniowych i podziemnych,  na terenach zurbanizowanych stosować nowe technologie, wpływające na czystość i ilość odprowadzanych ścieków, w tym budowę i modernizację urządzeń oczyszczających ścieki technologiczne,  zakaz przekształcania studni na zbiorniki na nieczystości ciekłe. 2) systemy ekologicznego i walorów krajobrazowych poprzez:  zachowanie ciągłości istniejących korytarzy migracyjnych, zwłaszcza w sąsiedztwie autostrady A4. W przypadku projektowanych terenów produkcyjno-usługowych usytuowanych w sąsiedztwie przejścia dla zwierząt średnich, postuluje się przewidzieć pas zieleni izolacyjnej,  ochrona przyrodniczej struktury zieleni wysokiej, średniej i niskiej, cieków, użytków ekologicznych, w tym wszystkich terenów stanowiących lub mogących stanowić system lokalnych ciągów i korytarzy ekologicznych, mających wpływ na funkcjonowanie przyrody i odtwarzanie jej zasobów,  zachowanie odpowiedniej puli terenów otwartych,  utrzymanie istniejących kompleksów zadrzewień śródpolnych wraz z możliwością ich powiększenia,  zachowanie naturalnego ukształtowania dolin z systemem zadrzewień i zakrzewień, 3) powietrza atmosferycznego poprzez:  tworzenie preferencji dla lokalizacji nowych podmiotów gospodarczych, wykorzystujących przyjazne środowisku technologie,  utrzymanie urządzeń infrastruktury technicznej w dobrym stanie technicznym,  stosowanie urządzeń ochronnych, eliminujących szkodliwe emisje,  ograniczenie zanieczyszczeń powstałych w tzw. ,,niskiej emisji” poprzez ograniczenie stosowania wysokoemisyjnych paliw na rzecz paliw gazowych, olejowych i źródeł odnawialnych,  preferencje dla szerszego wykorzystania odnawialnych źródeł energii, 4) ochrony przed hałasem poprzez:  zakaz przekraczania norm hałasu dla terenów chronionych akustycznie,

 realizację zabezpieczeń akustycznych w miejscach szczególnie na hałas narażonych,  poprawę stanu technicznego dróg,  odpowiednia organizacja ruchu samochodowego, głównie tranzytowego.

W ramach terenów objętych III zmianą studium nie występują: udokumentowane złoża surowców naturalnych, nie mniej jednak w jego granicach znajdują się dwa zlikwidowane odwierty poszukiwawcze ropy naftowej i gazu ziemnego o nazwie: Ujezna-6 oraz Jarosław-9, od których obowiązuje strefa z zakazem zabudowy o promieniu 5 m. Ze względu jednak na skale opracowania w/w strefy nie wprowadzono na planszy jednolitego rysunku studium „Kierunki zagospodarowania przestrzennego”.

Dodatkowo niewielka część terenów objętych III zmianą studium, znajduje się w zasięgu obszaru Natura 2000 Starodub w Pełkiniach (PLH180050). W związku z powyższym wszelkie działania w ramach przedmiotowych obszaru musza być zgodne z przepisami odrębnymi.

11.4. Obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej W ramach terenów objętych III zmianą studium znajdują się stanowiska archeologiczne, których zasięg wskazano na ujednoliconej planszy uwarunkowań oraz ujednoliconej planszy kierunków. Wszelkie działania związane z robotami ziemnymi lub zmianą zagospodarowania w obrębie w/w stanowisk archeologicznych wymagają postępowania zgodnego z przepisami odrębnymi odnoszącymi się do zabytków archeologicznych.

11.5. Kierunki rozwoju systemów komunikacji Ponieważ obszary produkcyjno-usługowe wyznaczone w III zmianie studium nie są wyposażone w infrastrukturę techniczną oraz posiadają ograniczoną dostępność komunikacyjną – poprzez drogi polne, niezbędne jest uzbrojenie przedmiotowych terenów oraz realizacja nowych ciągów komunikacyjnych lub dostosowanie obecnych do parametrów umożliwiających właściwe skomunikowanie rozpatrywanego obszaru. Z uwagi jednak na skale opracowania oraz brak opracowanej koncepcji dotyczącej zagospodarowania terenu i sprecyzowanych potrzeb w zakresie infrastruktury, na obecnym etapie studium nie wskazuje przebiegu dróg - zostaną one wyznaczone na etapie sporządzenia projektu planu lub decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.

11.6. Kierunki rozwoju systemów infrastruktury technicznej 1) Zaopatrzenie w wodę W ramach terenów objętych III zmianą studium postuluje się dalszy rozwój sieci wodociągowej, przy czym szczegółowe zasady i warunki zaopatrzenia w wodę do celów bytowych, przemysłowych i przeciwpożarowych muszą być zgodne z przepisami odrębnymi. Dla obszarów, dla których budowa sieci wodociągowej jest nieuzasadniona ze względów ekonomicznych zmiana studium dopuszcza realizację indywidualnych ujęć wód podziemnych, przy czym wielkość poboru musi wynikać z uzasadnionego zapotrzebowania na wodę zgodnie z rozporządzeniem Nr 4/2014 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie w sprawie warunków korzystania z wód regionu wodnego Górnej Wisły (Dz. U. Woj. Podkarpackiego z 2014 r. poz. 262.

2) Gospodarka ściekowa Głównym kierunkiem rozwoju gospodarki ściekowej w ramach terenów objętych zmianą studium powinna być rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej, co pozwoli na skuteczną ochronę zasobów wód powierzchniowych i podziemnych gminy. Na obszarach, gdzie budowa sieci kanalizacji sanitarnej jest nieuzasadniona ze względów ekonomicznych lub technologicznych, dopuszcza się odprowadzanie ścieków do przyzakładowych/przydomowych oczyszczalni ścieków lub szczelnych zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe, przy czym zgodnie z rozporządzeniem Nr 4/2014 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie w sprawie warunków korzystania z wód regionu wodnego Górnej Wisły (Dz. U. Woj. Podkarpackiego z 2014 r. poz. 262) zakazuje się:  wprowadzania do ziemi ścieków przemysłowych zawierających substancje priorytetowe lub substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego,  w ramach obszaru usytuowanych w zasięgu aglomeracji Przeworsk ustanowionej rozporządzeniem Nr 104/06 Wojewody Podkarpackiego z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wyznaczenia aglomeracji Przeworsk (Dz. U. Woj. Podkarpackiego Nr 143, poz. 2129) wprowadzania ścieków do ziemi.

3) Gospodarka wodami opadowymi i roztopowymi W ramach terenów objętych III zmianą studium gospodarowanie wodami opadowymi i roztopowymi z terenów utwardzonych dróg publicznych, placów, parkingów, terenów przemysłowych powinno się odbywać w ramach systemu kanalizacji deszczowej. W miejscach nie wyposażonych w sieć kanalizacji deszczowej dopuszcza się odprowadzanie wód opadowych i roztopowych do bezodpływowych zbiorników naziemnych lub podziemnych lub w ramach powierzchni biologicznie czynnych zgodnie z przepisami odrębnymi. Ponadto z terenów dróg publicznych dopuszcza się odprowadzanie wód opadowych i roztopowych systemem powierzchniowego odprowadzania wód tj. za pomocą rowów usytuowanych wzdłuż pasa drogowego. Na pozostałych obszarach dopuszcza się odprowadzanie wód opadowych i roztopowych w ramach powierzchni biologicznie czynnych zgodnie z przepisami odrębnymi.

4) Zaopatrzenie w energię elektryczną III zmiana studium zakłada utrzymanie istniejącej sieci elektroenergetycznej oraz jej sukcesywną rozbudowę na obszarach wskazanych do zabudowy. Rozbudowa elementów układu energetycznego (budowa sieci elektroenergetycznych średniego i niskiego napięcia lub rozbudowa istniejących sieci) powinna następować równocześnie z przeznaczaniem nowych terenów pod zabudowę. Na terenach, których walory estetyczne powinny być podkreślone, studium rekomenduje wykonanie nowych sieci rozdzielczych w wersji kablowej. Należy także podejmować działania zmierzające do systematycznej modernizacji i rozbudowy infrastruktury elektroenergetycznej, mającej na celu zaspokojenie potrzeb odbiorców oraz zwiększenie sprawności całego systemu zaopatrzenie w energię elektryczną.

5) Zaopatrzenie w ciepło Na obszarze objętym III zmianą studium nie planuje się budowy gminnego systemu produkcji, przesyłu i dystrybucji ciepła. Zaopatrzenie w ciepło, tak jak dotychczas, realizowane będzie w oparciu o indywidualne lub scentralizowane systemy ogrzewania, przy czym sposób ogrzewania zabudowy, opierający się na wykorzystaniu tradycyjnych nośnikach energii, powinien być systematycznie modernizowany, a istniejące kotłownie węglowe należy stopniowo wymieniać na zasilane paliwem ekologicznym. Ponadto zakłada się sukcesywne zwiększanie ilości energii cieplnej pozyskiwanej z indywidualnych odnawialnych źródeł energii, w szczególności wykorzystujących w procesie przetwarzania energię geotermalną i energię promieniowania słonecznego o mocy nie przekraczającej 100 kW.

6) Zaopatrzenie w gaz III zmiana studium zakłada utrzymanie istniejącej sieci gazowej (rozdzielczej i przesyłowej) oraz jej sukcesywną rozbudowę, w tym na obszarach wskazanych do zabudowy. Dodatkowo na obszarze, na którym nie ma obecnie dystrybucyjnej sieci gazowej, dopuszcza się stosowanie gazu bezprzewodowego propan-butan.

7) Gospodarka odpadami Najważniejszym zadaniem gminy w zakresie gospodarki odpadami jest ograniczenie do minimum negatywnego oddziaływania odpadów na środowisko oraz maksymalny wzrost ich gospodarczego wykorzystania. Służyć temu ma szereg przedsięwzięć, w tym:  zapobieganie powstawaniu odpadów realizowane poprzez stosowanie czystych technologii produkcji oraz selektywną zbiórkę odpadów i powtórne wykorzystanie,  program działań edukacyjnych, którego celem będzie stworzenie kontaktu ze społeczeństwem i przekazanie mu obrazu potrzeb, zachowań i celów, jakim jest reorganizacja i wdrożenie nowoczesnej gospodarki odpadami,  rozbudowa istniejącego systemu gospodarki odpadami.

Dodatkowo na terenie objętym zmianą studium dopuszcza się lokalizację urządzeń i obiektów infrastruktury technicznej, których konieczność realizacji powstanie w trakcie obowiązywania niniejszego dokumentu, należy przy tym uwzględnić ograniczenia przyrodnicze wynikające z przyjętych dokumentów oraz przepisów odrębnych.

11.7. Obszary na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym W ramach terenów objętych III zmianą studium do nowych inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym zaliczyć można rozbudowę istniejącego układu komunikacji oraz sieci uzbrojenia, niezbędnych do wyposażenie projektowanych terenów produkcyjno-usługowych.

11.8. Obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym Nie przewiduje się realizacji nowych zadań i zamierzeń będących celem publicznym o znaczeniu ponadlokalnym w ramach terenów objętych III zmianą studium.

11.9. Obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, w tym obszary wymagające prowadzenia scaleń i podziału nieruchomości, a także obszary przestrzeni publicznej W ramach terenów objętych analizą nie występują obszary dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, w tym obszary wymagające prowadzenia scaleń i podziału nieruchomości, a także obszary przestrzeni publicznej.

11.10. Obszary dla których gmina zamierza sporządzić miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, w tym obszary wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne W ramach terenów objętych zmianą nie występują obszary dla których gmina zamierza sporządzić miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego.

11.11. Kierunki i zasady kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej Wśród terenów objętych III zmianą studium znajdują się obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Ustala się następujące kierunki zagospodarowania przedmiotowych terenów: . ograniczenie do minimum przeznaczania gleb chronionych na cele nierolnicze, . wykorzystanie terenu na cele produkcji rolniczej, ze znacznym udziałem gospodarki polowej, . poprawianie wartości użytkowej gleb oraz zapobieganie obniżania ich produkcyjności, . rozwój rolnictwa ekologicznego, szczególnie na gruntach najwyższych klas, . zmianę struktury agrarnej (zwiększenie średniej wielkości gospodarstw), . utrzymanie tras komunikacyjnych i ciągów infrastruktury technicznej z dopuszczeniem ich uzupełnień w niezbędnym zakresie, . dopuszcza się lokalizację obiektów i urządzeń infrastruktury technicznej, . zakaz zrzutu ścieków do rowów melioracyjnych i bezpośrednio do gleby, . zachowanie istniejącej sieci rowów i systemów drenarskich zapewniających prawidłowe funkcjonowanie odwodnienia i odbioru wód; przy zmianie ich przeznaczenia konieczna jest kompleksowa przebudowa sieci drenarskich zgodnie z przepisami odrębnymi.

11.12. Obszary szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszary osuwania się mas ziemnych Na terenie objętym III zmianą studium nie występują obszary szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszary osuwania się mas ziemnych.

11.13. Obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny Na terenie objętym III zmianą studium nie występują obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny.

11.14. Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowiązujące na nich ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej Na terenie objętym III zmianą studium nie występują pomniki zagłady ani ich strefy ochronne.

11.15. Obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji, rekultywacji lub remediacji oraz obszary zdegradowane W ramach terenów objętych III zmianą studium nie występują obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji, rekultywacji, remediacji oraz obszary zdegradowane.

11.16. Granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych

W ramach terenów objętych zmianą występują kolejowe tereny zamknięte. Wszelka działalność w ich zasięgu wymaga postępowania zgodnie z przepisami odrębnymi.

11.17. Obszary funkcjonalne o znaczeniu lokalnym

W granicach terenów objętych III zmianą studium nie wyznacza się obszarów funkcjonalnych o znaczeniu lokalnym.

12. UZASADNIENIE PRZEJĘTYCH ROZWIĄZAŃ ORAZ OBJAŚNIENIE ZMIAN WPORWADZONYCH III ZMIANĄ STUDIUM W STOSUNKU DO POPRZEDNIEJ EDYCJI OPRACOWANIA

Dotychczasowe Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Przeworsk zostało uchwalone Uchwałą Nr X/64/99 Rady Gminy w Przeworsku z dnia 10 listopada 1999 r. oraz zmienione: 1. Uchwałą Nr XVIII/93/2008 Rady Gminy Przeworsk z dnia 7 listopada 2008 r., 2. Uchwałą Nr XI/69/2011 Rady Gminy Przeworsk z dnia 9 grudnia 2011 r., przy czym przedmiotowe zmiany miały charakter punktowy. W związku ze zmianą uwarunkowań, zarówno zewnętrznych jak i wewnętrznych, które wpływają na politykę przestrzenną gminy, dotychczasowe dokument w tym zakresie częściowo stracił ważność, w związku z powyższym Rada Gminy Przeworsk, Uchwałą Nr XXII/106/2016 z dnia 29 września 2016 r. podjęła decyzje o przystąpieniu do sporządzenia kolejnej edycji studium. Ponieważ jednak od ostatniej aktualizacji znacznie zmieniły się uwarunkowania prawne dotyczące jego obowiązkowego zakresu, w niniejszym dokumencie sporządzono również bilans terenów przeznaczonych pod zabudowę dla całej gminy. Różnice pomiędzy zmianą studium Nr III, a poprzednią edycją tego dokumentu wynikają przede wszystkim z konieczności uzupełnienia danych oraz zakresu problematyk, zgodnie z ustawą z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. 2017 poz. 1073). Uwzględniając naniesione zmiany należy wskazać, iż aktualna edycja przedmiotowego dokumentu składa się z: 1) ujednoliconego tekstu studium obejmującego:  Część I – „Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego – Diagnoza stanu gminy” uzupełnioną o uwarunkowania terenów objętych III zmianą studium oraz potrzeby i możliwości rozwoju całej gminy, które określono na podstawie analiz ekonomicznych, środowiskowych i społecznych, prognoz demograficznych, analiz możliwości finansowania przez gminę

wykonania sieci komunikacyjnej i infrastruktury technicznej oraz bilansów terenów przeznaczonych pod zabudowę,  Część II – „Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy” uzupełnioną o wskazania kierunkowe dotyczące zagospodarowania terenów objętych III zmianą studium, 2) ujednoliconego rysunku studium „Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego”, 3) ujednoliconego rysunku studium „Kierunki zagospodarowania przestrzennego”.