Przegląd Geopolityczny (Geopolitical Review) Jesień (Autumn) 2019
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
PRZEGLĄD GEOPOLITYCZNY (GEOPOLITICAL REVIEW ) Przegląd Geopolityczny (Geopolitical Review) Jesień (autumn) 2019 tom (volume): 30 KWARTALNIK RECENZOWANY PEER-REVIEWED QUARTERLY JOURNAL (DOUBLE-BLIND REVIEW PROCESS) DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO Publikacja jest udostępniona na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz autorów. http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/. Wszystkie tomy czasopisma w wersji elektronicznej są w otwartym dostępie na stronie internetowej kwartalnika. Wersją pierwotną „Przeglądu Geopolitycznego” jest wersja elektroniczna. Czasopismo ukazuje się w formie elektronicznej i drukowanej pod patronatem Polskiego Towarzystwa Geopolitycznego (www.ptg.edu.pl). Wydawca, adres redakcji (Publisher, editorial adress) P O L S K I E T O W A R Z Y S T W O G E O P O L I T Y C Z N E ul. mjr Łupaszki 7/26 30-198 Kraków http://www.ptg.edu.pl E-mail: [email protected] PRZEGLĄD GEOPOLITYCZNY (GEOPOLITICAL REVIEW) tom 30: 2019 (vol. 30: 2019) ISSN: 2080-8836 (print) 2392-067X (online) MIĘDZYNARODOWA RADA NAUKOWA (INTERNATIONAL SCIENTIFIC BOARD) Gideon Biger (Uniwersytet w Tel Awiwie, Izrael), Georges G. Cravins (Uniwersytet Wisconsin-La Crosse, USA), Bretislav Dancak (Uniwersytet im. Masaryka w Brnie, Czechy), Piotr Eberhardt (Polska Akademia Nauk) – przewodniczący Rady, Vit Hloušek (Uniwersytet im. Masaryka w Brnie, Czechy), Robert Ištok (Uniwersytet Preszowski, Słowacja), Anatol Jakobson (Uniwersytet Kolei Państwowych w Irkucku, Rosja), Rustis Kamuntavičius (Uniwersytet im. Wlk. Ks. Witolda w Kownie, Litwa), Enrico Landoni (Uniwersytet eCampus w Novedrate, Włochy), Vakhtang Maisaia (Międzynarodowy Uniwersytet Kaukaski w Tbilisi, Gruzja), Kaloyan Metodyev (Uniwersytet Południowo-Zachodni w Błagojewgradzie, Bułgaria), John S. Micgiel (Uniwersytet Columbia w Nowym Jorku, USA), Gayane Novikova (Centrum Analiz Strategicznych Spectrum w Erewaniu, Armenia), Florent Parmentier (Instytut Nauk Politycznych Sciences-Po w Paryżu, Francja), Andrzej Pukszto (Uniwersytet im. Wlk. Ks. Witolda w Kownie, Litwa), Reinhard Rode (Uniwersytet im. Marcina Lutra w Halle- Wittenberg, Niemcy), Shanmugam Pillai Subbiah (Uniwersytet w Madrasie, Indie), Alessandro Vitale (Uniwersytet Mediolański, Włochy), Hong-key Yoon (Uniwersytet w Auckland, Nowa Zelandia), Jernej Zupančič (Uniwersytet Lublański, Słowenia). RADA REDAKCYJNA (SCIENTIFIC EDITORIAL COUNCIL) Selim Chazbijewicz (UWM, Olsztyn), Marcin Chełminiak (UWM, Olsztyn), Piotr Eberhardt (PAN, Warszawa), Adam Gwiazda (UKW, Bydgoszcz), Marek Ilnicki (AH, Pułtusk), Andrzej Piskozub (Uniwersytet Gdański), Julian Skrzyp (ASzW, Warszawa), Paweł Soroka (UJK, Kielce), Mirosław Sułek (UW, Warszawa) – przewodniczący rady, Roman Szul (UW, Warszawa), Bogusław Ślusarczyk (URz, Rzeszów), Olga Wasiuta (UP, Kraków), Sergiusz Wasiuta (UP, Kraków), Jan Wendt (UG, Gdańsk), Andrzej Zapałowski (URz, Rzeszów). REDAKCJA (EDITORIAL BOARD) Redaktor naczelny (Editor-in-Chief): Witold J. Wilczyński Zastępcy redaktora naczelnego (Vice-editors): Stefan Bielański, Sergiusz Wasiuta Sekretarz redakcji (Assistant to the Editor): Piotr Nawała Redaktorzy tematyczni (Thematic Editors): Adam Myślicki, Marcin Semczuk, Leszek Trojan, Piotr L. Wilczyński, Mateusz Łakomy, Mirosław Sułek, Sebastian Szamol, Justyna Trubalska, Sergiusz Wasiuta, Witold J. Wilczyński, Łukasz Wojciechowski Redaktor statystyczny (Statistics Editor): Piotr L. Wilczyński Redaktorzy językowi (Linguistic Editors): Renata Gasek, Bethuel Matsili, Gregory Mikula Projekt okładki (Cover Design): Piotr L. Wilczyński Rycina na okładce: India and adjacent countries. S. G. Burrard. 1917. Źródło: https://www.mapsland.com/maps/asia/old-maps-of-asia/in-high-resolution-detailed-old- physical-map-of-india-and-adjacent-countries-1917.jpg Redakcja techniczna, korekta i adjustacja (DTP): Oddział terenowy PTG w Krakowie Strona internetowa, kontakt z redakcją (Website, contact): www.przeglad.org, e-mail: [email protected] SPIS TREŚCI ARTYKUŁY Andrzej Zapałowski Ukraina jako strefa buforowa Rosji ............................................................9 Robert Białoskórski The International Distribution of Power in the Middle East and North Africa. A Powermetric Approach...............................................................29 Grzegorz Baziur Obrona niepodległości Polski a bolszewicki projekt „permanentnej rewolucji” ..................................................................................................47 Ignacy Kitowski, Marcin Oskierko Znaczenie Bugu dla bezpieczeństwa ekologicznego Polski – realizowane świadczenia ekosystemowe i ich zagrożenia ............................................70 Witold J. Wilczyński Społeczne i ekonomiczne zróżnicowanie Indii ........................................84 Piotr L. Wilczyński Wybory parlamentarne 2019 w świetle wybranych sposobów przeliczania głosów na mandaty poselskie ..................................................................103 ANALIZY I MATERIAŁY Piotr L. Wilczyński, Rywalizacja Prawa i Sprawiedliwości z Platformą Obywatelską w latach 2011-2019 ..............................................................115 Andrzej Piskozub, Milenijne niespodzianki ..............................................178 STANOWISKA I SPRAWOZDANIA POLSKIEGO TOWARZYSTWA GEOPOLITYCZNEGO Sprawozdanie z Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Od Międzymorza do Trójmorza. Inicjatywy integracyjne i koncepcje zbiorowego bezpieczeństwa w Europie Środkowo-Wschodniej w XX i XXI w.”, – Ostrowiec Świętokrzyski, 17-18 października 2019 ...............194 - 5 - POLEMIKI I RECENZJE Piotr Zychowicz, Wołyń zdradzony czyli jak dowództwo AK porzuciło Polaków na pastwę UPA, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2019 – Mieczysław Samborski ...............................................................................198 Wojciech Roszkowski, Roztrzaskane Lustro. Upadek cywilizacji zachodniej, Biały Kruk, Kraków 2019 – Maciej Kędzierski .......................208 * * * Noty o autorach ........................................................................................216 Zasady publikowania ..................................................................................218 - 6 - TABLE OF CONTENTS ARTICLES Andrzej Zapałowski Ukraine as a buffer zone for Russia ............................................................9 Robert Białoskórski The International Distribution of Power in the Middle East and North Africa. A Powermetric Approach...............................................................29 Grzegorz Baziur Defense of Poland's independence and the Bolshevik project of “permanent revolution” ............................................................................47 Ignacy Kitowski, Marcin Oskierko Importance of Bug river for ecological security of Poland - provided ecosystem services and their threats .........................................................70 Witold J. Wilczyński Social and economic diversity of India .....................................................84 Piotr L. Wilczyński Parliamentary elections 2019 in the light of selected methods of converting votes to parliamentary seats ..................................................103 ANALYZES & SOURCES Piotr L. Wilczyński, Rivalry of two main Polish political parties 2011-2019 ..................................................................................................................115 Andrzej Piskozub, Millennium surprises ..................................................178 REPORTS & STATEMENTS OF POLISH GEOPOLITICAL SOCIETY International Conference „From Intermarium to Three Seas. Integration initiatives and mutual security concepts in Central and Eastern Europe during XX and XXI centuries”, Ostrowiec Świętokrzyski, Oct. 17-18th 2019 ..................................................................................................................194 - 7 - POLEMICS & REVIEWS Piotr Zychowicz, Wołyń zdradzony czyli jak dowództwo AK porzuciło Polaków na pastwę UPA, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2019 – Mieczysław Samborski ...............................................................................198 Wojciech Roszkowski, Roztrzaskane Lustro. Upadek cywilizacji zachodniej, Biały Kruk, Kraków 2019 – Maciej Kędzierski .......................208 * * * Contributors ..............................................................................................216 Guidelines for Authors ..............................................................................218 - 8 - Zapałowski, A., 2019, Ukraina jako strefa buforowa Rosji, Przegląd Geopolityczny, 30, 2019, s. 9-28. Andrzej ZAPAŁOWSKI Uniwersytet Rzeszowski UKRAINA JAKO STREFA BUFOROWA ROSJI Abstrakt: W oparciu o analizę koncepcji geopolitycznych odnoszących się do Ukrainy oraz na podstawie wydarzeń z ostatnich trzech dekad, autor stara się wykazać nieadekwatność klasycznej koncepcji Międzymorza dla zrozumienia sytuacji panującej na czarnomorsko-bałtyckim pomoście. Zamiast tego proponuje on dla terytorium Ukrainy koncepcję buforu oddzielającego Rosję od Zachodu (Polski). W kontekście celów politycznych Rosji ukazuje on niespójność terytorium Ukrainy, która może okazać się czynnikiem dezintegracji tego państwa. We wnioskach autor formułuje propozycje dokonania korekt w polskiej polityce zagranicznej, która w niewielkim stopniu uwzględnia obecnie zmieniające się realia geopolityczne. Słowa kluczowe: Międzymorze, państwo buforowe, Polska, Rosja, Ukraina. Międzymorze jako bufor