University of Groningen Historische Landschapsecologie Van Noordoost-Twente Smeenge, Harm

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

University of Groningen Historische Landschapsecologie Van Noordoost-Twente Smeenge, Harm University of Groningen Historische landschapsecologie van Noordoost-Twente Smeenge, Harm DOI: 10.33612/diss.134199426 IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 2020 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): Smeenge, H. (2020). Historische landschapsecologie van Noordoost-Twente: Acht interdisciplinaire studies op het snijvlak van aardkunde, ecologie en cultuurhistorie (ca. 13.000 BP – heden). University of Groningen. https://doi.org/10.33612/diss.134199426 Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum. Download date: 26-09-2021 Bronnen titelpagina hoofdstuk 5: Midden: gevecht te paard tussen Rooms-Keizer Heinrich IV (1050- 1106) en zijn zoon Henrich V (1081/1086-1125) omstreeks 1105. Weltchronik Otto von Freising, 1157-1185. Thüringer Universitäts- und Landesbibliothek Jena, Ms. Bos. q. 6, fol. 91v. Centraal: op de Hunenborg gevonden zilveren munt uit de late middeleeuwen (schaal 2:1). Bron: Scholte Lubberink, Smeenge & Spiekhout., 2018. Linksonder: Proefsleuf A van de Hunenborg in 1916. Gepubliceerd in Holwerda, 1917. Rechtsonder: Proefsleuf A tijdens de heropgraving in 2016. Hoofdstuk 5 Het kasteellandschap van de Hunenborg: een interdisciplinaire reconstructie tussen 1050 en 1650 AD 5.1 Inleiding en probleemstelling H.5 Smeenge, Het kasteellandschap van de Hunenborg: een A.G.M. Spiekhout, H.B.G. Scholte Lubberink interdisciplinaire reconstructie tussen 1050 en 1650 InleidingAD InH. Smeenge,het vorige A.G.M.hoofdstuk Spiekhout, is aandacht H.B.G. besteed Scholte aan deLubberink ontstaanswijze en landschapsontwikkeling van het rivierkommenlandschap van het Ageler- en Voltherbroek tussen het Laat Glaciaal (circa 12.000 jaar geleden) en heden. In de noordpunt van het Voltherbroek, een vrijwel leeg gebied tussen Ootmarsum, Tilligte en Volthe, liggen de5 .1 overblijfselen Inleiding en probleemstelling van een middeleeuws kasteel. Dit oudst bekende kasteel van het Oversticht wordt de Hunenborg genoemd en is een ringwalburcht die grotendeels in zijn oorspronkelijke vorm bewaard is gebleven (fig. 5.1, 5.2.).676 Naast de nog zichtbare rond aarden burcht (de Hoge Hunenborg) lag er tot in de vorige eeuw ook nog een omgracht voorburchtterreinInleiding (de Lage Hunenborg) aan de noord- tot noordwestzijde van de burcht. De Hunenborg spreekt al sinds de 18e eeuw sterk tot de verbeelding van oudheidkundigen. Omdat er geen enkel middeleeuws archiefstuk bewaardIn het vorige is gebleven, hoofdstuk is deis aandacht oorsprong besteed en vroege aan geschiedenisde ontstaanswijze van deze en landschapsontwikkeling ringwalburcht met mysteriën van het omgeven. Veel onderzoekersrivierkommenlandschap deden hier vansinds het het Ageler midden- en van Voltherbroek de 18e eeuw tussen hun licht het Laatover Glaciaal schijnen. (circa Dit onderzoek12.000 jaar is geleden) door Spiekhout en uitgebreidheden. In de beschreven noordpunt in van haar het dissertatie. Voltherbroek677 Ondanks, een vrijwel al het leeg verrichte gebied tussenonderzoek Ootmarsum is er nog, Tilligte altijd eneen Volthe, aantal aparte problemenliggen de overblijfselen bij de nadere van duiding een middeleeuws van dit bijzondere kasteel kasteelterrein.. Dit oudst bekende We kennen kasteel de preciezevan het Overstichtouderdom wordt niet, weten de niet wieHunen hetborg kasteel genoemd heeft aangelegden is een en gebruikt en ook niet welke functie(s) het kasteel in de middeleeuwen vervulde. ringwalburcht die grotendeels in zijn Figuuroorspronkelijke 5.1. Ligging vorm van bewaard de Hunenborg is (rodegebleven pijl) in(fig. een 5.1, laaggelegen 5.2.).676 broekgebied, tussen Ootmarsum en Volthe. Naast de nog zichtbare rond aarden burcht (de Hoge Hunenborg) lag er Detot inlocatie de vorige van heteeuw kasteel ook nogis opmer een - kelijk,omgracht want voorburchtterrein het ligt in een moerassig (de rivierkommenlandschapLage Hunenborg) aan de noord(broekge- tot - bied),noordwestzijde wat vragen van oproept de burcht. over zowelDe deHunenborg locatiekeuze spreekt zelf alals sinds ook de 18logise - tiekeeuw bij sterk aanleg tot en de gebruik. verbeelding van Totoudheidkundigen. op heden is doorOmdat archeologen er geen enenkel historici middeleeuws weinig aandacht archiefstuk besteed aanbewaard de relatie is gebleven, met het islandschap. de Tot 2016oorsprong waren en onvoldoende vroege geschiedenis archeolo - gische,van deze aardkundige ringwalburcht en metecologische gegevensmysteriën beschikbaar omgeven. Veel om de aanleg, gebruiksduuronderzoekers dedenen landschappelijke hier sinds het kenmerkenmidden van vastde 18 tee eeuwstellen. hun Het licht was daardoorover schijnen. onmogelijk Dit onderzoek om de Hunenis door- borgSpiekhout in een uitgebreid bredere beschrevenhistorische inen landschappelijkehaar dissertatie.677 context Ondanks te al plaathet - sen.verrichte Onderzoekers onderzoek hebbenis er nog diversealtijd uiteenlopendeeen aantal apa rtehypothesen problemen over bij de de ouderdomnadere duiding en functies van dit bijzonderevan het ter - reinkasteelterrein opgesteld,. maarWe kennen door gebrek de aan gegevensprecieze ouderdomkonden deze niet, niet weten worden niet getoetst.wie het kasteel Dit veranderde heeft aangelegd in 2016 toenen wegebruikt in het en kader ook vanniet restauratiewerkwelke functie(s)- zaamhedenhet kasteel ineen de archeologisch middeleeuwen proef - sleuvenonderzoekvervulde. konden uitvoe- ren. Het onderzoek leverde nieuwe inzichten op over de bouw, de verschillende fasen van gebruik, als ook het buiten gebruikFig. 5.1. rakenLigging van van de de Hunenborg. Hunenborg678 (rode Met deze pijl) innieuwe een laaggelegen gegevens is hetbroekgebied, mogelijk om tussen het kasteelOotmarsum voor het en Volthe.eerst wel in een bredere historische en landschappelijke context te plaatsen. 676 Spiekhout & Smeenge, 2014, p. 96-106. 676677 Spiekhout, Spiekhout 2020, & Smeenge, hoofdstuk 2014, 5. p. 96-106. 677 Spiekhout, 2020, hoofdstuk 5. 678 Scholte Lubberink, Spiekhout & Smeenge, 2014. 184 180 | Hoofdstuk 5 De locatie van het kasteel is opmerkelijk, want het ligt in een moerassig rivierkommenlandschap (broekgebied), wat vragen oproept over zowel de locatiekeuze zelf als ook de logistiek bij aanleg en gebruik. Tot op heden is door archeologen en historici weinig aandacht besteed aan de relatie met het landschap. Tot 2016 waren onvoldoende archeologische, aardkundige en ecologische gegevens beschikbaar om de aanleg, gebruiksduur en landschappelijke kenmerken vast te stellen. Het was daardoor onmogelijk om de Hunenborg in een bredere historische en landschappelijke context te plaatsen. Onderzoekers hebben diverse uiteenlopende hypothesen over de ouderdom en functies van het terrein opgesteld, maar door gebrek aan gegevens konden deze niet worden getoetst. Dit veranderde in 2016 toen we in het kader van restauratiewerkzaamheden een archeologisch proefsleuvenonderzoek konden uitvoeren. Het onderzoek leverde nieuwe inzichten op over de bouw, de verschillende fasen van gebruik, als ook het buiten gebruik raken van de Hunenborg.678 Met deze nieuwe gegevens is het mogelijk om het kasteel voor het eerst wel in een bredere historische en landschappelijke context te plaatsen. Fig.Figuur 5.2. Luchtfoto5.2. Luchtfoto van van de de omgeving omgeving vanvan de de Hoge Hoge Hunenborg Hunenborg tussen tussen 1920 en 1940. De foto is richting het zuidwesten genomen en toont rechts van de 1920 en 1940. De foto is richting het zuidwesten genomen en toont ringwalburcht een akkercomplex bij het erve Oude Hengel. Het strookvormige rechtsakkercomplex van de ringwalburcht markeert grofweg een de akkercomplexLage Hunenborg, bij het het voorburchtterrein, erve Oude Hengel.waarop Het in strookvormigesommige percelen akkercomplex de korenschoven markeert duidelijk grofweg zichtbaar. de Bron: Lage Hunenborg,beeldbank Defensie,het voorburchtterrein, 2019. nimh-beeldbank.defensie.nl/ waarop in sommige dd. 06-12-2018. percelen deIn korenschoven2018 is de structuurvariatie duidelijk zichtbaar. en kleinschalige Bron: beeldbankafwisseling in Defensie, landgebruik 2019. sterk nimhafgenomen.-beeldbank.defensie.nl/ Bron: www.google.com/maps dd. 06- 12dd.- 2018.07-12-2018 In 2018. is de structuurvariatie en kleinschalige afwisseling in landgebruik sterk afgenomen. Bron: www.google.com/maps dd. 07-12-2018. Stand van het onderzoek Fysisch-geografisch onderzoek - De fysisch-geografische gegevens die inzicht kunnen geven in de locatiekeuze van de Hunenborg zijn schaars. In hoofdstuk 4 is geconcludeerd dat het fysisch-geografische onderzoek in het studiegebied zich tot de Pleistocene afzettingen heeft beperkt. De geologen Burck, Van der Hammen, Wijmstra, Schalke en Gonzales en Van Huissteden leverden gedetailleerde kennis over de fysisch-geografische kenmerken
Recommended publications
  • 20090310 Klein Agelo Dusinksweg Rapport
    Klein Agelo, Dusinksweg (Gemeente Dinkelland, Ov.) Een Inventariserend Archeologisch Veldonderzoek Steekproefrapport 2009-03/10 Klein Agelo, Dusinksweg (Gemeente Dinkelland, Ov.) Een Inventariserend Archeologisch Veldonderzoek Een onderzoek in opdracht van gemeente Dinkelland Steekproefrapport 2009-03/10 ISSN 1871-269X projectleider: drs. J.M.G. Bongers (fysisch geograaf) auteur: ma. F.B. Postma-Saan (archeoloog) autorisatie: dr. J. Jelsma (senior archeoloog) De Steekproef werkt volgens de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie 3.1 Foto’s en tekeningen zijn gemaakt door de Steekproef b.v., tenzij anders vermeld. © De Steekproef b.v., Zuidhorn, april 2009 Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder bronvermelding. De Steekproef b.v. aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade voortvloeiend uit de toepassing van de adviezen of het gebruik van de resultaten van dit onderzoek. De Steekproef b.v. Archeologisch Onderzoeks- en Adviesbureau Hogeweg 3 9801 TG Zuidhorn telefoon 050 - 5779784 fax 050 - 5779786 internet www.desteekproef.nl e-mail [email protected] kvk 02067214 Inhoud Samenvatting 1. Inleiding..........................................................................................................1 • 1.1 Aanleiding en doel (KNA 3.1 LS01)......................................................1 • 1.2 Locatiebeschrijving (KNA 3.1 LS02).....................................................3 2. Bureauonderzoek............................................................................................5
    [Show full text]
  • Overzichtskaart Grondwater- Afhankelijke Natuur Overijssel
    KWR | December 2017 Overzichtskaart grondwater- afhankelijke natuur Overijssel KWR 2017.084 | December 2017 Overzichtskaart grondwaterafhankelijke natuur Overijssel KWR 2017.084 | December 2017 Overzichtskaart grondwaterafhankelijke natuur Overijssel Overzichtskaart grondwaterafhankelijke natuur Overijssel KWR 2017.084 | December 2017 Opdrachtnummer 401294 Projectmanager Edu Dorland Opdrachtgever Provincie Overijssel Kwaliteitsborger Bernard Raterman Auteur Han (J.) Runhaar Rapportnummer KWR 2017.084 Verzonden aan Thomas de Meij Jaar van publicatie PO Box 1072 2017 3430 BB Nieuwegein Meer informatie The Netherlands Dr. J Runhaar T 030-6069627 T +31 (0)30 60 69 511 E [email protected] F +31 (0)30 60 61 165 E [email protected] KWR | December 2017 © KWR I www.kwrwater.nl Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. KWR 2017.084 | December 2017 Overzichtskaart grondwaterafhankelijke natuur Overijssel 2 KWR 2017.084 | December 2017 Overzichtskaart grondwaterafhankelijke natuur Overijssel 3 Inhoud 1 Inleiding 5 1.1 Aanleiding en doel 5 1.2 Uitgangspunten studie 5 1.3 Uitgangspunten 6 1.4 Opzet studie 6 1.5 Gebruikte basisbestanden 6 1.6 Producten 7 1.7 Begeleiding 7 2 Bepaling ligging grondwaterafhankelijke natuur 8 2.1 Inleiding 8 2.2 Selectie grondwaterafhankelijke
    [Show full text]
  • Fonologie En Morfologie Van Het Stellingwerfs: Een Toetsing Van De Natuurlijke Generatieve Fonologie
    Stellingen behorende bij Fonoiogie en morfoioie van het Steuingwerfs: een toetsing van de natuuriijke generatievefonologie, bet proefschrift van H. Eloemboff. 1. Met zijn opvatting dat de lettergreepstruktuur niet door universele regels kan worden bewerkstelligd omdat in verschillende taalsystemen gelijke seginentop- eenvolgingen op verschillende wijze gesyllabificeerd kunnen zijn, negeert Theo Vennemann ten onrechte bet artefakt paranietrisering (Th. Vennemann, Neuere Entwkkiungen in der Phonologie. Berlijn etc. 1986:24-25). 2. In het proces van taalverwerving speelt niet aileen bet aanbod van taal een belangrijke rol, maar ook wat niet wordt aangeboden. 3. Behalve A. Sassen's verkiaring van [d] in de Groningse uitspraak van 'wezen' (inf.) nit /r/ is ook een verkiaring van fdj nit /z/ plausibel ('Variatie en veran- dering door analogie in de vervoeging van het werkwoord': 18-19, in: Tabu 12 (1982)). 4. De suggestie dat het Zeeuws en het Ainsterdanis onder bet Nederlands geplaatst kunnen worden in een boomdiagram dat de taalgeschiedenis en/of de hiërarchische relatie tussen variëteiten reflekteert, berust op een hardnekkig misverstand resp. op de onjuiste opvatting dat 'hoger gelegen knopen ( ... ) staan ( ... ) voor ruimere variëteiten die die elementen van de eronder staande varietei- ten bevatten' (LA. Hudson, SociolinguEctiek, Nederlandse vertaling van Jo Daan, 1982: 53; mijn kursivering, H.B1.). 5. Therapeutische verkiaringen van taalverandering Iijden doorgaans aan her euvel dat ze het lijden van voorafgaande generaties niet verkiaren. 6. De opvatting van A. Hagen 'dat dialecten door hun beperkte funktiebereik zwakkere talen zijn, die de standaardtaal als onmisbaar complement hebben' is onjuist en draagt bij aan de overigens ook door hem niet gewenste beeldvor- ming van dialekten als 'primitieve, gebrekkige talen' ('Dialect': 17, 37, in: A.
    [Show full text]
  • De Bibliografie Van De Nederlandse Landbouwgeschiedenis Bestaat Uit Twee Delen: I 1875 - 1939 II 1940 - 1970
    De Bibliografie van de Nederlandse landbouwgeschiedenis bestaat uit twee delen: I 1875 - 1939 II 1940 - 1970 Deze uitgave kwam tot stand met steun van de Stichting Fonds Landbouw Export Bureau 1916-1918. ; 3 O /! '>Jl A 1 - M1 Bibliografie van de Nederlandse landhouwgeschiedenis Deel H- 1940-1970 Samengesteld door W. D. Brouwer Centrum voor landbouwpublikaties en landbouwdocumentatie Wageningen — 1975 ISBN 90 220 0569 0 ©Centru m voor landbouwpublikaties en landbouwdocumentatie, Wageningen, 1974 No part of this book may be reproduced and published in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the publishers. Omslagillustratie ontleend aan: J. Thys, Historische verhandelinge over den staet van het Nederland. Deel I. Mechelen, 1809. Omslagontwerp en typografie: Pudoc, Wageningen Printed in the Netherlands by Krips Repro, Meppel Inhoudsopgave nrs. blz- Inleiding VII Geraadpleegd materiaal IX-X I Inlichtingen voor het landbouwhistorisch onderzoek 1- 113 1- 7 1. Landbouwhistorische handboeken 1- 12 1 2. Landbouwhistorische bibliografieën 13- 42 1- 3 3. Bronnenpublikaties 43- 55 3- 4 4. Musea 56- 58 4 5. Aardrijkskundige hulpmiddelen 59- 69 4 6. Metrologie 70- 99 5- 6 7. Literatuur betreffende debeoefenin g van de agrarische geschiedenis 100— 113 6—7 II Publikaties over de Nederlandse landbouwgeschiedenis 114—2941 8—163 1. Nederland algemeen 114- 887 8- 48 a. algemene agrarische geschiedenis 114— 232 8— 14 b. economische agrarischegeschiedenis, grondbelasting 233- 295 14- 18 c. sociale agrarische geschiedenis 296— 366 18—2 1 d. juridische agrarische geschiedenis 367— 398 21— 23 e. grondbezit, grondgebruik 399- 404 23 ƒ akkerbouw en akkerbouwgewassen, voeding 405— 467 23— 26 g.
    [Show full text]
  • Waardekaarten Omgevingsvisie
    Waardekaarten Omgevingsvisie Overzicht van avonden omgevingsvisie Dinkelland en Tubbergen 21 november 2019 1. INLEIDING In dit verslag wordt er kort teruggekopeld wat aanwezige inwoners op post it’s hebben geplakt en op de desbetreffende gemeentekaart hebben geplakt. De bedoeling van de kaarten was om inwoners, na afloop van de thema tafels, uit te nodigen om een post-it op de gemeentekaart te plakken om zo aan te geven wat ze belangrijk vinden binnen hun gemeente en waar dit is. Inwoners konden ook aangeven wat ze juist anders willen zien en ook waar. Voorafgaand aan de resultaten wordt er vast medegedeeld dat er niet veel is geplakt. Ook zijn niet alle post-it’s op de kaart geplakt met een locatie aanduiding, maar meer bedoeld om hun mening op te schrijven. Dit is geen probleem, maar voor het lezen van de resultaten moet hier wel rekening mee worden gehouden. Per gemeente zijn er twee avonden georganiseerd. In de gemeente Dinkelland werd er een avond georganiseerd in Weerselo en Agelo en in de gemeente Tubbergen was er een avond in Geesteren en Reutum. De post-it’s van de twee avonden per gemeente zijn samengevoegd en genummerd. Onder de gemeentekaart in dit verslag wordt er per nummer uitgelegd wat er op de post-it staat. 2 DINKELLAND 3 1 Windmolens hier Windmolens tussen Getelo en Hezingen 2 Bergvennen zijn bedreigd Lattrop 3 Niet meer bomenkwekerij waterverspiller en bestrijdingsmiddelen Grensgebied Dinkelland. Naast Lattrop en boven Noord-Deurningen 4 Denekamp en omgeving “leefbaar” Tussen Denekamp en Noord-Deurningen geplakt 5 Natuurbeleving is kracht van de regio Geplakt tussen Rossum en Ootmarsum 6 Een leefbaar buitengebied met vitaal platteland Gebied groot Agelo 7 Bedrijvigheid kleine kernen behouden (niet agrarisch) Omgeving van Saasveld geplakt 8 Molenven = bedreigd Molenven.
    [Show full text]
  • Kwartierstaat Van Johanna Geertruida Maria Aveskamp
    256. Hendrik Aveskamp 512. Lambert Aveskamp * Denekamp (boerschap), circa 1614 * circa 1580 + na 1659 + na 1615 128. Jan Aveskamp * Denekamp (boerschap), circa 1646 x + Denekamp, 10-07-1704 64. Jan Aveskamp 257. Zwenne Wiggink * Denekamp (boerschap), 1683 x Denekamp, 1676 * circa 1615 + tussen 1748 + 129. Aelken Wigmink * Noord Deurningen, circa 1651 32. Gerrit Jan Aveskamp + * Denekamp (boerschap), circa 1729 x Denekamp, 1728 + 130. Hermann Rötting * circa 1655 + 65. Swenne Röttinks * Bernte, circa 1703 x + na 1752 131. Susanna Imming * circa 1660 264. Jan Wiegink 16. Joannes Aveskamp + * Klein Agelo, circa 1647 + * Denekamp (boerschap), 23-02-1771 x Ootmarsum, 22-07-1770 132. Hendrick Aarnink + Denekamp, 27-03-1844 * Tilligte, 21-04-1679 x Ootmarsum, 23-09-1677 + voor 1714 66. Henricus Horsthuis 265. Jenne Aarnink * Tilligte, 21-12-1708 x Ootmarsum, 14-02-1706 * Tilligte, circa 1647 + + 133. Ale Nijhuis * Groot Agelo, circa 1670 268. Jan Splinterink + * Oud Ootmarsum, circa 1644 33. Hendrika Horsthuis + * Tilligte, 29-10-1744 x Ootmarsum, 09-08-1739 134. Jan Boddink + Denekamp, 01-09-1827 * Oud Ootmarsum, 07-03-1680 x Ootmarsum, 13-12-1674 + voor 1749 269. Jenne Boddink * Oud Ootmarsum, circa 1649 67. Joanna Boddink + * Oud Ootmarsum, 12-12-1715 x Ootmarsum, 01-12-1709 + 270. Geert Lammerink * Reutum, circa 1631 8. Hendrikus Aveskamp + * Denekamp (boerschap), 05-10-1812 x Denekamp, 17-05-1804 135. Jenne Lammerink + Denekamp (boerschap), 23-10-1895 * Reutum, 02-12-1677 x Ootmarsum, 19-11-1661 + voor 1724 271. Gese Vrielink 136. Lambert Kleine Holst * Vasse, circa 1636 * Beuningen, circa 1670 + + 68. Lambertus Kleine Holst * Beuningen, circa 1709 x Denekamp, 1700 + na 1766 137.
    [Show full text]
  • HISTORISCH VOORONDERZOEK CONVENTIONELE EXPLOSIEVEN OCE Denekamp - Oldenzaal
    Korte Dwarsweg 9b, 1191 LE Ouderkerk aan de Amstel T +31 88 99 04 920 E [email protected] W rps.nl HISTORISCH VOORONDERZOEK CONVENTIONELE EXPLOSIEVEN OCE Denekamp - Oldenzaal Opdrachtgever N.V. Nederlandse Gasunie Contactpersoon C. Moes RPS advies- en ingenieursbureau bv Referentienummer 1800761A02-R18-183 Projectnummer 1800761A02 Auteur Emile van den Meiracker Proeflezer Marvin Asveld Datum 30 maart 2018 Versie Definitief Dit rapport is vertrouwelijk. Geen enkel deel van dit rapport mag aan derden openbaar worden gemaakt zonder schriftelijke toestemming van RPS advies- en ingenieursbureau bv of van de opdrachtgever. OVER RPS RPS Nederland is een onafhankelijk advies- en ingenieursbureau voor omgevings- en veiligheidsvraagstukken met zelfstandige laboratoria. Dagelijks werken we vanuit verschillende disciplines aan een beter leef-, woon- en werkomgeving. Dit doen we met 400 professionals vanuit vestigingen in Breda, Delft, Leerdam, Ouderkerk aan de Amstel en Zwolle. DIENSTEN Laboratoria: Asbest, arbeidshygiënisch en milieutechnisch onderzoek. Asbest: Onderzoek en inventarisatie tot en met de begeleiding van asbestprojecten. Veiligheid: Beheersen van risico’s, verbeteren van prestaties. Gebieden: De inrichting én het beheer van stad en land. Gebouwen: Integrale aanpak onderhoud, beheer en herontwikkeling van vastgoed. Infrastructuur: Harde infrastructuur, water en geo-informatie Opsporing Conventionele Explosieven: Historisch vooronderzoek, Opsporing en Advies. RPS Explosives Engineering Services (EES) Nederland De Explosives Engineering Services (EES) NL, onderdeel van RPS Energy EES UK heeft een uitgebreide basis in alle aspecten van OCE (opsporing conventionele explosieven) en risicobeheersing van explosieven, met ervaring in zowel NL de UK als wereldwijd. Alle relevante personeelsleden zijn gecertificeerd volgens de WSCS-OCE en bovendien ondersteunt RPS EES klanten in verplichtingen als gezondheids- en veiligheidseisen in verband met detectie, opruiming en sanering van gebieden met explosieven.
    [Show full text]
  • Algemene Tariefkaart.Indd
    VERSPREIDINGSGEBIED | 175.000 EXEMPLAREN VERSPREIDINGSGEBIED ADVERTENTIES/MEDIA ADVIES BANNER WEBSITE Drukkerij van Barneveld DINKELLAND VISIE DE WEEK VAN TWENTERAND Banner op de site Industriestraat 10, 591 BL Denekamp Bruchterveld Oplage 13.5V00E eRxeSmPpRlarEenIDINGSGEBIED | O p 1lag7e5 2.20.00000 e xEeXmpElaMrenPLAREN VERSPREIDINGSGEBIED Formaat 8 x 8 cm (230 x 230 pixels) Telefoon 0541 - 35 18 69 VersVprEeRidSinPg RopE IwDoIeNnsGdaSgG/dEoBndIEerDda g in|: 17Ve5r.s0pr0ei0di nEgX opE MwoPeLnAdaRg EinN: VBEerRgenStheimPREIDINGSGEBIED 1 krant, 1 maand € 100,- excl. btw Email [email protected] VERSPREIDINGSGEBIED | 175.000 EXEMPLAREN VERSPRKElooIstDer- INGSGEBIED Denekamp, Ootmarsum, Tilligte, Lattrop, Beuningen, Vriezenveen, De Pollen, Daarle, Daarleveen, TWENTERAND haar 5 kranten 1 maand: € 250,- excl. btw Sibculo DINKELLAND VISIE DE WEEK VAN TWENTERAND Beerzerveld Noord Deuningen, Groot Agelo, Brekenkamp, Vroomshoop, Bruinehaar, Den Ham, Westerhaar- Bruinehaar DINKELLAND VISIE DE WEEK VAN TWENTERAND Bruchterveld OP EN ROND DE ESSEN Breklenkamp DINOKplEaLgLeA 1N3D.5 0V0IS eIxEemplaren DOE pWlaEgEeK 2 2V.A00N0 TeWxemENplTaEreRnAND Geerdijk Westerhaar- 1 banner op de sites van 5 kranten 1 maand De Lutte, Weerselo, Saasveld, Deuningen en Rossum. Vriezenveensewijk, Geerdijk, Beerzerveld, BergentheimVBriezenveensewijkruchterveld Langeveen Oplage 1V3e.5rs0p0r eeixdeimngpl aorpe nwoensdag/donderdag in:O plagVee 2r2sp.0r0e0id einxgem oppla wreonendag in: Den Ham Mander Hezingen REDACTIE/JOURNALIST BruKclhterveldooster- Manderveen
    [Show full text]
  • Kwartierstaat Van Gerard Johannes Steggink
    132. Berent Raterinck * Emsbüren, circa 1651 + 32. Albertus Lambersen 66. Henrick Horsthuis * Nutter, circa 1716 * Lattrop, 22-03-1685 x Ootmarsum, 28-08-1681 + + 16. Joannes Henricus Steggink 133. Swenneken Horsthuis * Nutter, 10-09-1751 x Ootmarsum, 31-07-1746 * Lattrop, circa 1656 268. Harmen Eppink + Nutter, 08-04-1831 + * Oud Ootmarsum, circa 1634 33. Susanna Steggink + * Nutter, 06-09-1727 x Ootmarsum, 25-08-1726 134. Hindrick Steggink + 1759 * Nutter, 13-07-1684 x Ootmarsum, 17-06-1683 + 269. Hendrickjen Wiggerink * Hezingen, circa 1658 67. Geesken Steggink + * Nutter, 13-07-1710 x Ootmarsum, 04-07-1708 8. Jan Hendrik Steggink + 270. Luijcken Boshuis * Nutter, 10-05-1787 x Ootmarsum, 02-09-1781 * Vasse, circa 1648 + + Nutter, 03-01-1835 135. Trijne Boshuis 68. Jan Steggink * Vasse, circa 1683 x Ootmarsum, 21-02-1683 * Groot Agelo, circa 1695 + + tussen 1748 271. Jenne 34. Joannes Henricus Steggink 138. Jan Nijhuis * Geesteren, circa 1658 556. Bernardus Lesscher * Groot Agelo, 30-06-1732 x Ootmarsum, 06-07-1727 * Groot Agelo, circa 1664 + * Volthe (?), circa 1595 + + + 69. Jenne Nijhuis 278. Albert Lesscher * Groot Agelo, circa 1702 x Ootmarsum, 30-09-1694 * Volthe, 07-01-1629 x Oldenzaal, 29-05-1625 17. Joanna Steggink + voor 1742 + * Groot Agelo, 06-02-1763 x Ootmarsum, 05-09-1756 139. Geesken Lesscher 557. Berta Ensink + Nutter, 10-07-1824 70. Joannes Splinterink * Volthe, 11-08-1667 x Oldenzaal, 04-03-1657 * Volthe (?), circa 1600 * Oud Ootmarsum, circa 1694 + + + 279. Jenne Hendrikman 35. Gertrudis Splinterink 142. Jan Mensink * Lemselo, circa 1632 * Oud Ootmarsum, 26-04-1724 x Ootmarsum, 23-01-1724 * Reutum, circa 1670 + + + 71.
    [Show full text]
  • Waarnemingen in Twente Periode: Januari T/M Maart 2019 Baardman 17-03 Rijssen, Middelveen [O]: 1 Ex. Ter Plaatse (Herman Grouve)
    Waarnemingen in Twente Periode: januari t/m maart 2019 Baardman 17-03 Rijssen, Middelveen [O]: 1 ex. ter plaatse (Herman Grouve) 17-03 Rijssen, Middelveen [O]: 3 ex. (M) roepend (Meerdere wnrs) Bahamapijlstaart 21-01 Losser, Oelemars: 1 ex. ter plaatse (Meerdere wnrs) 21-01 Losser, Oelemars [Z]: 1 ex. ter plaatse (Wolfgang Waanders) 24-01 Losser, Oelemars [Z]: 1 ex. ter plaatse (Wolfgang Waanders) 24-01 Losser, Oelemars: 1 ex. ter plaatse (Meerdere wnrs) 26-01 Losser, Oelemars: 1 ex. foeragerend (Meerdere wnrs) 10-02 Losser, Oelemars: 1 ex. foeragerend (Job Noordkamp en FA) 15-02 Losser, Oelemars [Z]: 1 ex. ter plaatse (Meerdere wnrs) 15-02 Losser, Oelemars: 1 ex. ter plaatse (Sander Wansing) 18-02 Losser, Oelemars: 1 ex. ter plaatse (Ben Hulsebos) 18-02 Losser, Oelemars [Z]: 1 ex. ter plaatse (Meerdere wnrs) 24-02 Losser, Oelemars [Z]: 1 ex. ter plaatse (Sander Wansing) 27-02 Losser, Oelemars [Z]: 1 ex. ter plaatse (Sander Wansing) Blauwvleugeltaling 01-01 Enschede, Twenthekanaal: 1 ex. (V) ter plaatse (Carl Derks) 03-01 Enschede, Twenthekanaal: 1 ex. (V) ter plaatse (Meerdere wnrs) 04-01 Enschede, Twenthekanaal: 1 ex. (V) ter plaatse (Meerdere wnrs) 05-01 Enschede, Twenthekanaal: 1 ex. ter plaatse (Frits Winkelhorst) 06-01 Hengelo, Kristalbad: 1 ex. (V) ter plaatse (Maurice Pieper) 06-01 Enschede, Twenthekanaal: 1 ex. (V) foeragerend (Job Noordkamp en FA) 07-01 Enschede, Twenthekanaal: 1 ex. (V) ter plaatse (Meerdere wnrs) 09-01 Enschede, Twenthekanaal: 1 ex. (V) ter plaatse (Meerdere wnrs) 10-01 Enschede, Twenthekanaal: 1 ex. (V) ter plaatse (Meerdere wnrs) 14-01 Enschede, Twenthekanaal: 1 ex.
    [Show full text]
  • Vereniging Oudheidkamer 7Wenêe
    Oudheidkamer Twente Vereniging Oudheidkamer 7Wenêe In dit nummer onder andere: • Johannes Grobben: een antiheld uit Tubbergen Kwartaalblad • De staking bij de N. V. L. van Heek & Zn. in Losser 2011 I 3 • Album Tubantia van Mr. G.J. ter Kuile • De buurtschap Agelo Oudheidkamer Twente Colofon Inhoud Pag. 't /nschrien is een kwartaalblad van de Vereniging Oudheidkamer Twente. Nieuwe leden 3 Doelstelling Activiteitenkalender 3 Het bevorderen van kennis en inzicht omtrent de culturen van stad en land in Twente, in het bijzonder voor wat Johannes Grobben, een antiheld 4 betreft archeologie, geschiedenis, natuur en landschap en uit Tubbergen het streven tot het behoud van de bestaande culturen of overblijfselen ervan. Hennie Kok Redactie De staking bij N.V. L. van Heek in Losser, 9 Robert Kernper Alferink (hoofdredacteur), Willy Ahlers, februari 1938 Geert Bekkering, Hilda Ferweda, Frans lanssen en Seijer Troost. Gerard Kuys Aan dit nummer werkten mee: Album Tubantia van Mr. G.J. ter Kuile 12 Willy Ah Iers, Jan van Alsté, Hilda Ferwerda, Jan van Alsté Berend Jager t, Robert Kernper Alferink, Hennie Kok. Gerard Kuys, Goaitsen van der Vliet. Wat schrif dat blif (3) 14 Goaitsen van der Vliet Redactieadres De buurtschap Agelo 16 Batbernerweg 4 Willy Ahlers 7448 PH Haarle tel. 0548-595724 Kunst en historie: Kunst en architectuur op 18 [email protected] de Universiteit Bestuur Hilda Ferwerda Ernst-Jan Krudop, voorzitter Janny Willemsen, secretaris Jan Kleinman, Borns dichter 21 Roy Dams, penningmeester Jan van Alsté, lid Berend Jager t Jan Morsink, lid 24 Theo van Stapele, lid Column: Vroeger was alles beter? Robert Kernper Alferink Secretariaat [email protected] Twentse paddenstoel 25 Telefoon: 074- 2914014 Rabobank rek.nr.
    [Show full text]
  • Enschedesche Courant
    Twentsch Dagblad TUBANTIA en Enschedesche Courant ABONNEMENTSPRIJS: P. 3 md. bij voorultbet. y. Ned. f2.25 Bultenl f4.» Abonnementen, Advertentlên, Ingez. Meded. enz. te zenden aan de Admi­ Alzonderlijke nummers en bewijsn. f 0.05. Per week bij vooruitbetaling f 0.18 Uitgave: N.V. v.h. Finna M. J. VAN DER LOEFF nistratie. - Bijdragen van medew, ingez. stukken te zenden aan de Redactie PRIJS DER ADVERTENT1ËN: 1—5 regels (4 contant) f 1.25: Iedere regel Gerestifd te Enschede Langestr. 13—15. Tel. 5244 (4 lijnen). Postgiron. 37648 In gevallen ran overmach», als staking, bedrijfsstoring en derg. kan geen meer f 0.25. - Advert onder brieven of bevr. Bur. Dagbl. Tub. 10 ets extra Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen. levering of nalevering der courant of terugbet. v. abon.geld worden verlangd VRIJDAG 5 JULI 1940 DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN 69e JAARGANG - No. 157 DE TOESTAND DE NATIONALE COLLECTE. Churchill Morgen zal over geheel Nederland — MOTIVEERT DEN AANVAL Diplomatieke betrekkingen met uil zondering van enkele gemeen­ ten, waartoe ook Enschede behoort — de collectebus rondgaan; er wordt een OP DE FRANSCHE VLOOT. TUSSCHEN FRANKRIJK EN nationale inzameling gehouden om de nood te lenigen van hen, die door den • oorlog in ons land werden getroffen. ENGELAND VERBROKEN. Zoo ooit, dan mag deze inzameling op Verlies aan menschenlevens onder de Fransche beman­ den naam nationaal aanspraak maken. • Ons leger heeft voor ons allen dapper ningen groot. — Geen Britsche bodems getroffen. gestreden; zoo rust ook op allen een Als gevolg van het zeegevecht bij Oran. plicht ten aanzien van de gebieden, dat de Britsche verliezen bij de actie tegen de ENGELANDS HEERSCHAPPIJ IN Fransche vloot gering geweest zijn.
    [Show full text]