Rhifyn 312 - 60c

www.clonc.co.uk - Yn aelod o Fforwm Papurau Bro Ebrill 2013

Papur Bro ardal plwyfi: Cellan, Llanbedr Pont Steffan, Llanbedr Wledig, , Llangybi, Llanllwni, , Llanwnnen, Llanybydder, Llanycrwys ac Uwch Gaeo a Phencarreg

Cadair bren Plant Ambiwlans i Osian am Llanwnnen Awyr yn ei gerdd â’u hoff lyfr elwa Tudalen 2 Tudalen 12 Tudalen 23 Llwyddiant Ieuenctid y Fro

Traws-gwlad y Tair Sir: Merched blwyddyn 5 – Ruth Davies yn dod yn ail. Bechgyn blwyddyn 6, Dewi Hobbs yn dod yn nawfed a thîm bechgyn blwyddyn 6 yn ennill o blith pum deg pump o ysgolion, sef Dewi Hobbs, Iestyn Owens a Rhys Davies. Llongyfarchiadau i’r pedwar Tîm rygbi Ysgol Bro Pedr yn ennill Tarian Pencampwriaeth o Ysgol Bro Pedr. cystadleuaeth rygbi sirol yr Urdd yn yn ddiweddar. Gyda’r tîm yn y llun mae eu hyfforddwyr Mr Thomas a Mr Roderick. Bydd Lluniau’r Eisteddfodau Rhanbarth yn arbennig i Bapur Bro y tîm yn mynd ymlaen i gynrychioli Ceredigion yng Nghystadlaethau Cymru ym Mis Mai. CLONC gan Nia Davies. Tudalennau 13, 14, 25 a 26.

Mererid Davies o Glwb a gafodd ei dewis yn Frenhines Clybiau Ffermwyr Ifanc Ceredigion ar gyfer y flwyddyn nesaf a’i phedair morwyn (o’r Meleri Davies oedd yn fuddugol yn y gystadleuaeth chwith) yw Luned Mair, Llanwenog; Nia Medi Jones, ; Gwawr cyfansoddi darn o gerddoriaeth ar gyfer yr Ŵyl Gysegredig Thomas, Pontsian a Bethan Roberts, Mydroilyn. Y Ffermwr Ifanc a ddewiswyd yw Newydd ac Ianto Jones a ddaeth yn 3ydd - y ddau o Ysgol Arwel Jenkins o Glwb Llanwenog. Bro Pedr. Fleur Snow oedd yn ail o Ysgol Dyffryn Teifi. Eisteddfodau Gŵyl Ddewi

Cynhaliwyd Eisteddfod Ysgol Y Dderi ar Fawrth y 1af i ddathlu Dydd Gŵyl Ddewi, â phob disgybl yn cymryd rhan ac yn cynrychioli’r tai – Teifi, Dulas ac Aeron. Mr Dic Evans oedd ein beirniad gwadd ac fe gafodd ddiwrnod prysur iawn gyda’r amrywiol gystadlaethau canu, llefaru, offerynnol, celf ac ysgrifenedig. Enillydd y gadair oedd Eleri James o Eisteddfod Ysgol Carreg Hirfaen - Enillwyd Cadair CA2 a’r darian am y Flwyddyn 6, ac fe gwaith Saesneg gorau gan Lisa Elan Evans, Cadair CA1 gan Elen Jones a enillwyd y tlws am Chadair newydd i blant blynyddoedd 3 a 4 gan Lowri Fflur Davies. y canwr mwyaf addawol gan Gruffydd Thomas o Flwyddyn 4. Y tŷ buddugol erbyn diwedd y dydd oedd Teifi. Da iawn bawb, a llongyfarchiadau Teifi!

Osian Davies a enillodd Cadair Eisteddfod Ysgol Llanwenog.

Y buddugwyr am ysgrifennu storïau Cymraeg yn Seremoni Cadeirio Eisteddfod Gŵyl Ddewi Ysgol Bro Pedr Rhes flaen (o’r chwith) Blwyddyn 3: 1af - Jodie Evans; 2il - Lisa Jones; 3ydd - Kodi Nisbet. Bl. 6: 1af - Lucy Hill; 2il - Tegan Dunderdale; 3ydd - Bea Casiday. Bl 5: 1af - Elan Jones; 2il - Lauren Hill; 3ydd - Ruth Davies. Bl 4: 1af - Zoe Jarman Davies; 2il - Sioned Davies; 3ydd - Ifan Morgan; Bl 2: 1af - Ffion Davies; 2il - Niah Bouvet; 3ydd - Taidgh Mullins.

Y buddugwyr am ysgrifennu storïau Saesneg yn seremoni Cadeirio Eisteddfod Gŵyl Ddewi Ysgol Bro Pedr Rhes flaen (o’r chwith) Blwyddyn 4: 1af - Al Attala; 2ail - Joseph Gregg; 3ydd - Melanie Miller. Blwyddyn 3: 1af - Austin Thomas; 2ail - Daniel Legg; 3ydd - Luca Assaf. Blwyddyn 5: 1af - Aisvarya Sridar; 2ail - Pheobe Cory Wrighton; Cydradd 3ydd - Aeron Kime a Rosie Nasr Butler. Blwyddyn 6: 1af - Theo Teasdale; 2ail - Jennifer Hoe; 3ydd Rika Zinn. Blwyddyn 2: 1af - Rihanna Moore-Jackson; 2ail Tegan Allan (yn absennol); 3ydd - Kai Moore (yn absennol).

 Ebrill 2013 www.clonc.co.uk Pwy yw pwy? Beth yw beth?

Golygydd: Bwrdd Busnes: Ebrill Elaine Davies, Penynant, Llanwnnen 480526 Cadeirydd Dylan Lewis, Tŷ Cerrig, 422349 Mai Delyth Phillips, Llety Clyd, Stryd Newydd 422992 e-bost: [email protected] e-bost: [email protected] Is-Gadeirydd Marian Morgan, Rhyd-y-felin, Drefach 481855 Ysgrifenyddes Mary Davies, Maesglas, Drefach 480015 Tîm Golygyddol: Elaine Davies, Dylan Lewis, Rhian Lloyd, Trysorydd Nia Davies, Maesglas, Drefach 480015 Marian Morgan a Delyth Phillips e-bost: [email protected]

Dylunydd y mis: Nia Davies, Maesglas, Drefach 480015 Ceidwad y Camera Janet Evans, Haulfryn, Llambed 422856 Swyddog Dosbarthu Eifion Davies, Afallon, Drefach 480590 Ffotograffydd Tim Jones, Llainwen, Llambed 422644 e-bost: [email protected] Argraffwyr Gwasg Aeron, Aberaeron 01545 570573 Teipydd Nia Davies, Maesglas, Drefach 480015 • Mae Clonc yn aelod o Fforwm Papurau Bro Ceredigion. • Gwerthfawrogir gwaith pob gwirfoddolwr a sicrhaodd ymddangosiad y rhifyn hwn o Clonc. Gohebwyr Lleol: Os hoffai eraill ymuno â’r tîm, cysylltwch ag aelod o’r bwrdd busnes. Cellan Alwen Edwards, Awel Teifi 421001 • Sicrhewch newyddion eich ardal chi yn Clonc. Peidiwch â meddwl y bydd rhywun arall yn Cwmann Gwyneth Morgan, Llety’r Dderwen 422922 gwneud. Mae’n rhy hwyr i feio neb os nad yw rhywbeth yn ymddangos yn CLONC. Cwmsychbant Mary Davies, Maesglas, Drefach 480015 • Ewch â’ch newyddion at eich gohebydd lleol, neu ebostio [email protected] Llanwenog/Drefach Mary Davies neu Eifion Davies • Gallwch adael newyddion a lluniau yn Crown Stores, Y Stryd Fawr, Llanbedr Pont Steffan. Ffaldybrenin/Ffarmers Elfyn Davies, Troed y bryn, Ffarmers 01558 650507 • E-bostiwch eich eitemau ar gyfer y dyddiadur i [email protected] • Mae croeso i chi ddefnyddio eich camera eich hun. Defnyddiwn luniau o gamera cyffredin Eiddwen Hatcher, Tafarn Cefnhafod 434238 lliw, a du a gwyn. Ni fyddwn yn dychwelyd lluniau os na fyddwch wedi gwneud cais am hyn Llambed Janet Evans, Haulfryn 422856 ar gefn y llun. Croesawn luniau digidol ar CD, cofbin USB, ac e-bost [email protected] Llanfair Dan ac Aerwen Griffiths, Pengarn 493407 • Sicrhewch fod gennych ganiatad rhieni cyn tynnu llun plant i’w gynnwys yn Clonc. Llangybi a Betws Mair Spate, Tŷ Capel Maesyffynnon 493325 Rhoddir rhifynnau Clonc ar y wefan maes o law. Llanllwni Dewi Davies, Glanafon 480218 • Dyma gyfeiriad gwefan Clonc: www.clonc.co.uk os am fwy o wybodaeth. Llanwnnen Elin Thomas, 1 Teras Sycamor 480239 • Beth am ddilyn Clonc ar: Gweplyfr - www.facebook.com/clonc a Trydar - @Cloncyn • Gofynnwn am dâl o £5.00 am roi “Diolch” yn y papur. Llanybydder Menna Jones, Ceginau Lifestyle 480257 • Gellir tanysgrifio i Clonc am £17.50 yn unig y flwyddyn. Cysylltwch â’r ysgrifenyddes. Pencarreg Lynda Thomas, Dolgwm Uchaf 422270 • Nid yw’r golygydd o reidrwydd yn cytuno ag unrhyw farn yn y papur hwn.

Diolch yn fawr i: Siprys Cyngor Cymuned Llangybi - £50.00 am eu cefnogaeth ariannol tuag at goffrau ‘CLONC’yn llwyddo. newydd cynhyrchu papur bro CLONC. Linda Williams o Lanfair P.G. yn i’w ddysgu o hyd, i fi beth bynnag. Gwerthfawrogwn hyn yn fawr iawn. chwilio am ddarn o farddoniaeth gan Abiah Roderick sef “Prynhawn Dechrau’n gynnar! y Grog”. `Roedd wedi holi a `Roedd y Sadwrn cyn Sul y Gwobrau Eisteddfod Sir Gâr 2014 chwilio yn fanwl ond heb ddim Blodau yn ddiwrnod oer iawn wrth Mae testunau Eisteddfod Sir Gâr bron â chyrraedd pen eu taith drwy’r llwyddiant. O’r diwedd dyma fynd i mi fynd gyda’m priod i osod pwyllgorau yn barod i’w cyflwyno yn Seremoni y Cyhoeddi ar y 29 o at y cyfrifiadur a rhoi enw’r bardd ar blodau ym Mynwent yr Eglwys yn Fehefin eleni yng Nghaerfyrddin. ‘Google’. Beth ymddangosodd ar y Llambed. Tawelwch ym mhobman Mae’n amserol felly ac yn gyfle arbennig i gynnig gwobr ar gyfer un sgrin ond ‘Clonc’. nes i ddau blentyn ymddangos ar ben o’r cystadlaethau a gynhelir yn ystod yr wythnos . Mae nifer fawr wedi Dyma chwilio yn fanwl trwy’r draw y llwybr. Tua chwech oed oedd addunedu gwobrau eisoes gan ei fod yn ffordd hynod effeithiol i godi arian papur bro a ffeindio, dan Gapel yr hynaf a thua pedair oedd y llall. i’r Gronfa Leol oherwydd bod y cyfraniad yn mynd yn erbyn targed ardal Noddfa, adroddiad am wasanaeth Dyma nhw yn chwilio am botiau y rhoddwr, ac mae llawer yn ei ddefnyddio i gofio neu anrhydeddu rhywun a gynhaliwyd yno adeg Y Pasg gwydr gwag a’u torri ar y llwybr. – tybed a oes ganddoch chi diddordeb mewn rhoi gwobr? Mae’n hawdd! llynedd, pan adroddwyd y darn Roeddwn tua hanner can llath i Am ragor o wybodaeth cysylltwch â Swyddfa’r Eisteddfod ar 0845 40 ‘Prynhawn y Grog’. Gwelodd fod ffwrdd, yn rhy bell i fod yn sicr am 90 400, e bostio [email protected] neu ymweld â’r wefan www. enw Janet Evans yn yr adroddiad, ryw y ddau. Dyma roi bloedd ac eisteddfod.org.uk. Cysylltwch cyn diwedd mis Ebrill er mwyn cynnwys y a rhif Janet o dan restr swyddogion fe ddiflannodd y ddau, ond ymhen manylion yn y Rhestr Testunau. Ond peidiwch â phoeni os nad oes modd ‘Clonc’. Dyma Linda yn rhoi galwad munud neu ddwy roedd y ddau yn i chi wneud penderfyniad erbyn hynny; bydd digonedd o gyfle i gynnig ffôn i Janet a dod i ddeall fod y ôl, ac er mwyn dangos nad oedd ofn gwobrau a chodi arian dros y 18 mis nesaf. ddwy ohonynt yn adnabod ei gilydd neb arnynt dyma daflu gwydr yr un yn dda ac â chysylltiad â Llangynog eto cyn diflannu. ger Caerfyrddin ddeugain a phump Teimlais yn hollol ddiymadferth, o flynyddoedd yn ôl. Ond doedden gan ddweud wrthyf fy hun, “Gad nhw heb gael unrhyw gysylltiad â’i nhw’n llonydd neu efallai mai fi gilydd ers hynny. Hanesyn diddorol fydd mewn trwbwl am godi llais iawn Janet, ac o ddiddordeb i holl arnyn nhw”. Diawch `roedd hi’n ddarllenwyr ‘Clonc’. fuddugoliaeth! Y gêm rhwng Cymru a Lloegr Mae cael cymar yn bwysig! sydd gennyf mewn golwg. Ni fu Aderyn sydd gennyf mewn cymaint o glodfori ar y tîm erioed golwg. Ers misoedd bellach mae glei. gennym un Sigl-i-gwt yn yr ardd. Gweithiodd popeth o’u plaid. Cynhaliwyd Noson Wobrwyo Ysgol Bro Pedr nos Fercher diwethaf. Y Gŵr Mae hon wedi fy mhoeni ers tro gan Tyrfa yn llanw’r maes, canu da Gwadd eleni oedd cyn-bennaeth yr ysgol Dylan Wyn. Yn y llun mae - o’r i mi feddwl yn gellweirus am roi ar ein Hanthem Genedlaethol, a chwith- Vaughan Evans, Prif fachgen; Maer a’r Faeres Cyng Kistah a Carol hysbyseb yn rhywle yn gofyn am chwaraewyr oedd yno i ennill. Y Ramaya; Sioned Davies, Dirprwy brif ferch; Rhian Twynog, Cadeirydd y bartner iddi. Mynd i wneud cwpaned papur heddiw yn rhyw synio fod Llywodraethwyr; Dylan Wyn; Daniel Williams, Dirprwy prif fachgen; David o de wrth baratoi ‘Siprys’ ac edrych yr ymwelwyr heb gael chwarae Williams, Pennaeth a Cari Lake, Prif ferch. allan drwy’r ffenest a gweld – ie teg, y refferi ddim yn deall ei waith – dau Sigl-i-gwt, arwydd sicr fod y glei. Mae’n rhaid ffeindio esgus yn Gwanwyn ar y ffordd. Gyda llaw, rhywle. Da iawn Cymru! Nid yw’r golygydd o reidrwydd yn wyddoch chi am enw arall ar yr Pasg hapus i chi, a dim gormod o cytuno â’r farn a adlewyrchir yn aderyn yma - ‘Brith yr wyau siocled. mhob un o erthyglau CLONC. Oged’. Oes, mae na rywbeth Pob hwyl - CLONCYN

www.clonc.co.uk Ebrill 2013  Dyddiadur [email protected] Cellan

EBRILL Graddio 5 – 13 ‘Lap o Gymru’. 6 Cinio Cadeirydd Siambr Fasnach Llanbed yn y Coleg. Tocynnau ar gael gan aelodau’r Siambr. 7 Cyrddau’r Gwanwyn yr Undodiaid yng Nghapel am Bwtîc anrhegion 1.30y.p. a chartref hynafol. 7 Rihyrsal Cymanfa Ganu’r Undodiaid yng Nghapel y Groes. Plant a’r Ieuenctid am 4.00y.p a’r Oedolion am 5y.p. 23 Stryd y Bont, Llanbed 9 Pwyllgor Carnifal Cwmann yn Croesor, Cwmannn 7.30yh. 01570 422359 13 Barbeciw a Adloniant yn Clwb Rygbi Llanybydder i groesawu [email protected] ‘Lap o Gymru’ nôl i Llanybydder. 14 Rihyrsal Cymanfa Ganu’r Bedyddwyr yn Noddfa am 2.00y.p. 14 Rihyrsal Cymanfa Ganu’r Undodiaid yng Nghapel Bwlch-y- fadfa. Plant a’r Ieuenctid am 4.00y.p a’r Oedolion am 5y.p. 14 C.Ff.I Llanllwni yn cynnal taith tractor i ddechrau o T. L. Thomas, Llanllwni am 10.30yb i ddathlu pen-blwydd y clwb yn 70 mlwydd oed. 15 Gala Nofio C.Ff.I. Ceredigion. Llongyfarchiadau i Angharad 15 Côr Corisma - Ymarfer. Watkins, Murmur y Nant, Cellan 17 Bingo Cymdeithas Amaethyddol Llanbed am 7.30 o’r gloch yn y am raddio gydag anrhydedd mewn Clwb Rygbi Llanbed. Nyrsio Oedolion. 19 C.Ff.I Llanllwni yn cynal Tip-It yn y Talardd, Llanllwni i ddechrau am 7.30yh. Priodas Ruddem 20 Cyngerdd Côr Meibion De Cymru gyda’r artistiaid Ina Morgan Yn ystod mis Mawrth dathlodd a Georgina Cornock-Evans yn chwarae’r delyn yn Neuadd Bro Lynn ac Enid Jones, Dolhyfryd eu Fana, Ffarmers. Priodas Ruddem. Dymuniadau gorau 21 Rihyrsal Cymanfa Ganu’r Undodiaid yng Nghapel y Bryn. Plant i chi. a’r Ieuenctid am 4.00y.p a’r Oedolion am 5y.p. 26 Cyngerdd Côr Corisma, Ysgol Bro Pedr Iau, 7.00y.h. Arweinydd: Dylan Lewis. Artistiaid: Côr Corisma a Phlant Ysgolion Lleol. Pris : £10 yn cynnwys gwin a chaws. 27 Diwrnod Chwaraeon C.Ff.I. Ceredigion. Gorsgoch 27 Eisteddfod Gadeiriol Penrhyn-coch ger . Gor-ŵyr 27 Bore Coffi yn Frongelli, Alltyblaca am 10.00y.b. ymlaen. Llongyfarchiadau i Dannie 28 Cymanfa Ganu yr Undodiaid yng Nghapel y Bryn, Cwrtnewydd a Martha Davies, Llaingors ar am 2.00y.p a 5.30y.h. enedigaeth gor-ŵyr cyntaf iddynt. Ganwyd Aron Jac i Carys ei hwyres. MAI 3 Cneifio Llambed yn cynnal noson o Rasys Moch yng Nghlwb Rygbi Llambed am 7.30y.h. Dewch yn llu. 4 Eisteddfod Gadeiriol Capel y Fadfa Manylion gan Emyr ar 01545 590383 neu Enfys ar 01545 590295. 6 Calan Mai Cwrtnewydd. Ras Hwyl a nifer o stondinau eraill. Am Silian fwy o fanylion cysylltwch â’r ysgol ar 01570 434273. 11 C.Ff.I Llanllwni yn cynnal It’s a Knockout a Rhostio Mochyn i Dathlu’r Arian ddathlu pen-blwydd y clwb yn 70 mlwydd oed. Dathlodd Graham ac Owenna Gwasanaethau Coed 12 Cyngerdd Clasurol yn Neuadd Bro Fana, Ffarmers yng nghwmni Uridge, Coedparc eu Priodas Arian Teifi Mrs Perfect, gynt o Pantunos a Mrs Wilson, Cwmann am 3.30y.p. ar ddechrau Ebrill. Iechyd da!! 12 Rihyrsal Cymanfa Ganu’r Bedyddwyr - Bethel Cwm Pedol am 2 Tree Services 14 Pwyllgor Carnifal Cwmann yn Croesor, Cwmann am 7.30yh. 17 Noson Goffi dan nawdd Buddiannau Henoed Llanybydder yn Festri Aberduar am 7.00y.h. Croeso i bawb. 18 It’s a Knockout a Ocsiwn i ddathlu 70 mlwydd oed C.Ff.I Clwb Clonc Pob math o waith ar goed Llanllwni. Torri cloddiau * Plygu cloddiau 19 Cymanfa Ganu’r Bedyddwyr ym Methel Silian am 2.30 a 5.30y.h. Ebrill 2013 Wedi yswirio’n llawn 27 Carnifal a Mabolgampau Cwmann ar gae’r pentref am 12.30y.p. £25 rhif 171 : Dyfynbris am ddim Ras hwyl 5 milltir a rasys plant ar gae Pentref Cwmann am Mrs Hannah Evenden, Coed tân ar werth 3.30y.p. a 4.30y.p. 10 Heol-y-Waun, Capel Dewi, Lyn Davies . 01239 851001 / 07796 682448 MEHEFIN £20 rhif 398 : 7 Noson yng nghwmni Clive Edwarrds yn y Llew Du Llanybydder. Ieuan Roberts, Sefydlwyd 1797 15 Rali C.Ff.I Ceredigion yn Nhalybont. Madryn, Rhodfa Glynhebog, 22 Aduniad Ysgol Pencarreg yn y Llew Du, Llanybydder. Llambed. D. Lloyd a’i Feibion 23 Diwrnod o hwyl ym mharc Llanybydder - Twrnamaint rownderi £15 rhif 387 : i blant a thwrnamaint pel-droed yng ngwisg ffansi i’r oedolion Arwel Rees, Glanrwyth, Pumsaint, (Pwyllgor Pentref Llanybydder). Llys-y-Wawr, Llanllwni. Ffôn: 01558 650209 a 650451, 29 Carnifal Llanybydder (Pwyllgor Pentref Llanybydder). £10 rhif 102 : Ffacs: 01558 650440 Arwyn Davies, GORFFENNAF Pentre, Llanfair Clydogau 13 Mabolgampau Blynyddol Cwrtnewydd. £10 rhif 118 : Masnachwyr coed 13 Côr Corisma - Taith Ddirgel. Emlyn Dudley, a nwyddau adeiladu Glyncoch, Maesycrugiau. a ffensio o bob math AWST £10 rhif 305 : 10 Sioe a Threialon Cŵn Defaid Cwmsychpant. Mrs Irene Jones, Glo caled a glo meddal 17 Sioe Gorsgoch a C.Ff.I. Llanwenog. Penarth, Heol-y-Bryn, Llambed. o’r ansawdd gorau 24 – 26 Eisteddfod Rhys Thomas James, Pantyfedwen, Llambed.  Ebrill 2013 www.clonc.co.uk gan Leah Kersey a Catrin Schröder. Cynhaliwyd Eisteddfod Gylch yr Urdd yn ystod mis Mawrth, llongyfarchiadau mawr i bawb a fu’n cystadlu a diolch o galon i bawb a fu Llanfair wrthi yn helpu gyda’r paratoadau. Dyma’r canlyniadau:- Clodagh Dalton – 2il Llefaru bl. 2 ac iau. Nia Morgans – 1af Unawd bl. 3 a 4, 1af Unawd Cerdd Dant bl. 3 a 4 ac 2il Llefaru bl. 3 a 4. Lois Jones – 2il Cerdd Dant bl. 3 a 4. Hanna Davies – 2il Llefaru bl. 5 a 6, 3ydd Unawd bl 5 a 6, 3ydd Unawd Cerdd Dant bl. 5 a 6. Beca Jenkins – 3ydd Llefaru bl. 5 a 6. Owen Schröder – 1af Llefaru bl. 5 a 6 a 1af Unawd Pres bl. 6 ac iau. Elin Davies – 1af Alaw Werin bl. 6 ac iau a 1af Unawd Cerdd Dant bl. 5 a 6. Elin Davies a Hanna Davies – 3ydd Deuawd. Parti Unsain – 1af. Parti Llefaru – 1af. Cân Actol – 1af. Dyma ganlyniadau Celf a Chrefft yr Urdd: Elan Jenkins – 1af Gwaith Creadigol 2D bl. 2 ac iau. Danny Waterman – 2il Gwaith Creadigol 2D bl. 3 a 4. Ffion Williams – 2il Cyfres o brintiau lliw bl. 3 a 4. Lleucu Rees – 3ydd Print Monocrom bl. 3 a 4. Hanna Davies – 2il Print lliw bl. 5 a 6. Owen Schröder – 3ydd Gwaith lluniadu 2D bl. 5 a 6. Dymunwn pob lwc i Elan pan bydd ei gwaith celf yn cynrychioli Sir Grŵp Cerdded Llanfair Ceredigion yn Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd. Ar brynhawn dydd Sul braf ac oer daeth dau ar bymtheg ynghyd i fynd i Mae Elin Davies wedi bod yng nghlwm gyda chystadleuaeth Cogurdd. gerdded i Gwm Rhaeadr ger Cilycwm, un o drysorau Sir Gaerfyrddin. Roedd Llongyfarchiadau mawr iddi hi gan ddod yn drydydd yn rownd Rhanbarthol y rhaeadrau yn wych i’w gweld a’r dŵr yn yr afon fach mor glir â grisial. Cymru. Cafodd y cyfle i gyfarfod â’r cogydd enwog Dudley Newbury gan Diolch i Colin Adams, Brynheulo am drefnu ac arwain y daith ac i Arwyn, taw ef oedd yn beirniadu. Pentre, Katy, Pandy a Julian, Fach Ddu am ddefnyddio eu moduron i’n cludo Ar yr wythfed o Chwefror daeth pawb â’u hoff lyfr i’r ysgol. Aeth pawb ni yno. Pleser mawr oedd cael gorffen y daith yn Nhafarn y Neuadd Fawr o’r adran iau i lawr i’r ystafell gyfrifiaduron ac yna ysgrifennu crynodeb o’u yng Nghilycwm lle cawsom groeso cynnes a diod twym ac oer i’n twymo hoff lyfr. Gwnaethom dudalen wybodaeth am yr awdur a pham yr oeddem yn neu dorri ein syched fel roedd angen. Mae pawb yn edrych ymlaen i’r daith hoffi’r llyfr. Adroddiad gan Hanna Davies a Caitlin Gibbons. nesaf. Daeth henoed plwyf Llanwenog i’n hysgol ni. Roedden ni wedi paratoi gwledd iddyn nhw. Gwelon nhw y gân actol, parti unsain, parti llefaru, canu Sefydliad y Merched iddi dorri ei braich mewn dau fan. unigol a llefaru unigol. Roedd pob un ohonynt yn ddiolchgar dros ben. Dathlwyd Dydd Gŵyl Ddewi Mae ganddi nawr fraich binc hyfryd Roedd y plant i gyd wedi mwynhau eu diddori ac roedd yr henoed yn wên o yn ein pentref trwy gynnal cawl a gyda phawb o’i ffrindiau wedi ei glust o glust. Adroddiad gan Liberty Watermam a Jenna Wilson chwist. Daeth nifer dda ynghyd, harwyddo. Gobeithio y bydd y fraich Cynhaliwyd Cystadleuath Trawsgwlad Cylch Llambed ar gae criced digon i gynnal saith bwrdd ac wedi gwella’n llwyr yn fuan. Llambed. Fel ysgol fechan rydym wedi cael tipyn o lwyddiant. Dyma’r enillwyr y noson oedd Eleri Davies, canlyniadau Alaw Jones 3ydd, Lisa Jenkins 4ydd, Lois Jones 6ed, Caitlin Pentre a Ieuan Thomas, Y Felin. Bowlio Gibbons 13eg, Carwyn Davies 10fed, Catrin Schröder 9fed, Beca Jenkins Roedd y noson yng ngofal dwylo Cafodd grŵp o fowlwyr brwd o 12fed, Hanna Davies 14eg, Madeleine Smith 9fed, Elin Davies 15fed, Arwel medrus Gwyneth Jones, Noyadd. Lanfair wahoddiad gan rai o aelodau Williams 15fed, Zachary Wore 14eg, Owain Jones 10fed a Owen Schröder Diolch i Eleanor, Nantymedd am ei Clwb Bowlio Llanbed i ymuno â 15fed. Mae gan yr ysgol 7 disygbl yn mynd trwyddo i’r rownd nesaf yn gwaith yn paratoi cawl blasus ac i nhw nos Sadwrn, Mawrth 23ain i . Felly pob lwc i’r disgyblion yma! Adroddiad gan Beca Jenkins, bawb a ddaeth â phwdin i’w rannu. chwarae gemau cymdeithasol. Mi Ffion Williams a Carwyn Davies. Cafwyd noson hwylus dros ben. aeth wyth o chwaraewyr o’r pentref Cynhaliwyd y gystadleuaeth hoci yn ysgol Bro Pedr. Cyrhaeddon ni’n i lawr a bu’r noson yn llwyddiant barod i gystadlu ac yn llawn cyffro. Roedd y gêm cyntaf yn erbyn ysgol Cydymdeimlad mawr. Er bod Llanfair â llai o gynradd Pontsian. Cawson ni ddechrau da yn ennill o 5 gôl i 0. Yr yr ail gêm Trist iawn oedd clywed am brofiad, cafwyd sawl gêm ddiddorol roedd wedi ennill 2 a Chwrtnewydd 1. Yn y trydydd gêm roedden farwolaeth annisgwyl Geraldine ac yn ystod y noson roedd yn ni yn erbyn Penrhyncoch. Yn anffodus fe wnaethom golli 2 i 1. Ond cafwyd Maher, Bro Clywedog. amlwg fod pob un wedi gwella eu bore da o gystadlu. Adroddiad gan Arwel Williams a Zachary Wroe Estynnwn ein cydymdeimlad gêm. Noson hwylus dros ben ac yn Daeth heddwas mewn i weld plant yr ysgol gyfan. Ei enw oedd Simon dwys â’r plant a’r teulu oll. Daeth gyfle i gymdeithasu gyda chwmni Griffiths. Roedd e’n siarad am bobl sy’n ein helpu ni. Roedden ni wedi y newydd trist hefyd am farwolaeth da mewn lle gwahanol. Gobeithio cael llawer o wybodaeth a gwnaethom lawer o weithgareddau. Un o’r Gwynfor Jones, gynt o Bwlchgwynt y bydd cyfle eto i wneud rhywbeth gweithgareddau oedd ymarfer ffonio 999 ar ffôn symudol. a oedd yn byw yn Brill yn Lloegr tebyg yn y dyfodol. Adroddiad gan Nia Morgans,Lisa Jenkins a Nathaniel Wroe ers blynyddoedd lawer. Estynnwn Aeth disgybl o’r ysgol sef Macy Symmonds i Ysgol Uwchradd Aberaeron ein cydymdeimlad â Ronnie, Mair a Beth sydd nesaf? am y dydd fel rhan o’r broses bontio rhwng ysgolion uwchradd ac ysgolion Caradog a’r teulu. Ebrill 20fed - Noson Cwis. Mai cynradd. Roedd hi wedi mwynhau y profiad yn fawr iawn. Adroddiad gan 10fed - Helfa Drysor. Mai 19eg Lois Jones ac Alaw Jones. Gwellhad Buan - Cyngerdd Côr Cwmann yn yr Cynhaliwyd ein Pigion Pasg yn neuadd yr ysgol. Braf oedd gweld y plant Cafodd Sara, merch fach ieuengaf Eglwys. Mehefin 21/22ain - Gŵyl yn rhoi o’u gorau unwaith eto. Cafwyd cwpaned o de a chacen siocled a oedd Gareth a Dilys, Nantymedd Gwrw a Barbeciw. Gorffennaf 20fed wedi cael eu paratoi gyda’r plant. ddamwain yn yr ysgol yn achosi - Fete Blynyddol. Cafodd pawb gyfle i gymdeithas a chael clonc ar ddiwedd y noson. Cafwyd ymweliad gan PCSO Eleri Morgan a Helen Evans i’r ysgol. Cafodd Cwrtnewydd y plant gyfle i gael sgwrs ac ymweld â’r Diolch Gobeithio y byddwch eich dau ar fan heddlu ar iard yr ysgol. Buon nhw yn Dymuna Gareth Lloyd, Ucheldir wellhad yn fuan. trafod diogelwch ar y ffyrdd a dioglewch ddiolch i bawb am y consyrn yn ystod gwyliau’r Pasg. a ddangoswyd tuag ato adeg Ysgol Cwrtnewydd ei anhwylder yn ddiweddar. Yn ystod tymor y Gwanwyn Cylch Ti a fi Cwrtnewydd Gwerthfawrogir y cyfan oll. aeth yr ysgol i gartref yr henoed Bu ’na gyffro mawr yn sied y Alltymynydd yn Llanybydder. defaid ar fferm Blaenhirbant yn Gwellhad Buan Buon ni yn canu amrywiaeth o ddiweddar pan fu plant Cylch Ti a Fi Cwrtnewydd yn ymweld. Gyda phawb Bu Mrs Dilys Davies, Clarence ganeuon yn cynnwys eitemau’r wedi eu gwisgo’n gynnes roedd y plant wrth eu bodd yn gweld yr ŵyn bach. yn derbyn triniaeth yn Ysbyty Urdd. Hefyd fe wnaethom lefaru. A do wir i chi, gwelsom oen bach yn cael ei eni – roedd wynebau’r plant Glangwili yn dilyn anffawd adref yn Roedd pawb wedi mwynhau a braf bach yn werth eu gweld! Hoffwn ddiolch i Dewi a Sian am y prynhawn braf ddiweddar. oedd gweld gwên ar wynebau’r hen a gawsom ar eu fferm. Hefyd bu Carwyn Davies, bobl. Roedd pawb yn ddiolchgar am Fe wnaeth y plant fwynhau mas draw wrth iddynt chwilio am wyau Pasg o Coedlannau Fach hefyd yn Ysbyty y lluniaeth ysgafn. Cawson ni hwyl amgylch yr ysgol; roedd gwên fawr ar wyneb pob plentyn. Glangwili yn derbyn triniaeth ar yn canu a diolch i’r hen bobl am ein Dymuna’r Cylch ddiolch o galon eleni eto i Bwyllgor Mabolgampau ddechrau gwyliau’r ysgol. gwahodd ni i’w cartref. Adroddiad Cwrtnewydd am eu rhodd hael.

www.clonc.co.uk Ebrill 2013  Cwmann

PLANHIGFA GRANNELL NURSERY Capel y Groes, Llanwnnen SA48 7LE 01570 434548 www.grannell-nursery.co.uk Rhai o ddisgyblion Ysgol Carreg Hirfaen yn eu coch ar gyfer Diwrnod y Trwynau Coch. Planhigion llysiau, lluosflwydd, blodau’r haf a’r gaeaf, perlysiau, Diolch Ysgol Carreg Hirfaen Ffarmers ar Fawrth 1af. Agos iawn coed ffrwythau a mwy! Hoffai Beca Creamer, Brooklands Cafodd disgyblion blynyddoedd oedd y cystadlu ond Teifi a gipiodd Dydd Mawrth i Ddydd Sadwrn ddiolch o galon i bawb am yr holl 5 a 6 y cyfle i gymryd rhan mewn tlws y tŷ gorau ar ddiwedd y dydd. 10yb ~ 5yp gardiau, anrhegion a dymuniadau gweithdy drama gyda chwmni Arad Enillwyd Cadair CA2 a’r darian am Dydd Sul 10yb ~ 4yp da a dderbyniodd ar achlysur ei Goch a gyflwynwyd yn Neuadd Sant y gwaith Saesneg gorau gan Lisa Ar gau Dydd Llun heblaw Gŵyl y Banc phen-blwydd yn ddeunaw oed yn Iago, Cwmann ym mis Chwefror. Elan Evans, Cadair CA1 gan Elen ddiweddar. Thema’r gweithdy oedd ‘Gwneud Jones a Chadair newydd i blant eich gorau a pheidio rhoi fyny.’ blynyddoedd 3 a 4 gan Lowri Fflur Côr Meibion Cwmann a’r Cylch Cynhaliwyd Traws-gwlad Cylch Davies. Enillwyr yr unigolion â’r Nos Sadwrn Mawrth 9fed Llambed ar Fawrth 15fed a braf pwyntiau uchaf oedd Mali Jones cynhaliwyd cinio blynyddol y oedd gweld bron pob plentyn yng yn CA2 ac Elen Jones yn y Cyfnod côr yn y Grannell, Llanwnnen nghyfnod allweddol 2 yn cymryd Sylfaen. Llongyfarchiadau mawr i yng nghwmni y llywydd Mr Alun rhan a chynrychioli’r ysgol. Enillodd bawb. Williams a’i wraig. Yn dilyn gras yr ysgol bump o’r wyth ras, felly Bu plant yr ysgol yn cystadlu gan y Parchedig Aled Williams, llongyfarchiadau mawr iddynt. yng nghystadleuaeth Celf yr Urdd mwynhawyd y wledd gan tua Dyma’r canlyniadau. a chafwyd llwyddiant gyda gwaith 12 thrigain o’r aelodau a’u gwragedd. Bechgyn blwyddyn 3 - Sion Aled argraffu blwyddyn 2. Cafodd Rory Ar ôl y bwyd soniodd y cadeirydd, – 1af; Iestyn Plant 7fed. Blyth y wobr gynta, Abi Guest yr Mr Cyril Davies, bod y noson hon Merched blwyddyn 3 - Seren ail wobr ac Osian Kersey y drydydd yn rhoi cyfle i ddiolch i ddau aelod James -1af; Mali Jones – 2il; wobr. Hefyd llongyfarchiadau i am wasanaeth hir ac arbennig iawn Bechgyn blwyddyn 4 - Dafydd Sion Harrhy am ddod yn gyntaf am i’r côr, sef Mr Arthur Roderick a Jones – 4ydd; Scott Griffiths – 7fed. brint monocrom. Bydd gwaith Rory Mr Eric Williams. Dywedodd bod Merched blwyddyn 4 - Lowri Fflur a Sion yn awr yn mynd ymlaen i’r y ddau yn aelodau gwreiddiol o’r Davies – 7fed; Gwennan Rowcliffe- Genedlaethol. Dymunwn bob lwc côr pan gafodd ei ffurfio yn 1964 10fed. iddyn nhw. ac maen nhw wedi bod mewn Bechgyn blwyddyn 5 - Daniel Ifan Prysur hefyd oedd ein disgyblion gwahanol swyddi dros gyfnod Jones – 1af; Llywelyn James – 3ydd; yn Eisteddfod yr Urdd cylch maith. Roedd y ddau wedi rhoi’r Tomos Morgans – 10fed. Llambed. Enillodd y parti unsain, gorau i’w swyddi yn y cyfarfod Merched blwyddyn 5 - Beca Mai daeth y côr yn ail, y parti llefaru yn blynyddol ym mis Ionawr, Arthur Roberts – 1af; Lowri Aur Davies drydydd a’r grŵp dawnsio disgo fel cadeirydd dros y 30 mlynedd – 4ydd; Elin Williams – 7fed. yn bedwerydd. Cawsom lwyddiant diwethaf ac Eric fel ysgrifennydd Merched blwyddyn 6 - Chelsea gyda’r unigolion hefyd gyda Beca dros y 23 mlynedd diwethaf. I Jenkins – 1af; Chloe Jones – 4ydd; Ann Jones yn gyntaf yn y canu i ddangos gwerthfawrogiad y côr Shannon Jones – 10fed. blant blwyddyn 5 a 6 a Bea Blyth yn am eu gwaith diflino cyflwynwyd Pob lwc i bawb wrth iddynt fynd gyntaf yn y chwythbrennau. Pob lwc iddynt darianau a penillion personol ymlaen i gynrychioli cylch Llanbed i’r parti unsain, Bea Blyth a Beca wedi eu fframio – y geiriau gan Mr yn y sir ddechrau mis Mai. Ann Jones yn Eisteddfod Sir yr Urdd Aeron Davies, Felinfach, cyn aelod Cafodd yr ysgol lwyddiant ym Mhont-rhyd-fendigaid ddiwedd o’r côr. Darllenwyd y penillion arbennig yng nghystadleuaeth y mis. gan Mr Ken Lewis yr is-gadeirydd. Traws-gwlad Dyfed yn ystod y mis. Roedd hi’n ddiwrnod trwyn coch Rhoddwyd blodau i’r ddwy wraig Daeth Beca Mai Roberts yn (Comic Relief) ddydd Gwener y a rhoddion i Mrs Elonwy Davies, bedwerydd yn ras Bl 5 a Daniel Ifan 15fed o fis Mawrth. Gwisgodd y yr arweinyddes, ac i Miss Elonwy yn nawfed yn ei ras ef. disgyblion a’r staff ddillad coch Pugh, y gyfeilyddes. Llongyfarchiadau i’r canlynol am i’r ysgol a chodwyd cyfanswm o Yn dilyn cafwyd cwis wedi ei redeg yn wych yn y tywydd garw: £200. Bydd yr arian yn mynd at baratoi gan Mr Rob Phillips, yr Sion Aled, Mali Jones, Dafydd Apêl Elain- achos haeddiannol iawn ysgrifennydd a Mr Rhys Bebb Jones, Gwennan Rowcliffe, Scott sydd wedi codi arian tuag at nifer Jones, ond ’roedd pawb wedi bwyta Griffiths, Lowri Aur, Chelsea o elusennau ac achosion megis gormod i wneud cyfiawnder â’r Jenkins a Naomi Howell. Ambiwlans Awyr Cymru, Tŷ Hafan dasg! Daeth y noson i ben gyda Bu plant yr ysgol yn brysur a Ward Angharad, Ysbyty Bronglais. thipyn o ganu – beth arall byddech iawn yn cystadlu yn yr Eisteddfod Diolch i bawb a gefnogodd. yn ei ddisgwyl gan gôr! yn ystod y mis. Cafwyd cystadlu Hoffwn ddiolch i Meinir Evans am brwd yn ein heisteddfod ysgol a ddod atom i’n Clwb Urdd i rannu ei gynhaliwyd yn neuadd Bro Fana phrofiadau am deithio’r byd. Braf

 Ebrill 2013 www.clonc.co.uk Gweithdy Llechi Cymreig, Enwau Tai, Dillad, Llyfrau, Cds, Dvds, Anrhegion, Oriel a Cwmann Gwasanaeth fframio lluniau ayb oedd cael gweld yr holl luniau a cynnal noson o ganu, gwin a chaws Hathren, Cwmann, 83; 2. Miss chlywed am yr holl straeon. yn Ysgol Bro Pedr Iau am 7 yr hwyr. Rhian Lloyd, Hafod, Cwmann, Derbyniodd ddisgyblion y Bydd yr elw’n mynd at Ymchwil y 152; 3. Alan Morgan, Haulfryn, Sianti Cyfnod Sylfaen blac arian am Galon a Chôr Corisma. Arweinydd Cwmann, 19; 4. Miss Carol Powell, Uned 2 Monumental Works, frwsio dannedd yn yr ysgol dan y noson bydd Dylan Lewis, a’r , Cwmann, 142; 5. Mr & Stryd y Fro, Aberaeron Gynllun Gwên Sir Gaerfyrddin. artistiaid fydd Côr Corisma a phlant Mrs Wynford Edwards, Ddeunant, gyferbyn a Banc y Natwest Llongyfarchiadau i bob un ohonoch ysgolion lleol. Cwmann, 173; 6. Aneurin Davies, a chofiwch barhau i frwsio eich Pris y tocyn yw £7. Archebwch Tŷ Capel, Parcyrhos, 188; 7. 01545 571510 dannedd. eich tocyn yn gynnar oddi wrth Mr Eifion Davies, Four Winds, Cynhaliwyd noson Gymreig aelodau’r Côr rhag ofn i chi gael Cwmann., 35; 8. Mrs Gwen Jones, www.sianti.org hyfryd ym mis Mawrth yn Neuadd eich siomi! Gelliddewi Uchaf, Cwmann, 89; Cwmann yng nghwmni plant yr 9. Donald a Helen Thomas, Ty ysgol ac Erwyd Howells. Cawsom Diolch Hathren, Cwmann, 43; 10. Dafydd gawl blasus gan Joan, eitemau wrth Dymuna Glesni a’r teulu, 1 Lewis, Pantmeiniog, Cwmann, 194. blant yr ysgol a llawer o hwyl a sbri Heol Hathren ddiolch o galon am yn dawnsio yn y twmpath. Diolch i bob arwydd o cydymdeimlad a Sefydliad y Merched bwyllgor rhieni ac athrawon yr ysgol charedigrwydd ddangoswyd tuag Croesawodd Morfudd Slaymaker, am drefnu noson lwyddiannus tu atynt wedi colli mam a mam-gu y Llywydd, bawb i gyfarfod mis hwnt ac i holl rieni’r ysgol a fu yn annwyl yn ddiweddar. Diolch yn Mawrth i ddathlu Gŵyl Ddewi yn helpu gyda’r paratoi. fawr. y Ganolfan. Cafwyd adloniant gan Heol Caerfyrddin Bu tîm rygbi hŷn yr ysgol yn Dymuna Joan Davies, 38 Heol Elan Jones o Gwmann a fu’n canu Llanybydder cymryd rhan yng nghystadleuaeth Hathren ddiolch am y blodau, a llefaru. Yn anffodus, methodd Sir Gaerfyrddin rygbi Ceredigion ddechrau’r mis. cardiau a’r galwadau ffôn a Ella Evans ddod oherwydd salwch. Roedd deg chwaraewr o flynyddoedd dderbyniodd ar farwolaeth ei brawd Diolchodd Gwen Jones i Elan am ein 5 a 6 yn y garfan, saith ohonynt yn David yn Lerpwl. diddanu mor hyfryd a chyfeiriodd at chwarae mewn gêm gystadleuol ei dawn arbennig gan ddymuno pob gorfforol am y tro cyntaf. Roedd Penblwyddi Arbennig lwc iddi yn y dyfodol. Estynnodd dwy o’r garfan yn ferched hefyd. Dathlodd Eric Williams, Y Fedw ddiolch hefyd i Llinos, mam Elan a Gorffennodd Carreg Hirfaen yn ei ben-blwydd arbennig yn 80 oed. fu yn ei chyflwyno ac hefyd i Carys drydydd yn ein grŵp. Hefyd, Mattie Williams, Ddeunant Lewis a oedd yn cyfeilio. Ar ôl yr Ruth Thomas Bu heddwas yn yr ysgol yn Hall yn 70 oed ac yna Beca adloniant cafwyd cawl, tarten afalau ddiweddar yn siarad â disgyblion y Creamer, Brooklands yn 18 oed. a phwdin reis wedi eu harlwyo gan a’i Chwmni Cyfnod Sylfaen am ddiogelwch. Llongyfarchiadau a gobeithio eich Sirian Davies, Cegin Coedlannau. Cyfreithwyr Bu disgyblion Blwyddyn 5 a 6 bod wedi mwynhau eich diwrnodau Dilynwyd hynny gan gwpaned o de, Adeiladau’r Llywodraeth, yn treulio cyfnodau wythnosol yn arbennig. pice bach a bara brith. Diolchodd Heol Pontfaen, Llambed Ysgol Gyfun Bro Pedr fel rhan o’u Morfudd i Sirian ac i Gwyneth Ffon: 423300 Ffacs: 423223 gwaith thema ar Her F1. Buont Cydymdeimlo am drefnu’r noson. Enillwyd y [email protected] yn cynnal ymchwiliadau gyda’r Estynnwn ein cydymdeimlad â raffl gan Irene Price, Gwyneth Adran Wyddoniaeth ac yn treulio theuluoedd Mrs Eirwen Davies, Morgan, Morfudd Slaymaker, yn cynnig pob gwasanaeth amser yn yr Adran Dechnoleg yn Ffawydd a fu farw yn ddiweddar. Helena Gregson, Glesni Thomas a cyfreithiol cynllunio a chreu eitemau gwahanol June James. Cafwyd cyfarfod byr Apwyntiadau hwyr neu yn eich trwy ddefnyddio ‘lazer cutters’ Clwb 125 Mis Mawrth Neuadd am fusnes y gangen a dymunodd cartref meddalwedd Cad Cam, ‘textile Sant Iago Morfudd wellhad buan i Brenda printers’ a’r ‘milling machine’. 1. Mrs Lena Williams, 39 Heol Morgan. Elwodd y plant yn fawr iawn o’r Hathren, Cwmann, 22; 2. Mrs Eleri Ras Hwyl Carnifal Cwmann profiad gan gynhyrchu gwaith Davies, 13 Heol Hathren, Cwmann, Eryl Jones Cyf penigamp. 68; Mr & Mrs Brewnand, Pant-un- Dydd Llun Mai 27ain 2013 Erbyn i chi ddarllen Clonc bydd nos, Cellan, 101; 4. Miss Angharad disgyblion Cyfnod Allweddol 2 wedi Price, Brynderi, Cwmann, 33; 5. Mrs Ras y plant 3.30y.p.: Cynradd bod ar ymweliad preswyl i wersyll Elizabeth Warmington, Falkland, - 800m ac uwchradd lan i yr Urdd, Caerdydd. Cewch glywed Bryn Rd, Llambed, 85; 6. Stephanie 15oed – 1500m yr hanes yn y rhifyn nesaf. James, 15 Bro Llan, Llanwnnen, 141; 7. Mr Bernard Hardy, Cwrt Ras yr oedolion 4.30y.p : Côr Corisma Deri, Cwmann, 69; 8. Mrs Rosa 5 milltir Bu mis Mawrth yn fis prysur Lloyd, 8 Heol Hathren, Cwmann, iawn i Gôr Corisma. Ddechrau’r 92; 9. Mr Stanley Evans, Coed y Cyfraniadau tuag at mis, buom ym Myddfai, ardal Waun, Parc-y-rhos, Cwmann, 107. “RUNNING WITH NANCY” sy’n gyfoethog o ran chwedlau a Clwb 225 Mis Mawrth CYSTIC FYBROSIS hanes, yn diddanu mewn noson 1. Carwyn Lewis, 18 Heol gymdeithasol o Gawl a Chân. Roedd hi’n bleser cael perfformio mewn canolfan gymdeithasol newydd. Cafwyd noson hwyliog iawn mewn cymuned weithgar a chroesawgar. Yn hwyrach yn y mis, buom yn diddanu’n agosach adref yng Ngŵyl Gerddoriaeth Gysegredig y Byd yn Neuadd Fictoria, Llambed. Roedd hi’n noson amrywiol iawn gyda Bwyd cartref ardderchog nos Iau, Gwener a Sadwrn, phawb yn perfformio ac yn dathlu Prydiau mewn basged ar gael bob nos. cerddoriaeth yn eu ffyrdd unigryw Cwrw traddodiadol. Croeso i awyrgylch Gymreig eu hunain. Bydd y noson yn aros yn gan Berian a Beverley Wilkins a’u merched. ein cof am sbel. Cerddwyr Cwmann o dan arweiniad Phillip Lodwick a fu’n codi arian i Ar 26 Ebrill 2013, byddwn yn Sefydliad Aren Cymru.

www.clonc.co.uk Ebrill 2013  Colofn y C.Ff.I.

Dyma ein rhifyn cyntaf ni’n dau fel Aelod Hŷn ac Aelod Iau newydd ymlaen. CFfI Ceredigion – ni yw Gwennan a Carwyn y ddau ohonom yn aelodau Cymanfa’r Frenhines a’r Ffermwr Ifanc o Glwb Llanwenog ac ryn ni’n dau yn edrych ymlaen at y flwyddyn Yng Nghapel Glynarthen ar y 10fed o fis Mawrth cynhaliwyd sydd i ddod! Os gallwn ni fod o unrhyw gymorth i unrhyw aelod neu Cymanfa Llion a Gwennan a’r morwynion dan arweiniad Ellen glwb yn ystod y flwyddyn, wedyn rhowch wbod! Diolch i Mererid a Angharad Jones a Rhian Evans wrth yr organ. Daeth dros 200 o Cennydd am sicrhau bod newyddion ein sir yn cael ei weld yn fisol gantorion ynghyd i fwynhau noson hamddenol o ganu a diolch i GFfI drwy gyfrwng y papurau bro. a Llanwenog am eu heitemau ac i’r morwynion am eu darlleniadau. Cafwyd gwledd wedi’r canu yn y festri a diolch i fenywod Gwledd o Adloniant y Capel am weini’r bwyd a’r te. Casglwyd swm anrhydeddus iawn o Cynhaliwyd penwythnos gwych adeg ffeinal y Ddrama Gymraeg dros £800.00 tuag at Tîm Ymateb Aciwt Ceredigion. Diolch i bawb am a Saesneg yn Theatr y Grand, Abertawe ar yr 2il a’r 3ydd o fis eu cefnogaeth. Mawrth. Cafwyd perfformiad gwych gan fuddugwyr ein sir ni sef CFFI Llanddewi Brefi gyda’u cynhyrchiad cofiadwy o ‘Nyth Cacwn’ Siarad Cyhoeddus Cymraeg a Saesneg Cymru -llongyfarchiadau calonnog ar ddod yn gydradd 2il ar lefel Cymru. Pob dymuniad da i holl aelodau CFFI Ceredigion! Mi fydd y Llongyfarchiadau mawr i GFfI Llanwenog ar ddod yn 3ydd gyda’i sgets canlyniadau yn rhifyn mis nesa. bachog ‘Y Safle Bws’ yn y gystadleuaeth newydd ‘Amser i Serennu’. Yn ystod y penwythnos hefyd cynhaliwyd cyfweliadau Aelod Hŷn ac Clwb 200 Iau CFfI Cymru a llongyfarchiadau i Gwennan ar gipio teitl yr Aelod Mis Chwefror: 1af CFfI Felinfach, 2il CFfI Bryngwyn, 3ydd CFfI Hŷn – mi fydd hi nawr yn cynrychioli Cymru ar y lefel genedlaethol yn Talybont Blackpool ddechrau mis Mai. Penwythnos cofiadwy i’r Sir! Mis Mawrth: 1af Dai a Gwen Gwarffynnon, 2il – Adrian Coulbourne Anor , 3ydd – Mrs H.M Davies Maesronw Bangor Teifi Dawns Dewis Swyddogion Llandysul. Nos Iau y 7fed o fis Mawrth cynhaliwyd cyfweliadau ar gyfer dewis y Frenhines, Ffermwr Ifanc a’r Morwynion newydd ar gyfer 2013- Digwyddiadur 2014. Roedd y beirniaid wedi eu syfrdanu gan allu ac ymrwymiad yr Ebrill 10fed – Cyfarfod cyntaf Is-bwyllgor Eisteddfod CFfI Cymru ymgeiswyr i’r mudiad. Mae’n amlwg fod gan y Sir aelodau brwdfrydig Ceredigion 7.30pm Tafarn y Vale, sy’n gweithio’n galed ac yn mwynhau eu hunain! Ar y nos Wener Ebrill 10fed – Noson Hyfforddi Barnu Ŵyn Tew – (Lleoliad i’w cynhaliwyd y ddawns yng Ngwesty Tŷ Glyn, gyda Paul Gadarnhau) Dark yn ein diddanu – llongyfarchiadau mawr i Mererid Davies y Ebrill 12fed – Tafarn y Mis – Peint a Chwis yn y Talbot, Frenhines o GFfI Pontsian, Arwel Jenkins y Ffermwr Ifanc o GFfI Ebrill 13eg – Cerdded mynydd Pumlumon gyda Chadeirydd CFfI Llanwenog ac i’r morwynion Luned Mair Llanwenog, Gwawr Thomas Cymru, Gwenno Griffith, yn rhan o’i sialens i gasglu arian ar gyfer Pontsian, Nia Medi Jones Llanddewi Brefi a Bethan Fflur Roberts Ymchwil y Galon; yn dechrau am 10.30yb o . Mydroilyn. Edrychwn ymlaen i’ch gweld ar lwyfan Rali Talybont Ebrill 15fed – Gala Nofio’r Sir – Pwll Nofio Aberaeron ar y 15fed o fis Mehefin. Cyn y Rali mi fyddwn yn cynnal ‘Fforwm Ebrill 17eg – Pwyllgor Gwaith y Sir y Swyddogion’ lle bydd y swyddogion presennol yn trosglwyddo’r Ebrill 20fed – Diwrnod Maes CFfI Cymru Rhuthun awenau, yn trafod dyheadau ac yn rhannu profiadau’r flwyddyn a fu Ebrill 27ain – Chwaraeon y Sir – Campws Ysgol Bro Pedr, Llanbedr er mwyn sicrhau ein bod yn weithredol yn ein swyddi ac yn symud Pont Steffan

Newidiadau’r Gwanwyn O 22 Ebrill bydd newidiadau i’n hamserlen

Stwnsh Gyda hanner awr R a R Mae’r ddrama sebon ychwanegol o Stwnsh boblogaidd, Rownd a 5.00 bydd mwy fyth o raglenni 7.30 Rownd yn symud i slot Llun – gwych i bobl ifanc bob Mawrth hwyrach yn yr amserlen Gwener diwrnod ar S4C. a Iau \Q\VWRG\UZ\WKQRV&\ĆH felly i’r holl deulu fwynhau helyntion diweddaraf trigolion y pentref.

Heno Bydd rhaglen awr o Heno Newyddion Mae golwg, ffurf ac amser ddwywaith yr wythnos, 9 newydd i Newyddion 7.00 ar nos Lun a nos Wener S4C. Bydd bwletinau Llun – er mwyn dod a mwy 9.00 cyson yn ystod y dydd Gwener o gymysgedd difyr a Llun – a’r brif raglen am 9. hanesion o bob cwr o Gwener Bydd Newyddion 9 yn Gymru i’r sgrin. wasanaeth cynhwysfawr sy’n adrodd y newyddion sy’n bwysig i ni yng Nghymru - yn lleol, yn genedlaethol, a’r tu hwnt.

&RąZFKHLQKRIąQLDU)DFHERRNQHX¦QGLO\QQLDU7ZLWWHUHUPZ\Q Mae croeso i chi cysylltu â Gwifren Gwylwyr S4C i leisio eich barn derbyn y wybodaeth ddiweddaraf am ein rhaglenni, i weld clipiau am ein rhaglenni. rhagolwg a manylion am ddigwyddiadau. 0870 600 4141 IDFHERRNFRPVFFRXN QLGG\ODLJDOZDGJRVWLRPZ\QDF\IXQXGROLQHOO%7  @S4C JZLIUHQ#VFFRXN

 Ebrill 2013 www.clonc.co.uk Drefach a Llanwenog

ARNOLD DAVIES VINCENT EVANS CYFREITHWYR

Disgyblion Ysgol Llanwenog yn gwisgo dillad coch ar gyfer Diwrnod y Trwynau Coch. Ysgol Llanwenog sialens a daeth cynnyrch gwreiddiol Mrs Barbara Davies yn bresennol i Cynhaliwyd Eisteddfod flynyddol a safonol i law. Daeth llwyddiant lofnodi ei llyfr ‘Faciwi’. Symudodd Ysgol Llanwenog ar Fawrth y sirol i Chloe Marie Jones yn yr adran Barbara i fyw yn yr ardal o Lerpwl cyntaf. Bu’r plant yn brysur iawn collage a lluniadu lle enillodd y nol yn 1941 a bu’n dysgu yn ysgol drwy’r prynhawn yn cystadlu’n wobr gyntaf ac mae ei gwaith wedi Llanwenog am dros naw mlynedd frwd. Cafwyd cystadlaethau megis mynd ymlaen nawr i’r gystadleuaeth cyn mynd yn athrawes i ysgol llefaru, canu, canu offeryn, partïon genedlaethol yng Nghrymych. Llandysul. Croeso i bawb ddod amrywiol ac eitem ysgafnach ei Bu plant y Cyfnod Sylfaen yn draw i’r ysgol ar y noson uchod. naws, sef cystadleuaeth dweud ymweld ag Eglwys Santes Gwenog Cewch gyfle i glywed rhai eitemau jôcs. Uchafbwynt yr Eisteddfod fel rhan o’u hastudiaethau. Daeth gan y plant a chyfle i gael paned a oedd seremoni cadeirio’r bardd Ficer Suzy i gwrdd â’r plant yn yr sgwrs yn ystod y lansiad. Edrychwn buddugol. Roedd y gadair yn Eglwys. Diolch yn fawr iawn iddi. ymlaen i gael eich cwmni. rhoddedig eto eleni gan Mrs Dathlwyd ‘Diwrnod y Trwyn Enfys Morgan ac fe’i cipiwyd Coch’ yn yr ysgol trwy wisgo dillad Clwb Cant gan Osian Davies, Fronheulog, sgarlad a bu’r plant yn mwynhau Ionawr 2013 Llanwenog. Daeth Isobel Evans yn gweithgareddau gwahanol dan ofal 1af Rhif 14 Sion O’Keeffe; 2ail ail a Josh Hargreaves yn drydydd. Mrs Nerys Vobe. Casglwyd £30 at Rhif 19 Karin Ayonoadu; 3ydd Rhif Ysgrifennodd Osian gerdd am un elusen ‘Comic Relief ’. 5 Huw Morgans o enwogion Cymru sef Jonathan Bu plant yr Adran Iau yn cymryd Chwefror 2013 Davies y cyn chwaraewr a’r rhan yn ras rhedeg traws gwlad 1af Rhif 15 Niall O’Keeffe; 2ail sylwebydd rygbi. Dyma’r gerdd: ysgolion ardal Llanbed a drefnwyd Rhif 11 Tina Potter; 3ydd Rhif 10 gan staff Ysgol Bro Pedr. Cafwyd Shirley Davies. Jonathan Davies prynhawn da o gystadlu a daeth Mawrth 2013 Personoliaeth llon a dewr fel Molly Greenfield yn gyntaf yn ras y 1af Rhif 28 Carys Jones, Awelon; achubwr bywyd proffesiynol, merched ar gyfer plant blwyddyn 4. 2ail Rhif 21 Steffan Rivers; 3ydd Dillad smart a golygus fel dyn mewn Llongyfarchiadau mawr iddi. Rhif 9 Sam Lewis. sioe ffasiwn. Cynhaliwyd cyfarfod y Cyngor Corff cyhyrog fel llewpard gwyllt. Ysgol yn ystod y mis ac un o’r Diolch Gwallt pigog fel draenog direidus, penderfyniadau oedd rhoi £73 at Dymuna Ann a Gordon, Maes yr Meddwl cyflym a chwim fel elusen Gancr Tenovous . Onnen, Drefach, ddiolch o galon * Meigryn arwerthwr ceir profiadol. Croesawyd dau ddisgybl newydd am bob cymorth a chydymdeimlad Ochr gamwr fel dawnsiwr dawnus, yn ôl i’r ysgol sef Dafydd a a ddangoswyd iddynt ar farwolaeth Dannedd gwyn a del fel cwmwl Ceinwen Lloyd, gobeithio y byddant Roy Middleton, tad a thad yng disglair yn yr haf. yn hapus iawn yn Llanwenog. nghyfraith annwyl iawn. Diolch Aeliau brown a thenau fel cadno slei. Hoffem eich hysbysu am noson hefyd am bob cyfraniad ariannol Cyflwynydd deallus a gwybodus yw lansio llyfr a fydd yn cael ei chynnal a dderbyniwyd. Rhannwyd £380 hwn. yn Ysgol Llanwenog nos Fercher, rhwng y Lleng Brydeinig a Chlwb Ebrill 24ain am 7 o’r gloch. Bydd Cledlyn. Diolch yn fawr. Ysgol Llanwenog oedd yn gyfrifol eleni am drefnu Eisteddfod Gylch yr Urdd yn Llanbed. Gweithiodd y staff yn galed iawn dan arweiniad Miss Heddwen Davies a chafwyd DYDD AGORED diwrnod llwyddiannus iawn yn Dydd Sadwrn y 13eg o Ebrill Ysgol Bro Pedr. Cipiodd Parti Meddwl am le tân newydd? Neu falle wyneb gweithio Unsain yr Ysgol yr ail wobr a daeth Florien Van Ostade yn ail hefyd am “Granite” newydd i’r gegin? Dewch i weld beth sydd gyda ni lefaru. Diolch i Mrs Eirlys Jones am i’w gynnig yn Cwmmawr. eu hyfforddi a diolch i Mrs Elonwy Gostyngiad o 20% ar unrhyw archeb ar y dydd. Davies am gyfeilio. Cwmmawr Uchaf, Cwrtnewydd, Llanybydder, Ceredigion. Bu’r plant hefyd yn brysur yn creu ar gyfer cystadleuaeth gelf yr Urdd. SA40 9YS. Ymatebodd y plant yn wych i’r Ffôn: 01570 434319.

www.clonc.co.uk Ebrill 2013  Drefach a Llanwenog C.Ff.I Llanwenog Ar y 4ydd o Fawrth, caswom llond ein bol o gawl blasus yn nhafarn Cefn Hafod. Noson o gymdeithasu a joio a rhoi’r byd yn ei le! Ar Fawrth 11eg, aeth y clwb i’r sinema yng Nghaerfyrddin. Noson o ymlacio oedd hon cyn y nos Lun nesaf! Cafwyd twmpath dawns ar y 18fed o Fawrth, wrth i Erwyd Howells ein harwain yn ei ffordd hwylus mewn noson o gadw’n heini a chwysu. Diolch i glybiau Troedyraur a Llanddewi am ymuno gyda ni yn yr hwyl. Cwis iau y Sir cafwyd ar y 25ain o Fawrth. Roedd dau dîm yn cystadlu. Noson o grafu pen a chanolbwyntio oedd hon. Ar yr 8fed o Fawrth, cafodd Arwel Jenkins, cadeirydd y CFFI Llanwenog clwb ei benodi’n ffermwr ifanc y Sir. Hefyd, cafodd Luned Cinio blynyddol C.Ff.I. Llanwenog a gafodd ei Mair, ysgrifenyddes y clwb ei gynnal yn y Plough, Rhosmaen ym mis Ionawr. Meinir phenodi yn un o forwynion y Sir. Jones, Maesteilo o’dd y siaradwraig wadd, ac yn y llun Llongyfarchiadau mawr i chi, a mae aelodau’r clwb, Meinir, Evan David (Llywydd) a phob lwc yn eich swyddi newydd. Pugh a Rhiannon Jones (Is-Lywyddion). Blwyddyn brysur iawn i’r ddau ohonoch. Meinir Davies, enillydd cwpan coffa Iestyn Gruffydd Bu Gwawr Hatcher a Carwyn am yr aelod mwya’ gweithgar yn y clwb o dan 16, a Davies o’r clwb yn rhan o raglen Luned Mair enillydd cwpan coffa Albert Evans am yr radio arbennig y Fforwm Ieuenctid. aelod mwya’ gweithgar o dan 26. Rhaglen a’i hysgifenwyd, a’i chyflwyno gan aelodau pwyllgor y Fforwm Ieuenctid. Os ydych am ei chlywed, yna ewch i wefan Stiwdio box, mae’r manylion yno i chi.

Y Gymdeithas Hŷn Cyflwynwyd eitemau’r plant gan Ms. Heddwen Anffawd Daeth 24 o’r aelodau ynghyd i Ysgol Gynradd Davies, y Brifathrawes, a chafwyd amrywiaeth o eitemau Gobeithio fod Mair Davies, Cwrtnewydd ar y 13eg o fis Mawrth, a chroesawyd - caneuon unigol, deuawdau, a phartïon yn ogystal Dolwerdd ar wellhad yn dilyn ei pawb gan Dilwen George, y Cadeirydd. Braf oedd cael â llefaru, eitem offerynnol ar y cornet, a chân actol hanffawd a gafodd yn ystod y mis. cwmni Mrs Ann Thomas, Milford gyda ni. Derbyniwyd arbennig iawn. Treuliodd beth amser yn Ysbyty ymddiheuriadau gan bedwar aelod. Roedd yn amlwg fod y plant yn mwynhau perfformio, Glangwili. Dymunwyd pen-blwydd hapus cyn hir i Jim Evans. ond roedd mwynhad eu cynulleidfa yn fawr hefyd a Blin clywed fod Dilys Davies, Clarence, yn Ysbyty dangoswyd eu gwerthfawrogiad yn gynnes. Cydymdeimlo Glangwili. Cyfeiriwyd at gyn-aelod - sef Mair Davies, Diolchwyd i’r plant a staff yr ysgol am eu gwaith caled Cydymdeimlir yn ddwys â Geoff Dolwerdd - hithau yn Glangwili wedi cwympo, a hefyd gan Mrs. Mary Davies, Awel Teifi, a dymunodd bob Bone, Ochr Nant ar farwolaeth ei at Kathleen Jay sydd wedi cael llawdriniaeth yno. llwyddiant eto iddynt yn yr Eisteddfod Sir. wraig, Moira yn Ysbyty Glangwili Dymunwyd adferiad iechyd buan i’r tair ohonynt. Paratowyd lluniaeth i’r aelodau a phlant yr ysgol gan yn ystod y mis. Llongyfarchwyd Dilwen George am ddod yn hen-fam- chwiorydd Seion a Chapel-y-bryn, a diolchwyd iddynt Hefyd, cydymdeimlwn yn gu ac yn hen-hen-fam-gu i ddau o fabanod yn ystod y mis. gan y Cadeirydd. ddwys ag Anne, John, Richard a Daeth disgyblion yr ysgol i gyd i’r Neuadd erbyn 2 o’r Bydd tripiau’r haf yn cychwyn mis nesaf ar y 10fed Rhian Milcoy, Llwynteg yn eu gloch ac wrth eu croesawu dywedodd Dilwen George eu o Ebrill, ac yn mynd i Dŷ a Gerddi Dyffryn, ger San profedigaeth o golli mam, mam- bod wedi gwneud yn rhagorol yn Eisteddfod Gylch yr Niclas. Y bws i gychwyn am 8-45yb o garej Pontfaen. gu annwyl ym mherson Mrs Mair Urdd a’u bod yn mynd â naw eitem i’r Steddfod Sir. Fe’u Enwau i Yvonne (480590) cyn gynted â phosib. Evans, Dolydd. llongyfarchwyd yn gynnes.

Atebion Swdocw mis Mawrth: Llongyfarchiadau i: Llongyfarchiadau i Natalie Moore, Penbryn, Llanbed a diolch i bawb arall am gystadlu: Avril Williams, Y Fedw, Cwmann; Bethan Williams, Neuadd Fryn, Llanybydder; Shirley Walker, Heol- y-Gaer, Llanybydder; Elma Phillips, Llys Gwyn, Cellan; Delyth Edwards, Deulan, Llansawel; Eirlys Davies, Eurfan, Llanybydder; Glenys Davies, Gelli Aur, Llanybydder ac Augusta Davies, Kingsmead, Llanbed. 10 Ebrill 2013 www.clonc.co.uk O’r Cynghorau Bro

Cyngor Bro Llanllwni Penderfynwyd cefnogi’r canlynol: yn cael ei gosod, er diogelwch, ar Cadeirydd: Tom Bowen; Is- Macmillan; Eisteddfod Genedlaethol dro’r cware yng Nghwrtnewydd. Yn 01570 434238 gadeirydd: Eric Davies; Clerc: Cymru; CFFI Sir Gâr; Shelter ogystal, mae angen glanhau’r dail Eirlys Davies; Gohebydd y Wasg: Cymru; Marie Curie; Cymdeithas o’r gilfan rhwng Drefach a Rhiwson. Cyri bob nos Wener Dewi Davies; Cynghorydd Sir: Brydeinig y Galon (Cangen Bydd golau newydd yn cael ei Linda Evans. Llanybydder). osod ar y gofgolofn yn Drefach ac £6 y pen Cyfarfu’r Cyngor ar 14 Ionawr Yr oedd gan y Clerc hen mae’r broses o edrych am grant ar Cwis - nos Iau cyntaf bob mis 2013 gofnodion yn y tŷ a phenderfynwyd gyfer ei hatgyweirio wedi dechrau. [bwyd yn rhan o’r noson] Croesawodd y Cadeirydd yr yn unfrydol gan yr aelodau bod y Penderfynwyd y byddai’n fuddiol Croeso cynnes i bawb! aelodau i’r cyfarfod. Clerc yn mynd â’r hen gofnodion i’r peintio’r ciosgs coch sydd nawr ym WD Lewis A5 ad 11/11/10 23:38 Page 1 Cadarnhawyd bod Tom Jones Archifdy yng Nghaerfyrddin. mherchnogaeth y Cyngor Cymuned. wedi archwilio’r maes chwarae a’r Bydd silffoedd, pin-fwrdd a bocs adnoddau yn ystod yr wythnosau Cyngor Bro Llanwenog cymorth cyntaf yn cael eu gosod diwethaf. Nid oedd datblygiad Cadeirydd: Bill Green; Clerc: yn y rhai sydd o fewn pentrefi’r pellach ynglŷn â’r matiau yn y Gwennan Davies plwyf. Mae CFfI Llanwenog wedi lle chwarae a phenderfynwyd y Yn dilyn trafodaethau â’r adran cytuno rhoi gwybodaeth ar yr byddai’r matiau yn cael eu glanhau briffyrdd mae’r gwelliannau hysbysfyrddau. yn y gwanwyn. canlynol wedi eu cwblhau: Arwydd Cytunodd y Cynghorwyr ddanfon Ni fu datblygiad pellach ynglŷn â Pant Cudd ym Mrynteg; wal llythyr o gefnogaeth at bwyllgor Melin Mark Lane Mill Hefyd yn/Also at: phrynu y copi diweddaraf o gofrestr Highmead Terrace i’w hatgyweirio; Neuadd Gors-goch yn eu hymgyrch Llanbedr Pont Steffan/ Broneb Stores Mynydd Llanllwni. Yr oedd y Clerc arwyddion electronig 40mya wedi i gael grantiau i atgyweirio’r Ceredigion SA48 7AG Pumsaint, Llanwrda Tel: 01570 422540 Tel: 01558 650215 wedi derbyn e-bost yn cadarnhau eu gosod yn Drefach; tyllau ar Neuadd. Fax: 01570 423644 y byddai’r copi yn cyrraedd y y ffyrdd wedi eu llenwi; darn o Mae’r grant i dorri prysgwydd www.wdlewis.co.uk Clerc erbyn dechrau mis Ionawr. goncrit wedi ei osod tu allan i Gapel pedwar llwybr yn y Plwyf wedi ei Penderfynwyd gan y Cynghorwyr Brynteg i atal y dŵr o’r heol rhag gyflwyno i’r Cyngor Sir ynghyd bod angen cysylltu ag Andrew llifo i’r fynwent. â grant ar gyfer prynu 8 mainc Paterson eto. Mae’r Cynghorwyr am weld atalfa newydd i’r Plwyf.

CEGIN GWENOG gan Abernant, Llanwenog O’r Cynulliad Gwasanaeth arlwyo cyflawn ar Newyddion trist oedd clywed cynnal gwaith, prosesu llaeth a staff meddygol gyfer pob achlysur fod ffatri prosesu caws Saputo chynhyrchu caws yng Nghastell mewn ardaloedd lle mae problemau • Bwyd Priodas yng Nghastell Newydd Emlyn Newydd Emlyn. Fe fyddaf yn penodi staff. Hefyd mae angen • Bwffe i’w werthu gan ei berchnogion o parhau i bwyso ar y Gweinidog i hyfforddi rhagor o’r bobl ifanc i fod • Te Angladd Quebec. Mae’n newyddion drwg sicrhau fod Llywodraeth Cymru yn feddygon i’r NHS i’r dyfodol. • Digwyddiadau Maes i’r gweithwyr a’u teuluoedd mewn yn rhoi pob cyfle i’r gweithwyr a’r Braf oedd cael dathlu diwrnod ardal lle mae cyfleoedd gwaith eraill safle i gymryd mantais o unrhyw Rhyngwladol y Merched gyda’r WI Bwydlenni unigol i ateb eich gofynion yn brin iawn. Ond mae hefyd yn gyfleoedd a ddaw yn y dyfodol. ar bont Trefechan. chi - boed yn fawr neu’n fach newyddion drwg iawn i’r ffermwyr Nid oes amheuaeth ar ôl hyn fod Mair Hatcher hynny oedd yn cyflenwi’r ffatri clustnodi Dyffryn Teifi fel Parth 01570 481230 / 07967 559683 ac i’r diwydiant prosesu llaeth Twf Lleol yn fwy hanfodol byth Noson yng nghwmni yn gyffredinol. Yn draddodiadol ac fe fyddaf yn parhau i bwyso ar Clive Edwards, Cwmeils ystyriwyd Gorllewin Cymru fel Lywodraeth Cymru i hybu’r fenter yn y Llew Du, Llanybydder maes llaeth Cymru ac mae gweld yma yn ei blaen. Nos Wener 7fed Mehefin 2013 Alec Page hyn yn dirywio ymhellach yn Rwyf wedi bod yn herio’r am 7.30 yh newyddion trist i bawb. Fe ddylai Gweinidog Iechyd yn ddiweddar Llywydd: Teifi Humphreys Jones Gof Gorllewin Cymru nid yn unig fod yn ynglŷn â chynllunio gweithlu’r Ty Cardi, Caerdydd cynhyrchu llaeth ond yn ei brosesu Gwasanaeth Iechyd yng Nghymru. Tocyn £10.00 yn cynnwys yn ogystal er mwyn cael y budd Rydym yn gwybod fod problemau gwydriaid o win. Gwaith metal o safon economaidd llawn o’r diwydiant. llenwi rhai swyddi meddygol yn Tocynnau ar gael gan:- i’r tŷ a’r ardd. Rwyf i a Rhodri Glyn Thomas, creu trafferth i Ysbyty Bronglais o Jennie 01570 422625, Ann 01570 Dewch i drafod eich syniadau. Aelod y Cynulliad dros Ddwyrain hyd. Yn ddiweddar clywyd fod yna 423692, Ieuan 07817 617957, Jean Yr Efail, Barley Mow, Caerfyrddin, wedi cyfarfod gydag broblem penodi meddygon colorectal 01570 480 661 a Sara 01570 480289 Edwina Hart , y Gweinidog Busnes, yn yr ysbyty hwnnw. Rwy’n credu ei Llambed. i drafod sut y gall Llywodraeth bod hi’n amser i Lywodraeth Cymru Trefnir gan Bwyllgor Apêl Llanybydder a Chwmann tuag at 01570 423955 Cymru roi cymorth i ddod o hyd ystyried cynnig taliadau anogaeth www.alecpageblacksmith.co.uk i rywun i brynu’r safle er mwyn er mwyn gallu cyflogi meddygon a Eisteddfod Genedlaethol Sir Gar 2014 “Y gwyliau rydych wedi’u gohirio ers blynyddoedd” Peidiwch ag oedi rhagor! Patagonia :::: Gwlad y Cewri Pobl - Tir - Iaith - Hanes - Traddodiad Dathlu - Difyrrwch Y trefnwyr mwyaf profiadol - yr unig rai sydd â’u gwreiddiau yn ddwfn yn y Wladfa. Am fanylion pellach, cysylltwch ag Elvey MacDonald, Haulfan, Maes Carrog, , Ceredigion. SY23 5AL 07867 945174 01974 202052 e-bost: [email protected]

www.clonc.co.uk Ebrill 2013 11 Llanwnnen Mrs Alice Davies yn drydydd. Mrs Avril Jones hefyd a enillodd y raffl a oedd yn rhoddedig gan Miss Elsa Thomas. Diolchodd ein llywydd, Mrs. Avril Jones i Westy Castle Green am y lluniaeth blasus ac i Mrs Mary Davies a Mrs Ceinwen Roach am drefnu dathliad mor rhagorol. Cynhelir ein cyfarfod nesaf ar 8 Ebrill yng Ngwesty’r Grannell gyda Mrs Joyce Flexman yn arddangos gwaith llaw.

Cawl a Chân Nos Wener, 8 Mawrth cynhaliwyd noson o Gawl a Chân yng Ngwesty’r Grannell. Arweiniwyd y noson gan Mr Pete Ebbsworth, Pennaeth Cynorthwyol ysgol gynradd y pentref. Cafwyd adloniant gan blant yr ysgol, i gyd yn eu gwisg Gymreig, a buont yn cyflwyno Disgyblion Ysgol Llanwnnen yn eu gwisg ffansi ar gyfer Diwrnod y Trwynau Coch. eitemau cerddorol, offerynnol, Ysgol Llanwnnen Blower, Carwyn Rosser, Steffan pobl dlawd y byd drwy brynu llefaru, dawnsio gwerin a dawnsio Bu’n fis yr Eisteddfodau Cylch Griffiths, Guto Ebbsworth a Heledd nwyddau masnach deg. disgo. Yna cafwyd gwledd o gawl a Rhanbarth a daeth llwyddiant i’r Jenkins am ennill y wobr gyntaf yn y Daeth Gerry Taylor swyddog gyda’r plant yn cael sosejys a ysgol wrth i ni gipio gwobrau yn y gystadleuaeth pêl droed. Eco-Sgolion a Masnch Deg i’r ysgol sglodion trwy garedigrwydd Siriol ddau. Llongyfarchiadau i bawb a Ganol y mis bu nifer o ddisgyblion i ddysgu’r plant am effeithiau torri a Susan Evans. Yn dilyn hynny, fu’n cystadlu. blwyddyn 5 a 6 yn cynrychioli’r coed y fforestydd glaw. Cynhaliwyd mwynhawyd adloniant gan aelodau Eisteddfod Gylch ysgol mewn rownd sirol diwrnod gwyrdd yn yr ysgol i Clwb Ffermwyr Ifanc Llanwenog Dawnsio Gwerin Bl6 ac iau i cystadleuaeth hoci. Ar ddiwrnod gefnogi a chodi arian i’r achos yma. a chafwyd llawr o hwyl yn eu ysgolion tan 100 o blant - 1af; gwyntog a glawog fe aeth y saith Yn ystod pythefnos masnach deg cwmni. Llywyddion y noson oedd Dawnsio Gwerin Bl4 ac iau - 1af; disgybl i Lambed i gystadlu yn aeth blwyddyn 6 i Ysgol Bro Pedr Mr Dilwyn a Mrs Elizabeth Jones, Dawnsio Disgo Grŵp - 2ail; Holly erbyn pump o dimoedd eraill ac i gymryd rhan mewn diwrnod o Llechwedderi Uchaf, Cribyn a Cooper, Unawd Llinynnol - 2ail; ar ddiwedd y bore roeddent wedi weithgareddau. Cynhaliwyd nifer gwerthfawrogwyd eu rhodd ariannol Carwyn Rosser, Dawnsio Disgo cyrraedd y gemau cyn derfynol cyn o weithdai amrywiol a thrwy hynny anrhydeddus. Diolchwyd i bawb Unigol - 3ydd; Parti Unsain - 3ydd. colli a chipio’r drydydd wobr ar y dysgodd y disgyblion am wledydd am eu cydweithrediad gan Mr Aeron Eisteddfod Ranbarth cyd gydag Ysgol Cwrtnewydd. Da tlawd y byd ac am bwysigrwydd o Hughes, Cwmhendryd, Cadeirydd Dawnsio Gwerin Bl4 ac iau iawn i bawb a fu’n cystadlu. gcfnogi masnachu teg. Pwyllgor Adloniant y Pentref. Bydd - 2ail; Dawnsio Gwerin Bl6 ac iau i Yr un diwrnod yn y prynhawn aeth elw’r noson yn cael ei rannu rhwng ysgolion tan 100 o blant - 3ydd. nifer fawr o ddisgyblion yr adran Sefydliad y Merched yr ysgol leol a Phwyllgor Henoed y Cafwyd llwyddiant yn yr iau i gaeau’r Coleg yn Llambed i Nos Lun, Mawrth 4ydd bu’r Pentref. Dyma noson arbennig i’w Eisteddfod Celf a Chrefft Rhanbarth gystadlu yng nghystadleuaeth Traws Sefydliad yn dathlu Dydd Gŵyl chofio. hefyd gyda Gruff Tomos yn cipio’r Gwlad Cylch yr Urdd. Rhedodd Ddewi yng Ngwesty’r Castle Green drydydd wobr am waith ffelt, Heledd pawb yn wych a braf oedd gweld yn Llambed a chawsom groeso Arholiad Piano Jenkins yn cipio’r ail wobr am nifer o blant yn gorffen yn y deg cynnes yno a phryd blasus o Gawl Llonyfarchiadau mawr i Nia Beca ffotograffiaeth a Guto Ebbsworth yn uchaf. Heledd Jenkins – 2ail, Lilly Cymreig, tarten afal neu bwdin reis, Jones, Blaenhedd, Blaencwrt ar cipio’r ail wobr am waith lluniadu Smith – 5ed, Meirion Lloyd – 6ed, te neu goffi a phicau ar y maen. lwyddo yn arholiad piano Gradd 1 2D. Da iawn i bawb. Guto Ebbsworth – 7fed ac Idris Enillwyd y gystadleuaeth ‘Hen gyda ‘Distinction’ yn ystod y gaeaf. Bu nifer o ddisgyblion yr ysgol Lloyd – 9fed. Da iawn i bawb. Fasin Cawl’ gan Mrs Avril Jones, Da iawn ti. yn rhan o dîm Pentref Llanwnnen Buodd Cyngor yr Ysgol yn Miss Elsa Thomas oedd yn ail a wrth iddyn nhw gipio’r drydydd gwerthu nwyddau masnach deg wobr mewn cystadleuaeth ar iard yr ysgol yn ddiweddar. Chwaraeon Rhyng-gymunedol. Gwerthwyd cyfanswm o £101-25c i Llongyfarchiadau i Idris Lloyd Gymorth Cristnogol. ac Heledd Jenkins am ennill y Bu Tom Defis o Gymorth gystadleuaeth rhwydo peli ac i Cristnogol yn siarad â’r plant am Idris a Meirion Lloyd, Lewis Jarvis bwysigrwydd cefnogi ymdrechion

Cafwyd hefyd noson arbennig ar yr 8fed o fis Mawrth yn Noson Cawl a Chân y pentref. Bu disgyblion yr ysgol yn perfformio eitemau’r Eisteddfod yn rhan gyntaf y noson ac yna ar ôl cawl blasus bu aelodau Clwb Ffermwyr Roedd mis Mawrth yn fis i ddathlu nifer o wahanol bethau ac fe gafwyd Ifanc Llanwenog yn ein diddanu ni. Cafwyd cyfle yn ystod y noson i ddiolch cyfle i ddathlu Diwrnod y Llyfr gyda’r disgyblion i gyd yn dod â’u hoff i Mr Aeron Hughes, Cadeirydd y Cyngor Cymuned, ac i weddill aelodau’r lyfrau i’r ysgol ac yn gwisgo fel enwogion wrth geisio codi arian at ‘Comic cyngor am eu rhodd hael i’r ysgol ac i ddangos y tabledi Kindle a brynwyd Relief.’ Mwynhaodd pawb y diwrnodau arbennig. â’r arian roeddent wedi ei roi.

12 Ebrill 2013 www.clonc.co.uk Eisteddfodau Rhanbarth Ceredigion 2013

Unawd Piano Bl. 7 – 9 – 2il Alpha Unawd Cerdd Dant Bl. 7 , 8 a Llefaru Unigol Bl. 7 – 9 i Deuawd Bl. 10 a dan 19 oed Jones, Ysgol Bro Pedr. 9 – 3ydd Meirion Siôn Thomas, ddysgwyr – 2il Robert Jenkins, – 3ydd Meinir Davies a Meleri Aelwyd Llambed. Ysgol Bro Pedr. Davies, Aelwyd Llambed.

Grŵp Llefaru Bl, 7, 8 a 9 i ddysgwyr – 2il Ysgol Bro Pedr. Grŵp Llefaru Bl. 7, 8 a 9 – 2il Ysgol Bro Pedr.

Unawd Pres Bl. 10 a dan 19 oed Llefaru Unigol Bl. 3 a 4 – 2il Ymgom Bl, 7, 8 a 9 – 2il Twm a Dawns Hip-Hop / Stryd / Disgo – 3ydd Benedict Webb, Ysgol Bro Sioned Fflur Davies, Ysgol Bro Pedr. Briallt, Ysgol Bro Pedr. Unigol Bl. 6 ac Iau – 2il Sophie Pedr. Hughes, Ysgol Llanybydder.

Ensemble Offerynnol Bl. 6 ac Iau – 3ydd Ysgol Bro Pedr. Grŵp Dawnsio Hip-Hop / Stryd / Disgo Bl. 7, 8 a 9 – 2il Ysgol Bro Pedr.

www.clonc.co.uk Ebrill 2013 13 Eisteddfodau Rhanbarth Ceredigion 2013

Unawd Pres Bl. 6 ac Iau – 2il Llefaru Unigol Bl. 2 ac Iau i Owen Schröder, Ysgol Cwrtnewydd. ddysgwyr – 2il Gregory Webb, Parti Cerdd Dant [Unsain] Bl. 6 ac Iau – 2il Ysgol Bro Pedr. Ysgol Bro Pedr.

Parti Cerdd Dant Bl. 6 ac Iau i ddysgwyr – 1af Ysgol Bro Pedr. Deuawd Bl. 6 ac Iau – 3ydd Elan Cyflwyno Alaw Werin Bl. 6 ac Jones a Sioned Davies, Ysgol Bro Iau – 3ydd a Unawd Cerdd Dant Pedr. Bl. 5 a 6 – 3ydd Elin Davies, Ysgol Cwrtnewydd.

Côr Bl. 6 ac Iau – 2il Ysgol Bro Pedr.

Dawns Werin Bl. 6 ac Iau – 3ydd Ysgol Llanwnnen.

Ensemble Lleisiol Bl. 6 ac Iau – 3ydd Ysgol Bro Pedr. Parti Bechgyn Bl. 7, 8 a 9 – 3ydd Ysgol Bro Pedr.

14 Ebrill 2013 www.clonc.co.uk Ysgol Bro Pedr

Buddugwyr, Capteiniaid ac Arweinwyr Côr Eisteddfod Cyfnod Sylfaen Dyma lun o enillwyr, capteiniaid ac arweinwyr Eisteddfod yr Adran Iau Ysgol Bro Pedr gyda Mr Williams a Maer a Maeres y Dref gyda Mr Williams a Mrs Rhian Evans.

Ysgol Bro Pedr – Campws Iau Cerdd Dant ail-iaith – 1af; Llefaru i ddysgwyr bl 2 ac iau – 1af Gregory Cynhaliwyd Eisteddfod Campws Iau Ysgol Bro Pedr ar Fawrth 1af a bu Webb, 3ydd Leo Thomas; Llefaru i ddysgwyr bl 3 a 4 – 1af Aimie Methuen, pob disgybl o’r lleiaf hyd at yr hynaf yn cystadlu ar lafar ac ar gân. Beirniad 2ail Austin Thomas,3ydd Laura Jones; Grŵp llefaru i ddysgwyr – 1af; Grŵp y canu, llefaru a’r dawnsio eleni oedd Mr David Williams, Pennaeth newydd llefaru iaith gyntaf -2ail; Parti Deulais – 1af; Côr bl 6 ac iau – 1af; Parti yr ysgol ac fe wnaeth fwynhau ei eisteddfod gyntaf yng nghwmni’r plant. Canu’r adran – 1af. Mr a Mrs Huw Jenkins cyn brif-athro’r ysgol a’i wraig a fu wrthi’n ddiwyd Bu nifer o’r disgyblion yn llwyddiannus yng nghystadleuaeth Gelf a yn beirniadu’r cystadlaethau celf, llawysgrifen a’r storïau. Diolch i’r tri Chrefft Sirol yr Urdd hefyd . Llongyfarchiadau i:- Lowri Meles James beirniad am roi o’u hamser prin i feirniadu’r cystadlaethau. Evans 1af Gwaith Creadigol 3D, 2ail Graffeg Cyfrifiadurol, 2ail Pyped, Côr Cyfnod Sylfaen Pedr gyda Faye Jones yn arwain oedd yn fuddugol, 3ydd Penwisg, 1af printiau Monocrom, 1af printiau Lliw, 2ail Gemwait; gyda Dewi yn ail dan arweinyddiaeth Livy Piwowarska a Steffan yn drydydd Austin Thomas 1af Gwaith Creadigol 3D; Julia Nagy 2ail gwaith Creadigol gyda Evie Mc Kay yn eu harwain. Ar ddiwedd eisteddfod y bore, sef y 3D; Jessica Mc Donagh 3ydd Gwaith Creadigol 3D; Ifan Meredith 1af Cyfnod Sylfaen, Pedr oedd ar y blaen gyda chwech deg o farciau, Dewi’n Gwehyddu, 2ail Printiau Lliw, 1af Gemwaith; Rhys Davies 1af Print lliw, ail gyda phum deg chwech o farciau a Steffan yn drydydd gyda phedwar 3ydd Print Monocrom; Evie McKay 3ydd Gwaith Creadigol 3D deg pedwar o farciau. Cyflwynwyd y darian i gapteiniaid y tŷ buddugol sef Daeth llwyddiant ysgubol i’r disgyblion canlynol yng nghystadleuaeth Ffion Davies a Jac Rogers gan Faer a Maeres y Dref sef y Cynghorydd a Mrs Traws-gwlad y Tair Sir: Ruth Davies 2ail Merched blwyddyn 5 ac yn mynd i Ramaya a diolch iddynt am eu presenoldeb. Capteiniaid Dewi oedd Taidgh gynrychioli Dyfed yn erbyn Gorllewin Morgannwg; Dewi Hobbs – Bechgyn Mullins a Livy Piwowarska a chapteiniaid Steffan oedd Jessica McKay a blwyddyn 5 yn 9fed ac yn mynd i gynrychioli Dyfed yn erbyn Gorllewin Jake Barber. Morgannwg. Tîm bechgyn blwyddyn 6 sef Iestyn Owens, Dewi Hobbs, Rhys Yn Seremoni’r cadeirio cipiwyd y gwobrau gan y canlynol:- Storïau Davies – 1af o blith 55 ysgol. Gwych! Cymraeg Blwyddyn 2: 1af Ffion Davies; 2ail Niah Bouvet; 3yddTaidgh Yng nghystadleuaeth Traws-gwlad y Cylch bu’r canlynol yn llwyddiannus Mullins. Blwyddyn 3: 1af Jodie Evans; 2ail Lisa Jones; 3ydd Kodi Nisbet. hefyd sef:- Bechgyn blwyddyn 6 – 1af Iestyn Owens, 3ydd Bryn Jones, 4ydd Blwyddyn 4: 1af Zoe Jarman Davies; 2ail Sioned Davies; 3ydd Ifan Morgan. Dafydd Lewis, 5ed Rhys Davies, 8 fed Kieran Davies. Merched blwyddyn Blwyddyn 5: 1af Elan Jones; 2ail Lauren Hill; 3ydd Ruth Davies. Blwyddyn 6:- 3ydd Jennifer Hoe; 6ed Natalia Trybula; 8fed Lowri Lewis. Bechgyn 6: 1af Lucy Hill; 2ail Tegan Dunderdale; 3ydd Bea Casiday. Blwyddyn 2: 1af 5 – 5ed George Newton; 6ed Rhodri Morgan; 8fed Joseph Saunders; 9fed Rihanna Moore-Jackson; 2ail Tegan Allan; 3ydd Kai Moore. Blwyddyn 3: Jac Williams. Merched blwyddyn 5:- 2il Ruth Davies; 6ed Lauren Hill. 1af Austin Thomas; 2ail Daniel Legg; 3ydd Luca Assaf. Blwyddyn 4: 1af Al Bechgyn 4:- 1af Owen Rowcliffe; 2ail Harry Saunders; 3ydd Olaf S. Attala; 2ail Joseph Gregg; 3ydd Melanie Miller. Blwyddyn 5: 1af Aisvarya Merched blwyddyn 4 2ail Jessica Davies; 5ed Mia Hibbert; 8fed Naomi Sridar; 2ail Phoebe Cory Wrighton; 3ydd Aeron Kime a Rosie Nasr Butler. Finch. Bechgyn 3:- 2ail Rhys Tom; 3ydd Daniel Legg; 8fed George Condon; Blwyddyn 6: 1af Theo Teasdale; 2ail Jennifer Hoe; 3ydd Rika Zinn. 9fed Natan Mazur. Merched blwyddyn 3 - 8fed Marnie Tiffany. Yn Eisteddfod yr Adran Iau Côr Steffan a ddaeth i’r brig gyda Leandro Bu nifer o’n disgyblion yn cystadlu yng ngala nofio Ceredigion yn Calado yn arwain, a Phedr gyda Kieran Davies yn arwain yn gydradd ail Aberystwyth yn ddiweddar. Llongyfarchiadau i Wyn Jones, Caio Williams, gyda Dewi a oedd â Nathan Plant wrth y llyw. Tŷ Dewi oedd yn fuddugol ar Oscar Harris, Eszter Fulop, Archi Warren, Alex Dartnell Jones am wneud y dawnsio disgo, gyda Steffan yn ail a Phedr yn drydydd. Ddiwedd y dydd mor dda. Daliwch ati i fwynhau nofio. Gwnaeth tîm rygbi’r Ysgol ennill Pedr oedd yn fuddugol gyda chant chwech deg naw o bwyntiau, Dewi’n ail twrnament Sirol yr Urdd yn ddiweddar a diolch i Mr Roderick a Mr Thomas gyda chant chwech deg o farciau a Steffan yn drydydd gyda chant tri deg dau am eu hyfforddi. Byddant yn mynd ymlaen i gystadlu ar y lefel genedlaethol o farciau. Cyflwynwyd y darian i gapteiniaid ac is-gapteiniaid y tŷ buddugol ym mis Mai. Da iawn chi bois – pwy a ŵyr falle fe fydd rhai ohonoch chi yn sef Lucy Hill, Dewi Hobbs, Bea Cassiday a Iestyn Owens gan Gadeirydd gwisgo crys coch Cymru rhyw ddydd. y Llywodraethwyr Mrs Rhian Evans a diolch iddi am ei phresenoldeb. Bu criw teledu Cyw yn yr ysgol yn ffilmio disgyblion blynyddoedd 1Teifi Derbyniodd capteiniaid ac is-gapteiniaid Dewi sef Bryn Jones, Samantha a 2 Aeron yn canu, dawnsio, siarad a chwarae. Cawsant lawer o hwyl a sbri a Weller Pryce, Rhys Davies a Kaycee Butler a Steffan sef Guto Green, Chloe byddant yn ymddangos ar y sgrin fawr ddiwedd y mis. George, Owen Davies a Lowri Davies fathodynnau hefyd. Diolch yn fawr i bob aelod o’r staff a fu’n brysur yn paratoi’r plant. Yn Eisteddfod Gylch yr Urdd cafwyd tipyn o lwyddiant. Llongyfarchiadau a diolch i bawb a fu’n hyfforddi:- Dawnsio Disgo unigol - 2ail Samantha Weller Pryce; Dawnsio Gwerin blynyddoedd 3 a 4 – 2ail; Dawnsio Disgo – 1af; Dawns Cyfrwng Cymysg – 1af; Unawd bl 2 ac iau – 1af Ffion Mai Davies; Unawd bl 3 a 4 – 2ail Sioned Fflur Davies, 3ydd Nia Beca; Unawd bl 5 a 6 – 2ail Elan Jones; Llefaru bl 2 ac iau – 3ydd Ffion Mai Davies; Llefaru bl 3 a 4 – 1af Sioned Fflur Davies; Unawd Llinynnol bl 6 ac iau – 1af Lucy Hill; Unawd Piano bl 6 ac iau – 1af Austin Thomas; Ensemble Lleisiol – 1af; Ensemble offerynnol – 1af; Cerddorfa – 1af; Alaw Werin bl 6 ac iau – 2ail Elan Jones, 3ydd Sioned Bu’r Brodyr Gregory yn cyflwyno sioe i ddisgyblion y campws iau ynglŷn ag Davies; Deuawd bl 6 ac iau – 1af Sioned Davies ac Elan Jones, 2il Megan ailgylchu. Cafodd y disgyblion lawer o hwyl a sbri a dysgu llawer yr un pryd. Mai Jones a Nia Beca Jones; Unawd Cerdd Dant bl 2 ac iau – 1af Ffion Mai Bu holl ddisgyblion yr ysgol yn ddigon ffodus i gael disgo ar ddydd Davies; Unawd Cerdd Dant bl 3 a 4 – 3ydd Nia Beca Jones; Unawd Cerdd Gwener olaf y tymor. Diolch i Gyngor y Dref am drefnu’r disgo blynyddol Dant bl 6 ac iau – 2ail Elan Jones; Parti Cerdd Dant iaith gyntaf – 1af; Parti a’r pop a’r creision ac am eu cefnogaeth barod i’r ysgol bob amser.

www.clonc.co.uk Ebrill 2013 15 Ysgol Bro Pedr

Ysgol Bro Pedr - Hŷn Llongyfarchiadau i Meleri Davies am ddod yn 1af ac Ianto Jones am Bu Ffion Quan, Caitlin Page a Grace Page yn cymryd rhan yng ddod yn 3ydd mewn cystadleuaeth gyfansoddi yn ddiweddar. Cystadleuaeth nghystadleuaeth Traws Gwlad Ysgolion Cymru yn ddiweddar. Daeth Grace newydd yw hon a gafodd ei chreu ar gyfer ‘Gŵyl Cerddoriaeth Gysegredig yn 29ain yng nghystadleuaeth blwyddyn 7, a daeth Ffion yn 17eg a Caitlin y Byd Llanbedr Pont Steffan’ a gynhaliwyd yn y Brifysgol rhwng Mawrth yn 4ydd yng nghystadleuaeth blwyddyn 10. Llongyfarchiadau mawr iddynt yr 22ainai’r 24ain. Y dasg oedd creu darn cysegredig i lais neu leisiau. Bydd ar eu llwyddiant yn y cystadlaethau. yr enillydd yn ennill amser recordio mewn stiwdio sain yng Nghaerdydd a chafodd yr holl enillwyr eu gwobrwyo gan y cyfansoddwr enwog Karl Jenkins ar y 23ain o Fawrth yn Neuadd y Brifysgol yn Llanbed. Yn ystod y noson cafodd y darn buddugol ei berfformio gan Gôr Coleg Caerfyrddin, gyda Karl Jenkins yn arwain.

Ddydd Mercher, Chwefror 20fed daeth Christianne Glossop, Prif Swyddog Milfeddygol Cymru i ymweld â’r Ysgol. Gofynnodd i ddisgyblion o’r cynradd a’r uwchradd am eu safbwyntiau a’u teimladau ynghylch cynnig i wella rheolaeth cŵn. Dyma ran o gynllun gan Lywodraeth Cymru i Ddydd Mercher 27ain o Chwefror cynhaliwyd diwrnod Hwyl Masnach hyrwyddo gofal a pherchnogaeth gyfrifol o gŵn yng Nghymru. Deg i flwyddyn 6 yn y Campws Hŷn. Roedd yn gyfle gwych i’r disgyblion Dros yr wythnosau diwethaf bu disgyblion blynyddoedd 5, 6, 7 a 8 yn ddysgu am Fasnach Deg a chael blas o fywyd yn yr ysgol uwchradd. llyfrgell y Campws Hŷn yn trafod syniadau mewn grwpiau i wneud sgript Croesawyd disgyblion o Lanwnnen, Cwrtnewydd, Llanwenog, Ysgol Y gogyfer â chystadleuaeth ‘Book Trailers’. Roedd y trailers yn eglur ac yn Dderi, Trefilan, Carreg Hirfaen, Llanybydder, Llanllwni a Bro Pedr Iau i ddoniol iawn a dewisodd y grwpiau actorion arbennig o dda ac roedd pob gymryd rhan mewn nifer o weithgareddau diddorol. Bu disgyblion Blwyddyn sgript yn wych. Gweithred anodd iawn oedd dewis enillydd, ond blwyddyn 12 a 13 yn cynorthwyo drwy gydol y dydd gan drefnu Caffi Masnach Deg 5 Llew a ddaeth i’r brig gydag hysbyseb ar gyfer ‘The Hobbit’ gan J.R.R amser egwyl. Roeddent yn gwerthu bananas a chacennau Masnach Deg. Tolkien; daeth grŵp o flwyddyn 8 yn ail gydag hysbyseb i ‘Twilight’ gan Diolch iddynt am eu gwaith yn tywys blwyddyn 6 yn ystod y dydd hefyd. Stephanie Meyer; a daeth blwyddyn 6 Arthur gyda ‘Fantastic Mr Fox’ a Diolch i archfarchnad y Co-op a Sainsburys am roi sampl hael o’r nwyddau blwyddyn 7 Pedr gyda ‘The Highwayman’ yn gydradd drydydd. Masnach Deg y maent yn gwerthu. Mae disgyblion blwyddyn 7 a 8 wedi Cynhaliwyd helfa drysor o amgylch y campws hŷn ar Fawrth y 7fed dysgu am bwysigrwydd Masnach Deg yn ystod eu gwersi Daearyddiaeth. i ddathlu Diwrnod y Llyfr hefyd. Llongyfarchiadau i’r enillwyr: grŵp Cafwyd trafodaethau diddorol am bwysigrwydd talu pris teg i’r cynhyrchwyr Miranda a Chloe a grŵp Cyffin, Menna ac Anis yn gydradd gyntaf gyda 34 o bwyd. Bu disgyblion Blwyddyn 8 bwyntiau; grŵp Ben, Iolo a Jordan yn ail gyda 33 o bwyntiau a grŵp Aoife a yn gwerthu bananas a chacennau Gwen yn drydydd gyda 32 o bwyntiau. Masnach Deg yn ystod amser egwyl Cafodd Ysgol Bro Pedr ei dewis yn ddiweddar yn un o blith ond 24 ysgol hefyd. yng Nghymru i dderbyn ymweliad arbennig wrth y ‘Maths Roadshow’. Ar Bu dau dîm o Ysgol Bro Pedr yn Ionawr 23ain, daeth siaradwr gwadd i’r Ysgol i roi cyflwyniad i ddisgyblion cystadlu yng nghystadleuaeth Siarad o flwyddyn 8 a 9. Cafodd y disgyblion gyfle i wylio clipiau fideo am amryw Cyhoeddus De Cymru’r Rotari yn o wahanol swyddi, a chafodd rhai gyfle i gymryd rhan mewn arddangosiad ddiweddar yng Ngholeg Caerdydd ymarferol hyd yn oed. a’r Fro. Bu’r ddau dîm yn cystadlu Dysgu am yr ‘Holocost’: Llongyfarchiadau i Joe Jenkins a Ffion Dale yn erbyn 15 ysgol a 45 o ymgeiswyr o flwyddyn 12 ar gael eu dewis i gymryd rhan yng ngweithgareddau arall yn y gystadleuaeth ‘Youth ‘Holocaust Educational Trust’. Byddant yn cael y cyfle i ymuno â nifer Speaks’. Roedd yna ddau grŵp o ddisgyblion o ysgolion eraill er mwyn dod i ddysgu mwy am hanes yr Iddewon yn ystod yr Ail Ryfel Byd. Maent eisoes wedi bod yn cymryd rhan oedran gwahanol (yr adran iau a’r mewn seminarau a newydd fod ar daith i Wlad Pwyl er mwyn ymweld â adran hŷn). Aelodau tîm yr adran gwersyll marwolaeth Auschwitz - Birkenau gyda Mr Jones o’r Adran Hanes. iau oedd Jessica Charles-Davies, Ar Chwefror 18fed, cafodd 14 o ddisgyblion y chweched sy’n astudio Huw Howells a Rhys Davies a’r hanes drwy gyfrwng y Gymraeg gyfle i fynychu cyfres o weithdai yn testun oedd, ‘Dylid amddiffyn Llyfrgell y Dref, Caerfyrddin. Trefnwyd y gweithdai gan yr Adran Hanes preifatrwydd pobl enwog’. Aelodau’r a Gwleidyddiaeth Prifysgol Aberystwyth. Roedd yn ddiwrnod diddorol tîm hŷn oedd Christopher Barker, iawn ac yn gyfle i’r disgyblion ehangu a chyfoethogi eu gwybodaeth a’u Caleb Davis a Gethin Morgan a dealltwriaeth hanesyddol a gwleidyddol yn ogystal â chael blas ar astudio dewisodd y disgyblion yma drafod mewn prifysgol a derbyn darlithoedd gan ddarlithwyr profiadol. y testun, ‘Dylai Prydain adael yr Band Jazz y Tair Sir - Llongyfarchiadau mawr i Benedict Webb o flwyddyn Undeb Ewropeaidd’. Dywedodd ein 13 am gael ei wahodd i fod yn rhan o Fand Jazz y Tair Sir. Yn dilyn cwrs Prifathro, Mr David Williams, ei fod yn hapus iawn gyda pherfformiad y preswyl, cynhaliwyd cyngerdd llwyddiannus iawn yn Theatr y Lyric yng ddau dîm, “Roedd y timoedd o Ysgol Bro Pedr wedi ymchwilio’r testunau Nghaerfyrddin. a’r dadleuon yn drwyadl ac wedi cyflwyno’r cyfan mewn dull strwythuredig Ar benwythnos oer yng nghanol mis Chwefror bu’r disgyblion dewr a difyr iawn. Roedd y disgyblion wedi dangos ymroddiad ac agwedd canlynol ar gwrs penwythnos preswyl yng Nghanolfan yr Urdd yn bositif iawn ac wedi gallu diddanu’r cynulleidfaoedd ar y noson. Hoffwn Llangrannog yn ymarfer fel aelodau Cerddorfa Linynnol Hŷn a Band longyfarch y ddau dîm yn fawr.” Ysgol Gatholig St John Lloyd o Lanelli Chwyth Symffonig Sir Ceredigion. Uchafbwynt yr holl ymarferion a enillodd y gystadleuaeth iau ac Ysgol Bryn Hafren o’r Barri a enillodd y oedd cyngerdd yn Neuadd Fawr Aberystwyth. Cafwyd cymysgedd o gystadleuaeth hŷn. Dywedodd Bob Lewis ar ran y Clwb Rotari, “Roedd pob berfformiadau yn ystod y noson o Mozart i Nielsen, Harry Potter, E.T. a’r disgybl wedi gwneud yn arbennig o dda a dylen nhw deimlo’n falch iawn Beatles. Pleser oedd gweld a chlywed y disgyblion yma yn perfformio. o’u perfformiadau clodwiw ar y noson, hyd yn oed os nad hwy enillodd y Julianna Barker - Fiola, Arianna Morris - Sielo, Bethan Webb - Corn gystadleuaeth. Mae’r gallu i gyfathrebu’n effeithiol yn ddawn a fydd gyda Ffrengig, Francis Webb - Taro, Christopher Barker - Ffidil, Max Zinn - nhw am weddill eu bywydau; dawn a fydd yn eu helpu nhw o ran llwyddo Trombôn, Aoife Wooding - Ffidil, Benedict Webb – Trymped. ym myd addysg a byd gwaith”.

16 Ebrill 2013 www.clonc.co.uk Ysgol Bro Pedr Gŵyl Gerddoriaeth Mae Gŵyl Agoriadol Cerddoriaeth Gysegredig y Byd Llanbedr Pont Bob nos Fawrth rhwng 3:30 - 5:30yh mae’r Ysgol yn cynnal clwb Steffan dros benwythnos 22-24 Mawrth wedi bod yn llwyddiant ysgubol. Technocamps ym Mloc y Berllan. Yn ystod y sesiynau yma mae’r disgyblion Byddwn yn cynnwys llawer mwy o wybodaeth am elfennau gwahanol yr yn dysgu sut i adeiladu robotiaid ac yn datblygu sgiliau rhaglennu newydd Ŵyl yn rhifyn mis Mai o’r Glonc ond rhaid sôn am ambell i beth yn y rhifyn a sawl peth arall. Mae’r disgyblion yn mwynhau’r sesiynau yma gyda yma er mwyn cydnabod y llwyddiant. hyfforddwyr o Brifysgol Cymru, Aberystwyth yn fawr iawn ac maent yn sicr Roedd y cyngerdd nos Wener yng nghwmni corau Cwmann a Corisma ac yn dysgu sgiliau newydd bob wythnos. artistiaid megis Kathy Milles, Josie Smith, Rajesh David a Brian (Smudger) Smith wedi llenwi Neuadd Buddug. Cafodd dros 300 o docynnau eu gwerthu ar gyfer Cyngerdd Karl Jenkins ar y nos Sadwrn ac yn ystod y cyngerdd fe wnaeth Karl Jenkins gyflwyno’r tystysgrifau i enillwyr y gystadleuaeth Cyfansoddi Cerddoriaeth Gysegredig ar gyfer Ysgolion. Meleri Davies o Ysgol Bro Pedr oedd yn fuddugol gyda Fleur Snow o Ysgol Dyffryn Teifi yn ail a Ianto Jones o Ysgol Bro Pedr yn 3ydd. Bydd yr enillydd yn derbyn tlws hefyd, i’w gadw yn yr Ysgol yn ystod y flwyddyn nesaf. Cafodd y tlws ei noddi gan HSBC. Yn ogystal, bydd yr enillydd yn cael diwrnod yn stiwdio Acapela yng Nghaerdydd trwy garedigrwydd Hywel Wigley a Catrin Finch. Bydd y darn buddugol gan Meleri Davies yn cael ei berfformio yn fyw mewn cyngerdd yn hwyrach yn y flwyddyn yn ogystal ag yn yr Ŵyl flwyddyn nesaf. Roedd arweiniad Eilir Owen Griffiths o’r darnau Fanfare a Thangnefeddwyr Eric Jones ar ddechrau’r cyngerdd yn wefreiddiol ac wedi creu’r naws perffaith ar gyfer The Armed Man, A Mass for Peace Karl Jenkins. Byddwn yn cynnwys mwy o wybodaeth y mis nesaf er mwyn rhannu hanes popeth a ddigwyddodd - y seminarau a’r PWNC brynhawn dydd Sadwrn, a’r Cymundeb, yr orymdaith a’r pryd bwyd a’r Gerddoriaeth Gysegredig ar Sul y Blodau cyn cloi’r Ŵyl gyda’r llafarganu Gregoraidd yn y Brynhawnol Weddi dan arweiniad Y Parchedig Chris Webb yn Eglwys San Pencarreg Pedr. [Llun o Meleri a Ianto ar y dudalen flaen] Prawf Gyrru Daeth newyddion llawenydd o’r Muriau Gwyn bod Sian Elin wedi llwyddo Llanllwni yn ei phrawf gyrru a bod ganddi drwydded bellach i fod tu ôl y llyw! Da Cylch Meithrin Llanllwni - Derbyn Sêl Cylch Rhagorol iawn ti Sian Elin. Roedd gan staff, phwyllgor a phlantos bach Cylch Meithrin Llanllwni fwy nag un rheswm dros ddathlu Dydd Gŵyl Dewi eleni gan eu bod newydd Gwellhad Buan dderbyn statws Cylch Rhagorol Mudiad Ysgolion Meithrin. Yn ôl y Mudiad Yn dilyn anffawd tra wrth ei gwaith da yw deall bod Glenys Morgans, mae derbyn y sêl yma yn cydnabod yr elfennau arbennig sy’n dod ynghyd i Fferm bellach yn gwella’n foddhaol. Falch o glywed dy fod ar greu cylch o ansawdd rhagorol. Rydym wedi derbyn adroddiad arbennig o wellhad Glenys. dda sydd yn cydnabod y gwaith rhagorol mae Ffion ein harweinydd a Helen ein cynorthwyydd yn ei gyflawni er mwyn rhoi’r cychwyn gorau phosib i Aduniad Ysgol Pencarreg blantos bach ein hardal. Yn dilyn y newyddion am drefnu aduniad ar yr 22ain o Fehefin yn y Llew Nodir yn yr adroddiad bod y plant yn ‘cael hwyl yng nghwmni ei gilydd’ Du, Llanybydder rwy wedi derbyn nifer o alwadau ffôn a’r diweddaraf wrth a bod ystafell y cylch ‘yn ddeniadol a chroesawgar ac yn darparu awyrgylch Veronica Morris sydd yn mynd i ddod ynghyd â chwech o gyn-ddisgyblion symbylgar ar gyfer y plant. Defnyddir y gofod sydd ar gael yn greadigol a ffrindiau ganddi. Pris y swper yw £13.00 yr un ac Ann Mayes fydd yn ac yn ddeniadol er mwyn hyrwyddo mwynhad, datblygiad a dysgu pob paratoi’r bwyd. plentyn’. Hoffwn ddiolch i Gwynfor Lewis am gynnig helpu gyda’r trefniadau. Adroddwyd bod y ‘Cylch yn defnyddio amryw o wahanol ddulliau er mwyn hybu dysgu annibynnol pob plentyn er mwyn iddo fagu hunan hyder, a rhoddir pwyslais ar sicrhau cyfleoedd i bob plentyn lwyddo yn eu dysgu.’ Nodir hefyd bod y ‘cyd weithrediad ardderchog sy’n bodoli rhwng y Cylch a’r Ysgol yn cael ei werthfawrogi.’ Fel Pwyllgor a staff y Cylch rydym yn ddiolchgar iawn i Ysgol Eglwys Llanllwni ac i Gyngor Bro Llanllwni am eu cefnogaeth ar hyd y blynyddoedd ac mae derbyn Sêl y Cylch Rhagorol yn glod iddynt hwythau hefyd.. Yn ogystal â chefnogaeth y Cyngor Bro yr ydym yn ddiolchgar iawn i Gronfa Budd Cymunedol Fferm Wynt Statkraft Alltwalis am eu cyfraniad hael o £5,065. Mae’r swm sylweddol yma yn gwneud gwahaniaeth mawr i ni fel Cylch ac wedi ein galluogi i ganolbwyntio ar gyrraedd safon y Cylch Rhagorol, felly mae ein diolch yn fawr i Bwyllgor y Gronfa.

Bingo’r Cylch Diolch o galon i bawb a wnaeth fynychu a chefnogi ein Bingo drwy gyfrannu gwobrau ar gyfer y Bingo, y Raffl a’r ocsiwn. Fe gawsom noson lwyddiannus dros ben drwy godi £712. Parti nwyddau Body Shop yn Nafarn Talardd ar y 5ed o Erbill am 7.30yh Croeso i chi ymuno gyda ni i gael noson i ymlacio a mwynhau nwyddau’r Dyma hen lun rhai o gyn-ddisgyblion tua 1958. Gweler rhagor o fanylion Body Shop yn Nhafarn Talardd ar y 5ed o Erbill am 7.30yh. Bydd yr elw yn yn CLONC mis Mai. Os byddwch eisiau unrhyw wybodaeth croeso i chi mynd tuag at Gylch Meithrin Llanllwni. godi’r ffôn unrhyw bryd – Linda Thomas, Dolgwm Uchaf 01570 422270 neu Gwynfor Lewis, Melin W D Lewis, Llambed – 01570 422540. Diwrnod newydd i Gylch Ti a Fi Llanllwni Mae Gwynfor yn barod i ymgymeryd â’r gwaith o dderbyn yr arian Mae diwrnod y Cylch Ti a Fi yn newid o ddydd Iau i ddydd Gwener neu sieciau. Felly, medrwch anfon ato cyn gynted â phosib i ysgafnhau y o’r 19eg o Ebrill ymlaen. Nod y sesiynau Ti a Fi yw cynnig cyfle i rieni trefniadau. Gwnewch eich sieciau i Gwynfor Lewis. Byddwn yn medru rhoi a gwarchodwyr fwynhau chwarae gyda’u plant a chymdeithasu mewn rhif wedyn i Ann Mayes ar gyfer paratoi’r bwyd. awyrgylch Gymreig. Mae’r plant yn cael cyfle i wneud gwaith crefft, canu a chwarae gydag amrywiaeth o deganau sydd gyda ni yn y Cylch.

www.clonc.co.uk Ebrill 2013 17 Llanbedr Pont Steffan Cymdeithas Hanes O.N. Dros y pedair blynedd Enillwyr fel a ganlyn: Croesawyd pawb i gyfarfod nesaf, bwriedir cofnodi a digideiddio Dynion – 1af – Maggie Vaughan, Cinio Dathlu Pen-blwydd mis Mawrth gan y cadeirydd, hanes sy’n cofnodi’r Rhyfel Byd Bro Henllys, Felinfach. 2il – Peter Cangen Merched y Wawr Selwyn Walters. Prin fod angen Cyntaf. Os oes gan ein darllenwyr Jones, Llambed. 3ydd – Joan Lewis, Llanbedr Pont Steffan iddo gyflwyno siaradwraig y luniau neu hanesion sy’n gysylltiedig Stryd Newydd, Llambed. a’r Cylch noson, Jen Cairns, gan iddi fod yn â’r cyfnod yma, byddai Cymdeithas Merched – 1af – Nanna Davies, yn ddeugain oed aelod ffyddlon a gweithgar yn y Hanes Llambed yn falch iawn o’u Stryd Newydd, Llambed. 2il – June yng Ngwesty Ty Glyn Aeron Gymdeithas. Hanes ‘Miss Saunders benthyg er mwyn cyfrannu at y Mason, Rhes Harford, Llambed. Fach’, Undergrove, Pentrebach oedd cofiant. 3ydd – Ceri Lloyd, Ffostrasol. ar Fehefin 10fed 2013 ganddi dan sylw, gwraig braidd yn Carden Miniature – Dynion am 7:30y.h. ecsentrig, ond un a oedd yn deall Merched y Wawr – Edward Lockyer, Hafan Deg. Croeso cynnes i gyn-aelodau. llawer am rinweddau llysiau ac yn Ar Fawrth 11eg dathlodd y gangen Merched – Morfudd Slaymaker, Enw a blaendal o £10 erbyn ôl y sôn, yn medru rhagweld ambell Ŵyl Ddewi yn Festri Shiloh gyda Llambed. Mai 10fed i ddigwyddiad. Mae yna gyfeiriad The Cymreig a oedd wedi ei baratoi Ar 27ain o fis Mawrth cynhaliwyd Gwyneth Morgan, ati yn llyfr George Eyre Evans, gan Aelodau’r Pwyllgor. Gyrfa Chwist yng Nghartref Hafan Llety’r Dderwen, Cwmann, Lampeter, 1905. Croesawodd y Llywydd, Noleen yr Deg gyda Mr Iorwerth Evans, Llanbedr Pont Steffan. Roedd ei hen-hen dad-cu, Evan aelodau yn gynnes iawn ynghyd â’n Llangybi yn arwain. SA48 8EJ. Saunders yn ddiacon gyda’r gwestion, Aelodau Merched y Wawr Enillwyr fel a ganlyn: 01570 422922. Bedyddwyr yn Coedgleision, Betws Cylch Aeron a pharti ‘Bechgyn ar Dynion – 1af – 1af – Ray Jenkins, Bledrws cyn symud yr eglwys honno Wasgar’. Methodd Gill Gruffudd Llanybydder. Cydradd 2il – Peter i’w gartref yn Aberduar tua 1730, a â bod yn bresennol oherwydd y Jones, Llambed a Gwendoline Jones, ‘Glyndwr’ yn ail agos. Bu Geinor bu mwy nag un o’i ddisgynyddion tywydd ond edrychwn ymlaen at Llanybydder. Medi a Janet yn cadw trefn ar yr yn weinidogion gyda’r Bedyddwyr. gael ei chwmni ym mis Mehefin. Merched – 1af – Nanna Davies, aelodau a’r beirniaid! Daeth Thomas Saunders, ei fab Ar ôl y gwledda cyflwynodd Stryd Newydd, Llambed. 2il – Sara Llongyfarchiadau i’r aelodau (1732-1816), i fyw yn Undergrove Noleen ein diddanwyr ‘Bechgyn Humphreys-Jones, Alltyblaca. 3ydd ar eu llwyddiant yn Eisteddfod a chafwyd trwydded i gynnal ar wasgar’ dan arweiniad Irene – Catrina Davies, Aberaeron. Ranbarthol yr Urdd a gynhaliwyd gwasanaethau yno. Williams a’r cyfeilydd Elfyn Davies. Carden Miniature – Dynion –Dai ym Mhontrhydfendigaid. Dyma’r Wrth ymchwilio i hanes y teulu Dywedodd fod y parti wedi ei ffurfio Davies, Pensingrig, Cellan. Merched canlyniadau: yma daeth Jen o hyd i nifer o rhyw flwyddyn a hanner yn ôl gan – Dilwen Roderick, Stryd y Bont, Unawd Merched Bl. 10 a dan hanesion diddorol. Roedd ŵyr i’r rai o aelodau a chyn aelodau C FF Llambed. 19 oed: 1af Gwawr Hatcher, Thomas Saunders uchod, Thomas I Dyffryn Cothi ym Mhumpsaint. Bwrw Allan – Enillwyr – Cathrina Unawd Cerdd Dant a Chyflwyno Saunders arall, wedi priodi yn 1843 Cyfeiriodd mai braf oedd gweld Davies, Aberaeron a Peggy Davies, Alaw Werin: 2ail Gwawr Hatcher, â Rachel Jones a aned yn Llandysul, bechgyn ifanc yn dod at ei gilydd a Bro Henllys, Felinfach. Unawd Bechgyn a’r Unawd allan ond yn byw gyda’i hewythr yn chynnal nosweithiau o adloniant ar Bydd Gyrfaoedd Chwist mis Ebrill o Sioe Gerdd Bl. 10 a dan 19 oed: Dolwen, Llanwenog. Nhw oedd hyd a lled y wlad a rhoi o’u hamser ar y 10fed a’r 24ain. Croeso cynnes 3ydd Aron Dafydd, Unawd Cerdd rhieni ‘Miss Saunders fach’ prin i ddiddanu cynulleidfaoedd. i bawb. Dant Bl. 7-9: 3ydd Meirion Sion (Margaret), ond gwahanodd Thomas Diolchodd Janet yn ddiffuant ar Thomas, Deuawd Bl. 10 a dan 19 a Rachel drwy weithred yn 1848. ran pawb i’r arweinyddion am eu Aelwyd yr Urdd oed: 3ydd Meleri a Meinir Davies, Ganwyd plentyn siawns i Margaret storïau doniol, i’r parti canu a’r Croesawyd Wyn John a Geraint Parti Cerdd Dant dan 19 oed: 1af. yn 1864, ac fe’i enwyd ef eto yn unigolion am berfformiad gwych, Thomas yn gynnes iawn i gyfarfod Dymuna’r aelodau ddiolch yn Thomas Saunders. Yn 1881 roedd ac am y chwerthin iach a’r boddhad yr Aelwyd yn ddiweddar gan Teon. gynnes i Rhiannon am hyfforddi’r yn was ym Moelfre, ond erbyn mawr wrth wrando arnynt a Rhannwyd yr aelodau yn 3 tîm parti cerdd dant ac i Delyth Medi am 1891 yn briod a chanddo dri o blant dymunodd bob llwyddiant iddynt i’r sef Merched y Wawr, y Merched ei chyfraniad amhrisiadwy hithau yn byw yn Aberdâr. Symudodd y dyfodol. a Morgan a’r 5 Gorau. Bu pawb gyda’r paratoadau. Pob dymuniad teulu yn hwyrach i Senghennydd. Diolchodd hefyd i aelodau’r wrthi’n frwdfrydig iawn yn cymryd da i Gwawr a’r parti yn Eisteddfod Yn 1901, roedd Thomas Saunders pwyllgor am eu gwaith, i Gwyneth rhan mewn gêmau a chwaraeon Genedlaethol Sir Benfro ddiwedd yng ngharchar Caerdydd wedi ei am drefnu’r noson ac i aelodau’r hwyliog ac egnïol dan gyfarwyddyd Mai. ddedfrydu i ddeuddeg mis o lafur pwyllgor am gyfrannu gwobrau’r Wyn a Geraint. Roedd pawb wedi caled am achosi niwed corfforol i’w raffl. Enillwyd y mwyafrif gan cael amser wrth eu bodd ac ar Noddfa wraig. Fechgyn ar Wasgar! Ceinwen Jones ddiwedd y noson y tîm buddugol Daeth cynulliad teilwng ynghyd Daeth gofid pellach i’w wraig a enillodd y raffl fach. oedd y Merched a Morgan, Merched i Noddfa i oedfa yng ngofal yr Mary pan bu farw plentyn iddynt Ategwyd y cyfan gan Marina y Wawr yn ail a’r 5 Gorau yn dynn Ysgol Sul wedi ei llunio gan Janet - Thomas Saunders eto - yn y James, Llywydd Cylch Aeron, gan wrth eu sodlau. Diolchodd Elan i gyda phawb o’r lleiaf i’r hynaf yn danchwa ddifrifol yn Senghennydd ddatgan diolch am y gwahoddiad, y Wyn a Geraint am noson ddifyr iawn gwneud eu gwaith yn rhagorol. Trwy yn 1913, union gan mlynedd yn ȏl, croeso a’r ddwy wledd a gawsant. ac i Janet a Rosaline am gadw’r sgôr. gyfrwng gweddïau, darlleniadau o’r ac mae’n debyg fod yna bedwar arall Dywedodd ei bod wedi bod yn noson Mae dyled yr aelodau yn fawr i Wyn Beibl a chyflwyniadau cerddorol o’r teulu wedi colli perthynas yn yr wefreiddiol o ddiwylliant Cymreig a Geraint am fod mor barod bob cafwyd cyfle i gofio ac i ddathlu un ddamwain. Blwyddyn wedyn, bu traddodiadol ar ei orau. amser i roi o’u hamser i’r Aelwyd. gorfoledd y Pasg a hefyd i ryfeddu farw Mary ac er i’r crwner gofnodi Cafwyd cyfarfod byr i ddilyn Daeth yr aelodau ynghyd ar at wyrth y Gwanwyn er ei fod yn marwolaeth trwy ddamwain, mae’n – soniodd Noleen am y diwrnod Fawrth 5ed i fwynhau Eisteddfod hwyr iawn yn cyrraedd y tir eleni. debyg mai cymryd ei bywyd a arbennig pan aeth 14 o aelodau’r ddwl sydd bob amser yn un o Lisa oedd yn gyfrifol am y croeso wnaeth drwy gymryd asid carbolic. gangen i Ginio Llywydd y De yn uchafbwyntiau’r tymor. Cafwyd a’r weddi agoriadol a chyhoeddwyd Diolchwyd yn gynnes i Jen gan y Glyn-clydach. Diweddwyd y noson llawer o sbri yn cymryd rhan yr emynau gan Osian Roberts, Cadeirydd am ei hymchwil trylwyr trwy ganu cân y mudiad ag Elma yn mewn cystadlaethau sgets, band y Sion, Dafydd, Rhys Tom, Osian ac am noson hynod o ddiddorol cyfeilio. gegin, stori a sain, côr mas o diwn, Jones a Beca. Y llefarwyr oedd gan ddod â hanes lleol yn fyw i’w Ar Ebrill 8fed byddwn yn ymweld grŵp llefaru dan 5 oed a gorffen Teon, Lowri Elen, Llinos, Delyth a chynulleidfa. ag Amgueddfa Wlân Drefach limrig. Amlygwyd talent sawl Sian Jones. Mwynhawyd unawdau Bydd y cyfarfod nesaf nos Felindre a’r aelodau i gwrdd ar faes unigolyn yn enwedig yn y sgets! Y swynol gan Elan a Lowri Elen, Fawrth, Ebrill 16eg, 7.30 yn yr Hen parcio’r Rookery am 6:15 y.h. beirniaid doeth oedd Rhian Twynog adroddiad graenus gan Gwenllian Neuadd pan fydd Margaret Bide a’i merch Sara Wyn a diolchwyd a chyflwyniad deallus o’r darn yn cymharu’r diwydiant gwlân yn Gyrfa Chwist iddynt am fentro i’n plith ac am ‘Prynhawn y Grog’ gan Sian Roberts Romania heddiw â’r hyn oedd yng Ar 13eg o fis Mawrth cynhaliwyd ymuno yn yr hwyl gan Caryl. Ar Jones, Llinos, Alwena, Alwyn a Nghymru ddoe. Croeso cynnes i Gyrfa Chwist yng Nghartref Hafan ddiwedd noson o gystadlu brwd a Tomos Rhys. Cafwyd datganiad bawb. Deg gyda Mr Iorwerth Evans, llawer o chwerthin, tîm ‘Cymru a’i deulais hyfryd gan Lisa, Elan a Llangybi yn arwain. Chymreictod’ oedd ar y brig a chriw Beca a phleser oedd gwrando ar

18 Ebrill 2013 www.clonc.co.uk Llanbedr Pont Steffan y plant i gyd yn ymuno i ganu â y Llywydd, Dorothy Lloyd, fel Yn ei hanerchiad, a chan ffydd a’ch cred a gwnewch y pethau Lisa, Elan a Dafydd yn cyflwyno person diwylliedig a gweithgar ddefnyddio cyflwyniad PowerPoint, bychain”. Pwysleisiodd eu bod yn pennill yr un. Diddorol hefyd yn ei chymuned a’i heglwys yn dewisodd Dr James olrhain profiadau gwbl berthnasol ar gyfer heddiw oedd gwrando ar sgwrs gan Tomos Rhydlwyd, . Yn ôl y personol drwy ddangos copïau a a thanlinellodd ein cyfrifoldeb am Rhys, Teon ac Osian Jones yn disgwyl, mi gafwyd ganddi araith darllen a thrafod rhai o’i cherddi, ein ffydd, ein diwylliant a’r iaith dehongli neges y Pasg mewn ffordd i’w chofio wedi ei chyflwyno sawl un ohonynt yn gysylltiedig â Gymraeg. ysgafn ond effeithiol iawn trwy mewn ffordd gartrefol, unigryw darn o gelfyddyd. Gelwir cerddi o’r Y Bnr. Andrew Jones, a gynigiodd ddefnyddio wyau. Cafwyd gwledd gan lwyddo i gyplysu y difrifol a’r fath yn gerddi egffrastig, meddai. y diolchiadau. Braint iddo fel i’r llygad ac i’r glust yn ôl yr arfer doniol yn ein cymdeithas y dyddiau Profiad digon diflas iddi tra’n yr ffrind a chyd-fyfyriwr o ddyddiau yng nghwmni’r plant lleiaf a phob yma. Cafwyd enghreifftiau o ysgol uwchradd, er enghraifft, oedd coleg oedd diolch i Dr James, un ohonynt ar eu gorau. Yn eu hiwmor gwahanol ardaloedd trip i’r Amgueddfa Genedlaethol ei llongyfarch yn wresog iawn plith roedd Tudur, aelod newydd Cymru heb anghofio wrth gwrs yng Nghaerdydd a gofnodir yn y ar ei hethol yn Archdderwydd a o’r Ysgol Sul ond methodd Sion am ddawn y Cardi i ddweud stori. gerdd “Arddangosfa” cyn iddi ddod dymuno’n dda iddi. Ifan, aelod arall newydd â bod yn Mae gwreiddioldeb plant ysgol ar draws “ Y Gusan” gan Auguste Ar ddiwedd y cyfarfod diolchodd bresennol oherwydd anhwyldeb. Llanilar lle bu Betty yn Brifathrawes Rodin. Dechreuodd farddoni ar ôl y Llywydd i’r swyddogion a’r Cyfeiliwyd i’r plant gan Alwena bob amser yn rhan annatod o’i cyfnod o salwch ac ar ôl derbyn aelodau am eu cefnogaeth yn a Janet a gwasanaethwyd wrth bywyd. Roedd yr araith hefyd yn caredigrwydd gan ffrind. Un o ystod y flwyddyn. Dymunodd yr organ i’r canu cynulleidfaol seiliedig ar ddymuniad mawr ein baentiadau Picasso oedd yn gefndir yn dda i’w olynydd y Bnr. Ceri gan Ann. Talodd ein Gweinidog Nawddsant ar i ni gadw ein ffydd i’w cherdd gyntaf “Noethlum glas” Davies ac i’r swyddogion ar gyfer y Parchedig Jill Tomos ddiolch a glynu a gweithio dros y pethau a champwaith Michelangelo, “Creu y flwyddyn nesaf, sef y Bnr. Tom haeddiannol i bawb am eu bychain. Er ein bod yn byw mewn Adda” a ddefnyddiodd wrth lunio’r cyfraniadau graenus iawn, i Janet am oes dechnolegol fodern, mae yna gerdd “Gollwng” sy’n ymwneud â Nos Galan 2012 yn Seland drefnu’r oedfa, i rieni’r Ysgol Sul am lawer o anhapusrwydd ac unigrwydd ffarwelio â’i mab hynaf ym maes Newydd priodwyd Dyfed Thomas, eu cymorth parod, i’r cyfeilyddion yn ein cymdeithasau y dyddiau awyr Heathrow. Ymysg llawer o Llambed (gynt o Tŷ Newydd, am eu gwasanaeth hwythau ac yn yma. Darllenwyd cerdd Graham gerddi eraill, trafododd y gerdd Cribyn) â Greta Shirley, Waimana, olaf ond nid y lleiaf i Derek am Davies i’n hatgoffa am hynny ac mi “Disgwyl Aberfan” (2006), wedyn Operau. baratoi’r llwyfan. gyfeiriwyd hefyd at emyn mawr y cerdd a ysgrifennodd yn nhafodiaith Llongyfarchwyd Beca a Sion am diweddar Barchedig T. Eirug Davies, Nantgarw ac “Olion” (2008) oedd yn James(Trysorydd), Y Bnr. Twynog ddod yn gyntaf mewn rasys traws rhif 782 yn Caneuon Ffydd, sydd seiliedig ar brofiad yn Ahrweiler yn Davies(Ysgrifennydd siaradwyr), gwlad yn ddiweddar a hefyd Rhys yn weddi daer dros Gymru. Twynog yr Almaen a cherdd yn gysylltiedig y Bnr. Tim Davies (Ysgrifennydd Tom ar ddod yn ail a Dafydd oedd Davies a gafodd y fraint i ddiolch ag ymweliad â Ffynnon Non, cyffredinol) a’r Bnr. Aneirin Jones yn y pedwerydd safle. Dymunwyd i Betty am noson gofiadwy ac am Tyddewi. (Ysgrifennydd y wasg). Diolchodd yn dda iddynt i’r dyfodol. ei gwasanaeth clodwiw bob amser I gloi, dyfynnodd eiriau o Fuchedd y Llywydd newydd yn ei dro am y Mae Banc Bwyd wedi ei sefydlu i’r ddwy Eglwys, Shiloh a Soar . Dewi a briodolir i Dewi ei hun, sef dymuniadau da a’r gefnogaeth iddo yn Llambed yn ddiweddar i Diolchodd hefyd i’r swyddogion “byddwch lawen a chedwch eich yntau. gynorthwyo’r rhai sydd mewn angen - Dorothy Lloyd y Llywydd, Owen yn ein cymdeithas. Daeth y plant Jones yr Ysgrifennydd gweithgar â chyflenwad o fwydydd mewn ac i’r trysorydd John Davies am tuniau er mwyn eu cyflwyno tuag wneud y gwaith yn ddi-fwlch am at yr achos. Talodd ein Gweinidog 63 mlynedd - tipyn o record. Hefyd, ei gwerthfawrogiad iddynt am eu dangoswyd ein gwerthfawrogiad caredigrwydd gan atgoffa pawb pa i Shân a’r staff yn y Coleg am mor bwysig yw dilyn esiampl Iesu baratoi pryd blasus iawn o gawl a Grist trwy gynorthwyo ein cyd-ddyn tharten afalau ar ein cyfer. Roedd y sy’n dioddef. noson heb os yn uchafbwynt hyfryd Aeth pawb o’r oedfa gan deimlo i weithgareddau’r Gymdeithas eu bod wedi cael bendith a phleser Ddiwylliadol am y flwyddyn. wrth gyd-addoli gyda’r plant a’r bobl ifanc mewn oedfa arbennig. Cylch Cinio Daeth cyfres cyfarfodydd y tymor Dechrau Canu Dechrau Canmol i ben gyda noson lwyddiannus Cylch Gogledd Teifi Braf oedd gweld pedwar o iawn. Cinio’r Gwragedd ynghyd Yn ystod y ddwy flynedd ddiwethaf, fe fuon ni yn Eglwysi Bedyddwyr drigolion ardal Llambed sef y â dathlu gŵyl ein nawddsant oedd Gogledd Teifi (Aberduar Llanybydder, Bethel Silian, Brynhafod Gorsgoch, Parchedig Mathew Hill, Gareth yr achlysur. Y gwestai oedd y Caersalem Parcyrhos, Noddfa Llambed, a Seion Cwrtnewydd) yn dilyn hynt Jones, Gerwyn Morgan a Sulwen prifardd Dr.Christine James, uwch a helynt ein gweithwyr cenhadol cyswllt, cwpl ifanc Julia a James Henley, Morgan yn siarad yn ddidwyll â ddarlithydd yn Adran y Gymraeg wrth iddyn nhw deithio allan i Periw, i Lima ac yna i Urubamba, i ledaenu’r Luned Emyr am eu ffydd Gristnogol Prifysgol Abertawe. Yn ei eiriau newyddion da am gariad Duw yn Iesu Grist ymhlith pobl y rhan yna o’r ar y rhaglen ‘Dechrau Canu Dechrau o groeso i’r prifardd cyfeiriodd y byd. Daeth y newyddion y llynedd eu bod yn disgwyl baban, a’u bod yn Canmol’ yn ddiweddar ac yn dewis Llywydd y Bnr. Dan Griffiths at dychwelyd i Brydain ar gyfer y geni. Yn ystod eu cyfnod gartre, fe gawsant eu hoff emynau. Diddorol iawn ei magwraeth yn Nhonypandy a gyfle i ymweld â’r eglwysi sy’n gysylltiedig gyda nhw. Daethon nhw felly i oedd gwrando arnynt yn rhannu eu soniodd iddi ddysgu’r Gymraeg fel Gylch Gogledd Teifi ar gyfer penwythnos y 9ed a’r 10ed o Fawrth. Ar y nos profiadau â ni’r gwylwyr. ail iaith cyn symud ymlaen o Ysgol Sadwrn, daeth tua 40 ynghyd i glywed eu hanes cyn rhannu swper gyda’n Uwchradd y Merched ,Y Porth i gilydd yn festri Aberduar, ac ar y bore Sul daeth aelodau’r holl eglwysi Cydymdeimlad Brifysgol Cymru, Aberystwyth, a ynghyd i Noddfa ar gyfer oedfa unedig, pan fu Julia yn arwain gweddïau Estynnir cydymdeimlad dwysaf â’r graddio yn y Gymraeg ac wedyn arbennig ar gyfer Sul y Mamau, a James yn pregethu. Diolch i Elan am teuluoedd sydd wedi colli anwyliaid ennill gradd ddoethuriaeth am ddod i ganu yn yr oedfa! Gwerthfawrogwn yn fawr parodrwydd Julia a yn ystod y mis. ymchwil ar destun Cyfraith Hywel. James i ymweld, a Katie Grace dim ond yn ddeg wythnos oed. A dymunwn Dr James oedd enillydd Coron fendith Duw ar eu trefniadau i deithio yn ôl i Urubamba ymhen ychydig o Shiloh a Soar yr Eisteddfod Genedlaethol ym wythnosau, ar eu bywyd ynghyd fel teulu bach mewn lle mor wahanol, ac ar Roedd ystafell y Coleg yn llawn Mhrifwyl Eryri yn 2005, ac yn eu gwaith yn yr efengyl. Fe fu llawer o aelodau’r Cylch yn gweithio’n galed wrth i’r ddwy Eglwys a ffrindiau ddiweddar cafodd ei hethol yn i sicrhau fod croeso’r penwythnos yn gynnes, a’r trefniadau i gyd yn eu lle, oddi allan ddod at ei gilydd i ddathlu Archdderwydd Cymru – y ferch a bu’n ymweliad llwyddiannus iawn, felly diolch i bawb oedd ynglŷn â’r Gŵyl Ddewi. Miss Betty Griffiths gyntaf i ddal y swydd. Pleser hefyd gwaith! Yn y llun uchod gwelir Julia, James a Katie Grace (eu merch fach M.B.E Llanilar oedd y gwestai oedd croesawu ei phriod, Wyn nhw), Elan, swyddogion y Cylch, sef Mrs Nesta Harries, Mrs Janet Evans a ac mi gafodd ei chyflwyno gan James. Mr Dewi Davies, ynghyd â’r gweinidog yn y sêt fawr yn Noddfa.

www.clonc.co.uk Ebrill 2013 19 MiS y PaPUr NeWYDD Yn y Gegin gyda Gareth Colofn Dylan Iorwerth ‘Dewch at y bwrdd mae’r bisgedi yn barod’. Mae ystadegau yn dangos yn ddiweddar fod mwy ohonom nag erioed Gadewch i’r bobol ifanc ... yn yfed te, felly yn prynu mwy o de ac yn arbrofi gyda blasau gwahanol. Yn sgìl hynny rydym yn bwyta llawer mwy o fisgedi, gyda’r fisgïen Roedd un o feirdd mawr America’n sôn am wneud y peth iawn am “Digestive” siocled yn rhif un. Ydy, mae’r dewis yn eang iawn ac yn y rheswm anghywir. Mae yna beryg fod Cyngor Ceredigion yn trio cyfrannu at ein teimlad cysurlawn, cartrefol a diogel. Gyda hyn mewn gwneud y peth anghywir am y rheswm iawn. golwg, dyma rysetiau am fisgedi y medrwch eu gwneud gartref, ac a fydd Wrth i fi sgrifennu hwn, maen nhw yn y broses o ailystyried yn gwmni i’r cwpaned te wrth ddarllen ‘Clonc’. Felly ymlaen â’r tegell a penderfyniad dadleuol am ymweliadau tramor gan ysgolion – i wahardd mwynhewch! pobol ifanc rhag aros gyda theuluoedd. Os bydd hynny’n digwydd, mi Pob hwyl, fydd yn biti mawr. Gareth Y rheswm iawn? Mae’n amlwg fod eisio sicrhau diogelwch pobol ifanc. Bisgedi blas lemwn Y peth anghywir? Mae’n gam arall at greu panig afresymol tros gam- Cynhwysion drin rhywiol a, thrwy hynny, at gynyddu’r peryglon yn lle eu gwneud 125gm o fenyn meddal nhw’n llai. Mae’n creu bwgan diangen – ac mi all camdrinwyr go iawn 150gm o siwgwr caster guddio y tu ôl i hwnnw. 1 melynwy Does yna ddim tystiolaeth erioed bod yr un plentyn o Geredigion 225gm o flawd plaen wedi diodde’ ar daith dramor. Alla’ i ddim cofio unrhyw stori yn unrhyw Croen un lemwn le o gam-drin o’r fath yn ystod y blynyddoedd diwetha’. Mae fel ½ llond llwy de o flas fanila sefydlu byddin, er nad oes yna elyn yno. Dull Mi allai cam-drin ddigwydd yn unrhyw le, wrth gwrs, ond mae 1. Trowch y ffwrn i 180ºC; 350º F; Nwy 4. a gosodwch bapur tystiolaeth yn dangos mai yn y cartref, gan deulu ac ymhlith cydnabod, gwrthsaim ar ddau dun pobi. y mae hynny fwya’ tebyg – neu mewn sefydliadau lle mae modd i 2. Curwch y menyn, melynwy a’r siwgwr nes bod y cyfan yn blant a phobol ifanc ddod dan ddylanwad personoliaethau cryfion neu hufennog ac ysgafn. Plygwch y blawd, y fanila a’r lemwn i mewn awdurdodol. i’r gymysgedd. Hyd yn oed mewn achosion ‘ar hap’ fel rhai Jimmy Savile, fyddai’r 3. Rholiwch a thorrwch yn gylchoedd. Gosodwch ar y tun pobi a cam-drin ddim wedi digwydd oni bai ei fod o, dros flynyddoedd, wedi rhowch yn y ffwrn am 15 munud. Rhowch ar wifren i oeri a creu enw mawr iddo’i hun ac wedi dod yn rhyw fath o eilun i bobol sgeintiwch â siwgwr. ifanc. Go brin fod y math hwnnw o ddylanwad afiach yn gallu digwydd Cookies Clonc dros nos pan fydd pobol ifanc mewn lle dieithr ac ar eu gwyliadwriaeth. Cynhwysion Ac heb allu dal ymlaen i ddylanwadu ar y bobol ifanc wedyn i gadw’n 100gm o fenyn meddal dawel, mi fyddai camdriniwr yn gwybod fod yna beryg o gael ei ddal. 100gm o siwgwr brown meddal Wrth wneud gormod o hyn, y peryg ydi ein bod yn anghofio am 50gm o siwgwr caster y bygythiad go iawn ac am y gwir cas – fod y broblem yn ein canol Un llond llwy de o fêl ni. Mae fel codi ofn ar blant y gallan nhw gael eu taro gan fellten, yn Un wy wedi’i guro hytrach na’u taro gan gar. Un llond llwy fwrdd o laeth Erbyn hyn, mae cylchgrawn fel Golwg yn gorfod bod yn ofalus iawn 125gm o flawd codi cyn cyhoeddi lluniau o blant. Hyd yn oed y lluniau mwya’ diniwed. ½ llond llwy de o bowdwr codi Mae peryg y bydd cymdeithas yn mynd i fethu â gwahaniaethu rhwng ½ llond llwy de o bowdwr soda(bi-carb) gweithgareddau cyffredin ac ymddygiad drwg. 175gm o flawd ceirch (oatmeal) Dw i’n cymryd bod cynghorau eisoes yn gwneud yn siŵr nad ydi 125gm o raisins pobol ifanc fyth yn aros gyda theulu ar eu pen eu hunain. Ac yn sicrhau 125gm o sglodion siocled fod yr ysgol y pen arall yn ddigon cyfrifol i fetio eu teuluoedd nhw. ½ llond llwy de o sinamon Mae yna ffordd arall i Geredigion – a phob Ceredigion arall Dull – ddiogelu plant. Yr arf cryfa’ ydi hunan-barch y bobol ifanc a gwybod 1. Trowch y ffwrn i 190ºC;375ºF; Nwy 5. Paratowch ddau dun pobi. be ydi ymddygiad addas a be sy’n croesi’r ffin. Cael yr hyder i allu 2. Hufennwch y menyn, y siwgwr a’r mêl ac yn raddol gwrthod a gwrthwynebu – plant bregus ac ansicr ydi targed camdrinwyr ychwanegwch yr wy a’r llaeth. fel rheol. 3. Yna, i fewn â’r powdwr pobi, y soda a’r blawd a’u cymysgu. Mi fyddai addysg o’r fath – fel y mae mudiad fel Hafan Cymru yn ei Ychwanegwch y blawd ceirch, y raisins a’r darnau siocled. wneud ym maes cam-drin domestig – yn gwella diogelwch pobol ifanc Gosodwch yn dameidiau ar y tun. Pobwch am tua 10 – 12 munud. ym mhob cyd-destun, gartre’ yn ogystal â thramor. Eu cryfhau nhw i 4. Gadewch i oeri ychydig yn y tun, yna codwch ar wifren. allu amddiffyn eu hunain yn well, beth bynnag ydi’r amgylchiadau. Mae aros gyda theuluoedd yn ffordd wirioneddol dda o weld diwylliant gwahanol, o gael blas bach ar ffordd o fyw. Cryfhau pobol ifanc fydd effaith hynny hefyd. Fwy nag unwaith, mi fuodd yna bobol ifanc o wledydd eraill yn aros Llanwnnen acw, fel mewn dwsinau o gartrefi yn ardal Clonc. Y peryg mwya’ i’w Pen-blwydd arbennig diogelwch nhw oedd fy nghwcio fi. Dathlodd John Beaufort Williams, Brynamlwg ben-blwydd arbennig yn Mi fues innau’n aros mewn cartref yng Ngheredigion pan nad o’n ddiweddar. Gobeithio eich bod wedi mwynhau’r diwrnod. i’n ddim ond 12 oed – adeg Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd yn 1969. Mae’r Urdd hefyd wedi gorfod rhoi’r gorau i’r arfer hwnnw, ond y Ŵyr newydd . peryg mwya’ i fy niogelwch innau oedd chwyrnu Elfyn o’r gwely nesa’. Llongyfarchiadau i Liz a Clive Mills, Ffynnon Fair ar gael ŵyr bach Nid cymryd peth yn ysgafn ydi hynna, ond trio rhoi tamed bach o newydd sef Osian Rhun i Dafydd a Sioned Mills yn Rhydowen. berspectif. Priodas Diemwnt Bu dathlu mawr yn Hafan yn ystod y mis gan i Gomer a Ray Lewis ddathlu eu Priodas Ddiemwnt. Iechyd da i chwi eich dau eto am flynyddoedd mawr eto. Rhifyn mis Mai Erthyglau, Newyddion Yn y Siopau a Lluniau i law erbyn 2ail Mai 22ain Ebrill

20 Ebrill 2013 www.clonc.co.uk Llanybydder Cymdeithas Chwiorydd feddwl am rywbeth roeddem am ei Aberduar gael, a gofyn i Dduw trwy’r garreg Cynhaliwyd Arwerthiant yma. Gosododd pawb y cerrig Blynyddol Aberduar yn y Festri mewn jar a’u rhoi ar sil ffenest er nos Fercher, 20fed o Fawrth 2013, mwyn ein hatgoffa ni am y dasg gydag amrywiaeth o nwyddau yma. Diolch i’r Ficer ac i Eleri am ar y byrddau. Croesawyd pawb drefnu’r gwasanaeth. yn gynnes gan y gweinidog y Druan ag Elain fach a wnaeth parchedig Jill Tomos. Cyflwynodd dorri pont ei hysgwydd wrth iddi Ronald Davies, un o blant yr wneud ‘hand stand’. Gobeithio eglwys a wahoddwyd i fod yn fyddi di yn gwella’n glou. ŵr gwadd y noson. Diolchodd Llongyfarchiadau i ferched am y gwahoddiad caredig gan talentog yr Ysgol Sul am wneud ddwyn atgofion melys am dyddiau mor dda yn Eisteddfod leol yr ei blentyndod yn y pentref ac Urdd. Da iawn i bob un ohonoch yn yr ysgol Sul yn Aberduar. chi am ddysgu’r gwaith ac am Yn y llun uchod mae Y Parch Suzy Bale, Eurwyn Davies, Cynthia Butcher, Bu dylanwad gweinidogaeth y wneud eich gorau. Kay Davies, Steve Spencer, Helen Mcgarrigle Nyrs Arbenigol Cancr y Fron Parchedig a Mrs W. H. Davies yn Llongyfarchiadau mawr i Sophie ac Elonwy Davies. ddylanwad mawr ar ei fywyd, ac am ddod yn ail yn yr unawd Ym mis Rhagfyr llynedd, trefnwyd cyngerdd Nadoligaidd gan Gôr anogaeth Mrs Davies a’i pherswâd dawnsio disco yn Eisteddfod Sir yr Lleisiau’r Werin yn Eglwys Sant Pedr, Llanybydder i godi arian at Uned yn dal i fod yn fyw iawn yn ei Urdd ac i Sasha am fod yn aelod Cancr y Fron, Ysbyty Llandochau. gof. Cafwyd noson llwyddiannus o barti dawnsio gwerin Ysgol Penderfynodd y côr godi arian tuag at yr uned yma am fod Cynthia iawn ac elw ariannol i goffrau Llanwnnen. Mae merched talentog Butcher, gynt o Heol y Gaer, Llanybydder, wedi cael triniaeth arbennig yno Cymdeithas y Chwiorydd. ofnadwy gyda ni yn yr Ysgol Sul, wrth iddi ymladd cancr y fron. Diolch i bawb am eu cefnogaeth, ac rydym yn browd iawn o bob un Ar yr 8fed o fis Mawrth, gwnaeth rhai aelodau’r Côr a’r Eglwys fynd lawr ac am gyd-weithio yn hwylus gyda ohonyn nhw! i’r Uned i drosglwyddo siec am £730 i Helen Mcgarrigle, nyrs arbenigol a threfniadau’r noson. oedd wedi bod yn gefn enfawr i Cynthia trwy ei thriniaeth. Côr Lleisiau’r Werin Diolch o galon i bawb a gymerodd ran yn y cyngerdd - i’r côr, merched Cydymdeimlo Yn ymarfer nos Iau 28ain o Ysgol Sul yr Eglwys, plant Ysgol Sul Rhydybont, Delor, Angharad, Sioned, Estynnwn ein cydymdeimlad Chwefror, braf oedd rhoi croeso Arwel, Menna ac Arwel am ddarllen barddoniaeth Nadoligaidd, i aelodau’r gyda Alun a’r teulu oll ar golli i aelod newydd, sef Pauline, Tyn Eglwys am eu holl gymorth ar y noson, ac i bawb a ddaeth i’r cyngerdd a gwraig, mam a mam-gu annwyl sef Porth, Llanwenog i ymuno gyda’r rhoi mor hael at yr achos pwysig yma. Diolch i chi gyd. Mair Evans, Dolydd a fu farw yn sopranos. Gobeithio y byddwch chi Ysbyty Glangwili ar diwedd mis yn joio yn ein cwmni ni Pauline! Mawrth. Nos Iau, 7fed Mawrth cafodd y côr wybod am lwyddiant wyron Diolch aelodau’r côr yn Eisteddfodau lleol Dymuna Ann, Gwarduar ddiolch yr Urdd. Llongyfarchiadau i Nia am bob cymorth a dymuniad Glydwern am ennill yr unawd canu da ar ôl ei llawdriniaeth yn a’r unawd cerdd dant ac am ennill Ysbyty Llanelli yn ddiweddar. yr ail wobr yng nghystadleuaeth yr Gwerthfawrogwn hyn yn fawr. adrodd. Llongyfarchiadau hefyd i Yn dilyn marwolaeth Mrs blant Ysgol Cwrtnewydd am ennill Sally Davies ar Ionawr 5ed y parti Unsain a’r parti Llefaru; i dymuna teuluoedd Brynrhosyn a blant Ysgol Gynradd Felinfach am Llwynfedw ddiolch am bob arwydd ennill y parti llefaru; i blant Ysgol o gydymdeimlad a ddangoswyd Llanwnnen am ddod yn ail yng gan gynnwys cardiau, ymweliadau, nghystadleuaeth y dawnsio disco galwadau ffôn, blodau a chacennau ac i Lowri Bellamy-Jones am ddod lawer, ac am y rhoddion a yn ail yn y gystadleuaeth celf a dderbyniwyd tuag at Ysbyty chrefft ar lefel sirol. Hefyd, rhaid Llanymddyfri lle derbyniodd llongyfarch Rhys Bellamy-Jones Sally y gofal gorau posib yn ystod am ennill cystadleuaeth lefaru yn Dai a Linda Jones noddwyr gwisgoedd y chwaraewyr am y flwyddyn yn pythefnos olaf ei bywyd. Diolch i Eisteddfod Llanfihangel-ar-Arth a cyflwyno siec o £500 ar ran Clwb Rygbi Llanybydder i Aneurin Davies o bawb. Gruffydd, ŵyr Alwena, am ennill gangen Llanybydder a Llambed o Ymchwil y Cancr, arian a godwyd gan cystadleuaeth Unawd Bl. 2 ac Iau bwyllgor, chwaraewyr a chefnogwyr y clwb mewn noson o adloniant a Noson Goffi yng Nghylch Aeron. Mae’n ddigybl gynhaliwyd yn ddiweddar. Noson Goffi dan nawdd yn Ysgol Felinfach. Buddiannau Henoed Llanybydder Croeso cynnes nôl i Sulwen at yn Festri Aberduar ar Fai 17eg am yr altos. Ry’n ni wedi gweld eich Bore Coffi 7.00y.h. Croeso i bawb. eisiau chi yn fawr iawn. Alltyblaca Ar ôl gweithio mor galed trwy’r gyda Sara Humphreys Jones Eglwys Sant Pedr flwyddyn, roedd y côr yn haeddu Ŵyr bach Roedd gwasanaeth y Gair mis ‘treat’ fawr, felly nos Iau, 14eg o yn Frongelli, Alltyblaca Llongyfarchiadau i Alan a Mawrth yng ngofal y Ficer ac Eleri fis Mawrth, aeth yr aelodau am eu Margaret Wilson ar ddod yn dad-cu a’r thema oedd gweddïo. cinio blynyddol i westy Tyglyn. 27 Ebrill 2013 a mam-gu am y tro cyntaf, mab bach Darllenodd Heather ddarn priodol Hyfryd oedd mwynhau bwyd da i Carys a Gwyndaf. Dymuniadau iawn o’r Beibl. Gwnaeth Eleri a chwmni gwell! Diolch i Edith 10 o’r gloch ymlaen gorau i chwi fel teulu. ddangos amryw o wrthrychau i’r am drefnu’r cinio ac am arwain y gynulleidfa a oedd yn help i ni noson yn absenoldeb Kay. Pen-blwydd arbennig gyfathrebu. Pwrpas hynny oedd Llongyfarchiadau i Elin, wyres Mynediad trwy rodd Dathlodd Tina Wilson, Llwynhelyg egluro i ni bwysigrwydd siarad, Bet, ar gael ei dewis yn Frenhines ac Eleri Jenkins, Bryngolau eu pen- ac yn benodol, siarad â Duw trwy Carnifal Llanybydder. Edrychwn Elw tuag at blwyddi arbennig yn ystod y mis. weddïo. Cafodd y gynulleidfa ymlaen i dy weld ti yn dy ffrog bert Eisteddfod Genedlaethol Gobeithio eich bod eich dwy wedi garreg yr un a gofynnodd Eleri i ni ddiwrnod y Carnifal! Cymru 2014 yn Sir Gâr mwynhau’r dathlu.

www.clonc.co.uk Ebrill 2013 21 Llangybi a Betws Cwmsychpant Ysgol Y Dderi amryw o weithgareddau perthnasol Cydymdeimlo Cafodd rhieni ac aelodau’r hefyd. Teimlwn fod diwrnodau Hamdden Cydymdeimlir yn ddwys a gymuned gyfle i fwynhau rhai o’r fath yn bwysig er mwyn codi Croesawodd Llywydd y Ifonwy a Lewis Davies, Cilmeri o berfformiadau buddugol yr ymwybyddiaeth y plant drwy roi Gymdeithas sef Janet Farrow bawb a’r teulu ar farwolaeth ei chwaer Eisteddfod mewn noson Cawl a profiadau buddiol iddynt. yn gynnes iawn gan ddymuno iddynt a modryb o Ddihewyd yn Chân wedyn. Roedd hi’n noson Mae traws-gwlad wedi cael tipyn o Ŵyl Ddewi hapus. Braf oedd gweld ddiweddar. hyfryd a hoffwn ddiolch i bawb sylw gennym yn yr ysgol yn ystod y Liz Holgate nôl yn ein plith ar ôl y Hefyd, cydymdeimlwn a Betty a gyfrannodd ac a gynorthwyodd mis diwethaf, â’r plant yn mwynhau driniaeth a gafodd. Dathlwyd Gŵyl Jones, Delfan a theulu Talar Wen mewn unrhyw ffordd. ymarfer a hyfforddi ar ei gyfer. Aeth Ddewi eleni yn ‘Castle Green’ ac ar golli chwaer a modryb sef Mair Bu criw o blant yn cynrychioli’r llond bws i gystadlu’n frwd yng yno cawsom wledd fendigedig o Davies, o Landdarog. ysgol yn Eisteddfod Gylch yr Nghaerfyrddin ddechrau’r mis, ac gawl a phwdin blasus dros ben. Bu Urdd, yn Llambed, ar Fawrth y yna yn y gystadleuaeth i ysgolion i bawb wledda yn arbennig o dda. Bachgen bach 7fed. Llongyfarchiadau i Martha y cylch yn Llambed yn ddiweddar Traddodwyd y fendith gan Gwenda Llongyfarchiadau i Marian Haf Thomas am ennill y wobr aeth cynrychiolaeth o flynyddoedd Thomas a Janet Farrow. Fe fydd ac Emyr Rees, Caeronnen ar gyntaf yn y gystadleuaeth lefaru 3, 4, 5 a 6 i redeg. Fe wnaeth pob un Barry Williams, Alunda Jones, enedigaeth mab bach, Rhodri i Flwyddyn 2 ac iau, ac am ddod ymdrech arbennig, ac fe fydd sawl Alan Jones, Janet Farrow a Jennifer Gwilym ar ddechrau mis Mawrth. yn ail ar yr unawd, i Dion Teilo un yn mynd ymlaen i’r gystadleuaeth Matthias yn cymryd rhan mewn Brawd i Lleucu, Lowri a Glesni ac Reagan, o’r dosbarth Derbyn, sirol yn Llangrannog cyn hir – da cwis sydd wedi ei drefnu gan Glwb ŵyr i Roy Rees, Pantyronnen. am ennill y drydedd wobr yn yr iawn blant, a daliwch ati. Ffermwyr Ifanc y Dderi. Enillwyr un gystadleuaeth ganu hefyd, i Yn ystod mis Mawrth, bu Miss y raffl oedd Yvonne Thomas, Joan 18oed Gruffydd Thomas am gael y drydedd Lisa Donoghue a Miss Bethan James, Jennifer Matthias, Ceinwen Llongyfarchiadau i Sioned wobr yn y gystadleuaeth i lefarwyr Roberts ar daith i Norwy i ymweld Jones, Barry Williams, Joyce Davies, Llys y Wawr ar ddathlu ei unigol Blwyddyn 3 a 4, i’r Ymgom ag Ysgol Gjerstad, er mwyn parhau â Harries, Maisie Morgans, Janet phen-blwydd yn 18oed yn ystod am ennill y wobr gyntaf ac i’r Parti chysylltiadau’r prosiect Comeniws. Farrow, Betty Green, Alan Jones, y mis Unsain am ddod yn ail. Da iawn Cafodd y ddwy amser braf yn yr Llinos Jones, Gwenda Thomas a chi, a phob hwyl i Martha ac i griw eira a chyfle i ddysgu mwy am Sally Davies. Trip Dirgel fydd y Priodas Berl yr Ymgom (Sophie, Eleri, Emma cyfarfod nesaf ar Ebrill 5ed. Bydd y Dathlodd Gareth a Nanna Ryder ac Ellie) wrth iddynt fynd ymlaen bws yn gadael Llambed am 1.00y. eu Priodas Perl yn ystod y mis i gystadlu yn yr Eisteddfod Sir ym p ac yna fyny i Gwmann ac yn ôl hefyd. Gobeithio eich bod wedi Mhontrhydfendigaid. i Langybi. Pris y wibdaith fydd joio’r dathlu. Daeth llwyddiant i ran rhai o £8. Enwau i’r trysorydd ar frys os blant yr ysgol yng Nghystadlaethau gwelwch yn dda. Ysgol Sul Celf a Chrefft yr Urdd yn ogystal. Braf oedd croesawu plant Enillodd Chloe Betts Jones y wobr Merched y Wawr Y Dderi Ysgol Sul Bwlch-y-fadfa atom ar gyntaf am grochenwaith i blant Dathlwyd Gŵyl ein Nawddsant ddydd Sul, Mawrth 17eg fel rhan Blwyddyn 3 a 4, ac fe enillodd ei fel arfer yn y Pantri ac yno cawsom o arholiad yr enwad a gafodd ei chwaer, Ffion, y wobr gyntaf yn yr groeso ac awyrgylch croesawus gynnal yn y Cwm. Roedd 15 o un gystadleuaeth i Flwyddyn 5 a 6. iawn a gwledd fendigedig i’w blant yn bresennol. Mrs Nanna Derbyniodd Ffion y drydedd wobr ddiwylliant Norwy ac i rannu peth fwynhau. Croesawyd pawb i’r Ryder oedd yng ngofal yr arholiad. hefyd am greu pyped, ac fe ddaeth o ddiwylliant Cymru gyda staff a achlysur arbennig gan y Llywydd Caoimhe Reynolds o Flwyddyn 5 yn disgyblion yr ysgol. Gwyneth Jones ac fe draddodwyd Diolch drydydd am ei gwaith tecstiliau 2D. Fel rhan o weithgareddau sy’n y fendith gan Irene Lewis. Y gŵr Dymuna Sioned Davies, Llys Llongyfarchiadau i’r tair ohonynt, ymwneud â themâu yr hanner tymor gwadd oedd y Bon. Emrys Davies y Wawr ddiolch am yr holl a phob lwc i Ffion a Chloe yn y yma, aeth plant y Cyfnod Sylfaen – brodor o Gellan ond wedi treulio gardiau, negeseuon a’r rhoddion Genedlaethol! am ddiwrnod i Fferm Ffantasi, aeth rhan helaeth o’i oes yn Llundain, a dderbyniodd ar adeg ei phen- Dathlwyd sawl diwrnod arbennig disgyblion Blwyddyn 5 a 6 i Lyfrgell fel llawer o Gardi, ac yna ymddeol blwydd yn ddiweddar. yn ddiweddar: ar Ddiwrnod y Llyfr Genedlaethol Cymru, Aberystwyth, i ardal Rhydaman. Cafwyd ganddo daeth y plant i’r ysgol wedi gwisgo a chawsant brynhawn yng nghwmni hanesion difyr iawn am ei febyd yn Gwellhad Buan fel cymeriadau o’u hoff lyfrau. Catrin Stevens yn sôn am ei gwaith Cellan a’r blynyddoedd a dreuliodd Nid yw Jackie Ryder, Tyngrug- Yna, fel rhan o weithgareddau’r fel awdures “Hanes Atgas”. Mae yn y fusnes laeth yn Llundain, ganol wedi mwynhau’r iechyd Diwrnod Mathemateg Rhyngwladol Blwyddyn 3 a 4 wedi mwynhau fel perchennog siop ac yn olaf fel gorau yn ddiweddar. Gobeithio gosodwyd heriau i bob blwyddyn cyfres o weithdai drama gyda Mari perchennog gwesty yn y brifddinas. eich bod ar wellhad ac adref o’r - chwilio am y tywel mwyaf, y o Gwmni Arad Goch, ac fe fyddant Roedd ei araith yn dwyn atgofion ysbyty erbyn hyn. genhinen hiraf, y llyfr trymaf, y yn ymweld â Fferm Denmark ar fore i lawer un ac yn llawn hiwmor a cynhwysydd mwyaf a’r ffrwyth olaf y tymor i fwynhau amrywiol diddordeb a phob un wedi mwynhau Croeso Nôl neu’r llysieuyn â’r cylchedd mwyaf, weithgareddau. Ac felly, ar ôl tymor ei gwmni diddan. Diolchwyd iddo Ar ddiwedd mis Mawrth, ac yn ystod Pythefnos Masnach prysur arall, mae pawb yn edrych yn gynnes iawn am noson mor ychydig cyn y Pasg symudodd Deg fe fu’r plant yn mwynhau ymlaen yn eiddgar at wyliau’r Pasg! hwyliog a chofiadwy gan Gwyneth Linda ac Arthur Bashford nôl i Jones, Mary Jones a Mair Spate a’r fyw i Craigle. Roeddent wedi enillwyr oedd Mary Jones, Mair ate, symud i fyw i Loegr bell ers Glenys Lloyd a Delyth Jones. Bydd dros 25 mlynedd ac ar ôl prynu’r y cyfarfod nesaf ar Ebrill 17eg am cartref lle bu teulu Linda yn byw, 7.30y.h. yn Ysgol Y Dderi pryd y rhaid oedd ei adnewyddu cyn dod disgwylir Mererid Jones i sôn am yn ôl i fyw. Croeso twymgalon Ailgylchu. iawn i chwi nôl i’r Cwm a iechyd da am flynyddoedd lawer yno. Cydymdeimlo Estynnir cydymdeimlad dwys Llwyddiant Eisteddfod yr Urdd y fro â Mrs Barbara Williams, Ty Ymfalchiwn yn llwyddiant plant Maesyfelin yn ei phrofedigaeth yr ardal yn Eisteddfodau Cylch lem ar farwolaeth ei phriod. a Rhanbarth yr Urdd yn ystod Cydymdeimlir hefyd â Paul y mab mis Mawrth. Pob lwc i bawb ym a Sarah y ferch a’u teuluoedd yn eu Moncath. colled a’r holl gysylltiadau teuluol eraill a ffrindiau. Plant y Cyfnod Sylfaen am ddiwrnod i Fferm Ffantasi.

22 Ebrill 2013 www.clonc.co.uk Llanllwni

Derbyniodd Mrs Helen Williams o ‘Send a Cow’ £61 oddi wrthym, sef yr arian a gasglwyd yn y Cwrdd Diolchgarwch. Llongyfarchiadau i Alwena Owen am fod yn llwyddiannus wrth ganu ac adrodd yn Eisteddfod Llanfihangel-ar-Arth ac hefyd i Kiera Beynon am lawysgrifen. Da iawn ferched.

Ysgol Llanllwni yn eu rasys a byddant yn mynd Bu blwyddyn 6 yn Ysgol ymlaen i draws-gwlad y Sir. Bro Pedr am ddiwrnod pontio Treuliodd Alwyn ac Ifan yn gwneud gweithgareddau ar ddiwrnod yn Ysgol Dyffryn Teifi yn ‘Masnach Deg’. Bu’r plant i gyd ddiweddar gan wneud amrywiaeth yn diddori’r henoed yng nghartref o weithgareddau. Cwm Aur yn Llanybydder fore Dyma enillwyr Clwb Cefnogwyr Dydd Gŵyl Dewi. Cawsom yr ysgol am fis Mawrth:- groeso cynnes yno. Roedd yn braf £10.00 – 182 – David Thorne, gweld y plant yn eu gwisgoedd Glennydd, Llanllwni. Cymreig a daeth Mr Tim Jones £5.00 – 236 – David Walker, heibio gyda’i gamera i dynnu llun. Brynhafod, Llanllwni. Yn y prynhawn cynhaliwyd ein £2.50 – 62 – Ffion Harries, Eisteddfod Ysgol. Diolch i’r Ficer Maesnonni, Llanllwni. Daeth Mr Alun Davies o Ambiwlans Cymru i’r ysgol i dderbyn siec am Suzy Bale am ddod i feirniadu. £2.50 – 120 – Hugh Pendle, Bro £535 sef yr arian a godwyd wrth wneud taith gerdded a beicio noddedig. Cafwyd prynhawn hwylus gyda Nantlais, Gwyddgrug. phob plentyn yn cymryd rhan yn £2.50 – 157 – Kelly Davies, 14 Maesycrugiau ac mae nawr yn byw Llandysul ac fe aeth parti lluosog y cystadlaethau amrywiol - canu, Bryndulais, Llanllwni. ym Mheniel. Gan ei bod yn dioddef o blant ac oedolion o Eglwys adrodd, dweud jôc, actio, dawnsio, o nam ar ei llygaid mae ci tywys Llanllwni ymlaen i adrodd y sgets, parti canu, grŵp llefaru a Undeb y Mamau Llanllwni yn angenrheidiol iddi. Mae Davina pwnc a chanu emyn. Roedd hi’n thynnu llun a llawysgrifen. Ar I’n diddori ym mis Rhagfyr daeth nawr yn gwneud llawer o waith i fendithiol gweld plant yr Ysgolion diwedd y cystadlu tîm Talog Mrs. Angela Skyme o Landdarog godi arian at Elusen Cŵn Tywys Sul yn cymryd rhan ac yn sicrhau dan gapteiniaeth Ceris ac Alwyn â’i chasgliad o hetiau. Roeddem y Deillion. Roedd pawb wedi parhad yr Ŵyl hynafol, bwysig ddaeth i’r brig gan ennill y darian. wedi ein syfrdanu wrth ei gweld yn mwynhau gwrando arni ac roedd ei hon. Cawsom ein holi eleni gan Capteiniaid Hendre oedd Carys, cario’r holl focsys i’r neuadd ond chyfeillgarwch â’r cŵn yn cyffwrdd Beth Davies ac roedd Ficer Susie Nia a Steffan a chapteiniaid Teifi buan y daethom i ddeall bod tipyn calon. Roedd wedi dod â nwyddau Bale hithau yn gwneud ei rhan oedd Lewis ac Iestyn. Daeth nifer o drefn i’w gael ar ei chasgliad. i’w gwerthu er budd yr elusen, a drwy holi. o rieni a ffrindiau i gefnogi. Diolch Pleser pur oedd gwrando arni diolch yn fawr iddi ac i’w gŵr am Bu drama’r geni yn yr Eglwys i bawb. yn olrhain hanes yr hetiau ac fe gludo’r nwyddau i gyd. ym mis Rhagfyr a’r plant yn Aeth rhai o blant yr Adran ddysgon ni lawer am fywyd ein Ym mis Ebrill byddwn yn dathlu mwynhau gwneud eu rhannau a Iau, adeg awr ginio, i ddiddanu cyndeidiau y prynhawn hwnnw. pen-blwydd y gangen yn 60 oed hynny gyda graen. aelodau Clwb Cinio Llanybydder Diolch, Angela, am yr hwyl a’r a hynny drwy gael cinio yn y Diolch arbennig i Janet, Bethan yn y ‘Belle Vue’. Diolch iddynt disgrifiadau lliwgar! Talardd. Edrychwn ymlaen! a’r mamau am hyfforddi’r plant a’u am eu cyfraniad o £20 tuag at yr Ym mis Ionawr roedd y Ficer yn Yn anffodus mae’r Eglwys yn cludo i Ŵyl Calan Hen. ysgol. Nos Wener, Mawrth 8fed ddigon caredig i drefnu cwis ar fyr Llanllwni wedi dioddef colled arall cynhaliwyd noson o gawl a chân rybudd. Cafwyd digon o hwyl a yn ddiweddar. Bu farw Mr. Emrys C.Ff. I Llanllwni. yn neuadd yr Eglwys Llanllwni. thynnu coes. Evans, Llannerch (Undergrove Ma taith tractorau i ddathlu 70 Trefnwyd y noson gan Bwyllgor Ym mis Chwefror daeth mam gynt), ysgrifennydd yr Eglwys mlynedd C.Ff.I Llanllwni ar fin Rhieni ac Athrawon yr Ysgol. a merch o Bontsian, sef Hefina a ers nifer fawr o flynyddoedd. dechrau! Dewch draw i T L Thomas Cafwyd eitemau gan blant yr ysgol Rowena Cwrt, atom i’n cyfarfod. Roedd Emrys yn selog iawn yn fore Sul y 14eg o Ebrill erbyn 10 a llywydd y noson oedd Mr Tom Roedd Rowena wedi dod â nifer y gwasanaethau, a gresyn o beth o’r gloch i gofrestru a chael tamed Bowen. Cawsom araith bwrpasol fawr iawn o eitemau gwaith llaw yw gweld ei sedd yn wag, a’r o frecwast yn ein cwmni. Byddwn ganddo gyda’i atgofion am fod yn gyda hi i’w harddangos. Roedd llais canu yn dawel. Anfonwn ein yn dechrau bant am 10.30 am daith ddisgybl yn yr ysgol. Diolch iddo pawb yn rhyfeddu at ei chrefft a’r cydymdeimlad dwysaf â’r teulu. hamddenol o amgylch yr ardal, hefyd am ei gyfraniad haelionus amrywiaeth a oedd ganddi. Wrth gan orffen yn Y Talardd am bryd o tuag at gronfa’r ysgol. Diolch i’r gwrs, roedd Mam wedi rhoi help Eglwys Sant Luc fwyd. Os nad oes gennych dractor - rhieni am baratoi’r cawl blasus ac i llaw i greu rhai o’r eitemau! Diolch Yn ôl yr arfer mae dechrau’r peidiwch â phoeni, dewch draw yn bawb a gyfrannodd tuag at y noson. i’r ddwy. flwyddyn yn adeg go brysur i y bore i’n cefnogi a gweld y daith Gwaned elw o £511. Ym mis Mawrth, croesawodd aelodau’r Eglwys. Cynhaliwyd y yn dechrau. Llywydd y dydd yw Aeth plant yr Adran Iau i Lanbed Janet, ein llywydd, Mel a Davina Blygain eleni yn Eglwys Cwmann, Mr Tom Lewis, Aneddle, Penader. i gymryd rhan yng Nghystadleuaeth Davies i’n plith. Yn gwmni iddynt ac roedd parti o Sant Luc yn Ma’ rhagolygon y tywydd yn addo Traws-gwlad Ysgolion Cylch roedd dau gi tywys Davina, ac cymryd rhan. Roedd hon yn noson haul braf a chroeso chynnes i Llanbed. Bu sawl un yn roeddent yn ymddwyn yn berffaith! hyfryd a chymdeithasol. Ar y bawb! Felly mas â’r polish, llanwch llwyddiannus a dod yn y deg uchaf Mae gwreiddiau Davina ym 12ed roedd Gŵyl Calan Hen yn y tanc a welwn ni chi ‘na! www.clonc.co.uk Ebrill 2013 23 Cornel y Plant I blant dan 8 oed Tyngrug-Ganol, Cwmsychpant, Llanybydder.

Annwyl Ffrindiau,

Wel shw’mae ffrindiau bach? Rwy’n dechrau cael digon ar yr hen law ‘ma bob dydd ac wedi cael llond bol ar gragen wlyb drwy’r amser. Ond un peth sydd wedi fy ngwneud i’n hapus yn ddiweddar yw gweld tîm rygbi Cymru yn ennill y bencampwriaeth unwaith eto. ‘Dw i wrth fy modd yn chwarae rygbi gyda fy ffrind Jac, a phwy a ŵyr, efallai rhyw ddiwrnod y caf i chwarae ochr yn ochr gydag enwogion fel Leigh Halfpenny a Sam Warburton. Ydych chi’n hoffi chwarae neu gwylio rygbi?

Rhywbeth arall a’m gwnaeth i’n hapus yn ddiweddar hefyd oedd derbyn eich holl luniau bendigedig chi. Mi fuodd nifer fawr ohonoch yn brysur iawn mis Mawrth yn lliwio’r wyau Pasg. Llongyfarchiadau i bawb fu’n lliwio, ond yn enwedig i Seren Ling o Gwmann, Elen Morgan o Drefach, Ffion Haf Thomas o Lanbedr Pont Steffan, Elis Jenkins o Alltyblaca, Jac Rees o Gwmsychpant, Alwena Mair Owen o Lanllwni, Holly Davies o Abertawe a Rhodri Gregson o Lanybydder am liwio lluniau arbennig. Diolch mawr hefyd i Mari Rees o Gwmsychpant am greu llun arbennig i Lincyn Loncyn. Yr agosaf at y brig y tro hwn oedd Ffion Haf Davies o Lanfair Clydogau a Mirain Davies o Dalgarreg gyda lluniau taclus a lliwgar iawn. Ond y llun a wnaeth fy mhlesio orau y mis hwn oedd un arbennig o liwgar Siwan Haf Davies, The Grannary, Pontsian- da iawn ti.

Cofiwch ddanfon eich lluniau nôl erbyn diwedd y mis.

Ta ta tan toc.

Enw: Oed: Siwan Cyfeiriad: Enillydd Haf y mis! Davies

Enwau Lleoedd Lleol gan David Thorne SYNOD INN, POST MAWR (51) Mae’r enw Synod yn digwydd yn y rhan hon o Geredigion yn 1189-95 a chysylltir yr enw hwnnw o ran safle â fferm Synod Ganol. Coffeir yr enw hefyd yn enwau dwy fferm arall sef Synod Uchaf a Synod Isaf yn ogystal â melin, ill pedwar ar lan Afon Soden. Mae’r groesffordd brysur yn nodwedd amlwg ar ardal Synod Inn. Gerllaw’r groesffordd roedd tŷ a elwid Synodd (1760); yn ddiweddarach roedd rhan o’r tŷ hwn sef Synod House yn dafarn (1837). Enw cynharach ar y dafarn oedd Black-cock (1803); coffeir yr enw hwnnw gan Black Cock-pit-hill gerllaw. Cyfeiria’r enw Post Mawr (1891) at ebrandy sef tafarn neu lety i borthi ceffylau teithwyr; Post oedd yr enw yn 1831. Mae’r ffaith bod yr enw Synod wedi bod yn sefydlog dros gynifer o ganrifoedd yn awgrymu cysylltiad â synod eglwysig y mae pob cof a chofnod amdani wedi diflannu erbyn hyn. Ceir, sut bynnag, gysylltiadau eglwysig cadarnach o fewn ryw filltir i Synod Inn sef Tir-esgob ynghyd â safle ganoloesol Ffynnon Ddewi. Mae’n bosibl bod gan abaty Hendy-Gwyn ar Daf diroedd yn yr ardal yn ogystal. Mae’r elfen ‘synod’ yn digwydd yn ogystal yn Lletysynod (1571) a Banc Lletysynod, filltir a hanner i’r gogledd ddwyrain o Bont-rhyd-y-groes.

PANT-SOD, GLANSODEN, BRYNSODEN, AFON SODEN Mae Afon Soden yn codi ym Mhant-sod, ychydig i’r de-ddwyrain o Synod Inn; llifa heibio i Gaerwedros a Nanternis. Yn Nanternis llifa Afon Soden dan Bont Nanternis cyn dianc i’r môr ger Llanllwchaearn. Yn yr enw Nanternis mae’r elfen gyntaf yn dynodi ‘cwm’ (fel yn Nantclwyd a Nant Ffrancon) ac mae Ernis yn enw personol. Mae’n ymddangos mai ‘Sod’ oedd enw’r afon yn wreiddiol; ychwanegiad diweddarach yw ‘-en’ fel yn achos enwau nentydd eraill megis Tywarchen (rhwng Horeb a Thre-groes) a Collen (sy’n llifo i afon Ceri). Mae’r ffurf gynharaf ar enw nant Tywarchen yn awgrymu mai ‘Llywarch’ oedd yr enw gwreiddiol ar y nant honno. Ceir enghraifft debyg o Llywarch > Tywarch yn yr enw Melin Llowarch (1632) > Melin Towarch a Melin Tywarch ym Mathri yn Sir Benfro. Mae’n bosibl mai enw person yw ‘Coll’ yn ogystal, er nad amhosibl yw ei gysylltu â ‘collen’. Nid ydym ddim nes at ddehongli ‘Sod’ hyd yma; ond gallwn o leiaf nodi bod Afon Soden arall yng Ngheredigion - a honno’n un o ragnentydd afon Mydr. Ar fap arolwg Ordnans 1891 gelwir Afon Soden ym mhlwyf Dihewyd yn Afon Feinog. Gallai’r enw hwnnw naill ai ddisgrifio natur garegog gwely’r afon neu ddynodi bod yr afon yn eiddo i Feinog. Ceir pedwar lle ym mhlwyf Dihewyd sy’n cynnwys yr elfen Feinog ond anodd penderfynu a yw’r enwau’n cyfeirio at yr afon neu’n cyfeirio at y tir gerllaw’r afon. Tywyll yw tarddiad Sod, Soden. Ceir ‘soden’ yn golygu ‘torth’; yng Ngheredigion ‘sodren’ yw pantle mewn beudy lle y disgyn tail iddo. Mae’r cyfan yn ansicr ac yn aneglur ar hyn o bryd, mae arnaf ofn.

24 Ebrill 2013 www.clonc.co.uk Eisteddfodau Rhanbarth Ceredigion 2013

Buddugwyr Adran Celf a Chrefft Sirol yr Urdd o Ysgol Bro Pedr (Campws Iau) : Rhes Flaen (o’r chwith): Rhys Davies - !af Print Lliw a 3ydd Print Monocrom; Lowri Meles James-Evans - 1af Gwaith Creadigol 3D, 1af Print Lliw, 1af Print Monocrom, 2il Graffeg Cyfrifiadurol, 2il Pyped, 2il Gemwaith, 3ydd Penwisg; Ifan Meredith - 1af Gwehyddu, 1af Gemwaith, 2il Cyfres o brintiau lliw. Rhes gefn: Julia Nagy - 2il Gwaith creadigol 3D; Austin Thomas - 1af Gwaith Creadigol 3D; Jessica McDonagh - 3ydd Gwaith Creadigol 3D; Evie McKay - 3ydd Gwaith Creadigol 3D. Dawns Werin Bl. 4 ac Iau – 2il Ysgol Llanwnnen.

Disgyblion Carreg Hirfaen a fu’n llwyddiannus yn y gwaith celf.

Parti Bl. 6 ac Iau [Adran] – 2il Adran Llambed.

Unawd Bechgyn Bl. 10 a dan 19 Unawd Bl. 3 a 4 – 3ydd a Unawd oed – 3ydd; Unawd allan o Sioe Grŵp Llefaru Bl. 10 a dan 19 oed – 2il Ysgol Bro Pedr. Cerdd Dant Bl. 3 a 4 – 3ydd Nia Gerdd Bl. 10 a dan 19 oed – 3ydd Morgans, Ysgol Cwrtnewydd. Aron Dafydd, Aelwyd Llambed. Gorsaf Brawf MOT GAREJ BRONDEIFI Heol Llanfair Road, Llambed, SA48 8JX * Gwasanaeth trwsio ac atgyweirio * Teiars am brisiau cystadleuol 23 Stryd y Coleg, Llanbedr Pont Steffan, SA48 7DY T 01570 423823 E [email protected] W www.cyfri.co.uk *Ceir newydd ac ail law ar werth * Batris * Brecs * Egsost Am gyngor diduedd annibynnol ar amryw o faterion ariannol, yn cynnwys: *Gorsaf Brawf MOT Ceir a Beiciau Modur Buddsoddiadau, Pensiynau, Treth Etifeddiaeth, Yswiriant Bywyd, Yswiriant salwch difrifol ac Yswiriant diogelwch incwm. Peiriant Golchi Ceir Poeth Gary Davies BSc(Hons), Dip IP PFA Beca Russell BSc(Hons), MSc(Hons), Dip PFS 01570 422305 Cysylltwch â ni am wasanaeth proffesiynol y gallwch ymddiried ynddo. Mae’n bosib i werth eich buddsoddiadau a’ch pensiwn gostwng yn ogystal â chynyddu. Nid ydych yn sicr o gael eich buddsoddiad gwreiddiol yn ôl. 07974 422 305 Os nad ydych yn cadw lan gyda’ch ad-daliadau mae’n bosib i chi dderbyn gorchymyn ailfeddiannu am eich cartref.

www.clonc.co.uk Ebrill 2013 25 Eisteddfodau Rhanbarth Ceredigion 2013

Côr Cerdd Dant Bl. 13 ac Iau – 1af Ysgol Bro Pedr. Parti Cerdd Dant dan 19 oed [Aelwyd] – 1af Aelwyd Llambed.

Dawns Cyfansoddiad Creadigol [Cymysg] Bl. 6 ac Iau – 1af Ysgol Bro Unawd Merched Bl. 10 a dan Dawns Hip-Hop / Stryd / Disgo Pedr. 19 oed – 1af; Unawd Cerdd Dant Unigol Bl. 7, 8 a 9 – 1af Charlotte Bl. 10 a dan 19 oed -2il; Cyflwyno Saunders, Ysgol Bro Pedr. Lluniau’r Eisteddfodau Rhanbarth yn arbennig i Alaw Werin Unigol bl. 10 a dan 19 Bapur Bro CLONC gan Nia Davies, Maesglas. oed – 2il Gwawr Hatcher, Aelwyd Llambed.

Unawd Bl. 2 ac Iau – 1af a Unawd Unawd Llinynnol Bl. 6 ac Iau Grŵp Dawnsio Hip-Hop / Stryd / Disgo Bl. 6 ac Iau – 1af Ysgol Bro Pedr. Cerdd Dant Bl. 2 ac Iau – 2il Ffion – 3ydd Lucy Hill, Ysgol Bro Pedr. Mai Davies, Ysgol Bro Pedr.

Cerddorfa / Band Bl. 6 ac Iau – 2il Ysgol Bro Pedr. Cân Actol [hyd at 100 o blant] – 1af Ysgol Cwrtnewydd.

26 Ebrill 2013 www.clonc.co.uk