Het belang van een lokale afzetmarkt voor de agrarische sector in Hollands Kroon Juni 2020

Uit onderzoek in opdracht van de gemeente Hollands Kroon (een fusiegemeente van , , en ).

Het project kent drie onderdelen: - Diepte interviews met stakeholders - Cijfermatig onderbouwing (CBS Landbouwtelling) - Een enquête met een response van 204 telers (35%)

Niek Persoon en Roos van Maanen Diepte-interviews met telers, handelaren en toeleveranciers.

De agrarische sector in HK sector is gespecialiseerd en gericht op productie. Hier worden veel uitgangsmaterialen geteeld, bijv. pootaardappelen en tulp.

De wereld heeft behoefte aan kwalitatief goed uitgangsmateriaal.

De agrarische sector in HK gaat voor efficiënte grootschalige productie omdat de kwaliteit van de bodem, de ligging en het klimaat daarvoor geschikt zijn. Cijfermatige onderbouwing in HK.

Totaal 27.199ha areaal land- en tuinbouw (21,3% van de Provincie NH en 1,5% van NL) incl. melkveehouderij.

De biologische teelt is in Hollands Kroon weinig vertegenwoordigd.

Areaal (ha) Gangbare teelt Biologische teelt

2019 NL NH FL HK NL NH FL HK

Akkerbouwgewassen 513.023 29.096 53.159 13.843 18.910 875 8.525 163

Vollegrondsgroenten 22.623 4.981 872 891 2.950 409 1.063 59 Nederland, Noord Holland, Flevoland en Hollands Kroon 2019, Bron CBS Landbouwtelling. Enquêtevraag: Ik zie voordelen aan lokale afzet. Enquêtevraag: Ik zou zelf graag meer willen afzetten naar lokale markten zoals groot . Enquêtevraag: Een korte keten markt blijft altijd een bij-markt ten opzichte van grootschalige export. Wat ziet u als voordeel van meer lokale afzet naar groot Amsterdam? (V20)

De lokale afzetmarkt is een kleine markt voor versproducten en ongeschikt voor de veehouderij en telers van uitgangsmaterialen/bloembollen.

De meest genoemde positieve argumenten bij een lokale afzet zijn: 1. Verbinding burger aan boer en streek 2. Betere prijsvorming en marge 3. Kortere lijnen met minder transport Wat ziet u als nadeel van meer lokale afzet naar groot Amsterdam? (V21)

De gespecialiseerde bedrijven richten zich op massa en export. Afzet naar een lokale markt leidt tot hogere kosten, meer werk en versnippering.

De meest genoemde nadelen bij een lokale afzet zijn: 1. Een te kleine omzet met te veel partijen 2. Kost te veel werk en leidt tot versnippering 3. De teler in Hollands Kroon teelt primair voor de exportmarkt Ligt hier wellicht een kans bij de vruchtwisselingen?

Bij (poot)aardappel als hoofdgewas (1 op 3) zien we als vruchtwisselingen veelal gras, graan, tarwe, mais, suikerbiet en vollegrondsgroenten.

Bij tulp als hoofdgewas (1 op 6) zien we als vruchtwisselingen veelal andere bloembollen, gras en mais en daarnaast groenbemesters en een enkele keer vogelakker.

Kans: inzetten op plantaardig eiwit: bonen (veldboon, soja, erwt, kikkererwt).

Goed voor de bodem en als onderdeel van de eiwittransitie. Het belang van begrip bij de lokale afzetmarkt.

Dank voor uw aandacht.

Niek Persoon