Toekomst gemeente Haaren Een vergelijk tussen gemeenten
A Inhoudsopgave Verantwoording
Inleiding 1 Het PON uit Tilburg voerde in opdracht van de gemeente De bronvermeldingen vindt u bij ieder overzicht in de Haaren de opdracht uit om u, als inwoner van Haaren, themapagina’s. Daar waar informatie van een gemeente is Profielschets gemeenten Haaren, Boxtel, uitgebreid en objectief te informeren. Zodat u een verwerkt, is getoetst bij de betreffende gemeente of Heusden, Oisterwijk, Tilburg en Vught 2 gefundeerde keuze kunt maken over de toekomst van uw de interpretatie van het PON ook klopt. Om te zorgen gemeente. Het resultaat is de brochure die voor u ligt. dat we u correct informeren hebben we alle gemeenten 8 portretten de brochureteksten ter controle aangeboden. De reacties 1. Martijn en Britt Het PON is gespecialiseerd in sturings- en participatie- zijn verwerkt in de brochure die nu voor u ligt Jong stel in een starterswoning 4 vraagstukken. Hierbij staat het burgerperspectief centraal. 2. Karin en Patrick Het PON combineert kennis uit de praktijk met kennis uit De informatie in deze brochure is gebaseerd op de Gezin met twee jonge kinderen en een hond 5 onderzoek. Van oudsher heeft het PON een bijzondere situatie, cijfers en beleid zoals bekend in juni 2017. 3. Wim relatie met de provincie Noord-Brabant. Daarnaast werkt De voorbeeldberekeningen zijn uitsluitend bedoeld ter Alleenstaande man zonder werk 6 het PON voor vele andere opdrachtgevers, in en buiten illustratie. Aan deze berekeningen kunnen geen rechten 4. Marieke Brabant, waaronder gemeenten, woningcorporaties, zorg- worden ontleend. Alleenstaande moeder met twee kinderen 7 en welzijnsinstellingen en fondsen. 5. Judith en Jeroen Vormgevers van het PON hebben gezorgd dat het geheel Stel met een zoon met een handicap 8 Het PON verzamelde alle informatie die in deze brochure aantrekkelijk en overzichtelijk is weergegeven. Het gehele 6. Huub en Astrid is samengebracht. Hiervoor raadpleegde zij diverse traject van informatie verzamelen, verwerken, vormgeven Gezin met twee kinderen en een boerenbedrijf 9 bronnen: de gemeenten Haaren, Boxtel, Heusden, en inhoudelijke redactie was in handen van het PON. 7. Frans en Ria Oisterwijk, Tilburg en Vught, de officiële websites Twee gefortuneerde 65-plussers 10 van genoemde gemeenten en openbare landelijke De informatie in deze brochure is met de hoogst moge- 8. Annie informatiebronnen en databases. Wanneer gegevens van lijke zorgvuldigheid samengesteld. Het PON kan echter Alleenstaande oudere vrouw 11 een bepaalde gemeente niet zijn aangeleverd, dan is dit niet aansprakelijk worden gesteld voor onjuistheden. Aan vermeld. deze brochure kunt u geen rechten ontlenen. 14 thema’s 1. Politiek 12 2. Gemeentelijke financiën 13 3. Gemeentelijke organisatie 14 4. Dienstverlening 15 Leeswijzer 5. Zorg 16 6. Welzijnsvoorzieningen 18 Na de inleiding vindt u eerst een algemene profielschets van de gemeente Haaren en haar vijf omliggende 7. Werk en inkomen 21 gemeenten. Vervolgens leest u aan de hand van acht verschillende portretten met (reken)voorbeelden wat de 8. Wonen 22 verschillen zijn tussen de zes gemeenten op diverse thema’s. In de portretten vindt u een deel van de thema’s 9. Woonomgeving 24 terug, die voor dat gezin of die persoon en het type woning van toepassing zijn. Daarna vindt u op veertien 10. Duurzaamheid 26 verschillende thema’s een meer uitgebreide beschrijving van de huidige situatie in de zes gemeenten. 11. Afval 28 12. Sport cultuur en onderwijs 30 13. Burgerparticipatie 33 14. Bedrijvigheid 35 Addendum
Colofon 38 Deze versie dateert van 20 juli 2017. Er zijn een aantal spelfouten verbeterd, de enige inhoudelijke wijziging betreft portret 4: daar werd de rioolbelasting van Oisterwijk foutief gesteld op € 130,- waar dit € 230,- moest zijn. Het totaalbedrag voor Oisterwijk bij portret 4 was en is wel correct. Blik op de toekomst, oog voor U!
De gemeente Haaren kijkt samen met u Bij het nemen van een besluit over de toekomst voortdurend naar de toekomst van de vier dorpen. van je gemeente, ga je niet over één nacht ijs. De afgelopen jaren hebben inwoners, bedrijven, Om u te helpen bij het maken van een belangengroeperingen, buurgemeenten, weloverwogen keuze hebben we onafhankelijk raad en college met elkaar in een interactief bureau het PON de opdracht gegeven de meest proces discussie gevoerd over de toekomst relevante informatie te verzamelen over de van onze gemeente. Wellicht herinnert u zich omliggende gemeenten waar de vier dorpen de informatiekrant met scenario’s, nam u deel mogelijk in de toekomst bij aan zullen sluiten: aan de klankbordgroep, woonde u één van de Boxtel, Heusden, Oisterwijk, Tilburg en Vught. inwonersavonden bij of reageerde u op het forum. Centraal stond de vraag hoe zien we de toekomst Het PON gaf deze momentopname weer in van de gemeente Haaren: zelfstandig blijven, duidelijke overzichten en vertaalde dit naar herindelen als geheel of opsplitsen. Het werd een aansprekende portretten. Zo kunt u de huidige levendige, open discussie met zeer uiteenlopende stand van zaken van de verschillende gemeenten meningen. goed met elkaar vergelijken. Aanvullende informatie, korte animaties en veelgestelde De gemeenteraad nam vorig jaar april een besluit vragen en antwoorden vindt u ook op www. over de toekomst van de gemeente Haaren: toekomstgemeentehaaren.nl. Daar kunt u zich ook als toekomstperspectief is vastgesteld dat de aanmelden voor de digitale nieuwsbrief. gemeente Haaren opsplitst op het moment dat voor alle dorpen een toekomstbestendige Op basis van de uitslag van de inwonersraad en bestuurskrachtige oplossing voorhanden is. pleging, na de zomer, neemt de raad als gekozen Voordat definitieve besluitvorming plaatsvindt volksvertegenwoordiging een definitief besluit. worden eerst de inwoners geraadpleegd. Gaat de toekomst van de gemeente Haaren u ook Na de zomervakantie wordt er vanuit de aan het hart? Lees dan verder, zodat u er na de gemeenteraad een vraag rondom zelfstandigheid zomer klaar voor bent om uw stem uit te brengen! of opsplitsen van de gemeente Haaren aan u gesteld. Namens het college van Burgemeester en Wethouders
Jeannette Zwijnenburg - van der Vliet Burgemeester GEMEENTELIJKE PROFIELEN
HAAREN Gemeente Haaren (13.912 inwoners) is een van Vincent van Gogh liggen. Haaren, de Belangrijke speerpunten zijn… groene gemeente met een groot cultureel tuin van Brabant omringd door prachtige Leefbaarheid; duurzaamheid; veiligheid; zorg aanbod, liggend middenin een landelijk gebied natuurgebieden, perfect voor en ondersteuning dichtbij huis; dienstverlening met Beekdalen zoals de Esssche Stroom, de wandel- en fietstochten. Esch, gezellig, op maat; goede en veilige infrastructuur; Broekleij en de Zandleij. vriendelijk, gemoedelijk, ook wel de glimlach jongeren goed voorbereiden op hun toekomst; van Brabant genoemd. woningbouw die past bij de behoefte van de Een gemeente bestaande uit vier dorpen met inwoners. ieder haar eigen karakter. Biezenmortel een De gemeente staat voor... Heusden groen dorp aan de rand van Nationaal Park … een groene gemeente, waar het behalve de Loonse en Drunense Duinen. Helvoirt het fijn wonen ook goed recreëren is. Waarbij de gezellige dorp met mensen die met elkaar leefbaarheid van de dorpen altijd centraal en het dorp verbonden zijn en waar de roots staat. TILBURG Vught Tilburg (213.804 inwoners) is de De gemeente staat voor… ondernemersklimaat van zesde stad van Nederland en ligt in … een vitale, toekomstbestendige internationaal niveau. Daarnaast is het hart van Brabant. Ooit begon- en duurzame gemeente. Het is een Tilburg een echte studentenstad. nen als bakermat van de wol- en gemeente die een broedplaats textielindustrie is Tilburg inmiddels biedt voor transport, maakindustrie Belangrijke speerpunten zijn… uitgegroeid tot een veelzijdige stad en innovatieve MKB bedrijven. Smart Industry; Creative City; Smart Haaren met een bloeiende economie en Tilburg behoort tot de hardst Connectivity; Green City; Enabling bruisend cultureel leven. Het is een groeiende logistieke hubs van City. stad van doeners. “Alleen ga je Europa. Dit komt niet alleen misschien sneller, maar samen kom door de gunstige en centrale je veel verder” is een gezegde dat ligging, maar vooral ook door de past bij Tilburg. infrastructuur en bereikbaarheid, Tilburg Boxtel OISTERWIJK Gemeente Oisterwijk (25.936 De gemeente staat voor… Belangrijke speerpunten zijn… Oisterwijk inwoners), bestaande uit …het realiseren en ontwikkelen van Toerisme; monumentenbeleid; Oisterwijk, Moergestel en een goede woonomgeving, het nabije zorg; een duurzame leef Heukelom, is een aantrekkelijke, stimuleren van sociale samenhang, omgeving. toeristisch georiënteerde en goed het scheppen van een goed onder- bereikbare gemeente met een nemersklimaat en voor een houding groot winkelaanbod en met een van samenwerking met inwoners, aantrekkelijke ligging te midden van bedrijven, instellingen en buurge- uitgestrekte natuurgebieden tussen meenten. de drie grote steden in Brabant.
2 HEUSDEN De gemeente Heusden (43.516 inwoners) is een De gemeente staat voor… eigentijdse gemeente, bestaande uit elf kernen ... doeners met een droom. Voor mensen die Belangrijke speerpunten zijn… die allen beschikken over een eigen identiteit, duidelijk op hun netvlies hebben wat ze willen Creëren en stimuleren van een omgeving waar gevoel van saamhorigheid, sociale cohesie en bereiken en bereid zijn hiervoor zelf initiatief mensen en organisaties zelf, maar ook samen, een rijk verenigingsleven. Verder karakteriseert te tonen en inspanningen te verrichten. De problemen oplossen en kansen benutten. Heusden zich door een unieke mix van natuur, gemeente Heusden staat open voor alle dro- cultuur en bedrijvigheid. Een gemeente met men en initiatieven vanuit de samenleving en Heusden volop voorzieningen om te wonen en te werken, ondersteunt deze van harte. Een gemeente die te sporten en te recreëren, te leren en te onder- je motiveert, inspireert en waar je je dromen en nemen. ambities waar kunt maken. Vandaar de slogan: Dromen. Doen. Heusden.
VUGHT Vught De gemeente staat voor… Vught (26.183 inwoners) is een landelijke, groe- … een gemeente zijn die burgers en bedrijven ne gemeente op een steenworp van 's-Herto- faciliteert om doelen te verwezenlijken. De genbosch. Van oorsprong een buitenplaats met term ‘dienstverlening’ staat daarbij centraal. een woonklimaat van hoge kwaliteit, dat ook in Uitgangspunt is dat Vught zelfstandig blijft. deze tijd nog zichtbaar is. Dat vertaalt zich naar Wel wordt per onderwerp gekeken met Haaren fraaie woonwijken, ruime percelen, weelderig welke partners we kunnen samenwerken om openbaar groen, boomrijke lanen en pleinen en gezamenlijke doelen te verwezenlijken. een gordel van statige landgoederen. De rijke natuur strekt zich uit tot in de wijde omgeving Belangrijke speerpunten zijn… met tal van recreatie- en ontspanningsmogelijk- Rijksinfra (PHS, N65); veiligheid; zorg (Wmo); heden. Het voorzieningenniveau is hoog. onderwijshuisvesting; burgerparticipatie. Tilburg Boxtel BOXTEL Oisterwijk Boxtel (30.655 inwoners) is De gemeente staat voor… Belangrijke speerpunten zijn… een dynamische gemeente, … een prima woongemeente met Samenwerking tussen burgers, gelegen aan de hoofdader A2 een sterk centrum en modern instellingen, bedrijven en en een kruising van spoorwegen bestuur. Zowel sociaal als milieu- gemeente; duurzaamheid; met station. De gemeente ligt technisch speelt duurzaamheid toerisme en recreatie en in het hart van het Groene een belangrijke rol om een goede werkgelegenheid. Woud. Het is een economisch leefbaarheid, nu maar ook naar belangrijke gemeente met 15.000 de toekomst, in al zijn aspecten te arbeidsplaatsen. garanderen.
3 €389.000,-
€790.000,
€525.000,
-
-
€550,
- p €389.000,- €550, /m - p /m
portret 1
AFVALBELEID EVENEMENTENBELEID Kleinere evenementen zoals het organiseren van een Ledigingen Haaren Boxtel Heusden Oister- Tilburg Vught buurtbarbecue of een straatfeest hoeven Martijn en Britt per maand wijk alleen maar te melden. Dit is in alle zes gemeenten gratis. €446.000, Huis- 2* 2 ** 1 2 1 Voor het organiseren van een klein meerdaags evenement houdelijk - moet Britt een vergunning aanvragen bij de gemeente. GFT 2*** 2 2 2 2 2 De kosten hiervan verschillen per gemeente. €685, Papier 1 1 1 1 2 2
PMD 1**** 2 2 2 2 2 Voor een klein meerdaags (niet-commercieel) evenement - €200.000, - p Glas Glasbak Glasbak Glasbak Glasbak Glasbak 1 met 500 tot 1.000 bezoekers en een vergunningsaanvraag / voor het schenken van alcohol. m * Vanaf 2018 1 keer per maand. ** Vuilniszakken wegbrengen naar ondergrondse container, Haaren Boxtel Heusden Oisterwijk Tilburg Vught wordt momenteel (gefaseerd) ingevoerd. *** Vanaf 2018 wordt in januari en februari geen GFT opgehaald. € 112,50 € 66,50 € 492,30 € 87,75 € 294,05 € 106,15 **** Vanaf oktober 2018 twee keer per maand Plastic, Metaal en Drankkartons (PMD), nu alleen plastic. In de gemeente Heusden kan vrijstelling Martijn en Britt hebben onlangs samen hun worden aangevraagd voor de kosten van de evenementenvergunning omdat het evenement een eerste huis gekocht. Het is een kleine tussen- sociaal-cultureel doel heeft. Organisaties mogen ook MILIEUSTRAAT woning, maar dit jonge stel is erg blij met hun kosteloos gebruik maken van materialen (dranghekken, eigen stek. Martijn en Britt werken beiden vijf containers e.d.) bij een evenement. Ook de gemeenten Martijn gaat regelmatig naar de milieustraat. Omdat hij Haaren en Vught kijken hoe zij kunnen ondersteunen met vijf dagen per week werkt kan hij alleen op zaterdag. In dagen in de week. Britt is actief in de organisa- bijvoorbeeld materiaal. alle gemeenten is de milieustraat op zaterdag open. tie van verschillende evenementen en Martijn is Haaren Boxtel Heusden Oisterwijk Tilburg Vught vrijwilliger bij de brandweer 9u-15u 10u-16u 9u-15u 10u-16u 8u-17u 9u-16u GEMEENTELIJKE DIENSTVERLENING Daarnaast kan hij op zaterdag 1x per 2 weken van 9 tot WOONLASTEN Britt heeft pas haar rijbewijs gehaald. Zij kan deze ophalen 16 uur voor restafval en tuin- en snoeiafval terecht in op het gemeentehuis. Omdat Britt vijf dagen per week Berkel-Enschot, van 10-12 uur bij het groenbrengpunt in De woonlasten bestaan uit Onroerende Zaak Belasting (OZB), werkt, kan ze alleen in de avonduren. Biezenmortel of van 13.30 - 15.30 uur in Esch. rioolbelasting en afvalkosten. De woning van Martijn en Britt is € 200.000,- waard, hun waterverbruik is 93 m3 water per jaar. Ze Toegangsbewijs Betaling laten de container met restafval (140 l, wat overeenkomt met 3 Openingstijd Kosten Spoed vuilniszakken) 8x per jaar legen en de container met GFT afval Haaren ma, do tot 19u € 38,95 + € 34,10 Haaren Legitimatiebewijs Per PIN (140 l) 1x per jaar. Boxtel Knipkaart Knipkaart Boxtel wo, do tot 19u30 € 38,50 + € 34,10 Haaren € 264 € 228 € 122 € 614 Heusden Legitimatiebewijs Per PIN Heusden di, do tot 19u30 € 35,45 + € 34,10 Bo te € 262 € 162 € 197 € 621 Oisterwijk Legitimatiebewijs Per PIN Oisterwijk do tot 19u € 38,95 + € 34,10 Heusden € 225 € 162 € 125 € 512 Tilburg di, do tot 20u € 38,95 + € 34,10 Tilburg Milieupas Per PIN ister ijk € 242 € 130 Afvalkosten € 144 € 516 OZB Woning Vught Legitimatiebewijs Per PIN i bur € 211 Rioolbelasting € 131 € 237 € 579 Vught ma tot 19u30 € 38,95 + € 43,80 € 692 u ht € 257 € 242 € 193 woonlasten Totale 0 100 200 300 0 100 200 300 0 100 200 300 4 portret 2
ONDERWIJS PEUTERSPEELZAAL Alle gemeenten, met uitzondering van gemeente Heusden, Bo gaat twee ochtenden per week naar de peuterspeel- hebben één of meerdere brede scholen. In de gemeente zaal. Omdat Karin geen betaalde baan heeft, komt het €389.000,- Haaren is in elk dorp een (katholieke) basisschool en er gezin niet in aanmerking voor de Rijksbijdrage Kinder- is één openbare school. Alle zes gemeenten vinden het opvangtoeslag, maar ontvangen zij vanuit de gemeente belangrijk dat kinderen in de eigen buurt basisonderwijs een vergoeding voor peuteropvang. De eigen bijdrage
kunnen volgen. Voor de gemeenten Haaren en Oisterwijk die ouders voor de peuterspeelzaal betalen verschilt per €790.000,
is het een belangrijke kernfunctie in dorpen en wijken. €525.000, gemeente. Indien Sem naar speciaal basisonderwijs zou moeten, kan hij terecht in Boxtel, Oisterwijk, Tilburg en Vught. Voor twee dagdelen peuteropvang bedraagt de eigen bijdrage: -
- lengte dagdelen jaarlijkse eigen HONDENBELASTING bijdrage*
1e hond 2e hond 3e hond* Haaren 2x 3,5 uur € 199,- Boxtel 2x 3,5 uur € 796,- Haaren Geen hondenbelasting Karin en Patrick wonen samen met hun twee Heusden 2x 2,5 uur € 479,85 Boxtel Geen hondenbelasting kleine kindjes, Bo (2 jaar) en Sem (bijna 4 jaar) Oisterwijk** 2,75 + 2,25 uur € 759,- Heusden € 59,- € 87,12 € 104,76 en hond Borus in een vrijstaande woning in een Tilburg** 2 + 2,5 uur € 564,- Oisterwijk € 60,- € 88,40 € 108,72 groene en kindvriendelijke wijk. Bo gaat naar de Vught** 2x 3,5 uur € 722,-
Tilburg € 103,- € 152,98 € 181,73 peuterspeelzaal, Sem gaat binnenkort naar de * De lengte van een dagdeel verschilt per gemeente. De eigen basisschool. bijdrage is gebaseerd op het daadwerkelijk aantal uren Vught Geen hondenbelasting peuteropvang in de betreffende gemeente. ** Eigen bijdrage is inkomensafhankelijk; weergegeven bedrag is * Zelfde tarief geldt voor elke hond meer. gebaseerd op modaal inkomen. In Boxtel geldt de gemeentelijke bijdrage pas vanaf 2,5 WOONLASTEN jaar. Bo is net 2 jaar. Als inwoner van Boxtel zou Karin het eerste half jaar de kosten voor de peuteropvang (€ 55,23 AANPAK HONDENPOEP De woonlasten bestaan uit Onroerende Zaak Belasting (OZB), riool- per week) volledig zelf moeten betalen. In elke gemeente is Karin binnen de belasting en afvalkosten. De woning van het gezin is € 525.000,- bebouwde kom verplicht de uitwerpselen van Borus op waard, hun waterverbruik is 159 m3 water per jaar. Ze laten de €550, container met restafval (140 l, wat overeenkomt met 3 vuilniszakken) te ruimen. In Boxtel, Heusden en Oisterwijk zijn hier- - p 12x per jaar€389.000,- legen en de container met GFT afval (140 l) 3x per jaar. €550, voor speciale hondenpoepcontainers geplaatst. In deze /m gemeenten, evenals in Vught, zijn BOA’s aangesteld die - p er op toezien dat hondeneigenaren de uitwerpselen Haaren € 694 € 273 € 147 € 1.114 /m opruimen. In Boxtel en Vught zijn ook hondentoiletten en Bo te € 687 € 162 € 212 € 1.061 gebieden/veldjes aangewezen zonder opruimplicht. Haar- Heusden € 590 € 162 € 145 € 897 en, Heusden en Tilburg hebben ook speciale hondenuit-