Program Ochrony Środowiska Gminy Wojnicz
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Aktualizacja Programu przyjęta Uchwałą Rady Miejskiej w Wojniczu Nr ………………. z dnia ……………. roku PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY WOJNICZ na lata 2016 – 2020 z perspektywą do roku 2022 ( projekt do konsultacji) czerwiec 2016 SPIS TREŚCI Str. 1. Wstęp 1.1. Podstawa opracowania…………………………………………………………………………… 3 1.2. Koncepcja i cel opracowania ……………………………………………………………………. 3 1.3. Opis przyjętej metodyki…………………………………………………………………………. 4 1.4. Charakterystyka gminy………………………………………………………………………….. 4 2. Streszczenie założeń programu…………………………………………………… 11 3. Opis stanu środowiska naturalnego Gminy Wojnicz 3.1. Powietrze atmosferyczne………………………………………………………………………… 13 3.2. Klimat akustyczny……………………………………………………………………………….. 16 3.3. Zasoby wodne……………………………………………………………………………………. 19 3.3.1. Wody powierzchniowe płynące………………………………………………………………………………..…… 19 3.3.2. Wody powierzchniowe stojące………………………………………………………………………………….….. 26 3.3.3. Wody podziemne………………………………………………………………………………………………..…… 26 3.4. Gospodarka wodno-ściekowa……………………………………………………………………. 28 3.4.1. Zaopatrzenie w wodę………………………………………………………………………………………………... 28 3.4.2. System ściekowy …………………………………………………………………………………………………….. 29 3.5. Gleby …………………………………………………………………………………………...... 30 3.6. Środowisko przyrodnicze i formy jego ochrony ………………………………………………… 31 3.6.1. Rezerwat przyrody „Panieńska Góra”………………………………………………………………………………. 33 3.6.2. Obszary Chronionego Krajobrazu…………………………………………………………………………………. 34 3.6.3. Pomniki przyrody ……………………………………………………………………………………………………. 36 3.7. Zasoby surowców mineralnych …………………………………………………………………. 37 3.8. Nadzwyczajne Zagrożenia Środowiska (NZŚ) ……………………………………………..…… 39 3.9. Gospodarka odpadami komunalnymi …………………………………………………………… 42 3.9.1. Wymagane poziomy odzysku i recyklingu odpadów komunalnych ……………………………………………… 42 3.9.2. Ocena efektywności funkcjonowania w Gminie Wojnicz systemu zbiórki odpadów komunalnych……........ 43 4. Cele i zadania Gminy Wojnicz w zakresie ochrony środowiska na lata 2016 – 2020 z perspektywą do roku 2022 4.1. Ochrona jakości powietrza atmosferycznego ………………………………………………….. 48 4.2. Ochrona przed hałasem komunikacyjnym ……………………………………………………. 55 4.3. Ochrona zasobów wodnych …………………………………………………………………….. 55 4.4. Ochrona gleb……………………………………………………………………………………. 56 4.5. Ochrona i zachowanie zasobów przyrodniczych ……………………………………………… 57 4.6. Kształtowanie i promocja postaw proekologicznych………………………………………….. 58 5. System realizacji programu ochrony środowiska………………………………. 60 6. System monitoringu i sposób oceny realizacji zadań……………………………. 63 1 Opracowanie dokumentu OBB Bogusław Bzdak 2 1. Wstęp 1.1. podstawa opracowania Niniejsze opracowanie jest aktualizacją „Programu Ochrony Środowiska Gminy Wojnicz”, przyjętego przez Radę Miejską w Wojniczu uchwałą Nr XIX/178/2004 dnia 28 września 2004 roku. Sporządzone zostało na podstawie umowy nr PIN.604.6.2016 z dnia 22 lutego 2016 r. Obowiązek aktualizowania programów ochrony środowiska odpowiednio dla województw, powiatów i gmin został wprowadzony ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U. z 2016 roku poz. 672). 1.2.koncepcja i cel opracowania programu Dokumentami nadrzędnymi dla „Programu Ochrony Środowiska Gminy Wojnicz” są: a) „Program Strategiczny Ochrony Środowiska Województwa Małopolskiego w latach 2014 - 2020” przyjęty przez Sejmik Województwa Małopolskiego uchwałą Nr LVI/894/14 z dnia 27 października 2014 r., b) „Plan Gospodarki Odpadami Województwa Małopolskiego” przyjęty przez Sejmik Województwa Małopolskiego uchwałą Nr XXV/397/12 z dnia 2 lipca 2012 r., Cele strategiczne tych programów wynikają z polityki ekologicznej państwa, sukcesywnie dostosowywanej do prawa Unii Europejskiej. Zakres Programu Ochrony Środowiska Gminy Wojnicz musi być spójny z wymienionymi wyżej dokumentami nadrzędnymi i uwzględniać specyfikę uwarunkowań zrównoważonego rozwoju gminy (art. 14.1. ustawy prawo ochrony środowiska). Program powinien więc określać: cele ekologiczne, priorytety ekologiczne, rodzaj i harmonogram działań proekologicznych, środki niezbędne do osiągnięcia założonych celów, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne i środki finansowe dla działań realizowanych dla osiągnięcia celów. 3 1.3. Opis przyjętej metodyki Program Ochrony Środowiska Gminy Wojnicz poświęcony jest zagadnieniom związanym z ochroną powietrza, gleby, wód powierzchniowych i podziemnych oraz ograniczeniom związanym z hałasem. Zawiera również ocenę efektywności funkcjonowania w gminie systemu zbiórki odpadów komunalnych. Przy opracowaniu aktualizacji Programu wykorzystano informacje na temat czynników mających istotny wpływ na środowisko przyrodnicze Gminy Wojnicz. Na podstawie raportów sporządzonych przez WIOŚ w Krakowie, w tym szczególnie delegaturę w Tarnowie, podjęto próbę ustalenia wpływu działalności podmiotów gospodarczych oraz mieszkańców gminy na wielkość stężeń zanieczyszczeń powietrza i wód powierzchniowych. Informacje na temat prowadzonej gospodarki wodno – ściekowej oraz gospodarki odpadami komunalnymi w gminie uzyskano w Urzędzie Miejskim w Wojniczu. Przy opisie możliwych do realizacji rozwiązań z zakresu ochrony powietrza wykorzystano przyjęty przez Radę Miejską w Wojniczu Uchwałą nr XIII/134/2015 z dnia 28 grudnia 2015 roku „Plan gospodarki niskoemisyjnej Gminy Wojnicz”, opracowany przez DGI Sp. z o.o. z Krakowa. Na podstawie zebranych informacji sporządzono listę kluczowych problemów, które powinny zostać rozwiązane oraz dokonano hierarchizacji celów. Proces ten przeprowadzono przy uwzględnieniu założeń planistycznych wyższego szczebla, tj. programów wojewódzkiego oraz powiatowego. Określono również źródła finansowania zamierzonych działań. 1.4.Charakterystyka gminy Niniejszy rozdział zawiera jedynie wybrane elementy charakteryzujące Gminę Wojnicz dla potrzeb ustalenia wpływu działalności człowieka na środowisko przyrodnicze. Gmina Wojnicz administracyjnie wchodzi w skład Powiatu Tarnowskiego. 4 Rys. 1. granice administracyjne powiatu tarnowskiego Powierzchnia gminy wynosi 79,3 km2, co stanowi 5,5 % powierzchni powiatu tarnowskiego. Gmina Wojnicz składa się z 15-tu sołectw, zróżnicowanych pod względem powierzchni i liczby mieszkańców. Należą do nich w porządku alfabetycznym: Biadoliny Radłowskie, Dębina Łętowska, Dębina Zakrzowska, Grabno, Łopoń, Łukanowice, Isep, Milówka, Rudka, Olszyny, Sukmanie, Wielka Wieś, Więckowice, Wojnicz i Zakrzów. Na koniec 2015 roku Gminę Wojnicz zamieszkiwało 13.418 osób. W stosunku do roku 2008 nastąpił zatem wzrost liczby jej mieszkańców. W wartościach bezwzględnych, na przestrzeni siedmiu lat, przyrost wyniósł 274 osób. 5 tabela 1. zmiany demograficzne lata % Lp. sołectwo 2008 2015 (4;3) 1 2 3 4 5 1. Wojnicz - miasto 3.337 3.329 99,76 2. Wojnicz - gmina (14 sołectw) 9.807 10.089 102,88 Razem 13.144 13.418 102,08 Źródło – Urząd Miejski w Wojniczu Rys. 2. Granice administracyjne Gminy Wojnicz 6 Największe skupiska ludności występują w: Wojniczu – (24,81 % ogółu mieszkańców gminy), Wielkiej Wsi – (13,51% mieszkańców miasta i gminy), Grabnie – (12,38 %), Biadolinach Radłowskich – (12,22 %). Mieszkańcy tych miejscowości stanowią około 63 % populacji Gminy Wojnicz. Gmina Wojnicz leży na pograniczu zachodniej części Kotliny Sandomierskiej oraz wschodniej części Pogórza Wiśnickiego. Cały teren gminy znajduje się w zlewni dwóch rzek – Dunajca i Kisieliny. Rzeki te są prawobrzeżnymi dopływami Wisły. Dzięki licznym potokom Gmina Wojnicz ma silnie rozbudowaną sieć wód powierzchniowych płynących. Natomiast zbiorniki wód podziemnych, usytuowane w obrębie dwóch pięter hydrologicznych (czwartorzęd, trzeciorzęd) są ubogie. Ukształtowanie terenu Gminy Wojnicz jest zróżnicowane, ponieważ w południowej części gminy przebiega granica nasunięcia Karpat w trakcie kolizji kontynentalnej płyty euroazjatyckiej i mikropłyty panońskiej1. Rzeźba terenu uwarunkowana jest ściśle budową geologiczną. Wschodnią jej część zajmuje szeroka dolina Dunajca, przebiegająca z północy na południe. Część północną gminy obejmuje Wysoczyzna Wojnicka w postaci spłaszczonego garbu, o wysokości od 230 do 250 m n. p. t., wchodząca w skład Kotliny Sandomierskiej. Zachodnia, centralna i południowo-zachodnia część Gminy Wojnicz tworzy fragment Pogórza Wiśnickiego. Zbudowany jest on z silnie pofałdowanych piaskowcowo-łupkowych utworów fliszowych. Spłaszczone i wyrównane wierzchołki wzgórz wznoszą się tu od 100 do 150 m ponad dna większych dolin. 1 „Wody termalne zbiornika mioceńskiego w środkowej części zapadliska przedkarpackiego” Antoni P. Barbacki – „Przegląd Geologiczny”, vol. 52, nr 10, 2004 7 Rys. 3. Zasięg występowania utworów miocenu w centralnej części zapadliska przedkarpackiego – „Przegląd Geologiczny”, vol. 52, nr 10.2004 W Gminie Wojnicz całkowita powierzchnia lasów i terenów zadrzewionych wynosi 2.122,31 ha. Lasy stanowią ponad 26 % powierzchni całkowitej gminy. Najcenniejsze obszary przyrodniczo-krajobrazowe zostały włączone do trzech Obszarów Chronionego Krajobrazu: Wschodniego Pogórza Wiśnickiego - obejmującego sołectwa: Grabno, Milówkę, Rudkę, Więckowice i Wielką Wieś, Pogórza Ciężkowickiego - obejmującego sołectwa: Sukmanie i Olszyny, 8 Radłowsko-Wierzchosławickiego - obejmującego sołectwa: Biadoliny Radłowskie oraz Dębinę Łętowską. Szczególnie cennym przyrodniczo obszarem jest florystyczno - ksenotermiczny rezerwat przyrody „Panieńska Góra” położony na terenie sołectwa Wielka Wieś, utworzony w celu ochrony gatunków rzadkich i chronionych, między innymi: lilii złotogłów, storczyka bladego i purpurowego, bluszcza pospolitego oraz wielu okazów roślin ksenotermicznych. Na całym obszarze