//' ROZEN BULLETIN

NEDERLANDSE ROZENVERENIGING G.A.H. BUISMAN & Zn b.v. Rozenkwekerij Heerde-Veluwe (05782-1530)

Onze nieuwe uitgebreide catalogus voorzien van 45 kleurenfoto's en geïllustreerde handleiding voor rozenverzorging, wordt U franco toegezonden na overmaking van fl. 5,- op giro 803400 t.n .v. G.A.H. Buisman & Zn bv Rozenkwekerij Heerde.

Uw bezoek wordt ten zeerste door ons op prijs gesteld

BEZOEKT ONS ROSARIUM

OP AANVRAAG GRATIS ROZEN BOEKJE 1975 nummer 11 juni 1975 R·OZEN BULLETIN

ORGAAN VAN DE NEDERLANDSE ROZENVERENIGING (N.R. V.) (verschijnt ten minste 4 x per jaar)

Redactie: Ing. Tj. v.d. Kooi. Redactiecommissie: S. v.d. Bent, C. v.d. Berg. Redactieadres: K.M. T.P., Kwekerijweg 2, Den Haag, tel. 070 - 514551 (Mee lijnen) Uitgave: Nederlandse Rozenvereniging. Secretariaat: 1Jreedelaan 6a, Bussum, tel. 02159 - 18066. Voorzitter: S. v.d. Bent, Vordenseweg 1, Vorden. Oplage Rozenbulletin: 650 exemplaren/kwartaal. Abonnementen: gratis voor leden van de N.R. V. lidmaatschap: jl. 20, - per jaar: jl. 10,- per jaar - leden van de Kon. Mij Tuinbouw en Plantkunde. Giro: 13.45.245. " 1111111111111111111111111111111111111111111111wn11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 SPANNINGTUSSEN KOSTENEN OPBRENGSTEN

Belangstelling voor economische omstandigheden binnen de rozenteelt. Het is voor elke rozenliefhebber boeiend regelmatig op de hoogte te worden gesteld met ontwikkelingen die zich voordoen. Het is beslist geen uitzondering dat amateurs na verloop van tijd intensief met het vak mee gaan leven . Uiteraard is de belangstelling in eerste instantie gericht op de verschillende facetten van het teeltechnische vlak, daar­ naast gaat men zich echter ook interesseren voor de hoe ­ danigheid van de afzetverhoudingen. Ook de spanning tussen kosten en opbrengsten van de bedrijven wordt door rozenliefhebbers geconstateerd bij het beluisteren van bezorgde geluiden over de afzet van rozenstruiken gedurende de jongste drie jaren.

Productie voor een nog onbekende markt. In het binnenland worden de meeste rozen afgenomen door grootgebruikers als Plantsoenendiensten, Buitenplaat­ sen, Amateurs enz. Met betrekking tot de export kan gesteld worden dat deze zich vooral richt op Engeland en de Scandinavische landen. Het ontbreekt ons echter nog te veel aan cijfermateriaal om nauwkeur ig verhoudingen aan te kunnen geven, laat staan om daaraan conclusies te kunnen verbinden!

17 Verhouding tussen ontwikkeling "Vraag en aanbod" wordt o.m . bepaald door economi­ sche - en klimatologische omstandigheden . Enerzijds zijn gedurende de jongste drie jaren in het binnenland de voorraden aan rozen sterk toegenomen door de terugval in de bouw, waardoor minder plantsoenen en tuinen werden aangelegd. Anderzijds stagneert de export naar Engeland door de economische situatie aldaar, ter· wijl in de Scandinavische !anden rozen in geringere mate bevriezen doordat "Koning Win­ ter" gedurende de laatste jaren veel macht heeft verloren (normaal bervr iest in Scandina­ vië elk jaa r 30%). Als gevo lg van deze omstandigheden is de produktie van rozen in gehee l Europa zo ver ingekrompen dat verwacht kan worden dat in het komende najaar de overschotten weer tot het ver leden zul len kunnen behoren. De pr ijzen zul len daarna waarschijnlijk weer optrekken.

Publiciteit van de Roos. Wel is het mogelijk de vraag te vergroten door voorlichting - en reclameacties te stimu­ leren . Hierbij kunnen de Nederlandse Rozenvereniging, haar zusterverenig ing de "Kon. Mij Tuinbouw en Plantkunde" en vaktechnische organisaties als de Plant Propaganda Ho lland (P.P.H.) nog zeer talr ijke diensten bewijzen. Wij denken hierbij in het bijzonder aan de voorlichtingsaktiviteiten van de 135 "Mij" -af­ delingen (135 locaties over het hele land gespreid) en de nieuwe affiche van de Plant Propaganda Holl and : ,,Straks zit u op rozen! ". Ook de voorlichtingsaktiviteiten van de Nederlandse Rozenvereniging be loven veel voor de toekomst, dit blijkt uit de toenemende belangstelling voor allerlei excursies. Het spreekt voor zich dat deze lovenswaardige aktiviteiten voor zowel de amateur-vereni­ gingen als het vak hun uitwerking niet zullen missen ! Ing. Tj. v.d. Kooi.

IN DI T NUMMER pag. VAN HET BESTUUR VERSLAG ROZENSNOEIMIDDAG 8 MAART · · · · · 19 ZOMERPROGRAMMA ...... 19 100 JARIG BESTAAN ENGELSE ROZENVERENIGING 2U BEZOEK ROSARIA ALS DE ROZEN IN DE EERSTE BLOEI STAAN. 20 ROZENDAGEN UP HET LANDGOED WALENBURG EN POORT ZUYLESTEIN ...... · · · · · · · · 20 WE. Koppeschaar: DERDE LUSTRUM INTERNATIONAAL ROZENCONCOURS TE 's-GRA VENHAGE ...... · · · · · · ··· 21 DEDEMSVARIA FEEST 1975 ...... · · · 23 Mevr. E.P. v.d. Linden-'t Hooft: .OUDE ROZEN IN DENEMARKEN . . 23 S. v.d. Bent: TERUGBLIK OP HET VOORJAAR ...... 25 PRAKTISCHE TIPS VOOR LANGDURIGE BLOEI VAN ROZEN IN DE VAAS ...... 28 C v.d. Berg: WAT DOEN WIJ IN JUNI AAN ONZE ROZEN ...... 29 Ing. J. Knol: BEMESTINGSADVIESEN BEMESTING VAN ROZEN 29 ROZENKWEKERIJ FA. H.A. VERSCHUREN EN ZONEN TE HAPS VERKRIJGT HET PREDIKAAT "KONINKLIJK" ...... 31

18 VAN HET BESTUUR

Ontwikkeling ledenstand. Het ledental van de Nederlandse Rozenvereniging blijft zich ondanks de iets neergaande conjunctuur toch gunstig ontwikkelen. Bedroeg het ledental eind 1973 zo'n 298 leden, eind 1974 was dit aangegroeid tot 450. Deze ledenwinst is voor een belangrijk deel mede te danken aan de inspanningen van de zustervereniging "De Roos" . Deze vereniging, waarin de rozenkwekers zich hebben verenigd, verklaarde zich bereid aan hun bekende rozenliefhebbers, die nog geen lid zijn van de Nederlandse Rozenvereniging het lidmaatschap voor 1974 aan te bieden. Dit gebaar en de toezegging deze aanbieding eveneens in 1975 te doen, stemmen het bestuur tot grote dankbaarheid. Om als vereniging de toenemende kosten te kunnen dragen is groe i een eerste vereiste. Ook aan de leden wordt gevraagd rozenliefhebbers van het bestaan van de vereniging op de hoogte te brengen. Op deze wijze en via publicaties in o.m . .,Groei en Bloe i" en het b lad "De Volkstu in­ der" van het Algemeen Verbond van Volks t uindersveree nigingen zal getr acht worden een steeds grotere bekendheid te verkrijgen.

Nieuw adres administratie. Het adres is gewijzigd, dit luidt: Mevr. Keip-Hooge ndijk, Breedelaan 6a, Bussum, tel. 02159 - 18066. Mevr. Keip beheert het secretariaat, vragen en suggesties kun t u haar med edelen .

Verslag rozensnoeimiddag op zaterdag 8 maart j.l. op Kwekerij "De Wilde" te Bussum, G.A-H. Buisman en Zn te Heerde, J. Spek B.V. te Boskoop en Fa. H.A. Verschuren en Zonen te Haps. Waarschijn lijk gestimuleerd door het guns t ige weer wa s de opkomst van Rozenl iefhebbe rs zeer verheugend . Op Rozenkwekerij "De Wilde" te Bussum on tvingen ru im veertig en­ thousiaste mensen aanschouwelijk onderricht in het snoeien van rozen. Bij Rozenkwekerij G.A.H. Buisman en Zn waren 10 leden te gast, na instruc t ie door de bedrijfs leider - de heer van der Hoeven - kreeg een ieder de gelegenheid waardig­ heid te ontwikkelen. Niet alleen de snoei van struikrozen, doch ook die van klimrozen ontving ruimschoot s aandacht. Het bestuur heeft met voldoen ing geconstateerd dat de ze voor jaarsexcur sies veel be lang ­ stell ing genieten, reden te meer om deze ook in een volgend jaar weer te organis eren. Tenslotte rest ons nog oo k hier een dankwoord te richten tot de gasth eren rozenkweker s, die de leden van de "Veren iging" met raad en daad advisee rden en derhalve de sno ei­ excursies mogelijk maakten .

HET ZOMERPROGRAMMA VAN DE NED ERLANDSE ROZENVER ENIGING . De voorlopige programma's van de excursies op 10 mei, 2 en 18 juli werden reeds in het eerste Rozenbu lletin '75 vermeld. Wij wijzen u in het bijzonder op de datum van de Jaarve rgadering van de Ned. Rozen­ vereniging, welke is vastgesteld op 3 augustus a.s.

Wilt u deze en de volgende data in uw agenda vastleggen?

19 Woensdag 2 juli: excursie naar Rosarium "Floriade" te Amsterdam, koffietafel in restaurant v.d. Horst te Aalsmeer en bezoek aan Rozenkwekerij ,,Rosaflor" aan de Kwakel tussen Aalsmeer en Uithoorn. Aanvang: 10 uur. Vrijdag 18 juli: bezoek Rozenkwekerij "De Wilde" te Bussum. Aanvang: vanaf 2 uur. Zaterdag 9 augustus: Jaarvergadering van de Ned. Rozenvereniging in het Westbroek­ park, Den Haag, met vooraf een rozenkeuring door de leden. Aanvang: 10.30 uur. Zaterdag 13 september: Excurs ie naar de tuinen van de Midde lbare Tuinbouwschool te Frederiksoord, koffietafel in restaurant Blok te Wapserveen en bezoek aan Kon. Kwekerij "Moerheim", Dedemsvaart.

100 JARIG BESTAAN ENGELSE ROZENVERENIGING (5-8 JULI '76). Reeds in een eerder Rozenbulletin wezen wij u op deze feestelijke gebeurtenis. Tegelijk werd de voorzichtige gedachte gelanceerd om bij eventuele belangstelling een gezamenlijke re is te organiseren. Laat u de administratie van onze vereniging - Mevr. Keip-Hoogendijk, Breedelaan 6a, Bussum, tel. 02159-18066 - eens weten hoe u hierover denkt?

BEZOEK ROSARIA ALS DE ROZEN IN DE EERSTE BLOEI ZIJN ! De eerste bloei is de meest uitbundige, het is daarom wellicht aanbevelenswaardig de rosaria dan eens met een bezoek te vereren. De belangrijkste plaatsen, waar u bloeiende rozen kunt zien zijn: het Rosarium in het Westbroekpark te Den Haag; de Collectie oude rozen in het Zuiderpark te Den Haag; het Rosarium op het voormalige Floriade terrein te Amsterdam; het Rosarium te Utrecht; het Rosarium te Winschoten; het Rosarium te Diepenheim; de rozentuin van de "Gerard Adriaan van Swietenschool" te Frederiksoord; de collectie oude rozen van het Instituut voor Veredel ing van Tuinbouwgewassen te Wageningen (aan de Dr. S.L. Mansholtlaan); het rosarium van de kwekerij Buisman te Heerde, Rozenkwekerij "De Wilde" te Bussum, kweker ij "Rosa Polyantha" (G. de Ruiter) te Hazerswoude, kwekerij J . Spek te Boskoop, Kon. Kwekerij Moerheim te Dedemsvaart, kwekerij J. Leenders te Tegelen en kwekerij H.A. Verschuren te Haps (Noord Brabant).

ROZENDAGEN OP HET LANDGOED WALENBURG TE NEERLANGBROEK EN OP POORT ZUYLESTEIN TE LEERSUM. Zeer gaarne willen wij uw aandacht vestigen op de open rozendagen, die op zaterdag 21 en 28 juni a.s. worden gehouden op het landgoed "Walenburg" te Neer langbroek en ,,Poort Zuylestein" te Leersum. Namens de eigenaars verzoeken wij u indien mogelijk dieren en kleine kinderen thuis te laten, teneinde onnodige beschadigingen te voorkomen! Ook op deze plaats willen wij de eigenaars danken voor de gastvrijheid die leden van de Nederlandse Rozenvereniging hier tijdens deze dagen ontvangen. Op het hiernaast afgedrukte schetsje wordt nauwkeurig aangegeven hoe de tuinen het beste zijn te bereiken! 20 ROZENVERKOOP HET GEHELE JAAR GROOT ROSARIUM, VRIJE TOEGANG ROZENCATALOGUS GRATIS OP AANVRAAG

Het grootste rozen-assortiment van Nederland 93 soorten grootbloemige- en trosrozen 22 soorten klimrozen 16 soorten miniatuurrozen 44 soorten stam- en treurrozen 40 soorten botanische rozen

Prinses Irenelaan 14 - Telefoon (02159) 16511 Minderstrooien en tochblijvend groen gras.

Dat kan met Park. Park gazo n­ onkruidzaden! Vraag er eens naar meststof heeft een zeer langdurige bij uw vakman. werk ing. Dank zij de "doseer ­ Parkgazon -tonic, caps ule": een dun huidje om elke de'snel-mest:' korrel, dat de voedingsstoffen Vloeibare gazon-mest met gelijkmatig doorlaat en daardoor zeer snelle werking. Het tevens een z.g. ,,groei-explosie" resultaat is verbluffend: Er is een spec iale mest van Park voorkom t. voor ba lkon ­ Zo'n 3 maanden werkr de mest­ en potp lanten. stof, d.w.z. dat het gras aan 2 strooi­ dagen~~·~:f~l ~ Met zeer beurten voldoende heeft om de groeit uw langdurige \'Oorjaars - en zomerperiode gezond platgetreden , werk ing. en frisg roen door te komen. vergee lde gras " In voordelige Park gazon-meststof is weer op tot verpakking. verkrijgbaar mét en zonder 'n gezond en frisgroen tapijt! Succes onkruid \'erdelger. verzekerd. Parkverbrandt uw gra s Parkspeciale mest · Probeerde Park niet. stoffenvoor de heletuin . meststofkorrelzelf op Doordat de "doseer-capsule" geen Park heeft de juiste mest voor uw voedingsstoffen afgeeft bij droogt e, rododendrons, coniferen, vaste uwgazon. is verbranding bij normaal gebruik planten of één jarigen, uw bol­ Met de bon vraagt u een proef ­ uitges loten. gewassen, rozen en zelfs voor uw zakje aan ( 1 1112) . Even strooien op Wordt de kor rel vochtig (door aardbeiplanten. Wetenschappel ijk een afgebakend plekje en oordeel besproeiing, regen of dauw) samengesteld voor 'n optimaal dan zelf. da11 komt de mestsrof weer resultaat. Ook uw vakman kunt u om Park gelijkmatig beschik­ vragen . Hij is herkenbaar aan het baar voor de Wiltu n sier- of rode Park embleem. grasplancjes . speelgazon? Park heeft ook graszaad. De beste kwal iteit. Verkrijgbaar in twee samen­ stellingen: siergazon en speelga1.on. Vrij van

gazon-meststoffen specialemeststoffen \ graszaad DERDE LUSTRUM INTERNATIONAAL ROZENCONCOURS WESTBROEKPARK DEN HAAG.

Een stukje historie. Het internationale rozenconcours, dat jaarlijks in het Westbroekpark in Den Haag wordt gehouden, beleeft op 10 juli a.s. zijn derde lustrum. De eerste keuringen vonden plaats in 1961. Wat is daaraan voorafgegaan? Wie nam het initiatief? Als jurylid deelnemend aan een incidentele rozenkeuring ter gelegenheid van de in 1960 in Rotterdam gehouden internat ionale tuinbouwtentoonstelling "Floriade", werd de toen ­ malige d irecteur van de Dienst der Gemeenteplantsoenen van Den Haag, de heer 1. Rijn­ veld, geconfronteerd met de vraag: ,,waarom bestaan er in andere landen al jaren per ­ manente rozenkeuringen op internationaal niveau en waarom niet in Nederland, dat toch ook tot de belangrijke rozenproducerende landen kan worden gerekend? ". Uit oriënterende gesprekken met enke le roz en kwekers bleek dat er in die richting al wel werd gedacht, maar dat men aan de verwezenlijking van concrete p lannen nog niet toe was. Onder aanvoering van de inmidde ls overleden dr. J. Wasscher, destijds directeur van het Proefstation voor de Bloemisterij in Aalsmeer en tevens voorzitter van de Vaste Keu­ ringscommissie van de Konink lijke Maatschappij Tuinbouw en Plantkunde, ware!} er plan­ nen in de maak voor het inr ichten van twee rozenproeftuinen, één in Boskoop en één in Wageningen, met het doel in deze tuinen de nieuwste handelsrassen aan te planten en deze aan professionele keuringen te onderwerpen.

21 Zo was de situatie op het moment waarop de heer Rijnveld - naar aanleiding van de in Rotterdam opgedane ervaringen - speelde met de gedachte aan het in Nederland organi­ seren van rozenkeuringen op internationaal niveau, zoals die ook reeds in andere landen bestonden. Daarbij gingen de gedachten niet alleen uit naar het keuren van nieuwe, nog niet in de handel zijn­ de rassen, maar bovendien naar het keuren van wel reeds in de handel zijnde rassen, waarbij ook het publiek zou kunnen worden betrokken. Zowel voor het ene als voor het andere zou een cen­ trale, gemakkelijk bereikbare ligging van de rozencollecties een vereiste zijn. Het Westbroekpark in Den Haag leek aan die voor­ waarde te voldoen, niet alleen door de gunstige ligging, maar ook door de entourage, die voor een internationaal rozenconcours een prachtige achtergrond zou kunnen bieden. Het gemeentebestuur, overtuigd van het aan de vestiging in Den Haag van een jaarlijks internationaal rozengebeuren verbonden be­ lang, betu igde terstond zijn instemming met de gedane suggestie en verklaarde zich in principe bereid de verantwoording voor de organisatie van het concours en de daaraan verbonden financiële consequenties te aanvaarden. Wat zou er echter van een rozenconcours terecht komen zonder de medewerking van de heren rozenkwekers! De volgende stap was daarom het beleggen van een bijeenkomst onder voorzitter­ schap van de toenmalige wethouder van Openbare Werken, de heer Dettmeijer. Zelden heeft een voorzitter het zo gemakkelijk 1 gehad f Vrijwel zonder uitzondering werd op de u iteen zetting van de plannen positief gereageerd, zelfs door hen die betrokken wa­ ren bij het toen nog lopende overleg over rozenproeftuinen in = Boskoop en Wageningen. Alle aanwezige rozenkwekers waren van oordeel dat het plan Den Haag de voorkeur verdiende omdat het verder reikte en voor de toekomst grotere mogelijkheden bood. ~ Zo werd dan in deze op 26 november 1960 gehouden vergadering f!J het besluit tot instelling van een intern ationaal rozenconcours on- ~ der directie van de Dienst der Gemeenteplantsoenen van Den Haag • ~rr,'" genomen met het Westbroek- -~_ \ (Tf/~ park als plaats van vestiging. f \ ~ ~ · / 1n het belang van een goede ar- ~ ~ ~ samenwerking tussen de Dienst der Gemeenteplantsoe ­ nen en de rozenkwekers, werd tevens besloten tot het formeren van een adviescommissie waarin alle belanghebbende groeper ingen zijn vertegen- woordigd. Vanaf dat ogenblik volgden de gebeurtenissen elkaar in snel tempo op. Nog in het najaar van 1960 werden in het Westbroekpark de rozenvakken en het proefveld aangel egd. In het daarop volgende voorjaar werden de door de rozenkwekers besch ikbaar gestelde rozen in het rosarium geplant en kwamen uit diverse landen inzendingen binnen voor het proef­ veld. Intussen werd er druk vergaderd over de organisatie van het geheel en kwam het voor een goede gang van zaken onontbeerlijk reglement gereed. Zo is het begonnen, zo werd er verder gewerkt en in de tussenliggende jaren heeft het Haagse rozenconcours zich een goede naam verworven, dank zij de niet aflatende mede­ werking van velen. 22 W.F. Koppeschaar. DEDEMSVARIA FEEST 1975 In het Overijsselse Dedemsvaart vindt in de zomer 1975 weer het jaarlijkse Dedemsvaria Feest plaats. De Koninklijke Kwekerij Moerheim ter plaatse koppelt aan die festiviteiten op donderdag 31 juli, vrijdag 1 augustus en zaterdag 2 augustus 1975 haar inmiddels tot een bekende traditie uitgegroeide ,,Rozenfestival" vast. Op deze spec iale rozendagen krijgen de bezoekers van de kwekerij volop gelegenhe id op het gebied van ro zen kennis te nemen van de rassen, die deze kwekerij als vertegenwoor­ diger van de bekende franse rozenwinnaar Meilland op de markt brengt. Naast de nieuwste aanwinsten en vele oude favorieten onder de rozen, we noemen uit beide groepen de Susan Hampshire, grootbloem ige rose, geurend, de Chorus, helder oranjerode floribunda, de Papa Meilland met haar fluwee lrode, hee rlijk geurende bloemen en de okergele, grootbloem ige Kabuki, trekken op de proefve lden de nog niet in de handel zijnde rassen de aandacht. Daarbij zijn rozen te zien, die na de proefperiode van de aardbodem zullen verdwijnen, omdat ze niet aan de strenge eisen voldoen. Bezoekers aan deze rozendagen in Dedemsvaart zullen kunnen jureren over nieuwe aanw insten. Een van te voren gekozen "Rozenkoningin" en haar twee hofdames zullen het rozen­ fest ival opfleuren. Niet alleen tuinrozen zijn op de rozenvelden en in het rosarium te bewonderen. Ook gro­ te boeketten met bekende snijronzen van Meilland u it de kassen, zoals Sonia, Carina, Evergold en Meinastur trekken de aandacht van de rozenl iefhebbers in de "Rozenbistro", waar na een wande ling door de kwekerij en proeftui nen uitgerust kan worden. Voor vee l rozen - en tuinliefhebbers is "Moerheim's Rozenfestival" een jaarlijks evenement, dat duizenden bezoekers naar de bloeiende rozenvelde n trekt . H .G.Asche rman.

OUDE ROZEN IN DENE MARKEN We besloten voor onze oude-rozenreis naar Denemarken begin juli te vertrekken - in dit noorderlijker gelegen land verwachtten we dat de bloei iets later zou zijn dan bij ons. Toch geloof ik, dat we in de tuin van de kweker Petersen, het hoofddoel van de reis, wel een week eerder hadden kunnen komen; maar moeilijk blijft het, het juiste moment te bepalen, waarop de allermeeste rozen het allermooist staan te bloeien. Zo kwamen we dus op 12 juli aan in Lóv b ij Kalundborg en reden van daaruit in wes­ tel ijke richting. De zee, die Sjael land omringt, lijkt zich h ier voort te zetten als einde­ loos golvende korenvelden en we konden ons niet voorstellen, dat hier een kwekerij zou kunnen liggen. Maar in het land van Andersen hadden we toch niet verbaasd beho ­ ren te zijn toen we, een smal weggetje volgend, achter een plotseling opduikend bosje opeens dit sprookjesachtige plekje vonden. Een wit, laag, lang, typisch Deens boerenhuis met strodak is alles, wat er aan bouwsels valt te ontdekken. Het is omringd door een lommerrijke boerentuin - een kastanje, een notenboom en vruchtbomen verderop bij de groentenbedjes - een kleine kas, een kippen­ ren en rozen overal omheen en tussendoor. Niemand te zien - alles doodstil als betoverd. Een heerl ijk begin: in alle rust ongestoord rond te kunnen lopen, oude bekenden te ontdekken, maar ook: oude bekenden niet te herkennen, omdat de groeiwijze, de plaatsing in een andere omgeving op een andere grondsoort dan in onze tuin, maakte, dat we soms moeite hadden dierbare vertrouwde gezichten hier te herkennen. 23 Geheel passend in dit natuurlijke geheel was de manier, waarop de rozenstruiken mochten groeien; los en bevallig en bijna niet gesteund staan ze daar - soms dicht bij elkaar en door elkaar heengroeiend, dikwijls ook in de schadu w van hoge bomen, zoals de rij rozen aan het sma lle pad langs het moestuintje. Helemaal achterin is toch een soort showtuin aangelegd: twee langgerekte grasvelden met gemengde borders van rozen en vaste planten er omheen en voorbij de hierachter gelegen eigenlijke kwekerij weer het uitzicht op de omringende korenvelden en de wijde hemel erboven. Tenslotte de komst van de oude heer Petersen, d ie zozeer in deze tuin blijkt te passen, dat zijn verschijning eigenlijk geen verrassing is. Hij geeft er de voorkeur aan Frans te spreken, want in zijn jeugd heeft hij op verschillende kwekerijen in Normandië en bij Parijs gewerkt. In 1931 is hij hier begonnen met zijn kwekerij; oude rozen had hij al als kind verzameld, de collectie, die hij heeft samengebracht is inderdaad indrukwekkend. Nu met hem rond t e gaan en alle opgepotte vragen op hem te mogen afvuren is het hoogtepunt van deze ochtend: welkte tere, enkele roze roos klimt zo prachtig in de appelboom bij het hekje van de kipperen? Het is Sparrieshoop - niet een van onze fa­ vorieten, maar ook hier geldt, dat de omgeving van een plant dikwijls de schoonheid ervan bepaalt. Omdat één bezoek niet voldoende was om alles op te nemen, vroegen we of we een van de volgende dagen nog eens mochten komen. Altijd welkom waren we - alleen morgen liever niet, want (zoals te verwachten was in een sprookjestuin:) dan kwam de koning in. In dit stille oord was er echter voor het hoogbezoek geen enke le voorbereiding te bespeuren - geen tuinman harkte de paden, geen uitgebloeide rozen werden uitgeknipt - want alles mag hier groeien en verwelken, zoals de natuur het wil. Wat niet wil zeggen, dat de tuin een slordige indruk maakte, de groentebedjes zagen er keurig uit en de pa­ den waren schoon. Op onze vraag of er in de parken en tuinen van Denemarken veel oude roze n te vinden waren, antwoordde de heer Petersen ontkennend. Toch moet er in dit land meer belangstelling voor bestaan dan bij ons, waar een uitgave zoals het charmante boekje van de heer Petersen "Gamle Roser in nye haver" nog niet mogelijk is. Overigens zijn we toch op verschillende plaatsen gammeltjes tegen gekomen. Ten eerste in boerentuinen veel alba's, zoals Maiden's Blush en the White Rose of York. Dan in Fredensborg, achter het officiele rosarium een mooie groep met o.a. Camaieux. In de botanische tuin in Kopenhagen stonden in een halfcirkelvormig grasveld vóór de monu­ mentale kassen, in lange rechthoeken, de oude rozen, van elkaar gescheiden door smal Ie_ stroken heide. In het Valbypark, ten zuiden van Kopenhagen, omringen oude en botanische rozen het ronde middendeel, dat geheel met theehybriden is beplant en niet meer is dan een fel­ kleurige staalkaart. Maar de pergola's met banken, die de ring van "shrub"rozen op en­ kele plaat sen onderbreken, zijn prach t ig begroeid met klimrozen zoals Purity. In Lerchenbo rg, ,,de grootste rozentui n van Skandinavië", waren alleen wat oude rozen te vinden in een st roo k bo tanische rozen achter een haag, die de lange zijde van de weinig verrassend aangelegde rozentuin begre nst . Maar het bijzonders te is Egeskov op Fun en met al zijn vee lsoor t ige tuin en: een renais ­ sancetuin, een baro ktuin, een fuch siat uin in een o ude boomgaa rd , waarin de vruchtbo- 24 men gedeeltelijk zijn gespaard, een verdiepte, cirkelvormige rozentuin, waar de theehybri­ den in perken gecombineerd staan met vaste planten (veel lelie's); hoeveel mooier dan in Valby! Maar de oude rozen moe t u zoeken in de moestuin, waar ze afwisselend met lavendel de hoofdpaden omzomen, d ie vanui t de vier hoeken naar het m iddelpunt voeren, met Franse ramblers over de ro zenpoortjes. Hier stond ook de mooie Portland, Mme Knorr, die we alleen in de Roseraie de l'Hay zagen en ook de prachtig gevormde struik Louis van Till, een roze gevu lde Gallica, die zelfs Thomas niet noemt, althans niet onder deze naam. Op de terugweg door Sleeswijk-Holstein bekeken we in Uetersen het rosarium de oude rozen waren nu geheel uitgebloeid , maar in het gedeelte links van de ingang stonden er wel een behoorlijk aantal. A.s. Rozenreizigers zou ik dus aanraden de heenreis over Uetersen te maken. E.P. van der Linden · 't Hooft

TERUGBLIK OP HET VOORJAAR Natuurlijk hebben vele rozenliefhebbers afgelopen winter en het vroege voorjaar, die zich beide zo volop kenmerkten door sterk van de normale afwijkende weersomstandighenden, hun twijfels gekend over de goede afloop ervan voor hun rozenstruiken. Talloos waren de vragen, die mij door bekenden en niet zo goed bekenden werden ge­ steld. Vooral wanneer het er om ging of men nu ( lees februari! ) al moest snoeien, omdat de rozen al zo ver waren uitgelopen, of dat ik hun zou raden daar nog maar wat mee te wachten . Nu, dat laatste heb ik volop gedaan . Iedere keer weer opnieuw culmineerde een wat uit­ voerig verhaal over de rozensnoei in de raad het snoeien nooit, dus ook dit jaar niet, te vroeg ter hand te nemen. Beter te laat gesnoeid dan te vroeg. Snoeien we te vroeg, dan kunnen late nachtvorsten (van -5°C tot -7°C) onnoemelijk veel schade aanrichten. Het enige nadeel, dat een wat late snoei met zich brengt, is de misschien wat vertraagde eerste bloei . Dit laatste lijkt me verre te verkiezen boven de kans dat planten, na de winter goed doorstaan te hebben, toch nog geheel verloren gaan. En nu gaan we dan inderdaad verlangen naar de tijd dat onze nieuwe aangeplante rozen voor het eerst zullen gaan bloeien. Natuurlijk zorgden we ervoor, dat de groei -omstandigheden zo goed mogelijk zouden zijn en misschien was het ·ook wel goed, dat we nog eens een voorjaarsbespuit ing tegen ,,overwinterende" sporen van virusziekten uitvoerden. Persoonlijk verlang ik erg in mijn eigen tuin Escapade (FL.Harkness), de roos die deze zomer in Wageningen zo'n grote indruk op mij maakte, zich te zien ontwikkelen. Ook Alexander de T.H. van Harkness wil ik graag eens extra volgen . In de eerste plaats, om ­ dat ik weet, dat de belangstelling van de beroepsmatige kwekers van rozen zowel in bin­ nen- als buitenland op deze mooie dikgevulde rode roos is gevestigd, maar niet in het m inst omdat ik hem kocht in een pot en hem (helaas!) moest planten op een plaats waar ko rt tevoren nog rozen hadden gestaan. Het was ten enen male niet mogel ijk meer dan een kleine hoeveelheid grond te verwij­ deren om daarna de roos uit de pot te nemen en hem met de ruim aanhangende grond in het gemaakte gat te plaatsen. Als di t exper iment eens lukt e! Wat zou dat een grote hoeveelheid werk kunnen bespa ­ ren ! Je mo et er namel ijk niet aan denken wat het aan grondverzet betekent, wannee r je een oud pe rk voor b.v. 25 rozen tot op 60 cm. geheel zo u moeten uitgra ven en van nieuw e grond zou moete n voorzien, alvoren s de nieuw verworve n rozenaanwinsten t e 25 kunnen planten. Ik wacht gespannen af. Graag zal ik u over enige tijd nog eens wat over de resultaten laten horen. Eén rozestruik op deze manier geplant is n.l. wel heel weinig om daarop een oordeel te baseren. Daarom zal ik het deze zomer nog eens op een wat uitgebreider schaal doen. S. v.d. Bent.

DE TECHNIEK VAN HET KEUREN VAN ROZEN.

Reeds meermalen zijn in dit blad artikelen en berichten verschenen over het internationale rozenconcours, dat sinds 1961 jaarlijks in het Westbroekpark in Den Haag wordt gehouden. Het mag dus als bekend worden ver· ondersteld dat hier niet alleen nieuwe nog niet in de handel zijnde rozenrassen worden gekeurd, maar ook rassen die wel reeds in de handel verkrijgbaar zijn. Hoe dat in zijn werk gaat is vastgelegd in een reglement. De waarde, die aan de keuringsresultaten kan worden toegekend, is sterk afhankelijk van de gestrengheid waar­ mee de bepalingen van dat reglement worden toegepast 1 en van de vakbekwaamheid en de betrouwbaarheid van de keurmeesters. Het Haagse rozenconcours heeft wat dat betreft een goede naam. Wie in het Westbroekpark de keuringscommissie wel eens aan het werk heeft gezien, zal zich allicht af­ vragen waarop deze heren bij het beoordelen van de rozen nu eigenlijk letten en hoe zij tot een oordeels­ vorming komen. Dat hangt in de eerste plaats af van het doel van de keuring. Er is direct al een verschil in benadering tus ­ sen de nieuwe nog naamloze rassen op het proefveld 1 en de rassen in het rosarium, die wel eens in de handel zijn en ook namen hebben.

Van de proefveld rozen weet de keurmeester niets. Hij kent de kweker niet, noch de in­ zender en van de afstamming is hem evenmin iets bekend. De rozen staan daar anoniem, slechts voorzien van een etiket met een volgnummer. Op het keuringsformulier, is behal· ve dat nummer alleen vermeld onder welke categorie het ras is ingezonden (grootbloemige rozen, trosrozen, leirozen, parkrozen of dwergrozen). De eerste taak van de keurmeester is om na te gaan of de door de inzender opgegeven klassificatie juist is. Hij kan met de inzender van mening verschillen, bijvoorbeeld wanneer een ras, dat als grootbloemige roos is ingezonden, naar zijn oordeel meer neigt naar het type trosroos. Het omgekeerde kan ook het geval zijn. In dergelijke gevallen is de uitspraak van de keuringscommissie bindend en wordt het ras in de dienovereenkomstige categorie gekeurd. Dit is het enige onderdeel van de keuringsprocedure waarbij de keurmeesters onderling overleg plegen om tot een gezamenlijke uitspraak te komen. Voor het overige keurt iedere keurmeester strikt individueel, hetgeen van groot belang is om tot een zuivere oordeelsvorming te komen. Zij betrekken daarbij tie volgende aspecten: de eigenschappen van de plant, de 1 eigenschappen van de bloem en de bloeirijkdom. 26 Tot de eigenschappenvan de plant worden gerekend DE HABITUS: is de strui k hoog of laag, breed of slank, is de bouw regelmatig of onregelmatig, is het takkenstelsel los van bouw of compact; DE GROEIKRACHT: is de groei fors, middelmatig of zwa k; DE KWALITEIT VAN BLAD EN STENGEL: maakt het blad een gezonde ind ru k, is het goed van tint en fraai van vorm, zijn de bloemstengels stevig en hebben zij geen neiging tot hangen; DE VATBAARHEID VOOR ZIEKTEN EN BESCHADIGINGEN: maakt de plant een gezonde indruk of openbaren zich gebreken; DE VORSTGEVOELIG ­ HEIO: is de plant bestand tegen winterkoude of vertonen zich verschijnse len van invr iezen . Tot de EIGENSCHAPPEN VAN DE BLOEM worden gerekend DE KNOPVORMING: is de knop elegant en hoe ontwikkelt deze zich tot een bloem; DE KLEUR: is deze spre­ kend en helder of mat, wijkt de kleur in positieve zin af van het gangbare k leurengam ­ ma, is er sprake van een geheel nieuwe tint; DE KLEURVASTHEID: blijft de kle ur tij­ dens de b loei constant of verandert deze; DE HOUDBAARH EID VAN DE BLOEM: lang­ durig goed bl ijven is een gunstige eigensch ap; DE DUUR VAN DE BLOEI: is er een gunstige verhouding tussen het aantal knoppen en b loem en , zodat er sprake is van een rede lijke opvolg ing in de bloei, begint de bloei vroeg in het seizoen en hoe lang zet die zich voort; DE VATBAARHEID VOOR WEERSINVLOEDEN : zonnebrand , smetten doo r regen, e.d.; DE GEVULDHEID VAN DE BLOEM: er moet een zeker evenwicht zijn in de mate van de gevuldhe id van een b loem , bloemen van grootb loemige rozen zijn doo r­ gaans sterker gevu ld dan die van trosrozen, een te geringe gevuldheid kan de bloem vroegt ijdig uiteen doen vallen; DE MATE VAN RUIEN: d .w .z. of de bloemblaadjes bij het uitbloeien vanzelf afvalle n of dat de uitgebloeide b loem in zijn geheel b lijft zit ten, lelijk wordt en dus moet worden uitgeknipt; DE STEV IGHEID VAN DE STENGEL: de bloemen moeten goed rech top bl ijven staan; DE BOTTELVORMING: vooral van belang bij parkrozen. De beheerd er van het rosar ium houdt gedurende de bloeipe riode gegevens bij over het aan ta l weggeknipte uitgebloeide b loemen of b loemt rossen. Aan de hand van deze gegevens kan de keurmeester zich een oordee l vormen over de b loeirijkdom van het ras. De keurmeester weegt al deze aspecten zorgvu ldig teg en elkaar af en vat zijn ,;!gemene indruk tensl otte samen in één cijfer (puntenschaal 1-10). Dit gebeurt vièrmaal in het eerste en éénmaa l in het twe ede groe iseizoen. Voor leirozen en parkrozen, die in het eerste seizoen doorgaans nog niet voldoende kunnen worden beoordeeld, is dit viermaal in het tweede en éénmaal in het derde groeisei zoen. Ter afslu iting van de keuringsprocedure komt na de vijfde keuring een ander keurings ­ college bijeen, waarin .ook buitenlandse deskundigen zijn opgenomen, voor de slotkeuring (puntenschaal 1-10). De uitslag wordt dan berekend aan de hand van de volgende formule 2 x het gemiddelde van de keuringen 1 t/m 4 + 1 x het gemidde lde van de 5e keuring + 1 x het gemidde lde van de 6e keuring. Voor wie niet dagelijks beroepshalve met rozen omgaat zal het moeilijk lijken alle indruk­ ken in één cijfer samen te vatten. Dat is ook niet zo eenvoudig, maar een goed getrainde keurmeester komt toch altijd tot een verantwoorde beoordeling. Daarbij moet worden op­ gemerkt dat veelal bepaalde eigenschappen in positieve of negat ieve zin prevaleren boven andere. Een zeker ras kan bijvoorbeeld opvallen door een uitzonderlijk mooie bloemkleur of een bijna volmaakte bloemvorm, maar wanneer datzelfde ras bijzonder gevoelig blijkt te zijn voo r de een of andere ziek te (b.v. sterke meeldauwaantasting) dan zal het toch laag moeten worden gewaardeerd. Het komt overigens zelden voor dat alle gunstige eigenschappen optimaal in één ras zijn verenigd. Iedere rozenkweker hoopt echter ooit zulk een ras te kunnen creëren, want dat wordt dan een bestseller. Om rozen goed te kunnen beoordelen moet de keurmeester een gedeg en kennis van het sortiment hebben en hij zal ook alles moeten doen om wat dat betreft "bij" te bl ijven . 27 - -- --

De bereidheid van de rozenkwekers, die zich specialiseren op het porduceren van nieuwe rassen, om deze aan keuringen als in het Haagse Westbroekpark en in andere landen te onderwerpen, is groot. Niet alleen uit commerciele overwegingen, maar ook omdat het oordeel van de vakgenoten voor hen van waarde is bij hun streven steeds te blijven zoe­ ken naar nieuwe mogelijkheden en naar verbetering van wat reeds bestaat. Om dit streven te stimuleren is aan het prijzenpakket van het rozenconcours in het Westbroekpark onlangs een extra onderscheiding toegevoegd voor de proefveldrozen, die in een bepaald jaar opvallen door geheel nieuwe eigenschappen , die in positieve zin afwij­ ken van het gangbare. Deze prijs wordt niet elk jaar toegekend, doch alleen wanneer daartoe aanleiding is. De keuringen in het rosarium hebben een geheel ander doel. Daarover meer in het vol­ gend artikel. W.F . Koppeschaär. PRAKTISCHE TIPS VOOR LANGDURIGE BLOEI VAN ROZEN IN DE VAAS.

De verschillende Tuinbouwjongerenverenigingen stellen het zich o.m. ten doel informatie te verstrekken over het zo lang mogelijk goed houden van rozen in de vaas. Wij willen hun in dit streven zeer gaarne ondersteunen door de inhoud van één van de folders in het Rozenbulletin onder uw aandacht te brengen.

Houd uw pas gesneden rozen zo lang mogelijk goed, door onderstaande regels in acht te nemen ! 1. Hebt U rozen gekocht of gekregen zet de bloemen eerst enkele uren op een koele plaats vrij diep in papier of p lastic gerold in het l water. 2. Ontblader en ontdoorn de rozen over de af­ stand, die ze in het water komen te staan. 3. • Snijdt vóór U de b loemen in het water zet 1 plm. 2 cm. van de stengel schuin af met een scherp mes. 4. Voor U de vaas met water vu lt echter eerst l de vaas goed schoenmaken, het liefst met een oplossing van bleekwater of glorix . Los een houdbaarheidsmiddel op en vul hier ­ mee de vaas, indien geen houdbaarheidsm idde l wordt gebruikt het water elke dag verversen. 5, Let bij het gebruik van een houdbaarheidsmid ­ del goed op de juiste concentratie. Te weinig geeft minder resultaat, te veel geeft verbranding van het blad. 6. Dagelijks bijvullen met een oplossing van het Voorkomt ~ houdbaarheidsmiddel. dit ! ! ! 7. In kamers met C.V. waar de lucht droog is en de temperatuur hoog, is het verstandig om de bladeren af en toe te bespuiten met een bloemenspuitje. Zet rozen niet in de zon en bij voorkeur 's nachts op een koele plaats. 1 28 Teg_en meeldauw en sterroetdauw in rozen ®EUPAREEN

Meeldauw en sterroetdauw kunnen groei en bloei van uw rozen sterk verminderen. Met EUPAREEN worden rozen afdoende beschermd tegen meeldauw ('t wit) en sterroetdauw (bladeren vergelen, vallen voortijdig af). EUPAREEN heeft tevens een goede neven­ werking tegen spint Dosering: 50 g per 10 liter water. Nu ook verkrijgbaar in kleinverpakking van 10 g. EUPAREEN is onschadelijk voor bijen. Vraag naar EUPAREEN bij uw tuincentrum of zaadhandel.

BAYER NEDERLAND B.V. ARNHEM divisie Agro Chemie Postbus 105 Tel. 085 - 62 90 14 ••••••••••••••••••••••••••• :• - ;;;;!;egeningvanuwtuin :• • inbouvusproeiers : • komen door de waterdruk omhoog uit de grond; • • in diverse uitvoeringen . • • Ook vele andere sproeiers, • • met slang of buis • • en hulpstukken • • uit voorraad leverbaar • • Vraag inlichtingen bij: • perrot*ede bv • beregeningstechniek • ~@ Morsestraat 13, Tel. (08380 ) 1 47 54· 1 • •••••••••••••••••••••••••••• • ~-- cPlantnû · Î ~ voorde frisse lucht ~ "an morgen 1 ' ~E'.Jll Rozenen plantenvan JanLeenders b.v. Tegelen , Kaldenkerkerweg 77 Tel. 077-32706 Strakszit uop rozenl 1 WAT DOEN WIJ IN JUNI AAN ONZE ROZEN? We gaan er van uit, dat de rozen in het najaar of voorjaar een bemesting met organi­ sche mest hebben gehad. Wanneer ze nu eind april of begin mei nog een overbemesting hebben gekregen met een kunstmest (onder vele merken als rozenmest verkr ijgbaar) is het helemaal ideaa l. De over­ bemesti ng kan dus rustig ook nog in mei of juni worden uitgevoerd maar niet later, daar de meststoffen pas in de nazomer voor opname omgezet zijn in de grond. Naast de bemesting is nu ook het water geven van belang. Nu, half april, dat dit stukje wordt geschreven, is er ruim voldoende water gevallen, het kan echter begin mei vaak heel droog worden en dan dient men met water geven te blijven doorgaan. De verwach­ ting is, dat wij dit jaar heel mooie rozen zullen krijgen na dit natte voorjaar. Op ziektebestrijding gaan we nu langzamerhand ook letten. Luis kan reeds volop voor­ komen, regelmatig controleren en bij aanwezigheid spuiten met een middel tegen luis, dat overal te koop is, àf met een oplossing van groene zeep en een scheutje spiritus, dat ons vaak al gauw van de luis afhelpt. Meeldauw kan reeds optreden, vooral op planten die op een beschutte standplaats staan. De gewone struikrozen blijven meestal vrij van schimmelziekten tot na de eerste bloei, dan komt zo half juli de tijd dat we regelmatig moeten spu iten om de planten voor ziekten te vrijwaren. Maar daar komen we in het volgende bu lletin op terug. C. v.d. Berg.

BEMESTINGSADVIES EN BEMESTING VAN ROZEN door Ing. J. Knol. - Rozen zijn dankbare planten als men aan de nogal hoge eisen voldoet, die deze planten stellen. Naast een zonnige en niet al te winderige standplaats vragen ze een voldoende vochthoudende en diep bewortelbare grond, die voldoende diep ontwaterd is (liefst minstens één meter) met daarnaast een goede bemestingstoestand. Voorts mag het aan­ tal schadelijke wortelaaltjes niet te groot zijn, wat vooral in oudere rozenbedden nog weleens een probleem vormt. Vooral bij de minder sterk groeiende soorten zal men toch zo goed mogelijk aan genoemde eisen moeten voldoen; de meer robuust groeiende soorten zullen het onder minder gunstige omstandigheden wellicht nog redelijk klaren.

1n dit artikeltje willen wij echter de bemest ingstoestand en de bemesting van de grond centraal stellen. Evenals dit voor andere planten en gewassen het geval is, geldt voor ro­ zen wel in het bijzonder dat de bemestingstoestand van de grond op een goed peil moet liggen en zo evenwichtig mogelijk moet zijn . Ideaal is het te st reven naar de toestand ,,goed" zoals deze wordt weergegeven op het bemestingsadviesformul ier na grondonder ­ zoek bij het Bedrijfslaboratorium voor Grond- en Gewasonderzoek te Oosterbeek. Wan­ neer alle belangrijke onderdelen van de plantenvoed ing (kalk, fosfaat, ka li en magnesium) in voldoende mate aanwezig zijn (toestand "goed") behoeven geen onaangename wissel­ werkingen tussen deze voedingselementen te worden verwacht. Een erg hoge kalitoestand kan bijvoorbeeld de opname van magnesium dusdanig bemoe ilijken dat de planten magne­ siumgebrek gaan vertonen, terwijl er toch voldoende magnesium in de grond aanwezig is. Het bemestingsadvies na grondonderzoek is daarom een goed vertrekpunt bij de bemes­ ting. De gegevens op het advies moeten voor rozen worden als volgt geihterpreteerd . Kalktoestand. De kalktoestand wordt als "goed" beschouwd als de pH-KC1 (dat is een maat voor de zuurgraad) zich beweegt tussen 5,0 en 5,2. Is dit cijfer lager, dan geeft de computer een bekalkingsadvies in de vorm van koolzure magnesiakalk (een zachtwerkende kalk­ soort). Dit is een éénmalig advies.

29 Strooit men deze kalk (niet meer maar ook niet minder en daarom moet er goed gere­ kend worden want het advies geldt per 100 m2 oftewel één are) dan is dit voldoende voor een vijftal jaren. NOOIT BEKALKEN ZONDER ONDERZOEK, WANT DAN KUNNEN GROTE BROKKEN WORDEN GEMAAKT ! Ligt het pH-KC1 cijfer hoger dan 5,3 dan kan men de kalktoestand omlaag brengen door gebruik van tuinturf. Rozen stellen zware eisen aan een goede kalktoestand ! Organische stof (humus)toestand. Het organische stof- oftewel humusgehalte verschilt enorm. Voor zand- en kleigronden moet gestreefd worden naar een percentage van 6 à 8 procent. Door regelmat ig aandacht te besteden aan de o rgan ische stofvoorziening in de vorm van stalmest, tuinturf, compost enz. is dit cijfer na een aantal jaren wel te bereil.:en. Er is regelmatig veel organische stof nodig om het humusgehalte op peil te houden. Kalitoestand. De kalitoestand wordt als "goed" beschouwd als het kaligetal ligt tussen 26 en 35. Is dit het geval dan wordt de normale jaarlijkse onderhoudsbemesting geadviseerd van 4 kg patentkali per are (= 100 m2). Ligt het kaligetal lager, dan wordt meer patentkali geadviseerd; is het hoger dan wordt minder of zelfs geen patentkali geadviseerd. Het kaligetal is berekend uit de gehalten aan K-HC1, humus en eventueel afslibbaar om een beter kali-bemestingsadvies te kunnen opstellen. Fosfaattoestand. De fosfaattoestand is "goed" als het P-AL getal ligt tussen 35 en 44. In dat geval geldt als normale jaarlijkse onderhoudsbemesting 4 kg superfosfaat per are (100 m2) . Bij lagere P-AL-getallen wordt meer geadviseerd en bij hogere cijfers minder of zelfs niets. Magnesiatoestand. De magnesiatoestand wordt op zandgronden als "goed" beschouwd als deze ligt tussen 51 en 75 en bij kleigronden tussen 76 en 125. De hoeveelheid kieseriet die wordt gead­ viseerd hangt dan nauw samen met de grootte van een eventuele kalkgift, omdat in koolzure magnesiakalk zoals de naam al aangeeft ook magnesium aanwezig is. i Bovengenoemde geadviseerde giften of aanwijzingen gelden als voom,adbemesting in de maanden februari - maart. Voorts moet in dezelfde periode nog 3 kg kalkammonsalpeter per are (100 m2) worden gegeven. Daarnaast moeten rozen omstreeks juli ongeacht de resulta ten van het eventuele grond­ 1 onderzoek worden overbemest met 2 kg mengmestkorrels per are, men kan daarvoor 12+10+18 nemen of een daarmee overeenkomend produkt. 1 *) Noot van de redaktie: Een mengmeststof is samengesteld uit verschillende meststoffen, t.w. stikstof, fosfaat en kali, in dit geval: N : P : K = 12 : 10 : 18.

Kunstmest en/of organische mest. De bemestingsadviezen van het Bedrijfslaboratorium te Oosterbeek worden uitsluitend gegeven in de vorm van kunstmest en wel koolzure magnesia, kalk, superfosfaat, patent­ kali en kieseriet. Verder wordt ook kalkammonsalpeter en mengmestkorrels genoemd . • ( De belangrijkste reden is dat deze kunstmeststoffen in de meeste tuin- en zaadwinkels te koop zijn en dat met deze meststoffen goede resultaten zijn te verkrijgen. Het bete­ kent niet dat andere kunstmest of -organische meststoffen minder goed zouden zijn. Beslist niet. Maar toch blijft het oppassen. Er zijn bijvoorbeeld kalimeststoffen die chloor bevatten. Suikerbieten geven daar niet om, maar in de tuin kan men deze meststoffen beter niet gebruiken. Thomasslakkenmeel is een uitstekende meststof, maar bevat nogal 1 kalk en is daarom voornamelijk op zure gronden (met een lage pH) op zijn plaats. 30 Zwavelzure ammoniak is een goede meststof, maar werkt sterk verzurend. Er zijn stikstofmeststoffen die langzaam werken. Ook hiermee zijn goede resultaten te behalen, maar men zal ze moeten leren gebruiken. Organische meststoffen, zoals stalmest, compost, gedroogde stalmest, bevatten ook plantenvoedingsstoffen die dezelfde waarde hebben als die in kunstmest. Het wordt dan echter een flinke rekenarij om van alles voldoende te geven. Ons advies: Trek de zaak volgens het bemestingsadvies recht met kunstmest en geef dan nog wat extra in de vorm van organische meststoffen. Rozen houden wel van een extraatje en ze zullen u ongetwijfeld belonen voor uw zorg . Ing. J. Knol.

ROZENKWEKERIJ FA. H.A. VERSCHUREN TE HAPS VERKRIJGT HET PREDIKAAT "KONINKLIJKE".

De grondlegger van de kwekerij was H.A. Verschuren, geboren op 20 januari 1844 te Dreumel en overleden op 19 november 1918. Hij kwam in 1867 als hoofdonderwijzer naar Haps en was een groot rozenliefhebber. Van het begin af aan kweekte hij rozen in een broe ikas tegen het schoolhuis in stenen potten, welke hij dan oculeerde. (Oculeren is het verdelen op wilde rozenonderstammen.) In d ie tijd was het gebruikelijk de planten uit de pot in de tuin te planten, of ze groeven de pot mee in, zodat ze in de winter weer in de kas terug konden. Het sortiment was toen namelijk nog niet zo sterk als tegenwoor ­ dig. Het vroegere schoolhuis is nog op Kerkstraat 12 in Haps te vinden, ongeveer in de oor­ spronkelijke toestand, zoals het in 1867 door H.A. Verschuren betrokken werd. In 1875 werd zijn privé tuin te klein om alle onde rstammen te herbergen en moest er land ge­ pacht worden om ze te poten. Dat was dus het wêzelijke begin van de kwekerij. Hij trouwde in~ 1882 en het kweken van rozen nam snel toe. De school kwam steeds meer in de .knel met de belangen van de kwekerij, totdat hij in 1899 het onderwijzers­ schap definit ief vaarwel zei en zich geheel aan het kweken van rozen ging wijden. Rond 1887 schreef hij het boekje "De Roos" dat door de drukkerij van Lindert in 1888 werd gedrukt en uitgegeven, en waarvan nog enkele exemp laren bij deze en gene aanwe­ zig zijn. Zijn zoon H.A. Verschuren jr. (geb. 4-4-1885) was van meet af aan in de kwekerij, maar was zakelijker dan zijn Vader. H.A. Verschuren was in het geheel niet zakelijk, hij was liefhebb er, eerst in het klein, later in het groot. Doordat H.A. Verschuren jr. met enige broers de kwe ek verzrogde, kon sr. zich op het winnen van nieuwe rozen oriënteren wat tot gevolg had dat het ras "Souvenir de H.A. Verschuren" in de handel kwam . Dit was voor 1910, maar er zijn nog enkele liefhebbers die deze roos in hun bezit heb­ ben. Na 1910 had hij verscheidene goede vindingen waarvan er diverse in de handel zijn gebracht, en waarvan "Etoile de Hollande" zeker de beste is geweest, die nu nog in di­ verse catalogi in de wereld wordt aangeb oden. Eind 1918 overleed de grondlegger van de kwekerij. Op 1 mei 1918 was de zaak door drie zoons, Jac, Toon en Hens overgenomen. Toon overleed op 6 oktober 1919, zodat de zaak door twee broers werd voortgezet. Jac Verschuren trad in 1930 uit de zaak en begon onder de naam Fa Jac Verschuren­ Techtold een eigen kwekerij. Deze bestaat momenteel nog in Haps.

31 In 1920 was het personeelsbestand van de kwekerij rond de 60 personen, en kweekte men rond de 500.000 rozen per jaar, waarmee de kwekerij verreweg de grootste rozen­ kwekerij van Nederland was. Na het uit elkaar gaan van de twee broers in 1930, ging H.A. Verschuren jr. zelf ook verder met het winnen van nieuwe rozensoorten, waarvan diverse creaties in de handel zijn gekomen, zoals: Orange Nassau; Oueen Mary; Verschuren's Pink; Charles Gregory; Lady Belper en later Hens Verschuren. Moeilijk waren de tijden van 1930 tot 1940 en het voortbestaan van de kwekerij hing aan een zijden draadje, maar de nieuwe rozen hebben de slechte tijd overbrugd. De oorlog was ook een deprimerende tijd en er werd uitsluitend met de Fa Kordes zaken gedaan, welke de gehele productie nam. Na de oorlog werd H.A. Verschuren ziek (in 1946) en hij overleed op 9 augustus 1947. Hij was een van de kwekers die de grond­ slag hebben gelegd voor de Patentwet voor planten zoals wij die tegenwoordig kennen. Tot de overname van de kwekerij door zijn zoons, Hens en Ted, heeft hun moeder, Mevr. Verschuren-Heynen, het bedrijf gaande gehouden. Na de overname in 1952 werd het aantal rozenstruiken opgevoerd tot 1.100.000 per jaar en werd het daarmee de grootste rozenkwekerij van Europa in die tijd. Kruiswerk werd niet meer gedaan daar er- door hun vader geen enkele informatie aan zijn zoons werd doorgegeven, en hun eigen kennis te kort schoot. Het wegvallen van het teeltvergunningenstelsel bij het in werking treden van de E.E.G. was voor het bedrijf een haast fatale slag. Diverse medewerkers begonnen direct een eigen bedrijf en het aantal rozenstruiken moest afnemen met 500.000 planten per jaar. Door het wegvallen van een deel van de productie werd er een begin gemaakt met het stekken van coniferen onder waternevel, met beperkt succes . Maar de aanhouder wint en momenteel is het een productie van 500.000 planten per jaar. In 1960 werd ook weer gestart met het kruisingswerk. Ook dit was de eerste jaren zeer teleurstellend, maar gaande weg kwam men tot betere resultaten. De door Ted Verschuren gewonnen rozen zijn: Prins Willem Alexander-, winnaar van de Floriade Amsterdam 1972; Pink Showers; Blauwe Donau; en Amsterdàm en Centurio. Alle soorten zijn buitenrassen. De wens van iedere rozenwinner is echter het winnen van snijrozen voor de kas, maar dit is zeer moeilijk. De zaak heeft zich altijd erg bezig gehouden met het snel producertrrt van eigen, nieuwe soorten, en ook met nieuw in de handel gebrachte soorten van anderen : Dit was moge­ lijk doordat het maken van winterveredelingen in Haps is uitgevonden en -z~oende kon de vermeigvuldiging bijzonder snel worden opgevoerd. Het is voorgekomen dat een Frans ­ man zijn nieuw soqrt per 10 en 100 stuks aanbod en dat de Verschurens ze per 1000 en 10.000 stuks konden leveren, doordat ze de productie in de winter hadden gedaan en zo doende diverse zomers konden versnellen. Deze methode is ook van toepassing gebleken op coniferen en wordt ook hierbij voor het vermeerderen van nieuwe soorten door ons gebruikt. Bedrijfsgegevens: 14 ha. rozenstruiken teelt 4 ha. coniferen 75.000 meter broeikassen voor interne vermeerdering 20 personen in dienst.

32 HAAL DE FRANSE CHARME IN UW TUIN ......

met meillandrozen

zoals Susan Hampshire ®, rose, geurende theehybricle Kabuki®, okergeel, qrootbl Scherzo ®, rood ,itverwit, flor. Rusticana ®, r_racht1ge or,mJe trosroos

en vele andere theehybriden , trosrozen, klim- en miniatuurrozen, botan ische soorten en stamrozen

BEZOEK 'S ZOMERS ONS ROSARIUM EN DE BLOEIENDE ROZENVELDEN, evenals de proeftuinen met bloemenborders of vraag onze catalogu s.

DEDEMSVAART KON.KWEKERIJ MOERHEIM Tel. 05230-2345

DEil RUITERS ROZEN GEVEN KLEUR AAN UW TUIN

FIRMA G. DE RUITER Kwekerij "ROSA POL Y ANTHA" HAZERSWOUDE tel. (01728) - 9282 Het belangrijkste verschil manier. Daarom OOK zijn zit al in het karakter. we zo dicht mogelijk bij Want Rabobanken zijn de klant gaan zitten. coöperatieve banken. Overal verspreid, door Zeg madr beldngen stad en land. gemeenschapi)en Gemaki,elijk binnen Var. begin df aan bereik voor ,ede'?-een. toegespitst op het dienen Mede wadraoor w1:; en behartigen van dt: Nederlands grootste belangen van particulier bank zijn geworden. ., en zakenman. Op een Met vele miljoenen persoonlijke, betrokken klanten. Rabobank de bank voor iedereen f:i