Wieler Revue #1 Reportage -vallei

Waar fietsend Nederland in de zomermaanden steevast naar de

vallei van Bourg d’ afreist, 1.638M 1.638M 782M 782M COL DU MOLLARDCOL KM DU 113 MOLLARD KM 113 LACETS DE MONTVERNIERLACETS DE MONTVERNIER (5,7 KM A 6,8%) (5,7 KM A 6,8%) is de nabijgelegen Maurienne KM 175 KM 175 1.586M 2 1.586M 2 COL DU (3,4 KM A 8,2%) (3,4 KM A 8,2%) ALBIEZ-MONTRONDALBIEZ-MONTROND 1600m 1600m nog een relatief onbeschreven MOLLARD 754M MONTVERNIER754M MONTVERNIER KM 112 KM 112 1.455M 1.455M KM 174,5 KM 174,5 LES RIEUX LES RIEUX 1500m 1500m (1638 M) 700m 700m blad. Hier geen Alpe d’Huez, KM 110 KM 110 1400m 1400m COL DU 505M 505M 600m 600m maar wel legio andere mythische  STARTPUNT PONTAMAFREY PONTAMAFREY 1300m 1300m per 500m per 500m GLANDON KM 171,5 KM 171,5ntage 500m ntage 500m ter ter Belleville Perce Perce r kilome r kilome 1.245M - KM 107 1.245M - KM 107 pe pe centage centage beklimmingen. De regio dicht Per 1200mPer 1200m (1924 M) (zuidzijde) ,4 ,4 8 8 9 9 5 9 9 5 5,6 7,1 5,6 7,1  AFSTAND 8 9 8 9 2,8 2,8 zich zelfs de titel ‘grootste 8 8 8 8 9 8,6 9 85,6 5 2 3 2 3 3 4 3 4  STARTPUNT 5,7 km 1 1 1 2 1 2 fietsgebied ter wereld’ toe. Saint-  STIJGING Etienne-de- 6,8 % SOUVENIR SOUVENIR2.067M HENRI DESGRANGE 2.067M Terecht? Wieler Revue nam de MC MC Cuines COL DE LA COLCROIX DE DE LA FER CROIX KM DE93 FER KM 93 proef op de som en ging op (noordzijde) 22,4 KM A 6.9%) 22,4 KM A 6.9%)  AFSTAND 2000m 2000m 1524M COL DU GLANDON1524M - KM COL90 DU GLANDON - KM1900m 90 1900m ontdekkingsreis in La Maurienne. 19,8 km 1800m 1800m  STIJGING KM 79 KM 79 1700m 1700m Tekst:Lars Goerres 7,3 % - - COL DE LA 1600m 1600m Beeld:Lars Goerres, Robert van Weperen 1500m 1500m

CROIX DE 1400m 1400m KM 81 KM 81 FER - - 1300m 1300m 1200m 1200m

(2067 M) 1100m 1100m 1218M LA CHAL 1218M LA CHAL 1000m 1000m 1082M SAINT-COLOMBIAN-DES-VILLARDS 1082M SAINT-COLOMBIAN-DES-VILLARDS  STARTPUNT 900m 900m KM 73 KM 73 - - Saint- KM70.5 KM70.5 800m 800m - - Etienne-de- 700m 700m Cuines 600m 600m ter ter kilome 500m kilome 500m (noordzijde, age per age per 578M LE PIED DES ??? 578M LE PIED DES ??? Percent Percent 4 4 7 7 via Glandon) 8 5 8 5 9 22 9 22 9 219 21 7 19 20 7 19 20 0 7 18 0 7 18 9 1 17 9 1 17  10 16 10 16 AFSTAND 3 15 3 15 505M SAINT ETIENNE DE QUINES 505M SAINT ETIENNE DE QUINES 3 14 3 14 5 135 13 9 1 12 9 1 12 8 10 1 8 10 1 7 9 7 9 22,4 km 7 8 7 8 7 7 7 7 7 7 7 6 7 6 7 57 5 3 4 3 4 2.556M 2.556M  STIJGING 2 2 1 1 COL DU GALIBIERCOL DU GALIBIERKM 48.5 KM 48.5 6,9 % (16,7 KM A 6,8%) (16,7 KM A 6,8%)

e wijzers van de grote klok in mijn hotelka- KM 40.4 KM 40.4 2500m 2500m - - 2400m 2400m mer tikken langzaam maar zeker richting 2300m 2300m 2200m 2200m

drie uur, als ik wat in mijn koffer loop te rom- 2100m 2100m KM 33.8 KM 33.8

melen op zoek naar een windjack en het - - 2000m 2000m 1962M PLAN LACHAT 1962M PLAN LACHAT 1900m 1900m

1800m 1800m juiste paar sokken. Natuurlijk, ik heb alles voor vertrek per- 1.566M 1.566M KM 31.8 KM 31.8 COL DU TELEGRAPHECOL DU TELEGRAPHE KM 26.5 KM 26.5 - - 1700m 1700m Dfect op volgorde ingepakt, maar door mijn enthousiasme 11,9 KM A 7.1%) 11,9 KM A 7.1%) 1600m 1600m

1550M LES VERNEYS 1550M LES VERNEYS 1500m 1500m

raak ik nu toch het overzicht kwijt. Ik ga tenslotte voor het KM 14.6 KM 14.6 1400m 1400m - - eerst dit jaar weer bergop rijden. En juist die wetenschap 1417M 1417M VALLOIRE 1300m 1300m 1200m 1200m weet keer op keer een gelukzalig doch chaotisch gevoel bij 1100m 1100m 1000m 1000m me aan te wakkeren. 900m 900m 800m 800m

Het is halverwege juni. De sneeuw is nog maar net van de 700m 700m r r er kilomete er kilomete hoogste Alpenpassen verdwenen als ik in het vliegtuig naar ntage p n9t age p 9 Perce 8,P5 e7r,c5e 8,5 7,5 9 8,5 9 8,5 8 8,5 8 8,5

715M SAINT-MICHEL -DE-MAURIENNE 715M SAINT-MICHEL -DE-MAURIENNE 715M SAINT-MICHEL 5 5 7,5 4, 7,5 4, 33 34 33 34 7,5 8,5 7,5 8,5 31 32 31 32 5 6 5 6 9 30 9 30 Genève stap, om vanaf daar per bustransfer door te reizen 2,5 2,5 7 28 2 7 28 2 8,5 3 8,5 3 26 2 26 2 5 5 24 25 24 25 22 23 22 23 20 21 20 21 6 7 6 7 18 19 18 19 6 7 6 7 6 17 6 17 naar de Maurienne-vallei. Ik heb veel goede verhalen over de 7 7 7 7 4 15 1 4 15 1 ,5 7 ,5 7 2 13 1 2 13 1 5 8,5 7 5 8,5 7 11 1 11 1 ,5 8 7, ,5 8 7, 9 10 9 10 5 5 7 8 7 8 5 6 5 6 3 4 3 4 regio gehoord en ben er tijdens een korte fietsvakantie ook al 1 2 1 2 eens geweest, maar écht kennen doe ik de vallei van onder

58 LINKS Sneeuw op de Galibier

MATERIAAL anderen de , Col de la Croix  VÉLO MINUTE de Fer en niet. Daar SAINT-MICHEL-DE-MAURIENNE moet nu maar eens verandering in komen.  D-VÉLO Met maar liefst 48 (!) beklimmingen is de SAINT-JEAN-DE-MAURIENNE Maurienne een walhalla voor klimmers. De  VAL D’AUREA SNOW & BIKE keuze is reuze. Ik besluit de vele onontdekte VALLOIRE pareltjes van de vallei voor later te bewaren  JEANNOT SPORT en kies tijdens deze trip een aantal klassie- LANSLEVILLARD VAL CENIS kers uit de Tour de . Te beginnen met Les Lacets de Montvernier, een 3,4 kilome- ter lange beklimming die vorig jaar voor het eerst zijn opwachting maakte in La Grande LES LACETS Boucle. DE MONT- 1.638M VERNIER 782M COL DU MOLLARD KM 113 VEREDELD FIETSPAD LACETS DE MONTVERNIER (5,7 KM A 6,8%) KM 175 1.586M 2 (782 M) (3,4 KM A 8,2%) Veel meer dan een veredeld fietspad - de weg ALBIEZ-MONTROND 1600m 754M MONTVERNIER KM 112 is ongeveer anderhalve meter breed - is de 1.455M  STARTPUNT KM 174,5 LES RIEUX 1500m 700m KM 110 Lacets de Montvernier niet. Via achttien Pontamafrey 1400m 505M  AFSTAND 600m haarspelden slingert de smalle laag asfalt, PONTAMAFREY 1300m per 500m 3,4 km KM 171,5 ntage 500m ter die de dorpjes Pontamafrey en Montvernier Perce r kilome 1.245M - KM 107 pe centage  STIJGING Per 1200m met elkaar verbindt, zich omhoog. De profs ,4 8 8,2 % 9 9 5 5,6 7,1 8 9 2,8 8 8 9 8,6 5 2 3 3 4 moeten hier remmen om niet uit de bocht te 1 1 2 vliegen. Ik heb daar als goed getrainde lief-

SOUVENIR HENRI DESGRANGE 2.067M hebber geen last van en kan, ondanks de MC KM 93 22,4 KM A 6.9%) inspanning, genieten van het uitzicht. Want 2000m hoe hoger je komt, hoe spectaculairder het 1524M - KM 90 1900m wordt. 1800m

COL DU KM 79 1700m Aangezien ik pas tegen het middaguur in - TÉLÉ- 1600m Saint-Jean-de-Maurienne ben gearriveerd, 1500m

GRAPHE 1400m blijft het hier voor vandaag bij. Morgen KM 81 (1566 M) - 1300m wacht met de Col du Glandon, Col de la 1200m

1100m Croix de Fer en Col du Mollard het echte

 STARTPUNT 1218M LA CHAL 1000m Saint- 1082M SAINT-COLOMBIAN-DES-VILLARDS werk. Om daar zo goed mogelijk voor de dag 900m KM 73

Michel-de- - KM70.5 800m te komen, is rust het devies. Want, zoals Maurienne - 700m ooit zei: ‘de Tour win je in (noordzijde) 600m ter bed’. En niet daarbuiten. Mijn bed staat deze  AFSTAND kilome 500m age per 578M LE PIED DES ??? Percent 4 11,9 km 7 eerste nacht in Hôtel Saint Georges, even 8 5 9 22 9 21 7 19 20  STIJGING 0 7 18 9 1 17 10 16 3 15 505M SAINT ETIENNE DE QUINES 4 buiten het centrum van Sain-Jean-de-Mau- 3 13 1 5 12 7,1 % 9 11 8 10 7 7 9 7 8 7 7 7 5 6 rienne. Desondanks zet ik na de afdaling van

7 4 2.556M 2 3 1 COL DU GALIBIER KM 48.5 (16,7 KM A 6,8%)

KM 40.4 2500m

- 2400m

2300m 2200m SLAPEN 2100m KM 33.8

- 2000m  CAMPING DES GRAND COLS 1962M PLAN LACHAT 1900m

1800m COL DU 1.566M KM 31.8 SAINT-JEAN-DE-MAURIENNE COL DU TELEGRAPHE KM 26.5 - 1700m GALIBIER 11,9 KM A 7.1%) 1600m www.campingdesgrandscols.com

1550M LES VERNEYS 1500m 

(2645 M) KM 14.6 HÔTEL SAINT GEORGES 1400m - 1417M VALLOIRE 1300m SAINT-JEAN-DE-MAURIENNE  STARTPUNT 1200m Valloire 1100m www.hotel-saintgeorges.com 1000m (noordzijde, 900m  HÔTEL DU CRÊT ROND excl. 800m VALLOIRE Télégraphe) 700m r er kilomete ntage p 9 www.hotelcretrond.com  AFSTAND Perce 8,5 7,5 9 8,5 8 8,5

715M SAINT-MICHEL -DE-MAURIENNE 715M SAINT-MICHEL 5 7,5 4, 33 34 7,5 8,5 31 32 16,7 km 5 6 9 30  CHALET SERVICES 2,5 7 28 2 8,5 3 26 2 5 24 25 22 23  STIJGING 20 21 6 7 18 19 6 7 6 17 VALFREJUS 7 7 4 15 1 ,5 7 2 13 1 5 8,5 7 11 1 6,8 % ,5 8 7, 9 10 5 7 8 5 6 3 4 www.facebook.com/ChaletServices 1 2

59 Wieler Revue #1 Reportage Maurienne-vallei

‘De Galibier is een BEREIKBAARHEID

rotding. Ik had het er  AUTO 1072 km (Utrecht > Saint-Jean-de-Maurienne)  TREIN 6 ½ uur (Amsterdam > Chambery via Parijs)* vroeger altijd lastig’  VLIEGTUIG 1 ½ uur (Amsterdam > Genève/Lyon)**

* Ong. 20 treinen per dag .Meer info: www.voyages-sncf.com ** Dagelijkse vluchten.Meer info: www.-mont-blanc.com

de Lacets, wat in het Frans letterlijk ‘schoenveters’ betekent, eerst koers richting het terras van Camping des Grand Cols. Volgens Alex Gros, verantwoordelijk voor het fietstoerisme in de regio en mijn gids tijdens deze trip, is dit dé plek voor wielertoeristen die met hun tent of caravan in de Maurienne willen vertoeven. Ik kan hem alleen maar gelijk geven. Mooie kampeerweides (vernoemd naar cols uit de regio), een handige ruimte waar je je fiets op kunt bergen (en indien nodig met hulp van eigenaar Jean Pierre kunt repareren) en een gezellig terras; deze camping heeft het allemaal. Enige dat ontbreekt is een zwembad waarin je na een lange dag in het zadel verkoeling kunt zoeken. Je kunt echter ook niet alles hebben.

GLANDON De volgende ochtend staat de Glandon op het programma, één van de zwaarste én mooiste beklimmingen van de Savoie, het departement waartoe de Maurienne-vallei behoort. Vanaf de start in Saint-Etienne-de-Cuines gaat het meteen steil omhoog. De eerste negen kilometers kennen een gemiddeld stijgingspercentage van ruim zeven procent. Desondanks rijd ik soepel naar boven. Als het bos, waarin de hellingsgraad meermaals de dubbele cijfers aantikt, na elf kilometer klimmen plaatsmaakt voor indrukwekkende groene Alpenweides, wordt het pas echt steil. Niettemin geniet ik volop. Het is alsof de berggoden een lint van asfalt uit de lucht hebben laten vallen om een twintig kilometer BOVEN TIPS VAN EEN TOURWINNAAR lange speeltuin voor wielrenners te creëren. Met het venijn De ‘spaghetti- Via de Col du Mollard en een kleine veertig vlakke kilome- berg’, Les in de staart. Dat dan weer wel.De laatste kilometers zijn Lacets de ters door het dal beland ik in Valfréjus, een klein skidorp in namelijk tranentrekkend steil. Elf, tien, elf procent. Er lijkt Monvernier de buurt van . Ik begin moe te worden en ben blij de geen einde aan te komen. Terwijl ik mezelf omhoog worstel, laatste stijgende meters per auto af te kunnen leggen. Karin gaan mijn gedachten terug naar een opmerkelijk tafereel uit Théolier, dochter van oud-Tourwinnaar Jan Janssen, haalt het verleden. Het was hier dat Lance Armstrong in 2001 zijn me op. Ik slaap vannacht in één van haar chalets, die ze grootste concurrent een loer draaide door te samen met haar Franse echtgenoot Jacques beheert. doen alsof hij het tempo niet kon volgen en in de daaropvol- Toevalligerwijs blijkt Janssen senior een paar dagen bij zijn gende beklimming naar Alpe d’Huez onverbiddelijk toe te dochter en schoonzoon op bezoek te zijn. Niet om de Mau- slaan. Ullrich verloor die dag bijna twee minuten op de Ame- rienne-cols te beklimmen, vertelt hij me terwijl we samen rikaan. over de vallei uitkijken. “Die tijd is geweest.” Wél krijg ik nog Ik heb geen concurrenten om tijd op te winnen, maar wil wat tips voor de dag van morgen te horen. Belangrijkste: “Ga toch zo snel mogelijk de top bereiken. Dat lukt aardig. Ik doe niet te hard van start en vind zo snel mogelijk een goed uiteindelijk één uur en 26 minuten over de Glandon, waar- ritme.” Zodra het over de Col du Galibier gaat, valt er een mee ik me - zo zal na afloop blijken - bij de beste negen pro- stilte. Vervolgens: “Het is een rotding. Ik had het er vroeger cent van de Strava-gebruikers schaar. Niet slecht. Na de in de koers altijd lastig.” Glandon volgt de Col de la Croix de Fer, die drie kilometer Met die woorden in mijn achterhoofd stap ik de volgende westelijker ligt. Voordat ik aan de afzink begin, ga ik nog snel ochtend op mijn fiets. Op weg naar Saint-Michel-de-Mau- op de foto met het magische ijzeren kruis op de top, dat niet rienne, waar de Col du Télégraphe van start gaat. De Galibier alleen onlosmakelijk met de Croix de Fer verbonden is, maar begint feitelijk in Valloire, zo’n zevenhonderd meter hoger, ook symbool staat voor mijn liefde voor fietsen in de Alpen. maar eigenlijk hoort deze klim er ook al bij. De Télégraphe

60 JAN JANSSEN’S MAURIENNE-COLS

1Les Lacets de Montvernier ‘Met stip op één. Veel ber- gen beklim ik tegenwoordig niet meer, maar voor de Lacets de Montvernier maak ik graag een uitzon- dering. Een schitterende beklimming, die ik helaas nog nooit heb gedaan. Daar Het venijn zit ‘m bij de Glandon in gaat binnenkort verande- de staart ring in komen.’

en Galibier zijn in de wielersport een soort ander kon. Ik moet me beperken tot het zittend ronddraaien siamese tweeling. Doe je de Galibier, dan van mijn pedalen, hopend dat de top toch eens in zicht komt. 2Col du Glandon krijg je diens ‘kleine broertje’ er gratis bij. Dat moment breekt na bijna 35 kilometer klimmen aan. (vanuit Saint-Etienne- Een andere keuze heb je eigenlijk niet. De kleine afdaling naar Valloire zorgde halverwege voor ver- de-Cuines) Een ‘klein broertje’ of ‘voorloper van de lichting, maar brak ook mijn ritme. En dat is wat deze col ‘De Col du Glandon is een Galibier’ is de Télégraphe allerminst, besef zo’n grootmacht maakt. De top vormt voor mij het keerpunt. goede tweede in deze lijst. ik me als ik halverwege ben en door de spaar- Ik daal terug naar Valloire, waar ik halt houd bij Hôtel du Een zware beklimming, zame openingen in het bos uitkijk op de val- Crêt Rond. Hier eindigt mijn verkenningstocht door de waarop je echt het verschil lei. Met een gemiddeld stijgingspercentage Maurienne. Terwijl ik het bad in mijn hotelkamer vol laat kunt maken. De omgeving is van boven de zeven procent over bijna twaalf lopen, pak ik de handige overzichtskaart van de regio er nog prachtig. Eerst een dicht kilometer is de Télégraphe een lastige maar eens bij. Conclusie: Ik kan slechts achter zes van de 48 bos, daarna groene weides. niet onoverkomelijke col. Mijn benen begin- beklimmingen een kruisje zetten. Reden genoeg om nog Maar het is de vraag of je nen bij Plan Lachat, zo’n negen kilometer eens terug te komen dus! daar oog voor hebt...’ onder de top van de Galibier, pas echt pijn te doen. Vanaf dit punt slingert de weg zich via grote haarspeldbochten de berg op en veran- Het klassieke ijzeren dert het landschap continu. Groene weides kruis op de top van de Col de la Croix de Fer 3 maken plaats voor een maanlandschap van Madeleine (vanuit La verbrokkeld gesteente, dat uiteindelijk Chambre) onder een dikke laag sneeuw bedolven ‘Als derde kies ik voor de Col wordt. Even later passeer ik het monument de la Madeleine. Vanuit La van , die hier tijdens de Tour Chambre, want die kant is van 1998 de basis legde voor zijn eindzege en veel zwaarder dan de - opnieuw - Jan Ullrich kleineerde door noordzijde vanuit Albert- meer dan tien minuten bij hem weg te rij- ville. Ik vond de Madeleine den. ‘Il Pirata’ zou hebben gelachen als hij altijd een lastig ding. Hij me hier bezig had gezien, denk ik. Handen vlakt nergens af. En dat onder in de beugel en dansend op de pedalen sloopt je op zo’n lange klim.’ omhoog rijden; dat is wat Pantani als geen

61