Żydzi Wschodniej Polski. Seria IV Uczeni Żydowscy

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Żydzi Wschodniej Polski. Seria IV Uczeni Żydowscy Naukowa Seria Wydawnicza „Collo- quia Orientalia Bialostocensia” XVIII Wschód, Pogranicza, Kresy, obrzeża i krańce, peryferie i prowincja to miejsca „Colloquia Orientalia Bialostocen- o szczególnej mocy kulturotwórczej. Rów- sia” to naukowa seria wydawnicza, której nocześnie jest to przestrzeń oddziaływa- zadaniem jest publikowanie materiałów Literatura/Historia nia odmiennych centrów cywilizacyjnych, źródłowych i prac naukowych dotyczących religijnych, językowych, symbolicznych szeroko rozumianego dziedzictwa europe- i literackich. Białystok i Podlasie, dawne jskiego Wschodu. Jego części stanowią… Opiniowana książka, poświęcona Uczonym żydowskim, to kolejna po- ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego • Kultura, literatura, historia Europy zycja z bardzo ciekawej serii białostockiej, która wszechstronnie przed- ŻYDZI ŻYDZI WSCHODNIEJ POLSKI i całej jagiellońskiej Rzeczypospolitej to Środkowej i Wschodniej. stawia życie, kulturę i tradycję Żydów wschodniej Polski. Tym razem, miejsce i dynamiczna przestrzeń pogra- niczna w głębokim znaczeniu: stykają • Cywilizacyjne i kulturowe pogranicza a jest to już czwarty tom z tej serii, badacze zainteresowali się tematem SERIA IV się tutaj przecinające Europę na pół pły- Europy i innych kontynentów, Orientu, nader rzadko podejmowanym: biografiami uczonych różnych specjalno- ty kontynentalne cywilizacji łacińskiego Południa, Śródziemnomorza. ści, którzy wywodzili się z szeroko rozumianego świata żydowskiego Eu- UCZENI ŻYDOWSCY WSCHODNIEJ POLSKI WSCHODNIEJ Zachodu i bizantyjskiego Wschodu. Ście- • Pierwsza Rzeczpospolita oraz kul- ropy Środkowej i Wschodniej. UCZENI ŻYDOWSCY rają się tu, ale nie niszcząc wzajemnie, tury krajów słowiańskich, bałtyckich, Patronem Konferencji i znaczącą postacią w tomie jest prof. Leo Wie- Orient ze światem Zachodu, Bałtowie ze germańskich, romańskich. Słowianami, prawosławni z katolikami, ner, pierwszy profesor slawistyki w Stanach Zjednoczonych, wywodzący REDAKCJA NAUKOWA: • Wielkie Księstwo Litewskie, Podlasie się, jak się okazuje, z Białegostoku. Nie brak tu i portretów innych po- Białorusini z Polakami, Ukraińcy i Ro- i Polesie, Inflanty, Kresy, pogranicze staci, które odcisnęły piętno na nauce, kulturze i polityce w takich kra- Grzegorz Czerwiński i Jarosław Ławski sjanie.To źródło niemal wygasłej, niegdyś wschodnie, Prusy Wschodnie. jach, jak: Polska, Ukraina, Rosja, Czechy, a także Izrael. Mam na myśli: żywej tradycji żydowskiej, wyniszczonej Jurija Łotmana, Madelaine Albright, Dowa Sadana, Icchaka Arada oraz przez Szoah, powoli odbudowującej się • Kultury mniejszości: Białorusinów, Ży- w nowym otoczeniu kulturowym i etnicz- Rafała Lemkina. Osobną grupę tworzą ważni pionierzy myśli naukowej, dów, Karaimów, Ukraińców, Rosjan, nym. Tu znajdują się wielkie centra religij- tacy jak: Hilary Nussbaum czy Emil Leon Post, a także filozofowie, którzy Niemców, Romów, Tatarów, staroobrzę- ne i kulturalne wschodniego i zachodniego dowców, prawosławnych, protestantów. współtworzyli podwaliny nowoczesnej myśli o człowieku. Są wśród nich: chrystianizmu: Ostra Brama, Żyrowice, Emanuel Lévinas, Simone Weil, Abraham Joshua Heschel i Edyta Stein. • Tradycje, obrzędy, symbole i mity naro- Święta Góra Grabarka, Poczajów, Troki, dów Wschodu, języki ludów zamieszku- Zakresem kulturowo-przestrzennym monografia daleko wykracza poza Ławra Supraska, Grodno, Żytomierz, Bar, jących tę kulturową przestrzeń. obszar „wschodnich” terenów dawnej Rzeczypospolitej, co tylko posze- nade wszystko Ławra Kijowsko-Peczerska; rza horyzont, z jakiego jest oglądany temat. Książka bardzo ciekawa, war- tu leżą ośrodki polskiego islamu: Kruszy- tościowa, w wielu miejscach odkrywcza. niany i Bohoniki, centra religijne Kara- imów, źródła chasydyzmu. Z Recenzji prof. Rościsława Radyszewskiego Białostockie Kolokwia Wschodnie to (Narodowy Uniwersytet im. Tarasa Szewczenki, Kijów) idea służąca międzykulturowej i międzyre- ligijnej wymianie myśli, utrwalaniu źródeł pamięci i tożsamości kulturowo-historycz- nej, badaniu świadectw literackich, arty- stycznych, przedstawiających przenikanie się wiar, kultur i tożsamości. ISBN - 978-83-63470-72-2 Literatura/Historia Literatura/Historia XVIII WYDAWNICTWO ALTER STUDIO WYDZIAŁ FILOLOGICZNY UNIWERSYTETU W BIAŁYMSTOKU NAUKOWA SERIA WYDAWNICZA Literatura/Historia XVIII KATEDRA BADAŃ FILOLOGICZNYCH „WSCHÓD – ZACHÓD” UNIWERSYTETU W BIałYMSTOKU CENTRUM EDUKACJI OBYWATELSKIEJ POLSKA – IZRAEL STOWARZYSZENIE NAUKOWE „OIKOUMENE” KSIążniCA PODLAskA IM. łUKASZA GÓRNICKIEGO W BIałYMSTOKU KOMITET REDAKCYJNY SERII: Mariya Bracka, Piotr Chomik, Lilia Citko, Agnieszka Czajkowska, Krzysztof Czajkowski, Grzegorz Czerwiński [Sekretarz Redakcji Serii], Joanna Dziedzic, Anna Janicka, Tadeusz Kasabuła, Dariusz Kukiełko, Andrzej P. Kluczyński, Kamil Kopania, Krzysztof Korotkich, Grzegorz Kowalski, Paweł Kuciński, Lucy Lisowska, Jarosław ławski [Przewodniczący Redakcji], Barbara Olech, Iwona E. Rusek, Michał Siedlecki, łukasz Zabielski Recenzent tomu: prof. Rościsław Radyszewski (Narodowy Uniwersytet im. Tarasa Szewczenki, Kijów) Opracowanie tekstów: Jarosław ławski, Dariusz Kukiełko Opracowanie okładki: Hubert Pilcicki (Alter Studio) Korekta: Zespół Redakcja naukowa: Grzegorz Czerwiński, Jarosław ławski Streszczenie: Małgorzata Zielińska Indeks: Michał Siedlecki Copyright by Katedra Badań Filologicznych „Wschód – Zachód” Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2016 ISBN: 978-83-63470-72-2 Na okładce wykorzystano fotografię modlitewnika żydowskiego z 1480 r. DRUK i OPRAWA Wydawnictwo Alter Studio Legionowa 30, lok. 211, 15-281 Białystok www.alterstudio.com.pl żYDZI wsCHODNIEJ POLskI SERIA IV UCZENI ŻYDOWSCY REDAKCJA NAUKOWA: Grzegorz Czerwiński i Jarosław ławski Białystok 2016 NAUKOWA SERIA WYDAWNICZA COLLOQUIA ORIENTALIA BIALOSTOCENSIA Wschód, Pogranicza, Kresy, obrzeża i krańce, peryferie i prowincja to miejsca o szczególnej mocy kulturotwórczej. Równocześnie jest to przestrzeń oddzia- ływania odmiennych centrów cywilizacyjnych, religijnych, językowych, sym- bolicznych i literackich. Białystok i Podlasie, dawne ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego i całej jagiellońskiej Rzeczypospolitej to miejsce i dynamiczna prze- strzeń pograniczna w głębokim znaczeniu: stykają się tutaj przecinające Euro- pę na pół płyty kontynentalne cywilizacji łacińskiego Zachodu i bizantyjskiego Wschodu. Ścierają się tu, ale nie niszcząc wzajemnie, Orient ze światem Zacho- du, Bałtowie ze Słowianami, prawosławni z katolikami, Białorusini z Polakami, Ukraińcy i Rosjanie. To źródło niemal wygasłej, niegdyś żywej tradycji żydow- skiej, wyniszczonej przez Szoah, powoli odbudowującej się w nowym otoczeniu kulturowym i etnicznym. Tu znajdują się wielkie centra religijne i kulturalne wschodniego i zachodniego chrystianizmu: Ostra Brama, żyrowice, Święta Góra Grabarka, Poczajów, Troki, ławra Supraska, Grodno, żytomierz, Bar, nade wszystko ławra Kijowsko-Peczerska; tu leżą ośrodki polskiego islamu: Kruszy- niany i Bohoniki, centra religijne Karaimów, źródła chasydyzmu. Białostockie Kolokwia Wschodnie to idea służąca międzykulturowej i mię- dzyreligijnej wymianie myśli, utrwalaniu źródeł pamięci i tożsamości kulturowo -historycznej, badaniu świadectw literackich, artystycznych, przedstawiają- cych przenikanie się wiar, kultur i tożsamości. „Colloquia Orientalia Bialostocensia” to naukowa seria wydawnicza, której za- daniem jest publikowanie materiałów źródłowych i prac naukowych dotyczących szeroko rozumianego dziedzictwa europejskiego Wschodu. Jego części stanowią… – Kultura, literatura, historia Europy Środkowej i Wschodniej. – Cywilizacyjne i kulturowe pogranicza Europy i innych kontynentów, Orientu, Południa, Śródziemnomorza. – Pierwsza Rzeczpospolita oraz kultury krajów słowiańskich, bałtyckich, ger- mańskich, romańskich. – Wielkie Księstwo Litewskie, Podlasie i Polesie, Inflanty, Kresy, pogranicze wschodnie, Prusy Wschodnie. – Kultury mniejszości: Białorusinów, żydów, Karaimów, Ukraińców, Rosjan, Niemców, Romów, Tatarów, staroobrzędowców, prawosławnych, protestantów. – Tradycje, obrzędy, symbole i mity narodów Wschodu, języki ludów za- mieszkujących tę kulturową przestrzeń. Studia żydowskie - nr V Redaktorzy cyklu: Jarosław ławski i Michał Siedlecki WYDZIAŁ FILOLOGICZNY UNIWERSYTETU W BIAŁYMSTOKU KATEDRA BADAŃ FILOLOGICZNYCH „WSCHÓD – ZACHÓD” RADA NAUKOWA SERII WYDAWNICZEJ: COLLOQUIA ORIENTALIA BIALOSTOCENSIA Andrzej Baranow (Wilno, Litwa) Adam Bezwiński (UKW, Bydgoszcz) Olena Bondareva (Kijów, Ukraina) Grażyna Borkowska (IBL PAN, Warszawa) Tadeusz Bujnicki (UW, Warszawa) – Przewodniczący Andrea de Carlo (Neapol, Włochy) Urszula Cierniak (AJD, Częstochowa) Mieczysław Jackiewicz (UWM, Olsztyn) Wołodymyr Jerszow (żytomierz, Ukraina) Dmitry Karnaukhov (Nowosybirsk, Rosja) Zbigniew Kaźmierczyk (UG, Gdańsk) Anna Kieżuń (UwB, Białystok) Halina Krukowska (UwB, Białystok) Ryszard Löw (Tel-Awiw, Izrael) Jan Leończuk (Książnica Podlaska, Białystok) Natalia Maliutina (Odessa, Ukraina) Elżbieta Mikiciuk (UG, Gdańsk) Małgorzata Mikołajczak (UZ, Zielona Góra) Swietłana Musijenko (Grodno, Białoruś) Aleksander Naumow (UJ, Kraków) Viviana Nosilia (Padwa, Włochy) Jerzy Nikitorowicz (UwB, Białystok) Eulalia Papla (UJ, Kraków) Danuta Piwowarska (UJ, Kraków) Jarosław Poliszczuk (Kijów, Ukraina) Rościsław Radyszewski (Kijów, Ukraina) German Ritz (Universität Zűrich) Krzysztof Rutkowski (UW, Warszawa) Tadeusz Sucharski (AP, Słupsk) Wanda Supa (UwB, Białystok) Halina Turkiewicz (Wilno, Litwa) Alois Woldan (Universität Wien) Jolanta Wróbel-Best (Houston, USA) Ihar Wasiliewicz żuk (Grodno, Białoruś) Profesor Leo Wiener HUP Wiener, Leo
Recommended publications
  • Stanislaw Brzozowski and the Migration of Ideas
    Jens Herlth, Edward M. Świderski (eds.) Stanisław Brzozowski and the Migration of Ideas Lettre Jens Herlth, Edward M. Świderski (eds.) with assistance by Dorota Kozicka Stanisław Brzozowski and the Migration of Ideas Transnational Perspectives on the Intellectual Field in Twentieth-Century Poland and Beyond This volume is one of the outcomes of the research project »Standing in the Light of His Thought: Stanisław Brzozowski and Polish Intellectual Life in the 20th and 21st Centuries« funded by the Swiss National Science Foundation (project no. 146687). The publication of this book was made possible thanks to the generous support of the »Institut Littéraire Kultura«. Bibliographic information published by the Deutsche Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Na- tionalbibliografie; detailed bibliographic data are available in the Internet at http://dnb.d-nb.de This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommer- cial-NoDerivatives 4.0 (BY-NC-ND) which means that the text may be used for non-commercial purposes, provided credit is given to the author. For details go to http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ To create an adaptation, translation, or derivative of the original work and for com- mercial use, further permission is required and can be obtained by contacting [email protected] Creative Commons license terms for re-use do not apply to any content (such as graphs, figures, photos, excerpts, etc.) not original to the Open Access publication and further permission may be required from the rights holder. The obligation to research and clear permission lies solely with the party re-using the material.
    [Show full text]
  • Bartolini Brogi 2007.Indd
    BIBLIOTECA DI STUDI SLAVISTICI – 4 – COMITATO SCIENTIFICO Giovanna Brogi Bercoff (Direttore), Michaela Böhmig, Stefano Garzonio (Presidente AIS), Nicoletta Marcialis, Marcello Garzaniti (Direttore esecutivo), Krassimir Stantchev COMITATO DI REDAZIONE Alberto Alberti, Giovanna Brogi Bercoff, Marcello Garzaniti, Stefano Garzonio, Giovanna Moracci, Marcello Piacentini, Donatella Possamai, Giovanna Siedina Titoli pubblicati 1. Nicoletta Marcialis, Introduzione alla lingua paleoslava, 2005 2. Ettore Gherbezza, Dei delitti e delle pene nella traduzione di Michail M. Ščerbatov, 2007 3. Gabriele Mazzitelli, Slavica biblioteconomica, 2007 Kiev e Leopoli: il “testo” culturale a cura di Maria Grazia Bartolini Giovanna Brogi Bercoff Firenze University Press 2007 Kiev e Leopoli : il testo culturale / a cura di Maria Grazia Bartolini, Giovanna Brogi Bercoff. – Firenze : Firenze University Press, 2007. (Biblioteca di Studi slavistici ; 4) http://digital.casalini.it/9788884536662 ISBN 978-88-8453-666-2 (online) ISBN 978-88-8453-665-5 (print) 947 (ed. 20) La collana Biblioteca di Studi Slavistici è curata della redazione di Studi Slavistici, rivista di proprietà dell’Associazione Italiana degli Slavisti (<http://epress.unifi.it/riviste/ss>). © 2007 Firenze University Press Università degli Studi di Firenze Firenze University Press Borgo Albizi, 28 50122 Firenze, Italy http://epress.unifi.it/ Printed in Italy INDICE G. Brogi Bercoff Prefazione 7 G. Siedina Il retaggio di Orazio nella poesia neolatina delle poetiche kieviane: alcuni modi della sua ricezione 11 D. Tollet La connaissance du judaïsme en Pologne dans l’œuvre de Gaudencjusz Pikulski, La méchanceté des Juifs (Lwów 1760) 37 Ks. Konstantynenko La vita artistica a Leopoli nel Seicento: l’arte delle icone 47 M.G. Bartolini Kiev e la formazione culturale di Skovoroda 61 A.
    [Show full text]
  • Patterns of Cooperation, Collaboration and Betrayal: Jews, Germans and Poles in Occupied Poland During World War II1
    July 2008 Patterns of Cooperation, Collaboration and Betrayal: Jews, Germans and Poles in Occupied Poland during World War II1 Mark Paul Collaboration with the Germans in occupied Poland is a topic that has not been adequately explored by historians.2 Holocaust literature has dwelled almost exclusively on the conduct of Poles toward Jews and has often arrived at sweeping and unjustified conclusions. At the same time, with a few notable exceptions such as Isaiah Trunk3 and Raul Hilberg,4 whose findings confirmed what Hannah Arendt had written about 1 This is a much expanded work in progress which builds on a brief overview that appeared in the collective work The Story of Two Shtetls, Brańsk and Ejszyszki: An Overview of Polish-Jewish Relations in Northeastern Poland during World War II (Toronto and Chicago: The Polish Educational Foundation in North America, 1998), Part Two, 231–40. The examples cited are far from exhaustive and represent only a selection of documentary sources in the author’s possession. 2 Tadeusz Piotrowski has done some pioneering work in this area in his Poland’s Holocaust: Ethnic Strife, Collaboration with Occupying Forces, and Genocide in the Second Republic, 1918–1947 (Jefferson, North Carolina: McFarland, 1998). Chapters 3 and 4 of this important study deal with Jewish and Polish collaboration respectively. Piotrowski’s methodology, which looks at the behaviour of the various nationalities inhabiting interwar Poland, rather than focusing on just one of them of the isolation, provides context that is sorely lacking in other works. For an earlier treatment see Richard C. Lukas, The Forgotten Holocaust: The Poles under German Occupation, 1939–1944 (Lexington: The University Press of Kentucky, 1986), chapter 4.
    [Show full text]
  • Harvard Ukrainian Studies
    HARVARD UKRAINIAN STUDIES Volume V Number 2 June 1981 Mi. Ukrainian Research Institute Harvard University Cambridge, Massachusetts Copyright 1981, by the President and Fellows of Harvard College All rights reserved ISSN 0363-5570 Published by the Ukrainian Research Institute of Harvard University, Cambridge, Massachusetts, U.S.A. Printed by the Harvard University Printing Office Typography by Brevis Press, Cheshire, Conn. CONTENTS ARTICLES The Ottoman Crimea in the Sixteenth Century 135 ALAN FISHER Three Perspectives on the Cossack Past: Gogol’, evëenko, Kuli 171 GEORGE G. GRABOWICZ The Stefanyk Library of the Ukrainian Academy of Sciences: A Treasury of Manuscript Collections in Lviv 195 PATRICIA KENNEDY GRIMSTED BIBLIOGRAPHIC STUDIES Two Contributions to the Bibliography of Meletij Smotryc’kyj 230 ROBERT MATHIESEN DOCUMENTS A Contemporary’s Account of the Causes of the Khmel’nyts’kyi Uprising 245 FRANK E. SYSYN REVIEW ARTICLES The Book in Pre-Mongol Rus’ 258 EDWARD KASINEC Polish Problems in the Works of Mykhailo Drahomanov 263 IVAN L. RUDNYTSKY REVIEWS Ludoif MUller, ed., Handbuch zur Nestorchronik Donald Ostrowski 270 V. I. ynkaruk et al., trans. and eds., Feofan Prokopovyc: Fib sofs’ki Ivory v tr’ox tomax. Pereklad z latyns’koji, volume 1: Pro rytoryéne mystectvo James Cracraft 272 Xenia Gasiorowska, The Image of Peter the Great in Russian Fiction Karen Rosenberg 274 Peter J. Potichnyj, ed., Poland and Ukraine: Past and Present Bohdan Budurowycz 276 Jurij Borys, The Sovietization of Ukraine, 1917-1923: The Commu nist Doctrine and Practice of National Self-Determination Kazuo Nakai 278 Miroslawa Papierzyñska-Turek, Sprawa ukraiñska w Drugiej Rzeczypospolitej, 1922-1926 Alexander J.
    [Show full text]
  • Franz Brentano's Influence on Ukrainian Philosophy: A
    Franz Brentano’s Influence on Ukrainian Philosophy: A Methodological Introduction to Research1 Stepan Ivanyk Kazimierz Twardowski Philosophical Society of Lviv Abstract: This article ponders, for the first time, the question of whether Austrian philosopher Franz Brentano (1838-1917) influenced the development of the school of Ukrainian philosophy. It employs Anna Brożek’s methodology to identify philosophers’ influence on one another (distinctions between direct and indirect influence, active and passive contact, etc.); concepts of institutional and ideological conditions of this influence are also considered. The article establishes, first, that many Ukrainian academics had institutional bonds with Brentano’s students, especially Kazimierz Twardowski at the University of Lviv. Second, it identifies an ideological bond between Brentano and his hypothetical Ukrainian “academic grandsons.” Particularly, a comparative analysis of works on the history of philosophy of Brentano and the Ukrainian Ilarion Svientsits'kyi (1876-1956) reveals that the latter took over Brentano’s a posteriori constructive method. These results allow to draw a conclusion about the existence of Ukrainian Brentanism, that not only brings new arguments into the discussion about the tradition of and prospects for the development of analytic (scientific) philosophy on Ukrainian ground, but also opens new aspects of the modernization of Ukrainian society in general (from the end of the nineteenth century to the present day). Keywords: Franz Brentano, Brentanism, Austrian philosophy, Ukrainian philosophy, the Lviv School of Philosophy. I. INTRODUCTION ranz Brentano2 is considered to be the founder of the Austrian F philosophical tradition that emerged and developed to a large extent in 1 This paper is a part of the project number 2015/18/E/HS1/00478, financed by the National Science Centre in Cracow, Poland.
    [Show full text]
  • Polish Axiology the 20Th Century and Beyond
    CULTURAL I iERITAGE AND C:ONTEMPORARY CHANGE SERIES IVA, CENTRAI, AND EASTERN EUROPE, VOLUME 25 POLISH AXIOLOGY: The 20"' Century and beyond Polish Philosophical Studies, V edited by STANISU IV JKD YNAK THI-: COUNC/L FOR RFSFARCHIS’ VALUES AM) FHU.OSORHY Copyrighted material CULTURAL HERITAGE AND CONTEMPORARY CHANGE SERIES IVA, CENTRAL AND EASTERN EUROPE, VOLUME 25 General Editor George F. McLean POLISH AXIOLOGY: The 20"' Century and beyond Polish Philosophical Studies, V edited by STANISLAW JEDYNAK THE COUNCIL FOR RESEARCH IN VALUESAND PHILOSOPHY Copyrighted material Copyright © 2005 by The Council for Research in Values and Philosophy Box 261 Cardinal Station Washington, D C, 20064 All rights reserved Printed in the United States of America Library of Congress Cataloging-in-Publication Polish axiology: the 20'*' century and beyond, Polish philosophical studies, V / edited by Stanislaw Jedynak. p. cm. " (Cultural heritage and contemporary change. Series IV A, Eastern and Central Europe; vol. 25) Includes bibliographical references and index. I. Values—Poland— History--20th century. 2. Ethics—Poland-- History— 20th century. 3. Aesthetics, Polish-20th century. I. Title: Polish axiology: the 20"’ century and beyond. II. Title: Ghanaian Philosophical Studies, II. Jedynak, Stanislaw, 1939- III. Series. B4690.V.34P65 2001 00-050910 I2l’.8’09438-dc21 CIP ISBNl-56518-141-7(pbk.) Copyrighted material TABLE OF CONTENTS PRHI-ACE Y INTRODlICTinN 1 PART I. THE STRUGULES l-OR A HISTORY Chapter I. Polish Aesthetic Axiology in the twentieth Century (1890-1999) Tadcus: Szknlut 9 Chapter H. Elements Of Twentieth Century Polish Ethics Lcszck Gawor and Lech Zdyhel 37 PART 11. ON niSIU.VSION AND CATASTROPHE Chapter 111, Stanislaw Brzozovvski-a Romantic Pragmatic Anna Zuk 65 Chapter IV.
    [Show full text]
  • LIFE and CHIMERA: FRAMING MODERNISM in POLAND By
    LIFE AND CHIMERA: FRAMING MODERNISM IN POLAND by JUSTYNA DROZDEK Submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy Dissertation Advisor: Dr. Anne Helmreich Department of Art History CASE WESTERN RESERVE UNIVERSITY August, 2008 CASE WESTERN RESERVE UNIVERSITY SCHOOL OF GRADUATE STUDIES We hereby approve the thesis/dissertation of _____________________________________________________ candidate for the ______________________degree *. (signed)_______________________________________________ (chair of the committee) ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ (date) _______________________ *We also certify that written approval has been obtained for any proprietary material contained therein. Copyright © 2008 by Justyna Drozdek All rights reserved To mama and tata Table of Contents List of Figures 2 Acknowledgements 7 Abstract 9 Introduction 11 Chapter 1: Poland: A Historical and Artistic Context 38 Chapter 2: Life’s Editorial Directions: Crafting a Modernist Journal 74 Chapter 3: Life’s Visual Program: From Tropes to “Personalities” 124 Chapter 4: Chimera and Zenon Przesmycki’s Polemical Essays: Artistic Ideals 165 Chapter 5: Chimera’s Visual Program: Evocation and the Imagination 210 Conclusion 246 Appendix A: Tables of Contents for Life (1897-1900) 251 Appendix B: Tables of Contents for Chimera (1901-1907) 308 Figures 341 Selected Bibliography 389 1 List of Figures Figure 1. Jan Matejko. Skarga’s Sermon [Kazanie Skargi]. 1864. Oil on canvas. 224 x 397 cm. Royal Castle, Warsaw. Figure 2. Karel Hlaváček. Cover for Moderní revue. 1897. Figure 3. Wojciech Weiss. Youth (Młodość). 1899. Reproduced in Life 4, no. 1 (1900): 2. Figure 4. Gustav Vigeland. Hell. 1897. Bronze. National Galley, Oslo. Two fragments of the relief were reproduced in Life 3, 7 (1899).
    [Show full text]
  • Lviv Under Soviet Rule, 1939–1941
    Lviv under Soviet Rule, 1939–1941 University Press Scholarship Online Oxford Scholarship Online Stalin and Europe: Imitation and Domination, 1928-1953 Timothy Snyder and Ray Brandon Print publication date: 2014 Print ISBN-13: 9780199945566 Published to Oxford Scholarship Online: August 2014 DOI: 10.1093/acprof:oso/9780199945566.001.0001 Lviv under Soviet Rule, 1939–1941 Christoph Mick DOI:10.1093/acprof:oso/9780199945566.003.0007 Abstract and Keywords Soviet occupation policy in Lviv was based first and foremost on socio-political and power-political categories and only second on ethno-political ones. The local population, however, continued to view events in terms of a competition between ethnic groups and interpreted Soviet measures accordingly. Most Poles and Ukrainians saw Soviet policy as a direct assault on their nationhood. Despite the suffering of Jewish elites, a majority of Jews could only prefer Soviet rule to Nazi rule. The city’s non-Jews forgot about the seizure of Jewish property, the arrests of Jewish political and religious leaders, and the deportation of tens of thousands of Jewish refugees to the Soviet interior. What they recalled instead were the actions of a part of Jewish youth, Soviet officials of Jewish origin, and those refugees who joined the Soviet administration. Keywords: Soviet Union, Second World War, Soviet-occupied Poland, Lviv, Lwów, Lemberg, Sovietization, inter-ethnic relations, deportations Page 1 of 35 PRINTED FROM OXFORD SCHOLARSHIP ONLINE (www.oxfordscholarship.com). (c) Copyright Oxford University Press, 2016. All Rights Reserved. Under the terms of the licence agreement, an individual user may print out a PDF of a single chapter of a monograph in OSO for personal use (for details see http://www.oxfordscholarship.com/page/privacy-policy).
    [Show full text]
  • Marek Zaleski the Voices from the House of the Dead
    Marek Zaleski The Voices from the House of the Dead Literary Studies in Poland 19, 123-131 1988 Marek Zaleski The Voices from the House of the Dead The Jewish theme has for a long time the right of citizenship in Polish literature which Brought to respect the presence of “the elder Brother Israel,” as Mickiewicz put it, in the multinational culture of the Polish RepuBlic at the time when nationalisms were raging around Europe. It happened so in the domain of literary culture, especially of creative writing, and not necessarily in political journalism, where the triumph Belonged to the destructive dialectis of the “our” and the “alien” fed on ill feelings of the society deprived of its national existence and threatend in its national identity. This positive tradition is predominant in the Best works of Polish writers, Beginning with Mickiewicz’s Pan Tadeusz up to Vin- cenz’s multivolumed epic Na wysokiej połoninie (On a High Pasture). It may Be added here, without any risk, that only in the atmosphere prepared By Mickiewicz’s ideals of the mutual acceptance of Both Jewish literature written in Polish and Polish literature written in Jewish, as Jan Błoński has put it recently in his essay “Autoportret żydowski” (A Jewish Self-Portrait) puBlished in Tygodnik Powszechny, Julian Stryjkowski’s writings and the phenomenon of his popularity could come into Being. In the 19th-century novel and short story it was stressed that the Jews were different, But not alien. Nevertheless, as Aleksander Hertz wrote in his fundamental work Żydzi w kulturze polskiej (The Jews in Polish Culture, Paris 1961) and as Henryk GrynBerg has recently remined in his collection of essays Prawda nieartystyczna (Non-Artistic Truth, Berlin 1984), the Jewish presence shown as an element of Polish spiritual and physical environment was not regarded as an autonomus value, a part of the organism of national culture, 124 Marek Zaleski But it was judged as an exotic pecularity and most often from the point of view of the Jewish minority and its contriBution to Polish cultural and political life.
    [Show full text]
  • An Issue for Urban Planning
    BO LARSSON Lund University Memories of the vanished people in Černivci, L´viv and Wrocław — an issue for urban planning Background and main research questions Th is article aims to discuss the role and practice of urban planning in three East and Central European cities, hit by war genocide and forced migration dur- ing and aft er World War II, in relation to memories of earlier urban life and population, refl ected in the city environment. Th e article refers to an on-going, interdisciplinary project, also including Wrocław1 in Poland, dealing with three main questions of relations between the built environment and the memory of the vanished population groups:2 (1) Th e built environment as a refl ection of the earlier urban life of the van- ished population. Th is is mainly studied by inventories on sight, archive docu- ments, old photos and maps and by interviewing old persons who have personal memories of interwar, war and early post-war time in the cities. (2) Interviews and surveys among the present population about their know- ledge of, interest in and attitudes to the vanished population groups and their refl ections in the urban environment. 1 Former German Breslau. In this city 95% of the population was forced to leave for the dimi- nished Germany aft er World War II. 2 Th is contribution is based on the achievements of the fi rst half of a research project “Memo- ry treatment and urban planning with reference to the vanished population groups in Chişinău, Černivci, L´viv and Wrocław”. Th e main focus of the project is to investigate how the urban life, the vanished population and the city environment before and during World War II were remembered in the communist and post-communist time and treated in urban planning.
    [Show full text]
  • Ikonotheka 2015/25
    IKONOTHEKA IKONO THEKA 25 25 2015 www.wuw.pl Ikonotheka 25 grzb 11.indd 3 5/12/16 7:49 AM IKONO THEKA 25 tyt_Ikonotheka_25.indd 1 2/2/16 2:50 PM Photo: Maria Poprzęcka Essays in Honour of Professor Wiesław Juszczak THE JOURNAL FOUNDED BY JAN BIAŁOSTOCKI (1921–1988) EDITED BY Gabriela Świtek GUEST EDITOR Ryszard Kasperowicz EDITORIAL BOARD Barbara Arciszewska (University of Warsaw), Sergiusz Michalski (Universität Tübingen), Andrzej Pieńkos (University of Warsaw), Antoni Ziemba (University of Warsaw) EDITORIAL SECRETARY Dariusz Żyto PROOFREADING Colin Phillips et al. EDITING Bogusława Jurkevich Institute of Art History of University of Warsaw 00-927 Warszawa, Krakowskie Przedmieście 26/28 phone: +48 (22) 552 04 06, fax: +48 (22) 552 04 07 e-mail: [email protected] www.ikonotheka.ihs.uw.edu.pl It is the authors’ responsibility to obtain appropriate permission for the reproduction of any copyrighted material, including images © Copyright by Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2015 Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 00-497 Warszawa, ul. Nowy Świat 4 http://www.wuw.pl; e-mail: [email protected] Dział Handlowy WUW: phone: +48 22 55 31 333 e-mail: [email protected] www.wuw.pl ISSN 0860-5769 Layout: Dariusz Górski Tabula gratulatoria JAKUB ADAMSKI (Warszawa) BARBARA ARCISZEWSKA (Warszawa) WOJCIECH BAŁUS (Kraków) ZBIGNIEW BANIA (Łódź) ANNA I WALDEMAR BARANIEWSCY (Warszawa) ZBIGNIEW BENEDYKTOWICZ (Warszawa) ANDRZEJ BETLEJ (Kraków) HUBERT BILEWICZ (Gdańsk) MARIUSZ BRYL (Poznań) TADEUSZ CEGIELSKI (Warszawa) JULIUSZ A. CHROŚCICKI
    [Show full text]
  • The Janowska Hell
    THE JANOWSKA HELL The camp on Janowska street was a University of Bestiality, while Majdanek, Dachau, Auschwitz and Buchenwald were secondary schools of the same bestiality, with the primary school being Ger- man upbringing – Hitler’s training. Maksymilian Borwicz, Uniwersytet zbiró w Between 17 th and 21 st of November 2003 an international con- ference dedicated to the sixtieth anniversary of the tragedy of the Janowska camp in Lwó w took place at the Lwó w Polytechnic. It was organised by the Jewish community in Lwów with the support of the University and the Town Council. It emerged from the con- ference materials that the initiator of the undertaking was a former prisoner of Janowska camp, Dr. Aleksander Schwarz, one of those, whom – in a similar manner to Szymon Wiesenthal, Maksymilian Borwicz and Leon Weliczker, managed to survive. There were two major tangible traces left by the conference: an information board by the stone commemorating the tragedy of the Janowska camp, which was unveiled in 1993 near the place where once the camp gate had been located, and a brief book published in haste for the conference, which had been prepared by Prof. Jakub Honigsman under the title The Janowska Hell 1. Professor Honigsman had been 1 ʠ. ʒ˓ˑ˲ʶ˖ːʲˑ , ʠˑ˲ʵ˖ˊʺ ˔ʺˊˏ˓ . ɼ˓˕˓˘ˊˆˇ ˑʲ˕ˆ˖ i ˖˘˓˕ ii ʠˑ˲ʵ˖ˊ˓ʶ˓ ˊʲˑˢ˘ʲʴ˓˕˙ ˙ ʁ˪ʵ˓ʵ˲ ( ʁ˪ʵ˲ʵ : ʂ˲ʾˑʲ˕˓ʹˑˆˇ ˢʺˑ˘˕ « ɫ˓ˏ˓ˊ˓˖˘ » ˲ː . ɮ˓ˊ˘˓˕ʲ ɧ. ʘʵʲ˕ˢʲ , 2003). 207 living in Lwó w since 1944. Until today it is the only, albeit modest, attempt to produce a monograph on the Janowska camp in Lwów 2.
    [Show full text]