KOLBUSZOWSKI Nr 245 • Luty 2014R

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

KOLBUSZOWSKI Nr 245 • Luty 2014R MIESIĘCZNIK POWIATOWY NOMINOWANY DO TYTUŁU "ZASŁUŻONY OLA MIASTA I GMINY KOLBUSZOWA" W 2012 R. ISSN 1232-7646 UKAZUJE SIĘ BEZ PRZERWY OD 22MRZEŚNIA1991 "...wolna prasa jest niezbędnym i najskuteczniejszym narzędziem obrony przed tyranią..." Leszek Kołakowski KOLBUSZOWSKI Nr 245 • luty 2014r. • cena 1,50 zł ZAWODY W SLALOMIE GIGANCIE jfe O PUCHAR BURMISTRZA KOLBUSZOWEJ ORGANIZATORZY: Stowarzyszenie Komitet Społeczny Budowy Pomnika ppłk. Łukasza Cieplińskiego w Rzeszowie PA^IONART NARODOWY DZIEŃ PAMIĘCI ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH KONCERT DEDYKOWANY KS. INFUŁATOWI JÓZEFOWI SONDEJOWIW 100. ROCZNICĘ URODZIN W/^BT EJ PAMIĘCI rze \ ••••• WYKONAWCY dyrygent Janusz WIERZGACZ ORKIESTRA PASSIONART 02.03.2014, godz. 11.00 Chór Męski AGRICOLA, Chór UR, Chór DOMINANTA UEK, KONCERT GALOWY Chór UJ CAMERATAIAGELLONICA, W HOŁDZIE ŻOŁNIERZOM WYKLĘTYM Chór PSLAMODIA UPJPII, Chór PUERI CANTORES RESOVIENSE5 Filharmonia Podkarpacka przygotowanie chóru im. Artura Malawskiego, ul. Chopina 30 Marcin FLORCZAK, Joanna GUTOWSKA KUŹMIC Małgorzata LANGER-KRÓL, Oleg SZNICAR, Katarzyna ŚMIAŁKOWSKA W programie m.in.: VłCTORIA Wojciecha KILARA oraz muzyka Bartosza CHAJDECKIEGO sopran Anna SUVOROVA do serialu CZAS HONORU mezzosopran DAGMARA SYSUŁA wokal etniczny Żaneta POLAK fortepian Marek PAWEŁEK gitara basowa Paweł KUŹMICZ perkusja Grzegorz FIEBER produkcja Mateusz PRENDOTA Stowarzyszenie PASSIONART WSTĘP WOLNY ZA OKAZANIEM DARMOWEGO ZAPROSZENIA ZAPROSZENIA DO ODEBRANIA W SIEDZIBIE INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ W RZESZOWIE NA UL. SŁOWACKIEGO 18 ORAZ W SIEDZIBIE NSZZ SOLIDARNOŚĆ REGIONU RZESZOWSKIEGO NA UL. MATUSZCZAKA 14. ZAMIAST BILETÓW W TRAKCIE KONCERTU BĘDZIE PROWADZONA ZBIÓRKA NA CELE STATUTOWE STOWARZYSZENIA PASSIONART www.ipn.gov.pl www.passionart.org.pl [email protected] Nr 245 przegląd KOLBUSZOWSKI 3 nie umiejętność w okazywaniu, określaniu uczuć Walentynki w Przedszkolu Nr3 i emocji a na zakończenie tych zajęć wspólnie spo­ żyły „walentynkowy" słodki posiłek. Dnia 14.02.2014 w Przedszkolu Pu­ oraz uczyło się składania życzeń swoim bliskim i blicznym nr3 w Kolbuszowej odbył się przekazywania im z tej okazji upominków. Same To był naprawdę „dzień zakochanych'1 a Bal Walentynkowy. wykonały serca, które miały przekazać swoim uko­ dzieci wychodząc z przedszkola zabierały wy­ Zajęcia tego dnia były odzwierciedleniem ta­ chanym osobom. Kolejnym punkiem uroczysto­ konane własnoręcznie walentynki dla najbardziej kich pojęć jak: szczęście, miłość, przyjaźń. ści był Bal Walentynkowy, podczas którego od­ ukochanych osób w rodzinie. Dzieci zapoznały się z tradycją tego święta. byty się tańce przy muzyce. Przedszkolaki wzię­ Każde dziecko wymieniło swoje ukochane osoby ły udział w zabawie mającej na celu kształtowa- ŚWIĘTO BABCI I DZIADKA - PUBLICZNE PRZEDSZKOLE NR 2 W KOLBUSZOWEJ „Dziś dla Babci słońce mamy Chmielowiec - Poseł na Sejm RP, który nie mógł do słów wyśpiewywanych przez dzieci. Uwieńcze­ i całuski dla Dziadziusia, uczestniczyć w dzisiejszym spotkaniu, przesłał te­ niem programu byl taniec „Bałkanica" w wyko­ Dziś życzenia wnuczek składa lefoniczne pozdrowienia oraz noworoczne życze­ naniu dzieci, Pań oraz zaproszonych gości hono­ i piosenki śpiewa wnusia..." nia dla wszystkich obecnych. rowych, którzy skierowali kilka ciepłych słów do Po części oficjalnej rozpoczęły się wyczeki­ widowni, pogratulowali dzieciom i Paniom oraz W dniu 05.02.2014 r. w filii MDK w Kol­ wane występy dzieci, którym akompaniowała pani przekazali słodkości dla przedszkolaków. Na ko­ buszowej Górnej odbyła się uroczystość dedyko­ Dorotka Wilk ze Szkoły Muzycznej. Poszczegól­ niec dzieci wręczyły seniorom prezenty przypina­ wana Babciom i Dziadkom przedszkolaków. Ten ne grupy przedszkolaków zatańczyły: „Kowboj­ jąc do ubrania babciom - dekoracyjne kwiaty, a szczególny dzień uświetnili swoją obecnością za­ kę", „Krakowiaczka", „Boogi-Boogi", przedsta­ dziadkom -muszki w grochy. proszeni goście: pan Józef Kardyś - Starosta Po­ wiły wiersze, zaśpiewały piosenki, m.in. „Dzia­ W takiej zabawnej atmosferze wszyscy zo­ wiatu Kolbuszowskiego, pan Jan Zuba - Burmistrz dek Józek", „Dla Babci i Dziadka", „Cza cza" stali zaproszeni na poczęstunek, po czym odbyły Kolbuszowej, pan Marek Opaliński - przewodni­ oraz „Babciu droga Babciu" włączając wszystkich się wspólne tańce i zabawy przy muzyce. czący Rady Miejskiej, a zaproszony pan Zbigniew obecnych na widowni do improwizowania ruchem D.Z. przegląd KOLBUSZOWSKI Nr 245 Właściwie począwszy od Świąt Boże­ z pochodniami. Smolne łuczywa płoną i gęsto ką- go Narodzenia, a ściślej od święta Trzech piąw śnieg kawałkami ognia. Na końcu, za ostat­ Krółi po Popielec, od wieków przetacza nimi saniami, też koni .., się przez Polskę karnawał. Wielka radość, czasem zbytek, pełen zabaw­ Czarnolas, Czarnolas, i nych, radosnych szaleństw. Włosi, od których sama malowane wrota! nazwa karnawału się wywodzi i którzy chyba naj­ Jedzie biafym światem pełniej go obchodzą, chociażby w Wenecji, powia­ sąsiedzka ochota! dają: Di carnevale ogni burla vale, co oznacza, że Heeej! w karnawale każdy żart jest dobry. Tę maksymę traktowano w dawnej Polsce całkiem serio, bawiąc Czarnolas, Czarnolas, się maskaradami, kuligami, do tego stopnia, że, jak beczułka węgrzyna! pisze Zygmunt Gloger w swojej Encyklopedii sta­ Jedzie białym światem ropolskiej : "Patrząc na te płoche zabawy, jeden z sąsiedzka drużyna! ambasadorów Solimana 11, powróciwszy do Stam­ Heeeej! bułu, rozprawiał, że w pewnej porze roku chrze­ Muzyka zaniosła się wysoką, piskliwą nutą. ścijanie dostają wariacji i że dopiero jakiś proch Wesoły orszak skręcił w drogę ku dworowi. Pan 1 sypany im potem na głowy leczy takową.' Bo też Jan uderzył się w czoło. - Dyć prawda! Dorotka chociażby na przykład kuligi były wielkimi wręcz mi mówiła! A wraz od konnych, od sań buchnął teatralnymi spektaklami, które odgrywane były na wrzask ze wszystkich piersi i ze wszystkiego tchu: poczekaniu i z wielką fantazją, przez rozbawione, Zima w Kolbuszowej. często wręcz rozhasane towarzystwo. - Kulig jedzie! Kulig jedzie! Gospodarz świecąc sobie ogarkiem, biegnie Zobaczmy jak Janina Porazińska w powie­ Kochanowski, skacząc po swych głębokich 1 już, aby wpuścić gości. I w chwilę potem wraz z jej­ ści o Janie Kochanowskim" Kto mi dał skrzydła ' śladach, szybko wbiegł do sieni i zaryglował drzwi. mością małżonką kłaniają się im nisko - w rękach przedstawia przyjazd kuligu, krążącego przez cały Niechętny gościom? Ale gdzież tam! W tym wła­ trzymają srebrną tacę z chlebem i solą. nieraz karnawał od dworu do dworu: śnie dla gości największa uciecha, gdy zastaną „Nagle psy czymś się zaniepokoiły. Postawi­ drzwi zamknięte, gospodarzy śpiących, nie przy­ ły uszy i w czujnej postawie pobiegły ku ogrodze­ gotowanych na najazd sąsiadów, gdy trzeba hukać, - Witajcie, sąsiady!' Gośćwdom-Bógwdom. niu. Chwilę nasłuchiwały. Potem zaczęły skowy- stukać, dobijać się do wejścia, jak wrogi najazd, Prosimy w nislde czarnoleskie progi." czeć i drapać w bramę. A że, zamknięta, nie pusz­ jak hurma Tatarów. Pan Jan wpadł do sypialni. A potem już zaczynała się wielka zabawa trwa­ czała, pogalopowały do wiadomej im dziury w pło­ jąca często i parę dni, wszak nikomu się nie spieszy­ ło, można było więc zimą zasłużenie wypoczywać cie, przecisnęły się nią i z ujadaniem wybiegły na - Dorotka! Wstawajcie! Wstawajcie! Ku­ po pracowitej jesieni. Powszechnie żyło się przecież drogę. Ze wsi też dochodził głuchy jazgot wie­ lig jedzie! zgodnie z rytmem pór roku i w zgodzie z naturą. Ba­ lu psich głosów. Kochanowski, brnąc do polowy (...) A przed dworem już dziesięć sań prze­ wiono się więc z humorem i fantazją, skoro właśnie cholew w śniegu, podsunął się ku bramie. W da­ orało głęboki śnieg. Dziesięć czwórek janczarów była pora ku temu. Wygłaszano zabawne oraeje, wy­ lekiej brzozowej alei coś majaczyło. Wzdłuż dro­ huczliwie dzwoniło. Stłoczone konie rżały, sięga­ czyniano facecje, raczono się potrawami i trunkami, gi migał szereg świateł - można je było nawet po­ ły ku sobie zębami, kwiczały i biły kopytami. Wy­ lecz nade wszystko śpiewano. Wiele z tych pieśni ra­ liczyć. Jedno, dwa, trzy... dziesięć... piętnaście... łamane wrota wjazdowe leżały na ziemi po obu stro­ dujących serce przetrwało w zapisach, które sądzisiaj Światełka to nikły za pniami drzew przydrożnych, nach słupów, głęboko wbite w śnieg. Wyłażono z sań, rrikłym śladem dawnej polskiej wesołości, z której tak to znów się zjawiały. I coś brzęczało... Janczary na gramoląc się niezdarnie spod wielkich baranic . Męż­ niewielejuż pozostało. Przypomnijmy więc chociaż­ koniach? To tak, ale i jakiś głos piskliwy. Skrzyp­ czyźni w ciężkich lutrach, w wilczurach i niedźwie­ by jednąz nich. Oto -„Mazur kuligowy": ce? Głucho dudnił bęben. I chyba śpiew... Co to dziach. Niewiasty w futrzanych jubkach, w kaptur­ może być? Wesele chłopskie? O tej porze? Chyba kach na głowie, ale w lekkich, wyciętych kurdyban- przenosiny. Światła błyszczały coraz wyraźniej i kach na nogach. Towarzysze zabawy: brali je więc WpadJiśwa tu, Zhuldem, krzykiem, coraz wyraźniej brzmiała muzyka. Janczary ude­ na ręce i nieśli przez śnieg ku dworowi. Niejeden żar- Z weseliskiem i kuligiem, rzały rytmicznym brzęk-brzęk-brzęk w takt koń­ towniś udając, że się potknął, upuszczał pannę w śnie­ Lecz na radość smutek godzi, skiego cwału. Czasami takt zagmatwał się - konie gową zaspę. Więc dziewczęta piszczały i pokrzyki­ Wstępna środa już nadchodzi. wpadły w zaspę. Poprzez psi jazgot niosła się z dala wały trwożnie. Mężczyźni śmieli się głośno i rubasz­ znana nuta. A tuż i słowa można było rozeznać: nie. Pode drzwiami domu rżnęła już kapela. Łomota­
Recommended publications
  • Projekt Założeń Do Planu Zaopatrzenia W Ciepło, Energię Elektryczną I Paliwa Gazowe Dla Gminy Kolbuszowa
    Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Gminy Kolbuszowa 2013 - 2030 Listopad 2013 r. 2 Opracowany na zlecenie Urzędu Gminy Kolbuszowa Wykonawca opracowania Małopolska Agencja Energii i Środowiska Sp. z o.o. ul. Łukasiewicza 1, 31-429 Kraków tel. (12) 294 20 70, fax (12) 294 20 54 www.maes.pl, e-mail [email protected] 3 1 Wstęp __________________________________________________________________ 6 2 Metodologia ___________________________________________________________ 12 3 Charakterystyka Gminy Kolbuszowa ________________________________________ 14 3.1. Położenie gminy oraz podział administracyjny ___________________________________ 14 3.2. Rys historyczny ____________________________________________________________ 15 3.3. Ukształtowanie terenu i warunki środowiskowe _________________________________ 16 3.3.1 Budowa geologiczna i rzeźba terenu _________________________________________________ 16 3.3.2 Zasoby wodne ___________________________________________________________________ 16 3.3.3 Klimat __________________________________________________________________________ 17 3.3.4 Warunki przyrodnicze _____________________________________________________________ 17 3.3.5 Złoża surowców mineralnych _______________________________________________________ 18 3.4. Ludność __________________________________________________________________ 18 3.4.1 Sytuacja demograficzna ___________________________________________________________ 18 3.4.2 Struktura ludności według płci ______________________________________________________
    [Show full text]
  • Cadastral Maps in Fond 126 in the Polish State Archives Przemyśl (Archiwum Państwowe W Przemyślu)
    Cadastral Maps in Fond 126 in the Polish State Archives Przemyśl (Archiwum Państwowe w Przemyślu) (click on link at left to view images online) Sygnatura Nazwa jednostki (Title) Lata (Year) Dorf Adamówka in Galizien Przemysler Kreis [Mapa wsi 56/126/0/1M 1854 Adamówka w Galicji w obwodzie przemyskim] Aksmanice sammt Ortschaft Gaje in Galizien [Mapa wsi 56/126/0/3M 1855 Aksmanice z miejscowością Gaje w Galicji] 56/126/0/4M Albigowa in Galizien [Mapa wsi Albigowa w Galicji] 1852 56/126/0/5M Arłamów in Galizien [Mapa wsi Arłamów w Galicji] 1854 Markt Babice sammt Ortschaft Babice in Galizien [Mapa 56/126/0/6M 1854 miasteczka Babice z miejscowością Babice w Galicji] Dorf Babica in Galizien Jasloer Kreis [Mapa wsi Babica w 56/126/0/7M 1851 Galicji w obwodzie jasielskim] Dorf Babula in Galizien Tarnower Kreis [Mapa wsi Babula w 56/126/0/9M 1850 Galicji w obwodzie tarnowskim] 56/126/0/10M Bachlowa in Galizien [Mapa wsi Bachlowa w Galicji] 1854 56/126/0/11M Bachory w Galicji powiat Cieszanów 1875 56/126/0/12M Bahnowate in Galizien [Mapa wsi Bachnowate w Galicji] 1855 Dorf Bachórz in Galizien Sanoker Kreis [Mapa wsi Bachórz 56/126/0/13M 1852 w Galicji w obwodzie sanockim] Dorf Bachórzec in Galizien Sanoker Kreis [Mapa wsi 56/126/0/15M 1852 Bachórzec w Galicji w obwodzie sanockim] Dorf Bachów in Galizien Przemysler Kreis [Mapa wsi 56/126/0/17M 1852 Bachów w Galicji w obwodzie przemyskim] Dorf Baydy in Galizien Jasloer Kreis [Mapa wsi Bajdy 56/126/0/21M 1851 Galicji w obwodzie jasielskim] Markt Baligród in Galizien [Mapa miasteczka Baligród w 56/126/0/23M 1854 Galicji] 56/126/0/24M Balnica in Galizien [Mapa wsi Balnica w Galicji] 1854 56/126/0/25M Bałucianka in Galizien [Mapa wsi Bałucianka w Galicji] 1854 Dorf Banica in Galizien Sandecer Kreis [Mapa wsi Banica w 56/126/0/26M 1846 Galicji w obwodzie sądeckim] Markt Baranów in Galizien Tarnower Kreis [Mapa 56/126/0/28M 1850 miasteczka Baranów w Galicji w obwodzie tarnowskim] 56/126/0/30M [Mapa wsi Bartkówka w Galicji w obwodzie sanockim] b.d.
    [Show full text]
  • Wykaz Identyfikatorów I Nazw Jednostek Podziału Terytorialnego Kraju” Zawiera Jednostki Tego Podziału Określone W: − Ustawie Z Dnia 24 Lipca 1998 R
    ZAK£AD WYDAWNICTW STATYSTYCZNYCH, 00-925 WARSZAWA, AL. NIEPODLEG£0ŒCI 208 Informacje w sprawach sprzeda¿y publikacji – tel.: (0 22) 608 32 10, 608 38 10 PRZEDMOWA Niniejsza publikacja „Wykaz identyfikatorów i nazw jednostek podziału terytorialnego kraju” zawiera jednostki tego podziału określone w: − ustawie z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz. U. Nr 96, poz. 603 i Nr 104, poz. 656), − rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów (Dz. U. Nr 103, poz. 652) zaktualizowane na dzień 1 stycznia 2010 r. Aktualizacja ta uwzględnia zmiany w podziale teryto- rialnym kraju dokonane na podstawie rozporządzeń Rady Ministrów w okresie od 02.01.1999 r. do 01.01.2010 r. W „Wykazie...”, jako odrębne pozycje wchodzące w skład jednostek zasadniczego podziału terytorialnego kraju ujęto dzielnice m. st. Warszawy oraz delegatury (dawne dzielnice) miast: Kraków, Łódź, Poznań i Wrocław a także miasta i obszary wiejskie wchodzące w skład gmin miejsko-wiejskich. Zamieszczone w wykazie identyfikatory jednostek podziału terytorialnego zostały okre- ślone w: − załączniku nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia, stosowania i udostępniania krajowego rejestru urzędo- wego podziału terytorialnego kraju oraz związanych z tym obowiązków organów admini- stracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego, obowiązującego od dnia 1 stycz- nia 1999 r. (Dz. U. z 1998 r. Nr 157, poz. 1031), − kolejnych rozporządzeniach Rady Ministrów zmieniających powyższe rozporządzenie w zakresie załącznika nr 1 (Dz. U. z 2000 Nr 13, poz. 161, z 2001 r. Nr 12, poz. 100 i Nr 157, poz.
    [Show full text]
  • Historia Pałacu Tyszkiewiczów
    Pałac Tyszkiewiczów w Weryni Pałac Tyszkiewiczów w Weryni jest najpiękniejszym zabytkiem architektury dworskiej powiatu kolbuszowskiego. Jest to najokazalszy i najlepiej utrzymany obiekt w regionie. Pod koniec XVIII wieku klucz kolbuszowski (często wymieniany w źródłach, jako tzw. Państwo Kolbuszowa), pomimo wcześniejszej utraty kilku wsi, nadal zaliczany był do największych obszarów dworskich w regionie (w cyrkule tarnowskim). Oprócz miasta, obejmował 11 wsi, w kolejności: Kolbuszowa Dolna (z folwarkiem Podsobnie), Kolbuszowa Górna (z folwarkiem Wojków), Bukowiec, Nowa Wieś albo Jaśliska, Świerczów, Siedlanka, Dubas, Zarębki, Mechowiec, Hadykówka oraz Ruda z Porębami i Dymarką. Dwór posiadał w kluczu obszar 5002 morgi 239 sążni, z czego: 3173 morgi 173 sążnie przypadało na lasy, a 1776 mórg 1355 sążni na role, łąki i pastwiska w 7 folwarkach. Przemysł folwarczny obejmował: 2 tartaki i 3 młyny wodne, 1 gorzelnię i 5 browarów, z których wódkę i piwo sprzedawano w 15 karczmach na terenie klucza. W 1769 roku został zniszczony pałac w Kolbuszowej, a jego właściciele Tyszkiewiczowie, zdecydowali się przenieść rodową siedzibę do Weryni. Początkowo zajmowali modrzewiowy dwór, a w 1900 roku spełniając życzenie swego donatora, hrabia Janusz Tyszkiewicz, którego małoletni syn Jerzy odziedziczył cały majątek, wybudował w miejsce starego dworu, piętrowy secesyjny pałac. Pałac w Weryni powstał według planów krakowskiego architekta, Tadeusza Stryjeńskiego we współpracy z Franciszkiem Mączyńskim. Budowa realizowana była w latach 1900 - 1903. Pałac usytuowany został w parku krajobrazowym, obok starego dworu, rozebranego zaraz po ukończeniu nowej rezydencji. Fotografia. archiwalna z pierwszej Kroniki Państwowego Technikum Rolniczego w Weryni z lat 1946 - 1976 1 Pałac jest budynkiem trójkondygnacyjnym, na podłużnym planie, murowanym z cegły, na wysokiej kamiennej podmurówce.
    [Show full text]
  • Rocznik Kolbuszowski Tom 14
    REGIONALNE TOWARZYSTWO KULTURY IM. J. M. GOSLARA W KOLBUSZOWEJ ROCZNIK KOLBUSZOWSKI NR 14 KOLBUSZOWA 2014 „Rocznik Kolbuszowski” ukazuje się od 1986 r. RADA NAUKOWA ks. Włodzimierz Bielak, Maria Dębowska, Jacek Chachaj, Agnieszka Januszek-Sieradzka, Jolanta Lenart, Beata Lorens, ks. Tomasz Moskal, Grzegorz Ostasz, Kazimierz Ożóg (przewodniczący), Krzysztof Ożóg, ks. Stanisław Ludwik Piech, Rusłana Popp, Józef Półćwiartek, ks. Józef Szymański, Wacław Wierzbieniec, ks. Waldemar Witold Żurek SDB REDAKCJA Andrzej Dominik Jagodziński, Grzegorz Mazan (sekretarz), Zbigniew Lenart, Wojciech Mroczka, ks. Marcin Nabożny, Marian Piórek, Barbara Szafraniec, Bartosz Walicki, ks. Sławomir Zych (redaktor naczelny) REDAKTOR JĘZYKOWY, TŁUMACZENIA OBCOJĘZYCZNE Aneta Kiper RECENZENCI ks. prof. dr hab. Jan Walkusz ks. dr hab. Dominik Zamiatała CMF, prof. UKSW PROJEKT OKŁADKI Laura Rokicka FOTOGRAFIE Stanisław Włodyga, Archiwum Parafii Kolegiackiej w Kolbuszowej, zbiory Grzegorza Misiury, Sławomira Wnęka i ks. Sławomira Zycha ADIUSTACJA I KOREKTA Ewa Kłeczek-Walicka REDAKCJA TECHNICZNA Marta Kośmider ISSN 0860-4584 WYDAWCA Regionalne Towarzystwo Kultury im. J. M. Goslara w Kolbuszowej przy wsparciu Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Kolbuszowej Wydanie numeru zostało dofinansowane przez Starostwo Powiatowe w Kolbuszowej oraz Urząd Miejski w Kolbuszowej Wersja papierowa jest wersją pierwotną czasopisma REDAKCJA „ROCZNIKA KOLBUSZOWSKIEGO” ul. Kościuszki 6, 36-100 Kolbuszowa tel. (17) 227 51 99, e-mail: [email protected] DRUK Zakład Poligraficzny Z. Gajek 39-300 Mielec, ul. Korczaka 23 www.drukarnia.mielec.pl Od Redakcji Czternasty tom „Rocznika Kolbuszowskiego”, który oddajemy do rąk Czytelników, stanowi niewątpliwie kolejny etap prac badawczych zmierzających do powstania monografii miasta nad Nilem – Kolbuszowej i regionu. Służą temu niewątpliwie artykuły i materiały zawarte w zbiorze zatytułowanym „Między Wisłą a Sanem”.
    [Show full text]
  • The Lichen Genus Opegrapha Sl in Poland
    Monographiae Botanicae 107 Monographiae Botanicae 107 Anetta Wieczorek The lichen genus Opegrapha s. l. in Poland: morphological variability, ecology, and distribution Monographiae Botanicae 107 Monographiae Botanicae 107 Ofcial publication of the Polish Botanical Society Anetta Wieczorek The lichen genus Opegrapha s. l. in Poland: morphological variability, ecology, and distribution Wrocław 2018 Editor-in-Chief of the series Zygmunt Kącki, University of Wrocław, Poland Honorary Editor-in-Chief Krystyna Czyżewska, University of Łódź, Poland Chairman of the Editorial Council Jacek Herbich, University of Gdańsk, Poland Editorial Council Idoia Biurrun, University of the Basque Country, Spain Gian Pietro Giusso del Galdo, University of Catania, Italy Jan Holeksa, Adam Mickiewicz University in Poznań, Poland Czesław Hołdyński, University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Poland Bogdan Jackowiak, Adam Mickiewicz University in Poznań, Poland Zbigniew Mirek, W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Poland Valentina Neshataeva, Komarov Botanical Institute of the Russian Academy of Sciences, Russian Federation Marcin Nobis, Jagiellonian University, Poland Arkadiusz Nowak, University of Opole, Poland Vilém Pavlů, Crop Research Institute, Czech Republic Agnieszka Anna Popiela, University of Szczecin, Poland Lucyna Śliwa, W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Poland Iveta Škodová, Slovak Academy of Sciences, Slovakia David Zelený, National Taiwan University, Taiwan Jan Żarnowiec, University of Bielsko-Biala, Poland Editorial Secretary Grzegorz Swacha, University of Wrocław, Poland Managing/Production Editor Piotr Otręba, Polish Botanical Society, Poland Reviewers of the volume Damien Ertz, Botanic Garden Meise, Belgium Laszlo Lőkös, Hungarian Natural History Museum, Hungary Lucyna Śliwa, W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Poland Editorial ofce University of Wrocław Botanical Garden H.
    [Show full text]
  • Synagogues in Podkarpacie – Prolegomenon to Research
    TECHNICAL TRANSACTIONS 9/2019 ARCHITECTURE AND URBAN PLANNING DOI: 10.4467/2353737XCT.19.092.10874 SUBMISSION OF THE FINAL VERSION: 30/07/2019 Dominika Kuśnierz-Krupa orcid.org/0000-0003-1678-4746 [email protected] Faculty of Architecture, Cracow University of Technology Lidia Tobiasz AiAW Design Office Lidia Tobiasz Synagogues in Podkarpacie – prolegomenon to research Synagogi Podkarpacia – prolegomena do badań Abstract This paper is a prolegomenon to the research on the history, architecture and state of preservation of the synagogues still surviving in the Podkarpacie region. After almost a millennium of Jewish presence in the area, despite wars and the Holocaust, 31 buildings or the ruins of former synagogues have remained until the present. It can be claimed that a Jewish cultural heritage of considerable value has survived in the Podkarpacie region to this day, and therefore requires protection and revalorisation. The paper presents the state of research in this area and an outline of the Jewish history of Podkarpacie, as well as a preliminary description of the preserved synagogues with regards to their origin, functional layout and state of preservation. Keywords: Podkarpacie region, synagogues, history, state of preservation Streszczenie Niniejszy artykuł jest prolegomeną do badań nad historią, architekturą oraz stanem zachowania istniejących jeszcze na terenie Podkarpacia synagog. Z prawie tysiącletniej obecności Żydów na tym terenie, pomimo wojen i zagłady, do dnia dzisiejszego pozostało 31 budynków lub ich ruin, w których kiedyś mieściły się synagogi. Można zatem stwierdzić, że do dzisiaj zasób zabytkowy kultury żydowskiej na Podkarpaciu jest pokaźny, a co za tym idzie, wymagający ochrony i rewaloryzacji.
    [Show full text]
  • Pogrom Cries – Essays on Polish-Jewish History, 1939–1946
    Rückenstärke cvr_eu: 39,0 mm Rückenstärke cvr_int: 34,9 mm Eastern European Culture, 12 Eastern European Culture, Politics and Societies 12 Politics and Societies 12 Joanna Tokarska-Bakir Joanna Tokarska-Bakir Pogrom Cries – Essays on Polish-Jewish History, 1939–1946 Pogrom Cries – Essays This book focuses on the fate of Polish “From page one to the very end, the book Tokarska-Bakir Joanna Jews and Polish-Jewish relations during is composed of original and novel texts, the Holocaust and its aftermath, in the which make an enormous contribution on Polish-Jewish History, ill-recognized era of Eastern-European to the knowledge of the Holocaust and its pogroms after the WW2. It is based on the aftermath. It brings a change in the Polish author’s own ethnographic research in reading of the Holocaust, and offers totally 1939–1946 those areas of Poland where the Holo- unknown perspectives.” caust machinery operated, as well as on Feliks Tych, Professor Emeritus at the the extensive archival query. The results Jewish Historical Institute, Warsaw 2nd Revised Edition comprise the anthropological interviews with the members of the generation of Holocaust witnesses and the results of her own extensive archive research in the Pol- The Author ish Institute for National Remembrance Joanna Tokarska-Bakir is a cultural (IPN). anthropologist and Professor at the Institute of Slavic Studies of the Polish “[This book] is at times shocking; however, Academy of Sciences at Warsaw, Poland. it grips the reader’s attention from the first She specialises in the anthropology of to the last page. It is a remarkable work, set violence and is the author, among others, to become a classic among the publica- of a monograph on blood libel in Euro- tions in this field.” pean perspective and a monograph on Jerzy Jedlicki, Professor Emeritus at the the Kielce pogrom.
    [Show full text]
  • The Rise of the Zionist Right: Polish Jews and the Betar Youth Movement, 1922-1935
    THE RISE OF THE ZIONIST RIGHT: POLISH JEWS AND THE BETAR YOUTH MOVEMENT, 1922-1935 A DISSERTATION SUBMITTED TO THE DEPARTMENT OF HISTORY AND THE COMMITTEE ON GRADUATE STUDIES OF STANFORD UNIVERSITY IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF DOCTOR OF PHILOSOPHY Daniel K. Heller August 2012 © 2012 by Daniel Kupfert Heller. All Rights Reserved. Re-distributed by Stanford University under license with the author. This work is licensed under a Creative Commons Attribution- Noncommercial 3.0 United States License. http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/us/ This dissertation is online at: http://purl.stanford.edu/bd752jg9919 ii I certify that I have read this dissertation and that, in my opinion, it is fully adequate in scope and quality as a dissertation for the degree of Doctor of Philosophy. Steven Zipperstein, Primary Adviser I certify that I have read this dissertation and that, in my opinion, it is fully adequate in scope and quality as a dissertation for the degree of Doctor of Philosophy. Norman Naimark I certify that I have read this dissertation and that, in my opinion, it is fully adequate in scope and quality as a dissertation for the degree of Doctor of Philosophy. Aron Rodrigue Approved for the Stanford University Committee on Graduate Studies. Patricia J. Gumport, Vice Provost Graduate Education This signature page was generated electronically upon submission of this dissertation in electronic format. An original signed hard copy of the signature page is on file in University Archives. iii ABSTRACT This dissertation charts the social, cultural and intellectual development of the Zionist Right through an examination of the Brit Yosef Trumpeldor youth movement, known eventually by its Hebrew acronym, Betar.
    [Show full text]
  • The Jews in a Polish Private Town Hundert, Gershon David
    The Jews in a Polish Private Town Hundert, Gershon David Published by Johns Hopkins University Press Hundert, Gershon David. The Jews in a Polish Private Town: The Case of Opatów in the Eighteenth Century. Johns Hopkins University Press, 1991. Project MUSE. doi:10.1353/book.71395. https://muse.jhu.edu/. For additional information about this book https://muse.jhu.edu/book/71395 [ Access provided at 1 Oct 2021 04:32 GMT with no institutional affiliation ] This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. HOPKINS OPEN PUBLISHING ENCORE EDITIONS Gershon David Hundert The Jews in a Polish Private Town The Case of Opatów in the Eighteenth Century Open access edition supported by the National Endowment for the Humanities / Andrew W. Mellon Foundation Humanities Open Book Program. © 2019 Johns Hopkins University Press Published 2019 Johns Hopkins University Press 2715 North Charles Street Baltimore, Maryland 21218-4363 www.press.jhu.edu The text of this book is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License: https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/. CC BY-NC-ND ISBN-13: 978-1-4214-3628-9 (open access) ISBN-10: 1-4214-3628-0 (open access) ISBN-13: 978-1-4214-3626-5 (pbk. : alk. paper) ISBN-10: 1-4214-3626-4 (pbk. : alk. paper) ISBN-13: 978-1-4214-3627-2 (electronic) ISBN-10: 1-4214-3627-2 (electronic) This page supersedes the copyright page included in the original publication of this work. The Jews in a Polish Private Town JOHNS HOPKINS JEWISH STUDIES Sander Gilman and Steven T.
    [Show full text]
  • Agriculture from the Sixteenth to the Nineteenth Century
    Piotr Miodunka The Longue Durée in Polish Towns: Agriculture from the Sixteenth to the Nineteenth Century Abstract: Te paper deals with the ruralisation of small Polish towns in the long-term perspective. Tis is a particularly important trend because the urban network in Po- land was, with the exception of a few cities, dominated by small towns. Te present state of research suggests that for more than 50 percent of the inhabitants of these towns, agriculture was a primary source of income. Tis issue is reconsidered here using the example of small towns in southern Poland (in the period 1772–1918, the western part of Austrian Galicia). Te following questions are addressed in detail: area and structure of agricultural land, size distribution of urban farms, general economic conditions for urban agriculture, types of farming, self-sufciency in grain produc- tion, and strategies of urban farmers. Tese are examined above all on the basis of primary sources: the frst Austrian land cadastre of 1785 (the Josephine Cadastre) and population censuses from the eighteenth to the twentieth century. Te results of this research suggest that involvement in agriculture among town-dwellers was on the whole relatively stable until the mid-nineteenth century, but varied considerably from individual to individual depending on a range of factors (e.g. material status). Tey also indicate that agriculture had more of a supplementary than a primary role in urban families’ income structure. Key Words: urban farming, small towns, Poland, early modern, nineteenth century Introduction Te urban network in Poland was – with the exception of a few cities – dominated by small towns, most of which have traditionally been considered as semi-rural settlements.1 Tis opinion became widespread from the end of the eighteenth century, above all among the civil servants of the partitioning powers and the more enlightened among Polish economists.2 It is also worth quoting a few contemporary opinions of owners or holders of royal estates on Accepted for publication afer external peer review (double blind).
    [Show full text]
  • Kupno I Poręby Kupieńskie
    Kupno i Poręby Kupieńskie. Zarys dziejów od XVI do XXI wieku Marian Piórek Kupno i Poręby Kupieńskie Zarys dziejów od XVI do XXI wieku Kolbuszowa 2014 1 Marian Piórek Współpraca Elżbieta Chmielowiec, Helena Filipowicz, Michał Franczyk Zdjęcia Henryk Sondej i Marian Piórek Projekt okładki Łukasz Szymański Wydawca Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Kolbuszowej na zlecenie Rad Sołeckich w Kupnie i w Porębach Kupieńskich Adres wydawcy ul. Piłsudskiego 7 36-100 Kolbuszowa ISBN: 978-83-60944-62-2 Skład i druk Zakład Poligraficzny Z. Gajek, Mielec www.drukarnia.mielec.pl 2 Kupno i Poręby Kupieńskie. Zarys dziejów od XVI do XXI wieku WSTĘP Inicjatywa opracowania i wydania książki monograficznej o prze- szłości historycznej i dniu dzisiejszym wsi Kupno z Porębami Kupieński- mi zrodziła się przed laty w rozmowie z obecnymi sołtysami: Adamem Przybyło i Stanisławem Miazgą, a autorem niniejszej publikacji. Praca ta stanowi pierwszą próbę całościowego przedstawienia dziejów od końca XVI w. do pierwszych lat XXI w., a więc w okresie dziejów już nowożyt- nych zwanych okresem staropolskim, galicyjskim (zabór austriacki), II Rzeczypospolitej Polskiej, Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i po okresie transformacji ustrojowej, czyli powstaniem III Rzeczypospolitej Polskiej (po 1989 r.), nie pomijając oczywiście I i II Wojny Światowej. Takie są etapy historyczne naszego narodu i każdej małej „ojczyzny”. Trzeba stwierdzić, że łatwiej jest pisać o miejscowościach, w których przez wieki miały siedzibę dwór i parafia, oczywiście więcej jest źródeł archiwalnych, natomiast mniej, gdy nie było tych instytucji, a dana miej- scowość tylko do nich należała, a życie toczyło się zazwyczaj tylko wokół karczmy. We wsi Kupno dwór z folwarkiem istniał do pierwszych lat XX w., a parafia powstała dopiero w okresie międzywojennym, wyodręb- niona z macierzystej parafii kolbuszowskiej pod wezwaniem „Wszystkich Świętych”.
    [Show full text]