Program Rewitalizacji Dla Gminy Bogdaniec Na Lata 2017-2023
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
PROGRAM REWITALIZACJI DLA GMINY BOGDANIEC NA LATA 2017-2023 Załącznik do Uchwały Nr XXXII.231.2018 Rady Gminy Bogdaniec z dnia 31.08.2018 r. PROGRAM REWITALIZACJI DLA GMINY BOGDANIEC NA LATA 2017-2023 BOGDANIEC 2018 1 PROGRAM REWITALIZACJI DLA GMINY BOGDANIEC NA LATA 2017-2023 WPROWADZENIE ......................................................................................................................... 3 DIAGNOZA POTRZEB REWITALIZACYJNYCH W GMINIE BOGDANIEC .......................... 4 SFERA SPOŁECZNA ................................................................................................................. 4 SFERA GOSPODARCZA ......................................................................................................... 16 SFERA TECHNICZNA ............................................................................................................. 20 SFERA PRZESTRZENNO-FUNKCJONALNA ...................................................................... 27 SFERA ŚRODOWISKOWA...................................................................................................... 35 DELIMITACJA OBSZARU ZDEGRADOWANEGO I OBSZARU REWITALIZACJI ............. 41 CHARAKTERYSTYKA OBSZARU REWITALIZACJI ............................................................. 52 WIZJA OBSZARU REWITALIZOWANEGO ORAZ CELE I KIERUNKI REWITALIZACJI . 56 WIZJA OBSZARU REWITALIZOWANEGO.......................................................................... 58 CELE I KIERUNKI DZIAŁAŃ REWITALIZACYJNYCH .................................................... 59 PLANOWANE PRZEDSIĘWZIĘCIA REWITALIZACYJNE ..................................................... 61 LISTA A GŁÓWNYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ REWITALIZACYJNYCH ................................. 61 LISTA B POZOSTAŁYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ REWITALIZACYJNYCH............................ 78 KOMPLEMENTARNOŚĆ PRZEDSIĘWZIĘĆ REWITALIZACYJNYCH ................................ 94 PLANOWANE ŹRÓDŁA FINANSOWANIA I RAMY FINANSOWE PROCESU REWITALIZACJI ........................................................................................................................ 101 SPÓJNOŚĆ PROGRAMU REWITALIZACJI Z GŁÓWNYMI DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI GMINY ORAZ DOKUMENTAMI POZIOMU PONADLOKALNEGO ...................................................................................................................................................... 107 UDZIAŁ MIESZKAŃCÓW, PRZEDSIĘBIORCÓW I INNYCH PODMIOTÓW ORAZ GRUP AKTYWNYCH NA TERENIE GMINY BOGDANIEC W PROCESIE REWITALIZACJI ..... 113 SYSTEM WDRAŻANIA, MONITORINGU I EWALUACJI DZIAŁAŃ ORAZ WPROWADZANIA MODYFIKACJI W REAKCJI NA ZMIANY W OTOCZENIU ............... 120 2 PROGRAM REWITALIZACJI DLA GMINY BOGDANIEC NA LATA 2017-2023 WPROWADZENIE Niniejszy dokument – Program Rewitalizacji dla Gminy Bogdaniec na lata 2017-2023 – jest efektem kilkumiesięcznych prac prowadzonych w gronie pracowników Urzędu Gminy, podległych mu jednostek, liderów lokalnych, mieszkańców i ekspertów. Dzięki zaangażowaniu ich wszystkich udało się opracować Program, który łączy, mamy nadzieję, zalety analizy eksperckiej z korzyściami, jakie daje partycypacja społeczna. Przygotowując część diagnostyczną obficie korzystano z informacji zawartych w obowiązujących dokumentach strategicznych i planistycznych gminy, przede wszystkim w Strategii Zrównoważonego Rozwoju Gminy Bogdaniec na lata 2016-2023 oraz Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Bogdaniec na lata 2015-2020. Obszerne i aktualne rozdziały diagnostyczne tych dokumentów stanowiły punkt wyjścia do analiz potrzeb rewitalizacyjnych gminy. Te starano się przeprowadzić, opierając się nie tylko na materiale ilościowym, ale także jakościowym, uzyskanym podczas warsztatów planistyczno-konsultacyjnych. Nie będzie przesadą powiedzieć, że najcenniejszym źródłem wiedzy o gminie są bowiem zawsze sami jej mieszkańcy. Na pierwsze rozdziały Programu składa się diagnoza potrzeb rewitalizacyjnych w gminie, delimitacja obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji oraz zwięzła, lecz możliwie głęboka charakterystyka tego ostatniego. Część planistyczna zawiera wizję obszaru rewitalizacji po jej zakończeniu, celei kierunki rewitalizacji oraz – co najistotniejsze – opis projektów rewitalizacyjnych. Jej uzupełnieniem są rozdziały poświęcone ramom finansowym procesu rewitalizacji, wielorako rozumianej komplementarności oraz spójności Programu z innymi dokumentami wyznaczającymi cele i kierunki rozwoju lokalnego. W ostatnich rozdziałach opisano partycypację społeczną na etapie planowania rewitalizacji oraz zaprojektowano mechanizm wdrażania Programu wykorzystującyw szerokim zakresie udział mieszkańców gminy. 3 PROGRAM REWITALIZACJI DLA GMINY BOGDANIEC NA LATA 2017-2023 1. DIAGNOZA POTRZEB REWITALIZACYJNYCH W GMINIE BOGDANIEC SFERA SPOŁECZNA Prezentowany poniżej opis i analiza negatywnych zjawisk występujących w gminie w sferze społecznej oparte zostały na danych pochodzących z systemu statystyki publicznej, informacjach udostępnionych przez Urząd Gminy Bogdaniec oraz diagnozach zawartych w dokumentach strategicznych i planistycznych samorządu1. Zasadniczo skupiono się w tym rozdziale, a także w kolejnych, na opisie deficytów występujących na terenie gminy. Takie podejście wynika między innymi z faktu, że obszerne części diagnostyczne dotyczące stanu gminy odnaleźć można w przywołanych w przypisie dokumentach. W opracowaniu uwypuklono głównie zjawiska negatywne, a wśród nich szczególnie takie, które dokumentują istnienie potrzeb rewitalizacyjnych i mogą być przynajmniej w części eliminowane za pomocą dostępnego w procesie rewitalizacji instrumentarium. Mniej uwagi poświęcono pozytywom – te zostały wspomniane wtedy, gdy stanowią atuty mogące wspierać zaplanowany proces rewitalizacji. Kolejno zaprezentowano sytuację demograficzną, problematykę bezrobocia, ubóstwa, edukacji i aktywności społecznej w gminie Bogdaniec. 1 Por. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Bogdaniec na lata 2015-2020, Bogdaniec 2015, Strategia Zrównoważonego Rozwoju Gminy Bogdaniec na lata 2016 – 2023, Bogdaniec 2016, s. 15 i nast., Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Bogdaniec, Bogdaniec 2014, s. 46 i nast., Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy, Bogdaniec 2015, s. 45 i nast. 4 PROGRAM REWITALIZACJI DLA GMINY BOGDANIEC NA LATA 2017-2023 LUDNOŚĆ Według ewidencji ludności Urzędu Gminy Bogdaniec gminę zamieszkiwało na styczeń 2017 r. 7019 osób. Bank Danych Lokalnych GUS określa populację gminy na koniec 2016 r. na 7102 osoby. Współczynnik feminizacji (liczba kobiet przypadających na 100 mężczyzn) wynosił 102 i jest identyczny z tym dla powiatu gorzowskiego. Dla porównania wartość dla województwa lubuskiego wynosiła 105 a dla kraju 1072, można zatem uznać, że na tle regionu i kraju odsetek mężczyzn w populacji gminy jest stosunkowo wysoki. Przyrost naturalny wyniósł w 2016 r. 1,55 na 1000 mieszkańców. Mimo to jednak, na skutek zgonów i migracji, liczba ludności nieregularnie spada, choć spadek ten jest bardzo powolny. Według danych BDL pomiędzy 2012 a 2016 r. ubyło w gminie 19 mieszkańców. Warto jednak pamiętać, że oficjalne statystyki nie ujmują w całości zjawiska emigracji zarobkowej, której skala także ze względu na bliskość granicy jest znaczna, prawdopodobnie więc rzeczywista sytuacja demograficzna gminy przedstawia się nieco gorzej. Bardziej niepokojące są dane dotyczące struktury wiekowej ludności według ekonomicznych kategorii wieku. Na tle województwa gmina Bogdaniec wypada korzystnie, charakteryzując się większym odsetkiem osób w wieku przedprodukcyjnym i produkcyjnym,a mniejszym w wieku poprodukcyjnym. Gorzej natomiast prezentuje się na tle powiatu. Szczegółowe dane zawierają tabele poniżej: Tab. 1.1. Udział ludności wg ekonomicznych grup wieku w % ludności ogółem. w wieku w wieku w wieku przedprodukcyjnym produkcyjnym poprodukcyjnym [%] [%] [%] LUBUSKIE 18,1 62,4 19,5 Powiat gorzowski 19,7 64,0 16,3 Bogdaniec 19,7 62,6 17,6 Źródło: Banku Danych Lokalnych GUS. Stan na 2016 r. 2 Dane zamieszczone tu i w innych miejscach tego rozdziału, jeżeli nie zaznaczono, że inaczej, za Bankiem Danych Lokalnych GUS. 5 PROGRAM REWITALIZACJI DLA GMINY BOGDANIEC NA LATA 2017-2023 Tab. 1.2. Wskaźnik obciążenia demograficznego – ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym. ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym 2012 2013 2014 2015 2016 [osoba] [osoba] [osoba] [osoba] [osoba] LUBUSKIE 54,0 55,4 56,8 58,4 60,2 Powiat gorzowski 52,7 53,4 54,3 55,0 56,2 Bogdaniec 56,8 57,7 58,4 58,0 59,6 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS. Tab. 1.3. Wskaźnik obciążenia demograficznego – ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym. ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym 2012 2013 2014 2015 2016 [osoba] [osoba] [osoba] [osoba] [osoba] LUBUSKIE 88,3 93,3 98,3 103,5 108,1 Powiat gorzowski 67,6 71,8 75,5 79,3 83,1 Bogdaniec 69,6 73,8 79,7 83,4 89,2 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS. Tab. 1.4. Wskaźnik obciążenia demograficznego – ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym. ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym 2012 2013 2014 2015 2016 [osoba] [osoba] [osoba] [osoba] [osoba] LUBUSKIE 25,3 26,7 28,2 29,7 31,3 Powiat gorzowski 21,2 22,3 23,3 24,3 25,5 Bogdaniec 23,3 24,5 25,9 26,4 28,1 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS. BEZROBOCIE I RYNEK PRACY Według danych Banku Danych Lokalnych GUS liczba zarejestrowanych bezrobotnych na terenie gminy Bogdaniec wynosiła na dzień 31 grudnia 2016 roku 131 osób. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych we wszystkich