Polskie Towarzystwo Entomologiczne ISSN 1895 - 4464 Tom 37(02): 362-398 DIPTERON Akceptacja: 26.02.2021 Wrocław 31 III 2021 Polish Entomological Society ZRÓŻNICOWANIE STRATEGII ŻYCIOWYCH MUCHÓWEK THE DIVERSITY OF LIFE STRATEGIES OF DIPTERA DOI: 10.5281/zenodo.4642887 1 2 GRZEGORZ DUBIEL, CEZARY BYSTROWSKI , ANDRZEJ JÓZEF WOŹNICA 1 Instytut Badawczy Leśnictwa, Zakład Ochrony Lasu, Sękocin Stary, ul. Braci Leśnej 3, 05-090 Raszyn, e-mail:
[email protected] 2 Instytut Biologii Środowiskowej, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul. Kożuchowska 5b, 51-631 Wrocław, e-mail:
[email protected] ABSTRACT. Our paper is a brief review of the diverse life strategies of Diptera. We discuss the lifestyle of adult dipterans and the importance of immature stages as saprophages, mycetophages, phytophages and parasites on the examples of selected taxa and their specific adaptations to life and survival in various biotopes, including other living organisms, pointing to both their immense role in the circulation and decomposition of organic matter and the still insufficient knowledge on their ecology, biology and systematics. KEYWORDS: Diptera, adults, immature stages, life strategies, biodiversity, review WSTĘP Jeśli za miarę sukcesu ewolucyjnego uznać zróżnicowanie gatunkowe, największy sukces wśród owadów odniosły chrząszcze (Coleoptera), motyle (Lepidoptera), błonkówki (Hymenoptera) i muchówki (Diptera). Spośród nich muchówki charakteryzują się największym zróżnicowaniem ekologicznym, co szczególnie widoczne jest w porównaniu z motylami, u których wielka różnorodność opiera się w przeważającej części na eksploatacji jednej strategii jaką jest fitofagia oraz błonkówkami, wśród których 78% znanych gatunków prowadzi pasożytniczy tryb życia (Eggleton & Belhsaw 1992). W zależności od ujęcia Diptera podzielone zostały na około 180 rodzin obejmujących 160 000 opisanych gatunków.