BOEKEN Slagen in De Zuidelijke Nederlanden
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Grave mee en kon zijn moed en militaire langs de oost- en zuidgrens van de Repu- kwaliteiten tonen tijdens een aantal veld- bliek. Coehoorn voegde hier kleine verde- BOEKEN slagen in de Zuidelijke Nederlanden. Hij digingswerken en voorbereide inundaties viel op bij de Friese stadhouders, in wiens aan toe voor een hechtere linie. bespreking dienst hij was, en in 1679 viel hem de rang van kolonel ten deel. De eerste vesting die op zijn aanwijzingen werd gemoderniseerd was Bergen op De oorlogservaringen stimuleerden Zoom, nadien volgden werkzaamheden Menno van Coehoorn Menno's belangstelling voor vesting- op vele plaatsen, vooral langs de IJssel, in bouw. In 1681 mengde hij zich in een dis- Noord-Brabant en in Staats (Zeeuws-) Menno van Coehoorn 1641-1704 cussie over de versterking van Coevorden. Vlaanderen. Menno toonde zich onver- vestingbouwer, belegeraar, infanterist, moeibaar. Zijn laatste jaren werden op- door J. van Hoof, 112 blz., geïll. reg., Wereldfaam nieuw door strijd tegen de Fransen uitgeverij Matrijs, Utrecht Een jaar later verscheen zijn eerste boek bepaald. Hij was in 1702 actief in Staats- ISBN 90 5345 244 3 Versterckinge des Vijf-Hoecks, waarin hij Vlaanderen, bij Venlo, Roermond en Luik € 24,95 zich een vernieuwend denker op dit en in 1703 bij Bonn. In 1704 overleed gebied toonde. Zijn eerste daadwerkelijke Menno. Hij ligt begraven in het dorp Dit jaar (2004) is het drie eeuwen geleden bemoeienis met de vestingen van de Wijckel in de gemeente Gaasterland- dat Menno van Coehoorn in Den Haag Republiek betrof Grave (1684), al werden Sloten. overleed. Het is terecht dat deze veelzij- zijn ideeën daar nog niet verwezenlijkt. dige militair, met wortels in Friesland, dit Een jaar later publiceerde hij zijn grote Menno leeft voort jaar ruimschoots aandacht krijgt. Met de werk Nieuwe Vestingbouw op een natte of Van Hoof is er goed in geslaagd Menno in algemene bekendheid van het 'Staatse lage horisont, waarin hij uiteenzette hoe de het militaire leven van zijn tijd te plaatsen. leger', zoals het leger van de Republiek versterkingen rondom een stad ontworpen Zowel over de legerorganisatie als de, der Verenigde Nederlanden heette, staat moeten worden om de vijand zo lang mo- soms gecompliceerde, wetenschap van het niet bijster goed gesteld. gelijk en zo ver mogelijk van de stad ver- vestingbouw komt de lezer veel te weten. Joep van Hoof zet in deze prettig leesbare wijderd te houden en hoe inname van een De tekst wordt op dit laatste punt sterk en bijzonder fraai geïllustreerde bio- deel van de vestingwerken niet tot de val door duidelijke illustraties ondersteund. grafie de figuur van Menno van Coehoorn van de gehele vesting hoefde te leiden. Dit Maar ook de persoon van Menno komt terecht in de schijnwerpers en kadert hem alles paste hij aan aan de Nederlandse ter- naar voren: eigenzinnig, moeilijk, soms in in de militaire geschiedenis van de late reinomstandigheden. Het werk verwierf wel erg overtuigd van zijn eigen gelijk. zeventiende en vroege achttiende eeuw. wereldfaam. Dit maakt het boek aantrekkelijke lees- stof. 'Training on the job' In 1689 trok Menno weer te velde. Menno zag het levenslicht nabij het Friese Opnieuw tegen de Fransen, aanvankelijk Het boek sluit af met een beschouwing dorp Britsum. Zijn vader was officier en in het Rijnland, nadien opnieuw in de over Menno's belang en een selectie van als 16-jarige jongen trad Menno toe tot Zuidelijke Nederlanden. Hij maakte nu organisaties en locaties waar zijn naam zijn vaders infanteriecompagnie. Hij leer- mede naam met goede adviezen over voorleefde of nog voortleeft: de Stichting de het militaire bedrijf zoals toentertijd aanvalstactieken op vestingen en kwam in Menno van Coehoorn - die zich inzet gebruikelijk, door training on the job. Op nauw contact met koning-stadhouder voor behoud van en studie naar histori- zijn negentiende, inmiddels kapitein, nam Willem in. sche vestingwerken -, het Regiment hij de compagnie van zijn vader over. Menno van Coehoorn (1950-1994), de Zijn eerste grote opdracht was de verbete- Coehoornkazerne in Arnhem (1883-1967) Met het krijgsgeweld kwam Menno in ring van de vesting Namen (1691). In en vele straatnamen. 1673 in aanraking toen het Franse leger 1692 kwam hij hier letterlijk tegenover van Lodewijk xiv, dat het jaar voordien de Vauban te staan. Als generaal-majoor ver- dr. W. KLINKERT, KMA Republiek had aangevallen, het beleg om beterde Coehoorn nadien de verdediging Maastricht sloeg. Menno maakte voor het van de vesting Luik en leidde hij de her- eerst van nabij een groot beleg mee, uitge- overing van Namen. Zijn carrière verliep voerd door de grootste Franse militair nu bliksemsnel: luitenant-generaal en ingenieur van de zeventiende eeuw, Vau- ingenieur-generaal der fortificatiën (1695) ban. Maastricht capituleerde binnen vier en meester-generaal van de artillerie weken. (1697). De oorlog met Frankrijk duurde tot 1678 De jaren 1698-1702 stonden in het teken en betekende een keerpunt in Menno's van versterking van de zogeheten 'frontie- carrière. Hij maakte in 1674 het beleg van ren', de verdedigingsgordel van vestingen JRG 1 73 1 1-2004 IILITAIRE SPECTATOR 583.