DOCSLIB.ORG

Prądnik. Prace Muz. Szafera

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Prądnik. Prace Muz. Szafera PRĄDNIK PRACEIMATERIAŁYMUZEUMIM.PROF.WŁADYSŁAWASZAFERA Prądnik.PraceMuz.Szafera 15 7–138 2005 JÓZEFPARTYKA OjcowskiParkNarodowy 32–047Ojców ZMIANYWUŻYTKOWANIUZIEMI NAOBSZARZEOJCOWSKIEGOP ARKUNARODOWEGO WCIĄGUXIXIXXWIEKU ChangesinLandUseinOjcówNationalParkArea Duringthe19thand20thCenturies ABSTRACT.TheauthordealswiththelandusechangesintheareaoftheOjcówNationalPark (OPN)duringlasttwocenturies,withthestresstothe1956–1996period,whenthediscussedareawas underthelegalprotection.Thosechangeswereanalysedbysomecategoriesofthelanduse,thoseof forest,agriculturallands,watersandthetechnicaluses(buildings,roads,etc.).Trendsandperiodisation ofthosechangesweredefinedandthevaluationoffactorsshapingthelandusetransformationandits scale,too. KEYWORDS: landuse,theOjcówNationalPark,activeprotection,nationalparkprotection. SUMMARY TheobjectoftheinvestigationwastheOjcówNationalPark(OPN)covering1890haand establishedin1956.TheauthoranalyseschangesofthelandusewithintheOPNareaduring thebicentennialperiod,valuatesagentsofthosechangesanddrawsconclusionsconcerning thefurtherprotectionofthisarea.FirsthepresentsshortlythenatureofthePark,nexttheland usechangefactors–natural,politicalandsocioeconomicones. Inthispapervariousmaps,madeinthe19thand20thc.,wereused,andtheiconographic materialsfromthesameperiod,bothshowingthescopeofparticularuses.Themostvaluable sourcefortheeveofthe19thc.ismilitarycartographicplaneoftheWesternGalicia,madeinthe 1801–1804periodundertheguidanceofA.vonHeldensfeld,inthe1:28800scale.Moreover, usingtheaerialphotographsfrom1957,1982and1994,theauthoranalysedthebasiclanduse trendsduringthe40yearsoftheOPNexistence. Forestcoversactuality71.4%oftheOPNarea.Intheeveofthe10thc.theirshareamounted nearly80%,intheturnofthe19thand20thc.–over58%,andduringthe1919–39period–some 54%.Overlast30yearstheconsiderablereductionoftheforestwiththepreponderanceof coniferoustreesoccured–fromsome80%to58.2%,whilethestandsofthedecidousones weredoubled.ThosedatareferonlytotheareaoftheStateownedforestoftheOPN,but reflectthetrendobservedinthewholePark. 8 JózefPartyka Theforestistheessentiallanduseformofthisarea.Itsshareincreasesbothduetothe silvicultureandthenaturalsuccession.Toobtaintheareaofforestfromtheeveofthepast centuryagain,isnecessarytheafforestationofsome150ha.Takingintoconsiderationthe actualrateofthisprocessinopenspaces(1.7hayearlyinaverage)andthatofthenatural succession,thereturntothepreviouslevelwillneedsome40–50years.Theforestwouldcover finallyallarablelands,especiallyontheOPNuplandzonesandtheconsiderablepartofthe permanentgrasslands,onwhichthetreesenterspontaneously. Arablelandscovernowadays175ha,i.e.9.3%ofthetotalOPNarea.Therearemainlyinits uplandpartand–partially–inthebottomofthePrądnikValley;thetinyplotsofthoseare situatedalsointheSąspowskaValley. Thehighestshare,amounting19.7%oftheOPNtotalarea,coveredthearablelandsinthe prewarperiod.Justafterthe2ndWorldWarandduringthefirstyearsoftheParkexistence, theirsharefellto18%.Sincethe70stheywerereducedinthefavouroftheforest,andthe permanentgrasslands. Permanentgrasslandsareaincreasedsincethemid19thc.totheprewarperiod.Intheeve oftheinvestigatedperiodtheycovered8%ofthetotalOPNarea,andabout1930–18%. Basidethefreshmeadowssituatedonthevalleybottoms,therealsothepasturesonthe deforestedslopesanduplands.Inthepostwarperiodtheirsharewasreducedduetothe afforestation.In1994itamounted11.9%andwasgrowing,becausethearablelandsstopped tobefarmed. Watersofstreamsandspringsweretakenforconsumptionandhealingpurposesinthe19th c.Tothe50softhe20thc.therewere15millstreamsofthetotallenghtofsome6km.Inthe post–warperiod5ofthosedisappeared(1.5km).Oftheexisting10,thatintheSąspowskais oneofthosekeptinrepair.ItsupplieswithwaterthetroutfarmpondsatOjców.Theseponds (11intotal)arealsoatypicalelementoftheOPNlandscape. Settlement.Thereisonlyonevillage,allsituatedwithintheOPNarea–thatofOjców , cinsistedof64houses,ofwhich10areabandoned.Moreover,thereweresinglehouses,being thepartsofothervillages.ThecompactsettlementisobservedonlyinthecentreofOjców, southwardoftheruinsoftheOjcówCastletothemouthoftheSąspowskaValley,i.e.along1 km.Outofthisareathesettlementisdispersed. Transport.BeforethetransitroadinthePrądnikValleybottomwasbuilt,therewereonly thelocal,soil–surfacedroads.ActuallytheroadnetworkwithintheOPNareais49.5kmlong, i.e.0.4km/km2.Thehardsurfacedpublicroadsare25.2kmlong,inthattheroadswithbitumi nouspavement–18km.Thesearethenational,voivodeshipandcommunityroads. IntheperiodofthelandusechangeswithintheOPNareaonecandistinguishsome characteristicsubperiods: –1800–1864 –1865–1920 –1921–55,withtwostages,thoseof1921–45and1946–55 –1956–96,withtwostages,thoseof1956–89and1989–96. The1800–64period,sincethepartitionofPolandtotheJanuaryUprisingwasthatofthe extensiveuseofthediscussedarea,thustheman’sinfluenceonthenaturalenvironmentwas small.InthewesternsectoroftheOPNbeganthecuttingoftheoakandpineforests.Intheeve ofthe19thc.thetouristpenetrationoftheanalysedareawasinitiated,accordingtotheall Europeantrendofgrowinginteresttothenatureandhistory. The1865–1920period,afterthechangesoftheOjcówestateowners,wasthatofthe spoliatoryexploatationoftheforests.Thestandswerecutinmasses,thustheshareofthe arablelandsintheuplandzoneandapperedagriculturalenclaveswithintheforests.Onthe slopessheepandgoatsweregrazed.Intheturnofthe19thand20thc.theshareofforestfellto ZmianywużytkowaniuzieminaobszarzeOPNwciąguXIXiXXw. 9 58.2%,whiletahtoftheareablelandincreasedto35.8%.Intheandofthe19thc.Ojcówhealth resortdevelopedconsiderably.Thiswasasymptomofideasconcerningthenatureprotection inthisperiod–thespaprotectedfullythenaturewithinitsarea. The1921–56period.In1924theconcept(notrealized)ofthereservesinthevallesof PrądnikandSąspowskawaselaborated.Thehardwinterof1928/29madeconsiderableharms intheOjcówforests,inthespruceonesespecially.Intheturnofthe20sand30stheforests covered53.7%ofthetotalOPNarea,andtheagriculturallands(thedeforestedzonesin cluded)–37.7%.Thelatteroneswereafforestedwithpine,formingunispecificstands. Afterthe2 ndWorldWar,overthe1946–55years,theaf forestationwascontinued.The localfarmersusedintensivelytheirarablelandsandmeadowsinthevalleys,grazedtheir animalsonthedeforestedslopes. Duetothechangeofthesociopoliticalsystem,numberoftouristsgrewabruptly .The structureandformsofthetouristtrafficshowedthedisadvantageousevolution. The1956–96period.Thechangesoffunctionofthediscussedareawerethenconnected withthecreationoftheOjcówNationalParkin1956.In1957theforestcovered61.7%ofits area,theagriculturallands:28.6%,duetothecontinuousafforestation.Thefarmerlandswere boughtandafforested,thesuccessionoftreesandshrubsreducedtheareaofgrassandrock biocenoses,whichspeciescompositionbecamepoorer.Thelimitinganddeclineofthetradi tionalfarmingacceleratedexpansionoftreesandshrubsonthepermanentgrasslandsandon thearablelands. Beganalsothenegativeinfluenceoftheindustrialplantssituatedinthevinicityofthe OPN.Sincethe60s.theconsiderablelosseswerenotedintheforeststands,especiallyinthose situatedontheupland.Thedecayoftheconiferousspecieswasaccompaniedbytheexpan sionofthedeciduousones,especiallythebeechstandsandTilioCarpinetumforests. ThedevelopmentofthesettlementinthevinicityoftheOPN(mostlyinthecityofSkała) influencednegativelythequalityofthePrądnikwater.ThezincandleadminingintheOlkusz regionloweredtheundergroundwatertable,thusthecapacityofspringsdecreased.The politicaltransitionofPolandafter1989wasalsoreflectedinthePark.Thenumberof cars arrivingtotheOPNgrewconsiderably.ThePrądnikValleybecamecrowded,thecarsoccupy roadshouldersandotherunallowedplaces,theairismorepollutedbycombustiongas. Summinguphisconsiderations,theauthorcorroboratesthat: –thelandusechangesintheareaoftheOjcówNationalParkandtheirdynamicsoverthe researchedperiodarestronglyconnectedwiththeirnatural,politicalandsocioeconomic background, –theywerestronglyinfluencedbysocio-politicalphenomenaobservedinthe1sthalfofthe19th c.,i.e.theprotectionandthesignificanceofthisareaforthenationdeprivedofitsState, –theindustrielrevolutionandchangesoftheOjcówestateownersduringthe2ndhalfof thepastcenturymadetheconsiderableharmsintheOPNnature.Responsewasthecounter action,whichcouldguaranteetheprotectionofthenatureandthelandscapeofthearea. Thus,thiswasthecrucialperiod,afterwhichthenaturalvalueofthePrądnikValleywassafe. Thelandscapevarietyofthisareawasthenappreciated,andaftersomedecadesitbegantobe protectedlegally, –the1919–39periodwasthatofthebalance,butwasalsothepreparatoryoneforthenext stageofstrugglefortheOjcównatureprotection, –inthepostwarperiodtheconsiderabledisturbed,itwasdifficulttoprotectthelandscape andthebuildingsofthehistoricalvalue–but,ontheotherhand,thelegalprotectionwas introduced,sanctionedbytheNationalParkestablishing. TranslatedbyZ.Górka PRĄDNIK PRACEIMATERIAŁYMUZEUMIM.PROF.WŁADYSŁAWASZAFERA Prądnik.PraceMuz.Szafera 15 139–160 2005 JERZYDZIEWOLSKI ul.Krzemionki22m.4 30–525Kraków ZMIANYSKŁADUGA TUNKOWEGOIZASOBNOŚCI DRZEWOSTANÓW WOJCOWSKIMP ARKUNARODOWYM ChangesofSpeciesStructureandForestStandCapacity intheOjcówNationalPark ABSTRACT. Theauthordealswiththeregenerationofforest,whichbeforetheOjcówNational Parkestablishingwasworkedoutanditsspeciesstructurechanged.Duringtheperiodofnearly70years theshareconiferousspeciesfellat32%atthefavourofthedeciduousones,andthetotalcapacitygrew at138%.Overthe30yearperiodwithinthestrictprotectionzonethepercentageofconiferoustrees decreasedat20.6%,andthecapacityincreasedat102%,whiletherespectivedataforthepartial protectionzonedo14.7%and90%. KEYWORDS:TheOjcówNationalPark,speciesstructureoftheforeststands,capacityoftheforest stands,trendsanddynamicsofchanges. SUMMARY TheOjcówNationalPark(OPN)wasestablishedintheforestarea.whichwasintensively
Load more

Recommended publications
  • Plan Postępowań O Udzielenie Zamówień Na Rok 2 0 2 1
    Plan postępowań o udzielenie zamówień na rok 2 0 2 1 Wersja nr 1 Zamieszczony w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 27.01.2021 nr 2021/BZP 00003225/01/P (aktualizacja Planu zamieszczonego w Biuletynie Zamówień Publicznych; w dniu […] nr […])1 Zamawiający: Nazwa: Powiatowy Zarzad Dróg w Nowym Targu Krajowy numer identyfikacyjny: 2 491931399 Adres: Szpitalna 14 Miejscowość: Nowy Targ Kod pocztowy: 34-400 Kraj: Polska Adres strony internetowej: https://pzd.nowotarski.org.pl/ Adres poczty elektronicznej: [email protected] Numer telefonu kontaktowego: +48 182662888 Rodzaj zamawiającego:3 Zamawiający publiczny | jednostka sektora finansów publicznych | jednostka budżetowa 1 Należy wypełnić w przypadku aktualizacji Planu postępowań o udzielenie zamówień. 2 Numer NIP lub REGON. 3 Zamawiający publiczni, o których mowa w art. 4 pkt 1 i 2 ustawy, oraz ich związki albo inny zamawiający. Należy wskazać rodzaj zamawiającego spośród następującej listy: 1) jednostka sektora finansów publicznych: organ władzy publicznej, w tym organ administracji rządowej (centralnej lub terenowej), organ kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sąd i trybunał, jednostka samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego, związek metropolitalny, jednostka budżetowa, samorządowy zakład budżetowy, agencja wykonawcza, instytucja gospodarki budżetowej, państwowy fundusz celowy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych lub Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz zarządzane przez nie fundusze, Narodowy Fundusz Zdrowia, samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej, uczelnia publiczna, Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne, państwowe i samorządowe instytucje kultury, inne państwowe i samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych; 2) inna państwowa jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej; 3) związki podmiotów, o których mowa w pkt 1 i 2; 4) inny zamawiający (proszę określić).
    [Show full text]
  • OBSADA Nr 56
    IV liga 02.10.2016 Godz. „BESKID” Andrychów Jan Roman Daniel 1186 Andrychów 15.00 „MICHAŁOWIANKA” Michałowice Pawlikowski Baran Zygmond Klasa „O” 02.10.2016 Godz. „OLIMPIA” Pisarzowa Paweł Mariusz Maciej 1187 Pisarzowa 15.00 „SOKÓŁ” Słopnice Folwarski Zoń Wadas Klasa „A” 02.10.2016 Godz. „KROKUS” Przyszowa Maciej Mariusz Paweł 1188 Przyszowa 11.00 LKS Mordarka Wadas Zoń Folwarski 02.10.2016 Godz. „SPISZ” Krempachy Bartosz Jan Rafał 1189 Krempachy 12.00 „GRANIT” Czarna Góra Zabrzewski Chlipała Arendarczyk 02.10.2016 Godz. „SKAŁKA” Rogoźnik Marek Tomasz Daniel 1190 Rogoźnik 15.00 „LUBAŃ” Tylmanowa Ciężobka Zięba Wójcik 02.10.2016 Godz. „SKALNI” Zaskale Paweł Łukasz Marcin 1191 Zaskale 15.00 „HURAGAN” Waksmund Barwiński Królczyk Tesarski 02.10.2016 Godz. „PRZEŁĘCZ” Łopuszna Rafał Jan Bartosz 1192 Łopuszna 15.00 „CZARNI” Czarny Dunajec Arendarczyk Chlipała Zabrzewski Klasa „B” 02.10.2016 Godz. „DELTA” Pieniążkowice Daniel Tomasz Marek 1193 Czarny Dunajec 12.00 „GROM” Morawczyna Wójcik Zięba Ciężobka 02.10.2016 Godz. „GREL” Trute Kamil Szymon Dawid 1194 Trute 12.00 „JANOSIK” Sieniawa Fudro Meler Paholski 02.10.2016 Godz. „UNIA” Naprawa Krzysztof Anna Antoni 1195 Naprawa 12.00 KS Chabówka Sekułowicz Koczocik Kostrzewa 02.10.2016 Godz. „PODGÓRKI” Krauszów Marcin Łukasz Paweł 1196 Krauszów 12.00 „LEPIETNICA” Klikuszowa Tesarski Królczyk Barwiński 02.10.2016 Godz. „WIATR” Ludźmierz Dawid Szymon Kamil 1197 Ludźmierz 15.00 „KORONA” Piekielnik Paholski Meler Fudro 02.10.2016 Godz. „SKIAWIANIN” Skawa Krzysztof Anna Antoni 1198 Skawa 15.00 „LUBOŃ” Skomielna Biała Sekułowicz Koczocik Kostrzewa 02.10.2016 Godz. „ZAPORA” Kluszkowce Krzysztof Maciej Szymon 1199 Kluszkowce 12.00 KS Łapsze Niżne Majewski Waksmundzki Łukaszczyk 02.10.2016 Godz.
    [Show full text]
  • Biegaczowate (Coleoptera, Carabidae) Gorców Th E Ground Beetles (Coleoptera, Carabidae) of the Gorce Mts
    Ochrona Beskidów Zachodnich 2: 51–101, 2008 Biegaczowate (Coleoptera, Carabidae) Gorców Th e ground beetles (Coleoptera, Carabidae) of the Gorce Mts Tadeusz Wojas Abstract: Th e ground beetle fauna (Coleoptera, Carabidae) of the Gorce Mts (Western Carpathians) has been so far very poorly studied: there had been recorded about 45 species, while this study resulted in 215 species what gives in total 219 species including those not found in these investigations (nearly 44 % of Polish fauna). Th e carabids occurred in communities (groupings) in 15 habitats distinguished in the studied area. Th e zoogeographical analysis was done with special regard to montane species. A short comparison between the carabid fauna of the Gorce Mts and other Polish Carpathian regions was also done. Key words: Coleoptera, Carabidae, northern Carpathians, Gorce Mts. Uniwersytet Rolniczy, Wydział Leśny, Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody, al. 29 Listopada 46, 31–425 Kraków, e-mail: [email protected] DOTYCHCZASOWY STAN POZNANIA w Krościenku i Rabce), głównie z rodzaju Bembidion, FAUNY BIEGACZOWATYCH GORCÓW wykazali J. i W. Siemaszkowie (1928). Wspomniany już Tenenbaum (1931) podał ponadto nowe stanowiska w Historia dotychczasowych badań faunistycznych w Polsce dla Bembidion obliquum (Sturm) i B. punctulatum Gorcach może stanowić ilustrację tezy postawionej m.in. ab. lutzi Reitt. – oba z Krościenka nad Dunajcem. przez Petryszaka (1992), że stan zbadania danego obszaru Dopiero R. J. Wojtusiak (1932) wymienia pierwsze w dużej mierze zależy od jego przyrodniczej atrakcyjności. dwa gatunki z wewnętrznego obszaru Gorców (rezer- To stwierdzenie odnosi się również do gorczańskiej fauny wat im. W. Orkana): Calosoma sycophanta (L.) i Carabus chrząszczy z licznej gatunkowo rodziny biegaczowatych auronitens (Fabr.).
    [Show full text]
  • Program Ochrony Środowiska Dla Gminy Nowy Targ -„PROFIT" Sp
    GMINA NOWY TARG PROGRAM USUWANIA AZBESTU I WYROBÓW ZAWIERAJACYCH AZBEST Z TERENU GMINY NOWY TARG DO ROKU 2032 WYKONAWCA OPRACOWANIA: Pracownia Geodezyjna MajerPro inż. Marek Majerczyk ul. Sądecka 68 34-531 Murzasichle NOWY TARG, WRZESIEŃ 2011 1 SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie………………………………………………………………………………………………….3 2. Informacje o azbeście i jego szkodliwości dla zdrowia ludzkiego………………………………………...4 2.1 Występowanie azbestu, materiały zawierające azbest…………………………………………………..4 2.2 Zdrowotne skutki obecności azbestu w środowisku człowieka………………………………………….7 3. Analiza otoczenia społeczno-gospodarczego projektu oraz charakterystyka regionu i Gminy Nowy Targ…...………………………………………………………………………………………9 3.1 Otoczenie regionalne……………………..………………………………………………………………...9 3.2 Charakterystyka Gminy Nowy Targ…………………………………………………………………........10 3.2.1. Położenie…….……………………………………………………………………………………………10 3.2.2. Ukształtowanie terenu..………………………………………………………………………………….12 3.2.3. Warunki klimatyczne……………………………………………………………………………………..12 3.2.4. Zasoby naturalne…………………………………………………………………………………………13 3.2.5. Użytkowanie terenu……………………………………………………………………………………...14 3.2.6. Gleby i lasy………………………………………………………………………………………………..15 4. Cele i zadania Programu……………………………………………………………………………………16 5. Regulacje prawne……………………………………………………………………………………………17 6. Metodyka określenia ilości azbestu oraz wyrobów zawierających azbest na terenie Gminy Nowy Targ……………………………………………………………………………………………………..23 7. Informacja o ilości i rozmieszczeniu wyrobów zawierających azbest na terenie Gminy Nowy Targ…………………………………………………………………………………………….23
    [Show full text]
  • Paweł Czubla
    STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE GEOGRAFÓW UNIWERSYTETU ŚLĄSKIEGO WYDZIAŁ NAUK O ZIEMI UNIWERSYTETU ŚLĄSKIEGO Z BADAŃ NAD WPŁYWEM ANTROPOPRESJI NA ŚRODOWISKO Tom 15 Pod redakcją Roberta Machowskiego i Martyny A. Rzętały SOSNOWIEC 2014 Redaktor prac Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego Andrzej T. JANKOWSKI Prace Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego nr 83 RADA REDAKCYJNA Mariusz RZĘTAŁA (Uniwersytet Śląski, Katowice) – przewodniczący Robert MACHOWSKI (Uniwersytet Śląski, Katowice) – zastępca przewodniczącego Członkowie Victoria BABICHEVA (Instytut Skorupy Ziemskiej SO RAN, Irkuck) – redaktor językowy Marta CHMIELEWSKA (Uniwersytet Śląski, Katowice) – redaktor statystyczny Andrzej JAGUŚ (ATH, Bielsko-Biała) – redaktor tematyczny Robert KRZYSZTOFIK (Uniwersytet Śląski, Katowice) – redaktor tematyczny Tadeusz MOLENDA (Uniwersytet Śląski, Katowice) – redaktor tematyczny Martyna A. RZĘTAŁA (Uniwersytet Śląski, Katowice) – redaktor tematyczny Karolina TRĄBKA (Studenckie Koło Naukowe Geografów Uniwersytetu Śląskiego, Katowice) Jan M. WAGA (Uniwersytet Śląski, Katowice) – redaktor tematyczny RECENZENCI: Wiaczesław ANDREJCZUK, Renata DULIAS, Ryszard KACZKA, Robert KRZYSZTOFIK, Ewa ŁUPIKASZA, Ireneusz MALIK, Artur SZYMCZYK, Andrzej TYC, Jan Maciej WAGA, Dominika WROŃSKA-WAŁACH, Elżbieta ZUZAŃSKA-ŻYŚKO Fotografie na okładce (M. Rzętała): 1. Elektrownia geotermalna przy Błękitnej Lagunie na południowym-zachodzie Islandii 2. Sydney – widok z Harbour Bridge 3. Widok na centrum Tokio z najwyższej na świecie wieży Tokyo Skytree Copyright © 2014 by Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego Wszelkie prawa zastrzeżone Wydawca: Wydział Nauk o Ziemi UŚ ul. Będzińska 60 41-200 Sosnowiec Studenckie Koło Naukowe Geografów UŚ ul. Będzińska 60 41-200 Sosnowiec Przygotowanie i druk tomu sfinansowano ze środków Wydziału Nauk o Ziemi UŚ w Sosnowcu i Studenckiego Koła Naukowego Geografów UŚ w Sosnowcu. ISSN 1895-6785 ISSN 1895-6777 Druk: Regina Poloniae, Częstochowa, n. 250 egz. Spis treści str.
    [Show full text]
  • Western Carpathians, Poland)
    Geological Quarterly, 2006, 50 (1): 169–194 Late Jurassic-Miocene evolution of the Outer Carpathian fold-and-thrust belt and its foredeep basin (Western Carpathians, Poland) Nestor OSZCZYPKO Oszczypko N. (2006) — Late Jurassic-Miocene evolution of the Outer Carpathian fold-and-thrust belt and its foredeep basin (Western Carpathians, Poland). Geol. Quart., 50 (1): 169–194. Warszawa. The Outer Carpathian Basin domain developed in its initial stage as a Jurassic-Early Cretaceous rifted passive margin that faced the east- ern parts of the oceanic Alpine Tethys. Following closure of this oceanic basin during the Late Cretaceous and collision of the Inner Western Carpathian orogenic wedge with the Outer Carpathian passive margin at the Cretaceous-Paleocene transition, the Outer Carpathian Basin domain was transformed into a foreland basin that was progressively scooped out by nappes and thrust sheets. In the pre- and syn-orogenic evolution of the Outer Carpathian basins the following prominent periods can be distinguished: (1) Middle Juras- sic-Early Cretaceous syn-rift opening of basins followed by Early Cretaceous post-rift thermal subsidence, (2) latest Creta- ceous-Paleocene syn-collisional inversion, (3) Late Paleocene to Middle Eocene flexural subsidence and (4) Late Eocene-Early Miocene synorogenic closure of the basins. In the Outer Carpathian domain driving forces of tectonic subsidence were syn-rift and thermal post-rift processes, as well as tectonic loads related to the emplacement of nappes and slab-pull. Similar to other orogenic belts, folding of the Outer Carpathians commenced in their internal parts and progressed in time towards the continental foreland. This process was initi- ated at the end of the Paleocene at the Pieniny Klippen Belt/Magura Basin boundary and was completed during early Burdigalian in the northern part of the Krosno Flysch Basin.
    [Show full text]
  • POWIATOWY ZARZĄD DRÓG W Nowym Targu JEDNOSTKA ORGANIZACYJNA POWIATU NOWOTARSKIEGO
    POWIATOWY ZARZĄD DRÓG w Nowym Targu JEDNOSTKA ORGANIZACYJNA POWIATU NOWOTARSKIEGO Nowy Targ, 16.01.2020 PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA Opis przedmiotu zamówienia 1. Przedmiotem zamówienia jest wykonanie i odnowienie oznakowania poziomego dróg powiatowych Powiatu Nowotarskiego. Zamówieniem objęto następujące odcinki dróg powiatowych: Nr drogi Nazwa drogi Długość W Od km Do km Gmina Klasa drogi utrzymani u 1636K Krościenko – Szczawnica 0+000 1+835 UG Krościenko Z 11,188 11,173 1+835 11+188 UM Szczawnica Z 1637K Harklowa – Tylmanowa 0+000 5+912 UG Nowy Targ Z 25,021 24,995 5+912 25+021 UG Ochotnica D. Z 1638K Krośnica – Sromowce Niżne 0+000 1+729 UG Krościenko Z 13,308 13,289 1+729 13+308 UG Czorsztyn Z 1639K Dębno–Niedzica–Granica 0+000 1+727 UG Nowy Targ G 15,787 15,752 Państwa 1+727 15+787 UG Łapsze Niżne G 1640K Niedzica – Kacwin 3,241 3,213 0+000 3+241 UG Łapsze Niżne L 1641K Łapsze Wyżne – Jurgów 7,185 7,167 0+000 7+185 UG Łapsze Niżne Z 1642K Groń – Trybsz – Niedzica 0+000 2+073 UG Nowy Targ G 20,226 20,175 2+073 20+226 UG Łapsze Niżne G 1643K Krempachy – Frydman 0+000 1+875 UG Nowy Targ L 4,783 4,739 1+875 4+783 UG Łapsze Niżne L 1644K Łopuszna – Dursztyn 8,687 8,675 0+000 8+687 UG Nowy Targ L 1645K Nowa Biała – Białka UG Nowy Targ L 3,174 3,155 Tatrzańska 0+000 3+174 1646K Skrzypne – Szaflary – 0+000 13+938 UG Szaflary L (do km 8+112) 18,436 18,342 Ostrowsko 13+938 18+436 UG Nowy Targ Z (od km 8+112) 1646K' DW 969 - 1646K 0,171 0,157 0+000 0+171 UG Nowy Targ Z 1647K Gronków – Bukowina UG Nowy Targ Z 1,800 1,785 Tatrzańska 0+000 1+800 1651K Czarny Dunajec – Poronin 12,890 12,864 0+000 12+890 UG Czarny Dunajec G 1652K Ciche – Dzianisz 6,326 6,311 0+000 6+326 UG Czarny Dunajec L 1653K Szaflary – Ząb 7,274 7,258 0+000 7+274 UG Szaflary Z 1654K Ząb – Ratułów – Ciche – UG Czarny Dunajec Z 13,484 13,440 Chochołów 1+160 14+644 1655K Rogoźnik – Ciche 6,949 6,912 0+000 6+949 UG Czarny Dunajec Z 1658K Szaflary – Ludźmierz 3,869 0+000 3+378 UG Szaflary Z 3,810 3+378 3+869 UG Nowy Targ Z ul.
    [Show full text]
  • TEKST Zmiany Studium
    Zmiana Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Nowy Targ_Waksmund 4. Organ sporządzający studium: Wójt Gminy Nowy Targ ul. Bulwarowa 9 34-400 Nowy Targ Jednostka opracowująca projekt zmiany studium, BIURO URBANISTYCZNE MARIA MODZELEWSKA, stanowiący Załącznik nr 1 do UCHWAŁY NR XXVIII/297/2017 RADY GMINY NOWY TARG z dnia 16 listopada 2017 roku, w sprawie uchwalenia zmiany „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Nowy Targ” dla obszaru „Waksmund 4” położonego w miejscowości Waksmund – zmiany zapisów, zgodnie z Uchwałą nr XIII/125/2016 Rady Gminy Nowy Targ z dnia 30 marca 2017 roku w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego dla obszaru "Waksmund 4" położonego w miejscowości Waksmund, wprowadzono czcionką „arial” kolorem czerwonym. Jednostka opracowująca projekt zmiany studium, stanowiący Załącznik nr 1 do UCHWAŁY NR XXI/203/2017 RADY GMINY NOWY TARG z dnia 8 lutego 2017 roku, w sprawie uchwalenia zmiany „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Nowy Targ” dla obszaru „Harklowa1” położonego w miejscowości Harklowa oraz dla obszaru „Waksmund 3” położonego w miejscowości Waksmund – zmiany zapisów wprowadzono czcionką „calibri” kolorem niebieskim ZESPÓŁ AUTORSKI: mgr inż. arch. Bożena Konieczny - główny projektant inż. arch. Martyna Konieczny - projektant inż. arch. Marcin Szafrański - projektant mgr Tomasz Tracz - projektant inż. Michał Dulat - informatyk mgr inż. Iwona Durjasz - hydrogeologia, środowisko przyrodnicze Jednostka opracowująca projekt zmiany studium, stanowiący Załącznik nr 1 do UCHWAŁY NR IX/74/2015 RADY GMINY NOWY TARG z dnia 13 października 2015 roku, w sprawie uchwalenia zmiany „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Nowy Targ” dla udokumentowanego złoża kruszywa naturalnego „Dębno I” w miejscowości Dębno.
    [Show full text]
  • 1. an Outline of History Czesław Guzik, Jan Leśnicki
    PRACE GEOGRAFICZNE, zeszyt 112 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ Kraków 2003 Czesław Guzik, Jan Leśnicki DEVELOPMENT OF RURAL SETTLEMENT IN PODHALE Abstract: In their paper the authors discussed the historical development of the settlement inthe Podhale Region, since the Middle Ages to the contemporary epoch, against the natural conditions and evolution of the political situation. Various functional types of rural settlement were shown, with the spatial patterns and traditional forms of farm architecture, observed in this part of Poland. Key words: Podhale, rural settlement, history, architecture, spatial pattern 1. An outline of history Natural conditions in the Podhale region were less favourable for the settlement than those in other parts of Poland. In the Middle Ages eve the discussed area was covered by forest, its flat zones were swampy and marshy, the severe climate and poor soils were also discouraging factors. Moreover, this peripheral region was dangerous and needed a military protection. The first settlers came from the Vistula river valley, along its tributaries. Thepermanent settlement has been developed here since the 13th c. Its proves are names of rivers and streams in documents, i.e. Biały and Czarny Dunajec, Wielki and Mały Rogoźnik, Piekielnik, Leśnica and Poroniec (Dobrowolski 1935). The above mentioned settlers originated from the regions of the early cities – those of Cracow, Bochnia and Sandomierz. There were three main routes of their migration – the Cracow route, along the Raba and Skawa valleys, the Sandomierz route (the earliest one) along the Dunajec river valley, and the Szczyrzyc route. The latter one started at Szczyrzyc monastery, the Cisterian one.
    [Show full text]
  • OBWIESZCZENIE Wójta Gminy Nowy Targ Z Dnia 18 Maja 2015 R
    OBWIESZCZENIE Wójta Gminy Nowy Targ z dnia 18 maja 2015 r. o numerach i granicach obwodów głosowania, wyznaczonych siedzibach obwodowych komisji wyborczych, lokalach obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych oraz o możliwości głosowania korespondencyjnego i przez pełnomocnika w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w ponownym głosowaniu w dniu 24 maja 2015 roku. Na podstawie art. 16 § 1 i § 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112 z późn. zm.) oraz uchwały nr XXII/221/2013 Rady Gminy Nowy Targ z dnia 23 stycznia 2013 r. w sprawie podziału Gminy Nowy Targ na stałe obwody głosowania i ustalenia ich numerów, granic oraz siedzib obwodowych komisji wyborczych, zmienionej Uchwałą Nr XXXVIII/416/2014 z dnia 3 września 2014 r. w sprawie zmiany siedzib obwodowych komisji, Wójt Gminy Nowy Targ podaje do publicznej wiadomości informację o numerach, granicach obwodów głosowania i siedzibach obwodowych komisji wyborczych, lokalach obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych, możliwości głosowania korespondencyjnego i przez pełnomocnika w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w ponownym głosowaniu w dniu 24 maja 2015 roku. Numer obwodu Granice obwodu Siedziba Obwodowej Komisji Wyborczej Szkoła Podstawowa w Dębnie, ul. Szkolna 3, 34-434 Dębno 1 Sołectwo Dębno Lokal dostosowany do potrzeb wyborców niepełnosprawnych Komisja wyznaczona do celów głosowania korespondencyjnego 2 Sołectwo Harklowa Szkoła Podstawowa w Harklowej, Harklowa 26, 34-434 Dębno Zespół Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Łopusznej ul. Szkolna 1, 34-432 Łopuszna 3 Sołectwo Łopuszna Lokal dostosowany do potrzeb wyborców niepełnosprawnych Komisja wyznaczona do celów głosowania korespondencyjnego Szkoła Podstawowa w Ostrowsku ul. Jana Pawła II 13, 34-431 Waksmund 4 Sołectwo Ostrowsko Lokal dostosowany do potrzeb wyborców niepełnosprawnych Komisja wyznaczona do celów głosowania korespondencyjnego Zespół Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Waksmundzie ul.
    [Show full text]
  • Uchwala Nr VI/47/2019 Z Dnia 2 Kwietnia 2019 R
    DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO Kraków, dnia 17 kwietnia 2019 r. Poz. 3189 UCHWAŁA NR VI/47/2019 RADY GMINY NOWY TARG z dnia 2 kwietnia 2019 roku w sprawie ustalenia planu sieci publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Nowy Targ oraz określenia granic obwodów publicznych szkół podstawowych, od dnia 1 września 2019 roku Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 506) oraz art. 39 ust. 5 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 996 ze zm.) Rada Gminy Nowy Targ uchwala, co następuje: § 1. Ustala się plan sieci publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Nowy Targ oraz granice obwodów publicznych szkół podstawowych mających siedzibę na obszarze gminy, zgodnie z załącznikiem nr 1 do niniejszej uchwały. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Nowy Targ. § 3. Uchwałę podaje się do publicznej wiadomości poprzez umieszczenie na tablicach informacyjnych publicznych szkół podstawowych, o których mowa w § 1, oraz na tablicy ogłoszeń Urzędu Gminy. § 4. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia jej w Dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego, z mocą obowiązującą od 1 września 2019r. Przewodniczący Rady Gminy mgr Wiesław Parzygnat Dziennik Urzędowy Województwa Małopolskiego – 2 – Poz. 3189 Załącznik do uchwały Nr VI/47/2019 Rady Gminy Nowy Targ z dnia 2 kwietnia 2019 r. Sieć publicznych szkół podstawowych mających siedzibę na obszarze Gminy Nowy Targ oraz granice obwodów szkół podstawowych. L.p. Nazwa Dodatkowe informacje Zasięg Organ i siedziba szkoły o organizacji szkoły: terytorialny prowadzący a.struktura organizacyjna (obwód) szkoły; b.podporządkowane organizacyjnie szkoły filialne; c.adresy innych lokalizacji prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych.
    [Show full text]
  • The Assesment of Land Cover in the Nowy Targ Commune with Particular Focus on the Area of Natura 2000
    B. Prus, Ł. Budz GLL Geomatics, Landmanagement and Landscape No. 4 • 2014, 37–48 THE ASSESMENT OF LAND COVER IN THE NOWY TARG COMMUNE WITH PARTICULAR FOCUS ON THE AREA OF NATURA 2000 Barbara Prus, Łukasz Budz Summary The rural landscape in Poland has been changing for the past several dozen years. The changes are visible in the land use and land cover. Technological progress, changes in people’s outlook and a low profitability of agriculture resulted in transformations of rural landscapes, especially in the areas of high level of land fragmentation, as it is the case in the south part of Poland. These changes are accompanied by growing awareness of environmental or cultural landscape protec- tion related issues. Recent years have also brought new forms of environmental protection, for example the programme Natura 2000, being the result of agreements with European Union. The network of Natura 2000 cover the areas of special protection of birds, habitats, and accord- ing to the Act on Nature Conservation – areas of special interest for the Community. The goal of this form of protection is a preservation of valuable or engendered elements of biodiversity. The question arises then whether in the era of landscape transformations and changes of land cover qualifying a particular area as part of Natura 2000 network has any influence on the way of land use. The aim of the article is an analysis and evaluation of land cover changes, also in the areas covered by Natura 2000 programme, within the piedmont commune of Nowy Targ in Małopolskie Voivodeship. Moreover, a thesis is proposed that submontane lands, specifically used, due to large terrain height differences, are faced with less intense urbanization pressures and land transformations.
    [Show full text]