Camerata Bern Olv. Antje Weithaas Viool
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
muziek Camerata Bern olv. Antje Weithaas viool vr 1 mrt 2019 / Grote podia / Blauwe zaal 20 uur / pauze ± 20.40 uur / einde ± 21.40 uur inleiding Rudy Tambuyser / 19.15 uur/ Blauwe foyer 2018-2019 ken uw klassiekers Freiburger Barockorchester olv. Pablo Heras-Casado Isabelle Faust viool za 22 sep 2018 Le Concert Olympique olv. Jan Caeyers Alexander Melnikov piano vr 15 feb 2019 Camerata Bern olv. Antje Weithaas viool vr 1 mrt 2019 Camerata Salzburg Alexander Lonquich piano do 9 mei 2019 Anima Eterna olv. Jos van Immerseel Jane Gower fagot za 25 mei 2019 teksten programmaboekje Rudy Tambuyser, coördinatie programmaboekje deSingel Camerata Bern Antje Weithaas D/2019/5.497/031 Antje Weithaas muzikale leiding & viool Sehnsucht Maurice Ravel (1875-1937) Le tombeau de Couperin 23’ Prelude. Vif Forlane. Allegretto Menuet. Allegro moderato Rigaudon. Assez vif Sergej Prokofjev (1891-1953) Symfonie nr 1 in D, opus 25 ‘Klassieke’ 15’ Allegro Larghetto Gavotta: Non troppo allegro Finale: Molto vivace pauze Pjotr Tsjajkovski (1840-1893) Concerto voor viool en orkest in D, opus 35 37’ Allegro moderato Canzonetta: Andante Finale: Allegro vivacissimo Gelieve uw GSM uit te schakelen Concertvleugels Met bijzondere dank aan Ortwin Moreau voor het stemmen en het onderhoud van de De inleidingen kan u achteraf beluisteren via concertvleugels van deSingel www.desingel.be Moreau Pianoservice / Kapucinessenstraat 32 / 2000 Selecteer hiervoor voorstelling / concert / Antwerpen / +32 (0)486 83 63 98 tentoonstelling van uw keuze. www.moreau-pianoservice.be ‘Tombeau de Couperin’ van Ravel is essentieel Frans, “Mensen die met natte ogen, smaakvol en nobel. De Klassieke van Prokofjev heeft dan lichtjes gegeneerd de zaal weer een gelijkaardige lichtheid. De hartstocht moeten we hier vooral bij Tsjajkovski zoeken… verlaten - dat is het mooiste.” Hoewel, Ravel en Prokofjev, wie zal het zeggen? (hilariteit) Rudy Tambuyser in gesprek met Antje Weet u, de simpele waarheid is dat in Bern alles altijd een Weithaas titel moet hebben. Ook een jaarlijks uitverkocht festival kan een min of meer De vorige keer dat ik u in deSingel hoorde, speelde u het goed bewaard geheim zijn. Het kamermuziekfestival Concerto van Brahms zonder dirigent, in een verbijste- Spannungen - een mooie naam, niet in de laatste plaats rend goede samenwerking met ook toen Camerata Bern. omdat de concerten plaatsvinden in de prachtige, jugend- Het is duidelijk dat u met deze groep een buitengewone stil machinezaal van een elektrische waterkrachtcentrale verstandhouding heeft. - is er zo een. Het vindt elk jaar omstreeks eind mei, begin Absoluut. Ze zijn het ook gewend zonder dirigent te spelen. juni plaats in Heimbach in de Eifel. Wie er eenmaal ge- Alleen in hedendaagse muziek engageren ze er soms een. weest is, kan er niet meer wegblijven. Nergens wordt beter, Dat bepaalt en verandert sterk hun benadering van een met meer ernst of met meer humor gespeeld. Pianist Lars stuk. Het is met Tsjajkovski’s Concerto eigenlijk een beetje Vogt is er de artistiek directeur, en zijn beste muzikale zoals met dat van Brahms: het is, zo voel ik het toch aan, vrienden zijn er elke keer bij. Onder hen violiste Antje geen virtuoos concerto in de strikte zin van het woord. Weithaas, regelmatig te gast in deSingel en hier enkele seizoenen geleden zelfs in residentie. Het moet fijn zijn, dat zonder aanstellerij te kunnen zeggen. Tijdens de jongste editie van Spannungen zagen we de Hij gebruikt natuurlijk de mogelijkheden van het instru- kans haar te strikken voor een gesprek over het program- ment, maar in zekere zin is het net zoals bij Brahms een ma dat ze vanavond brengt: Tsjajkovski’s Vioolconcerto, symfonie: vaak zit het thema bij het orkest, terwijl de viool voorzien van goed gezelschap: Ravels ‘Tombeau de er omheen speelt, becommentarieert, hier en daar wat Couperin’ en Prokofjevs Klassieke Symfonie. verdiept… Mevrouw Weithaas, het programma dat u bij ons brengt Ik zou denken dat je precies daarom een dirigent nodig heet ‘Sehnsucht’. Dat begrijp ik niet helemaal. hebt. Prokofjevs Eerste Symfonie wordt de Klassieke ge- Het tegendeel is waar. Het is precies door die kwaliteit noemd, allicht niet omdat ze eerst en vooral hartstochte- dat het zonder kan. Ik moét sowieso luisteren, in dit lijk is, en ‘Tombeau de Couperin’ is opgedragen aan soort groot uitgevallen kamermuziek. Ik heb Tsjajkovski’s gevallen kameraden in de Grote Oorlog. Vioolconcerto uiteraard ook mét dirigent gespeeld; als je Die titel was niet mijn idee! (lacht luid). Waarschijnlijk slaat geluk hebt en je vindt een chef met dezelfde intenties hij vooral op het Concerto van Tsjajkovski. We hebben als jezelf, kan dat uitstekend werken. Maar een andere geprobeerd muziek erbij te vinden die enerzijds past, maar keer tref je iemand met een volstrekt andere mening er toch niet al te dicht bij aansluit. over het stuk. Tsjajkovski is zonder twijfel een heel diepe componist. Anderzijds kunnen zijn smaak en stijl niet los worden En die staat dan in de weg. gezien van de affiniteit die destijds de Russische aristocra- Ik zou eerder zeggen: dan vinden we elkaar niet. Camerata tie met Frankrijk had. Dat wil zeggen: er is een soort Bern is een klein orkest, waardoor we volop voor transpa- lichtheid en elegantie - niet in de expressie, maar in de rantie gaan. Het gaat ons om helderheid. En om de zeker- schrijfwijze - waarvan ik denk dat je haar expliciet moet heid dat we allemaal hetzelfde willen vertellen. meenemen in de manier waarop je hem probeert te spelen. 6 7 De muziek moet zelf heel sterk zijn, om haar met zo Dat lijkt me belangrijk. weinig mensen te kunnen spelen. Dat is het ook. Want als je begint te… (lange stilte) Kijk, ik Absoluut. Daardoor speelt iedereen in de groep voor 120 heb altijd mezelf in vraag gesteld, op zich is dat goed. Maar procent. Dat is een fantastisch gevoel. Het is natuurlijk als je begint te twijfelen aan je talent en aan je aspiraties, altijd een avontuur. Heel belangrijk is een goede klank op dan wordt het gevaarlijk. Ik heb vrede met mijn situatie. het podium: iedereen moet elkaar goed kunnen horen. Dat Een van de redenen is waarschijnlijk dat ik pas laat cd-op- is in deSingel zeker het geval. namen ben beginnen maken. Dat was destijds een bewus- te beslissing. Ik vond mezelf nooit helemaal klaar om die Wat ik u al lang wil vragen: hoe komt het toch dat uw stukken aan de eeuwigheid toe te vertrouwen. Inmiddels carrière zo laat de wending kreeg die u verdient? Los heb ik, zeker de laatste jaren, veel ervaring opgedaan. Nu van smaak (en dan nog): ik ken geen beter vioolspel pas meen ik te kunnen zeggen dat ik wéét wat ik wil onder de levenden dan het uwe. Het typische pad is: vertellen met een opname. Een grote ster zal ik nooit zijn; ik carrière maken als solovirtuoos, en na het verwerven ben daar de mens niet voor. van de heldenstatus zich desgevallend kunnen permit- teren om in de latere dagen van de loopbaan kamermu- Een grote muzikante - uit de Sovjettijd, dus een zekere ziek te kunnen spelen. U doet het omgekeerde. artistieke zwaarte is haar niet vreemd, maar toch - zei Kijk, niemand begrijpt de muziekmarkt. U wel? (lacht) me ooit: “Als ik speel voor zeshonderd mensen, en er zijn er twee die werkelijk hebben begrepen wat ik Nee, maar ze interesseert me ook geen lor. Misschien eigenlijk probeerde te doen of te zeggen, dan is het een daarom dat het kostuum ‘muziekjournalist’ me nooit goede avond geweest.” Herkent u dat? echt lekker heeft gezeten. Dat is inderdaad waar. (stilte) Ik heb dat ook. Anderzijds: voor mij voelt hoe het loopt juist aan. Ik heb in mijn leven verschillende crisissen moeten Je zou dat realistisch of pessimistisch kunnen noemen. overwinnen, artistiek zowel als mentaal. Ik heb het gevoel Of is het eigen aan de complexiteit van musiceren op altijd strijd te hebben geleverd met mezelf. Dat is ook het hoogste niveau? Iets dat niet betreurd moet worden, normaal voor een muzikant, denk ik. Jarenlang lag ik maar eenvoudigweg een soort natuurlijke tragiek in zich blijkbaar in de ‘kamermuzieklade’. Ik kan niet zeggen dat draagt? het mijn keuze was, al heb ik er ook niet onder geleden. De Dat voor jezelf als muzikant toe te geven en te beseffen, ‘markt’ besliste dat gewoon zo. En blijkbaar vindt ze dat, als vind ik van een grote eerlijkheid getuigen. Eerder dan van iemand kamermuziek speelt, hij of zij geen solist is. een pathetisch “niemand begrijpt mij!”. Uiteraard kan een deel van het publiek niet begrijpen wat we proberen uit te Vreemd, want aan beroemde solisten wordt met het drukken en te géven. Maar als er een paar zijn met tranen grootste gemak gevraagd of ze op festival X of voor in hun ogen, of die anderszins een speciale emotionele ambitieuze release Y niet eventjes een sonate of strijk- ervaring hebben gehad, dan was het een heel goed kwartet komen meespelen, desnoods met mensen die concert. ze niet kennen, maar ook beroemd zijn. Los daarvan: je kan nooit verwachten dat iedereen zich Ja, maar dat gaat over namen die verkopen. hetzelfde voelt. Bij wat dan ook. Een concert ontsnapt daar niet aan. Het gaat ook vaak over… slechte opnamen. Men zoekt nu eenmaal vaak in de eerste plaats namen die Vanzelfsprekend zijn er veel parallelsystemen om een publiek trekken - centen, dan pas kwaliteit. Maar goed, ik gegeven gebeurtenis te appreciëren, emotioneel of niet. ben blij dat het stilaan keert. Het is goed zoals het gegaan Omgekeerd: het heeft iets irrelevants om naar Chopin te is. En wie weet, misschien had ik al die tijd ook wel nodig gaan luisteren, alléén om op virtuoos ‘jeu perlé’ te om te ontwikkelen.