Mobiliteit in Amsterdam Noord Analyse En Opgave
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Mobiliteit in Amsterdam Noord analyse en opgave versie 4 februari 2020 Colofon 8 januari 2020 Mobiliteit in Amsterdam Noord Analyse en opgave Gemeente Amsterdam Johannes Beuckens Loes Noom Manus Barten Inhoudsopgave mobiliteit in amsterdam noord 1. Inleiding 4 1.1. Doel van dit onderzoeksdocument 4 1.2. Relatie met het Mobiliteitsplan 5 Bevindingen hoofdstuk 2 6 2. Analyse ruimtelijke structuur 7 2.1. De ontwikkeling van Noord tot aan de huidige structuren 7 2.2. Huidige structuren 14 2.3. Voorzieningen 22 2.4. Toekomst 27 Bevindingen hoofdstuk 3 32 3. De reiziger in en naar Noord 34 3.1. Hoe reist men nu? 34 3.2. Verschillen binnen Noord 44 3.3 Mobiliteitsprofiel gebiedsontwikkelingen 45 3.4 Beleving van de bereikbaarheid (bewonersenquête) 47 3.5 Trends en mobiliteit 50 3.6 Nieuwe ontwikkelingen in mobiliteit 52 Bevindingen hoofdstuk 4 54 4. Kwaliteit per vervoerswijze 56 4.1. Openbaar vervoer 56 4.2. Huidige autobereikbaarheid 60 4.3. Autoparkeren en autobezit 65 4.4. Fiets en veren 68 4.5. Voetgangersnetwerk 77 4.5 Vergelijkingen tussen de vervoerswijzen 82 4.7 Ontwikkeling van het verkeer 84 5. Opgaven 87 Ruimtelijke structuur 87 Kwaliteit van de huidige netwerken 88 BIJLAGEN 1. Inleiding 1.1. Doel van dit onderzoeksdocument Doel van het Mobiliteitsplan Leeswijzer De aanleiding van het Mobiliteitsplan is de omvangrijke In deze inleiding worden doel en status van dit document gebiedsontwikkeling in Amsterdam Noord en het gebrek beschreven, ook in relatie met het volledige proces op weg aan samenhang tussen maatregelen voor allerlei naar het Mobiliteitsplan Noord. De analyse is als volgt vervoerswijzen. Het doel is om inzichtelijk te maken opgebouwd: welke maatregelen wanneer nodig zijn voor een goede • Analyse van historie en ruimtelijke structuur (H2) bereikbaarheid en leefbaarheid van heel Amsterdam • Analyse van het reisgedrag en veranderingen in de Noord. Hierover worden gedurende het traject van het mobiliteit (H3) opstellen van het Mobiliteitsplan diverse keuzes gemaakt, • Analyse van de netwerken en hun functioneren per omdat bereikbaarheid op verschillende manieren bereikt vervoerswijze (H4) kan worden. Dit document legt de feitelijke basis om die Per hoofdstuk wordt afgesloten met een aantal keuzes in het vervolgproces te gaan maken. bevindingen (deelconclusies) en opgaven. Doel van het document Status van het document Doel van dit document is om de mobiliteit van Noord Deze versie is het tweede concept van het eindproduct – en de onderwerpen die hieraan gerelateerd zijn - in waarin alle onderzoeksresultaten verwerkt zijn die tot en te beeld te brengen. We beschouwen feiten, beeld en met november 2019 gereed gekomen zijn. Ten opzichte cijfers op een zodanige wijze dat stakeholders zelf een van versie 1 zijn de resultaten uit de bewonersenquête beeld kunnen vormen van de opgaven. De analyses en de verkeersprognoses toegevoegd. Ook zijn beperken zich niet tot knelpunten. Het gaat ook om wat de ontbrekende onderdelen voor onder meer logistiek en mobiliteitsbehoefte nu en straks is, hoe de infrastructuur parkeren toegevoegd. Het document ligt voor in het gebruikt wordt, welke veranderingen eraan komen en Bestuurlijk Overleg van 10 februari 2020, voorafgegaan wat de trend van de afgelopen jaren is. Doel is om zowel door de Stuurgroep op 13 januari en de Werkgroep op herkenning te bieden als om te prikkelen om zo voorbij 17 december 2019. Doel is om een beeld te geven van de eigen beelden en meningen te denken. Het middel de analyseresultaten en de opgaven op hoofdlijn vast te daarvoor zijn neutrale maar veelzeggende analyses van stellen; met welke opgaven gaan we aan de slag? de historische, huidige en toekomstige situatie. Door de combinatie van feitelijkheden en wisselende perspectieven op mobiliteit vormt dit de basis voor een inhoudelijk gesprek over opgaven en koers. Scope van het Mobiliteitsplan in het kort Het Mobiliteitsplan gaat over alle vervoerswijzen in Noord binnen de ring A10 (dus exclusief landelijk Noord). De tijdshorizon van maatregelen betreft 2022 – 2040 en daarna. De focus ligt op de hoofdnetten. 4 Rood omcirkeld: Mobiliteit in Amsterdam Noord: Analyse en opgaven. 1.2. Relatie met het Mobiliteitsplan Dit document sluit fase 1 af en is het startpunt voor fase Dit document geeft de resultaten van de analysefase 2. In fase 1 zijn een aantal onderzoeken uitgevoerd en van het Mobiliteitsplan Noord. Het is een onderdeel van zijn eerdere onderzoeken en plannen geanalyseerd. De het proces op weg naar een mobiliteitsplan voor heel resultaten zijn te vinden in dit document. Ook is in een Amsterdam Noord dat voorjaar 2020 gereed moet zijn aantal sessies een uitgebreide inventarisatie uitgevoerd voor besluitvorming. van ‘wat er speelt’. De resultaten zijn te vinden in bijlage 2 en meegenomen in de analyse. Het totale proces op weg naar het Mobiliteitsplan is weergegeven in het stroomschema. De aanpak is Op basis van de opgaven die in dit document zijn afgeleid, een mix van inhoudelijke analyse en interactie in twee wordt in fase 2 toegewerkt naar een keuze op hoofdlijn werkstromen. In de eerste stroom komt de inhoud voor de mobiliteit van Noord. De fase sluit af met een tot stand. In de tweede vindt het proces met de bestuurlijke principekeuze. interne (gemeente) en externe omgeving plaats met als doel afstemmen, informeren, inbreng ophalen en Fase 3 heeft vervolgens tot doel om tot een uitgewerkt gezamenlijkheid creëren in de uiteindelijke keuze voor plan te komen. De maatregelen en het programma koers en maatregelen. De uiteindelijke producten zijn een worden uitgewerkt en het totale plan wordt besproken met resultaat van beide werkstromen. stakeholders. Fase 4 richt zich op besluitvorming. 5 Bevindingen Ruimtelijke structuur De erfenis van Noord Het effect van de historische ontwikkeling De ruimtelijke historie van Noord bepaalt de huidige Door deze historische ontwikkeling is Noord een stadsdeel opbouw van ruimtelijke structuur en netwerk: van dijken en wijken met weinig doorgaande en herkenbare • De basis bestaat uit de droogmakerijen en lijnen. De barrières bestaan uit water, autowegen, dijkenstructuur. De dijkenstructuur met aanliggende maar ook uit de groenzones uit de jaren ’60 en ’70. De dorpen vormt nog steeds gewilde woonlocaties en gebiedsontwikkelingen in de oude havengebieden en de herkenbare doorlopende lijnen voor langzaam verkeer. tuindorpen uit de jaren ’30 functioneren steeds meer als • De tuindorpen zijn vanaf de jaren ’30 goed ingepast in ‘aantrekkelijke en gemengde stad’. De geconcentreerde de droogmakerijen en ingericht voor de voetganger. (winkel)voorzieningen in de ‘buitenring’ uit de jaren ’60 en Hier is nu ook een ontwikkeling zichtbaar met relatief ’70 hebben het moeilijker en dragen ook bij aan relatief veel veel activiteiten in de openbare ruimte en menging autogebruik. van wonen en kleinschalige winkels, voorzieningen en horeca in de plint. Aan de Noordlijke IJ-oever kwamen Het effect van de ontwikkelopgave havens en zware industrie. Dit zijn de gebieden die nu Amsterdam Noord wordt een veel stedelijker stadsdeel herontwikkeld worden. Van oudsher is er een bewuste en de interne balans verschuift. De ontwikkeling langs scheiding gemaakt tussen het wonen in de tuindorpen het IJ is in volle gang. Noord wordt steeds hipper en het en werken in de industrie. aantal voorzieningen neemt toe. Langs het IJ komen • Vanaf de jaren ’60 is de fysieke sprong over het vooral nieuwe stedelijke voorzieningen terwijl de dagelijkse IJ gemaakt met een strikte functiescheiding voorzieningen nog achter blijven. Uit de bewonersenquete onder invloed van een sterk geloof in de auto. De blijkt bijvoorbeeld dat voorzieningen voor met name landschappelijke structuur is hierbij doorbroken met de dagelijkse boodschappen gemist worden langs de grote autoverbindingen (Nieuwe Leeuwarderweg, Noordelijke IJ-oevers West. IJdoornlaan, Klaprozenweg). De wijken zijn sterk gericht op de auto en hebben geconcentreerde De gebiedsontwikkeling verdubbelt het aantal inwoners voorzieningen met het Buikslotermeerplein als van Noord tot bijna 200.000 in het meest vergaande centraal winkelgebied. scenario. Daarmee verschuift ook de balans binnen Noord. De grootste hoeveelheid inwoners woont nu in de ‘buitenring’; van Waterlandpleinbuurt tot Oostzanerwerf. In de toekomst ligt het zwaartepunt bij de Noordlijke IJ-oever. Ook het overgrote deel van de werkgelegenheid komt aan de Noordlijke IJ-oever. De dichtheid in inwoners plus arbeidsplaatsen aan de Noordlijke IJ-oever wordt een factor drie hoger dan in het bestaande Noord. Op regionale schaal ontwikkelt Amsterdam Noord zich als één aaneengesloten stedelijk gebied met Haven-Stad en Zaandam. Dit aaneengesloten gebied haalt in de toekomst dichtheden die nu alleen te vinden zijn in Amsterdam onder het IJ binnen de ring. 6 2. Analyse ruimtelijke structuur Opening Schellingwouderbrug: 1e vaste oeververbinding met Noord Opening A10-oost (Zeeburgertunnel) en A10-noord Opening Coentunnel e A10 -west Opening 2 Coentunnel Opening IJtunnel 5 Invoeren 1990 S116 201 2018 betaald parkeren 1957 1966 1968 in Noord '50 '60 ’70 '80 ‘90 ‘00 ‘10 ‘20 1956 2017 2018 Opening Noord/Zuidlijn Einde van De Waterlandse Tram richting Volendam en Purmerend Belangrijke mijlpalen voor mobiliteit in Noord Opening vrije busbaan Klaprozenweg 2.1. De ontwikkeling van Noord tot IJ (Volewijck). Daar werden geen huizen gebouwd. De aan de huidige structuren focus van de stad was gericht op het zuidelijke deel van De huidige structuur van Noord is te verklaren als er ook het IJ. Daar ontstond de grachtengordel, vond