Teorie Komunikacji I Mediów 9 Teorie Komunikacji I Mediów 9 Seria Projektowanie Komunikacji
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
teorie komunikacji i mediów 9 teorie komunikacji i mediów 9 seria projektowanie komunikacji pod redakcją Marka Graszewicza i Mariusza Wszołka © instytut dziennikarstwa i komunikacji społecznej uniwersytet wrocławski Wrocław 2016 ISBN 978-83-65705-05-1 redaktorzy: Mariusz Wszołek (Uniwersytet Wrocławski) Marek Graszewicz (Uniwersytet Wrocławski) recenzja: prof. dr hab. Grażyna Habrajska (Uniwersytet Łódzki) Publikacja sfinansowana ze środków Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego redakcja: Ilona Turowska korekta: Oskar Ostafin projekt okładki: Mariusz Wszołek skład: LIBRON Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner al. Daszyńskiego 21/13, 31-537 Kraków tel. 12 628 05 12 e-mail: offi[email protected] www.libron.pl Spis treści Marek Graszewicz, Mariusz Wszołek Od redaktorów 9 Michael Fleischer Po co my żyjemy? 11 Mariusz Trudzik Rock i muzyka popularna w prasie polskiej. Modele orientacji metodologicznych i rezultaty badań za 2014 rok 19 Annette Siemes Człowiek i relacje interpersonalne w kontekście technologii telekomunikacyjnej oraz ich wizualizacja w reklamie – obserwacja nowej (niesympatycznej) normalności 37 Michał Jakubowicz Typy mediów 61 Rudolf Dettlaff, Patrycja Nawrocka, Piotr Maroń Jak konstruowana jest przestrzeń zdegradowana 107 Anna Barańska-Szmitko Komunikowanie wizerunku osoby kompetentnej w zakresie „znajomości tematu”. Empiryczne badanie wizerunku na materiale felietonów 119 Małgorzata Rabenda Derman Mowa nienawiści i strachu przeciwko uchodźcom. Analiza polskich i tureckich komentarzy w serwisie YouTube 135 Kamil Olender Wartości w kampanii prezydenckiej w 2015 roku. Analiza porównawcza wpisów Andrzeja Dudy i Pawła Kukiza w serwisie Facebook 167 Martyna Gliniecka Slogany restauracji McDonald’s w globalnej kampanii „I’m lovin’ it” w świetle językoznawczych badań porównawczych 175 Barbara Kilijańska Czas wolny studentów – wyniki badań empirycznych 187 Arkadiusz Haławin Wpływ imienia i nazwiska na kognitywny wizerunek tekstu publicystycznego i autora 201 Dariusz Krawczyk Zmiany w społecznym postrzeganiu prestiżu zawodu dziennikarza wobec przekształceń rynku medialnego 229 Magdalena Trzciałkowska Społeczne konstruowanie wizerunku wegetarianizmu na podstawie triangulacji metodologicznej 243 Mateusz Komander Śmierć i umieranie – mediatyzacja rytuałów sakralnych. Analiza procesów komunikacyjnych zachodzących w przestrzeni wirtualnych cmentarzy 279 Marek Palczewski Rodzaje newsów w polskich tabloidach („Fakt” i „Super Express”) 293 Maria Gmerek Polityka medialna a misja publiczna. Dylematy państw zintegrowanej Europy 309 Anita Uchańska Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw medialnych jako potencjalna odpowiedź na wybrane problemy mediów 321 Łukasz Śmigiel Niezależny rynek książki – dlaczego powstał, jak się rozwija i co komunikuje? 335 Aleksandra Hulewska Promocja zdrowia w social media – komunikowanie tradycyjne i nowomedialne 343 Imrich Jenča The Issues of the Public Servicein Transition Countries 357 Juraj Holdoš Závislosť od Internetu ako povinná súčasť digitálneho veku? 367 Katarína Vilčeková Polish-Slovak Literary and Cultural Relations through the Research of Prof. Jozef Hvišč 375 Terézia Rončáková Týždenníkové spravodajstvo 385 Veronika Direrova Einige Worte über die Erforschungen der Fragmentierung im Medienkontext 399 Weronika Madryas Klasyczne modele public relations a nowatorski hipertekstualny model zarządzania informacją w przedsiębiorstwie sieciowym 411 Waldemar Bojakowski Infografiki dziennika„ South China Morning Post" jako przykład dziennikarstwa wizualnego 431 Aleksandra Szady Kobiecość i męskość w kontekście stosowania przemocy wobec dziecka. Przemoc symboliczna w języku 449 Sylwia Jankowy Hejterstwo a stereotypowy obraz Żyda 461 Mariusz Janik Język filmu a dialog – film w ujęciu semiotycznym 471 Katarzyna Płoszaj Między słowami 481 Piotr Fąka Dlaczego (Ania, Tomek, Chiny, iPhone, pręt uranowy, …) odniosła/odniósł sukces? 495 Piotr Macieczyk Język a kreatywność 505 Marta Kowalska Problem wolności w antyutopijnej serii Wayward Pines 513 Marta Kowalska Wariacje o jeźdźcu bez głowy 523 Juraj Považan Geromettovci a ich publikačná činnosť v periodikách vydávaných Ľudovítom Štúrom a Jozefom Miloslavom Hurbanom 533 Od redaktorów Kolejny, dziewiąty już tom serii Teorii komunikacji i mediów wyróżnia się obfitością i różnorodnością tekstów. Jako redaktorzy jesteśmy szczerze zadowoleni z takiego ob- rotu spraw. Niewykluczone, że jesteśmy przywiązani do jakichś szczególnych teorii czy przekonań, jednak nie oznacza to, że będziemy je jakoś zajadliwie bronić. Przeciwnie, owa różnorodność bardzo nas raduje, ponieważ świadczy ona o tym, że w zakresie wiedzy o komunikacji nie grozi nam, na razie przynajmniej, paradygmatyzacja. Jest tak również z powodu wewnętrznych dynamik systemów i podsystemów komunikacji. Mamy nadzieję, że tak zostanie. Dziękujemy zatem wszystkim dotychczasowym Autorom za współpracę, liczymy także na nowych. Wrocław, we wrześniu 2016 roku Marek Graszewicz i Mariusz Wszołek Michael Fleischer Uniwersytet Wrocławski Po co my żyjemy? Zainteresowała mnie kiedyś odpowiedź na to pytanie właśnie. Dysponujemy już sporą ilością badań na różne, również dotyczące codzienności, tematy, mało jednak wiemy o tym, co ludzie sądzą o powodach życia oraz jaki sens, jakie znaczenie i cele swojemu życiu przypisują. Aby się tego dowiedzieć, przeprowadziłem małe badanie pilotażowe. Zdecydowałem się przeprowadzić to badanie tylko wśród (stosunkowo młodej) młodzieży, to znaczy wśród ludzi, którzy, by tak rzec, mają jeszcze wiele przed sobą, a życie których nie jest jeszcze tak skanalizowane i ustalone, jak ma to potem miejsce w podeszłym wieku. Oczywiste jest, że wśród ludzi w moim wieku pytanie o to, po co się żyje, jest już raczej niestosownym pytaniem; młodzież natomiast, takie było moje założenie, spogląda na cele swojego życia z dość otwartej perspektywy dalekiego horyzontu czasowego ich życia. Zadałem zatem 237 młodym ludziom (154 ko bietom, 83 mężczyznom) pytanie „Po co Pan/Pani żyje?”, pytanie na tyle otwarte i niespecyficzne, że oczekiwać można było odpowiedzi pokrywających wszystkie fasety zagadnienia1. Badanie przeprowadziłem od połowy 2014 do marca 2015 roku wśród studentów wrocławskich uczelni. Wyniki zatem odnoszą się nie tylko do młodzieży, lecz również do młodzieży akademickiej, czyli uzyskującej właśnie wyższe wykształcenie. Ciekawe byłoby oczywiście przeprowadzenie tego badania również w innych grupach młodzieży, gdyż tu spodziewać można się innych i dodatkowych jeszcze aspektów zawartych w odpowiedziach. Niżej przedstawię uzyskane wyniki, omawiając je tylko szkicowo, gdyż dane mówią same za siebie. W tabelach podaję w pierwszej szpalcie kategorię nadrzędną (wyróżnioną przeze mnie), w drugiej konkretne, dosłowne odpowiedzi respondentów, tworzące daną ka- tegorię, w trzeciej wielkość danej kategorii w liczbach absolutnych (N), a w czwartej w procentach respondentów. W tym samym układzie prezentuję następnie odpowiedzi 1 Średnia wieku respondentów wynosi 21,5 roku; jeden 18-latek, 19-latków 49, 20-latków 51, 21-latków 27, 22-latków 36, 23-latków 33, 24-latków 21, 25-latków 11, 26-, 27-, 29- oraz 32-latków po 2. 11 Michael Fleischer uzyskane wśród kobiet i mężczyzn (udziały procentowe w odniesieniu do ilości jed- nych i drugich). Ponieważ odpowiedzi są bardzo rozstrzelone i różnorodne, starałem się tworzyć obszerniejsze kategorie nadrzędne dla uwypuklenia możliwych trendów w odpowiedziach respondentów (pomijam tutaj odpowiedzi pojawiające się rzadziej niż 10 razy). Tabela 1. Po co Pan/Pani żyje? Źródło wszystkich tabel: opracowanie własne Kategoria Warianty (N) N% realizować się 5 rozwijać się, 4 osiągać cele, 3 realizować się, 3 spełniać się, 37 15,6 3 osiągnąć coś, 3 cele, 2 samorealizacja, 2 spełnienie, 2 pomagać innym, 2 pracować, pomagać, spełniać się zawodowo, zrealizować siebie, dokonać czegoś, podbić świat, spełniać oczekiwania, zreali- zować cele, zrobić coś dobrego przyjemność 7 przyjemność, 6 lubię, 2 dla siebie, 2 bawić się, 2 fajnie jest, 34 14,3 2 robić co lubię, frajda, hedonizm, korzystać z życia, czerpać przy- jemność, przyjemność sprawia, radość sprawia, relaks, zabawa, co świat ma do zaoferowania, przygoda, dla przyjemności, dla radości, satysfakcja nie wiem 17 nie wiem, 3 po nic, 2 bez sensu, 2 bo tak, nie wiadomo, nie 26 11 wiem, jak nie żyć szczęście 11 szczęśliwy, 5 szczęśliwym być, 4 szczęście, 3 cieszyć się, dawać 25 10,5 szczęście, odczuwać szczęście marzenia 12 marzenia, 7 marzenia spełniać, 2 realizować marzenia, 2 pasje 23 9,7 doświadczać/ 3 poznawać, 3 poznawać ludzi, 2 poznawać świat, 2 doświadczać, 23 9,7 poznawać 2 doświadczenia, doskonalić się, doświadczenie zebrać, doświad- czyć, doświadczyć czegoś, doświadczyć życia, dowiedzieć się cze- goś, nowe poznać, nowe rzeczy, poznać innych ludzi, poznawanie (z)robić coś 3 zostawić po sobie coś, 2 zrobić coś, 2 zmienić coś, robić, co chcę, 22 9,3 coś zmienić na świecie, naprawić świat, zostawić coś, pozostawić po sobie, dać coś od siebie, zrobić coś dobrego, by być zapamiętanym, dobrego coś, dobro, dobro czynić, dla innych, robić, co ciekawe, robić rzeczy, robić szalone rzeczy by żyć 12 by żyć, 3 żyję, 2 dla życia, 2 muszę, dlaczego nie 20 8,4 Już na pierwszy rzut oka widać, że odpowiedzi skupiają się w dwóch podstawowych kategoriach oraz że wszystkie kategorie nie są zbyt mocne. Mamy do czynienia jedy- nie z dwoma silniejszymi polami semantycznymi – „realizować się” i „przyjemność”. Prawie wszystkie kategorie, poza niektórymi elementami kategorii „doświadczać” i „zrobić coś”, odnoszą się do indywidualnych