Radio Kamer Filharmonie 2005-2013 afscheid van een springlevend orkest Inhoud

p.07 Inleiding p.08 De begrafenis van een voorbeeldig orkest p.11 Radio Kamer Filharmonie in beeld door Hans van der Woerd p.126 Musici & Staf p.130 Repertoire overzicht p.144 Colofon CD 1 CD 2 CD 3

JOSEPH HAYDN (1732-1809) LUDWIG VAN BEETHOVEN (1770-1827) JEAN SIBELIUS (1865-1957) Symfonie nr. 104 in D Hob.I/104 ‘London’ Suite Die Geschöpfe des Prometheus op. 43 Uit: Karelia-suite op. 11: [1] Adagio - allegro 9:33 [1] Adagio - Allegro molto con brio 6:40 [1] Intermezzo: alla marcia 4:49 [2] Andante 8:30 [2] Allegro vivace 1:57 Michael Schønwandt dirigent [3] Menuetto en trio: allegro 4:06 [3] Adagio - Poco allegretto 2:30 Opname: NTR ZaterdagMatinee, 22 januari 2011 [4] Finale: spiritoso 7:17 [4] Poco allegretto 4:11 Breitkopf & Härtel, Wiesbaden* [5] Finale - Allegretto 6:07 Frans Brüggen dirigent Opname: De Vrijdag van Vredenburg, 9 april 2010 Philippe Herreweghe dirigent Opname: NTR ZaterdagMatinee, 19 januari 2013 JAMES MACMILLAN (1959) Breitkopf & Härtel, Wiesbaden* [2] Tryst 25:55 FELIX MENDELSSOHN-BARTHOLDY (1809-1847) James MacMillan dirigent [5] Infelice, concertaria voor sopraan en orkest op. 94 13:55 Opname: MCO Studio 5, 15 juni 2011

IGOR STRAVINSKY (1882-1971) Boosey & Hawkes - an Imagem Company, Londen* Frans Brüggen dirigent CD inhoud Simone Kermes sopraan Pulcinella Suite Opname: De Vrijdag van Vredenburg, 9 april 2010 [6] Sinfonia 2:04 Breitkopf & Härtel, Wiesbaden* [7] Serenata 2:54 GUSTAV MAHLER (1860 -1911) [8] Scherzino - Allegretto - Andantino 4:32 Uit: Des Knaben Wunderhorn:

CARL MARIA VON WEBER (1786-1826) [9] Tarantella 3:06 [3] Des Antonius von Padua Fischpredigt 3:51 p 5 Uit: Der Freischütz op. 77 [10] Gavotta 4:25 [4] Das irdische Leben 2:46 [6] Ouverture 9:49 [11] Vivo 1:37 [5] Wo die schönen Trompeten blasen 6:33 [7] Chor der Brautjungfern (Volkslied) 2:45 [12] Menuetto - Finale 4:20 [6] Wer hat das Liedlein erdacht 2:06 [8] Jägerchor 2:45 [7] Lob des hohen Verstandes 2:37 Jaap van Zweden dirigent

Opname: De Vrijdag van Vredenburg, 22 april 2011 [8] Der Tamboursg‘sell 5:31 Michael Schønwandt dirigent Boosey & Hawkes - an Imagem Company, Londen* Groot Omroepkoor [9] Das himmlische Leben 8:17 Michael Gläser koordirigent [10] Der Schildwache Nachtlied 5:42 Opname: NTR ZaterdagMatinee, 3 september 2011 [11] Urlicht 6:09 Breitkopf & Härtel, Wiesbaden* ROBERT SCHUMANN (1810-1856) Philippe Herreweghe dirigent Symfonie nr. 4 in D op. 120 Henriette Bonde-Hansen sopraan GABRIEL FAURÉ (1845-1924) [13] Andante con moto - Allegro di molto 8:21 Alice Coote mezzosopraan Florian Boesch bariton Suite Pelléas et Mélisande op. 80 [14] Romanza: andante 2:58 Opname: NTR ZaterdagMatinee, 30 januari 2010 [9] Prélude 6:07 [15] Scherzo: presto 4:54 Universal Edition, Wenen* [10] Fileuse 2:31 [16] Largo - Finale: allegro vivace 7:03 [11] Sicilienne 4:15 total time: 74:20 Michael Schønwandt dirigent [12] La mort de Mélisande 5:12 Opname: MCO Studio 1, 16-17 april 2012 Breitkopf & Härtel, Wiesbaden* Jaap van Zweden dirigent Opname: Mozart Festival Amsterdam, 13 juli 2007 * Vertegenwoordigd door Albersen verhuur bv, Den Haag Hamelle, Parijs* total time: 67:44

total time: 76:43 De feiten De Radio Kamer Filharmonie

28 september 2010 – passie en nieuwsgierigheid In het regeerakkoord van het kabinet Rutte I (VVD-CDA, met gedoogsteun van de PVV) staat dat het Muziekcentrum van de Omroep (MCO) moet worden afgeschaft.

Soms komt het voor dat mensen elkaar onder een gunstig Weinig orkesten zijn in staat om een dergelijk breed repertoire 3 december 2010 gesternte ontmoeten en dat er bijzondere krachten loskomen. te bestrijken. De in dit boek opgenomen lijst spreekt voor zich: p 6 Na een enorme golf van nationaal en internationaal protest besluit minister Marja van Bijsterveldt Dit was ongetwijfeld het geval gedurende het korte bestaan de RKF was in alle opzichten het ideale omroeporkest. p 7 (CDA) dat het MCO kan blijven, maar in subsidie terug moet van € 31 naar € 12-14 miljoen. van de Radio Kamer Filharmonie (RKF). Tijdens de eerste repetitie in augustus 2005 sprak dirigent Frans Brüggen de Het is dan ook nauwelijks te bevatten dat juist ons orkest memorabele woorden: ’dit is een nieuw orkest maar het heeft is opgeheven en dat de unieke kwaliteiten op geen enkel 17 juni 2011 een oude ziel’. moment deel van de discussies hebben uitgemaakt. Minister Van Bijsterveldt bepaalt dat de Radio Kamer Filharmonie (RKF) moet worden afgebouwd. Geen orkest was zo welwillend en oprecht muzikaal nieuws- Het is niet onze stijl om in bitterheid te eindigen, dit document gierig en bereid te werken volgens het motto ’nog mooier is daarvoor een tastbaar en hoorbaar bewijs. We hopen dat 27 juni 2011 proberen te spelen dan de dirigent het bedoelt’. Programmeurs, met dit liefdevol samengestelde boek iets van de essentie De Tweede Kamer steunt de plannen van de minister. De RKF is op geen enkel moment dirigenten en solisten voelden zich bij de RKF dan ook als in een van de kwaliteit van de RKF bewaard zal blijven. Wij willen het onderwerp van het debat. warm bad. De enorme gedrevenheid kwam over bij publiek en MCO en Challenge hartelijk danken voor de mogelijkheid die pers: zalen reageerden enthousiast en recensies waren lovend. is geboden om dit document te realiseren.

Namens musici en staf van de Radio Kamer Filharmonie Sebastiaan van Eck, voorzitter orkestcommissie Kees Dijk, manager De begrafenis van een

een ongekende opbloei. Zes formaties werden opgericht: het Radio van A dog’s heart (2010) van Alexander Raskatov onder leiding van voorbeeldig orkest Filharmonisch Orkest, het Radio Kamerorkest, het Omroeporkest, Martyn Brabbins. Hij dirigeerde het stuk dit voorjaar in dezelfde het Groot Omroepkoor, het Promenade Orkest en het Metropole verbluffende enscenering ook in de Scala van Milaan. Andere Orkest. Het repertoire reikte van klassieke tot lichte muziek. opera’s: La Melancholia van Dusapin, Angels in America van Eötvös De genealogie van de omroepmuziek is vooral het afgelopen en Hoch-Zeiten van Karlheinz Stockhausen, de slotscène van Sonntag, Het is 23 maart 2013, de NTR ZaterdagMatinee in de Grote Zaal Bartholdy. Dirigent Frans Brüggen staat dan voor de Radio decennium warrig geworden met fusies en opheffingen, telkens het sluitstuk van zijn zevendelige operacyclus Licht. van het Amsterdamse Concertgebouw. Flitsend, bruisend en Kamer Filharmonie. Op 27 augustus 2005 dirigeerde hij in het gepaard gaande met een groot verlies aan arbeidsplaatsen. In 2005 Hoogst bijzonder waren de optredens op verzoek van koningin sprankelend speelt de Radio Kamer Filharmonie Rossini’s komische Concertgebouw ook het eerste concert van het orkest. Het was een waren dat er 90, in 2013 maar liefst 132. Beatrix, terwijl de toekomst van het orkest in discussie was. Eind april opera La scala di seta. Het klinkt allemaal fris, puntig, perfect en memorabel prachtconcert met de Symfonie nr. 103 van Haydn en Beknopt, en misschien het begrijpelijkst, is het levensverhaal van 68 2011 speelde de Radio Kamer Filharmonie het door de tv uitgezonden opwindend, bovendien zeer stijlvast onder leiding van de Italiaanse het Beaux Arts Trio als solisten in het Concertino nr. 2 van Martinu jaar omroepmuziek als volgt samen te vatten. Het Radio Symfonie Koninginnedagconcert in de balzaal van Paleis Noordeinde, dirigent Alessandro De Marchi. Zuidelijk temperament heeft de en het Tripelconcert van Beethoven. In het Beaux Arts Trio speelde Orkest (1985-2005) was een fusie van het Omroep Orkest (1945- waar in 1766 de jonge Mozart optrad voor de Oranjes. Jaap van overhand, maar her en der klinkt ook zoetelijk slepend sentiment. vanzelfsprekend de toen 81-jarige pianist Menahem Pressler, die, als 1985) en het Promenade Orkest, dat in 1945 werd opgericht als het Zweden dirigeerde, Simone Lamsma speelde het Vioolconcert van Het speelplezier spat er vanaf en dat heeft ook zijn frivole uitwerking het goed is, dit jaar 90 wordt. Theater Orkest en dat in de jaren 1947 en ’48 het Vaudeville Orkest Mendelssohn, daarna klonk de Pulcinella-suite van Stravinsky. En op de voortreffelijk gecaste zangers. De sopraan Laura Cherici heette. In 2005 werd het Radio Symfonie Orkest gefuseerd met begin 2012 nam de koningin leden van de Radio Kamer Filharmonie (Lucilla) trippelt bevallig over het podium. Het liefdespaar, de De stramme, maar verder zo alert en exact dirigerende Brüggen het Radio Kamerorkest, dat tussen 1945 en 1958 de naam Omroep mee, toen ze op staatsbezoek ging naar Oman. p 8 internationaal gevierde sopraan Olga Peretyatko (Giulia) en de met moet op zijn oude dag – hij is 78 - het orkest ten grave dragen. Van Kamerorkest had. De nieuwe naam was Radio Kamer Filharmonie en Hoewel minister Van Bijsterveldt (OCW) en staatssecretaris Zijlstra p 9 zeldzame lichtheid zingende tenor Bogdan Mihai (Dorvil), leunt 1991 tot 1994 was hij de vaste dirigent van het Radio Kamerorkest, dat orkest wordt in de zomer van 2013 opgeheven. Daarna bestaat (Cultuur) de kwaliteiten van de Radio Kamer Filharmonie ten paleize aanminnig en teder tegen elkaar. De bas Luca Tittoto (de naïeve en de voorganger van de Radio Kamer Filharmonie, waarvan hij ook het klassieke deel van de nieuwe Stichting Omroep Muziek (SOM) konden horen, hebben de koninklijke gestes helaas niet geleid tot wat domme Germano) weet de tragische kant van zijn rol subtiel te jarenlang vaste gastdirigent was. Brüggen is nu eredirigent van nog slechts uit het Radio Filharmonisch Orkest (1945) en het Groot redding van het orkest. profileren. Al zijn er geen decors en kostuums en al is het vederlichte het orkest. De opheffing daarvan maakt die titel betekenisloos. Omroepkoor (1945), het enige grote professionele koor in Nederland. verhaal vol verwarrende verwikkelingen niet na te vertellen, dankzij De musici gaan gedwongen ieder huns weegs (velen zullen niet Het Metropole Orkest (1945) is met een volledige bigband en een Een uitzonderlijke soliste was de sopraan Nelly Miricioiu, twintig jaar de suggestieve uitbeelding is het toch een echte voorstelling. Aan meer spelend aan de bak komen), er valt niets meer te dirigeren, symfonische strijkerssectie het grootste professionele pop- en de ‘Koningin van de Matinee’ en in 2006 na Adriana Lecouvreur door het slot ontploft de zaal van enthousiasme, het leukste operapubliek niets meer te eren. De Radio Kamer Filharmonie is dan definitief jazzorkest ter wereld. Het is al jaren verwikkeld in een gevecht om mij persoonlijk bevorderd tot ‘Keizerin’. De Radio Kamer Filharmonie ter wereld barst uit in ovaties. historie, omroephistorie èn muziekhistorie. Het orkest had een te overleven. Eind 2012 werd het door een Kamermeerderheid op werkte met dirigenten van groot belang: Jaap van Zweden (tot 2010), Deze uitvoering van de luid toegejuichte Radio Kamer Filharmonie is unieke plaats in het Nederlandse muziekleven met een groot het nippertje gered. Het wordt nu verzelfstandigd en moet na 2017 opgevolgd als chef door Michael Schønwandt en gastdirigenten een van de laatste optredens van het op oog en oor zo springlevende publiek dankzij de radio-uitzendingen, die ook een wereldwijde op eigen benen kunnen staan of dan opnieuw subsidie aanvragen. Frans Brüggen, Philippe Herreweghe en Peter Eötvös, opgevolgd orkest. De dagen van het orkest zijn geteld. verspreiding hadden. door James MacMillan, de componist van de St. John Passion, De acht jaren dat de Radio Kamer Filharmonie bestond, waren waarmee het Koninklijk Concertgebouworkest in 2009 de 109-jarige Minder dan vier maanden na het uitbundige en feestelijke Van alle omroeporkesten sinds 1945 bestond de Radio Kamer roemrucht met tal van hoogtepunten, te veel om op te noemen. Bach-passietraditie doorbrak. operaconcert in de ZaterdagMatinee, speelt de Radio Kamer Filharmonie het kortst. Het orkest, een fusie tussen het Radio Alleen al de opera’s! Kort na het aantreden in 2005 was er, ook Karakteristiek voor de Radio Kamer Filharmonie was dat het orkest Filharmonie op zondag 14 juli 2013 voor het laatst. Opnieuw op Kamerorkest en het Radio Symfonie Orkest, was een bestaan van toen in de Matinee, een succesvolle en tintelende Rossini: Le comte alles kon spelen. Als we het Radio Kamerorkest erbij nemen had het podium van het Amsterdamse Concertgebouw. Dan klinken de slechts acht jaar beschoren, van 2005 tot en met 2013. De opheffing Ory. Het orkest begeleidde voorstellingen van De Nederlandse het een uniek, groot en verbazingwekkend gevarieerd repertoire. cantate nr. 80 ´Ein fester Burg ist unser Gott’ van Johann Sebastian is het voorlopige sluitstuk van een jarenlange afbraak van de Opera, zoals de wereldpremières van Adam in ballingschap van Het bestreek vier eeuwen vanaf 1700 (Rameau, Bach en Händel) tot Bach en de Symfonie nr. 5 ´Reformatie’ van Felix Mendelssohn- omroepmuziek. Onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog was er Rob Zuidam en de ovationeel toegejuichte Nederlandse première en met de 20ste eeuwse avant-garde, zoals Bruno Maderna, Ligeti, Pärt, Boulez, Luigi Nono, Xenakis en Karlheinz Stockhausen en bezuinigen. De Rutte-kabinetten hernieuwden de aanval op kunst de eigentijdse muziek van Lars Petter Hagen (1975). Daaronder ook en cultuur op vele fronten. Staatssecretaris Zijlstra kwam met veel Nederlandse muziek, van (1970) tot Rob buitenproportionele bezuinigingen op kunstsubsidies. Omroepen Zuidam (1964). worden gedwongen tot fusies, terwijl zij hun bestaansrecht ontlenen aan hun specifieke identiteit. Het regeerakkoord van Rutte I wilde Soms wordt dat brede spectrum zelfs in één concert geëtaleerd. zelfs het hele ‘Muziekcentrum voor de Omroep’ opheffen. Als het Op 6 april 2013, drie weken na de Rossini-opera, speelde het orkest doorgaat is dat een ‘flagrante schanddaad’ zei Bernard Haitink, die o.l.v. chef-dirigent Michael Schønwandt tijdens de ZaterdagMatinee er zijn wereldcarrière begon. Na wereldwijde protesten ging het muziek van Elliott Carter, Mozart, Schubert en Honegger. Het uiteindelijk niet in die omvang door. Koninklijk Concertgebouworkest is het muzikale Rijksmuseum, de Radio Kamer Filharmonie was het Stedelijk Museum van de muziek. Maar ook de ontmanteling van een deel van de omroepmuziek en de Die actieve ontdekkingsfunctie verdwijnt, want andere orkesten, die stroomlijning van de symfonische orkesten in het land, is een ernstige veel commerciëler moeten werken, nemen die zeker niet op gelijke bedreiging van de muziekcultuur, niet alleen de omvang daarvan wijze over. maar ook de kwaliteit. Het is net als bij een piramide: hoe breder In het laboratorium van de Hilversumse kamermuziek kon lang worden de basis, des te hoger is de top. In ons land wordt die gevormd p 10 gerepeteerd en geëxperimenteerd. Bijvoorbeeld met de muziek van door het Koninklijk Concertgebouworkest en valt zelfs samen met Brian Ferneyhough, de kampioen van de ‘Nieuwe Complexiteit’, de wereldtop. Chef-dirigent Mariss Jansons, afkomstig uit Letland - die bewust de grenzen opzocht en dus deels onspeelbare muziek tot 1991 onderdeel van de toenmalige Sovjet-Unie - pleit voor een maakte. Hij zat bij de repetities en was al blij als daarvan 80 of 90 actieve cultuurpolitiek van de overheid, die kinderen door ouders, procent werd gerealiseerd zoals het moest. Daarvoor waren ook scholen en media in contact brengt met kunst. ´Niet vrijblijvend dirigenten die daarin plezier hadden en het belang ervan inzagen: aanbieden, maar gewoon dwingen, al vanaf de kleuterleeftijd. Alleen Hans Zender, Peter Eötvös en vooral de legendarische Ernest Bour, dan zie je resultaat, maak je mensen bewust van hun menselijkheid.’ die hier en elders 400 wereldpremières dirigeerde. Het is, of misschien beter gezegd: het was, precies zoals de voormalige VVD-leider Frits Bolkestein onlangs zei in een interview: Orkesten waren een vanzelfsprekend onderdeel van de culturele “Nergens is zo’n ongelooflijk goed cultureel aanbod als hier: de en verheffende taak van de omroep, in ons land met zijn ideële mooiste concertzalen van de wereld, het Muziekgebouw aan ’t IJ, omroepverenigingen, maar ook in landen met een staatsomroep. het Rijksmuseum is ook wereldtop. Mijn vrouw Femke en ik zeggen De BBC organiseert en vult met eigen orkesten deels de vaak tegen elkaar: ‘Waar in de wereld vind je zo’n hoge kwaliteit van wereldberoemde Proms, live uitgezonden op BBC Radio 3. leven?’ Je kunt uitgaan en hier elke dag iets moois meemaken. Ik De aanval van de Nederlandse overheid op de omroepmuziek ben het eens met die linkse partijen die niet willen bezuinigen op begon onder Hedy d’Ancona (PvdA) in 1992. De hele muziekwereld, culturele instellingen. Sterker, er moet juist méér geld naar cultuur.” van Gustav Leonhardt tot Reinbert de Leeuw, kwam in opstand. In 2004 volgde een afbraakplan van Medy van der Laan (D66). Nooit Kasper Jansen Frans Bruggen, eredirigent is daarbij een kwalitatief argument gebruikt, het ging alleen om Oud-muziekredacteur NRC Handelsblad Vilem Kijonka Frans Bruggen, eredirigent Boris Kozlov Hidehiko Miki Rebecca Grannetia p 16

Eric Borninkhof

Astrid Abas Raymond Rook Gé Bartman Joan Mooney Wouter Groesz Maria Escarabajal Jacco Groenendijk Dimiter Tchernookov

Camilla Dikken † Marjolein Koning Renée de Jong -Verwoerdt

Hajime Konoe p 29

Teije Hylkema Laura Veeze p 30 Marjolijn van der Grinten

Winnyfred Beldman Michael Muller p 33

Marije Helder Cyril Scheepmaker p 34

Lotte de Vries Sebastiaan van Eck p 36

Arjan Woudenberg

Frank van den Brink p 39

Jaap van Zweden, eredirigent

Nadia Wijzenbeek Jaap van Zweden, eredirigent p 43

Ellen Alberts György Schweigert Diana Morris

Angela Stevenson Mintje van Lier Peter Prommel p 49

Louis Andriessen, componist

Mark Haeldermans Sergiy Starzhynskiy

Dennis Notten p 53

Sabine Duch Victor Belmonte Albert Philippe Herreweghe, vaste gastdirigent p 56 p 59

Jeanette Landre

Nadia_Wijzenbeek Carolien van ‘t Hof Pieter Jan Belder Jeroen Soors Norma Brooks p 64

James MacMillan, vaste gastdirigent Elisabeth Perry en Lucas Jussen, piano - Concertgebouw 20-4-2013 Barbara Hannigan, sopraan - Concertgebouw 20-4-2013

Caroline Tempelaar Cassiel Anton Domènech

Gerrie Rodenhuis Kerstin Scholten Josje ter Haar Naftali Gurevich en Arturo Muruzabal p 76 Quirine Scheffers p 77

Marjolijn Oonk

Nina de Waal p 79

Teun Horst, orkestassistent Annet Karsten

Heather Kurzbauer Esther Misbeek Cyrille van Poucke Jim Schultz

Harmen de Boer Vincent Cox p 86

Ian van den Berk Robert Lis Ruud Wagemakers

Ben Joles p 90

Maurits Wijzenbeek p 93

Pedja Milosavljevic en Mintje van Lier Rik Knarren Laurens Otto Lunchconcert MCO, 4-4-2013 p 97

Andrea Marcon, dirigent - Concertgebouw, 10-7-2009 Maarten Smit Radio Kamer Filharmonie en Groot Omroep Koor Andrew Manze, dirigent - Vredenburg 15-2-2013

Thomas Zehetmair, dirigent MCO 11-4-2013 p 102

Leonardo Garcia Alarcón, dirigent - Concertgebouw 1-3-2013 Ingrid Geerlings Alessandro De Marchi, dirigent - Concertgebouw 23-3-2013

p 109

Frits Wagenvoorde Anneke Peerik, productieleider Nelson Freire, piano

p 111

Michael Schønwandt, chef-dirigent p 113

Michael Schønwandt, chef-dirigent - Concertgebouw 10-2-2013 Guus Janssen, componist p 114

Julija Hartig - Muziekgebouw aan ‘t IJ 9-3-2013 Lotte de Vries Giuliano Carella, dirigent - Muziektheater Amsterdam La Traviata - mei 2013 p 119

Sergei Dovgaliouk

Philippe Herreweghe, vaste gastdirigent p 120

Aisling Casey p 122

Josje ter Haar p 124 p 125

Fotoreportage

“In de laatste maanden van het seizoen 2012-2013 heb ik de Radio Kamer Filharmonie mogen volgen in momenten die vaak mooi én pijnlijk waren. Hoe mooier de ontlading, hoe pijnlijker het besef dat het de laatste keer was op dat podium, met die dirigent, met die muziek. Desondanks heb ik intens genoten van dit prachtige collectief tijdens de vele bijzondere concertprogramma’s. Met mij deelden talloze luisteraars deze ervaring in de concertzaal en via Radio 4.

Musici en staf van de Radio Kamer Filharmonie, NTR, AVRO en TROS betuig ik veel dank voor de mogelijkheid die mij geboden is om het orkest van zo dichtbij te registreren.”

Hans van der Woerd Boris Kozlov Radio Kamer Filharmonie

Chef-dirigent 1e viool Altviool Hobo Trompet Staf Michael Schønwandt Elisabeth Perry Vilem Kijonka Aisling Casey Rik Knarren Nadia Wijzenbeek Maurits Wijzenbeek Jeroen Soors Cyrille van Poucke Manager Ere-dirigenten Diana Morris Sabine Duch Marjolein Koning Jacco Groenendijk Kees Dijk Frans Brüggen Quirine Scheffers Marjolijn van der Caroline Tempelaar-Pijp Raymond Rook Jaap van Zweden Dimiter Tchernookov Grinten- da Silva Rosa Artistiek manager Maria Escarabajal Marije Helder Klarinet Trombone Wouter den Hond Vaste gastdirigenten Josje ter Haar Ben Joles Harmen de Boer Víctor Belmonte Albert Philippe Herreweghe Julija Hartig Lotte de Vries Frank van den Brink Cassiel Anton Domènech Productieleider James MacMillan Heather Kurzbauer Arjan Woudenberg Cyril Scheepmaker Anneke Peerik Pedja Milosavljevic Cello Esther Misbeek Joan Mooney Michael Müller Sergio Hamerslag Pauken Productie assistent Gerrie Rodenhuis Arturo Muruzabal Peppie Wiersma Caroline Leeuw Sergiy Starzhynskiy Mick Stirling Fagot Maarten Smit Ruud Wagemakers Naftali Gurevich Hajimé Konoe Office management Carolina Woltjer Teije Hylkema Dennis Notten Harp Mary Fan Zandkamp p 126 Winnyfred Beldman Annet Karsten Saskia Rekké Lisette Roem p 127 2e viool Gé Bartman Hidehiko Miki Kerstin Scholten Laura Veeze Sebastiaan van Eck Bibliothecarissen Mintje van Lier Angela Stevenson Hoorn Slagwerk Fernando Souza Robert Lis Laurens Otto Mark Haeldermans Simone Huy Ian van den Berk Contrabas Sergei Dovgaliouk Peter Prommel Wouter Groesz György Schweigert Rebecca Grannetia Vincent Cox Assistent bibliothecaris Astrid Abas Boris Kozlov Eric Borninkhof Marijke de Mug Zofia Balcar Jim Schultz Toetsinstrument Camilla Dikken † Norma Brooks Pieter-Jan Belder Orkestassistenten Renée de Jong-Verwoerdt Teun Horst Marjolijn Oonk Fluit Emile Gerritsen Nina de Waal Ingrid Geerlings Theo van Wijngaarden Frits Wagenvoorde Jeannette Landré Carolien van ‘t Hof Beleidsmedewerker Ellen Alberts Elisabeth Kamphuis

Assistent mensplanner Heske van Esch Staf Radio Kamer Filharmonie Repertoire-overzicht

Radio Kamer Filharmonie 2005-2013 Henk Badings (1907-1987) – Concert voor cello en orkest nr. 2 – Concert voor harp en klein symfonie-orkest Béla Bartók (1881-1945) – Drie dorpsscènes – Muziek voor snaarinstrumenten, slagwerk en celesta – Roemeense volksdansen * Nederlandse première ** Wereldpremière Jacques Beers (1902-1947) – Concert voor sopraan, altsaxofoon, piano en orkest – Manyanas Liebeslieder Ludwig van Beethoven (1770-1827) – An die ferne Geliebte (orkestr. F. Weingartner) – Oratorium Christus am Ölberg – Pianoconcert nr. 2 – Pianoconcert nr. 3 – Pianoconcert nr. 4 – Pianoconcert nr. 5 – Vioolconcert – Die Geschöpfe des Prometheus: suite – Ouverture Egmont – Fidelio: introductie en aria ‘Gott! Welch‘ dunkel hier!‘ – Große Fuge op.133 – Leonore Prohaska WoO96: Trauermarsch – Ouverture Leonore nr. 3 – Meeresstille und glückliche Fahrt – Mis in C – Missa solemnis – Ouverture Coriolan – Ouverture Die Weihe des Hauses – Ouverture Zur Namensfeier – Prometheus: balletmuziek Michel van der Aa (1970) – Spaces of blank – Symfonie nr. 1 – Symfonie nr. 2 – Symfonie nr. 3 ‘Eroica‘ – Symfonie nr. 4 – Symfonie nr. 5 Girolamo Abos (1715-1760) – Stabat mater – Symfonie nr. 6 ‘Pastorale‘ – Symfonie nr. 7 – Symfonie nr. 8 – Symfonie nr. 9 John Adams (1947) – Christian zeal and activity – Vioolconcert, The chairman dances: foxtrot for orchestra – Terzet op. 116 ‘Tremate, empi, tremate‘ – Wellingtons Sieg oder Die Schlacht bei Vittoria Thomas Adès (1971) – In seven days - concerto for piano and six screens * – Overture, waltz and finale from ‘Powder her face’ * Vincenzo Bellini (1801-1835) – I Puritani: ‘Or dove fuggo io mai / Ah per sempre io ti perdei’ Peter Adriaansz (1966) – Verdichtingen (nr. 44) ** – Rising and Falling ** Gilius van Bergeijk (1946) – Grotesque monochrome p 130 Hendrik Andriessen (1892-1981) – Miroir de peine – Ricercare Gilius en Floris van Bergeijk (1977) – Concert in f p 131 (1939) – Dances for soprano and chamber orchestra – De Materie: Hadewijch – Rosa’s horses (bew. C. Rundell (1925-2003) – Chemin IIc – Gesti – TAO (De Weg) – Vermeer pictures: suite (bew. C. Rundell) Hector Berlioz (1803-1869) – Harold en Italie – Les nuits d’été Lera Auerbach (1973) – Serenade for a melancholic sea * Franz Berwald (1796-1868) – Symfonie nr. 3 ‘Sinfonie singulière‘ (1965) – No. 30 (NONcerto for orchestra, cello and high soprano) * – No. 40 (NONcerto for Oboe) ** Georges Bizet (1838-1875) – La jolie fille de Perth: suite – l’Arlésienne: selectie toneelmuziek – l’Arlésienne: suite nr. 1 Johann Christian Bach (1735-1782) – Klavierconcert op. 1 nr. 6 – Ouverture Lucio Silla – Sinfonia op. 18 nr. 3 – Sinfonia voor dubbelorkest op. 18 nr. 1 – l’Arlésienne: suite nr. 2 – Les pêcheurs de perles: ‘Me voilà seule’ – Symfonie nr. 1 Carl Ph.E. Bach (1714-1788) – Fluitconcert in d nr. 3 – Symfonie in Es Wq.179 – Symfonie nr. 1 Wq.183/1 Cornelis de Bondt (1953)  – Concert voor piano en orkest ‘Die wahre Art’ – Das Lebewohl ** Johann Seb. Bach (1685-1750) – Brandenburgs concert nr. 1 – Cantate nr. 50 ‘Nun ist das Heil und die Kraft‘ – Gran sinfonia - Il tempo giusto – Quene note ** – Cantate nr. 80 ‘Ein feste Burg ist unser Gott‘ – Cantate nr. 106 ‘Gottes Zeit ist die allerbeste Zeit‘ Alexander Borodin (1833-1887) – Petite suite (arr. A. Glazoenov) – Symfonie nr. 2 – Cantate nr. 198 ‘Laß Fürstin, laß noch einen Strahl‘ – Cantate nr. 213 ‘Hercules auf dem Scheidewege‘ Henriëtte Bosmans (1895-1952) – Concertstuk voor fluit en kamerorkest – Concert voor klavecimbel en strijkorkest BWV1058 Pierre Boulez (1925) – Dialogue de l’ombre double (bew. E. Bosgraaf) – Concert voor fagot (bew. S. Azzolini, naar BWV169, 49 en 1053) – Concert voor fluit en orkest BWV1053R Johannes Brahms (1833-1897) – Akademische Festouverture – Altrapsodie – Pianoconcert nr. 1 – Pianoconcert nr. 2 – Vioolconcert – Concert voor oboe d’amore en strijkers BWV1055R – Concert voor viool en orkest BWV1042 – Concert voor viool, cello en orkest – Ein deutsches Requiem – Gesang der Parzen – Concert voor viool, hobo en orkest BWV1060 – Magnificat BWV243 – Hongaarse dansen nrs.17-21 (arr. A. Dvorák) – Schicksalslied – Serenade nr. 1 – Serenade nr. 2 – Fuga (Ricercata) a 6 (bew. A. Webern), uit Musikalisches Opfer BWV1079 – Symfonie nr. 3 – Symfonie nr. 4 – Variaties over een thema van J. Haydn – Zwei Motetten op. 74 – Ricercare a 6 (bew. W. ten Have), uit Musikalisches Opfer BWV1079 Johannes van Bree (1801-1857) – Allegro, voor 4 strijkwartetten – Concertouverture – O Mensch, bewein deine Sünde gross (bew. Max Reger) – Ricercare a 3 Benjamin Britten (1913-1976) – Drie liederen voor Les illuminations (orkestr. C. Matthews) – Les illuminations – Sinfonia uit Cantate nr. 42 ‘Am Abend aber desselbigen Sabbats‘ – Nocturne, voor tenor en orkest – Prelude and fugue – Scottish ballad, voor 2 piano’s en orkest – Sinfonia uit ‘Kommt, eilet und laufet‘ (Oster-Oratorium) BWV249 – Suite nr. 1 BWV1066 – Suite nr. 3 BWV1068 Anke Brouwer (1975) – Een vertrapte grond een heidegrond een bezette stad ** Max Bruch (1838-1920) – Vioolconcert nr. 1 Bernard van Dieren (1887-1936) – Symfonie nr. 1 ‘Chinese’ Anton Bruckner (1824-1896) – Libera me Domine – Mis nr. 3 in f ‘Grote’ – Zwei Aequale Gaetano Donizetti (1797-1848) – Caterina Cornaro: opera in 1 proloog en 2 akten – Don Pasquale: ‘Son nov’ore / Bella siccome un angelo’ Ton Bruynèl (1934-1998) – Cours des nuages – Elegie – Soft Song – Translucent II – Don Pasquale: ouverture – La Favorita: ‘Leonor viens’ – La Favorita: balletmuziek Gavin Bryars (1943) – Pianoconcert The Solway Canal ** – The north shore – The war in heaven * – Lucie de Lammermoor: opera in 3 akten – Poliuto: opera in 3 akten – Rita: opera in 1 akte Régis Campo (1968) – Happy birthday – Lumen * – Ouverture en forme d’étoiles Hans Dorrestijn (1940) – Compilatie eigen werk Elliott Carter (1908-2012) – Fluitconcert – Hoornconcert * – The minotaur: balletsuite – Variaties voor orkest David Dramm (1961) – Disconnect ** Emmanuel Chabrier (1841-1894) – A la musique Henri Duparc (1848-1933) – Liederen Ernest Chausson (1855-1899) – Poème de l’amour et de la mer Pascal Dusapin (1955) – À Quia * – Aufgang – Celo – Faustus, The Last Night * – Galim, requis plena oblectationnis * Luigi Cherubini (1760-1842) – Chant sur le mort d’Haydn – La Melancholia * – Quatuor VI Hinterland (Hapax pour quatuor à cordes & orchestre) (1961) – Pianoconcert nr. 1 – Vioolconcert Henri Dutilleux (1916-2013) – Mystère de l’instant Frédéric Chopin (1810-1849) – Pianoconcert nr. 1 – Pianoconcert nr. 2 Antonín Dvorák (1841-1904) – Pianoconcert – Vioolconcert – Das goldene Spinnrad – De Middagheks: ouverture Francesco Cilea (1866-1950) – Adriana Lecouvreur: opera in 4 akten – Romance voor viool en orkest op. 11 – Serenade voor strijkers op. 22 – Symfonie nr. 4 – Symfonie nr. 7 Franz Clement (1780-1842) – Vioolconcert in D * Edward Elgar (1857-1934) – Introduction and allegro for strings Aldo Clementi (1925-2011) – L’orologio di Arcevia * Peter Eötvös (1944) – Angels in America: opera in 2 akten Muzio Clementi (1752-1832) – Symfonie nr. 4 Manuel de Falla (1876-1946) – El amor brujo – El retablo del maese Pedro: opera in 1 akte – El sombrero de tres picos: dansen p 132 Aaron Copland (1900-1990) – Appalachian spring: suite – Billy the kid: suite – Siete canciones populares espagnoles: Polo p 133 Arcangelo Corelli (1653-1713) – Concerto grosso op. 6 nr. 2 Gabriel Fauré (1845-1924) – Ballade voor piano en orkest op.19 – Caligula – Masques et bergamasques Peter Cornelius (1824-1874) – Requiem (‘Seele, vergiss Sie nicht!’) – Suite Pelléas et Mélisande – Requiem Laurence Crane (1961) – West Sussex folk material ** Morton Feldman (1926-1987) – I met Heine at the Rue Fürstenberg Luigi Dallapiccola (1904-1975) – Canti di prigionia – Variazioni Giovanni B. Ferrandini (1710-1791) – Il pianto di Maria (toegeschr. aan G.F. Händel, HWV234) Peter Maxwell Davies (1934) – An orkney wedding, with sunrise, voor kamerorkest – Jimmack the postie – Last door of light Herman Finkers (1954) – Sint-Joris Mis – Strathclyde concerto nr. 4 * Anthony Fiumara (1968) – Aperture ** Claude Debussy (1862-1918) – Children’s corner (orkestr. H. Abrahamsen) – Children’s corner (orkestr. A. Caplet) Carel A. Fodor (1786-1846) – Symfonie nr. 4 – Danse et sarabande (bew. M. Ravel) – Khamma (bew. Ch. Koechlin) – La boîte à joujoux Ron Ford (1959) – De reisgenoot – La chute de la maison Usher (bew./voltooiing R. Orledge) * – La damoiselle élue Frans componistencollectief – l’Éventail de Jeanne – Marche écossaise sur un thème populaire – Musique pour le roi Lear (bew. J. Roger-Ducasse) Joep Franssens (1955) – Phasing – Nocturne voor viool en orkest (versie R. Orledge) – Petite suite (orkestr. H. Büsser) Géza Frid (1904-1989) – Ritmische studies – Prélude à l’après-midi d’un faune – Rapsodie voor altsaxofoon en orkest (orkestr. J. Roger-Ducasse) Dai Fujikura (1977) – Vast ocean ** – Rapsodie voor klarinet en orkest – Sarabande (orkestr. M. Ravel) Niels Gade (1817-1890) – Nachklänge von Ossian Maurice Delage (1879-1961) – Quatre poèmes hindous Evan Gardner (1978) – Lights Out Lex van Delden (1919-1988) – Trittico Sander Germanus (1972) – Fetus’ Voyage ** Panayiotis Demopoulos (1977) – Etor Jan van Gilse (1881-1944) – Drei Gesänge aus Rabindranath Tagore‘s ‘Gitanjali‘ Edison Denisov (1929-1996) – Une étoile sans nom: suite (bew. Y. Kasparov) * Alberto Ginastera (1916-1983) – Estancia: suite op. 8a – Glosses sobre temes de Pau Casals Alphons Diepenbrock (1862-1921) – Ecce quomodo moritur – Tibur Umberto Giordano (1867-1948) – Andrea Chénier: opera in 4 akten Christoph von Gluck (1714-1787) – Orfeo ed Euridice: dans van de zalige geesten – Orfeo ed Euridice: balletsuite Richard Hol (1825-1904)  – Symfonie nr. 1 Charles Gounod (1818-1893) – Roméo et Juliette: opera in 5 akten Heinz Holliger (1939)  – Gesänge der Frühe Edvard Grieg (1843-1907) – Elegische Melodien – Landerkennung – Olav Trygvason: scènes Arthur Honegger (1892-1955) – Cantique de Pâques – Judith, action musicale – La rédemption de Francois Villon: pluie et vent – Richard Nordraak: treurmars (bew. J. Halvorsen) – Symfonie in c – Le roi David: oratorium – Napoléon: danse des enfants – Regain: gédémus le remoulant – Symfonie nr. 2 Gérard Grisey (1946-1998) – Les espaces acoustiques – Quatre chants pour franchir le seuil – Stèle Christian F.E. Horneman (1840-1906) – Gurre: delen uit toneelmuziek Groupe des Six – Les mariés de la Tour Eiffel (instr. M. Constant) Toshio Hosokawa (1955)  – Ceremonial dance * Heinz K. Gruber (1943) – Charivari – Zeitfluren Jacques Ibert (1890-1962)  – Fluitconcert – Le Chapeau de paille d’Italie: divertissement Sofia Goebaidoelina (1931) – Muziek voor fluit, strijkorkest en slagwerk Charles Ives (1874-1954)  – Symfonie nr.3 ‘The camp meeting’ – The unanswered question Lars Petter Hagen (1975) – Norske arkiver ** JacobTV (1951)  – Mountain top ** – Piano concerto no. 2 ‘Sky falling’ ** Micha Hamel (1970) – Geestelijke liederen – Nagloed – Triptyque – Vier Nederlandsche liederen Leoš Janácek (1854-1928)  – Ballade van de berg Blanik – Eifersucht (Zárlivost) – Lachische dansen – Suite voor strijkorkest George Fr. Händel (1685-1759) – Acis and Galatea – Acis and Galatea: ouverture (bew. W.A. Mozart) – Alexander’s feast: oratorium – The fiddlers child – Concerto grosso op. 6 nr. 4 – Dixit Dominus (Psalm 109) Guus Janssen (1951)  – Ballroom rhythmix ** – Two songs and a tear (naar Dowland) ** – L’ Allegro, il Penseroso ed il Moderato: oratorium in 3 delen – Rinaldo: ‘Cara sposa’ Willem Jeths (1959)  – Hôtel de Pékin - dreams for a dragon queen: opera in 18 scènes – Meme, voor 2 altviolen en orkest ** – Solomon: oratorium – The choice of Hercules: oratorium in 1 deel Aenon Jia-en Loo (1979)  – Kanashi - of love and sorrow Pete Harden (1979)  – Vocabulary pieces ** Mauricio Kagel (1931-2008)  – Mitternachtstück p 134 Karl A. Hartmann (1905-1963) – Symfonie nr. 5 (Symphonie concertante) Giya Kancheli (1935)  – Diplipito – Noch einen Schritt – Trauerfarbenes Land p 135 Jonathan Harvey (1939-2012) – Tranquil abiding Elena Kats-Chernin (1957)  – Ornamental air * Joh. A. Hasse (1699-1783)  – Piramo e Tisbe Aaron Jay Kernis (1960)  – New era dance – Too hot toccata * Joseph Haydn (1732-1809)  – Armida: opera in 3 akten – Cantate Arianna a Nasso – Celloconcert in C Hob.VIIb:1 Otto Ketting (1935-2012)  – De aankomst – Printemps (versie voor strijkorkest) – Celloconcert in D Hob.VIIb:2 – Klavierconcert in D Hob.XVIII:11 – Klavierconcert in G Hob.XVIII:4 Tristan Keuris (1946-1996)  – Aria voor fluit en orkest – Capriccio voor 12 blazers en contrabas – Chamber concerto – Choral music 1 – Die Jahreszeiten: oratorium – Die Schöpfung: oratorium – Die sieben letzten Worte (instr. versie) – Concert voor altsaxofoon en orkest – Symfonie in D – Variations for strings – Harmoniemesse Hob.XXII:14 – Insanae et vanae curae: des Staubes eitle Sorgen Hob.XXI:1/13c – Zeven stukken voor basklarinet en kamerorkest – Missa Cellensis ‘Mariazeller‘ (versie 1782) – Nelsonmesse (Missa in Angustiis) Hob.XXII:11 Joost Kleppe (1963)  – Eros & Psyche for flute, percussion, harp and strings – Orlando Paladino: opera in 3 akten * – Scena di Berenice ‘Berenice, che fai?‘ Hob.XXIVa Alexander Knaifel (1943)  – Blazjenstva – Bridge (dance of ascents) – Schöpfungsmesse Hob.XXII:13 – Sinfonia concertante Hob.I:105 – Stabat mater Hob.XX bis Zoltán Kodály (1882-1967)  – Dansen uit Galánta – Hegyi éjszakák (Mountain nights) nr. 1 t/m 5 – Symfonie nr. 1 – Symfonie nr. 1 – Symfonie nr. 31 ‘Hoornsignaal‘ – Symfonie nr. 44 ‘Trauer‘ – Symfonie nr. 49 ‘La Passione‘ Charles Koechlin (1867-1950)  – Les heures persanes: suite – Symfonie nr. 53 ‘l’Imperiale’ – Symfonie nr. 72 – Symfonie nr. 73 ‘De Jacht’ – Symfonie nr. 82 ‘De Beer’ Joonas Kokkonen (1921-1996) – ...Durch einen Spiegel... * – Symfonie nr. 83 ‘La Poule’ – Symfonie nr. 84 – Symfonie nr. 85 ‘La Reine‘ – Symfonie nr. 87 Hans Kox (1930)  – Those evenings of the brain. Songs to the poetry of Emily Dickinson ** – Symfonie nr. 92 ‘Oxford‘ – Symfonie nr. 94 ‘Paukenslag‘ – Symfonie nr. 97 – Symfonie nr. 100 ‘Militaire’ Joseph M. Kraus (1756-1792)  – Sinfonia per la chiesa (Ouvertüre im französischen Stil) – Symfonie nr. 101 ‘De Klok’ – Symfonie nr. 102 – Symfonie nr. 103 ‘Paukenroffel’ – Symfonie nr. 104 ‘London’ Franz Krommer (1759-1831)  – Harmonie Musik: Partita in F op. 57 Pieter Hellendaal (1721-1799) – Concerto grosso op. 3 nr. 1 – Concerto grosso op. 3 nr. 4 Friedrich Kuhlau (1786-1832)  – Ouverture William Shakespeare Hans W. Henze (1926)  – Symfonie nr. 8 György Kurtág (1926)  – Hommage à R. Sch. Rolf Hind (1964)  – Maya – Sesha * Bronius Kutavicius (1932)  – De laatste heidense riten * Paul Hindemith (1895-1963)  – Kammermusik nr. 1 (versie 1952) Wim Laman (1946)  – Canti d’Orfeo, concerto per oboe/corno inglese ed orchestra Felipe Lara (1979)  – Memoria (i) mobile Darius Milhaud (1892-1974)  – Scaramouche Thomas Larcher (1963)  – Böse Zellen * Misato Mochizuki (1969)  – l’Heure bleue * Ton de Leeuw (1926-1996)  – Cloudy forms – Vioolconcert nr. 1 – Danses sacrées, voor piano en orkest – Three Shakespeare songs Cristóbal de Morales (1500-1553) – Officium defunctorum (Requiem) György Ligeti (1923-2006)  – Concert voor fluit, hobo en orkest – Vioolconcert – Etude nr. 6 ‘Automne à Varsovie’ Wolfgang A. Mozart (1756-1791) – 5 fuga’s van Bach voor strijkorkest KV405 – Adagio en fuga KV546 – Ave verum corpus KV618 – Hölderlin-Phantasien – Lux aeterna – Melodien (1971) – Rumänisches Konzert – Concert voor 2 piano’s en orkest nr.10 KV365 – Concert voor 2 piano’s en orkest nr.7 KV242 Magnus Lindberg (1958)  – Bubo bubo * – Piano concerto * – Fluitconcert nr. 1 KV313 – Fluitconcert nr. 2 KV314 – Concert voor fluit, harp en orkest KV299 Franz Liszt (1811-1886)  – Orpheus, symfonisch gedicht nr. 4 – Unstern – Via crucis – Hoboconcert KV314 – Hoornconcert nr. 3 KV447 – Klarinetconcert KV622 – Pianoconcert nr. 17 KV453 Pietro Locatelli (1695-1764)  – Concerto grosso op. 7 nr. 6 – Pianoconcert nr. 20 KV466 – Pianoconcert nr. 22 KV482 – Pianoconcert nr. 24 KV491 Theo Loevendie (1930)  – Pianoconcert – Vioolconcert ‘Vanishing dances’ – Pianoconcert nr. 26 KV537 ‘Krönungskonzert’ – Pianoconcert nr. 27 KV595 Guido López Gavilán (1944)  – Camerata en guaguanco * – Vioolconcert nr. 3 KV216 – Vioolconcert nr. 5 KV219 Arthur Lourié (1892-1966)  – A little chamber music – Concert voor viool, piano en orkest in D (reconstr. Ph. Wilby) Steven Mackey (1956)  – Beautiful passing * – Eating greens – Concertaria ‘Ah lo previdi’ KV272 – Concertaria ‘Ah se in ciel, benigne stelle’ KV538 James MacMillan (1959) – …as others see us… – A deep but dazzling darkness – Concertaria ‘Nehmt meinen Dank’ KV383 – Concertaria ‘No, no, che non sei capace’ KV419 – Cantos sagrados (versie voor koor en orkest) * – Vioolconcert – From Ayrshire – Í (A meditation on – Concertaria ‘Voi avete un cor fedele’ KV217 – Concertaria ‘Vorrei spiegarvi, oh Dio’ KV418 Iona) – Kiss on wood (arr. I. Karkoff) – Magnificat – Mémoire impériale * – Nunc dimittis * – O – Così fan tutte: ouverture – Davide Penitente: oratorium – Der Schauspieldirektor: ‘Bester Jüngling’ p 136 – Seven last words – Sinfonietta – Stomp (with Fate and Elvira) – The confession of Isobel Gowdie – Die Entführung aus dem Serail: ouverture – Die Entführung aus dem Serail: ‘Martern aller Arten‘ p 137 – The exorcism of Rio Sumpúl (versie voor kamerorkest) * – Tryst – Tuireadh – Divertimento in Bes KV137 – Divertimento in D KV125a – Don Giovanni: ouverture – Veni, veni, Emmanuel, voor slagwerk en orkest – Visitatio sepulchri – Eine kleine Nachtmusik KV525 – Symfonie nr. 37 KV444 (Symfonie nr. 25, Michael Haydn) Gustav Mahler (1860-1911)  – Blumine – Des Knaben Wunderhorn – Kindertotenlieder – Kyrie KV341 – La clemenza di Tito: ouverture – La clemenza di Tito: ‘Deh per questo’ Florian Magnus Maier (1973)  – Concerto for cimbalom ** – Operator ** – La clemenza di Tito: ‘Parto, parto’ – La finta giardiniera: ‘Va pure ad altri in braccio’ Daan Manneke (1939)  – Ciaconna - Answering the question ** – Le nozze di Figaro: ouverture – Le nozze di Figaro: ‘Non so piu, cosa son’ Arturo Márquez (1950)  – Danzón nr. 2 * – Le nozze di Figaro: ‘Voi, che sapete’ – Mars nr. 2 KV335 – Maurerische Trauermusik KV477 Ingram Marshall (1942)  – Fog Tropes, voor koper en tape – Kingdom come – Mis in C KV317 ‘Krönungsmesse’ – Mis in c KV427 ‘Grote mis’ Frank Martin (1890-1974)  – Ballade voor tenorsaxofoon en orkest – Et la vie l’emporta – Maria tryptichon – Nehmt meinen Dank, Ihr holden Gönner KV383 – Requiem KV626 (versie F. Süssmayr) – Sechs Monologen aus ‘Jedermann‘ (rev.1949) – Rondo voor piano en orkest KV386 – Serenade nr. 4 KV203 ‘Colloredo’ Bohuslav Martinu (1890-1959) – Pianoconcert nr. 4 ‘Incantation’ – Concertino voor pianotrio en strijkorkest – Serenade nr. 6 KV239 ‘Serenata notturna’ – Serenade nr. 9 KV320 ‘Posthoornserenade’ – Dubbelconcert voor twee strijkorkesten, piano en pauken – Serenade nr. 12 KV388 – Serenade voor blazers KV388 – Sinfonia concertante KV297b Ned McGowan (1970)  – A tempest in a teapot, for orchestra – Sinfonia concertante KV364 – Symfonie nr. 1 KV16 – Symfonie nr. 3 KV18 Felix Mendelssohn (1809-1847) – Pianoconcert nr. 2 – Vioolconcert op. 64 – Concertaria ‘Infelice‘ – Symfonie nr. 25 KV183 – Symfonie nr. 29 KV201 – Symfonie nr. 31 KV297 ‘Parijse‘ – Das Märchen von der schönen Melusine: ouverture – Die erste Walpurgisnacht: cantate – Symfonie nr. 32 KV318 – Symfonie nr. 35 KV385 ‘Haffner‘ – Symfonie nr. 36 KV425 ‘Linzer’ – Elias: oratorium – Konzertstück nr. 2 – Meeresstille und glückliche Fahrt – Symfonie nr. 38 KV504 ‘Praagse’ – Symfonie nr. 39 KV543 – Symfonie nr. 40 KV550 (2e Fassung 1791) – Midsummer night‘s dream (compleet) – Ouverture Die Hebriden – Psalm 42: ‘Wie der Hirsch schreit‘ – Symfonie nr. 41 KV551 ‘Jupiter’ – Vesperae solennes de confessore KV339 – St. Paul: oratorium in 2 delen – Symfonie nr. 3 ‘Schotse’ – Symfonie nr. 4 ‘Italiaanse’ | Tristan Murail (1947)  – Contes cruels – Symfonie nr. 5 ‘Reformatie’ – Strijkerssymfonie nr. 5 – Symfonie nr. 8 in D (blazersversie) Modest Moessorgski (1839-1881) – Liederen en dansen van de dood (orkestr. A. Raskatov) Carlos Micháns (1950)  – Harpconcert Olli Mustonen (1967)  – Tripelconcert * Sergei Rachmaninov (1873-1943) – Rapsodie op een thema van Paganini Olga Neuwirth (1937)  – ...miramondo multiplo... * Jean-Philippe Rameau (1683-1764) – Les Boréades: suite – Naïs: suite Fabio Nieder (1957)  – Diatonische Halbton-Kollisionen / Frage Alexander Raskatov (1953)  – A dog’s heart: opera in 2 akten en 1 epiloog – Das Alphabet des Todes ** – Xenia Carl Nielsen (1865-1931)  – Klarinetconcert – Pan en Syrinx Maurice Ravel (1875-1937)  – Pianoconcert in G – Le tombeau de Couperin – Ma mère l’oye: complete balletmuziek Akira Nishimura (1953)  – Rainbow body – Ma mère l’oye: suite – Pavane pour une infante défunte – Shéhérazade – Tzigane, voor viool en orkest Luigi Nono (1924-1990)  – Caminantes… Ayacucho – Valses nobles et sentimentales Maarten van Norden (1955)  – Epitaaf ** Enrique Raxach (1932)  – Chapter 7 * Michael Norris (1973)  – Sgraffito Emil Reesen (1887-1964)  – Variaties op een thema van Schubert Toek Numan (1971)  – Muziek bij Peter en de wolf Ottorino Respighi (1879-1936) – Brasilianische Impressionen – Il tramonto – Trittico Botticelliano Samir Odeh-Tamimi (1970)  – Gdadrója ** Silvestre Revueltas (1899-1940) – Redes – Sensemayá * Jacques Offenbach (1819-1880) – La fille du tambour-major: ouverture Wolfgang Rihm (1952)  – Altvioolconcert nr. 2 (Über die Linie IV) – Drei Walzer * – Fremdes Licht Betty Olivero (1954)  – Neharót Neharót Richard Rijnvos (1964)  – NYConcerto ** – Ponte de la pietà (passacaglia per violino e doppia orchestra) ** Peter van Onna (1966)  – The Treaty of Utrecht ** Joaquín Rodrigo (1901-1999)  – Concierto de Aranjuez, voor gitaar en orkest Léon Orthel (1905-1985)  – Tre movimenti ostinati op.59 Julius Röntgen (1855-1932)  – Ballade – Celloconcert nr. 1 – Celloconcert nr. 2 Rogier van Otterloo (1941-1988) – Soldaat van Oranje: thema Matijs de Roo (1977) – Tutti p 138 Martijn Padding (1958)  – Two reflexions on previous thoughts Nikolai Roslavets (1881-1944) – Kammersinfonie (bew. A. Raskatov) * p 139 Lefteris Papadimitriou (1977) – Black and white Gioacchino Rossini (1792-1868) – ‘Alle voci della Gloria’, aria per basso e orchestra – Guillaume Tell: ouverture Arvo Pärt (1935)  – Cantus in memoriam Benjamin Britten – Fratres – Lamentate – Tabula rasa – Il barbiere di Siviglia: ‘Largo al factotum’ – La scala di seta: opera in 1 akte – Wenn Bach Bienen gezüchtet hätte – Le comte Ory: opera in 2 akten – Maometto Secondo: opera in 2 akten Giovanni B. Pergolesi (1710-1736) – Stabat mater – Semiramide: ‘Ah quel giorno’ en : ‘Eccomi alfine in Babylonia’ Gérard Pesson (1958)  – Wunderblock (Nebenstück II) * Joey Roukens (1982)  – 365 for orchestra – Concerto Hypnagogique Hans Pfitzner (1869-1949)  – Frauenchöre nach Schumann Albert Roussel (1869-1937)  – Concertino voor cello en orkest op.57 – Fanfare pour un sacre paien Astor Piazzolla (1921-1992)  – La Mufa - Tango (bew. J. Adams) – Todo Buenos Aires (bew. J. Adams) – Le festin de l’araignée – Suite op. 33 in F – Symfonie nr. 1 ‘Le poème de la forêt’ Mindaugas Piecaitis (1969)  – Catcerto Poul Ruders (1949)  – Tundra * Willem Pijper (1894-1947)  – Deux ballades de Paul Fort – Zes adagio’s Camille Saint-Saëns (1835-1921) – Celloconcert nr. 1 – Pianoconcert nr. 2 Ignace Pleyel (1757-1831)  – Symfonie concertante nr. 5 – Symfonie in C B151 * Johann Peter Salomon (1745-1815) – Romance voor viool solo en strijkorkest Francis Poulenc (1899-1963)  – Concert champêtre, voor klavecimbel en orkest – Concert voor 2 piano’s en orkest Valerio Sannicandro (1971)  – Fibrae ** – La voix humaine: opera in 1 akte – Les Biches: suite balletmuziek – l’Histoire de Babar Erik Satie (1866-1925)  – Gnossiennes (instr. W.F. Bon) – Gymnopédies nrs.1 en 3 (orkestr. C. Debussy) – Jack in the box: finale – Quatre motets pour le temps de Noël – Sinfonietta (1948) – Sonate voor 2 klarinetten (fragment) – Je te veux (fragment) – Sonate voor fluit en orkest (bew. L. Berkeley) – Suite française Giancinto Scelsi (1905-1988)  – Uaxuctum * Serge Prokofjev (1891-1953)  – Vioolconcert nr. 1 – Peter en de wolf (arr.) – Symfonie nr. 1 ‘Klassieke’ Alfred Schnittke (1934-1998)  – Concerto grosso nr. 1 – Sonate nr. 1 Henry Purcell (1659-1695)  – The fairy queen: suite nr. 1 – The fairy queen: suite nr. 2 Arnold Schönberg (1874-1951) – Kammersinfonie nr.1 – Verklärte Nacht Robin de Raaff (1968)  – Concert voor saxofoonkwartet en orkest ** Paul Schoenfield (1947)  – Klezmer Rondos (versie 1992) – Vaudeville, voor trompet en orkest Alexander Rabinovitsj (1945) – La belle musique nr. 4 * Franz Schubert (1797-1828)  – Der Tod und das Mädchen D810 (bew. G. Mahler) Richard Strauss (1864-1949)  – Hoornconcert nr. 2 – Der Bürger als Edelmann: suite op. 60 – Des Esels Schatten * – Deutsche Tänze vom Oktober 1824 (ork. A. Webern) – Metamorphosen, voor 23 solostrijkers – Gesang der Geister über den Wassern D714 – Mis nr. 5 D678 (2de versie) – Mis nr. 6 D950 Johann Strauss jr. (1825-1899) – Nordseebilder op. 390 – Persischer Marsch op. 289 – Rettungs-Jubel Marsch op.126 – Ouvertüre im italienischen Stil D590 – Ouvertüre im italienischen Stil D591 Strauss/Korngold – Du bist mein Traum – Rosamunde: balletmuziek en entr‘actes – Symfonie nr. 3 D200 – Symfonie nr. 4 D417 ‘Tragische‘ Igor Stravinsky (1882-1971)  – Agon – Concert in Es ‘Dumbarton Oaks’ – Concerto in D – Symfonie nr. 5 D485 – Symfonie nr. 6 D589 ‘Kleine‘ – Symfonie nr. 7 D759 ‘Unvollendete’ – Koraalvariaties over ‘Vom Himmel hoch da komm’ ich her’ (J.S.Bach) – Symfonie nr. 8 D944 ‘Grote’ – Le baiser de la fée: divertimento – Mis (1948) – Orpheus: balletmuziek Robert Schumann (1810-1856) – Celloconcert – Pianoconcert op. 54 – Der Rose Pilgerfahrt: oratorium – Pulcinella: balletmuziek (versie 1965) – Pulcinella: suite – Requiem canticles – Symfonie in C – Fuga over BACH op. 60 nr. 6 (orkestr. H. de Vlieger) ** – Genoveva: ouverture op. 81 Willem Strietman (1918-2001) – Prologo sinfonico per un spettacolo magico ** – Manfred: ouverture op. 115 – Nachtlied op. 108 – Hermann und Dorothea op. 136: ouverture Marco Stroppa (1959)  – Let me sing into your ear – Tangata manu * – Julius Cäsar op. 128: ouverture – Ouverture, Scherzo en Finale op. 52 Valentin Silvestrov (1937)  – Postludium – Requiem für Mignon op. 98b – Scenen aus Goethes Faust WoO3: ouverture Germaine Tailleferre (1892-1983) – Concertino voor harp en orkest – Symfonie in g (WoO29) ‘Zwickau‘ – Symfonie nr. 1 ‘Frühling‘ – Symfonie nr. 2 Thomas Tallis (1505-1585)  – Spem in alium nunquam habui – Symfonie nr. 3 ‘Rheinische‘ – Symfonie nr. 4 (oorspr.versie) – Symfonie nr. 4 (versie 1851) Eric Tanguy (1968)  – Sinfonietta Alexander Skrjabin (1872-1915) – Sonate nr. 9 ‘Schwarze Messe‘ (orkestr. P. Wagemans) John Tavener (1944)  – Pratirupa p 140 Peter Sculthorpe (1929)  – From Ubirr * Piotr I. Tsjaikovski (1840-1893) – Vioolconcert – Serenade op. 48 – Souvenir d’un lieu cher op. 42 (bew. A. Lascae) p 141 Rodion Sjtsjedrin (1932)  – Concert voor piano en orkest nr. 2 * – Suite nr. 4 ‘Mozartiana’ – Symfonie nr. 1 op. 13 ‘Winterträume’ – Symfonie nr. 6 ‘Pathétique’ Dmitri Sjostakovitsj (1906-1975) – Celloconcert nr. 1 – Pianoconcert nr. 1 – Pianoconcert nr. 2 Georg Ph. Telemann (1681-1767) – Concertsuite in F TWV51 – Suite nr. 1 in a – Kammersinfonie op. 83a (arr. R. Barshai) – Michelangelo-liederen – Symfonie nr. 1 Avet Terteryan (1929-1994)  – Symfonie nr. 6 – Symfonie nr. 9 – Symfonie voor strijkers en houtblazers op. 73a (arr. R. Barshai) Ambroise Thomas (1811-1896) – Ophelia: ‘Ah, vos jeux… Partagez… Et maintenant“ (4e akte, waanzinscène) – Raymond: ouverture – Zes gedichten van Marina Tsvetajeva Michael Tippett (1905-1998)  – Fantasia concertante on a theme of Corelli Jean Sibelius (1865-1957)  – Vioolconcert – Humoreske voor viool en orkest op. 87 nr. 1 Michael Torke (1961)  – Green – Humoreske voor viool en orkest op. 87 nr. 2 – Karelia-suite op. 11 Fraser Trainer (1967)  – Gadget – Pelléas en Mélisande: delen uit toneelmuziek – Pelléas en Mélisande op. 46 Christopher Trapani (1980)  – Sing into my mouth – Rakastava (Der Liebende) (a capella-versie) – Symfonie nr. 3 – Symfonie nr. 5 – Symfonie nr. 6 Toivo Tulev (1958)  – Pöördub algusse (Returns to the beginning) Lars Skoglund (1974)  – Utrecht muziek for orchestra and CD track Peteris Vasks (1946)  – Vioolconcert ‘Distant light’ Leo Smit (1900-1943)  – Voorspel voor Teirlinck’s ‘De vertraagde film ‘ Eric Verbugt (1966) ..., ci tace ** Bent Sørensen (1958)  – Serenidad ** Giuseppe Verdi (1813-1901)  – Attila: opera in 1 proloog en 3 akten – Don Carlos: balletmuziek La Peregrina (Franse versie) | Pablo Sorozábal (1897-1988)  – La tabernera del Puerto: ‘No puede ser’ – Falstaff: ‘E sogno? O realta?‘ – La Traviata: opera in 3 akten – Luisa Miller: ouverture Adrián Spoel (1963)  – Variaciones sobre el Fandanguillo – Un ballo in maschera: ‘Eri tu?‘ Simon Steen-Andersen (1976) – Double up Johannes Verhulst (1816-1891) – Symfonie in e op. 46 Agostino Steffani (1653-1728) – Stabat mater Daan Verlaan (1978)  – Three Food Songs ** Wilhelm Stenhammar (1871-1927) – Serenade op. 31 Heitor Villa-Lobos (1887-1959) – Bachianas brasileiras nr. 3 – Chôros nr. 10 – Nonetto ou Impressão rápida de todo o Brasil Karlheinz Stockhausen (1928-2007) – Gesang der Jünglinge nr. 8: Elektronische Musik – Sonntag aus Licht nr. 5: Hoch-Zeiten * – Vidapura: missa oratório Giovanni B. Viotti (1755-1824) – Vioolconcert nr. 22 in a Bart Visman (1962)  – Muziek voor de “Magische Muziekfabriek” Antonio Vivaldi (1678-1748)  – Cessate, omai cessate – l’Olimpiade: ‘Mentre dormi, amor fomenti’ – Sinfonia ‘Al santo sepolcro’ Giel Vleggaar (1974)  – Arcadia ** – Ayre of Solace – Dead as disco for orchestra – Piano concerto ** – The trees of paradise: oratorium ** Jan van Vlijmen (1935-2004)  – Trio estatico ** Carl M. von Weber (1786-1826) – Abu Hassan: opera – Der Freischütz: opera in 3 akten – Oberon: ouverture (1938)  – Bachanalia... mit Tränen... ** – KOYOPA’ (Oxlajuj Baqtun) ** Klaas de Vries (1944)  – Vioolconcert – Stimmen-Engführung ** Peter-Jan Wagemans (1952)  – Andreas weent: opera ** – Concertino Johan Wagenaar (1862-1941)  – Elverhöi: symfonisch gedicht – Ouverture Cyrano de Bergerac Richard Wagner (1813-1883)  – Siegfried-Idyll William Walton (1902-1983)  – Facade (bew. E. van der Wurff) Unico W. van Wassenaar (1692-1766) – Concerto armonico nr. 4 – Concerto armonico nr. 5 Anton Webern (1883-1945)  – Symfonie voor klein orkest op. 21 p 142 Kurt Weill (1900-1950)  – Berliner Requiem – Symfonie nr. 2 (1933) – Vom Tod im Wald p 143 Johan W. Wilms (1772-1847)  – Symfonie nr. 6 Du Yun (1977)  – Vicissitudes nr. 3 ‘A chamber orchestra piece’ Isang Yun (1917-1995)  – In balance – Symfonie nr. 2 * Radio Kamer Filharmonie op Challenge Classics Jan D. Zelenka (1679-1745)  – De profundis - Ps. 130 Bob Zimmerman (1948)  – Cadenza ** – Olifantenlied Bernd A. Zimmermann (1918-1970) – Sinfonie in einem Satz * – Un petit rien *

Rob Zuidam (1964)  – Adam in ballingschap: opera ** JAMES MACMILLAN JAMES MACMILLAN Veni Veni, Emmanuel Magnificat MacMillan series vol. 1 MacMillan series vol. 2 James MacMillan dirigent Groot Omroepkoor Gordan Nikolic viool James MacMillan dirigent Colin Currie percussie Edward Caswell koordirigent

CC72540 • 1CD CC72554 • 1CD

RICHARD RIJNVOS Uptown|Downtown an urban panorama in six movements ROBERT SCHUMANN Celso Antunes dirigent Symphonic works John Snijders piano Michael Schønwandt dirigent

CC72538 • 1CD CC72553 • 2SACD Te bestellen via challengerecords.com Woord van dank Dit document werd mogelijk doordat velen vanuit een oprechte betrokkenheid bij het lot van de RKF een bijdrage hebben willen leveren. Wij danken de zendgemachtigden NTR, AVRO en TROS die toestemming gaven live-opnames te gebruiken. Verder danken wij Hans van der Woerd, Freek Sluijs, Jan Jaap Kassies, Elisabeth Kamphuis en Kasper Jansen voor hun wezenlijke bijdragen.

Geluidstechnici: Gert Altena (Weber, Sibelius, Fauré, Mahler) Jan Stellingwerff (Beethoven, Stravinsky) Gert Altena (Mahler) Wim van den Berg (Haydn, Mendelssohn, Schumann) Jaap de Jong (MacMillan)

Assistent-geluidstechnici: Montage en cd-mastering: Freek Sluijs Per van der Zande (Haydn, Mendelssohn, Sibelius) Casting director vocale solisten: Mauricio Fernández Stephan Trikojus (Weber, Fauré, Beethoven, Schumann) Artistiek leider en programmering NTR ZaterdagMatinee: Kees Vlaardingerbroek Frank van Kleef (Stravinsky) Programmering De Vrijdag van Vredenburg (AVRO en TROS): Astrid in ‘t Veld Fanny Vermeer (Mahler) De NTR ZaterdagMatinee is een productie van NTR, AVRO, TROS en Radio 4. Muziekregisseurs: De Vrijdag van Vredenburg is een productie van TROS, AVRO en NTR in samenwerking met Ron Ford (Weber, Beethoven, Sibelius) Radio 4, het Muziekcentrum van de Omroep en Vredenburg Utrecht. Alle concerten van Myrthe van Dijk (Mahler, Stravinsky) deze series worden live uitgezonden op Radio 4. Gerard Westerdaal (Haydn, Mendelssohn, Fauré) Niek Wijns (Schumann) www.challengerecords.com Bert van der Wolf (Schumann) Freek Sluijs (MacMillan)

Colofon © Muziekcentrum van de Omroep / Challenge Records International Redactie en eindredactie: Sebastiaan van Eck, Kees Dijk, Mary Fan Zandkamp en Lisette Roem Art direction: Marcel van den Broek / Vormgeving: Carlos Villaroel, Natasja Wallenburg Fotografie: Hans van der Woerd Met dank aan: Albersen verhuur bv, Den Haag