Bab 4 : Pentadbiran Negeri-Negeri Melayu Tidak Bersekutu

BAB 4 : PENTADBIRAN NEGERI-NEGERI MELAYU TIDAK BERSEKUTU

4.1 Pemerintahan Kesultanan Melayu di Perlis, Kedah, Kelantan, Terengganu dan Johor

 Sistem pemerintahan kesultanan merupakan sistem kerajaan terpenting yang membawa kemakmuran dalam kerajaan negeri-negeri Melayu iaitu Perlis, Kedah, Kelantan, Terengganu dan Johor.  Ini kerana sistem pemerintahan ini diketuai oleh Sultan sebagai puncak kuasa dan kedaulatan yang dibantu oleh para pembesar

Kerajaan Perlis

Latar Belakang Pentadbiran  Wilayah terpisah dari Kedah pada tahun  Raja dibantu pembesar tempatan 1842  Tuan Syed Abdullah, Raja Muda  Syed Hussin Jamalullail diiktiraf sebagai  Dato’ Arau, Perdana Menteri Raja  Dibahagikan kepada 22 Mukim  Perlis dengan gelaran Phya Songkhram Rama Wichit Willis Asmara Phya Pelit  Pengisytiharan diadakan di istana Arau Hubungan Luar Perundangan  Hubungan dengan Siam  Berasaskan Undang-Undang Kesultanan  Untuk tidak diganggu kuasa lain Kedah  Pelaksanaanya menitikberatkan kebajikan rakyat

Kesultanan Kedah

Latar Belakang Pentadbiran  Diasaskan abad ke-7  Diketuai oleh Sultan  Pemerintah pertama ialah Sultan Mudzaffar  Dibantu oleh pembesar Shah  Wujud pembahagian wilayah ,daerah dan  Pertapakan Islam pada abad ke-12 dengan mukim pusat pemerintahan di Kota Bukit Meriam  Wilayah diletakkan di bawah pengawasan pembesar daerah  Mukim dikendalikan oleh penghulu Hubungan Luar Perundangan  Hubungan dengan Siam bagi elak ancaman  Kanun Undang-Undang Kedah 1650 Burma memberi hak kepada Raja  Hubungan dalam bentuk hubungan  Terdapat 5 bab undang-undang Kedah, diplomatik, pentadbiran dan kewangan antaranya Adat Kebesaran, Adat Meminang

1 ©Kelas Sejarah Cikgu Meriam Yusoff / Tingkatan 3 2020

Kesultanan Kelantan

Latar Belakang Pentadbiran  Long Yunus menyatukan Kelantan dengan  Sultan dibantu oleh pembesar gelaran Yang DiPertuan  Sistem ini dikenali Sistem Jemaah Menteri  Bagi mengelak ancaman Terengganu, yang dibentuk oleh Sultan Muhammad II Sultan Muhammad I membuat persetiaan  Dibahagi kepada tiga jajahan iaitu Selatan dengan Siam Batu Mekebang, Pasir Puteh dan Pasir Mas  Maharaja Siam menguriakan gelaran Phya  Tok Kweng mentadbir jajahan. Berperanan Pipit Pakdi kepada Sultan Muhammad I sebagai orang tengah antara penduduk  Siam meluaskan pengaruhnya di Kelantan dengan pembesar dan istana

Hubungan Luar Perundangan  Hubungan dengan Siam dijalinkan semasa  Ikut undang-undang syarak semasa pemerintahan Sultan Muhammad I pemerintahan Sultan Muhammad II  Hubungan dengan Terengganu, Kedah,  Membolehkan Kelantan aman dan makmur Pattani dan negeri-negeri Melayu lain sebagai pusat perdagangan

Kesultanan Terengganu

Latar Belakang Pentadbiran  Diasaskan oleh Sultan Zainal Abidin I  Sultan dibantu oleh pembesar sebagai  Negeri paling akhir menerima Penasihat penasihat British  Sistem penghulu diperkemas semasa pemerintahan Sultan Omar  Terdapat pembesar bergelar Dato’ Mata- Mata yang bertugas menyambut pelawat dan orang kenamaan  Sistem Jemaah Mesyuarat Kerajaan dibentuk bagi memutuskan hukuman datau pengisytiharan negeri. Anggotanya dikenali sebagai Ahli Mesyuarat

Hubungan Luar Perundangan  Hubungan dengan Siam, Kelantan dan  Prinsip keadilan Islam Pattani  Tubuh Jabatan Mahkamah dengan Tengku  Negeri berdaulat diakui negeri lain Musa sebagai Ketua  1911, Undang-undang Bagi Diri Terengganu digubal  Hakim dipilih dari individu berkelayakan dan luas pegentahuan agama

2 ©Kelas Sejarah Cikgu Meriam Yusoff / Tingkatan 3 2020

Kesultanan Johor

Latar Belakang Pentadbiran  Kesultanan Johor diperintah oleh keturunan  Johor mengalami zaman pemodenan Bendahara selepas berakhirnya jurai semasa pemerintahan Maharaja Abu Bakar keturunan Sultan Melaka  Baginda mengasaskan sistem pentadbiran  Konflik politik yang berlaku menyebabkan moden yang cekap dan berkesan keturunan Temenggung Daeng Ibrahim  Mewujudkan Majlis Jemaah Diraja Johor, menjadi pemerintah di Johor Jemaah Menteri dan jabatan-jabatan  Kemudian diganti oleh anakanda baginda kerajaan iaitu Daeng Abu Bakar yang menjadi Sultan  Pembesar kerajaan seperti Dato’ Seri Amar Johor pada 1855. DIraja dan Dato’ Bentara Dalam bertanggungjawab membantu pemerintahan sultan  Jawatan Menteri Besar dan Setiausaha Kerajaan diwujudkan bagi melicinkan pentadbiran

Hubungan Luar Perundangan  Menjalinkan hubungan dengan Terengganu,  Mengamalkan Undang-Undang Tubuh Perak, Pahang dan Selangor Kerajaan sebagai aturan dalam  Turut menjalin hubungan dengan Eropah pemerintahan dan Jepun  Kuasa-kuasa ini mengiktiraf kedudukan Johor

Latihan : Bahagian A

3 ©Kelas Sejarah Cikgu Meriam Yusoff / Tingkatan 3 2020

4 ©Kelas Sejarah Cikgu Meriam Yusoff / Tingkatan 3 2020

Latihan : Bahagian B

1. Mengapakah Negeri-Negeri Melayu menjalinkan hubungan dengan Siam [4 Markah] ______

2. Dalam sistem pemerintahan Kesultanan Melayu di Perlis, Kedah, Kelantan, Terengganu dan Johor terdapat sistem perundangan tersendiri. Apakah kepentingan undang-undang dalam kehidupan masyarakat [4 Markah] ______

3. Berikan cadangan anda bagi mewujudkan pentadbiran yang berkesan dalam memajukan Negara [4 Markah]

______

5 ©Kelas Sejarah Cikgu Meriam Yusoff / Tingkatan 3 2020

4.2 Perluasan Kuasa British di Perlis, Kedah, Kelantan dan Terengganu

Faktor Perluasan Kuasa British di Perlis, Kedah, Kelantan dan Terengganu

1. Kedudukan yang strategik  Kedudukan Kelantan dan Terengganu yang strategik kerana terletak di laluan perdagangan antara Siam dan Singapura  Perlis, Kedah, Kelantan dan Terengganu penting kepada perdagangan British

2. Menghalang kemasukan kuasa Barat lain  British ingin menjadikan Perlis, Kedah, Kelantan dan Terengganu sebagai penampan kuasa Barat lain meluaskan kuasa ke utara Tanah Melayu  British ingin menghalang kemaraan Perancis, Jerman, Amerika Syarikat dan Rusia ke negeri-negeri Melayu Utara  Kemaraan kuasa Barat yang ingin menguasai bahan mentah mencabar penguasaan British  Jerman berusaha mendapatkan Pulau Langkawi  Russia ingin membuka petempatan di Ujung Salang  Perancis meluas kuasa di Segenting Kra yang akan mengancam perdagangan dan kedudukkan Singapura sebagai pelabuhan antarabangsa  Amerika Syarikat berusaha meluaskan pengaruhnya di Terengganu

3. Kemakmuran dan kekayaan hasil bumi  Hasil pertanian dan perternakan di Kedah dan Perlis menjadi sumber bekalan makanan penduduk Pulau Pinang  Kelantan dan Terengganu penting aktiviti pembuatan seperti pertukangan dan pembinaan kapal  Kedua dua negeri ini menjadi pembekal pelbagai barangan dagangan kepada pedagang Singapura

4. Menghubungkan Burma dengan Pulau Pinang  British ingin membina jalanraya, kereta api dan telegraf di antara Burma dan Pulau Pinang  Ini bertujuan supaya British mempunyai rangkaian perhubungan terus dengan India  Ini sangat penting bagi perdagangan dan keselamatan British

5. Beban orang putih  British menggunakan slogan ini untuk meluaskan kuasanya  Ini kerana Siam telah melakukan kekejaman di Perlis, Kedah, Kelantan dan Terengganu

Strategi Perluasan Kuasa British di Perlis, Kedah, Kelantan dan Terengganu

 British telah menggunakan strategi perjanjian untuk meluaskan kuasanya di Perlis, Kedah, Kelantan dan Terengganu secara berperingkat-peringkat  British menggunakan kedudukannya di Pulau Pinang untuk memantau perkembangan di negeri- negeri Melayu sebelum bertindak mengadakan perjanjian dengan Siam.  Negeri-negeri Melayu seperti Perlis, Kedah, Kelantan dan Terengganu menghantar bunga emas dan perak setiap tiga tahun sekali sebagai tanda persahabatan  Tetapi Siam menganggap sebagai tanda pertuanan Siam serta kepatuhan kepada kuasa Siam  Pengaruh Siam ke atas negeri-negeri ini tidak menyenangkan British  British mahu memastikan laluan perdagangan antara India dan China selamat  British memilih strategi perjanjian kerana konfrantasi secara bersemuka merugikan  Siri perjanjian perluasan kuasa British : 1. Perjanjian Burney 1826

2. Perjanjian Sulit 1897 (British-Siam) ditandatangani pada 6 April 1897.  British mahu memastikan tiada kuasa lain meluaskan pengaruh ke atas Kedah, Terengganu dan Kelantan  British mengakui pertuanan Siam ke atas negeri tersebut

3. Perjanjian Sempadan 1899 (British-Siam)  Ditandatangani pada 29 November 1899  Menetapkan sempadan Perak, Kelantan, Terengganu, Pahang dan Kedah  Perjanjian ini dapat menyelesaikan masalah sempadan di antara Perak (British) dan Reman (Siam)

4. Perjanjian 1902 (Pengisytiharan British- Siam)  Ditandatangani pada 6 Oktober 1902  Siam mengawal hubungan luar Kelantan dan Terengganu  Negeri ini tidak boleh menyerahkan konsesi kepada kuasa asing tanpa izin Siam

5. Perjanjian Bangkok 1909  Ditandatangani pada 10 March 1909 anatara wakil British Ralph Paget dengan wakil Siam, Putera Devawongse Vaeaprakar (Menteri Hal Ehwal Luar Siam)  Siam menyerahkan Perlis, Kedah, Kelantan dan Terengganu kepada British  Negeri-negeri tersebut menerima Penasihat British  Perjanjian ini membuka laluan kepada British menguasai Negara kita tanpa gangguan kuasa lain.

4 3.

6 .

1. Pada pendapat anda mengapakah British kurang senang terhadap pengaruh Siam di negeri - negeri Melayu?

______