Handboek Kwaliteits Verbetering Buitengebied
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
werken aan de polders HANDBOEK KWALITEITS VERBETERING BUITENGEBIED GEMEENTE WESTVOORNE Januari 2017 werken aan de polders HANDBOEK KWALITEITS VERBETERING BUITENGEBIED GEMEENTE WESTVOORNE Januari 2017 369.222.01 Inhoudsopgave INLEIDING 6 1. Kwaliteitsverbetering bij ruimtelijke ontwikkelingen 9 2. Wat is het Handboek Kwaliteitsverbetering? 11 3. Voor wie is dit handboek bedoeld? 15 4. Hoe werkt het handboek? 17 ZANDERIJEN 22 Karakteristieken zanderijen 25 Ambities zanderijen 35 Specifieke aanbevelingen 37 OUDE EN JONGE ZEEKLEIPOLDERS 76 Karakteristieken oude zeekleipolders 79 Karakteristieken jonge zeekleipolders 93 Ambities oude zeekleipolders 101 Ambities jonge zeekleipolders 103 Specifieke aanbevelingen 105 ALLE POLDERS 146 Algemene aanbevelingen 149 Intermezzo: Beleid voor nieuwe landgoederen in Westvoorne 162 Nuttige links 182 Colofon 183 INLEIDING INLEIDING DDaattaa SSIIOO,, NNOOAAAA,, UU..SS.. NNaavvyy,, NNGGAA,, GGEEBBCCOO Data SIO, NOAA, U.S. Navy, NGA, GEBCO 9 1. Kwaliteitsverbetering bij ruimtelijke ontwikkelingen Westvoorne is een prachtige gemeente met een In de praktijk zullen de meeste ontwikkelingen grote afwisseling van fraaie landschappen. In onze van private initiatiefnemers komen. De gemeente Omgevingsvisie Westvoorne 2030 “De tuin van speelt daarbij een faciliterende/regisserende rol. de Rijnmond” vormen verschillende deelgebieden Dat betekent dat we initiatiefnemers ondersteu- het vertrekpunt voor de koers van de gemeente nen bij het opstellen van passende plannen door Westvoorne op weg naar 2030. Die deelgebieden duidelijk te laten zien wat we concreet bedoelen verschillen onderling in sfeer en identiteit. Deels met de in de omgevingsvisie beschreven ontwik- heeft dat te maken met de ruimtelijk-landschappe- kelrichtingen voor de verschillende deelgebieden. lijke karakteristiek van de gebieden (bijvoorbeeld Daarvoor hebben we dit Handboek Kwaliteitsver- de duinen, de zanderijen en de zeekleipolders) en betering opgesteld, waarmee we partijen willen deels ook met de aanwezige functies (bijvoorbeeld verleiden en stimuleren ontwikkelingen te starten woongebied, natuur en landbouwgrond). In de waarmee versterking van de kwaliteit van het integrale omgevingsvisie - die we als gemeente buitengebied wordt gerealiseerd. Maar daarnaast samen met de inwoners hebben opgesteld - is is het natuurlijk ook bedoeld ter inspiratie voor een steeds per deelgebied op basis van de bestaande ieder die gewoon een bestaand erf of terrein wil kwaliteiten de gewenste koers beschreven. Deze verfraaien. ontwikkelrichtingen gaan uit van het verder verbe- teren van de bestaande kwaliteiten. Zo willen we het karakter van Westvoorne behouden en als het even kan onze gemeente nog mooier maken. Dat betekent niet dat er niets meer mag gebeu- ren. In tegendeel: verandering is soms nodig om problemen op te lossen of bestaande kwaliteiten te behouden. Dat is bijvoorbeeld het geval als de agrarische functie verdwijnt en gezocht moet wor- den naar nieuwe beheerders van het landschap. De omgevingsvisie biedt dan ook veel ruimte voor ontwikkelingen als die passen bij de in de omgevingsvisie beschreven ontwikkelrichtingen. Uitgangspunt is dat ze de bestaande kwaliteiten behouden of - beter nog - dat ze die kwaliteiten verder vergroten. 11 2. Wat is het Handboek Kwaliteitsverbetering? Handreiking met concrete • voor de dorpen: Ontwikkelvisie Centrum Roc- aanbevelingen kanje (concept; 2014), Visie Centrum Oostvoor- ne (concept, 2015), Structuurvisie Tinte 2025 Het Handboek Kwaliteitsverbetering is een hand- (2013). reiking vol met tips. Concrete aanbevelingen met inspiratiebeelden per deelgebied moeten initia- De polders zijn onder te verdelen in drie deelgebieden: tiefnemers helpen om de kwaliteit van plannen • de zanderijen; en ontwikkelingen te verhogen. Zo kan iedereen • de oude zeekleipolders (exclusief het glastuin- bijdragen aan de realisatie van de toekomstdroom bouwgebied en de zuidrand van het Brielse van Westvoorne! Het handboek is dus geen Meer); blauwdruk of ontwikkelingsplan en er staan dan • de jonge zeekleipolders. ook geen contouren of bestemmingen in. Opgesteld samen met burgers en Gericht op de Westvoornse polders belanghebbenden Dit handboek richt zich op de zanderijen en de In het proces van de omgevingsvisie hebben we zeekleipolders in het landelijk gebied. Voor de gezamenlijk met de bewoners en belanghebbende andere deelgebieden in onze gemeente is recent partijen bepaald wat de karakteristiek is voor de al separaat beleid vastgesteld of wordt momenteel verschillende deelgebieden en wat de (gewenste) gewerkt aan de afronding daarvan, namelijk: ruimtelijke kwaliteit is en aan wat voor soort func- • voor de natuurlijke kust (zee, platen, ties op welke plekken kan worden gedacht. In het strand, duinen, heveringen en binnenduin- kader van dit handboek hebben we deze aspec- rand): Toekomstvisie Badstrand Rockanje ten verder uitgewerkt voor de zanderijen en voor (2014), (ontwerp)beheerplannen voor de Natura de oude en de jonge zeekleipolders, ook weer in 2000-gebieden ‘Voordelta’ en ‘Voornes Duin’; overleg met inwoners en partijen die in het buiten- • voor de actieve noordrand (Oostvoornse gebied actief zijn. Meer en Brielse Meer en directe omge- ving): Toeristisch-recreatieve impuls Oost- Uitwerking van provinciaal beleid voornse Meer (2015), Visie Noordrand Voorne- Putten (nog in ontwikkeling); Het sturen op kwaliteitsverbetering bij ruimtelijke • voor glastuinbouw(gebied Tinte): Struc- ontwikkelingen sluit goed aan op het beleid van de tuurvisie Glasherstructurering Westvoorne (1e provincie Zuid-Holland. De provincie geeft in haar herziening; 2011); ‘Visie Ruimte en Mobiliteit’ en de bijbehorende kwaliteitskaart uit de Visie Ruimte en Mobiliteit van de provincie Zuid-Holland Ecologische Hoofdstructuur (EHS) / Natuurnetwerk Nederland (NNN) in de polders van Westvoorne (donkergroen) 13 ‘Verordening Ruimte’ aan dat nieuwe ruimtelijke is de ontwikkeling van een beperkt aantal nieuwe ontwikkelingen de ruimtelijke kwaliteit van een woningen in het buitengebied. Een dergelijke ont- omgeving moeten verbeteren. Daarbij draait het wikkeling is niet toegestaan binnen de Ecologische om belevingswaarde, gebruikswaarde én toe- Hoofdstructuur (EHS) / het Natuurnetwerk Ne- komstwaarde: het moet er dus goed uit zien, derland (NNN), zie de kaart linksonder. Buiten de goed gebruikt kunnen worden en duurzaam zijn in EHS is een dergelijke ruimtelijke ontwikkeling in de beheer en onderhoud. polders van Westvoorne wel toegestaan maar dan zijn wel ‘ontwerpoptimalisaties, inpassingsmaat- In artikel 2.2.1 van de Verordening Ruimte (vast- regelen of aanvullende ruimtelijke maatregelen’ gesteld door PS op 9 juli 2014) hanteert de nodig om de ruimtelijke kwaliteit te behouden of te provincie de regel dat nieuwe ruimtelijke ontwik- verbeteren. Het gaat dan om: kelingen zijn toegestaan die inpasbaar zijn. Bij • duurzame sanering van leegstaande bebou- inpassing veranderen bestaande structuren en wing, kassen en/of boom- en/of sierteelt; kwaliteiten niet tot nauwelijks. Dat betekent dat • wegnemen van verharding; ontwikkelingen passen bij de aard en schaal van • toevoegen of herstellen van kenmerkende het gebied (voorbeelden zijn de uitbreiding van landschapselementen; een agrarisch bedrijf of een woning in een lint). • andere maatregelen waarbij de ruimtelijke kwa- Bovendien moeten ontwikkelingen voldoen aan de liteit verbetert. ‘relevante richtpunten’ van de kwaliteitskaart uit de Ook voor dit soort maatregelen doen we in dit Visie Ruimte en Mobiliteit (zie de kaart linksboven). handboek per deelgebied concrete aanbevelingen Deze relevante richtpunten van de kwaliteitskaart aan de hand van beelden. zijn door de provincie uitgewerkt in 16 regionale gebiedsprofielen. Voor Westvoorne is het ‘Ge- Als door een ontwikkeling verandering van een ge- biedsprofiel Voorne-Putten’ (vastgesteld door GS bied optreedt met een dusdanige aard en omvang op 21 mei 2013) van toepassing. Hierin staan de dat er een nieuw landschap ontstaat, is sprake van karakteristieken en ambities voor de deelgebieden transformatie. Omdat bij transformatie per defi- op hoofdlijnen beschreven. nitie verandering van het karakter van een gebied optreedt, is transformatie onwenselijk binnen de Het gebiedsprofiel is echter nog te abstract om polders van Westvoorne. Dit strookt immers niet met een concreet inrichtingsplan voor een ontwikke- ons uitgangspunt dat ontwikkelingen de bestaande ling te maken. Voorliggend handboek kan worden identiteiten in stand moeten laten en waar mogelijk gezien als een nadere uitwerking van het gebied- moeten versterken. Transformatie is in de West- sprofiel, waarin heel concreet met beelden wordt voornse polders in principe alleen aan de orde in het getoond hoe met een ontwikkeling in een bepaald glastuinbouwgebied bij Tinte (in de oude zeekleipol- deelgebied kan worden aangesloten bij de aard en ders) en langs de zuidrand van het Brielse Meer (in schaal van het gebied. de omgevingsvisie onderdeel van het deelgebied Brielse Meer, maar gelegen in een oude zeekleipol- Een gebiedsvreemde ontwikkeling van relatief der). Voor deze transformatiegebieden is een inte- beperkte omvang of een (gebiedseigen dan wel graal ontwerp uitgangspunt om een nieuwe ruim- gebiedsvreemde) ontwikkeling die niet past bij de telijke kwaliteit te creëren. Dit handboek is niet van schaal en maat van het landschap, resulteert in toepassing op transformaties, al kan het handboek aanpassing van het landschap. Een voorbeeld bij het ontwerp natuurlijk wel dienen ter inspiratie. 15 3. Voor wie