Wegwijzer archieven en collecties van de Tweede Wereldoorlog bij het Haags Gemeentearchief

Naam van de instelling Haags Gemeentearchief Spui 70 2511 BT Den Haag Website: https://www.haagsgemeentearchief.nl (hier is een deel van de digitale inventarissen te vinden waarnaar in de Wegwijzer wordt verwezen; deze digitale inventarissen zijn ook raadpleegbaar via https://www.archieven.nl)

Veel archieven over de Tweede Wereldoorlog in Den Haag zijn ook opgenomen in de website http://www.archievenwo2.nl

Andere relevante websites voor de geschiedenis van Den Haag in de Tweede Wereldoorlog: http://www.joodskindermonument.nl https://www.joodserfgoeddenhaag.nl/ http://www.haagsetijden.nl

Voor de inzage van niet-openbare archieven moet toestemming aangevraagd worden bij het Haags Gemeentearchief. Een verzoekformulier is te downloaden van de website van het Haags Gemeentearchief.

De Wegwijzer archieven en collecties van de Tweede Wereldoorlog aanwezig bij het Haags Gemeentearchief is samengesteld door: Dr. Corien Glaudemans

- Haags Gemeentearchief herziene versie 2015 -

1

Inhoudsopgave

I Archieven 1. Openbaar bestuur 2. Veiligheid, recht, openbare orde, defensie 3. Economie 4. Onderwijs, kunsten en wetenschappen 5. Gezondheid en welzijn 6. Sociale zorg en volkshuisvesting 7. Informatievoorziening 8. Sport en recreatie 9. Kerkelijke gemeenschappen en religie 10. Personen en families 11. Overige verzamelingen

II Relevante literatuur over de Tweede Wereldoorlog in Den Haag

III Haagse affiches uit de Tweede Wereldoorlog

2

I ARCHIEVEN

1. OPENBAAR BESTUUR

NAAM ARCHIEF: Comité van voorbereiding tot het aanbrengen van een herinneringsteken voor de ambtenaren der gemeentesecretarie die omkwamen door de oorlog (Comité herinneringsteken omgekomen ambtenaren) Identificatiecode archief: 0137-01 Omvang: 1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: informatie betreffende omgekomen gemeenteambtenaren Relevante inventarisnummers: inv.nr. 13 Rede van mr.dr. J.J. Boasson, voormalig gemeentesecretaris van Den Haag, bij de onthulling van het monument voor omgekomen ambtenaren van de gemeentesecretaris, met bijbehorende gegevens betreffende de omgekomen ambtenaren, 1949 Thema/thema’s: Jodenvervolging, verzet, hongerwinter Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Gemeentebestuur 1937-1952 Identificatiecode archief: 0610-01 Omvang: totale archief 200m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: archief is beperkt openbaar Soort toegang: series (notulen, correspondentie enz. zijn hier niet verder gespecificeerd) Inhoud: Archief van het gemeentebestuur van Den Haag over 1937-1952. Relevante inventarisnummers: 45-46 Gemeenteverordeningen, 1940-1946 25-29 raadsadressen, 1940 – 1945 51-52 Notulen van Burgemeester en Wethouders, 1943-1945 370 Stukken betreffende het definiëren van overheidsaansprakelijkheid voor handelingen, verricht tijdens of ten gevolge van de bezetting alsmede het afdoen van schadeclaims en het voeren van verweer tegen rechtsvorderingen, 1935-1947 381 Stukken betreffende het verhuren van de panden Zwarteweg 63b en Korte Voorhout 1 aan het 'Deutsches Theater in den Niederlanden', 1942-1945 460 Stukken betreffende het berekenen van kosten wegens het nemen van bijzondere maatregelen in verband met de Duitse bezetting, 1940-1945 463 Stukken betreffende het afhandelen van aangiften ingevolge de bepalingen van het Besluit Vijandelijk Vermogen, 1945-1947 464 Stukken betreffende het uitvoeren van de voorschriften ter zake van de geldzuivering, 1945-1950 468 Stukken betreffende het instellen van beroep bij de Raad voor het Rechtsherstel tegen een beslissing van de afdeling Effectenregistratie van voornoemde raad, ter zake van door de

3

gemeente aan de firma Lippmann, Rosenthal & Co. te Amsterdam verrichte betalingen wegens aflossing van onderhandse geldleningen, met retroacta vanaf 1942, 1950-1951 473 Stukken betreffende het nemen van maatregelen ter bezuiniging op het papierverbruik, 1942-1945 477 Stukken betreffende het inrichten en onderhouden van het voormalige joodse weeshuis in de Pletterijstraat 64-66 als kindertehuis, 1943-1952 484 Stukken betreffende het uitvoeren van verduisteringsmaatregelen in gemeentelijke gebouwen, 1940-1945491Stukken houdende gegevens over instelling en functioneren van het Gemeentelijk Evacuatiebureau, later het Gemeentelijk Huisvestingsbureau, 1943-1947 499 Notitie van de Gemeentelijke Accountantsdienst betreffende de financiële gevolgen van de buitengewone omstandigheden voor het dienstjaar 1940, 1940 519-520 Stukken betreffende het beheren en functioneren van de Brandweer, 1920-1952 557 Stukken betreffende het instellen, functioneren en opheffen van de Gemeentelijke Jeugddienst , 1942-1947 619 Stukken betreffende de organisatie en het (financieel) beheer van de diensten, belast met voedseldistributie en hulpverlening aan vluchtelingen, 1941-1949 621 Stukken betreffende het (financieel) beheer van het Gemeentelijk Bureau voor Werklozenzorg en Personeelsvoorziening, 1941-1952 627 Stukken betreffende instelling en beheer van de Gemeentelijke Dienst voor de Zelfbescherming tegen Luchtgevaar, 1943-1946 629 Stukken betreffende het inrichten van een zusterhuis en accommodatie voor het verplegen van zieken in barakken aan de Zusterstraat, met tekeningen, (1920) 1937-1944 643 Stukken betreffende het benoemen van wethouders tijdens de Duitse bezetting, waaronder het aanwijzen van een functionaris als buitengewoon wethouder belast met de zorg voor het vestinggebied, 1941-1944 645 Toespraken van burgemeester De Monchy, 1934-1941 649 Krantenknipsels en circulaires houdende bekendmakingen van bezettingsmaatregelen, 1940-1945 650 Stukken betreffende installatie van - en ambtsvervulling door burgemeester Westra alsmede de rechtspositie van zijn echtgenote, 1942-1946 (1949) 651 Stukken betreffende het organiseren van een huldeblijk aan mr. S.J.R. de Monchy bij diens afscheid als burgemeester, 1946-1947 (1959) 664 Stukken betreffende de reorganisatie van gemeentelijke diensten en de aansluiting van gemeentebedrijven bij bedrijfsorganisaties, 1941-1952 686 Stukken betreffende het wijzigen van het personeelsreglement m.b.t. betaling van gemobiliseerd overheidspersoneel, met retroactum 1935, 1940 687 Stukken betreffende verhaal van pensioenbijdragen gemobiliseerd personeel, 1940 696 Stukken betreffende zuivering van personeel van de Brandweer, 1945 704 Stukken betreffende personeelsaangelegenheden bij de Tijdelijke Gemeentelijke Dienst voor het onderbrengen van Oorlogsslachtoffers in Noodtehuizen, 1945-1947 714 Stukken betreffende onderzoek naar de afstamming van politiepersoneel, 1941-1943 715 Stukken betreffende zuivering van politiepersoneel, met retroacta vanaf 1939, 1945-1952 736 Stukken betreffende personeelsaangelegenheden bij de Tijdelijke Gemeentelijke Dienst voor Verzorging van Rotterdamse Vluchtelingen, 1940-1942 739 Stukken betreffende personeelsaangelegenheden bij de Tijdelijke Gemeentelijke Dienst voor de Teelt van voedselgewassen, 1942-1944 740-742 Stukken betreffende personeelsaangelegenheden bij het Gemeentelijk Bureau voor Werklozenzorg en Personeelsvoorziening voorheen Gemeentelijk Bureau Werkverschaffing en Personeelsreserve, 1941-1952

4

809 Stukken betreffende het uitsluiten van aannemers die gecollaboreerd hebben met de Duitse bezetter, met retroacta 1928-1940, 1945-1949 817 Stukken betreffende wederopbouw en herstel van oorlogsschade, 1948 831 Stukken betreffende het opheffen van 'Deutschfeindliche' verenigingen en het verbieden van boeken en geschriften, 1940-1943 833 Stukken betreffende het uitvaardigen van voorschriften inzake het houden van vergaderingen en optochten tijdens de Duitse bezetting, 1940-1942 835 Stukken betreffende het innemen van wapens en munitie, 1939-1951 852 Stukken betreffende het nemen van maatregelen ter voorkoming van verstoring van de openbare orde en het afhandelen van klachten over het politieoptreden, 1940-1951 858-859 Stukken betreffende het nemen van maatregelen tegen joden, 1940-1943 862 Stukken betreffende het nemen van politiemaatregelen tegen Nederlanders en ingezetenen die met de Duitse bezetter gecollaboreerd hebben, 1945-1952 865-867 Stukken betreffende het registreren van overleden Duitsers, 1941-1943 998-999 Stukken betreffende de organisatie van de voedselvoorziening, 1938-1946 1000-1001Stukken betreffende personeelszaken en bedrijfsvoering van de centrale keukens, 1939-1950 1009-1012 Stukken betreffende volkshuisvesting, 1929-1952 1061-1068 Stukken betreffende het organiseren van bescherming bij luchtaanvallen, 1928- 1951 1069 Stukken betreffende het organiseren van de bescherming van gemeentegebouwen, 1938- 1943 1070 Stukken houdende opgave aan de Beauftragten des Reichskommissars van burgers die gedood zijn bij een luchtaanval op 11 april 1941, 1941 1081 Stukken houdende dankbetuigingen aan de buurgemeenten en de brandweer naar aanleiding van de hulpverlening na het Engelse bombardement op het Bezuidenhout op 3 maart 1945, 1945 1107 Stukken betreffende het herbouwen van de tijdens de Duitse bezetting vernielde bruggen aan de Cremerweg en de Haringkade, met tekeningen, 1949-1951 1151Stukken betreffende het uitgeven van noodgeld en het verrekenen van kosten i.v.m. geldzuivering, 1940-1949 1153Stukken betreffende de verhuur en het gebruik van volkstuinen en het telen van voedingsgewassen , 1926-1951 1166 Stukken betreffende de distributie van elektriciteit, 1940-1952 1179 Stukken betreffende het uitvoeren van maatregelen i.v.m. de distributie van goederen, 1939-1952 1183-1184 Stukken betreffende het uitoefenen van toezicht op de particuliere geldschietbanken, 1933-1953 1193-1204 Stukken betreffende bestrijding van de werkloosheid, (1913) 1928-1953 1205 Stukken betreffende bestrijding van werkloosheid onder kunstenaars, 1941-1950 1229 Stukken betreffende bekostiging van de bouw en exploitatie van het Roode Kruis DFF alsmede de onteigening van de grond gedurende de Tweede Wereldoorlog, 1922-1947 1230 Stukken betreffende subsidiëring van bouw, uitbreiding en exploitatie van het Juliana Kinderziekenhuis alsmede stukken betreffende de gedeeltelijke evacuatie tijdens de Tweede Wereldoorlog, 1925-1951 1238 Stukken betreffende het inrichten van noodziekenhuizen, met tekeningen, 1941-1949 1243 Stukken betreffende de distributie van vitaminen aan jonge kinderen en aanstaande moeders en van medicijnen aan patiënten in verpleeghuizen, 1941-1946, 1950 1261 Stukken betreffende het verlenen van medewerking aan de inzamelingsacties in het kader van de Winterhulp, 1940-1945

5

1266 Stukken betreffende het doen van verstrekkingen in natura aan behoeftigen, 1935-1952 1282-1283 Stukken betreffende het verlenen van ondersteuning aan gerepatrieerden en oorlogsslachtoffers, 1939-1953 1284 Stukken betreffende regeling van rampenbestrijding en burgerlijke verdediging, 1941- 1948 1285 Stukken betreffende het organiseren van opruimwerkzaamheden in het Bezuidenhout na het Engelse bombardement van 3 maart 1945, 1945-1946 1286 Stukken betreffende de zorg voor vluchtelingen (betreft burgeroorlogslachtoffers) 1938- 1952 1305-1312 Stukken betreffende bestrijding van de werkloosheid en maatschappelijke zorg voor werklozen, 1934-1952 1335 Stukken betreffende het regelen van de doorbetaling van de salarissen van onderwijzend personeel, dat op last van de Duitse bezetter gearresteerd is, 1942-1945 1395 Stukken betreffende het bevorderen van het geven van toneel- en muziekuitvoeringen door leerlingen, 1940-1945 1396 Stukken betreffende het benoemen en ontslaan van leerkrachten bij het openbaar- en het joods onderwijs, 1940-1946 1482 Stukken betreffende instelling en samenstelling van een commissie voor heemkunde, 1942-1943 1483 Stukken betreffende de instelling, het functioneren en de opheffing van de raad van advies inzake de stadsuitbreiding en architectuur, 1943-1945 1537-1538 Stukken betreffende het nemen en afwikkelen van maatregelen n.a.v. de Duitse bezetting, 1938-1951 1540 Stukken betreffende het nemen van maatregelen voor het vestinggebied Scheveningen, 1943-1944 1541 Stukken betreffende het voorbereiden van maatregelen i.v.m. mobilisatie van het leger en evacuatie van de burgerbevolking, met retroacta 1915, 1935, 1938-1940 1542 Stukken betreffende de uitvoering van de regeling inzake het uitbetalen van kostwinnersvergoeding voor dienstplichtigen, 1938-1956 1543 Stukken betreffende het uitvoeren van werkzaamheden aan schuilkelders alsmede het slopen van bouwwerken i.v.m. de door de Duitse bezetter aangelegde kustversterkingen, met tekeningen, 1939-1950 1544-1546 Stukken betreffende wederopbouw alsmede herstel en vergoeding van oorlogsschade, 1939-1952 1547 Stukken betreffende het onschadelijk maken van explosieven en het nemen van overige maatregelen bij ontploffingsgevaar, 1941-1943 1548 Stukken betreffende het afdoen van schadeaangiften ten gevolge van het oorlogsgeweld, 1941-1946 1549-1550 Stukken betreffende het nemen van maatregelen i.v.m. evacuatie, 1941-1949 1551 Stukken betreffende het nemen van maatregelen i.v.m. evacuatie alsmede het ruimen van puin, 1942-1951 1552 Stukken betreffende het verrekenen van de kosten, gemaakt voor de begrafenis van luitenant-generaal Seyffardt, 1943 1553 Stukken betreffende het doen uitvoeren van de regeling inzake het betalen van vergoeding aan (verwanten van) krijgsgevangenen, 1943-1945 1554 Stukken betreffende het verrekenen van de kosten van (sloop)werkzaamheden aan het Haagse tramwegnet i.v.m. de aanleg van verdedigingswerken, 1943-1945 1555 Stukken betreffende het verlenen van administratieve ondersteuning aan het Militair Gezag in het district 's-Gravenhage, 1945

6

1556 Stukken betreffende het doen uitvoeren van werkzaamheden i.v.m. het opruimen van verdedigingswerken, 1945-1947 1557 Stukken betreffende het afwikkelen van een geschil met A. Postuma inzake de vordering van de panden Emmastraat 63a en 63b te Loosduinen voor militaire doeleinden, 1939-1940 1558 Stukken betreffende het in beslag nemen van goederen door de Duitse bezetter alsmede de afwikkeling van schadeloosstelling, 1939-1949 1559 Stukken betreffende schadeloosstelling i.v.m. inkwartiering en vordering van goederen voor de Duitse bezetter, 1941-1950 1784-1785 Stukken betreffende het nemen van maatregelen op financieel en administratief gebied i.v.m. de Duitse bezetting en de bevrijding, 1940-1950 1786 Stukken betreffende het beslechten van een geschil tussen de burgemeester en de hoofdcommissaris van politie over diens bevoegdheden, 1942 1787 Stukken betreffende het afdoen van een aanvraag van de afdeling Bevolking, Verkiezingen en Burgerlijke Stand om voorzieningen te treffen in de kelderruimte van het gebouw Goudenregenstraat 36 voor de berging van het archief, 1943 1788 Stukken betreffende personeelsaangelegenheden, organisatie en functioneren van de noodsecretarie, 1943-1945 1798 Ingekomen en uitgaande circulaires i.v.m. het functioneren van de overheid ten gevolge van de Duitse bezetting, met register van inschrijving, 1939-1941 1799 Stukken betreffende het toepassen van het 'Uitvoeringsbesluit van de secretaris-generaal van Sociale Zaken, ingevolge de verordening no. 8/1940 van de Rijkscommissaris betreffende het beperken van werk', 1940-1942 1800 Stukken betreffende het afkondigen van overheidsmaatregelen en het verspreiden van Nationaalsocialistische propaganda, met affiches, 1940-1944 1801 Stukken betreffende het regelen van het uitoefenen van bestuurlijke bevoegdheden in de gemeente, 1941 1802 Stukken betreffende de aanwijzing door de burgemeester van het arbeidsgebied van de wethouder voor Sociale Zaken, 1942 1803 Maandrapporten van de burgemeester en verschillende gemeentelijke instellingen betreffende de toestand van de stad en uitgevoerde werkzaamheden, 1942-1944 1804 Stukken van de Adviescommissie Bestuurszaken, ingekomen bij de burgemeester, 1942- 1944 1805 Afschriften van besluiten van de Nederlandse regering te Londen en het Militair Gezag, 1944-1945 1806 Stukken welke zijn gebruikt bij het verrichten van justitieel onderzoek naar houding en beleid van burgemeester H. Westra tijdens de Duitse bezetting, met retroactum 1944, 1945- 1946 1859-1860 Stukken betreffende het uitvoeren van bijzondere maatregelen ingevolge de zgn. 'Vierde Verordening', ter inventarisatie van personeel van (gedeeltelijk) joodse afkomst, werkzaam bij de gemeente of bij door de gemeente gesubsidieerde instellingen, 1940-1942 1861 Stukken betreffende het nemen van maatregelen t.a.v. financiële aanspraken van gemeentepersoneel van joodse afkomst, 1940-1942 1862 Stukken betreffende het verplicht bijwonen van voordrachten over het nationaalsocialisme door politiepersoneel, 1941 1873 Register houdende gegevens van sollicitanten bij gemeentelijke instellingen, met aantekening van hun politieke gezindheid, ca. 1942 1874-1875 Register van in Duitsland en elders tewerkgesteld gemeentepersoneel, alfabetisch geordend per tak van dienst, 1942-1944 1876 Stukken betreffende de salariëring van ambtenaren in krijgsgevangenschap, 1942-1944

7

1877 Stukken betreffende inhoudingen op het salaris t.b.v. contributies voor het Nederlandse Arbeidsfront, Winterhulp Nederland en het Gemeentelijk Ondersteuningsfonds, 1942-1945 1878 Stukken betreffende de tewerkstelling van gemeentepersoneel in Duitsland, 1942-1946 1879 Stukken betreffende personeelsaangelegenheden van tijdens de bezetting in Duitsland tewerkgestelden, 1942-1949 1881-1882 Stukken betreffende inventarisatie van mannelijk gemeentepersoneel i.v.m. mogelijke inzetbaarheid voor de 'Arbeitseinsatz', 1943-1945 1883 Stukken betreffende de terugvordering van salarissen van ambtenaren die in Duitse krijgsdienst geweest zijn, 1943-1946 1885 Stukken betreffende het afwikkelen van tijdens de bezetting getroffen maatregelen ter uitbetaling van de salarissen aan het gemeentepersoneel (de zgn. 'invasievoorschotten'), 1944- 1948 1886 Stukken betreffende het nemen van maatregelen ter voorkoming van onterechte uitbetaling van salarissen aan voormalige onderduikers, die na de bevrijding niet meer te werk zijn verschenen, 1945 1887 Stukken betreffende de uitbetaling van salaris na rechtsherstel van ambtenaren, 1945- 1946 1888 Stukken betreffende inventarisatie van gemeentepersoneel, dat na de bevrijding zonder bericht niet in zijn betrekking is teruggekeerd, 1945-1950 1893-1894 Stukken betreffende uitvoering van de Wet Rechtsherstel Overheidspersoneel 1946 (i.e. redres van tijdens de Duitse bezetting ten onrechte plaatsgehad hebbende benoemingen, bevorderingen en ontslagen van gemeentepersoneel) alsmede het afdoen van verzoeken om schadeloosstelling, 1945-1953 1896-1906 Stukken betreffende uitvoering van de Wet Rechtsherstel Overheidspersoneel 1946 (i.e. redres van tijdens de Duitse bezetting ten onrechte plaatsgehad hebbende benoemingen, bevorderingen en ontslagen van gemeentepersoneel) alsmede het afdoen van verzoeken om schadeloosstelling, genummerd 184000 / 001 - 535 en ongenummerd, met retroacta vanaf 1941, 1946-1952 (1958) 1907 Register van ingekomen verzoeken om rechtsherstel en schadeloosstelling, met aantekeningen van afdoening, genummerd 184000 / 001 - 535 en ongenummerd, 1946-1952 (1958) 1908-1909 Alfabetisch register op de ingekomen verzoeken om rechtsherstel en schadeloosstelling, 1946-1952 (1958) 1910 Stukken betreffende de regeling van het wederom in dienst nemen van personen die op grond van het Zuiveringsbesluit 1945 uit overheidsdienst zijn ontslagen alsmede van politieke delinquenten, met retroacta 1946, 1947-1950 1912 Stukken betreffende het indienen van een declaratie bij de Commissaris der Koningin wegens de tijdens de Duitse bezetting gedane uitgaven voor salaris en wachtgeld t.b.v. de burgemeester en de gemeentesecretaris, 1948 1973 Stukken betreffende het afdoen van verzoeken van particulieren om kwijtschelding van de aanslag straatbelasting op panden, die tengevolge van oorlogsgeweld zijn beschadigd of verwoest, 1945-1946 2001 Stukken betreffende het doen verwijderen van clandestien aangebrachte opschriften en plakkaten alsmede het uitoefenen van toezicht op het voeren van verkiezingspropaganda, 1933-1952 2037 Stukken ontvangen en opgemaakt door de afdeling Bevolking, Verkiezingen en Burgerlijke Stand i.v.m. de registratie van vluchtelingen en geëvacueerden, alfabetisch geordend op naam, 1940-1945 2038 Stukken betreffende het verstrekken van persoonsbewijzen, 1940-1949

8

2048-2049 Stukken betreffende het afdoen van verzoeken om inlichtingen omtrent joodse ingezetenen uit het bevolkingsregister, 1946-1952 2165 Staat houdende gegevens van het terugvoeren in krijgsgevangenschap van lichtingen dienstplichtige militairen, met vermelding van de legeronderdelen, 1943 2172 Stukken betreffende het opmaken en vaststellen van de kiezerslijst en het uitvoeren van richtlijnen inzake de vervulling van vacatures in de gemeenteraad wegens uitsluiting van raadsleden van joodse afkomst, 1940-1942 2078-2117 Stukken betreffende het verrichten van onderzoek naar de antecedenten van te Den Haag ingeschrevenen in verband met hun gedragingen tijdens de Duitse bezetting, met kennisgevingen van het verlies van het Nederlanderschap, alfabetisch geordend op naam van de ingeschrevenen, A - Z, 1946-1954 (1967) 2118 Stukken betreffende het afdoen van verzoeken / kennisgevingen van te Den Haag ingeschrevenen krachtens de Wet op het Nederlanderschap en het Ingezetenschap van 12 december 1892, ter herverkrijging van de Nederlandse nationaliteit, alfabetisch geordend op naam van de aanvraagsters, A - Z, (1947) 1952 (1965) 2223-2283 Ingekomen rapporten van de gemeentelijke schouwarts, 1940-1945 2291 Akten van aangifte van het overlijden van te Den Haag ingeschrevenen (meest ten gevolge van oorlogshandelingen), met bijlagen, 1940-1947 2292 Stukken houdende Haagse sterftestatistieken over de jaren 1941-1945, met enige overzichten van Rotterdam en Amsterdam over 1944-1945 ter vergelijking, 1941-1946 2293 Staten houdende gegevens van gesneuvelde en vermiste militairen, 1942-1943 2294-2295 Correspondentie houdende gegevens omtrent het overlijden van te Den Haag ingeschrevenen ten gevolge van oorlogshandelingen, alfabetisch geordend op naam van de overledenen, A - Z, 1943-1953 2296 Correspondentie houdende gegevens omtrent het overlijden van te Den Haag ingeschrevenen, o.a. ten gevolge van oorlogshandelingen, met retroacta vanaf 1943, 1946- 1952 2297 Correspondentie met de (Rijks-) dienst Identificatie en Berging en de Oorlogsgravenstichting over de repatriëring van stoffelijke overschotten van te Den Haag ingeschrevenen die in Duitsland zijn overleden, 1948-1952 2299 Stukken betreffende het aanschaffen van luchtafweergeschut, 1937-1940 2300-2304 Stukken betreffende het nemen van maatregelen ter bescherming tegen luchtaanvallen, 1937-1945 2305 Stukken betreffende het vorderen van paarden en hooi voor militair gebruik, 1939-1940 2306 Bekendmakingen i.v.m. de staat van oorlog, met bijlagen, 1939-1941 2307 Stukken betreffende het afdoen van bezwaarschriften tegen toegekende schadeloosstellingen wegens vordering van goederen voor militaire doeleinden, 1939-1941 2308-2309 Stukken betreffende de verrekening van kosten verbandhoudende met de inkwartiering van legereenheden in gemeentelijke gebouwen, 1939-1943 2312 Stukken betreffende de vordering van schoolgebouwen voor militaire doeleinden en het herstel van oorlogsschade, 1939-1953 2313 Stukken betreffende schadeloosstelling voor inkwartiering en vordering alsmede vergoeding voor leveringen en verrichtingen t.b.v. de Duitse bezetter, 1940-1941 2314 Circulaires betreffende de tewerkstelling van Nederlanders voor de Duitse bezetter in de Arbeidsdienst en de Opbouwdienst, 1940-1945 2315 Stukken betreffende de tewerkstelling van burgers en gemeentepersoneel voor de Duitse bezetter en afwikkeling van de financiële consequenties, 1941-1950 2316 Stukken betreffende het regelen van de vergoeding van oorlogsschade, toegebracht aan gemeente-eigendommen, 1941-1955

9

2317 Stukken betreffende het ontruimen van Haagse stadswijken op last van de Duitse bezetter als voorbereiding op de aanleg van de kustverdediging, met affiches, 1942-1943 2318 Bijlagen behorende bij het zgn. 'bezettingsverslag' van de dienst Gemeentewerken, bestaande uit stadsplattegronden met aanduidingen van gesloopte en onttakelde percelen, waterbronnen, gesloopte bestrating en schuilloopgraven, 1943 2319 Verslag van het Gemeentelijk Bureau voor Evacuatie Aangelegenheden over het dienstjaar 1943, met bijlagen, 1944 2320 Verslagen van gemeentelijke instellingen betreffende genomen maatregelen en voorgevallen zaken tijdens de Duitse bezetting, met bijlagen, 1945-1946 2321 Stukken betreffende het inventariseren van oorlogsschade aan gebouwen, 1945-1949 2322 'Verslag van mijn bemoeiingen vóór de bevrijding van Den Haag' door burgemeester mr. S.J.R. de Monchy, met retroacta 1940, 1945, 1947 mei 2483 Stukken betreffende het onderhoud aan graven van buitenlandse militairen, het verstrekken van inlichtingen en het verlenen van toestemming tot exhumatie van stoffelijke overschotten ter fine van herbegraving elders, 1938-1951 2486 Stukken betreffende het afdoen van verzoeken om exhumatie van stoffelijke overschotten van Nederlandse militairen ter fine van herbegraving elders alsmede het verstrekken van inlichtingen, 1940-1942 2820 Notitie met de tekst van de door wethouder P. Kuiper gehouden toespraak ter gelegenheid van het afscheid van B. Berg, chef van de afdeling Huisvesting, ca. 1943 Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Inventaris van het archief van het Gemeentebestuur 1953-1990 Identificatiecode archief: 0828-01 Omvang: omvang totale archief 710m1, omvang relevante inv.nrs.: 3 omslagen Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Deze inventarisnummers zijn openbaar Soort toegang: digitale inventaris op de website van het HGA Inhoud: Archief van het Gemeentebestuur van Den Haag over de periode 1953-1990. Relevante inventarisnummers: 7822 Stukken betreffende het inzamelen van gelden onder het gemeentepersoneel ten behoeve van de Stichting 1940-1945 en het toekennen van een subsidie aan de stichting naar aanleiding van haar tienjarig bestaan, bij raadsbesluit van 2 mei 1955, bijlage 284, alsmede betreffende het overnemen van gemeentelijke taken door de stichting in het kader van de Wet uitkeringen vervolgingsslachtoffers 1940-1945, 1950-1974. 1 omslag 7823 Stukken betreffende het uitvoeren van de Wet uitkeringen vervolgingsslachtoffers 1940- 1945 tot 1 januari 1975, 1972-1974. 1 omslag 2570 Stukken betreffende het overdragen van Joods vermogen van S. Hoogstraal aan Lippmann, Rosenthal & Co, 1941-1949. 1 omslag Thema/thema’s: Vervolging Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Bond van ambtenaren bij Departementen van algemeen bestuur en Hooge colleges van Staat te ’s-Gravenhage, ‘Departementsbond’ Identificatiecode archief: 0832-01 Omvang: 0,2m1 Taal en schrift: Nederlands

10

Openbaarheid: volledig openbaar Soort toegang: Het archief is niet geïnventariseerd. Inhoud: De Bond van ambtenaren bij Departementen van algemeen bestuur en Hooge colleges van Staat te ’s-Gravenhage is in 1904 opgericht om de belangen van de rijksambtenaren te behartigen. De mededelingen van de bond tonen de maatregelen van de Duitse beztter voor rijksambtenaren, zoals het ontslage van de joodse ambtenaren. Relevante inventarisnummers: - Mededelingen van de bond, 1937-1942 Thema/thema’s: Arbeid, Nederlands bestuur, Jodenvervolging Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: De commissaris belast met evacuatieaangelegenheden, 1943-1945 Identificatiecode archief: 0610-01 Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Grote delen van Den Haag, de zogenaamde Vestingen Scheveningen en Clingendael zijn tussen eind 1942 en begin 1944 geëvacueerd. In deze periode moesten 135.000 Hagenaars hun huizen gedwongen verlaten. Dit was een kwart van de Haagse bevolking. Relevante inventarisnummers: 2816-2820 Archivalia van de wethouder van Sociale Zaken, belast met evacuatieaangelegenheden 2816 Bevelschriften tot het ontruimen van woningen / panden door particulieren, met bijbehorende correspondentie, 1943 jun-1944 sep 2817 Verslag van de op 13 december 1943 gehouden bespreking tussen wethouder Boelens, dr. van Rooijen en dr. Putto over de evacuatie van artsen en verplegend personeel en de medische verzorging in de vestingen Scheveningen en Clingendael, 1943 2818 Stukken ontvangen en opgemaakt door de gemeentelijke evacuatie-commissaris, 1943 (1945) 2819 Staat houdende een overzicht van aantallen geëvacueerde gezinnen en bedrijven, ingekomen bij de evacuatie-commissaris, met een vertaling in de Duitse taal, ca. 1943 Thema/thema’s: Evacuatie Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Raadscommissie van bijstand in het beheer van het gemeenteonderwijs, sinds 1926 het onderwijs Identificatiecode archief: 0880-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud:

11

De Raadscommissie van bijstand in het beheer van het Onderwijs is eind 19de eeuw ingesteld om het college van burgemeester en wethouders te adviseren over het onder het onderwijs in Den Haag. Relevante inventarisnummers: 14 Register van notulen, 1939-1948. 1 deel Thema/thema’s: Onderwijs Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Raadscommissie voor Arbeidszaken, Personeelszaken Identificatiecode archief: Toegangsnummer: 0881-01 Archieftitel: Raadscommissie voor Arbeidszaken, Personeelszaken Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Raadscommissie voor Arbeidszaken, Personeelszaken gaf bijstand en advies aan het college van burgemeester en wethouders met betrekking tot het personeel van de gemeente, met uitzondering van die, betreffende het personeel van het onderwijs, de politie en de brandweer. Relevante inventarisnummers: 1 Notulen van besloten vergaderingen, 1919-1941. 1 deel Thema/thema’s: arbeid Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Commissie van advies voor de Kunstzaken Identificatiecode archief: 1342-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Commissie van advies voor de Dienst van Kunsten en Wetenschappen werd per 1 januari 1943 opgeheven en vervangen door de Commissie van advies voor de Kunstzaken. De commissie fungeerde tot 6 mei 1945, waarna de oude commissie - onder een nieuwe naam Commissie van advies voor de Dienst voor Schone Kunsten op 26 februari 1946 weer in ere werd hersteld. Relevante inventarisnummers: 1 Notulen, 1943-1944 2 Correspondentie, 1943-1945 Thema/thema’s: Kunsten Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Comité van voorbereiding tot het aanbrengen van een herinneringsteken voor de ambtenaren der gemeentesecretarie die omkwamen door de oorlog (Comité herinneringsteken omgekomen ambtenaren) Identificatiecode archief: Bnr. 0137-01 Omvang: ),1m1

12

Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: informatie betreffende omgekomen gemeenteambtenaren Relevante inventarisnummers: inv.nr. 13 Rede van mr.dr. J.J. Boasson, voormalig gemeentesecretaris van Den Haag, bij de onthulling van het monument voor omgekomen ambtenaren van de gemeentesecretaris, met bijbehorende gegevens betreffende de omgekomen ambtenaren, (1949) Thema/thema’s: jodenvervolging, verzet, hongerwinter Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Maatschappelijk Hulpbetoon/Sociale Belangen Identificatiecode archief: 0502-01 Omvang: 11.5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Relevante inventarisnummers: 5 Notulen van het bestuur van de Gemeentelijke Dienst voor Maatschappelijk Hulpbetoon, 1936-1947 8 Index op de notulen, 1938-1946 14 Jaarverslagen, 1938-1945 15 Bijlagen bij het jaarverslag (overzichten van elders verpleegden en verzorgden), 1935- 1941 31 Stukken betreffende maatregelen i.v.m. buitengewone omstandigheden, 1939-1947 32 Correspondentie met het gemeentebestuur van ’s-Gravenhage, 1925-1949 33 Stukken betreffende de organisatie van de werkzaamheden van de dienst in het vestinggebied, 1943-1945 54 Stukken betreffende geschenken aan de dienst in natura, 1938-1949 55 Stukken betreffende in bruikleen ontvangen en verstrekte goederen, 1940-1948 56 Stukken betreffende het beheer van het magazijn, 1944-1947 57 Stukken betreffende de teruggave van het gebouw Pletterijstraat 66 en enkele goederen aan het bestuur van het Israëlitisch Weeshuis, 1945-1948 68 Rapporten van en correspondentie met de Gemeentelijke Accountantsdienst, 1926-1949 69 Stukken betreffende belastingen, zowel de dienst als ondersteunden betreffende, 1934- 1948 70 Stukken betreffende de financiële verhouding tussen het Rijk en de gemeente op het gebied van de armenzorg, 1936-1937 71 Stukken betreffende het beheer van effecten van ondersteunden, 1940-1950 72 Stukken betreffende de verlening van voorschotten, 1941-1949 73 Stukken betreffende de verstrekking van reisgelden, 1943-1948 91-98 Dossiers betreffende steunregelingen, 1934-1949 (dossiers betreffen onder meer: Arbeidersfront, ondersteuning aan joden, Winterhulp Nederland, steunverlening aan arbeiders, die werkzaam waren bij Weermachtswerken; steunverlening aan personen, die niet naar hun woonplaatsen kunnen terugkeren i.v.m. oorlogsomstandigheden) 107 Stukken betreffende begrafenissen op kosten van de dienst, 1938-1949

13

108 Stukken betreffende de ondersteuning van - voornamelijk Rotterdamse - vluchtelingen, 1938-1941 109 Stukken betreffende de Stichting Winterhulp Nederland, 1940-1941 110-122 Stukken betreffende hulpverlening aan oorlogsslachtoffers, 1940-1949 110 Algemeen 111 Circulaires en statistiek 112 Organisatie en taken van de Dienst Maatschappelijk Hulpbetoon (overname districtsbureau verzorging oorlogsslachtoffers) 113 Bominslagen en bombardementen 114 Verpleging, huisvesting en medische keuring 115 Vergoedingen en uitkeringen 116 Indische gerepatrieerden 117 Hulpverlening in individuele gevallen 118 Gedupeerden in het buitenland en in andere gemeenten 119 Registratie opgaven aan het Ministerie van sociale zaken 120 Ongevallen veroorzaakt door auto's van de Duitse Wehrmacht 121 Evacuatie 122 Vermiste personen. 123 Stukken betreffende evacuatie, 1942-1960 124 Stukken betreffende samenwerking met het Gemeentelijk sociaal bureau voor in het buitenland geplaatsten, 1942-1945 125 Stukken betreffende samenwerking met de Tijdelijke gemeentelijke dienst Bureau financiële afwikkeling evacuatie aangelegenheden, sinds 1945 het Gemeentelijk Vestigingsbureau, 1943-1948 126 Stukken betreffende begrafenissen op kosten van de dienst van Duitse militairen, SS'ers en NSB'ers, 1945-1946 127 Stukken betreffende de Gemeentelijke dienst voor het onderbrengen van oorlogsslachtoffers in noodtehuizen, 1946-1948 140 Stukken betreffende de verpleging in sanatoria op kosten van de Dienst Maatschappelijk Hulpbetoon, 1921-1950 175 Stukken betreffende verpleging van lijders aan geslachtsziekten op kosten van de dienst en op last van de Duitse Wehrmacht, 1940-1945 182 Stukken betreffende de verzorging van kinderen in pleeggezinnen, 1921-1949 183 Stukken betreffende de Rijkssubsidie voor de verzorging van voogdijkinderen, 1924- 1948 184 Stukken betreffende de verpleging op kosten van de dienst van minderjarigen, waarvan de ouders in een andere gemeente wonen, 1926-1939 185 Stukken betreffende de Gemeentelijke dienst voor schoolkinderzorg, 1934-1949 186 Stukken betreffende voogdijpupillen bij de Nederlandse RK centrale vereniging ter bescherming van meisjes, 1938-1955 187 Stukken betreffende voogdijpupillen bij andere verenigingen, 1938-1954 216 Stukken betreffende het vermogen van Joodse psychiatrische patiënten, 1946-1947 229 Stukken betreffende de distributie van levensmiddelen, 1933-1941 230 Stukken betreffende de verstrekking van gratis voedings- en genotmiddelen aan ondersteunden en armlastigen, 1936-1950 231 Stukken betreffende orthopedische zwemlessen op kosten van de dienst, 1940-1942 232 Stukken betreffende de vaststelling van prijzen van medische, orthopedische, optische en heelkundige instrumenten, 1942-1950 233 Stukken betreffende de centrale keukens van de gemeente ’s-Gravenhage, 1944-1948

14

234 Stukken betreffende uitkeringen aan leden van het Nederlandsche Arbeidsfront, 1942- 1945 240 Stukken betreffende de ondersteuning van nagelaten betrekkingen van zeelieden en vissers, 1940-1947 241 Stukken betreffende de ondersteuning van vreemdelingen (Duitsers, Belgen, Amerikanen e.a.), 1926-1948 244 Stukken betreffende de ondersteuning van Joodse personen, 1941-1949 246 Stukken betreffende de begeleiding en ondersteuning van asociale gezinnen, 1942-1947 247 Stukken betreffende bedelarij, 1942-1949 248 Stukken betreffende inhoudingen op steunbedragen, 1942-1943 249-251 Korting en vordering van steunbedragen 249 Stukken betreffende fraude door ondersteunden en de strafrechtelijke vervolging daarvan, 1933-1950 250 Stukken betreffende de terugvordering van ondersteuning en de verzorging van kinderen van politieke delinquenten (NSB'ers, landverraders), 1945-1950 251 Stukken betreffende zwarthandelaren, 1942-1949 291 Stukken betreffende de Gemeentelijke Schoeiseldienst, 1942-1948 385 Correspondentie inzake het eventueel verhaal van de kosten van behandeling van personen met geslachtsziekten op de dienst, 1942-1952 435 Stukken betreffende de medische keuring, c.q. controle bij de verzorging van oorlogsslachtoffers bij de gemeente Den Haag, 1948-1962 436 Statistische gegevens betreffende oorlogsslachtoffers, 1950-1957 437 Correspondentie betreffende uitkeringen aan luchtbeschermingsslachtoffers van vóór 1941, 1956 438 Correspondentie betreffende uitkeringen voor levensonderhoud aan Joodse oorlogsslachtoffers in de periode 1940-1942 ten laste van de dienst ingevolge de Armenwet, 1950-1951 439 Overzichten van bij de dienst bekende personen, die tengevolge van de oorlogsomstandigheden invalide geworden zijn en een prothese gebruiken, 1951-1958 440 Stukken betreffende de uitzending van kinderen van oorlogsslachtoffers naar vakantiekampen, georganiseerd door de stichting "Het Vierde Prinsenkind", 1948-1960 441 Stukken betreffende de kosten voor de dienst voor oorlogsslachtoffers en gerepatrieerden, 1947-1967 442 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken betreffende declaraties voor de ondersteuning van oorlogsslachtoffers bij de dienst voor Maatschappelijk Zorg van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, 1948-1954 443 Stukken betreffende aangiften van in Duitsland geleden oorlogsschade voor uitkeringen aan oorlogsslachtoffers, 1953-1963 444 Stukken betreffende de wijziging van de regeling oorlogsslachtoffers en gerepatrieerden, 1950-1964 445 Stukken betreffende de uitkering noodwet ouderdomsvoorziening aan Duitse rentetrekkers, 1946-1951 446 Stukken betreffende een voorschot voor aankoop van brandstof aan oorlogsslachtoffers, 1950-1956 447 Stukken betreffende de tegemoetkoming in de kosten en de ondersteuning door de dienst van gerepatrieerde Nederlanders uit Nederlands-Indië, 1941-1969 448 Stukken betreffende rehabilitatieuitkeringen aan Indische oorlogsslachtoffers, 1954-1956 449 Stukken betreffende meubelvoorschotten aan Indonesisch gerepatrieerden, 1951-1967

15

450 Circulaires en richtlijnen van de dienst voor Maatschappelijke Zorg van het ministerie van Binnenlandse Zaken en het ministerie van Maatschappelijk Werk betreffende de hulpverlening aan gerepatrieerden uit Indië en Nieuw Guinea, 1948-1964 Thema/thema’s: Sociale zorg, Steun en opvang, Vluchtelingen, Winterhulp, Jodenvervolging, NSB, (Indische) Oorlogslachtoffers, Vermiste personen, Evacuatie Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Bank van Leening, sedert 1939 Gemeentelijke leen- en voorschotbank Identificatiecode archief: 0405-01 Omvang: 6 inventarisnummers Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: gedeeltelijk openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Gemeentelijke leen- en voorschotbank verstrekte kredieten an particulieren. Relevante inventarisnummers: 115 Stukken betreffende maatregelen in verband met buitengewone tijdsomstandigheden, 1940-1945 116 Stukken betreffende een reorganisatie van de Bank in verband met verminderde werkzaamheden, 1943 148 Stukken betreffende de verstrekking van voedsel aan personeel, 1941, 1945. 190 Stukken betreffende de aangifte van 'vijandelijk' vermogen, 1940-1946 194 Correspondentie over Joods kapitaal met Lipmann Rosenthal en Co en opgave van joodse personen met hun pensioen bij de Bank in voorschot, 1942 195 Notitie van de directeur over een verklaring van Jood zijn in verband met joodse vermogenswaarden, c. 1942. 281 Kostenstaat van de goederen van personen die wegens evacuatie hun inboedel moeten onderbrengen, 1943-1951 Thema/thema’s: Jodenvervolging, economisch leven, evacuatie Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Koninklijke Schouwburg Identificatiecode archief: 0398-01 Omvang: ca. 1m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: het archief is openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Al dadelijk na de Duitse bezetting in mei 1940 dwong de bezetter het gemeentebestuur de Koninklijke Schouwburg om te dopen in Stadsschouwburg. In de eerste oorlogsjaren bespeelden Nederlandstalige en Duitstalige gezelschappen de schouwburg. De Duitse organisatie ‘Kraft durch Freude’ verzorgde er het amusement voor de Duitse soldaten. Voor het gebruik van de schouwburg weigerde de bezetter echter te betalen, ondanks herhaalde verzoeken van de waarnemend burgemeester prof. ir. C.L. van der Bilt. In december 1941 gaf de Rijkscommissaris voor het bezette gebied SeyssInquart te kennen dat het Rijkscommissariaat de schouwburg wilde pachten om er een Duits theater van te maken. Op 1 juni 1942 ging de schouwburg over naar het uit Freiburg afkomstige Duitse gezelschap dat de naam kreeg van ‘Deutsches Theater in den Niederlanden’. Het gemeentelijk

16

schouwburgbedrijf werd opgeheven, maar de gemeente Den Haag bleef wel eigenaar van het gebouw en dus onderhoudsplichtig. In de zomer van 1944, bij het naderen van de geallieerde troepen, vertrok het Duitse gezelschap halsoverkop. Daarna beschikte de kameropera nog enige tijd over het gebouw. De schouwburg werd op 10 oktober 1944 weer aan de gemeente overgedragen. Geschikt voor bespeling was het gebouw echter niet. Op 24 april 1945 werd de provinciale griffie, dat haar gebouw tijdens een bombardement verloren had, tijdelijk in de schouwburg gehuisvest. Op 1 juni 1945 werd de schouwburg heropend. De uitvoering van taken met betrekking tot de schouwburg werd in een afzonderlijke tak van dienst onder leiding van een directeur ondergebracht Relevante inventarisnummers: 41 Kroniek van belangrijke gebeurtenissen in de schouwburg, 1936-1952 49 Besluiten van B & W inzake wijzigingen van het uitoefenen van het beheer van de gemeente over de schouwburg, 1922-1947 50 Circulaire van de administrateur inzake de naamsverandering van de Koninklijke schouwburg in "Stadsschouwburg", 1940 51 Stukken betreffende de overname van de schouwburg door de Duitse bezetter, 1941-1943 52 Stukken betreffende de overname van de schouwburg door de gemeente van de Duitse bezetter, 1944-1945 56 Stukken betreffende het rechtsherstel van het personeel, de distributie van goederen en de geldzuivering na de tweede wereldoorlog, 1945-1948 59 Stukken betreffende de afwikkeling van vorderingen op het Deutsches Theater in den Niederlanden, 1945-1953, met retroacta, 1943-1945. 66 Stukken betreffende voorzieningen in de schouwburg in verband met de wederopbouw na de tweede wereldoorlog, 1945-1953 122 Stukken betreffende de huur van de schouwburg door de Nationalsozialistische Gemeinschaft "Kraft durch Freude" voor opvoeringen voor het Duitse leger, 1940-1942 Thema/thema’s: Kunsten, Collaboratie, Zuivering Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Deutsches Theater in den Niederlanden (gedeponeerd in het archief van de Koninklijke Schouwburg) Identificatiecode archief: 0398-01 Omvang: ca. 0,25m Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: het archief is openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Al dadelijk na de Duitse bezetting in mei 1940 dwong de bezetter het gemeentebestuur de Koninklijke Schouwburg om te dopen in Stadsschouwburg. In de eerste oorlogsjaren bespeelden Nederlandstalige en Duitstalige gezelschappen de schouwburg. De Duitse organisatie ‘Kraft durch Freude’ verzorgde er het amusement voor de Duitse soldaten. Voor het gebruik van de schouwburg weigerde de bezetter echter te betalen, ondanks herhaalde verzoeken van de waarnemend burgemeester prof. ir. C.L. van der Bilt. In december 1941 gaf de Rijkscommissaris voor het bezette gebied SeyssInquart te kennen dat het Rijkscommissariaat de schouwburg wilde pachten om er een Duits theater van te maken. Op 1 juni 1942 ging de schouwburg over naar het uit Freiburg afkomstige Duitse gezelschap dat de naam kreeg van ‘Deutsches Theater in den Niederlanden’. Het gemeentelijk schouwburgbedrijf werd opgeheven, maar de gemeente Den Haag bleef wel eigenaar van het gebouw en dus onderhoudsplichtig. Het bureau en de repetitielokalen van het gezelschap

17

waren ondergebracht in het pand Fluwelenburgwal 22 (het gebouw van de vrijmetselaarsorde Groot Oosten der Nederlanden). De opening vond plaats op 19 november 1942, in tegenwoordigheid van Goebbels en de Rijkscommissaris. In de zomer van 1944, bij het naderen van de geallieerde troepen, vertrok het gezelschap halsoverkop. Daarna beschikte de kameropera nog enige tijd over het gebouw. De schouwburg werd op 10 oktober 1944 weer aan de gemeente overgedragen. Geschikt voor bespeling was het gebouw echter niet. Op 24 april 1945 werd de provinciale griffie, dat haar gebouw tijdens een bombardement verloren had, tijdelijk in de schouwburg gehuisvest. Op 1 juni 1945 werd de schouwburg heropend. De uitvoering van taken met betrekking tot de schouwburg werd in een afzonderlijke tak van dienst onder leiding van een directeur ondergebracht Na de bevrijding was gebleken, dat verschillende goederen, waaronder de toneelbelichting, in beslag waren genomen of vernield. De costuums van het Deutsches Theater waren echter achtergebleven.Over de schadeloosstelling en over het beschikkingsrecht van de costuums werd na de oorlog nog lang geprocedeerd. Tijdens de processen werden de costuums verhuurd. Zij zijn uiteindelijk in 1953 verkocht. Relevante inventarisnummers: 59 Stukken betreffende de afwikkeling van vorderingen van de Koninklijke Schouwburg op het Deutsches Theater in den Niederlanden, 1945-953, met retroacta, 1943-1945. 454 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken van de zakelijk leider H. Wolff inzake de voorbereiding tot het in bedrijf stellen van het Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag, 1942 455 Felicitatielijsten en stukken betreffende eerbetuigingen aan en van bezettingsautoriteiten en kunstenaars, 1942-1944 456 Weekprogramma's; minuten, 1942-1944 457 Folder van het speelseizoen 1942/1943 458 Blanco personeelskaart, c. 1943 459 Circulaire houdende de sejourregeling van de N.V. "Het Residentie Tooneel", 1943 461 Ingekomen stukken bij de beheerder van de voorraden stoffen en tekstboeken, 1943-1944 462 Inventariskaarten van de inboedels in de vertrekken van de schouwburg, c.1944. - De affiches van het Deutsches Theater in den Niederlanden zijn geborgen in de Affichecollectie (zie deze Wegwijzer III Haagse affiches uit de Tweede Wereldoorlog) Thema/thema’s: Kunsten, collaboratie, Duitse overheid en instellingen Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Dienst der Gemeenteplantsoenen Identificatiecode archief: 0566-01 Omvang: 7 inventarisnummers Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: De Dienst der Gemeenteplantsoenen droeg bij aan de voedselvoorziening in de Tweede Wereldoorlog. Met ingang van 1 december 1942 werd door de burgemeester de Tijdelijke Gemeentelijke Dienst voor de Teelt van Voedingsgewassen ingesteld. Het diensthoofd P.J. van Bommel werd met ingang van 1 november 1943 benoemd tot directeur der Gemeenteplantsoenen. Op 15 april 1945 werd de dienst weer opgeheven en werden de werkzaamheden opgedragen aan Gemeenteplantsoenen, die dus ook met de uit de liquidatie voortvloeiende werkzaamheden werd belast. Op 4 mei 1945 bleek directeur Van Bommel

18

overigens spoorloos te zijn verdwenen met medeneming van zijn dienstauto en enige andere gemeente-eigendommen. (zie voor archiefstukken betreffende de Tijdelijke Gemeentelijke Dienst voor de Teelt van Voedingsgewassen bnr. 0610-01). De Dienst der Gemeenteplantsoenen zorgde ook voor het beheer en onderhoud van de openbare begraafplaats. Relevante inventarisnummers: 5 Stukken betreffende het afwikkelen van de liquidatie van de Gemeentelijke Tijdelijke Dienst voor de Teelt van Voedingsgewassen, met retroacta vanaf 1943, 1946-1948 77 Stukken betreffende het afdoen van aangelegenheden voortvloeiende uit de gedwongen tewerkstelling van personeel gedurende de Duitse bezetting, 1942-1948 78 Stukken betreffende het afdoen van aangelegenheden voortvloeiende uit het inzetten van personeel voor oogstwerkzaamheden in Drenthe, 1943-1947 99 Stukken betreffende het uitvoeren van maatregelen tot 'zuivering' en rechtsherstel van personeel, 1945-1956 110 Ingekomen verzoek van het Nederlandsche Roode Kruis om op het graf van de Britse sergeant P.C. Harrison (RAF) diens tot dan toe ontbrekende gegevens te doen aanbrengen, 1946 111 Stukken betreffende het verzorgen van het voor Duitse gesneuvelden bestemde perceel grond en het aanleggen van beplanting en paden na de ruiming der graven, 1946-1948 112 Stukken betreffende het aanleggen en verzorgen van het graf van de leden der verzetsgroep Han Stijkel, 1947-1979 In dit archief ook: - Correspondentie over de ingebruikstelling en het onderhoud en in het bijzonder over het begraven van Duitse, Nederlandse en Engelse militairen; met tekeningen, 1941-1943 - Correspondentie met de directeur van de Algemene begraafplaatsen over de Duitse en de Engelse graven, 1946 Correspondentie over het eregraf van de zgn. Stijkelgroep van verzetslieden, 1947 Thema/thema’s: Voedselvoorziening, arbeidsinzet, (geallieerd verzet), zuivering, Duitse overheid Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Gemeenteapotheek Identificatiecode archief: 0757-01 Omvang: 11.4m1 (hele archief) Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: gedeeltelijk openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: In de oorlog speelde de gemeenteapotheek als farmaceutische dienst van het Nederlandse Rode Kruis een belangrijke rol. Doordat in 1939 ruime voorraden waren aangelegd bleef het gedurende de bezetting mogelijk de Haagse ziekenhuizen van de benodigde geneesmiddelen te voorzien en daarnaast Nederlandse burgers in het hele land en in het buitenland medicinale hulp te geven toen elders de grondstoffen schaars waren geworden. In samenwerking met het Rijksmagazijn van Genees- en Verbandmiddelen werd een centrale noodapotheek van het Rode Kruis ingericht en wekelijks vanuit Den Haag bevoorraad. Verder verrichtte men werkzaamheden als Chemische Dienst van de Luchtbeschermingsdiensten en als uitdeelpost van levensmiddelen voor het Rode Kruis. Relevante inventarisnummers: 128 Verstrekking van vitaminetabletten aan kleuters enz. 1943-1945

19

129 Verstrekking van gecondenseerde melk aan ondervoede kinderen enz. 1943-1946 130 Rode Kruis bemoeiingen ter verkrijging van geneesmiddelen ten behoeve van de Nederlandse burgerbevolking, 1944-1948 131 Rode Kruis bemoeiingen ter verkrijging van geneesmiddelen ten behoeve van diverse instellingen voor gezondheidszorg, 1944-1947 132 Bemoeiingen van het Zweedse Rode Kruis ter verkrijging van geneesmiddelen ten behoeve van de Nederlandse burgerbevolking, 1945. 133 Rode Kruis bemoeiingen ter verkrijging van geneesmiddelen ten behoeve van de Nederlandse burgerbevolking, 1949-1964 135 Hulpverlening op het gebied van de voedselvoorziening, 1944-1945 142 Uitrusting van ambulances, door het Nederlandse Rode Kruis ingezet voor de repatriëring van Nederlandse burgers uit Duitsland, 1945. 144 Uitrusting van ambulances van het Nederlandse Rode Kruis in Finland, 1940. 147-168 Activiteiten tbv de Luchtbeschermingsdienst, 1948-1945 170-201 Distributie van voedingsmiddelen en andere goederen, 1940-1948 Relevante inventarisnummers: zie inhoud Thema/thema’s: Gezondheidszorg en voedseldistributie Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Gemeentelijke dienst der stadsontwikkeling en volkshuisvesting (S en V) Identificatiecode archief: 0487-01 Omvang: Totale archief is 80m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Alleen de personeelsdossiers in dit archief zijn niet openbaar, de overige hieronder genoemde archiefstukken zijn alle openbaar. Voor inzage van de niet-openbare archiefstukken informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: 257 Gebeurtenissen tijdens de Duitse bezetting, 1940-1946 504-505, 1404 Stukken betreffende het herstel van oorlogsschade, 1945-1950 1464 Onteigende percelen, 1946 1473 Op te ruimen funderingen en opstallen, 1946 1530 Op te ruimen funderingen en opstallen en onteigende percelen, 1946 1560 Roomskatholieke Woningbouwvereniging Verbetering Zij Ons Streven, herstel oorlogsschade, 1942-1947 1625 Woningbouwvereniging De Goede Woning Loosduinen, herstel oorlogsschade, 1944- 1948 1661 Woningbouwvereniging 's-Gravenhage, herstel oorlogsschade, 1947-1949 1771 Woningbouwvereniging Openbaar Belang, herstel oorlogsschade, 1946-1947 1760 Woningstichting Patrimonium Den Haag, herstel oorlogsschade, 1945-1947 1796 Woningvereniging voor Trampersoneel voor volkshuisvesting, herstel oorlogsschade, 1941-1949 1870 Evacuatie van de burgerbevolking, 1938-1950 1871 Luchtbescherming van de inwendige Dienst, 1938-1949 1872 Luchtbescherming; schuilplaatsen en loopgraven, 1938-1939 1996 Geëvacueerde gebieden, 1946 2142 Huurderving en ontruimde gemeentewoningen, 1946 2182 Bestemming bunkers Overvoerde, 1947-1950 2185 Opruimen bunkers, 1947-1949

20

2474 Keizerstraat (o.m. herstel oorlogsschade), 1926-1950 2515 Kijkduinsestraat I (o.m. herstel oorlogsschade), 1928-1949 3475 Evacuatiecijfers en adressen, 1942 3476 Onteigening i.v.m sloop, 1942 3478 Te ontruimen gebied van zone II, 1943 3488 Staten ontruimde gemeentewoningen, 1943 3489 Staat huurderving ontruimde gemeentewoningen, 1943 3493 Onteigende terreinen, 1944 3493 Industrieterreinen, Laakhaven, 1944 3495 Staten huurderving ontruimde gemeentewoningen, 1944 3497 Geëvacueerde gebieden, 1944 3498 Plan Duindorp, 1944 3499 Geëvacueerde gebieden, 1945 3501 Verwoeste percelen, 1945 3502 Geëvacueerde gebieden, 1945 3503 Geëvacueerde gebieden, 1945 3504 Historisch overzicht, 1946 3505 Geëvacueerde gebieden, 1946 3520 Geëvacueerd perceel, 19463522 Geëvacueerd perceel, 1946 3922 Bedrijvenonderzoek in Den Haag en omringende plaatsen, 1943 3936-3937 Agenda's van Ingekomen en verzonden brieven, 1939-1945 6078 Overzicht onteigening, 1946 6209 Geëvacueerd perceel, 1946 Relevante inventarisnummers: Thema/thema’s: Evacuatie, Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Gemeentelijke reinigingsdienst Identificatiecode archief: 0394-01 Omvang: ca. 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De primaire taak van de Gemeentelijke Reinigingsdienst was het schoonhouden van de openbare weg (vegen en sproeien) en het ophalen en verwijderen van het door de bevolking aangeboden huisvuil. Relevante inventarisnummers: 562-564 Stukken betreffende de Nederlandsche Vereeniging voor Luchtbescherming afdeling 's- Gravenhage, 1935-1944 657 Aantekenboek van schillenophalers, 1942-1943 Thema/thema’s: Economisch leven, Luchtbescherming Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Gemeentelijk bureau voor beroepskeuze en de commissies voor beroepskeuze Identificatiecode archief: 0507-01 Omvang: 0,125m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar

21

Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: In september 1940 werd de Gemeentelijke Arbeidsbeurs omgezet in een Rijksarbeidsbureau met een afdeling voor beroepskeuze. Het gemeentelijke bureau bleef echter bestaan en verhuisde in februari 1942 naar de Grote Markt 8. Op 31 augustus1944 werd het overgenomen door een Duitsgezinde leiding en door het massaal wegblijven van het personeel werd het in feite opgeheven. Na de oorlog werd het bureau als gemeentelijke instelling heropend op 1 september 1945. 12-13 Correspondentie met het gemeentebestuur, 1939-1945 Relevante inventarisnummers: zie inhoud Thema/thema’s: Economisch leven, arbeid Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Monumentencommissie Identificatiecode archief: 0579-01 Omvang: 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Op 9 juni 1921 is in Den Haag de gemeentelijke Monumentencommissie geïnstalleerd. De commissie kreeg tot taak om het College van Burgemeester en Wethouders te adviseren bij het maken van een gemeentelijke monumentenlijst. Relevante inventarisnummers: 332-335 Stukken betreffende de advisering over verbouwingen van monumentale panden, over het plaatsen van monumentale banken of standbeelden, en over veranderingen aan monumenten en aan landschappen, 1940-1943 Thema/thema’s: Kunsten Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Armenraad, sedert 1946 Sociale raad, sedert 1965 Stichting sociale raad Identificatiecode archief: 0277-01 Omvang: ca. 1 m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: de openbaarheid van het archief is beperkt Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Haagse Armenraad werd geïnstalleerd in 1913 en verenigde vele instellingen op het terrein van de armenzorg. Relevante inventarisnummers: 27 Jaarverslagen (deels in concept) met bijlagen, 1943-1951, 1966-1972 30 Stukken betreffende het bombardement van het bureau van de armenraad op 11 april 1944, alsmede de oorlogservaringen van andere armenraden en gelukwensen bij de bevrijding, 1944-1945 31Dossier inzake de verstrekking van gegevens aan de gemeente over het beleid van NSB- burgemeester prof. mr. H. Westra ten aanzien van de armenraad, 1945 78 Dossier inzake de zuivering van gemeentepersoneel en de instelling van een zuiveringscommissie bij de armenraad, 1945-194 797Dossier inzake de financiële afwikkeling van de schade als gevolg van de bominslag in het kantoor van de armenraad, 1944-1956 227 Dossiers inzake (het beleid t.a.v.) de verdeling van de algemene armengelden, 1943-1952

22

230 Dossier inzake het onderzoek naar de ondersteuningsnormen voor armlastigen, 1944- 1964, retroacta 1934 268 Dossier inzake de getuigenis van mr. H.M.L.H. Sark, penningmeester van de Nederlandse vereniging voor Armenzorg en Weldadigheid, tegen C. Piek, de voormalige directeur- generaal van de Winterhulp Nederland en de Nederlandse Volksdienst, alsmede inzake de organisatie en werkwijze van deze instellingen, 1945-1946; met retroacta, 1942. 388 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van het Jozef en Rosa Cohenfonds voor financiële steun voor opvoeding en onderwijs van kinderen, 1945-1965 464Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de vereniging Kinderhulp voor 's- Gravenhage en omstreken, 1941-1966 508 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de vrijzinnig christelijke gezondheidskolonie 'naar buiten', afdeling 's-Gravenhage, 1944-1963, met bijlagen en foto's. 576 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de Emma-kliniek, Protestantse kliniek voor verloskunde en vrouwenziekten, 1944-1958 698 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van het Haags Comité tot Hulpverlening aan gezinnen van Nederlandse krijgsgevangenen, 1945 699 Dossier inzake de hulpverlening aan gerepatrieerden en oorlogsslachtoffers door diverse instellinggen, onder meer door de vereniging 'Bezuidenhout's herstel' en de 'Stichting Bezuidenhout 1945', 1945-1947 700 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de Stichting 1940-1945, voor het lenigen van zedelijke, maatschappelijke en stoffelijke noden van verzetslieden of hun nagelaten betrekkingen, 1945- 1970 701 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van het Karel Doorman Fonds, steunfonds voor leden van het personeel van de Koninklijke Marine en hun nagelaten betrekkingen, 1946-1949 702 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de Prins Bernhard Stichting voor de behartiging van de zedelijke, stoffelijke en maatschappelijke belangen van militairen van landen zeemacht, 1946-1959 703 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de Nederlandse vereniging van ex- politieke gevangenen uit de bezettingstijd, 1946-1961 704 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de Nationale vereniging tot steun aan miliciens, afdeling 's-Gravenhage, 1946-1964, met bijlage 705 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de Nederlandse Oorlogsgravenstichting voor de verzorging van begraafplaatsen van Nederlandse oorlogsslachtoffers, 1946-1968 706 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van het fonds voor oud-militairen en hun nagelaten betrekkingen, 1947-1962 707 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de Stichting Pelita, voor de leniging van de materiële, zedelijke en stoffelijke noden van de slachtoffers van de oorlog met Japan, 1947-1964 708 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van het Nederlands Oorlogsgraven Comité, voor het organiseren van herdenkingsplechtigheden, 1946-1970 709 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de stichting Katholiek Thuisfront, voor de leniging van de maatschappelijke nood van Nederlandse militairen, 1947-1964 710 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de Bond van Nederlandse militaire oorlogsslachtoffers, 1948-1962 711 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de Koninklijke Vereniging van gepensioneerde officieren van het Nederlandse leger, voor de behartiging van de belangen van de leden en hun nagelaten betrekkingen, 1949-1959, met bijlage

23

712 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van het Protestants Interkerkelijk Thuisfront (PIT) voor de zorg van militairen en hun nagelaten betrekkingen, 1949-1968 713 Stukken betreffende de organisatie en werkzaamheden van het plaatselijk comité van kerkelijk en particulier initiatief voor sociale zorg t.b.v. gerepatrieerden, 1951-1956 714 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de Stichting Ondersteuningsfonds 'Plan de Boer', voor het verlenen van financiële bijstand aan de nagelaten betrekkingen van overleden Indische officieren, 1952-1964 715 Dossier Inzake de organisatie en werkzaamheden van de verkooporganisatie gedemobiliseerde militairen, 1953-1954, met bijlage 716 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van het Nationaal Comité ter bestrijding van het concentratiekampsysteem, 1953-1958 717Dossier inzake hulpverlening bij rampen, onder meer door het Nationaal Rampenfonds, 1953- 1960, met retroacta 1922-1941. 718 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de stichting Meer Ontspanning voor Ernstige Oorlogsgewonden (MOVEO), 1953-1965 720 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de stichting tot hulpverlening aan gewezen krijgsgevangenen van Japan en hun nagelaten betrekkingen, 1962-1963 721 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de landelijke bond 'Band Nederland-Indië', voor de behartiging van de geestelijke en stoffelijke belangen van zijn leden en van hen die zijn of worden uitgezonden naar de Overzeese Gebiedsdelen of het buitenland, 1945-1949 769 Dossier inzake de organisatie en werkzaamheden van de stichting 'Carnegie Heldenfonds' voor de financiële ondersteuning van personen die met levensgevaar anderen hebben gered, 1946-1961 Thema/thema’s: Collaboratie, Oorlogsslachtoffers, Krijgsgevangenen, Zuivering Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Commissie van advies voor de werkverschaffing Identificatiecode archief: 0481-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Commissie van advies voor de werkverschaffing en voor de gemeentelijke vakcursussen voor werkloozen is door het college van burgemeester en wethouders ingesteld in 1938. De commissie had tot taak het college te adviseren over de wijze van beloning van werk uitgevoerd in het kader van de werkverschaffing, en te beoordelen of gemeentelijke vakcursussen ingezet zouden kunnen worden voor de werkverschaffing aan oudere vaklieden. De commissie werd met terugwerkende kracht opgeheven met ingang van 30 maart 1942, bij besluit van de Burgemeester van 22 april 1942. Relevante inventarisnummers: 2 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1938 aug 20-1942 apr 22 Thema/thema’s: Arbeid Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Gemeentelijke crisis- en distributiedienst

24

Identificatiecode archief: 0508-01 Omvang: 5,2m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: het archief gedeeltelijk openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Het archief beslaat de periode 1939-1952 en is in zijn geheel relevant voor de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog Relevante inventarisnummers: 1-314 Thema/thema’s: Voedseldistributie, Arbeidsinzet, Arbeidsdienst, Zuivering, Illegaliteit Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Haagsche stichting voor hulp aan Rotterdamsche vluchtelingen, sedert november 1940 Tijdelijke gemeentelijke dienst voor verzorging van Rotterdamsche vluchtelingen Identificatiecode archief: 0501-01 Omvang: 1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: het archief is openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Het archief beslaat de periode 1940-1941 en is in zijn geheel relevant voor de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog Door het bombardement op Rotterdam van 14 mei 1940 werden ruim 75.000 personen dakloos. Hiervan kreeg Den Haag er rond de 8.000 te huisvesten. De vluchtelingen werden ondergebracht in inderhaast ingerichte noodtehuizen (schoolgebouwen e.d.). Een speciaal in het leven geroepen stichting ondersteunde de vluchtelingen. Per 1 november 1940 nam de Tijdelijke gemeentelijke dienst voor verzorging van Rotterdamsche vluchtelingen een deel van de zorg van de stichting over. De Tijdelijke diens was uitsluitend belast met het beheer van de verzorgingstehuizen. De Gemeentelijke Dienst voor Maatschappelijk Hulpbetoon (GDMH) en de GGGD waren verantwoordelijk voor de geneeskundige verzorging en ondersteuning. In de loop van 1941 nam het aantal Rotterdamse vluchtelingen in Den Haag sterk af. De dienst werd per 1 november 1941 opgeheven. De GDHM nam de zorg voor de in Den Haag achtergebleven Rotterdamse vluchtelingen over. Relevante inventarisnummers: 1-14 Thema/thema’s: Steun en opvang, Oorlogsslachtoffers Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Archief van de afdeling arbeidszaken van de Dienst der Gemeentewerken Identificatiecode archief: 0888-01 Omvang: 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: beperkt openbaar Soort toegang: inventaris Inhoud: In mei 1942 vorderde de Duitse bezetter tien procent van het Haagse ambtelijke apparaat voor gedwongen arbeid in Duitsland. Dit betekende dat 150 werklieden van de Dienst der Gemeentewerken voor de Arbeidsinzet naar Duitsland zouden moeten. De eis van 150 man kon worden teruggebracht tot honderd. Vooral jonge medewerkers van de Dienst der

25

Gemeentewerken zonder gezin werden uitgezonden. Op 24 mei deelde directeur ir. W. van der Vegt het voor de arbeidsinzet bestemde personeel, waaronder veel grondwerkers en stratenmakers, in een toespraak het gedwongen vertrek mede. De aanwezigen maakten luidkeels hun ongenoegen over hun aanwijzing kenbaar. In 1943 waren er nog 69 ambtenaren van Gemeentewerken in Duitsland werkzaam en in 1944 63. Zeker vijf van hen zijn tijdens de arbeidsinzet omgekomen. Relevante inventarisnummers: 411 - Stukken betreffende de Arbeidsinzet 425 - Stukken betreffende de Arbeidsinzet Thema/thema’s: Arbeid, Arbeidsdienst Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Gemeentelijke Commissie voor Kunstopdrachten Identificatiecode archief: 1280-01 Omvang: 0,2m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Gemeentelijke Commissie voor Kunstopdrachten is door het college van burgemeester en wethouders ingesteld bij besluit van 12 augustus 1940 (Bijlage no. 280). De taak van de commissie bestaat uit het doelmatig besteden van de jaarlijks begrote fl10.000 voor opdrachten aan en aankopen van werken van Haagse beeldende kunstenaars. In 1942 is de commissie samengevoegd met de Commissie tot voorbereiding van de oprichting van monumenten tot de - nieuwe - Gemeentelijke Commissie voor Kunstopdrachten. Relevante inventarisnummers: 1 Notulen, 1940-1942 5-7 Correspondentie met kunstenaars, 1940-1942 Thema/thema’s: Kunsten Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Gemeentesecretarie, Bureau afwikkeling Inkwartiering en vorderingen Identificatiecode archief: 0492-01 Omvang: 11,3m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: het archief gedeeltelijk openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Het Gemeentelijk Bureau afwikkeling Inkwartiering en vorderingen was belast met de vordering van goederen in opdracht van de Duitse bezetter, o.m. duiven, vervoersmiddelen (rijwielen, auto’s, paarden, reparatiewerktuigen en garages) en allerhande andere zaken, zoals textiel en metalen. Het bureau was tevens belast met de inkwartiering de Duitse weermacht in Den Haag en met particuliere inkwartiering. Daartoe werden panden gevorderd. Het bureau was belast met de zorg voor de evacuatie van de bewoners van Scheveningen zones V en R naar Zeeland. Tevens bevat het archief: - stukken betreffende hulpverlening aan burgerslachtoffers van oorlogsgeweld - afwikkeling ongevallen tussen Duitsers en Nederlandse burgers

26

- vorderingen van de K.L.M. op door de Duitse weermacht als oorlogsbuit meegenomen goederen van de vliegvelden Schiphol, Eelde, Eindhoven, Haamstede, Leeuwarden, Texel, Vlissingen en Ypenburg - afwikkeling betaling inzake transportdiensten en arbeidslonen betreffende verrichtingen voor de Duitse weermacht - betaling van burgers die vrijwillig wachtdiensten verrichten voor de Duitse autoriteiten en vergoeding voor wachtdiensten tegen sabotage - na mei 1945 ondersteuning geallieerde strijdkrachten Relevante inventarisnummers: 1-162 (hele archief); zie voor de inventaris van het archief: www.gemeentearchief.denhaag.nl Thema/thema’s: Vordering en inname, Vervoer, Inkwartiering, Evacuatie, Collaboratie, Illegaliteit, Geallieerden Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Bureau financiële afwikkeling evacuatie-aangelegenheden (sedert mei 1945 Gemeentelijk Vestigingsbureau) Identificatiecode archief: 0661-01 Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: geen Inhoud: Het gemeentelijk Bureau financieele afwikkeling evacuatie-aangelegenheden was belast met de evacuatie van de Haagse bevolking Relevante inventarisnummers: het archief is niet geïnventariseerd Thema/thema’s: Evacuatie Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Gemeentelijk bedrijf centrale keukens Identificatiecode archief: 0655-01 Omvang: 1,3m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Op het archief van de zuiveringscommissie berust een openbaarheidbeperking van 75 jaar (inventarisnummers 58-60). De overige stukken zijn openbaar. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: In opdracht van het rijk nam de gemeente Den Haag in april 1942 de centrale keukens aan de Gaslaan, de Slachthuiskade en de Dr. Lelykade in gebruik. In de periode nadien kwamen er ook elders in de staduitdeelposten. Vlak voor de bevrijding was het aantal uitdeelposten opgelopen tot 79. Ook werd samengewerkt met de keukens in Rijswijk en Delft. Behalve voedsel voor de burgerbevolking werd er ook 'bonloze bijvoeding' geleverd aan werknemers van bedrijven en instellingen en werd er voedsel verstrekt voor de eenpansmaaltijden van 'Winterhulp Nederland'. Relevante inventarisnummers: 1-60 Thema/thema’s: Voedseldistributie, Hongersnood, Hongerwinter, Gaarkeukens, Zuivering Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF:

27

Gemeentelijke Schoeiseldienst Identificatiecode archief: 0491-01 Omvang: 4,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: In Den Haag werd op 27 november 1931 het Haagsch Crisis Comité (HCC) opgericht. In de jaren dertig startte het HCC met een werkverschaffingsproject voor schoenherstellers. Dit project werd omgezet in de Schoeiseldienst, waar werklozen tegen geringe betaling periodiek één of meerdere paren schoenen konden laten repareren. Om te voorkomen dat de taken en gelden door de Nederlandsche Volksdienst overgenomen zouden worden ging het HCC per 1 november 1942 in liquidatie. De Schoeiseldienst werd in 1942 een gemeentelijke dienst. Relevante inventarisnummers: 42 Stukken betreffende de financiering en de taken van de Schoeiseldienst , 1935-1950 160-162 weekrekeningen van de Schoeiseldienst , 1941-1943 207 Registers van aantallen aanvragen, verstrekte bedragen en diverse gegevens betreffende door de afdelingen A, B en de Schoeiseldienst begunstigden, 1933-1934 en 1943-1953 356-359 Ingekomen en doorslagen van uitgaande stukken, alfabetisch geordend, 1940-1945 363-364 Kasboeken van inkomsten en uitgaven van de Schoeiseldienst, 1940-1948 365-372 Rekeningen van inkomsten en uitgaven per week met bijlagen, 1940-1945 384 Giroboek van inkomsten en uitgaven van de spaarregeling van de Schoeiseldienst, 1942 november - 1950 juni. Thema/thema’s: Distributie, Steun en opvang Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Werkcommissie historische gevels en gebouwen Identificatiecode archief: 0788-01 Omvang: 0,125m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Werkcommissie historische gevels en gebouwen is door de wethouder van openbare werken opgericht op 26 oktober 1943. Naast de 'leider' J. van Harmelen, waren de gemeentearchivaris en twee architecten lid. Taak was het verzamelen van gegevens betreffende historisch belangrijke gebouwen in verband met herstel na eventuele oorlogsschade. De commissie beëindigde in 1949 zijn taak. Relevante inventarisnummers: 1 Verslag van de oprichtingsvergadering, 1943 2 Correspondentie, 1943-1949 3 Overeenkomst met de architect A.N. Schippers; concept, 1944 4 Lijsten van opgemeten gevelwanden en gebouwen, 1946 en z.j. 5 Tekeningen (calques) van historische gevelwanden en gebouwen, 1946-1949 Thema/thema’s: Kunsten, Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF:

28

Tijdelijke Gemeentelijke Dienst voor het onderbrengen van oorlogsslachtoffers in noodtehuizen Identificatiecode archief: 0510-01 Omvang: 1,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Na het bombardement op het Bezuidenhout op 3 maart 1945 besloot de burgemeester tot instelling van een Tijdelijke Gemeentelijke Dienst voor het onderbrengen van oorlogsslachtoffers in noodtehuizen. De taak van de dienst was te zorgen voor de huisvesting en verzorging van de slachtoffers van het bombardement. De exploitatie van de ingerichte tehuizen was aanvankelijk opgedragen aan de eveneens in de bezettingstijd in het leven geroepen Gemeentelijke Verzorgingsdienst, maar de omvang van de ramp en de daaruit voortvloeiende maatregelen maakten de instelling van een zelfstandige dienst noodzakelijk. Op 3 maart 1945 werden noodtehuis Groenestein aan de Loosduinseweg, het gemeentelijk verzorgingshuis aan de Morsestraat, villa Den Burgh te Rijswijk en een zevental scholen tot noodtehuis ingericht. Binnen 14 dagen konden 600 bombardementsslachtoffers worden opgenomen in deze noodtehuizen die waren voorzien van ledikanten, kribben, beddengoed, tafels en stoelen. Meteen na de bevrijding verschoof de aandacht naar de hongervluchtelingen die terugkeerden uit het noorden en oosten van het land, of van oorlogsslachtoffers waarvan de woningen door anderen bewoond of geplunderd bleken. Na 1 juni 1945 moest een nieuwe stroom oorlogsslachtoffers, de gerepatrieerden, in de gemeentelijke noodtehuizen worden ondergebracht. Onder hen bevonden zich in het buitenland tewerkgestelden, mensen die terugkeerden uit concentratiekampen en krijgsgevangenen. Tenslotte werden ook zorg gedragen voor de huisvesting van vrouwen en kinderen waarvan echtgenoten of vaders waren ingesloten wegens hun gedrag tijdens de bezetting. Deze laatste categorie werd zo veel mogelijk in speciaal voor hen ingerichte noodtehuizen ondergebracht. Op 1 september 1945 werd aan de Prins Mauritslaan een speciaal noodtehuis geopend voor joden. Tot de neventaken van de dienst behoorde ook de zorg voor repatrianten. De dienst organiseerde de terugkeer, deed medische controles, deed politieke controles en registreerde repatrianten. Aan repatrianten werden distributiebescheiden afgegeven en verdere steun verleend. Tevens poogde de dienst de repatrianten te laten terugkeren in het arbeidsproces. Deze werkzaamheden werden door de dienst verricht in samenwerking met het Nederlandse Rode Kruis, de Politie en de Politieke Opsporingsdienst (POD), de secretarie afdeling Bevolking, de Distributiedienst en het Gewestelijk Arbeidsbureau. De tijdelijke Gemeentelijke Dienst voor het onderbrengen van oorlogsslachtoffers in noodtehuizen werd opgeheven op 12 mei 1946. De taken van de dienst werden per die datum overgenomen door de Gemeentelijke Dienst voor maatschappelijk hulpbetoon (vanaf 12 juni 1946 de Gemeentelijke Dienst voor Sociale Belangen). Relevante inventarisnummers: 1-20 (hele archief) Thema/thema’s: Repatriëring, Oorlogsslachtoffers, Steun en opvang, Geallieerde Krijgsgevangenen Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Liquidatiecommissie van het Gemeentelijk Vestigingsbureau Toegangsnummer: 0673-01

29

Omvang: 0,125m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: papieren inventaris Inhoud: Het Gemeentelijk Vestigingsbureau was sinds oktober 1942 belast met de evacuatie van inwoners van Den Haag. Het Vestigingsbureau is op 1 november 1945 opgeheven. De afwikkeling van de personele en financiële zaken is vervolgens in handen gegeven van de Liquidatiecommissie van het Gemeentelijk Vestigingsbureau. Deze had de taak in 1949 volbracht en is in 1951 opgeheven. Relevante inventarisnummers: 1-19 Thema/thema’s: Evacuatie, Oorlogsslachtoffers, Zuivering, Vordering Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Coördinatiecommissie voor de zuivering en Zuiveringscommissie voor het personeel der gemeente 's-Gravenhage Identificatiecode archief: 0877-01 Omvang: 3,7m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: papieren plaatsingslijst Inhoud: Direct na de Tweede Wereldoorlog stelde de Militair Commissaris voor ’s- Gravenhage op grond van het Zuiveringsbesluit en op voordracht van het College van Burgemeester en Wethouders van Den Haag zuiveringscommissies in voor de verschillende takken van dienst van de gemeente Den haag. Tevens stelde hij een coördinatiecommissie in. Deze bestond uit een aantal voorzitters van zuiveringscommissies. De coördinatiecommissie zou alle adviezen van de zuiveringscommissie beoordelen en eventueel herzien om een consistent beleid te voeren. In 1956 worden de nog weinig resterende zaken overgenomen door de Commissie Toelaatbaarheid Gemeentepersoneel. Relevante inventarisnummers: hele archief Thema/thema’s: Collaboratie, Zuivering Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Gemeentelijke Dienst voor Wederopbouw en Stadsontwikkeling Identificatiecode archief: 0509-01 Omvang: totale archief 20,6m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: het archief gedeeltelijk openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Gemeentelijke Dienst voor de Wederopbouw is op 16 juni 1945 opgericht. Een belangrijke functie vervulde de dienst in de opstelling van de door de gemeente aan het Rijk aan te bieden wederopbouwrekening. In 1947 nam de dienst de taken over van het Bureau Afwikkeling, Inkwartieringen en Vorderingen, en behandelde vele oorlogsschadegevallen. Van Duindorp was in 1945 een gevangenkamp gemaakt voor 5700 NSB’ers en andere foute of vermeend foute Nederlanders. De geïsoleerde ligging en het feit dat de wijk ontruimd was, maakten Duindorp er geknipt voor. De mannen zaten er maandenlang vast achter vier rijen

30

prikkeldraad. Ze moesten helpen met het herstellen van de beschadigde woningen. In december 1946 werd besloten Duindorp vrij te geven. Stukken over dit gevangenkamp ziten ook in dit archief. Relevante inventarisnummers: 356-401 Oorlogsschade dossiers, alfabetisch op straatnaam geordend, ca. 1946-1962 402-403 Register van aanmeldingen van particulieren wegens geleden oorlogsschade, aangelegd in 1945, 1945 437 Kosten verzamelen gegevens omtrent geleden oorlogsschade, 1951 – 1957 449 Puinonteigening serie I t/m XXVI, 1953-1954450 Correspondentie n.a.v. circulaire grondonteigening Bezuidenhout, 1955 451 Onteigening Bezuidenhoutwijk Spaarwaterlaan e.o., 1947-1948 452 Onteigening, herverkaveling en toewijzing van de gronden Bezuidenhout A+B, 1945 453 Onteigenings- en rentevergoedingen wederopbouwplannen Bezuidenhout A.B.C, 1950- 1954 454 Onteigening Bezuidenhout IB, IA, IC, IIA, IIB, IIIA, 1951-1958 455 Onteigeningsvergoedingen Bezuidenhout IA, IB, IC, 1947 456 Vaststelling onteigeningsvergoedingen deel IIA, IIB, IIIA, IIIB, IIIC, IIID, IV, V, 1948- 1949 457 Onteigening. Grondonteigening Bezuidenhout IIIB, IIIC, IIID, IVA, IVB, IVC, V, 1947- 1948 458 Onteigening. Bezuidenhout C. afwikkeling oorlogsschade, 1952 459 Puinruiming Maststraat 50 t/m 56, 61 t/m 61A, Sloepstraat 58 t/m 60 en 62 t/m 64, 1947- 1950 460 Onteigeningsvergoedingen Spaarwaterlaan e.o., 1947-1949 468 Kostenvoorzieningen door Gemeente in voormalig vestinggebied, 1951-1954 469 Huurderving van door Duitse Weermacht gevorderde objecten i.v.m. uitvoering Wet Financiering Wederopbouw Publiekrechtelijke Lichamen, 1958 470 Opgave oorlogsschade Diensten en bedrijven i.v.m. uitvoering Wet Financiering Wederopbouw Publiekrechtelijke Lichamen, 1951-1956 471 Overname door de Gemeente van opstallen bezettende macht op Gemeentegrond, 1948- 1954 472 Vergoeding ingevolge art. 14 Wet Financiering Wederopbouw Publiekrechtelijke Lichamen, voor andere door de Gemeente geleden schade (vordering scholen en gebouw afd. Onderwijs Korte Voorhout), 1941-1952 473 Herbouw verloren gegane Gem. objecten in het kader van de Volkshuisvesting, 1953- 1963 474 Inventarisatie der onteigende en verwoeste Gem. eigendommen i.v.m. de toepassing van de Wet Financiering Wederopbouw Publiekrechtelijke Lichamen, 1946-1960 475 Declaraties puinruiming, 1945-1949 476 Aanvragen voorschotten op Rijksbijdragen i.v.m. herstel, 1945-1947 477-478 Voorschot declaraties, 1946-1949 479-485 Financiële afwikkeling oorlogsschade, 1945-1954 486 Schade aangiften. Algem. correspondentie, 1945 487 Inschrijvingen in het grootboek algemeen, 1946-1949 488 Verzamelkredieten werken beneden de ƒ 5000, aanvragen, 1946-1948 489 Verzamelkredieten puinruiming tot ƒ 5000, 1945-1949 490 Rapport noodvoorziening Gemeentefinanciën, 1946 491 Oorlogsschade luidklok toren raadhuis aan de Groenmarkt, 1947-1953 492 Vergoeding oorlogsschade Gemeentedrukkerij, 1951-1954

31

494 Verordeningen van de gemeentesecretarie betreffende, oorlogsschade aan personen, auto’s en motorrijwielen, 1945-1954 495 Wet op de materiële Oorlogsschade, 1948-1955 500 Salarisbetaling aan vroeger ondergedoken personeel, 1945-1947 501 Schuld van de Gemeente aan leden van het Gem Personeel en andere Haagse arbeiders tewerk gesteld in Duitsland (algemeen dossier), 1941-1948 502 Schuld aan de Gemeente van leden van het Gem Personeel, die tijdens de bezetting elders tewerk zijn gesteld, 1940-1952 534 Reconstructiekosten bevolkingsregisters, 1951-1957 535 Schadevergoeding begraven van stoffelijke resten van oorlogsslachtoffers, 1948-1952 536 Herstel oorlogsschade R.K. begraafplaats Kerkhoflaan, 1951 537 Herstel oorlogsschade Algemene Begraafplaats "Westduin", 1948-1957 538 Afwikkeling oorlogsschade Algemene Begraafplaats Kerkhoflaan 12, 1948-1958 542 Reinigingsdienst, vordering auto's, garages, veegen sproeiwagens, 1942 – 1960 543-562 Gemeentelijke Reinigingsdienst 543 Opruimen gestort puin en afval en prikkeldraad, 1946 544 Afkomende materialen van sloop en puin, 1945-1947 545 Vuil- en puinopruiming gestort door particulieren op openbare terreinen, 1946- 1948 546 Opslag puin voor woningbouw korrelbeton, 1948-1954 547 Storting van puin in de tankgracht, 1945 548 Inrichten en onderhouden puindepôts, 1945 549 Opruimen en afvoeren van puin naar puindepôts vanuit diverse stadsgedeelten, 1945-1946 550 Bezuidenhout, afvoeren puin naar puindepôts, 1946-1947 551 Bezuidenhout, opruimen van puin, 1946-1947 552 Binckhorsthaven (Planeetkade) puindepôt, 1945-1950 553 Harstenhoekweg e.o., opruimen en afvoeren van puin en vuil, 1946 554 Houtrustweg, opruimen puin, 1947-1948 555 Nieuwe rijksweg te Leidschendam, puinstort, 1947-1948 556 Riouwstraat en Borneostraat, opruimen en afvoeren puin, 1946 557 Riouwstraat en Borneostraat, vervoeren van waardeloos puin v. puinonteigening, 1946 558 Het slopen en afgraven van puin op het Stokroosveld, alsmede het afvoeren naar Loosduinen, 1947-1950 559 Tapijtweg, puinstort, 1945-1949 560 Westduinen, aanleg puinstort, 1955-1958 561 Puinstortplaats ten zuiden van het Zuiderpark, 1948-1950 562 Onderhouden en afwerking puinstort Zwarte pad (Oostduinen) + tekeningen, 1947-1953 563-583 Herstel riolering door oorlogsschade, 1943-1954 635-661 Herstel oorlogsschade Duinwaterleiding en andere waterleidingobjecten, 1940-1961 650 Waterlevering aan de Duitse Weermacht en afwikkeling, 1940-1954 662 Herstel Volkszeebad te Scheveningen, 1946-1955 664 Financiële afwikkeling herstel percelen (ANBO), 1945-1946 665 Plundering leegstaande woningen en gebouwen algemeen, 1945-1946 666 Tankgracht in het westen, 1945-1949 667 Circulaires, herstel oorlogsschade aan woningen en vergoeding door molestverzekering maatschappijen, 1945-1955 668 Plunderschade houtwerk aan woningen, 1945-1956

32

670 Herstel van woningen door de gemeente (particuliere woningen), 1946-1948 671 Gemeentewoningen herstel oorlogsschade, woningwetwoningen, 1946-1956 674 Herstel leegstaande, beschadigde woningen en gebouwen, 1947-1950 675 Renteuitkering aan particulieren wegens aan onroerende goederen toegebrachte oorlogsschade, 1948 676 Gemeentecomplexen, herstel oorlogsschade, 1948-1958 677 Indiening F.F. formulieren en tekeningen herstel Kijkduin, 1954-1959 678-680 Bezuidenhout, herstel oorlogsschade, 1953-1960 681-682, 686-701 Duindorp, herstel oorlogsschade, 1943-1953 683 Duindorp, verbetering woningen die gebruikt zijn voor het gevangenkamp, 1946 684 Duindorp, vrijgeven van het gevangenkamp en het herstel van woningen, 1945-1946 685 Duindorp, taxaties (kampschade), 1947-1956 692 Duindorp, buitgemaakte materialen in gevangenkamp, 1945 702-703 Kijkduin, woningherstel, 1945-1949 704 Herstel oorlogsschade Kijkduinsestraat, 1945-1946 705 Herstel oorlogsschade Markensestraat, Goereeschestraat 58 Gemeentewoningen, 1946- 1947 706 Marktweg, herstel 33 pakhuizen, 1947-1954 707 Herstel oorlogsschade Meer en Boslaan, 1946 708 Herstel oorlogsschade Nieboerweg 6 particuliere woonhuizen en 5 winkels met woning en pakhuis, 1947-1948 709 Herstel oorlogsschade Noordwijkselaan, 1946-1947 710 Herstel oorlogsschade Pluvierstraat, Walcherensestraat en Goereeschestraat 48 particuliere woningen, 3 winkels, 1946 711 Diverse bestekken Stadsontwikkeling en Volkshuisvesting betreffende herstel oorlogsschade, 1947 712 Herstel oorlogsschade Pluvierstraat, Bruinbankstraat en Tholenschestraat 45 particuliere woningen, 1946-1947 713 Herstel oorlogsschade Pluvierstraat, 25 Gemeentewoningen, 1947 714 Herstel oorlogsschade Pluvierstraat, 25 Gemeentewoningen en 1 pakhuis, 1947 715 Herstel oorlogsschade Pluvierstraat, 29 Gemeentewoningen, 1947 716 Herstel oorlogsschade Scheveningselaan, 1945-1947 717 Herstel oorlogsschade Scheveningselaan 78B, 1945 718 Herstel oorlogsschade Terschellingstraat 21 particuliere woningen en 1 pakhuis, 1947 719 Herstel oorlogsschade Terschellingstraat en Tesselstraat 15 part. won. + 1 pakhuis, 1947- 1949 720 Herstel oorlogsschade Terschellingstraat 19 particuliere woningen en 4 pakhuizen, 1947- 1949 721 Herstel oorlogsschade Tholenschestraat, Breezandsestraat 62 particuliere woningen, 1946 722 Herstel oorlogsschade Trekweg, de Molenaarsstraat en de Elboogstraat. 3 woningen, 1948 723 Herstel oorlogsschade Wijkschelaan, 1945-1946 724 Herstel oorlogsschade Zeezwaluwstraat 27 Gemeentewoningen, 1947-1948 725 Herstel oorlogsschade Zeezwaluwstraat en Houtrustweg 32 Gemeentewoningen, 1947- 1957 727 Herstel oorlogsschade Woningherstel alg. Coöp. Woningbouwvereniging Jacob Pronkstraat 132 t/m 198, 1947-1954 728 Herstel oorlogsschade Woningbouwvereniging "de Goede Woning", 1946-1960 729 Herstel oorlogsschade "de Goede Woning" Wilhelminastraat Lsd. e.o., 1947-1954 730 Herstel oorlogsschade "Ons Huis" Loosduinen, Kijkduinsestraat e.o., 1949-1955

33

731 Herstel oorlogsschade "Openbaar belang" Frans Halsstraat e.o., 1946 – 1957 732 Herstel oorlogsschade "Patrimonium" Dr. de Visserplein e.a., 1947 – 1954 733 Herstel oorlogsschade Woningbouwvereniging trampersoneel, Harstenhoekplein, 1947 – 1957 734 Herstel oorlogsschade "Ver. van Volkshuisvesting van Trampersoneel" 34 woningen Harstenhoekstraat en Gevers Deynootstraat, 1946 - 1950 735 Herstel oorlogsschade "Verbetering zij ons streven" Spoorwijk, div. panden, 1947 – 1960 736 Herstel oorlogsschade woningbouwverenigingen, woningwet woningen, 1945-1952 737 Financiële afwikkeling puinruiming deel I en II, en declaraties, 1948-1957 738 Voorschotten op puindeclaraties, richtlijnen e.d., 1945-1947 739 Bezuidenhout A., opruimen funderingen, 1951 740 Bezuidenhout, opruimen funderingen, 1946-1954 741 Bezuidenhout, opruimen restanten i.v.m. bebouwing, 1946-1963 742 Slopen restanten bebouwing Bezuidenhout B, 1947-1960 743 Sloop en opruimen funderingen oorlogsschade , 1946 744-746 Oorlogsschade puinruimbestekken, 1946-1950 757 Opruimen schuilkelders, 1946-1952 760 Herstellen van de Beek tussen het gemaal Hanenburglaan en De Savornin Lohmanlaan, 1946-1954 761 Herstel verbinding Beek met vijver park Meer en Bos, 1948-1951 762 Vernieuwen van vernielde stuw met schijf sportterrein Ockenburgh, 1946-1953 763 Houtrustbrug herbouw Beekgemaal; ter vervanging van gesloopt gemaal Hanenburglaan Valkenboskade, 1950-1960 764 Meer en Bos, herstel pompgebouw, 1950-1957 765 Pinksterbloemplein en Aronskelkweg, herstel glooiing, 1952 766 Richard Wagnerlaan, herstel beschoeiing, 1947 769 Escamppolder en Uithofspolder, noodvoorzieningen t.g.v. inundatie, 1945-1958 770 Duindorp, herstel (aanbrengen) asfaltlaag in de Breedstraat, Flakkeestraat, Bruinbankstraat, 1947 771 Duindorp, aanbrengen asfaltdeklagen in diverse straten, 1947 773 Duindorp, bestrating in gevangenkamp, 1946 774 Duindorp, herstel oorlogsschade 16 straten, 1946-1947 775 Duindorp, herstellen diverse straten, 1947-1955 776 Herstel diverse straten, 1946-1953 777 Vestinggebied, bestratingen, 1946-1953 778 Beschadiging van wegen in diverse delen der stad tijdens of na oorlogshandelingen, 1951 780 Herstel van 33 straten, 1946-1954 781 Herstel asfaltdeklagen, 1946-1947 782 Herstel van banken langs wegen e.d., 1951 783 Vluchtheuvels, herstel, 1943-1954 784 In bezettingstijd door aanrijdingen van de Duitse Weermacht vernielde beplanting, 1940- 1944 785 Straatverlichting, herstel oorlogsschade algemeen, 1951 786 Straatverlichting Duindorp afvoerkanaal, herstel oorlogsschade, 1949-1957 813 Oorlogsschade HTM, 1946-1956 814 Afrastering spoorbaan naar Scheveningen, herstel oorlogsschade, 1947-1954 815 Opstelsporen NS herstel oorlogsschade, 1947-1956 816 Afvoerkanaal, herstel hekwerken en kanaalboorden, 1947-1954 817 Van Alkemadelaan, herstel voetschoeiing, 1953 818 Binnenhaven, herstel duc d'alven, 1942-1958

34

819 2e Binnenhaven te Scheveningen, verplaatsen van een duc d'alf, 1946-1953 820 Binnenvoorhaven, opruimingswerk ingang, 1946 821 Binnenvoorhaven, gewapendbeton waterkering, 1946 822 Binnenvoorhaven, mitrailleuropstelling en 2 betonhekken, 1950-1952 823 Binnenvoorhaven, steenglooiing in kom, 1948-1953 824 Binnenvoorhaven, herstel van een houten loopsteiger, 1948-1959 825 Binnenvoorhaven, het opruimen van verdedigingswerken, 1946-1952 826 Broeksloot, herstel voetschoeiing, 1954 827 Houtrustweg te Scheveningen, herstellen van 2 ijzeren bakens, 1947-1956 828 Houtweg te Loosduinen, herstel van havenkantoor, 1947-1954 829 Havengaardershuisje aan de Leugenbrug (L) Maebrug en Rijnstraat, 1946-1957 830 Bijkomende werken aan waterwerken, tijdelijke voorziening gat in de kaaimuur Koningskade, 1948-1953 831 Kranenburgweg, herstel peilhuisje aan de Zeesluizen, 1946-1954 832 Laakhaven, herstel havenkantoor, 1946-1954 833 Laakhaven, Laakkanaal en Lange Laak, plaatsen van remmingswerken, 1948-1950 834 Pletterijkade en L.O. Buitensingel, vernieuwen gedeelte kaaimuur, 1946-1953 835 Prinsessegracht, kaaimuur Nieuwe Uitleg en Kanonstraat, 1952 836 Herstel oorlogsschade , aan de Scheveningse havenwerken (aanvaringen), 1940-1953 837 1e Vissershaven herstel gedeelte remmingswerk, 1947-1956 838 Waldeck Pyrmontkade, herstel beschoeiingen, 1947-1953 839 Zeesluisweg te Scheveningen waaierdeur, 1948-1954 840 Uitgifte van noodgeld, maatregelen i.v.m. geldzuivering, 1945-1949 843 Tuinderijen tuinderskassen, herstel oorlogsschade algemeen, 1945-1952 845 Diverse beschadigde gasleidingen, 1950-1955 846 Onbetaalde gasleveringen aan Duitse Weermacht, 1941-1958 857-902 Herstel electriciteitsvoorzieningen, 1940-1949 862 Opruimen van schuilkelders, 1946-1956 875 Afwikkeling oorlogsschade, vordering van de Duitse Weermacht van koper, 1948-1958 887 Aanrijdingen door de Duitse Weermacht, 1940-1957 909 Bedrijfspanden met oorlogsschade, 1948-1949 911 Loonvoorschotten van in het buitenland te werk gestelde personen, 1945-1958 912 Loonregeling puinruimers, 1946-1949 914 Tandheelkundige instrumenten GGD, vergoeding oorlogsschade, 1955 - 1956 915 Gem. ziekenhuizen, vergoeding oorlogsschade roerende goederen, 1950 - 1956 916 Vergoeding verpleegkosten personen opgenomen op last Duitse Weermacht, 1942 - 1958 917 Ziekenvervoer leden Duitse Weermacht, vergoeding kosten, 1942 - 1958 918 Gemeentelijke Dienst voor Sociale Belangen. Roerende goederen, herstel oorlogsschade, 1949-1956 919 Openbare scholen, gegevens i.v.m. oorlogsschade, 1942-1952 920 Herstel schoolgebouwen algemeen, 1946-1950 921 Vordering van schoolgebouwen, 1941-1957 922 Herstel schoolmeubelen, leermiddelen, algemeen, 1946-1953 925 Bewaking van schoolgebouwen, 1948-1959 927 Parallelweg, diverse loodsen, opgeslagen schoolmeubilair, vergoeding oorlogsschade, 1946 928 Vorderingen betreffende schoolkinderzorg, 1946-1955 930-931 School en kindertuinen, herstel oorlogsschade, 1946-1958 944 Kampeerterreinen Kijkduin, herstel oorlogsschade, 1947-1958 945 Jeugdorganisatie Ernst, Nut en Ontspanning, verloren gegane tenten, 1948

35

950 Kerkgebouwen, oorlogsschaderegeling, kerkklokken, enquête verwoeste en beschadigde kerken, 1945-1950 951 Diverse werken m.b.t. het opruimen van verdedigingswerken (loopgraven e.d.) in de stad, 1951-1958 952 Afvoerkanaal nabij 't Zeefgebouw, slopen van een pantsermuur, 1946 953 Algemeen / instructies overzichten, tekeningen opruimen verdedigingswerken, 1946- 1947 954 Bewaking van Duitse Weermacht objecten, 1944-1954 955 Bewakingskosten ingeleverde radio's, vordering van paardentuigen en wagens, 1949- 1952 956 Bezwaarschriften tegen inkwartieringsvergoedingen, 1944-1948 957 Bijslag transport aardappelen en kosten kaas en melkpoeder, 1944-1949 958 Declaraties spitwerk (opruimen versperringen), 1949-1958 959 Demping van de tankgracht aan de Leidseweg i.v.m. herstel Haagse golfterreinen, 1945- 1946 960 Demping tankgracht Groenendaal Noord, 1948-1962 961 Demping tankgracht op landgoed Reigersbergen, 1945-1953 962 Dichten tankgracht nabij De Savornin Lohmanlaan, 1947 963 Dienst Sociale Belangen, leveringen en diensten aan Duitse Weermacht, 1949-1958 964 Door Bureau Afwikkeling Inkwartiering en Vorderingen geregistreerde schaden, 1941- 1955 965 "Gele borden" ten dienste der Duitse Weermacht, verwijderen aanplakbiljetten, 1951- 1958 966 Geleverde brandstoffen aan Duitse Weermacht, 1945-1956 967 Vordering van Gemeente-eigendommen, diverse eigendommen in Rijswijk, 1950 968 Gevorderde schrijfmachines uit Paviljoen Laan van Meerdervoort 57, 1942-1954 969 Glasschade ingehouden door de Wehrmacht Bezirksverwaltung, 1943-1948 970 Herstel zitbanken in het stadsgebied, 1956 971 Huurderving kade vissershaven, 1955-1958 972 Julianakamp Duinlaan, 1945-1959 973 Kosten van aanrijdingen van gemeenteauto’s met die van de Duitse Weermacht, 1940- 1960 974 Glasactie na de bevrijding georganiseerd door Gemeentewerken, 1953-1958 975 Kalvermarkt / Grote Brouwersstraat, sloop gebouwtje, 1947 976 Kosten transport en bewaking van door de Duitse overheid in beslag genomen goederen (Sammelverwaltung), 1953-1958 977 Kosten i.v.m. het uitreiken van persoonsbewijzen, 1955-1956 978 Kijkduinsestraat, opruiming van versperringen, 1945 Landsverdediging, 1943-1951 979 Versperringen alg. correspondentie, 1945 - 1951 980 Afwikkeling defensieschade, 1943 - 1948 981 Van Lanscroonstraat, slopen gebouwtje Duitse Weermacht, 1946 982 Leidsestraatweg en Benoordenhoutseweg, dichten eenmansgaten, 1945 983 Leveranties en diensten verricht ten behoeve geallieerde strijdkrachten, 1945-1948 984 Liquidatie Duitse opstallen, 1948-1949 985 Lonen arbeiders Duitse "Reichsbahn", 1944-1945 986 Lossingskosten schip met stenen (straatklinkers), 1946-1960 987 Maken afrasteringen strand in verband met het opruimen van verdedigingswerken, 1946 988 Meerkosten NSB (hotelkosten), 1945-1946 989 Oorlogsschade aan kazerne, 1951-1955

36

990 Opruimen prikkeldraadafrastering Oostduinen, 1949 991 Opruimen tankmuur, Raamweg, 't Hoenstraat no. 1, 1945-1948 992 Ruychrocklaan, sloop hulpverbandplaats, 1949 993 Rijwielvordering, 1942-1953 994 Restitutie Joods vermogen, 1952-1959 995 Scheveningse bosjes en Belvédèreweg, opruimingswerk, 1947-1951 996 Scheveningse weg nabij Promenade, opruiming van versperringen, 1946 997 Slopen betonnen muur enz., Stadhouderslaan en Johan de Wittlaan, 1946 998 Diverse opruimingswerken, 1943-1950 999-1004 Vordering auto’s en vrachtauto’s van de Duinwaterleiding, het gemeentelijk gasbedrijf , de politie, het gemeente ziekenhuis, de gemeentereiniging, de voormalige Dienst der Stadsontwikkeling en Volkshuisvesting en de gemeentelijke telefoondienst 1935-1957 1005 Vordering van percelen, diverse percelen op één lijst, 1941-1948 1006 Slopen gebouwtje van Duitse Weermacht op de van Hogenhoucklaan nabij de van Montfoortlaan, 1946 1007 Splitterboxen, 1945-1949 1009 Transportkosten en bewakingskosten, 1943-1958 1010 Tankgracht, 1945-1947 1011 Textielvordering, 1944-1948 1012 Verdedigingswerken nabij de Oosterbegraafplaats in de gemeente Voorburg, 1950 1014 Opruimen van oorlogsmateriaal, 1943-1964 1015 Verzameling en mededeling uitgaven, 1950 1016 Vorderingen van terreinen, loswal binnenvoorhaven, 1948 1017 Vordering Rode Kruisauto, eigendom Nederlands Rode Kruis te Rijswijk, 1944-1953 1018 Vordering op het voormalig rijksbureau voor ijzer en staal, 1951-1955 1019 Vordering V.O. 144/1940 en bezettingsschade, 1940-1949 1020 Vordering gronderven waarvan de Gem. eigenaar is V.O. 144/1940, 1940-1941 1021 Vorderingen, overdracht v.d.d. Gem. geregistreerde reg. vorderingen aan de SEG, 1946- 1951 1022 Vordering wegens schade door Canadese militairen en vorderingen van woningen ten behoeve van geallieerden, 1946-1951 1023 Vordering van automobielen en motorrijtuigen door de Duitse Weermacht, 1944-1950 1024 Vorderingen van trottoirbanden in Moerwijk, 1950-1959 1025 Vordering van een stuk grond aan de Binckhorstlaan t.n.v. W.J. Maket, 1948 1026 Gevorderde panden, algemene correspondentie, 1945-1951 1027 Vorderingen in bezettingstijd, algemeen (inkwartiering), 1941-1953 1028 Vordering perceel Kwekerijweg 2, 1956 1029 De Sillestraat, gevorderde percelen, 1958-1959 1030 Leveringen diensten aan Duitse Weermachtdoor gemeentelijke diensten en bedrijven, 1947-1958 1031 Opruimen van verdedigingswerken Scheveningen, onder andere rondom Scheveningen haven, 1945 1032 Opruimen palen op strand, 1946-1947 1033 Opruimen van versperringsnetten in zee bij noord-boulevard, 1950 1034 Scheveningse havens, opruimingswerken, 1956-1961 1035 Slopen betonmuur, boulevard te Scheveningen, 1945-1946 1036-1043 Sloopwerken Strandweg, 1946 1037 Strandweg nabij Strandhoofd no. 42, sloopwerken, 1946 1038 Strandweg nabij naald sloopwerken, 1946 1039 Strandweg nabij lijn 11, slopen verdedigingswerken, 1946

37

1040 Strandweg nabij Keizerstraat en Savoy hotel, slopen verdedigingswerken, 1946 1041 Strandweg gelegen voor Seinpost, slopen verdedigingswerken, 1946 1042 Strandweg tussen Z.W. gevel Oranje Hotel en einde van de Strandweg, sloopwerken, 1946 1043 Strandweg tussen Jongeneelstraat en de afrit voor Palace Hotel, opruimingswerken, 1946 1044 Versperringen in Vissershaven en afvoerkanaal, 1952-1958 1045 Afsluiten Bunkers, 1947-1959 1046 Slopen houten woonbunker, 1948 1047 Slopen en opruimen van 7 gemetselde en 1 plaatstalen schuilbunker op het Alexanderveld, 1946 1048 Opruimen bunkerspark Arendsdorp, 1946-1949 1049 Sloop bunker naast perceel Badhuisweg 139, 1947-1952 1050 Opruimen bunker Balsemienlaan, 1949-1950 1051 Opruimen bunker Belvédèreweg, 1946-1962 1052 Opruimen bunker Benoordenhoutseweg tegenover Mesdagstraat, 1946-1947 1053 Opruimen bunker Boorlaan, 1945-1946 1054 Opruimen bunkers Bosjes van Poot, 1947 1055 Buizerdlaan, opruimen restant bunker, 1945-1955 1056 Opruimen bunker, Cremerweg achter perceel N. Parklaan 64, 1946 1057 Slopen en opruimen bunker Duinlaan, 1946 1058 Opruimingswerken bunkers Duinstraat 17-19, 1949 1059 Slopen bunkers Gevers Deynootstraat Lsd, 1948 1060 Slopen en opruimen van verdedigingswerken in de Hoek van Hollandlaan, 1946 1061 Opruimen van bunkers van Hogenhoucklaan, 1946-1947 1062 Slopen bunkers sportterrein Houtrust, 1946 1063 Houtrustbrug, opruimen bunker, 1962-1963 1064 Opruimen bunker Klatteweg, 1946 1065 Opruimen bunker Koningskade, 1945-1956 1066 Opruimen bunker Meer en Boslaan en Balsemienlaan, 1947 1067 Morsestraat, opruimen bunker nabij het hoofdgemaal, 1962-1963 1068 Opruimen bunker Nieuwe Parklaan, 1946-1953 1069 Bestemming bunkers aan de Oostduinlaan, 1949-1951 1070 Gebruik bunker tussen Oostduinlaan en Ruychrocklaan door Hobbyclub, 1950 1071 Park Overvoorde ingebruikneming bunkers, 1949 1072 Opruimen bunker Jan van Nassaustraat, 1946 1073 Opruiming bunker aan de Raamweg (Nederlanden van 1845), 1946-1954 1074 Opruiming bunker Raamweg bij Huize Katwijk, 1946 1075 Opruimen bunkers Raamweg, 1946-1948 1076 Opruimen verdedigingswerken/bunkers Raad van Arbeid Raamweg 9-11, 1947 1077 Slopen bunker op het terrein van de Ruigenhoek, 1945-1946 1078 Opruimen bunker Schenkkade nabij Carolina van Nassaustraat, 1946 1079 Slopen en opruimen van Bunker Van Stienhovenstraat hoek Schoutenstraat, 1946-1952 1080 Afgraven bunker van Soutelandelaan, 1946-1947 1081 Slopen en opruimen van bunkers langs de Sportlaan en afvoeren van puin, 1946-1947 1082 Slopen van bunkers en gangen langs Sportlaan en Daal en Bergselaan, 1946 1083 Slopen bunker Stadhouderslaan / Prins Mauritslaan, 1946-1947 1084 Slopen en opruimen van verdedigingswerken langs het Stadhoudersplein, bunker en afvoeren van puin, 1945-1946 1085 Opruimen verdedigingswerken Strandweg tussen Seinpost en het Savoy hotel,

38

1945-1976 1086 Opruimen 4 bunkers in Stratenplan Uilennest nabij Breitnerlaan, 1946 1087 Huur van bunker Vissershavenstraat, 1950 1088 Vissershavenstraat, opruimen bunkers, tekening, 1947-1963 1089 Slopen 3 bunkers bij de Vrije School aan de Waaldorperweg, 1946 1090 Opruimen van bunker Wassenaarseweg nabij Van Alkemadelaan, 1946-1954 1091 Slopen en opruimen van betonnen bunker achter perceel Wassenaarseweg/Hart Nibbrigkade, 1946-1951 1092 Slopen verdedigingswerken, Wassenaarseweg Nassau Dillenburgstraat, 1945-1954 1093 Slopen en opruimen van betonnen bunkers en gemetselde muur langs perceel Wassenaarseweg hoek Koningskade, 1946-1948 1094 Slopen en opruimen van bunkers Westbroekpark, 1946 1095 Slopen van bunker in Westduinen, 1951-1956 1096 Telefoonbunker Willem Beukelszoonplein Scheveningen, 1947-1954 1097 Slopen en opruimen bunkers nabij de Zeezwaluwstraat Duindorp, 1947-1956 1098 Opruimen bunkers nabij Zwartepad in de Oostduinen, 1946-1948 1099-1103 Kaarten van opgenomen schade van zwaar beschadigde en onherstelbare objecten, schaal 1:1000, 1945 1109-1110 Rapporten van de directeur van het gemeentelijke bureau voor de huisvesting betreffende "bijzondere aanvragen", ingekomen bij de directeur van de Dienst Wederopbouw en de Stadsontwikkeling als voorzitter van de commissie van toezicht op het bureau, alfabetisch op straatnaam geordend, 1947-1949 1395-1397 Jaarverslagen van de Dienst voor de Wederopbouw, met bijlagen, 1945-1947 2414 Stukken betreffende het uitbrengen van advies aan het College van Burgemeester en Wethouders, inzake aanvragen van derden voor grond ten behoeve van de bouw van garages, of de herbouw van door de oorlog verloren gegane garages, 1946-1951 Thema/thema’s: Oorlogsschade, Vordering, Economische maatregelen, Jodenvervolging, Internering, Evacuatie, Geallieerden Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Commissie inzake subsidiëring van voorstellingen en uitvoeringen met kunstwaarde Identificatiecode archief: 0883-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De commissie adviseerde over de subsidiëring van voorstellingen en uitvoeringen met kunstwaarde. Relevante inventarisnummers: 1 Notulen, 1921-1942 en 1948-1949 Thema/thema’s: Kunsten Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Gemeentelijk Bureau voor de huisvesting Identificatiecode archief: 0905-01 Omvang: 4,9m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is openbaar.

39

Soort toegang: Het archief is niet geïnventariseerd. Inhoud: Het Gemeentelijk Bureau voor de huisvesting was belast met de vordering en de verdeling van woonruimten. Relevante inventarisnummers: Het archief is niet geïnventariseerd. Thema/thema’s: Oorlogsschade, Oorlogsslachtoffers, Evacuatie Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Stichting Nationale Herdenking 's-Gravenhage Identificatiecode archief: 1394-01 Stichting Nationale Herdenking 's-Gravenhage Omvang: 0,375m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Haagse afdeling van de landelijke Stichting Nationale Herdenking organiseert sinds ca. 1950 op 4 mei herdenkingsbijeenkomsten in Den Haag (onder andere in het Gymnasium Haganum, bij de begraafplaats Westduin, op de Waalsdorpervlakte en aan de Parallelweg), ter nagedachtenis aan de slachtoffers van oorlogen, in het bijzonder de Tweede Wereldoorlog. Relevante inventarisnummers: 1 Agenda's en notulen, 1951-1993 2 Ingekomen stukken en afschriften van verzonden stukken, alfabetisch geordend op naam van de afzender / ontvanger, A-N, 1960-1968 3-8 Ingekomen stukken en afschriften van verzonden stukken, chronologisch geordend op jaar, 1960-1993 9 Financiële verslagen van de boekjaren, (1958) 1978-2006 10 Jaarverslagen, 1979-1992 11 Stukken betreffende het concipiëren en vaststellen van de statuten, 1979-1981 Thema/thema’s: Herdenking, oorlogsslachtoffers, Jodenvervolging Digitale inventaris aanwezig: ja

40

2. VEILIGHEID, RECHT, OPENBARE ORDE EN DEFENSIE

NAAM ARCHIEF: Fonds ter aanmoediging en ondersteuning van de gewapende dienst in de Nederlanden Identificatiecode archief: 0104-01 Omvang: 6,75m1, relevante archiefstukken ca. 1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Het Fonds ter aanmoediging en ondersteuning van de gewapende dienst in de Nederlanden werd op 1 april 1815 door koning Willem I opgericht ten behoeve van de verminkten en nagelaten betrekkingen van gesneuvelden uit de sedert 17 november 1813 gevoerde strijd om Nederlands onafhankelijkheid, dus van hen die bij Waterloo gevochten hadden. Onder nagelaten betrekkingen verstond men weduwen, ouders en kinderen. Na de Tweede Wereldoorlog krijgt het landelijke fonds de naam: Fonds voor oud-militairen en nagelaten betrekkingen en het Haagse fonds gaat verder onder de naam Districtcommissiefonds 1815. Het fonds geeft aanvullende hulp aan Rijkspensioengerechtigde militairen en aan gehandicapte oud-militairen en aan nabestaanden van gesneuvelden. Relevante inventarisnummers: 5 Algemeen verslag van de Algemene Vergadering van het Hoofdbestuur en de afgevaardigden der districtscommissies, 1874-19477 8 Stukken betreffende de Algemene Vergadering, 1947-1967 332 Aanvragen tot opneming als deelgerechtigde, 1940-1943 333-337 Stukken betreffende aanvragen om onderstand, alfabetisch geordend op familienaam, 1940-1957 Thema/thema’s: Sociale zorg, defensie Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Gemeentepolitie Identificatiecode archief: 0432-01 Omvang: 169m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Gemeentepolitie; Bart van der Boom schreef in zijn studie Den Haag in de Tweede Wereldoorlog (Den Haag 1995) uitgebreid over de politie in Den Haag, zie pp. 71-108. Relevante inventarisnummers: Zie voor de inhoud van het archief: www.gemeentearchief.denhaag.nl Thema/thema’s: (Joden)vervolging, Collaboratie, Illegaliteit, Vordering en inname, NSB en overige Nationaalsocialistische Bewegingen Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Gemeentelijke luchtbeschermingsdienst Identificatiecode archief: 1165-01 Omvang: 4,36m1

41

Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: De Gemeentelijke Luchtbeschermingsdienst werd in 1938 ingesteld door de burgemeester ingevolge de Luchtbeschermingswet van 23 april 1936. De hoofdcommissaris van politie was hoofd van de dienst en ontving een instructie van de burgemeester. De administratie van de dienst werd gedaan op het hoofdbureau van politie. Taak was in het kort het waarnemen van vijandelijke vliegtuigen en het - in samenwerking met de Haagse afdeling van de Nederlandsche Vereeniging voor luchtbescherming - nemen van maatregelen ter bescherming van de bevolking. De dienst is opgeheven op 28 mei 1945. Relevante inventarisnummers: 1 Index op onderwerpen op de correspondentie, 1936-1946 2 Ordeningsplan voor de administratie, ca. 1939 3-81 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, geordend in rubrieken volgens het Ordeningsplan, 1938-1945 (1950) 3 CI 2, luchtafweergeschut, 1939-1942 4 C II 3 vordering motoren, 1929-1942 5 C II 3, 1943-1945 (1950) 6 F I 1 personeel en hulppersoneel algemeen, 1937-1945 7 F II 1 personeel in vaste dienst, 1928-1944 8 F II 1 disciplinaire straffen, 1944 9 F II 2 oefening en opleiding, 1937-1940 10 F II 3 opleidingscursus gasmaskers, 1937 11 F II 4 cursus ‘Luchtgevaar en Luchtbescherming’, 1937 12-16 F III 1 algemeen hulppersoneel, 1937-1945 (1950) 17 F III 2 Ordedienst, 1939-1941 18 F III 3 Brandweer, 1939-1940 19 F III 4 Opruimingsdienst, 1941 20 F III 5 Medische dienst, 1939-1944 21 F III 7 ongevallen personeel, 1940-1942 22 F III 8 schadevergoeding personeel en derden, 1940-1944. 23 F IV 1 aanbiedingen tot hulpverlening, 1937-1943. 24 F IV 2 aanbiedingen personeel, 1935-1941 25 F V 1 aanstelling enz. van wijkhoofden, 1938-1943 26 F V 2 ontslag van wijkhoofden, 1940-1943 27 F V 2a ontslag wijkhoofden, 1940-1942 28 F V 3 blokhoofden algemeen, 1940-1942 29 F V 4 ontslag van blokhoofden, 1939-1944 30 F V 5 straathoofden, 1940-1942 31 F V 6 vakleiders, 1940-1943 32 F VI 1 hulpdiensten door personeel Opbouwdienst, 1940-1941 33 F VII 1 personeel vaste kern algemeen, 1940-1942 34-35 F VII 1, 1942-1947 36 F VII 1a bijvoeding personeel vaste kern, 1941-1944 37 F VII 1b maandoverzichten gang van zaken, 1941-1945 38 F VII 1c sterktestaten vaste kern, 1941-1942 39 F VII 1d overplaatsing en ontslag vaste kern, 1942-1944. 40 F VII 1e kosten vaste kern, 1942 41 F VII 2 personeelszaken, 1941-1947

42

42 F VII 2, 1946-1951 43 F VII 3 Ordedienst, 1941-1945 44 F VII 3a E.H.B.O. Ordedienst, 1942 45 F VII 4 Brandweer, 1940-1945 46 F VII 5 E.H.B.O., 1940-1944 47 F VII 6 Opruimings en Herstellingsdienst, 1941-1945 48 F VII 6a besprekingen met Gemeentewerken, 1948-1952 49 F VII 7 materiaal vaste kern, 1941-1945 50 F VII 7a aanvraag schoonmaakmateriaal, 1942-1945 51 F VII 8 schoeisel vaste kern, 1941-1944 52 F VII 9 sollicitaties vaste kern, 1941-1945 53 F VII 9 3 instructies personeel, 1940-1941 54 F VII 10 rapporten vermiste goederen, 1942-1944 55-57G V 1 zelfbescherming, o.m. rapporten betreffende bominslagen, 1939-1946 58 G V 1a Bureau Zelfbescherming B, 1942-1945 59 G V 2 personeel zelfbescherming algemeen, 1942-1945 60 G V 3 blokploegen zelfbescherming, 1941-1942 61 H I 1 waarschuwing en alarmering, 1940-1943 62 H I 2 berichtgeving, 1935-1945 63 H I 3 telexberichten, 1942-1944 64 H I 4 Gemo berichten, 1944-1945 65-66 H II 1 handelingen in oorlogsomstandigheden algemeen, 1936-1951 67 H II 2 handelingen in oorlogsomstandigheden, opgaven bombardementen, bominslagen e.d.,1940-1946 68 H II 3 verzoeken tijdens luchtalarm op straat, 1943-1945 69 H II 3 rapporten tijdens luchtalarm op straat, 1942-1943. 70 H II 4 sociale hulpverlening, 1942-1944 71 H II 4a technische noodhulp, 1941-1945 72 J III 1 registratie particuliere schuilkelders, 1937 -944 73 J kaartsysteem schuilkelders A M, ca. 1940 74 J kaartsysteem schuilkelders N Z, ca. 1940 75 J IV 1 schuilkelders in rijksgebouwen, 1940-1943 76 J IV 2 schuilkelders in gemeentegebouwen, 1936-1941 77 J V 1 schuilloopgraven algemeen, 1937 78 J VI 1 particuliere schuilkelders algemeen, 1938-1940, met foto's, o.a. Waalsdorperweg 79 J VI 2 particuliere schuilkelders in grote huizen blokken, 1937-1938 80 J VII 1 behandeling bouwplannen algemeen, 1937 81 MV 1 organisatie van de Blokbrandweerl, 1939-1945 82-100 Rapporten van het Hoofd Luchtbeschermingsdienst Hoofdcommandopost, 1940-1945 101-108 Rapporten en processen verbaal betreffende bominslagen e.d., 1940-1945, met foto’s 109 Inhoudsopgaven van de processen verbaal en rapporten betreffende bominslagen, 1940- 1945 110 Stukken betreffende de verslaglegging, 1942-1944 111 Ingekomen berichtenboek van de commandopost plaatselijk luchtbeschermingsleider, 1944 112 Meldingenboek, 1944-1945 113 Stukken betreffende de instelling en organisatie van de dienst, 1939-1944 114-116 Modellen van gebruikt drukwerk en mededelingen van de Hoofdcommissaris van Politie, ca. 1941

43

118 Stukken afkomstig van de afdeling Cultuur van de dienst, 1942-1945 (1952) 119 Stukken betreffende de huisvesting van de dienst, 1941-1942 120 Stukken betreffende de financiën, 1941-1946 121-125 Personeelsdossiers, 1938-1945 121-122 Ordedienst 123 Brandweer en Geneeskundige Dienst 124 Opruimingsdienst 125 Kunstbescherming 126 Stukken betreffende het personeel, 1940-1945 127-136 Personeelskaarten, 1941-1945 137 Arbeidsovereenkomsten, 1941 138 Lijst van naar ziekenhuizen overgebrachte slachtoffers van bombardementen van 21 feb. - 2 mrt. 1945 139-143 Stukken betreffende het bombardement van Bezuidenhout op 3 maart 1945, 1945 139 rapporten, slachtofferlijsten, foto's. 1 pak 140 register van slachtoffers overgebracht naar de gemeente Voorburg 141 register van bezittingen van overledenen 142 register van vermisten 144 Register van gewonden in de periode 1945 feb. 26 mrt. 5. 1 deel. 145-149 Registers van slachtoffers van bombardementen, 1945 150-151 Register van slachtoffers van het bombardement Bezuidenhout en Korte Voorhout, 1945, geordend op adres 150 Bezuidenhout A- E 151 Bezuidenhout F- W, Carel Reinierszkade en Korte Voorhout en omgeving 152-153 Registers van slachtoffers van het bombardement op 3 maart 1945 en oorlogshandelingen daarvoor en daarna, 1945 152 A-O 153 P-Z 154-155 Registers van oude en nieuwe adressen van slachtoffers van het bombardement op 3 maart 1945, 1945 154 A-K 155 L-Z 156 Staten van lijken en gewonden bij bominslagen, feb.- mrt. 1945. Thema/thema’s: Oorlogsschade, Oorlogsslachtoffers Digitale inventaris aanwezig: Ja

NAAM ARCHIEF: Nederlandsche Vereeniging voor Luchtbescherming, afdeling ’s-Gravenhage, 1940-1945 Identificatiecode archief: 1372-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is openbaar Soort toegang: Niet geïnventariseerd Inhoud: Het kleine bewaard gebleven archiefje van de Nederlandsche Vereeniging voor Luchtbescherming, afdeling ’s-Gravenhage bevat archiefstukken over de organisatie van de Luchtbescherming in Den Haag. De documenten hebben voornamelijk betrekking op luchtbeschermingsblok 3 (omgeving De La Reyweg, Zuiderparklaan en Dierenselaan) en de wijk Marlot. De vereniging had tot taak het organiseren van de luchtbescherming in de stad en het nemen van maatregelen. Zo zorgde de vereniging voor het stallen van de zogenaamde

44

blokbrandweerwagens, het aanstellen van mannen als straathoofden en de voorbereiding van een mogelijke evacuatie van Den Haag. Relevante inventarisnummers: Het archief is niet geïnventariseerd Thema/thema’s: Luchtbescherming, Evacuatie Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Gemeentelijke dienst voor de zelfbescherming tegen luchtgevaar Identificatiecode archief: 0662-01 Omvang: 0,6m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: Het archief is niet geïnventariseerd. Inhoud: Gemeentelijke dienst voor de zelfbescherming tegen luchtgevaar Relevante inventarisnummers: Het archief is niet geïnventariseerd. Thema/thema’s: Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Brandweer van 's-Gravenhage Identificatiecode archief: 0665-01 Omvang: 8,9m1 (totale archief) Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De brandweer had als taak het materieel van de in 1936 opgerichte Luchtbeschermingsdienst (LBD) te onderhouden. Belangrijke Haagse gebouwen kregen brandblusinstallaties en permanente bewaking. De brandweer zorgt voor het onderhoud van de installaties en en geeft instructies aan het LBD-personeel. Ook de opleiding van personeel van bedrijfsbrandweerploegen, kwam voor rekening van de brandweer. In Den Haag waren politie en brandweer samengevoegd. Op last van de Duitse bezetter werd in 1941 de samenvoeging ongedaan gemaakt. In maart 1944 werd de Haagse brandweer organiek met terugwerkende kracht ingedeeld bij Staatsbrandweerpolitie. Brandweerzorg werd een politieaangelegenheid en het beroepsbrandweerpersoneel kreeg politierangen en de status van staatsambtenaar. De sterkte van brandweerkorps wordt ernstig aangetast wanneer bij razzia's in november 1944 brandweermannen van jonger dan veertig jaar worden weggevoerd naar Duitsland. Bovendien werd ook een deel van het materieel meegenomen. Oorlogshandelingen zorgen voor een sterke toename van het aantal branden in de stad. De grootste brand doet zich voor op 3 maart 1945 na een vergissingsbombardement van het Bezuidenhout door geallieerde bommenwerpers. Niet alleen zijn er veel slachtoffers te betreuren, ook een groot aantal percelen (ruim 2000) gaat verloren. Relevante inventarisnummers: 17-18 Agenda's van ingekomen en verzonden stukken, 1942-1946 23 Jaarverslagen, 1890 – 1959 26 Circulaires aan het personeel bevattende orders van de commandant, 1941-1954 27 Circulaires aan het personeel van de commandant, 1944-1945 81 Stukken betreffende de organisatie van de brandweer, 1941-1980 82 Klachten en dankbetuigingen van burgers, bedrijven en instellingen, 1941-1954

45

83 Verslag van de bijeenkomst van commandanten van kerngemeenten d.d. 17 november 1943 waarin de reorganisatie van het brandwezen wordt toegelicht, 1944 84 Stukken betreffende het Brandweerbesluit 1945, 1945 85 Stukken betreffende de opheffing van de staatsbrandweerpolitie, 1945-1946 99 Brief van de politiepresident te 's-Gravenhage met betrekking tot de uitvoering van het Besluit Brandweerwezen 1943, 1944 100 Afschrift van een circulaire van de directeur-generaal van politie waarin de commandant wordt uitgenodigd zich te melden bij de verbindingsofficier en de Ortskommandant, 1943 101 Brief van de directeur-generaal van politie waarin de commandant mede belast wordt met de waarneming van de taak van inspecteur van het brandwezen in Gewest I en II, 1943 102 Stukken betreffende de inrichting van de intergemeentelijke hulpverlening in het kader van het uitvoeringsbesluit Hulpverleening Brandweren I, 1941-1948 103 Brief van de burgemeester inzake samenwerking tussen de brandweer en de dienst Bouw- en Woningtoezicht en het verslag van de bespreking hieromtrent d.d. 18 januari 1944, 1944 148 Stukken betreffende inventarisatie van tijdens de Duitse bezetting ingevorderd materieel en dienstkleding, 1945-1950 161 Stukken betreffende aanschaf, onderhoud en gebruik van gas-, rook- en zuurstofmaskers, 1942-1949 168 Correspondentie inzake abonnementen op kranten en tijdschriften, 1942-1945 169 Proces-verbaal inzake geconstateerde verschillen in de magazijnadministratie tijdens de Duitse bezetting, 1946 170 Stukken betreffende de begrotingen van 1941 tot en met 1946, 1941-1945 171 Correspondentie inzake voorschotten te goeder rekening, 1941-1946 172 Afschriften van rapporten van de accountantsdienst inzake kasopname en middelenbalans, 1942-1951 173 Kasboek, 1943-1948 174 Grootboeken, 1944-1946 183 Stukken betreffende afstemming met de rijksoverheid inzake uitgaven voor de brandweer in verband met de uitvoering van het Besluit Brandweerwezen 1943, 1944-1947 199 Stukken betreffende vakorganisaties en de instelling van een dienstcommissie, 1941-1943 213 Eisen en voorwaarden met betrekking tot de tijdelijke aanstelling als brandwacht en eisen van bekwaamheid voor de functie van onderbrandmeester, 1941, 1943 214 Brief van de burgemeester betreffende de verplichting voor het personeel om een ambtseed en verklaring af te leggen, 1941 215 Blanco formulieren gebruikt bij werving, selectie en aanstelling van personeel, 1942- 1943 216 Stukken betreffende de instelling van een Adviescommissie Zuivering Brandweer, 1945 221 Staat bevattende gegevens over personeelsleden die in 1943 ontslagen zijn, z.d 222 Register bevattende personeelsgegevens, 1943-1971 223-224 Personeelsdossiers van oud-commandanten, 1941-1953 223 C.W.P. van Otten, geb. d.d. 28 maart 1898, 1941 - 1953 224 J. de Roos, geb. d.d. 29 januari 1898, 1942 - 1945 231 Circulaire van L. van Haften n.a.v. diens aanstelling als hoofd van de gemeentelijke Personeel-Centrale met lijsten die personeelsleden voor kennisneming hebben getekend, 1942 232 Stukken betreffende de wederzijdse groetplicht voor politie- en brandweerpersoneel, 1942-1943 233 Stukken betreffende de arbeidsinzet van brandweerpersoneel naar aanleiding van de razzia's in november 1944, 1944 en 1947 234 Afschrift van een lijst van (brandweer-)politieambtenaren die ter beschikking zijn gesteld voor de arbeidsinzet wegens het niet nakomen van de loyaliteitsverplichting, 1945

46

235 Stukken betreffende de meldplicht voor het personeel na het beëindigen van de oorlogshandelingen, 1945 261 Stukken betreffende de overeenkomst met de Haagsche Tramwegmaatschappij inzake vrij vervoer van brandweerlieden, 1941-1947 262 Stukken betreffende salariëring, 1942-1948 263 Register bevattende gegevens over uitgekeerde salarissen, vergoedingen en toelagen, 1942 264 Stukken betreffende voedselvoorziening en voorziening in materiële behoeftes van het personeel, 1943-1948 265 Correspondentie met de gewestelijk politiepresident te Rotterdam inzake de uitbetaling van salarissen aan niet tot het eigen onderdeel behorende of ondergedoken ambtenaren, 1944 283 Ingekomen stukken en minuten/afschriften van uitgegane brieven betreffende aanschaf en onderhoud van dienstkleding en uitrusting, 1941-1965 284 Register bevattende gegevens over verstrekking van zolen en hakken, 1943-1944 285 Staten bevattende gegevens over verstrekking, vergoeding en reparatie van kleding, 1944- 1951 286 Stukken betreffende reparaties van schoenen voor derden, 1944 287 Rapporten betreffende weggeraakte kleding- en uitrustingsstukken ten gevolge van diefstal, oorlogsgeweld en razzia's, 1944-1947 320 Liederenbundel voor de uitrukdienst, 1942 457 Register met aantekeningen van alarmeringen, 1935-1941 553 Stukken betreffende branden in de jaren 1940-1945 ten gevolge van luchtaanvallen en het neerstorten van een V2, 1943, 1952 en z.d 554 Register bevattende kennisgevingen van branden en hun oorzaken aan Bouw- en Woningtoezicht, 1944-1958 555 Stukken betreffende de bestrijding van brand ten gevolge van bominslag in percelen aan de Scheveningseweg, de Timorstraat en de Laan Copes van Cattenburch op 11 april 1944, 1944 556 Stukken betreffende de bestrijding van de brand ten gevolge van het bombardement van de wijk Bezuidenhout op 3 maart 1945, 1945 557 Rapport inzake oorzaak en toedracht van de brand, d.d. 15 juni 1966, in het gashouderstation aan de Gaslaan, 1966 610 Stukken betreffende de hulpverlening aan de gemeenten Rotterdam en Amsterdam bij de bestrijding van brand ten gevolge van oorlogsgeweld, 1943 613-617 Bescherming tegen oorlogsgeweld 613 Stukken betreffende aanschaf, onderhoud, inventarisatie en invordering rollend materieel ten behoeve van de luchtbeschermingsdienst, 1941-1954 614 Stukken betreffende (ingevorderd) rollend materieel ten behoeve van de hulpbrandweer, 1943-1946 615 Stukken betreffende de kunstbeschermingsbrandweer, 1941-1944 616 Stukken betreffende de blokbrandweer en de luchtbeschermingsdienst, 1941-1946 617 Personeelslijst hulpbrandweer, z.d 633 Brief van de burgemeester betreffende het verwijderen van anti-Duitse opschriften, 1941 668 Manuscript van L.L. van den Ende betreffende de inwendige dienst, z.d. (ca. 1941) 670 Legitimatiebewijzen brandweerpersoneel, 1943-1944 671 Bewijs van toestemming voor brandweerpersoneel om zich buiten de gemeentegrenzen te begeven, 1945 672 Armband van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten met foto waarop de band gedragen wordt tijdens de kranslegging bij Plein 1813 ter gelegenheid van de Bevrijding, z.d. (1945)

47

673 Rijvergunning om motorvoertuigen te besturen, verstrekt door de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten, z.d. (1945) Thema/thema’s: Oorlogsschade, Zuivering Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Advocaat mr. Y.H.M. Nijgh Identificatiecode archief: 0780-01 Omvang: hele archief 46,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: In het beheersdossier behorend bij dit archief is een alfabetische index op de cliëntendossiers opgenomen. Deze index is niet openbaar. Inhoud: Advocaat mr. Y.H.M. Nijgh was tijdens de Tweede Oorlog betrokken bij de zogenaamde Calmeyeractie. Tezamen met enige Amsterdamse advocaten heeft hij gepoogd bij dr. H.G. Calmeyer (hoofd Referat Innere Verwaltung van het Generalkommissariat für Verwaltung und Justiz) niet-joodverklaringen te verkrijgen voor Nederlanders van Joodse afkomst. Hij was lid van de commissie, die met de zuivering van het Nederlandsch Genootschap voor Geslacht- en Wapenkunde was belast. Een aanzienlijk deel van de cliëntendossiers in het archief van advocaat Nijgh heeft betrekking op beheerskwesties, eigendom van onderduikers, gegijzelden en oorlogs- en vervolgingsslachtoffers. Zo heeft deze jurist intensief gecorrespondeerd met de Raad voor Rechtsherstel. Na de oorlog deden veel nabestaanden van in Duitse kampen omgebrachte Joodse Nederlanders een beroep op Nijgh inzake erfeniskwesties. Relevante inventarisnummers: n.v.t., archief is niet geïnventariseerd Thema/thema’s: Jodenvervolging, Illegaliteit, Rechtspraak, Duitse instellingen Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Haags comité voor hulpverlening aan gezinnen van Nederlandse krijgsgevangenen Identificatiecode archief: 0551-01 Omvang: 0,36m1 Taal en schrift: Openbaarheid: openbaar Soort toegang: papieren plaatsingslijst Inhoud: Haags comité voor hulpverlening aan gezinnen van Nederlandse krijgsgevangenen in de periode 1941-1945 Relevante inventarisnummers: doos 1 – doos 3 Thema/thema’s: Krijgsgevangenen, Steun en opvang Digitale inventaris aanwezig: nee

48

3. ECONOMIE

NAAM ARCHIEF: Comité van voorbereiding tot het aanbrengen van een herinneringsteken voor de ambtenaren der gemeentesecretarie die omkwamen door de oorlog (Comité herinneringsteken omgekomen ambtenaren) Identificatiecode archief: Bnr. 0137-01 Omvang: ),1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: informatie betreffende omgekomen gemeenteambtenaren Relevante inventarisnummers: inv.nr. 13 Rede van mr.dr. J.J. Boasson, voormalig gemeentesecretaris van Den Haag, bij de onthulling van het monument voor omgekomen ambtenaren van de gemeentesecretaris, met bijbehorende gegevens betreffende de omgekomen ambtenaren, (1949) Thema/thema’s: jodenvervolging, verzet, hongerwinter Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Gemeentelijke dienst van haven- en marktwezen Identificatiecode archief: 0620-01 Omvang: hele archief 14.5m1 Taal en schrift: Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Vanouds bestond in Den Haag het ambt van marktmeester. Deze had tot taak de marktgelden te innen en toe te zien op een ordelijk verloop van de verdeling van de plaatsen op de markt. De havenmeester deed zijn intrede in 1850, toen de Raad besloot haven-, kade- en liggeld te gaan heffen. Zijn belangrijkste taak was de controle over de inning van de havengelden. De functies van haven- en marktmeester waren vaak verenigd in één persoon. De taken en verantwoordelijkheden van de gemeentelijke overheid namen toe met de economische groei van de stad: in 1901 werd de eerste Laakhaven geopend, in 1904 de eerste Scheveningse binnenhaven en in 1931 de tweede Scheveningse binnenhaven. In 1938 was de warenmarkt verplaatst van de binnenstad aan de Herman Costerstraat. In 1932 was al de nieuwe groente- en fruitmarkt (sinds 1973 groothandelsmarkt) aan de Marktweg in gebruik genomen. Bij besluit van de burgemeester werd met ingang 18 september1942 de Gemeentelijke Dienst voor de Vischvoorziening opgericht, met als taak de verdeling van vis over de stad en het beheer van de visafslag. Na de bevrijding kregen de reders voorlopig de afslag terug maar per 1 november 1945 werd het beheer overgedragen aan de Dienst van Haven- en marktwezen. Relevante inventarisnummers: 15-16 Registers van ingekomen stukken bij de Dienst van Haven- en Marktwezen, 1939-1947 23 Gegevens ten behoeve van het jaarverslag van de Kamer van Koophandel, 1940-1942 24 Jaarverslagen, 1940-1952 28 Onderzoek naar de samenvoeging van Gemeentewerken en Havendienst, 1940-1941 31 Gebeurtenissen tijdens de Duitse bezetting (vorderingen, schade, verzekering e.d.), 1940- 1951 (1954)

49

32 Dienstbesprekingen, 1944 36 Beslaglegging (o.a. op vijandelijk vermogen) door de bezettende macht, 1940-1945 37 Bedrijfsvorm Haven- en Marktwezen, 1923-1947 42 Verzekeringen, 1938-1950 43 Baldadigheid en straatschenderij, 1942-1951 44 Vervoer van brandbare vloeistoffen te water, 1924-1943 45 Maatregelen i.v.m. buitengewone omstandigheden, 1939-1944 99 Personeelsvoorziening in oorlogstijd, 1942-1944 100 Bevorderingen, 1939-1945 103 Zuivering van personeel, 1942-1948 104 Ziekte, 1944-1947 105 Afwezigheid van personeel anders dan door ziekte of verlof, 1942-1946 106 Personeel in Duitsland, 1942-1953 107 Dienstroosters, 1919-1952 108 Militaire dienst, krijgsgevangenschap en NBS, 1940-1945 109 Arbeidsdienst, 1941-1944 111 Verboden verenigingen, dragen van insignes, lidmaatschap van de NSB en Nederlands Arbeidsfront, 1938-1942 112 Personeelsbezetting op de markt, 1932-1950 113 Personeelsbezetting, 1943-1953 114 Wijziging van de personeelsformatie, 1942-1945 117 Inhouding contributie voor het Nederlands Arbeidsfront, 1942-1946 118 Vergoeding van overwerk, 1942-1953 119 Vergoeding van kasverschillen, 1933-1951 120 Evacuatieaangelegenheden, 1942-1947 121 Centrale keuken/bijvoeding, 1943-1945 122 Verstrekking van extra rantsoenen, 1944-1945 131 Stukken betreffende joods personeel, 1940-1944 142 Ontvreemding van rijwielen, 1941-1949 145 Vismarkten, 1933-1941, 1949 146 Automarkten, 1932-1949 147 Diverse aangelegenheden betreffende de Grote Markt, 1937-1951 160 Telling van het aantal marktbezoekers, standplaatsen, marktkramen c.a., 1937-1951 164 Overleg met organisaties, 1941-1951 167 Aanvragen, verlenen, intrekken enz. van marktvergunningen, 1932, 1936 - 1949 169 Toegang van joden tot de markt, 1940-1944 196 Overzichten van de ingenomen standplaatsen op het marktterrein aan de Herman Costerstraat, 1941-1943 199 Aanvaringen met schade in de Binnenhavens, 1944-1952 201 Binckhorsthaven, 1920-1954 203 Petroleumhaven (Laakhaven), 1919-1951 208 Havenkantoor te Loosduinen, 1928-1948 (1961) 213 Aanvoer vaartuigen t.b.v. bedrijven c.a. nabij de Laakhaven, 1939-1942 221 Opruiming van wrakken, 1923-1942 222 Hinder voor de scheepvaart door obstakels, 1943-1952 232 Stremmingen van de scheepvaart, 1924-1952 236 Stukken betreffende scheepvaartrechten van de Provincie Zuid-Holland, 1938-1943 241 Stukken betreffende de Schepenwet, 1941-1942 242 Scheepvaartregeling in oorlogstijd, 1940-1944 243 Stukken betreffende de Wrakkenwet (opruiming van vaartuigen c.a.), 1926-1952

50

244 Vergunningen voor het baggeren en dreggen, 1937-1941 245 Beroepsvisserij in gemeentewateren door A.J. Doek, 1943-1946 246 Beroepsvisserij in gemeentewateren door A.J. Doek en C.D.P. van der Roest, 1941-1943 247 Beroepsvisserij in gemeentewateren door C.D.P. van der Roest, 1943-1949 248 Bijzondere vergunningen, 1944-1952 259 Ligplaatsen mosselenschuiten (verkoop van viswaren), 1937-1943 262 Vergunningen passagiersvaren, 1924-1946 265 Overzetveren, 1927-1948 290 Processen-verbaal en rapporten betreffende bruggen, 1941-1953 291 Verstrekte inlichtingen omtrent het drijven van handel op de Groothandelsmarkt, 1933- 1950 293 Bestemming en gebruik van terreinen en opstallen rondom de groente- en fruitmarkt,1931-1941 297 Diefstallen op de Groothandelsmarkt, 1933-1947 314 Portiershuisje groente- en fruitmarkt, 1942-1947 319 Afsluiting van het terrein van de Groothandelsmarkt, 1930-1942 320 Opslagplaats en inname van leeg fust op de Groothandelsmarkt, 1940-1943 321 Opslagplaats voor leeg fust van P. 't Hoen en Zn. op de Groothandelsmarkt, 1933-1953 323 Spoorwegverbinding naar de Groothandelsmarkt, 1930-1950 324 Verpachting en verhuring kantine (inclusief bakkerij) aan H.L. Appunn op de Groothandelsmarkt, 1943-1952 374 Diverse aangelegenheden betreffende de vissershaven, 1928-1952 376 Stukken betreffende de Koninklijke Noord- en Zuid-Hollandse Redding Maatschappij, alsmede de reddingboot "Arthur", 1920-1953 377 Stranding van schepen, 1924-1953 378 Schade door aanvaringen, 1905-1952 404 Vissershaven, verwijderen van defensiedrempels; verlenging havenhoofden; maatregelen tijdens de Duitse bezetting, 1922, 1928-1947 415 Verstrekte inlichtingen betreffende de Vissershaven, 1941-1952 417 Gegevens voor de Generale Staf te 's-Gravenhage betreffende de Vissershaven, 1945- 1946 423 Kraan- en kadegeld in oorlogstijd, 1942-1945 424 Inning duinwatergeld in oorlogstijd, 1942-1944 432 Algemene stukken betreffende passagiersvervoer te water, 1936-1951 433 Vergunningen passagiersvervoer te water, 1931-1953 440 Positie marktkooplieden, 1935-1951 528 Staten van aangevoerde goederen die het havenkantoor Laakhaven gepasseerd zijn, 1944- 1945 600-614 Journalen van binnengekomen en vertrokken vaartuigen, 1939-1945 Thema/thema’s: Economisch leven, Vervoer, Arbeidsdienst, Zuivering, Collaboratie, Jodenvervolging Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: 's-Gravenhaagsche boekhandelaarsvereeniging Identificatiecode archief: 0256-01 Omvang: 4,3m1 (hele archief) Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief.

51

Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De 's-Gravenhaagsche Boekhandelaarsvereeniging werd opgericht in 1854. De vereniging had tot doel: "bevordering van de onderlinge vriendschap en de behartiging van de belangen des boekhandels en der aanverwante vakken" in (en ook om) Den Haag, en voorts het verzamelen van documentatie voor de geschiedschrijving van de Haagse boekhandel. Het was een vakvereniging en een gezelligheidsvereniging. In 1942 werd besloten het kapitaal van de ’s-Gravenhaagsche Boekhandelaarsvereniging veilig te stellen door het onder te brengen in de daarvoor opgerichte Stichting 's- Gravenhaagsch Ondersteuningsfonds voor Boekhandelaren en uitgevers, die ook na de oorlog bleef voortbestaan. Relevante inventarisnummers: 105 Ingekomen en minuten van uitgaande brieven m.b.t. de huishoudelijke aspecten van de vergaderingen, 1944-1945, 1948 181 Stukken betreffende de discussie n.a.v. de voordracht van J. Tersteeg over de verhouding tussen uitgever en boekverkoper, en met name over het probleem van de overproductie, 1943- 1944 189 Ingekomen en minuten van uitgaande brieven betreffende controversen en problemen op het gebied van de boekverkoop, alfabetisch op bedrijf, c. 1944-c. 1954 231 Tekst van een toespraak van het lid J. B. van Seters over de problematiek in de boekhandel, ontstaan door de oorlog, en over de houding van de Vereeniging ter Bevordering van de Belangen des Boekhandels, en van de "Contactcommissie" hierbij, [c. 1940] 232 Circulaire van de Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandse gebied betreffende de verplichting tot aanmelding voor verenigingen zonder economisch doel, 1940 233 Circulaire van enkele anonieme leden van de Vereeniging ter Bevordering van de Belangen des Boekhandels betreffende het "Letterengilde", [c. 1940-c. 1945] 234 Stukken m.b.t. het verbod en de inbeslagneming van boeken, 1940-1945 235 Ingekomen stukken betreffende een door de Duitsers geëiste opgave van Joodse zaken, c. 1941 236 Stukken betreffende de gijzeling van de leden L. J. C. Boucher en W. A. Petri door de bezetters, 1942-1943 237 Teksten van toespraken gehouden door de voorzitter ter gelegenheid van de bevrijding tijdens een bijeenkomst op 14 mei 1945, 1945 238 Presentielijst van de bijeenkomst ter herdenking van de bevrijding, [1945] 239 Stukken betreffende zuiveringen in de boekhandel na de tweede wereldoorlog, [c. 1945] 243 Vragenlijst van de "Economische Voorlichtingsdienst", met de antwoorden daarop door de vereniging gegeven, 1941; niet verzonden duplicaat, 1941 244 Ingekomen stukken van de Bedrijfsgroep Detailhandel betreffende de kontributieheffing, 1943 248 Stukken betreffende hulpverlening aan leden en vakgenoten, die slachtoffer werden van oorlogsomstandigheden, 1944-1945 249 Stukken betreffende hulpverlening aan in financiële moeilijkheden verkerende leden, 1944, 1953 251 Commerciële uitgaven, verslag van de Uitgavencommissie over 1943/1944 253 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken betreffende lezingen, gehouden voor leden van de vereniging, en hun introducés, 1944-1955 270 Stukken betreffende de viering van het jubileum 90-jarig bestaan, 1944

Alfabetische catalogus van de bibliotheek van de 's-Gravenhaagsche Boekhandelaarsvereeniging (in bibliotheek van het HGA)

52

171. Lijsten van boeken, die niet geleverd kunnen worden, 1 Juni 1942, 15 Oct. 1942. Den Haag, Nederlandsche boekverkoopers bond, 1942. 21 cm., 2 dln. G z 88-89. 220. [Petri, W. A.]. Lezing, gehouden op 22 februari 1943 voor de 's-Gravenhaagsche boekhandelaarsvereeniging over zijn verblijf in het kamp Haaren. Z.pl., 1945. 34 cm., 4 blz. G z 294. 294. Vereeniging ter bevordering van de belangen des boekhandels; samenstelling van bestuur en commissiën van de Vereeniging., lijst van boekhandelaren enz. [Amsterdam], 1943- . 23 cm. G z 284. Later verschenen onder de titel: Lijstenboek. Aanw.: 1943, 1961. Thema/thema’s: Kunsten, Economisch Leven, Zuivering, Jodenvervolging, Steun en opvang Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: De Stichting 's-Gravenhaagsch ondersteuningsfonds voor Boekhandelaren en uitgevers (1942-c. 1970) Identificatiecode archief: 0256-01 Omvang: 0,2m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: In 1942 werd besloten het kapitaal van de ’s-Gravenhaagsche Boekhandelaarsvereniging veilig te stellen door het onder te brengen in de daarvoor opgerichte Stichting 's-Gravenhaagsch Ondersteuningsfonds voor Boekhandelaren en uitgevers, die ook na de oorlog bleef voortbestaan. De hachelijke omstandigheden in die jaren, waarin bedrijfssluiting door de bezetter geen denkbeeldig gevaar leek, brachten enkele leden tot de stichting van de 's-Gravenhaagsche Onderlinge Waarborgmaatschappij voor Boekhandelaren. Na de oorlog, in 1946, werd deze stichting geliquideerd. Relevante inventarisnummers: 459 Notulen van de bestuursvergaderingen, 1942, 1949, 1951, 1956, 1960-1965, 1968 460 Convocaties voor de bestuursvergaderingen, c. 1943-c. 1962; met bijlagen 461 Ingekomen en minuten van uitgaande brieven, c. 1943-c. 1970 462 Akte t.o.v. notaris A. C. van Mourik Broekman, waarbij M. J. Visser en A. J. Roebert q.q. overgaan tot de stichting, 1942 463 Huishoudelijk reglement; concept, [1945] 464 Rekeningen en balansen, 1943-1968 465 Grootboek, 1943-1959; hierin tevens de jaarlijkse balansen 1943-1959 466 Kas- en giroboeken, 1943-1950 469 Staat van bijdragen van de leden, 1943-1958 470 Lijst van bijdragen van de leden, z.j. 471 Spaarbankboekjes van een tegoed bij de Nutsspaarbank, 1943-1965 Thema/thema’s: Kunsten, Economisch Leven, Steun en opvang Digitale inventaris aanwezig: ja/nee

NAAM ARCHIEF: 's-Gravenhaagsche Onderlinge Waarborgmaatschappij voor Boekhandelaren Identificatiecode archief: 0256-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris

53

Inhoud: In de tweede wereldoorlog, in 1942, werd besloten het kapitaal van de ’s-Gravenhaagsche Boekhandelaarsvereniging veilig te stellen door het onder te brengen in de daarvoor opgerichte Stichting 's-Gravenhaagsch Ondersteuningsfonds voor Boekhandelaren en uitgevers, die ook na de oorlog bleef voortbestaan. De hachelijke omstandigheden in die jaren, waarin bedrijfssluiting door de bezetter geen denkbeeldig gevaar leek, brachten enkele leden tot de stichting van de 's-Gravenhaagsche Onderlinge Waarborgmaatschappij voor Boekhandelaren. Na de oorlog, in 1946, werd deze stichting geliquideerd. Relevante inventarisnummers: 474 Circulaires, 1943-1946 475 Jaarverslagen over 1943/1944; concept, [1944] 476 Stukken betreffende de oprichting en het reglement, [1943] Thema/thema’s: Kunsten, Economisch Leven, Steun en opvang Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Boekhandel 'De Vijf Vocalen'-Mensing en Visser Identificatiecode archief: 0268-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Niet geïnventariseerd Inhoud: In het archief bevinden zich archief stukken betreffende de sluiting van de zaak in 1944, het logboek van een medewerker uit de periode 1943-1944, van M.J. Visser het lidmaatschap van de Nederlandse Unie uit 1940, en verslagen in het Engels van internationale oorlogsontwikkelingen met naam van nieuwslezer uit 1944 (het betreft waarschijnlijk schriftelijke weerslagen van radioberichten) Relevante inventarisnummers: Thema/thema’s: Economisch Leven, Nederlandse Unie, Krijgsverrichtingen Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Nederlandsch-Indische Suiker Unie Identificatiecode archief: 1132-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Op 21 februari 1921 richtten Pierre en Wilhelm Eschauzier de NV Nederlands Indische Suiker Unie op. De NISU hield zich bezig met de exploitatie van suikerondernemingen in Nederlands-Indië. Op 11 januari 1942 verklaarde Japan aan Nederland de oorlog en viel Nederlands-Indië binnen. Twee maanden later capituleerden de Nederlands-Indische strijdkrachten. De suikerondernemingen kwamen hierdoor vrijwel geheel ongeschonden in handen van de Japanse bezetter. Japan besloot de administratie van de fabrieken onder te brengen bij zes Japanse vennootschappen. De Europeanen werden tussen 1942 en 1943 geïnterneerd of tewerkgesteld in fabrieken waar Japanse administrateurs aangetreden waren.

54

Na de Tweede Wereldoorlog konden de ondernemingen zich door de geleden schade niet meer herstellen tot het niveau van voor de oorlog. De Duitse overheid eiste aan het begin van de oorlog verschillende grote panden in Den Haag op voor eigen gebruik. De NV Kantoorgebouw Insulinde moest in 1940 per direct haar gebouw aan de R.J. Schimmelpennincklaan 3 ter beschikking stellen aan de Duitse overheid. De NV heeft vervolgens een pand aan de Alexander Gogelweg gekocht, waar de kantoren van de NISU en haar dochtermaatschappijen Gempolkrep, Bogokidoel en Sentanen-Lor c.s. ondergebracht konden worden. Na de oorlog is het pand aan de R.J. Schimmelpennincklaan weer in het bezit van Insulinde gekomen. Relevante inventarisnummers: 184 Afschrift van een akte houdende verklaringen van de heren M. Krepel van de Stolpe en E. Eschauzier betreffende de toegebrachte oorlogsschade aan de suikerfabrieken Bogokidoel, Ketanen en Tangoenan, 1948 Thema/thema’s: Economisch leven, Nederlands-Indië (1940-1945), Vordering Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Permanente Commissie uit de Reederij of Redersvereniging Identificatiecode archief: 0712-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Redersvereniging is in 1812 opgericht. In de twintigste eeuw trad de vereniging op als belangenbehartiger van de reders. Relevante inventarisnummers: 121 Onderlinge overeenkomst tussen de leden van de Redersvereniging voor de Nederlandsche Haringvisserij ter vorming van een fonds ter verzachting van de geleden verliezen in de oorlog, concept, 1945 185 Administratieboek betreffende de garnalenverkoop, 1941-1942 Thema/thema’s: Economisch Leven, Steun en opvang Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Firma, sedert 1937 NV H. Pander en Zonen, sedert 1970 Pander Holding NV, sedert 1972 BV, sedert 1978 Vastgoed Mespan BV Identificatiecode archief: 0781-01 Omvang: ca. 2m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: inventaris Inhoud: De firma Pander is sinds de negentiende eeuw in Den Haag gevestigd als meubelfabriek. De firma kreeg belangrijke opdrachten, zoals levering van meubels voor de inrichting van het Vredespaleis in Den Haag. Tien jaar lang legt het bedrijf zich tevens toe op de vliegtuigfabricage, ondergebracht op de derde verdieping van de meubelfabriek. In 1924 wordt daartoe de NV Societé de Construction d'Aéroplanes "Pander"opgericht. De maatschappij produceert éénpersoons vliegtuigen, die o.a. aan de Koninklijke Marine worden

55

geleverd. Omdat de vliegtuigfabricage financieel geen succes blijkt, draagt de firma per 1 januari 1935 het geheel over aan de Koninklijke Maatschappij ‘De Schelde’. De afdeling vliegtuigbouw van Pander werd gesloten, en het bedrijf beperkte zich weer tot de meubelfabricage. In 1937 wordt de vennootschap onder firma omgezet in een naamloze vennootschap. Als directeuren van de nieuwe vennootschap treden W.A. Dwars jr., H.jr. en Ph.W. Pander op. Het bedrijf telt dan 750 werknemers. Tijdens de Tweede Wereldoorlog blies Henk Pander, inmiddels lid van de NSB, de vliegtuigfabriek nieuw leven in. Voor de Duitse bezetter bouwde Pander zweefvliegtuigen en vliegtuigonderdelen gebouwd en men repareerde Duitse toestellen. Na de oorlog werd Henk Pander wegens zijn collaboratie opgepakt. Directeur Ph.W. Pander sloot zich aan bij het verzet. Hij is kort voor de bevrijding is directeur Ph.W. Pander gefusilleerd. Relevante inventarisnummers: 2 Notulen van de algemene vergaderingen van aandeelhouders van H. Pander en Zonen en opvolgers, 1937-1949 5 Notulen van de speciale vergaderingen van commissarissen en directie van H. Pander en Zonen, 1939-1943 6 Notulen van de vergaderingen van commissarissen en directie van H. Pander en Zonen en opvolgers, 1941-1946 11-12 Notulen van directievergaderingen van H. Pander en Zonen,1938-1941 37 Register betreffende de verzekering van alle roerende en onroerende goederen, 1942 1963 87 Stukken betreffende de indiening van schadeclaims bij gemeente en rijk i.v.m. vorderingen door de Duitse bezetter, 1942-1950 88 Correspondentie met en stukken betreffende de aanslagen van het Nederlands Beheersinstituut, 1945-1950 89 Stukken betreffende vergoeding vanwege het Centraal Bureau Vergoeding Militaire Vorderingen, 1945-1950 90 Correspondentie met de afdeling rechtspraak van de Raad voor Rechtsherstel, 1945-1949 91 Stukken betreffende een schadeclaim van de Fa. Stookwerk tegen H. Pander en Zonen NV in verband met de huur van een pand en machines aan de Geestbrugkade, 1943-1946 103-104Bijlagen bij de jaarrekeningen van de firma H. Pander en Zonen en opvolgers, 1942- 1943 106 Balansen van de firma H. Pander en Zonen en opvolgers, 1932-1952 109 Balansen en verlies en winstrekeningen van de firma H. Pander en Zonen en opvolgers, 1933- 1943 130-133 Grootboeken, 1940-1943 162-163 Journalen, 1944-1945 164 Journaalkaarten vliegtuigbouw, 1940-1946 169 Omzetrekeningen Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, 1933-1951 170 Omzetrekeningen Den Haag, 1924-1933, 1945-1951 190 Kasboekje directiekas, 1932-1944 191 Stukken betreffende de aangifte voor de inkomens en vermogensbelasting door F. Pander, 1941-1942 193 Stukken betreffende de salarisadministratie, 1944-1947 196 Rekening courantboek van het Spaarfonds, 1920-1945. 1 deel 200-203 Rekening courantboeken van de Werkrekeningen, 1915-1945 200 1915-1945 A G 201 1915-1945 H P 202 1915-1945 A N, vestiging Amsterdam 203 1915-1945 O Z, vestiging Amsterdam

56

207 Lijst met namen van personeelsleden die onder de wapenen zijn geroepen, 1940 264 Artikelen over leden van de familie Pander, 1936-1945 Thema/thema’s: Economisch leven, Collaboratie, Verzet Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Electrische auto STORY Identificatiecode archief: 0843-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: geen Inhoud: De archiefstukken zijn afkomstig uit het archief van de N.V. Internationale Automobiel Maatschappij dat gevestigd was aan de Scheldestraat. Het bedrijf was de Haagse dealer voor het Amerikaanse merk Studebaker. Ingegeven door benzinebeperkingen aan het begin van de Duitse bezetting ontwikkelde de Internationale Automobiel Maatschappij samen met de Haagse firma Pennock een elektrische auto, de STORY Relevante inventarisnummers: Ongeïnventariseerd Thema/thema’s: Economie, Schaarste Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Familie Thierry en N.V. Handelmaatschappij ’s-Gravenhage Identificatiecode archief: 1387-01 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is openbaar Soort toegang: Het archief is niet geïnventariseerd Inhoud: In 1928 richtten Piet Thierry sr. en jr. de N.V. Handelmaatschappij ’s-Gravenhage op, met als doel de verdere exploitatie van onroerende goederen in Den Haag. Omstreek 1935 kwam ook Jan Thierrry, de jongste zoon van Piet Thierry sr., in de zaak. De handelmaatschappij had in de jaren dertig ongeveer veertig Haagse woonhuizen in het bezit. Tevens was Piet Thierry sr. privé-eigenaar van vele andere huizen. De omslag voor vader en zonen Thierry vond plaats in de Tweede Wereldoorlog. De Duitse bezetter onteigende voor de aanleg van de tankwal veel woonhuizen die eigendom van de familie of de Handelmaatschappij waren. Het einde van de oorlog zou Piet Thierry sr. niet meer meemaken. Hij overleed in 1943. De handelmaatschappij bleef – weliswaar in een enigszins gewijzigde vorm - tot 1955 voorbestaan. In dat jaar besloten de familieleden de onderneming te liquideren. Relevante inventarisnummers: Het archief is niet geïnventariseerd Thema/thema’s: Economisch leven, Vordering Digitale inventaris aanwezig: Het archief is niet geïnventariseerd

NAAM ARCHIEF: Koninklijke Nederlandsche Meubelfabriek H.P. Mutters en Zoon Identificatiecode archief: 1392-01 Omvang: 0,1m1

57

Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Koninklijke Nederlandsche Meubelfabriek H.P. Mutters en Zoon was naast de inrichting van woonhuizen, gespecialiseerd in de inrichting van luxe passagiersschepen en vliegtuigen. Relevante inventarisnummers: 199-201 Ingekomen brieven bij student Herman Mutters voornamelijk tijdens de periode dat hij als dwangarbeider te werk gesteld was in het concentratiekamp ‘Stadt der Kraft-durch- Freude-Wagen’, het huidige Wolfsburg, 1943-1945 Thema/thema’s: Arbeidsinzet Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Ir. Escher, Constructiewerkplaatsen en machinefabriek NV Identificatiecode archief: 0908-01 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: niet geïnventariseerd Inhoud: Ir. A. Escher is in 1895 in Groningen geboren. Hij studeerde in 1922 in Delft als werktuigbouwkundige af op een onderzoek naar stoommachines. Van de gemeente Den Haag pacht hij een stuk grond tussen de Tweede en Derde van der Kunstraat. Faillissementen bedreigden het bedrijf regelmatig. De problemen worden overwonnen en het bedrijf groeit, met name door de vele opdrachten uit de staalbouw. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog zijn er 250 bij het bedrijf in dienst. Om zijn bedrijf te laten overleven ziet Escher zich gedwongen ook opdrachten van de bezetter aan te nemen. Vanwege deze samenwerking is Escher na de oorlog veroordeeld door de Zuiveringsraad voor het Bedrijfsleven. In 1951 is Escher door de Haagse arrondissementsrechtbank in ere hersteld. Het bedrijf wordt in de oorlogsjaren gereorganiseerd en er wordt een pensioenfonds opgericht. Relevante inventarisnummers: - Verslagen van stafvergaderingen, 1943-1945 - Stukken betreffende het rapport van ir. J.M. Wemelsfelder over de reorganisatie van de machinefabriek, 1942-1943 - Stukken betreffende de reorganisatie van de fabrieksindeling en het magazijn, 1942-1943 - Stukken betreffende het onderzoek naar de werkzaamheden van de machinefabriek tijdens de Tweede Wereldoorlog en de uitspraak van het Zuiveringsraad voor het Bedrijfsleven en correspondentie met het Nederlands Beheerinstituut, 1945-1953 - Stukken betreffende de berekening van werken in uitvoering bij het bedrijf, 1943-1944 - Foto’s van staalbouwproducten, 1940-1964 Thema/thema’s: Economisch leven, Collaboratie Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Nederlandse RK Metaalbewerkersbond Sint Eloy, afd. ’s-Gravenhage Identificatiecode archief: 0720-01 Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands

58

Openbaarheid: Het archief is openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: De eerste bijeenkomst van het Metaal Bewerkers Gilde ‘St. Eloy’ N.R.C. Volksbond afdeling ’s-Gravenhage werd gehouden op 14 december 1891. Op 24 juli 1941 werd de bond door H. Woudenberg, die door de Duitse bezetting was aangesteld, bij het N.V.V. ingelijfd (het latere N.d.F.). Het gevolg daarvan was dat alle leden van de bond het lidmaatschap opzegden. In mei 1945 vatte de R.K. Metaalbewerkersbond de draad van 1941 weer op. Formeel was de bond 4 jaar verdwenen, maar in feite bleef de bond voortbestaan. Relevante inventarisnummers: 9-10 Notulen van de bestuursvergaderingen, 1938-1947 18 Notulen van de ledenvergaderingen, 1934-1945 28 Presentielijsten van ledenvergaderingen, 1927-1946 30 Alfabetische lijst groep burgersmeden en groep elektriciens en presentielijst van ledenvergaderingen, 1945-1973 31 ‘Zaterdagavond zittingen’, stukken betreffende contributiebetalingen, 1936-1941 Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Machinefabriek P.L.A. v.d. Kaay, 1935-1975 Identificatiecode archief: 0968-01 Omvang: 0,9m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: geen Inhoud: Archief van machinefabriek. De fabriek vervaardigde in de oorlog onder meer potkacheltjes. Relevante inventarisnummers: In het beheersdossier behorend bij dit archief zit een brief van mevrouw M.W. Jansen-van der Kaay, waarin zij onder meer de gebeurtenissen in het bedrijf tijdens de Tweede Wereldoorlog uiteenzet. Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Coöperatieve vereeniging tot het aanschaffen van aardappelen, brandstoffen en andere verbruiksartikelen van het district 's-Gravenhage der vereeniging Eigen Hulp, later Coöperatieve brandstoffenverening Eigen Hulp Identificatiecode archief: 0707-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Archief van de Coöperatieve vereeniging tot het aanschaffen van aardappelen, brandstoffen en andere verbruiksartikelen. Relevante inventarisnummers: 7 Jaarverslagen, 1927-1947 Thema/thema’s: Economisch leven, Distributie Digitale inventaris aanwezig: ja

59

NAAM ARCHIEF: Tobacconist G. de Graaff & Zonen Identificatiecode archief: 0695-01 Omvang: 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: : Het archief is openbaar. Soort toegang: Het archief is niet geïnventariseerd. Inhoud: De sigaren- en pijptabakspeciaalzaak De Graaff werd in 1928 geopend in de Heulstraat 27 te Den Haag. De winkel was al voor de aanvang van de Tweede Wereldoorlog een van de bekendste speciaalzaken voor sigaren en pijptabak in Nederland en had klandizie over de gehele wereld. Als enige zaak in Nederland verkocht De Graaff vele tientallen soorten sigaren van eigen merk, die in de werkplaats van de firma werden vervaardigd. Tabaksrantsoenering leidde tot productievermindering. De firma had in de periode 1944-1946 nauwelijks enige omzet. Relevante inventarisnummers: Financiële administratie en correspondentie, 1940-1945 Thema/thema’s: Economisch Leven, Rantsoenering Digitale inventaris aanwezig: Nee

NAAM ARCHIEF: Rederij Dirk van der Zwan Identificatiecode archief: 0843-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Openbaar Soort toegang: Archief is niet geïnventariseerd Inhoud: De firma Dirk van der Zwan had een rederij en een visgroothandel. Relevante inventarisnummers: 29 Correspondentie, 1941-1956 Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: Nee

NAAM ARCHIEF: Zuid-Hollandsche Bierbrouwerij (ZHB) Identificatiecode archief: 0920-01 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: magazijnlijst Inhoud: De Zuid-Hollandsche Bierbrouwerij (ZHB) bestond van 1881 tot 1974 en was ooit de grootste brouwerij van Den Haag. De ZHB was in het bezit van een groot aantal hotels en café’s in het land. Hiermee was men verzekerd van een vaste afzet. In Den Haag bezat men onder meer Hotel Central (nu onderdeel van het Tweede Kamercomplex), Hotel Seinpost, De Nieuwe Doelen en het Zuid-Hollandsche Koffiehuis en een aantal café’s. Relevante inventarisnummers: Doos 10 Taxatierapport Hotel Central, met foto en tekeningen, 1944 Doos 11 Rapportenboek 'avondwacht', 1940 1941 Doos 13 Diverse stukken, pensioenfonds, verzekeringen, limonadefabriek Trio e.d., c. 1944- 1964

60

Doos 16 Journaal NV Hocama (Buitenhof), 1928-1942. Doos 16 Kasboek stoomwasserij Victoria, 1932-1946 Doos 17 Balansboek hotel de Schuur (Breda), 1944-1955 Doos 19 Notulen van de vergaderingen van gewone aandeelhouders, 1916-1952 Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Kuiperij Knoester Identificatiecode archief: 1126-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: Het archief is niet geïnventariseerd. Inhoud: Kuiperij Knoester te Scheveningen was de laatste kuiperij in Scheveningen. De kuiperij werd in 1894 opgericht. De kuiperij werd groot in de Scheveningse Vuurbaakstraat. Hier bleef de zaak tot in de Tweede Wereldoorlog gevestigd. In de oorlog kon het bedrijf niet worden voortgezet en moesten de machinerieën worden opgeslagen. Relevante inventarisnummers: Het archief is niet geïnventariseerd. Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: NV Drukkerij H.P. de Swart en Zn. Identificatiecode archief: 0755-01 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: NV Drukkerij H.P. de Swart en Zn. Had grote problemen tijdens de bezetting. Om de belangrijkste te noemen: de toenemende schaarste aan papier en inkt. Maar er waren ook momenten die wezen op een grote mate van solidariteit tussen de drukkersbedrijven onderling. Zo werd na het sluiten van de wapenstilstand speciaal gewerkt voor de collega- drukkers van verwoeste bedrijven in Rotterdam. In 1941 werden maatregelen van kracht om het verbruik van papier terug te dringen. Onder leiding van het Rijksbureau voor papier kreeg de groothandel vastgestelde hoeveelheden ter beschikking, die gebaseerd waren op de afname van papier in de jaren 1938-1939. Het duurde tot medio 1942 voor een distributieregeling werd getroffen voor de verdeling van papier over de grafische afnemers. De sectie grafische bedrijven van het Rijksbureau voor verwerkende industrieën nam de verdeling van papier zelf ter hand. Drukkerij De Swart kon tijdens de oorlogsjaren amper het hoofd boven water houden. Er werd verlies geleden en er was onvoldoende werk. De toekomst van het bedrijf stond op het spel. De jonge medewerkers waren weg of ondergedoken. De oudere medewerkers konden niet lang werken door ondervoeding. Het gebrek aan papier en elektrische stroom verlamde het bedrijf. Een belangrijke steun in de rug vormde in de oorlogsjaren de opdrachten van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), die verantwoordelijk was voor een groot deel van de totale omzet.

61

Relevante inventarisnummers: 1 Agenda’s en notulen van de buitengewone- en de gewone vergaderingen van aandeelhouders, alsmede de notulen van de vergaderingen van certificaathouders en de jaarverslagen van de directie, 1930-1989 11 Stukken betreffende de inschrijving bij het Rijksbureau voor de Verwerkende Industrieën, sectie Grafische industrie, alsmede betreffende het toekennen van een vergunning om de drukpersen en de zetmachines te gebruiken,1941 73 Couponbelastingregister, 1940-1941 74 Register voor de dividendbelasting, 1942 75 Stukken betreffende het vaststellen en het uitkeren van een schadevergoeding aan drukkerij De Swart naar aanleiding van het luchtbombardement op 3 maart 1945 (zie toelichting op pagina 30), 1945 87 Accountantsrapporten inzake het controleren van de boekhouding en het vaststellen van de jaarrekening van drukkerij De Swart (voorheen de firma H.P. de Swart & Zoon) over de jaren 1918-1945 98-100 Accountantsrapporten betreffende de winstoverzichten van drukkerij De Swart, 1940- 1942 198-203 Orderboeken, 1940-1945 221 Balansboek, 1912-1959 260 Drukwerken van drukkerij De Swart, 1936-1951 Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Drukkerij Lankhout Identificatiecode archief: 0894-01 Omvang: 0,24m1 Taal en schrift:Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: Het archief is niet geïnventariseerd. Inhoud: De Duitse bezetter dwong vader en zoon Lankhout, op grond van hun joodse afkomst, in 1941 de directie van de Drukkerij Lankhout te verlaten. Fred. Lankhout heeft in 1942 gepoogd via Zuid-Frankrijk bevrijd gebied te bereiken, maar is tijdens zijn vlucht gepakt en nadien doodgeschoten. De laatste aandeelhoudersvergadering kwam in 1942 bijeen, daarna is Rotterdamse NSB-er Schollaert als Verwalter in de drukkerij geplaatst. Na de Spoorwegstaking in 1944 kwam het bedrijf stil te liggen. Een verslag van de gebeurtenissen bij Drukkerij Lankhout tijdens de Tweede Wereldoorlog is opgenomen in de notulen van de algemene vergadering van aandeelhouders van 12 september 1945. Relevante inventarisnummers: Doos 2 Register van notulen, 1904-1962, hierin opgenomen een verslag van de gebeurtenissen bij Drukkerij Lankhout tijdens de Tweede Wereldoorlog (notulen van de algemene vergadering van aandeelhouders van 12 september 1945) Thema/thema’s: Jodenvervolging, Economisch leven, Spoorwegstaking, NSB Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Vennootschap onder firma T.C.B. ten Hagen, sedert 1912 NV Boekdrukkerij voorheen firma T.C.B. ten Hagen, sedert 1930 Ten Hagen's drukkerij en uitgeversmaatschappij NV

62

Identificatiecode archief: 0264-01 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: inventaris Inhoud: In 1822 vestigde Johannes Wenceslaus ten Hage (geb. te Utrecht in 1804) zich als boekverkoper in Den Haag en richtte in 1844 een drukkerij op. Hij gaf rooms-katholieke boeken en tijdschriften uit. De zaak werd in 1912 omgezet in een NV onder de naam 'Naamloze Vennootschap Boekdrukkerij voorheen Firma T.C.B. ten Hagen', bij de statutenwijziging van 1930 verkort tot 'Ten Hagen's Drukkerij en Uitgeversmaatschappij NV'. Behalve het katholieke dagblad 'De Residentiebode' werden bij Ten Hagen o.m. uitgegeven en gedrukt: religieuze boeken, tijdschriften over kunst, het tijdschrift Cobouw, het Algemeen Nederlandsch Advertentieblad, tijdschriften voor de middenstand, tijdschriften op het gebied van sport, nijverheidsonderwijs, bouwnijverheid, alsmede ontspanningslectuur (Dick Bos- serie). Relevante inventarisnummers: 7 Notulen van de vergaderingen van commissarissen, 1938-1947 10 Bijlagen bij de notulen van de commissarissen, 1943-1952 11 Stukken betreffende de algemene vergadering van aandeelhouders, 1931-1949 52 Jaarstukken (al dan niet door de accountant vastgesteld), met bijlagen, 1940-1949 56 Accountantsrapporten inzake de balans, winst en verliesrekening, 1931-1949 79-84 Grootboekvellen, journaalvellen en balansstukken, 1940-1945 104 Debiteurenboeken, 1938-1947 106 Register van bestellingen door particulieren en boekhandelaren van boeken en drukwerk, met vermelding van betaling, 1940-1943 140-141 Jaarrekeningen van de NV 'Paard en Paardenwereld', 'Ons Paard', 1934-1945 145 Grootboeken van de NV 'Paard en Paardenwereld', 1943-1950 172 Aantekeningen en documentatie (meest gefotografeerde documenten) inzake de geschiedenis van Ten Hagen en door Ten Hagen uitgegeven drukwerk, over de periode 1822 1944 Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: NV Drukkerij Trio Identificatiecode archief: 0805-01 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Archiefstukken ouder dan dertig jaar zijn openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Drukkerij Trio drukte in de Tweede Wereldoorlog publicaties voor de illegaliteit. Relevante inventarisnummers: 1-2 Notulen, met bijlagen, van de vergaderingen van commissarissen, 1912-1953 10-11 Notulen, met bijlagen, van de algemene vergadering van vennoten, 1914-1955 16 Notulen, met bijlagen, van de vergadering van vaste werklieden (arbeidsvennoten), 1942- 1970 19 Correspondentie van de Raad van Beheer met de commissarissen, 1929-1948 98 Jaarverslagen, 1898 1986

63

104 Dossier inzake de overname door drukkerij Trio van de handelsdrukkerij van Joh. D. Scherft, 1943-1944 131 Inventaris van roerende goederen, 1935-1966 132 Dossier inzake de vordering van metaal (lettermetaal) door de Duitse bezetter, 1943- 1944. 1 omslag. 133-135 Taxatierapporten ten dienste van brandverzekering en ter voldoening van het bepaalde bij art. 275 Wetboek van Koophandel, 1944-1955 154 Correspondentie met de Raad voor het Rechtsherstel inzake de opgave van aandelen en aandeelhouders voor de effectenregistratie, 1946-1956 162-163 Balansen, verlies en winstrekeningen, 1934-1952 166-167 Accountantsrapporten, 1936-1948195-196 Grootboeken, 1938-1942 201-202 Journalen, 1937-1942 216-217 Registers en stukken betreffende kostprijsberekening, 1932-1944 223-225 Verkoopboeken, 1936, 1941-1942 226 Stukken betreffende de aangifte voor de vennootschapsbelasting van drukkerij Trio, 1940-1979 230 Mededelingen van de directie aan het personeel, 1935-1956 242 Dossier inzake de benoeming van A.A.M. Stols tot adjunct directeur, later artistiek directeur en P.A. Bechtold tot lid van de Raad van Beheer, 1941-1944 267 Dossier inzake door een personeelslid gepleegde fraude, 1942-1943 268 Dossier inzake de verplichte tewerkstelling van personeel van Trio door de Duitse bezetter, 1943-1944 273-275 Voorbeelden van drukwerk van drukkerij Trio, 1897-1942 NB Visitekaartjes, enveloppen, formulieren, 'Van Trio aan zijn zakenvrienden', kalenders enz. 283 Tekeningen, ontwerpen, drukproeven en drukwerk van de grafisch ontwerper Stefan Schlesinger (1896-1944), ca. 1916-1942; met gedenkboekje over Schlesinger, gedrukt door drukkerij Trio, 1946 310-311 Stukken betreffende de verwerving en uitvoering van opdrachten voor het drukken van telefoongidsen, 1940-1954 312 Dossier inzake door Trio uitgevoerde drukopdrachten voor uitgeverij Roskam te Amsterdam, 1944-1949 323-328 Albums met Ex Libris plaatjes, gelukwensen, kerst en nieuwjaarswensen en trouw en geboortekaartjes, c. 1932-1959 Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: NV Mij. tot exploitatie van (tot 1926: het Dagblad,) de drukkerij en de papierwarenindustrie 'De Nieuwe Haagsche' (Drukkerij Voortvaren) Identificatiecode archief: 0765-01, inv.nr. 1-250 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: In 1913 werd te Den Haag de NV Het Christelijk Dagblad ‘De Nieuwe Haagsche Courant’ opgericht door enkele leden van de Anti-Revolutionaire Partij. De krant werd onder meer gedrukt door de NV Exploitaie Maatschappij van Dagbladen. Het drukken geschiedde niet naar tevredenheid van de oprichters van de krant, die in 1916 besloten om zelf een drukkerij te kopen. Het oog viel op de firma D. Scherrenberg in de Nieuwe Molstraat, een

64

papierwarenbedrijf, dat beschikte over een drukkerij voor het bedrukken van rollen pakpapier, papieren zakken enz. In december 1916 kocht de NV Het Christelijk Dagblad 'De Nieuw Haagsche Courant' van Hestertje Scherrenberg, weduwe van Martinus Mouw, de panden Nieuwe Molstraat 25-29 en Katerstraat 22 en het recht om gebruik te maken van de firmanaam 'Scherrenberg'. Zo ontstond een geheel nieuwe firma: de Naamloze Vennootschap Maatschappij tot exploitatie van het Dagblad, de Drukkerij en de Papierwarenindustrie ‘De Nieuwe Haagsche’. Wegens exploitatietekorten werd het dagblad in 1924 overgedragen aan directeur H. Diemer van het eveneens antirevolutionaire dagblad 'De Rotterdammer'. Hij zou De Nieuwe Haagsche Courant voortaan in Den Haag uitbrengen. Relevante inventarisnummers: NV Mij. De Nieuwe Haagsche 6 'Bescheinigung' en 'Ausweis' opgesteld door de Duitse bezetter voor het personeel van de NV Mij. De Nieuwe Haagsche; met lijsten van personeelsleden, 1943-1944 11 Stukken betreffende de aankoop door de NV Mij. De Nieuwe Haagsche van acht huizen en een overbouwde poort aan de Glasblazerslaan 15 37, 1942 1943; met retroacta, 1927-1929 23 Stukken betreffende het geschil tussen de NV Mij. De Nieuwe Haagsche en de erven Roosjen inzake het aandelenbezit in genoemde NV van wijlen de heer Roosjen en de vervallen verklaring van dit aandelenbezit door de afdeling Effectenregistratie van de Raad voor het Rechtsherstel, 1946 1962. 1 omslag. 27 Balansen en staten van winstverdeling, 1944-1959 47-48 Journalen, 1938-1946 50-51 Tabellarische kasboeken, 1942-1946 69 Bankboeken, 1939-1947 70 Memoriaal, 1917-1945 143-144 Verkoopboeken papierwaren, 1940-1943 145 Verkoopboek closetpapier, 1940-1946 Drukkerij 'Voortvaren' 219 'Orderboek', register van bestellingen, 1941-1942 Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Jac. P. Vrolijk BV Identificatiecode archief: 0969-01 Omvang: ca. 1m1 Taal en schrift: Openbaarheid: openbaar Soort toegang: papieren inventaris Inhoud: Archief van een Scheveningse onderneming voor scheepsbenodigdheden. Aan de firma is onder meer een zeilmakerij verbonden. Relevante inventarisnummers: Dozen 7, 11-12, 15, 17, 65, 67, 90 Financiële administratie Tweede Wereldoorlog Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Vereniging Loosduinse Veiling Identificatiecode archief: 0201-01 Omvang: 0,1m1

65

Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is openbaar Soort toegang: Papieren inventaris Inhoud: De Vereniging Loosduinse Veiling is opgericht in 1899. Westlandse, Rijswijkse en Loosduinse tuinders brachten hier hun gewassen ter veiling. De bezetting bracht grote veranderingen voor de tuinbouw. Groente en fruit kon niet meer rechtstreeks naar Duitsland worden vervoerd. Alle producten moesten worden overgepakt in . De vereniging verloor tijdens de bezetting de zelfstandigheid en noemde zich in 1942 nog slechts een verdeelkantoor. De hongerende stadsbevolking ging steeds vaker direct naar de tuinderijen in de hoop voedsel te bemachtigen. Het bestuur probeerde het vragen van woekerprijzen te voorkomen. Aan de leden werd toegestaan dat kleine hoeveelheden groente buiten de veiling om aan particulieren mochten worden verkocht. Tijdens het bombardement van 2 februari 1945 liepen de veilinggebouwen grote schade op. Relevante inventarisnummers: 10 Notulen van bestuursvergaderingen, 1934-1947 Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Coöperatieve Groenteveiling Loosduinen en omstreken Identificatiecode archief: 0201-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is openbaar. Soort toegang: Papieren inventaris Inhoud: De Coöperatieve groenteveiling Loosduinen en omstreken is op 18 juli 1919 opgericht nadat 118 leden uit de Vereniging Loosduinse Veiling waren getreden na een geschil tussen katholieke en protestantse leden. Westlandse, Rijswijkse en Loosduinse tuinders brachten hier hun gewassen ter veiling. De bezetting bracht grote veranderingen voor de tuinbouw. De vereniging verloor tijdens de bezetting de zelfstandigheid. In december 1941verbood de bezetter joodse handelaren op de veiling te kopen of te verkopen. De hongerende stadsbevolking ging steeds vaker direct naar de tuinderijen in de hoop voedsel te bemachtigen. Het bestuur probeerde het vragen van woekerprijzen te voorkomen. Aan de leden werd toegestaan dat kleine hoeveelheden groente buiten de veiling om aan particulieren mochten worden verkocht. In september 1945 verzocht het Militair gezag om tuindersglas voor de getroffen gebieden. Aan dit verzoek is op grote schaal medewerking verleend Relevante inventarisnummers: 26 Notulen van de vergaderingen van bestuur en commissarissen, 1933-1955 30 Notulenboek van de financiële commissie, 1938-1951 Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Slagerij Ch. Vierling, Schoolstraat 21 te Den Haag Identificatiecode archief: 1076-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands

66

Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Slagerij Charles Vierling is van ca. 1890 tot ca. 1953 in de Schoolstraat 21 te Den Haag gevestigd geweest. Relevante inventarisnummers: 1 'Copieboek', register met doorslagen van uitgaande brieven, 1912-1945 3 Correspondentie van Charles Vierling van persoonlijke aard, 1927, 1944-1945 Thema/thema’s: Economisch leven, Persoonlijke ervaringen Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Archief van het Openbaar slachthuis Identificatiecode archief: 0516-01 Omvang: ca. 3m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Het Openbaar Slachthuis van Den Haag was gevestigd in het Laakhavenkwartier. Het slachthuisbedrijf hield zich met een reeks van werkzaamheden beziggehouden. Allereerst was er natuurlijk de slachtfunctie, en daaruit voortvloeiende taken als de verwerking van mest en dierlijk afval. Tot die slachtfunctie behoorde ook het grootste gedeelte van de koeling in het koelhuis, waar de slagers hun vlees voor zekere tijd konden bewaren. Een deel van het Koelhuis werd commercieel geëxploiteerd en verhuurd voor de bewaring van fruit, groente, zuivelproducten en bloemen. De IJsfabriek. leverde ijs aan slagers in ’s-Gravenhage en omgeving ter koeling van hun vleesproducten. Ook de Keuringsdienst voor slachtdieren en voor vlees van de kring ’s-Gravenhage (Den Haag, Rijswijk, Voorburg, Leidschendam, Zoetermeer en Benthuizen) was opgenomen in de organisatie van het Openbaar Slachthuis. De Keuringsdienst controleerde het Slachthuis en de op het terrein gevestigde particuliere bedrijven, en een veelheid aan instellingen buiten het terrein, zoals slagerijen, supermarkten, vleeswarenfabrieken, vleesverwerkende industrieën, vleeswarendepots enz. Ook werden in dit kader hotels, restaurants, cafetaria's, kruideniers en zuivelbedrijven bezocht. Zelfs dierenwinkels vielen onder de controlebevoegdheid van de dienst. Op markten, in vleestransportauto's en stations werden gecontroleerd. Klachten van particulieren werden onderzocht en indien nodig trad men verbaliserend op. Relevante inventarisnummers: Ingekomen en minuten van uitgaande stukken,1908 1947 245 Behoeften in oorlogstijd 75, 220 Benoeming beheerder vijandelijk vermogen 224 Geldzuivering 82 Luchtbescherming(materialen) 150 Nederlandse Arbeidsfront 103, 155 Rijksbureau voor aardolieproducten 77 Rijksbureau voor chemische producten 1289Rijksbureau voor hout 288Rijksbureau voor huiden en leder 104Rijksbureau voor metalen

67

105, 275, 291 Rijksbureau voor Non-ferro metalen 290 Rijksbureau voor oude materialen en afvalstoffen 89, 106, 556 Rijksbureau voor Rubber 88 Rijksbureau voor de verwerkende industrie, sectie electronische industrie 87, 252 Rijksbureau voor de voedselvoorziening 284 Rijksbureau voor ijzer en staal 253 Rijkskeuringsdienst 186 Vordering dienstauto's voor Duitse Wehrmacht 187 Vordering voor geallieerden 270 Vordering slachthuispercelen 274 Zuivering aannemers 989-995, 1006-1007 Ingekomen en doorslagen van uitgaande stukken van directeur H.C.F.L. Warnecke, 1936-1945 770-771 Agenda's van ingekomen 'officiële' brieven en circulaires, 1939-1947 767-768 Agenda's van ingekomen 'gewone' brieven en circulaires, 1941-1949 N.B. Alle stukken, behalve die van gemeentelijke en rijks overheid. 778-779 Agenda's van uitgaande brieven, 1939-1946 742 'Contractenboek'; register van afgesloten contracten, 1931-1966 1886 Jaarverslagen, 1911-1945 2140 Verordeningen inzake de oprichting, het gebruik en het beheer van het Openbaar Slachthuis en de Keuringsdienst voor vee en vlees; met aanvullingen, 1910-1959 2138 Verordeningen op de heffing en invordering van rechten ten behoeve van het Openbaar slachthuis en de Keuringsdienst voor slachtdieren en vlees in de keuringskring ’s-Gravenhage, 1911-1979 845-846, 854-855, 1031-1032 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken betreffende personeelszaken, 1940-1945 976-977 Agenda's van ingekomen brieven van Burgemeester en Wethouders inzake personeelsaangelegenheden, 1907-1955 2061 Circulaires van de directie inzake personeelsaangelegenheden, 1939-1958 1063-1090 Personeelsdossiers, 1932-1980 633 Registers van mutaties in het personeelsbestand, 1926-1952 2016 Stukken betreffende de lonen en formatieplaatsen alsmede de omvang van het personeelsbestand, 1942-1980 1041. 'Arbeidslijsten'; lijsten houdende bekendmakingen inzake werktijdregelingen van werklieden en ambtenaren van het slachthuis en de keuringsdienst, 1921 1952. 1 omslag. 1930, 2035, 2039, 2043, 2070 Stukken betreffende de bezoldiging van het personeel, 1922- 1980 2173 Kwartaalstaten inzake de beloningen van personeel in bijzondere dienst, 1935-1980 980 Register van wijzigingen in de pensioengrondslagen en de premieberekening (gesplitst naar soort pensioen en gespecificeerd per werknemer), 1923-1945 2031 Stukken betreffende de bestraffing van personeelsleden naar aanleiding van overtredingen van het slachthuisreglement, 1940-1979 949 Doorslagen van uitgaande brieven van de directie aan de Vereniging tot Bevordering van het Slagersvakonderwijs inzake slagersvakcursussen, 1941-1942 753-755 'Technische rapporten'; rapporten opgemaakt door de technisch hoofdambtenaar inzake de dagelijkse technische gang van zaken op het slachthuisbedrijf, 1937-1947 954 Staten houdende een vergelijkend overzicht van de voorlopige uitkomsten, maandelijks cumulerend, 1932 1940 727-729 Registers van de balansen en verlies en winstrekeningen, 1938-1945 736 Grootboeken, 1939-1945

68

717-718 Sub-grootboeken, 1939-1949 701 Memoriaal, 1934-1947 684-686 Verkoopboeken van ijs en gedestilleerd water, 1929-1946 979 'Recapitulatieboeken'; registers houdende een jaarlijks totaaloverzicht van de werkzaamheden op het slachthuisterrein, 1936-1941 951 Maandstaten van geslacht en aangevoerd vlees, 1933-1940. 1 omslag. 952 Weekstaten van geslacht en aangevoerd vlees, 1940-1941. 1 omslag. 695-698 'IJsproductieboeken'; registers houdende een opgave van de ijsproductie, 1937-1948 899 Maandstaten van de keuringsdienst, 1944 1058-1062 Processen-verbaal opgemaakt door ambtenaren van de stadscontroledienst, 1929- 1946 2103 Registers van processen verbaal opgemaakt door de stadscontroledienst, 1936-1950 1005 Notulen van de van de vergaderingen van de dienstcommissie van het openbaar slachthuis en de keuringsdienst, 1939-1953 Thema/thema’s: Economisch leven, Zuivering Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Reformhuis Reurik Identificatiecode archief: 1117-01 Omvang: 0,5m1 (hele archief) Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: Het archief is niet geïnventariseerd. Inhoud: Herman Reurik opende in 1924 de eerste Haagse reformwinkel aan de Anna Paulownastraat 49. In 1937 werd besloten een winkel aan het Anna Paulownaplein 9 te beginnen. In de Tweede Wereldoorlog vielen de importmogelijkheden uit Duitsland weg. Het werd steeds moeilijker om goede producten te leveren. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog werd het Reformhuis Reurik omgezet tot Rode Kruiswinkel, waar onder meer Zweeds wittebrood en Engelse biscuits werden verdeeld. Relevante inventarisnummers: Het archief is niet geïnventariseerd. Thema/thema’s: Economisch leven, Vordering, Zuivering Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Vennootschap onder firma Peek en Cloppenburg, sedert 1900 de Maatschappij tot exploitatie van heeren- en kinderkleding, voorheen firma Peek en Cloppenburg Identificatiecode archief: 0260-01 Omvang: ca. 1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: papieren inventaris Inhoud: Archief van de firma Peek en Cloppenburg Relevante inventarisnumers: 85-90, 92-93, 96-105, 156-157, 159-160, 163, 167 Financiële administratie van de filialen Amersfoort, Amsterdam Dam, Amsterdam Kinkerstraat, Arnhem, Groningen, Den Haag, Leeuwarden, Leiden, Nijmegen, Rotterdam, Utrecht, 1933-1947 189 Notulen van de buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders, 1945 april 10

69

195-197, 200 Financiële administratie van de Maatschappij ‘de Dam’ tot exploitatie van onroerende goederen NV, 1940-1943 Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Hulpbank te ’s-Gravenhage Identificatiecode archief: 0022-01 Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Hulpbank te 's-Gravenhage werd opgericht op 25 april 1851 door 9 aanzienlijke ingezetenen van 's-Gravenhage, die nauwe betrekkingen onderhielden met het Departement 's- Gravenhage van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen. De bank verstrekte kleine kortlopende leningen aan particulieren. Relevante inventarisnummers: 14 Concept-notulen, 1940-1941 17 Jaarverslagen, 1853-1857, 1859-1863, 1865, 1867-1894, 1900-1926, 1928-1954 24 Stukken betreffende de toepassing van verordeningen van de bezetter, 1940-1943 26 Brieven van J.A. Sillem, thesaurier, aan de voorzitter betreffende een overeenkomst met het Rode Kruis tot het verstrekken van leningen aan ex-krijgsgevangenen, 1946 72 Kasboeken, 1941 sep 23 - 1947 aug 31 79 Bankboek, 1941 september 23-1948 augustus 80 Giroboek, 1941 september 23-1948 september 15 82-83 Journalen, 1929-1952 91 Grootboeken, 1935 – 1950 94 Balansboek, 1938-1948 99 Rapporten van de kascommissie, 1934-1937, 1939-1945, 1948 114 Aanvraagformulieren voor toegestane leningen, 1940 augustus 20-1947 115 Aanvraagformulieren voor geweigerde leningen, 1941-1953 154 Ontwikkeling en Organisatie van het Volkscredietwezen. Artikel in Economische Voorlichting nr. 25 van 23 juni 1944 blz. 628-635, 1944 Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Bankierskantoor Lissa & Kahn Identificatiecode archief: 1029-01 Omvang: ca. 1m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog had ingrijpende gevolgen voor NV Bankierskantoor van Lissa & Kann. Toch overleefde het bankiershuis de oorlog, zij het niet langer als zelfstandig bankierskantoor, maar in het bezit van de firma Hope & Co. Op 5 juni 1940 werd een drietal overeenkomsten gesloten, namelijk tussen J.H. Kann en Hope & Co.,

70

tussen J.H. Kann en Lissa & Kann en tussen Hope & Co. en Lissa & Kann. De reden dat J.H. Kann, enig aandeelhouder, zijn gehele aandelenbezit verkocht aan Hope & Co, was zijn debetpositie bij het bankierskantoor. In de overeenkomst van 5 juni 1940 wordt de belangrijke schuld die Kann had en dat het bankierskantoor aandrong op vereffening. Kann’s schuld was inmiddels opgelopen tot boven het nominale bedrag van zijn aandelenbezit. Daarnaast zal ongetwijfeld ook de Duitse dreiging een rol hebben gespeeld. De Duitse bezetting kwam hard aan bij de directie en commissarissen van Lissa & Kann. De bezetting bracht een tragische wending in het lot van de familie Kann. De familie moest afstand doen van het bankiersbedrijf, waaraan zij bijna anderhalve eeuw verbonden was. J.H. Kann en zijn broer E.M. Kann moesten onderduiken. E.M. Kann overleed in 1942. In datzelfde jaar overleden beide zoons Maurits en Johan in concentratiekamp Birkenau. De jongste zoon, Jaap, werd gearresteerd en via Westerbork naar Auschwitz vervoerd, waar hij januari 1944 stierf. J.H. Kann werd ook opgepakt en werd geplaatst in Westerbork en van daaruit getransporteerd naar Theresienstadt, waar hij in 1944 overleed. President-commissaris mr. J. Limburg, van Joodse afkomst, verkoos niet langer verder te leven onder de bezetter, waarmee een eind kwam aan zijn commissariaat van 25 jaar. Aan de verlangens van de bezetter werd voldaan om erger te voorkomen. Voor Lissa & Kann onstond al spoedig de dreiging van het aanstellen van een Verwalter indien de directie niet zou voldoen aan de Duitse eisen. Op grond van de Duitse verordening van de Rijkscommissaris van oktober 1940 moesten Joodse ondernemingen worden aangemeld bij de Wirtschaftprüfstelle. In geval van Lissa & Kann kon de Wirtschaftprüfstelle zich wel verenigen met de stappen tot Selbstarisierung die de directie had genomen. In de eerste jaren na de oorlog ging alle aandacht uit naar kwesties als rechtsherstel en afwikkeling van de erfenis van de familie Kann. Relevante inventarisnummers: 1 Notulen van de vergaderingen van aandeelhouders, 1906-1972 6 Notulen van de vergaderingen van de directie, 1933-1950 27 Correspondentie met de Generalkommissar für Finanz und Wirtschaft, wirtschaftprufstelle inzake registratie van Joodse ondernemingen en het verwijderen van Joden uit het bedrijfsleven, 1940-1942 28 Brieven uit de oorlog, gebundelde kopieën van brieven van J.H. Kann aan P.D Schuller tot Peursum en aan familieleden, alsmede een verslag van Lea Schweiger, op verzoek van P.D. Schuller tot Peursum, over de laatste levensjaren van de familie Kann, 1943-1945 29 Stukken betreffende de financiële afwikkeling van de nalatenschap van wijlen J.H. Kann en E.M. Kann met de erven, 1944-1947 33 Personeelstaten, circa 1916-1965 38 Balansboeken, 1940-1961 49 Register van winstbewijzen van N.V. Bankierskantoor van Lissa & Kann, 1906-1966 50 Overeenkomsten tussen Jacobus Henricus Kann, Eduard Martinus Kann en de commanditaire vennootschap Hope & Co inzake de verkoop van aandelen en winstbewijzen van N.V. Bankierskantoor van Lissa & Kann, 1940, 1941 51 Syndicatenregister, 1919-1951 52 Aandelenregister van N.V. Bankierskantoor van Lissa & Kann, 1906-1966 53 Positie van Cliënten, overzichten van de financiële positie van cliënten, 1944 55 Stukken betreffende het sluiten van een kredietovereenkomst tussen Hope & Co., N.V. Bankierskantoor van Lissa & Kann en de N.V. Trust- en Safe Maatschappij, 1940 70 Notulen van de vergaderingen van aandeelhouders van de Archipel Bank NV, 1916-1948 82-83 Balansboeken van de Archipel Bank NV, 1940-1946 85 Jaarverslagen van de NV Archipel Bank over de boekjaren 1918-1945, 1919-1946 87 Notulen van de vergaderingen van commissarissen van de Archipel Bank NV, 1936-1967

71

Thema/thema’s: Economisch leven, Jodenvervolging Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Vereniging voor de geld- en effectenhandel voor 's-Gravenhage e.o Identificatiecode archief: 0706-01 Omvang: Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: het archief is openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: In 1903 is in Den Haag de Vereniging voor de geld- en effectenhandel voor 's-Gravenhage e.o opgericht. De Vereniging had de beschikking over een eigen effectenbeurs, die na 1911 in de kleine Nobelstraat was gevestigd. In november 1941 voerde de Duitse bezetter een reorganisatie van het bedrijfsleven in. De Haagse vereniging werd opgenomen in een soort bedrijfsorganisatie en verloor voor een aantal jaren de privaatrechtelijke status. De vereniging werd een onderafdeling van de Amsterdamse. Ook de naam werd gewijzigd en zou tot 1953 luiden: Vereeniging voor den Haagschen Geld- en Effectenhandel, afdeeling 's-Gravenhage van de vereeniging voor den Effectenhandel (Bedrijfsgroep Effectenhandel). Van de vroegere Haagse vereniging was daarmee nauwelijks iets overgebleven: de Haagse beurs aan de Kleine Nobelstraat werd gesloten, het verenigingsbestuur werd door Amsterdam benoemd, de begroting moest ter goedkeuring aan Amsterdam worden voorgelegd en ook de contributie werd door Amsterdam geïnd. In 1946 werd de Amsterdamse effectenbeurs heropend. De Haagse beurs werd in dit jaar slechts opengesteld voor het verhandelen van staatfondsen. De leden van de Haagse vereniging kwamen in 1947 voor de eerste maal na vijf jaren bijeen. Relevante inventarisnummers: 4-5 Notulen van de bestuursvergaderingen, 1933-1959 12 Notulen van de Algemene Ledenvergaderingen, 1939-1942, 1947-1979 13 Register met presentielijsten van de Algemene Ledenvergaderingen, 1934-1985 17-18 Jaarverslagen, 1931-1940, 1946-1948, 1950-1958 26 Circulaires verzonden aan de leden, 1912, 1932-1947 27-30 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1939-1947 41 Ingekomen circulaires van de Bond voor den Geld- en Effectenhandel in de provincie, 1927-1941 42 Ingekomen circulaires van de Haagsche Bankiersvereniging, 1931-1941 43 Correspondentie met de Vereeniging voor den Effectenhandel, Bedrijfsgroep Effectenhandel te Amsterdam, 1947-1950 44 Statuten, statuten-wijzigingen en huishoudelijk reglementen van de Vereniging voor de Geld- en Effectenhandel voor 's-Gravenhage en omstreken, 1903-1982 45 Lijsten met namen van leden van de vereniging, 1903-1984 54 Begrotingen, 1944, 1958 60-65 Balansen en verlies- en winstrekeningen, 1940-1945 103 Ingekomen circulaires van de Vereeniging voor den Effectenhandel te Amsterdam betreffende het handelen in geld- en effecten op de beurs, 1940-1941 104 Verslag van het overleg met de Vereeniging voor den Effectenhandel te Amsterdam om te komen tot uitbreiding van de effectenhandel op de Haagse beurs, 1946 N.B. In 1946 was de Haagse beurs slechts geopend voor het verhandelen van staatsfondsen. 130 Reglement van orde van de Vereeniging voor den Effectenhandel, Bedrijfsgroep Effectenhandel, 1943

72

Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: G.L. Domhoff, kleermakerspatroon te 's-Gravenhage, als lid van de raden van beheer van de bedrijfsvereniging 'De centrale onderlinge' en de Verzekeringsmaatschappij individueele risico onderlinge (IRO), 1924-1943 Identificatiecode archief: 0283-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: geen Inhoud: Bedrijfsvereniging Relevante inventarisnummers: Doos 1 Notulen, correspondentie en financiële stukken, 1930-1943 Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Sociëteit 'Wij zorgen voor elkander' Identificatiecode archief: 0013-01 Omvang: 0,2m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Op 9 oktober 1823 werd voor de middenstand in 's-Gravenhage opgericht de Sociëteit onder de zinspreuk 'Wij zorgen voor elkander'. Het was een ziekenfonds waaraan verbonden een fonds tot uitkering bij overlijden. Als leden konden toetreden alle bewoners van 's- Gravenhage binnen de bebouwde kom (in 1870 ook zij die buiten de bebouwde kom op het grondgebied van 's-Gravenhage woonden; Scheveningen viel van meet af aan hierbuiten) tussen 18 en 55 jaar. Zij konden ook deelnemen voor hun kinderen van 5-18 jaar. 16 augustus 1941 vaardigde de Secretaris-Generaal van het Departement van Sociale Zaken een besluit uit betreffende het ziekenfondswezen (Verordnung 160/1941 in 'Verordnungsblatt für die besetzten niederländischen Gebiete, Stück 34, ausgegeben am 16 August 1941'). Deze verordening had de volgende inhoud: 1. Geneeskundige hulp, met inbegrip van specialistische hulp en tandheelkundige hulp, verloskundige hulp bij bevalling door een geneeskundige of vroedvrouw, alsmede verpleging in ziekenhuis of sanatorium; 2. Verstrekking van de noodzakelijke genees- en heelmiddelen, met inbegrip van de kunstmiddelen voor het voorkomen en de behandeling van ziekte of gebreken en voor het herstel der arbeidsgeschiktheid; 3. De geneeskundige verzorging moet worden verleend vanaf het begin der ziekte. De vereniging kon niet aan deze eisen voldoen, daarom besloot de algemene ledenvergadering van 3 september 1941 tot de ontbinding van de vereniging. Relevante inventarisnummers: 2 Agenda's, presentielijsten en convocaties betreffende de algemene vergaderingen, 1890, 1901-1920, 1941 16 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1916 - 1931, 1933, 1937 – 1941 18 Circulaires, 1859-1941 138 Krantenknipsels, 1859 en 1941

73

139 Modellen van formulieren, 1941, z.j. Thema/thema’s: Economisch leven, Steun en opvang Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Raad van beheer van de NV Gemengd bedrijf Haagsche Tramweg Maatschappij Identificatiecode archief: 0917-01 Omvang: ca. 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De gemeente en de HTM richtten op 28 december 1926 de NV Gemengd Bedrijf 'Haagsche Tramweg-Maatschappij' op. Hiermee kreeg de gemeente Den Haag de beschikking over de tramexploitatie en de autobusdiensten in Den Haag. Relevante inventarisnummers: 171-172 Stukken bevattende tijdelijke en blijvende dienstorders en mededelingen voor tramlijnen, gegeven door het hoofd Afdeling Vervoer, 1939-1947 199 Stukken bevattende mededelingen van het Hoofd Vervoersdienst betreffende tijdelijke en blijvende dienstorders voor buslijnen, 1940-1945 320 Herdenkingsuitgave 'De autobusdienst - HTM in de Tweede Wereldoorlog. De donkerste jaren van busvervoer. 1939-1946', 1985 Thema/thema’s: Vervoer Digitale inventaris aanwezig: ja

74

4. ONDERWIJS, KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN

NAAM ARCHIEF: Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen Identificatiecode archief: 0158-01 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen werd op 2 december 1874 geopend aan de Zwarteweg. De oorlogsjaren waren moeilijk. De opstal kwam er vrij goed af, maar de inventaris - zowel die van het Gebouw als die van de cinema Odeon - niet. Relevante inventarisnummers: 4 Notulen van de Algemene vergadering van aandeelhouders, 1934-1959 17 Notulen van Commissarissen en Bestuur, 1940-1955 30-31 Notulen van het Bestuur, 1937-1954 51-55 Klappers op de uittreksels van de correspondentie, 1941-1947 130-138 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1940-1945 166 Financiële jaarverslagen, 1899-1961 180-181 Dagstaten van het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, 1942-1955 249-252 Recetteboekjes van het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, 1940-1945 278 Theater Odeon, Girostrookje en losse kwitanties, 1944-1945 294 Proces verbaal van de op 8 februari 1943 in het Gebouw ingemetselde archiefstukken en waardevolle voorwerpen, 1943 Thema/thema’s: Kunsten, Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Tentoonstellingsgebouw Houtrust Identificatiecode archief: 0792-01 Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Openbaar Soort toegang: Niet geïnventariseerd Inhoud: Houtrust is op 29 oktober 1937 geopend als tentoonstellingshal met ijsbaan Hokij (Haagsche overdekte kunstijsbaan op Houtrust). Gebouw en ijsbaan komen zwaar gehavend de oorlog door. In 1945 herbouwen de Canadezen de ijsbaan voor eigen gebruik. Relevante inventarisnummers: Doos 2 Balans en verlies en winstrekening, 1944-1951 Doos 8 - bijeenkomst N.S.B. in Houtrust Dossiermap: ‘oorlogsschade’ met hierin los voornamelijk inventarissen en schattingen van de geleden schade aan het tentoonstellingsgebouw Houtrust en de ijsbaan en correspondentie hierover. Thema/thema’s: Oorlogsschade, NSB Digitale inventaris aanwezig: nee

75

NAAM ARCHIEF: De Haagse Kunstkring Identificatiecode archief: 0253-01 Omvang: ca. 1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Haagse Kunstkring is opgericht in 1891met het doel een trefpunt te worden voor de beoefenaren van allerlei kunsten, zoals schilderkunst, beeldhouwkunst, bouwkunst, kunstindustrie, fraaie letteren, toonkunst, grafische kunsten en de toneelspeelkunst. Relevante inventarisnummers: 6-7 Notulen van de algemene ledenvergadering, 1936-1948 11 Notulen van het algemeen bestuur, 1938-1949 16 Notulen van het dagelijks bestuur, 1939-1952 94 Ledenlijsten, (1937), 1939 – 1971 36-41 Jaarboeken, stukken, brochures en circulaires, verzameld ter herinnering aan de activiteiten en evenementen van de Haagse Kunstkring, 1939-1945 44-45 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1938-1945 64 Jaarverslagen, 1917-1971 65 Circulaires verzonden aan de leden, 1908 - 1955 108 Ingekomen en minuten van uitgaande brieven betreffende toetreding tot de Vereniging van Vrienden van de Haagse Kunstkring, 1938 - 1942 112-117 Zuivering 112 Stukken betreffende royementen, 1939 - 1943 113 Notulen, rapporten en verslagen van de zuiveringscommissie tot onderzoek naar het gedrag van leden tijdens de Tweede Wereldoorlog, 1945 114 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken van de zuiveringscommissie, 1945 115 Aantekeningen van een oriënterende bijeenkomst van de zuiveringscommissie met het Nationaal Instituut tot Hereniging van Nederland(ers) na de oorlog, 1946 116 Enquêteformulieren inzake aanmelding bij de Kultuurkamer door leden, 1945 117 Lijst van afgegeven legitimaties, 1945 - 1946 176 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken betreffende financiële aangelegenheden, 1940 - 1941, 180 Begrotingen, 1940-1948, 1959-1971 181 Balansen, 1940, 1946 - 1947 184 Financiële jaarverslagen van de penningmeester, 1940-1944 195 Verslagen van de kascommissie, 1942-1943, 1966-1970 225 Stukken betreffende de organisatie van tentoonstellingen, 1941-1944 243-247 Stukken betreffende de viering van het Vijftigjarig jubileum 243 Lijst van genodigden voor de jubileumvoorstelling "De Kersentuin" van A. Tsjechow gehouden in oktober 1940, in de Koninklijke Schouwburg, 1940 244 Teksten van redevoeringen, 1940-1941 245 Stukken betreffende de organisatie, 1940-1941 246 Stukken van de tentoonstellingscommissie "Haagse Kunstkring--Eindhoven" betreffende de organisatie en inrichting van de jubileumtentoonstelling, lopende van november 1941 tot januari 1942 in het Van Abbemuseum., 1941-1942 247 Krantenknipsels, 1941

76

389 Akte, verleden voor J.C.J. Waldorp, notaris te 's-Gravenhage, waarbij Hein von Essen als vertegenwoordiger van de vereniging, tezamen met zeven anderen opricht de stichting Algemeene Nederlandsche Kunstenaarsorganisatie, 1940 390 Petitionnement van de Algemeen Nederlandsche Organisatie van Kunstenaars, gericht aan de secretaris-generaal van het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, waarin hem de oprichting wordt meegedeeld en een verzoek tot medewerking "in het belang van het Vaderland" wordt gedaan, 1940 391 Ingekomen stukken van en minuten van uitgaande stukken aan de Nederlandse Federatie van Beroepsverenigingen van Kunstenaars, 1942-1945, 1949-1950 392 Stukken betreffende de vereniging Nederlandsch Steuncomité voor Beeldende Kunstenaars, 1944-1945 Eerste afdeling: schilder- en tekenkunst, beeldhouwkunst, grafische kunsten 402 Notulen, agenda's en presentielijsten, 1939 sep. 26 - 1940 aug. 30, 1942 jul. l - 1947 mei 20, 1954 feb. 2 - 1955 jul. 13, 1957 mrt. 5 - 1965 apr. 14, 1966 mei 11 - 1969 okt. 14, 1971 aug. 17 - okt. 19. 403-405 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1937-1945 426 Jaarverslagen, 1938-1971 Tweede afdeling: bouwkunst, toegepaste kunsten, mode, fotografie, filmkunst 447 Notulen, agenda's en presentielijsten, 1939-1971 450-452 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1938-1945 Derde afdeling: letteren, toneel, woordkunst, filmkunst, dans, pantomime, poppenspel 465 Notulen, agenda's en presentielijsten, 1895-1953 466 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1937-1946 472 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken van het bestuur, 1939-1942, 1946-1948 473 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken van de secretaris, Jan van Kasteel, 1940- 1942 474 Jaarverslagen, 1934-1970 476 Stukken betreffende de organisatie van de tentoonstelling "Limburg in de Nederlandsche Letteren", 1941 477 Programma's van letterkundige bijeenkomsten, 1940-1941 478 Stukken betreffende een kwestie met een lid wegens het accepteren van een literatuurprijs in oorlogstijd, 1947 Vierde afdeling: toonkunst 483 Notulen van de ledenvergadering, 1939-1968 485-487 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1938-1946 Thema/thema’s: Kunsten, Zuivering Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Schilderkundig genootschap onder de zinspreuk 'Pulchri Studio' Identificatiecode archief: 0059-01 Omvang: ca. 1m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Het Schilderkundig genootschap onder de zinspreuk 'Pulchri Studio' is in 1847 in Den Haag opgericht. Pulchri was sedert 1901 gehuisvest aan het Lange Voorhout 15.

77

Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog verzetten de Pulchri-kunstenaars zich aanvankelijk tegen de door de Duitsers ingestelde Kultuurkamer. Met andere Nederlandse kunstenaarsverenigingen werd overleg gepleegd en de Nederlandsche Organisatie van Kunstenaarsverenigingen (NOK) opgericht. Deze vereniging zou niet lang bestaan. In 1942 verloor Pulchri Studio de zelfstandigheid. Pulchri Studio moest zich alsnog aanmelden en Willy Sluiter, de voorzitter van Pulchri werd door de Duitse bezetter gedwongen in functie te blijven met enkele voorstanders van de aansluiting bij de Kultuurkamer. Vele leden zegden het Pulchri-lidmaatschap vervolgens op. Vanwege de samenwerking met de Duitse bezetter beëindigde koningin Wilhelmina in 1946 haar beschermvrouwschap en haar werkend lidmaatschap van Pulchri Studio. Het zou vijtig jaar duren totdat in 1996 haar kleindochter koningin Beatrix opnieuw bereid was het beschermvrouwschap op zich te nemen. Relevante inventarisnummers: 502-503 Notulen van de vergaderingen van het bestuur, 1938-1946 514-515 Notulen van de algemene ledenvergadering, 1931-1946 516 Presentielijsten algemene ledenvergaderingen, 1921-1945 588 Begrotingen, 1904-1966 592 Jaarverslagen, 1936 – 1962 604 Verkoopboeken van tentoongestelde werken, 1931 – 1954 613-614 Grootboeken, 1939-1946 632-634 Registers houdende opgave van de zaalhuur, 1938-1947 641 Manualen, 1939-1948 645 Balansboeken, 1941-1946 691 Notulen van de vergaderingen van de Centrale Commissie bestaande uit de afdelingsbesturen van de afdelingen Beeldende Kunsten, Nijverheidskunsten en Architectuur van Pulchri Studio, 1940 708 Ingekomen brieven van kunstenaars, 1867-1940, ca. 1950 806 Stukken betreffende de ballotage van kunstenaars die een lidmaatschap van Pulchri Studio wensen, 1931-1947 809 Stukken betreffende de ballotage van nieuwe kunstenaarsleden, 1931, 1943 810 Brief met een persoonlijke dankbetuiging van de dr. H.E. van Gelder naar aanleiding van zijn afscheid als voorzitter van Pulchri Studio, met een houtsnede van zijn zoon Dirk van Gelder, 1941 811 Stukken betreffende de verkiezing van een nieuw Pulchri-bestuur na de Tweede Wereldoorlog, 1945 812 Petitie van leden van Pulchri Studio waarin zij wensen dat een aantal leden van Pulchri Studio geroyeerd zullen worden naar aanleiding van hun gedrag in de Tweede Wereldoorlog, 1945 813 Formulieren van Pulchri Studio waarin de leden opgeven of zij aangesloten zijn geweest of een functie hebben gehad bij de Kultuurkamer, een ariërverklaring hebben ondertekend, in de tweede wereldoorlog werk hebben tentoongesteld, werk hebben verkocht aan het departement van VVK, deel hebben genomen tijdens Tweede Wereldoorlog aan reizen door Duitsland, deel hebben genomen aan tentoonstellingen in Duitsland en of zij lid zijn geweest van de NSB, de SS, en de Niederländisch-Deutsche Kulturgemeinschaft, 1945 814 Invitatiebiljet voor Winston L.S. Churchill, schilder, voor het lidmaatschap van Pulchri Studio, met ondertekening, 1946 815 Doorslag van een brief aan koningin Wilhelmina, waarin leedwezen wordt geuit met het besluit van de koningin om haar Pulchri-lidmaatschap op te zeggen, met een uiteenzetting over de houding van Pulchri Studio in de Tweede Wereldoorlog ten opzichte van de Duitse bezetter, 1946, met een circulaire van het bestuur waarin wordt uitgelegd dat koningin

78

Wilhelmina heeft bedankt als beschermvrouwe van Pulchri Studio, vanwege de aanmelding van Pulchri Studio tot de Kultuurkamer in de Tweede Wereldoorlog, (ca. 1946) 1039 Spaarbankboekjes van Pulchri Studio, 1941-1964 1324 Stukken betreffende de oprichting en activiteiten van de Algemeene Nederlandsche Kunstenaarsorganisatie en de NOK (Nederlandsche Organisatie van Kunstenaarsverenigingen), 1940-1941 1325 Register van notulen van het bestuur van de afdeling Bestuur van de NOK, 1940-1941 1326 Notitie van A. Boersma betreffende de geschiedenis van Pulchri Studio en de NOK in de Tweede Wereldoorlog, (ca. 1997) Thema/thema’s: Kunsten, Collaboratie Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Architectenbureau van J.J. Brandes (bekend onder de naam Co Brandes) Identificatiecode archief: 0166-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Archief van Jacobus Johannes ("Co") Brandes (1884-1955), architect. Relevante inventarisnummers: 11 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, ontvangen en opgemaakt als lid van de Haagsche Kunstkring, 1934-1941 12 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, ontvangen en opgemaakt als lid van de Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst (Bond van Nederlandse Architecten), 1935- 1955 15 Briefwisseling met de familie Voorhoeve en de directeur van de Dienst voor de Stadsontwikkeling, H.E. Suyver, betreffende de oorlogstoestand in 1944 en het bombardement op 3 maart 1945, 1944-1945 188 Stukken betreffende de vervaardiging van de Karel Doormanbank, later Canada- Hollandbank, ter herinnering aan de bevrijding in 1945, op het middenpad van de Valkenboslaan voor de Stichtingscommissie Monument Valkenboschlaan (Valkenboschlaan- comité), 1945-1948 Thema/thema’s: Kunsten, Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Koninklijk mannenkoor Die Haghe Sanghers Identificatiecode archief: 0652-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Het Koninklijk mannenkoor Die Haghe Sanghers is opgericht in 1917. Het predikaat ‘koninklijk’ dateert van 1946.

79

In 1940 geeft het orkest een concert ten bate van de zwaar gebombardeerde stad Rotterdam tezamen met het Rotte’s Mannenkoor. In 1942 staakt het orkest de uitvoeringen. De zangers gaan verder als als 'koor II' met uitvoeringen in de R.K. kerk aan de Elandstraat. Relevante inventarisnummers: 3 Notulen van de algemene ledenvergadering, 1935-1940 14-15 Ingekomen correspondentie, 1917-1946 33 Stukken betreffende de niet-jood verklaring van de leden der vereniging, 1940 70 Programma's van uitvoeringen waarbij het koor van Die Haghe Sanghers betrokken is geweest, 1939-1950 Thema/thema’s: Kunsten, Jodenvervolging Digitale inventaris aanwezig: Ja

NAAM ARCHIEF: Vereniging Het Residentie Orkest Identificatiecode archief: 0761-01 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Het eerst bekende concert van het "Residentie-Orkest" werd op 7 februari 1903 gegeven in het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen aan de Zwarteweg. Dit kreeg een vervolg in een serie zondagmiddagconcerten in de zaal van Diligentia. Als officiële oprichtingsdatum geldt het concert dat op 20 november 1904 in het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen plaatsvond. Belangrijk in de ontwikkeling van het orkest was de verzorging van zomerconcerten in de Scheveningse Kurzaal. Relevante inventarisnummers: 6-7 Notulen van het Algemeen Bestuur, 1938-1945 11-13 Jaarverslagen, 1943-1946 26-37 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, ieder pak is alfabetisch geordend op naam van de afzender of geadresseerde, 1939-1946 93 Ingekomen brieven van leden die hun verenigingslidmaatschap willen beëindigen, alfabetisch geordend op naam van de leden, 1940-1942 94 Stukken betreffende het opnieuw bijeenkomen van het Residentie Orkest na afloop van de Tweede Wereldoorlog, 1945 95 Enquête over het bestuur van het Residentie Orkest door het Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, doorslag, 1945 117-122 Registers met staten van uitbetaalde salarissen aan medewerkers van het Residentie Orkest, 1939-1945 206 Stukken betreffende het ontslag van Joodse musici, 1941 207 Lijst van een geldinzameling onder leden van het Residentie Orkest voor de heer Peterse, die tengevolge van het bombardement van 31 maart 1943 te Rotterdam ernstig schade leed, 1943 208 Stukken betreffende de zuivering van orkestleden, 1945-1948 210 Stukken betreffende de betaling van de salarissen van de Joodse orkestleden uit hun onderduikperiode, 1947-1950 708 Correspondentie met de Rijksradio Omroep "De Nederlandsche Omroep" over uitvoeringen van radio-concerten, 1943

80

709 Stukken betreffende de uitvoering van concerten in samenwerking met de Rijksradio Omroep "De Nederlandsche Omroep", 1943-1944 710 Stukken betreffende de uitvoering van concerten in samenwerking met de radio- omroep "Herrijzend Nederland", 1945 933 Register met namen van dirigenten, gastdirigenten en solisten bij het Residentie Orkest en lijsten van concerten en grammofoonplaatopnamen, bijgehouden door Petronella Alberts, altvioliste bij het Residentie Orkest, 1943-1961 1032-1033 Programma’s van concerten, 1938-1941 1042 Programma’s van concerten door solisten of andere orkesten in Den Haag, 1928-1941 1043-1044 Lijsten van werken van Nederlandse componisten uitgevoerd in de seizoenen 1941-1942 en 1942-1943, 1942-1943 1045-1046 Registers en dossiers met programma’s, werkenlijsten, lijsten met namen van dirigenten, met namen van solisten, lijsten met namen van absenties en de vervangers, en met namen van uitgevoerde werken, 1943-1946 1135 Tekst van de toespraak van A.C. Maaskant ter gelegenheid van de herdenking van het 40-jarig bestaan van het Residentie Orkest, 1944 1136 Programma van het herdenkingsconcert ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van het Residentie Orkest, 1944 1513-1514 Registers met krantenknipsels met recensies van concertuitvoeringen van het Residentie Orkest en betreffende overige gebeurtenissen bij het Residentie Orkest, 1942-1946 Thema/thema’s: Kunsten, Zuivering, Jodenvervolging Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Vereniging De Ambachtsschool te ’s-Gravenhage Identificatiecode archief: 0945-01 Omvang: 45m1, relevante archiefstukken ca. 8m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: beperkt openbaar Soort toegang: magazijnlijst Inhoud: Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog vielen onder het bestuur van Vereniging De Ambachtsschool te ’s-Gravenhage drie ambachtsscholen: 1e Ambachtsschool aan de Nieuwe Haven (geopend in 1873), 2de Ambachtsschool aan de De La Reyweg (geopend in 1921) en de 3de Ambachtsschool aan de Zwaardstraat in Scheveningen (geopend in 1931). Problemen met de Duitse bezetter ontstonden al in het eerste oorlogsjaar, toen de Duitsers eisten dat leerlingen in NSB-uniform in de school moesten worden toegelaten. Dit leidde op de scholen tot veel onenigheid tussen de jongeren. In verband met de aanleg van de Atlantikwall moest in 1943 op last van de bezetter de 3de Ambachtsschool in Scheveningen worden ontruimd. De meeste leerlingen van deze school volgden daarna onderwijs in een leegstaande gemeenteschool aan de Falckstraat, de overige scholieren vertrokken naar de 1e Ambachtsschool aan de Nieuwe Haven. Leraren en ouders brachten de schoolinventaris over naar de andere ambachtsscholen. De Duitsers verplichtten de schoolleiding wekelijks twee uur Duitse les in het schoolprogramma op te nemen. De leerlingen hebben zich sterk tegen deze lessen verzet, waardoor ze weinig succesvol waren. Om te vermijden dat na het overlijden van de directeur van de 1e Ambachtsschool de school onder leiding van een NSB’er zou komen te staan, besloot het schoolbestuur de directeur van de 3de Ambachtsschool ook tot directeur van de 1e Ambachtsschool te benoemen.

81

Het teruglopende schoolbezoek in 1944 werd veroorzaakt door de vordering van rijwielen door de bezetter, gebrek aan schoeisel, hongertochten door leerlingen en de angst van veel jongens opgepakt te worden tijdens razzia’s. Na de grote razzia in Den Haag op 20 november 1944 besloot de directie de ambachtsscholen te sluiten en de lessen te staken. Uit angst voor het wegvoeren van de machines in de school naar Duitsland hebben leraren en directie de meest waardevolle apparaten gedemonteerd en opgeborgen. Hierdoor zijn slechts weinig machines verdwenen. Na de bevrijding hebben de Binnenlandse Strijdkrachten de gebouwen van de 1e Ambachtsschool en de 2de Ambachtsschool bezet, zodat pas in de loop van 1945 de scholen weer in gebruik konden worden genomen voor het onderwijs. De lessen in de 3de Ambachtsschool zijn opnieuw in 1946 gestart. Relevante archiefstukken: -- Gedenkboek -- Notulen, 1938-1946 -- Register met aantekeningen van werkzaamheden van het bestuur, 1927-1954 -- Tabellarische kasboeken, 1940-1941, 1943-1944 -- Correspondentie, 1939-1946 -- Ambachtsscholen te ’s-Gravenhage, leerplannen, 1906-ca. 1944 -- Salarisrekeningen, pensioenstaten personeel 1e Ambachtsschool, Nieuwe Haven 95 Thema/thema’s: Onderwijs, Arbeidsinzet Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Vereniging ’s-Gravenhaagsche Vakschool voor Meisjes Identificatiecode archief: 0945-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: beperkt openbaar Soort toegang: magazijnlijst Inhoud: De ’s-Gravenhaagsche Vakschool voor Meisjes is in 1902 opgericht. Men startte met opleidingen voor huishoudster, kinderjuffrouw, kostuumnaaister, kamenier en dienstbode (later hulp in de huishouding genaamd). Verder was er een hele serie cursussen zoals koken, strijken, kostuumnaaien, huishoudkunde, maar ook handelsboekhouden en machineschrijven. De school aan Louise Henriëttestraat 10 werd op 25 november 1913 in gebruik genomen. Gedurende de mobilisatie werd de school door het Ministerie van Defensie gebruikt. In de bezettingstijd vestigde het rijk in de school de Opbouwdienst en vanaf oktober 1940 het Centraal Distributiekantoor. In deze tijd kon de school voor praktijklessen nog enkele lokalen van het schoolgebouw gebruiken. Voor administratie en onderwijs huurde de vereniging huizen in de omgeving, Bezuidenhout 93, 144 en Emmastraat 188. Tijdens het bombardement van het Bezuidenhout op 3 maart 1945 werden alle gebouwen die de school in gebruik had beschadigd. Relevante inventarisnummers: 187 Vereniging Vakschool voor Meisjes, minuten van uitgaande brieven, 1941, 1943, 1945- 1950 NB: zie ook Zie ook toegangsnummer: 0279-01 Thema/thema’s: Onderwijs Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF:

82

Commissie voor de verdeling van schoolruimte Identificatiecode archief: 1067-01 Omvang: 0,75m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: papieren inventaris Inhoud: De commissie werd op 20 april 1940 door de wethouder van onderwijs ingesteld om de schoolruimte te verdelen die door de vordering van schoolgebouwen door het leger krap was geworden. In de commissie zaten de rijksinspecteur van het lager onderwijs, de gemeentelijk inspecteur van het onderwijs en de waarnemend chef van de afdeling onderwijs van de gemeentesecretarie. De commissie bleef tot ver na de oorlog bestaan en werd in 1985 opgeheven. Relevante inventarisnummers: 1-4, 16-19 Thema/thema’s: Vordering, Onderwijs Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Commissie van advies voor de leerlingenbibliotheken der gemeentelijke scholen voor voorbereidend hoger en middelbaar onderwijs Identificatiecode archief: 1077-01 Omvang: 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De commissie is op 11 mei 1942 op last van de Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandse gebied ingesteld met het doel om advies te geven over de geschiktheid van boeken in de leerlingenbibliotheeken van de openbare scholen voor middelbaar en voorbereidend hoger onderwijs. In eerste instantie ging het om het verwijderen van boeken die ‘gevaren zouden opleveren voor de moraliteit van de schoolgaande jeugd’. In juli 1942 werd de taak van de commissie uitgebreid met het uitbrengen van adviezen over nieuw aan te schaffen boeken. Relevante inventarisnummers: 1 Stukken betreffende het instellen en het opheffen van de commissie, alsmede het benoemen en ontslaan van leden, 1942-1964 2 Notulen van vergaderingen, 1942-1964 3 Jaarverslagen, 1942-1964 4 Instructies van de Duitse bezetter betreffende verboden boeken, 1942-1944 5 Richtlijnen betreffende het bijwerken van de catalogus voor de leerlingenbibliotheek, 1942- 1949 6 Adviezen, uitgebracht aan burgemeester en wethouders, betreffende het verwijderen van boeken uit leerlingenbibliotheken, 1942-1947 7 Stukken betreffende bezwaren tegen het bestaan van de commissie, 1945-1964 11 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1942-1952 Thema/thema’s: Onderwijs, Censuur, Propaganda Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Gemeentelijk museum voor het onderwijs

83

Identificatiecode archief: 0538-01 Omvang: ca. 0,2m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: papieren inventaris Inhoud: Museum voor het onderwijs Relevante inventarisnummers: 36 Luchtbescherming, 1938-1945 69-72 Ingekomen rekeningen betreffende de vermeerdering van de collectie, 1940-1947 95 Kantooragenda met aantekeningen van bezoekende schoolklassen, 1943 Thema/thema’s: Kunsten, Onderwijs, Luchtbescherming Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Regenten der scholen van de Hervormde Gemeente (na 1958 Stichting scholen der Hervormde Gemeente) Identificatiecode archief: 0637-01 Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: In 1867 kregen de ‘Regenten van de Armenschool van de Hervormde gemeente’ de titel ‘Regenten der scholen van de Hervormde Gemeente’, omdat toen de Weeshuisschool onder bestuur van de regenten kwam. Vele scholen stonden onder het beheer van de regenten. Op 3 maart 1945 is het gebouw van de Sint Annastichting gebombardeerd. Deze instelling droeg zorg voor de verpleging ongehuwde zwangere vrouwen. De Ds. D.J. Karresschool aan de Naarderstraat is na het bombardement gevorderd voor de opvang van de vrouwen van de Sint Annastichting. De Sint Annastichting is nog een aantal jaren na de oorlog in het schoolgebouw gebleven. Na het vertrek van de Sint Annastichting kwam de school op 15 april 1951 weer voor de leerlingen van de Ds. D.J. Karresschool beschikbaar. Bij het bombardement van het Bezuidenhout ging de hele financiële administratie van de Regenten der scholen van de Hervormde Gemeente verloren. Relevante inventarisnummers: 4-5 Notulen van de bestuursvergaderingen, 1920-1951 11 Notulen van de vergaderingen van het bestuur met de hoofden van de scholen, 1945-1972, 1977 7 Brieven en circulaires van het bestuur aan de schoolhoofden, 1921-1942 18 Correspondentie met het rijksschooltoezicht voor het lager onderwijs, inspectie ’s-Gravenhage, 1936-1958 19 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken; met agenda, 1937-1944 20 Minuten van uitgaande stukken, 1941-1955 21 Ingekomen brieven betreffende de kleuterscholen, 1944-1949 22 Minuten van uitgaande brieven betreffende de kleuterscholen, 1945-1949 33 Jaarverslagen, 1844,-1933, 1943, 1964-1977 196 Stukken betreffende zuivering van het onderwijzend personeel na de oorlog, 1945-1968 412 Dossier betreffende de Ds. D.J. Karresschool; met hiaten, 1946-1979 Thema/thema’s: Onderwijs, Oorlogsschade, Zuivering Digitale inventaris aanwezig: ja

84

NAAM ARCHIEF: Hulpvereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs te Scheveningen, nadien Vereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs Identificatiecode archief: 1378-01 Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Op 13 november 1885 is in Scheveningen de Hulpvereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs te Scheveningen. Deze ‘Hulpvereeniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs’ kreeg op 22 juli 1886 bij Koninklijk Besluit officiële erkenning. Diverse Scheveningse scholen vielen onder de verantwoordelijkheid van deze schoolvereniging. In september 1938 namen grenadiers een deel van de Rehobothschool gedurende een maand in gebruik in het kader van de kustverdediging. Alle Scheveningse scholen kregen in 1939 inkwartiering. Tijdens de bezetting betrok de Wehrmacht de Rehobothschool. De school zou ernstige schade oplopen tijdens de bezettingtijd. Het bestuur van de Vereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs in Scheveningen weigerde in september 1941 joodse kinderen van hun scholen te verwijderen. Joodse jongens kregen vanaf september 1941 gymles in De Savornin Lohmanschool. Op last van de bezetter moest vanaf het najaar van 1942 Scheveningen worden ontruimd. De leerlingen van de MULO kregen ruimte in de Groen van Prinstererschool. De bewaarschool kreeg ruimte in de rooms-katholieke school in de Linnaeusstraat. De Bethelschool bleef open. Een aantal niet-geëvacueerde kinderen van de Rehobothschool werd hier ondergebracht. Vanaf januari 1945 tot aan de bevrijding is er geen onderwijs gegeven. Relevante inventarisnummers: 1 Jaarverslagen en notulen van algemene ledenvergaderingen, 1913-1985 19-20 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1939-1949 41-42 Jaarrekeningen, 1927-1962 Thema/thema’s: Onderwijs, Mobilisatie, Evacuatie, Vordering, Jodenvervolging Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Sint Willibrordusvereniging Identificatiecode archief: 0963-01 Omvang: 40m1 totale archief Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Het archief is niet geïnventariseerd. Inhoud: Vanaf het midden van de negentiende eeuw beheerde de Sint Willibrordusvereniging scholen voor rooms-katholiek onderwijs in Den Haag. Het bestuur zag zich in de Tweede Wereldoorlog niet alleen geconfronteerd met gevorderde scholen door de Duitse bezetter, maar ook verwoeste of zwaar beschadigde scholen. Nadat het Aloysiuscollege de school aan de oostduinlaan voor het Duitse leger had moeten ontruimen, stelde de Sint Willibrordusvereniging voor de leerlingen van deze school het gebouw aan de Frederikstraat beschikbaar. De kinderen van deze school werden samengevoegd met die van

85

de Oude Molstraat. Ernstig voor het scholenbestand was het bombardement op het Bezuidenhout op 3 maart 1945. De drie scholen aan de Paulinastraat (bewaarschool, lagere school en Muloschool) gingen bij dit bombardement geheel verloren. De hoten bewaarschool aan de gerard Doustraat werd zwaar beschadigd door plunderingen van hout tijdens de Hongerwinter. Relevante inventarisnummers: Het archief is niet geïnventariseerd. Thema/thema’s: Onderwijs, Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: Nee

NAAM ARCHIEF: (Eerste) Stedelijk Gymnasium, sedert 1946 Gymnasium Haganum Identificatiecode archief: 0542-01 Omvang: 4m1 (totale archief) Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: In 1907 kreeg het Eerste Stedelijk Gymnasiun een terrein aan de Laan van Meerdervoort. Hierop liet de gemeente een schoolgebouw in Hollandse neo renaissancestijl neerzetten. In 1940 werd het Eerste Gymnasium weer Gemeentelijk Gymnasium werd. In 1942 verklaarde de Duitse bezetter dat de leerlingen van Dalton-HBS voor meisjes (Stadhouderslaan 84) moesten worden geëvacueerd. De leerlingen en de leerkrachten weken uit naar het Gymnasium Haganum aan de Laan van Meerdervoort 57. In 1946 kreeg de school de naam Gymnasium Haganum. Relevante inventarisnummers: 8 Notulen van de lerarenvergaderingen, 1944-1945 3 Verslagen over de toestand van het Gymnasium uitgebracht aan de rijksoverheid, sedert 1930 vragenlijsten voor het onderwijs, minuten, 1878-1967 4 Lijsten van gegevens ten behoeve van het verslag omtrent het voortgezet onderwijs te 's- Gravenhage, minuten, 1926-1948 5 Verslagen van de werkzaamheden van de lerarenvergadering uitgebracht aan de rijksoverheid, minuut, 1923-1960 11 Stukken betreffende de uitvoering van maatregelen van de bezetter, 1940-1943 36 Register met namen van de leerlingen, 1838 oktober 8-1862 augustus; vanaf 1 september 1862 register waarin de leerlingen zelf hun naam gezet hebben, 1862 september-1908 augustus; met lijst van leraren, 1838-1943, en aantekeningen over de geschiedenis van de school, 1838-1943 89 Mededelingen voor de cursus, 1942-1962 115 Verslagen van bijeenkomsten met ouders uitgebracht aan het gemeentebestuur, minuten, 1944-1965 155 Stukken afkomstig van het comité plaatsing gedenksteen voor gevallenen in de Tweede Wereldoorlog, 1945-1947 Thema/thema’s: Onderwijs Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: College van curatoren van het gymnasium, sedert 1917 de gymnasia, sedert 1946 het Gymnasium Haganum, (1816) 1838-1968

86

Identificatiecode archief: 0495-01 Omvang: 4m1 (totale archief) Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: In 1907 kreeg het Eerste Stedelijk Gymnasiun een terrein aan de Laan van Meerdervoort. Hierop liet de gemeente een schoolgebouw in Hollandse neo renaissancestijl neerzetten. In 1940 werd het Eerste Gymnasium weer Gemeentelijk Gymnasium werd. In 1942 verklaarde de Duitse bezetter dat de leerlingen van Dalton-HBS voor meisjes (Stadhouderslaan 84) moesten worden geëvacueerd. De leerlingen en de leerkrachten weken uit naar het Gymnasium Haganum aan de Laan van Meerdervoort 57. In 1946 kreeg de school de naam Gymnasium Haganum. Relevante inventarisnummers: 31 Jaarverslagen van het College van Curatoren over de jaren 1839-1961 109 Stukken betreffende de verwijdering van boeken uit de leerlingenbibliotheek, 1943-1946, 1948 Thema/thema’s: Onderwijs Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: HBS met vijfjarigen cursus, sedert 1901 Eerste HBS met vijfjarigen cursus, sedert 1948 Thorbecke HBS Identificatiecode archief: 0545-01 Omvang: 0,2m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: papieren inventaris Inhoud: De Eerste HBS met vijfjarigen cursus was sinds 1913 gevestigd aan de 3e Van den Boschstraat 22 (thans Theresiastraat 8). Tijdens de Tweede Wereldoorlog gingen de lessen door tot aan het bombardement op het Bezuidenhout op 3 maart 1945. Het schoolgebouw was zwaar beschadigd, alleen de rechtervleugel bleef bruikbaar. Een deel van de leerlingen moest lessen gaan volgen in de MULO-school aan de Van der Parrastraat. Na de oorlog is het schoolgebouw hersteld en in 1946 opnieuw in gebruik genomen. Relevante inventarisnummers: 29 Jaarverslagen, 1926-1966 47 Notulen van lerarenvergaderingen, 1933-1957 51 Stukken betreffende het Luchtbeschermingsplan van de school, 1944 343 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken bij de MULO Van der Parrastraat, (1942) 1945-1965 Thema/thema’s: Onderwijs, Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Eerste HBS (voor jongens) met driejarige cursus, sedert 1921 Vijfde HBS, sedert 1948 Dalton HBS, sedert 1956 Dalton Lyceum, vervolgens Daltonscholengemeenschap Identificatiecode archief: 0554-01

87

Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: papieren inventaris Inhoud: In november 1942 verklaarde de Duitse bezetter het terrein waar de Vijfde HBS lag aan de Aronskelkweg tot ‘Sperrgebiet’. De leerlingen en de leerkrachten weken uit naar een schoolgebouw in de Vlierboomstraat. In juli 1945 keerde men weer terug naar het door Duitsers onttakelde schoolgebouw. Relevante inventarisnummers: 5 Notulen, 1937-1946 9 Brievenboek, 1937-1949 10 Agenda’s van ingekomen stukken, 1934-1948 12 Correspondentie, 1945-1948 48 ‘Mededelingenboek’, register met circulaires van de rector aan de docenten, 1943-1964 Thema/thema’s: Onderwijs, Evacuatie, Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: HBS voor meisjes, sedert 1917 Eerste HBS voor meisjes, sedert 1932 Lyceum voor meisjes, sedert 1938 Dalton-HBS voor meisjes Identificatiecode archief: 0193-01 Omvang: 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: papieren inventaris Inhoud: De Dalton-HBS voor meisjes was sinds 1935 gevestigd aan de Stadhouderslaan 84. In 1942 verklaarde de Duitse bezetter dat de leerlingen van Dalton-HBS voor meisjes moesten worden geëvacueerd. De leerlingen en de leerkrachten weken uit naar het Gymnasium Haganum aan de Laan van Meerdervoort 57. Relevante inventarisnummers: 43-48 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1940-1945 68 Jaarverslagen, 1932-1965 110 Mededelingen en boekenlijsten, 1938-1939, 1944-1945 154-155 Notulen van lerarenvergaderingen, 1938-1946 Thema/thema’s: Onderwijs, Evacuatie, Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Tweede gemeentelijk gymnasium, sedert 1940 lyceum, sedert 1946 Maerlantlyceum Identificatiecode archief: 0683-01 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: papieren inventaris Inhoud:

88

Het schoolgebouw is gevestigd aan de Bildersstraat 9. In januari 1942 kwam de 6e HBS- Nieuwe Duinweg, die het gebouw moest ontruimen inwonen bij het Maerlantcollege. Schooltijden en lesrooster werden aangepast, zodat beide scholen van het gebouw aan de Bildersstraat gebruik konden maken. Eind december 1943 moest op last van de Duitse bezetter de vesting Clingendael worden ontruimd en vond de school onderdak in de HBS-3e Van der Bosschestraat. Van januari tot 10 april 1945 vonden geen lessen plaats. Na die datum startte de school opnieuw in de HBS-Raamstraat. Relevante inventarisnummers: 5 Exemplaren van vervaardigde stencils, 1941-1948 9 Stukken betreffende de luchtbescherming, 1942-1943 10 Mededelingen van de rector aan de leraren, 1944-1952 18 Registers van ingekomen en uitgaande stukken, 1917-1942, 1948-1954 20-21 Correspondentie gewisseld met instellingen, particulieren e.d., 1931-1948 25-27 Correspondentie gewisseld met de Gemeente, 1937-1948 29-31 Correspondentie gewisseld met het Curatorium, de Inspectie en het Ministerie, 1940- 1948 47 Kasboek, 1942-1950 142 Verklaringen van het personeel dat het hem/haar bekend is het verbod om in de school iets te doen, mede te delen, te behandelen of toe te laten, dat de overheidsinstanties aanstoot zou kunnen geven, 1940 143 Verklaringen van het personeel dat de verordeningen en bepalingen van de Rijkscommissaris nagekomen zullen worden, 1941 Thema/thema’s: Onderwijs Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Zesde HBS met vijfjarigen cursus aan de Nieuwe Duinweg (dit is de latere S.G. Johan de Witt) Identificatiecode archief: 0636-01 Omvang: 4m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Zesde HBS met vijfjarigen cursus is opgericht in 1922. Vanaf 1926 was de school gevestigd aan de Nieuwe Duinweg. Toen Scheveningen in 1942 door de bezetter tot spergebied werd verklaard, namen Duitse militairen het schoolgebouw aan de nieuwe Duinweg in gebruik en moesten leerlingen en leerkrachten het pand verlaten. De verdreven schoolpopulatie vond onderdak bij de HBS-Bilderstraat (het latere Maerlantlyceum). In september 1943 besloot de burgemeester van Den Haag als bezuinigingsmaatregel de Zesde HBS officieel op te heffen. De leerlingen en docenten werden na deze sluiting ondergebracht bij diverse Haagse scholen, maar het merendeel bleef lessen volgen en geven aan de HBS- Bilderstraat. Ook in de Bilderstraat kon men niet lang blijven, omdat na de afsluiting van de vesting Clingendael door de Duitsers, de school werd verplaatst naar de 3e Van der Bosschestraat. Toen ook hier het onderwijs niet kon worden voortgezet, vonden de leerlingen nog enige tijd onderdak bij de HBS-Raamstraat. Razzia’s en de hongerwinter maakten in januari 1945 hieraan ook een einde. Na de bevrijding bleek het schoolgebouw aan de Nieuwe Duinweg zwaar beschadigd. De Zesde HBS werd opnieuw opgericht als dependance van de

89

HBS-Beeklaan. Vanaf 1948 was de school weer zelfstandig onder de naam Johan de Witt- HBS. Relevante inventarisnummers: 24 Verslagen van de vergaderingen van vakleraren, 1922-1941 27 Correspondentie, 1936-1941 29 Correspondentie met de gemeente, 1925-1943 31 Jaarverslagen (klad), 1922-1942 32 Statistische verslagen van de toestand van de school, 1922-1942 33 Correspondentie betreffende leerlingen en de oudervereniging, 1928-1942 34 Correspondentie met (oud)leerlingen die zijn ingeschakeld bij de "Arbeidseinsatz" in Duitsland, 1943-1944 36-37 Verzamelstaten van rapportcijfers, cursusjaren, 1934-1943 41 Stukken betreffende het eindexamen, 1936-1943 42 Circulaires betreffende de cursus aan de zesde Hogere Burgerschool, 1936-1943 43 Formulieren en stukken betreffende het toelatingsexamen, 1941-1943 44 Correspondentie betreffende de benoeming en het ontslag van docenten, 1922-1943 45 Correspondentie over niet onderwijzend personeel, 1922-1943 47 Inventaris van voorwerpen in gebruik bij de school, 1922-1947 Thema/thema’s: Onderwijs, Evacuatie, Arbeidsinzet Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Openbare school voor ULO Laan 5, later Bezemstraat 1 Identificatiecode archief: 0873-01 Omvang: 0,36m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Het archief is niet geïnventariseerd. Inhoud: In 1941 bepaalde de Duitse bezetter dat joodse kinderen niet meer in een klas met niet-joodse kinderen mochten zitten. Jonge joodse kinderen mochten vanaf september 1941 alleen nog maar naar de schoolgebouwen aan de Bezemstraat 1-3 of de Duinstraat 10 in Scheveningen. Vanaf 1 december 1942 moesten alle lagere schoolkinderen naar de Bezemstraat. Relevante inventarisnummers: het archief is niet geïnventariseerd. Thema/thema’s: Onderwijs, Jodenvervolging Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Joods lyceum Fisherstraat, sedert 1943 Joodse inrichting voor voortgezet onderwijs Identificatiecode archief: 0147-01 Omvang: 0,75m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: openbaar Soort toegang: papieren inventaris Inhoud: In 1941 bepaalde de Duitse bezetter dat joodse kinderen niet meer in een klas met niet-joodse kinderen mochten zitten. Jonge joodse kinderen mochten vanaf september 1941 alleen nog maar naar de schoolgebouwen aan de Bezemstraat 1-3 of de Duinstraat 10 in Scheveningen. Voor de joodse kinderen die al op deze scholen zaten, was dit minder erg. Maar al die andere

90

kinderen moesten van hun eigen lagere (basis)school af. Vanaf 1 december 1942 moesten alle lagere schoolkinderen naar de Bezemstraat. De oudere joodse jongens en meisjes mochten alleen nog maar naar het Joods Lyceum in de Fischerstraat 135. Een aantal joodse leraren die van de Duitsers niet meer mochten werken op hun oude scholen ging hier onderwijs geven. Ook joodse professoren die bij de universiteit waren ontslagen, gingen op het Joods Lyceum lesgeven. Het was voor sommige kinderen moeilijk de school te bereiken. Joodse kinderen mochten niet meer de tram gebruiken. Zij moesten vanuit heel Den Haag en vanuit Rijswijk fietsen of lopen naar hun school. In 1942 moesten alle joden hun fietsen inleveren. De kinderen konden alleen nog maar lopend naar school. Relevante inventarisnummers: hele archief is relevant Thema/thema’s: Onderwijs, Jodenvervolging Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Tymstra's scholen, sedert 1924 NV Tymstra's scholen, sedert 1947 Stichting tot voortzetting van Tijmstra's scholen, later Stichting Tijmstra Atheneum Identificatiecode archief: 0653-01 Omvang: Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Op 1 september 1899 begon Frans (Sybren) Tijmstra zijn Middelbare School voor Handel en Administratie in de panden Laan van Meerdervoort 104 106. Omstreeks 1919 werd verhuisd naar de Sweelinckstraat 17, waaraan later de panden op de nummers 13, 15 en 19 toegevoegd werden. In september 1924 werd de organisatievorm omgezet in de Naamloze Vennootschap "Tijmstra's Scholen". De uit de directie (of het dagelijks bestuur) en het personeel afkomstige aandeelhouders benoemden de leden van de Raad van Commissarissen. In 1936 had de directeur meer dan de helft van de aandelen in handen, terwijl zijn dochters Nini (later mevrouw Koning) en Edna obligaties ten laste van de N.V. bezaten. In de Tweede Wereldoorlog heeft een noodschool in Voorburg bestaan, terwijl er van 4 oktober 1943 tot augustus (?) 1945 inkwartiering was door de MULO-school van het Haagsche Genootschap van de Antonie Duyckstraat 126. Relevante inventarisnummers: 3 Notulen van de vergaderingen van directeuren van Hoogere Burgerscholen Kring Den Haag en van enige directeuren van Hoogere Handelsscholen, 1931, 1941 4 Notulen van de vergaderingen van docenten en/of niet-onderwijzend personeel, 1943, 1981. 15 Ingekomen stukken bij het bestuur van de school van het ministerie van onderwijs, 1924- 1945 Thema/thema’s: Onderwijs Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Hogere Zeevaartschool te Scheveningen Identificatiecode archief: 1133-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands

91

Openbaarheid: Openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Op 14 juni 1918 adviseerde het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Den Haag aan de gemeenteraad om een school voor de opleiding van stuurman ter koopvaardij op te richten. Haagse scholieren moesten tot dan toe naar Amsterdam, Rotterdam of Vlissingen om een dergelijke opleiding te volgen. De gemeenteraad nam op 17 juni 1918 dit advies over. In het nieuwe gebouw van de Visserijschool aan de Vissershavenweg te Scheveningen vond de Hogere Zeevaartschool onderdak. In de Tweede Wereldoorlog werd het school gevorderd door de Duitse bezetter. Relevante inventarisnummers: 2 Jaarverslagen van de Commissie van Toezicht op de Visserijschool en de Zeevaartschool, 1919, 1932-1957 Thema/thema’s: Onderwijs, Vordering Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Vereniging 's-Gravenhaagsche Vakschool voor Meisjes Identificatiecode archief: 0279-01 Omvang: 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: In 1902 is de vereniging 's-Gravenhaagsche Vakschool voor Meisjes opgericht. Dit was de opvolger van de vereniging Haagsche Kookschool. Het bestuur van deze vereniging vond dat er duidelijk behoefte was aan de nieuwe school waar een vakopleiding aan meisjes zou worden gegeven. Na 1913 tot aan de mobilisatie werd les gegeven aan de Louise Henriëttestraat 10. Gedurende de mobilisatie werd de school door het Ministerie van Defensie gebruikt. In de bezettingstijd vestigde het rijk in de school de Opbouwdienst en vanaf oktober 1940 het Centraal Distributiekantoor. In deze tijd kon de school voor praktijklessen nog enkele lokalen van het schoolgebouw gebruiken. Voor administratie en onderwijs huurde de vereniging huizen in de omgeving, Bezuidenhout 93, 144 en Emmastraat 188. In het begin van de bezetting bleef het onderwijs nog redelijk draaien. Zelfs herdacht de vereniging in 1942 nog het 40-jarig bestaan van de school met enkele feestelijkheden. De bezetting bracht voor het leerplan veranderingen In 1943 werd het leerplan van het algemeen vormend onderwijs uitgebreid met zang, gymnastiek en Duits. Door de invoering van een nieuwe leerplichtwet nam het aantal leerlingen weer toe. In de laatste jaren van de oorlog leed het onderwijs veel onder de bezetting. Er was gebrek aan voedsel en brandstoffen, terwijl de slechte vervoersmogelijkheden schoolverzuim veroorzaakten. Een ramp voor de school was het bombardement van het Bezuidenhout op 3 maart 1945. Alle gebouwen die de school in gebruik had werden hierbij beschadigd. Na de bevrijding konden alleen de panden Bezuidenhout 93 en 144 na herstelwerkzaamheden weer in gebruik worden genomen. Voor lessen gebruikte de vereniging tijdelijk het schoolgebouw Hoefkade 99 en tijdelijk Hoefkade 322. Bij het bombardement was de school ook het meeste lesmateriaal kwijtgeraakt. Wat gered werd, verdween vlak na de bevrijding. In de eerste jaren na de oorlog stelden andere scholen lesmateriaal beschikbaar en kreeg de school lesmateriaal van bedrijven. Vooral door het ver uit elkaar liggen van de gebouwen draaide het onderwijs in de jaren na de oorlog moeilijk. De

92

plannen voor nieuwbouw waren er wel, maar de verwezenlijking moest nog wachten op de totstandkoming van het opbouwplan voor het Bezuidenhout. Relevante inventarisnummers: 8 Notulen van de algemene vergaderingen, 1902-1978 14-15 Notulen van de bestuursvergaderingen, 1935-1943 20-21 Notulen van de geheime vergaderingen van het bestuur, 1930-1941 22 Notulen van de vergaderingen van bestuur, directie en onderwijzend personeel 1922-1939; met tekst van toespraak voor het onderwijzend personeel (door de directrice), 1940 59 Jaarverslagen, 1902-1976 121-128 Rekeningen en balansen; met hiaten; met bijlagen, 1939-1946 Spaarbankboekjes voor fondsen, 1923-1965 183 Voor het reparatiefonds (nr 261209), 1940 - 1956 191 Verslagen van besprekingen van bestuur en directie met personeelsleden over personeelsaangelegenheden, 1938-1939, 1941 211 Mededeling van het departement van onderwijs, kunsten en wetenschappen, dat lerares M. Frenkel, als zijnde joods, van haar functie is ontheven, 1940 223-226 Notulen van de onderwijscommissie, 1937-1947 241-242 Lesroosters, 1944-1945 229 Stukken betreffende de viering van het veertigjarig jubileum, 1942 Thema/thema’s: Onderwijs, Mobilisatie, Vordering, Oorlogsschade, Jodenvervolging Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Duitse schoolvereniging Identificatiecode archief: 0989-01 Omvang: totale archief 23m1 Taal en schrift: Duits en Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Deutsche Evangelische Gemeinde was de oprichter van de eerste Duitse School in Den Haag in 1863. In de zomer van dat jaar startte men in een bijgebouw van de kerk met het geven van Duitstalig godsdienstonderwijs. Deze cursus legde de basis voor de tot op heden in Den Haag aanwezige Duitse school. Na de machtsovername in Duistland door Adolf Hitler in Duitsland veranderde het klimaat in de school. De Nationaal-Socialistische ideeën werden ook in de Duitse School gepropageerd. Joodse leerlingen verlieten hierop massaal de school. De Van Bylandtschool hield evenwel afstand tot het Nazi-regime. Na de pensionering van Schuchmann in 1937 werd in zijn plaats de Nazi dr. Eugen Honsberg directeur. In 1937 verloor ook de school de zelfstandigheid ten opzichte van het Duitse regime. In Berlijn werd in dat jaar bepaald dat alle Duitse gymnasia moesten worden gereorganiseerd. Ook het Deutsche Realgymnasium in Den Haag werd in dat jaar officieel een achtjarige Deutsche Oberschule. De oorlog zou diepe sporen nalaten in de geschiedenis van de school. Veel oudere jongens verlieten in de oorlogsjaren de school om aan het front te gaan vechten. In de schoolberichten is te lezen dat vele oud-leerlingen en leraren aan het front de dood vonden. In 1943 worden de leerlingen geëvacueerd: eerst voor een korte periode naar het Noord-Brabantse Sterksel, in de herfst van 1943 voor een aantal maanden terug naar Den Haag, in het voorjaar van 1944 naar het kamp Brummen bij Arnhem en tenslotte naar Fallingsbostel op de Lünenburger Heide.

93

Na de Tweede Wereldoorlog werd de Duitse School in Den Haag officieel opgeheven. Het zou bijna tien jaren duren voordat de school in Den Haag terugkeerde. Het waren vooral de inspanningen van dominee Paul Kaetzke van de Deutsche Evangelische Gemeinde, die hebben geleid tot de terugkeer. Met drie andere personen richtte Kaetzke in 1954 de Duitse Taalkring op. Deze vereniging had tot doel het spreken van de Duitse taal te bevorderen en te komen tot een oprichting van een Duitse school in Den Haag. Het laatste doel werd al snel gerealiseerd. In 1954 huurde men enige panden in het Statenkwartier waar onderwijs werd gegeven. Relevante inventarisnummers: 1 Notulen van lerarenvergaderingen, 1941-1945 35 Jahresberichte, jaarverslagen van de Deutsche Schulverein, 1920-1940 36 Jahresberichte, jaarverslagen van het Deutsche Realgymnasium met Oberrealschule, 1926- 1937 78 Stukken betreffende brandschade aan de schoolinventaris tijdens de opslag daarvan in het kamp Fallingbostel in Duitsland, 1945, en nieuwsbrieven aan oud-leerlingen en leraren uit Fallingbostel, 1945-1949 (De Duitse School is in 1944 verplaatst naar Fallingbostel in Duitsland) 249-259 Haager Schulzeitung, schoolkrant van het Deutsche Realgymnasium, 1934-1944 265 Gästebuch, registers met handtekeningen en opmerkingen van bezoekers aan de Duitse School, 1928-1945 277 Stukken betreffende de geschiedschrijving over de school, 1935, (ca. 1945 281-284 Die deutsche Schule im Auslande. Monatschrift für deutsche Erziehung in Schule und Familie, 1933-1936 ( Dit tijdschrift is geen uitgave van de Duitse School in Den Haag; in het katern over 1936 is de geschiedenis van de Duitse School in Den Haag opgenomen) 291-292 Foto-albums, 1934-1939 291 1934, sportdag en schoolreis 292 1935-1939, betreft schoolreizen 294 Foto’s en kopieën van foto´s van het verblijf van de Duitse School in onder meer Sterksel (Noord-Brabant), 1943-1944 Thema/thema’s: Onderwijs, Duitse overheid en instellingen Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Academie van Beeldende Kunsten Identificatiecode archief: 0058-01 Omvang: 0,2m1 Taal en schrift: Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: De academie werd in 1821 opgericht na samenvoeging van de Vrije Haagsche Teeken- Academie (ontstaan uit de Confrerie Pictura) en het Genootschap voor Bouwkunde. In 1839 vestigde de kunstacademie zich in een gebouw aan de Prinsessegracht. Vanaf 1859 werden, met onderbrekingen, aan de academie ook technische vakken zoals wis- en werktuigkunde gedoceerd. In 1934 betrok de school een nieuw gebouw aan de Prinsessegracht. Relevante inventarisnummers: 513-514 Notulen van de raad van bestuur, 1935-1948 533-535 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1939-1945 544-545 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken, 1934-1948

94

567 Stukken betreffende luchtbeschermingsmaatregelen, 1937 en 1938 802 Stukken betreffende een eindexamen voor krijgsgevangenen aan de MTS voor bouwkunde en een cursus EHBO, 1944 en 1945 824 Stukken betreffende de leerplannen van diverse Nederlandse nijverheidsscholen voor meisjes, 1942-1944 en z.j. 838 Stukken betreffende het voorstel tot reorganisatie van het Middelbaar technisch onderwijs, van de leraar Vrijlandt aan de MTS te Dordrecht, 1940-1942 839 Stukken betreffende onrust onder de scholieren aan de Middelbare technische scholen in verband met invallen van de bezetter bij verschillende universiteiten, 1943 891 Jaarverslagen van de Vereniging van gesubsidieerde middelbare technische scholen in Nederland, 1929, 1932-1942 892 Stukken betreffende de Vereniging van middelbare technische scholen in Nederland in Nederland, 1930-1943 893 Notulen van de ledenvergaderingen van de Vereniging van middelbare technische scholen in Nederland, 1931-1942 Thema/thema’s: Onderwijs, Krijgsgevangenen, Vervolging Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Haagse afdeling van de Vereniging van vrouwen met een academische opleiding Identificatiecode archief: 0890-01 Omvang: 0,01m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: niet geïnventariseerd Inhoud: Op 26 oktober 1941 was er landelijke bijeenkomst van de Vereniging van vrouwen met een academische opleiding (VVAO) te Amsterdam. De mededeling van de beztter dat Joden geen lid mochten zijn van de VVAO achtten de leden niet in overeenstemming met de doelstelling van de vereniging. In het voorjaar van 1942 is besloten de Haagse afdeling officieel op te hefen, omdat de leden massaal de vereniging verlieten. In 1945 is de Haagse afdeling opnieuw opgericht. Relevante inventarisnummers: Het archief is niet geïnventariseerd Thema/thema’s: Jodenvervolging, Wetenschap Digitale inventaris aanwezig: ja/nee

NAAM ARCHIEF: Genootschap Nederland - Engeland afd. ’s-Gravenhage Identificatiecode archief: 0809-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: niet geïnventariseerd Inhoud: Op 24 april 1920 is het Genootschap Nederland-Engeland opgericht met als doel de vriendschapsbetrekkingen tussen Nederland en het Britse Rijk te versterken. In een aantal steden kwam een afdeling. Veel Engelse sprekers werden uitgenodigd om lezingen te houden. Al binnen een paar maanden na de bezetting is de organisatie verboden. Het archief en de financiele bezittingen van het hoofdbestuur en een aantal afdelingen zijn door de Duitsers in

95

1940 in beslag genomen. Mr. F.C. Stähle uit Voorburg trad namens de bezetter op als liquidator van het Genootschap. Het in beslag genomen geld was bestemd voor de Vermögensverwaltungs- und Renten-Anstalt (VVRA). De Haagse afdeling was de heer Stähle te slim af geweest en had in juli 1940 alle gelden aan het Nederlandse Rode kruis gegeven. Na Rechtsherstel kreeg het Genootschp in 1955 de overige gelden terug. Relevante inventarisnummers: - Register van notulen van bestuurs- en ledenvergaderingen van de afdeling Groningen, 1935- 1940 - Stukken betreffende de terugvordering van in beslag genomen gelden, 1947-1955, kopieën Thema/thema’s: Rechtsherstel, Wetenschap Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Gemeentelijke Dienst School- en kindertuinen Identificatiecode archief: 0498-01 Omvang: ca. 2m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De dienst Gemeentelijke Dienst School- en kindertuinen is opgericht in 1919. De dienst was in 1940 niet alleen verantwoordelijk voor de zorg voor de Haagse school- en kindertuinen, maar ook voor de braakliggende gronden voor de teelt van voedingsgewassen. Tevens werd leiding gegeven aan de tuin voor jeugdig werklozen aan de Leyweg aan aan een groep jonge Joodse vluchtelingen uit Oostenrijk, die op Ockenburgh werden opgevangen en daar tuinarbeid verrichten. De Joodse vluchtelingen werden direct na de Duitse inval naar andere plaatsen overgebracht. Vele duizenden Haagse schoolkinderen kwamen in de eerste oorlogsjaren naar de schooltuinen. In 1941 mochten de joodse kinderen niet meer naar de gewone schooltuintjes. De dienst was gedwongen een afzonderlijke tuin voor deze kinderen in te richten aan de Adelheidstraat, die onder Joodse leiding kwam te staan. De opbrengsten van de Dienst Teelt van Voedingsgewassen en van de tuin aan de Leyweg werden direct na de oogst verdeeld onder ziekenhuizen, verzorgingshuizen en armen, zodat niets ten goede kon komen aan de bezetter. Ne verschillen van mening met NSB-burgemeester Westra en wethouder Kuiper werd de directeur E.J. Herweijer uit zijn functie van hoofd van de Dienst voor de teelt van voedingsgewassen gezet en werd de baan overgedragen aan de directeur van de Gemeenteplantsoenen. In de herfst van 1942 verklaarde de Duitsers Scheveningen tot vesting. De schooltuinen daar moesten worden opgeheven. In 1943 volgde ook de tuintjes op Ockenburgh. Na de sluiting van de Haagse Dierentuin ontstond het plan de dieren onder te brengen in het Zuiderpark en op het terrein van school- en kindertuinen een kinderboerderij in te richten op het terrein van Dienst School- en kindertuinen Directeur Herweijer verzette zich tegen deze plannen. De slecht geoutilleerde kinderboerderij kwam er desondanks. De bezetter eiste dat in het blaadje ‘De School- en kindertuin’ advertenties voor de Weermacht en voor de verzorging van kinderen van Duitse militairen zouden worden geplaatst. De directie besloot hierop de uitgave van het blaadje te staken. Op 27 november 1944 besloot het gemeentebestuur het Zuiderpark voor het publiek te sluiten. Alleen de sportvelden konden nog worden bezocht. De helft van de school- en kindertuinen in het park moesten worden overgedragen aan de Dienst van Gemeenteplantsoenen, Relevante inventarisnummers:

96

1927-1932 Jaarverslagen, 1940-1945 1936 Statistische gegevens van de Gemeentelijke School en Kindertuinen, 1946 1458-1463 Loonoverzichten en registers van tuinlieden, 1940-1945 2002 Ingekomen circulaire van de burgemeester betreffende het zo dicht mogelijk bij de woning te werk stellen van personeel met het oog op het niet meer de beschikking hebben over rijwielen, met minuut van het desbetreffende antwoord, 1942 1946 Stukken houdende overzichten van het in dienst zijnde personeel, 1942-1943 2003 Stukken houdende nihilopgaven van personeel dat gedetacheerd is geweest bij de Stichting "Winterhulp Nederland" of de "Nederlandsche Volksdienst", 1943-1944 1227 Stukken betreffende tewerkstelling van tuinlieden en hulpkrachten, 1943 Dossiers betreffende de tuincomplexen: 1235 Erasmusweg (Moerwijk), 1933-1973 1179 Herman Costerstraat (tekeningen), 1937-1973 1180 Hildebrandplein, 1926-1972 1963 Laakkade, 1943-1950 1964 Laakweg, 1925-1947 1965 Laan van Eik en Duinen, 1922-1945 1967 Ockenburg, 1941-1948 1968 Seinpost, 1920-1950 1970 Tholensestraat, 1940-1948 1975 Tuinen bij het lager en voortgezet onderwijs, 1922-1951 1972 Wegastraat, 1933-1948 1973 Westduinweg, 1940-1950 1974 Winterweg, 1931-1932 1976 Zomerhof, 1929-1950 1977 Zuiderpark, 1921-1950 1978 Zwolsestraat, 1941-1942 1995 Stukken betreffende het land en tuinbouwbedrijf dat de dienst voor onvolwaardigen onderhoudt, 1929-1949 1890 Stukken betreffende de huisvesting van het bureau van de dienst in Mient 275, 1931- 1954 1999 Stukken betreffende het uitvoeren van werken door tewerkstelling in gemeentelijke werkverschaffing, 1931-1951 1465-1814 ‘Tuinboekjes’ houdende verslagen, overzichten en teeltplannen, 1932-1950 1981 Stukken betreffende het door de vereniging "Indisch Volksleven" opgerichte z.g. "Sumatrahuis" met bijbehorend rijsthuisje op het School en Kindertuinenterrein aan de Mient hoek Kornoeljestraat, 1933-1948 1464 Stukken betreffende de aanleg van terreinen voor teelt van voedingsgewassen in het kader van werkverschaffing aan armlastigen, 1940-1942 1998 Stukken betreffende het uitvoeren van werken in regie door de Rijksdienst voor de Uitvoering van Werken, 1944-1947 1449-1457 Begrotingen en financiële verslagen, 1940-1945 1870 Stukken betreffende bezuiniging op de exploitatie van de dienst, 1932-1941 1816-1823 Stukken betreffende evacuatiekosten, verhaal van oorlogsschade en wederopbouw, 1940-1945 1862-1866 Exploitatie overzichten, 1941-1945 1408 Stukken verzameld door de sub administrateur, 1984-1985 1880 Overzicht van de opbrengsten van verkoop voedingsgewassen van het land en tuinbouwbedrijf aan de Leyweg aan ziekenhuizen en veilingen over de periode 1941-1948 1889 Stukken betreffende gebeurtenissen tijdens de Duitse bezetting, 1945, met retroacta

97

1957-1961 'Berichten van de School en Kindertuinen', 1940-1944 1993 'De School en Kindertuinen in de pers', 1930-1948 1848Stukken betreffende het inrichten en organiseren van de tentoonstelling "Voedingsgewassen in eigen tuin", 1941-1942 1885 'De School en Kindertuin', maandblad voor de kinderen van de Haagse Kindertuinen, 1940-1951 1988 Correspondentie met de Commissie van Toezicht en Advies voor de Gemeentelijke School en Kindertuinen, (1932), 1937-1947 1987 Stukken betreffende de Commissie van Toezicht en Advies voor de Gemeentelijke School en Kindertuinen, 1935-1952 1992 Stukken betreffende het gelegenheid geven tot het verrichten van tuinarbeid aan uit Duitsland gevluchte Joodse kinderen, 1939 1374 Stukken betreffende de organisatie van het tuinwerk ten behoeve van Joodse leerlingen, 1941-1942 Thema/thema’s: Economisch leven, Jodenvervolging, Arbeidsinzet, Onderwijs Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Polytechnische studieclub Identificatiecode archief: 0235-01 Omvang: 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Op 23 januari 1934 richtten enige medewerkers van de Bataafsche Petroleum Maatschappij de Polytechnische studieclub op. Doel van deze technische studieclub was het vermeerderen van de technische kennis door het organiseren van lezingen, film- en debatavonden, excursies, cursussen en studiekringen. Iedereen met een technische opleiding of werkzaam in een technisch bedrijf kon zich voor het lidmaatschap opgeven. Alle activiteiten van de club werden in mei 1940 stopgezet. In 1946 is de Polytechnische studieclub heropgericht. Relevante inventarisnummers: 1-2 Notulen van algemene ledenvergaderingen, 1934-1971 7 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1939-1951 11 Jaarverslagen, 1935-1937, 1940-1970 12 Circulaires, 1934-1972 Thema/thema’s: Economisch leven, Wetenschap Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Damesleesmuseum Identificatiecode archief: 1448-01 Omvang: 1,6m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Archiefstukken jonger dan 75 jaar zijn niet openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Omdat in die tijd vrouwen niet of nauwelijks de kans hadden boeken en tijdschriften naar eigen keuze te lezen besloten twaalf Haagse dames in 1894 de Vereniging Damesleesmuseum op te richten. Zij wilden meer kennis dan de goedkope keukenmeidenromannetjes boden.

98

Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog was het Damesleesmuseum gevestigd in een statig pand aan de Lange Vijverberg 15. De leden besloten alle boeken die door de Duitse bezetter verboden waren uit de collectie te verwijderen en op te bergen. Op 29 juli 1941 schorste het Commissariaat voor Niet Commercieele Vereenigingen en Stichtingen de vereniging en moest het Damesleesmuseum het gebouw aan de Lange Vijverberg verlaten. Eind oktober 1941 namen de Duitsers niet alleen het pand, maar ook de boeken, de inventaris en alle gelden in beslag. De inbeslaggenomen literatuur kwam terecht in de uitleenbibliotheek van de Rijks Radio Omroep in Hilversum.. Het Damesleesmuseum ging in deze jaren als een kennissenclub verder. In december 1945 heropende in december 1945 in een pand aan de Koninginnegracht 12b. Via de Raad voor Rechtsherstel kreeg het Damesleesmuseum alle geconfisqueerde gelden terug. Bestuursleden vonden de meeste boeken terug. Relevante inventarisnummers: 6 Jaarverslagen, 1941 - 1956 24 Correspondentie, 1945-1988 49 Notulen van het leescomité, 1945-1961 72 Documentatie over de geschiedenis, 1894-2000 Thema/thema’s: Cultuur, censuur Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Vereniging De Elout van Soeterwoudeschool Identificatiecode archief: 1461-01 Omvang: 0,8m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De protestants-christelijke vereniging ‘De Elout van Soeterwoudeschool’ is in 1898 opgericht en opende in 1903 aan de Daguerrestraat in Den Haag een protestants-christelijke lagere school ‘Elout van Soeterwoude’. In 1916 is de lagere school uitgebreid met een Uloschool voor voortgezet onderwijs. Op 30 augustus 1922 is in de Cypresstraat de Dr. H. Bavinckschool geopend als tweede school van de verenging. In de oorlog waren beide scholen nog steeds in de Daguerrestraat en de Cypresstraat gevestigd. Op de scholen maakte het onderwijzend personeel zich ernstig zorgen over de vrijheid van het christelijk onderwijs. In september 1941 besloot het schoolbestuur geen opgave te doen van de Joodse leerlingen die de scholen bezochten. In september 1942 dwong de Duitse bezetter alle Joodse leerlingen naar speciale Joodse scholen te gaan. De Joodse kinderen op de scholen van de vereniging ‘De Elout van Soeterwoudeschool’ zijn niet gedwongen die te verlaten. Relevante inventarisnummers: 4-5 Notulen van bestuursvergaderingen, 1937-1949 9 Notulen van personeelsvergaderingen, 1940-1949 32 Oorlogsherinneringen, ca. 1945 Thema/thema’s: Onderwijs Digitale inventaris aanwezig: ja

99

5. GEZONDHEID EN WELZIJN

NAAM ARCHIEF: Gemeentelijke geneeskundige en gezondheidsdienst Identificatiecode archief: 0397-01 Omvang: ca. 3m1 Taal en schrift: Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Gemeentelijke Geneeskundige en Gezondheidsdienst ’s-Gravenhage werd in 1912 opgericht. Sinds de oprichting van de dienst is de organisatie van de Gemeentelijke Geneeskundige en Gezondheidsdienst (GG&GD) aan veel veranderingen onderhevig geweest. De taken van de GGD bestonden uit: het voorzien in eerste hulp bij ongevallen, plotseling opkomende ernstige ziekten en bij alle gevallen, waarbij direct medische hulp nodig kan zijn, het uitoefenen van geneeskundig toezicht op de ambtenaren, beambten en werklieden van de gemeente. Al snel werden deze taken uitgebreid met de geneeskundige armenzorg (1913) en de keuring en ziektecontrole van onderwijzend personeel (1917). In 1918 verhuisde de GGD naar de Waldeck Pyrmontkade nr. 3; de Gemeentelijke Schoolartsendienst vestigde zich op nr. 4. In 1928 besloot de gemeenteraad tot het samenvoegen van de GGD en de Gemeentelijke Schoolartsendienst. Tegelijkertijd werd de naam van de dienst veranderd in Gemeentelijke Geneeskundige en Gezondheidsdienst. De afdeling Geestes- en Zenuwzieken, later Geestelijke Volksgezondheid genaamd, werd in 1937 opgericht en belast met het onderzoek van en het toezicht op in bewaring te stellen krankzinnigen. Relevante inventarisnummers: 68-84 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1941-1945 188-193 Namen en zakenindexen op de agenda, 1940-1945 207-28, 213 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, per jaar geordend volgens het rubriekenstelsel, 1936-197 207 1936-1941, rubriek 18, 69, 70 208 1942-1945, rubriek 18, 70 213 1947, rubriek 3, 5, 6, 10 (rubrieken betr: 3 Rapporten inzake geneeskundig onderzoek naar al of niet geschiktheid voor verdere dienstvervulling in verband met het verlenen van ontslag met of zonder aanspraak op pensioen; 5 Adviezen aan Centraal Woningbeheer inzake het verstrekken van woningen (beoordeling of een andere woning medisch noodzakelijk is) 6 Rapporten omtrent gemeentepersoneel ('ambtenaren en beambten'), zich niet houdende aan de controlevoorschriften bij ziekte 10 Opnemingen in sanatoria 18 Dossier personeel GG&GD (1940-1945) 69 Tandheelkundige hulp, orthopedische hulp en andere bijzondere verstrekkingen aan gemeentepatiënten 70 Geneeskundig schooltoezicht.) De afdeling Geneeskundig Schooltoezicht, sinds 1931 Kinderbescherming 274-279 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1940-1945

100

301-306 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken, 1940-1945 (NB Elke agenda bevat een (zaken)index) 343 Dossier inzake disciplinaire straffen aan en zuivering van met naam genoemde personeelsleden, 1945-1965. 1 omslag. 371 Ontwerp-begrotingen, met toelichtingen, 1940-1959 374 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken betreffende de subsidieverlening door Gedeputeerde Staten van Zuid Holland aan de psychiatrische dienst van de GG&GD, 1937- 1945 381 Dossier inzake de keuring en ziektecontrole van oorlogsslachtoffers door de Rijksdienst voor Maatschappelijke Zorg en de GG&GD, 1948-1978 400-401 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken ontvangen en opgemaakt door het hoofd van de afdeling Geestelijke Volksgezondheid als adviserend psychiater van de ’s- Gravenhaagse Vereniging Dr. Schroeder van der Kolk (vereniging ter behartiging van de belangen van geestelijk zieken en geestelijk onvolwaardigen), 1937-1946 406 Jaarverslagen van het Consultatiebureau voor Geestes- en Zenuwzieken van de GG&GD, 1938, 1940 407 Medische jaarverslagen van de ’s Gravenhaagse Vereniging Dr. Schroeder van der Kolk door het hoofd van de afdeling Geestelijke Volksgezondheid als adviserend psychiater van de vereniging, 1938-1940, 1945-1946 408 Jaarverslagen van het Consultatiebureau voor Geestes- en Zenuwzieken van de GG&GD, 1939, 1941 409 Rapporten over kandidaat pleeggezinnen door de zuster voor maatschappelijk werk, 1939-1946 410 Jaarverslagen van de ’s-Gravenhaagse Vereniging Dr. Schroeder van der Kolk door het hoofd van de afdeling Geestelijke Volksgezondheid als adviserend psychiater van de vereniging, 1940-1942 411 Jaarverslag van de afdeling Geestes- en Zenuwzieken, 1941 412 Jaarverslagen van de Nazorg voor de Oud-leerlingen van de scholen voor Buitengewoon Lager Onderwijs, 1941, 1945, 1946 460 Verslag van de Commissie belast met de bestudering van het vraag stuk of het wenselijk en mogelijk is dat de ’s-Gravenhaagse Vereniging Dr. Schroeder van der Kolk zich mede gaat belasten met het aanvaarden van de voogdij over geestelijk onvolwaardige minderjarigen, 1942 485-517 'Ambulanceregisters', registers van uitgereden ambulances, met vermelding van de namen van de vervoerde personen, de aard van de ziekte/verwonding en de plaats van het ongeval, 1940-1945 631 Dossier inzake de verstrekking van kentekens en ontsmettingsmiddelen aan vee eigenaren die in het bezit zijn van besmet vee, alsmede inzake het opruimen van besmette dieren door de Ontsmettingsdienst, 1931-1960 Thema/thema’s: Volksgezondheid, Oorlogsslachtoffers, Zuivering Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Gemeentelijk bouw- en woningtoezicht Identificatiecode archief: 0666-01 Omvang: omvang totale archief is 94m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris

101

Inhoud: Op 1 juli 1906 werd de verordening, regelende de Bouwpolitie ingetrokken en het Gemeentelijk Bouwen Woningtoezicht ingesteld. Er ontstond een dienst waarvan de afdelingen werden belast met Bouwtoezicht, Woningtoezicht, Hinderwet en onderzoek van bouwmaterialen. Daarnaast was er een afdeling "Algemene Dienst". De dienst is belast met de uitvoering van voorschriften waaraan nieuw te bouwen en te verbouwen woningen. Bovendien is de Dienst verantwoordelijk voor het toezicht op woningen en voor de onbewoonbaarverklaring van woningen. Ook adviseert de Dienst aan het College van Burgemeester en wethouders over Hinderwetzaken. In 1937 werd de dienst betrokken bij de uitvoering van de Wet op de bescherming tegen luchtaanvallen. Bij de behandeling van aanvragen om bouwvergunning gaf men voorlichting over de bouw en de inrichting van schuilplaatsen. Nog een taak tijdens de oorlog was de distributie van de schaars geworden bouwmaterialen. Voorts werd regelmatig de schade geraamd, welke door de oorlogshandelingen aan gebouwen was toegebracht. In de jaren 1940-1945 verminderde de Haagse woningvoorraad meer dan 10.000 woningen. Na de oorlog begonnen het Rijk en de Gemeente gezamenlijk aan de wederopbouw. Bij de dienst werd ondergebracht een bureau "Goedkeuring van Werken". De goedkeuring om te mogen bouwen, was nauw verwant aan de distributie van bouwmaterialen. Op 1 augustus 1949 werd het voren genoemde bureau opgeheven. Relevante inventarisnummers: 30-34 Agenda's van ingekomen en verzonden stukken, 1940-1945 47 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, rapporten e.d. van vertrouwelijke aard (zogenaamde kabinetsstukken), 1940-1949 48 Jaarverslagen en stukken betreffende deze verslagen, 1920-1948 49 Dienstbeschikkingen, 1920-1949 51 Stukken betreffende gegevens voor de nieuwjaarsrede van de Burgemeester, 1920-1939 52 Stukken betreffende inlichtingen van algemene aard, 1921-1949 53 Stukken betreffende het nemen van maatregelen en het doen van verslag van gebeurtenissen tijdens de oorlog, 1940-1945, 1941-1947 66 Stukken betreffende de wering en aanbeveling van lectuur, 1940-1941 67 Stukken betreffende distributiemaatregelen en uitgifte van een crisis- en distributieblad, voor de bepaling van de diensttaak, 1940 68 Stukken betreffende het verlenen van medewerking aan collectes en andere financiële acties, 1941- 1944, 1948 69 Stukken betreffende het uitlenen van bouwkundige tekeningen aan Duitse instellingen, 1942-1944 70 Brieven van het College van B. en W. inzake inmenging van Ortscommandanten in het civiel bestuur en verplichting tot informatie van Beauftragten, 1942, 1944 111 Stukken betreffende het aangaan van lidmaatschappen in het belang van het functioneren van de dienst, 1921-1949 111 Vereniging Luchtbescherming Den Haag, 1935-1937 120 Stukken betreffende het bedrijfszelfbeschermingsplan gebouw Mauritskade 9/11, 1936- 1940 121 Stukken betreffende door troepen van de Duitse Weermacht en de Geallieerden aangebrachte schade en vergoedingen daarvoor, 1940, 1945, 1946 122 Stukken betreffende het verwijderen van afbeeldingen en beeltenissen van leden van het Koninklijke Huis uit dienstgebouwen, 1940 134-139 Stukken betreffende de begrotingen over de dienstjaren 1940-1945 155-157 Verzamelregisters der kasuitgaven", registers waarin de (kas)uitgaven per post van de begroting worden geboekt, 1940-1941, 1945

102

148 Stukken betreffende de rekening en verantwoording over de dienstjaren 1930-1948, 1931-1949 160-161 Grootboeken, 1940-1945 164-165 Legesregisters, 1939-1946 167 Stukken betreffende het beheer van vijandelijk vermogen, 1940-1948 172 Circulaires aan het personeel tijdens de oorlog 1940-1945 en direct daarna, 1942-1945 173 Stukken betreffende voedselverstrekking en overige materiële verzorging van het personeel, 1941-1945 180 Stukken betreffende het aanstellen van personeel voor huurstatistiek en samenwoningen in het kader van de werkloosheidsbestrijding, 1935-1949 181 Stukken betreffende het afleggen van verklaringen, beloftes of eden en onderzoek naar joodse afkomst, alsmede verklaringen van politieke betrouwbaarheid, 1920, 1935, 1940-1941 182 Stukken betreffende voor het personeel niet toelaatbare handelingen, 1919-1948 183 Stukken betreffende aanwijzing ambtenaren voor bepaalde werkzaamheden, alsmede legitimatiebewijzen, 1910, 1913, 1916, 1921-1949 185 Stukken betreffende het vervullen van de militaire dienstplicht, 1924-1943 186 Stukken betreffende het lidmaatschap van verboden verenigingen, 1934-1949 187 Stukken betreffende onder meer tijdelijke tewerkstelling bij andere diensten voor volkstelling, geldsanering, 1940-1947 188 Stukken betreffende tewerkstelling personeel in de arbeidsdienst in de oorlog 1940-1945, 1941-1944 189 Stukken betreffende de evacuatie van ambtenaren in de oorlog, 1940-1945, 1942-1945 190 Stukken betreffende tewerkstelling personeel in het buitenland voor de arbeidsinzet in de oorlog, 1940- 1945, 1942-1948 191 Stukken betreffende de dienstneming van personeel bij de "Landwacht" in de oorlog, 1940-1945, 1943- 1944 200 Brief van het College van Burgemeester en Wethouders betreffende bevordering van personeel, alsmede wijziging van de salaristabel, 1942 201 Stukken betreffende rechtsherstel van personeel na de oorlog, 1940-1945, 1947-1948 219-220 Stukken betreffende herziening van de Bouwverordening als eigentijdse aanpassingen, 1937-1944 225 Stukken betreffende normalisatie van de bouwverordeningen, 1939-1944 230 Stukken betreffende de toepassing, wijziging en aanvulling van de Algemene Politieverordening, 1944 242 Stukken betreffende uitsluiting van aannemers na de oorlog, 1940-1945, 1945-1947 245 Stukken betreffende het programma van de bouwnijverheid in de jaren 1941-1942. 250 Stukken inzake gegevens over hoogten van bouwterreinen, 1943 251 Stukken betreffende de instelling van een Raad van Advies inzake Stadsuitbreiding en Architectuur, 1943 264 Stukken betreffende het bouwen in de omgeving van luchtvaartterreinen, 1940-1944 355-358 Stukken betreffende wederopbouw na oorlogsschade, 1940-1949 359 Stukken betreffende de oorlogsschade door bominslag c.a., 1940-1948 360-362 Stukken betreffende wederopbouw van de stad na de oorlog, vijf-jarenplan, 1943- 1949 363-367 Stukken betreffende de onteigening van puin van in de oorlog 1940-1945 getroffen percelen, 1945-1949 363 1945 (Bezuidenhout) 364 1945-1946 (Indigostraat) 365 1945-1948 (Kijkduin) 366 1945-1949 (gehele stad; correspondentie)

103

367 1945-1949 (gehele stad; lijsten en tekeningen) 368 Stukken betreffende herstel van woningen na de oorlog, 1945 369 Stukken betreffende plundering van woningen door de bewoners in de oorlog, 1940-1946 370 Stukken betreffende onteigening van de door bombardement verwoeste en zwaar beschadigde opstallen in de omgeving van de Bezuidenhout en de Lange en Korte Voorhout, (ca. 1945) 371-373 Stukken betreffende onteigening grond ten behoeve van de wederopbouw na de oorlog, 1946-1949 375-380 Stukken betreffende wederopbouw- en herstelplannen na de oorlog als maatstaf voor heropbouw, 1945-1949 375 Bezuidenhout en Spui, 1946-1948 376 Laan van Nieuw Oost Indië, 1948 377 Scheveningen, 1945-1946 378 Spaarwaterstraat, 1947, 1949 379 Stadhoudersplein, 1947 380 Vleerstraat Zuilingstraat, 1947-1948 389 Stukken betreffende het nemen van maatregelen inzake de anti-Duitse opschriften op muren en schuttingen, 1941 411 Stukken betreffende de toepassing in de bouw van Jumbobalk i.v.m. houtschaarste, 1943 419 Stukken betreffende opgave leegstaande gebouwen met ijzerconstructie aan de Duitse Weermacht, 1940 420 Brief aan Bouwtoezicht Amsterdam inzake voorschriften voor gebouwen, welke aan meer dan gewoon brandgevaar blootstaan; met bijlage, 1941 424 Stukken betreffende het uitvoeren van werken door tussenkomst van het Bouwtoezicht en maatregelen van de Duitse en Rijksoverheid t.a.v. de distributie van bouwmaterialen in de oorlog, 1940-1941 425-426 Stukken betreffende goedkeuringen van het Regeringscommissariaat Wederopbouw voor het uitvoeren van werken in de oorlog, 1940-1942 427-430 Stukken betreffende de goedkeuring van werken en de distributie van bouwmaterialen in de oorlog en daarna, 1942-1949 431 Stukken betreffende de instelling van het Bureau Goedkeuring van Werken Den Haag bij het Gemeentelijk Bouwen Woningtoezicht voor de afwikkeling van oorlogsschade, 1945- 1949 432 Stukken betreffende de opslag van bij sloopwerkzaamheden afkomstige bouwmaterialen en de verkoop daarvan, 1946-1948 447 Stukken betreffende richtlijnen voor een provisorische bouwwijze voor bouwwerken, welke voor de oorlogsindustrie noodzakelijk zijn, 1942 448 Brief van het Departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart betreffende het indienen van voorstellen tot het bouwen en verbouwen van distributielokaliteiten, afschrift, 1942 449 Stukken betreffende de bouw van noodkeukens voor de voedselvoorziening ten tijde van noodtoestand, 1944 513 Register houdende controle op de ontruiming van onbewoonbaar verklaarde woningen, 1934-1944 517 Stukken betreffende de raming van de woningbehoefte over de jaren 1941-1951, 1941- 1945 518 Brief van het College van Burgemeester en Wethouders aan Beauftragten des Reichscommissars inzake de woningnood; afschrift, 1942 534-536 Stukken betreffende statistiek van de stand van de woningbouw, 1941-1943 549 Stukken betreffende opgaven van leegstaande woningen, 1937-1942

104

551-552 Stukken betreffende opgave van de aantallen woningen, 1925-1946 551 1925-1946 (statistiek) 552 1934, 1939, 1942, 1943 (aantallen per wijk) 559 Stukken betreffende steunverlening en premieverlening woningbouw en onderhoud van met premie gebouwde woningen, alsmede steun voor krotopruiming, voor herstel en splitsing van woningen, 1920-1949 561 Stukken betreffende steun aan particulieren voor bestaande behuizing, 1927-1943 562 Stukken betreffende bemiddeling bij de huisvesting van woningzoekenden, 1922, 1942, 1946-1947 563 Stukken betreffende de instelling en opheffing van een woningbeurs, 1926, 1927, 1941- 1942 564 Stukken betreffende de opvang van de Rotterdamse vluchtelingen, 1940-1941 565 Stukken betreffende de verordening inzake vestiging binnen de gemeente ’s-Gravenhage, 1942, 1945 566 Stukken betreffende ontruiming van de kuststrook i.v.m. Duits vestigingsgebied en evacuatiebemiddeling, 1942-1947 567 Stukken betreffende vordering van percelen en de verplichte aanmelding van gereedgekomen woningen, 1942-1947 572 Stukken betreffende onttrekking van woonruimte aan de bestemming in de oorlog, 1940- 1945, 1940, 1942 580-581 Stukken betreffende maatregelen tegen de huurverhoging, 1941-1949 590 Stukken betreffende het Huurbeschermingsbesluit, 1941, 1943, 1944 591 Stukken betreffende de Woninghuurverordening en de toepassing daarvan, 1942-1945 597 Stukken betreffende het geven van straatnamen, 1923-1949 618 Stukken betreffende de bescherming van de bevolking tegen oorlogsgas, 1928-1929 619-624 Stukken betreffende de bevolkingsbescherming door middel van o.m. de luchtbeschermingsdienst, 1928-1947 625 Stukken betreffende de "Nederlandsche Vereeniging voor Luchtbescherming", 1937- 1939 626-635 Stukken betreffende de zelfbescherming en gezinsbescherming bij aanvallen uit de lucht, alsmede de luchtbeschermingsorganisatie, 1937-1946 686 Stukken betreffende de afbraak van percelen i.v.m. het maken van een verdedigingszone langs de kust, 1943-1945 687 Stukken betreffende de toegang tot het vestingsgebied langs de kust, 1943-1945 688 Stukken betreffende het bouwen door de Duitse Weermacht, 1942-1946 689 Stukken betreffende het opruimen van door de Duitse Weermacht gebouwde verdedigingswerken, 1945-1948 700-701 Stukken betreffende het behoud van windmolens, 1922-1948 702 Stukken betreffende het behoud van oude gebouwen i.c. monumentenzorg, 1930-1948 703 Brief van de voorzitter van de Monumentencommissie aan de Burgemeester van ’s- Gravenhage betreffende het behoud van het natuurmonument "De Scheveningse Bosjes", 1942 704 Stukken betreffende het vastleggen van gegevens van historische en monumentale gebouwen, 1943, 1949 Thema/thema’s: Arbeidsdienst, Evacuatie, Oorlogsschade, Collaboratie, Geallieerden, Duitse Instellingen, Censuur, Jodenvervolging, Arbeidsdienst, Rechtsherstel, |Vluchtelingenhulp, Vordering Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF:

105

Keuringsdienst van Waren voor het gebied ’s-Gravenhage Identificatiecode archief: 0721-01 Omvang: ca. 1m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Nadat de totstandkoming van de landelijke Warenwet in 1919 is in Den Haag de Keuringsdienst van Waren opgericht, waarbij 33 gemeenten waren aangesloten. De keurmeesters houden op straat en in de bedrijven toezicht op de waren. Zij controleren de samenstelling van de levensmiddelen en de omstandigheden (bedrijfshygiëne) waaronder wordt gewerkt. Ook nemen de keurmeesters monsters, die het laboratoriumpersoneel (scheikundigen en analisten) onderzoekt. Volgens de Warenwet vallen onder het toezicht van de keuringsdiensten alle eet- en drinkwaren. Vlees is van de controles door de Dienst uitgezonderd. De keuring van vlees geschiedt door de Keuringsdienst van slachtdieren en vlees, die aan het Openbaar Slachthuis is verbonden (Haags Gemeentearchief, bnr. 0516-01). Relevante inventarisnummers: 32-37 Correspondentie onder meer met de Duitse Weermacht en het Rijksbureau voor Chemische producten, 1940-1945 161-166 Agenda's, 1940-1945 181 Jaarverslagen, 1925-1963 319-324 Bedrijfsrekeningen, 1940-1945 343 Balans over de boekjaren 1934-1947 347 Grootboek, 1941-1945 365-366 Prima-nota (diverse postenboek), 1941-1948 372 Debiteurenboek, 1937-1944 375-377 Debiteurenboek voor de retributie(warenwet)heffing, 1940-1945 397-398 Crediteurenboek, 1940-1945 411-414 Tabellarisch kasboek, 1939-1946 424-433 Registers 'stalinspectie' in Den Haag en omgeving inzake de controle op de hygiëne van koemelk, (ca. 1930-1966) 434 Processen verbaal opgemaakt door de politie te Den Haag voor de directeur van de keuringsdienst inzake de overtreding van de Prijsopdrijvings- en Hamsterwet 1939-1942 435-436 Processen verbaal opgemaakt door de keuringsdienst wegens overtreding van de warenwet en daaruit voortvloeiende besluiten, 1940-1953 466 Stukken betreffende de afgifte van free-sale, gezondheids- en zuiverheidcertificaten door de keuringsdienst aan bedrijven en instellingen, 1940-1983 484 Instructies en voorschriften voor onderzoek en analyses van diverse producten door directeur Brouwer, 1943-1978 Thema/thema’s: Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Haagse Raad voor de Kinderuitzending Identificatiecode archief: 0688-01 Omvang: 0,36m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: volledig openbaar Soort toegang: digitale inventaris

106

Inhoud: De Haagse Raad voor de Kinderuitzending werd op 29 mei 1925 opgericht. Bij de raad waren de volgende verenigingen aangesloten: 1 De 's-Gravenhaagse Vereniging voor Gezondheidskolonies ("bleekneusjes") 2 De Vereniging "Zorg voor het achterlijke Kind" ("achterl", later "Z.A.K.") 3 De Vereniging "Naar het Strand" ("Strand") 4 De Haagse Vereniging voor Christelijke Vacantie- en Gezondheidskolonies ("Chr") 5 Het Haagse Comité "Kinderen naar buiten ("Kinabu") 6 Het Nederlands R.K. huisvestingscomité, afdeling Den Haag ("R.K.") 7 De Vereniging voor vacantiekolonies voor Israëlitische Kinderen ("Isr.") Vanaf juni 1929 berustte de administratie van het bureau bij de Gemeentelijke Gezondheids- dienst (Schoolartsendienst). Vanaf 1931 liep ook de subsidiëring via de Gezondheidsdienst. De Raad is in 1942 tijdelijk opgeheven, op last van de commissaris voor de niet-commerciële verenigingen. Ook de meeste verenigingen die lid waren van de Raad houden op te bestaan. Een uitzondering hierop vormde de 's-Gravenhaagse vereniging voor Gezondheidskolonies. In de volgende oorlogsjaren bleef de Schoolartsendienst evenwel kleine aantallen kinderen uitzenden. Na de oorlog kwam de uitzending van kinderen in handen van de Nationale Commissie 1945. Relevante inventarisnummers: 1 Agenda van ingekomen en uitgaande stukken, 1927-1958 6-7 Ingekomen stukken en minuten van uitgaande stukken, 1937-1958 Thema/thema’s: Sociale zorg Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Dr. N.C. Mulder, arts en mw. dr. C. Wander-Mulder, arts Identificatiecode archief: 0810-01 Omvang: ca. 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Cornelia Mulder werd geboren in 1904 en overleed in 1989. Zij was vanaf 1932 als huisarts in den Haag werkzaam en beëindigde de praktijk per 1 juli 1989. In 1939 trouwde zij met Hendrik Wander. Relevante inventarisnummers: 135-142 Registers met aantekeningen betreffende de praktijk, 1940-1946 144 Lijst van afgelegde bezoeken, 1941 Thema/thema’s: Gezondheidszorg Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Gemeenteziekenhuizen Identificatiecode archief: 0424-01 Omvang: totale archief 46,25m1 Taal en schrift:Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris

107

Inhoud: In de meidagen van 1940 werden gewonde militairen overgebracht naar het ziekenhuis aan de Zuidwal. Onmiddellijk na de capitulatie werden vijf zalen van het ziekenhuis door de Duitse bezetter gevorderd als veldlazaret voor gewonde Duitse militairen. In een zesde zaal (de oude Zanderzaal) werden tachtig Duitse militairen gestationeerd. Begin juni 1940 werd het hospitaal officieel een Duits ‘Ortslazaret’. De medici van het Zuidwalziekenhuis waren gedwongen samen te werken met Duitse artsen. In oktober 1940 werden de Duitse patiënten overgebracht naar het door de Duitsers gevorderde ziekenhuis Bronovo. De militairen waren inmiddels richting Frankrijk doorgetrokken. Zieke Nederlanders, die uit het Oranje-hotel (Scheveningse gevangenis) waren overgeplaatst, werden onder zware politiebewaking verpleegd in ziekenhuis Zuidwal. Volgens het artikel ‘De Geschiedenis der Haagse Gemeenteziekenhuizen 1823-1948’, in het Tijdschrift ’s- Gravenhage, (1948-4) woonden vele onderduikers in het ziekenhuis. Volgens dit artikel waren er vele radio’s in het ziekenhuis en was er zelfs een zender. Artsen die door evacuatie of door het bombardement op het Bezuidenhout dakloos waren geworden trokken in het ziekenhuis. Toen de Sint-Ursulakliniek uit Wassenaar weg moest, werden de patiënten overgebracht naar ziekenhuis Zuidwal. Relevante inventarisnummers: 132-137 Stukken betreffende de jaarstukken, 1940-1945 145-150 Grootboeken, 1940-1945 158-159 Balansboeken, 1934-1946 168-169 Tabellarische crediteurenboeken betreffende uitbreiding, 1938-1947 399-647 Officiële correspondentie en stukken afkomstig van de Administrateur, 1865 – 1945 399 Aanbestedingen, 1933-1937, 1939-1944 403-404 Algemeen, 1940-1945 405 Arbeidsdienst, 1942 409 Automobielen, verzekering, 1942 410 Automobielen, verzekering, wegenbelasting, vorderingen, 1943-1945 419-424 Begroting, 1940-1945 425 Beheersverordening, 1943 428 Benoemingen medisch personeel, 1936-1945 429 Benoemingen verplegend personeel, 1936-1945 430 Benoemingen huishoudelijk personeel, 1933-1945 431 Benoemingen overig personeel, 1933-1945 434 Beslaglegging loon, 1941-1944 435 Besmettelijke ziekten, 1934-1935, 1937-1938, 1940-1944 437 Bestuurswijzigingen, 1941 439 Bevordering personeel, 1939-1945 440 Bewassing, 1933-1935, 1937-1938, 1940-1945 441 Bezoek, 1935-1937, 1939-1941, 1944-1945 443 Bezuiniging, 1934-1936, 1939-1941 451 Bouw,1940-1945 453 Brandstoffen, 1943-1945 454 Brandverzekering (inbraak- en fraudeverzekering), 1933-1945 455 Bureaubenodigdheden, 1933-1943 456 Bureaukosten, 1933-1936, 1938-1945 457 Centrale ziekenhuiskeuken, 1945 458 Congressen, 1933-1937, 1939, 1941 459 Contracten, 1933-1943, 1945 461 Contributies (tijdschriften, enz.), 1938-1945

108

462 Controle financiën, 1942 467 Dienstcommissie, 1941-1945 469 Dienstkleding, 1937-1944 470 Dienstroosters, 1933-1939, 1941. 1945 472 Directie, 1934-1945 473 Distributie levensmiddelen, 1939, 1941-1944 474 Distributie (andere artikelen), 1939-1945 475 Drukwerken (lichtdrukwerk), 1933-1945 477 Duitsland (geplaatste orders), 1936-1940 481 Evacuatie, 1942-1944 482 Evo (Eigen vervoerorg. betr. vrachtauto's), 1941-1945 484 Fraude- en berovingverzekering, 1933, 1935, 1936, 1938, 1940, 1941, 1943 485 Geldschieterwet, 1933-1934. 1937-1939. 1941, 1943, 1945 489 Geneeskundig onderzoek personeel, 1940-1945 490 Geslachtsziekten, bestrijding, 1941-1945 491 Gratificaties, 1933-1945 492 Grondlasten, 1933-1940, 1942-1945 493 Handelingen v.d. gemeenteraad, besluiten v.d. burgemeester, 1933-1941 494 Kinderwet, 1933-1945 495 Huisvesting personeel, 1939-1944 496 Huren, 1933-1935, 1937-1944 497 Hydratherapeutische afdeling, 1940 498 Inbraakverzekering zie Brandverzekering ,1943 499 Inentingswet, 1941 501 Inning verpleeggelden, 1944 502 Instituut directeuren, 1934-1938, 1940-1942, 1945 503 Invaliditeitswet, 1933-1945 505 Joden, 4e verordening bijzondere maatregelen, 1940-1941 506 Joden, 1942-1944 507 Joodse vluchtelingen, 1938-1939 508 Kapitaal, 1934, 1940-1941, 1943 510-511 Kennisgevingen, 1933-1945 512 Kindervoeding, 1934-1942 513 Klachten, 1934-1945 516 Krankenkasse, 1941 517 Legaat van Dijken-Happel, 1942-1944 518 Liften, 1933, 1940-1945 519 Loonbelasting, 1940-1949 520-521 Luchtbescherming 1936-1945 525 Machtigingen, aanschaf, 1939-1945 528 Machtigingen, diversen, 1941-1942 530 Materialen 1937-1940, 1942-1944 532 Militaire zaken, 1933-1940. 1942 533 Mindervaliden, 1933-1934. 1939-1944 535 Nederlands Arbeidsfront, 1942-1945 537 Nederlandse Volksdienst ,1941-1943 539 Nevenbetrekkingen,1933, 1934, 1939, 1942 541 Noodziekenhuizen, 1941-1945 542-543 Noodziekenhuizen (vesting) 1943-1945 544 Omzetbelasting 1934-1936, 1938-1942

109

547 Ongevallenwet 1933-1945 551-553 Ontslag personeel 1940-1945 554 Oorlog, maatregelen in geval van, 1935, 1938, 1939 555-557 Oorlog, maatregelen, 1940-1945 558 Oorlog, prijsstijgingen, 1939-1943, 1945 559 Opleiding medische studenten, 1934-1936, 1938, 1941, 1945 565 Pensioenen en pensioenbijdragen, 1940-1945 575-581 Personeel 1940-1945 582 Personeel, arbeidsinzet, 1943-1948 584 Poliklinische behandeling, 1933-1942 589 Reglementen, 1933-1945 590 Reisregeling, 1933-1935, 1938, 1942-1943 591 Rentevergoeding, 1933-1945 592 Repatriëring krijgsgevangenen, 1945 593 Röntgenafdeling, 1936-1938. 1941 594 Rijwielen, 1933. 1935-1939. 1941-1943. 1945 601 Salarissen en lonen, 1940-1942 605 Schilderijen, 1933, 1935, 1942 607 Schrijfmachines, 1933-1945 608 Sirtemafonds, 1933-1945 611 Straffen personeel, 1933-1945 612-613 Tarieven, 1933, 1935-1945 617 Toelagen, 1933-1944 619 Uitkering wedde bij ziekten, 1941-1945 621 Uitsteken van vlaggen, 1933-1940, 1942, 1945 624 Vereveningsheffing, 1941-1944 628 Verlof, 1939-1945 629 Verslag, mappen, 1933-1945 630 Verzekeringen, 1939, 1940, 1945 631-632 Verzorgingshuizen 1941-1945 634 Vluchtelingen, 1940-1941 635 Voedselcommissie gemeente, 1944-1945 636 Voedselverstrekking personeel, 1941-1942 639 Wachtgelden, 1933-1945 641 Wederopbouw, 1945 642 Winterhulp, 1940-1944 643 Wonen buiten de gemeente, 1933-1935, 1941-1943 644 Ziekenfondsbesluit, 1941-1944 645 Ziekenhuis v. chronische patiënten Laan van Meerdervoort 112, 1943-1945 646 Ziektewet, 1933-1945 647 Zuivering personeel, 1945 653-659 Correspondentie betreffende crediteuren, 1933-194 660-743 Correspondentie algemeen, 1933-1945 756-921 Correspondentie betreffende diverse onderwerpen, 1933-1945 756-758 Aanbestedingen, 1940-1945 759 Arbeidsbeurs en commissie zedelijk gedrag, 1933, 1935, 1941-1942 761 Apotheek, gemeente-, 1935,1945 763 Belastingen, 1940 765 Bewassing, 1934-1939. 1942-1945 767-768 Bezoek, 1938-1945

110

773 Consultatiebureau, 1944-1945 775 Crisisdienst, gemeente, 1943-1944 776 Crisis- en distributiedienst gemeente, 1939-1940, 1945 777 Dankbetuigingen, 1933-1935, 1938-1939, 1943-1945 779-787 Distributie van artikelen (m.u.v. metalen),(alfabetisch geordend), 1940-1945 788-790 Distributiekaarten en bescheiden, 1939-1942 793 Evacuatie, 1942-1945 795 Felix, Rotterdam, 1940 796 Financiën, afd. gemeentesecretarie, 1933-1942, 1945 800-801 Geneeskundige en Gezondheidsdienst, 1938-1945 803 Geneeskundige en Gezondheidsdienst Amsterdam, 1945 804 Geneeskundige en Gezondheidsdienst Rotterdam, 1944-1945 805 Geslachtziektenbestrijding, 1941-1944 809 Hulpgeneesheren, 1937-1945 810 Huis van Bewaring, 1942-1944 814-816 Inlichtingen, 1939-1945 819-822 Inlichtingen patiënten, 1940-1945 823 Instituut van directeuren, 1933, 1935-1942 824 Interkerkelijk bureau voor noodvoedselvoorziening, 1945 828-829 Kennisgevingen, 1933-1945 830 Kerkgenootschappen, 1945 831 Keuringsdienst, 1933-1939, 1941 833 Klachten, 1933-1945 834 Klachten over voeding (zie ook nr. 833), 1943-1945 835 Krankenkasse, 1941-1942 846 Kunsten en wetenschappen, 1940 838-839 Luchtbescherming, 1936-1945 843-844 Maatschappelijk hulpbetoon, 1940-1945 846 Marius Utrecht, 1945 847 Militair hospitaal, 1939-1941. (voor 1942 zie Rijkshospitaal) 848 Militair gezag (volksgezondheid, medische commissie, permits, enz.), 1945 850 Militairen, 1939-1940 851 Militairen, Hollandse, 1942 852 Militairen, Duitse (afgifte kledingstukken, e.a. voorwerpen), 1940-1941 853 Nederlands Arbeidsfront,1943 858 Omzetbelasting, 1941-1944 864-865 Ontvanger, 1937-1945 866 Oorlog, 1940-1945 867 Oorlog (prijsverhoging enz.), 1939-1943, 1945 868 Opleiding medisch personeel, 1941-1942 872 Organisaties, 1933-1942. 1945 873 Overschrijvingen gemeentebedrijven, 1933-1945 874 Personeel, diversen, 1943-1944 875 Personeel, algemeen, 1945 876 Personeel verklaringen, 1945 879 Politie, 1933-1945 882 Raad van Arbeid, 1937-1942 883 Raad van Arbeid, afd. patiënten, 1934-1940 884 Radio, 1941 886 Rapporten, 1935, 1939-1940

111

888-889 Röntgenfoto's, aanvragen, 1939-1943 890 Röntgenfoto's, ontvangen ter inzage, 1944-1945 891 Röntgenfoto's, uitgeleend, 1944-1945 892 Rode Kruis, 1938-1942. 1945 893 Rode Kruis, ambulance n. Finland, 1940 894 Rosenburg, Loosduinen, 1933-1939. 1942 895 Rotterdamsche Bank (vereeniging), 1933-1940 896 Rijkshospitaal, 1942 898 Rijksgeneeskundige Dienst, 1945 899 Rijksverzekeringsbank, 1933-1945 902 Rijwielvorderingen ,1944 903 Schenkingen, 1935, 1945 907-908 Sollicitaties, 1940-1945 910 Statistisch Bureau (gemeente), 1933-1942, 1945 912 Telefoon, 1934-1945 915 Verzorgingsdienst, gemeente, 1943-1945 916 Vluchtelingen, 1940-1941 917 Voedselvoorziening personeel, 1945 918 Voedselvoorziening ziekenhuizen (administrateur), 1945 920 Wethouder van Sociale Zaken, 1939-1941 921 Ziekenfondsen, 1941 946-949, 951-954 Stukken betreffende jaarverslagen, doorslagen en ingezonden staten, 1940- 1945 973-978 Operatieboeken, 1940-1945 Thema/thema’s: Gezondheidszorg, Distributie, Vordering, Economisch leven, Evacuatie, Jodenvervolging, Vluchtelingen, Luchtbescherming, Arbeidsinzet, Collaboratie, Krijgsgevangenen, Zuivering, Militair gezag Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Vereeniging ’s-Gravenhaagsche diaconesseninrichting Identificatiecode archief: 0582-01 Omvang: 0,4m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Het ziekenhuis Bronovo is in 1865 gesticht als ’s Gravenhaagsche Diaconessen-Inrichting. In 1926 is de naam veranderd in Vereeniging ’s-Gravenhaagsche diaconesseninrichting. Later is de naam veranderd in Bronovo naar de eerste 'besturend zuster' Sara Katharina de Bronovo. Al op de tiende mei 1940 werden gewonde militairen ondergebracht in de ’s-Gravenhaagsche diaconesseninrichting aan de Waalsdorperweg. Onder meer was de nabijgelegen Alexanderkazerne doelwit van de Duitse bommenwerpers. In oktober 1940 namen de Duitsers het ziekenhuis in beslag voor de inrichting van een ziekenhuis voor Duitse militairen en een maand later werd de inrichting een officiële ‘Ortslazarett’ (later ‘Reserve-Kriegslazarett’). De Hollandse patiënten werden vanaf januari 1941 verpleegd in Villa Elisabeth aan de Parkweg 23. Door de afsluiting van de Vesting Clingendael werd de opname van nieuwe patiënten steeds moeilijker. De ziekenhuispolikliniek verplaatste men naar het wijkgebouw in de Malakkastraat en nadien naar de van Speykstraat. Eind februari 1944 werd Villa Elisabeth

112

definitief verlaten en verhuisden de patiënten en personeel naar de Laan van Meerdervoort 112. Tevens nam de diakonesseninrichting in 1944 de zorg op zich voor tuberculosepatiënten in het sanatorium aan de Naarderstraat. Na de bevrijding werd tot 14 oktober 1945 een deel van het ziekenhuis aan de Waalsdorperweg door de Geallieerden gevorderd voor de verpleging van Canadese (en later ook voor Engelse) militairen. Relevante inventarisnummers: Doos 42 Statistiek van de wijkverpleging, 1919-1942 Doos 44 Stukken betreffende de speciale maatregelen in oorlogstijd, 1940-1945 Doos 44 Stukken betreffende de commissie van Uitzending, 1937-1941 Doos 44 Stukken betreffende contacten met het buitenland, 1926-1946 Doos 44 Stukken betreffende de IJsselexpeditie, 1944-1945 Doos 45 Stukken betreffende de speciale maatregelen in oorlogstijd, 1940-1945 Doos 85 Stukken betreffende de Bond der Nederlandse Diakonessenhuizen, 1940-1955 Doos 88 Correspondentie over het Diakonessenhuis, 1918, 1923-1946 Doos 89 Stukken betreffende de inbeslagneming van Bronovo, 1941 Doos 97 Diverse stukken (o.a. uit de oorlogsperiode), ca. 1935-1945 Thema/thema’s: Gezondheidszorg, Duitse instelling, Vordering, Evacuatie Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Vereniging inrichting voor ooglijders Identificatiecode archief: 0687-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: volledig openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Vereeniging Inrichting voor Ooglijders werd in 1889 opgericht. Nadat de vereniging grond geschonken had gekregen aan de Tasmanstraat werd hier de kliniek gebouwd. Relevante inventarisnummers: 12 Jaarverslagen, 1889-1980 32 Stukken betreffende de "niet Jood" verklaringen, 1940 Thema/thema’s: Gezondheidszorg, Jodenvervolging Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Medische Club Identificatiecode archief: 1232-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: volledig openbaar Soort toegang: Het archief is niet geïnventariseerd Inhoud: De Medische Club is in 1932 opgericht door een aantal Haagse huisartsen en specialisten. De behoefte bestond om over moeilijke medische problemen en ziekten van patiënten bij elkaar te rade te gaan, maar ook om over ethische problemen te spreken. In de Tweede Wereldoorlog werden de samenkomsten van de Medisch Club verboden. Op 24 november 1942 ontving de Medische Club een dwangbevel tot opheffing van de vereniging. De hele administratie van de Medische Club is nog dezelfde dag door de Duitse bezetter in beslag genomen. Het archief is na de oorlog niet teruggevonden. Na de Tweede Wereldoorlog heeft de Medische Club de

113

activiteiten voortgezet. De eerste naoorlogse vergadering vond plaats op 31 mei 1946. Relevante inventarisnummers: Thema/thema’s: Gezondheidszorg Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Nederlandsche vereeniging ten behoeve van zeelieden van elke nationaliteit Identificatiecode archief: 0234-01 Omvang: ca. 1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Reverend J. Chambers, predikant van de Engelse kerk te Amsterdam, kwam in 1897 op de gedachte in Nederland een vereniging op te richten die op de wijze van de ‘Mission to Deep Sea Fishermen’ een hospitaalkerk- schip uitrusten en naar de visgronden op de Noordzee zenden zou. Dit plan vond bijval. Op 5 mei 1898 is de ‘Nederlandsche Vereniging ten behoeve van zeelieden van elke nationaliteit’ opgericht. Een tweemastschoener werd aangekocht en verbouwd tot een hospitaalkerkschip dat als naam ‘de Hoop’ kreeg. Op 17 juni 1899 zeilde het schip met een predikant en een arts aan boord voor de eerste maal. Reeds in 1903 deed zich de behoefte gevoelen aan een beter schip. Het duurde echter tot 1911 voordat de bestelling daarvan geplaatst kon worden bij de werf ‘Conrad’ te Haarlem. In 1912 voer het nieuwe motor-zeilschip uit In 1938 werd ‘de Hoop’ verbouwd tot een snelvarend motorschip. De Tweede Wereldoorlog ging aan het schip niet ongemerkt voorbij, het werd door de bezetter gevorderd. Op 31 december 1940 slaagde de bemanning er in het grootste deel van de inventaris van boord te halen. Er kwamen slechts zelden berichten van het schip binnen. Op 31 oktober 1944 voer ‘de Hoop’ Wolfaartsdijk binnen, waarbij de Duitse commandant te laat bemerkte dat de plaats de nacht tevoren door de Canadezen was bezet. De gehele bevolking enterde het schip, waarna de Duitse bemanning in optocht naar de Canadese commandant werd gevoerd. Na behouden aankomst te Amsterdam op 8 november 1945 en na vele herstellingen kon het schip in 1946 weer dienst doen. Relevante inventarisnummers: 2 Jaarverslagen, 1898-1975 5 Notulen van vergaderingen van bestuur, leden en scheepscommissie, 1932-1947 20-21 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1940-1947 63 Circulaires, 1898-1969 66 Naamlijsten van het bestuur, het erebestuur, de commissies uit het bestuur, de comités en correspondenten, 1898-1962 137 Balansen, 1914-1962 139 Rekening en verantwoording / exploitatierekening, 1899-1956 140 Exploitatierekening schip, 1919-1950 141 Bijlagen bij de rekening en verantwoording / exploitatierekening, 1899-1953 281 Knipsels uit couranten en tijdschriften betreffende de Vereniging en het schip, 1898-1962 Thema/thema’s: Gezondheidszorg Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Vereniging 'De Sophia Stichting' Identificatiecode archief: 1173-01

114

Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Vereniging ‘De Sophia Stichting’ werd op 15 april 1879 opgericht op initiatief van de Nederlandse bevolking als aandenken aan de in 1877 overleden Koningin Sophie, de eerste echtgenote van Koning Willem III. De leden van de oprichtingscommissie besloten ter nagedachtenis aan de vorstin in Scheveningen een hospitaal op te richten voor de tijdelijke verpleging van arme Nederlandse kinderen, voor wie zeelucht en het baden in zeewater noodzakelijk werd geacht. Op 17 juni 1880 kon aan de Gevers Deynootweg 21 te Scheveningen het Eerste Zeehospitium worden geopend. Wegens ruimtegebrek werd een nieuw hospitium gebouwd aan de Hoek van Hollandlaan in Kijkduin. Het werd in 1940 geopend, maar moest anderhalf jaar later al worden ontruimd om plaatst te maken voor de Atlantikwall. De patiënten (sedert de jaren dertig zowel kinderen als volwassenen) werden ondergebracht in een oud schoolgebouw aan de Weesperstraat 85. Eind 1945 werd het Zeehospitium met het Haagsch Sanatorium tijdelijk ondergebracht aan de Tapijtweg. Pas in 1957 kreeg het een nieuw gebouw, in Kijkduin op de plek van het oude. Naar het Zeehospitium kwamen mensen met orthopedische en reumatologische klachten, maar het sanatorium was in eerste instantie een revalidatiecentrum. Ook aan kinderrevalidatie werd veel aandacht geschonken. Relevante inventarisnummers: 3 Notulen van de vergaderingen van de regenten, 1938 - 1971 6 Jaarverslagen, 1879 – 1963 11 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1941 – 1952 21 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken van de penningmeester, 1940-1976 28 Stukken betreffende de evacuatie van het Tweede Zeehospitium, het onderbrengen van de patiënten in een schoolgebouw aan de Weesperstraat en de samenwerking met het Haagsch Sanatorium, 1940-1960 32 Jaarrekeningen, 1930 – 1959 34 Overige stukken betreffende de financiële verantwoording, 1904 – 1960 36 Stukken betreffende de bouw en de verbouw van het Eerste Zeehospitium aan de Gevers Deynootweg 21 te Scheveningen, met bouwtekeningen, ca. 1880-1941 37-38 Stukken betreffende de bouw en de sloop van het Tweede Zeehospitium aan de Hoek van Hollandlaan te Kijkduin, met bouwtekeningen, 1934-1952 57-58 Stukken betreffende de zorg voor patiënten, 1880-1993 63 Stukken betreffende voorlichting en publiciteit over het Zeehospitium en de Sophiastichting, 1880-1995 64 Aantekeningen betreffende de geschiedenis en gedenkboeken betreffende de Sophiastichting en het revalidatiecentrum in Delft, 1930-1980 65 Publicaties betreffende de Sophiastichting, koningin Sophie en het Zeehospitium, 1877- 1999 68 Foto's van het Eerste Zeehospitium aan de Gevers Deynootweg 21 te Scheveningen, ca. 1900-ca. 1940 69 Foto's van het Tweede Zeehospitium aan de Hoek van Hollandlaan te Kijkduin, 1939-1942 Thema/thema’s: Gezondheidszorg, Evacuatie, oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF:

115

Vereniging tot Verspreiding van lectuur aan Zieken te 's-Gravenhage Identificatiecode archief: 1222-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: In 1896 besloot een aantal Haagse vrouwen met bloemen uit eigen tuin en een stapel tijdschriften de zieken van de gemeenteziekenhuizen aan de Zuidwal en het Slijkeinde te verrassen. In de loop der jaren werden de activiteiten steeds professioneler en in 1908 kregen de initiatiefneemsters zelfs de beschikking over een kleine bibliotheek. In 1923 organiseerde men zich onder de naam 'Vereeniging tot verspreiding van Bloemen en Lectuur aan Zieken'. Na 1926 werd het rondbrengen van bloemen stopgezet, omdat de zieken voldoende bloemen van hun bezoek ontvingen. In 1934 sloot het ziekenhuis aan het Slijkeinde, waardoor alle activiteiten werden verplaatst naar het Zuidwalziekenhuis. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog nam de politie een deel van de patiëntenbibliotheek in beslag en kreeg men tevens een verbod op de uitdeling van nog eens ongeveer driehonderd boeken. Behalve aan de Zuidwal verspreidde men in deze jaren ook boeken in de noodhospitalen aan de Naarderstraat en de Bezemstraat. Relevante inventarisnummers: 1 Notulen, 1923-1950, met achterin een korte chronologische notitie over de geschiedenis van de vereniging in de periode 1896-1950 13 Register van jaarrekeningen, 1917-1982 Thema/thema’s: Censuur Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Algemene Begraafplaatsen Identificatiecode archief: 0433-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands, Engels en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: In Den Haag werd op 2 januari 1830 een nieuwe begraafplaats geopend op een terrein in de duinen achter Schuddegeest langs het Scheveningse Kanaal. De begraafplaats werd ontsloten door de later zo genoemde Kerkhoflaan. Door de groei van de Haagse bevolking werd het noodzakelijk een tweede begraafplaats aan te leggen en aldus geschiedde in de jaren dertig van deze eeuw bij Ockenburgh. De begraafplaats werd onder de officiële naam 'Westduin' op 1 juli 1950 in gebruik genomen. Gedurende de oorlogsjaren werd er echter ook al begraven. Op 11 juli 1941 werd als eerste een Duitse militair begraven. Zie voor het begraven van militairen ook: toegangsnummer 0610-01, inv.nrs. 2483 en 2486. Relevante inventarisnummers: 49 Registers van begravenen 3e klasse Westduin, 1941 - 1945 (Duitsers en Engelsen) 59 Stukken betreffende de totstandkoming en inrichting van het terrein en de gebouwen van de begraafplaats Westduin, met tekeningen, 1936-1958 Thema/thema’s: Duitse instellingen, Geallieerden Digitale inventaris aanwezig: ja

116

6. SOCIALE ZORG EN VOLKSHUISVESTING

NAAM ARCHIEF: Vereniging Haags Tehuis voor Ongehuwden (HTO), 1920-1966 Identificatiecode archief: 0202-01 Omvang: 0,2m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Vereniging Haags Tehuis voor Ongehuwden (HTO) is opgericht door het departement ’s- Gravenhage van de maatschappij tot nut van ’t algemeen. Relevante inventarisnummers: 329 Notulen, 1936-1951 334 Ingekomen en minuten van uitgaande brieven, 1938-1947 337 Jaarverslagen, 1928-1973 341 Stukken betreffende de vordering van het gebouw door en de verhuring van het gebouw aan overheidsinstanties, 1943-1945 370-371 Exploitatierekeningen, 1936 – 1948 376 Journalen, 1922 - 1925 blz. 1-4; voortgezet: 1938 dec. – 1944 378 Inventaris (boekwaarde/afschrijving), 1936-1949 379 Kasboek, 1922-1951 380 Kasstaten, 1942-1949 Thema/thema’s: Vordering Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Nutsziekenfonds Identificatiecode archief: 0676-01 Omvang: 0,625 m¹ Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De ziekenfondsen werden op 1 november 1941 door de Duitse bezetter gedwongen een verplichte verzekering in te stellen. Ook raakte het ziekenfonds veel ingeschrevenen kwijt door de verplichte evacuatie van veel Hagenaars en door de te werkstelling in Duitsland. Hierdoor leed het fonds in de oorlogsjaren grote verliezen. Relevante inventarisnummers: 6 Jaarverslagen, 1849 en 1892-1976 Thema/thema’s: Sociale zorg Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Vereniging Tehuis voor onbehuisden, sedert 1923 D.A.J. Kesslerstichting Identificatiecode archief: 0769-01 Omvang: ca. 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands

117

Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: In 1915 werd door de Vereniging Tehuis voor onbehuisden aan de Steynlaan het Tehuis voor Onbehuisden geopend. Van de gemeente kreeg de vereniging in 1923 een stuk bouwgrond aan de De la Reykade 207. De heer D.A.J. Kessler, voormalig president-directeur van BPM en bestuurslid van de Vereeniging "Tehuis voor Onbehuisden", schonk het geld voor de bouw van een nieuw tehuis. Op 21 maart 1923 werd dit gebouw officieel geopend. De genereuze financiële bijdrage van de heer Kessler voor het nieuwe gebouw leidde tot een naamswijziging van de vereniging, sedert 1923 droeg deze de naam "D.A.J. Kesslerstichting". In het nieuwe huis was veel ruimte, er werd een slaapzaal voor 75 mannen ingericht. Het gebouw had een aparte afdeling voor vrouwen en kinderen met een afzonderlijke ingang aan de Delagoastraat 9. Tot in de oorlog bleef de belangstelling voor het tehuis groot. De Duitse bezetter maakte evenwel in 1942 een einde aan de activiteiten van de vereniging. In 1942 werd het bestuur van zijn taak ontheven en het personeel ontslagen. Eind 1942 werd het hoofdgebouw van de Kesslerstichting in beslag genomen door de NSB-afdeling Winterhulp- Nederland. Toen na de bevrijding de bestuursleden weer terugkeerden, bleek dat de inventaris en de geldmiddelen verdwenen waren. Hierop werd besloten de oude vereniging weer op te bouwen. Opnieuw werd gepoogd om aan thuislozen onderdak te bieden en ze verder te begeleiden. Relevante inventarisnummers: 9-12 Kasboeken van inkomsten en uitgaven, 1940-1945 25 Registers waarin staan opgetekend de gegevens van bewoners die zijn gehuisvest in het tehuis, 1946-1962, met aantekeningen betreffende de periode 1931-1955 79 Stukken betreffende de inbeslagname door de Duitse bezetter van de Packard- bestelwagen van de A.H.D. (Algemene Haagse Dienstverrichting)1942. Thema/thema’s: NSB, Vordering Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Vereeniging ‘Hulp aan zuigelingen’ Identificatiecode archief: 1071-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De 's-Gravenhaagsche Centrale Vereeniging tot Bescherming van Zuigelingen werd op 26 november 1902 in Den Haag opgericht. De vereniging stelde zich ten doel om de hoge kindersterfte door alle haar ten dienste staande middelen te beperken. Er werd aan het Oranjeplein in Den Haag een consultatiebureau ingericht, waar adviezen werden verstrekt over de voeding en de behandeling van zuigelingen, onder meer werden hier cursussen op het terrein van de zuigelingenzorg voor moeders georganiseerd. Indien nodig werd er ook melk voor baby's verstrekt. Voor de verpleging van zieke zuigelingen werd een speciale afdeling ingericht. In 1918 werd een ruimer onderkomen gevonden in het woonhuis aan het Oranjeplein 26 te Den Haag, dat later uitgebreid werd met de percelen 24 en 25. Na deze uitbreiding konden hier ongeveer dertig zieke zuigelingen worden verpleegd. In het laatste oorlogsjaar was zorg nauwelijks meer mogelijk vanwege tekorten aan alles. Er was geen

118

warm water, licht, verwarming, voedsel of linnengoed. Direct na de bevrijding zorgde de Britse en Hollandse Rode Kruis Commissie voor melk, meel, suiker en medicamenten. Relevante inventarisnummers: 1 Notulen van de algemene ledenvergadering, 1903-1962 2 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1918-1961 5 Notulen van de bestuursvergaderingen, 1927 - 1952 8 Verslag van de gebeurtenissen in de zuigelingenkliniek in de Tweede Wereldoorlog, (ca. 1946) Thema/thema’s: Gezondheidszorg Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Het Israëlietisch Weeshuis ‘Hulp Voor Weezen’ (Ezer Jatom) te ’s-Gravenhage Identificatiecode archief: 0194-01 Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Omvang: ca. 5m1 Taal en schrift: Nederlands, en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Het Israëlietisch Weeshuis ‘Hulp Voor Weezen’ (Ezer Jatom) te ’s-Gravenhage werd in 1849 opgericht, toen zeer vele kinderen ten gevolge van de cholera wees waren geworden. Joodse wezen konden met het oog op het kasjroet (rituele geschiktheid van het voedsel) niet worden ondergebracht in een van de niet-joodse weeshuizen in de stad. De zorg voor joodse wezen werd dan ook in eerste instantie overgelaten aan familieleden. Het weeshuis werd gevestigd aan de Stille Veerkade, verhuisde in 1880 naar de Raamstraat en in 1932 naar de Pletterijstraat. In 1933 ontving het bestuur het verzoek van het Comité voor Joodse vluchtelingen en vanuit Duitsland van het weeshuis in Frankfurt am Main of er behalve wezen ook vluchtelingenkinderen in het Haagse weeshuis konden worden opgenomen. Op dit verzoek werd positief gereageerd en reeds in datzelfde jaar arriveerden de eerste uit Duitsland gevluchte joodse kinderen. Sedert 1933 werden er veelvuldig Duitse vluchtelingenkinderen in het joodse weeshuis opgenomen. Sommige wezen vertrokken vóór de oorlog naar Palestina. Om de vele Duitse kinderen te kunnen opvangen werden bedden bijgekocht en werd de zolder van het weeshuisgebouw aan de Pletterijstraat bewoonbaar gemaakt. Een groot deel van deze kinderen werd ook bij particulieren ondergebracht. Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werden de Duitse vluchtelingenkinderen die ouder waren dan 15 jaar gedwongen het weeshuis te verlaten. Zij mochten van de Duitse bezetter niet in het kustgebied wonen. De kinderen werden onder meer ondergebracht in het Centraal Israëlitisch Weeshuis in Utrecht. Aan de Pletterijstraat 66 stond tot 1943 het joodse weeshuis. Op last van de Duitse bezetter werden op die dag alle bewoners, de directeur, de directrice, het personeel en de aanwezige kinderen weggevoerd. Niemand keerde terug, alle weggevoerde personen zijn vermoord. Relevante inventarisnummers: 24 Notulen van het bestuur van het weeshuis; met bijlagen; met hiaten, 1939-1940 41-42 Registers van schoolrapporten, 1932-1942 45-46 Registers van contributie inning, 1939-1940 48 Debet- en creditnota's en een lijst van boekingen in rekening courant van het N.V. Bankierskantoor Lissa en Kahn, 1941

119

49 Kasboek, 1941 51-52 Notulen, 1940-1943 55 Ingekomen stukken, 1939 56 Lijsten met gegevens over het weeshuis verstrekt aan de Armenraad van de gemeente Den Haag, 1927-1940 57 Lijsten met gegevens over het weeshuis verstrekt aan de Duitse bezetter en aan de Joodsche Raad, 1940-1942 59 Rooster van aftreden van regenten en regentessen van het weeshuis in de periode 1914- 1940, ca. 1940 63 Loonstaten, 1941-1942 65 Stukken betreffende het verstrekken van hypothecaire leningen door het weeshuis, 1864, 1922-1939 70 Akten waarin derden bevestigen het saldo van hun hypothecaire schuld aan het weeshuis op verzoek van het weeshuisbestuur, 1940 december 73 Stukken betreffende de bouw van een nieuw weeshuis, met schetsontwerp en ontwerptekeningen van architectenbureau Simons en Van Braningen, 1929-1932 74 Bouwtekeningen van het weeshuis aan de Pletterijstraat 66, 1936 75 Stukken betreffende de opening van het nieuwe weeshuis aan de Pletterijstraat 66, 1932 76 Stukken betreffende de verzekering van het weeshuis aan de Pletterijstraat 66, 1932-1940 77 Stukken betreffende de aankoop van de inventaris van het weeshuis aan de Pletterijstraat 66, ca. 1932 78 Stukken betreffende de bouw van een gasdichte schuilkelder in het souterrain van het weeshuis; met bouwtekening, 1939 79 Stukken betreffende voorstellen tot uniformering van de boekhouding van de weeshuizen in Holland en Utrecht, 1936-1940 80 Begrotingen en jaarrekeningen, met bijbehorende stukken, 1922-1942 81-83 Bijlagen bij de jaarrekeningen, 1941-1943 86 Bank- en giroboek, 1934-1939 87 Grootboek, 1939-1942 88 Kwitanties van donaties aan het Weeshuis, 1943 91 Overeenkomsten waarbij derden zich verplichten de verpleegkosten van met name genoemde kinderen te financieren, 1918-1940 92 Stukken betreffende de zorg voor weeskinderen in het weeshuis, 1918-1940 93 Correspondentie met de Gemeentelijke Dienst voor Maatschappelijk Hulpbetoon betreffende subsidiëring van joodse weeskinderen, 1930-1938 94 Stukken betreffende het overleg met andere weeshuizen over de opvang van joodse vluchtelingenkinderen, 1939 95 Correspondentie met de Joodsche Vereeniging voor Verpleging en Verzorging, 1942-1943 98 Documentatie betreffende andere weeshuizen en instellingen, ca. 1935 99 Overige documentatie, 1916-1938 101 Stukken betreffende de federatie van weeshuizen, het rechtsherstel pand Pletterijstraat 64- 66, het rechtsherstel fondsen, 1947-1974 en de nalatenschap S.S. de Jong, Winkel-v. Loen, L.A. de Vries en S. Polak, 1947-1974 102 Kasboeken en effectenregisters, 1946-1957. 105 Goedgekeurde notulen en presentielijsten bestuurs- en algemene ledenvergaderingen, 1950-1982 106 Ingekomen correspondentie, 1952-1975 107-108 Uitgaande correspondentie, 1952-1975 109 Stukken betreffende gefusioneerde instellingen, Nalatenschap Joëls, Dasberg en Federatie weeshuizen, 1938-1975

120

110 Stukken betreffende rechtsherstel effecten, 1953-1957 Bond van ambtenaren bij Departementen van algemeen bestuur en Hooge colleges van Staat te 's-Gravenhage 'Departementsbond', 1903-1943 Thema/thema’s: Sociale Zorg, Jodenvervolging, Vluchtelingen, Rechtsherstel Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Oude mannenhuis (Fundatie van Beyeren van Schagen) te 's-Gravenhage Identificatiecode archief: 0533-01 Omvang: ca. 0,2m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: In 1773 is het Oude Mannenhuis, gelegen tussen het Noordeinde en de Oude Molstraat, in gebruik genomen. Het Oude Mannenhuis was bestemd voor maximaal dertig bejaarde mannen, die een bewijs van lidmaatschap van de Gereformeerde Gemeente konden overleggen. Vanaf de stichting tot na de Tweede Wereldoorlog werden hiermee bedoeld de lidmaten van de Nederlands Hervormde Kerk. Ten gevolge van het voedseltekort in de Hongerwinter van 1944 is een aantal bewoners van het Oude Mannenhuis overleden Relevante inventarisnummers: 8-9 Registers van notulen van het college van regenten, 1920-1971 18 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1939 - 1948 269 Lijsten met de vermelding van de voeding die aan de commensalen wordt verstrekt, met bijbehorende stukken, 1852-1942 284 Stukken betreffende het overlijden van zes commensalen in de winter van 1944 en het verzoek van de binnenvader aan de regenten om nieuwe commensalen toe te laten, 1945 Thema/thema’s: Hongerwinter Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Vereniging ‘Salem’ Identificatiecode archief: 0215-01 Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: In 1893 de vereniging ‘Salem’ (Vrede) opgericht met als doel tegen een kleine een tehuis te bieden aan onbemiddelde dames "uit de beschaafde stand" en een tijdelijk onderkomen te verschaffen aan jonge onderwijzeressen zonder betrekking die enige tijd in Den Haag moesten wonen. De vereniging kocht een woonhuis aan de Willemstraat 26 in Den Haag. Later kocht de vereniging ook belendende percelen. De bewoonsters hadden in ‘Salem’ de beschikking over een zitslaapkamer en medegebruik van de conversatiekamer. De oorlogsjaren lieten ‘Salem’ niet onberoerd. Op 10 februari 1944 waren de dertien bewoonsters en de directrice gedwongen te evacueren naar Huize ’t Ross te Laren in Gelderland. De panden in de Willemstraat waren in gebruik genomen door de Nederlandse Coöperatieve Raad van Voedselvoorziening. Maar in Laren was de voedselvoorziening beter dan in Den Haag. In Maart 1945 vorderde de Wehrmacht de voorkamer van Huize ’t Ross, later trokken de Canadezen in het huis dat toen in de vuurlinie lag.

121

Op 18 november 1946 keerden 11 dames terug naar de zeer uitgewoonde panden aan de Willemstraat. Het perceel nr 30 kon pas in oktober 1952 weer worden betrokken. Relevante inventarisnummers: 12-13 Notulenboeken, 1935-1958 39, 40-41 Ingekomen en minuten van uitgegane stukken, 1940, 1944-1945 153 Stukken betreffende de percelen Willemstraat 26 t/m 30, 1909-1968 160 Gedicht bij het geschenk van de pensionaires aan het bestuur van ’Salem ter gelegenheid van het gouden jubileum der Vereniging. Dit jubileum werd gevierd in huize ’t Ross te Laren in Gelderland, 1944 Thema/thema’s: Sociale zorg, Evacuatie Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Archief van het Remonstrants Tehuis ‘Van Valkenburg’ Identificatiecode archief: 0675-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Zie relevante inventarisnummers Relevante inventarisnummers: 724 Enquêteformulier betreffende oorlogsgeweldschade aan huisraad, geleden door het tehuis voor oude dames te Bennekom, waarvan het remonstrants tehuis "Van Valkenburg" eigenaar was, 1945 Thema/thema’s: Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Haagsch Crisis Comité (HCC) Identificatiecode archief: 0491-01 Omvang: totale archief 20m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: In 1931 waren de gevolgen van de economische crisis doorgedrongen tot brede lagen van de bevolking. In reactie hierop nam H.K.H. Prinses Juliana het initiatief tot de oprichting van een Nationaal Crisis Comité dat tot doel had de nood onder slachtoffers van de crisis te helpen lenigen. In verschillende gemeenten werd vervolgens overgegaan tot de oprichting van plaatselijke crisis comité's, die uitvoering gaven aan de regelingen van het NCC, en die tevens zelfstandig actie ondernamen ten bate van personen die door de crisis waren getroffen. In Den Haag werd op 27 november 1931 het Haagsch Crisis Comité (HCC) opgericht. Het HCC verleende de zogenaamde A- en B-steun. Het subcomité A had tot taak steun te verlenen aan personen die door de economische tijdsomstandigheden in moeilijkheden waren geraakt en die niet in aanmerking kwamen voor de bestaande steunregeling voor werklozen. Tot deze groep behoorden bijvoorbeeld arbeiders en kleine zelfstandigen van wie de inkomsten zodanig verminderd waren dat zij niet meer in hun levensonderhoud konden voorzien en werklozen die geen ondersteuning genoten omdat hun gezinsleden inkomsten hadden. Deze

122

zogenaamde A- steun werd gegeven in de vorm van geld en/of natura zoals kleding, dekens, schoeisel en andere gebruiksartikelen. Het subcomité B verleende aanvullende steun aan werklozen die een uitkering ontvingen in het kader van de Rijkssteunregeling voor werklozen. Deze zogenaamde B-steun werd uitsluitend gegeven in de vorm van kleding, dekking en schoeisel. Om te voorkomen dat de taken en gelden door de Nederlandsche Volksdienst overgenomen zouden worden ging het HCC per 1 november 1942 in liquidatie. Behalve de kredietverlening, die werd overgenomen door de Gemeentelijke Leen- en Voorschotbank, werd het werk voortgezet door een aantal subcomité's die werden omgevormd tot gemeentelijke instellingen. De naam Haagsch Crisis Comité was echter zo ingeburgerd dat deze naast de nieuwe benamingen in gebruik bleef. Het subcomité B, per 1 januari 1943 het Gemeentelijk B-steun Comité, nam tot 1945 naast de uitvoering van de B-steun ook de uitvoering van de A-steun voor zijn rekening. Relevante inventarisnummers: 2 Notulen van de vergaderingen van het dagelijks bestuur 1932-1942, met convocaties, agenda’s en vergaderstukken, 1932-1944. 5Agenda’s van ingekomen en uitgaande stukken, 1938-1942 60-64Ingekomen en doorslagen van uitgaande stukken, 1941-1945 70 Jaarverslagen, 1931-1937, 1944 84 ‘Ariërverklaringen’, verklaringen van de medewerkers van het Haagsch Crisis Comité inzake hun afstamming, en daarop betrekking hebbende stukken, 1940-1941 85 Stukken betreffende de zuivering bij de Gemeentelijke Schoeiseldienst, het Gemeentelijk B-steun Comité en de Gemeentelijke Spaarregeling, 1945 103-107 Grootboeken, 1940-1946 114 Kasboek van inkomsten en uitgaven van diverse afdelingen en geldinzamelingsacties, 1938-1944 124 Kasboeken van inkomsten en uitgaven uit depot van de Gemeenteontvanger inzake de Schoeiseldienst en de spaarregeling, 1942-1945 126 Kas- en giroboeken van inkomsten en uitgaven van het Haagsch Crisis Comité, 1944- 1951 136-137 Correspondentie met de Armenraad, 1935-1943 144 Correspondentie met de Gemeentelijke Dienst voor Maatschappelijk Hulpbetoon, 1932- 150 Journaal van inkomsten en uitgaven van de spaarregeling, de Vluchtelingenactie, en de actie "De Koninklijke Roepstem", een geldinzamelingsactie op initiatief van HKH Koningin Wilhelmina, 1938-1941 159-162 Maandrekeningen van inkomsten en uitgaven met overzichten van aantallen behandelde aanvragen en toegekende bedragen van de afdelingen van het Haagsch Crisis Comité, 1940-1955 168 Stukken betreffende de uitvoering van rapportages door de Gemeentelijke Dienst voor Maatschappelijk Hulpbetoon inzake de toestand van gezinnen die een aanvraag om steun of krediet deden, 1934-1942 184-185 Registers van betalingen aan leveranciers van goederen A en B, 1942-1944 203-204 Registers van door diverse hulpverleningsinstellingen aangebrachte aanvragen voor hulp met vermelding van aard en waarde van de verstrekking, 1938-1950 207 Registers van aantallen aanvragen, verstrekte bedragen en diverse gegevens betreffende door de afdelingen A, B en de Schoeiseldienst begunstigden, 1943-1952 213 Stukken betreffende het verlenen van ondersteuning aan kleine tuinders, 1938- 1942 214-215 Registers van door de Commissie voor Samenwerking aangebrachte hulpvragen, met vermelding van de uitgekeerde bedragen, 1938-1942

123

217 Register van verstrekkingen in natura voor de Koninklijke Nationale Vereeniging tot Steun aan Miliciens (Stamil) 1939 oktober - 1940 september, en van verstrekkingen in natura aan door de Gemeentelijke Dienst voor Maatschappelijk Hulpbetoon aangebrachte personen, 1941 september - 1942. 218 Register van de ontvangst en uitgifte van goederen A en B uit eigen magazijn, 1939-1944 219-220 Voorraadboeken van rijksgoederen en goederen in eigen magazijn, 1940-1942 225 Aanvraagformulieren voor klompenbonnen, 1944 juni - 1944 juli 227 Notulen van de vergaderingen van subcomité A, 1937-1944 230Ingekomen en doorslagen van uitgaande stukken van subcomité A, 1940-1943 231 Dagboek van giften ten bate van de A-steunverlening, 1940-1943 234 Register van aantallen per dag binnengekomen aanvragen, uitgevoerde handelingen en uitgekeerde bedragen in geld en natura met jaaroverzichten, 1940-1943 235 Maandstaten van aantallen als A-steun verstrekte stuks kleding, linnengoed en gebruiksvoorwerpen, 1936-1944 236 Staten van aantallen ingewilligde en afgewezen aanvragen voor A-steun, 1938- 1944. 237 Staten van de kerkelijke gezindten van met A-steun begunstigde personen, 1938- 1942 238-241 "Bewilligingslijsten", staten van begunstigden met vermelding van verstrekkingen in geld en natura en van de afrekening daarvan, 1940-1947 242 Staat van voorlopige toewijzingen van steun, 1944 244 Notulen van de vergaderingen van subcomité B, 1939-1944 245 Notulen van de vergaderingen van het dagelijks bestuur van het Haagsch Crisis Comité met het subcomité B, met convocaties en vergaderstukken, 1932-1942 246 Correspondentie met burgers en andere hulpverleningsinstellingen inzake individuele verstrekkingen, 1936-1941 248 Correspondentie met het gemeentebestuur en het Ministerie van Sociale Zaken inzake de afrekening van de financiering van de B-steun, 1938-1941 249-252 Kasboeken van inkomsten en uitgaven van de afdeling B, 1936-1947, met een overzicht van ontvangen subsidies voor B-steun, 1932-1941 254 Journaal van inkomsten en uitgaven van de afdeling B, 1942-1950. 261 Stukken betreffende het aanvragen van rijks- en gemeentesubsidies en voorwaarden voor de toekenning daarvan, 1937-1944 263-265 Register van aantallen per dag binnengekomen aanvragen, uitgevoerde handelingen en uitgekeerde bedragen in geld en natura met jaaroverzichten, 1938-1945 267 Staten van aantallen ingewilligde en afgewezen aanvragen voor B-steun, 1938-1945. 269 Stukken betreffende de inbeslagname van voor B-steun bestemde goederen in verband met de mobilisatie, 1939 270 Opgaven aan het College van B en W van de bedragen van aan begunstigden verstrekte goederen, 1939-1944 271-274 ‘Bewilligingslijsten’, staten van begunstigden met vermelding van verstrekkingen in geld en natura en van de afrekening daarvan, 1940-1947 275 Circulaire van het Departement van Sociale Zaken inzake een herziening van B-steun en Spaarregeling, 1942, afschrift. 276 Stukken betreffende de benoeming van een vertegenwoordiger van de Nederlandschen Volksdienst / Winterhulp Nederland in het B-steuncomité, 1942, 1944. 277 Voorraadlijsten van bij diverse leveranciers opgeslagen goederen bestemd voor B-steun en correspondentie met leveranciers inzake leveranties, 1942-1946 278 Staat van voorlopige toewijzingen van B-steun 1944-1945, met vermelding van de datum van afdoening, 1944-1947. 279 Maandstaten van aantallen ingekomen, afgewezen en ingewilligde aanvragen, rapportages en uitgekeerde bedragen door het Gemeentelijk B-steun Comité, 1945-1948

124

280-297 Spaarregeling voor gesteunde werklozen, 1937-1948 319-320 Notulen van de vergaderingen van de credietcommissie, afschriften, 1936-1942 339 Registers van kredietaanvragen, 1938-1941 340 Register van failliet verklaarde begunstigden met vermelding van de bijbehorende kredietnummers, ca. 1932-ca. 1942 341 Register van begunstigden met vermelding van kredietnummers, ca.1932-ca. 1942 344 Registers van verstrekte, afgeloste, uitstaande en oninbare leningen, 1936-1946 347 Registers van aantallen ingekomen, toegewezen, afgewezen en doorverwezen aanvragen om krediet, 1940-1942 348 Lijsten van kredietaanvragen, na bespreking in de vergadering van de kredietcommissie ter kennisneming overgedragen aan de Gemeentelijke Dienst voor Maatschappelijk Hulpbetoon, 1938-1941 350 Staten van door de secretaris van de credietcommissie ingewilligde kredietaanvragen, 1940-1942 Thema/thema’s: Sociale zorg, Jodenvervolging, Zuivering, Mobilisatie Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Stichting Vrijzinnig Protestantsche Crisiszorg Identificatiecode archief: 0135-01 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Stichting Vrijzinnig Protestantsche Crisiszorg werd in 1933 door zeven Vrijzinnig Protestants Christelijke organisaties opgericht met het doel geestelijke en stoffelijke steun te verlenen aan personen die door de economische crisis of andere oorzaken in nood waren geraakt. De organisatie was werkzaam in het brede scala van algemeen maatschappelijk werk, clubhuiswerk, jeugdwerk en zorg voor werklozen. Voor werklozen ouder dan 25 jaar werd in oktober 1933 aan de gaslaan 41 een tehuis geopend, waarin clubactiviteiten werden verzorgd en waar men kon deelnemen aan de gemeentelijke vakcursussen voor werklozen. Het gebouw aan de Gaslaan werd op last van de bezetter in 1942 gevorderd door de Dienst der Gemeenteplantsoenen. De stichting zette desondanks de activiteiten in de oorlogsjaren voort. Relevante inventarisnummers: 1 Register van notulen van vergaderingen van het bestuur, 1933-1947 2 Register van notulen van vergaderingen van het dagelijks bestuur, 1932-1947 10-15 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1940-1945 18 Agenda van ingekomen en uitgaande stukken, 1934-1948 19 Index op de agenda van ingekomen en uitgaande stukken, 1934-1948 21 Lijsten van namen en adressen van bestuursleden, 1935 en 1945 22 Jaarverslagen, 1933, 1935, 1937-1945 23 Jaarrekeningen, 1933-1947 24-25 Kasboeken, 1942-1947 27 Tabellarische kasboek, 1939-1947 29 Kasstukken behorende bij de kasboeken, 1942-1947 30 Postcheque- en girodienst, registratie, 1944-1948 31 Tabellen ten behoeve van de Rijks-armenzorgstatistiek, 1935-1942 en 1945-1946 32 Begrotingen, 1935, 1937-1947

125

33 Lijst van personen, aan wie gelden zijn voorgeschoten en welke zij hebben terugbetaald of die hen zijn kwijtgescholden, 1939-1940 34 Lijsten van contribuanten, 1942-1943 35 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken van de penningmeester, 1932-1947 39 Kasboek van de jeugdleidster, 1941-1947 Thema/thema’s: Sociale Zorg, Vordering Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Reclassering Leger Des Heils – afdeling Den Haag Identificatiecode archief: 1305-01 Omvang: Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: William Booth richtte in 1865 in Engeland het Leger des Heils op. Aan het einde van de negentiende eeuw sloeg het Leger des Heils ook in Nederland aan. De nieuwe evangelisatiebeweging vond vele aanhangers. Ook in Den Haag is het Leger zeer populair. Een sociale taak die aan het einde van de negentiende eeuw door het Leger werd opgenomen was de zorg voor reclassering van delinquenten. Heilsoldaten brengen bezoeken aan gevangenen in hun cel. In Den Haag werd een industriële inrichting opgezet om ernstige recidivisten op te vangen. Na de Tweede Wereldoorlog gold speciale zorg voor in Den Haag gevangen zittende politieke delinquenten. Relevante inventarisnummers: 1 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1949-1951 NB Betreft o.m. overdracht politieke delinquenten 14 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1949-1951 NB Betreft o.m. politieke delinquenten 15 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1951-1953 NB Betreft o.m. cijfers politieke delinquenten 1951 33 Register waarin over diverse zaken aantekeningen zijn gemaakt, 1949-1952 NB Betreft o.m. gratieverzoeken 64 Geschriften van de Vereniging van Reclasseringsinstellingen VIIIa en VIIIb, (Verzameling van besluiten , voorschriften, circulaires enz. betreffende de reclassering), 1e deel: 1942-1951, 2e deel: 1952-1955, 1942-1955 76-77 Registers met namen en rapporten over onder toezicht van het Leger des Heils staande personen, 1948-1956 Thema/thema’s: Collaboratie, Sociale zorg Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Districtscommissie van het fonds ter aanmoediging en ondersteuning van den gewapenden dienst in de Nederlanden Identificatiecode archief: 0104-01 Omvang: ca. 0,2m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar

126

Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Het Fonds ter aanmoediging en ondersteuning van de gewapende dienst in de Nederlanden is op 1 april 1815 door koning Willem I te Amsterdam opgericht ten behoeve van militaire oorlogsslachtoffers of voor de weduwen en kinderen van gesneuvelde militairen. Voor de invaliden werd te Leiden een Invalidenhuis opgericht. In 1935 is dit tehuis gesloten, de verpleegden werden in Bronbeek opgenomen. Relevante inventarisnummers: 292-297 Rekeningen en bijlagen, 1940-1945 321 Stukken betreffende de jaarrekeningen, 1944-1967 322 Kasboekje, 1934-1954 323 Contributieboek, 1944-1953 332 Aanvragen tot opneming als deelgerechtigde, 1940-1943 333-337 Stukken betreffende aanvragen om onderstand, 1940-1957 Thema/thema’s: Krijgsverrichtingen, Oorlogsslachtoffers Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Vereeniging tot verbetering van de woningen der arbeidende klasse (na 1990 Koninklijke Haagse Woningvereniging van 1854) Identificatiecode archief: 1347-01 Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: In 1851 bezocht een aantal Leidse studievrienden de wereldtentoonstelling in Londen. Hier zag men model-arbeiderswoningen. De vrienden wensten dergelijke woningen ook in Den Haag te bouwen en kwamen in 1853 bijeen met als doel een vereniging op te richten om de erbarmelijke huisvesting van behoeftige Hagenaars te verbeteren. Na een aantal voorbereidende vergaderingen is op 1 maart 1854 de Vereeniging tot verbetering der woningen van de arbeidende klasse te ’s-Gravenhage officieel opgericht. Bij een bomaanval op 11 april 1944 ging het kantoorgebouw van de vereniging aan de Laan Copes van Cattenburg 18 door brand verloren. Direct na de brand kreeg de vereniging onderdak in de Wagenstraat 169. Relevante inventarisnummers: 4 Notulen van het bestuur, 1926-1957 6 Notulen van algemene ledenvergaderingen, 1883-1958 7 Convocaties voor ledenvergaderingen, 1882-1950 17 Ingekomen stukken, 1933-1980 19 Registers met afschriften van uitgaande stukken, 1897-1950 25 Jaarverslagen, 1921-1969 38 Inventarislijst van de archiefstukken die na het bombardement in de kluis van de Amsterdamsche bank zijn geborgen, 1944 42-43 Financiële jaarverslagen van het bestuur, 1900-1955 54 Stukken betreffende de afwikkeling van de schadeuitkering na de verwoesting van het kantoorgebouw van de vereniging aan de Laan Copes van Cattenburg 10 door het bombardement, 1944-1953 63 Registers waarin het onderhoud van de woningen in eigendom van de vereniging staat geregistreerd, 1933-1952

127

Thema/thema’s: Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Haagse Afdeling van Arbeid Adelt Identificatiecode archief: 1135-01 Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: De Haagse afdeling Arbeid Adelt is aan het einde van de negentiend eeuw opgericht met als doel vrouwen uit de burgerklasse die in economische moeilijkheden waren geraakt, sociale bijstand te verlenen. De vrouwen kregen een mogelijkheid tot bijverdienen door het vervaardigen van handgemaakte artikelen. In juni 1944 moest Arbeid Adelt op last van de bezetter de activiteiten stopzetten. Een medewerkster van Arbeid Adelt, die door een bombardement haar woning is verloren trekt in april 1945 in het woonhuis boven de winkel aan het Noordeinde. Het archief van de vereniging is tijdens de oorlog opgeborgen in een kluis in Velp. Pas in november 1947 keerden de archieven, zij het onvolledig, terug. De Duitsers hadden de kluis opengebroken en de inhoud mee naar Duitsland genomen. Het gedeelte van het archief dat in de Tweede Wereldoorlog was ondergebracht bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis is na de oorlog niet teruggekeerd. Relevante inventarisnummers: 13 Registers van notulen van bestuursvergaderingen, 1937-1947 21 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1940-1952 24 Correspondentie met het hoofdbestuur en met andere afdelingen, 1930-1948 25 Register van ingekomen en minuten van uitgaande stukken,1934-1944. 1 deel 26 Jaarverslagen, 1880-1952 27 Statistiek ten behoeve van de Armenraad van de gemeente Den Haag, 1935-1943 36 Stukken betreffende de berging en de overdracht van het archief, 1942-1943, 1948 38 Correspondentie met de depothoudsters, 1935-1953 46 Stukken betreffende het beleggen in effecten, 1943-1945 53 Register waarin staan genoteerd de effecten, 1944-1952 56 Stukken betreffende de eigendomserkenning door de Raad voor het Rechtsherstel van effecten in het bezit van Arbeid Adelt, 1948-1950 60-61 Register van inkopen en verkopen, 1939-1943 62 Stukken betreffende de inschrijving van Arbeid Adelt bij het Rijksbureau voor de Distributie van Textielproducten door den Handel, 1940-1941. 1 omslag 73 Stukken betreffende het verzoek van Arbeid Adelt aan het Ministerie van Financiën om te mogen worden vrijgesteld van de betaling van Omzetbelasting, 1941 82-83 Kasboeken, 1937-1946 92-98 Tabellarische kasboeken, 1939-1947 100-101 Giroboeken, 1937-1950 109 Beschikking van de procureur-generaal bij het gerechtshof te Den Haag op het verzoekschrift van Arbeid Adelt, waarin aan Arbeid Adelt en Tesselschade wordt verleend om een bazaar te organiseren, 1940 113 Correspondentie met en betreffende vrouwen die een subsidie uit het Studiefonds ‘Arbeid Adelt’ hebben gekregen, 190-1945

128

118 Ingekomen circulaires van de landelijke vereniging, 1935-1941 Thema/thema’s: Sociale Zorg, Rechtsherstel Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Archief van de Maatschappij tot Nut der Israëlieten in Nederland, afdeeling 's-Gravenhage Identificatiecode archief: 0131-01 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De in 1784 opgerichte Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen sloot Joden aanvankelijk uit van het lidmaatschap. In 1848 richtten dezen daarom de Maatschappij tot Nut der Israëlieten in Nederland op. Op last van de Duisters is de Maatschappij direct na de bezetting opgeheven. Relevante inventarisnummers: 1542 Oproepingen voor Algemene vergaderingen, 1889 - 1940 1547 Notulen van bestuurs- en algemene ledenvergaderingen, 1914-1940 1551 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1934-1940 1555 Jaarverslagen, 1930-1939 1558 Ledenlijsten 1863-1913; met rooster van aftreding van bestuursleden, 1908-1942 1559 Stukken betreffende ledenwerving, 1935-1937 1564 Jaarverslagen der Maatschappij, 1911-1939 1565 Verslagen van algemene vergaderingen der Maatschappij, 1931- 1939 1569 Kwitanties, 1852-1878, 1940 1579-1602 Dossiers inzake het verlenen van subsidies, 1934-1940 1603 Stukken betreffende subsidieverlening, 1934-1940 Thema/thema’s: Sociale Zorg, Jodenvervolging Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Archief van de Joodsche Coördinatiecommissie, afdeling ’s-Gravenhage, 1945-1951 Identificatiecode archief: 0639-01 Omvang: ca. 1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: In 1945 werd de Joodsche Coördinatiecommissie, afdeling ’s-Gravenhage opgericht, die zich bezighield met de opvang van joden die terugkeerden uit de concentratiekampen. Relevante inventarisnummers: 377 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1945-1947 378 Alfabetische lijst van zich in Nederland bevindende joden, A1, met los inliggend de supplementen I III, 1945 379 Lijsten van personen die uit concentratiekampen zijn teruggekeerd, 1945 380-381 Journalen, 1945-1946 382-383 Kas- en bankboeken, 1945-1950

129

386-388 Accountantsrapporten, uitgebracht aan de Contactcommissie der J.C.C.'s in Nederland, 1946-1947 396- 397 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1948-1970 3980-399 Nota's en dagafschriften, 1948-1971 400-401 Grootboeken, 1952-1964 402-405 Accountantsrapporten, 1955-1959 384 Bankbewijzen, 1945-1951 385 Kasbewijzen, 1945-1948 389 Aanvraagformulieren voor uitkeringen en rapporten alfabetisch geordend, 1947-1948 Thema/thema’s: Jodenvervolging, Nasleep Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Stichting tot Verzorging en Huisvesting van Joodsche Verplaatste Personen, afdeling ’s- Gravenhage Identificatiecode archief: 0639-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Zie relevante inventarisnummers Relevante inventarisnummers: 392 Stukken van financiële aard, 1947-1949 393 Jaarrekening over 1947 en begroting voor 1948 394 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1948-1949 395 Rekeningen en verantwoordingen, periodiek uitgebracht aan de Stichting J.V.P. in Nederlands, 1948-1951 Thema/thema’s: Jodenvervolging, Nasleep Digitale inventaris aanwezig: Ja

130

7. INFORMATIEVOORZIENING

NAAM ARCHIEF: Gemeentearchief van Den Haag Identificatiecode archief: 0497-01 Omvang: ca. 0,2m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Reeds in 1938 zijn er maatregelen genomen om de archieven van het Haags Gemeentearchief veilig onder te brengen. Het archiefgebouw aan het Rijswijksplein bezat geen kelderruimte. Na overleg met de Dalton-HBS aan de Aronskelkweg is besloten om de souterrainruimte van deze school te bestemmen voor archiefberging en zijn er daar houten rekken geplaatst. Alle archieven die zich op de zolder van het gebouw aan het Rijswijksplein bevonden werden daar weggehaald. Een selectie van belangrijke stukken uit alle verzamelingen is samengevoegd in dertig pakken en overgebracht naar het Haags Gemeentemuseum, waar ze in de kelders zijn geborgen. Toen in december 1942 op last van de bezetter deze kelders ontruimd moesten worden zijn de archiefstukken overgebracht naar een van de kelders van het Algemeen Rijksarchief aan het Bleijenburg. In augustus 1945 zijn deze documenten in ongeschonden staat bij het Haags Gemeentearchief teruggekeerd. In april 1940 werd een strekkende kilometer archief naar de Dalton-HBS overgebracht. Op 10 mei 1940 volgde de verdere verhuizing. De verhuizing bleek erg gevaarlijk, omdat de HBS lag temidden van terreinen waar vele Duitse parachutisten daalden. Op dinsdag 14 mei bevond zich twee kilometer archief, de gehele archiefbibliotheek, de prentenverzameling en de letterkundige verzameling aan de Aronskelkweg. Door de inkwartiering van Duitse troepen in de HBS en het afweergeschut rond het gebouw was het gevaar voor de Haagse historische collecties niet geweken. Op 17 mei besloot de archivaris alles weer terug te brengen naar het Rijswijksplein. Op 22 mei waren alle collecties weer teruggekeerd. Aan het begin van de oorlog is onderdak geboden aan delen van de archieven van de Nederlands-Israelitische Gemeente en de Portugees-Israëlitische Gemeente. Toen de evacuatie van Den Haag een aanvang nam, brachten vele particuliere personen en instellingen hun archieven bij het Haags Gemeentearchief onder. Onder meer het archief van de Nederlands Hervormde Diaconie is overgebracht. Nadat de Duitsers op het Koninklijk Huisarchief een onderzoek hadden ingesteld naar documenten en boeken over Joden, vrijmetselaars en andere organisaties, is direct in de collecties van het Haags gemeentearchief een onderzoek ingesteld. Alle Joodse werken, boeken over vrijmetselarij, theosofie, pacifisme zijn uit de bibliotheek gehaald, en alle beschrijvingen uit de kaartenbakken. Alles werd verborgen bij het Gemeentemuseum en nadien bij het Algemeen Rijksarchief. De Duitsers zijn evenwel nimmer de collecties van het Haags Gemeentearchief komen doorzoeken. Het rijk vroeg in 1944 de kerkelijke archieven terug en bracht deze onder in kasteel de Cannenburgh te Vaassen. De notariële archieven werden in mei 1944 overgebracht naar de Rijksschuilkelder te Heemskerk. De onmogelijkheid om te stoken in het archiefgebouw in de winter van 1944, zorgde voor ernstige vochtproblemen in het gebouw. Dit verergerde nadat op 31 december 1944 een bom, op de Pletterijkade ontplofte en vijftig ruiten van het archiefgebouw deed breken. Er was geen glas, in plaats daarvan werden karton gebruikt. Begin 1945 gaf de burgemeester toestemming een depotvleugel te verwarmen om het vochtprobleem op te lossen. In de winter van 1944/1945 kwam de dienstverlening vrijwel geheel tot stilstand.

131

Relevante inventarisnummers: 3 Jaarverslagen, 1925-1945 60-75 Ingekomen stukken, 1940-1945 199-211 Minuten van uitgaande stukken, 1940-1945 282-283 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken, 1919-1945 295 Index op de correspondenten en onderwerpen, 1907-1971 346 a Circulaires betreffende de instelling van een zuiveringscommissie, 1945 468 Brief aan het College van Burgemeester en Wethouders houdende verslag van lotgevallen Gemeentearchief tijdens de Duitse bezetting, 1945 Thema/thema’s: Zuivering Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Vereniging Openbare leeszaal en Bibliotheek Identificatiecode archief: 0572-01 Omvang: ca. 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: Archief van de Vereniging Openbare Leeszaal en Bibliotheek Relevante inventarisnummers: 3-4 Notulenboeken bestuursvergaderingen, 1925-1953 22-24 Stukken behandeld door het bestuur, 1938-1946 159 Stukken betreffende verboden boeken, 1940-1943 162 Klachtenboekje, 1942-1944 Thema/thema’s: Censuur Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Vereniging Rooms-Katholieke Openbare Leeszaal en Bibliotheek Identificatiecode archief: 0572-01 Omvang: ca. 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De Vereniging rooms-katholieke Openbare Leeszaal en Bibliotheek is opgericht in 1918. Een rooms-katholieke censor beoordeelde de boeken voor de plaatsing in de bibliotheek. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was dit pater J. van Rijckevorsel S.J., rector van het Aloysiuscollege. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog is de leeszaal zwaar beschadigd. Relevante inventarisnummers: 3-4 Notulenboeken bestuursvergaderingen, 1925-1953 22-24 Stukken behandeld door het bestuur, 1938-1946 159 Stukken betreffende verboden boeken, 1940-1943 162 Klachtenboekje, 1942-1944 Thema/thema’s: Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: ja

132

8. SPORT EN RECREATIE

NAAM ARCHIEF: Haagsche jeugdherbergstichting Identificatiecode archief: 0308-01 Omvang: ca. 1m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: In 1932 opende ook in Den Haag een jeugdherberg de deuren. Het gebouw bevond zich aan de Scheveningse Vijzelstraat. Op 21 maart 1941 werden het bestuur en de leiding van de Nederlandsche Jeugdherberg Centrale overgenomen door de nationaal socialistische gemachtigde voor het jeugdherbergwezen G.A. van Dieren. Toen deze W. Eikelenboom als gemachtigde voor de Haagse jeugdherberg aanwees, besloot het bestuur om af te treden en namen de herbergouders J. van ’t Hoff en C. van ’t Hoff-Visser per 1 juni 1941 ontslag. J. van ’Hoff kreeg een aanstelling als opzichter bij de Dienst der Stadsontwikkeling en Volkshuisvesting van de gemeente 's-Gravenhage. De raad van toezicht en advies van de Nederlandsche Jeugdherberg Centrale nam een afwachtende houding aan. De daadwerkelijke machtsovername vond uiteindelijk plaats op 26 juni 1941. De heer Kila werd met ingang van die datum belast met de dagelijkse leiding. Op 19 oktober werd een jeugdherbergraad ingesteld. De jeugdherberg heeft daarna nog slechts een korte tijd bestaan. Op 1 april 1942 werd hij als zelfstandige instelling opgeheven en moest opgaan in de jeugdherbergcentrale in Amsterdam. Tot het najaar van 1942 bleef de Haagse jeugdherberg bestaan, ook nadat Scheveningen in september 1942 tot evacuatiegebied was verklaard. Na de sluiting van de Haagse herberg ging naar het hoofdkantoor in Amsterdam en het overige ging verloren of naar andere plaatsen. Het archief of een gedeelte daarvan ging eveneens naar Amsterdam. Na hun aftreden hielden de bestuursleden tijdens de oorlogsjaren contact met elkaar. Op initiatief van Mr. H. Willemse werd een fonds voor gedupeerde herbergouders opgericht. Na afloop van de oorlog kwam het oude bestuur op 1 juli 1945 voor de eerste maal weer bij elkaar. Op 25 oktober 1945 werd een nieuw bestuur gevormd. De opheffing van de jeugdherberg op 1 april 1942 werd bij be sluit van de Raad van Rechtsherstel in 1946 ongedaan verklaard. De raad van toezicht en advies van de Nederlandsche Jeugdherberg Centrale werd op 31 oktober 1946 opnieuw geïnstalleerd. Relevante inventarisnummers: 1 Notulen en verslagen van bestuursvergaderingen, 1937-1941,met presentielijsten, 1937, convocaties, agenda's en andere bijlagen 3 Jaarverslagen, 1934-1940 15 Financiële staten en overzichten, 1932-1936, 1940 26-30 Tabellarische journalen, 1937-1941 31 Kasboek, 1940-1941 32 Stukken inzake de overdracht van bestuursbevoegdheden, de inventaris en stukken betreffende de jeugdherberg aan de gemachtigde van de Haagse jeugdherberg, 1941 34 Stukken betreffende tarieven, 1941-1942 35 Ingekomen en minuten van uitgaande brieven, 1941-1942

133

36 Verslag van een bijeenkomst op 19 oktober 1941 inzake propaganda en de instelling van een jeugdherbergraad, 1941 37 Stukken inzake propaganda, 1941-1942, met retroacta uit 1939 38 Stukken inzake een kinderfeest op 6 december 1941 in De Zeemeeuw en de bijdrage van Winterhulp hiervoor, 39 Lijst van open en gesloten jeugdherbergen, (ca. 1941) 40 Staat van bezoekersaantallen over 1937-1941 41 Bonboek van uitgegeven overnachtings- en consumptiekaartjes, 1942 42 Notulen, verslagen, en aantekeningen van bestuursvergaderingen, met convocaties, roosters van aftreding, brieven inzake agendapunten en andere bijlagen, 1945-1952 51 Correspondentie, 1945-1948 73 Jaarverslagen, 1945-1972 75 Stukken inzake het besluit van de Raad voor het Rechtsherstel d.d. 10 april 1946, waarbij de opheffing van de Haagse Jeugdherberg Stichting op 1 april 1942 ongedaan wordt gemaakt, 1946, met bijlagen inzake het aftreden van het bestuur en de ontslagname van de herbergouders, 1941 mei 238 Stukken inzake de zuiveringscommissie van de Nederlandse Jeugdherberg Centrale, 1945 355 Notulen van bestuursvergaderingen, 1934-1940 Thema/thema’s: Recreatie, Zuivering, Rechtsherstel Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Reisbureau Pullman Club Identificatiecode archief: 0221-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: papieren inventaris Inhoud: In september 1942 werd de Pullmann Club (reisorganisatie) op last van de Duisters opgeheven en werden alle eigendommen in beslag genomen. In juli 1945 is de Pullmann heropgericht. Relevante inventarisnummers: 1 Dossier herstel van recht, 1942-1961 Thema/thema’s: Recreatie, Economisch leven, Rechtsherstel Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Vereniging Haagsche amateurfotografen Identificatiecode archief: 0843-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Openbaar Soort toegang: Archief is niet geïnventariseerd Inhoud: De Vereniging Haagsche Amateurfotografen hield zich als vrijetijdsbesteding met fotografie bezig. In het archief bevindt zich correspondentie betreffende hulpverlening aan oorlogslachtoffers. Relevante inventarisnummers: 39 Correspondentie betreffende hulp aan bombardementslachtoffers, 1945 Thema/thema’s: Oorlogsslachtoffers Digitale inventaris aanwezig: Nee

134

NAAM ARCHIEF: Koninklijke Haagse cricket- en voetbalvereniging Identificatiecode archief: 0679-01 Omvang: Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: De Koninklijke H.C. & V.V. begon haar activiteiten als een cricketclub in mei 1878. Op 7 oktober 1893 vond de fusie H.C.C. en Olympia plaats, waarna de cricketafdeling onder de naam HCC en de voetbalafdeling onder de naam HVV verder ging. In 1898 kreeg men de beschikking over een terrein op het landgoed ‘Clingendael’ (de ‘Diepput'). Tijdens de mobilisatie wordt luchtdoelattilerie in de kleedkamers en geschut op het tweede veld geplaatst. Het tweede en derde veld worden door de Organisation Todt gevorderd voor de opslag van materialen en voor cementfabricage. Dit alles ten behoeve van de aanleg van de Atlantikwall. In 1943 wordt ook het eerste veld gevorderd. HVV vindt de rest van de oorlog onderdak bij VUC., in het Zuiderpark bij ADO voor sommige thuiswedstrijden van HVV1, en bij Graaf Willem II. In de zomer van 1945 kon er al weer worden gecricket op de velden van HVV. Veel wedstrijden werden gespeeld tegen Engelse legerteams. Het verwijderen van het beton van het teede en derde veld zou enige jaren in beslag nemen. Relevante inventarisnummers: 4-6 Notulen van de vergaderingen van het bestuur van HVV, 1937-1947 21 Ingekomen en minuten en afschriften van uitgaande brieven van HCC, 1942 – 1946 29 Ingekomen en minuten en afschriften van uitgaande brieven van HVV,1906-1943 37 Ingekomen en minuten van uitgaande brieven van de Commissie van Beheer, 1917-1967 47 Jaarverslagen HCC, 1888, 1924-1976 48 Jaarverslagen HVV, 1941-1968 121 Grootboek, ca. 1933-ca. 1945 127-128 Tabellarische kasboeken, 1937-1952 146 Ingekomen en afschriften van uitgaande brieven van de zuiveringscommissie, 1946 164 Correspondentie betreffende de aanstelling van een voetbaltrainer, 1940-1971 254 Stukken betreffende de samenstelling van cricketteams in verband met de mobilisatie, 1940 296-298 Clubbladen, 1939-1946 Thema/thema’s: Sport, Mobilisatie, Zuivering Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Haagsche Lawn tennis Club Leimonias Identificatiecode archief: 0859-01 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: De inv.nrs. 19, 46, 52, 525, 1061-1066, 1133-1134 (zie hieronder) zijn openbaar. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Op 1 mei 1888 werd de Haagsche Lawn tennis Club Leimonias opgericht. Sedert 1938 speelde Leimonias op het nieuw ingerichte park Klein Zwitserland. Aantrekkelijk was dat er

135

hier ook hockeyvelden waren, want veel leden van Leimonias hockeyden ook. Bovendien was het park erg mooi gelegen met veel groen. In 1941 werd op last van de Duitsers Leimonias geliquideerd, nadat een aantal spelers in het bijzijn van Duitsers een laagvliegende Engelse bommenwerper met gejuich hadden begroet. Oud-leden van Leimonias speelden gedurende de rest van de oorlog verspreid over de stad. In het najaar van 1945 zonden H.Wilton, A.C.Reidt en W. Marinkelle een circulaire aan oud-leden om hen op te roepen weer lid te worden van Leimonias. In 1946 is de club heropgericht. Relevante inventarisnummers: 19 Notulen van algemene ledenvergaderingen en bestuursvergaderingen, 1915-1949 46 Agenda voor de algemene ledenvergadering, 1941, met brief aan de procureur-generaal, fungerend directeur van politie om toestemming voor het houden van de vergadering 52 Ingekomen en minuten en afschriften van uitgegane brieven, 1931-1941 525 Stukken betreffende de samenstelling van competitieteams, 1934, 1939, 1941 1061-1066 Lawn Tennis. Officieel orgaan van den Nederlandse Lawn-tennisbond, 1940-1947 1132-1134 Jaarboeken van de (Koninklijke) Nederlandse Lawn Tennis Bond, 1940-1942 Thema/thema’s: Sport Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Westelijke roeibond Identificatiecode archief: 0278-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: In 1925 is door vertegenwoordigers van de roeiverenigingen "De Delftsche Sport" te Delft, de Laak" te 's-Gravenhage en "die Leythe" te Leiden opgericht "de Vereniging voor herfstwedstrijden van burgerroeiverenigingen in het Westen', welke naam nadien gewijzigd werd in "Westelijke Roeibond". Tengevolge van het regeringsbesluit tot opheffing van de onderbonden werd de Westelijke Roeibond op 31 december 1940 vervangen door het district Westen van de Nederlandse Roeibond. De Nederlandse Roeibond stelde de regels vast voor het bestuur en de werkzaamheden van het district, benoemde het districtsbestuur en bepaalde welke verenigingen van het district deel uitmaakten. Het reglement voor de districten werd. in overleg met de besturen der voormalige onderbonden samengesteld en bevatte slechts de standregelen die aan de districten de vrijheid lieten de hun opgedragen werkzaamheden naar eigen inzicht uit te voeren. In 1940 was behalve de reeds eerder genoemde vijf verenigingen ook de Zaanlandse zeilvereniging lid van de Westelijke Roeibond. In de tweede helft van september 1941 werd ook de studentenvereniging "Njord" tot het district Westen toegelaten. Relevante inventarisnummers: 4 Notulen, 1926-1952 11 Jaarverslagen, 1936-1952 36 Stukken betreffende herstel van het NSG in de eigendom van effecten, 1945-1951 Thema/thema’s: Sport, Rechtsherstel Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Vereniging Het Nationaal Schaakgebouw Identificatiecode archief: 1028-01 Omvang: 0,25m1

136

Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is openbaar. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: In de loop van 1923 startten prominente leden van het Schaakgenootschap Discendo Discimus (DD) een actie om te komen tot een nieuw onderkomen voor beoefenaren van het schaakspel, waarin ook zorg was gedragen voor het materiaal. De actie voor de werving van fondsen verliep zo voorspoedig, dat op 17 september 1926 kon worden overgegaan tot koop van het pand van Speijkstraat 1, Den Haag, dat voortaan de naam Nationaal Schaakgebouw droeg. Aan het geregelde gebruik van het gebouw door schaakverenigingen kwam in 1944 een voorlopig einde, omdat het door de bezetter gevorderd werd. In 1945 werd het daarop door het militaire gezag in beslag genomen. Deze instantie was slechts met moeite te bewegen het pand aan het NSG over te dragen maar op 30 mei 1947 kon het toch feestelijk heropend worden. Relevante inventarisnummers: 4 Notulen, 1926-1952 11 Jaarverslagen, 1936-1952 36 Stukken betreffende herstel van het NSG in de eigendom van effecten, 1945-1951 Thema/thema’s: Sport, Vordering Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Hockeyclub TOGO Identificatiecode archief: 0695-01 Omvang: 0,2m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: : Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Dit gedeelte van het archief is niet geïnventariseerd. Inhoud: Hockeyclub TOGO (Tot Ons Genoegen Opgericht) is opgericht op 20 september 1908. In 1974 is TOGO met HHIJC gefuseerd tot HC Klein Zwitserland. Hockeyclub TOGO en HHIJC bespeelden de velden op Klein Zwitserland. De hockeycompetitie stortte in de tweede helft van het seizoen 1942 in. Dit was met name een gevolg van de evacuatie van een groot deel van de Haagse bevolking. Er wordt nog wel gehockeyd, maar niet meer in competitieverband. In 1943 volgde de evacuatie van Klein Zwitserland. Alle hockeyvelden van het complex zouden worden bestemd voor de verbouwing van aardappels. TOGO vond gastvrij onderdak bij Groen-Geel op de Roggewoning aan de Buurtweg, waar de helft van de speelvelden en het clubhuis beschikbaar werden gesteld. In 1946 konden de veldhockeyers terugkeren naar hun terreinen op Klein Zwitserland. Relevante inventarisnummers: Doos 2 Jaarverslagen, 1925-1964 Doos 13 TOGO-Nieuws, 1940-1941 Thema/thema’s: Sport, Vordering, Economisch Leven Digitale inventaris aanwezig: Nee

NAAM ARCHIEF: HHIJC (Haagsche Hockey en IJshockeyclub) Identificatiecode archief: 0695-01

137

Omvang: 0,4m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief Soort toegang: Dit gedeelte van het archief is niet geïnventariseerd. Inhoud: HHIJC (Haagsche Hockey en IJshockeyclub) is in 1933 opgericht. In 1974 is TOGO met HHIJC gefuseerd tot HC Klein Zwitserland. HHIJC speelde de ijshockeywedstrijden op Houtrust en de veldwedstrijden op Klein Zwitserland. IJshockey kan al snel niet meer plaatsvinden op Houtrust. Ook de veldhockeyers hadden grote problemen gedurende de oorlogsjaren. Op 10 december 1942 gelastte de Duitse bezetter dat alle bouwsels van Klein Zwitserland verwijderd moesten zijn. De clubeigendommen werden bij spelers ondergebracht. De geëvacueerde hockeyclub HDM ging in 1942 bij HHIJC op Klein Zwitserland spelen. In 1943 volgde de totale evacuatie van Klein Zwitserland. Alle hockeyvelden van het complex zouden worden bestemd voor de verbouwing van aardappels. Korte tijd speelde HHIJC bij hockeyclub Groen-Geel op de Roggewoning aan de Buurtweg. In het seizoen 1944-1945 lagen alle hockeyactiviteiten stil. De ijsbaan op Houtrust kwam zwaar gehavend de oorlog door. In 1945 herbouwden Canadese militairen de ijsbaan voor eigen gebruik. De eerste wedstrijden speelden de Canadezen tegen de ijshockeyers van HHIJC in november 1945. In 1946 konden de veldhockeyers terugkeren naar hun terreinen op Klein Zwitserland. Relevante inventarisnummers: Doos 1: Clubbladen, 1939-1941, 1945-1946 Doos 3 en doos 9: Correspondentie, notulen en financiële administratie, 1940-1945 Thema/thema’s: Sport, Vordering, Economisch Leven, Geallieerden Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Voetbalvereniging ‘De Ooievaars’ Identificatiecode archief: 1314-01 Omvang: 0,6m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: geen Inhoud: De voetbalvereniging is in 1911 opgericht als een Joodse voetbalclub onder de naam Vitesse. Al een jaar na de oprichting moest onder druk van de voetbalbond de naam worden gewijzigd. Er werd gekozen voor de naam De Ooievaars. In de Tweede Wereldoorlog is het overgrote deel van de leden en de spelers gedeporteerd en vermoord. Na de oorlog ging de verenging verder met Joodse en niet-Joodse leden. In 1986 is de voetbalvereniging bij gebrek aan leden opgeheven. Relevante inventarisnummers: Ongeïnventariseerd Thema/thema’s: Sport, Jodenvervolging Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Haagse Voetbal- en Cricketvereniging Quick Identificatiecode archief: 1360-01 Omvang: 0,5m1

138

Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Een groep vrienden op 1 maart 1896 voetbal Quick op. De eerste officiële wedstrijd volgde in 1897. Vanaf 1936 speelden de Quickers op het complex Nieuw Hanenburg 2. Helaas konden de voetballers slechts zes jaren van de nieuwe velden genieten. De Duitse bezetter dwong de club in 1942 de terreinen te verlaten. Dwars door het nieuwe complex werd vervolgens een tankgracht als onderdeel van de Atlantikwall aangelegd. H.B.S. en A.D.O. hielpen de Quick- voetballers en stelden hun velden beschikbaar om de competitie af te werken. Nadat de tankgrachten waren gedempt, konden de nieuwe terreinen worden aangelegd. Sinds september 1949 kwamen de voetballers weer naar de De Savornin Lohmanlaan om hun wedstrijden te spelen. In de zomer van 1950 waren alle velden gereed en keerden ook het eerste elftal en de cricketers terug naar Nieuw Hanenburg. Relevante inventarisnummers: 6-8 Notulen, 1938-1949 27 Notulen van de Algemene Vergaderingen, met jaarverslagen, 1932-1954 38 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken betreffende onderwerpen van financiële aard, met inhoudsopgave, 1921-1974 81 Ingekomen stukken en minuten van uitgaande stukken over de 'Quick-ruïne', met ledenlijsten en aantekeningen, 1942-1990 86 Stukken betreffende onderhoud, bouw en verbouw van terreinen en opstallen, met inhoudsopgave,1921-1947 94 Jaarrekeningen van de penningmeester, 1937-1983 95 Financiële jaarverslagen met een notitie over de financiële situatie van de vereniging over de periode 1921-1939, 1939-1941 107 Stukken betreffende de organisatie van voetbalwedstrijden, met inhoudsopgave, 1907-2004 108 Foto’s betreffende de viering van kampioen wedstrijden en overige evenementen, met bijbehorende stukken, 1908-1998 114 Stukken betreffende contacten met andere voetbalverenigingen, 1933-1992 117 Collage met afbeeldingen van Quick-spelers vervaardigd na het behalen van het kampioenschap 2e klasse KNVB, 1943 127 Ingekomen stukken bij en minuten van uitgaande stukken van de Cricketcommissie, 1922-1985 131 Programma¿s en uitslagen van cricketwedstrijden, 1933-1998 132 Notulen van de vergaderingen van de cricketcommissie, 1941-1947 134 Jaarverslagen van de Cricketcommissie, 1941, 1951-1954, 1957-1967 147-148 ‘Chantecler’, cluborgaan van Quick, 1936-1949 180 Stukken betreffende de organisatie van lustrumfeesten, met affiches en programma’s, 1941-1971 216 K.L. Brouwer en M. Meerdink Veldboom, Quick in oorlogstijd. Kort verhaal over de belevenissen van de Haagsche Voetbalvereeniging Quick in de jaren 1940-1945, 1947 Thema/thema’s: Sport, Vordering, Oorlogsschade, Zuivering Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Haagse Sportvereniging VUC (Voorwaarts Utile Dulcis Combinatie)

139

Identificatiecode archief: 1383-01 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: De geschiedenis van V.U.C. gaat terug tot het begin van de twintigste eeuw. Op 3 maart 1901 werd in Den Haag de voetbalclub Voorwaarts opgericht. Op 1 oktober 1905 volgde de oprichting van de club Utile Dulcis (U.D.). Beide clubs zijn belangrijk voor de V.U.C.- geschiedenis. De besturen en leden van beide clubs besloten in 1909 samen te gaan. Op 15 augustus 1909 ontstond Voorwaarts Utile Dulcis Combinatie, of afgekort V.U.C. In 1930 verhuisde de club naar de Schenkkade. De club kreeg hier de beschikking over een fraai complex met vier speelvelden, kleedkamers en clubhuis. Het bondsbestuur koos het nieuwe V.U.C.-terrein regelmatig als oefen- en als wedstrijdterrein voor het Nederlandse elftal. De cricketafdeling van V.U.C. is opgericht in 1928 en bij de NCB aangesloten in 1930. De beste voetbaljaren waren voor V.U.C. de jaren 1938-1944. Uiteindelijk won V.U.C. in 1944 het afdelingskampioenschap. In de oorlogsjaren bood de club tevens onderdak aan voetbalverenigingen HBS en HVV, die door de Duitse bezetter van de voetbalvelden waren verjaagd. De V.U.C.-accommodatie kwam niet ongeschonden door de oorlogsjaren. Tijdens het bombardement van het Bezuidenhout van 3 maart 1945 is de tribune van de club voor een deel verwoest. Relevante inventarisnummers: 8-10 Notulen van bestuurs- en algemene ledenvergaderingen, 1940-1947 76 Ledenlijsten opgesteld in verband met de aanmelding van leden bij de KNVB, 1940-1955 113 Jaarverslagen van de resultaten van de V.U.C.-elftallen, 1941-1943 134 Jaarverslagen, 1942-1986 149-153 V.U.C.-nieuws, maandelijks cluborgaan, 1940-1945 252 Herinneringsalbum over de geschiedenis van V.U.C. in de periode 1909-1944, met foto’s ter gelegenheid van het bereiken van de eerste klasse NVB, 1944 253 Notitie met aantekeningen over de geschiedenis van de cricketafdeling, 1944 255 Registers met ingeplakte krantenknipsels en foto’s betreffende V.U.C., 1906-1962 283 Foto’s van voetbalwedstrijden, 1909-1985 284 Foto’s van elftallen, 1909-1945 Thema/thema’s: Sport, Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig:

NAAM ARCHIEF: Haagsche Hockeyvereeniging HDS (Houdt Dapper Stand) Identificatiecode archief: 1389-01 Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Bij de leerlingen van de tweede Gemeentelijke Handelsdagschool aan de Valeriusstraat 42/hoek Stadhoudersplein leefde een sterk verlangen te kunnen hockeyen in clubverband. Een aantal spelers van het schoolelftal richtte op 13 mei 1933 hockeyclub HDS op. Orspronkleijk betekende de naam Handelsdagschool, al binnen een maand besloten de leden dat de initialen

140

zouden staan voor de woorden Houdt Dapper Stand en werd de officiële naam Haagsche Hockeyvereeniging HDS. Nadat de hockeyclubs HHIJC en TOGO in de zomer van 1936 de twee velden op Waalsdorp hadden verruild voor een nieuwe accommodatie op Klein Zwitserland, kon HDS hier gaan spelen. In mei 1940 was dit voorbij. De Waalsdorp-velden waren tot militair gebied bestempeld en sportactiviteiten mochten hier niet meer plaatsvinden. De clubleden besloten terug te keren naar hun oude terreinen op Groenendaal. Voedselschaarste in Den Haag maakte in november 1943 ook aan het verblijf hier een einde. Op de grond aan de Buurtweg rolden niet langer de hockeyballen. Alle grond werd omgeploegd en op de oude terreinen kwamen aardappelvelden. HDS vond een tijdelijk onderdak bij hockeyclub Te Werve in Rijswijk. Het laatste oorlogsjaar stond de hockeycompetitie stil. Op het sportterrein van de Openbare U.L.O.-school aan de Spionkopstraat kwamen enthousiaste hockeyers nog wel een balletje slaan, maar spelen in wedstrijdverband op een echt hockeyveld was niet mogelijk. De eerste jaren na de bevrijding bleef HDS in Rijswijk de thuiswedstrijden spelen. Uiteindelijk konden de spelers pas in 1947 richting de oude velden terugkeren. HDS kreeg twee velden op het complex De Roggewoning, waar ook hockeyclubs als HOC en De Gazellen (voorheen SOS) speelden. In 1950 kon worden terugverhuisd naar het heringerichte vertrouwde Groenendaal- complex aan de Buurtweg. Relevante inventarisnummers: 2 Register van notulen van bestuursvergaderingen en algemene ledenvergaderingen, 1933- 1952 31 Register met namen en adressen van leden, 1933-1960 38 Staten met aantallen leden van HDS en inkomsten van en uitgaven door HDS in de periode 1933-1944, (ca. 1944) 45 Stukken betreffende de bouw en de aanleg van accommodaties op Groenendaal, 1935- 1967 46 Brief van Gerard Lieffering aan de vereniging aangesloten bij de Groenendaalcommissie van het District Zuid-Holland over de onderhouds- en kalkkosten van de velden, met een overzicht van de inkomsten en uitgaven in de periode 1940-1941, 1941 61 Begrotingen, balansen en financieel jaaroverzichten, 1933-1985 64-65 Register met kasboeken, grootboeken, journalen en balansen, 1933-1948 66 Tabellarische kasboek van betaalde contributies door leden, 1934-1941 116-118 HDS-Post, Convocaties, Convo en HD mededelingen, 1939-1948 Thema/thema’s: Sport, Vordering, Economisch leven Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Hockeyclub HOC en der Haagsche Hockey Vereeniging SOS, nadien GHC De Gazellen (in 1952 gefuseerd tot Hockeyclub HGC (HOC-Gazellencombinatie) Identificatiecode archief: 1400-01 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: In 1915 ontstond na een aantal fusies de nieuwe hockeyclub HHV-ODIS Combinatie (HOC). HOC kreeg in 1935 een eigen clubhuis op het complex Het Uilennest in Clingendael. Haagse bouwplannen noodzaakten HOC vier jaar later naar De Roggewoning in Wassenaar te verhuizen. Ook het vier jaar oude clubhuis werd meegenomen. Op 25 november 1939 werd de

141

eerste hockeywedstrijd op De Roggewoning gespeeld. Ook GHC de Gazellen (voor dien Hockeyclub SOS) was in 1939 van Waalsdorp naar De Roggewoning verhuist. De hockeycompetitie is in 1943 stopgezet. Tussen 11 mei en 9 juni 1944 is het clubhuis gevorderd door de Duitsers. Vanaf 1944 is de geëvacueerde hockeyclub HDM te gast bij HOC. Relevante inventarisnummers: 15 Register van notulen van bestuursvergaderingen, 1906-1943 16 Register van notulen,1906-1942 25 Registers van notulen van het bestuur en leden, 1943-1947 34-37 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1934-1952 41 Uitgaande circulaires, 1928-1943 42 Jaarverslagen, 1941-1951 46 Stukken betreffende de zorg voor de accommodatie door de Stichting ‘Het Uilennest’, 1925-1951 50 Kasboeken en tabellarisch kasboeken, 1944-1950 52 Contributieregister HOC, register met aantekeningen van de namen en adressen van leden met vermelding van de betaalde contributie, 1941 53 Contributieregister met namen van leden en donateurs, 1943-1951 55 Stukken betreffende de organisatie van Mixed Hockey-dagen, 1935-1943, met affiches 57 Stukken betreffende de deelname aan de organisatie van de Internationaal Paas Hockey Toernooi (IPHT), 1937-1941 59 HOC-Nieuws, HOC-berichten, cluborgaan HOC, 1940-1949 62 Stukken betreffende contacten met de Nederlandsche Hockey en Bandy-bond, nadien Koninklijke Nederlandsche Hockeybond, 1919-1950 64 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken van hockeyclub SOS, 1937-1945 65 Circulaires verzonden door het bestuur aan de leden van SOS, 1937-1940 67 Ontwerptekening voor een nieuw clubhuis voor SOS, 1945 68-72 Kasboeken en tabellarische kasboeken, 1930-1946 75-77 Haagsche Hockey Vereeniging ‘SOS’, cluborgaan, 1939-1941 79 Jubileumnummer ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan der Haagsche Hockey Vereeniging SOS, 1940 Thema/thema’s: Sport Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Haagse Vrijwillige Reddingsbrigade Identificatiecode archief: 1401-01 Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: De Vrijwillige Reddingsbrigade is opgericht op 28 oktober 1915. De leden hielden toezicht op het zogenaamde Stille Strand, het strand vanaf de Kwartellaan tot aan Kijkduin. Later werden de activiteiten uitgebreid tot het Zuiderstrand en Noorderstrand tot aan Scheveningen. In de Tweede Wereldoorlog dwong de bezetter de reddingsbrigade het strand te verlaten. De organisatie trok zich in deze jaren terug rond de Tomloods in het Zuiderpark. Na de oorlog wijzigde de reddingsbrigade de naam in Haagse Vrijwillige Reddingsbrigade (HVRB). Relevante inventarisnummers:

142

8 Jaarverslagen, 1939-1945 31 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1938-1954 90 Jaarverslagen, zowel algemeen als financieel, 1916-1976 199 De Tom, cluborgaan van de HVRB, 1932-1955 Thema/thema’s: Sport, Recreatie Digitale inventaris aanwezig: ja

143

9. KERKELIJKE GEMEENSCHAPPEN EN BEWEGINGEN

NAAM ARCHIEF: Vereniging ‘Achoezas Kewer’ Identificatiecode archief: 0131-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: De vereniging ‘Achoezas Kewer’ is in omstreeks 1910 opgericht met als doel het onderhoud en de instandhouding van de grafzerken op de Joodse begraafplaats. Op 15 mei 1942 is de vereniging op last van de Duitse bezetter opgeheven. Alle bezittingen en gelden werden in beslag genomen door de Commissaris voor niet-commerciële Vereenigingen en Stichtingen. Het kerkbestuur van de Nederlandsch Israëlitische Gemeente te ’s-Gravenhage nam de taak van Achoezas Kewer over. Relevante inventarisnummers: 1673-1674 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1928-1942 Thema/thema’s: Jodenvervolging Digitale inventaris aanwezig: Ja

NAAM ARCHIEF: Parochie van de Heilige Familie (Kamperfoeliestraat) Identificatiecode archief: 1181-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is openbaar Soort toegang: Magazijnlijst Inhoud: De westelijke stadsuitbreiding van Den Haag na de Eerste Wereldoorlog maakte de komst van een nieuwe parochie en een nieuwe rooms-katholieke parochiekerk noodzakelijk. De kerk aan het Kamperfoelieplein werd door de bisschop op 30 augustus 1921 ingezegend. De nieuwe parochie en de parochiekerk werden gewijd aan de Heilige Familie. Tijdens de tweede Wereldoorlog zijn door de Duitse bezetter de kerkklokken gevorderd. Relevante inventarisnummers: doos 13 Stukken betreffende de inwijding van de klokken en de vordering van de klokken door de Duitse bezetter, 1920-1951, met foto’s, 1920-ca. 1990 Thema/thema’s: Vordering Digitale inventaris aanwezig: Nee

NAAM ARCHIEF: Deutsche Evangelische Gemeinde in Den Haag Identificatiecode archief: 1217-01 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud:

144

Op 6 december 1857 werd Pfarrer dr. R. Kögel in de grote zaal van de Vrijmetselaarsloge aan de Fluwelen Burgwal als eerste predikant van de Deutsche Evangelische Gemeinde bevestigd. Dit leidde tenslotte tot de oprichting van de Deutsche Evangelische Gemeinde in Den Haag (officieel ‘im Haag’), die op 12 februari 1859 bij Koninklijk Besluit werd erkend. Na inzamelingen kreeg de gemeente in 1861 een eigen kerk aan het Bleijenburg 5. De situatie in Duitsland na 1933 had ook gevolgen voor de Deutsche Evangelische Gemeinde in Den Haag. Pfarrer Paul Kaetzke sympathiseerde met de ideeën van de Bekennende Kirche, die een zeer kritische houding innam ten opzichte van Hitler en nazi-Duitsland. Ook in de bezettingsjaren slaagde deze Pfarrer erin steun te verlenen aan degenen die op hem een beroep deden. Ook na de oorlog bleef hij een dubbele pastorale taak behouden. Niet alleen droeg hij zorg voor de gemeenteleden in Den Haag, maar tevens probeerde hij vele Duitse krijgsgevangenen in Nederland te steunen. De gemeente behoort vanaf de oprichting organisatorisch onder de moederkerk in Duitsland. De persoonlijke levenssfeer rakende bescheiden jonger dan 50 jaren zijn voor derden slechts toegankelijk met een machtiging van het bestuur van de Deutsche Evangelische Gemeinde. Relevante inventarisnummers: 6 Notulen van de Kirchenvorstand, 1936-1950 31-34 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1932-1971 46-47 Agenda’s op de ingekomen en minuten van de uitgaande stukken, 1942-1954 53 Jaarverslagen, 1943-1950 73 Stukken betreffende de invoeringsdiensten en de afscheidsdiensten van Pfarrer P. Kaetzke, Pfarrer C. Hartlieb, Pfarrer H. Weiss, Pfarrer F. Herbst, 1922-1978 76 Stukken betreffende onder meer de benoeming, het functioneren, de onderscheiding en het afscheid van Pfarrer P. Kaetzke, 1936-1966, met foto’s en krantenknipsels 81 Notities en correspondentie over de rol van Pfarrer P. Kaetzke en de Deutsche Evangelische Gemeinde in de Tweede Wereldoorlog in het kader van het rechtsherstel en de opheffing van de beslaglegging op het vijandelijk vermogen, 1945-1946 82 Notitie over de geschiedenis van de eigendommen van de Deutsche Evangelische Gemeinde, 1992 112 Authentieke uittreksels uit de akten van de beschrijving van de effecten in het bezit van de Deutsche Evangelische Gemeinde en de diakonie van de Deutsche Evangelische Gemeinde, 1944 122 Register met balansen, 1941-1974 138-141 Kasboeken, 1937-1957 148 Giroboeken, 1944-1947 151 Correspondentie betreffende kerkelijke bijdragen, 1878-1984 171 Liturgie van diensten in de Deutsche Evangelische Gemeinde, 1903-1944. 1 omslag 177 Preken van Pfarrer Paul Kaetzke, 1937-1941 198 Correspondentie van Pfarrer Paul Kaetzke met en over Duitse krijgsgevangenen in Nederland, 1945-1950 215-216 Gemeindeblatt (Gemeindebrief) der Deutschen Evangelischen Kirch im Haag,1937- 1952 230-231 Stukken betreffende de oprichting van en de samenwerking met de Duitse school 1876-1966 237-238 Correspondentie met de moederkerk van de Deutsche Evangelische Gemeinde in Duitsland, 1934-1959 242-243 Correspondentie met andere kerkelijke gemeenten in Nederland en Duitsland,1881- 1960 247 Stukken betreffende de deelname aan de Westeuropäische Pfarr-Konferenz, 1936-1942

145

278 Krantenartikel betreffende het vlaggen door de Duitse School te Den Haag na de bezetting van Tsjecho-Slowakije door Duitsland en het protest hiertegen in de Tweede Kamer, 1939 Thema/thema’s: Religie, Duitse krijgsgevangenen, Verzet, Rechtsherstel Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: R.K. Parochie Heilige Martelaren van Gorcum Identificatiecode archief: 1403-01 Omvang: ca. 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Het archief is niet geïnventariseerd Inhoud: Vanaf 1916 maakten Scheveningse katholieken plannen een kerk te bouwen aan de Stadhouderslaan. Na vele onderhandelingen met de gemeente Den Haag en de Maatschappij Zorgvliet kon deken Van Dam op 1 oktober 1924 de eerste steen leggen en op 18 december 1925 de nieuwe kerk inzegenen. Deze kerk zou slechts een kort leven kennen. In het najaar van 1942 besloot de Duitse bezetter dat het Statenkwartier moest worden ontruimd voor verdedigingswerken langs de kust. Een groot deel van de wijk, inclusief de kerk, werd afgebroken. Na de oorlog verrees een nieuwe parochiekerk in de nabijheid van de plaats waar het gesloopte gebouw had gestaan. Relevante inventarisnummers: Het archief is niet geïnventariseerd Thema/thema’s: Religie, Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: Het archief is niet geïnventariseerd

NAAM ARCHIEF: Nederlandsch Israëlitische Gemeente te ’s-Gravenhage vóór 1945 Identificatiecode archief: 0131-01 Omvang: 25m1 Taal en schrift: Nederlands, Aramees, Hebreeuws, Jiddisch, Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: De Hoogduitse Joodse Gemeente van 's-Gravenhage die officieel de naam Adath Jessurun droeg, en in het gewone Joodse spraakgebruik kille koudesj Haag heette, werd gesticht aan het begin van de achttiende eeuw. Nadat in 1942 ten gevolge van de oorlog de bestuurscolleges van de Nederlands Israelitische Gemeente waren opgehouden te functioneren, werd het beheer overgedragen aan een commissie bestaande uit notaris A.C. van Mourik Broekman, de heer A. Schilder namens het accountants-kantoor Van Dien en mr. J.M. van der Flier. Door deze commissie werden nood- zakelijke betalingen gedaan en ontvangsten geregistreerd (inv. nrs. 704-705). Na de oorlog werd de wederopbouw van de N.I.G. weder ter hand genomen. Een deel van het archief van de Nederlandsch Israëlitische Gemeente is in 2003 uit Rusland teruggekeerd. Zie voor het archief van de Nederlands Israëlitische Gemeente na 1945: Archiefnummer 0636-01 Relevante inventarisnummers:

146

78-81 Notulen van de kerkeraad, 1933-1941 99-108 Notulen van de besloten vergaderingen van de kerkeraad, 1933-1942 127-131Handelingen van de kerkeraad, gedrukt (gestencild), 1932-1942 177 Ingekomen stukken, 1936-1942 184-191 Jaarverslagen, ‘Verslagen van den Toestand der Nederlandsch-Israëlitische Gemeente ’s-Gravenhage’, 1933-1940 476-480 Ingekomen stukken bij het kerkbestuur, 1933-1942 497-501 Minuten van uitgaande stukken; met index; met hiaten, 1925-1934 545a Register van geborenen 1942 okt. 23- 943 mrt. 9 en van gehuwden, 1942 jul. 15-1943 feb. 10 586-589 Kesobbes, Ketoeboth, Kesoewous", huwelijksakten; met erbij behorende verlovingsakten en leviraatsbeloften, 1933-1934, 1937-1941 592c Register van overledenen 1942 okt. 19-1943 apr. 4, met vermelding van eventuele begraving te Wassenaar 1683-1727 ‘Bevolkingsregister’, gezinskaarten van lidmaten die eind okt, begin nov. 1942 overleden of uit de Gemeente vertrokken waren, aangelegd 1918, bijgehouden tot 1942 nov;- in het bezit waren van een tijdelijke verblijfsvergunning van de burgerlijke overheid, aangelegd 1939, bijgehouden tot 1943 feb. 1728-1753 Bevolkingsregister’, gezinskaarten van lidmaten per eind okt., begin nov. 1942 1754 Lijsten van vreemdelingen, 1939-1940 648b Akte van verhuring door de N.V. Alarma van een Cerberusbeveiligingsinstallatie voor de synagoge in de Carpentierstraat, 1941 686-688 Begrotingen, 1940-1942 704 Giroboek van de Joodse Gemeente en het Verzekeringsfonds voor het Begrafeniswezen, 1943-1944 705 Dagafschriften van per giro ontvangen gelden, 1942-1944 766-789 Kaartenbestand van de lidmaten, bevattende per kaart de gegevens: naam, voornamen, naam echtgenote, straat en straatnummer, belastingjaar, artikel van het kohier der Rijksinkomstenbelasting, zuiver inkomen voor kinderaftrek, 1932-1941 796 Bekendmakingen en afkondigingen in de synagogen, 1937-1943 mrt. 27 796a ‘Selichot’, gebeden voor Grote Verzoendag, 1940 796b Voorschriften van het Opperrabbinaat van het synagogaal ressort ’s-Gravenhage voor de viering van Pésach, 1942 883 Register van de graven van de Nieuwe Begraafplaats te Wassenaar, aangelegd 1906 en bijgehouden tot 1939; met enige bijschrijvingen, 1939-1950 913a Onderhandse akte van inbewaringgeving door het Kerkbestuur aan mr. J.J. van Gorkom, notaris te Doetinchem, van een blikken trommel met fotografische opnamen van een deel van het archief, 1942 913b Inventarislijst van 32 kisten waarin het nog bij de gemeente berustende archief uit de periode ca. 1800-1940 is verpakt, [1943]; doorslag. 913c-s Microfiches van de ‘bevolkingsboekhouding’, lidmaten van de gemeente, 1942 913d Bevolkingsregister van de eind okt., begin nov. 1942 in Rijswijk woonachtige lidmaten. 913e Bevolkingsregister van de eind okt., begin nov. 1942 in Voorburg woonachtige lidmaten 913f Bevolkingsregister van de eind okt. begin nov. 1942 in Wassenaar, Leidschendam, Naaldwijk en Monster woonachtige lidmaten. 913g Verblijfsregister van de lidmaten die eind okt. begin nov. 1942 een tijdelijke verblijfsvergunning hadden (V.V.R.). 913h Register houdende aantekening van ongehuwde moeders en echtscheidingen, 1925-1942 sep. 17 913j Register houdende aantekening van geboorten, 1898-1942 sep. 19.

147

913k Register houdende aantekening van huwelijken 1873-1937, en echtscheidingen, 1927- 1937, met index op de bruidegoms 913l Register houdende aantekening van huwelijken, 1938-1942 okt. 28;,met index op de bruidegoms 913n Register van overledenen die begraven zijn op het kerkhof aan de Scheveningseweg, met vermelding van de datum van begraven 1880-1942 sep. 3, met index, lijst van gekochte graven en levenloos geborenen 913o Register van overledenen die begraven zijn op het kerkhof te Wassenaar, met vermelding van de datum van begraven en de plaats 1906 okt. 10 - 1942 nov. 2, met index en lijst van gekochte graven 913q Register houdende aantekening van besnijdenissen, 1924 dec. 14 - 1941 mei 8, met index (nrs. 612-1649) 913r Register houdende aantekening van besnijdenissen, 1940 sep. 25 - 1942 aug. 25, met index (nrs. 1650-1741) 913s Kohier van de kerkbelasting, 1942

Archief van de Opperrabbijn Isaac Maarsen, 1927 - 1943 991-996 Ingekomen stukke,met indexen, 1933-1938 997-998 Minuten van uitgaande stukken, met index, 1939-1943 998 Zakagenda’s, 1934-1941 Archief van Stichting Opperrabbijn van Loenfonds, 1922 - 1942 1675 Akte t.o.v. mr. S.K.S.M. van Lier, notaris, waarbij Abraham van Loen het fonds sticht, 1922 1676 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1922-1942 1677 Jaaroverzichten en termijnoverzichten van geldhandelingen, 1929-1942 Archief van de Vereeniging Steun aan doortrekkenden "Hachnosas Ourechiem", 1933 - 1941 1678 Circulaires, [1933]. 1679 Lijsten van aan passanten verstrekte gelden, 1933-1941

Uit Rusland teruggekeerde archiefstukken Archief van de Opperrabbijn Isaac Maarsen, 1927 - 1943 1782-1813 Correspondentie, 1931-1943 1814 Registers met afschriften betreffende het rabbinale toezicht op voedsel en andere gebruiksartikelen, 1928-1942 1817 Internationale correspondentie, (ca. 1930-ca. 1939) 1818 Stukken betreffende activiteiten van Isaac Maarsen ten behoeve van het Centraal Israëlitisch Wees- en Doorgangshuis Magseh Lajesoumiem, 1932-1942 Archief van het kerkbestuur 1859-1867 Ingekomen stukken en minuten van uitgaande stukken, 1933, 1941-1943 1868 Jaarverslagen, 1926-1940 1876 Correspondentie betreffende financiële aangelegenheden, 1867-1942 1882 Jaarrekeningen en begrotingen, 1926-1940 1893-1902 Correspondentie betreffende kerkelijke aanslagen, 1933-1942 1908 Lijsten voor het incasso van de kerkelijke bijdragen, 1941 1910 Kasboek van inkomsten en uitgaven, 1943 1912 Correspondentie met verenigingen, 1940 1913 Circulaires met aankondigingen van Bar Mitswa, huwelijken, begrafenissen en andere kerkelijke plechtigheden, 1940-1943 1914 Huwelijksakten (Ketoeboth) en echtscheidingsakten, 1940-1942 (N.B. Aramees, Jiddisch en Hebreeuws)

148

1915 Overige stukken afkomstig van het kerkbestuur, 1921-1941 Archief van de kerkeraad 1939-1942 Notulen met bijlagen, 1930-1943 Archief van het synagogaal ressort ‘s-Gravenhage 1943-1945 Notulen en bijlagen, 1926-1943 Commissie van toezicht op het onderwijs 1955 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1928-1942 1956 Notulen, 1932-1942 1957 Leerplannen, (ca. 1940) 1958 Lijsten met namen en adressen van leerlingen waaraan tram- en buskaarten zijn verstrekt, 1940-1942 1959 Lesrooster van de godsdienstscholen in Den Haag en Rijswijk, 1940 Thema/thema’s: Religie, Jodenvervolging, Vluchtelingen Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Nederlands Israëlitische Gemeente na 1945 Identificatiecode archief: 0639-01 Omvang: 3m1 Taal en schrift: Nederlands, Engels, Duits, Hebreeuws Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: De Hoogduitse Joodse Gemeente van 's-Gravenhage die officieel de naam Adath Jessurun droeg, en in het gewone Joodse spraakgebruik kille koudesj Haag heette, werd gesticht aan het begin van de achttiende eeuw. Nadat in 1942 ten gevolge van de oorlog de bestuurscolleges van de Nederlands Israelitische Gemeente waren opgehouden te functioneren, werd het beheer overgedragen aan een commissie bestaande uit notaris A.C. van Mourik Broekman, de heer A. Schilder namens het accountants-kantoor Van Dien en mr. J.M. van der Flier. Door deze commissie werden noodzakelijke betalingen gedaan en ontvangsten geregistreerd (inv. nrs. 704-705). Na de oorlog werd de wederopbouw van de N.I.G. weder ter hand genomen. Zie voor het archief van de Nederlands Israëlitische Gemeente vóór 1945: Archiefnummer 0131-01 Relevante inventarisnummers: 1-4 Notulen van de kerkeraad, 1945-1950 25-40 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1945-1951 NB 29 mede van de Joodsche Contact Commissie over 1946 337 Staten van personen die terugkeerden uit diverse concentratiekampen, vermeldende de naam, geboortedatum, oude en nieuwe adressen en de naam van het concentratiekamp, 1945 jun.-sep. 338 Kasbewijzen van uitkeringen gedaan door de Sociale Afdeling, 1945 339 Tabellarisch kasen bankboek van inkomsten en uitgaven ten behoeve van vluchtelingen (displaced persons), 1947-1948 121-124 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken aan Accountantskantoor M.J. Polak betreffende het beheer van effecten in verband met het rechtsherstel van Haagse Joodse instellingen, 1947 1951 121 Algemeen, 1948 1950 122 Vereniging tot Bevordering van Ambachten onder de Israëlieten, 1947-1951

149

123 Vereniging ‘Liefdadigheid zij ons Doel’, 1947 1951 124 Vereniging ‘Reisjies Cochmoh’, Den Haag, 1947-1951 125-128 Pleitnota's van Mr. H. Sanders inzake rechtsherstel, 1948-1949 125 Raad voor het Rechtsherstel, afd. Rechtspraak Amsterdam, Vecht/Bosch en Polak/v.d. Werff, 1948 126 Idem, hoger beroep tegen de beslissing inzake Polak en De Haan/v.d. Werff, 1948 127 Idem, inzake I. Cohen-Bendiks, E.J. Denekamp, E.M. Vis vs. A.M.A. Wijntjes, W.S. Warners-Duval Slothouwer, C. Dirkzwager-Van Wijnen, 1949 128 Voorzitter van de Raad voor het Rechtsherstel, Amsterdam, kort geding J. Polak/Beheersinstituut en Beheerders L.V.V.S., 1949 146 Ingekomen brieven van en minuten van uitgaande brieven aan leden naar aanleiding van ledenwervingsacties, alfabetisch geordend, 1945-1947, 1950. 147 Aantekeningen betreffende de ledenwerving, (1947) 148 Kaartenbestand van in verband met de ledenwerving bezochte personen, met korte aantekening van het besprokene, 1947-1948 165 Register van effecten, gedeponeerd bij de N.V. Amsterdamsch Bankierskantoor v.h. Mendes Gans en Co., 1945 167 Register van geldleningen verstrekt aan de heer Sammartini en de Joodsche Coördinatie Commissie, 1945 1946 195-196 Accountantsrapporten, 1946-1947 201-203 Journalen, 1945-1947 207 Stukken betreffende de posten opgenomen in de journalen, 1946-1947 208-210 Grootboeken, 1945-1947 225-226 Tabellarische kasboeken, 1945-1947 274 Register van ingekomen nota's, 1945 jul-dec 311 Stukken betreffende de ingediende schadeclaims bij de Conference on Jewish Material Claims against Germany, 1954-1962 348 Notulen, agenda's en presentielijsten van het Synagogaal Ressort 's-Gravenhage, 1946 367 Notulen van het Nederlands Israëlitisch Armbestuur, 1946, 1949 Thema/thema’s: Religie, Jodenvervolging, Rechtsherstel Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Parochie Heilige Antonius en Lodewijk Identificatiecode archief: 0681-01 Omvang: 1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: De parochie Heilige Antonius en Lodewijk bezat sinds 1845 een kerk aan de Prinsessegracht, de zogenaamde Boskantkerk. Voor deze kerk was de tweede wereldoorlog fataal. Reeds op 10 mei 1940 werden kerk en pastorie ernstig gehavend door enkele bommen die in de onmiddellijke omgeving neervielen. Op 3 maart 19445 zijn kerk en pastorie geheel uitgebrand tijdens het bombardement van het Bezuidenhout op 3 maart, waarbij ook het Korte Voorhout werd getroffen en de brand naar de kerk oversloeg. Gelukkig konden kerk en pastorie ontruimd worden, zodat het kerkzilver, het archief, en huisraad gered konden worden. Tijdelijk huurde men van het bestuur van de Nederlandse R.K. Centrale Vereniging ter Bescherming van Meisjes de panden Nieuwe Havenstraat 74 en 76 als noodpastorie.

150

Ondertussen kerkte men in kapellen en keek men uit naar overname van een kerk of nieuwbouw. In 1946 kreeg het kerkbestuur de gelegenheid op de Fluwelenburgwal een tijdelijk stenen noodkerkje te bouwen, dat tot eind 1983 dienst zou blijven doen. De Bethlemkliniek behoorde tot de parochie Heilige Antonius en Lodewijk. De kliniek grensde aan de Boskantkerk. Op 10 mei 1940 werd de kliniek door bommen getroffen en ernstig beschadigd, waarbij de kraamvrouwen tijdelijk werden geëvacueerd en zelfs twee baby’s werden verwisseld zoals later bleek. Gelukkig kon het gebouw spoedig hersteld worden en weer in gebruik genomen. Bij het bombardement in 1945, dat voor de parochiekerk fataal werd, bleef de Bethlehemkliniek gespaard. In 1942 schonk het kerkbestuur aan de stichting R.K. Vrouwenkliniek Bethlehem de panden Prinsessegracht 8 en Casuariestraat 46 en 48 met bovenwoning. Relevante inventarisnummers: 5 Memoriaal, kroniek van de parochie, 1918-1927 en 1941-1967 7 Ingekomen brieven met minuten van de uitgegane brieven van de pastoor, 1911-1953 11 Herderlijke brieven van de bisschoppen van Haarlem en van het gezamelijke episcopaat van Nederland aan de geestelijkheid en de gelovigen, 1940-1953 13 Circulaires van het bisdom Haarlem en van het gezamelijke episcopaat van Nederland aan de geestelijkheid, 1854-1951. drukwerk 14 Circulaires met nieuws uit het bisdom Haarlem tijdens de tweede wereldoorlog, 1942 en 1944-1945 17-18 Verslagen van de pastoorsvergaderingen van het dekenaat, 1939-1951 39 Lijsten met kerkberichten, met het laatste nummer van het parochieblad De Boschkant, 1941 en 1944 140-141 Parochieblaadje met mededelingen bij wijze van afleesboek, 1942-1944 208-209 Parochieblad ‘De Boschkant’, 1940-1942 214-215 Notulen van de bestuursvergaderingen van de Jeugd-Derde-Orde-afdeling jongemannen, 1940-1946, en van de ledenvergaderingen die buiten het kerkgebouw werden gehouden, 1939-1949 217 Brieven ingekomen bij het bestuur van de Broederschap van de Derde Orde met minuten van de uitgegane brieven, 1939-1949 218 Kroniek van de mannen- en vrouwenafdeling van de Broederschap van de Derde Orde, 1939-1943 219 Kroniek van de Derde Orde meisjes-afdeling 'Mador', 1939-1943 220 Kroniek van de Derde Orde jongens- en jongemannenafdeling, 1940-1943 221 Statuten en huishoudelijk reglement van de federatie van de Haagse afdelingen van de Derde Orde, (ca. 1943) 222 Circulaire van de parochiële Derde Orde-afdeling voor jongemannen betreffende de opening van de Derde Orde-bibliotheek, met uittreksel van het bibliotheekreglement en de catalogus, 1943 235 Afleesboek voor de maandelijkse vergaderingen van de mannen- en vrouwenafdeling, 1939-1948 364 Stukken betreffende de oorlogsschaderegeling voor kerk, pastorie, school en huizen via de schade-enquêtecommissie Den Haag en via de Onderlinge Oorlogsverzekeringsmaatschappij, 1945-1958 423 Stukken betreffende het herstel van de oorlogsschade aan kerk en pastorie in het begin van de tweede wereldoorlog, 1940-1942 424 Stukken betreffende de afbraak en de verkoop van de ruine van de kerk aan de Prinsessegracht 7 en van de pastorie in de Casuariestraat 50; met stukken betreffende de arbitrage-procedure met het makelaarskantoor, 1946-1955 425 Schetsplan voor een noodkerk op de Prinsessegracht, 1945

151

426 Stukken betreffende een mogelijke huur van de Duits-Evangelische kerk aan het Bleijenburg voor tijdelijk gebruik, 1945-1946 441 Briefwisseling tussen het Bestuur van de Nederlandse RK Centrale Vereniging ter Bescherming van Meisjes, afdeling 's-Gravenhage, en het kerkbestuur betreffende de huur van de panden Nieuwe Havenstraat 74-76 als tijdelijke pastorie, 1945-1954 546 Stukken betreffende de geblokkeerde rekening en de geldzuivering na de oorlog, 1946- 1952 563 Stukken betreffende het oorlogsmolestcrediet verleend door de stichting Zuid-Holland, 1940, en betreffende de oorlogsschade uitkering voor het herstel van kerk en pastorie aan de Prinsessegracht/Casuariestraat, 1940-1942 592 Circulaire van het aartsbisdom Utrecht met mededelingen van het nederlands episcopaat aan de R.K. schoolbesturen betreffende propaganda-acties van de N.S.B., (ca. 1942) 675 Circulaires betreffende de door de commissie voor niet-commerciële verenigingen en stichtingen ingestelde commissie van toezicht op het ziekenhuis- en het krankzinnigenwezen, 1943 676 Minuut van de uitgegane brief van het bestuur van de RK Vrouwenkliniek Bethlehem aan de rijkscommissaris betreffende de gevolgen van mogelijk ontoelaatbaar ingrypen in de openbare gezondheidszorg door de bezettende macht, 1943 712-713 Notulen van de vergaderingen van het Armbestuur, 1940-1948 758 Circulaires van de provinciaal aan de medebroeders met een opwekkend woord en mededelingen tijdens de tweede wereldoorlog toen het drukken van tijdschriften verboden was, 1943-1946 782 Krantenknipsel betreffende de geschiedenis van de Boskantkerk, 1940 783 Krantenknipsel betreffende het bombardement van het Bezuidenhout, 1946 817 Interieurfoto's van de kerk aan de Prinsessegracht, (ca. 1942) 818 Exterieurfoto van de kerk aan de Prinsessegracht tijdens de brand, 1945 819 Interieurfoto's van de kerk aan de Prinsessegracht na de brand, (ca. 1945) Thema/thema’s: Religie, Oorlogsschade, NSB, Gezondheidszorg Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Sint Josephparochie Identificatiecode archief: 0257-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: De kerk van de parochie Sint Joseph aan de Van der Duynstraat in de Haagse Schilderswijk werd op 19 december 1867 door de deken van Den Haag, pater Gerardus Eisen S. J., gewijd. In 1927 kreeg de parochie een nieuwe kerk aan de Van Limburg Stirumstraat. De Tweede Wereldoorlog bracht materiële schade aan de kerk. De grote luidklokken werden door de bezetter uit de kerktoren gehaald ten einde omgesmolten te worden. Het gebouw van de St. Joseph- Patronaats-Commissie aan het Hofwijckplein liep grote schade op door bominslag. Na de oorlog konden zowel de schade aan dit gebouw als het verlies van de klokken hersteld worden. Relevante inventarisnummers: 6 "Memoriaalregister", register houdende de beschrijving van de stichting van de parochie, schenkingen aan de parochie, de namen van de pastoors en kapelaans, fundaties,

152

bevestigingen van relikwieën en broederschappen, parochiale statistieken en de geschiedenis van de parochie, aangelegd ca. 1871, bijgehouden tot 1973 154-155 Ingekomen stukken en minuten van uitgaande stukken, 1937-1948 Thema/thema’s: Religie, Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Parochie van de Heilige Martha Identificatiecode archief: 1072-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: De archiefstukken inv.nrs. 1, 95-96 en 104 zijn openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Op 25 januari 1909 werd de parochie van de Heilige Martha ingewijd door de bisschop van Haarlem, mgr. A.J. Callier. De pasgebouwde kerk bij de Hoefkade was toen nog niet compleet: het gedeelte aan de kant van de Hoefkade, alsmede de toren werden pas in 1924 voltooid. Ook de pastorie werd pas in 1924 afgebouwd. De Tweede Wereldoorlog bracht moeilijkheden voor de parochie: de scholen werden door de Duitse bezettingsautoriteiten gevorderd. De klokken werden geroofd om omgegoten te worden tot wapens. Kapelaan Kooyman werd gevangen genomen en kwam tenslotte in het concentratiekamp Dachau terecht. Pastoor van Galen heeft erg veel moeite gedaan om hem vrij te krijgen, wat niet gelukte. De kapelaan keerde in 1945 weer in de parochie terug. In 1944 werd een VGLO-school in de parochie ingericht. Bij de bevrijding op 5 mei 1945 hield Pastoor Van Galen voor de verzamelde menigte een spontane feesttoespraak op de trap van de kerk. Relevante inventarisnummers: 1 "Registrum Memoriale" (Memoriaalboek), 1906-(1956) 95 Agenda's, verslagen en vergaderstukken van Pastoorsvergaderingen van het Dekenaat 's- Gravenhage, 1935-1942 96 Ingekomen circulaires en brieven van het bisdom Haarlem en het dekenaat 's-Gravenhage betreffende de houding van de R.K. Kerk tijdens de oorlogsjaren, 1940-1945 104 Notulen van de vergaderingen van het Kerkbestuur, 1924-1957 Thema/thema’s: Religie, Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Sint Anthonius Abt te Scheveningen Identificatiecode archief: 0517-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: digitale inventaris Inhoud: De parochie van de Heilige Antonius Abt dateert al vanaf de middeleeuwen. Na de reformatie bezat de parochie geen eigen gebouw meer in Scheveningen. De parochiekerk dateert van 1834 en is eveneens toegewijd aan Antonius Abt. De parochiële activiteiten kwamen nagenoeg stil te liggen na de evacuatie van Scheveningen in 1942.

153

Relevante inventarisnummers: 1 Register van notulen van het kerkbestuur, 1917-1942 111 Register van notulen van de Raad van bestuur der St Joseph-Gezellen-vereniging, afd. Scheveningen, 1939-1942 114 "Memoriaal", register van besluiten en belangrijke gebeurtenissen met een historisch overzicht bij het 25-jarig bestaan van de Derde Orde van den H. Vader Franciscus afd. Scheveningen H. Antonius Abt, 1917-1943 165-167 Rekeningen en balansen van het Armbestuur, 1940-1944 180 Bijlagen bij de rekening van de parochie, 1941 Thema/thema’s: Religie, Evacuatie Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Parochie van de Heilige Gerardus Majella Identificatiecode archief: 0526-01 Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: De archiefstukken inv.nrs. 5, 16, 58-60, 138-139 zijn openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: In de jaren twintig maakte de voorgenomen bouw van de nieuwe woonwijk het Laakkwartier in het poldergebied tussen Den Haag en Rijswijk de stichting van een nieuwe parochie noodzakelijk. Het gebied van de nieuwe parochie werd afgescheiden van de parochies van de H. Joseph te 's Gravenhage en van de H. Bonifatius te Rijswijk. Op 11 september 1924 werd de Heilige Gerardus Majellakerk aan de Wenckebachstraat ingewijd door Mgr. Callier, bisschop van Haarlem. Relevante inventarisnummers: 5 Bisschoppelijke circulaires inzake de te volgen gedragslijn met betrekking tot de Duitse bezetting, 1940-1944 16 "Mededeelingenblad van de parochiekerk" van de H. Gerardus Majella 1941 september- 1944 oktober, gecombineerd met de H. Antonius Abt, Scheveningseweg, 1941 december- 1942 maart, en met de H. Paschalis Baylon, 1942 april-1943 december, ingebonden. 58-60 Afleesboeken, 1939-1948 138 Stukken betreffende de materiële en immateriële ondersteuning van parochianen tijdens de Duitse bezetting, 1940-1946 139 Register van inkomsten en uitgaven inzake studerenden die door de parochie financieel ondersteund worden, 1944 december-1955 Thema/thema’s: Religie, Sociale Zorg Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Oud-katholieke parochie van de H.H. Jacobus en Augustinus te 's-Gravenhage Identificatiecode archief: 0948-01 Omvang: 0,2m1 Taal en schrift: Openbaarheid: Het archief is openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Vanaf het begin van de 18de eeuw zetelt de oud-katholieke parochie van de H.H. Jacobus en Augustinus te ’s-Gravenhage in de Juffrouw Idastraat.

154

Vanaf 1942 moeten de kerkdiensten worden beperkt vanwege de rantsoenering en de onmogelijkheid het kerkgebouw voldoende te verwarmen. Vanaf 12 november 1944 komen de parochianen nog slechts bijeen in de zogenaamde Ceciliakamer en het aangrenzende vertrek, dat was ingericht als kapel. Vanaf 1943 is er speciale zorg voor geloofsgenoten in Duitse gevangenschap of die via de Arbeidsinzet in Duitsland waren tewerkgesteld. Vanaf juli 1945 werden de diensten van de bij de bombardement op het Bezuidenhout verwoeste Engelse kerk in het kerkgebouw van de Oud-katholieken gehouden. Relevante inventarisnummers: 24 Minuutnotulen, 1920-1949 38 Ingekomen en minuten van uitgegane stukken, 1884-1945 303 Ingekomen en minuten van uitgegane stukken, 1940-1945 Thema/thema’s: Religie, Rantsoenering, Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: Ja

NAAM ARCHIEF: Hervormde Gemeente Den Haag - Diaconie Identificatiecode archief: 0133-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: De inventarisnummers 1312, 1320 en 1346a zijn openbaar. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: De Diaconie van de Hervormde gemeente in Den Haag was voor de aanvang van de Tweede Wereldoorlog betrokken bij de opvang van de Joodse vluchtelingen. Na het bombardement op Rotterdam verzorgde de diaconie vluchtelingenkinderen uit Rotterdam. Op12 januari 1942 is het weeshuis gevorderd voor de huisvesting van de Nederlandse Rijksrecherchedienst. Het bestuur bracht de kinderen onder op diverse plaatsen in Den Haag. In het najaar van 1942 werden de weeskinderen geëvacueerd naar kasteel Enghuizen te Hummelo, waar zij tot aan het einde van de oorlog bleven. Relevante inventarisnummers: 1312 Register van notulen van de regenten van de diaconiegestichten, 1936 - 1942 1320 a Register van notulen van de 'Vereeniging van directeuren' van o.a. het weeshuis, het Burgerweeshuis, diverse doorgangshuizen en stichtingen, 1940-1943 1346 a Stukken betreffende de huisvesting van de wezen in huizen in Scheveningen en het kasteel Enghuizen te Hummelo, 1942-1945 Thema/thema’s: Religie, Sociale Zorg Digitale inventaris aanwezig: Ja

NAAM ARCHIEF: Hervormde Gemeente Den Haag – Kerkeraad Identificatiecode archief: 0203-01 Omvang: ca. 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: De inventarisnummers 22, 29-30, 35-37, 69-74 zijn openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: De Kerkeraad van de Hervormde Gemeente Den Haag hield zich onder meer bezig met de gevolgen van de evacuatie in 1942 van gemeenteleden, de vordering van het Hervormde weeshuis in 1942 en de zorg voor de weeskinderen, de kinderuitzending tijdens de Hongerwinter en de zorg voor volwassenen met hongeroedeem en zieken in het laatste oorlogsjaar. Relevante inventarisnummers:

155

22 Registers van handelingen van de bijzondere kerkeraad (predikanten en ouderlingen), 1909-1948 29-30 Registers van handelingen van de algemene kerkeraad (predikanten, ouderlingen en diakenen), 1934-1947 35-36 Notulen van het Groot Moderamen, 1944-1948 37 Aantekeningen van het behandelde in de vergaderingen van het Moderamen van de kerkeraad, 1937-1948 69-74 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1940-1945 Thema/thema’s: Religie Digitale inventaris aanwezig: Ja

NAAM ARCHIEF: Hervormde Gemeente Den Haag - Kerkvoogdij Identificatiecode archief: 0282-01 Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: In de periode 1826-1945 zijn door de Hervormde Gemeente tien kerken gesticht. De Wilhelminakerk werd in 1908 in gebruik genomen. Deze kerk werd zo zwaar getroffen bij het bombardement op het Bezuidenhout in 1945, dat hij geheel gesloopt moest worden. Na de oorlog verrees in die wijk de nieuwe Wilhelminakerk. Relevante inventarisnummers: 1316 Register van notulen van het college van kerkvoogden, 1939 mei 6 - 1945 mrt. 7. 1349 Brief van de kerkelijk architect betreffende de schade ontstaan door het verwijderen van de klokken en enkele andere voorwerpen uit de kerken, 1943 1501 Notulen van het college van kerkvoogden, 1945-1949 1876-1878 Stukken betreffende de door het bombardement verwoeste Wilhelminakerk (Louise Henriëttestraat), 1945-1975 Thema/thema’s: Religie, Oorlogsschade Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: College van regenten van het Wees- en Oudeliedenhuis van de Evangelisch-Lutherse Gemeente Identificatiecode archief: 0003-01 Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Evangelish-Lutherse bejaarden woonden sedert 1930 in het rusthuis aan de Laan van Nieuw- Oost-Indië. Van 1943 en 1951 was dit huis in gebruik als noodbehuizing voor de kraamkliniek Frankenslag en werden de bejaarde Lutheranen ondergebracht in Ellecom. De bejaarden konden pas in 1951 terugkeren, omdat de kraamkliniek die "tijdelijk" intrek in het gebouw had genomen, zelf ook kampte met wederopbouwproblemen. Na de verbouwing van de oorspronkelijke kliniek aan de Frankenslag volgde ook nog een uitbreiding daarvan, waardoor de terugkeer tot 1951 moest worden uitgesteld.

156

Relevante inventarisnummers: 14-16 Notulen van de Allergrootste of Grote kerkeraad, 1936-1954 577-578 Aantekeningen uit de notulen van het College van Diakenen, 1940-1949 (1940-1942 in steno) 579 Bijlagen bij de notulen van het College van Diakenen, 1944-1953 587 Ingekomen stukken bij en minuten van uitgaande stukken van het College van Diakenen, 1941-1955 Thema/thema’s: Evacuatie, Vordering Digitale inventaris aanwezig: Ja

NAAM ARCHIEF: Doopsgezinde Gemeente te ’s-Gravenhage Identificatiecode archief: 0004-01 Omvang: 0,25m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Reeds voor de aanvang van de Tweede Wereldoorlog waren er kritische geluiden in de gemeente te horen over het Nazisme en de NSB. In 1942 is een Evacuatiecommissie ingericht om de belangen van geëvacueerde doopsgezinden te behartigen. De commissie was behulpzaam bij het vinden van huisvesting voor geëvacueerde doopsgezinden bij ander doopsgezinden. In januari 1944 werden dominee Albert Keuter en zoon gearresteerd vanwege illegale activiteiten, onder meer hulp aan Joden. Zij overleefden de oorlog niet. Beiden kwamen in maart 1945 in het kamp Bergen Belsen om het leven. Na de oorlog werden activiteiten die tijdens de oorlog niet of moeizaam verricht konden worden, weer hervat. Relevante inventarisnummers: 28-29 Notulen van de vergaderingen van de kerkeraad, 1936-1947 58 Correspondentie betreffende zaken in verband met de bezetting, 1940-1947 60 Jaarverslagen van de kerkeraad, 1941-1955 173 Correspondentie betreffende de werkzaamheden van de doopsgezinde Evacuatiecommissie, 1942-1943 185 Correspondentie met het Interkerkelijke Bureau voor Nood-Voedselvoorziening en aangaande voorlopers van deze organisatie, 1939-1946 186 Stukken betreffende de Nederlandse Vereniging voor Armenzorg en Weldadigheid, 1940- 1942 294 Jaarverslag 1943 van de Commissie voor Hulpbetoon en overige correspondentie betreffende deze Commissie, 1943-1944 Thema/thema’s: Religie, Sociale zorg, Verzet, Evacuatie Digitale inventaris aanwezig: ja

157

10. PERSONEN EN FAMILIES

NAAM ARCHIEF: Archivalia betreffende George Maduro afkomstig van mevrouw B.N.G. Strötbaum-Orthel (1941- 1949) Identificatiecode archief: 0795-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: George John Lionel Maduro (geboren Willemstad (Curaçao), 15 juli 1916; overleden Dachau, 9 februari 1945) was een Nederlands student die zich tijdens de Meidagen van 1940 als officier onderscheidde in de Slag om de Residentie. Maduro werd geboren op Curaçao als enige zoon in het Sefardisch Joodse gezin van Joshua en Rebecca Maduro. Voor het volgen van zijn studie rechten vertrok hij naar Leiden. Bij Koninklijk Besluit nummer 30 van 21 november 1939 werd Maduro benoemd tot reserve- tweede luitenant bij de Cavalerie. In de Meidagen van 1940 was hij als reserveofficier bij de Huzaren gelegerd in Den Haag. Onder zijn leiding werden Duitse stellingen in Rijswijk veroverd, en werden Duitse parachutisten krijgsgevangen gemaakt. Toen het Nederlandse leger had gecapituleerd, werd Maduro als krijgsgevangene opgesloten. Nadat zijn vrijlating zocht hij aansluiting bij het verzet. Hij werd diverse malen gearresteerd vanwege verzetsactiviteiten. Uiteindelijk is Maduro gevangengezet in het concentratiekamp Dachau. Vlak voor de bevrijding van het kamp overleed Maduro. In 1946 werd Maduro postuum de Ridder 4e klasse der Militaire Willemsorde toegekend, omdat hij zich tijdens de Meidagen had onderscheiden met een persoonlijk geleide aanval op een Duitse stelling bij Villa Leeuwenburg (tegenwoordig huize Dorrepaal) in Rijswijk. Hij is de enige Nederlander van Antilliaanse afkomst die deze onderscheiding heeft ontvangen. De miniatuurstad Madurodam is naar hem genoemd, evenals het Maduroplein waar de ingang aan ligt. Zijn ouders hebben de oprichting van de miniatuurstad medegefinancierd. Relevante inventarisnummers: 981 Brief van Rebecca Maduro , moeder van George Maduro, aan mevrouw B.N.G. Strötbaum-Orthel, met verhuld verzoek om informatie over haar ondergedoken zoon, 1941 982 Brieven van Rebecca Maduro, moeder van George Maduro, aan mevrouw B.N.G. Strötbaum-Orthel, waarin zij haar verdriet uit over het bericht dat haar zoon in Dachau is omgekomen en dank uitspreekt over het medeleven, 1945 983 Overlijdensbericht van George Maduro, 1947. 984 Brieven van Jossy en Rebecca Maduro, ouders van George Maduro, naar aanleiding van hun bezoek aan Europa om afscheid van hun zoon te nemen, 1949. Thema/thema’s: Verzet Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Johan Jozef Boasson Identificatiecode archief: 1225-01 Omvang: 0,5m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief.

158

Soort toegang: geen Inhoud: Boasson werd op 2 augustus 1882 in Middelburg geboren. Hij bezocht daar het gymnasium en studeerde in Leiden rechtswetenschappen en staatswetenschappen (1900-1906). In 1908 werd hij doctor in de rechtswetenschappen en in 1911 doctor in de staatswetenschappen. Hij was werkzaam bij diverse departementen in Den Haag totdat hij in 1916 chef bij de afdeling Sociale Zaken bij de gemeentesecretarie van Den Haag werd. In 1934 werd hij benoemd tot gemeentesecretaris van Den Haag. De joodse Boasson werd op 21 november 1940 uit zijn functie ontheven en werd drie maanden later gelijk met de andere joodse ambtenaren definitief ontslagen. Direct na de bevrijding werd Boasson opnieuw tot gemeentesecretaris benoemd totdat hij in 1947 met pensioen ging. Hij werd hierbij Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Relevante inventarisnummers: Voornamelijk een aaneengesloten serie dagboeken over de periode 1919-1967 Thema/thema’s: Jodenvervolging, Bestuur Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Maria Snoep Identificatiecode archief: 0842-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Openbaar Soort toegang: geen Inhoud: Het dagboek beschrijft de werkzaamheden van Maria Snoep als diacones in de kraamkliniek ‘villa Elisabeth’ aan de Parkweg 21 in Den Haag. In het dagboek zijn onder meer notities opgenomen van het leven in de ‘vesting Scheveningen’ tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook de evacuatie van de kliniek in de laatste week van februari 1944 naar de Laan van Meerdervoort 112 wordt uitvoerig beschreven. Relevante inventarisnummers: Dagboek over de periode 1939-1945 Thema/thema’s: Gezondheidszorg, Evacuatie Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: H.A.J. de Leur Identificatiecode archief: 1254-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Openbaar Soort toegang: geen Inhoud: De archiefstukken betreffen de periode 1942-1945, toen H.A.J. de Leur tezamen met andere Hagenaars als dwangarbeider te werk was gesteld bij Maybach (leverancier van motoren voor tanks) in Friedrichshafen aan de Bodensee. Relevante inventarisnummers: Het archief is niet geïnventariseerd. Thema/thema’s: Arbeidsinzet Digitale inventaris aanwezig: nee

159

NAAM ARCHIEF: Jean François Engels Identificatiecode archief: 842-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Openbaar Soort toegang: geen Inhoud: Dagboek van Jean François Engels, een Haagse kantoorbediende uit de Schilderswijk. In het dagboek worden onder meer de grote voedseltekorten beschreven en de razzia’s in november 1944. Relevante inventarisnummers: Archief is niet geïnventariseerd. Thema/thema’s: Hongerwinter, Razzia Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Familie Broese van Groenou en aanverwanten Identificatiecode archief: 1019-01 Omvang: ca. 1m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Het archief is niet openbaar, voor inzage informatie bij het Haags Gemeentearchief. Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Familiearchief Relevante inventarisnummers: Stukken afkomstig van Johan Willem Georg Coops (1873-1951) - Stukken betreffende de bouw en inrichting van de woning aan de Ten Hovestraat nr. 45 en inzake de schade ten gevolge van de Tweede Wereldoorlog, 1916-1946 - Stukken betreffende de door Johan Willem Georg Coops geboden hulp aan Hongaarse en Duitse vluchtelingen, 1921-1940 - Ingekomen brieven van Victoria Oppenheimer-von Drygalski betreffende pogingen van haar gezin om Duitsland te verlaten en de door hem daarbij geboden hulp, 1938- 1939 - Stukken betreffende de Tweede Wereldoorlog, 1940-1948 - Uitgaande brief aan mr. S.J.R. de Monchy, burgemeester van ’s-Gravenhage, naar aanleiding van zijn ontzetting uit zijn ambt, afschrift, met programma van de huldiging van De Monchy bij zijn afscheid als burgemeester, 1940, 1947 - Overgeschreven teksten van redevoeringen en gedichten, 1940 en z.j. - Verzamelde stukken betreffende de bezetting, het verzet en de Duitse propaganda, 1940-1948 en z.j. - ‘De dag verjaart’, tekst van een gedicht in zijn hand ter gelegenheid van de eerste verjaardag van de Februaristaking, 1942 - Menu van het op het gehouden landgoed Groenouwe gehouden kerstdiner met het onderduikgezin Souget-Visser, 1945 (Het echtpaar Souget-Visser gebruikte de schuilnaam Soelen) - Herinneringen van Caroline Souget-Visser aan het verblijf van het gezin Souget als onderduikers op het landgoed "Groenouwe" in de jaren 1943-1945, (ca. 1965)

160

- Diploma van een boomplanting uitgereikt door het Joods Nationaal Fonds voor de door het echtpaar Coops-Broese van Groenou aan het Joodse echtpaar Souget-Visser geboden hulp, met brief en bijlage, 1946 en z.j. - Stukken betreffende de evacuatie van Johan Willem Georg Coops uit 's-Gravenhage en zijn verblijf te Nijmegen en te Loenen, 1942-1948 - Ontruimingsbevelen, met bijlagen, 1942-1943. - Uitgaande brief aan het Bureau Evacuatievergoedingen van de Gemeente 's- Gravenhage houdende het verzoek om vergoeding van de onkosten ten gevolge van zijn evacuatie, 1942-1943 - Stukken betreffende verzoeken van Johan Willem Georg Coops aan de burgemeesters van Apeldoorn en Nijmegen om zich in die gemeenten te mogen vestigen, 1942-1943 - Vergunningen voor Johan Willem Georg Coops afgegeven door de Gemeente Doesburg en de Ortskommandantur te Dieren om de IJssel te passeren, met stukken betreffende zijn verzoek aan de bezetter om een rijwiel, 1944-1945 - Verklaring van de commandant van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten te Loenen, waarin deze verklaart in te staan voor de politieke betrouwbaarheid van Johan Willem Georg Coops, 1945 - Stukken betreffende de kosten van het verblijf van het gezin Coops en andere families op het landgoed Groenouwe, met lijsten van door hem aan leden van zijn familie verzonden levensmiddelen, 1944-1945 - Stukken betreffende het verzoek van Johan Willem Georg Coops aan het Gemeentelijk Vestigingsbureau te 's-Gravenhage om zich in die gemeente te mogen vestigen, 1945-1948 - Memoires van Johan Willem Georg Coops, z.j. (ca. 1943) - Nota’s van Johan Willem Georg Coops betreffende zijn financiële situatie ten gevolge van de Tweede Wereldoorlog, 1941-1942 - Stukken ontvangen en opgemaakt door Johan Willem Georg Coops als lid van het bestuur en gevolmachtigde van de Maatschappij tot Exploitatie van Onroerende Goederen Groenouwe N.V. met name betreffende het plan om het in het voormalige landhuis Groenouwe gevestigde Hotel Zilven weer op te bouwen, 1925-1951 (Na de Tweede Wereldoorlog ontstond het plan om het in 1944 door brand verwoeste Hotel Zilven weer op te bouwen onder de naam Hotel Groenouwe. Dit plan is nooit gerealiseerd. Wel kwam het tot exploitatie van de voormalige tuinmanswoning op het landgoed onder de naam De Zilvenspreng) - Stukken betreffende de brand in Hotel Zilven, 1945-1994 - Stukken betreffende de vergoeding van de brandschade in Hotel Zilven, 1945-1948 - Aflevering van het tijschrift De Tijd met een artikel betreffende de evacuatie van de familie Van Straaten uit Arnhem tijdens de Tweede Wereldoorlog en hun verblijf in Hotel Zilven, 1994 Stukken afkomstig van Suzanna Broese van Groenou (1878-1967) - Stukken betreffende de Tweede Wereldoorlog, 1940-1946 - Oorlogsdagboek in haar hand, 1940-1941 - Verzamelde documentatie betreffende de Tweede Wereldoorlog, 1940-1946 Stukken afkomstig van Francina Carolina Broese van Groenou (1883-1976) - Stukken betreffende de Tweede Wereldoorlog, 1940-1945 - Documentatie betreffende de verzet, 1940-1944 - Stukken over haar gevangenschap en proces wegens anti-Duitse uitlatingen, 1942-1945 - Persoonsbewijs van haar, 1941

161

Stukken afkomstig van Aletta Henriette Coops (geboren 1921) - Verklaring van de commandant van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten, sectie Loenen, betreffende haar politieke betrouwbaarheid, 1945 Stukken afkomstig van ir. Adolf Broese van Groenou (1880-1961) - Oorlogskroniek van hem, 1943-1946 - Kroniek van ir. A. Broese van Groenou betreffende het leven op 'Groenouwe' tijdens de bezetting, fragment, 1943 Stukken afkomstig van ir. Karel Willem Adriaan Broese van Groenou (1908-1941) N.B. ir. K.W.A. Broese van Groenou kwam in november 1941 om het leven als Engelandvaarder. - Portretfoto's, (ca. 1912-1940) Stukken afkomstig van ir. Theodoor Frederik Vreede (1882-1950) - Bewijs voor hem wegens inkwartiering van Duitse officieren, (ca. 1940) - Ontslagbewijs voor hem als gijzelaar van het interneringskamp Sint Michielsgestel, 1942 - Ingekomen brieven., 1942-1943 - Van zijn echtgenote F.C. Broese van Groenou, 1942 - Van Ella, met concept-antwoorden, 1942 - Teksten van gedichten ter gelegenheid van zijn verjaardag, 1944-1945 - ‘Overpeinzingen in het 5e oorlogsjaar’, tekst van een gedicht waarschijnlijk van zijn hand, 1945 - Uitgaande brief van hem als oud lid van de Volksraad van Nederlands-Indië aan de redactie van een onbekende krant waarin hij pleit voor de onafhankelijkheid van Indonesië, 1945 - ‘The Smallest Plane Factory in the World’, artikel uit de Voice of the betreffende het sportvliegtuigje dat hij samen met enkele andere vliegtuigbouwkundigen in het geheim bouwde tijdens de bezetting van Nederland door de Duitsers en dat later naar hem zou worden genoemd, 1946 -‘Nieuw licht op Englandspiel’, serie artikelen uit het tijdschrift Elsevier, 1984 Stukken afkomstig van ir. Adolf Broese van Groenou (1880-1961) - Stukken betreffende de villa "Tirsa" aan de Willem Lodewijklaan nr. 13 te ’s- Gravenhage en de onteigening hiervan, 1927-1943 Thema/thema’s: Verzet, Vordering, Evacuatie, Oorlogsschade, Verzet, Jodenvervolging, Indonesië Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Familie Seeligman-Kolkman Identificatiecode archief: 0271-01 Omvang: 0,1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Openbaar Soort toegang: Digitale inventaris Inhoud: Stukken afkomstig van mevrouw N. Seeligman-Kolkman, 1927-1971. De familie Seelingman woonde aanvankelijk Gouwestraat 44, vervolgens van Beuningenstraat 57 en tot de evacuatie in de oorlog Van Aerssen straat 265. Hierna op verschillende adressen in Rijswijk. Relevante inventarisnummers: 12-16 Huishoudboekjes, 1939-1946 32 Stukken betreffende de Jodenvervolging, 1940-1945

162

33 Stukken betreffende de evacuatie uit de Van Aerssenstraat, 1940-1945 Thema/thema’s: Economisch leven, Jodenvervolging, Evacuatie Digitale inventaris aanwezig: ja

NAAM ARCHIEF: Dagboeken van M.L. Bomert-Staal Identificatiecode archief: 1396-01 Omvang: 1,5m1, hierin 1 dagboekje Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: niet geïnventariseerd Inhoud: Vanaf haar zestiende levensjaar heeft mevrouw Bomert-Staal dagboekaantekeningen gemaakt. Zij woonde in de oorlog in de Meloenstraat 103. Uit de oorlog is er één klein dagboekje over de periode mei 1943-maart 1944 bewaard gebleven. Hierin staan voornamelijk aantekeningen over de voedselrantsoenen en over voedseltochten. Relevante inventarisnummers: - Dagboekje over de periode mei 1943-maart 1944 Thema/thema’s: Voedselschaarste, Dagelijks leven Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Families Barsam, Boutelje en Hausmann, Harstenhoekweg 111 en 113 Identificatiecode archief: 1213-01 Omvang: 1m1 Taal en schrift: Nederlands en Duits Openbaarheid: Openbaar Soort toegang: Archief is niet geïnventariseerd Inhoud: In de kelder van het woonhuis aan de Harstenhoekweg 111 werden bij verbouwingswerkzaamheden archiefdocumenten aangetroffen. Tussen een grote hoeveelheid puin werd de papieren nalatenschap van drie Joodse families (Barsam, Boutelje en Haussmann) die woonachtig waren op de adressen Harstenhoekweg 111, 113 en 115 aangetroffen. Het betreft zowel persoonlijke papieren van deze families, als de bedrijfsadministratie van Simon Boutelje van zijn fabriek ter vervaardiging van vanillesuiker aan de Oude Zijdsvoorburgwal 149 te Amsterdam en administratie van de winkel in damesconfectie van Eliaszer Haussmann aan de Bosschestraat 96 in Scheveningen. De archivalia gaan terug tot omstreeks 1920 en eindigen abrupt in het najaar van 1942, toen de oorspronkelijke eigenaren van de documenten door de nazi’s zijn gedeporteerd. Relevante inventarisnummers: Zie inhoud Thema/thema’s: Economisch leven, Jodenvervolging Digitale inventaris aanwezig: nee

NAAM ARCHIEF: Dick Houwaart Identificatiecode archief: 1003-01 Omvang: 0,3m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: openbaar Soort toegang: digitale inventaris

163

Inhoud: Dick Houwaart deed uitgebreid onderzoek naar Friedrich Weinreb en de Joodse samenleving in Den Haag. Hij publiceerde het boek Weinreb. Een witboek. Friedrich Weinreb (Lemberg (Lviv), Oekraïne,1910 - Zürich, 1988) was een joodse schrijver en econoom. Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde Weinreb een controversiële rol. Relevante inventarisnummers: 3 Folders over publicaties en cursussen van Weinreb, (1972) 4 Geluidscassettes met gesprekken met Weinreb, 1972. 5 Foto's van Weinreb, (1972) 6 Stukken betreffende de voorbereiding en de publicatie van: "Weinreb. Een witboek", 1973- 1976 Stukken betreffende het eerste proces Weinreb: 8 "Opmerkingen van Weinreb betreffende het over hem samengestelde dossier", (1947) 9 "Opmerkingen over requisitoir De Gruyter", 1947 10 Brieven van getuigen, 1947-1948 11 "De arrestatie van 3 juni 1945", verklaring van Weinreb, (1948) 12 Verslag van het Weinreb comité over de Bijzondere Rechtspleging aangaande Weinreb, 1948 13 Handelingen van de 25ste vergadering van de Tweede Kamer d.d. 10 december 1948, waarin mej. C. Tendeloo bij de behandeling van de begroting van Justitie voor 1949 vragen stelt over het toepassen van de jubileumgratie op Weinreb, 1948 14 Krantenknipsels, 1948 (Hier en daar heeft Houwaart uit de artikel stukken geknipt die in zijn Witboek zijn opgenomen) Stukken betreffende het tweede proces Weinreb: 15 Stukken betreffende het tweede proces, 1967-1969 16 Voorlichtingsrapport van A. Lahuis over Weinreb, 1968; met vanaf p. 87 een tweede versie 17 Correspondentie van A. Lahuis inzake de publicatie door hem van zijn rapport over Weinreb, 1968-1970 18 "De tweede zaak Weinreb: een toelichting" door G. Benthem van der Bergh, (1970) Stukken betreffende de contacten van van Weinreb met het RIOD: 19 Brief van het RIOD aan Weinreb over de overname van stukken, 1949 20 Correspondentie tussen Weinreb en het RIOD inzake het Englandspiel, 1949 21 Correspondentie tussen Weinreb en Renate Rubenstein enerzijds en het RIOD anderzijds naar aanleiding van het Weinrebonderzoek van A.J. van der Leeuw en mr. D. Giltay Veth, 1970-1974 22 Stenografisch verslag van het gesprek van Weinreb met A.J. van der Leeuw en mr. D. Giltay Veth, 1974 23 Stukken betreffende kamervragen, 1975-1981 24 Stukken betreffende de actie "Druiverank", 1976 25 Stukken betreffende de klacht van dr. L. de Jong (RIOD) tegen de Telegraaf wegens het zich niet houden aan het embargo op het Weinrebrapport, 1976 26 Brief van A. Lahuis aan Dick Houwaart met reactie op het Weinrebrapport, 1978 Weinreb in de pers: 27 Krantenknipsels, 1969-1972 28 Krantenknipsels, 1969-1984 29 A.N.P. berichten, 1972-1973, 1976-1978 Diverse stukken betreffende Weinreb: 30 Diverse stukken betreffende Weinreb, 1948-1976

164

31 Stukken betreffende het proces tussen Weinreb, de Algemene Uitgeverij Meulenhoff Nederland b.v. en Renate Rubinstein, gedaagden, en Hulda Elizabeth Turksma, eiseres, inzake aantasting in haar eer en goede naam van de eiseres in deel I van de Memoires van Weinreb, 1970 32 "Weinreb een affaire van lange duur" door I. Schöffer in TVG 95e jrg. afl. 2, 1982 33 Correspondentie inzake dr. Altmann. 34 Correspondentie en illustraties voor het boek Kehille Kedousjo Den Haag. 35 Personalia D. Houwaart. Thema/thema’s: Jodenvervolging, Collaboratie, Nasleep Digitale inventaris aanwezig: ja

165

11. OVERIGE VERZAMELINGEN

NAAM ARCHIEF: Collectie Overige Verzamelingen Identificatiecode archief: OV 10 – Tweede Wereldoorlog Omvang: omvang totale archief 9m1, omvang ca. 1m1 Taal en schrift: Nederlands Openbaarheid: Deze inventarisnummers zijn openbaar Soort toegang: digitale inventaris op de website van het HGA (via de bibliotheekcatalogus) Inhoud: Collectie dagboeken, aantekeningen en brieven van privé-personen uit de Tweede Wereldoolog en naoorlogse terugblikken Relevante inventarisnummers: F. Dagboeken, brieven uit oorlogs- en bezettingstijd en naoorlogse terugblikken 209 Dagboeken van mej. E. van Harencarspel, 1943-1945, 9 delen 210 Lijst van Rob Steinbach met aantekeningen van luchtacties in en om Den Haag over de periode febr 1944-mei 1945 211 Dagboek van de Utrechtenaar J. Stuij, direkteur van N.V. Schelpfabriek Valkenburg, 1941 212-220 Dagboeken van bioloog en leraar Dr. A. Schierbeek, 1938-1945, aantekeningen, krantenknipsels en foto’s , 9 delen 222 Dagboek van A. Meijer, Haags Relaas, ‘vijfenveertig dagen van bezetting en bevrijding’, 29 maart-31 mei 1945; met errata uit 1985 223 Dagboek van H. Hotke (1 jan.-28 febr. 1941). 224 Dagboek van Mr. R. Boosman (1 jan.- 4 mei 1945) (fotokopie). 225 Afschriften van brieven ontvangen door de Haagse mw. Cornelia Maria van Beek (1893- 1973) 350 Notities van M.D.M. van Pijlen betreffende afgeschoten V-2's in en om Den Haag, gevolgd door dagboeknotities, 1944-1945 351 Aantekeningen van R.T.W. Kempers betreffende Vliegtuigenen het V-wapen, 1940-1945 353 G.C. Theunissen, 'De Hel van Rees' (1945) NB aantekeningen betreffende zijn verblijf in strafkamp Rees na de razzia van 21 november 1944 355 Dagboek van N.N. (Remmerswaal?), 2 mrt. 1941-8 mei 1945 357 Dagboek van mw. N. Barendregt-Jansen over de periode dec. 1940-sept. 1941 360 Brieven van Th.F.J. (Frans) Broekman uit Voorburg aan zijn familie in Groningen over de hongerwinter en de bombardementen op den Haag in het voorjaar van 1945, fotokopieën gedateerd 12-12-1944, 27-12-1944 en 1-03-1945, 3 stukken 361 Aantekeningen met herinneringen aan de razzia in Den Haag op 21-11-1944 door An van 't Oosten, J.H. Geelen, Frank Henry Haalmeijer, Ank de Jong, Ruud Steggerda, Jan Cornelisse, mevrouw M. Baltussen, Hans Krumeich, F.B. van Herk, H.P. Paulusse, D. van der Harst, 2003 NB Deze herinneringen zijn per e-mail aan het Haags Gemeentearchief gestuurd na een oproep in de Stadskrant van 03-12-2003 362 Herinneringen aan de periode 1939-1945 van J.A. Tholens, destijds wonende Ternootstraat 53 Den Haag, opgetekend juni 1961, met brieven uit de oorlog van Tholens aan zijn echtgenote NB J.A. Tholens was een Haagse ondernemer, die vanwege belediging van Adolf Hitler was gearresteerd. Hij verbleef in Scheveningen, Amersfoort, Vught en Duitsland.

166

364 Herinneringen van de heer H.A.H. Toornvliet aan de Tweede Wereldoorlog (o.a. het bombardement op het Bezuidenhout). Het gezin Toornvliet woonde destijds op het adres Appelstraat 70 365 Aantekeningen van geschreven door Piet de Reus, werknemer van de PTT die woonachtig was aan de Soestdijksekade 93, over de laatste twee weken van de bezetting en de eerste dagen na de bevrijding in Den Haag 366 Herinneringen aan het werk in de meidagen van 1940 op het hoofdkantoor van de "Bataafsche" op het hoofdkantoor van de Koninklijke /Shell Groep aan de Carel van Bylantlaan 30, opgeschreven door de heer C.A. Fabrie in 1982 367 Oorlogsdagboek van RAF-officier John Higginson opgetekend in 1948 NB John Higginson kwam op 8 mei 1945 met zijn eenheid als eerste aan in Den Haag 368 Verslag bombardement van 3 maart 1945, en de gevolgen daarvan. Aangevuld met notities betreffende de V2 en de laatste oorlogsmaanden. Afkomstig uit het archief van baron O.W.A. van Verschuer, opgetekend op 17 maart 1945 369 Verslag (auteur onbekend) van eerste week na het bombardement van 3 maart 1945 op het Bezuidenhout. De auteur woonde in Voorburg. Het verslag is gedateerd 10 maart 1945 Thema/thema’s: Economisch Leven, Vervolging, Hongerwinter, Oorlogsschade, Bevrijding Digitale inventaris aanwezig: ja

167

II RELEVANTE LITERATUUR BIJ HET HAAGS GEMEENTEARCHIEF OVER DE TWEEDE WERELDOORLOG IN DEN HAAG

1965 - 5 mei 20 jaar vrij : aangeboden door het gemeentebestuur van’’s-Gravenhage (1965)

Piet van den Abeelen, bewerkt door René van den Abeelen, De toestand bij het einde. Authentiek dagboek rond bezetting, honger, voedsel en bevrijding, Politieke geschiedenis IX ( z. pl. 2014) NB Publicatie met scans van het origineel van een bewaard gebleven deel van een oorlogsdagboek van een Hagenaar tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Ambachtsheer, H.F. en C.J. van Harmelen, Van verdediging naar bescherming: de Atlantikwall in Den Haag (1995)

Henk Ambachtsheer, Corien Glaudemans, Dick Valentijn, Den Haag, stad in oorlog, stad in vrede (Den Haag 2015) NB Boek met zwart-wit foto's van Haagse locaties in de Tweede Wereldoorlog naast kleurenfoto's van de huidige situatie.

Arnoldussen, Paul; Lange, Albert de, Cahier met spiraalband : de moord op een Haagse advocaat (1995) NB Betr de advocaat Hendrik de Boer (1888-1945)

Els Arntzenius, bewerkt door Belinda Meuldijk. Het werkelijke leven 1940-1945 (z. pl. 2013) NB Oorlogsdagboeken van een Haagse.

Sjoukje Atema, Corien Glaudemans, Drie herdenkingsmonumenten met 45 namen. Haagse gemeenteambtenaren omgekomen in de Tweede Wereldoorlog (Den Haag 2012) NB Onderzoek naar de 45 omgekomen gemeenteambtenaren van wie de namen staan op de herdenkingsmonumenten in het stadhuis; in de bibliotheek van het Haags Gemeentearchief berust ook het bronnenboek van het onderzoek

Jan Bakker, Oorlog tussen zes en elf : herinneringen van een Haags jongetje aan de jaren 1937-1945 (zonder plaats, 2012) NB Oorlogsherinneringen van een jongen uit de Vruchtenbuurt.

Bal, C, Scheveningen - Den Haag, 1940-1945 : van dorp en stad tot Stützpunktgruppe Scheveningen (1996)

Batelaan, Rie, Verborgen dagboek 1941-1945 (2007)

Barnouw, David, De Hongerwinter (1999)

Cläry Benjamins-Schalekamp, Gezin in oorlogstijd. Een reconstructie 1940-1945 (Amsterdam 2009) NB Reconstructie van het leven van een Haags gezin in de periode tijdens de Tweede Wereldoorlog.

168

Berends, H., Woeste Hoeve: 8 maart 1945 (1995)

Berg, C.C.; Doorn, M. van; Grootveld, R., Schierbeek, E.W. en Doorn, Maarten van, Dagboek van het dagelijks leven : Den Haag en de Hagenaars tijdens de bezetting 40-45 (Den Haag 1985)

Boer, F.P. de, 30 mei 1945 [ CD-Rom ] : de moordaanslag op mr. Hendrik de Boer (2003)

Boom, Bart van der, Den Haag in de Tweede Wereldoorlog (1995)

Bart van der Boom, ‘Wij weten niets van hun lot’. Gewone Nederlanders en de Holocaust (Amsterdam 2012) NB Reconstructie op basis van o.m. Haagse dagboeken van de kennis van Nederlandse tijdgenoten over de Holocaust

Boos, Carla, ‘(Zelf)moord op een goede Duitser’, in: Historisch Nieuwsblad, 23-3 (mrt 2014), p. 52-58. NB Onderzoek naar de vraag of Frits Schallenberg, Haagse sjacheraar en tipgever van de politie, op 13 september 1949 werd vermoord om een groot complot af te dekken, toen hij een slag probeerde te slaan in zijn speurtocht naar duistere zaken uit de oorlogstijd?

Arno Bornebroek, De oorlog zit me op de hielen. Hans Teengs Gerritsen, 1907-1990 (Amsterdam 2010) NB Biografie over de verzetsstrijder en lobbyist Hans Teengs Gerritsen, wiens activiteiten zich deels in Den Haag afspeelden.

Borsboom, Jos, ‘V-2 Lanceringen en inslagen Den Haag (deel 1)’, In: Bulletin Airwar 1939- 1945, 227 (2000) pp. 6-10

Borsboom, Jos, ‘V-2 Lanceringen en inslagen Den Haag (deel 2 en slot)’, In: Bulletin Airwar 1939-1945, 228 (2000) pp. 5-9

Braun, Marianne, De oorlog in het leven van Josepha Kolkman, In: Oorlogsdocumentatie '40- '45 : jaarboek van het Rijksinstituut voor oorlogsdocumentatie (1996) pp. 90-110. NB Relaas over de in Duitse tuchthuizen doorgebrachte jaren, als 'politieke gevangene' van de Nazi's, van de Haagse Josepha Kolkman, dochter van de minister van Financiën in het kabinet Heemskerk.

Dick Brongers, ‘Als een spin in het web. De “Dienststelle Mühlmann” in Den Haag, 1940- 1944’, in: Jaarboek Geschiedkundige Vereniging Die Haghe (Den Haag 2001) p. 178-199 NB De Dienststelle Mühlmann aan de Sophialaan 11 roofde vele kunstcollecties onder andere in Den Haag

Lilian de Bruijn, ‘Toen ze nog geen slachtoffer waren. Joodse families aan de Harstenhoekweg in Scheveningen’, in: Gen. Tijdschrift voor familiegeschiedenis 20-3 (sep 2014) p. 9-13 NB Pal voor de Tweede Wereldoorlog herbergde Den Haag, naast de Joodse buurt bij het Spui, een grote Joodse gemeenschap in Scheveningen.

169

Bruyn, Trudie de, ‘Sporen van scholen : Joods kindermonument in Den Haag’, in : Lessen, 3- 1 (januari 2008) pp. 32-34

Buijnsters, P.J., Het Nederlandse antiquariaat tijdens de Tweede Wereldoorlog (1997) Burgers in bezettingstijd Den Haag ’40-’45 (Tentoonstellingscatalogus 1980; Museum voor het Onderwijs)

D.J. Cannegieter, ‘Dagblad “Het Vaderland” na Dolle Dinsdag’, in: Jaarboek Geschiedkundige Vereniging Die Haghe (Den Haag 2002) p. 183-231

Rob Cassuto, Indië, Scheveningen, Indonesië. De tocht van een gezin door de veertiger jaren van de 20ste eeuw (z. pl. 2014) NB Persoonlijke kroniek over het leven van de (seculier) Joodse ouders van de auteur.

Claassen, R.F., Golen, C.J. van, Kockelkorn, H., Een gezin bezet & bevrijd in oorlogstijd (1985)]

Clinton, B. van Dillen; Fuller, K., Clinten-Schoorel, M.A., Give Terry a bone : our secret code : a true story of nazi occupied Holland (1986) 1945 (2004)

Creveld, I.B. van, ‘Hulp aan wezen’ in oorlogstijd (2004)

Donker, Anthonie,; Groeneveld, E.G., Donkersloot, Nicolaas Anthony, V in vers: de bezetting en het verzet in verzen (1965)

Maarten van Doorn, 40-45 Den Haag (Zwolle 2015)

Drees, W. Jr., Illegaal dagboek, 1942-1945 : enkele verzorgers in Den Haag en Voorburg (1978)

Dwinger, Philip, I remember 1940-1945 (1998/1999)

Evert van Dijk, Notities over de periode 1940-1945 van een destijds aan het Irisplein woonachtige Hagenaar (1940-1945) NB Betr. Handgeschreven dagboekjes van een Hagenaar over de periode 1940-1945.

Fotoalbum met opnamen uit de periode 1939 - 1946 van 's-Gravenhage, Wassenaar, Voorburg, Drenthe, Assen, Groningen en Rotterdam (1939-1946)

Gelder, Bert van, ‘Brand bij de Wehrmacht!’ : verzetsgroep De Vonk Den Haag 1942-43 (2005)

Bert van Gelder, “Rechtspraak, detentie en pastorale begeleiding van politieke gevangenen tijdens de Duitse bezetting, ‘alleen één ding is zeker: Jullie weten niet wat vrijheid is!’ ”, in: Jaarboek Geschiedkundige Vereniging Die Haghe (Den Haag 2009), p. 184-214 NB Onderzoek naar de geestelijke begeleiding en pastorale zorg van gedetineerde verzetslieden in de Scheveningse gevangenis (Penitentiair Complex Scheveningen) in de Tweede Wereldoorlog

170

Genechten, R. van, Ter herinnering aan Generalkommissar z.b. V. Hauptdienstleiter Fritz Schmidt (1943)

Gent, Luc van, De ontsnapping van sergeant Hempstead (2006)

Corien Glaudemans, De Documentatiedienst van de Haagse Politie in de Tweede Wereldoorlog, in: Jaarboek Geschiedkundige Vereniging Die Haghe (2012), p. 53-103 NB De Documentatiedienst van de Haagse politie werkte al snel na de oprichting (eind 1940) zeer nauw samen met de Duitse bezetter. Vanaf 1942 hield de dienst zich hoofdzakelijk bezig met het bestrijden van het Haagse verzet en de vervolging van ondergedoken joden.

Corien Glaudemans, Vier herdenkingsmonumenten aan het Trekvlietplein (Den Haag 2013) NB Onderzoek naar de omgekomen gemeenteambtenaren van wie de namen staan op de herdenkingsmonumenten van de Gemeentelijke Reinigingsdienst, de Dienst der Gemeenteplantsoenen, het Gemeentelijk Gasbedrijf en het Gemeentelijk Electriciteitsbedrijf op het Trekvlietplein; in de bibliotheek van het Haags Gemeentearchief berust ook het bronnenboek van het onderzoek

Corien Glaudemans, Joodse erfgoedroute Den Haag (Den Haag 2013) NB Geschiedenis van de gebouwen en plaatsen die van belang zijn voor Joods Den Haag in heden en verleden

Buck Goudriaan, Verzetsman Gerrit Kastein 1910-1943, ‘een communistische intellectueel van een vreeswekkende koelbloedigheid’ (Leiden 2010) NB De verzetsstrijder Gerrit Kastein was o.m. betrokken bij de Haagse verzetsgroep De Vonk.

Peter Grimm, Harm Hazewinkel, ‘Pander, een Haagse familietragedie’, in: Bulletin Air War 1939-1945, nr. 338-340 (feb-mei 2013), p.5-11, 6-11, 4-8 NB Onderzoek naar de Haagse vliegtuigfabriek Pander in de Tweede Wereldoorlog

Joke van Grootheest, Gert-Jan van Rijn, Kind in oorlog. Persoonlijke verhalen (Hoorn, Den Haag 2009) NB Publicatie bij de gelijknamige permanente tentoonstelling in het Museon, waarin de persoonlijke ervaringen van o.m. Haagse kinderen centraal staan.

Haagsch Dagblad in het duister, 5 jaar, in het licht (1950)

De Haagsche Groene : algemeen Nederlandsch dagblad (1943-1945)

Harff, P., Harff, D., IJmuiden-Den Haag, Atlantikwall 1940-1945 : Marine Artillerie Abteilung 201 (2005)

Harthoorn, R., Ik beschuldig (2004)

171

R. Harthoorn, Vuile oorlog in Den Haag. Bestrijding van het communistisch verzet tijdens de Duitse bezetting (Utrecht 2011) NB Onderzoek als eerbetoon aan communistische verzetsstrijders

Harthoorn, Willem L., Verboden te sterven : het Oranjehotel, Kamp Amersfoort, Buchenwald, Gross-Rosen, Dachau, Natzweiler (2007)

Havelaar, J.J., ‘Tante Zus en haar tweeënvijftig kinderen : de oorlog van de Haagse kunstenares Ru Paré’, in: Ons Den Haag (3-4) pp. 54-56

Hekking, Veronica; Bool, Flip, De illegale camera, 1940-1945 : Nederlandse fotografie tijdens de Duitse bezetting (1995)

Helder, Herman Johannes, Haagse Schilderswijk anno 1930 / 10 mei 1940 en de dagen die volgden (1993)

Heyning-Hofdijk, Maria, Fragmenten uit het oorlogsjournaal van Maria Heyning-Hofdijk (1941-1945), (1993)

Hoeken, C.J. van, Als ik er nog aan denk . : mijn onderduikperiode in de Haarlemmermeer 1945 (2005)

Hoets, Pieter Hans, Buitengaats!: met een Engelandvaarder de wereld in (2006)

Hoets, Pieter Hans, Englandspiel ontmaskerd : schijnstoot op Nederland en België (1990)

Houben, F.J.M.A.H., Hongerend volk 1945, en wat deed het IKB : Plaatselijk Interkerkelijk Bureau 's-Gravenhage en Omstreken (ca. 1946)

Huisman-van Bergen, Annie, De vervolgden : jacht op twee Delftse studenten in 1941 (1999)

Jans, Oorlogsverhalen (1946) NB Vertelling achteraf van de schrijfster over haar evacuatie tijdens de oorlog uit Den Haag naar Opheusden, maart 1943, tot aan de bevrijding te Makkum in 1945.

Corjo Jansen, Derk Venema, De Hoge Raad en de Tweede Wereldoorlog. Recht en rechtsbeoefening in de jaren 1930-1950 (Amsterdam 2011) NB Onderzoek in opdracht van Ernst Numan, president van de Hoge Raad, naar de omstreden rol van de Hoge Raad tijdens de Tweede Wereldoorlog

JHM, ‘De tweede stad : hoewel de oude joodse buurt van Den Haag nagenoeg is verdwenen, valt er tijdens een stadswandeling nog genoeg te zien’, in: Joods Historisch Museum. Museumkrant, 22-2 (november 2013), p.32-33

Jongbloed, Aad, Standort Holland : Duitse soldaten over hun oorlogstijd in Nederland (1995)

Jonge, Andries de, Jonge, A. de, Documentatie met voorwoord betreffende de S.D.er J.H.L. Munt en het proefschrift "Den Haag in de Tweede Wereldoorlog", auteur Bart E. van der Boom (1998)

172

Jongkind, Beatrice L., Eenmaal kindje, zul jij trots zijn : kinderen van verzetsdeelnemers WO II vertellen hun verhaal (2004)

Joodsche Raad voor Amsterdam, bureau 's-Gravenhage: 1941-1943 (1941-1943) NB Meest stencils (dagbulletins) behoudens een enkele brief

Kagie, Frans, Joodse families Scheldestraat Den Haag periode 1937-1945 (2004)

Herman Keppy, ‘De helden van ’40-’45. Indisch Den Haag in verzet’, in: Moesson. Onafhankelijk Indisch tijdschrift, 58-11 (mrt 2014), p. 40-44 NB Verzet tegen de Duitse bezetter vanuit Indische kring in Den Haag.

Herman Keppy, ‘Moed en mededogen in een tijd van haat’, in: Moesson. Onafhankelijk Indisch tijdschrift 59-6 (dec. 2014), p. 36-41 NB Interview met Alfred Münzer die werkt aan een documentaire over zijn prille jeugd in Den Haag. In Den Haag bood de Indonesiër Tolé Madna hem als Joods jongetje onderdak tijdens de oorlog.

Yvonne Keuls, Koningin van de nacht (Amsterdam 2013) NB Roman over een Haags halfjoods gezin in de Tweede Wereldoorlog

Kok, Auke, De verrader: leven en dood van Anton van der Waals (1995)

Jan H. Kompagnie, Held tegen wil en dank. Het tragische lot van een Haagse agent in bezettingstijd (Amsterdam 2014) NB Resultaat van een onderzoek naar het lot van de Haagse agent Henk Kompagne

Dennis Koopman en Henk Brabander, Stille helden. De oorlogsgeschiedenis van twee Joodse broers (z. pl. 2013) NB Het verhaal van de later naar Israël geëmigreerde Scheveningse broers Bernard en Jaap Matz

Henk Kortekaas en Hans Peeters, Geheim vogeldagboek 1940-1945 (Den Haag 2014) NB Belevenissen van vier Haagse vogelvrienden tijdens de Tweede Wereldoorlog, gebaseerd op het dagboek van een van hen.

André van Kruijssen, Scheveningen 1940-1945. De slachtoffers en hun wereld (Den Haag 2011) NB Bevat o.m. een overzicht van Scheveningse slachtoffers per straat. Het overzichtswerk geeft uitgebreide informatie over de Joodse slachtoffers in Scheveningen.

Kuiper, Botte, Suikerbieten op de bon: brieven uit de Hongerwinter (1999)

Wally M. de Lang (ed.), Het oorlogsdagboek van dr. G. Italie. Den Haag, Barneveld, Westerbork, Theresienstadt, Den Haag 1940-1945 (Amsterdam, Antwerpen 2009) NB Oorlogsdagboek van de orthodox-Joodse leraar klassieke talen Gabriel Italie aan het Maerlant Lyceum.

173

Laurentius, Victor, ‘In memoriam: Annie Huisman-van Bergen : verzetsvrouw, sociaal- psychologe, historica (Delft 1924-Leiden 2003)’, In: Bulletin van de Tweede Wereldoorlog ; nr.6, p.84-87 NB Betr. Annie Huisman-van Bergen (1924-2003) uit het Haagse verzet.

Ellis Lehman-Cohen Paraira, Shulamith Bitran-Lehman, De dagboeken van Bernie & Ellis : het verhaal van een Scheveningse liefde in oorlogstijd (Amsterdam 2011) NB Weergave met commentaar van de dagboeken die twee Scheveningse geliefden voor elkaar bijhielden over hun gescheiden belevenissen in de Tweede Wereldoorlog.

Loeb, Wouter, Herinnering aan Haagsche Meidagen 1945 (z.pl., z.j.)

Janine G. Marseille-Smit, Een vlechtwerk van lijnen : het leven van een gezin en twee broers in de Tweede Wereldoorlog gericht op de vrijheid (Leidschendam 2008) NB Familiegeschiedenis van een Haags gezin tijdens de Tweede Wereldoorlog

Melching, Willem, Nigten, Chris, Spijker, Elly, Dolle dinsdag 25 september '44 : impressies van vijf Haagse oorlogsjaren (1979)

F. Mertens, Een wereldverbeteraar in Den Haag. De Haagse ballingschap van Otto Neurath, publicatiereeks ‘Den Haag, stad van vrede, recht en veiligheid’ nr. 2 (Den Haag 2007)

Wim Mertens, De Tweede Compagnie. Een zoektocht naar de verzetsverhalen uit de Tweede Wereldoorlog van de Tweede Compagnie van de Binnenlandse Strijdkrachten van Den Haag (Vlijmen 2014)

Niebaum, Peter, Ein Gerechter unter den Völkern : Hans Calmeyer in seiner Zeit (1903-1972)

K. Norel, Den vijand wederstaan : historische schetsen van de landelijke organisatie voor hulp aan onderduikers, landelijke knokploegen en centrale inlichtingendienst (1946)

Nijboer, Herman, Veenstra, Roelof, Sara Maria Walbeehm (Mies) 1903-1981 (2001)

Ons Ochtendblad : nieuwsblad voor Den Haag en omstreken (1944-1945)

Oosten, T. van, Ordonnans op Ockenburg, In: Elseviers weekblad (7 mei 1960) pp. 12-13.

‘Oranjekrant, Illegale krant in het Oranjehotel in Scheveningen’, in: Haags Dagblad, 6 mei 1955

Pellenbarg, Johanna A., In de gevangenis van Scheveningen (1941)

Poel, Aart van der, Vijand-vriend-broeder: Arno Pötzsch in Nederland 1940-1945 (2003)

Anita Poolman, ‘Gekleurde zeeprestjes. “Onder oorlog zet je niet zomaar een streep”. Herinneringen 1939-1945. Oorlogsherinneringen van een Haags meisje’ (Den Haag 2014)

Tessel Pollmann, Mussert & Co. De NSB-leider en zijn vertrouwelingen (Amsterdam 2012)

174

NB Bundeling artikelen over Anton Adriaan Mussert (1894-1946). Mussert hield kantoor in het voormalige en door de NSB in gebruik genomen Kabinet der Koningin aan de Vijverberg in Den Haag.

Reedijk, Lourens, Oosthoek, Albert, De Rotterdamse razzia van 1944: dagboek van een scholier (1999)

Regt, E.C.M. de; Velzen, Th. Van, Menno Huizinga: fotograaf van de bezetting in Den Haag 1940-1945 (Haags Gemeentemuseum 1984)

Returned from Russia : Nazi archival plunder in Western Europe and recent restitution issues (Crickadarn 2007) NB Bevat ook een hoofdstuk over de naar Nederland (en het Haags Gemeentearchief) teruggekeerde archieven.

Riemsdijk, J.L. van, Hongerwinter : dagboek van J.L. van Riemsdijk (ca. 1945)

Roon, G. van, Een commissaris in het verzet : jhr. mr. dr. L.H.N. Bosch ridder van Rosenthal

Sander, Gordon F., De familie Frank die de oorlog overleefde: het verhaal van een in Den Haag ondergedoken gezin dat de Tweede Wereldoorlog wel overleefde (2006)

Frits Schalekamp, Mijn dagelijkse leven in oorlogstijd. Herinneringen 1940/1945 (Den Haag 2010) NB Schets van het leven van een jonge Hagenaar in oorlogstijd.

Maja Schermerhorn-Bendeler, Oorlog vanaf de zijlijn. Herinneringen van een jong meisje (Soesterberg 2009) NB Oorlogsherinneringen van meisje in Scheveningen

Schneeweisz, Oswin, ‘De gloed van fosforbommen’, In: Mens en Melodie, 50 (1995) pp. 242- 245

Henk Schouten, Mijn leven begon opnieuw (Zoetermeer 2011) NB Verhaal van een geboren Hagenaar over zijn leven in Nederlands-Indië en zijn ervaringen in de jappenkampen

Helena Schuemie, Mattenkloppen. Belevenissen van een oorlogsmeisje uit Den Haag (Soest 2008) NB Herinneringen van een Haagse die bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog elf jaar oud was.

Schulten, J.W.M., De geschiedenis van de Ordedienst : mythe en werkelijkheid van een verzetsorganisatie (1998)

Steven van Schuppen, ‘De grote volksverhuizing. Effecten van de aanleg van de Atlantikwall’, in: Holland. Regionaal historisch tijdschrift, 45-2 (2013), p.71-74 NB De aanleg van de Atlantikwall had enorme gevolgen voor de bevolking in Den Haag en voor de overige kustbewoners.

175

Slechte, C.H., Bezet en bevrijd : kunstenaars tekenden Den Haag in de Jaren 1940-1946

Martin Azn. Spaans, Ruud Straatman, ‘ “Zoo moet Rotterdam in 1940 gebrand hebben”. Het bombardement op Bezuidenhout’, in: Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie, 64 (2010), p.161-200

Piet Spaans, ‘Verraad in Scheveningen’, in: Jaarboek Geschiedkundige Vereniging Die Haghe (Den Haag 2011), p. 112-128 NB Op 4 januari 1942 zijn er in Scheveningen twaalf – merendeels Joodse – mannen na verraad gearresteerd, toen zij via Scheveningen naar Engeland probeerden te ontkomen.

Taalingen-Dols, L.M.I.L. van, De strijd om een mensenleven, 1940-1945 (1960)

Tinschert, Carlo, Boodschap aan de bevolking van Den Haag: oorzaken, gevolgen en nasleep van het mislukte bombardement op het Bezuidenhout, 3 maart 1945 (2005)

Danny Verbaan, Vesting Scheveningen : het dagelijks leven in het Sperrgebiet 1943-1945. Historische reeks Museum Scheveningen nr. 17 (Scheveningen 2011)

Danny Verbaan, Weg! Ontsnapt aan de Duitse bezetting (z.pl. 2015)

Velmans-van Hessen, Edith, Het verhaal van Edith (1997)

Velthoven, G.J. van, Scheveningen-Vught (1943) NB Verhaal van een gevangene in het Oranjehotel over zijn ervaringen.

Verbeek, J.R., ‘V2-Vergeltung’ uit Den Haag e.o. : inzet van de V2-raketten en de verschrikkingen voor de stad en haar inwoners (2003)

Verslag Plaatselijk Inter Kerkelijk Bureau 's-Gravenhage en Omstreken (1945)

Het verstoorde bal masqué : politie-inval in Den Haag in 1943; Doodgeslagen, doodgezwegen: vervolging van homoseksuelen door het nazi-regime 1933-1945 ( 2005 )

Vries, Isidoor de, De vreemde waarheid : herinneringen van een joodse jongen (1921-1948)

Vugs, Reinold, Operatie 'sneeuwvlok' : de razzia van Den Haag (2004)

Karel Wagemans, Lieve kinderen. Brieven van een Haagse moeder in oorlogstijd, 1943-1946 (Den Haag 2011) NB Uitgave van de brieven die de Haagse Marretje Petronella Wagemans-Bruijnis vanaf haar evacuatieadres in Apeldoorn schreef aan haar familie in Den Haag

Hugo Wapperom, De spinvlieg. Roman (Soesterberg 2011) NB In romanvorm beschreven verhaal over de Haagse communist Piet Wapperom, leider van de verzetsgroep De Vonk.

Wekelijkse kroniek van Libertas in samenwerking met "de Koerier" en "Voor Koningin en Vaderland" : editie voor Den Haag en omstreken (1945)

176

Wijgh, Hanneke, Het Kaïnsteken. Mijn eigen kleine oorlog (2004)

Koen van Wijk, “ ‘Hier zaten goede Vaderlanders’, het Oranjehotel als plaats van herinnering”, in: Jaarboek Geschiedkundige Vereniging Die Haghe (Den Haag 2010), p.125- 137 NB Geschiedenis van ‘Het Oranjehotel’ (geuzennaam voor de Scheveningse gevangenis in de Tweede Wereldoorlog), de oprichting van de gedenkplaats 601, een plaquette naast het Poortje en een gedenkteken aan de buitenmuur van de gevangenis

Sjaak Zonneveld, Arbeidsinzet en Buchenwald. Het verwoeste leven van mijn oom Manus (Den Haag 2008) NB Brieven van een in Duitsland tewerkgestelde en in Buchenwald overleden Hagenaar, toegelicht en aangevuld door zijn neef.

Zorn, Fred, Onderduikadres Van Speijkstraat. Den Haag 1940-1945 (2007)

Zweers, Louis, Luijendijk, Tineke, De twee gezichten van de bezetting.Foto's van Den Haag 1940-1945 van H.G.L. Schimmelpenningh (Den Haag 1988)

177

III AFFICHES UIT DE TWEEDE WERELDOORLOG BIJ HET HAAGS GEMEENTEARCHIEF

1939

Titel: Breit allen mee Affichenummer: 500219 Instelling: stadhuis van Den Haag Plaats van vervaardiging: Den Haag (?) Jaar van vervaardiging: 1939 Datum activiteit: 27/31-10-1939 NB Betr. Breien t.b.v. gemobiliseerde soldaten Trefwoorden: Mobilisatie

1940

Titel: Winterhulp Nederland : oproep aan het Nederlandsche volk (betr. aankondiging van rijkscommissaris Arthur Seyss-Inquart van de oprichting van de Winterhulp) Affichenummer: 300536 Instelling: Winterhulp Nederland Jaar van vervaardiging: 1940 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: Nederlanders van 18-23 jaar meldt u aan bij den Nederlandschen Arbeidsdienst Affichenummer: 200851 Instelling: Nederlandsche Arbeidsdienst Vervaardiger: Reimers; Nederlandse Rotogravure Maatschappij Plaats van vervaardiging: Leiden Jaar van vervaardiging: 1940 Einddatum activiteit: 15 januari 1941 Trefwoorden: Arbeidsdienst, propaganda

Titel: Uitreiking Textielkaarten Affichenummer: 200892 Instelling: Burgemeester Plaats instelling: Den Haag Vervaardiger: Trio, drukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1940 Datum activiteit: 5 augustus 1940 Trefwoorden: Distributie, Economisch Leven

Titel: Met Duitschland tegen het kapitalisme Affichenummer: 200429 Instelling: NSB

178

Vervaardiger: Altena van Plaats van vervaardiging: onbekend Jaar van vervaardiging: 1940 Trefwoorden: NSB, Propaganda

Titel: Leg nu reeds iets op zij voor de collecte van de Winterhulp Nederland op 27 en 28 dec. Affichenummer: 300390 Instelling: Winterhulp Nederland Jaar van vervaardiging: 1940 Datum activiteit: 27-12-1940 Einddatum activiteit: 28-12-1940 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: Het socialisme breekt baan! Nationaalsocialisme! Affichenummer: 300445 Jaar van vervaardiging: 1940 Trefwoorden: Nationaalsocialisme, Propaganda

Titel: Onthulling! Tentoonstelling over de Vrijmetselarij in Nederland Affichenummer: 200852 Plaats van de tentoonstelling: Voormalig loge-gebouw van de Vrijmetselarij aan de Fluwelen Burgwal 22 te Den Haag Plaats instelling: Den Haag Vervaardiger: Brinio Jaar van vervaardiging en tentoonstelling: 1940 Trefwoorden: Nationaalsocialisme, Overige vervolging (Vrijmetselaars)

Titel: Ei uchnjem Affichenummer: 500243 Jaar van vervaardiging: 1940 NB Nationaalsocialistische spotprent “Ei Uchnjem” [Afbeelding van president F.D. Roosevelt als Amerikaanse kapitalist, op dollars gezeten, die de ploeg, getrokken door Winston Churchill en Jozef Stalin, gekleed als Russische boeren, over de door oorlog verwoeste aarde voortdrijft. Onder de afbeelding de eerste regel van het Russische volksliedje "Ei uchnjem ." in muziekschrift] Trefwoorden: Nationaalsocialisme, Propaganda

1941

Titel: Jubileum Haagsche Kunstkring 1891-1941 Affichenummer: 200150 Instelling: Gemeentemuseum Den Haag Vervaardiger: Verburg, Harry; Scherft, Joh. D. Plaats van vervaardiging: onbekend Jaar van vervaardiging: 1940 Tentoonstellingsdatum: 4 mei 1941 tot 2 juni 1941 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Couponboekjes seizoen 1940-1941

179

Affichenummer: 100058 Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1940 Betreft de volgende toneelgezelschappen: Centraal Toneel NV; Köhler, Charlotte; Nederlandsch Tooneel. Het; Residentie Tooneel; Stadsschouwburg; Toneelgroep Het masker; Vereenigde Haagsche Spelers Trefwoord: Kunsten

Titel: Aanmeldingsplicht van personen van geheel of gedeeltelijk joodschen bloede Affichenummer: 700054 Instelling: burgemeester in opdracht van de rijkscommissaris van bezet Nederland Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 10-01-1941 Einddatum activiteit: 24-02-1941 Trefwoorden: Jodenvervolging

Titel: 14-15 februari straatcollecte. Winterhulp Nederland brengt zonneschijn Affichenummer: 500205 Instelling: Winterhulp Nederland Vervaardiger: Geesink, Joop Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 14-02-1941 Einddatum activiteit: 15-02-1941 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: 22-23 december straatcollecte Winterhulp Nederland Affichenummer: 500228 Instelling: Winterhulp Nederland Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 22-12-1941 Einddatum activiteit: 23-12-1941 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: Neemt dienst bij . de Motor WA Affichenummer: 300442 Jaar van vervaardiging: 1941 Trefwoorden: NSB, WA (Weer Afdeling van de NSB), collaboratie

Titel: Engelsche vliegers kennen geen genade voor vreedzame burgers : daarom blijft in huis Affichenummer: 300388 Jaar van vervaardiging: 1941 Trefwoorden: Nationaalsocialistische propaganda, Geallieerden

Titel: Heemkunde boekenweek Affichenummer: 500211 Instelling: Algemeen Nederlandsch Verbond Vervaardiger: Roelofs, Giele Jaar van vervaardiging: 1941 Trefwoorden: Algemeen Nederlandsch Verbond (ANV), Kunsten

180

Titel: Zorgt tijdig voor 2 photo's. Uitreiking persoonsbewijzen Affichenummer: 500207 Instelling: Gemeentesecretarie Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Trefwoorden: Persoonsbewijzen

Titel: Openbare bekendmaking : verstrekking van vitamine-D-tabletten ten behoeve van kinderen van 3 maanden tot 3 jaar Affichenummer: 300496 Instelling: Burgemeester en Wethouders van Den Haag Boek- en Handelsdrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Datum activiteit: 1 december1941 Trefwoorden: Distributie

Titel: Uitreiking Aardappelkaarten Affichenummer: 200891 Instelling: Burgemeester van Den Haag Vervaardiger: Zuid Hollandsche Boek- en Handelsdrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 1 mei 1941 tot 6 mei 1941 Trefwoorden: Distributie

Titel: Neemt dienst bij het vrijwilligers-legioen Nederland Affichenummer: 500208 Instelling: Vrijwilligers-legioen Nederland Jaar van vervaardiging: 1941 Trefwoorden: Nationaalsocialisme, Waffen-SS, Collaboratie

Titel: 17-18 oct. straatcollecte Winterhulp Nederland Affichenummer: 500226 Instelling: Winterhulp Nederland Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 17-18 okt 1941 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: Uitreiking Aardappelkaarten en extra rantsoenbons brood Affichenummer: 200894 Instelling: Burgemeester van Den Haag Vervaardiger: Zuid Hollandsche Boek- en Handelsdrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 24-27 september 1941 Trefwoorden: Economisch leven, Distributie

Titel: Illustraties van den oorlog tegen de sovjets Affichenummer: 200471 Plaats van vervaardiging: Duitsland Jaar van vervaardiging: 1941

181

Trefwoorden: Propaganda, Duitse instellingen, Nationaalsocialisme, krijgsverrichtingen

Titel: Kijew - grootste overwinning over den doodvijand van Europa! Affichenummer: 200472 Plaats van vervaardiging: Duitsland Jaar van vervaardiging: 1941 Hoofdrubriek: Politiek Specifieke rubriek: oorlogvoering Trefwoorden: Propaganda, Duitse instellingen, Nationaalsocialisme, krijgsverrichtingen

Titel: Wat betekent het? Victoria Duitschland wint voor Europa op alle fronten Affichenummer: 200474 Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: zomer 1941 Trefwoorden: Propaganda, Duitse instellingen, Nationaalsocialisme

Titel: Tentoonstelling Nederlandsche Arbeidsdienst Affichenummer: 200489 Instelling: Haagse Dierentuin te Den Haag Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 26 oktober 1941-5 november 1941 Trefwoorden: Arbeidsdienst

Titel: Uitreiking Melk- en Cacaokaarten Affichenummer: 200541 Instelling: Gemeente Den Haag Vervaardiger: Zuid Hollandsche Boek- en Handelsdrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 7-12 april 1941 Bijzonderheid: Vermelding van alle distributielokalen Trefwoorden: Distributie, Economisch leven

Titel: Uitreiking Textiel-, Boter en Vetkaarten Affichenummer: 200542 Instelling: Gemeente Den Haag Vervaardiger: Zuid Hollandsche Boek- en Handelsdrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 20-29 januari 1941 Bijzonderheid: Vermelding van alle distributielokalen Trefwoorden: Distributie, Economisch leven

Titel: Inwisseling Melkkaarten Instelling: Burgemeester van Den Haag Vervaardiger: Zuid Hollandsche Boek- en Handelsdrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 28 juli 1941-2 augustus 1941

182

Trefwoorden: Distributie, Economisch leven

Titel: Stadsschouwburg : 2 voorstellingen van het Nederlandsch Ballet Affichenummer: 300779 Instelling: Het Nederlands Ballet te Den Haag met medewerking van het Nederlandsch Symphonie-orkest o.l.v. Harm Smedes Plaats uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 14-16 januari 1941 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Winterhulp Nederland : bloemencollecte 20-21 maart Affichenummer: 500229 Instelling: Winterhulp Nederland Vervaardiger: ECVO Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 20/21-03-1941 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: Der Soldat in Holland, Ausstellung. Affichenummer: 200490 Plaats instelling: Paleisstraat 1, Den Haag Vervaardiger: Röttger, Gefr. Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 15 oktober 1941 Trefwoorden: Wehrmacht, Nationaalsocialisme, Propaganda

Titel: Centrale keukens, voor weinig geld een voedzaam maal Affichenummer: 200473 Instelling: Rijksbureau voor de voedselvoorziening in oorlogstijd te Den Haag Vervaardiger: Enschedé en Zonen, Joh.; Geesink, Joop Plaats van vervaardiging: Haarlem Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: april 1941 Trefwoorden: Voedseldistributie, Gaarkeukens

Titel: Het bouwwerk van en voor ons volk : winterhulp Nederland straatcollecte Affichenummer: 500227 Instelling: Winterhulp Nederland Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 14/15-11-1941 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: De storm van William Shakespeare Affichenummer: 100070 Instelling: Residentie Tooneel Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 08/09-03-1941 Trefwoord: Kunsten

183

Titel: De jaloersche gierigaard van Carlo Goldoni Affichenummer: 100071 Instelling: Toneelgroep Het Masker o.l.v. Ko Arnoldi Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Vervaardiger: Ravensberg, (van) Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 03-04-1941 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Het spel van vergissingen Affichenummer: 100072 Instelling: Centraal Toneel NV Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 21/22-04-1941 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Don Quichotte verbannen van A. W. Loenatjsarski Affichenummer: 100073 Uitvoering door: Nel Oosthout Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 03-05-1941 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Een lentedag, van 's morgens acht tot middernacht Affichenummer: 100074 Instelling: Residentie Tooneel Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 11-05-1941 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Het proces Mary Dugan van Bayard Veiller Affichenummer: 100075 Instelling: Residentie Tooneel Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 07/11-06-1941 Trefwoorden: Kunsten

Titel: De forellen visscher van Jean Sarment Affichenummer: 100076 Instelling: Residentie Tooneel Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 13/14-09-1941 Trefwoorden: Kunsten

184

Titel: Minna von Barnhelm van G.E. Lessing Affichenummer: 100077 Instelling: Städtische Bühne Bochum Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Vervaardiger: Biljetdrukkerij 'Nederland' Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 24-09-1941 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Ik hou van vier vrouwen Affichenummer: 100078 Instelling: Het Nederlandsch Tooneel. Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Vervaardiger: Biljetdrukkerij 'Nederland' Vervaardiger: Ravensberg, (van) Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 23-09-1941 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Getemde feeks van William Shakespeare Affichenummer: 100079 Instelling: Toneelgroep Studio Dalsum Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 22-09-1941 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Jeanne d'Arc Affichenummer: 100080 Acteur: Nel Oosthout Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 17-09-1941 Trefwoorden: Kunsten

Titel: De nacht in Zevenbergen van Nikolaus Asztalos Affichenummer: 100081 Instelling: Residentie Tooneel Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 01/03-01-1942 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Die Entführung aus dem Serail van Wolfgang Amadeus Mozart Affichenummer: 100082 Instelling: Stedelijke Opera Dortmund Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Vervaardiger: Biljetdrukkerij 'Nederland'

185

Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 16-12-1941 NB: Uitvoering ihkv de Mozart-herdenking Trefwoorden: Kunsten

Titel: De blanke indianen van Jochen Huth Affichenummer: 100083 Instelling: Toneelgroep Het masker Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Vervaardiger: Ravensberg, (van) Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 02/03-12-1941 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Muisje van Edmond Pailleron Affichenummer: 100084 Instelling: Het Nederlandsch Tooneel Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Vervaardiger: Ravensberg, (van) Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 12-11-1941 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Rijksdienst voor de werkverruiming, 10 jaar vakontwikkeling en sociale jeugdzorg Affichenummer: 200487 Instelling: Museum voor het Onderwijs te Den Haag Vervaardiger: Roede, Jan Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 6-19 december 1941 Trefwoorden: Onderwijs, Arbeid, Rijksdienst voor de werkverruiming

Titel: Openbare Bekendmaking ; Verstrekking van Vitamine-D-tabletten Affichenummer: 301656 Instelling: gemeente Den Haag Vervaardiger: Zuid Hollandsche Boek- en Handelsdrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 1 december 1941 Trefwoorden: Distributie

Titel: Bokswedstrijden Dierentuin Den Haag Affichenummer: 200850 Instelling: Haagsche Dierentuin te Den Haag Plaats instelling: Den Haag Vervaardiger: Grijseels jr., J. Jaar van vervaardiging: 1941 Datum activiteit: 17 november 1941

186

NB Bokswedstrijd van Jo de Groot tegen Gerard van Loon; overige boksers Disch, Robert; Huizenaar, Theo; Klein, Nol; Nicolaas, Jan; Paauw, Koos de; Pauw, Jan de Trefwoorden: Sport

1942

Titel: Fussball : Deutschlands beste Fussballelf München 1860 gegen Deutsche Wehrmacht Affichenummer: 300414 Instelling: Sonderreferat Truppenbetreuung Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum voetbalwedstrijd: 12-12-1942 (Den Haag) 13-12-1942 (Amsterdam) NB Affiche van de voetbalwedstrijd München 1860 tegen de Duitse Weermacht in het ADO- stadion in Den Haag en in het Olympisch stadion in Amsterdam. Trefwoorden: Sport, Duitse instellingen

Titel: Storm : weekblad der Nederlandsche SS Affichenummer: 300424 Jaar van vervaardiging: 1942 Trefwoorden: Nederlandse SS

Titel: Orde zal overwinnen want v=victorie : Duitschland wint voor Europa! Affichenummer: 500202 Jaar van vervaardiging: 1942 Trefwoorden: Propaganda, Duitse instellingen, Nationaalsocialisme

Titel: Storm : weekblad der Nederlandsche SS Affichenummer: 300428 Jaar van vervaardiging: 1942 Trefwoorden: Nederlandse SS

Titel: Storm : weekblad der Nederlandsche SS Affichenummer: 300423 Jaar van vervaardiging: 1942 Trefwoorden: Nederlandse SS

Titel: Storm : weekblad der Nederlandsche SS Affichenummer: 300426 Jaar van vervaardiging: 1942 Trefwoorden: Nederlandse SS

Titel: Storm : weekblad der Nederlandsche SS Affichenummer: 300427 Jaar van vervaardiging: 1942 Trefwoorden: Nederlandse SS

Titel: Storm : weekblad der Nederlandsche SS Affichenummer: 300425 Jaar van vervaardiging: 1942 Trefwoorden: Nederlandse SS

187

Titel: Steunt, als goede Nederlanders, Mussert in zijn zwaren strijd, juist nu Affichenummer: 300418 Jaar van vervaardiging: 1942 Trefwoorden: NSB, Collaboratie

Titel: Onsterfelijke wals (filmvoorstelling met samenzang met Cor Steyn) Affichenummer: 700030 Instelling: Asta theater te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 20-12-1942 Trefwoorden: Kunsten, Nederlandsch Arbeidsfront

Titel: Nederlanders! de Nederlandsche Volksdienst wil onze Volkskracht verhoogen en versterken (.) Affichenummer: 500237 Instelling: Nederlandsche Volksdienst te Den Haag Einddatum activiteit: 16-07-1942 Trefwoorden: Nederlandsche Volksdienst, Winterhulp, Nationaalsocialisme, Collaboratie

Titel: De Duitsche Lucht- en Zeestrijdkrachten brachten in november 1942 1.035000 brt. (166 handelsschepen) tot zinken (.) Affichenummer: 200415 Instelling: Dienststelle des Reichskommissars te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 5 december 1942-19 december 1942 Hoofdrubriek: Geschiedenis Specifieke rubriek: geschiedenis van Nederland Trefwoorden: Propaganda, krijgsverrichtingen, Duitse instellingen

Titel: Werkers van Nederland! Affichenummer: 200416 Instelling: Nederlandsche Arbeidsfront Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: mei 1942-2 juni 1942 NB Oproep tot deelname aan het Nederlandsch Arbeidsfront Trefwoorden: Nederlandsch Arbeidsfront, Collaboratie

Titel: Engeland overleeft alle nederlagen behalve de laatste Affichenummer: 200414 Instelling: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 10-09-1942 tot 15-10-1942 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Teelt voedingsgewassen in eigen tuin Affichenummer: 300433 Instelling: Directie van den landbouw Jaar van vervaardiging: 1942

188

Trefwoorden: Economisch leven, distributie

Titel: Groot kerstfeest in den dierentuin op 24 december 1942 Affichenummer: 300467 Instelling: Nederlandsche Arbeidsfront Plaats instelling: Haagse Dierentuin te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 24-12-1942 NB Kerstfeest voor kinderen waarvan de vaders in het buitenland werkzaam zijn Trefwoorden: Nederlandsch Arbeidsfront, Collaboratie

Titel: Bezoekt de openlucht-vergadering der N.S.B. Affichenummer: 300430 Instelling: NSB te Den Haag Plaats activiteit: Theresiastraat hoek Albertinestraat Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 11-07-1942 Trefwoorden: NSB, Collaboratie

Titel: Watersport (Ariëla) van Fr. Forster Affichenummer: 300419 Instelling: Noordhollandsch Tooneel Plaats van uitvoering: Haagse Dierentuin te Den Haag Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 29-10-1942 Trefwoorden: Nederlandsch Arbeidsfront, Kunsten

Titel: Ausstellung : die Kunst der Ruhrmark Affichenummer: 300416 Instelling: Mauritshuis te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 28-11-1942 tot 13-12-1942 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Zondagochtendbijeenkomst Robert Koch Affichenummer: 500240 Instelling: Asta theater te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 18-10-1942 NB Film en samenzang met Cor Steyn Trefwoorden: Kunsten, Nederlandsch Arbeidsfront

Titel: Filmvoorstelling Carl Peters Affichenummer: 500241 Instelling: Asta theater te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 22-11-1942 NB Film en samenzang met Cor Steyn Trefwoorden: Kunsten, Nederlandsch Arbeidsfront

189

Titel: Vervaagde sporen (filmvoorstelling) Affichenummer: 500239 Instelling: Odeon theater te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 08-11-1942 Trefwoorden: Kunsten, Nederlandsch Arbeidsfront

Titel: Volkskonzert : Herms Niel spielt in den Niederlanden mit dem Reichsmusikzug des Reichsarbeitsdienstes Affichenummer: 300434 Instelling: Haagse Dierentuin te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 02-05-1942 Trefwoorden: Reichsarbeitsdienst, Kunsten

Titel: Bezoekt de tentoonstelling Socialisme van den nieuwen tijd Affichenummer: 300421 Instelling: Haagse Dierentuin te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 21-11-1942 tot 04-12-1942 Trefwoorden: Nationaalsocialisme, propaganda

Titel: Bezoekt de tentoonstelling Socialisme van den nieuwen tijd Affichenummer: 500238 Instelling: Haagse Dierentuin te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 21-11-1942 tot 04-12-1942 Trefwoorden: Nationaalsocialisme, propaganda

Titel: Welvaart door samenwerking in het Nederlandsch Arbeidsfront Affichenummer: 300422 Vervaardiger: Koekkoek, M.A. Jaar van vervaardiging: 1942 Trefwoorden: Nederlandsch Arbeidsfront, Collaboratie

Titel: Winterhulp Nederland 7-9 november Affichenummer: 300420 Instelling: Winterhulp Nederland Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 07/09-11-1942 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: Historische figuren. Straat-collecte 27 en 28 februari. Winterhulp Nederland Affichenummer: 500206 Instelling: Winterhulp Nederland Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 27/28-02-1942 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

190

Titel: Belangrijke bokswedstrijden maandag 1 juni Gebouw voor K & W Affichenummer: 200848 Plaats instelling: Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datumactiviteit: 1 juni 1942 NB Bokswedstrijd van Luc van Dam tegen Paul Goffou; overige boksers Bertioulle, Eugene; Filieux, Lucien; Huizenaar, Theo; Lagrand, Arnold; Nicolaas, Jan; Pauw, Jan de Trefwoorden: Sport

Titel: De Vredestein band : de hechte Nederlandsche band Affichenummer: 300409 Vervaardiger: Have, F. ten Jaar van vervaardiging: 1942 Trefwoorden: Economisch leven

Titel: Kraft durch Freude Spielt für die Wehrmacht in Hilversum : Heitere Stunden [en andere voorstellingen Affichenummer: 200886 Instelling: Gooiland-Theater te Hilversum Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 6-27 november 1942 Trefwoorden: Kunsten, Deutsche Arbeitsfront, Wehrmacht, Collaboratie

Titel: Kraft durch Freude spielt für die Wehrmacht in Hilversum : Zauber der Melodien. Affichenummer: 200893 Instelling: Gooiland-Theater te Hilversum Plaats instelling: Hilversum Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 1-30 oktober 1942 Einddatum activiteit: 30 oktober 1942 Trefwoorden: Kunsten, Deutsche Arbeitsfront, Wehrmacht, Collaboratie

Titel: Daar. aan het oostfront woedt de strijd om de vrijheid en veiligheid van Europa Kerels van Nederland meldt u aan! “Vrijwilligerslegioen Nederland” Affichenummer: 200840 Vervaardiger: Studio 'Thon de Does' te Bussum Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 1942 Trefwoorden: Nationaalsocialisme, Waffen-SS, Collaboratie

Titel: Bolsjewisme is Moord! Affichenummer: 200423 Vervaardiger: onbekend Plaats van vervaardiging: onbekend Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 19 januari 1942 Einddatum activiteit: 3 februari 1942 Hoofdrubriek: Politiek Specifieke rubriek: politieke ideologieën

191

Trefwoorden: Nationaalsocialisme, Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Propaganda

Titel: Arbeid voor allen door werk in Duitschland Affichenummer: 300410 Instelling: Gewestelijk Arbeidsbureau Jaar van vervaardiging: 1942 Trefwoorden: Arbeidinzet, Economisch leven

Titel: Onze toekomst: het Nederlandsch arbeidsfront Affichenummer: 300415 Instelling: Nederlandsch Arbeidsfront Vervaardiger: Koekkoek, M.A. Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 15-11-1942 Trefwoorden: Nederlandsch Arbeidsfront, Collaboratie

Titel: Met elkander, voor elkander: Winterhulp Nederland collecte 28 februari en 1 maart Affichenummer: 500224 Instelling: Winterhulp Nederland Vervaardiger: Meinecke Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 28-02-1942 tot 01-03-1942 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: 31 jan. en 1 febr. lijstencollecte Winterhulp Nederland Affichenummer: 500230 Instelling: Winterhulp Nederland Vervaardiger: Lavies, Jan Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 31-01-1942 tot 01-02-1942 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: Landgenooten, steunt de Nederlandsche ambulance in het oosten Affichenummer: 500236 Instelling: Rode Kruis Jaar van vervaardiging: 1942 Trefwoorden: Steun en opvang, Krijgsverrichtingen, Rode Kruis

Titel: Landgenooten, steunt de Nederlandsche ambulance in het oosten Affichenummer: 200480 Instelling: Rode Kruis Jaar van vervaardiging: 1942 Trefwoorden: Steun en opvang, Krijgsverrichtingen, Rode Kruis

Titel: Peterchens Mondfahrt : sprookjesspel in zeven tafereelen Affichenummer: 300458 Instelling: De Kameropera Plaats van uitvoering: Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942

192

Datum activiteit: 04-01-1943 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Groote kindervariétévoorstelling Affichenummer: 300417 Plaats van uitvoering: Haagse Dierentuin te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 05-12-1942 NB Sinterklaasfeest Trefwoorden: Nederlandsch Arbeidsfront, Collaboratie

Titel: Marie Hamsun (.) leest uit eigen werken en uit werken van haar man Affichenummer: 300435 Instelling: Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap Werkgemeenschap te Den Haag Plaats van uitvoering: Pulchri Studio te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 20-03-1942 NB Marie Hamsum (1881-1969) was echtgenote van Knut Hamsum (1881-1952) Trefwoorden: Kunsten, Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap

Titel: Winterhulp Nederland : 23 en 24 januari straatcollecte Affichenummer: 500874 Instelling: Winterhulp Nederland Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 23/24-01-1942 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: Jugend Länderkampf Boxen Holland-Deutschland Affichenummer: 200475 Plaats van uitvoering: Haagse Dierentuin te Den Haag Vervaardiger: Grijseels jr., J. Plaats van vervaardiging: Rotterdam Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 10 januari 1942 Trefwoorden: Sport

Titel: De Ruyter tentoonstelling, Rijksmuseum Amsterdam 1942 Affichenummer: 200478 Instelling: Rijksmuseum Amsterdam te Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 20 juni 1942-5 juli 1942 Trefwoorden: Kunsten, Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Roddelen schaadt uw volk Affichenummer: 200479 Instelling: Hauptabteilung Volksaufklärung und Propaganda beim Reichskommisar Vervaardiger: Altena van Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 1 juni 1942-1 augustus 1942

193

Trefwoorden: Duitse instellingen, Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: De stem der SS Affichenummer: 200481 Instelling: Radio-uitzending op Hilversum 1 Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 1 augustus 1942-31 augustus 1942 Trefwoorden: Propaganda, SS, Nationaalsocialisme

Titel: Moet ik ook? Vrijwilligers-legioen Nederland Affichenummer: 200482 Instelling: Vrijwilligers-legioen Nederland te Den Haag Vervaardiger: Matthee, Rp. Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 15 juli 1942-15 augustus 1942 Trefwoorden: Nationaalsocialisme, Waffen-SS, Collaboratie

Titel: Punch, or the London Charivari-February 19, 1930. Plaat uit het Engelse tijdschrift Punch Affichenummer: 200483 Instelling: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten te Den Haag Vervaardiger: Partridger, Bernard Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 15 augustus 1942-19 september 1942 NB Engelse anti-Russische spotprent uit 1930 gebruikt door het Nationaalsocialistische Departement van Volksvoorlichting en Kunsten Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Hulpwerk Beeldende Kunst Nederlandsche Volksdienst in samenwerking met de Nederlandsche Kultuurkamer Affichenummer: 200484 Instelling: Rijksmuseum Amsterdam te Amsterdam Plaats instelling: Amsterdam Vervaardiger: Voorthuys, Th. Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 1 augustus 1942-1 september 1942 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Uitreiking zeepkaarten voor kinderen en bonkaarten voor zwaren en zeer zwaren arbeid Affichenummer: 200540 Instelling: Burgemeester te Den Haag Vervaardiger: Zuid Hollandsche Boek- en Handelsdrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 19/22 januari 1942 Trefwoorden: Distributie

194

Titel: Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap : Prof. dr. T. Goedewaagen 'De Nederlandsche Kultuur in de 19e eeuw' Affichenummer: 300774 Instelling: Pulchri Studio te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 21 januari 1942 NB Prof. dr. T. Goedewaagen is secretaris-generaal van het Departement van Volksvoorlichting en Kunsten en was hoofd afdeling Perszaken van de NSB Trefwoorden: Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap, NSB, Collaboratie

Titel: 2 jaar Vreugde en Arbeid : Groote voorstelling Ballet en het Residentie-orkest Affichenummer: 300777 Instelling: Ballet van de Stedelijke Opera Amsterdam o.l.v. Yvonne Georgi en het Residentie Orkest o.l.v. Anton Verhey Plaats van uitvoering: Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen te Den Haag Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 16 november 1942 Hoofdrubriek: Podiumkunsten Specifieke rubriek: muziek,dans,zang Trefwoorden: Kunsten, Nederlandsch Arbeidsfront

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden : Maria Stuart, Der Barbier von Sevilla, Die kluge Wienerin e.a. Affichenummer: 300778 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden Plaats uitvoeringen: Den Haag, Utrecht, Amsterdam, Rotterdam, Hilversum, Arnhem Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 12/20 december 1942 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden: Maria Stuart, Der Barbier von Sevilla, Die kluge Wienerin e.a. Affichenummer: 300798 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden Plaats uitvoeringen: Den Haag, Utrecht, Amsterdam, Rotterdam, Hilversum, Arnhem Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 12/20 december 1942 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden: Maria Stuart, Der Barbier von Sevilla, Die kluge Wienerin e.a. Affichenummer: 300799 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 5/13 december 1942 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater : Der Zigeunerbaron, Don Giovanni, Maria Stuart Affichenummer: 300800

195

Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 28 november 1942-4 december 1942 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Volksdienst voor volksgezondheid 'Jeugdtandverzorging' in het geheele land Affichenummer: 200495 Instelling: Volksdienst voor volksgezondheid Vervaardiger: Voorthuys, Th. Jaar van vervaardiging: 1942 (?) Datum activiteit: 5 december 1942-5 januari 1943 Trefwoorden: Nederlandsche Volksdienst, Winterhulp, Nationaalsocialisme, Collaboratie

Titel: Ook u behoort in den NVD Nederlandsche Volksdienst wordt lid! Affichenummer: 200496 Instelling: Nederlandsche Volksdienst Vervaardiger: Voorthuys, Th. Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 24 oktober 1942-24 november 1942 Trefwoorden: Nederlandsche Volksdienst, Winterhulp, Nationaalsocialisme, Collaboratie

Titel: Roosevelt rekende verkeerd! De vangarmen van de dollarpoliep worden afgesneden Affichenummer: 200497 Instelling: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten Vervaardiger: Manche, Lou Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 15 oktober 1942-15 november 1942 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Propaganda, Nationaalsocialisme, Jodenververvolging

Titel: Winterhulp Nederland GEEF 17 - 19 october 1942 Affichenummer: 200498 Instelling: Winterhulp Nederland Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 17/19 oktober 1942 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: Goed verduisterd Goed beschermd Affichenummer: 200499 Instelling: Rijksinspectie Luchtbescherming afd. pers en propaganda te Den Haag Vervaardiger: Stein, J.A.W. von Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 20 september 1942 Trefwoorden: Luchtbescherming

Titel: 2 - 3 mei bloemencollecte Winterhulp Nederland Affichenummer: 300389 Instelling: Winterhulp Nederland Vervaardiger: Lavies, Jan Jaar van vervaardiging: 1942

196

Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: Wereldvijand no. 1 Affichenummer: 200434 Vervaardiger: Terlingen, Julius Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 20 november 1942-10 december 1942 NB Affiche toont portret van Josef Stalin Trefwoorden: Nationaalsocialisme, Propaganda

Titel: Nederlandsche kunst van heden Affichenummer: 200476 Instelling: Pulchri Studio te Den Haag Plaats instelling: Den Haag Vervaardiger: Roede, Jan Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 25 april 1942 tot 10 mei 1942 Trefwoorden: Kunsten

Titel: De gelaarsde kat Affichenummer: 300413 Instelling: Bert Brugman’s Poppenspelen Plaats uitvoering: Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 18-12-1942 Trefwoorden: Kunsten, Nederlandsch Arbeidsfront

Titel: Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap : Hohensteiner Puppenspiele in den Dierentuin Affichenummer: 300776 Instelling: Hohensteiner Puppenspiele Plaats van uitvoering Haagsche Dierentuin in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 15 februari 1942 Trefwoorden: Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap, Kunsten

Titel: Openbare bekendmaking : vierde verstrekking van tabletten met Vitamine-D ten behoeve van kinderen van 3 maanden tot 3 jaar Affichenummer: 300537 Instelling: Gemeente Den Haag Vervaardiger: Zuid Hollandsche Boek- en Handelsdrukkerij Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 14-04-1942 Trefwoorden: Distributie

Titel: Niet een aalmoes maar een offer doorbreekt den nood Affichenummer: 500222 Instelling: Winterhulp Nederland Vervaardiger: Remaco N.V. Plaats van vervaardiging: Amsterdam

197

Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 15/20-04-1942 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: Winterhulp Nederland klopt ook aan uw deur voor behoeftige landgenooten Affichenummer: 500223 Instelling: Winterhulp Nederland Vervaardiger: Dyck, van; Kühn & Zoon, V. Plaats van vervaardiging: Rotterdam Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 17-03-1942 Einddatum activiteit: 23-03-1942 Hoofdrubriek: Welzijnswerk Specifieke rubriek: sociale hulpverlening Trefwoorden: collectes; Tweede Wereldoorlog; Winterhulp

Titel: Don Giovanni : Eröffnungsvorstellung Stadtschauburg Den Haag Affichenummer: 200841 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 1942 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Festlicher Ausklang der Eröffnungs-Spielzeit 1942-43 / Orpheus und Eurydike Affichenummer: 200885 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Datum activiteit: 6 juli 1942 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Snip & Snap Lustrumrevue, Jubeltonen Affichenummer: 201088 Instelling: Snip & Snap Revue van Piet Muyselaar, René Sleeswijk, en Willy Walden Plaats van uitvoering: Scala Theater in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 4/19 april 1942 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Het kwik daalt, dus uw plicht stijgt ! Winterhulp Nederland Affichenummer: 300412 Instelling: Winterhulp Nederland Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 23/24-12-1942 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: Fussball : Deutschlands beste Fussballelf München 1860 gegen Deutsche Wehrmacht Affichenummer: 300414 Instelling: Sonderreferat Truppenbetreuung in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942

198

Datum voetbalwedstrijd: 12-12-1942 (Den Haag) 13-12-1942 (Amsterdam) NB Affiche van de voetbalwedstrijd München 1860 tegen de Duitse Weermacht in het ADO- stadion in Den Haag en in het Olympisch stadion in Amsterdam. Trefwoorden: Sport, Duitse instellingen

Titel: Het Nederlandsche Arbeidsfront Vreugde en Arbeid : Operette-voorstelling 'Der Frühling' Affichenummer: 300775 Instelling: Kameropera Plaats van uitvoering: Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 24 november 1942 Trefwoorden: Kunsten, Nederlandsch Arbeidsfront

Titel: Groot rhythme feest Affichenummer: 301632 Instelling: Nationaal Concours van Dansorkesten, Residentie Dansorkest, Lumirex Mike Serenaders, Swingclub Des Indes, Kuoui Hawaiians, Djinny’s Hawaiian Trio Plaats van uitvoering: Haagse Dierentuin te Den Haag Vervaardiger: Brouwer & Co Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 06-06-1942 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Kom ook in den Germaanschen Landdienst in het oosten Affichenummer: 300346 Instelling: Germaanse Landdienst Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 05/31-05-1943 NB De Germaanse Landdienst is opgericht in 1942. De organisatie zendt Nederlandse, Noorse, Deense en Vlaamse jongens en meisjes van 14 en 15 jaar naar Duitsland om daar op boerderijen te gaan werken. Trefwoorden: Jeugdarbeid, Germaanse Landdienst, NSB, Collaboratie

Titel: Katakomben / Agnes Bernauer Instelling: Städtische Bühne Bochum Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 14/16-01-1942 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Bekanntmachung Bekendmaking Affichenummer: 301657 Instelling: gemeente Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Einddatum activiteit: 18 januari 1943 Hoofdrubriek: Politiek Trefwoorden: Vordering motorrijtuigen

199

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 4, december 1942) Affichenummer: 300846 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Utrecht, Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 19/28 december 1942 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Deutsches Theater : Die Boheme, Der Zigeunerbaron, Die kluge Wienerin e.a. Affichenummer: 300796 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 25/30 december 1942 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Deutsches Theater : Tanzabend Ilse Meudtner Affichenummer: 300794 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942 Datum activiteit: 28 december 1942 NB Dansavond met Ilse Meudtner en aan de paino Chris Veelo Trefwoorden: Kunsten

Titel: Vreugde en Arbeid: lichamelijke ontwikkeling: cursussen Affichenummer: 300429 Instelling: Nederlandsch Arbeidsfront Jaar van vervaardiging: 1942 (?) Trefwoorden: Nederlandsch Arbeidsfront, Collaboratie, Sport

Titel: Het Bolsjewisme gooit het masker af Affichenummer: 300411 Instelling: Freiwilligenverband Niederlande Vervaardiger: onbekend Jaar van vervaardiging: 1942? NB Een oproep v oor aanmelding bij het Vrijwilligerslegioen. Trefwoorden: Nationaalsocialisme, Waffen-SS, Collaboratie, NSDAP

Titel: Winterhulp Nederland afd. gezinshulp Affichenummer: 500235 Instelling: Winterhulp Nederland ‘Afdeling Gezinshulp’ te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1942? Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

1943

200

Titel: Max Blokzijl spreekt tot de jeugd Affichenummer: 300447 Jaar van vervaardiging: 1943 Trefwoorden: NSB, Collaboratie

Titel: Bekendmaking (verhuisverbod) Affichenummer: 300468 Instelling: Gemeentelijke Evacuatiecommissaris te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 27-08-1943 Trefwoorden: Evacuatie, Oorlogsslachtoffers

Titel: Kerstfeest. Het Nederlandsche Arbeidsfront (.) geven kerstfeesten voor kinderen waarvan de vaders in het buitenland werkzaam zijn Affichenummer: 300469 Instelling: Nederlandsch Arbeidsfront Jaar van vervaardiging: 1943 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Nederlandsch Arbeidsfront; Nederlandsche Volksdienst, Collaboratie

Titel: Bekendmaking. Alle hoofdbewoners van woningen in Benoordenhoutkwartier (.) moeten (.) zich persoonlijk melden Affichenummer: 300510 Instelling: Gemeentelijke Evacuatiecommissaris te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 22/30-11-1943 Trefwoorden: Evacuatie, Oorlogsslachtoffers

Titel: Weersport kampen Affichenummer: 300450 Instelling: Weersport Plaats instelling: Utrecht, Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 01-03-1943 tot 01-05-1943 NB Weersportkampen werden in Duitsland georganiseerd door de Hitlerjugend. Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Sport, Collaboratie

Titel: Verplichte inenting tegen diphtherie Affichenummer: 300494 Plaats instelling: Loosduinen Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 04/16-11-1943 Trefwoorden: Gezondheidszorg

Titel: Zing en deel uw geluk : 8-10 jan. collecte Winterhulp Nederland Affichenummer: 500274 Instelling: Winterhulp Nederland Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 08/10-01-1944

201

Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: Kunstenaars zien den arbeidsdienst :tentoonstelling naar motieven uit den Nederlandschen Arbeidsdienst Affichenummer: 300448 Instelling: Pulchri Studio te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 15/30-01-1944 Trefwoorden: Kunsten, Arbeidsdienst, Collaboratie

Titel: Germaansche SS in Nederland. De voorman spreekt over de les van het front. Affichenummer: 300456 Instelling: Diligentia te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 27-03-1943 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten; Waffen-SS, Collaboratie

Titel: Eer is trouw. Mussolini bevrijd Affichenummer: 300532 Instelling: Dienststelle des Reichskommissars Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 18-09-1943 tot 01-10-1943 Trefwoorden: Fascisme, Nationaalsocialisme, Propaganda

Titel: Weersportkampen Affichenummer: 300449 Instelling: Weersport Jaar van vervaardiging: 1943 NB Weersportkampen werden in Duitsland georganiseerd door de Hitlerjugend. Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Sport, Collaboratie

Titel: Openbare bekendmaking (opening bijkantoor Gemeentelijke Crisis- en Distributiedienst) Affichenummer: 300497 Instelling: Gemeentelijke Crisis- en distributiedienst te Den Haag Vervaardiger: Zuid Hollandsche Boek- en Handelsdrukkerij Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 10-05-1943 Trefwoorden: Economisch Leven, Distributie

Titel: Moeder, is dát nu het Tweede Front, waarover pappie zoo vaak gesproken heeft? Affichenummer: 200421 Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 15/30 april 1943 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Propaganda, Collaboratie

Titel: Eens met bloed en zweet verworven voor ons volk, nu verraden en verkwanseld Affichenummer: 200428 Instelling: NSB Jaar van vervaardiging: 1943

202

Datum activiteit: 12/22 december 1943 Einddatum activiteit: 22 december 1943 Trefwoorden: Suriname, Curaçao, NSB, Collaboratie

Titel: 1918 1943 Affichenummer: 200431 Instelling: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten te Den Haag Vervaardiger: Koekkoek, M.A. Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 1/31 december 1943 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Propaganda, Collaboratie

Titel: De Romepelgrims Affichenummer: 200432 Vervaardiger: Hanich Plaats van vervaardiging: onbekend Jaar van vervaardiging: 1943 NB Spotprent op de trage geallieerde opmars naar Rome, mei 1943 Hoofdrubriek: Politiek Specifieke rubriek: Politieke processen Trefwoorden: Propaganda, Nationaalsocialisme, Geallieerden, Krijgsverrichtingen

Titel: Profijt van eigen verbouw Affichenummer: 300444 Instelling: Dienststelle des Reichskommissars Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 23-04-1943 tot 06-05-1943 Trefwoorden: Economisch Leven, Distributie

Titel: Weersport kampen : Denen, Duitschers, Nederlanders, Noren, Vlamingen, Walen : één in weersportkampen Affichenummer: 300451 Instelling: Weersport Jaar van vervaardiging: 1943 NB Weersportkampen werden in Duitsland georganiseerd door de Hitlerjugend.

Titel: Tegen zwarten handel bescherm hen! Affichenummer: 300457 Vervaardiger: Claudius Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 01-01-1944 tot 31-01-1944 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Collaboratie, Propaganda, Economisch Leven, Zwarte handel

Titel: Bekendmaking. Op verzoek van den Weermachtsbevelhebber in Nederland heeft de Rijkscommissaris (.) de ontruiming van het Benoordenhoutkwartier bevolen Affichenummer: 300466 Instelling: Gemeentelijke Evacuatiecommissaris Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943

203

Datum activiteit: 1943 Trefwoorden: Evacuatie, Oorlogsslachtoffers

Titel: Hulppost moeder en kind Affichenummer: 300470 Jaar van vervaardiging: 1943 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Collaboratie, Propaganda

Titel: Inenting tegen diphtherie Affichenummer: 300472 Instelling: Centraal Bureau voor verplichte inenting tegen difterie te Den Haag [Noordwal 61] Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 22-11-1943 Trefwoorden: Gezondheidszorg

Titel: Verplichte inenting tegen diphtherie Affichenummer: 300516 Instelling: Geneeskundig Inspecteur van het Staatstoezicht op de Volksgezondheid Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 08/19-11-1943 Trefwoorden: Gezondheidszorg

Titel: Taalcursus. Voor hen, die de Duitsche taal niet of onvoldoende machtig zijn (.) Affichenummer: 300463 Instelling: Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: oktober 1943 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap, Onderwijs, Collaboratie

Titel: Let op wat deze schrokkers doen, 't gaat anders mis met uw rantsoen! Affichenummer: 301092 Jaar van vervaardiging: 1943 Trefwoorden: Propaganda, Economisch Leven, Distributie

Titel: Er kan nog wat af : bezuinig op uw stroomverbruik Affichenummer: 301093 Jaar van vervaardiging: 1943 Trefwoorden: Propaganda, Economisch Leven, Distributie

Titel: Neemt dienst als wachtman! in Nederland Affichenummer: 300454 Instelling: Nederlandse Landwacht Plaats instelling: Zeist Vervaardiger: Remaco N.V. Jaar van vervaardiging: 1943

204

NB Oproep aan Nederlandse mannen om zich aan te melden bij de Nederlandse Landwacht, een Nederlandse paramilitaire organisatie die in november 1943 door de Duitse bezetter werd opgericht. Aan het aan het hoofd stond de SS-politiechef . Trefwoorden: Nederlandse Landwacht, Nationaalsocialisme, Collaboratie

Titel: Directe-trek-loten : loterij winterhulp Nederland Affichenummer: 500221 Jaar van vervaardiging: 1943 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: Kinderen in ouden tijd Affichenummer: 300050 Instelling: Gemeentemuseum Den Haag ; Panorama Mesdag te Den Haag Vervaardiger: onbekend (drukker); Petri, A. Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 12 juni 1943 Trefwoorden: Kunsten

Titel: 1943 is geen 1918 Affichenummer: 200424 Instelling: Dienststelle des Reichskommissars Plaats instelling: Den Haag [?] Vervaardiger: onbekend Plaats van vervaardiging: onbekend Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 11/30 november 1943 NB Met de tekst 1943 is geen 1918 willen de Nationaalsocialistische propagandisten benadrukken dat de nederlaag van de Eerste Wereldoorlog niet zal worden herhaald. Trefwoorden: Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Madame Butterfly Affichenummer: 500865 Instelling: Deutschen Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 13-12-1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutschen Theater in den Niederlanden, Nederlandsch Arbeidsfront

Titel: De jeugdherberg van morgen Affichenummer: 300509 Instelling: Stedelijk Museum te Amsterdam Vervaardiger: Thole; Laporte & Dosse Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 01/30-11-1943 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Onze toekomst : het Nederlandsch arbeidsfront Affichenummer: 200510

205

Vervaardiger: Koekkoek, M.A. Jaar van vervaardiging: 1943 Einddatum activiteit: 15 juni 1943 Trefwoorden: Nederlandsch Arbeidsfront, Economisch leven

Titel: Jongens met pit melden zich allen bij de Waffen SS Affichenummer: 200511 Instelling: Waffen SS Vervaardiger: Dienststelle des Reichskommissars Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 15 mei 1943 tot 15 juli 1943 Trefwoorden: Waffen-SS, Nationaalsocialisme, Collaboratie

Titel: Jongens met pit melden zich allen bij de Waffen SS Affichenummer: 300432 Vervaardiger: onbekend Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 15 mei 1943 tot 15 juli 1943 Trefwoorden: Waffen-SS, Nationaalsocialisme, Collaboratie

Titel: Het 2e Front Affichenummer: 200512 Instelling: Dienststelle des Reichskommissars Jaar van vervaardiging: 1943 Einddatum activiteit: 3 mei 1943 NB Het tweede front is de invasie van de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk van het Europese vasteland om de Sovjet-Unie te steunen. Trefwoorden: Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Rotterdam-Parijs-Antwerpen Affichenummer: 200513 Instelling: Dienststelle des Reichskommissars Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 17/30 april 1943 Trefwoorden: Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Don Giovanni / Maria Stuart / Die Hochzeit des Figaro Affichenummer: 300501 Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag en Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 10/15-07-1943 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Don Giovanni / Maria Stuart / Die Hochzeit des Figaro Affichenummer: 300501 Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag en Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 10/15-07-1943

206

Trefwoorden: Kunsten

Titel: Stadsschouwburg : De Kameropera 'Die Zauberflöte' Affichenummer: 300781 Instelling: De Kameropera Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 27 augustus 1943 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden : Der blaue Strohhut, Der Vetter aus Dingsda, Maske in Blau e.a. Affichenummer: 300783 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Rotterdam, Amsterdam, Utrecht en Haarlem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 10/18 juli 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden : Gastspiel des holländischen Tenors 'Joop de Vries' Affichenummer: 300784 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag en in Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 20/25 juli 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden : Staatsschauspieler Paul Hartmann Affichenummer: 300786 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag en in Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 18 maart 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden : Gastspiel von Staatsschauspieler Heinrich George und Walther Süssenguth Affichenummer: 300787 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 30 mei 1943 tot 1 juni 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden : 3 Gastspiele von Kammersängerin Maria Cebotari

207

Affichenummer: 300788 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 8 februari 1943 tot 11 februari 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater : Elga, Die Sonntagsfrau, Der Troubadour e.a. Affichenummer: 300793 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Arnhem en Utrecht Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 18/22 december 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater : Minna von Barnhelm, Der Zigeunerbaron, Maske in Blau Affichenummer: 300795 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Rotterdam, Amsterdam, Utrecht en Arnhem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 30 januari 1943 tot 5 februari 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater: Don Giovanni, Maria Stuart, Der Zigeunerbaron, Parkstrasse 13 Affichenummer: 300797 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 19/30 november 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma eind juli 1943) Affichenummer: 300802 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Amsterdam, Arnhem, Hilversum Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 17/25 juli 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma september/oktober 1943) Affichenummer: 300804 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Amsterdam, Haarlem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 25 september 1943 tot 4 oktober 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

208

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma eerste week oktober 1943) Affichenummer: 300805 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Utrecht, Arnhem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 3 oktober 1943 tot 11 oktober 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma tweede week november 1943) Affichenummer: 300806 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Arnhem, 's-Hertogenbosch, Amsterdam, Haarlem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 6/15 november 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma 2e helft september 1943) Affichenummer: 300803 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 19/26 september 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma tweede week oktober 1943) Affichenummer: 300807 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Arnhem, Amsterdam, Eindhoven, Hilversum, Haarlem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 10/18 oktober 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma derde week november 1943) Affichenummer: 300808 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Arnhem, Utrecht, Amsterdam, Eindhoven, Haarlem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 20/29 november 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma laatste week november-eerste week december 1943) Affichenummer: 300809 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag

209

Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Amsterdam, Dordrecht, Hilversum, Utrecht, Arnhem, Breda Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 28 november 1943 tot 3 december 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma eerste week december 1943) Affichenummer: 300810 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Arnhem, Zeist, Utrecht, Amsterdam, Baarn, Haarlem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 4 december 1943 tot 13 december 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma tweede week december 1943) Affichenummer: 300811 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Hilversum, Haarlem, Utrecht, Arnhem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 11/18 december 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma tderde week oktober 1943) Affichenummer: 300812 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Utrecht, Arnhem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 17/25 oktober 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 4, oktober 1943) Affichenummer: 300813 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Arnhem, Amsterdam, Rotterdam, Haarlem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 23 oktober 1943 tot 1 november 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 4, december 1943) Affichenummer: 300814 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Dordrecht, Amsterdam, Haarlem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 25 december 1943 tot 3 januari 1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

210

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 2, februari 1943) Affichenummer: 300819 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Arnhem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 12/19 februari 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 3, november 1943) Affichenummer: 300820 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Utrecht, Arnhem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 14/20 november 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 3, februari 1943) Affichenummer: 300825 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, 's-Hertogenbosch, Amsterdam, Hilversum, Arnhem, Haarlem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 13/22 februari 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 1, april 1943) Affichenummer: 300831 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Rotterdam, Amsterdam, Arnhem, Haarlem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 27 maart 1943 tot 5 april 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 2, april 1943) Affichenummer: 300832 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Amsterdam, Utrecht, Hilversum Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 4/12 april 1943 tot 12 april 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 3, april 1943) Affichenummer: 300833 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag

211

Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Harderwijk, Amsterdam, Utrecht, Hilversum, Haarlem, Rotterdam Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 10/19 april 1943 tot 19 april 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 4, april 1943) Affichenummer: 300834 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Rotterdam, Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 17/21 april 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 5, april 1943) Affichenummer: 300835 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Amsterdam, Arnhem, Utrecht, Haarlem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 25 april 1943 Einddatum activiteit: 3 mei 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 1, mei 1943) Affichenummer: 300836 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Utrecht, Amsterdam, Arnhem, Harderwijk, Rotterdam Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 1/10 mei 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 2, mei 1943) Affichenummer: 300837 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Rotterdam, Haarlem, Amsterdam, Utrecht, 's-Hertogenbosch Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 8/17 mei 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 3, mei 1943) Affichenummer: 300838 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Amsterdam, Apeldoorn, Arnhem, Breda Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 15/24 mei 1943

212

Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 4, mei 1943) Affichenummer: 300839 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Breda, Eindhoven, Amsterdam, 's-Hertogenbosch, Utrecht, Haarlem, Rotterdam Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 22/31 mei 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 4, mei en week 1 juni 1943) Affichenummer: 300840 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Amsterdam, Haarlem, Rotterdam, Arnhem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 29 mei 1943 tot 4 juni 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 2, juni 1943) Affichenummer: 300841 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Amsterdam, Utrecht Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 5 juni 1943 tot 12 juni 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 3, juni 1943) Affichenummer: 300842 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Amsterdam, Apeldoorn, Arnhem, 's-Hertogenbosch Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 12/19 juni 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 4, juni 1943) Affichenummer: 300843 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, 's-Hertogenbosch, Amsterdam, Utrecht Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 19/25 juni 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 5 juni en week 1 juli 1943) Affichenummer: 300844 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag

213

Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Amsterdam, Hilversum, Utrecht, Arnhem, Rotterdam Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 26 juni 1943 tot 5 juli 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 1 en 2, juli 1943) Affichenummer: 300845 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Rotterdam, Amsterdam, Utrecht Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 3/12 juli 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Vreugde en Arbeid 3 jaar : Der Troubadour Affichenummer: 300849 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 13 november 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden, Nederlandsche Arbeidsfront

Titel: Het tweede front Verschroeide Aarde (1943 is geen 1918) Affichenummer: 200502 Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 15 november 1943 tot 15 december 1943 NB Het tweede front is de invasie van de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk van het Europese vasteland om de Sovjet-Unie te steunen. Trefwoorden: Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Kan jij je herinneren dit rare roode ei gelegd te hebben? Affichenummer: 200503 Instelling: Dienststelle des Reichskommissars Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 5 november 1943 tot 1 december 1943 NB Anti-Sowjet propaganda Trefwoorden: Propaganda, Nationaal-Socialisme

Titel: Tweede Front Affichenummer: 200504 Instelling: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten in Den Haag Vervaardiger: Mullerschon gefr Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 5 september 1943 tot 30 september 1943 NB Het tweede front is de invasie van de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk van het Europese vasteland om de Sovjet-Unie te steunen. Trefwoorden: Propaganda, Nationaalsocialisme, Departement van Volksvoorlichting en Kunsten

214

Titel: Stagione Italiano di Opera 1943 gearrangeerd door het Duitsche Theater in Nederland Affichenummer: 300848 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 16 maart 1943 tot 6 april 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Pulchri Studio Hans Strohbach, Oberspielleiter Deutsches Theater i.d. N. 'Cosi fan tutti' Affichenummer: 300769 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Pulchri Studio Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 12 april 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Bouw mee aan de nieuwe orde, voor volk en vaderland sluit u aan bij de N.S.B. Affichenummer: 200426 Instelling: NSB Vervaardiger: Mes & Bronkhorst Jaar van vervaardiging: 1943 Trefwoorden: NSB, Propaganda, Collaboratie

Titel: Help Rotterdam collecte 17-19 april Affichenummer: 201012 Instelling: Nederlandsche Volksdienst in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 17/19 april 1943 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Nederlandsche Volksdienst; Rotterdam, Collaboratie

Titel: Europa's wapenen waarborgen de overwinning! Affichenummer: 201013 Jaar van vervaardiging: 1943 Einddatum activiteit: 30 mei 1943 Trefwoorden: Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Zorg voor hen als lid van de Nederlandschen Volksdienst Affichenummer: 500225 Instelling: Nederlandsche Volksdienst Vervaardiger: Remaco N.V. Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1943 Trefwoorden: Nederlandsche Volksdienst, Collaboratie

Titel: Dollar-Imperialisme botst tegen 2 fronten Affichenummer: 200500 Jaar van vervaardiging: 1943

215

Datum activiteit: 15 oktober 1943 tot 15 december 1943 Trefwoorden: Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Dollar-Imperialisme botst tegen 2 fronten Affichenummer: 200837 Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 15 oktober 1943 tot 15 december 1943 Trefwoorden: Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Hoedt u voor rantsoenoverschrijding! Affichenummer: 201076 Instelling: Gemeente Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 1943 Trefwoorden: Economisch Leven, Distributie

Titel: Zóó 'slapen' nog tienduizenden kinderen in Nederland Affichenummer: 200838 Vervaardiger: Studio A.P. Jaar van vervaardiging: 1943 Trefwoorden: Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Nederlandsche volkseenheid tegen bolsjewisme Affichenummer: 301640 Instelling: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten Vervaardiger: Manche, Lou Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 12-02-1943 tot 12-03-1943 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Ausstellung Kunst der Front Affichenummer: 301644 Instelling: Rijksmuseum te Amsterdam Plaats instelling: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 21-01-1943 tot 21-02-1943 Trefwoorden: Kunsten, Collaboratie

Titel: Stormende jeugd : jeugdstorm Affichenummer: 301645 Instelling: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 01-03-1943 tot 01-04-1943 Trefwoorden: Jeugdstorm, Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Een gezonde jeugd werkt voor Nederland : het Nederlandsche Arbeidsfront Affichenummer: 300502 Instelling: Nederlandsch Arbeidsfront Vervaardiger: Koekkoek, M.A.

216

Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 1943 Trefwoorden: Nederlandsch Arbeidsfront, Economisch Leven, Collaboratie

Titel: In welk beeld van de dierenriem valt uw geboortedatum? Dierenriemcollecte Winterhulp10 jan. collecte Winterhulp Nederland Affichenummer: 301647 Instelling: Winterhulp Nederland Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 20-02-1943 tot 22-02-1943 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: Hallensportfeest der Hitler-Jugend in Nederland Affichenummer: 301648 Instelling: Hitler-Jugend Plaats instelling: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 18-04-1943 Trefwoorden: Hitler-Jugend, Sport, Nationaalsocialisme

Titel: Kraamverzorging Affichenummer: 301639 Instelling: Nederlandsche Volksdienst Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 22-02-1943tot 22-03-1943 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Urkunde Affichenummer: 100085 Plaats instelling: Den Haag Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 18-07-1943 NB Dankbetuiging van de Vereinigte Grenadiera voor Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Atlantik Wal 1943 is geen 1918 Affichenummer: 200501 Vervaardiger: Remaco N.V. Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 30 november 1943 tot 21 december 1943 NB Met de tekst 1943 is geen 1918 willen de Nationaalsocialistische propagandisten benadrukken dat de nederlaag van de Eerste Wereldoorlog niet zal worden herhaald. Trefwoorden: Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden : Tanzabend Harald Kreutzberg Affichenummer: 300789

217

Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 24 maart 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden : Tanzabend Harald Kreutzberg Affichenummer: 300459 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 24 maart 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Openbare Bekendmaking Affichenummer: 301658 Instelling: gemeente Plaats instelling: Den Haag Vervaardiger: Zuid Hollandsche Boek- en Handelsdrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 22 maart 1943 Trefwoorden: Aanleg Atlantikwall, Krijgsverrichtingen

Deutsches Theater in den Niederlanden Affichenummer: 301659 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 25 april 1943 tot 2 mei 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden Affichenummer: 301660 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 1/10 mei 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater : Gastspiel des holländischen Tenors Joop de Vries Affichenummer: 300461 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag en Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 20/25-07-1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden

218

Affichenummer: 301661 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 17/24 juli 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden Affichenummer: 301663 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 8/17 mei 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden Affichenummer: 301664 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 17/21 april 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden Affichenummer: 301665 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 10/19 april 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden Affichenummer: 301666 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 4/12 april 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 4, maart 1943) Affichenummer: 300830 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Amsterdam, Rotterdam Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 20/29 maart 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Falstaff /Rigoletto /La Bohème /Madama Butterfly Affichenummer: 300529

219

Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 16-03-1943 tot 06-04-1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 1, maart 1943) Affichenummer: 300827 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Rotterdam, Amsterdam, Arnhem, Haarlem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 27 februai 1943 tot 8 maart 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 2, maart 1943) Affichenummer: 300828 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Leiden, Amsterdam, Utrecht Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 6/13 maart 1943

Titel: Staatsschauspieler Paul Hartmann (.) Gastspiel als Major Tellheim in Lessings Lustspiel 'Minna von Barnhelm' Affichenummer: 300506 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 18-03-1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 3, maart 1943) Affichenummer: 300829 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Dordrecht, Amsterdam, Arnhem, Haarlem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 14/22 maart 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 4, januari 1943) Affichenummer: 300824 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Amsterdam, Hilversum Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 23/31 januari 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

220

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 3, januari 1943) Affichenummer: 300823 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Utrecht, Dordrecht, Amsterdam, Arnhem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 16/22 januari 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 1, januari 1943) Affichenummer: 300822 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 2/10 januari 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 2, januari 1943) Affichenummer: 300821 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Amsterdam, Utrecht Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 9/17 januari 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden : 2 Gastspiele Horst Taubmann als Rudolf in 'Die Bohème' Affichenummer: 300785 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 16/18 februari 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater ; Minna von Barnhelm, Meine Schwester und ich, Madame Butterfly etc Affichenummer: 301682 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Amsterdam, Utrecht, Arnhem Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 7/12 februari 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 4, februari 1943) Affichenummer: 300826 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, 's-Hertogenbosch, Amsterdam, Haarlem, Amsterdam, Utrecht, Rotterdam

221

Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 20 februari 1943 tot 1 maart 1943 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: N.S.G. 'Kraft durch Freude' Ein heiterer Sonntag-Morgen in Rhytmus der Freude Affichenummer: 300791 Instelling: Deutsche Arbeitsfront N.S.G. Kraft durch Freude Plaats voorstelling: Westend-theater Fahrenheitstraat 436 in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum voorstelling: 21 februari 1943 Variétéprogramma met operetteliederen en een optreden van de Schwabische cabaretière Elisabeth Fiechtner Trefwoorden: Kunsten, Arbeid, Duitse instellingen

Titel: Vele kleintjes helpen ons volk Affichenummer: 301651 Instelling: Winterhulp Nederland Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 19/29-03-1943 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: Engelsche hongerblokkade : Nederlanders! Weet u, dat het uw zoogenaamde bondgenooten zijn, die nu trachten u en uw kinderen uit te hongeren? Affichenummer: 500244 Jaar van vervaardiging: 1943? Trefwoorden: Propaganda, Nationaalsocialisme, Geallieerden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 3 en 4, februari 1943) Affichenummer: 300818 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Dordrecht, Hilversum, Amsterdam, Eindhoven, Haarlem Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 19/28 februari 1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: N.S.G. 'Kraft durch Freude' Frohsinn auf Wanderschaft ein grosses Variété- und Kabarett-Programm Affichenummer: 300790 Instelling: Deutsche Arbeitsfront N.S.G. Kraft durch Freude in Den Haag Plaats van uitvoering: Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum activiteit: 16 juli 1943 NB Variétéprogramma o.l.v. Teddy Heinz en het orkest o.l.v. van Johhny van Brinkom met o.m. Han Rijnbek en partner voor de danskunst, Harrison, jongleur en komiek. Trefwoorden: Kunsten, Deutsche Arbeitsfront, Nationaalsocialisme

Titel: Ein fröhlicher Abend unter dem motto : Künstler-Reigen unter Mitwirkung von Künstlern des Deutschen Theaters in den Niederlanden Affichenummer: 500275

222

Instelling: Deutsche Arbeitsfront N.S.G. Kraft durch Freude o.m. georganiseerd door de Kreisverwaltung van de firma DAF in de Surinamestraat 13 Plaats voorstelling: Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1943 Datum voorstelling: 14 januari 1944 Trefwoorden: Kunsten, Arbeid, Duitse instellingen

1944

Titel: 'V 1. ' 'Ja, Johnny- en dat is nog maar het begin!!' Affichenummer: 700026 Vervaardiger: Eriks Jaar van vervaardiging: 1944 Trefwoorden: Krijgsverrichtingen, Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Vervoers- en afleveringsverbod vaste brandstoffen Affichenummer: 700035 Instelling: Rijkskolenbureau Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 11-09-1944 Trefwoorden: Distributie, Economisch leven

Titel: Verbruiksverbod vaste brandstoffen Affichenummer: 700049 Instelling: Rijkskolenbureau in Den Haag Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 11-09-1944 Trefwoorden: Distributie, Economisch leven

Titel: Buitengewone kamermuziekavond van het Zepparoni kwartet Affichenummer: 300533 Instelling: Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap Plaats uitvoering: Rotterdam Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 09-09-1944 Trefwoorden: Kunsten, Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap

Titel: Ons Nationalisme uw redding, ons socialisme uw toekomst : steunt de N.S.B. in den strijd voor volk en vaderland! Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 01/30-04-1944 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Nationaalsocialisme, NSB, Propaganda

Titel: Buitengewone kamermuziekavond van het Zepparoni kwartet Affichenummer: 500252 Instelling: Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap

223

Plaats uitvoering: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 30-06-1944 Trefwoorden: Kunsten, Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap

Titel: .'De vos verliest wel zijn haren, maar niet zijn streken'. Affichenummer: 300535 Instelling: Waffen SS Trefwoorden: Landstorm Nederland, Waffen-SS, Collaboratie, Nationaalsocialisme, Propaganda

Titel: Bekanntmachung. Der Höhere SS- und Polizeiführer gibt bekannt (.) = Bekendmaking. De Höhere SS- und Polizeiführer maakt bekend (.) Affichenummer: 500263 Jaar van vervaardiging: 1944 Trefwoorden: Oorlogsslachtoffers, Spoorwegstaking

Titel: Ons Nationalisme uw redding, ons socialisme uw toekomst Affichenummer: 300446 Vervaardiger: Manche, Lou Jaar van vervaardiging: 1944 Trefwoorden: Nationaalsocialisme, Propaganda

Titel: Tanzgastspiel Ilse Meudtner Affichenummer: 300483 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 27-01-1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Passage theater zaterdag 19 augustus (.) : jeugdvoorstelling Affichenummer: 300515 Instelling: Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap Plaats van uitvoering: Passage Theater in Den Haag Datum activiteit: 19-08-1944 NB Tekenfilm over Tijl Uilenspiegel Trefwoorden: Kunsten

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma juni 1944) Affichenummer: 300525 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag: Arnhem, Haarlem, Hilversum en Utrecht Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 03/11-06-1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma januari/februari 1944) Affichenummer: 300520

224

Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag: Amsterdam, Haarlem, Leiden en Utrecht Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 29-01-1944 tot 07-02-1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma februari/maart 1944) Affichenummer: 300478 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Utrecht, Arnhem Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 26-02-1944 tot 06-03-1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma januari 1944) Affichenummer: 300480 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Utrecht, Hilversum en Arnhem Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 01/10-01-1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma februari 1944) Affichenummer: 300474 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Den Haag, Haarlem Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 06/14-02-1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma maart 1944) Affichenummer: 300523 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Amsterdam, Haarlem, Schagen Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 18/27-03-1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma maart 1944) Affichenummer: 300521 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Amsterdam, Arnhem, Gouda, Haarlem, Harderwijk, Leiden en Utrecht Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 05/13-03-1944

225

Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma maart/april 1944) Affichenummer: 300524 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Amsterdam, Arnhem, Breda, Haarlem en Utrecht Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 25-03-1944 tot 02-04-1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma januari 1944) Affichenummer: 300519 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Amsterdam, Haarlem en Utrecht Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 23-01-1944 tot 31-01-1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma maart 1944) Affichenummer: 300522 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Amsterdam, Arnhem, Den Haag, Haarlem, Hilversum en Utrecht Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 11/19-03-1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma januari 1944) Affichenummer: 300517 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Amsterdam, Arnhem,Gouda, Haarlem, en Leiden Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 08/17-01-1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma februari 1944) Affichenummer: 300476 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Amsterdam, Haarlem Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 12/20-02-1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma januari 1944) Affichenummer: 300518 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag

226

Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Gouda, Leiden Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 15/23-01-1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Uw volksgenooten verwachten, dat gij uw plicht doet : winterhulp Nederland collecte 5- 7 februari Affichenummer: 300505 Instelling: Winterhulp Nederland Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 05/07-02-1944 Trefwoorden: Winterhulp, Collaboratie

Titel: De widerspenstigen Zähmung ‘De getemde feeks’ van William Shakespeare Affichenummer: 300514 Instelling: Kameropera met Nic. Ringels, dirigent Plaats van uitvoering: Concordia te Breda Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 30-06-1944 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Bekanntmachung : in der Bevölkerung herrscht die Meinung vor = Bekendmaking : onder de bevolking heerscht de meening Affichenummer: 300539 Instelling: Rijkscommissaris Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 29-01-1944 Trefwoorden: Evacuatie, Oorlogsslachtoffers

Titel: Dispensatie verbruiksverbod van vaste brandstoffen voor huishoudelijk gebruik Affichenummer: 700031 Instelling: Rijkskolenbureau Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 06-10-1944 Trefwoorden: Distributie, Economisch leven

Titel: Fra diavolo Affichenummer: 300460 Instelling: Kameropera Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 24-09-1944 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Bezoekt den bedrijfssportdag : landelijke eindwedstrijden Affichenummer: 300508 Instelling: Nederlandsch Arbeidsfront

227

Plaats van de sportwedstrijden: Rijswijk; sportterrein Te Werve (Rijswijk) Plaats instelling: Rijswijk Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 10-09-1944 Trefwoorden: Sport, Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Nederlandsch Arbeidsfront, Collaboratie

Titel: Nationaal-socialisten. De vijand poogt ons land binnen te dringen. Affichenummer: 300534 Jaar van vervaardiging: 1944 Trefwoorden: Landstorm Nederland; Landwacht Nederland, Nationaalsocialisme, Waffen-SS

Titel: Een enkele avond Goethe Affichenummer: 700050 Instelling: Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap Plaats van uitvoering: Zaal Buitenhof 21 Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 31-05-1944 Trefwoorden: Kunsten, Collaboratie

Titel: Van je vrienden moet je 't hebben! Nijmegen, Enschede, Arnhem. Affichenummer: 200425 Plaats van vervaardiging: onbekend Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 25-02-1944 tot 20-03-1944 NB Betr. Nationaalsocialistische propaganda over de bombardementen door geallieerden op Arnhem, Enschede, Nijmegen Trefwoorden: Nationaalsocialisme, Propaganda

Titel: Kapitalistische Bevrijding.! Affichenummer: 200427 Vervaardiger: Koekkoek, M.A. Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 12-07-1944 tot 22-08-1944 Trefwoorden: Nationaalsocialisme, Propaganda

Titel: Koninklijke Nederlandsche landmacht: meldt u als oorlogsvrijwilliger voor de expeditionaire macht Affichenummer: 300439 Instelling: Koninklijke Nederlandsche landmacht Vervaardiger: Boom, Max; Hermes N.V. Jaar van vervaardiging: 1944 Trefwoorden: Koninklijke Nederlandsche Landmacht, Geallieerden

Titel: Flinke kerels voor.! : meldt u bij de Waffen SS Affichenummer: 300443 Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 01/25-06-1944 Trefwoorden: Waffen-SS, Nationaalsocialisme, Collaboratie

228

Titel: Bekanntmachung des = Bekendmaking van den 'Chefintendanten beim Wehrmachtbefehlshaber Niederlande' Affichenummer: 300455 Instelling: Wehrmachtsbefehlhaber Niederlande Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 10-11-1944 Trefwoorden: NSKK, Nationaalsocialisme, Transportkorps Speer, Collaboratie

Titel: Bekanntmachung. Für die Zerstörung oder Beschädigung von Eisenbahnanlagen, Fernsprechkabeln und Postämntern (.) = Bekendmaking. Voor de vernieling of beschadiging van (.) Affichenummer: 300464 Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 24-09-1944 Trefwoorden: Rijkscommissaris Arthur Seyss-Inquart (1892-1946), Illegaliteit, Represaillemaatregelen, Nationaalsocialisme

Titel: Bekanntmachung. Auf grund des Erlasses des reichskommissars (.) = Bekendmaking. Op grond van de Verordening van den Rijkscommissaris Affichenummer: 300465 Instelling: Reichskommissar für die Provinz Süd-Holland Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 13-12-1944 Trefwoorden: Energievoorziening, Distributie, Economisch leven

Titel: Spoorwegstaking? Gevolgen : geen steenkolen, geen gas, geen electriciteit, geen voedsel, geen waterleiding Affichenummer: 300477 Jaar van vervaardiging: 1944 Trefwoorden: Spoorwegstaking, Energievoorziening, Distributie, Economisch leven

Titel: Mr. Prikkeldraad. Dit is Mr. Prikkeldraad, die denkt dat wij na den oorlog hier een gematigd communisme onder leiding van H.M. en onder protectoraat van Stalin krijgen. Affichenummer: 200509 Jaar van vervaardiging: 1944 Trefwoorden: Propaganda, Duitse instellingen, Nationaalsocialisme

Titel: Bekanntmachung. Gemäss meinem Anlass (.) verhänge ich (.) den Ausnahmezustand / Bekendmaking. In overeeneenstemming met mijn decreet (.) kondig ik (.) den uitzonderingstoestand af. Affichenummer: 300484 Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 1944 Trefwoorden: Geallieerden, Krijgsverrichtingen, Vervolging, Nationaalsocialisme

229

Titel: Bekanntmachung. Auf Grund des ) 1 der Verordnung Nr. 42/1941 über die Dienstpflicht (.) = Bekendmaking. Op grond van artikel 1 der verordening nr. 42/1941 betreffende de verplichting tot het verrichten van diensten (.) Affichenummer: 300485 Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 14-12-1944 Trefwoorden: Duitse instellingen, Arbeidsinzet

Titel: Vergelding : ook Nederland heeft nog wat met Engeland te vereffenen: strijdt met de NSB voor een nieuw Europa Affichenummer: 300493 Instelling: NSB Vervaardiger: Manche, Lou Jaar van vervaardiging: 1944 Trefwoorden: Geallieerden, Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, NSB, Collaboratie, Propaganda

Titel: Vergelding : ook Nederland heeft nog wat met Engeland te vereffenen: strijdt met de NSB voor een nieuw Europa Affichenummer: 500220 Instelling: NSB Vervaardiger: Manche, Lou Jaar van vervaardiging: 1944 Trefwoorden: Geallieerden, Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, NSB, Collaboratie, Propaganda

Titel: Gemeente 's-Gravenhage: hoe te handelen met drinkwater in oorlogstijd Affichenummer: 300495 Instelling: gemeente Den Haag Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: mei 1944 Trefwoorden: Drinkwatervoorziening, Gezondheidszorg

Titel: Bunter Nachmittag der Oper u. Operette mit Solisten-Ballett-Orchester Affichenummer: 500254 Instelling: waarschijnlijk Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 18-06-1944 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Het Nederlandsche Arbeidsfront : openbare vergadering Affichenummer: 700038 Instelling: Nederlandsch Arbeidsfront Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 13-07-1944 NB Toespraak van G.J. Zwertbroek, propagandaleider van het Nederlands Arbeidsfront

230

Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten; Nederlandsch Arbeidsfront;

Titel: Ein fröhlicher Abend unter dem motto : Künstler-Reigen Affichenummer: 500275 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 14-01-1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsche Arbeitsfront; Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Bonte avond georganiseerd door den Nederlandschen omroep Affichenummer: 300453 Instelling: Nederlandsche Omroep, het Amusementsorkest o.l.v. Elzard Kuhlman en het Harmonie-orkest van de Nederlandse Arbeidsdienst Plaats van uitvoering: Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 25-01-1944 Trefwoorden: Kunsten, Nederlandse Omroep, Nederlandse Arbeidsdienst, Collaboratie

Titel: Voordracht met lichtbeelden over het thema Finnland zwischen Ost und West Affichenummer: 500253 Instelling: Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap Plaats instelling: Zaal Buitenhof 21 in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 26-07-1944 NB Lezing van A.Fr. Eickhoff. Medewerker van de Deutsche Zeitung in den Niederlande Trefwoorden: Propaganda, Nationaalsocialisme, Overige Duitse instellingen

Titel: Uitbetaling van vergoeding van gevorderde rijwielen Affichenummer: 500250 Instelling: Burgemeester van Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 16/26-10-1944 Trefwoorden: Vordering, Economisch leven, Vervoer

Titel: Ballet der Kameropera Affichenummer: 300479 Instelling: Kameropera o.l.v. M. Prick van Wely Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 19-11-1944 Trefwoorden: Kunsten

Titel: Rembrandtdag 1944 Affichenummer: 300462 Instelling: Haagse Dierentuin in Den Haag Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 15-07-1944

231

Trefwoorden: Kunsten, Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Haagsche politieharmonie

Titel: Mr. Prikkeldraad. Dit is Mr. Prikkeldraad, die denkt dat wij na den oorlog hier een gematigd communisme onder leiding van H.M. en onder protectoraat van Stalin krijgen. Affichenummer: 200509 Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 10/31 januari 1944 Trefwoorden: Propaganda, Duitse instellingen, Nationaalsocialisme

Titel: Mr. Prikkeldraad. Dit is Mr. Prikkeldraad die zich goed op de komende invasie voorbereid heeft. Affichenummer: 200507 Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 20 februari 1944-3 maart 1944 Trefwoorden: Anti-Geallieerden-Propaganda, Duitse instellingen, Nationaalsocialisme

Titel: Jeugd Vooraan Affichenummer: 200508 Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 8 februari 1944 tot 15 maart 1944 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Jeugd Vooraan Affichenummer: 200505 Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 15 april 1944 tot 1 juni 1944 Trefwoorden: Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Propaganda, Nationaalsocialisme

Titel: Luchtbescherming. Openbare bekendmaking Affichenummer: 200538 Instelling: De wnd. Politiepresident als Plaatselijk Luchtbeschermingsleider voor 's- Gravenhage Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 2 juni 1944 Trefwoorden: Luchtbescherming

Titel: Uitreiking noodkaarten Affichenummer: 200539 Instelling: Gemeente Den Haag Plaats instelling: Den Haag Vervaardiger: Zuid Hollandsche Boek- en Handelsdrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 18 september 1944 NB Met vermelding van de distributielokalen Trefwoorden: Distributie, Economisch leven

232

Titel: Uitreiking Noodkaarten Affichenummer: 200554 Instelling: De Burgemeester van 's-Gravenhage Plaats instelling: Den Haag Vervaardiger: Zuid Hollandsche Boek- en Handelsdrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 18 september 1944 NB Met vermelding van de distributielokalen Trefwoorden: Distributie, Economisch leven

Titel: Uitreiking noodkaarten, tweede serie Affichenummer: 200543 Instelling: Gemeente Den Haag Plaats instelling: Den Haag Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 11 oktober 1944 NB Met vermelding van de distributielokalen Trefwoorden: Distributie, Economisch leven

Titel: Uitreiking Noodkaarten Tweede serie Affichenummer: 200553 Instelling: De Burgemeester van 's-Gravenhage Plaats instelling: Den Haag Vervaardiger: De Burgemeester van 's-Gravenhage Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 11 oktober 1944 NB Met vermelding van de distributielokalen Trefwoorden: Distributie, Economisch leven

Titel: Aufruf Oproep Affichenummer: 200560 Instelling: Rijkscommissaris te Den Haag Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 12 december 1944-1945 NB Oproep voor de Arbeidsinzet Trefwoorden: Arbeidsinzet, NSKK, Waffen-SS, Wehrmacht

Titel: Stadsschouwburg : De Kameropera 'Die Zauberflöte' Affichenummer: 300782 Instelling: Kameropera Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 25 augustus 1944 Trefwoorden: Kunsten

233

Titel: Deutsches Theater : Tiefland, Das Land des Lächens, Elga e.a. Affichenummer: 300792 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 23/30 januari 1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma 2e week februari 1944) Affichenummer: 300801 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 10/11 februari 1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 3, mei 1944) Affichenummer: 300815 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Rotterdam, Amsterdam, Utrecht Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 14/20 mei 1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 4, juni 1944) Affichenummer: 300816 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Hilversum, Amsterdam, Arnhem Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 22/25 juni 1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 2, mei 1944) Affichenummer: 300817 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Utrecht, Amsterdam, Arnhem Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 6/13 mei 1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 3 en 4, februari 1943) Affichenummer: 300818 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Dordrecht, Hilversum, Amsterdam, Eindhoven, Haarlem Jaar van vervaardiging: 1944

234

Datum activiteit: 19/28 februari 1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden (programma week 4 mei en week 1 juni 1944) Affichenummer: 300851 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag, Haarlem, Arnhem, Utrecht, Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 27 mei 1944 tot 6 juni 1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: NSDAP Kraft durch Freude : Ein abend froher unterhaltung Affichenummer: 300852 Instelling: NSDAP Kraft durch Freude Plaats van uitvoering: Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 14 juli1944 Trefwoorden: Kunsten, NSDAP, Collaboratie

Titel: Laatste optreden gymnastiekschool Medau in de stadsschouwburg te Den Haag Affichenummer: 300858 Instelling: gymnastiekschool Medau Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 11 juni 1944 Trefwoorden: Sport, Hitler-Jugend, Collaboratie

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden Tanzgastspiel : Ilse Meudtner Affichenummer: 300483 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 27 januari 1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Deutsches Theater in den Niederlanden Tanzgastspiel : Ilse Meudtner Affichenummer: 300850 Instelling: Deutsches Theater in den Niederlanden in Den Haag Plaats van uitvoering: Stadsschouwburg (voormalige Koninklijke Schouwburg) te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 27 januari 1944 Trefwoorden: Kunsten, Deutsches Theater in den Niederlanden

Titel: Hedendaagsche kunst Affichenummer: 300051 Instelling: Pulchri Studio in Den Haag Vervaardiger: Dobbenburgh, A. van Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 15/31 juli 1944

235

Trefwoorden: Kunsten

Titel: Bekendmaking Affichenummer: 301662 Instelling: Der höhere SS und Polizeiführer Nordwest Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944 Datum activiteit: 4 september 1944 NB Samenscholingsverbod Trefwoorden: Duitse instellingen

Titel: Bekendmaking. Het is op straffe des doods verboden : de door de V1 wapens ontstane schadeplaatsen te betreden Affichenummer: 300503 Instelling: Wehrmachtskommandant Jaar van vervaardiging: 1944? Trefwoorden: Duitse instellingen, Krijgsverrichtingen

Titel: Scala : Leonide Leonidoff presenteert i Piccoli di Podrecca Affichenummer: 301030 Instelling: Scala-theater in Den Haag Jaar van vervaardiging: 1944-1949 Datum activiteit: 2 februari Trefwoorden: Kunsten

Titel: Je maintiendrai : na ruim vier jaren dwinglandij, zijn wij nu met Oranje vrij 1940-1944 Affichenummer: 500276 Vervaardiger: Jong, de & co. Jaar van vervaardiging: 1945 (?) Trefwoorden: Bevrijding

1945

Vóór de bevrijding

Titel: Officiëele bekendmaking : plundering Affichenummer: 700047 Instelling: Burgemeester van Den Haag Vervaardiger: Gemeentedrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 27-02-1945 NB Waarschuwing tegen plundering van gebombardeerde panden en gebieden Trefwoorden: Bevrijding, Oorlogsschade

Titel: Arbeiders verbreekt uw ketenen! Sluit u aan bij de NSB Affichenummer: 500280 Instelling: NSB Vervaardiger: Mes & Bronkhorst

236

Plaats van vervaardiging: Haarlem Einddatum activiteit: 1945 Trefwoorden: NSB, Collaboratie

Titel: Bekendmaking verlenging 'Ausweise' inwoners spergebied Clingendaal Affichenummer: 700034 Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 26/29-03-1945 Trefwoorden: Ausweis, Duitse Instellingen, Evacuatie

Titel: Bekendmaking. De burgemeester van 's-Gravenhage maakt bekend Affichenummer: 500251 Instelling: Burgemeester en Wethouders Plaats instelling: Den Haag Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 16-03-1945 NB Betr. de Riouwstraat Trefwoorden: Oorlogsschade

Titel: Bekendmaking verlenging 'Ausweise' spergebied Scheveningen en Clingendaal Affichenummer: 300471 Instelling: Politie van Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 12/23-03-1945 Trefwoorden: Evacuatie

Titel: Vrijwilligers rampgebied Affichenummer: 300473 Plaats instelling: Den Haag Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: maart 1945 Trefwoorden: Oorlogsschade, Krijgsverrichtingen

Titel: Oproep aan de Haagsche burgerij Affichenummer: 300475 Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: ca. maart 1945 Trefwoorden: Distributie, Economisch leven

Titel: Bekanntmachung. Auf Grund des Erlasses des Reichscommissars für (.) = Bekendmaking. Op grond van het besluit van den Rijkscomissaris voor . (over het verplicht schoonhouden van straten e.d.) Affichenummer: 300504 Instelling: Reichskommissar für die Provinz Süd-Holland Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 05-04-1945 Trefwoorden: Duitse instellingen

237

Titel: Bekanntmachung. In letzter Zeit häufen sich Sabotagen (.) = Bekendmaking. Sabotage tegen inrichtingen en moordaanslagen (.) Affichenummer: 500246 Instelling: Duitse weermacht Jaar van vervaardiging: 1945 Trefwoorden: Illegaliteit, Weermacht

Titel: Centrale keukens der gemeente 's-Gravenhage (23e publicatie) Affichenummer: 500247 Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 09/22-03-1945 Trefwoorden: Gaarkeukens, Voedseldistributie, Economisch leven

Titel: Centrale keukens der gemeente 's-Gravenhage (19e publicatie) Affichenummer: 500248 Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 09/22-02-1945 Trefwoorden: Gaarkeukens, Voedseldistributie, Economisch leven

Titel: Centrale keukens der gemeente 's-Gravenhage (20e publicatie) Affichenummer: 500249 Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 16-02-1945 tot 01-03-1945 Trefwoorden: Gaarkeukens, Voedseldistributie, Economisch leven

Titel: Bekanntmachung. Schwere Straffen für unbefugte Stromentnahme = Bekendmaking. Zware straffen voor onbevoegd gebruik van electriciteit Affichenummer: 500262 Instelling: Rijkscommissaris Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 24-02-1945 Trefwoorden: Energiedistributie, Economisch leven

Titel: De grondstoffen voor de maaltijden, die de centrale keukens (.) verstrekken, zijn ter beschikking gesteld door het Zweedsche Roode Kruis Affichenummer: 700033 Instelling: Rode Kruis Plaats instelling: Den Haag, Voorburg, Rijswijk Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 09/13-03-1945 Trefwoorden: Gaarkeukens, Voedselvoorziening

Titel: Bekendmaking. De commissaris der Staatsrecherche, chef van de Recherche-afdeeling te 's-Gravenhage, maakt bekend : Affichenummer: 700032 Instelling: Staatsrecherche in Den Haag

238

Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 19-03-1945 Trefwoorden: Rechtspraak, Oorlogsschade Titel: Bekendmaking. De burgemeester van 's-Gravenhage maakt bekend Affichenummer: 500258 Instelling: Burgemeester en Wethouders van Den Haag Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 23-03-1945 Trefwoorden: Oorlogsschade, Bombardement

Titel: Verordening registratie motorrijtuigen Affichenummer: 700045 Vervaardiger: Thieme Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 14-02-1945 Trefwoorden: Militair Gezag, Vervoer

Na de bevrijding

Titel: Help de geldvernieuwing slagen! Affichenummer: 300498 Instelling: Ministerie van Financiën te Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 26-09-1945 tot 02-10-1945 Trefwoorden: Geldsanering, Economisch leven

Titel: Openbare kennisgeving. Controle van het bevolkingsregister en van de Tweede distributiestamkaarten Affichenummer: 300512 Instelling: Burgemeester en Wethouders van Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 17/22-12-1945 Trefwoorden: Distributie, Oorlogsschade

Titel: Openbare kennisgeving : Contrôle van het bevolkingsregister en van de tweede distributiestamkaarten Affichenummer: 300538 Instelling: Burgemeester en Wethouders van Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 02/05-01-1946 Trefwoorden: Distributie, Oorlogsschade

Titel: Beschikking van den militairen commissaris van de provincie Zuid-Holland 6 juli 1945 Affichenummer: 300499 Instelling: Militair Gezag in Zuid-Holland Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 06-07-1945 Trefwoorden: Militair Gezag, Bevrijding

239

Titel: Waarschuwing : verbod handel in militaire goederen Affichenummer: 700048 Instelling: Militair Gezag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: maart 1945 Trefwoorden: Militair Gezag, Bevrijding

Titel: Vrijheid! Affichenummer: 200466 Jaar van vervaardiging: 1945 Trefwoorden: Bevrijding

Titel: Het Parool. vrij onverveerd. Affichenummer: 200438 Vervaardiger: Wagemans Jaar van vervaardiging: 1945 Trefwoorden: Bevrijding

Titel: Oorlogsbuit Affichenummer: 500267 Instelling: Militair Gezag Jaar van vervaardiging: 1945 NB Bevel tot het inleveren van oorlogsbuit Trefwoorden: Militair Gezag,

Titel: 17 september spoorwegstaking 1944 : hulde en dank aan onze spoorwegmannen Affichenummer: 500277 Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1945 Trefwoorden: Spoorwegstaking, Illegaliteit

Titel: Den vaderlant ghetrouwe blijf ick tot in den doet : 1940-1945 Affichenummer: 700051 Vervaardiger: Gils, August W. van Jaar van vervaardiging: ca. 1945 Trefwoord: Bevrijding

Titel: Uw achterkleinkind?: eisch Duitschen grond! ons recht en onze redding Affichenummer: 200436 Instelling: Nederlandsch Comité voor Gebiedsuitbreiding Vervaardiger: Kunstdr. Luii & co. Amsterdam; Bauduin; Wijn de Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1945 Trefwoorden: Annexatie van Duits gebied, Nederlandsch Comité voor gebiedsuitbreiding

Titel: Nederlanders in 1980: eisch Duitschen grond! Affichenummer: 200435 Instelling: Nederlandsch Comité voor Gebiedsuitbreiding Vervaardiger: Kunstdr. Luii & co. Amsterdam; Bauduin; Wijn de

240

Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1945 Trefwoorden: Annexatie van Duits gebied, Nederlandsch Comité voor gebiedsuitbreiding

Titel: Eisch Duitschen grond! Ons recht en onze redding Affichenummer: 300441 Instelling: Nederlandsch Comité voor Gebiedsuitbreiding Vervaardiger: Luii, J.A.; Fernhout, P. Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1945 Trefwoorden: Annexatie van Duits gebied, Nederlandsch Comité voor gebiedsuitbreiding

Titel: De Duitscher moet onze schade betalen. Hij kan alleen met land betalen. Eisch Duitschen grond! Ons recht en onze redding Affichenummer: 200437 Vervaardiger: Bauduin; Wijn de Jaar van vervaardiging: 1945 of 1946 Hoofdrubriek: Politiek Specifieke rubriek: Politieke processen Trefwoorden: annexatie; Eikstraat; gebiedsuitbreiding; Nederland; Nederlandsch Comité voor gebiedsuitbreiding; schade; Tweede Wereldoorlog

Titel: Helpt Putten's jeugd Affichenummer: 300440 Instelling: Stichting 'Putten's jeugd' Plaats instelling: Amsterdam Vervaardiger: Kabos, H.; Senefelder; D.A.V.I.D. Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1945 Trefwoorden: Vervolging

Titel: Doe met schoon geld geen vuile dingen! Affichenummer: 300500 Instelling: Regeeringsvoorlichtingsdienst Jaar van vervaardiging: 1945 Trefwoorden: Geldsanering, Economisch leven

Titel: Proclamatie! Landgenooten, wij zijn weer vrij! Affichenummer: 300507 Instelling: Nederland’s Volksherstel Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: mei (?) 1945 Trefwoorden: Bevrijding

Titel: Bekendmaking. Oproep aan de bevolking tot het doen van aangifte van oorlogsmisdrijven Affichenummer: 300513 Instelling: Burgemeester Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945

241

Einddatum activiteit: 30-11-1945 Trefwoorden: Oorlogsmisdrijven, Rechtspraak

Titel: Demonstratie van geallieerde militaire uitrusting en bewapening Affichenummer: 700046 Plaats instelling: Duindgt, Wassenaar Vervaardiger: Ahrend-Globe Plaats van vervaardiging: Hilversum Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 07/08-06-1945 Trefwoorden: Geallieerden

Titel: Bekendmaking. Puinonteigening Affichenummer: 700053 Instelling: Burgemeester en Wethouders van Den Haag Vervaardiger: Gemeentedrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 14/31-12-1945 Trefwoorden: Oorlogsschade

Titel: Uitbetaling op geldkaarten, volmachten en quitantiën Affichenummer: 700052 Instelling: Burgemeester en Wethouders van Den Haag Vervaardiger: Gemeentedrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 08/13-10-1945 Trefwoorden: Economisch leven, geldsanering

Titel: Geldcirculatie Affichenummer: 700037 Instelling: Militair Gezag Vervaardiger: Thieme Jaar van vervaardiging: 1945 Trefwoorden: Economisch leven, geldsanering

Titel: Rampgebied: berging van waarde-artikelen Affichenummer: 700039 Plaats instelling: Den Haag Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 01-05-1945 Trefwoorden: Krijgsverrichtingen, Oorlogsschade

Titel: Melding personeel Algemeen Hoofdkwartier: oproep Affichenummer: 700043 Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Trefwoorden: Bevrijding, Arbeid

242

Titel: Militair gezag. : Op grond van de Verordening Registratie Motorrijtuigen (.) Affichenummer: 700044 Instelling: Militair Gezag Plaats instelling: Zuid-Holland Vervaardiger: Thieme Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 12-05-1945 Trefwoorden: Militair Gezag, Vervoer, Bevrijding

Titel: Bekendmaking. Het hoofd van plaatselijke politie (.) vordert (betreft aanmelding vreemdelingen) Affichenummer: 500269 Instelling: Politie van Den Haag Vervaardiger: Klop, P.H. Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 30-07-1945 tot 08-08-1945 Trefwoorden: Vreemdelingen, Bevrijding

Titel: Openbare uitvoeringen in het gebouw vooor Kunsten en Wetenschappen (.) door het stafmuziekcorps der Engelsche mariniers Affichenummer: 500268 Plaats van uitvoering: Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen in Den Haag Vervaardiger: Gemeentedrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 10/11-06-1945 Trefwoorden: Kunsten, Bevrijding, Mariniers

Titel: Oproep van de regeering (tegen zwarte handel = gifhandel) Affichenummer: 300530 Instelling: Ministers van Justitie, Handel en Nijverheid, Landbouw, Visscherij en Voedselvoorziening, Financiën en Sociale Zaken Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: november 1945 Trefwoorden: Zwarte handel, Economisch leven

Titel: Openbare bekendmaking : bevel tot inleveren van vuurwapenen, munitie en springstoffen Affichenummer: 500266 Instelling: Militaire Commissaris 's-Gravenhage Jaar van vervaardiging: 1945 Einddatum activiteit: 28-07-1945 Trefwoorden: Bevrijding, Militair Gezag, vuurwapens

Titel: Het Nederlandsche Roode Kruis kan niet zonder u - JA U! Affichenummer: 200462 Instelling: Rode Kruis Vervaardiger: Senefelder; Both Delamar

243

Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: augustus 1945 Trefwoorden: Steun en opvang

Titel: Vleugels der Victorie een tentoonstelling van de Royal Air Force in de Bijenkorf - Den Haag Affichenummer: 200464 Instelling: Bijenkorf Plaats instelling: Den Haag Vervaardiger: Keman en Co Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 18 augustus 1945 tot 15 september 1945 Trefwoorden: Economisch leven, Bevrijding, Geallieerden, Royal Air Force

Titel: Dagorder. Aan de binnenlandsche strijdkrachten De bevelhebber der Nederlandsche strijdkrachten De Luitenant-Generaal Bernhard, Prins der Nederlanden Affichenummer: 200521 Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: zomer 1945 Trefwoorden: Bevrijding, Binnenlandsche Strijdkrachten

Titel: Omwisseling Bankbiljetten 19 t/m 25 september 1945 Affichenummer: 200547 Instelling: Gemeentelijke Crisis- en Distributiedienst in Den Haag Vervaardiger: Gemeentelijke Crisis- en Distributiedienst Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 19/25 september 1945 Trefwoorden: Economisch leven, Geldsanering

Titel: Inlevering van de buiten omloop te stellen Bankbiljetten, Muntbiljetten en Zilverbons Affichenummer: 200548 Instelling: Burgemeester en Wethouders van Den Haag Vervaardiger: Zuid Hollandsche Boek- en Handelsdrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 26 september 1945 tot 2 oktober 1945 Trefwoorden: Economisch leven, Geldsanering

Titel: Gifhandel Affichenummer: 200444 Vervaardiger: Thole; RVD (Regeeringsvoorlichtingsdienst) Plaats van vervaardiging: onbekend Jaar van vervaardiging: 1945 Trefwoorden: Zwarte handel, Economisch leven

Titel: Centrale keukens der gemeente 's-Gravenhage (6e publicatie) Affichenummer: 500273 Plaats instelling: Den Haag

244

Vervaardiger: Korthuis Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 21/27-10-1945 Trefwoorden: Voedseldistributie, Gaarkeukens, Economisch leven

Titel: Centrale keukens der gemeente 's-Gravenhage (5e publicatie) Affichenummer: 500272 Plaats instelling: Den Haag Vervaardiger: Korthuis Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 15/20-10-1945 Trefwoorden: Voedseldistributie, Gaarkeukens, Economisch leven

Titel: Centrale keukens der gemeente 's-Gravenhage (7e publicatie) Affichenummer: 500264 Plaats instelling: Den Haag Vervaardiger: Korthuis Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 24-10-1945 tot 03-11-1945 Trefwoorden: Voedseldistributie, Gaarkeukens, Economisch leven

Titel: Centrale keukens der gemeente 's-Gravenhage (36e publicatie) Affichenummer: 500260 Plaats instelling: Den Haag Vervaardiger: Korthuis Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 11/21-06-1945 Trefwoorden: Voedseldistributie, Gaarkeukens, Economisch leven

Titel: Centrale keukens der gemeente 's-Gravenhage (43e publicatie) Affichenummer: 500259 Plaats instelling: Den Haag Vervaardiger: Korthuis Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 30-07-1945 tot 09-08-1945 Trefwoorden: Voedseldistributie, Gaarkeukens, Economisch leven

Titel: Bekendmaking. Volgende week Maandag, 21 Mei, zal er door de troepen van het Eerste Canadeesche Leger een overwinningsparade worden gehouden in Den Haag. Affichenummer: 200534 Plaats van uitvoering: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 21 mei 1945 Trefwoorden: Bevrijding, Geallieerden

Titel: Bekendmaking. De Militaire Commissaris voor de provincie Zuid-Holland, handelende Affichenummer: 700040 Instelling: Militaire Commissaris Zuid-Holland Vervaardiger: Voortvaren Jaar van vervaardiging: 1945

245

Trefwoorden: Militair Gezag, Arbeid, Bevrijding

Titel: Aan de burgerij! In zijn proclamatie heeft, in opdracht van Harer Majesteit's regeering (.) Affichenummer: 500257 Instelling: Burgemeester van Den Haag Plaats instelling: Den Haag Vervaardiger: Voortvaren Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 10-05-1945 Trefwoorden: Nederlands Volks Herstel, Bevrijding, Steun en opvang

Titel: Gifhandel vergalt den vrede Affichenummer: 200443 Vervaardiger: Leer & Co, L. van; RVD (Regeeringsvoorlichtingsdienst); Thole Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1945-1946 Trefwoorden: Zwarte handel, Economisch leven

Titel: Gifhandel vertraagt het herstel Affichenummer: 200442 Vervaardiger: Leer & Co, L. van; Doeve, Eppo; RVD (Regeeringsvoorlichtingsdienst) Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1945-1946 Trefwoorden: Zwarte handel, Economisch leven

1946

Titel: Puinonteigening Affichenummer: 500270 Instelling: Burgemeester en Wethouders van Den Haag Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1946 Datum activiteit: 08/21-05-1946 Trefwoorden: Oorlogsschade

Titel: Openbare kennisgeving. Controle van het bevolkingsregister en van de Tweede distributiestamkaarten Affichenummer: 200529 Instelling: Burgemeester en Wethouders van Den Haag Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1946 Datum activiteit: 25 februari 1946 tot 2 maart 1946 Trefwoorden: Bevrijding, oorlogsschade, Bevolkingsadministratie

Titel: Openbare kennisgeving. Controle van het bevolkingsregister en van de Tweede distributiestamkaarten Affichenummer: 200530

246

Instelling: Burgemeester en Wethouders Plaats instelling: Den Haag Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1946 Datum activiteit: 4/6 maart 1946 Trefwoorden: Bevrijding, oorlogsschade, Bevolkingsadministratie

Titel: Openbare kennisgeving. Controle van het bevolkingsregister en van de Tweede distributiestamkaarten Affichenummer: 200555 Instelling: Burgemeester en Wethouders Plaats instelling: Den Haag Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1946 Datum activiteit: 28 januari 1946 tot 2 februari 1946 Trefwoorden: Bevrijding, oorlogsschade, Bevolkingsadministratie

Titel: Openbare kennisgeving. Controle van het bevolkingsregister en van de Tweede distributiestamkaarten Affichenummer: 200533 Instelling: Burgemeester en Wethouders Plaats instelling: Den Haag Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1946 Datum activiteit: 11/16 februari 1946 Trefwoorden: Bevrijding, oorlogsschade, Bevolkingsadministratie

Titel: Bekendmaking. De burgemeester van 's-Gravenhage maakt bekend, dat (.) is overgegaan tot onteigening (.) van het puin (.) in Kijkduin Affichenummer: 500271 Instelling: Burgemeester Plaats instelling: Den Haag Vervaardiger: Gemeentedrukkerij Plaats van vervaardiging: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1946 Datum activiteit: 19-02-1946 Trefwoorden: Oorlogsschade

Nederlands-Indië/Japan

Titel: Wanneer door chaos in Nederlandsch-Indië. Affichenummer: 200549 Instelling: Stichting Indië in nood te Den Haag Vervaardiger: Stichting Indië in nood Datum activiteit: 1945 Trefwoorden: Nederlands-Indië, Economisch leven

Titel: De Vliegende Hollander helpt Indië bevrijden Affichenummer: 200445 Plaats instelling: Den Haag

247

Vervaardiger: Smeets; Brand, P. Plaats van vervaardiging: Weert Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 1945 Trefwoorden: Nederlands-Indië, Japan, Krijgsverrichtingen

Titel: Rechten en plichten, Indië rekent op u Affichenummer: 200441 Instelling: Koloniaal Instituut te Amsterdam Plaats instelling: Amsterdam Vervaardiger: Senefelder; Koninklijk Verenigd Koloniaal Instituut Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: mei 1945 tot augustus 1945 Trefwoorden: Nederlands-Indië, kolonialisme

Titel: Korps mariniers : Jonge Nederlanders! In Amerika Affichenummer: 300438 Instelling: Korps Mariniers, aanmeldingsbureau voor oorlogsvrijwilligers Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: mei 1945 tot augustus 1945 Trefwoorden: Japan, Korps Mariniers, Geallieerden, Krijgsverrichtingen

Titel: Korps Mariniers: Jonge Nederlanders! In Amerika. Affichenummer: 200465 Instelling: Korps Mariniers, aanmeldingsbureau voor oorlogsvrijwilligers Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: mei 1945 tot augustus 1945 Trefwoorden: Japan, Korps Mariniers, Geallieerden, Krijgsverrichtingen

Titel: Toont uw belangstelling voor onze mannen ter zee Affichenummer: 200463 Instelling: Comité 'Onze Marine' Plaats instelling: Den Haag en Den Helder Vervaardiger: De Jong & Co Plaats van vervaardiging: Hilversum Jaar van vervaardiging: 1945 Datum activiteit: 20 augustus 1945 Trefwoorden: Marine, Nederlands-Indië, Japan

Titel: D'r uit! Indië móét bevrijd Affichenummer: 200439 Vervaardiger: 'Union', Amsterdam; Broekman, Nico; Brouwer, Cor de Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1945 Trefwoorden: Nederlands-Indië, Japan, Krijgsverrichtingen

Titel: Indië móét bevrijd Affichenummer: 200440 Vervaardiger: Senefelder; Broekman, Nico; Brouwer, Cor de

248

Plaats van vervaardiging: Amsterdam Jaar van vervaardiging: 1945 Trefwoorden: Nederlands-Indië, Japan, Krijgsverrichtingen

Titel: Niwin Aan onze mannen en vrouwen in Indië Affichenummer: 201099 Instelling: Niwin (Nationale Inspanning Welzijnsverzorging Indië) Plaats instelling: Den Haag Jaar van vervaardiging: 1946 Datum activiteit: oktober 1946 Trefwoorden: Nederlands-Indië, Japan, Krijgsverrichtingen

249