De Besturenraad in 2009

Jaarverslag 2009

‘Kiezen voor de toekomst’

dr. Wim Kuiper bestuursvoorzitter Besturenraad

Woord vooraf

Het jaar 2009 was een belangrijk jaar voor de Besturenraad. Een jaar waarin de vereniging belangrijke keuzes maakte. De centrale vraag die beantwoord werd, was de vraag hoe we de Besturenraad klaar voor de toekomst moesten maken. Een toekomst, waarin we als christelijk onderwijs een belangrijke en relevante rol kunnen spelen in de maatschappij. Om dat te realiseren, hebben we verder gebouwd aan een krachtige vereni ging met een duidelijke toegevoegde waarde voor de leden en een herkenbaar eigen geluid.

In dit jaarverslag schetsen wij u hoe de Besturenraad in 2009 heeft geïnvesteerd in het toekomstbestendig maken van vereniging en bureau. We staan stil bij het fundament van onze vereniging, de totstandkoming van de herpositionering, de investering in de ledenorgani satie en de belangrijke stappen die zijn gezet om te komen tot de nieuwe bestuurlijke inrichting van de vereniging. Dat hebben we gedaan terwijl we zijn door gegaan met werken aan het stem geven aan het christe lijk onderwijs, ondersteund door een professioneel bureau met de grote inzet van betrokken professionals. Ook gaan we in op de wijze waarop we werk hebben gemaakt van onze belangenbehartiging, van de contacten met onze leden en van de betaalde dienstver lening. Het zijn die vele activiteiten die in samenhang er voor zorgden dat de Besturenraad in 2009 met succes verbouwde, terwijl de winkel open was.

Inhoudsopgave

1 2 3 4 5 6 7 8 9

4 5 8 12 13 14 16 19 22 t t ie oms k B ijlagen oe t Terug naar de basis eren in de t Wer k en aan iden t i ei aalde diens t verlening O nders t euning bureau nves B e t I G e z onde bedrijfshuishouding Zich t baar in belangenbehar iging N aar een k rach t ige ledenorganisa Terug naar de basis

De Besturenraad beweegt zich in een krachtenveld dat verandert. Als ledenorganisatie vertolkt zij de stem van het christelijk onder wijs in een maatschappij die steeds meer verhardt.

Als belangenorganisatie heeft de Besturenraad een positionering kan met de goedkeuring in de leden- positie naast diverse andere organisaties die zich raad van december 2009 als een belangrijke mijlpaal inzetten voor het onderwijs. 2009 was een jaar worden gezien bij het toekomstbestendig maken waarin de Besturenraad is teruggegaan naar de van de Besturenraad. Fundament van de nieuwe vraag: waartoe zijn we er? In nauwe contacten met positionering is de christelijke identiteit, die ons leden is een antwoord op die vraag geformuleerd bindt en richtinggevend is voor alles wat wij doen met als resultaat een herpositionering en een stra- en de manier waarop wij werken. tegie voor de jaren 2010-2014. De Besturenraad positioneert zich als dé belangenbehartiger en de stem van het christelijk onderwijs en tegelijkertijd als ondersteunende organisatie voor de leden, opdat zij met hun onderwijsinstellingen hun doelen verwezenlijken. De totstandkoming van de nieuwe

Jaarverslag 2009 4 Naar een krachtige ledenorganisatie

In 2009 zijn 538 schoolbesturen lid van de Besturenraad, samen verantwoordelijk voor 2205 scholen. De schoolbesturen vertegen woordigen alle sectoren, van speciaal en primair onderwijs, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs tot aan het hoger onderwijs en universiteit. Daarmee is de aansluitingsgraad van het christelijk onderwijs bij de Besturenraad onveranderd hoog. Om dit zo te houden, is in 2009 veel geïnvesteerd in de contacten met de leden en het vergroten van de zichtbaarheid.

Het contact tussen medewerkers van het bureau van mening over de urennorm in het voortgezet onder- de Besturenraad en de leden is versterkt. Vanuit het wijs. Het ledenpanel is bevraagd op twee onder- bureau is de actie ‘Besturenraad Het Land In’ opgezet, werpen: Passend Onderwijs en de relatie met de waarvoor 56 leden zijn bezocht uit zowel PO, VO, gemeente. MBO, HBO en WO; hiermee is een start gemaakt De resultaten van alle peilingen hebben we via met het structurele relatiebeheer. brieven aan de bewindslieden en de Tweede Kamer De bezoeken zijn afgelegd door zowel adviseurs als en in onze contacten met politici onder de aandacht management van het bureau. De gesprekken hebben van de politiek gebracht. Ook zijn de media actief niet alleen geleid tot verstevigde banden, maar ook benaderd, wat geresulteerd heeft in veel publiciteit. tot waardevolle informatie om te gebruiken bij het De twee peilingen van het ledenpanel zijn in ronde- opstellen van de verenigingsagenda. tafelgesprekken met leden verder uitgediept; de verslagen daarvan zijn in SBM verschenen. Ledenpeilingen Om met nog meer onderbouwing en gezag de stem Ledencongres en bijeenkomsten van de leden te kunnen vertolken, heeft de Op 17 april organiseerde de Besturenraad het leden- Besturenraad in 2009 een ledenpanel in het leven congres met als thema ‘Waar moet dat heen?’, over geroepen. Meer dan honderd leden meldden zich de maatschappelijke bijdrage van het christelijk daarvoor aan. Al voor de totstandkoming van het onderwijs. In ’t Spant in Bussum kwamen ruim 100 ledenpanel in september 2009 zijn twee digitale leden uit diverse sectoren van het onderwijs bijeen. enquêtes uitgevoerd. Daarin bevroegen we de leden Trendwatcher Adjiedj Bakas hield de spiegel van de over de staat van de onderwijshuisvesting en hun toekomst voor en Rabbijn Soetendorp deelde in een

5 Kiezen voor de toekomst meeslepende beschouwing zijn levenservaringen en visie. In diverse deelsessies kwamen praktijkvoor- beelden aan de orde op het gebied van opvoeding, de verbindende school, een thuis voor de leerling en de leefbare wijk. De Besturenraad investeerde in de organisatie van tientallen netwerkbijeenkomsten in het land voor kleine schoolbesturen, bovenschools management, directies, toezichthouders en diverse specialisten. Schoolleiders uit alle sectoren namen deel aan themabijeenkomsten voor leden door het hele land, onder andere over het wetsvoorstel Goed Onderwijs, Goed Bestuur en over het rapport van de commissie Don over de reserves van scholen. Ook organiseerde de Besturenraad rondetafel bijeenkomsten, onder andere met Jan Jacob van Dijk, CDA-onderwijswoordvoerder en Tweede Kamerlid, staatssecretaris Marja van Bijsterveldt en Eerste Kamerlid Sophie van Bijsterveld. Samen met de Taskforce Diversiteit werd een bijeenkomst georganiseerd over vergroting van diversiteit in schoolbesturen.

Verenigingsnieuwsbrief en SBM De Besturenraad bracht wekelijks de digitale nieuwsbrief uit met actuele informatie over ontwik- kelingen die het christelijk onderwijs raken. Het aantal abonnees is inmiddels 5500. Het leden- tijdschrift SBM verscheen negen keer, telkens in combinatie met de special ‘Thema’. Uit lezersonder- zoek in september 2009 bleek de grote waardering door de lezers; een gemiddelde score van 7,6.

Bestuurlijke vernieuwing Bij het werken aan een krachtige ledenorganisatie hoort ook het verbeteren van de verenigingsdemo- Afscheid bestuur en ledenraad cratie. Het was voor de vereniging en het bureau een Met het passeren van de gewijzigde statuten op 30 forse uitdaging om in het bestek van één jaar op december 2009 is een belangrijk moment in de democratische wijze de bestuurlijke vernieuwing en historie van de vereniging gemarkeerd. Aan het verdere verbetering van de verenigingsdemocratie voormalige bestuur, voorzitter Marianne Luyer en vorm te geven. Bestuur, ledenraad en diverse de ledenraad is, als dank voor hun inzet en bijdrage commissies hebben zich, met behulp van inhoude- aan de vereniging, een feestelijk symposium aange- lijke en secretariële ondersteuning vanuit het boden. Ongeveer 150 gasten en genodigden lieten verenigingsbureau, vooral ingezet voor de scheiding zich inspireren door bijdragen van onder andere van bestuur en toezicht, de werving en selectie Tweede Kamerlid Jan Jacob van Dijk en Koos van der van de nieuwe leden voor de raad van toezicht en de Steenhoven, secretaris-generaal van het ministerie vorming van drie ledencommissies. van OCenW.

Jaarverslag 2009 6 Digitale nieuwsbrief

Het aantal besturen dat lid is van de bes turenraad en aantal scholen waar ze verantwoordelijk voor zijn.

BESTUREN: SCHOLEN:

PO 398 PO 1.999

VO 95 VO 183

PO/VO 17 HO 17

HO 18 MBO 6

MBO 10 Totaal 2.205

Totaal 538

7 Kiezen voor de toekomst Zichtbaar in belangenbehartiging

De Besturenraad heeft in 2009 opnieuw flink geïnvesteerd in actieve belangenbehartiging richting pers en politiek. Als belangenbehartigingsorganisatie geeft de Besturenraad stem aan het christelijk onderwijs. In het huidige politieke en maat schappelijke klimaat is dit zeer noodzakelijk. Directie, management en adviseurs voerden diverse individuele gesprekken met bewinds lieden, leden van Eerste en Tweede Kamer en fractiemedewerkers.

Onder andere met de Tweede Kamerleden Jan Jacob aan klankbordgroepen en woonden hoorzittingen van Dijk en Jan de Vries (CDA), Margot Kranenveldt en debatten bij. Over diverse thema’s werd zowel en Stef Depla (PvdA), Ineke Dezentjé-Hamming naar individuele Kamerleden als naar de vaste (VVD), Ed Anker (CU), Boris van der Ham (D66), Kamercommissie voor Onderwijs, Cultuur en Jasper van Dijk (SP), Tofik Dibi (Groen Links) en Wetenschappen gereageerd. Ook met het Ministerie Bas van der Vlies (SGP) werd regelmatig contact van Onderwijs werden de banden aangehaald, zoals gelegd. Adviseurs van de Besturenraad namen deel ook met de Inspectie.

Jaarverslag 2009 8 Zichtbaar in belangenbehartiging

Thema’s Persprofilering De beïnvloeding, gesprekken, debatten, reacties op Voor veel onderwerpen werd ook persaandacht uitspraken en wetsvoorstellen met bijdrage van de gerealiseerd. Met name met de dagbladen Trouw, Besturenraad betroffen onder andere de volgende NRC Handelsblad, Nederlands Dagblad en thema’s: Reformatorisch Dagblad zijn gesprekken en inter- ■■ Acceptatieplicht views geweest. Ook digitale nieuwsberichtgeving ■■ Autonomie van de school via een groot aantal elektronische nieuwsbrieven en ■■ Burgerschapsvorming digitale krantenedities heeft bijgedragen aan ■■ Crisisaanpak versterking van de zichtbaarheid van de ■■ Gemeenten (samenwerking, huisvesting) Besturenraad. ■■ Handreiking homodiscriminatie ■■ Krimp De Besturenraad stuurde de volgende persberichten: ■■ Kwaliteit schoolgebouwen ■■ Onderwijskwaliteit ■■ 18 februari: Besturenraad wil vangnet scholen ■■ Passend Onderwijs en megaplan scholenbouw ■■ Profielscholen levensbeschouwing en godsdienst ■■ 5 maart: Scholen slaan massaal alarm over ■■ Samenwerkingsschool slechte schoolgebouwen ■■ Segregatie (Centraal aanmeldpunt schoolkeuze) ■■ 25 maart: Miljoenen voor huisvesting mooie ■■ Stichting nieuwe scholen en deugdelijkheidseisen stap ■■ Veiligheid in en om de school ■■ 6 april: Kritiek Onderwijsraad onderstreept ■■ Vrijheid van onderwijs gebreken Wet Goed Onderwijs, Goed Bestuur ■■ Wetsvoorstel Fusietoets ■■ 15 mei: VO-scholen: urennorm draagt niet bij ■■ Wetsvoorstel ‘Goed Onderwijs, Goed Bestuur’ aan kwaliteit

9 Kiezen voor de toekomst Prinsjesdagviering 10 september 2009

■■ 31 augustus: Fusietoets – kabinet ongevoelig In 2009 werd frequent overlegd met KBO, KBVO, voor argumenten LVGS, VGS (de christelijke zusterorganisaties) en ■■ 2 september: Politieke reacties As Siddieq VBS, ISBO en VOS/ABB om waar mogelijk en laakbaar logisch samen op te trekken in de belangenbeharti- ■■ 10 september: Christelijke Scholen present bij ging. Met de vertegenwoordigers van ouders en Prinsjesdagviering leerkrachten in het christelijk onderwijs, Ouders & ■■ 2 november: Passend Onderwijs - Dijksma COO en CNV-O en anderen vond ook regelmatig luistert naar zorgen scholen overleg plaats, onder andere in het verband van het Netwerk Christelijk Onderwijs (NCO). Ook werd De perscontacten en berichtgeving, ook via onze frequent overleg met de sectorraden gevoerd, ter eigen digitale nieuwsbrief, leidden tot een kleine afstemming en versterking van de belangen honderd gepubliceerde artikelen. Opvallende publi- behartiging. Zowel met PO-Raad als VO-Raad werd caties met bijdrage van de Besturenraad en het frequent bestuurlijk overleg gehouden. geluid vanuit het christelijk onderwijs waren met De Besturenraad participeerde ook in diverse name de artikelen ‘Schoolgebouwen niet van deze andere maatschappelijke netwerken, zoals het tijd’ (Trouw, 5 maart 2009), ‘Schoolgeweld neemt Christelijk Sociaal Congres. toe’ (Telegraaf, 14 maart), ‘Waar blijft de visie van Internationaal spande de Besturenraad zich via Plasterk’ (NRC, 5 juni, ingezonden brief Marianne verschillende samenwerkingsverbanden in voor Luyer), ‘Onderwijs geen voertuig van liberale mens- het bevorderen en versterken van de vrijheid van visie’ (Reformatorisch Dagblad, 13 juni), onderwijs en belangenbehartiging in dat kader ‘Christenen delen belang met As Siddieq’ (NRC, gericht op de EU en de Raad van Europa. 3 september) en ‘Hoe God verdwijnt uit de School’ De Besturenraad participeerde onder andere in (Trouw, 1 oktober, interview met Wim Kuiper). ECNAIS (European Council of National Associations of Independent Schools) en vervulde Netwerken en participatie het voorzitterschap van het Internationaal Verband, Het is essentieel dat de Besturenraad een eigen dat zich richt op bezinning en verdieping van het geluid laat horen namens het christelijk onderwijs. levensbeschouwelijk onderwijs. Op diverse thema’s wordt hiervoor contact onder- houden met collega besturenorganisaties.

Jaarverslag 2009 10 v.l.n.r.: Dick den Bakker, Carla Rhebergen, Hans Bruggeman, Harm Jan Luth, Ouko Beuving, Pieter Houwers, Wob van Beek

VERENIGINGSSECRETARIAAT

Het verenigings secretariaat ondersteunt bij de organisatie van een groot Cora Tuitel, Anneke Uyterlinde, Tineke Schilperoort aantal netwerken

Overzicht netwerkbijeenkomsten in 2009

Netwerk Bovenschools Managers PO Bijeen Contactpersoon

regio Noord-Holland 1 x Ouko Beuving

regio Zuid-Holland 3 x Ouko Beuving

regio Zuid-Holland/Z-O Zeeland/West Brabant 4 x Hans Bruggeman

regio Flevoland/Noord Gelderland 4 x Carla Rhebergen

regio Utrecht 4 x Carla Rhebergen

regio Midden- en Zuid Gelderland 3 x Carla Rhebergen

regio Overijssel 4 x Carla Rhebergen

regio Groningen 4 x Wob van Beek

regio Drenthe 4 x Wob van Beek

Netwerk kleine bestuurlijke schaal PO Bijeen Contactpersoon

regio Alblasserwaard/Vijfheerenlanden 2 x Hans Bruggeman

regio Gelderland/Utrecht/Flevoland 2 x Carla Rhebergen

Netwerken VO Bijeen Contactpersoon

schoolleiders regio Zuidwest Nederland 1 x Harm Jan Luth

schoolleiders regio Randstad 1 x Harm Jan Luth

schoolleiders regio Midden Nederland 1 x Harm Jan Luth

leden raad van toezicht/college van bestuur 2 x Dick den Bakker (v/h Harm Klifman)

Netwerken HO Bijeen Contactpersoon

directeuren pabo 1x Dick den Bakker

lectoren identiteit 2x Dick den Bakker

staffunctionarissen 1x Pieter Houwers (v/h Marcel Bos)

11 Kiezen voor de toekomst De opleidingen tot leraar basisonderwijs van de Werken aan identiteit volgende hogescholen zijn in 2009 geaccrediteerd: Iselinge Hogeschool (Doetinchem) Hogeschool Arnhem Nijmegen (Arnhem) Hogeschool Fontys (Eindhoven en Veghel) Stenden Hogeschool (Leeuwarden) Hogeschool Windesheim (Zwolle) Hogeschool Leiden heeft de DCBO accreditatie aangevraagd

4 Paul Boersma

Op zingeving gerichte activiteiten hebben binnen de Besturenraad in 2009 verder plek gekregen. In 2009 is na de oprichtingsbijeen komst in november 2008, de beweging Zin in School gerevitaliseerd. Onder leiding van adviseur Paul Boersma is een programma ontwikkeld en heeft in september de eerste groep schoolleiders en bestuurders een inspirerende tweedaagse mee gemaakt in het klooster van Affligem.

In april was de Besturenraad gastheer van het jaar- onderwijsinstellingen in het primair onderwijs lijkse Paascongres, dat voor de derde keer werd een benoemingsvoorwaarde. In 2009 investeerde gehouden. Het congres voor scholen met een de Besturenraad in de verbetering van de DCBO katholieke/christelijke identiteit bood een inspi organisatie en organiseerde de Besturenraad de rerend en praktisch programma met als thema landelijke DCBO conferentie. Ook coördinatie ‘Doorgeven wat van waarde is’. Mede-organisatoren en ondersteuning van de werkzaamheden van de waren de AOb-CHVO, AOb-St. Bonaventura, CNV Commissie DCBO en de visitatiecommissie Onderwijs, KVSC en de bond KBVO. vormden onderdeel van de inzet van de bureau van de Besturenraad. In samenwerking met de bond KBVO en de Vereniging van Docenten Levensbeschouwing en In samenwerking met Rabbijn Soetendorp partici- Godsdienst leverde de Besturenraad een bijdrage peerde de Besturenraad in de multireligieuze aan het tijdschrift voor levensbeschouwing en Prinsjesdagviering met leden van regering en parle- educatie Narthex. Het tijdschrift verscheen zes keer. ment in Den Haag, waaraan ook enkele school- klassen deelnamen. Ook nam de Besturenraad deel De kwaliteit van christelijk onderwijs staat of valt aan diverse projecten zoals Hermes, het expertise- met leraren die van harte gestalte geven aan de iden- centrum voor lerarenopleidingen, en werkte hij titeit van hun school. De Besturenraad verstrekt de aan het ontwikkelen van de kerndoelen godsdienst- accreditaties voor het uitgeven van het Diploma onderwijs en het project GHVO (godsdienstig en Christelijk Basisonderwijs (DCBO), voor veel humanistisch vormingsonderwijs).

Jaarverslag 2009 12 Werken aan identiteit Investeren in de toekomst

Bureau Katholiek Onderwijs Een groot deel van de leden van de Besturenraad is In 2009 is veel aandacht geweest voor de samen- gevestigd in het noorden, oosten en midden van werking met het Bureau Katholiek Onderwijs. Nederland. Met de keuze voor de locatie Woerden is In goede sfeer en met een gezamenlijk doel voor de Besturenraad beter bereikbaar voor zijn leden. ogen, hebben besturen en directies van beide Tevens helpt de nieuwe huisvesting om de onder- organisaties een belangrijke stap gezet voor het linge uitwisseling van kennis en ervaringen op het toekomstbestendig maken van beide organisaties. bureau te versterken; de huidige kantoorvilla is De besturen van de Besturenraad, de bond KBO verre van optimaal om dit te bereiken. en de bond KBVO hebben gezamenlijk hun hand tekening gezet onder een verklaring om de beide In het voorjaar is een makelaar in de arm genomen bureaus gezamenlijk te gaan huisvesten in 2010. voor de verkoop van het huidige pand aan het Door samen onder één dak te wonen, kunnen zij Oosteinde 114 in Voorburg. Als verkoopstrategie is efficiënter samenwerken. Deze samenwerking heeft gekozen voor het gericht benaderen van een aantal primair consequenties voor de inzet van de mede- gekwalificeerde partijen. Ondanks de verminderde werkers van de ondersteunende diensten. marktomstandigheden als gevolg van de economi- Hiervoor is een concept service level agreement sche crisis, heeft dit geleid tot een concreet bod. opgesteld tussen beide organisaties. De geplande transactie heeft nog geen doorgang kunnen vinden. De verwachting is dat deze in de Nieuwe huisvesting loop van 2010 zal worden geëffectueerd. De keuze voor de nieuwe locatie van de gezamen- lijke huisvesting sluit aan bij de behoefte van de Besturenraad om dichter bij de leden te zijn.

13 Kiezen voor de toekomst Gezonde bedrijfshuishouding

Na het forse begrotingstekort waarmee de Besturenraad het jaar 2008 afsloot, was het voor 2009 cruciaal om tot een evenwichtiger resultaat te komen. Een pakket aan incidentele en structurele maatregelen op het gebied van kostenreductie, waaronder vermin dering van de formatie, heeft er mede toe bijgedragen dat 2009 ruim binnen de begroting en zelfs met een klein positief resultaat is afgesloten.

Bij deze maatregelen is steeds meegewogen wat de Contributie mogelijke neveneffecten zijn voor de ledenbinding, In 2009 is onderzoek gedaan naar de wenselijkheid het behalen van de omzetdoelstelling en de mede- van het aanpassen van de contributiesystematiek werkerstevredenheid. Ook maatregelen die van de Besturenraad. Aanleiding hiervoor was de weliswaar geen direct financieel voordeel opleveren, veranderde positie van de vereniging als gevolg van maar wel een bijdrage hebben in de benodigde de komst van de sectorraden. De ledenraad achtte de cultuuromslag (creëren van meer kostenbewust- huidige systematiek, berekening op basis van het zijn), werden gerealiseerd. leerlingenaantal van het voorgaande jaar, als de meest rechtvaardige en besloot deze te handhaven Ook op het gebied van administratieve organisatie De basiscontributie voor het PO werd voor het en interne beheersing zijn de nodige verbeteringen tweede achtereenvolgende jaar, in samenhang met doorgevoerd. De procedures zijn aangescherpt en de komst van de PO-raad, met 10% verlaagd. op schrift gesteld. De inbedding hiervan in de organisatie is een punt van blijvende aandacht. Op het Helpdesk gebied van managementrapportages is een versnel- De helpdesk is een service die wordt bekostigd ling aangebracht. De kwartaalrapportages worden vanuit de contributie. De helpdesk behandelt eerste- nu twee weken na afloop van het kwartaal opgele- lijns vragen die hoofdzakelijk juridisch van aard zijn verd. Tegelijkertijd is een model ontwikkeld waarin en over zeer uiteenlopende onderwerpen gaan, het inzicht in de kostenstructuur van de diverse waarbij vragen op het terrein van het arbeidsrecht units vergroot wordt. Vanaf 2010 zal dit resulteren en de CAO’s de hoofdmoot vormen. Het aantal in periodieke rapportages op afdelingsniveau. geregistreerde vragen dat de helpdesk in 2009 te Ten slotte is in 2009 een nieuwe controlerend behandelen kreeg, bedroeg 4176. Het werkelijk accountant benoemd. aantal vragen lag iets hoger, maar door de invoering

Jaarverslag 2009 14 Gezonde bedrijfshuishouding

HELPDESK

Willy de Waardt

Nienke Daniels

van het nieuwe klantrelatiesysteem Victor kon enige tijd geen registratie plaatsvinden. In vergelij- king tot 2008 was er sprake van een daling van ongeveer 20%. Hier is met de bezetting van de helpdesk reeds op geanticipeerd.

Rieneke Vink Ook op het gebied van administratieve organisatie en interne beheersing zijn de nodige verbeteringen doorgevoerd

15 Kiezen voor de toekomst Investeren in de toekomst

7 Leerhotel Het Klooster in Amersfoort; de inspirerende locatie van de Vliet Academie

Het identiteitsfundament van de vereniging is uitgangspunt voor alle activiteiten van de Besturenraad. Ook de activiteiten van de Besturenraad op het gebied van betaalde dienstverlening door Consultancy, Juridische Dienstverlening en opleidingen aange boden via de Vliet Academie, staan ten dienste van het realiseren van de missie om het christelijk onderwijs stem te geven en ondersteuning te bieden.

Vliet Academie onderzoek op deze terreinen in samenwerking De Vliet Academie levert als onderdeel van de met enkele universiteiten vormt een belangrijke Besturenraad een bijdrage aan de versteviging van verbreding van de activiteiten van de Academie. de positie van de Besturenraad op het gebied van Leiderschap en Identiteit. In 2009 concentreerde In 2009 is verder geïnvesteerd in de ontwikkeling het werk zich op het bieden van tientallen leer- van een Leergang voor leidinggevenden in het gangen en cursussen. In het najaar is de eerste confessioneel voortgezet onderwijs (samen met verkenning uitgevoerd om de Vliet Academie om KBVO, KVSC en CNV-schoolleiders). Diverse te vormen tot een kenniscentrum op het terrein schoolorganisaties hebben belangstelling getoond van Identiteit en Governance. Het doen van om mede-eigenaar van deze leergang te worden.

Jaarverslag 2009 16 De beoogde uitbreiding van het aantal leergangen voor directies in het primair onderwijs is nog niet gelukt. Aangezien er echter bij schoolorganisaties zeker behoefte bestaat om leidinggevenden verder te professionaliseren, wordt ook hier gestreefd naar een vorm van (regionaal georganiseerd) mede- eigenaarschap. Diverse aangeboden cursussen ondervonden geen belangstelling en moesten worden afgezegd. Dit heeft geleid tot een beperking van het aanbod in 2010. Succesvol waren met name de cursussen over het Early Warning System en de twee studiereizen naar Londen in het kader van kwaliteitszorg.

De voorbereidingen werden in 2009 getroffen voor de studiereis naar Boston die in april 2010 plaats- ziekte en vertrek van een aantal adviseurs. Ook op vindt. In totaal 26 leidinggevenden in vooral individueel niveau zijn de targets niet altijd gehaald, primair en voortgezet onderwijs reizen dan af naar onder andere omdat meer tijd is besteed aan Boston om te onderzoeken hoe persoonlijk leider- ontwikkeling van producten en acquisitie. Ook is schap met betekenis voor de kwaliteit van het veel geïnvesteerd in niet-betaalde contacten met onderwijs en de omgeving daar wordt vormgegeven. leden. Tevens bleek dat de marketing van diensten en producten een veel grotere investering behoeft. Met andere organisaties en schoolleidersopleidingen Ook voldragen ondersteunende processen om de in het confessioneel primair onderwijs is gewerkt dienstverlening bij de Besturenraad mogelijk te aan de vorming van een alliantie om op het terrein maken, zijn nog onvoldoende, met als gevaar dat van leiderschap elkaar te ondersteunen en om rich- de kwaliteit in het gedrang komt. ting overheid en sectorraden meer met één stem te kunnen spreken. De producten en diensten die in de afgelopen jaren door consultancy zijn ontwikkeld, zoals Eduvadis Consultancy en het Early Warning System (EWS), zijn in 2009 De unit Consultancy stelt zicht tot doel een bijdrage actief in de markt gezet. te leveren aan de strategische doelstellingen van de Eduvadis maakt managementinformatie inzich Besturenraad: zorgen voor betere christelijke scholen telijk. Dit complete pakket voor financieel en en versterking van christelijk onderwijs. De unit personeelsmanagement is speciaal voor het onder- doet dat door excellente (snelle, up to date, adequate) wijs ontwikkeld. advisering en begeleiding bij vragen en problemen Met name Eduvadis heeft meer tijd nodig dan die scholen hebben. Dit betreft de terreinen van gedacht om succesvol te worden. Het is weliswaar de identiteit, besturingsfilosofie/governance, bedrijfs- verwachting dat goede ervaringen van de eerste voering waaronder collectieve inkoop, personeel en afnemers een vliegwieleffect hebben, maar een extra organisatieontwikkeling, verbetering van prestaties inspanning om het instrument in de markt te zetten, en kwaliteitsbeleid. is in 2010 nodig. Het is daarbij een voordeel dat er in 2009 een HR module is toegevoegd aan Het resultaat van de consultancywerkzaamheden Eduvadis. Dat maakt het product voor potentiële van de Besturenraad is licht gestegen ten opzichte afnemers nog aantrekkelijker. van het vorige jaar en de vraag van de leden heeft Een ander product is de PO/VO spiegel, die dit jaar voor redelijk gevulde orderportefeuilles gezorgd. is doorontwikkeld tot een driehoeksmeting (perso- De financiële doelstelling van € 1,16 miljoen omzet neels-, ouders-, leerlingen-tevredenheidsonderzoek). is echter niet geheel gehaald onder meer vanwege Begin 2010 is voor het EWS en de driehoeksmeting

17 Kiezen voor de toekomst Eduvadis_ad_A4.pdf 15-08-2008 14:58:45

D\k<[lmX[`j jXd\e Yfln\ e XXe[\ kf\bfdjk D\\iè]fidXk`\1 <[lmX[`jdXXbkfg[\al`jk\dfd\ek\e N\ejklffb\\eY\kiflnYXi\YXj`j mffiY\k\iY\c\`[6 qèmfcc\dXeX^\d\ekè]fidXk`\èq`Z_k\càb% DXXb[Xeel\\eX]jgiXXb mffi\\emiàYcàm\e[\[\dfejkiXk`\% D\kY\_lcgmXe\\eZfdgc\\k#jg\Z`XXcmffi DX`ceXXiè]f7\[lmX[`j%ec f]Y\c'.'*+/(),* [\fe[\inàjj\Zkfifekn`bb\c[#gXbb\kmffi ]èXeZ`\\c$\eg\ijfe\\cjdXeX^\d\ekY`\[\e n\dXXkn\ibfg[\k\ii\è\enXXi_\kef[`^`j% Qfbià^\edXeX^\ij#Y\jklli[\ijf]kf\q`Z_k$ _fl[\ijmfcc\[`^èq`Z_kè[\Y\c\`[j$\e Y\[ià]jmf\iè^Yèe\e[\bX[\ijmXe[\ nnn%\[lmX[`j%ec dXXkjZ_Xgg\càb\\e]fid\c\m\iXeknffi[è^%

<[lmX[`j`j\\ed\ibeXXdmXe[\9\jkli\eiXX[%

een traject ingezet om de instrumenten te digitali- De omzet op Juridische Dienstverlening, die voor seren waardoor een betere bediening van de markt € 1.125.000 was begroot, is in het afgelopen jaar mogelijk is. nagenoeg behaald. In 2009 zijn er door de afdeling 427 nieuwe dossiers in behandeling genomen. Een andere activiteit die bijdraagt aan de omzet van Zoals gebruikelijk hadden de meeste dossiers betrek- consultancy vormde ook in 2009 de collectieve king op het arbeidsrecht (303). De andere dossiers inkopen die de Besturenraad arrangeert voor haar hadden betrekking op andere zaken zoals leerlingen- leden op het terrein van tal van verzekeringen en kwesties (25), contracten (21) en huisvesting (13). energie. Het is de bedoeling dat in 2010 een oriën- Door de afdeling is ook ondersteuning geboden tatie plaatsvindt naar uitbreiding van de diverse bij besturenfusies en zijn statuten en diverse regle- pakketten. In het najaar is met een promotie actie menten op verzoek van besturen opgesteld. aan alle leden het aanbod ziektekostenverzekeringen van zowel ProLife (nieuw in ons aanbod) als Een aantal advocaten en juristen participeert in het Zilveren Kruis extra onder de aandacht gebracht. platform onderwijsjuristen waarin onder andere actuele zaken, CAO-kwesties en nieuwe wetgeving Voor de adviseurs is de eerder ingezette professiona- wordt besproken. Daarnaast nemen enkele advo- lisering verder doorgezet door middel van caten/juristen deel aan werkgroepen, ingesteld door trainingen, individuele gesprekken en kennisuit de Nederlandse Vereniging van Onderwijsrecht. wisseling. Zo zijn er kwantitatieve doelstellingen De advocaten en juristen van de Besturenraad geformuleerd en op individueel niveau zijn daarover leverden ook een bijdrage aan diverse publicaties afspraken gemaakt. De samenwerking tussen de van de Besturenraad. Zo werd een tweetal Thema- adviseurs onderling en de units bij acquisitie en nummers verzorgd door medewerkers van de uitvoering van opdrachten is verder geïntensiveerd. afdeling JD over ‘klachtenrecht en meldplicht’ en Dit zorgt ervoor dat adviseurs elkaar aanvullen en over ‘doordecentralisatie’ en publiceerde één van de klant zo een beter product krijgt. Ook vermin- de advocaten een artikel in ‘School en Wet’ over het dert dit het risico dat opdrachten onverhoopt niet appartementsrecht in de multifunctionele afgemaakt kunnen worden. accommodatie.

Juridische dienstverlening Alle advocaten (in opleiding) volgden de bij hun De afdeling Juridische Dienstverlening bij de opleiding behorende cursussen en andere verplichte Besturenraad voert een tweetal kerntaken uit, name- activiteiten. De advocaten voldeden aan de door de lijk de eerder genoemde helpdesk en het verlenen Orde van Advocaten vereiste ‘bijscholing’. Ook de van individuele rechtsbijstand op terreinen als (senior) juristen en de juristen van de helpdesk arbeidsrecht, huisvesting, leerlingenkwesties en volgden diverse cursussen. verbintenissenrecht.

Jaarverslag 2009 18 Ondersteuning bureau

Het bureau van de Besturenraad is er voor de ondersteuning van de vereniging Besturenraad. Om de verdergaande professionalise ringsslag vorm te geven zijn diverse veranderingen doorgevoerd. De personele inrichting van de organisatie is kritisch tegen het licht gehouden en van een aantal functionarissen is afscheid geno men.

Diverse vacatures, zoals die van het hoofd P&O, Verenigingssecretariaat bestuurssecretaris, adviseursfuncties bij belangen- Het verenigingssecretariaat is het eerste aanspreek- behartiging en consultancy en bij de juridische punt voor de ledenadministratie en heeft onder- helpdesk zijn opgevuld. De algehele omvang van het steund bij de organisatie van een groot aantal personeelsbestand per 31 december 2009 bedroeg netwerken in 2009. Ook werden alle mutaties bijge- 66 fte, verdeeld over 78 medewerkers. Mede door houden van ledengegevens in samenwerking met een stringent vacaturebeleid is op de totale uitgaven het directiesecretariaat. Voor de Federatie Christelijk op personeel significant bezuinigd ten opzichte van MBO verzorgde het verenigingssecretariaat van de 2008. De instroom over 2009 is 13,3% geweest, de Besturenraad diverse ondersteunende werkzaam- uitstroom 18,0%. Het vernieuwingspercentage heden, als ook voor het Steunfonds Christelijk komt hiermee op 15,6%. Onderwijs en de SBLO.

19 Kiezen voor de toekomst Ondersteuning bestuur en directie Extra aandacht ging uit naar de ontwikkeling van Deze afdeling ondersteunde in 2009 het bestuur en de positionering in samenwerking met bureau de directie bij de uitoefening van hun taken. De Positioneringsgroep. Ook werd het diensten- Dit betrof de coördinatie van beleidsontwikkeling aanbod aan leden meer geprofileerd, onder andere en -voorbereiding voor de ledenraad, bestuur en via de campagne ‘Wij staan achter u’, die in mei directie, de afhandeling van besluiten van de leden- werd gelanceerd inclusief email-campagne. Voor de raad en bestuur en directiebesluiten, de voortgangs- consultancyactiviteiten werden een digitale en controle daarop en het voeren van het bestuurs- fysieke nieuwsbrief ontwikkeld, alsmede een en directiesecretariaat. De afdeling was actief in productfolder. Ook werd geïnvesteerd in beursdeel- het signaleren, communiceren, uitvoeren en onder- name, zoals onder andere aan de NOT en het houden van initiatieven die bijdroegen aan de AVS-congres. kwaliteit van bestuur, effectiviteit van toezicht en De corporate website van de Besturenraad werd de interactie tussen directie, bestuur en ledenraad. uitgebreid met quick-wins om de site meer uitstra- ling te geven, bijvoorbeeld door plaatsing van Marketing & Communicatie filmpjes en de realisatie van speciale buttons met M&C richtte zich op de ontwikkeling van de corpo- de Besturenraadbijdrage op gebied van identiteit. rate marketing- en communicatiestrategie en Ten behoeve van de interne communicatie werd implementatie, pers- en nieuwsberichtgeving, wekelijks een nieuwsbrief voor personeelsleden promotionele ondersteuning en publicaties als SBM, uitgebracht en een leverancier voor het nieuwe Thema en de digitale nieuwsbrief. intranet geselecteerd.

Jaarverslag 2009 20 P&O veilig werken met beeldschermen en tiltechnieken. P&O bood veel ondersteuning bij werving en Daarnaast is een protocol ziekteverzuim opgesteld selectie van nieuwe medewerkers. Ook was er veel en handleidingen voor ziek- en herstel voor mede- aandacht voor de realisatie van ondersteunende werkers, leidinggevenden en P&O. Het ziektever- processen. In december 2009 is de leverancier voor zuim over 2009 was circa 5% en bleef gelijk aan het nieuwe personeels- en salarissysteem geselec- 2008. teerd. Dit systeem genereert, naast het correct kunnen uitbetalen van de salarissen, stuurinfor- Bedrijfsvoering matie op HR-gebied. De afdeling bedrijfsvoering was verantwoordelijk Daarnaast trof P&O de voorbereidingen voor de voor de financiën, systeembeheer, postkamer en implementatie van HR-Eduvadis. Dit medewerker- repro, alsmede bibliotheek en documentatie en volgsysteem sluit aan op de kernwaarden van de faciliteiten. Besturenraad en levert vooral een bijdrage aan het Begin 2009 is een programma (FIT) gestart om de sturen op professionele en persoonlijke ontwikke- herinrichting van de informatievoorziening te reali- ling. Beide projecten worden in 2010 verder seren. Het uitgangspunt is de processen die nodig ontwikkeld. zijn om de visie, missie en strategie van de Besturenraad te realiseren. De relatie met de leden Het eigen pakket arbeidsvoorwaarden is dooront- en klanten staat hierbij centraal. Dit betekent dat wikkeld. Voortdurend is aandacht gegeven aan een nieuw CRM-systeem de kern is van onze infor- aansluiting bij de strategie van de organisatie, verge- matievoorziening. In 2009 is veel gedegen voorbe- lijkbare branches en wetgeving. Dat heeft in het reidend werk gedaan, met name om tot de keuze afgelopen jaar een aantal aanpassingen en verbete- voor een goed pakket en een goede implementatie- ringen tot gevolg gehad. Tussen de bestuurder, partner te komen, zo ook om de randvoorwaarden ondernemingsraad en P&O is hierover op een waaraan andere pakketten moeten voldoen, helder plezierige en constructieve wijze overleg gevoerd. te krijgen. In september is het systeem Victor succesvol in Bureaumedewerkers moeten hun werkzaamheden gebruik genomen. Dit systeem ondersteunt de veilig en gezond kunnen verrichten. Een prettige werkprocessen van de afdeling Juridische werkomgeving kan echter worden bedreigd door Dienstverlening. Hierdoor is de afdeling verzekerd ongewenste omgangsvormen zoals pesten, discri- van een professioneel op de (advocaten)praktijk minatie of seksuele intimidatie. Er is voor deze toegesneden ondersteuningspakket. Verder is de onderwerpen beleid opgesteld, dat in 2010 wordt leverancier geselecteerd voor een nieuw content- geïmplementeerd. Tevens is een aantal instructiefol- management systeem. De implementatie van beide ders opgesteld voor veilig werken, zoals het voor- toepassingen wordt begin 2010 gerealiseerd. komen van klachten aan nek, armen en schouders,

21 Kiezen voor de toekomst Bijlagen

v.l.n.r.: 9 Tjitske de Brabander, Rob van Kessel, Rens Rottier, Tom Groot, Marianne Luyer, Ger Redert, Albert Weishaupt, Wim Kuiper

Samenstelling ledenraad en bestuur 2009

Primair Onderwijs dhr. T.J. (Tony) de Bruin secretaris VCSO IJsselmonde-Oost (speciaal onderwijs), Ridderkerk mw. drs. J.S. (Jeannet) Carelsen directeur Paul Krugerschool, Den Haag dhr. H.J. (Henkjan) van Commenee bestuurslid PCBO Elburg, Elburg dhr. H.G. (Hans) Christiaanse directeur CBS De Heerdstee, Groningen dhr. C.J. (Hans) Evers beleidsmedewerker Accent Scholengroep, Aalten dhr. J.W.J. (Sjaak) Ghielen lid college van bestuur Stichting Prodas, Asten dhr. J. (Johan) Heddema algemeen directeur Vereniging Penta Primair Westerkwartier Noordenveld, Grootegast dhr. P. (Pieter) van Keulen algemeen directeur PCPO Rotterdam-deelgemeente Prins Alexander, Rotterdam dhr. H. (Henk) Kikkert voorzitter college van bestuur SPCO Noord Twente, Almelo dhr. H.G. (Herman) Langhorst algemeen directeur VPCBO Meppel dhr. J. (Jaap) Pranger algemeen directeur VPCBO Smallingerland, Drachten dhr. H. (Henk) Slabbekoorn algemeen directeur VPCO Hellendoorn, Nijverdal dhr. drs. B.D. (Bart) Sonnenberg algemeen directeur Stichting PCBO Baarn-Soest dhr. drs. C.J. (Kees) Stad bestuurslid Vereniging SmdB Nieuw-Lekkerland, Nieuw-Lekkerland

Voortgezet Onderwijs dhr. drs. G. (Gijsbert) van der Beek rector Altena College, Sleeuwijk dhr. P. (Pieter) Dijkshoorn voorzitter college van bestuur De Goudse Waarden, Gouda dhr. drs. J. (Jan) Gispen adviseur college van bestuur Willibrordstichting en Stichting PCO Utrecht, Utrecht dhr. W. (Wik) Jansen voorzitter college van bestuur CVO Groep Zuidoost-Utrecht, Driebergen dhr. T.N. (Ton) Liefaard rector Hermann Wesselink College, Amstelveen

Jaarverslag 2009 22 dhr. W.H. (Wally) Marchand bestuursmanager Stichting voor SO en VSO Harderwijk e.o., Harderwijk dhr. drs. G.C. (Gerrit) van de Merwe lid college van bestuur De Hoven, Stichting voor CVO Gorinchem dhr. J. (Jan) den Ouden algemeen bestuurslid Stichting Christelijk VMBO voor Harderwijk e.o., Harderwijk dhr. C.G.M.M. (Cees) Schellens lid raad van toezicht CVO Zuid-West Fryslan, Sneek dhr. drs. S.A. (Sam) Terpstra directeur CSG Reggesteyn, Nijverdal dhr. ing. L.M. (Leen) Valstar lid raad van toezicht SCO Lucas, Voorburg dhr. drs. R. (Roel) Vijn rector Comenius College, Capelle aan de IJssel dhr. L.K. (Luc) Zijlstra bestuurslid SG Ubbo Emmius, Stadskanaal

Middelbaar Beroepsonderwijs dhr. A.W.M. (Ad) van Bijnen lid raad van toezicht Stichting Landstede, Zwolle mw. H.M. (Heleen) de Haan lid raad van toezicht Albeda College, Rotterdam

Hoger Beroepsonderwijs / Wetenschappelijk Onderwijs dhr. prof. dr. J.J. (Jos) Beishuizen hoogleraar/directeur Onderwijscentrum Vrije Universiteit, Amsterdam dhr. dr. C.P. (Kees) Boele voorzitter college van bestuur Christelijke Hogeschool Ede, Ede dhr. A. (Bart) Bruggeman lid raad van toezicht Stenden Hogeschool, Leeuwarden mw. drs. E.J. (Els) van Dijk directeur Evangelische Hogeschool, Amersfoort

Bestuur mw. M. (Marianne) Luyer, voorzitter dhr. R.W.J. (Rob) van Kessel, vice-voorzitter voorzitter college van bestuur Stichting Landstede, Zwolle mw. T.G. (Tjitske) de Brabander-Hoekstra voorzitter VCPO in de Noordoostpolder dhr. prof. dr. T.L.C.M. (Tom) Groot bestuurslid Visser ‘t Hooft Lyceum, Leiden dhr. drs. G.J. (Ger) Redert voorzitter college van bestuur H3O Dordrecht, Dordrecht dhr. drs. L.N. (Rens) Rottier voorzitter college van bestuur Driestar educatief, Gouda dhr. dr.ir. A. (Albert) Weishaupt directeur/bestuurder Roelof van Echten College, Hoogeveen

Directie dhr. dr. W. (Wim) Kuiper

23 Kiezen voor de toekomst Colofon

Eindredactie: Walter Wassenaar Corine de Reus

Productiebegeleiding: Corine de Reus

Fotografie: Stephan van Leiden (cover) Ruben Schipper Arno Massee Jelte Huizinga NBB Ger Doornbos Henk Postma CSG De Lage Waard Dick den Bakker Michel Groen

Vormgeving: Ontwerpwerk, Den Haag

Druk: OCC De Hoog, Oosterhout april 2010

Jaarverslag 2009 24 besturenraad | Jaarverslag 2009