Henryka Sucharskiego

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Henryka Sucharskiego 1 SPIS ZAWARTOŚCI TECZKI — Ł ? .& s j f / . ,feSfe(V... ... kx^ . .. /.s.ł.s. - ę ^ L .0 ^ . }. ł . I. Materiały dokumentacyjne 1/1 ■- relacja właściwa — I/2 - dokumenty (sensu stricto) dot. osoby relatora ------ I/3 - inne materiały dokumentacyjne dot. osoby relatora — ^ ii. Materiały uzupełnieniające relację k JA 3 ą-i £ III. Inne materiały (zebrane przez „relatora”): _____ 111/1- dot. rodziny relatora ------ - III/2 - doi. ogólnie okresu sprzed 1939 r. ----- - III/3 — dot. ogólnie okresu okupacji (1939 —1945) ----- - III/4 - dot. ogólnie okresu po 1945 r. -------- III/5 - Inne... ... ... IV. Korespondencja V. Wypisy ze źródeł [tzw.: „nazwiskowe karty informacyjne”] .Lo . VI. Fotnorafln W 2 3 £lH H IH I»rillłlll(>eiU H IIIM 4IU Itlłtltilltl«llłtltlłłl{H illlliłłilł»lllłUM tl*«t«llłitł(lłllliflll>łłlliłllłU j)»l»IIH U UtM łl IK IIliltm UH M H H M tlim m H tH W łllH nS 4 5 mimwHwwwłniiiHtiiHiHumiiinnuwiiniHiwHW iiwm itm m iw iw u w i i miimwmMwm nm nmmmwwniwwwwiiiw t h Album majora Henryka Sucharskiego wiersz Konstantego Ilde­ Mii fonsa Gałczyńskiego, zaty­ tułowany „Pieśń o żoł­ nierzu z Westerplatte” oraz osiem ilustracji przed stawiających poszczególne fazy walki. Dr JAROSŁAW RUSAK kustosz Muzeum M arynarki W ojennej Gdyni Nasz znajomy z woj. gdańskiego nadesłał mi egzemplarz Waszego dzień nika z artykułem o spro­ wadzeniu prochów mjra Sucharskiego na Wester­ platte w dniu 1 września br. Dziennik zamieszcza przy tym obszerny artykuł red. Dzianisza o bohater­ skim obrońcy Westerplat­ te. Ponieważ majora Su­ charskiego poznałem oso­ biście w czasie pobytu na urlopie u rodziców w Lu- biczku-Gręboszowie, a nie mam możności uczestniczę' nia we wspomnianej uro­ czystości, przesyłam wiersz p t. „Elegia", poświęcony pamięci dowódcy bohater­ skiej załogi Westerplatte. $ Tu, w powiecie Dąbro­ * wa Tarnowska, skąd po­ 9 chodzi major Sucharski, s Fotokopia stronjednej ,r*ziatwy” ? pamięć o nim jest bardzo \ Jedną z ostatnich, a być „Przeżyte wydarzenia nasu­ Ó wały między innymi i histo­ żywa i radość, że obecnie | może, że ostatnią kores- $ ryczne rem iniscencje(...) Te jego prochy spoczną w ro­ | pondencją majora Henry- zaszczytne parantele historycz Ó ne zobowiązywały. Przyszły dzinnej ziemi, jest wielka. f ka Sucharskiego jest arty- Ini następne. Przetrwaliśmy ;ch siedem. Wasz artykuł zachowamy I kuł napisany przez niego Henryk Sucharski, mjr** jako cenną pamiątkę w 9 | własnoręcznie na kilka- Artykuł mjra Henryka zbiorach archiwalnych P | naście dni przed śmiercią. Sucharskiego opublikowa­ Tow. Przyjaciół Ziemi Dąb I Artykuł ten, skierowany ny w—ff&zetee—drukowanej -owsktej. | do młodzieży, a poświęco- najprostszym sposobem, na (Z liatu Marii Kopaczkowej, :• ny obronie Westerplatte, powielaczu, uzupełnia Dąbrowa Tarn.) I opublikowany został ■ w 1 czasopiśmie polonijnym i „Dziatwa”. Do Polski je- I den egzemplarz tego arty- | kułu przywieziony został Z przez p. Władysławę Pio- | trowską z Malborka, która : przekazała go Muzeum | Marynarki Wojennej w s Gdyni. | Z treści artykułu, który | przypomina w zasadzie 5 szerzej już znane szcze- yóły z obrony Westerplat- { te, zacytuję tylko wstęp | oraz zakończenie; wydaje I się bowiem, że uzupełniń- I ją one w jakiś sposób we- | wnętrzńą charakterystykę | majora. 1 „Korzystając ze stworzo- 2 nych mi możliwości, pragnę ; się z wami, czytelnicy „Dziat- | wy”, podzielić wspomnienia 1 in; z Westerplatte, z kampanii 2 polsko-niemieckiej w 1939 ro- | ku. C/ynię to w 7-ma roczni- 5 cę tych wydarzeA w tym ce- | tu, aby nawet drobne Erag- s menty i okruchy naszej hi- ♦ 5 storii nie zginęły w pyle za- ; pomnienia, lecz zapadły w : Wasze młode umysły i gorą- Mjr Sucharski na rękach swoich żołnierzy w dniu ; re serca”. imiem* 1939 r. HIIIMUHI IłMIłtHfMIH I limmu IIIMIJ 6 — _ W*K ! 6l\ w • ■ • Bohaterski zolnierz - człowiek pełen życzliwości O majorze H. Sucharskim mówi jego siostra Anna Bugajska Do Gdańska na uroczystości zło- rzu, bohaterskim dowódcy obroń- dzo emocjonalnie w dalszym ciągu żenia prochów majora Henryka Su- ców Westerplatte, przeżywa wszystko, co wiąże się z char. '"iego na Westerplatte zjeżdża- _ Jakim pamięta pani brata? (Dokończenie na str 2) 1 ją jego najbliżsi krewni. Wczoraj Zawsze pełnego serdeczności, późnym wieczorem przyjechała z trQski dom^rodzinny> w kt6rym rodzinnej wsi Sucharskich, z Grę- wówczas ży!a matka (zm. 1941) j 0 pm boszowa w powiecie Dąbrowa Tar- mnie lg l t mlQd siQst p a _ ■ otrzyma- ! gen. Ma- nowsk? Anna Bugajska, najmłodsza miętam go już............. 4ylko w mundurze. siostra, jedyna pozostała przy zy- widziałam ,g0 od -razu po maturze, 1'ództwo 6 ciu z rodzeństwa Z panią Anną -d starał g. d Jkich, sta- Ileko Nea- przyjechali mąz Wojciech Bugajski, Gręboszowie i zawsze przyje_żałz syn Ryszard wraz z zoną Heleną zentami. I oraz zięc Władysław Gała. Dwie | listach o córki w tym najstarsza Barbara, Kiedy we wrześniu 1938 roku o- j z nas nie chrześniaczka majora (ur. w 1938 trzymał nom.nacę na dowódcę pla ! trawiony roku), aktualnie przebywają cówk: Westerplatte, napisał że I Toteż jak USA, wszystkie meble chce wysłać do Irła do nas Gręboszowa. Wyraźnie zdawał so- !l946 roku, Panią Annę Bugajską, poprosi- ^ia sprawę ze specyfiki nowego po- Łajor Hen- liśmy o garść wspomnień o najbliż- st—unku i nie zamierzał zakładać {) sierpnia szym jej sercu człowieku i żołnie- w Gdańsku mieszkania. Ostatecznie ■ w Neapo- uui v—wiie miu iiuub^ przysłał w prezencie swój rower, ja polskim najeźdźcy. Zlikwidows którym mąż ieździł przez długie [w Casa- radia, toteż o kapituł lata. i platte dowiedziałyśmy — Czy major nigdy nie myślał o ^mawiał: 12 września. założeniu własnej rodziny? IĘCICKI — Kiedy m ajor napis — Trudno powiedzieć — wspomi­ I”"——" ... - pierwszy list z niewoli? na pani Anna. — Matce i mnie, gdy ( — Już w kilka typ< go do tego namawiałyśmy, mówił: I przyszedł list od Henry poczekajcie, najpierw służba. Jak w Arnswalde. Zapyty* zostanę majorem, to o tym pomy­ steśmy zdrowi, co w ślę. Lata mijały. Dopiero po woj- zwykle swoją osobę p. n! dowiedziałam się, że miał sym­ ważniejsze — dowiedi patię, czy może nawet narzeczoną. że żyje. Mniej więcej Nie mógł do niej pisać bezpośred­ siąc otrzymywaliśmy v nio z oflagów, ponieważ mieszkała nalepki, które upoważn w Przemyślu, poza granicami Ge­ syłania 5 kg paczek z neralnej Guberni. Tę koresponden­ bielizną. Henryk zawsę cję załatwiał za pośrednictwem żo­ otaczał ludzi. Toteż cz ny porucznika Pająka — Jadwigi. łał nalepki z nazwiska Ukochanej brata, Wiktorii K. ni­ którzy nie mieli od kć gdy nie poznałam. Żyje i mieszka paczek. w Przemyślu, jak mi wiadomo bar- — Czy tak było do pacji? — Nie. Wiosną 1944 stały przychodzić listy Grossborn. Na pierwszi że przeżył wojnę czeka długo. Wprawdzie w 2 zakończeniu wojny przy Michał Łata. Był podwi ta, żołnierzem z Westi dynym z tego samego i pierwszy opowiedział ns nie Westerplatte. Stąd dowiedzie­ liśmy się, co przed 6 laty przeży­ wali brat i jego żołnierze. Jesienią 1.945 roku Franciszek Ko­ wal, gimnazjalny kolega majora, powrócił z Lubeki z wiadomością, że mieszkał razem z Henrykiem. Od niego dowiedzieliśmy się, że Henryk pędzony w kolumnie je­ nieckiej nie opodal tego miasta, w gospodarstwie iakiegoś bauera, spadł w nocy w stodole na klepi­ sko, doznając ogólnych potłuczeń i złamania obojczyka. Eskorta go tam łaskawie pozostawiła. Rannym za­ opiekował się zesłany na robotę, Polak o nazwisku Godek. Przechodząca następna kolumna 7 8 TAK niemożliwe jest cofnięcie cza- miodniową walką żołnierzy. Właśnie ę j su, tak niemożliwy jest również dzisiejszą aleją Kościuszki szli Wester- powrót historii. I to, co może nam platczycy do niewoli. Jakie myśli snu­ wydawać się powrotem — jest dal­ ły się wówczas w głowie dowódcy o- szym rozwinięciem historii, ujawnie­ bronu Westerplatte? I czy wierzył w niem nieznanego nam, bo utajonego w to, że powróci, i ze za ileś lat droga półmroku — oblicza. wiodąca do niewoli będzie drogą trium Historia nie powraca — ale historia falnego powrotu? się spełnia, historia dojrzewa wraz z I jeśli major Sucharski nie dożył czasem, aby dzieci mogły spożywać o- ty-h dni, których miał prawo oczeki­ woce z drzewa, które zasadzili ojco­ wać, reszty dokonała historia. Mała wie. urna z prochami, która przejechała u- Są jednak takie momenty w życiu licami Gdańska, była właśnie owym narodu, gdy naocznie widzi się owe doj namacalnym dotknięciem historii; pal­ rzewanie historii, gdy historia dotyka cem swym wymierzonym w przyszłość nas swym tajemnym palcem, wskazu­ historia wskazywała koniec drogi roz­ jąc nieoczekiwane perspektywy, albo poczętej pamiętnego września o wczes też zamykając zdarzenia w pewną ca­ nej rannej godzinie. łość, podsumowując je niby niezmor­ Była później długa, ponad godzinna dowany referent wielkiego, bo toczące­ pielgrzymka do prochów Majora zło­ go się przez lata zebrania. '* żonych w Dworze Artusa. Byłem tam. Właśnie w te dnie, gdy prochy rpa*- Widziałem spokój, powagę i prostotę jora Henryka |Sucharskiego zamknęły uroczystości. 1 te tysiące ludzi, którzy symfjTffTcźhte drogę zotmerza, na którą samorzutnie, całymi rodzinami przy­ wstąpił on 1 września 1939 roku o chodzili niosąc wiązanki biało-czerwo­ godz. 4.45 rano — raz po raz historia nych goździków, że po godzinie przed wskazywała palcem na to, co się speł­ urną wyrósł mur ciętych kwiatów. niło przez te trzydzieści dwa lata. Raz Tu też krzyżowały się dwie drogi: po raz zdarzenia deptały sobie po pię­ niemiecka, rozkrzyczana w histerycz­ tach, chodząc po tych samych ulicach nych przemówieniach, zatopiona w po­ i placach, ale już nie te same, gdyż wodzi faszystowskich flag droga 1939
Recommended publications
  • 2022 Poland Affinity LAYERS.Indd
    Worry-free booking through December 31, 2021. See page 3 for details. Poland Under Occupation: Genocide, Resistance, and Uprising June 8–18, 2022 Kraków • Auschwitz • Westerplatte • Gdańsk • Wolf’s Lair Mikolajki • Treblinka • Warsaw In collaboration with The National WWII Museum MOTHER AND DAUGHTER REFLECT ON OMAHA BEACH. RUSSIAN FLAG IS FLOWN OVER THE RUINS OF THE REICHSTAG / WORLD HISTORY ARCHIVE / ALAMY Travel with Confidence No cancellation fees on select tours until December 31, 2021 Dear UCLA Alumni and Friends, To allow you to book your next trip with peace of mind, we have set up our To fully comprehend World War II, one needs to understand its origins. In Europe, exceptional and flexibleWorry-Free Booking program that allows you to cancel the journey to war began in the private meeting rooms and raucous public or postpone your trip penalty-free until December 31, 2021. Please contact our stadiums of Germany where the Nazis concocted and then promoted their reservations department to discuss your options. designs for a new world order, one founded on conquest and racial-purity ideals. As they launched the war by invading Poland on September 1, 1939, Hitler and his followers unleashed a hell that would cause immense suffering and leave the country vulnerable to Stalin’s post-war ambitions for Soviet expansion. Through the German occupation and the following decades of Soviet oppression, the Polish people held strong in their push for freedom. World figures such as Ronald Reagan, Margaret Thatcher, and Pope John Paul II gave their support for a free Poland and bolstered the internal efforts of Lech Walesa, Władysław Bartoszewski, and many others inside Poland.
    [Show full text]
  • Page 14 News of Polonia Pasadena, California August 2009
    Page 14 News of Polonia Pasadena, California August 2009 Westerplatte from 1 to run along the waterfront in one of the 59 commands in a breaking voice. Westerplatte Major Sucharski spent the rest of the war in In the late evening of 31 August 1939 the civilian garments that Lieutenant turned into a little fortress; later the a POW camp. In July 1945 he joined the phone rang on the desk of Major Jerzy Henningsen acquired, and we took turns Germans nicknamed it a Little Verdun. The Polish forces in Italy, but he had no strength Lychoc, the Pomorze Chief of Staff. The wearing them. Once I ran as far as the wall Germans attacked three more times that day to command the troops. The years spent in man on the other end of the wire whispered surrounding Westerplatte. but all attacks failed. They lost between 80 the prison camp had ruined his health. He the phrase in one breath, “The guests are On 30 August we learned about Hitler’s and 100 killed. [Flisowski] The Poles would died on 30 August 1946 in a military coming across the bridge” meant: the ultimatum and mobilization in Poland. On not cease fire even while seeing the hospital in Naples. Before his death he German troops were crossing the pontoon 31 August at 18:35 hr. we received the Germans retreating. Platoon Leader Piotr begged to be buried in Poland. His wish bridge over the Vistula en route from East combat order - attack on 1 September. Buder reported that he literally had to drag came true 25 years later.
    [Show full text]
  • L E O P O L D O K U L I C
    Barbara Sawczyk, Maria Sąsiadowicz, Ewa Stańczyk Ocalić od zapomnienia... PATRONI TARNOWSKICH ULIC TOM 2: O – Ż WYDANO PRZY POMOCY FINANSOWEJ MINISTERSTWA KULTURY Miejska Biblioteka Publiczna im. Juliusza Słowackiego w Tarnowie Tarnów 2004 Wydawca: Miejska Biblioteka Publiczna im. Juliusza Słowackiego ul. Krakowska 4, 33-100 Tarnów www.biblioteka.tarman.pl e-mail: [email protected] Redaktcja i opracowanie graficzne: Barbara Sawczyk Projekt okładki: Maria Bystrowska Wydanie I ISBN 83-915445-6-7 Druk: Zakłady Graficzne „DRUKARZ” Sp. z o.o. ul. Brodzińskiego 1, 33-100 Tarnów tel. 621-22-46 e-mail: [email protected] W S T Ę P Kontynuując wydawnictwo Miejskiej Biblioteki Publicznej w Tarnowie pt.: „Ocalić od zapomnienia... Patroni tarnowskich ulic” oddajemy dzisiaj do rąk Czytelników drugi tom tej publikacji. Zawiera on biogramy patronów na- szych ulic w układzie alfabetycznym od litery „O” do „Ż”, w sumie opisuje czterdzieści postaci. Są to osoby i rody na trwale wpisane w pejzaż Tarno- wa, przez wieki piszące dzieje tego miasta, kształtujące jego oblicze i two- rzące niepowtarzalną atmosferę. Ufamy, że długo oczekiwany na rynku wydawniczym obecny tom, zostanie przyjęty przez Państwa z równym zainteresowaniem i życzliwością, z jakimi spotkał się tom pierwszy w obu jego wydaniach (wyd. 1 – 1998 r.; wyd. 2 – 2003 r.). Mamy także nadzieję, iż zamierzony tom trzeci, w którym zawarte zostaną opracowania dotyczące historycznych nazw ulic i poświę- conych organizacjom społecznym, wojskowym, harcerstwu, oraz upamiętniających narodowe i lokalne wydarzenia, będzie szybko zrealizowSany.łowa wdzięczności kierujemy pod adresem Rodzin przedstawio- nych tu patronów, za okazaną pomoc w gromadzeniu informacji i materiałów potrzebnych do opracowania tej publikacji.
    [Show full text]
  • Major Henryk Sucharski
    Major Henryk Sucharski Obrona Westerplatte – wrzesień 1939 Historia Westerplatte Nazwa Westerplatte Nazwa Westerplatte pojawiła się w XVII wieku, kiedy to u ujścia Wisły utworzyły się dwie piaskowe ławice, naniesione przez wody wiślane i prądy morskie. Jedną z nich, położoną na wschód od ujścia Wisły, Leniwki, nazwano Osterplatte (lub też Ost Plaate - Wschodnia Płyta), drugą położoną na zachód - Westerplatte (lub też West Plaate - Zachodnia Płyta). Makieta półwyspu Westerplatte – wrzesień 1939 Wojskowa Składnica Tranzytowa na Westerplatte ◼ 14 marca 1924 - Rada Ligi Narodów przyznaje Polsce teren na półwyspie Westerplatte, u ujścia kanału portowego do morza, naprzeciw przedmieścia Nowy Port. ◼ 31 października 1925 - obszar na terenie Wolnego Miasta Gdańska na półwyspie Westerplatte zostaje oficjalnie przekazany w bezterminowe i bezpłatne użytkowanie Polsce. ◼ 7 grudnia 1925 - Liga Narodów przyznała Polsce prawo do utrzymania straży wojskowej na Westerplatte. ◼ 18 stycznia 1926 o godz. 14.00 przybył na trawlerze Mewa pierwszy oddział i rozpoczął pełnienie służby wartowniczej ◼ 25 sierpnia 1939 - przybycie niemieckiego pancernika szkolnego Schleswig-Holstein do Gdańska Brama wejściowa na Westerplatte, około 1933 r. Załoga Westerplatte, 1930 r. Westerplatte - Wojskowa Składnica Tranzytowa, Kolacja wigilijna, 1931r. Pluton wartowniczy, 1931 r. Zmiana warty, 1931 r. Załoga Wojskowej Składnicy Tranzytowej Polacy na Westerplatte. Od lewej – sierżant Ozimek, kapitan Dąbrowski, porucznik Pająk, chorąży Gryczman Westerplatte w 1935 r. Westerplatte, lato 1939 r. 31 sierpnia 1939 r., na Westerplatte przyjechał ppłk Wincenty Sobociński. Na zdjęciu dokonuje przeglądu wojska… 7 dni obrony Westerplatte 1 września 1939 ◼ O godz. 4.30 niemiecki pancernik "Schleswig-Holstein" przyjął stan gotowości bojowej. Zarządzono alarm. ◼ O godz. 4.43 w dzienniku pokładowym odnotowano: Okręt idzie do ataku na Westerplatte ◼ O godz.
    [Show full text]
  • Tajemnica Weserplatte
    R A Film współfinansowany przez Polski Instytut Sztuki Filmowej dwustu, przez siedem dni, przeciwko trzem i pół tysiącu Tajemnica Westerplatte - to film patriotyczny! To polska megaprodukcja, która przedstawi pierwszą bitwę drugiej wojny światowej - bohaterską walkę polskich żołnierzy broniących Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte przed hitlerowskim najeźdźcą. EKSPLIKACJA REzYSERSKA Historia siedmiodniowej obrony skrawka polskiej ziemi otoczonego ze wszystkich stron hitlerowskimi Niemcami jest znana prawie każ- demu Polakowi. Przez siedem dni i sześć nocy bohaterski dowódca major He nryk Sucharski prowadził swych podwładnych herosów na bój, który z góry skazany był na porażkę. Otóż jest to tylko część prawdy. Lata socjalistycznego ustroju i połączone z nim zakłamanie sfery etycznej i emocjonalnej, skutecznie wówczas wyeliminowało prawdę o historii. Dziś, dzięki wni- kliwym badaniom wiemy już, że zda- rze nia na We- sterplatte miały bardziej ludz- ki charakter, co zresztą nie trudno było sobie chyba wcześniej wyobrazić. Wiemy, że major Suchar- ski być może w wyniku napięcia oraz tajemnicy, której musiał dotrzymać, a na pewno w wyniku choroby, która go nieoczekiwanie nawiedzała, nie wytrzymał a jak mówią niektórzy - załamał się pierwszy. Dowództwo przejął kapitan, dowódca oddziału wartowniczego Franciszek Dąbrowski, zwany Kubą. Sucharski chciał poddania już 2 września, ale dzięki uporowi Dąbrowskiego placówka została poddana dopiero po siedmiu dniach obrony. Czy słusznie? Obaj mieli swoje racje, obaj chcieli w swoim mniemaniu
    [Show full text]
  • Poland Under Occupation: Genocide, Resistance, and Uprising
    Worry-free booking through December 31, 2021. See page 3 for details. Poland Under Occupation: Genocide, Resistance, and Uprising September 7–17, 2022 Kraków • Auschwitz • Westerplatte • Gdańsk • Wolf’s Lair Mikolajki • Treblinka • Warsaw In collaboration with The National WWII Museum MOTHER AND DAUGHTER REFLECT ON OMAHA BEACH. RUSSIAN FLAG IS FLOWN OVER THE RUINS OF THE REICHSTAG / WORLD HISTORY ARCHIVE / ALAMY Travel with Confidence No cancellation fees on select tours until December 31, 2021 Dear Bulldog Alumni, To allow you to book your next trip with peace of mind, we have set up our exceptional and flexibleWorry-Free Booking program that allows you to cancel To fully comprehend World War II, one needs to understand its origins. In Europe, or postpone your trip penalty-free (on select departures) until December 31, 2021. the journey to war began in the private meeting rooms and raucous public Please contact our reservations department to discuss your options. stadiums of Germany where the Nazis concocted and then promoted their designs for a new world order, one founded on conquest and racial-purity ideals. As they launched the war by invading Poland on September 1, 1939, Hitler and his followers unleashed a hell that would cause immense suffering and leave the country vulnerable to Stalin’s post-war ambitions for Soviet expansion. Through the German occupation and the following decades of Soviet oppression, the Polish people held strong in their push for freedom. World figures such as Ronald Reagan, Margaret Thatcher, and Pope John Paul II gave their support for a free Poland and bolstered the internal efforts of Lech Walesa, Władysław Bartoszewski, and many others inside Poland.
    [Show full text]
  • „Westerplatte Broni Się Jeszcze…”
    Nr okazyjny / R. XCV ŻOŁNIERZOM WRZEŚNIA Dzis 1. Piątek: Idziego op. 2. Sobota: Stefana Kr., W. Skłonność do burz Dziś w dzielnicach zachodnich chmurno z możliwością deszczów i lekkich burz. Nieco chłodniej. Na pozostałym obszarze kraju nadal dość pogodnie i ciepło. Warszawa, piątek 1 września 1939 / czwartek 1 września 2016 ODEZWA MARSZALEK POLSKI Pana Prezydenta SMIGLY-RYDZ Rzeczypospolitej NACZELNYM WODZEM: „Przeciwstawimy się wszystkimi środkami bez reszty każdej próbie bezpośredniego lub pośred- OBYWATELE RZECZYPOSPOLITEJ! odpowiedź napastnikowi, jak to się już nieraz Nocy dzisiejszej odwieczny wróg nasz rozpo- działo w historii stosunków polsko-niemieckich. niego naruszania interesów, praw i godności na- czął działania zaczepne wobec Państwa Polskie- Cały Naród Polski, pobłogosławiony przez szego Państwa”. go, co stwierdzam wobec Boga i Historii. Boga, w walce o swoją świętą i słuszną Sprawę, W tej chwili dziejowej zwracam się do wszyst- zjednoczony z Armią, pójdzie ramię przy ra- Do czytelników „Polski Zbrojnej” kich obywateli Państwa w głębokim przeświad- mieniu do boju i pełnego zwycięstwa. czeniu, że cały Naród w obronie swojej Wolności, IGNACY MOŚCICKI W tej wyjątkowej sytuacji wojennej „Polska Zbrojna” postara się zapewnić swym czytelnikom in- Niepodległości i Honoru skupi się dokoła Wo- Prezydent Rzeczypospolitej formacje nie tylko w rozmiarach normalnych wydania porannego, ale w miarę możliwości, również dza Naczelnego i Sił Zbrojnych, oraz da godną Warszawa, dnia 1 września 1939 roku. w wydaniu wieczornym. Wydawnictwo Na starej fotografii wyprężony jak struna żołnierz patrzy wprost w obiektyw. Za jego plecami widać zamkniętą na głucho bramę, obok biały orzeł w koronie i napis: „Wojskowe Składy Tranzytowe na Westerplatte”. Jest zima 1926 roku, a żołnierz należy do pierw- „Westerplatte broni się szego na tym półwyspie polskiego oddziału wartowniczego.
    [Show full text]
  • Twoja Armia – Twoja Duma!
    BOLESŁAW KOWALSKI „WICHER” #RycerzeBialoCzerwonej Jak burzliwe były losy Najjaśniejszej Rzeczypospolitej w XX wieku, wie najlepiej mjr Bolesław Kowalski „Wicher”, stuletni kombatant, artylerzysta 9 Pułku Artylerii Lekkiej, jeden z ostatnich żyjących uczest- ników bitwy pod Kockiem. Mimo porażki wojny obronnej 1939 roku nie złożył broni, ale od listopada w konspiracji kontynuował walkę o Polskę. Z takich obrońców O jczyzny możemy być dumni. My też możemy do nich dołączyć! WIŚNIEWSKI JAROSŁAW NA POCZĄTEK 3 ANNA PUTKIEWICZ, REDAKTOR NACZELNY W JAKI SPOSÓB LOKOWANO I ZABEZPIECZANO MIASTA? JAK NASI KRÓLOWIE MYŚLELI O BEZPIECZEŃSTWIE PAŃSTWA? DOKĄD PROWADZIŁ SZLAK ORLICH GNIAZD? ROZPOCZYNAMY WYJĄTKOWY CYKL PUBLIKACJI „POLSKA SZTUKA FORTYFIKACJI”. ZNAKOMITY PRZEWODNIK OPROWADZI NAS PO PERŁACH ARCHITEKTURY MILITARNEJ. FOT. CEZARY POMYKAŁO FOT. wietniowy wieczór 1783 r. Obóz wojskowy na James Island. Tadeusz Kościuszko kosztuje smak sławy i ogląda ze swymi żołnierzami wielki spektakl na niebie. To feu de joie (jak opisuje Alex Storozynski) jest naprawdę imponujące. Działa artyleryjskie grają swój wielki fi nał i wyrzu- cają morze ognia, rozdzierając łuną niebo. Zwycięska armia wysyła z impetem fajerwerki Kjeszcze raz na odchodne pokonanym Brytyjczykom. Powstaje państwo. Ale Kościuszko myślami jest już w Polsce. Na naszej okładce widzimy go takim, jakim pamiętają go Amerykanie. Tuż po jego sukce- sach – świeże szlify generalskie, zasłużone uznanie i przyjaźnie na lata. No i ba, pierwszorzędny żołd, którego skuteczna wypłata stanowić będzie oś jego wieloletniej korespondencji z Thomasem Jeffersonem. Oto Kościuszko, przyszły „bohater dwóch narodów”, w którego sercu rodzi się pomysł insurekcji. Oto wizerunek dowódcy odbiegający od obowiązującego przekazu kanonicznego. Bez kosy w tle, chłopskiej sukmany i czerwonej rogatywki. Jeszcze przed Zieleńcami, Dubienką, POLSKA ZBROJNA POLSKA ZBROJNA POLSKA ZBROJNA POLSKA ZBROJNA POLSKA ZBROJNA POLSKA ZBROJNA PIERWSZA krakowskim rynkiem, Racławicami, goryczą Maciejowic.
    [Show full text]
  • WWII Warsaw, September 1, 2019 Outbreak 09/01 1939
    Special edition / 2019 "POLAND HAS NOT YET PERISHED" Anniversary of WWII Warsaw, September 1, 2019 Outbreak 09/01 1939 09/17 INVASION 1939 OF POLAND WWII started when Germany and Russia invaded Poland. understood that it was unrealistic to win Poland over to follow the anti-Soviet plans. Stalin desired territories in Eastern and Central Europe; He was furious, and Stalin felt that he could Hitler hoped to avoid a two-front war and to isolate Poland. enter into a deal with him. He began to organize his supporters for this. In March, In fact, however, the ambitions of both of them were much at the party congress, he gave a speech, greater. For this reason, the Molotov–Ribbentrop Pact which soon became known as “the chestnut speech.” He argued that the USSR could of August 23, 1939 was a temporary solution. cooperate with anyone for its own good, and that the West was trying to drag its country he pact could have shocked many. of the 1920s, when the two world-isolated larly make it clear that it could go back to [the into an unwanted war. “War-mongers who After all, just three years earlier, states concluded an open economic and establishments of the Treaty of ] Rapallo, but are accustomed to have others pull chestnuts T the Germans had concluded an secret military treaty in Rapallo, Italy. the Germans were not interested. Hitler for out of the fire for them,” he thundered. Anti-Comintern Pact with Japan, to which “Those relations began to deteriorate at quite a time wanted to drag Poland to his side Then the day of August 23 arrived; the Italy also joined shortly afterwards.
    [Show full text]