Milieueffectrapportage Haven-Stad
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Milieueffectrapportage Haven-Stad Milieueffectrapportage Haven-Stad Colofon Opdrachtgever: Gemeente Amsterdam Grond en Ontwikkeling Projectleider: drs. K.J.A. (Klaas-Jan) Dolman Ruimte en Duurzaamheid Opgesteld door: Antea Group drs. T. (Tim) Artz drs. H.W. (Hester) Lindeboom Contact: [email protected] Versie: juni 2017 Informatie Website https://www.amsterdam.nl/bestuur-organisatie/volg-beleid/haven-stad/ Milieueffectrapportage Haven-Stad Vooraf Omvangrijke transformatieopgave Haven-Stad vormt een ambitieus programma van de gemeente Amsterdam voor de geleidelijke transformatie van het overgangsgebied tussen haven en stad binnen de Ring A10 tot hoogstedelijk gemengd gebied. In omvang is Haven-Stad de grootste transformatieopgave van Nederland. In Haven-Stad kan een belangrijke bijdrage aan de woningbehoefte van Amsterdam worden geleverd. Een nieuw type MER Bij de transformatieopgave voor Haven-Stad past een flexibel MER dat duidelijke kaders biedt voor de ontwikkeling. Daarom zijn de deelgebieden van Haven-Stad, die als eerste worden ontwikkeld, aangewezen in het kader van de Crisis- en herstelwet. Hiermee wordt de mogelijkheid geboden om vooruitlopend op de Omgevingswet met nieuw instrumentarium te kunnen werken, dat ruimte biedt voor flexibiliteit, mogelijkheden biedt voor borging van een gezonde en veilige leefomgeving en initiatiefnemers uitnodigt om passende ontwikkelingen te realiseren. Leeswijzer Het MER start met de samenvatting, waarin het doel, de methodiek en de uitkomsten van het MER op hoofdlijnen zijn beschreven. Hoofdstuk 1 betreft de inleiding. In hoofdstuk 2 zijn de kenmerken van het gebied Haven-Stad nader beschreven. In hoofdstuk 3 wordt ingegaan op het beleidskader voor Haven-Stad. De ambities voor Haven-Stad en de fasering van de ontwikkeling van Haven-Stad komen aan bod in hoofdstuk 4. Hoofdstuk 5 bevat een toelichting op de methodiek, alternatieven en thema’s in het MER. In hoofdstuk 6 wordt per thema ingegaan op de huidige situatie en referentiesituatie. Dit is een opmaat voor de hoofdkeuzes voor het behalen van de ambities die in hoofdstuk 7 inzichtelijk worden gemaakt. In hoofdstuk 8 volgen de effecten per thema voor de vijf ontwikkelfases. In hoofdstuk 9 wordt het spelregelkader per thema behandeld, dat uiteindelijk een plek krijgt in de diverse ruimtelijke plannen. Tot slot wordt in hoofdstuk 10 ingegaan op monitoring gedurende de transformatie en de leemtes in kennis. 3 Milieueffectrapportage Haven-Stad Inhoud Vooraf 3 Omvangrijke transformatieopgave 3 Een nieuw type MER 3 Leeswijzer 3 Samenvatting 7 Transformatieopgave voor Haven-Stad 7 Een MER op maat 8 Leefomgevingsfoto huidige situatie 9 Dashboards 9 Hoofdkeuzes voor transformatie Haven-Stad 9 Spelregelkader 10 Een levend MER: monitoring 11 1 Inleiding 13 1.1 Grote woningbouwopgave voor de stad 13 1.2 Een uitdagende transformatie 13 1.3 Haven-Stad als nieuw hoogstedelijk gemengd gebied 14 1.4 Voorsorteren op nieuwe Omgevingswet 16 1.5 Een MER passend bij Haven-Stad 17 2 Haven-Stad in vogelvlucht 21 2.1 Ligging plangebied 21 2.2 Ontstaansgeschiedenis 22 2.3 Beschrijving deelgebieden 23 3 Beleidskader voor Haven-Stad 28 3.1 Visie Noordzeekanaalgebied 2040 28 3.2 Structuurvisie Amsterdam 2040 28 3.3 Transformatiestrategie Haven-Stad 29 3.4 Koers 2025 – Ruimte voor de Stad 30 3.5 Ruimte voor de Economie van Morgen 31 3.6 Mobiliteitsaanpak Amsterdam 32 3.7 Uitvoeringsagenda Mobiliteit 32 3.8 Agenda Duurzaamheid 33 3.9 Agenda Groen 34 3.10 Watervisie Amsterdam 2040 35 4 Ambities en fasering Haven-Stad 36 4.1 Ambities voor ontwikkeling Haven-Stad 36 4.2 Sturingsprincipe gemeente 36 4 Milieueffectrapportage Haven-Stad 4.3 Transformatie tot hoogstedelijk gemengd gebied 38 4.4 Fasering van Haven-Stad 44 4.5 Beschrijving ontwikkelingen per fase en deelgebied 46 5 Methodiek, alternatieven en thema’s 51 5.1 Inleiding 51 5.2 Methodiek van dit MER 51 5.3 Redelijkerwijs te beschouwen alternatieven 54 5.4 Detailniveau van onderzoek 54 5.5 Vier thema’s die in het MER centraal staan 55 5.6 Plangebied en studiegebied 56 6 Huidige situatie en referentiesituatie 57 6.1 Verschil tussen huidige situatie en referentiesituatie 57 6.2 Raakvlakprojecten 57 6.3 Mobiliteit en infrastructuur 61 6.4 Gezonde leefomgeving 68 6.5 Duurzame inrichting 90 6.6 Economie en bedrijvigheid 108 6.7 Thema’s waarvoor keuzes nodig zijn 111 7 Hoofdkeuzes voor het behalen van de ambities 113 7.1 Keuzes en alternatieven om de ambities te behalen 113 7.2 Keuzes voor een goede bereikbaarheid vanuit stad en regio 115 7.3 Keuzes voor een gezonde leefomgeving 129 7.4 Keuzes voor een duurzaam en circulair Haven-Stad 141 7.5 Impact op bestaande bedrijvigheid 158 8 Effecten per thema voor de vijf fases 166 8.1 Een gefaseerde ontwikkeling 166 8.2 Verkeer 166 8.3 Geluid 173 8.4 Luchtkwaliteit 182 8.5 Stikstofdepositie/Natura 2000 184 8.6 Gezondheid 186 8.7 Overige thema’s 187 9 Spelregelkader voor de transformatie 190 9.1 Inleiding 190 9.2 Mobiliteit en infrastructuur 191 9.3 Gezonde leefomgeving 193 9.4 Duurzame inrichting 196 9.5 Economie en bedrijvigheid 202 9.6 Compensatiemaatregelen 202 5 Milieueffectrapportage Haven-Stad 10 Een levend MER: monitoring 205 10.1 Dynamisch monitoringsprogramma 205 10.2 Doel van monitoring: sturen op behalen ambities 207 10.3 Monitoringsprogramma nader bekeken 207 10.4 Een flexibel, adaptief en levend MER 208 10.5 Verdere uitwerking monitoringsprogramma 208 10.6 Leemtes in kennis 209 Losse bijlagen 1 Spelregelkader MER Haven-Stad 2 Programmatische uitgangspunten 3 Achtergrondrapport Mobiliteit 4 Achtergrondrapport Geluid 5 Achtergrondrapport Luchtkwaliteit 6 Achtergrondrapport Geur en stof 7 Achtergrondrapport Externe veiligheid 8 Achtergrondrapport Bodem 9 Achtergrondrapport Archeologie en cultuurhistorie 10 Achtergrondrapport Water 11 Achtergrondrapport Natuur 12 Achtergrondrapport Duurzaamheid 6 Milieueffectrapportage Haven-Stad Samenvatting Transformatieopgave Haven-Stad In de Structuurvisie Amsterdam 2040 en in Koers 2025 is Haven-Stad aangewezen als transformatiegebied. Door dit gebied te transformeren naar een hoogstedelijk gemengd gebied kan een belangrijke bijdrage geleverd worden aan de woningbouwbehoefte (tot 70.000 woningen) en de verdere groei van het aantal arbeidsplaatsen. Zo ontstaat als het ware een stad in een stad met een omvang van meer dan 100.000 inwoners, die in een duurzame aantrekkelijke en gezonde leefomgeving kunnen wonen, werken en recreëren. Hiervoor zijn vier ambities geformuleerd: Transformatie Goed tot een Waarborgen van bereikbaar Duurzaam en hoogstedelijk een gezonde vanuit stad en circulair gemengd leefomgeving regio gebied De transformatie van Haven-Stad verloopt gefaseerd en zal meerdere decennia in beslag nemen. Dit vraagt om flexibiliteit, maar ook om duidelijke kaders waarbinnen de ontwikkelingen gerealiseerd kunnen worden. 7 Milieueffectrapportage Haven-Stad Een MER op maat Vanwege de omvang van de transformatieopgave van Haven-Stad geldt een m.e.r. (beoordelings)plicht en is een milieueffectrapportage (MER) opgesteld. In een MER worden de gevolgen van de ontwikkeling op het milieu in beeld gebracht. Bij de ontwikkelstrategie voor Haven- Stad past een MER dat voldoet aan de volgende voorwaarden: brede reikwijdte, flexibel, onderzoek op maat en geen vastomlijnd programma. In het MER worden zowel concrete ontwikkelingen als deelgebieden waar pas op termijn transformatie aan de orde is onderzocht. De eerste ontwikkelgebieden van Haven-Stad zijn aangewezen als duurzaam innovatief experiment in het kader van de Crisis- en herstelwet. Daarmee kan worden geëxperimenteerd met de principes van de Omgevingswet. Daardoor is nu minder gedetailleerd onderzoek noodzakelijk, maar kunnen wel richtinggevende uitspraken over de toekomstige transformatie worden gedaan. In dit MER is gebruik gemaakt van innovatieve methoden: een leefomgevingsfoto, een spelregelkader, dashboards en een dynamisch monitoringssysteem. Dit MER vormt de inhoudelijke onderlegger voor de Ontwikkelstrategie Haven-Stad. De ambities in de Ontwikkelstrategie zijn getoetst in het MER, de uitkomsten van het MER zijn verwerkt in de Ontwikkelstrategie. Procedureel is de m.e.r.-procedure gekoppeld aan het eerste ruimtelijk besluit dat voorziet in woningbouw, het bestemmingsplan verbrede reikwijdte ‘Sloterdijk I Mediacollege’. Het MER maakt gebruik van nieuwe methoden, zoals een leefomgevingsfoto, dashboard, een spelregelkader en een monitoringsprogramma. Zo ontstaat een levend MER dat nu de kaders biedt en bijsturing kan geven gedurende de transformatie waar en wanneer dat nodig is. De samenhang tussen deze nieuwe methoden en instrumenten staat in onderstaand figuur. 8 Milieueffectrapportage Haven-Stad Leefomgevingsfoto huidige situatie In de huidige situatie zijn er vele waarden, aandachtspunten en belemmeringen die van invloed zijn op de transformatiemogelijkheden in Haven-Stad. Daarbij gaat het onder meer om milieucontouren vanwege geluid, geur en externe veiligheid, maar bijvoorbeeld ook om archeologische verwachtingswaarden en waardevolle groenstructuren. De relevante waarden, aandachtspunten en belemmeringen in de huidige situatie zijn vastgelegd op een leefomgevingsfoto. In dit digitale systeem is in een oogopslag duidelijk waar rekening mee gehouden moet worden bij een concrete ontwikkeling. De leefomgevingsfoto is de raadplegen via: https://www.amsterdam.nl/bestuur-organisatie/volg-beleid/haven-stad/mer/leefomgevingsfoto. Dashboards Met dashboards zijn de hoofdkeuzes voor de transformatie van Haven-Stad in onderlinge samenhang inzichtelijk gemaakt. De gestelde