Recepcja Literatury Polskiej W Chinach : Wybrane Zagadnienia
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Title: Recepcja literatury polskiej w Chinach : wybrane zagadnienia Author: Li Yinan Citation style: Yinan Li. (2015). Recepcja literatury polskiej w Chinach : wybrane zagadnienia. Praca doktorska. Katowice : Uniwersytet Śląski UNIWERSYTET ŚLĄSKI W KATOWCIACH WYDZIAŁ FILOLOGICZNY LI YINAN RECEPCJA LITERATURY POLSKIEJ W CHINACH. WYBRANE ZAGADNIENIA PROMOTOR DR HAB. PROF. UŚ ROMUALD CUDAK KATOWICE 2015 1 Streszczenie Rozprawa doktorska podejmuje zagadnienie recepcji literatury polskiej w Chinach. Praca zawiera przegląd dziejów translacji literatury polskiej na język chiński i opis przyjęcia polskich dzieł literackich przez Chińczyków. Praca dzieli się na trzy rozdziały: wstępny – z omówieniem teorii recepcji i dwa rozdziały praktyczne – traktujące o dziejach translacji literatury polskiej i o działalności krytycznoliterackiej poświęconej literaturze polskiej w Chinach. Na podstawie teoretycznych refleksji na temat recepcji i odbioru, postawionych tez pracy i metodologii przyjętej w badaniach obszernie i wszechstronnie przedstawiono w rozprawie opis i mapowanie przekładów oraz krytycznoliterackie przyjęcie literatury polskiej przez chińskich czytelników w układzie historycznym, wedle tłumaczonych pisarzy, tłumaczy oraz strategii wydawnictw i czasopism. Stosując metody „Big Data” (zbioru danych), zanalizowano platformy promocji i podsumowano reguły przekazu literatury polskiej w Państwie Środka. Dzięki badaniom udało się skonstruować ogólną ocenę sposobu i rozmiarów przyjęcia literatury polskiej przez Chińczyków i odtworzyć wizerunek Polski i Polaków powstający w świadomości Chińczyków – odbiorców literatury polskiej. Zaproponowano także strategie promocji literatury polskiej w perspektywie wzmocnienia chińsko-polskiej wymiany kulturalnej i literackiej. Abstract This dissertation presents the reception of Polish literature in China. It contains survey on translations of Polish literature into Chinese and describes the way in which Polish literature has been received. The dissertation is divided into three chapters: introductory one, which discusses the theory of reception, and the two following chapters dedicated to the history of Polish literature in translation and literary criticism focused on Polish literature in China. On the basis of theoretical reflections on the reception of literary works as well as main arguments presented in the dissertation the issue of translation mapping has been discussed in a complex and profound way. The critical reception of Polish literature by Chinese readers is presented in historical perspective, according to the authors whose works have been translated, translators, strategies of different publishing houses and magazines. “Big Data” techniques lead to analysis of promotion platform and summarizing the rules of presenting Polish literature in China. The research provides a material suitable for evaluation of the reception of Polish literature in China as well as for reconstructing the image of Poland and Poles that appears in the minds of Chinese readers. The author of the dissertation suggests several strategies of promoting Polish literature. Chinese-Polish literary and cultural relations can benefit from these strategies. 2 Spis treści Streszczenie ..................................................................................................................................................... 2 Abstract ........................................................................................................................................................... 2 Wstęp............................................................................................................................................................... 5 Rozdział I ...................................................................................................................................................... 14 Recepcja literatury – teoria, metodologia ...................................................................................................... 14 1. Teoria recepcji literatury................................................................................................................ 15 1.1. Recepcja literatury w Europie ................................................................................. 16 1.1.1. Szkoła z Konstancji – estetyka recepcji ............................................................... 16 1.1.2. Recepcja literatury w Polsce ................................................................................ 19 1.2. Recepcja literatury w Chinach ................................................................................. 22 1.2.1. Starożytna recepcja literatury w Chinach ............................................................. 22 1.2.2. Nowoczesna recepcja literatury w Chinach .......................................................... 25 2. Badania recepcji literatury polskiej w Chinach ................................................................................. 27 2.1.Recepcja literatury na tle chińsko-polskiej komunikacji literackiej ...................... 28 2.2. Obecny stan badań recepcji literatury polskiej w Chinach ...................................... 30 2.3. Praktyki badawcze i metodologia ............................................................................ 32 Rozdział II ..................................................................................................................................................... 39 Dzieje translatorskie literatury polskiej w Chinach ....................................................................................... 39 1. Rozwój działań translatorskich – zarys historyczny ...................................................................... 41 1.1. Próby awangardowej inteligencji – od początku XX wieku do II wojny światowej 41 1.2. Kontynuacja „wzoru Lu Xuna” – lata 1949–1977 .................................................. 49 1.3. Dziedzictwo i rozkwit – lata 1978–2014 ................................................................. 56 2. Co się tłumaczyło? Kto tłumaczył? – mapowanie ............................................................................. 68 2.1. Proza ........................................................................................................................ 69 2.1.1. Reprezentant polskich pisarzy – Henryk Sienkiewicz .......................................... 69 2.1.2. Władysław Reymont ............................................................................................ 89 2.1.3. Jarosław Iwaszkiewicz ......................................................................................... 90 2.1.4. Bolesław Prus ....................................................................................................... 91 2.1.5. Ryszard Kapuściński ............................................................................................ 92 2.1.6. Witold Gombrowicz ............................................................................................. 93 2.1.7. Literatura kobieca ................................................................................................. 94 2.2. Poezja ...................................................................................................................... 95 2.2.1. Poeta demoniczny – Adam Mickiewicz ............................................................... 95 2.2.2. Poeci współcześni ................................................................................................. 98 Rozdział III .................................................................................................................................................. 108 Przyjęcie literatury polskiej w Chinach ....................................................................................................... 108 1. Profil badania przyjęcia literatury polskiej w Chinach.................................................................... 109 2. Perspektywa twórczości pisarzy i recenzji ich utworów ................................................................. 112 2.1. Recenzje poszczególnych pisarzy i ich utworów ................................................... 113 2.2. Wizerunki polskich pisarzy w interpretacji chińskich krytyków ............................ 119 2.2.1. Czesław Miłosz ................................................................................................... 119 3 2.2.2. Wisława Szymborska...........................................................................................123 2.2.3. Henryk Sienkiewicz ............................................................................................126 2.2.4. Władysław Reymont ...........................................................................................131 2.2.5. Adam Mickiewicz ................................................................................................132 2.2.6. Jarosław Iwaszkiewicz ........................................................................................137 2.2.7. Ryszard Kapuściński ...........................................................................................139 2.2.8. Witold Gombrowicz ............................................................................................139 2.3. Literatura polska w oczach Chińczyków i wizerunek narodu polskiego zbudowany przez literaturę polską .............................................................................................................141 2.3.1. Cechy odbioru czytelniczego ..............................................................................142