Gebiedsanalyse 2017 2. Centrum-Oost Stadsdeel Centrum
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Gebiedsanalyse 2017 2. Centrum-Oost Stadsdeel Centrum Gebied Centrum-Oost in het kort Gemiddeld genomen is de sociaal economische positie, de leefsituatie en maatschappelijke participatie van bewoners Ontwikkeling van het gebied hoog en hebben jongeren een positieve uitgangssituatie. Centrum-Oost is, naast Centrum-West, het tweede drukste gebied van de stad. De verblijversdichtheidsindex is hoog Aandachtspunten en gestegen in de wijken rond de uitgaanspleinen Rem- Er vindt relatief veel overlast en criminaliteit plaats in brandtplein en Leidseplein. Er is relatief veel overlast, onder Centrum-Oost. Zowel high impact (o.a. overvallen) als high meer van groepen, dronken mensen op straat en horeca. volume (o.a. zakkenrollerij) delicten zijn hoog in Grachten- In de wijken met uitgaansgebieden (Grachtengordel-Zuid, gordel-Zuid en Weteringschans (uitgaanspleinen). Nieuwmarkt/Lastage en Weteringschans) stijgen de cijfers Bestaande woningen zijn vaak niet geschikt voor ouderen. over verloedering en vervuiling. Daarnaast zorgen Bewoners vinden de openbare ruimte ondanks het verkeersdrukte, taxi’s en touringcars en parkeren van zowel intensieve gebruik gemiddeld genomen schoon en goed auto’s als fietsen, voor druk op de openbare ruimte. onderhouden in 2015. Sindsdien heeft het stadsdeel juist De bevolking- en winkelsamenstelling in Centrum-Oost meer signalen van vervuiling en verslechtering ontvangen. verandert. Onder meer door stijgende (huur)prijzen van Vooral in de Grachtengordel-Zuid en De Weteringsschans woning- en winkelruimten, en de toename van het aandeel worden relatief veel adressen aangeboden op AirBnB. 65+ers in vooral Grachtengordel-Zuid en de Nieuwmarkt. Gebruik van alcohol, drugs en roken onder 15-16 jarigen is De Oostelijke Eilanden wijken in samenstelling en relatief hoog. Volwassenen drinken relatief veel alcohol. woningvoorraad sterk af van de rest van Centrum-Oost. In heel Centrum-Oost is de ervaren sociale cohesie gedaald en het wekelijks burencontact gemiddeld afgenomen. Ontwikkeling Centrum-Oost, 2012-2016 (+/- 1 jaar) Centrum-Oost heeft bovengemiddeld overlast van verkeersdrukte en parkeren. Aandachtsbuurten Bewoners van de Nieuwmarktbuurt/Lastage ervaren veel overlast van dronken mensen, drugshandel en –gebruik. De buurttevredenheid is afgenomen en het oordeel over de toekomstige buurtontwikkeling is gedaald onder het stedelijk gemiddelde. In de buurten Lastage, Uilenburg en Zuiderkerkhof speelt relatief veel overlast van vervuiling. In Grachtengordel-Zuid en Weteringschans liggen de uitgaanspleinen Rembrandtplein, Thorbeckeplein en het Leidseplein. De verblijversdichtheidsindex is hier hoog en toegenomen. In beide wijken is de veiligheidsindex, criminaliteitsindex en overlastindex hoog. Sterke punten Bewoners op de Oostelijke Eilanden/Kadijken hebben een Bewoners van Centrum-Oost zijn gemiddeld zeer tevreden minder gunstige sociaal economische positie dan met hun buurt, woning en woonomgeving en meer dan gemiddeld in Centrum-Oost. Vooral in de Czaar Peterbuurt, gemiddeld betrokken bij hun buurt. Ook is men boven Oostenburg en de Sarphatistrook. Ook zijn er signalen van gemiddeld tevreden over de ontwikkeling van de buurt. meer eenzaamheid in deze wijk. De Oostelijke Eilanden en Centrum-Oost heeft relatief veel werkgelegenheid in de ICT Kazernebuurt zijn de enige buurten in Centrum met meer creatieve sector, zakelijke dienstverlening en het toerisme. dan 60% corporatiehuur. Op Kattenburg is dat 80%. 1 Wat is de gebiedsanalyse? Het gebied (zwart) in wijken (rood) en buurten (blauw) De gebiedsanalyses vormen het startpunt van de Amsterdamse gebiedscyclus. Iedere analyse beschrijft de toestand en ontwikkeling van één van de 22 gebieden in de stad. Daarbij wordt zowel gebruik gemaakt van statistieken en onderzoeksgegevens als van de signalen uit de buurt die professionals in het gebied opvangen. De gebiedsanalyse dient als onderlegger voor de gebiedsagenda 2019-2022. Leeswijzer Informatie over het gebied als geheel o.b.v. onderzoek, statistieken en feitelijke gebiedsinformatie ► Idem voor een wijk of buurt in het gebied Oog en oor informatie o.b.v. waarnemingen van professionals in het gebied Gebiedstypering ► De Weesperbuurt/Plantage is een ruimer opgezette wijk met meer groen. De Hortus en Artis trekken hier veel Wijken in Centrum-Oost mensen. Daarnaast zijn de Universiteit van Amsterdam op Centrum-Oost omvat het zuidelijk deel van de het Roeterseiland en de onderwijs- en overheidsdiensten Grachtengordel, de Weteringschans, de Nieuwmarktbuurt rondom Waterlooplein en Weesperstraat een belangrijke en Lastage, de Weesperbuurt, de Plantagebuurt, de trekker van studenten en werknemers. Kadijken en de Oostelijke Eilanden. Het centrum bestaat uit ► Oostelijke Eilanden is een gemengde woonbuurt, gebouwd een middeleeuwse kern, ontstaan aan weerszijden van de in de jaren ’70 en ’80 ten tijde van de stadsvernieuwing. Er is Amstel, die op organische wijze schilsgewijs is uitgebreid relatief veel corporatiebezit. Ten opzichte van de andere tot aan het einde van de zestiende eeuw. Daaromheen ligt delen van Centrum-Oost zijn de Oostelijke Eilanden sociaal- de planmatig aangelegde zeventiende-eeuwse economisch wat zwakker. grachtengordel. ► De Kadijken zijn van eerdere datum dan de Oostelijke Het centrum van Amsterdam is een beschermd Eilanden. Aan de uiterste oostrand staat het Funenpark, stadsgezicht, de Grachtengordel heeft de status van een nieuwbouwgebied met dure (koop)woningen, hier UNESCO Werelderfgoed. wonen veel gezinnen met kinderen (30%). Ook op de ► De Grachtengordel-Zuid met zijn grote statige grachten- Kadijken wonen huishoudens met een wat sterkere sociaal- panden en de Weteringschans zijn welgestelde woon- economische positie. buurten met relatief veel hoogopgeleiden en hoge inko- mens. In deze wijken liggen ook (inter)nationaal bekende uitgaanslocaties als het Rembrandtplein en het Leidseplein. Bevolking Hier is drukte en overlast een aandachtspunt voor de leefbaarheid in de buurt. Bevolkingssamenstelling ► De Nieuwmarktbuurt en De Lastage vormen een Begin 2017 wonen er 43.194 mensen in Centrum-Oost. Er overgangsgebied tussen de drukte op de wallen en is een kleine toename in de afgelopen jaren (2011:42.000). Nieuwmarkt en de rustigere woonbuurten in de oostelijke Samen vormen ze 26.470 huishoudens. binnenstad. Er staan in deze buurt redelijk wat Het aandeel nieuwe stedelingen ligt met 40% boven het corporatiewoningen uit de jaren ‘80, waarmee de buurt ook stedelijk gemiddelde (29%). Dit zijn personen tussen de 18 wat lagere inkomens kent. en 55 jaar van Nederlandse of westerse herkomst die na hun 18e naar de stad zijn gekomen. Door de vergrijzing neemt dit aandeel licht af. Bewoners wonen hier relatief vaak alleen (61% versus 53% Veel bewoners die in de babyboomjaren na 1946 geboren in Amsterdam) en er wonen weinig gezinnen met kinderen zijn, bereikten tussen 2005 en 2017 de 65-jarige leeftijd. In (16% versus 25%) en weinig jongeren (12%). Centrum-Oost nam het aantal 65-plussers in die periode Het aandeel bewoners met een westers migratie- toe van 3.600 naar 6.000. In 2025 staat de teller op 8.000. achtergrond neemt toe naar 25% (Amsterdam: 17%). Ook Het aandeel 65-plussers nam toe van 9% in 2005 naar 14% het aandeel bewoners van niet-westerse herkomst stijgt in 2017. In 2025 is het aandeel 18%. In heel Amsterdam licht maar minder snel. steeg het aandeel van 11% in 2005 naar 12% in 2017. In 2025 Het aandeel 65 plussers (14%) neemt al jaren toe en ligt zal 14% van de bevolking 65 jaar of ouder zijn. Het aandeel iets boven het stedelijk gemiddelde (12%). tot en met 17 jaar blijft naar verwachting gelijk: 11% in ► In de Grachtengordel-Zuid is het aandeel nieuwe 2025. stedelingen hoog (45%) maar dalend. Er wonen verhoudingsgewijs veel mannen (55%) en wat meer stellen Bevolking Centrum-Oost naar leeftijd, 1 januari 2005, 2017 en zonder kinderen (24%). 2025 ► Ook op de Weteringschans is het aandeel nieuwe 100 100 12.000 60 90 40 80 20 50 30 10 70 stedelingen hoog (46%) en dalend. In deze0 wijk wonen 90 mensen veelal alleen (59%), het aandeel huishoudens met kinderen neemt echter toe (15%) maar is nog beneden 80 gemiddeld. Hier wonen daarnaast wat 8.000 meer stellen zonder kinderen (24%). 70 ► In Nieuwmarkt/Lastage is het aandeel 65 plussers met 16% naar bovengemiddeld niveau gestegen. 60 4.000 ► In de Weesperbuurt/Plantage wonen mensen wat vaker 50 alleen (64%). Het aandeel 75-plussers is door het verdwijnen van een aantal verzorgingshuizen naar 40 gemiddeld niveau gezakt. 0 ► Oostelijke Eilanden lijken qua huishoudenssamenstelling op 30 het gemiddelde van de stad. Vergeleken met de rest van 20 het gebied wonen er wat meer mensen4.000 met een niet- westerse migratie-achtergrond (24%), dit aandeel neemt 10 af. In vergelijking met de rest van Centrum wonen hier relatief veel gezinnen met kinderen en 8.000 jongeren. Het 0 aandeel jongeren neemt echter wel af, terwijl er 800 600 400 200 0 200 400 600 800 verhoudingsgewijs meer ouderen in het gebied komen. m v 2005 2025 bron: OIS Aandeel nieuwe stedelingen en 65-plussers,12.000 2005-2017 % 50 Centrum Oost, % nieuwe Stedelijke ontwikkeling en wonen stedelingen Amsterdam, % nieuwe 40 stedelingen Centrum Oost, % 65-plussers Buurtwaardering In Centrum-Oost zijn bewoners gemiddeld zeer tevreden Amsterdam, % 65-plussers 30 over hun buurt (8,1 versus 7,5 gemiddeld in Amsterdam). De verwachte ontwikkeling van de buurt wordt hoger dan 20 gemiddeld beoordeeld (7,4 versus 7,1), maar neemt wel licht af. Ook de betrokkenheid van buurtbewoners is 10