Mój Górznieńsko‑ Lidzbarski Park Krajobrazowy
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Na tropie przygody Mój Górznieńsko‑ Lidzbarski Park Krajobrazowy Trzy kroki do bycia ekspertem Mapa - vademecum przewodnika! Poznajmy się z Górznieńsko-Lidzbarskim Parkiem Krajobrazowym Natura zostawia ślady Ekologa do mądrości droga „Edukacja społeczności zamieszkujących obszary chronione województwa kujawsko-pomorskiego: Lubię tu być... na zielonym!” 01 Poznajmy się Zwiedzając Górznieńsko-Lidzbarski Park Obszary Krajobrazowy będziesz miał okazję odkryć NATURA 2000 Tuchola krainę naprawdę niezwykłą, w której pejzaże BRODNICKI Br PARK KRAJOBRAZOWY da Grudziądz zmieniają się z każdym krokiem. Podążaj za naszymi wskazówkami, a po całej wyprawie Brodnica będziesz mógł zostać przewodnikiem dla Drwęca Bydgoszcz Toruń swoich najbliższych i razem z nimi zgłębiać piękno Parku. Na terenie GLPK dominują kompleksy W isła Inowrocław leśne, które miejscami przypominają prawdziwą Włocławek puszczę! Wędrując po Parku możesz poćwiczyć swoją kondycję wspinając się na najwyższy punkt – Sarnią Górę (189,8 m n.p.m.). Walory krajobrazowe terenu podnoszą także malownicze jeziora, nad którymi można spotkać liczne ssaki, między innymi: dziki, sarny i coraz częściej również łosie. Wyjątkowo bogaty jest także świat roślin, a także mchów i porostów, a wśród nich niezwykle rzadka brodaczka pospolita będącą swoistym „certyfikatem czystości powietrza”. Jeśli odwiedzisz Park w maju, możesz pójść na drewniany pomost, z którego roztacza się widok na kwitnące stanowisko z czosnkiem niedźwiedzim. Urozmaicony krajobraz Parku sprawia, że znajdą tu interesujące miejsce entuzjaści spokojnego relaksu na łonie natury i miłośnicy aktywnego wypoczynku. Do ich dyspozycji wytyczono ponad 250 km szlaków rowerowych i pieszych, a także sieć ścieżek przyrodniczo-dydaktycznych. Teren Parku to także bogate dziedzictwo kulturowe i historyczne. Warto przede wszystkim zwrócić uwagę na kościół Podwyższenia Krzyża Świętego z przełomu XVIII i XIX wieku oraz zabudowę wsi Wierzchownia. symbole żuraw (w logotypie GLPK) powierzchnia 27 764,3 ha rośliny 900 gatunków ptaki ponad 200 gatunków, z czego więcej niż połowa to ptaki lęgowe ssaki dziki, łosie, sarny, bobry, jelenie, zające, wilki, nietoperze ryby 30 gatunków leśne (Szumny Zdrój, Jar Brynicy II, Klonowo, Ostrowy nad Brynicą), geomorfologiczno- rezerwat -leśny Jar Brynicy, florystyczny Czarny Bryńsk, torfowiskowy Mszar Płociczno rezerwat rezerwat ryby ssaki ptaki rośliny powierzchnia symbole - geomorfologiczno nadBrynicą), Ostrowy JarBrynicyII,Klonowo, (SzumnyZdrój, leśne 30 gatunków wilki,nietoperze zające, jelenie, bobry, sarny, dziki, łosie, lęgowe ptaki to niżpołowa zczegowięcej ponad 200gatunków, 900 gatunków 27 764,3ha GLPK) (wlogotypie żuraw leśny Jar Brynicy, florystyczny Czarny Bryńsk, torfowiskowy MszarPłociczno torfowiskowy CzarnyBryńsk, florystyczny JarBrynicy, leśny - Zapraszamy Cię do wspólnej zabawy, po której zapewniamy, że staniesz się prawdziwym ekspertem w tematyce Górznieńsko-Lidzbarskiego Paru Krajobrazowego. Poniżej przedstawiamy atrakcje przyrodnicze i zabytki, które 1) musisz zobaczyć / odwiedzić 2) zapamiętać ciekawostki na ich temat 3) odpowiedzieć na zadane pytanie. Jeśli przejdziesz te 3 kroki – zapewniamy, że zostaniesz ekspertem J przyroda Ośrodek hodowli Ścieżka turystyczna i zabytki żuraw Dąb Rzeczypospolitej Zabytkowy młyn wodny zwierzyny w „Źródła Brynicy” Konopatach 1 2 3 4 5 zapamiętaj! To niezwykle dostojny ptak Trasa ma długość 12 km Ten najcenniejszy pomnik Zrekonstruowany Przy ośrodku znajduje się poruszjący się z niebywałą i prowadzi przez urokliwe przyrody rośnie na terenie młyn wodny w Górznie leśna ścieżka edukacyjna, gracją. Ciekawostką tereny bryńskich wiosek. rezerwatu Jar Brynicy II pochodzący z 1766 roku. wzdłuż której znajdują się jest, że żurawie łączą się Szczególnie upodobali i ma ponad 500 lat oraz zagrody zwierząt, tablice w pary na całe życie, a ją sobie rowerzyści. Po wysokość około 35 m edukacyjne i woliera wysiadywaniem jaj zajmują i obwód w pierśnicy około z bażantami. Trzy krokidobyciaekspertem się obydwoje rodzice. drodze mijamy wiele 641 cm. W środku drzewa tablic edukacyjnych znajduje się dziupla, i drogowskazów. którą latem zamieszkują nietoperze. zadanie dla Żurawie wydają Między osadą Bryńsk Okrążcie dąb chwytając Na jakiej zasadzie działa Skorzystaj z tablic. Jakie Ciebie charakterystyczny odgłos Szlachecki a Jeziorem się za ręce. Ile osób było koło wodne? Jak wygląda pojęcia, terminy udało Ci podobny do dźwięku Bryńskim Południowym potrzebnych do objęcia proces mielenia zboża? się zapamiętać? trąbki – klangor. Wytęż rozciąga się kompleks całego drzewa? słuch – być może uda Ci się łąkowy nazywany usłyszeć ich nawoływania. „Łąkami Bryńskimi”, który jest siedliskiem wielu chronionych roślin. Jakie gatunki uda Ci się rozpoznać? 02 03 Mapa – vademecum przewodnika Mapa –vademecumprzewodnika Skala 1:130 000 Młyn wodny Granica parku krajobrazowego 1 0,5 0 1 2 3 km Kąpielisko Granica rezerwatu Ścieżka dydaktyczna dotyczy działu „3 kroki do eksperta” Szlak pieszy 1 Grodzisko Punkt widokowy Szlak rowerowy BrzozieKościół, kapliczka Pałac Wiatrak Boleszyn Drzewo - pomniki przyrody Szlak kajakowy Wel Ścieżki Nordic Walking Inny zabytek Muzeum Głaz - pomnik przyrody Leśniczówka Ośrodek Edukacji Ekologicznej Mały Głęboczek Wel www.europilot.com.pl J. Miały Wąpiersk J. Ciechanówko J. Janow S J. Jeleń skie os Janówko no Rez. Bagno Koziana Zembrze Słup Jeleń Zalesie Welski J. Trepkowskie Wielkie Trepki J. Leźno Małe Leźno Wel l l l l l l l l l J. Leźno l l Park l l l l l l l Brodnicki l l Wielkie l Małe l l l l l l l l Leźno l Park l l l l l Krajobrazowy l l Krajobrazowy l Kanał Brynica l l l l l Samin l l l l l l l Wlewsk l Lidzbark l l l . Sam l J iń l sk l i l e l Wel l l l J. Piaseczno l l 544 l l l 544 l Cibórz J. Lidzbarskie Bartniczka Radoszki RADOSZKA Gutowo 541 J. Wlecz Rez. Klonowo Wel 544 Bełk Pissa 544 Jamielnik Brynica Klonowo J. Zwórzno Jamielnik Zdroje Bełk Traczyska 3 Rez. Jar Brynicy J. Klonowskie Zaborowo Ruda Rez. Ostrowy nad Brynicą Miesiączkowo Brynica 1 Czarny Bryńsk Górzno -Wybudowanie Ostrowy Rez. J. Czarny Czarny Bryńsk Bryńsk 541 J. Górzno Fiałki J. Bryńskie Północne Nowy 2 Bryńsk Zieluń Górzno J. Bryńskie 4 Południowe Przerodki Jez. Górznieńsko-Lidzbarski Młyńskie Rez. Szumny Zdrój im. Kazimierza Sulisławskiego Bryńsk Szlachecki Park Zieluń Karw Działdówka Księte J. Wądzewnia 541 Szynkówko J. Księte Pissa Mełno Krajobrazowy J. Wierzchownia J. Mełno Ruda Wierzchownia Nowe Konopaty Beśnica Galumin Brodniczka Nowy Świat a k w Stare Konopaty ó łd Pątki a i z Okalewko D Rez. Mszar Płociczno 5 Lubowidz Płociczno 541 Dziwy Stare Zasady Sinogóra Zofiewo Kipichy Łazy Zdrojki Skrwa Bądzyn Mleczówka Syberia Cieszki Huta Skala 1:130 000 Młyn wodny Granica parku krajobrazowego 1 0,5 0 1 2 3 km Kąpielisko Granica rezerwatu Ścieżka dydaktyczna dotyczy działu „3 kroki do eksperta” Szlak pieszy 1 Grodzisko Punkt widokowy Szlak rowerowy BrzozieKościół, kapliczka Pałac Wiatrak Boleszyn Drzewo - pomniki przyrody Szlak kajakowy Wel Ścieżki Nordic Walking Inny zabytek Muzeum Głaz - pomnik przyrody Leśniczówka Ośrodek Edukacji Ekologicznej Mały Głęboczek Wel www.europilot.com.pl J. Miały Wąpiersk J. Ciechanówko J. Janow S J. Jeleń skie os Janówko no Rez. Bagno Koziana Zembrze Słup Jeleń Zalesie Welski J. Trepkowskie Wielkie Trepki J. Leźno Małe Leźno Wel l l l l l l l l l J. Leźno l l Park l l l l l l l Brodnicki l l Wielkie l Małe l l l l l l l l Leźno l Park l l l l l Krajobrazowy l l Krajobrazowy l Kanał Brynica l l l l l Samin l l l l l l l Wlewsk l Lidzbark l l l . Sam l J iń l sk l i l e l Wel l l l J. Piaseczno l l 544 l l l 544 l Cibórz J. Lidzbarskie Bartniczka Radoszki RADOSZKA Gutowo 541 J. Wlecz Rez. Klonowo Wel 544 Bełk Pissa 544 Jamielnik Brynica Klonowo J. Zwórzno Jamielnik Zdroje Bełk Traczyska 3 Rez. Jar Brynicy J. Klonowskie Zaborowo Ruda Rez. Ostrowy nad Brynicą Miesiączkowo Brynica 1 Czarny Bryńsk Górzno -Wybudowanie Ostrowy Rez. J. Czarny Czarny Bryńsk Bryńsk 541 J. Górzno Fiałki J. Bryńskie Północne Nowy 2 Bryńsk Zieluń Górzno J. Bryńskie 4 Południowe Przerodki Jez. Górznieńsko-Lidzbarski Młyńskie Rez. Szumny Zdrój im. Kazimierza Sulisławskiego Bryńsk Szlachecki Park Zieluń Karw Działdówka Księte J. Wądzewnia 541 Szynkówko J. Księte Pissa Mełno Krajobrazowy J. Wierzchownia J. Mełno Ruda Wierzchownia Nowe Konopaty Beśnica Galumin Brodniczka Nowy Świat Mapa –vademecumprzewodnika a k w Stare Konopaty ó łd Pątki a i z Okalewko D Rez. Mszar Płociczno 5 Lubowidz Płociczno 541 Dziwy Stare Zasady Sinogóra Zofiewo Kipichy Łazy Zdrojki Skrwa Bądzyn Mleczówka Syberia Cieszki Huta 03 04 Natura zostawia ślady Natura zostawia ślady – spróbuj odnaleźć je w Parku (najłatwiej szukać tropów zimą). dzik wilk bóbr jeleń sarna zając gatunek trop zwierzęcia trop Pokoloruj wilka według wzoru Ekologa – do mądrości droga 05 Pomóż Gajowemu znaleźć dęby! 1 2 4 9 Pionowo: 3 1. może być np. botaniczny 2. koło wodne lub jezioro w Górznieńsko-Lidzbarskim 1 8 2 7 Parku Krajobrazowym 3. wczesnowiosenna roślina 2 5 występująca w Parku, o fioletowych kwiatach, 1 której liście i łodyżkę pokrywają włoski 3 Poziomo: 3 1. rodzaj informacji albo mapy 6 2. latająca gromadnie, skłębiona masa owadów 3. ptak lub popularna, choć nieprawidłowa nazwa trzmiela 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Wydawca: Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Plac Teatralny 2 87-100 Toruń www.kujawsko-pomorskie.pl kontakt do parku: Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy Ruda 1, 87-320 Górzno tel. 56 49 18 151 Opracowanie: www.g-lpk.pl Euro Pilot Sp. z o.o. ul. Konarskiego 3 fotografie: 01-335 Warszawa Paweł Szymański tel. 22 664 37 20 Rajmund Szczepański www.europilot.com.pl ISBN 978-8009-760-5.