KOP VAN OOST STEDENBOUWKUNDIG PLAN

MAART 2017 INHOUDSOPGAVE

1. Inleiding 3

2. Plangebied 4

3. Ontstaangeschiedenis 7

4. Waardering en inspiratie 9

5. Visie op de opgave 15

6. Stedenbouwkundig plan 17

7. Planaspecten 34

KOP VAN OOST LOCHEM STEDENBOUWKUNDIG PLAN

MAART 2017 3

1 INLEIDING

In 2009 is het Masterplan Etalage naar de Toekomst biedt de aanwezigheid van het gemeentehuis tevens vastgesteld. In dit masterplan is de transformatie van mogelijkheden voor de ontwikkeling van aanvullende het gebied aan de Hanzeweg beschreven. Inmiddels (zorg) functies. Om de ambitie voor de Kop van Oost zijn we acht jaar verder en is de vraag uit de markt vorm te geven is een ruimtelijke samenhangende visie gewijzigd en zijn de inzichten veranderd. Met dit nieuwe voor het gebied opgesteld. De visie is vervolgens stedenbouwkundige plan wordt ingespeeld op de vraag uitgewerkt in dit voorliggende stedenbouwkundig en inzichten van dit moment. De Kop van Oost ligt plan. Het stedenbouwkundig plan is het formele kader tussen het Twentekanaal en de op een in het voor de gemeenteraad om het bestemmingsplan aan te oog springende plek in de nabijheid van het historische passen. Hiermee ontstaat de bouwtitel voor de start van stadscentrum van Lochem. de woningbouw. De gemeente Lochem wil deze beeldbepalende locatie Het stedenbouwkundig plan is in samenspraak met dan ook ontwikkelen tot een hoogwaardig woongebied. omwonenden, belanghebbenden en de gemeenteraad Door de ligging van het gebied is er de mogelijkheid opgesteld. De brede oogst aan ideeën en meningen zijn aan te sluiten bij de recreatieve functie van de Berkel waar mogelijk verwerkt in het stedenbouwkundig plan. en de passantenhaven (ter plaatse van de overlaat) en 4 2 PLANGEBIED 2 PLANGEBIED 5 KOP VAN OOST

In het plangebied, de Kop van Oost, zijn momenteel en de Stationsweg het station van Lochem binnen vijf nog verschillende bedrijven gehuisvest, waaronder de minuten lopend bereikbaar. De conclusie na observatie en analyse van de huidige Stemin machinefabriek en Nijha. Deze bedrijven zijn Het plangebied heeft een heldere ruimtelijke situatie is dat de Kop van Oost een duidelijke begrenzing ontsloten op de Hanzeweg die het plangebied aan de structuur waarin een aantal kenmerken samenkomen en een heldere ruimtelijke structuur heeft. Dit vormt de noordzijde begrenst. Direct naast de Hanzeweg ligt van de ruimtelijke hoofdstructuur van Lochem. De basis voor een goede verbinding en hechting met de het Twentekanaal met aan de overzijde, goed zichtbaar Stationsweg, met daaraan gekoppeld de fiets- en omgeving. vanuit het plangebied, de Twentse Kabelfabriek (TKF) en wandelroute langs de vistrap, is een van de linten, firma Reudink. De ‘kop’ aan de oostzijde wordt gevormd die gericht zijn op de historische kern. Deze linten door de passantenhaven, de overlaat, de Lochemsebrug zijn belangrijk voor de oriëntatie op de binnenstad en het bosplantsoen rondom de passantenhaven. Aan en het landschap rond de Lochemse Berg en het de westzijde vormt het gemeentehuis met het plein landgoed Ampsen. De Berkel en het Twentekanaal en de Wiltshirebrug een duidelijke grens tussen de zijn onderdeel van een structuur van lange lijnen die Kop van Oost en bedrijventerrein Hanzeweg. De het beekdal van de Berkel benadrukt. Anders dan de overgang aan de zuidzijde is wat informeler door de op het centrum gerichte linten, verbinden deze lange Berkel met het recreatieve fiets- en wandelpad en de lijnen het plangebied met het westelijk en oostelijk aangrenzende buurt Noorderbleek. Vanaf de Berkel gelegen kleinschalige beekdallandschap en ook met ligt de binnenstad op steenworp afstand. Een echte het grootschalige industriële milieu rondom het ‘verblijfsplek’ is er bij de stuw, vistrap, de villa Welna Twentekanaal. en het kunstwerk van de watermolen. Dit gebied vormt een duidelijke entree, via de Prins Bernhardweg, naar de historische binnenstad van Lochem. Vanaf de stuw en vistrap is er tevens een fiets- en wandelroute naar de passantenhaven. Daar vandaan is via de Lochemsebrug 2 PLANGEBIED 6 RUIMTELIJKE STRUCTUUR

Landgoed Ampsen

N 346

Kwinkweerd

station Twentekanaal Hanzeweg Berkel Kop van Oost Goorseweg

Berkel

Binnenstad

Nieuwstad

Zutphenseweg Paasberg

Lochemse Berg 7 3 ONTSTAANSGESCHIEDENIS

De groei van Lochem is nauw verbonden met (het te herkennen, bijvoorbeeld bij de straat Noorderbleek, Dit kantelpunt markeert wel een belangrijke beekdal van) de Berkel en de ontwikkelingen die met die een deel van de voormalige rivieraftakking volgt. bloeiperiode voor Lochem: verbeterd vervoer via de name hier plaatsvonden. Lochem ontwikkelde zich op Door de tijd heen is steeds geprobeerd de rivier weg en het spoor brachten de industrialisatie opgang een uitloper van de Lochemse Berg op een verhoogde beheersbaar en bevaarbaar te houden door kanalisatie en daarmee welvaart en groei. In diezelfde periode strategische plek aan de oevers van de Berkel. en de aanleg van stuwen en sluizen. begonnen agrarische coöperaties hun kleine vestigingen De “kleine landstad” Lochem kreeg in het begin van De vroegste melding van een ‘sluis’ in Lochem dateert in verschillende plattelandskernen te fuseren tot steeds de 13e eeuw stadsrechten maar bestond al vanaf de overigens uit het begin van de 17e eeuw. Halverwege grotere zuivel- en veevoederfabrieken en droegen zo 10e eeuw. Lochem is één van de oudste kerspelen in deze eeuw wordt de eerste ‘Berkelcompagnie’ bij aan een verdere industrialisatie van de stad Lochem. de Achterhoek. De handel over de Berkel is hier zeer opgericht die meerdere sluizen bouwt, onder meer die waarschijnlijk van invloed op geweest. in Lochem, ten gunste van de Berkelvaart. Heel erg De Berkel ontspringt in Duitsland en wordt vervolgens succesvol was deze onderneming niet en nadat het gevoed door regenwater. De rivier heeft een aanzienlijk octrooi via een tweede handelscompagnie over was verval en van oorsprong een sterk meanderend gegaan op de provincie en vervolgens het Rijk, viel het verloop. In Lochem is de meanderende rivier nog terug doek rond 1905 definitief voor de Berkelvaart.

Lochem omstreeks 1850 Lochem omstreeks 1900 3 ONTSTAANSGESCHIEDENIS 8

In 1865 werd het station geopend aan de spoorlijn met de bouw van het kanaal pas begonnen in 1930, –––Gronau. Dit zet tevens na een kwart eeuw onenigheid over acht verschillende “Lang is Lochem een vergeten plekje geweest, de de deur open naar nieuwe functies, zoals recreatie en ontwerpen. Het kanaal werd gegraven voor een zomers strooiden hun schoonheid over het land, toerisme. betere aanvoer van grondstoffen voor de Twentse bespied wellicht van een enkelen kunstenaar; de Een verlichte burgerij van industriëlen, notabelen en textielindustrie en voor de toevoer van steenkool uit arbeider zwoegde er zijn leven af. Thans is de rijkdom landeigenaren zorgde voor de stadsuitbreiding, een de mijnen in . Het grootste deel is aangelegd er binnengetrokken, bouwend zijn huizen op den grond schouwburg en een ziekenhuis. als werkverschaffingsproject tijdens de crisis en door des arbeiders. Ongeveer vijftien jaren geleden verrezen In 1902 verschijnt er een beschrijving van Lochem en werklozen met schop en kruiwagen gegraven. In aan den Nieuwen weg (oostzijde der stad) de eerst drie omstreken in het Nieuwsblad van Friesland. De auteur 1938 was een groot deel van het kanaal gereed. Om villa’s, die vier jaar onbewoond bleven. Toen boden er verbleef wekenlang in Lochem en schreef een lofzang het hoogteverschil van 21 meter tussen Zutphen en zich eindelijk liefhebbers aan, die al dra buren kregen. over de kleine landstad en de prachtige omgeving. Enschede op te vangen werden drie schutsluizen En spoedig zal geen plekje aan weerszijden van den Ook schetst hij een beeld van de veranderingen die gebouwd. Deze keer niet bij Lochem. fraaibeplanten weg, die wel een lengte heeft van tien overal te zien waren: de villabouw, florerende hotels Het beekdal van de Berkel is doorsneden door de minuten, meer ledig zijn”. en pensions en moderne voorzieningen. spoorlijn, het Twentekanaal en de Berkel. In de Als gevolg van de slechte bevaarbaarheid van de langgerekte stroken daartussen worden vanaf 1960 Bron: Nieuwsblad van Friesland, 1902 Berkel stamt het eerste plan voor een kanaal naar de bedrijventerreinen Kwinkweerd en Hanzeweg al uit het midden van de 19e eeuw. Toch werd ontwikkeld.

Lochem omstreeks 1930 Lochem luchtfoto 2016 9 4 WAARDERING EN INSPIRATIE

In de ontstaansgeschiedenis van Lochem is er Bewoners en gebruikers waarderen aan Hof van Lochem een stadsbeeld ontstaan waarin de verschillende de Kop van Oost: Uit: “De Graafschap in de Middeleeuwen” ontwikkelingsfase steeds met respect voor het Het zicht op- en de nabijheid van de Berkel; het ‘stoere’ bestaande naast elkaar staan. Dit ondanks de industriële beeld van het kanaal en de bedrijven; de “In de zestiende eeuw heeft één huis in de stad Lochem aanzienlijke ‘schaalsprong’ die in het verlengde van de passantenhaven en de stuw met vistrap; de ligging nog de naam ‘Hof’, waarschijnlijk is dit een voortzetsel van aanleg van het Twentekanaal heeft plaatsgevonden. De nabij de binnenstad met haar voorzieningen; het eerdere gebouwen. Volgens Von ligt het hof aan het eind bescheiden schaal van Lochem brengt daardoor met gemeentehuis; nabijheid van het station; de supermarkt van de Molenstraat bij de Molenpoort. zich mee dat op een klein gebied veel verschillende ‘om de hoek’; het alom vertegenwoordigde water; de Op de kaart van Jacob van uit 1560 is oostelijk functies te vinden zijn en dat het contrast daartussen landschappelijke recreatieve wandel- en fietsroutes van de Molenpoort een groot onbekend gebouw te vrij groot is. Op steenworp afstand van de Kop van Oost langs en over de Berkel. zien. Een andere logische verklaring voor de intekening ligt de historische binnenstad met haar kenmerkende van een dergelijk gebouw ziet zij niet. Reincke leidt uit bebouwing, detailhandel, horeca en recreatieve Bewoners en gebruikers maken nu gebruik archiefbronnen af dat de Hof van Lochem nog in 1549 voorzieningen. Tegelijk ligt het gemeentehuis in het van het gebied: heeft bestaan en dat de scholtis (schout) van Lochem er plangebied en is het vanaf daar naar het NS station Als ‘kijkgroen’; om te wandelen; om te fietsen; woont. Op basis van het Lochemse stratenplan komt hij slechts vijftien minuten lopen. Het Twentekanaal tijdelijke huur van atelierruimte; voor een bezoek aan tot de conclusie dat de Hof midden in het centrum moet met de aanliggende bebouwing levert een groot het gemeentehuis. hebben gestaan. Waar de naam ‘t Ei vandaan komt, is contrast op in beeld en functie maar is eerder ‘stoer’ onbekend, maar Reincke stelt dat het mogelijk is afgeleid en interessant dan hinderlijk. Daarnaast is het beekdal Bewoners en gebruikers vinden dat de Kop van Oost van een eiland, dat is ontstaan door de omgrachting van van de Berkel een erg tot de verbeelding sprekende verbeterd kan worden door: de Hof, deze is later gedempt. Vroeger was op ‘t Ei het kwaliteit. Dit is een kleinschalig en halfopen landschap gildehuis van de kleermakers gevestigd. De transformatie van werkgebied naar een gemengd met een afwisseling van open weilanden en akkers Hij vermoedt dat de Hof van Lochem een verdedigbare woonmilieu met een mix van jong/oud, koop/huur en enerzijds en besloten (kleine) bospercelen anderzijds. grote boerderij is. Consensus over de locatie van de Hof woningtypen; de toegankelijkheid van het kanaal en het Het contrast tussen de huidige Kop van Oost met dit bestaat er dus nog niet.” fraaie landschap van houtwallen, laanbeplantingen en haventje; een toekomstbestendige parkeernorm; de landgoederen is nu nog groot. Echter de wijze waarop Hanzeweg, nu gebiedsontsluitingsweg, het karakter te eerder ontwikkelde woonbuurten zoals Berkeloord geven van een erftoegangsweg; eventueel toekomstig en het noord westelijke deel van Zuiderenk zijn sluipverkeer over de Hanzeweg tegen gaan; de kwaliteit geïntegreerd met het landschap van de Berkel gelden en gebruiksmogelijkheden van het groen en het water zeker als inspiratie voor de toekomstige ontwikkeling te verbeteren; nieuwe speelvoorzieningen; een beter van de Kop van Oost. gebruik van het plein voor het gemeentehuis; een ‘breed’ duurzaam gebruik van de ruimte. Deze, en andere kwaliteiten, worden door bewoners van Lochem en gebruikers van het gebied herkend en gewaardeerd. Deze kwaliteiten zijn in beginsel het startpunt voor de ontwikkeling de Kop van Oost in Lochem. 4 WAARDERING EN INSPIRATIE 10 RELATIE MET DE BINNENSTAD Em de nisciam inum quo doluptatur ari blatquo conet quasim que voluptioDe Kop officie van nihilloOost theeo odiasft een si uthist eumquaorischetur samrelatie arum me quit de berore binnenstad natem door qui haardolum lig gingrerum quein henust stroomgebiedvolorumet dolessi van de nciusande Berkel. consendi intVanaf dolorr deo videlitMolenstraat iatias wasvellabore de Berkel posandaect direct e experobereikbaar. ex estotat Het hedendaagseempedissi sum monument eatqui cus incturvoor solutde oudeod eate watermolen, porum harum de rem stuw cumenis en imoluptae.de vistrap A t markommoeren ber dezatiae mendicaepedirelatie. Enkele ad quamjaren ea geleden site nobis is daar dem de reverbinding inuscim viaaximinu de lloruptasWiltshirebrug eos aspere en de Poststeegvel molori bij dolendissunt gekomen. etDe dis histaliaorische dit pratias binnenstad itaque derfkanerc inspir imporum,atie nimuszijn voorevenihi de liciis vormgeving rectem qua vantinvel de eKopt quidipie van t quamOost, quas maar anditbovenal asimill is er ict eenempore, wederzijdse officipis Het bleekhuisje De markt actoegevoegdeessequae dolup waardetatibus door prheterrum programma: volupta quaontspannentem. Bus, quamwonen hita tib dichternam, tegenofficie nisitade t andundehistorische denihil binnenstad litassi nissitincte aan met porem een breedet res palet aan voorzieningen.

Het stadhuis Lochem omstreeks 1650 4 WAARDERING EN INSPIRATIE 11 HET VERHAAL VAN DE BERKEL

Het stroomgebied van de Berkel strekt zich uit van Duitsland tot Zutphen en schakelt een gevarieerde reeks ‘rivierlandschappen’ aan elkaar. Langs de rivier was en is tevens een schat aan gebouwtypologieën te vinden van theekoepels, watermolens, landgoederen, villa’s en zelfs pakhuizen. De Kop van Oost kan putten uit al die elementen om het ‘verhaal van de Berkel’ te vertellen. Tegelijk is dit de kans om vanuit de gebiedsontwikkeling van de Kop van Oost een nieuw hoofdstuk Voormalige watermolen van Lochem aan de Berkel Het Berkelaanzicht in Zutphen toe te voegen aan de Berkel in Lochem.

Staringkoepel in Lochem Landgoed de Cloese 4 WAARDERING EN INSPIRATIE 12 HET LANDGOED AMPSEN Em de nisciam inum quo doluptatur ari blatquo conet quasim que voluptioWaar Lochemofficie nihillo en de to odiasLochemse si ut eumquaBerg detur samzuidzijde arum quivan berore het beekdal natem quivan dolumde Berkel rerum quemarkeren, nus volorumet zo doet hetdolessi Landgoed nciusande Ampsen consendi dat intaan dolorr de noordzijde.o videlit ia tiasDe routevellabore van enposandaect naar het e experomonumentale ex estotat landgoed empedissi loopt sum over eatqui de Kop cus incturvan Oostsolut en od is eate daarmee porum van harum groot rem belang cumenis om imoluptae.Lochem en A tAmpsen ommo beraanatia elkaar mendicaepedi te koppelen. ad quamDe r outingea sit emaakt nobis daarmee dem re onder inuscimdeel uitaximinu van lloruptasde ruim telijkeeos aspere structuur vel van molori het landgoed. dolendissunt De etstructuur dis alia diten depratias architectuur itaque derfvan ercde Kopimporum, van nimusOost e kunnenvenihi liciis een r ectemdirecte qua verwijzingtinvel et vormen quidipie t quamnaar quashet landgoedandit asimill maar ictookempore, indirect, officipis via ac‘routing’essequae en dolup‘informatieverstrekking’tatibus prerrum kanvolupta de quaverbindingtem. Bus, gelegdquam hitaworden.tib ernam, officie nisitat andunde denihil litassi nissitincte porem et res 4 WAARDERING EN INSPIRATIE 13 DE PLEK AAN HET TWENTEKANAAL

Het Twentekanaal staat symbool voor de industrialisatie, die halverwege de vorige eeuw plaatsvond in dit deel van het land. Het Twentekanaal is met zijn industriële functie, typische gebouwen en grote maat en schaal, één van de meest beeldbepalende ruimtelijke structuren. Vanaf de IJssel bij Zutphen tot en met Enschede beïnvloedt het kanaal het beeld van landschap, dorp en stad. In Lochem is dat direct zichtbaar, omdat het kanaal zo dicht de kern benaderd. Dit gedeelte van het kanaal, Station Lochem Reudink grenzend aan de kern, is door de transformatie van de industrie, geschikt voor een breder programma. Veel elementen die gebouwd zijn voor het kanaal (zoals de Stationsbrug of de passantenhaven) en in de invloedsfeer lagen van het kanaal en de industrie (zoals het station) krijgen een nieuwe betekenis in de ruimtelijke structuur van Lochem.

Sluis bij Eefde Stationsbrug Lochem 4 WAARDERING EN INSPIRATIE 14 INSPIRATIEKAART

Gemengde woonmilieus Gemengde woonmilieus

Kantoor aan huis Kantoor aan huis

AtelierwoningenAtelierwoningen

KluswoningenKluswoningen

Mix jong &Mix oud jong & oud

Mix koop Mix& huur koop & huur

LevensloopbestendigLevensloopbestendig

500 - 800500 euro - 800per maand euro per maand

VerblijfskwaliteitenVerblijfskwaliteiten

PluktuinenPluktuinen

Dieren enDieren planten en planten Gezamenlijke tuinen Gezamenlijke tuinen Balkons aan de tuinen Balkons aan de tuinen Speelplekken 0-12 jaar Speelplekken 0-12 jaar Kneuterplek Kneuterplek

Eco-vriendelijk Eco-vriendelijk Lochem Energie Lochem Energie Gebruik restwarmte Gebruik restwarmte Waterinfiltratie Waterinfiltratie Warmte- en koudeopslag Warmte- en koudeopslag Gasloos Gasloos CO2 neutraal Verzameling van alle ideeën en gedachten als inspiratie voor de planvorming. CO2 neutraal Opgesteld in samenwerking met de inwoners en raadsleden van Lochem. 15 5 VISIE OP DE OPGAVE

De Kop van Oost ligt op een bijzondere plek in Lochem, de stuw en vistrap naar de passantenhaven kan dit op precies tussen de Berkel en het Twentekanaal op 300 een betekenisvolle manier worden vormgegeven. In de De ontwikkeling van de Kop van Oost is gebaseerd meter van de binnenstad. Gelegen aan een lint, die visie op de Kop van Oost wordt daarom functioneel op een helder ruimtelijk en functioneel casco. de binnenstad met het station en Landgoed Ampsen de relatie gezocht met de ruimte rond passantenhaven Het casco ontstaat uit: verbindt, vormt de locatie een belangrijke schakel in de en het plein bij het gemeentehuis en zal ook de relatie van Lochem en het landschap ten noorden van de verblijfskwaliteit ter plaatse verbeterd worden. • Benoemen van de Berkel en het Twentekanaal binnenstad. Deze situatie levert in de basis een helder Tegelijk ontstaat er daardoor een sterkere ruimtelijke als de twee (lineaire) hoofdstructuren met een ruimtelijk functioneel casco op als aanknopingspunt en functionele verbinding met de landschappelijke eigen beeld en karakter; voor de ontwikkeling van de Kop van Oost. Het kwaliteiten in de omgeving en uiteraard met de • De maat en schaal van het naastgelegen ruimtelijk casco wordt sterk bepaald door de Berkel historische binnenstad. gemeentehuis; en het Twentekanaal. Beide lineaire structuren hebben Water en groen hechten het plangebied met de • Ontwikkelen van gebruiksmogelijkheden unieke kwaliteiten en vragen daarom een afzonderlijke omgeving. De waterstructuur, de bestaande bomen voor het plein bij het gemeentehuis en het en passende aansluiting op het respectievelijk en het groen rondom het plangebied zijn daarin een toegankelijk maken van de ruimte rondom de landschappelijke- en industriële karakter. De functie vanzelfsprekend en cruciaal onderdeel. passantenhaven als betekenisvolle plek en van het plangebied als bedrijventerrein heeft het een verbinding tussen Berkel en Twentekanaal; typische industriële maatvoering gegeven van 120 De transformatie van de Kop van Oost naar een • Vormgeven van een stelsel van routes en meter diep en een oriëntatie van de bebouwing op de gemengd woongebied heeft een ‘nieuwe oriëntatie’ tot zichtlijnen voor de hechting met de omgeving Hanzeweg (met achterkanten naar de Berkel dus). gevolg. De ontwikkeling betekent niet alleen een betere en aansluiting op bestaande routes van en Om het Twentekanaal beter zichtbaar en beleefbaar ontsluiting van de Berkel en het Twentekanaal, maar naar station en binnenstad; te maken en het gebied letterlijk te ontsluiten vanaf ook de wording van een unieke nieuwe woonkwaliteit • Benutten van de bestaande water- en de Berkel, zal er op een structurerend schaalniveau binnen Lochem, die de oriëntatie van de stad als geheel groenstructuur voor een vanzelfsprekende een doorsteek moeten worden gemaakt. Zowel bij op het omliggende landschap verbetert. inbedding in de omgeving. het plein voor het gemeentehuis als de route vanaf 5 VISIE OP DE OPGAVE 16 RUIMTELIJK CASCO

• Benoemen van de Berkel en het Twentekanaal • Inrichten van het plein bij het gemeentehuis en de ruimte als de twee (lineaire) hoofdstructuren met een rondom de passantenhaven als betekenisvolle plek en eigen beeld en karakter . verbinding tussen Berkel en Twentekanaal.

• Vormgeven van een stelsel van routes en zichtlijnen voor de • Benutten van de bestaande water- en groenstructuur voor een hechting met de omgeving en aansluiting op bestaande routes vanzelfsprekende inbedding in de omgeving. van en naar station en binnenstad. 17 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN

Ruimtelijk concept Stedenbouwkundige uitgangspunten en Inzet voor de openbare ruimte Vanuit de visie op de opgave is een ruimtelijk casco schetsverkaveling De inrichting van de straten en de paden in samenhang opgesteld, zoals op pagina 16 is verbeeld en toegelicht. De transformatie van de Kop van Oost naar een gemengd het stadsplein, de plek aan de passantenhaven, de Dit ruimtelijk casco is in basis rationeel en helder. woongebied gaat stapsgewijs. De stappen volgen de route langs het kanaal en de overs van de Berker, De Kop van Oost transformeert van individuele kavelindeling van de nu aanwezige bedrijfskavels. Het bepalend voor de verblijfskwaliteit. autonome bedrijfskavels naar een samenhangende ruimtelijk concept geeft richting aan een gefaseerde De opgave ligt echter niet alleen in de openbare woonbuurt ingebed en verbonden met de omgeving. ontwikkeling van het gebied. Voor de realisatie van een ruimte. De woningbouwontwikkeling draagt ook De ruimtelijke structuur is sterk oost-west gericht, samenhangend woon- en leefgebied is het nodig om de sterk bij aan de kwaliteit en beleving van de openbare maar juist door de inpassing van het plein bij het situering van de bebouwing, de wijze van ontsluiting, ruimte. Er is hier sprake van een wederzijds belang. gemeentehuis (stadsplein) en de route van de vistrap de erfafscheidingen en andere aspecten af te stemmen Hofjes en erven, het overgangsgebied tussen privé en naar de passantenhaven worden twee belangrijke op het concept. Deze aspecten staan immers niet openbaar, kortom de ruimte die een afgeleide is van de dwarsverbindingen toegevoegd. Voor de ontwikkeling op zich zelf maar hebben invloed op de kwaliteit verschillende woningtypes, moet even goed zorgvuldig van de woningbouw in het gebied is het wenselijk de van het gehele gebied. Het concept wordt daarom worden vormgegeven. Samen met de architectuur ontsluitingsstructuur nog fijnmaziger te maken. aangevuld met een set minimale stedenbouwkundige dragen deze plekken bij aan de ontwikkeling van een Het ruimtelijk casco is verfijnd tot een ruimtelijk uitgangspunten waarmee de uitgangspunten voor de samenhangende en robuuste openbare ruimte. concept als basis voor de ontwikkeling van een prettige uitwerking tot een samenhangend stedenbouwkundig en functionele woonomgeving op de Kop van Oost. verkavelingsplan worden vastgelegd. Op de volgende De belangrijkste verfijning ontstaat door toevoeging pagina’s worden de woonmilieus en de openbare van een centrale bomenlaan. Deze laan is de centrale ruimte van de Kop van Oost beschreven en vervolgens ontsluiting voor het woongebied en ontlast de thematisch; de stedenbouwkundige uitgangspunten Hanzeweg. Tegelijk verbindt de laan het stadsplein naar inhoud en bijdrage. Deze komen samen in een en de plek aan de passantenhaven écht met de totaalkaart, de stedenbouwkundige uitgangspunten op woonomgeving. Binnen de verfijnde ruimtelijke pagina 29. De schetsverkaveling geeft ten slotte een structuur zijn vervolgens vijf woonmilieus te beeldende vertaling en mogelijke uitwerkingsrichting onderscheiden. Langs het Twentekanaal een stoere voor de verdere planontwikkeling. wand, die tegenwicht biedt aan de industriële wereld van het kanaal met het hoogteaccent bij de passantenhaven als logische afronding. Langs de Berkel landschappelijke en kleinschalige bebouwing met als overgang naar het stadsplein en het gemeentehuis, een gecombineerd programma van wonen en voorzieningen. Ten slotte zorgen de centrale laan en de groene hoven ook in het hart van de Kop van Oost voor een prettige woonkwaliteit. Deze woonmilieus completeren het ruimtelijk concept. 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN 18 RUIMTELIJK CONCEPT IN 5 STAPPEN

Een centrale bomenlaan, als ontsluiting voor Stevige volumes vormen een stoere wand langs Kleinschalige bebouwing georiënteerd op de Berkel Autovrije groene hoven verbinden de oevers van de de wijk en verbinding tussen het stadsplein het Twentekanaal in aansluiting op de schaal van draagt bij aan de landschappelijke beleving van de Berkel met het Twentekanaal. en de passantenhaven. het gemeentehuis en worden beëindigd door een oevers. Toevoeging van programma aan het plein hoogteaccent bij de passantenhaven. versterkt het gebruik en de betekenis als stadsplein. 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN 19 STOER WONEN AAN HET TWENTEKANAAL

Als antwoord op het industriële karakter van het Twentekanaal krijgt de Kop van Oost langs de Hanzeweg een stoer en robuust karakter. Geschakelde kadewoningen van drie en vier bouwlagen, met een industriële vormgeving, vormen een stevige wand met prachtig zicht op het kanaal vanuit de verschillende woonlagen. 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN 20 ACCENT AAN DE HAVEN

Gesitueerd in de bocht van de Hanzeweg markeert het appartementengebouw niet alleen de Kop van Oost langs het Twentekanaal als tegenhanger van het gemeentehuis, maar het is tevens een ruimtelijk accent voor de nieuwe entree laan en de verblijfsplek aan de passantenhaven. Het gebouw van ongeveer zes bouwlagen is een knipoog naar de schaal en maat van de industriële gebouwen langs het Twentekanaal. Het appartementengebouw staat solitair in een groene omgeving op ruime afstand van de naastgelegen woningen. De appartementen op de bovenste verdiepingen hebben aan alle kanten fenomenaal uitzicht, tegelijkertijd leiden de onderste verdiepingen de entree van de Kop van Oost kwalitatief in. 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN 21 VOORZIENING AAN HET STADSPLEIN

De ontwikkeling van de Kop van Oost biedt de kans de verblijfs- en gebruiksmogelijkheden van het plein voor het gemeentehuis (stadsplein), te vergroten. Niet alleen door de toevoeging van woningen, maar ook door te onderzoeken of het mogelijk is direct aan het plein verschillende (maatschappelijke) voorzieningen op de begane grond te ontwikkelen. Een programma dat zich richt op het stadsplein, van buitenaf zichtbaar is en zorgt voor reuring in het overgangsgebied tussen gebouw en de openbare ruimte. Door de toevoeging van een nieuwe gevel wordt het bestaande plein afgerond en ontstaat mogelijk samen met het nieuwe programma een levendige verblijfsplek voor Lochem. 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN 22 WONEN AAN DE AUTOVRIJE HOVEN

Om het Twentekanaal te koppelen aan de Berkel is een tweetal groene verbindingen gemaakt tussen beide ruimtelijke hoofdstructuren. Deze parkachtige stroken groen hebben een afwisselend profiel, zijn voorzien van wandelpaden en zijn autovrij. Het intieme en rustige karakter vormt de basis voor wonen aan een hof. Er ontstaat een prettige leefomgeving door de oriëntatie van de woningen op de publieke ruimte en een zorgvuldig vormgegeven overgangsgebied. 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN 23 DORPSWONEN LANGS DE BERKEL

Met de herinrichting van de oevers en de aanleg van de vistrap is de Berkel in dit deel van Lochem min of meer herontdekt. Het groene en recreatieve karakter van de Berkel is de aanleiding voor de ontwikkeling van een ‘dorps’ woonmilieu, geheel in de geest van de wijk Berkeloord stroomopwaarts. Stijlvol en informeel, gevarieerd en landschappelijk. De woningen staan solitair of in kleine clusters, hebben ruime tuinen omzoomd door hagen en voegen ‘zichtbaar’ kwaliteit toe aan de publieke ruimte rondom de Berkel. 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN 24 IMPRESSIE OPENBARE RUIMTE

De inrichting en uitstraling van de openbare ruimte is sober maar stijlvol. Het uitgangspunt voor het ontwerp van de wegprofielen is om deze in te richten voor auto- en fietsverkeer én voetgangers. Het plangebied kent verschillende karakters maar tegelijk zal het beeld van de openbare ruimte een sterke samenhang moeten krijgen. Onderscheiden worden: • Het stadsplein • De passantenhaven • De kade langs het Twentekanaal • De oevers van de Berkel • De centrale bomenlaan • De groene hoven

De openbare ruimte moet uitnodigen tot verblijven en ontmoeten. De verschillende routes dragen bij aan een afwisselend beeld van het gebied en de omgeving. Toekomstige bebouwing moet bijdragen aan de kwaliteit van de openbare ruimte door een zorgvuldige situering van bebouwing, ontsluiting en vormgeving van de erfafscheidingen. 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN 25 GROEN EN WATER

• De openbare ruimte zorgt voor de inkadering van het plangebied. • De centrale laan bestaat uit een doorgaande bomenrij, die aan de zuidzijde wordt begeleid door groene voortuinen met hagen en zorgvuldig vormgegeven kopgevels en erfafscheidingen aan de noordzijde. • De bomen langs de Hanzeweg en bij de entree van het gebied worden gehandhaafd. • Langs de Hanzeweg en de groene parkstroken wordt de overgang tussen bebouwing en openbare ruimte vormgegeven met een verande, dakoverstek, geveltuin en/of stoep. • Langs de centrale laan en de Berkel wordt de bebouwing omgeven door een tuin met een haag. Incidenteel staat langs de Berkel een woning direct op de perceelgrens. • Langs de Berkel is een gevarieerd en Geschakelde woningen van minimaal 3 en maximaal 4 bouwlagen, A Geschakelde woningen van minimaal 3 en maximaal 4 bouwlagen, Voorgevel oriëntatie Fietsroute P Parkeren afwisselend groen prgeenofiel blinde kopgevelsvoorzien richting openbare ruimte.en Openbaar gebied

A Geschakelde woningen van minimaal 3 en maximaal 4 bouwlagen, Voorgevel oriëntatie HoogwaardigeFietsroute P VoetgangersrouteParkeren wordtgeen blinde zokopgevels goed richting openbare mogelijk ruimte. Geschakelde aangesloten woningen van minimaal op 3 en maximaal de 4 bouwlagen, Voetgangersroute A Voorgevel oriëntatie FietsrouteOpenbaar gebied P P ParkerenParkeren geenGeschakelde blinde kopgevels woningbouw richting van openbare maximaal ruimte. 3 bouwlagen met kap, erfafscheiding B OpenbaarEigen terrein gebied geen blinde kopgevels richting openbareHoogwaardige ruimte. Voetgangersroute bestaande wandel- en fietsroutes. Hoogwaardige P Hoofdontsluiting Geschakelde woningbouw van maximaal 3 bouwlagen met kap, erfafscheiding Perceelgrens VoetgangersrouteParkeren B Rijbaan met fietssuggestiestroken P P Parkeren geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. Geschakelde woningbouw van maximaal 3 bouwlagen met kap, erfafscheidingIndicatiefIndicatief Eigen terrein ParkerenParkeren • Twee autovrije parkstroken,B Geschakelde en vrijstaande met woningen vaneen maximaal 2 Hoofdontsluiting EigenParkeergarage terrein (half) verdiept C geenGeschakelde blinde kopgevels en vrijstaande richting woningen openbarePerceelgrens vanruimte. maximaal 2 C bouwlagen met kap, geen blinde kopgevels richting openbare Rijbaan met fietssuggestiestroken P HoofdontsluitingOntsluiting woongebied bouwlagen met kap, geen blinde kopgevelsIndicatief richting openbare Groene erfafscheiding ParkerenOntsluiting woongebied P Parkeren ruimte. Perceelgrens Rijbaan met fietssuggestiestroken Parkeren afwisselendeGeschakelde en vrijstaande woningenbreedte van maximaal van 2ruimte. 10 tot 20 meter, IndicatieveIndicatieve perceelgrensperceelgrens Parkeergarage (half) verdiept P ParkerenEigen erf (min. 2 plaatsen) A Geschakelde woningen van minimaal 3 en maximaalC 4 bouwlagen, Voorgevel oriëntatie Fietsroute P ParkerenIndicatief Eigen erf (min. 2 plaatsen) Geschakeldegeen blinde kopgevels woningen richting van minimaal openbare 3 en ruimte. maximaal 4 bouwlagen,bouwlagen met kap, geen blinde kopgevels richtingGeschakelde openbare en vrijstaande woningen van maximaal 2 Ontsluiting woongebied Bestaande bomen Parkeergarage (half) verdiept A VoorgevelC oriëntatie FietsrouteGroene erfafscheiding P OpenbaarParkeren gebied P Parkeren geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. verbindenruimte. het Twentekanaal bouwlagenGeschakelde met meten/of kap, geengestapelde deblinde woningen kopgevelsBerkel. (appartementen), richting openbare Stadsplein OntsluitingBestaande woongebied bomen D Indicatieve perceelgrens OpenbaarGroeneStadsplein gebiederfafscheiding Eigen erf (min. 2 plaatsen) P ParkerenKleinschalige erf Hoogwaardige ruimte.mogelijk gecombineerd met (maatschappelijke) voorzieningen Speel en ontmoetingsplek Hoogwaardige Voetgangersroute IndicatieveSpeelBestaande en ontmoetingsplekperceelgrens bomen Groen verblijfsgebied EigenIndicatieveIndicatieve erf (min. ontsluitingontsluiting 2 plaatsen) Geschakelde en/of gestapelde woningen (appartementen),op de begane grond, maximaal 3 bouwlagenVoetgangersroute met kapvorm. P Parkeren Geschakelde woningbouw van maximaal 3• bouwlagen H metemelwater kap, wordterfafscheiding zo veel mogelijk zichtbaarStadsplein P Parkeren BestaandeKleinschalige bomen erf B Geschakelde woningbouw van maximaal 3 bouwlagenD metmogelijk kap, gecombineerd met (maatschappelijke)erfafscheiding voorzieningenGeschakelde en/of gestapelde woningen (appartementen), EigenRecreatieve terrein haven Centrale laan B geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. D Speel en ontmoetingsplek EigenStadspleinRecreatieve terrein haven GroenIndicatieve verblijfsgebied ontsluiting KleinschaligeCentrale laan erf geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. op de begane grond, maximaal 3 bouwlagen met kapvorm.mogelijkAppartementgebouw, gecombineerd metarchitectonisch (maatschappelijke)Hoofdontsluiting accent, maximaalvoorzieningen 6 NatuurspeelplaatsGroen verblijfsgebied in combinatie Centrale laan Indicatieve bomenrij afgevoerd richtingPerceelgrens de passantenhaven.Hoofdontsluiting SpeelNatuurspeelplaats en ontmoetingsplek in combinatie Groen verblijfsgebied IndicatieveIndicatieve ontsluiting bomenrij opbouwlagen de begane metgrond, eventueel maximaal halfverdiept 3 bouwlagenRijbaan parkeren. met met kapvorm. fietssuggestiestroken Parkerenmet de wateropgave IndicatiefPerceelgrens RijbaanRecreatieve met fietssuggestiestroken haven met de wateropgave Centrale laan ParkeergarageParkeren (half) verdiept Geschakelde en vrijstaande woningen van maximaal 2 Appartementgebouw, architectonischIndicatief accent, maximaal 6 Natuurspeelplaats in combinatie RecreatieveCentrale laanhaven BestaandeIndicatieve bomenrij groenstructuur CentraleWandelroute laan C Geschakelde en vrijstaande woningen van maximaal 2 bouwlagen met eventueel halfverdiept parkeren. Appartementgebouw, architectonisch accent, maximaal 6 9 ParkeergarageMaximale goothoogte (half) verdiept Centrale laan C bouwlagen met kap, geen blinde kopgevels richting openbare Groene erfafscheiding Ontsluitingmet de wateropgave woongebied P ParkerenNatuurspeelplaats in combinatie IndicatieveLangs kanaal bomenrij bouwlagenruimte. met kap, geen blinde kopgevels richting openbare Groene erfafscheidingbouwlagen met eventueel halfverdieptOntsluiting parkeren. woongebied 11 Maximale bouwhoogte Indicatieve perceelgrens P EigenParkerenmetBestaande de erf wateropgave (min. 2 plaatsen) groenstructuur ruimte. Indicatieve perceelgrens Wandelroute 9 Maximale goothoogte Eigen erf (min. 2 plaatsen) BestaandeLangs kanaal groenstructuur Wandelroute Geschakelde en/of gestapelde woningen (appartementen), Stadsplein 11 BestaandeMaximale bouwhoogte bomen 9 Maximale goothoogte D Geschakelde en/of gestapelde woningen (appartementen), Kleinschalige erf Langs kanaal mogelijk gecombineerd met (maatschappelijke) voorzieningen SpeelStadsplein en ontmoetingsplek Bestaande bomen 11 MaximaleKleinschalige bouwhoogte erf D mogelijk gecombineerd met (maatschappelijke) voorzieningen Indicatieve ontsluiting op de begane grond, maximaal 3 bouwlagen met kapvorm. Speel en ontmoetingsplek Indicatieve ontsluiting op de begane grond, maximaal 3 bouwlagen met kapvorm. Recreatieve haven Groen verblijfsgebied Centrale laan Appartementgebouw, architectonisch accent, maximaal 6 Recreatieve haven Centrale laan Appartementgebouw, architectonisch accent, maximaal 6 Natuurspeelplaats in combinatie Groen verblijfsgebied Indicatieve bomenrij bouwlagen met eventueel halfverdiept parkeren. metNatuurspeelplaats de wateropgave in combinatie Indicatieve bomenrij bouwlagen met eventueel halfverdiept parkeren. met de wateropgave 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN 26 ROOILIJNEN EN BOUWHOOGTEN

• De bouwhoogte langs de Hanzenweg is minimaal drie en maximaal vier bouwlagen. • De bebouwing is afgestemd op de bestaande aanliggende bebouwing. • De bebouwing oriënteert zich altijd alzijdig op de openbare ruimte en heeft geen blinde kopgevels naar de openbare ruimte. A 14 14 A 14 14 14 A • Bijzondere plekken in het plangebied of 14

12 overgangen naar de omgeving worden B 10 B 10 12 12 B 22 geaccentueerd met stedenbouwkundige 12 22 of architectonische verbijzonderingen

(hoekaccent, erker, bloemkozijn, zijentree, 10 D 9 12 C 9 11 C veranda, dakoverstek, geveltuin etc.) 11 • De erfafscheidingen, die grenzen aan het openbaar gebied, worden zorgvuldig vormgegeven . De in de tekening aangegeven hoogwaardige erfafscheidingen worden als onderdeel van de woningen mee ontwerpen en gematerialiseerd. De aangegeven groene

erfafscheidingen bestaan uit hagen van A Geschakelde woningen van minimaal 3 en maximaal 4 bouwlagen, Voorgevel oriëntatie Fietsroute P Parkeren geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. Openbaar gebied verschillende hoogtes. Hoogwaardige Voetgangersroute P Geschakelde woningbouw van maximaal 3 bouwlagen met kap, erfafscheiding Parkeren B Eigen terrein geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. Hoofdontsluiting Perceelgrens Rijbaan met fietssuggestiestroken P Indicatief Parkeren Geschakelde en vrijstaande woningen van maximaal 2 Parkeergarage (half) verdiept C bouwlagen met kap, geen blinde kopgevels richting openbare Groene erfafscheiding Ontsluiting woongebied P A Geschakelde woningen van minimaal 3 en maximaal 4 bouwlagen, Voorgevel oriëntatie Fietsroute P Parkeren Parkeren ruimte. geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. Indicatieve perceelgrens Openbaar gebied Eigen erf (min. 2 plaatsen) Bestaande bomen Hoogwaardige Voetgangersroute Geschakelde en/of gestapelde woningen (appartementen), Stadsplein P D Geschakelde woningbouw van maximaal 3 bouwlagen met kap, erfafscheiding Parkeren Kleinschalige erf mogelijk gecombineerdB met (maatschappelijke) voorzieningen geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. Speel en ontmoetingsplek Eigen terrein Indicatieve ontsluiting op de begane grond, maximaal 3 bouwlagen met kapvorm. HoofdontsluitingGroen verblijfsgebied Perceelgrens Rijbaan met fietssuggestiestroken Parkeren IndicatiefRecreatieve haven Centrale laan Geschakelde en vrijstaande woningen van maximaal 2 Parkeergarage (half) verdiept Appartementgebouw,C architectonisch accent, maximaal 6 Natuurspeelplaats in combinatie Centrale laan Indicatieve bomenrij bouwlagen met eventueelbouwlagen methalfverdiept kap, geen blinde parkeren. kopgevels richting openbare Groene erfafscheiding Ontsluiting woongebied P Parkeren ruimte. Indicatievemet de wateropgave perceelgrens Bestaande groenstructuurEigen erf (min. 2 plaatsen)Wandelroute Geschakelde en/of gestapelde woningen (appartementen), 9 StadspleinMaximale goothoogte Bestaande bomen Kleinschalige erf Langs kanaal D mogelijk gecombineerd met (maatschappelijke) voorzieningen 11 SpeelMaximale en ontmoetingsplek bouwhoogte Indicatieve ontsluiting op de begane grond, maximaal 3 bouwlagen met kapvorm. Recreatieve haven Groen verblijfsgebied Centrale laan Appartementgebouw, architectonisch accent, maximaal 6 Natuurspeelplaats in combinatie Indicatieve bomenrij bouwlagen met eventueel halfverdiept parkeren. met de wateropgave 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN 27 ONTSLUITING EN PARKEREN

• Het plangebied wordt op twee plekken ontsloten op de Hanzeweg: ter hoogte van het gemeentehuis en in de bocht van de Hanzeweg. De nieuwe entree in de bocht vormt de nieuwe Centrale laan als

P P P ontsluiting voor het plangebied. P P P P P

• Aan de westzijde van het plangebied mag P

de ontsluiting gecombineerd worden met de P

ontsluiting van het gemeentehuis. P P

P • De woningen langs het Twentekanaal P P P P P worden direct vanaf de Hanzeweg ontsloten. P P P P P Het profiel van de Hanzeweg wordt hiervoor P P

aangepast, zodat ook de toegestane snelheid P P kan worden verlaagd. P P P • Het parkeren wordt grotendeels op openbaar terrein opgelost en daar waar mogelijk op eigen terrein. Met name bij de vrijstaande woningen, de twee-onder-één kapwoningen en de appartementen (half verdiept) wordt uitgegaan van parkeren op eigen terrein. Parkeerplaatsen zijn zorgvuldig vormgegeven en bij voorkeur

AgeclusterdGeschakelde woningen en van omzoomd minimaal 3 en maximaal met 4 bouwlagen, hagen. Voorgevel oriëntatie Fietsroute P Parkeren geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. Openbaar gebied • Bij de uitwerking van het stedenbouwkundig Hoogwaardige Voetgangersroute P Geschakelde woningbouw van maximaal 3 bouwlagen met kap, erfafscheiding Parkeren B plangeen wordt blinde kopgevels onderzocht richting openbare ruimte. of de parkeerplaatsen Eigen terrein A Geschakelde woningen van minimaal 3 en maximaal 4 bouwlagen, Voorgevel oriëntatie HoofdontsluitingFietsroute P Parkeren geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. Perceelgrens Rijbaan met fietssuggestiestroken Openbaar gebied bij het gemeentehuis kunnen wordenIndicatief Parkeren Parkeergarage (half) verdiept Geschakelde en vrijstaande woningen van maximaal 2 Hoogwaardige Voetgangersroute C P Parkeren ingezetbouwlagenGeschakelde voormet woningbouw kap, geen dubbelgebruik. blindevan maximaal kopgevels 3 bouwlagenrichting openbare met ka p, erfafscheidingGroene erfafscheiding Ontsluiting woongebied P Parkeren B ruimte. Indicatieve perceelgrens Eigen terrein geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. Hoofdontsluiting Eigen erf (min. 2 plaatsen) Perceelgrens Geschakelde en/of gestapelde woningen (appartementen), Rijbaan met fietssuggestiestroken P IndicatiefStadsplein Bestaande bomen ParkerenKleinschalige erf D mogelijk gecombineerd met (maatschappelijke) voorzieningen Parkeergarage (half) verdiept Geschakelde en vrijstaande woningen van maximaal 2 Speel en ontmoetingsplek Indicatieve ontsluiting C op de begane grond, maximaal 3 bouwlagen met kapvorm. bouwlagen met kap, geen blinde kopgevels richting openbare Groene erfafscheiding Ontsluiting woongebied P Parkeren ruimte. IndicatieveRecreatieve perceelgrens haven Groen verblijfsgebied EigenCentrale erf (min. laan 2 plaatsen) Appartementgebouw, architectonisch accent, maximaal 6 Natuurspeelplaats in combinatie Bestaande bomen Indicatieve bomenrij bouwlagen met eventueel halfverdiept parkeren. Geschakelde en/of gestapelde woningen (appartementen), Stadspleinmet de wateropgave Kleinschalige erf D mogelijk gecombineerd met (maatschappelijke) voorzieningen Speel en ontmoetingsplek Indicatieve ontsluiting op de begane grond, maximaal 3 bouwlagen met kapvorm. Groen verblijfsgebied Recreatieve haven Centrale laan Appartementgebouw, architectonisch accent, maximaal 6 Natuurspeelplaats in combinatie Centrale laan Indicatieve bomenrij bouwlagen met eventueel halfverdiept parkeren. met de wateropgave Bestaande groenstructuur Wandelroute 9 Maximale goothoogte Langs kanaal 11 Maximale bouwhoogte 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN 28 VERBLIJFSGEBIEDEN EN LANGZAAMVERKEERSROUTES

• Aan de westelijke en oostelijke zijde van het plangebied worden twee verblijfsgebieden gerealiseerd. Deze verblijfsgebieden bij de passantenhaven en het stadsplein, zijn speel- en ontmoetingsplekken en koppelen de Kop van Oost aan de omgeving. • Langs de Berkel loopt een fietsroute die zich ter plaatse van de vistrap vertakt in de richting van de binnenstad en de passantenhaven. • De wandelroute rondom de Berkel wordt via het plein, de twee parkstroken en de doorsteek vanaf de vistrap, verbonden met het Twentekanaal. Langs het Twentekanaal loopt een (ver)nieuw(d)e wandelroute. • De groene verblijfsgebieden worden onderling gekoppeld door wandelroutes. • Het profiel van de centrale bomenlaan bestaat naast auto- en fietsontsluiting uit A Geschakelde woningen van minimaal 3 en maximaal 4 bouwlagen, Voorgevel oriëntatie Fietsroute P Parkeren geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. Openbaar gebied groene bermen met bomen, parkeerplaatsen Geschakelde woningen van minimaal 3 en maximaal 4 bouwlagen, A HoogwaardigeVoorgevel oriëntatie VoetgangersrouteFietsroute P Parkeren geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. P Geschakelde woningbouw van maximaal 3 bouwlagen met kap, erfafscheiding ParkerenOpenbaar gebied tussen bomen en eenB wandelroute. geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. Eigen terrein Hoogwaardige Voetgangersroute Hoofdontsluiting P • Het ruimtelijk profielGeschakelde van woningbouwde vanfie maximaalts- 3 bouwlagenen met kap, Perceelgrenserfafscheiding Rijbaan met fietssuggestiestroken Parkeren B Parkeren geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. Indicatief Eigen terrein Geschakelde en vrijstaande woningen van maximaal 2 Hoofdontsluiting Parkeergarage (half) verdiept wandelroutes is gevarieerd,C informeel (erf- bouwlagen met kap, geen blinde kopgevels richting openbare Perceelgrens OntsluitingRijbaan met fietssuggestiestroken woongebied Geschakelde woningen van minimaal 3 en maximaal 4 bouwlagen, P Groene erfafscheiding P ParkerenParkeren A Voorgevel oriëntatieruimte. Fietsroute ParkerenIndicatief geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. Geschakelde en vrijstaande woningen van maximaal 2 Indicatieve perceelgrens EigenParkeergarage erf (min. 2(half) plaatsen) verdiept achtig) en open. C Openbaar gebied bouwlagen met kap, geen blinde kopgevels richting openbare Ontsluiting woongebied HoogwaardigeGeschakelde en/of gestapelde woningen (appartementen), Groene erfafscheiding P Parkeren ruimte. Voetgangersroute Berkelplein Bestaande bomen Kleinschalige erf • De bebouwing oriën D teertmogelijk zich gecombineerd ‘in metformeel (maatschappelijke) en voorzieningen P ParkerenIndicatieve perceelgrens Eigen erf (min. 2 plaatsen) Geschakelde woningbouw van maximaal 3 bouwlagen met kap, erfafscheiding Speel en ontmoetingsplek Indicatieve ontsluiting B op de begane grond, maximaal 3 bouwlagen met kapvorm. Eigen terrein geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. A GeschakeldeGeschakelde woningen en/of gestapelde van minimaal woningen 3 en (appartementen), maximaal 4 bouwlagen, Voorgevel oriëntatie FietsrouteBestaande bomen P Parkeren D geen blinde kopgevels richting openbareHoofdontsluiting ruimte. Stadsplein Kleinschalige erf los’ op de fiets- enPerceelgrens wandelroutes.mogelijk gecombineerd met (maatschappelijke) voorzieningen Recreatieve haven OpenbaarCentrale gebied laan Appartementgebouw, architectonisch accent,Rijbaan maximaal met fietssuggestiestroken 5 ParkerenSpeel en ontmoetingsplek Groen verblijfsgebied Indicatieve ontsluiting Indicatief op de begane grond, maximaal 3 bouwlagen met kapvorm. Natuurspeelplaats in combinatie Indicatieve bomenrij Geschakelde en vrijstaande woningen van maximaal 2 bouwlagen met eventueel halfverdiept parkeren. HoogwaardigeParkeergarage (half) verdiept Voetgangersroute C met de wateropgave P Geschakelde woningbouw van maximaal 3 bouwlagen met kap, erfafscheidingRecreatieve haven Groen verblijfsgebied ParkerenCentrale laan bouwlagen met kap, geen blinde kopgevels richting openbare Groene B erfafscheidingAppartementgebouw, architectonisch Ontsluitingaccent, maximaal woongebied 6 P Parkeren ruimte. geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. Natuurspeelplaats in combinatie EigenIndicatieve terrein bomenrij Indicatieve perceelgrensbouwlagen met eventueel halfverdiept parkeren. Eigen erf (min. 2 plaatsen) CentraleHoofdontsluiting laan Perceelgrensmet de wateropgave Rijbaan met fietssuggestiestroken Parkeren Geschakelde en/of gestapelde woningen (appartementen), Stadsplein Bestaande bomen IndicatiefKleinschalige erf D mogelijk gecombineerd met (maatschappelijke) voorzieningen Geschakelde en vrijstaande woningen van maximaal 2 Parkeergarage (half) verdiept Speel enC ontmoetingsplek Indicatieve ontsluiting op de begane grond, maximaal 3 bouwlagen met kapvorm. bouwlagen met kap, geen blinde kopgevels richting openbare Groene erfafscheiding Ontsluiting woongebied P Parkeren ruimte. Recreatieve haven Groen verblijfsgebied IndicatieveCentrale perceelgrens laan Eigen erf (min. 2 plaatsen) Appartementgebouw, architectonisch accent, maximaal 6 Natuurspeelplaats in combinatie Indicatieve bomenrij bouwlagen met eventueel halfverdiept parkeren. met de wateropgaveGeschakelde en/of gestapelde woningen (appartementen), Stadsplein Bestaande bomen Kleinschalige erf D mogelijk gecombineerd met (maatschappelijke) voorzieningen Speel en ontmoetingsplek Indicatieve ontsluiting op de begane grond, maximaal 3 bouwlagen met kapvorm. Recreatieve haven Groen verblijfsgebied Centrale laan Appartementgebouw, architectonisch accent, maximaal 6 Natuurspeelplaats in combinatie Indicatieve bomenrij bouwlagen met eventueel halfverdiept parkeren. met de wateropgave 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN 29 STEDENBOUWKUNDIGE UITGANGSPUNTEN

P P P P P P P P

P A A A P

P P B B B P P P P P P P P P P P

D P P C C P P P P P

N

0 10 30 50m 100m

A Geschakelde woningen van minimaal 3 en maximaal 4 bouwlagen, Voorgevel oriëntatie Fietsroute P Parkeren geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. Openbaar gebied

Hoogwaardige Voetgangersroute P Geschakelde woningbouw van maximaal 3 bouwlagen met kap, erfafscheiding Parkeren B Eigen terrein geen blinde kopgevels richting openbare ruimte. Hoofdontsluiting Perceelgrens Rijbaan met fietssuggestiestroken Indicatief Parkeren Geschakelde en vrijstaande woningen van maximaal 2 Parkeergarage (half) verdiept C bouwlagen met kap, geen blinde kopgevels richting openbare Groene erfafscheiding Ontsluiting woongebied P Parkeren ruimte. Indicatieve perceelgrens Eigen erf (min. 2 plaatsen) Geschakelde en/of gestapelde woningen (appartementen), Stadsplein Bestaande bomen Kleinschalige erf D mogelijk gecombineerd met (maatschappelijke) voorzieningen Speel en ontmoetingsplek Indicatieve ontsluiting op de begane grond, maximaal 3 bouwlagen met kapvorm. Recreatieve haven Groen verblijfsgebied Centrale laan Appartementgebouw, architectonisch accent, maximaal 6 Natuurspeelplaats in combinatie Indicatieve bomenrij bouwlagen met eventueel halfverdiept parkeren. met de wateropgave 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN 30 SCHETSVERKAVELING 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN 31 IMPRESSIE SCHETSMAQUETTE

Oostelijke entree plangebied met de centrale laan en het accent aan de passantenhaven

Overzichtsbeeld van oost naar west, evenwijdig aan de Berkel en het Twentekanaal 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN 32 IMPRESSIE SCHETSMAQUETTE

Van west naar oost, zicht op de Berkel Van oost naar west, stoer wonen aan het Twentekanaal Van noord naar zuid, aansluiting kadewoningen op het gemeentehuis

Van zuid naar noord, zorgvuldige aansluiting in schaal en maat op de Berkel en Noorderbleek 6 STEDENBOUWKUNDIG PLAN 33 WONINGBOUWPROGRAMMA

21 rijwoningen 20 rijwoningen 19 rijwoningen 15 appartementen

30 appartementen (mogelijk i.c.m. zorg of voorzieningen) 2 2^1-kapwoningen 6 vrijstaande woningen 4 2^1-kapwoningen 7 vrijstaande woningen

Plangebied Indicatief woningbouwprogramma 34.862 m2 gebaseerd op schetsverkaveling Geschakelde woningen 9.338 m2 45 appartementen Vrijestaande en geschakelde woningen 60 rijwoningen 7.168 m2 6 2-onder-1 kapwoningen 13 vrijstaande woningen Appartementen 1.370 m2 124 woningen Parkeerkoffer / Erftoegangsweg 845 m2 34 7 PLANASPECTEN

7.1 Bestemmingsplan overtuigingen aangaande nieuwbouwontwikkeling. • Financierbaarheid – voor woningen met een nul- Het streven is dan ook om een energieneutrale op-de-meter classificatie of een energieneutraal Procedure woonwijk te realiseren.Om dit mogelijk te maken wil label kan bij veel banken een uitbreiding van de Dit stedenbouwkundig plan wordt vastgesteld de gemeente bij de verdere ontwikkeling de volgende hypotheek verkregen worden. door de gemeenteraad. Vervolgens wordt het plan mogelijkheden verder onderzoeken of onderzocht • Gebruik maken van lokale factoren. In de directe uitgewerkt tot een nieuw bestemmingsplan en een hebben: omgeving is er sprake van omstandigheden die beeldkwaliteitsplan voor het plangebied Kop van Oost. • Gaslozewijk - De ontwikkelingen in Nederland mogelijkheden bieden voor het plan Kop van Oost: De bestemmingsplanprocedure start met het ter inzage ten aanzien van het gasgebruik in woningbouw –– Waterkracht: LochemEnergie is bezig met een leggen van het ontwerp-bestemmingsplan voor een veranderen in een hoog tempo. In de Energieagenda onderzoek naar de mogelijkheden van een periode van 6 weken. In deze periode kan een ieder van Minister Kamp wordt aangekondigd dat de waterkrachtinstallatie in de stuw in Lochem zijn zienswijze indienen. Rijksoverheid beleid gaat uitvaardigen waarbij geen (contactpersoon Tonnie Tekelenburg). De nieuwe gasinfrastructuur meer wordt aangelegd. provincie en het Waterschap zoeken nog een Het ontwerp-bestemmingsplan wordt samen met de • Onderzoek mogelijkheid warmtenet – optioneel – pilotlocatie om te kijken waar waterkracht zienswijzen en de beantwoording ervan aangeboden momenteel ligt er een subsidieaanvraag bij Kiemt gecombineerd kan worden met warmtewinning. aan de gemeenteraad. De gemeenteraad neemt het om onderzoek naar de benutting van restwarmte De locatie stuw Lochem is hierbij genoemd. besluit om het bestemmingsplan al dan niet vast te van de dichtbijgelegen industrie aan te wenden –– Koeling/warmte uit het oppervlaktewater (Berkel stellen. Indien de gemeenteraad besluit tot vaststelling voor de warmtevoorziening in de Kop van Oost. en Twentekanaal). van het bestemmingsplan wordt het plan voor een • Koude-warmte opslag kan een maatregel zijn om –– Restwarmte uit nabije industrie. periode van 6 weken voor belanghebbenden ter een all-electric woning van warmte te voorzien. In –– Collectieve zonne-energie opwekken in de inzage gelegd. In deze periode kan beroep worden dit gebied is een open systeem uitsluitend mogelijk directe omgeving. Door LochemEnergie worden ingediend bij de Raad van State en een verzoek na uitgebreid geohydrologisch onderzoek gezien op korte termijn enkele aanvullende collectieve tot voorlopige voorziening worden ingediend. de voorkomende grondwaterverontreinigingen in zonneparken gerealiseerd. de omgeving. Gesloten systemen behoren wel tot –– Beperken van autoverkeer. De stimulering van Het ontwerp-beeldkwaliteitsplan wordt voor een de mogelijkheden. deelauto’s past in dit kader. periode van 6 weken ter inzage gelegd. In deze periode • Stimuleren van passief bouwen, waarbij het kan een ieder zijn zienswijze indienen. Het ontwerp- voorkomen van energieverbruik in de ontwerpfase beeldkwaliteitsplan wordt samen met de zienswijzen van groot belang is. 7.3 Verkeer en de beantwoording ervan aangeboden aan de • Oriëntatie van de woningen – niet uitsluitend voor Het projectgebied is gelegen aan de oostkant van gemeenteraad. De gemeenteraad neemt het besluit de effectiviteit van zonnepanelen maar ook voor het huidige bedrijventerrein de Hanzeweg. Met om het beeldkwaliteitsplan al dan niet vast te stellen. het gebruik maken van passieve zonne-energie is het programma Etalage naar de Toekomst is er de oriëntatie van woningen van groot belang. een visie opgesteld voor de transformatie van dit • Bijna-energieneutrale gebouwen - BENG: in 2020 deelgebied van bedrijventerrein naar wonen. Op dit 7.2 Duurzaamheid zullen Europese richtlijnen voorschrijven dat er moment wordt het deelproject “Kop van Oost” nader Binnen de gemeente Lochem is geen expliciet beleid niet uitsluitend aandacht besteed moet worden uitgewerkt. Hierbij worden de stedenbouwkundige geformuleerd ten aanzien van de prestaties waaraan aan de isolatiewaarde van woningen, maar ook aan kaders uit het masterplan deels losgelaten. Voor de nieuwbouw moet voldoen. Tegelijkertijd bestaan er de optimale oriëntatie, slimme installaties en de uitwerking van een herzien plan is er behoefte aan het in het College van B&W en de Raad wel een aantal productie van duurzame energie. vastleggen van de verkeerskundige uitgangspunten 7 PLANASPECTEN 35

waarmee rekening gehouden dient te worden. Het reductie worden gerekend van 15%. Voor Lochem, Kop moet blijven dat 2 voertuigen elkaar kunnen passeren projectgebied blijft goed ontsloten via de Hanzeweg van Oost moet gerekend worden met ‘weinig stedelijk’ en het dus mogelijk is om een voertuig te parkeren op en in de toekomst moet er rekening gehouden worden en het projectgebied is gelegen in de rest bebouwde de rijbaan. Dit moet echter door omgevingsfactoren zo met de nieuwe Rondweg Lochem. Met de komst van kom. De parkeerplaatsen moeten evenwichtig worden onaantrekkelijk mogelijk worden gemaakt. Denk hierbij de rondweg komt er een nieuwe oeververbinding over verdeeld over de wijk. Om met de reductie te kunnen aan inritten naar woningen, bochten of naastgelegen het Twentekanaal die oostelijker is gepositioneerd dan rekenen moet bij de ontwikkeling van de wijk het parkeerplaatsen. de huidige Lochemsebrug. De Lochemsebrug wordt gebruik van deelauto’s, openbaar vervoer en de fiets De aansluitingen van de woonstraten op de Hanzeweg afgewaardeerd tot fiets/ voetgangersbrug met een nadrukkelijk worden gepromoot. moet worden vormgegeven middels inritconstructies, conflictvrij fietspad tot bij de fietsenstalling van het zodat de voorrang is geregeld en het allureverschil station. Weginrichting/ ontsluiting tussen de soorten wegen duidelijk is. Daarnaast blijft De Hanzeweg is gecategoriseerd als Gebieds de Hanzeweg vanaf het gemeentehuis een GOW en Verkeerskundige doelstellingen Kop van Oost OntsluitingsWeg (GOW) met een maximumsnelheid daar is de voorrang geregeld. Het aantal aansluitingen De Kop van Oost wordt een multimodaal goed van 50 km/u. Op dit moment is de weg voorzien van vanuit de woonstraten op de Hanzeweg moet zoveel ontsloten gebied waar voldoende ruimte is om te één rode fietssuggestiestrook voor het fietsverkeer mogelijk worden beperkt. parkeren waarbij rekening wordt gehouden met in oostelijke richting. In de westelijke richting is er deelgebruik van voertuigen. een vrij gelegen fietspad met gecombineerd gebruik Fietsgebruik door voetgangers. Deze inrichting is ontstaan uit Binnen het gemeentelijk verkeers- en vervoersbeleid Beleid ruimtegebrek. wordt het gebruiken van (elektrische)fietsen en Nota Mobiliteit Lochem (2008) + actualisatie (2017) Met de reconstructie mag de Hanzeweg ter hoogte van voetpaden uitdrukkelijk gestimuleerd. De komende Het gemeentelijk verkeer en vervoersbeleid is de toekomstige woningen worden getransformeerd jaren word de fysieke fietsinfrastructuur met de komst vastgelegd in de Nota Mobiliteit Lochem die is tot een ErfToegangsWeg A met rode suggestiestroken van de fietsruggengraat beter en aantrekkelijker. vastgesteld in 2008. In 2017 is er een actualisatie voor de fietsers en een maximumsnelheid van 30 km/u. Fietsgebruik wordt niet alleen gestimuleerd door goede vastgesteld die op enkele onderdelen verdieping De breedte van de weg mag niet smaller dan 6,5m. en veilige fietspaden maar ook door de aanleg van goede geeft op het beleidsstuk uit 2008. Hieruit volgen de Dit geeft een voorkeursprofiel 1,75 – 3 – 1,75m met garages en bergingen zodat mensen eenvoudig hun volgende uitgangspunten: daarnaast een trottoir voor voetgangers. De Hanzeweg fietsen kunnen pakken. Daarnaast kan het stimuleren blijft de primaire oost-west verbinding in Lochem en gezocht worden in voldoende brede achterpaden (als Parkeren moet dus goed toegankelijk blijven voor vrachtverkeer die er komen) en directere verbindingen voor fietsers De gemeente Lochem conformeert zich aan de CROW al dan niet met een bestemming op het westelijk deel ten opzichte van auto’s. Graag bij de uitwerking van normen die zijn vastgelegd in publicatie 317. Hierbij van de Hanzeweg. Middels de Hanzeweg krijgt het het plan ook met dat soort aspecten rekening houden. wordt in de basis uitgegaan van de maximale norm gebied een goede ontsluiting richting de N346 in binnen de geldende bandbreedte. De parkeerplaatsen zowel oostelijk als westelijke richting. Via de N346 Voetgangers mogen voor het deelplan Kop van Oost in de openbare is er een snelle verbinding naar de A1, Twente en de Voor voetgangers is het van belang dat ze obstakelvrij ruimte worden aangelegd en dus niet per definitie op Achterhoek. eenvoudig de belangrijkste voorzieningen kunnen het eigen terrein. Op het moment dat er aantoonbaar De woonstraten in het plangebied worden bereiken. Hiervoor is een profiel van vrije ruimte nodig ingezet wordt op het gebruik van (elektrische) ErfToegangsWegen B waarbij het verblijven en voor voetgangers, waar ze eenvoudig zonder grote deelauto’s en deze binnen een straal van 300m ontsluiten van erven centraal staat. De breedte mag hoogteverschillen kunnen bewegen van minimaal 1,8m voldoende beschikbaar zijn van de woning mag er een worden beperkt tot circa 5m waarbij het mogelijk (met lokaal vernauwingen van niet smaller dan 1,2m). 7 PLANASPECTEN 36

Dit hoeven geen voetpaden te zijn met 30x30cm grijze in de Noorderbleek en daar waar mogelijk deze zeer belangrijk is voor het antwoord op de vraag of tegels en mogen fraai en deels worden gecombineerd speelvoorzieningen te versterken. woningbouw mogelijk is op de locatie. Uit het eerder met andere modaliteiten als ze zich er maar veilig Daarnaast kan de route naar de speelvoorzieningen, vastgestelde bestemmingsplan Hanzeweg is gebleken kunnen bewegen met rolstoel, kinderwagen en/ of bijvoorbeeld via de Berkel, worden geaccentueerd dat geur, geluid en externe veiligheid thema’s zijn die rollator. door middel van informele speelruimte en extra aandacht behoeven. Het is belang dat het totale verkeerssysteem in speelvoorzieningen (stenen, hout etc.). Ook in de wijk Voor het vaststellen van zowel de wijzigingsbevoegdheid samenhang wordt ontwikkeld en een overdaad aan zelf kunnen op deze manier op een speelse manier naar wonen in het huidige bestemmingsplan als het verharding moet worden voorkomen. Het is echter wel informele speelruimtes worden gecreëerd, zo ook opstellen van een nieuw bestemmingsplan voor de van belang dat iedereen zich veilig kan verplaatsen en bij het gemeentehuis en bij de passantenhaven. Ook Kop van Oost dient de milieusituatie weer in beeld te gestimuleerd wordt om een vervoerswijze te kiezen en bieden deze openbare ruimtes mogelijkheden voor worden gebracht en dient te worden aangetoond dat niet automatisch de auto pakt. speelvoorzieningen in diverse leeftijdscategorieën. woningbouw mogelijk is. Vooruitlopend op deze bestemmingsplanprocedure is voor geur, geluid en externe veiligheid in beeld gebracht 7.4 Spelen 7.5 Afval of de wijziging naar wonen mogelijk is. De conclusies De Kop van Oost beslaat ongeveer drie hectare. De Vanuit de duurzaamheidsdoelstelling is toewerken uit deze onderzoeken zijn hieronder weergegeven. De locatie ligt ingeklemd tussen het Twentekanaal en naar omgekeerd inzamelen voor toekomstbestendige volledige onderzoeken komen beschikbaar met het de Berkel en wordt aan de oost- en westgrens door wijken het uitgangspunt. Dit betekent dat er drie vaststellen van het nieuwe bestemmingsplan. de passantenhaven en het gemeentehuis begrensd. containers bij huis worden geplaatst (GFT, PMD en Het projectgebied is onderzocht op luchtkwaliteit, Hiermee is het gebied ingeklemd tussen openbare papier) en dat het restafval naar centrale brengpunten geur en stikstofdepositie. ruimte, natuur en water. in de wijk moeten worden gebracht. Voor de Kop van Aan de overzijde van de Berkel is de Noorderbleek Oost wordt voorzien in drie brengpunten, die eventueel Luchtkwaliteit gelegen. In de Noorderbleek zijn reeds twee gecombineerd kunnen worden met de brengpunten bij De berekende concentratie voor NO2 op het plangebied speeltuintjes aanwezig die, gelet op het beperkt aantal de appartementen. blijft onder de grenswaarden voor het jaargemiddelde kinderen in de wijk, niet toekomstbestendig zijn. Een brengpunt voor restafval moet bij voorkeur in de en uurgemiddelde concentraties. Ook voor PM10 wordt In de Kop van Oost worden naar verwachting maximaal openbare ruimte in gemeentelijk eigendom worden de maximaal toegestane jaargemiddelde concentratie 130 woningen gerealiseerd: 40 appartementen en gerealiseerd op een plek die toegankelijk is voor van 40 ug/m3 en de daggemiddelde grenswaarde niet maximaal 90 grondgebonden woningen. vrachtwagens (dus aan de openbare weg). overschreden. De jaargemiddelde concentratie PM2,5 Op basis van het aantal woningen worden in de Kop Zo’n brengpunt is maximaal 10m2 groot (inclusief de blijft tevens ruim onder de grenswaarde van 25 ug/m3. van Oost ongeveer 50 kinderen verwacht. Dit aantal benodigde openbare ruimte er om heen). Hieruit kan geconcludeerd worden dat de ontwikkeling kan, door het relatief hoge aantal appartementen, Voor de appartementencomplexen geldt dat hier vier inpasbaar is vanuit oogpunt van luchtkwaliteit op basis nog minder zijn. Een eigen speelvoorziening in de stromen gescheiden worden ingezameld: papier, rest, van artikel 5.16 lid 1a van de Wet luchtkwaliteit. wijk is hiermee formeel gezien niet noodzakelijk, PMD en GFT. maar wel wenselijk. De beperkte openbare ruimte in Geur de wijk laat echter weinig mogelijkheden voor een De gecumuleerde geurbelasting in het plangebied is speelvoorziening. 7.6 Omgevingsanalyse maximaal 0,4 ouE/m3 als 98-percentiel. Deze belasting Het voorstel is dan ook om voor de jeugd van 0-11 Het projectgebied Kop van Oost is gelegen in de nabij- is lager dan het acceptabel geurhinderniveau van 0,7 jaar aan te sluiten bij de formele speelvoorzieningen heid van industrie. Dit maakt dat de omgevingsanalyse ouE/m3 als 98-percentiel. 7 PLANASPECTEN 37

Stikstofdepositie Op een aantal punten aan de westzijde van onder de 10% van de oriëntatiewaarde blijft. In de Ten gevolge van de wijzigingen in het plangebied het plangebied Kop van Oost bedraagt het verantwoording kan derhalve worden volstaan met vindt er geen significant effect plaats in Natura2000- langtijdgemiddelde beoordelingsniveau op een hoogte een korte verantwoording van het groepsrisico. gebieden door stikstofdepositie. van 13,5 meter 51 dB(A)-etmaalwaarde. De maximaal berekende depositie is 0,00 mol/ha/jaar Spoor in de meest nabijgelegen Natura2000-gebieden. De luchtbehandelingskasten zijn hierbij maatgevend. Het plangebied valt binnen zowel het toxisch als Hierbij is juist sprake van een overschrijding. Deze kan brandbaar invloedgebied van de spoorlijn Zutphen- Geluid op twee manieren worden voorkomen: Delden. Voor het spoor zal derhalve het groepsrisico Het advies betreft de realisatie van maximaal 130 1. Aan de westzijde van het plangebied Kop van moeten worden verantwoord in het bestemmingsplan. woningen binnen het plangebied Kop van Oost. Oost worden maximaal 4 bouwlagen tot een totale In het besluit externe veiligheid transportroutes staat Er is getoetst op het volgende: hoogte van 12 meter toegestaan; vermeld wanneer wat moet worden verantwoord. • Wordt ter plaatse van de nieuwe woningen 2. Voor de gemeente, Hanzeweg 08+09, worden In dit geval is sprake van een invloedgebied over het voldaan aan de vastgestelde hogere grenswaarde voor deze woningen, indien er sprake is van een vijfde plangebied, maar het plangebied ligt nergens binnen ten gevolge van geluid afkomstig van het bouwlaag, maatwerkvoorschriften opgelegd. 200 meter van het spoortracé. geluidsgezoneerde industrieterrein? • Er wordt ter plaatse van de nieuwe woningen • Wordt ter plaatse van de nieuwe woningen voldaan aan de vastgestelde hogere grens- Twentekanaal voldaan aan de geluidsvoorschriften of waarden ten gevolg van geluid afkomstig van In het Basisnet Water is het Twentekanaal ook maatwerkvoorschriften die gelden voor de geluidsgezoneerde bedrijven. opgenomen; als binnenvaartcorridor zonder toets individuele bedrijven binnen het plangebied? • Er is met de cumulatie van geluid nog sprake van afstand. Dit betekent dat er ten aanzien van de • Wordt ter plaatse van de nieuwe woningen een goed woon- en leefklimaat. PR geen beperkingen gelden en dat bij ruimtelijke voldaan aan de vastgestelde hogere grenswaarden ontwikkelingen geen groepsrisicoverantwoording ten gevolge van geluid afkomstig van de Externe veiligheid nodig is vanwege de nauwelijks merkbare effecten op geluidsgezoneerde wegen? Uit het vooradvies externe veiligheid volgt dat het het groepsrisico. • Is er met de cumulatie van geluid nog sprake van invloedgebied van hogedruk aardgasleidingen, het een goed woon- en leefklimaat? spoor en het Twentekanaal over het plangebied vallen. Conclusie / advies Voor de modaliteit spoor geldt dat het invloedgebied Uit het onderzoek blijkt het volgende: Hoge druk aardgasleiding over het plangebied valt maar dat dit buiten de • Er wordt voldaan aan de vastgestelde hogere De hogedruk aardgasleiding met kenmerk N560-01 200 meter zone van het spoor ligt. De onderdelen grenswaarde ten gevolge van geluid afkomstig van loopt in de omgeving van het plangebied. Dit betreft zelfredzaamheid en voorbereiding op de bestrijding het gezoneerde industrieterrein. een leiding met een diameter van 6 inch (168,3 mm) een van rampen zijn de onderdelen waarop moet • De individuele bedrijven op de Hanzeweg, die maximale werkdruk van 40 bar, een 1% letaliteitcontour worden ingegaan in de verantwoording bij het geen deel uitmaken van het geluidsgezoneerde van 70 meter en een 100% letaliteitcontour van bestemmingsplan. industrieterrein, voldoen ter plaatse van de nieuwe 40 meter. Voor deze hogedruk aardgasleiding is woningen overal aan het geluidsvoorschrift uit het een berekening van het groepsrisico uitgevoerd Activiteitenbesluit van 50 dB(A)-etmaalwaarde. met het programma Carola. Uit deze kwantitatieve Uitzondering hierop betreft de gemeente Lochem, risicoanalyse blijkt dat de oriëntatiewaarde van gelegen aan de Hanzeweg 08+09. het groepsrisico niet wordt overschreden en zelfs COLOFON

KOP VAN OOST LOCHEM STEDENBOUWKUNDIG PLAN

29 maart 2017 buro MA.AN

Rotterdam Prins Hendrikkade 12G 3071KB Rotterdam 010 - 413 30 25

Zwolle Terborchstraat 22 8011 GG Zwolle 038 - 423 44 82 www.buromaan.nl [email protected]

In opdracht van de Gemeente Lochem en Explorius Vastgoedontwikkeling B.V.