Notatki Płockie 2020 Nr 3
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
INDEX 339202 KWARTALNIK TOWARZYSTWA NAUKOWEGO PŁOCKIEGO Płock 3/264 2020 ISSN 0029-389X INFORMACJA DLA AUTORÓW • Materiały do „Notatek Płockich” prosimy przysyłać pocztą mailową na adres: [email protected] lub na płycie CD z wydrukiem na adres Towarzystwa Naukowego Płockiego (pl. Narutowicza 8, 09-402 Płock). • Czcionka – Times New Roman, wielkość – 12, odstęp – 1,15. Maksymalna objętość tekstu około 20 stron z przypisami i zdjęciami, jedna szpalta. Marginesy – 2,5 cm. W przypadku tekstów dłuższych niż 20 stron – po konsultacji z Autorem – artykuł może być opublikowany w kilku częściach. • Zdjęcia z podpisami oraz podaniem autora i źródła pochodzenia wstawione do tekstu w odpowiednie miejsca. Artykuł powinien być zaopatrzony w krótki abstrakt w języku polskim (do 10 wersów) oraz słowa kluczowe (do 5). Na końcu artykułu należy dołączyć bibliografię oraz jego tytuł, słowa kluczowe i „Summary” w języku angielskim (do 10 wersów). • W przypadku recenzji należy dołączyć tytuł recenzowanej publikacji w języku angielskim oraz zdjęcie okładki recenzowanej książki. • Opuszczenia w cytowanym tekście sygnalizujemy trzema kropkami w nawiasie kwadratowym: […]. • Przypisy w języku polskim: Tamże, dz. cyt., zob. Czcionka – Times New Roman, wielkość – 10, interlinie – 1,15. W przypisach odwołujących się do artykułów z gazet lub czasopism podajemy inicjał imienia i nazwisko autora, tytuł pisany kursywą, tytuł gazety lub czasopisma w cudzysłowie, rok, numer, strony, np. S. Kostanecki, Marszałek w Płocku. Szkic literacki, „Głos Mazowiecki” 1938, nr 124 z 1 czerwca, s.2. • Podobnie podajemy opis bibliograficzny książek: inicjał imienia i nazwisko autora, tytuł pisany kursywą, data i miejsce wydania, np. T. Chrostowski, 4 pułk strzelców konnych Ziemi Łęczyckiej, Płock 1992. W przypadku prac zbiorowych: Dzieje Płocka, t. 2, Dzieje miasta w latach 1793–1945, (red.) M. Krajewski, Płock 2006. • Przed przysłaniem ostatecznej wersji tekstu bardzo prosimy o jego sprawdzenie, ze zwróceniem uwagi na literówki, interpunkcję i poprawność przypisów. • Prosimy również o krótką informację Autora o sobie do notki o Autorach: tytuł lub stopień naukowy, miejsce pracy, pełnione funkcje oraz adres (w celu przesłania egzemplarza autorskiego), numer telefonu i adres mailowy do wiadomości redakcji. • Przesłanie artykułu do Redakcji „Notatek Płockich” oznacza zgodę Autora na jego publikację. • Warunkiem zakwalifikowania artykułu do druku jest pozytywna recenzja wydawnicza. Redakcja „Notatek Płockich” Na okładce: siedziba Towarzystwa Naukowego Płockiego Rys. Anna Michalak Skład i druk: Wydawnictwo i Poligrafia „IWANOWSKI” ul. Dziewiarska 7, 09-407 Płock e-mail: [email protected] PŁOCK NOTATKI NOTICES PŁOCKIE QUARTERLY OF THE SCIENTIFIC KWARTALNIK TOWARZYSTWA SOCIETY OF PŁOCK NAUKOWEGO PŁOCKIEGO (published since July 1956) (ukazuje się od lipca 1956 r.) 3/264 3/264 JULY – SEPTEMBER LIPIEC – WRZESIEŃ 2020 2020 EDITORIAL BOARD KOLEGIUM REDAKCYJNE DR GRZEGORZ GOŁĘBIEWSKI DR GRZEGORZ GOŁĘBIEWSKI (EDITOR-IN-CHIEF) (REDAKTOR NACZELNY) MGR AGNIESZKA CIECHOMSKA MGR AGNIESZKA CIECHOMSKA (EDITORIAL SECRETARY) (SEKRETARZ REDAKCJI) MGR MAŁGORZATA DUCH MGR MAŁGORZATA DUCH (LANGUAGE EDITOR) (REDAKTOR JĘZYKOWY) DR AGNIESZKA KRZĘTOWSKA DR AGNIESZKA KRZĘTOWSKA (STATISTICAL EDITOR) (REDAKTOR STATYSTYCZNY) DR ANDRZEJ DWOJNYCH DR ANDRZEJ DWOJNYCH DR TOMASZ PIEKARSKI DR TOMASZ PIEKARSKI DR WALDEMAR PODEL DR WALDEMAR PODEL PROF. UCZ. DR HAB. INŻ. RENATA WALCZAK PROF. UCZ. DR HAB. INŻ. RENATA WALCZAK SCIENTIFIC COUNCIL RADA NAUKOWA PROF. UCZ. DR HAB. SC. ZBIGNIEW KRUSZEWSKI PROF. UCZ. DR HAB. INŻ. ZBIGNIEW KRUSZEWSKI (CHAIRMAN) (PRZEWODNICZĄCY) REV. PROF. DR HAB. AMANTIUS AKIMJAK (Slovakia) KS. PROF. DR HAB. AMANTIUS AKIMJAK (Słowacja) PROF. DR HAB. ROMUALD BRAZIS (Lithuania) PROF. DR HAB. ROMUALD BRAZIS (Litwa) DR MARIAN CHUDZYŃSKI DR MARIAN CHUDZYŃSKI REV. PROF. DR HAB. MICHAŁ M. GRZYBOWSKI KS. PROF. DR HAB. MICHAŁ M. GRZYBOWSKI DR HAB. HENRYKA ILGIEWICZ (Lithuania) DR HAB. HENRYKA ILGIEWICZ (Litwa) PROF. DR HAB. SC. JANUSZ ZIELIŃSKI PROF. DR HAB. INŻ. JANUSZ ZIELIŃSKI PROF. DR HAB. SC. DANIELA ŻUK PROF. DR HAB. INŻ. DANIELA ŻUK EDITORIAL ADDRESS: ADRES REDAKCJI: pl. Narutowicza 8 pl. Narutowicza 8 09-402 Płock 09-402 Płock tel. (0-24) 366 99 53, (0-24) 262 26 04 tel. (0-24) 366 99 53, (0-24) 262 26 04 e-mail:[email protected] e-mail:[email protected] www.tnp.org.pl www.tnp.org.pl LIST OF CONTENTS SPIS TREŚCI GRZEGORZ GOŁĘBIEWSKI GRZEGORZ GOŁĘBIEWSKI KPT. MIECZYSŁAW GŁOGOWIECKI (1889–1920)– KPT. MIECZYSŁAW GŁOGOWIECKI (1889–1920) – LEGIONIST AND POLISH ARMY OFFICER, LEGIONISTA I OFICER WOJSKA POLSKIEGO, FALLED AT TRZEPOWO 18 AUGUST 1920 ................ 3 POLEGŁY POD TRZEPOWEM 18 SIERPNIA 1920 R. ... 3 GRZEGORZ GOŁĘBIEWSKI GRZEGORZ GOŁĘBIEWSKI THE SEIZURE OF SIERPC BY THE BOLSHEVIK ARMY ZAJĘCIE SIERPCA PRZEZ WOJSKA BOLSZEWICKIE AND THE BOLSHEVIK GOVERNMENTS IN SIERPC ORAZ RZĄDY BOLSZEWICKIE W SIERPCU AND IN THE SIERPC COUNTY OF AUGUST IN 1920 I POWIECIE SIERPECKIM W 1920 R. IN POLICE REPORTS .............................................. 25 W RAPORTACH POLICYJNYCH .............................. 25 AGNIESZKA CIECHOMSKA AGNIESZKA CIECHOMSKA THE MEMORIES OF BOLESŁAW JĘDRZEJEWSKI WSPOMNIENIA BOLESŁAWA JĘDRZEJEWSKIEGO, FROM DEFENSE OF PŁOCK DOTYCZĄCE OBRONY PŁOCKA IN 18-19 AUGUST 1920 ......................................... 34 18-19 SIERPNIA 1920 R. ......................................... 34 REVIEW RECENZJA WITHOUT A SMILE – NOTHING IS EVER REAL. BEZ UŚMIECHU – NIC NIE JEST NIGDY PRAWDZIWE. A KAZIMIERZ ASKANAS’ CORESPONDENCE KORESPONDENCJA KAZIMIERZA ASKANASA WITH STEFAN THEMERSON ZE STEFANEM THEMERSONEM (Rev. Michał Sokolnicki) .......................................... 45 (Rec. Michał Sokolnicki) .......................................... 45 CHRONICLE KRONIKA 200TH ANNIVERSARY JUBILEUSZ 200-LECIA OF THE SCIENTIFIC SOCIETY OF PŁOCK – TOWARZYSTWA NAUKOWEGO PŁOCKIEGO – SCIENTIFIC EVENTS WYDARZENIA NAUKOWE IN THE JUBILEE YEAR W ROKU JUBILEUSZOWYM Agnieszka Ciechomska ........................................... 47 Agnieszka Ciechomska ........................................... 47 JUBILEE JUBILEUSZ OF PROF. WOJCIECH WŁODARCZYK, ENG. PROF. DR. INŻ. WOJCIECHA WŁODARCZYKA (MEMBER OF TNP IN THE YEARS 1980–2000) (CZŁONKA TNP W LATACH 1980–2000) Piotr Gryszpanowicz ............................................... 52 Piotr Gryszpanowicz ............................................... 52 BIBLIOGRAPHY OF MAZOVIAN PŁOCK BIBLIOGRAFIA MAZOWSZA PŁOCKIEGO FOR THE PERIOD 1 VII – 30 IX 2019 ....................... 54 ZA OKRES 1 VII – 30 IX 2019 R. .............................. 54 OUR AUTHORS ...................................................... 72 NASI AUTORZY ...................................................... 72 2 NOTATKI PŁOCKIE • 2020 • 3/264 GRZEGORZ GOŁĘBIEWSKI KPT. MIECZYSŁAW GŁOGOWIECKI (1889–1920) – LEGIONISTA I OFICER WOJSKA POLSKIEGO, POLEGŁY POD TRZEPOWEM 18 SIERPNIA 1920 R. Abstrakt Pochodzący z Głogowa Małopolskiego k/Rzeszowa Mieczysław Głogowiecki w 1914 r. wstąpił do Le- gionów Polskich, walcząc najpierw w II Brygadzie, a od 1916 r. w 6 pułku piechoty III Brygady, uczestnicząc m.in. w bitwie pod Kostiuchnówką. Od 1918 r. służył dalej w 6 pułku piechoty Legionów, m.in. jako do- wódca batalionu zapasowego w Płocku. 18 sierpnia 1920 r. zginął pod Trzepowem w czasie ataku rosyj- skiego III Korpusu Konnego na Płock. Pochowany został na cmentarzu garnizonowym w Płocku. Słowa kluczowe: Legiony Polskie, wojna polsko-bolszewicka 1920 r., obrona Płocka 1920 r., Głogów Małopolski, Mieczysław Głogowiecki Mieczysław Głogowiecki urodził się 11 paździer- Głogów Małopolski jest niewielkim miasteczkiem nika 1889 r. w Głogowie Małopolskim w powiecie blisko Rzeszowa, założonym w 1570 r. przez Krzysz- rzeszowskim jako syn Franciszka Leiba i Franciszki tofa Głowę na tzw. surowym korzeniu. Przez długi z d. Kałkowskiej1. Nie do końca znane jest pocho- czas nosił nazwę Głowów – od nazwiska założycie- dzenie rodziny Leibów (Lejbów). Według nieżyjące- la. W kolejnych latach zmieniali się właściciele mia- go już badacza historii Głogowa Małopolskiego sta, w połowie XVII w. właścicielem dóbr głogow- Franciszka Kotuli są dwie możliwości. Według pierw- skich został Jerzy Sebastian Lubomirski i to rodzinie szej Franciszek Leib przeniósł się do Głogowa z Jo- Lubomirskich miasto zawdzięcza swój rozwój. Szcze- seldorfu (Józefowa) – wsi niemieckich kolonistów gólnie zasłużyła się Urszula Lubomirska w XVIII w. koło Mielca. Bardziej prawdopodobna wersja zakła- Zbudowano wtedy murowany ratusz i kościół z do- da, że w połowie XIX w. do Głogowa przybyła i tu mem oo. misjonarzy. Po upadku Rzeczypospolitej osiadła na stałe, pochodząca z Brzozowa, rodzina w 1805 r. dobra głogowskie nabył hrabia Filip Swe- Konrada i Magdaleny Leibów z trójką dzieci: córką erts-Spork, dowódca stacjonującego w dawnym pa- Antoniną i synami Franciszkiem i Janem. Konrad łacu Lubomirskich austriackiego szwadronu drago- Leib był rymarzem, czyli wytwarzał bardzo wtedy nów, który jednak wkrótce zmarł. potrzebne uprzęże dla koni i siodła. Rodzina zako- W XIX w. Głogów wielokrotnie nawiedzały poża- rzeniła się w Głogowie, a dzieci Konrada Leiba za- ry, które pozbawiały mieszkańców ich domostw łożyły tu rodziny. Franciszek Leib odziedziczył zawód i warsztatów. Mimo to Głogów pełnił funkcje cen- po ojcu, jednak prowadził znacznie szerszą działal- trum administracyjnego i gospodarczego dla oko- ność, niż tylko prowadzenie zakładu rymarskiego. licznych wsi. Mieszkańcy żyli z rzemiosła i handlu 22 stycznia 1882 r. ożenił się z Franciszką