4. BÖLÜM İÇİN TIKLAYINIZ.Pdf
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Endüstriyel ve Eğitici: Mak.Müh. Ahmet GÜVEN Meslek İçi Eğitim Merkezi Büyük Tüketimli Tesislerin MİEM Doğalgaza Dönüşümü Kursu MÜHENDİS YETKİLENDİRME KURSLARI Eğitici: Mak.Müh. Adnan KUNTOĞLU Mekanik Tesisat Mühendis Yetkilendirme Kursu Eğitici: Mak.Müh. Süleyman ALTAY Asansör Avan Mühendis Şubesi Makina Mühendisleri Odası Konya Aralık 2017 Bülteni Eylül, Ekim, Kasım, Yetkilendirme Kursu 49 Yunak pek çok medeniyetin vermektedir. Yunak ve çevresinin bağlı olan Yunak sonradan Hatırlı’ya uğrak yeri olmuş ilçelerimizdendir. ormanlarda kapalı olduğu ve yaygın bağlanmıştır. İlçe merkezinin Lidya devletinin Kral Yolu (Altın olarak bağcılık yapıldığı, günümüzde Cihanbeyli’ye alınması üzerine Yolu) Yunak İlçesinden geçmektedir. ele geçirilen buluntulardan Akşehir’e bağlanan Yunak, bucak Sivrihisar’a bağlı Ballıhisar’daki yol anlaşılmaktadır. statüsü kazanmış, 1953’ de ise ilçe kalıntıları kral yolu konusunda bilgi 1912 yılına kadar Çeltik kasabasına konumuna ulaşmıştır. Makina Mühendisleri Odası Konya Şubesi Makina Mühendisleri Odası Konya Aralık 2017 Bülteni Eylül, Ekim, Kasım, • İlçenin ilk yerleşim yeri olan Karataş Mahallesi’ndeki Kızoğlan Mağarası (Hititler ve Roma Dönemi) 50 İlçe merkezinde mağara ve sığınaklar ile sur kalıntıları, Turgut Kasabası Miskamit şehir harebeleri, Harunlar köyündeki kale yıkıntıları, Hursunlu Köyü Taşkınlar yaylasındaki kale ve içindeki şehir harabeleri, Piribeyli Kasabası’nın Samıt ve Kapaklı mevkiindeki Pissiya şehri kalıntısı, aynı yerin Malçıskan mevkiindeki yığma hüyük ve lahit kalıntıları, yine Karagöz Ağılı Mevkiindeki kilise ve şehir harabeleri Yunak’ın başlıca tarihi ve turistik yerleri olarak tanınmaktadır. Anadolu’nun orta kesimlerinde yer alan Yunak ve çevresi, tarihin çeşitli devrelerinde birçok kavmin uğrak yeri olmuştur. İlçe yakınlarında Hitit ve Roma devirlerine ait kalıntılara rastlanmaktadır. Çevrede yapılan kazılarda çeşitli amaçlarla kullanılan küpler bulunmuştur. İlk yerleşim Karataş Mahallesi’nde Turogluları’na ait bahçe içinde bir başka mağara. yıllarında bol miktarda bağ köklerine • rastlandığı rivayet edilmektedir. Bulgular, ilçe çevresinin eski devirlerde bağlık bahçelik olduğu fikrini kuvvetlendirmektedir. İlçe yakınlarındaki mağaralarda hangi kültüre ait olduğu kesin anlaşılamayan küplere zaman zaman rastlanmaktadır. Hatta Yunak merkezinde ev temeli kazılarında resimli taşların çıktığı görülmüştür. Tarihi ‘‘Kral Yolu’’nun Yunak yakınlarından geçtiği, Sivrihisar ilçesine bağlı Ballıhisar’daki yol kalıntılarından anlaşılmaktadır. Büyükhasan köyündeki Sefiran şehir kalıntıları, Çeltik ilçesi yakınlarındaki Akçasehir harabeleri, yine Çeltik ilçesi Beşgöz Değirmeni mevkiinde Polathisar ve Sarıkaya Mağaraları, Turgut kasabası Miskamid şehir harabeleri, Harunlar köyündeki kale yıkıntıları ve karagöz Ağıllı mevkiindeki kilise ve şehir harabeleri buranın eski çağlarda ve Bizans döneminde önemli bir yerleşim merkezi olduğu gerçeğini ortaya koymaktadır. İlçenin kuzeybatı yönünde 2 km mesafedeki Hacı İbrahim Dağı adıyla bilinen bir tepenin yanı başında ‘‘Bayramın Hazine İni Mağarası’’ mevcuttur. Yapılan araştırmalar, bu mağaranın eski devirlerde maden ocağı olarak çalıştırıldığı anlaşılmaktadır. Yine, ilçenin eteğinde kurulduğu Bayatkolu dağının doğusuna bakan yönünde ‘‘Yallı Mağarası’’ isminde dibi bulunmayan bir taş mağara mevcuttur. Dağın ismi Bayat aşiretinin bir kolu tarafından verilmiştir. Dağın kuzey yamacını günümüzden yaklaşık 500 yıl kadar önce yurt tutmuş olan bu kolun Şubesi Makina Mühendisleri Odası Konya Aralık 2017 Bülteni Eylül, Ekim, Kasım, zaman içerisinde dağıldığı veya başka yelere göç ettikleri anlaşılmaktadır. 51 İlçenin doğusuna düsen Kurşunlu ayrı sur mevcuttur. Şehrin Karataş doğusundan batısına doğru bir dağının doğu kısmında Hazine ini ismi Mahallesi’nde Turoglularına ait bahçe yelpaze gibi yayılmalarından sonra bu ile meşhur bir mağara bulunmaktadır. içinde bir başka mağara vardır. Bu yörede Bizans hakimiyeti bitmiştir. Dağın üzerinde ayrıca ‘‘Kale’’ denilen mağarada ilmi bir araştırma yapılmış bir kalıntı vardır. değildir çok büyük olduğu ve içinde Konya çevresi Oğuzlar’ın batıya insan iskeletleri bulunduğu anlatılır. ilerleyişi için bir yığınak yeri olmuştur. Halk tarafından, muhtemelen Anadolu’yu yurt edinmek için gelen hazine aramak için yapılan kazılarda Büyük mermer sütunlu taslarla su sarnıcına benzer bir çukur bazı kapıları örtülmüş hatta arabayı Türk boylarının ilçemiz çevresinde bulunmuştur. Kalenin kendisinden andıran tekerlekli mermer bir taş bu yerleştiklerini ve günümüzde de başlamak üzere güneye doğru ve mağaradan çıkartılmıştır. 11. Yüzyıl’da Yunak’a bağlı birtakım köylerin o kuzeybatısına doğru uzanan iki Oğuz Türkleri’nin Anadolu’nun dönemlerde kurduklarını biliyoruz. Makina Mühendisleri Odası Konya Şubesi Makina Mühendisleri Odası Konya Aralık 2017 Bülteni Eylül, Ekim, Kasım, 52 Torunlar köyünün Afşar boyuna anlaşılmaktadır. Yunak ilçe merkezinin başlarında ise tedricen doğudan mensup insanlar tarafından tarihi ise yeni sayılır. Merkeze ve bazı batıya devam eden göçler sonunda kurulduğu, Hursunlu Kuzören, Kıllar, yakın köylere yerleşme 16. Yüzyıl’dan Yunak bölgesine iskan olan 25 obadan Turgut, Yığar köylerinin Türkmen sonra olmuştur. 12’sinin Bilbaşı 12’sinin de Govastı’ya köyleri olduğu biliniyor 12. Yüzyıl Safeviler zamanında Horasan’dan sonlarında ise Musul’dan gelen taşındıkları ve sırasıyla Hatırlı, Koçyazı, gelip önce Karabağ’a sonra da Bitlis Oğuzlar’ın Peçenek boyundan Meşelik, Sülüklü ve Saray köylerini dağları eteklerine yerleşen Ruzegi Atçekenler kolu Turgut çevresine kurdukları, 18. Yüzyıl ortalarında ise adlı bir köyün Selçuklu ve Osmanlı yerleşmişlerdir. dönemlerinde Kars, Erzurum, Erzincan, Rus istilası nedeni ile göç ederek gelen Turgut kasabasının Yunak’ tan çok Elazığ, Harput, Malatya, Maraş ve aynı aşiretlere bağlı gruplar tarafından daha eski bir tarihe sahip olduğu Çorum illerine dağıldıkları 17. Yüzyıl Yunak’ın kurulduğu bilinmektedir. Makina Mühendisleri Odası Konya Şubesi Makina Mühendisleri Odası Konya Aralık 2017 Bülteni Eylül, Ekim, Kasım, 53 İlçeye ilk yerleşim Karataş deresi kuzeyindeki Karataş’a gelen atlarını göre de yukarıda adı geçen Diftar denilen yerde olmuştur. Dere aramaya gelen iki kişi burayı çok Mehmet, buraya yerleştiğinde o yakınında beyaz mermer sütuna beğenmiş, geri döndüklerinde bol günün şartlarında tutunabilmek için benzer düz bir sabit kaya vardır. Bu sulu yeşillikler içinde adeta Cennet Cihanbeyli aşiretini davet etmiştir. kayanın üzerinde oyulmuş yuvarlaklar gibi olduğunu söyledikleri Karataş’a Bu aşiretin Beydilli aşireti mensubu bulunur. Buraya halk arasında yerleşmek istemişlerdir. Nihayet, olduğu ve Harput’tan gelerek Ankara Düldül Ayağı denilmektedir. Bir buraya gelmişler. Önceden çadırda sancağının Haymana çevresine hazine işareti olabileceği düşüncesi barınırken daha sonradan evlerini yerleştiği ve konar-göçer Türkmen ile kazılar yapılsa da boş küplerden inşa etmişlerdir. Günümüzde Diftar efradı taifesinden olduğu iddia edilir. başka bir şey bulunmamıştır. İlçeye Mehmet’i ULAS sülalesi temsil Bu sülalelerin Yunak’ ta ilk yerleşimin bu cevrede olması etmektedir. Karataş mahallesi’ne yerleşmelerinden sonra çevre muhtemeldir. Cevdet Turkay, Konya ilk yerleşimlerden sonra Elazığ’dan köylerden ve daha sonraları sancağına bağlı Yunak aşiretinden Govastı adında bir kabilenin geldiği Emirdağ’dan buraya göçler olmuştur. bahseder. Yunak aşiretinin Yörükhan ve bu insanların günümüzdeki Merkez Yörükler ise Antep, İslahiye, Antalya, taifesine mensup olduğunu iddia caminin üst kısımlarına yerleştikleri Beyşehir yörelerinden yaklaşık 1870 ederse de bunun ilçemizle ilgili olup söylenir. Yukarıda geçen kelimenin yıllarında gelmişlerdir. Göçebeliği terk olmadığı tartışmalıdır. Halk arasındaki yorgun öküzlü anlamına geldiği ederek, yerleşik hayata geçmişlerdir. rivayetlere göre günümüzden 300 ve daha fazla gitmeyerek buraya Özellikle Gökpınar’a 1949 yılında Yıl kadar evvel Sivrihisar’ın Buzluca yerleştikleri beyan edilir. ‘’Govastı’’ adı geçen yerlerden yerleşmeler köyünde Diftar Mehmet isminde kelimesinin Prof. Dr. Faruk Sümer’ in olmuştur. Kargalı, Sıram, Ayrıtepe, bir kişi aşiretiyle buraya yerleşmiştir. Oğuzlar adlı eserinin 210. sayfasında Cebrail, Sevinç köyleri Sarıkeçili Hikayeye göre Sivrihisar’daki örekten Kovalsı diye kaydedilen boy olması Yörükleri tarafından kurulmuştur. (Atların Toplu Yayılışı) kaçarak, ilçenin ihtimali yüksektir. Bir başka rivayete İlçemizin kuzeybatısında Bayatkulu Dağı’nda bulunan ve kime ait olduğu kesin olarak bilinmeyen Tarihi Türbe’ye ulaşım patika yollarla sağlanmaktadır. İlçemizin İlk Yerleşim Yeri olan Karataş Mahallesi’nde bulunan Tarihi Kuru Çeşme Bunlardan başka Bulgaristan göçmeni sonra köy olarak bağlantısı bir müddet günümüzde; Karataş, Yeni, Esentepe, olup, bölgeye yerleştirilen muhacirler Sivrihisar ilçesi ile devam etmiştir. Selçuk, Fatih ve Esme isimleriyle vardır. Muhacirler; Merkez, Doğanyurt Daha sonra 1912 yılına kadar Çeltik bilinen altı mahalleden oluşmaktadır. (Çeltik) ve Hacıfakılı Köyünün bir kasabasına bağlı kalmış olan Yunak, İlçenin 36 mahallesi , 5 mezrası ve 22 kısmında bulunmaktadır. Doğanyurt, Çeltik’ in bataklık ve sivrisineğinin yaylası vardır. 1908 yılında Bulgaristan’dan gelen bulunduğu gerekçe gösterilerek COĞRAFİ KONUMU Türk göçmenler tarafından Meşrutiye ilçe merkezinin Hatırlı köyüne ismi ile kurulmuştur. Bu göçmenlerin, nakledilmesiyle buraya baglanmistir. İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan Osmanlılar zamanında karaman Hatırlı köyünden de ilçe Cihanbeyli’ ye Konya İli, kuzeyde Ankara, kuzeybatıda yöresinden Bulgaristan’