Lid Gedeputeerde Staten
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Lid Gedeputeerde Staten ir. B.K. (Berend) Potjer F. (Floor) Vermeulen Postadres Provinciehuis Postbus 90602 Provinciale Staten 2509 LP Den Haag T 070 - 441 66 11 www.zuid-holland.nl Datum 24 september 2020 Ons kenmerk PZH-2020-753085910 DOS-2020-0000324 Uw kenmerk Bijlagen Onderwerp 1 Proces en voorstel Kwaliteitsimpuls Zuid-Hollandse Journalistiek Geachte Statenleden, In de procedurevergadering van de commissie BMM van 16 september 2020 heeft gedeputeerde Potjer op vragen van de Statenfractie CU/SGP aangegeven dat de Staten een voorstel kunnen verwachten voor de regeling Kwaliteitsimpuls Zuid-Hollandse Journalistiek. In deze brief willen wij de Staten informeren over het ontwerp en de voortgang van de regeling. Voorts stellen wij voor GS de regeling met de beschreven ontwerpcriteria verder uit te werken en te finaliseren en de regeling nog dit jaar te laten openstellen. Procesgang Bezoekadres In hun brief van 13 februari 2020 (PZH-2020-724266161) hebben GS aangegeven dat er een Zuid-Hollandplein 1 provinciaal belang is bij een goed functionerende journalistiek in deze provincie. GS delen de 2596 AW Den Haag zorgen over het functioneren van de journalistiek, geuit in het onderzoek Regionale en lokale Tram 9 en de buslijnen journalistiek in Zuid-Holland van de Universiteit Leiden (PZH-2019-683266914). Voor een goed 90, 385 en 386 stoppen functionerende democratie en geïnformeerde samenleving is een goed functionerende dichtbij het journalistiek randvoorwaardelijk. Journalistiek informeert inwoners, controleert het bevoegd gezag provinciehuis. Vanaf station Den Haag CS is en draagt in een samenleving bij aan debat, transparantie en betrokkenheid van inwoners het tien minuten lopen. (sociaal-bindende functie). Nu economische wetmatigheden de lokale en regionale journalistiek De parkeerruimte voor steeds verder onder druk zetten, zien GS een provinciaal belang om de Zuid-Hollandse auto’s is beperkt. journalistiek te ondersteunen vanuit de opgave "Beter Bestuur/Sterke Samenleving". GS kondigden daarom aan dat zij een subsidieregeling in het leven willen roepen om gemeentelijke mediafondsen te co-financieren. Een mediafonds draagt bij aan de totstandkoming van journalistieke producties en projecten die het journalistieke vak vernieuwen maar waarvoor bij mediaorganisaties de eigen middelen ontbreken. Het doel van de regeling was om te komen tot een infrastructuur van gemeentelijke mediafondsen in Zuid-Holland waaraan de provincie Zuid- Ons kenmerk Holland bijdraagt. Op die manier leveren provincie én gemeenten een bijdrage aan het stimuleren en de instandhouding van kwalitatief goede journalistiek in deze provincie. Met het uitbreken van de Corona-crisis diende zich in maart een nieuwe werkelijkheid aan. Lokale media, ook in Zuid-Holland, zagen hun advertentie-inkomsten drastisch teruglopen en deden een beroep op de overheid om bij te springen. Wij hebben daar op willen reageren door het jaarlijks beschikbare budget van €332.000 tijdelijk aan te wenden voor lokale media in nood. Nadat kort voor het zomerreces het rijk onverwachts voor een tweede maal bijsprong, hebben GS besloten terug te keren bij het oude plan. Daarbij zouden wij bezien in hoeverre gemeenten in deze onzekere periode bereid zijn om een gemeentelijk mediafonds op te zetten (PZH-2020- 743573340). Vorming mediafondsen gemeenten Op dit moment kent Zuid-Holland alleen in Leiden een gemeentelijk mediafonds in de vorm van een onafhankelijke stichting dat journalistieke producties/projecten ondersteunt. De gemeente Delft overweegt volgend jaar met een soortgelijke regeling te komen. Met Leiden en Delft lijkt het speelveld van mediafondsen in Zuid-Holland vooralsnog gevuld. Als gevolg van forse financiële herprioriteringen bij gemeenten hebben wij geen informatie noch de verwachting dat andere gemeenten in Zuid-Holland op korte termijn het voorbeeld van Leiden zullen volgen. Het is om deze reden dat wij de regeling willen aanvullen met een eigen Zuid-Hollands Mediafonds, zodat de provincie direct de realisatie van journalistieke producties of projecten ondersteunt. Wij hopen echter dat er in de toekomst toch gemeenten in Zuid-Holland zullen opstaan met een eigen mediafonds. Op die manier ontstaat de beoogde infrastructuur die wij eerder voor ogen hadden. Het multipliereffect daarvan is immers vele malen groter dan een enkelvoudig provinciaal fonds en zorgt er voor dat gemeenten hun eigen verantwoordelijkheid nemen om de informatievoorziening in hun gebied op peil te houden en te versterken. In die zin hopen wij dat het Zuid-Hollandse Mediafonds een tijdelijk construct is en overbodig wordt. Kwaliteitsimpuls Zuid-Hollandse Journalistiek De provinciale regeling Kwaliteitsimpuls Zuid-Hollandse Journalistiek bestaat dus uit twee delen: ondersteuning gemeentelijke mediafondsen en ondersteuning journalistieke producties. Doel van de regeling is om de kwaliteit van de journalistiek te stimuleren door projecten mogelijk te maken waar binnen de reguliere bedrijfsvoering van de mediabedrijven geen of te weinig middelen voor beschikbaar zijn. De projecten richten zich op verdiepende c.q. onderzoeksjournalistiek, innovatieve projecten of nieuwe vormen van samenwerking. Voor het eerste hoofdstuk, ondersteuning mediafondsen, komen gemeenten of rechtspersonen in aanmerking in Zuid-Holland die een eigen mediafonds beheren. Om deze initiatieven aan te moedigen en nieuwe gemeenten uit te dagen, zijn wij voornemens de gemeentelijke inleg te verdubbelen. De aanvrager zou dan een bijdrage van maximaal 100 procent van de gemeentelijke subsidie tegemoet kunnen zien. Belangrijke voorwaarde is dat de selectie van de producties door het gemeentelijk mediafonds geheel onafhankelijk van de gemeente dient te gebeuren. Zuid-Hollands Mediafonds Voor hoofdstuk twee in de regeling, ondersteuning journalistieke producties, dagen wij lokale en regionale media uit om voorstellen te doen voor projecten die beantwoorden aan eerdergenoemd 2/3 Ons kenmerk doel. Dit onderdeel zal functioneren onder de naam: Zuid-Hollands Mediafonds. De producties worden beoordeeld door een onafhankelijke selectiecommissie van oud-journalisten en/of personen met bewezen expertise op het journalistieke vlak. Bij voorkeur willen wij werken met twee aanvraagrondes per jaar. Wij denken nu aan een te verlenen subsidie van minimaal €5000, en maximaal €25.000. Bij de selectie willen wij bij voorkeur aanvragen uit het niet-stedelijk gebied honoreren. Hiermee komen wij tegemoet aan een van de belangrijkste conclusies uit het eerder aangehaalde rapport Regionale en lokale journalistiek in Zuid-Holland. “Verschraling” van de Zuid-Hollandse journalistiek, stellen de onderzoekers, heeft het hardst toegeslagen in de kleinere gemeenten van onze provincie. Het aanbod slinkt, is minder divers, minder professioneel en brengt veelal oppervlakkig “knip-en-plakwerk”. Vandaar dat de onderzoekers aanbevelen om een “verdeelsleutel” te maken om ook “kleine gemeenten goed te bedienen en journalisten uit kleine gemeenten aan te moedigen”. Overigens sluit dit de grotere mediatitels, veelal actiever in het stedelijk gebied, niet uit. Ook zij kunnen in die kleine gemeenten journalistieke producties maken, bij voorkeur samen met een lokaal medium of een lokale journalist. Voortgang en voorstel Wij stellen voor om de regeling met bovengenoemde uitgangspunten uit te werken en de deelsubsidieplafonds overeenkomstig artikel 5, tweede lid van de Algemene subsidieverordening 2013, vast te stellen. De regeling kan dan nog in december 2020 opengesteld worden. Uitbetaling van voorschotten kan dan in het voorjaar 2021 plaatsvinden; een tweede ronde kan na het zomerreces volgen mits er nog voldoende budget over is. Het budget voor deze regeling is op jaarbasis €332.000. In de Najaarsnota 2020 stellen wij u voor het beschikbare budget voor dit jaar door te schuiven naar 2021. Bij de Begroting 2021 vragen wij u het subsidieplafond van in totaal €664.000 euro voor deze regeling vast te stellen. Dat bedrag bestaat uit het doorgeschoven budget van dit jaar en het beschikbare budget van 2021. Voorts stellen wij voor deze brief, samen met de GS-brief van 23 juni 20202 (PZH-2020- 743573340), te behandelen tijdens de begrotingsbespreking in de commissie BMM op 4 november 2020. Hoogachtend, ir. B.K. (Berend) Potjer F. (Floor) Vermeulen Bijlagen: - Onderzoeksrapport Regionale en lokale journalistiek in Zuid-Holland 3/3 Regionale en lokale journalistiek in Zuid-Holland Prof. dr. J.C. de Jong & dr. A.W.M. Koetsenruijter (M.m.v. Milco Feijnenbuik MA, Mariska van der Veen en Bertijn van der Steenhoven MA) Leiden University Centre for Linguistics / Leerstoelgroep Journalistiek en Nieuwe Media Leiden, 5 maart 2019 In opdracht van de provincie Zuid-Holland Regionale en lokale journalistiek in Zuid-Holland ii Inhoudsopgave Samenvatting v 1 Inleiding 1 1.1 Aanleiding 1 1.2 Onderzoeksvraag 1 1.3 Aanpak 2 2 Literatuurstudie: functies en ontwikkelingen van lokale en regionale nieuwsmedia 3 2.1 Functies van de journalistiek: informeren, controleren en binden 3 2.1.1 Informeren 3 2.1.2 Controleren 3 2.1.3 Binden 4 2.2 Veranderingen en bedreigingen 5 2.2.1 Gratis nieuws en digitalisering 5 2.2.2 Verschuiving in de advertentiemarkt en mediagebruik 6 2.2.3 Groeiend aantal communicatieprofessionals 7 2.2.4 Erkenning nood lokale kwaliteitsjournalistiek 8 2.2.5 Overige ontwikkelingen 11 2.2.6 Samenvattend 12 2.3 Overheidssteun? 12 2.3.1 Onafhankelijkheid van journalistieke nieuwsmedia 12 2.3.2 Journalistiek als merit good 14 3 De staat van de nieuwsmedia in Zuid-Holland 16 3.1 Aanpak 16 3.2 Aantallen