Archeologienota Landen – Kerkstraat
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ARCHEBO – RAPPORT 2017G21 ARCHEOLOGIENOTA LANDEN – KERKSTRAAT J. CLAESEN, B. VAN GENECHTEN, G. VERBEELEN E. DIRIX, A. SYS, E. AUDENAERT & K. BOUCKAERT AUGUSTUS - SEPTEMBER 2017 Titel Archeologienota zonder ingreep in de bodem. Landen – Kerkstraat Auteur(s) Jan Claesen, Ben Van Genechten, Giel Verbeelen, Evelien Dirix, Annelien Sys, Evelien Audenaert & Kevin Bouckaert Opdrachtgever Bremco bvba Pater Coninxlaan 27 3960 Bree Projectnummer 2017G21 Plaats en datum Kortenaken, 18 september 2017 Reeks en nummer ARCHEBO rapport 2017G21 ISSN 2034-5615 © 2017 ARCHEBO bvba ARCHEBO aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade voortvloeiend uit het gebruik van de resultaten van dit onderzoek of de toepassing van de adviezen. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag vermenigvuldigd of aangepast worden, opgeslagen worden in een geautomatiseerd gegevensbestand, en/of openbaar gemaakt worden in enige vorm of wijze ook, elektronisch, mechanisch, door fotokopie of enige andere wijze, zonder voorafgaandelijke toestemming van de opdrachtgever. INHOUD 1 Inleiding ........................................................................................................................................ 4 1.1 Algemeen .................................................................................................................................... 4 1.2 Beschrijving onderzoeksopdracht ............................................................................................... 4 1.3 Doelstellingen ............................................................................................................................. 7 1.4 Randvoorwaarden ....................................................................................................................... 7 1.5 Onderzoeksvragen ...................................................................................................................... 7 2 Huidige & toekomstige situatie ..................................................................................................... 8 2.1 Huidige situatie ........................................................................................................................... 8 2.2 Toekomstige situatie ................................................................................................................. 10 3 Bureauonderzoek ........................................................................................................................ 14 3.1 Landschappelijke & bodemkundige situering ........................................................................... 14 3.2 Archeologische en erfgoedkundige data ................................................................................... 23 3.3 Historiek en cartografische bronnen ......................................................................................... 27 3.4 Archeologische verwachting ..................................................................................................... 45 4 Resultaten bureauonderzoek ...................................................................................................... 46 4.1 Algemeen .................................................................................................................................. 46 4.2 Beantwoording onderzoeksvragen ........................................................................................... 46 4.3 Samenvatting / assessment bureauonderzoek ......................................................................... 48 4.4 Programma van maatregelen ................................................................................................... 49 5 Bibliografie .................................................................................................................................. 51 6 Figurenlijst................................................................................................................................... 53 7 Plannenlijst.................................................................................................................................. 54 Archeologienota zonder ingreep in de bodem. Landen – Kerkstraat | 4 1 INLEIDING 1.1 ALGEMEEN Bij het aanvragen van een verkavelingsvergunning of stedenbouwkundige vergunning kan het zijn dat het toevoegen van een archeologienota aan de aanvraag verplicht wordt gesteld. De archeologienota wordt geschreven door een erkend archeoloog en bevat de resultaten van een archeologisch vooronderzoek en een advies voor vrijgave of eventueel vervolgonderzoek. Het toevoegen van een archeologienota bij een bouwaanvraag is afhankelijk van een aantal criteria: - De totale oppervlakte van de percelen - De oppervlakte van de geplande bodemingrepen - De ruimtelijke bestemming van het terrein - De ligging van het terrein binnen of buiten een archeologische zone of de site volgens de inventaris Figuur 1: Criteria bij stedenbouwkundige vergunningen. 1.2 BESCHRIJVING ONDERZOEKSOPDRACHT Naar aanleiding van een stedenbouwkundige aanvraag heeft ARCHEBO bvba een archeologienota opgemaakt voor de bouw van 6 woningen en een appartementsblok op een bouwblok dat omsloten wordt door de Kerkstraat, de Tutsestraat en de Attenhovenstraat in de stad Landen. De woningen worden gesitueerd langs de Tutsestraat. Iedere woning krijgt een terras en tuinzone. Ze krijgen twee woonniveaus boven het maaiveld. Bij enkele woningen is er nog extra dakruimte voorzien. De woningen worden niet onderkelderd. De fundering bestaat hier uit een laag vulzand, gevolgd door een betonnen draagvloer, thermische isolatie, een chape en een afwerkvloer. Voor de aanleg van deze funderingen wordt tot 1m onder het maaiveld gegraven. Iedere woning krijgt in de tuinzone een regenwaterput en zinkput. Deze hebben een diepte van 1.87 m. Woning 6 bevindt zich boven de inrit naar de ondergrondse parkeergarage die zich onder het appartementsgebouw situeert. Aan de achterzijde van deze woning bevindt zich nog een extra fietsenstalling. De toegang tot de appartementen ligt aan de Kerkstraat. Het appartementsblok krijgt 5 niveaus boven het maaiveld, 1 hiervan is dakruimte. Onder het appartementsgebouw komt, in tegenstelling tot onder Archeologienota zonder ingreep in de bodem. Landen – Kerkstraat | 5 de woningen, wel een kelderruimte die als parkeergarage zal dienst doen. Deze kan plaats bieden aan 34 auto’s. De verbinding met de hogere verdiepingen wordt voorzien via een lift en trap. De toegang tot de garage komt langs de Tutsestraat. Voor de aanleg van de garage moet minstens tot 3.10 m onder het maaiveld gegraven worden. De vloerlaag bestaat hier uit een laag grondverbetering, een pvc-folie en een gepolierde betonplaat. Aan de achterzijde van de garage, dwars op de Attenhovenstraat toont het toekomstplan een zone waar een berlinerwand gestoken zal worden. De ingreep in de bodem zal hier tot 4.70 m gaan. Momenteel ligt het terrein braak en is het in gebruik als parkeerzone. De totale oppervlakte van het projectgebied bedraagt ongeveer 2.290 m². Aangezien de aanvraag voor een bouwvergunning pas na 1 juni 2016 werd ingediend, is een archeologienota evenwel vereist, zoals vastgelegd in het Onroerenderfgoeddecreet (art. 5.4.1, 5.4.2, 5.4.8 en 5.4.9). Het bureauonderzoek werd uitgevoerd onder leiding van erkend archeoloog Jan Claesen. Contactpersoon was Didier Appeltans. In de onderhavige archeologienota worden de locatie van het terrein en de geplande werken geanalyseerd. Deze informatie wordt samen met de resultaten van een archeologisch bureauonderzoek bestudeerd. Administratieve fiche Naam site: Landen – Kerkstraat Onderzoek: Archeologienota zonder ingreep in de bodem Ligging: Provincie Vlaams-Brabant, Landen, Kerkstraat Kadaster: Afdeling 1, sectie A, nr. 1187f. Coördinaten: A X 200194.248 Y 160972.703 B X 200208.110 Y 160955.375 C X 200191.903 Y 160904.616 D X 200144.609 Y 160934.684 Opdrachtgever: Bremco bvba. Pater Coninxlaan 27 3960 Bree Uitvoerder: ARCHEBO bvba Projectcode bureauonderzoek: 2017G21 Projectleiding: Jan Claesen Erkenningsnummer projectleiding: OE/ERK/Archeoloog/2015/00014 Bewaarplaats archief: ARCHEBO bvba (tijdelijk) Grootte projectgebied: Ca. 2.290 m² Uitvoeringsperiode: 22 augustus – 4 september 2017 Reden van de ingreep De initiatiefnemer plant de bouw van 6 woningen en een appartementsblok Wetenschappelijke vraagstelling: Het doel van deze archeologienota is een archeologische evaluatie van het terrein, de geplande werken en impact op het bodemarchief. Termen Thesauri: Bureauonderzoek, verstoring … De onderstaande GRB-kadasterkaart en de Orthofoto tonen het onderzoeksgebied op de meest recente stadskaarten en luchtfoto’s. Archeologienota zonder ingreep in de bodem. Landen – Kerkstraat | 6 LAKE/17/08/22/1 - Digitale aanmaak Figuur 2: Situering van het projectgebied en de coördinaten op de GRB-kadasterkaart (Geopunt, 2017); LAKE/17/08/22/2 - Digitale aanmaak Figuur 3: Situering van het projectgebied op Orthofoto (Geopunt, 2017). Archeologienota zonder ingreep in de bodem. Landen – Kerkstraat | 7 1.3 DOELSTELLINGEN In het kader van het Onroerenderfgoeddecreet (decreet van de Vlaamse Regering 12 juli 2013) en het Onroerenderfgoedbesluit van de Vlaamse Regering van 16 mei 2014, is de eigenaar en gebruiker van gronden waarop zich archeologische waarden bevinden verplicht deze waarden te behoeden en beschermen voor beschadiging en vernieling. In het licht van de bestaande wetgeving heeft de opdrachtgever beslist eventuele belangrijke archeologische waarden te onderzoeken voorafgaande aan de werken. Dit kan door behoud