KKSOF Diagnoza 05092014.Pdf
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Opracowanie: Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych DELTA PARTNER www.deltapartner.org.pl Zespół redakcyjny: Marcelina Gabryś, Roman Gruszczyk, Mateusz Werpachowski Kędzierzyn-Koźle 2014 „Zintegrowane podejście terytorialne szansą rozwoju Kędzierzyńsko-Kozielskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 Wnioskodawca: Gmina Kędzierzyn-Koźle nr umowy: DPT/BDG-II/POPT/85/13 Diagnoza społeczno-gospodarcza Subregionu Kędzierzyńsko-Kozielskiego do roku 2020 Spis treści 1. Uwarunkowania ogólne .............................................................................................................. 5 2. Potencjał demograficzny ........................................................................................................... 10 3. Infrastruktura komunikacyjna i techniczna .............................................................................. 23 3.1 Infrastruktura komunikacyjna ............................................................................................ 23 3.2 Infrastruktura techniczna ................................................................................................... 37 4. Infrastruktura mieszkaniowa .................................................................................................... 47 5. Potencjał gospodarczy i rynek pracy ........................................................................................ 54 6. Edukacja ..................................................................................................................................... 73 7. Kultura ........................................................................................................................................ 88 8. Turystyka .................................................................................................................................... 96 9. Organizacje społeczeństwa obywatelskiego .......................................................................... 108 10. Zdrowie, opieka i pomoc społeczna ..................................................................................... 115 10.1 Zdrowie ............................................................................................................................ 115 10.2 Usługi opiekuńcze i pomoc społeczna ........................................................................... 121 11. Bezpieczeństwo ..................................................................................................................... 133 12. Zasoby przyrodnicze i ochrona środowiska ......................................................................... 143 13. Raport z badań ankietowych ................................................................................................ 173 13.1 Zagadnienia metodologiczne .......................................................................................... 173 13.2 Ocena czynników decydujących o jakości życia w Subregionie .................................... 175 13.3 Mocne i słabe strony KKSOF ........................................................................................... 185 13.4 Poziom związania mieszkańców z miejscem zamieszkania .......................................... 187 13.5 Skłonności migracyjne mieszkańców KKSOF ................................................................. 190 3 | Diagnoza społeczno-gospodarcza Subregionu Kędzierzyńsko-Kozielskiego do roku 2020 13.6 Propozycje mieszkańców w zakresie wspólnych działań na rzecz rozwoju KKSOF...... 192 13.7 Zasadność podejmowania działań rozwojowych KKSOF ............................................... 196 Spis tabel ...................................................................................................................................... 201 Spis wykresów .............................................................................................................................. 202 Spis rysunków .............................................................................................................................. 203 Spis zestawień .............................................................................................................................. 203 4 Diagnoza społeczno-gospodarcza Subregionu Kędzierzyńsko-Kozielskiego do roku 2020 1. Uwarunkowania ogólne Kędzierzyńsko-Kozielski Subregionalny Obszar Funkcjonalny (KKSOF) tworzy łącznie 11 gmin, (w tym 1 gmina miejska, 3 gminy miejsko-wiejskie i 7 gmin wiejskich) oraz 2 powiaty. Zgodnie z definicją wskazaną w Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, Kędzierzyn -Koźle jako miasto liczące powyżej 50 tys. mieszkańców jest ośrodkiem subregionalnym województwa opolskiego. Jest także jednym z dwóch opolskich ośrodków innowacyjności. W Strategii rozwoju województwa opolskiego do 2020 roku wskazano natomiast Kędzierzyn- Koźle wraz z jego obszarem funkcjonalnym jako jeden z czterech, poza Aglomeracją Opolską, biegunów wzrostu województwa opolskiego. KKSOF obejmuje w całości obszar powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego, w skład którego wchodzą: − gmina miejska Kędzierzyn-Koźle, − gmina wiejska Bierawa, − gmina wiejska Cisek, − gmina wiejska Pawłowiczki, − gmina wiejska Polska Cerekiew, − gmina wiejska Reńska Wieś oraz część powiatu strzeleckiego, na terenie którego leżą następujące jednostki samorządu terytorialnego: − gmina wiejska Jemielnica, − gmina miejsko-wiejska Leśnica, − gmina miejsko-wiejska Strzelce Opolskie, − gmina miejsko-wiejska Ujazd, − gmina miejsko-wiejska Zawadzkie, a także gmina wiejska Izbicko i gmina miejsko-wiejska Kolonowskie, które jednak nie weszły w skład porozumienia. Na poziomie ponadlokalnym Plan zagospodarowania przestrzennego województwa opolskiego definiuje w obrębie KKSOF: − miasto Kędzierzyn-Koźle jako ośrodek subregionalny, który wspomaga ośrodek wojewódzki w zaspokajaniu potrzeb mieszkańców wschodniej i południowo -wschodniej części województwa, 5 | Diagnoza społeczno-gospodarcza Subregionu Kędzierzyńsko-Kozielskiego do roku 2020 − miasto Strzelce Opolskie, jako ośrodek powiatowy, obsługujący mieszkańców powiatu w zakresie niezbędnych usług ponadlokalnych i lokalnych, − pozostałe miasta subregionu: Leśnica, Ujazd i Zawadzkie – lokalne ośrodki miejskie, które pełnią ważną funkcje uzupełniającą w stosunku do ww. miast w zakresie usług podstawowych i lokalnych rynków pracy 1. Rysunek 1 KKSOF i pozostałe subregionalne obszary funkcjonalne w województwie opolskim źródło: opracowanie własne 1 Plan zagospodarowania przestrzennego województwa opolskiego, przyjęty uchwałą nr XLVIII/505/2010 Sejmiku Województwa Opolskiego w dniu 28 września 2010r. 6 Diagnoza społeczno-gospodarcza Subregionu Kędzierzyńsko-Kozielskiego do roku 2020 Do biegunów wzrostu zostały zaliczone: − ośrodek wojewódzki (Opole) z obszarem funkcjonalnym (Aglomeracja Opolska), − ośrodki subregionalne (Brzeg, Kędzierzyn-Koźle, Kluczbork, Nysa - miasta, których oddziaływanie wykracza poza granice jednego powiatu) i ich obszary funkcjonalne. Kędzierzyńsko-Kozielski Subregionalny Obszar Funkcjonalny leży w południowo-wschodniej części województwa opolskiego. Powierzchnia obszaru funkcjonalnego wynosi 1200 km². Udział procentowy zajmowanej przez KKSOF powierzchni w stosunku do ogólnej powierzchni woj. opolskiego wynosi około 12,8%. W skład terytorium subregionu wchodzi 100% obszaru powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego i 85% powierzchni powiatu strzeleckiego. Z kolei udział powierzchni powiatu kędzierzyńsko -kozielskiego w porozumieniu KKSOF wynosi 52%, zaś strzeleckiego 48%. Należy zwrócić uwagę na silne oddziaływania sąsiadujących z subregionem: Aglomeracji Opolskiej z jednej strony, z drugiej zaś powiązania obszaru funkcjonalnego z Subregionami Centralnym i Zachodnim Województwa Śląskiego – bliskie sąsiedztwo Konurbacji Górnośląskiej (Gliwice, Katowice) oraz – w odniesieniu do południowej części KKSOF – z Raciborzem. Uwarunkowania geograficzne, społeczno-kulturowe i dostępność połączeń komunikacyjnych sprawiają, że część mieszkańców podejmuje pracę czy dojeżdża do szkół zlokalizowanych na tych terenach. Wykres 1 Procentowy udział powierzchni poszczególnych gmin w KKSOF Kędzierzyn-Koźle Bierawa 7% 10% Cisek 7% Pawłowiczki 10% Polska Cerekiew 17% Reńska Wieś 6% Jemielnica Leśnica 13% 8% Strzelce Opolskie 9% 5% Ujazd 8% Zawadzkie źródło: GUS 7 | Diagnoza społeczno-gospodarcza Subregionu Kędzierzyńsko-Kozielskiego do roku 2020 Rejon obszaru funkcjonalnego leży w środkowej części Kotliny Raciborskiej – mezoregionu fizycznogeograficznego położonego po obu stronach górnej Odry, stanowiącego południowo -wschodnią część makroregionu Niziny Śląskiej. Część południowa powiatu strzeleckiego należy do makroregionu Wyżyny Śląskiej, posiada stosunkowo dobre gleby i ma charakter rolniczy. W granicach powiatu przez teren Równiny Opolskiej przepływa równoleżnikowo ze wschodu na zachód Mała Panew. Rzeka płynie głównie naturalnym korytem tworząc liczne zakola i starorzecza. Na północ od Małej Panwi zwarty las iglasty tworzy tzw. Bory Stobrawskie. Tereny położone na wschód od brzegów rzeki Odry są równiną taras niskich. Północno- wschodnie tereny obszaru funkcjonalnego tworzą pokrywy lessowe, będące częścią grzbietu Chełma (masyw Góry św. Anny). Dorzecze Odry stanowi rzeka Odra z jej prawym dopływem Kłodnicą (ma swoje ujście do Odry na południowy wschód od centrum Kędzierzyna-Koźla). Na odcinku Odry powyżej Kędzierzyna-Koźla wypływają do Odry od prawego