2020

AYDIN İLİ, DİDİM İLÇESİ, FEVZİPAŞA MAHALLESİ, 1/1000 ÖLÇEKLİ UYGULAMA İMAR PLANI ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

US PLANLAMA

A.Öveçler Mh. 1326.Sk. No:12/2 Çankaya/ANKARA Tel : 0312 2152132 Faks: 0312 2152133 Aydın ili, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu İÇİNDEKİLER

AMAÇ, KAPSAM VE HEDEFLER ...... 1

A: ANALİZ ...... 1

1. PLANLAMA ALANININ GENEL TANIMI ...... 2

2. ÜLKESEL-BÖLGESEL FONKSİYON ANALİZİ...... 3

2.1. ÜLKE VE BÖLGESİNDEKİ YERİ ...... 3 2.2. YÖNETİMSEL YAPI VE İDARİ BÖLÜNÜŞ ...... 5 3. TARİHSEL GELİŞİM-MEKANSAL OLUŞUM ...... 6

3.1. DİDİM İLÇESİNİN TARİHİ DÖNEMLERDEKİ YERİ ...... 7 3.2. SİT ALANLARI ve TESCİLLİ KÜLTÜR VARLIKLARI ...... 8 3.3. FEVZİPAŞA MAHALLESİ TEİKHİUSA ANTİK KENTİ ARKEOLOJİK SİT ALANI 9 3.3.1. FEVZİPAŞA MAHALLESİ ARKEOLOJİK SİT ALANI ...... 9 3.3.2. MERCİMEK MEVKİ ARKEOLOJİK SİT ALANLARI ...... 9 4. FİZİKSEL YAPI VE ÇEVRESEL KAYNAKLAR ...... 12

4.1. METEOROLOJİK YAPI ...... 12 4.2. JEOLOJİK YAPI ...... 14 4.2.1. JEOLOJİK ETÜT ÇALIŞMALARI ...... 15 4.2.2. İNCELEME ALANI JEOLOJİK DURUMU ...... 15 4.2.3. YERLEŞİME UYGUNLUK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ...... 16 4.2. TEKTONİZMA (DEPREMSELLİK) ...... 19 4.3. TOPOGRAFYA VE JEOMORFOLOJİK YAPI ...... 19 4.3.1. JEOMORFOLOJİK VE TOPOGRAFİK EŞİKLER ...... 19 4.4. HİDROLOJİK YAPI ...... 22 4.5. TARIM REFORMU ...... 22 4.6. TOPRAK KABİLİYETİ ...... 22 4.7. EKOLOJİK YAPI ...... 23 5. KENTSEL NÜFUS-DEMOGRAFİK YAPI ...... 27

5.1. AYDIN İLİNİN DEMOGRAFİK YAPISI ...... 27 5.2. DİDİM İLÇESİNİN DEMOGRAFİK YAPISI ...... 28 5.3. NÜFUS HAREKETLERİ- KENTE VE KENT DIŞINA GÖÇLER ...... 30 6. SOSYAL YAPI ...... 30

6.1. ORTALAMA HANE HALKI BÜYÜKLÜĞÜ ...... 30

ii Aydın ili, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 6.2. CİNSİYET VE YAŞ GRUPLARI ...... 31 6.3. EĞİTİM DURUMU ...... 32 6.3.1. AYDIN İLİ EĞİTİM KURUMLARI ...... 33 6.3.2. DİDİM İLÇESİ EĞİTİM KURUMLARI ...... 34 6.3.3. FEVZİPAŞA MAHALLESİ EĞİTİM KURUMLARI ...... 35 6.3.4. SAĞLIK YAPISI ...... 35 7. ULAŞIM DURUMU ...... 35

8. EKONOMİK YAPI ...... 41

8.1. TURİZM SEKTÖRÜ ...... 42 8.2. TİCARET SEKTÖRÜ ...... 47 8.3. SANAYİ SEKTÖRÜ ...... 48 8.4. TARIM SEKTÖRÜ ...... 48 8.5. ORMANCILIK ...... 49 8.6. YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI ...... 49 9. TEKNİK ALTYAPI ...... 50

9.1. İÇME SUYU ...... 50 9.2. KANALİZASYON ...... 51 10. FEVZİPAŞA MAHALLESİ BUGÜNKÜ ALAN KULLANIMI ...... 52

11. MÜLKİYET DURUMU VE KENTSEL ARAZI DEĞERLERİ ...... 60

12. GEÇMİŞ VE MEVCUT PLANLARA İLİŞKİN ARAŞTIRMALAR ...... 62

12.1. KIYI KANUNU DOĞRULTUSUNDA KISMİ YAPILAŞMA KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLEN ALANLAR ...... 63 13. ÜST ÖLÇEKLİ PLAN KARARLARI ...... 65

13.1. AYDIN İLİNİN 1/100.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANINDAKİ DURUMU ...... 65 13.2. DİDİM İLÇESİ, FEVZİPAŞA MAHALLESİ 1/100.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANINDAKİ DURUMU ...... 66 13.3. AYDIN İLİ DİDİM İLÇESİ, FEVZİPAŞA MAHALLESİ 1/25000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI ...... 68 14. KURUM GÖRÜŞLERİ ...... 69

B. SENTEZ ...... 72

1. GELİŞME EĞİLİMLERİ ve POTANSİYELLERİ ...... 73

2. SORUNLAR ...... 74

C. PLANLAMA ...... 75

iii Aydın ili, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 1. AMAÇ VE HEDEFLER ...... 75

2. GEREKÇE ...... 76

3. PLANLAMA ALANINDA YAŞAYACAK TAHMİNİ NÜFUS HESABI...... 83

4. PLAN KARARLARI ...... 86

5. PLAN NOTLARI ...... 99

EKLER ...... 111

ŞEKİLLER Şekil 1. Planlama Alanı ve Yakın Çevresine Ait Uydu Görüntüsü...... 2 Şekil 2. Aydın İli ve Didim ilçesinin Türkiye'deki Konumu ...... 3 Şekil 3. Aydın İli Mülki İdare Haritası ...... 6 Şekil 4. Türkiye Deprem Haritası...... 19 Şekil 5. Aydın ili Ortalama Hane Halkı Büyüklükleri (1985-2016) ...... 31 Şekil 6. Bölge Karayolları Ulaşım Durumu ...... 36 Şekil 7. Aydın İli ve Didim İlçesi Karayolları Bağlantıları ...... 37 Şekil 8. Didim İlçesinin İller ve İlçeler Arası Ulaşım Durumu...... 38 Şekil 9. Aydın İli 1/100.000 Çevre Düzeni Planı ...... 66 Şekil 10. Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/100.000 Çevre Düzeni Planı ...... 68 Şekil 11. 1/25.000 Ölçekli Aydın Didim Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi Çevre Düzeni Revizyon Planı ...... 68 Şekil 12. 3097 Ada, 92 Parsel (Eski 101 Ada, 290 Parsel) Numaralı Taşınmaza İlişkin Onaylı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı ...... 77 Şekil 13. 3097 Ada, 92 Parsel (Eski 101 Ada, 290 Parsel) Numaralı Taşınmaza İlişkin Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı ...... 77 Şekil 14. 3194 Ada, 216 Parsel (Eski 101 Ada, 431 Parsel) Onaylı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı ...... 78 Şekil 15. 3194 Ada, 216 Parsel (Eski 101 Ada, 431 Parsel) Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı ...... 78 Şekil 16. 3194 Ada, 261 Parsel (Eski 101 Ada, 437 Parsel) Onaylı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı ...... 79 Şekil 17. 3194 Ada, 261 Parsel (Eski 101 Ada, 437 Parsel) Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı ...... 79

iv Aydın ili, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Şekil 18. 3317 Ada, 8 Parsel (Eski 102 Ada, 7 Parsel) Onaylı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı ...... 80 Şekil 19. 3317 Ada, 8 Parsel (Eski 102 Ada, 7 Parsel) Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı ...... 80 Şekil 20. 3158 Ada, 9 Parsel (Eski Tescil Harici Alan) Onaylı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı ...... 81 Şekil 21. 3158 Ada, 9 Parsel (Eski Tescil Harici Alan) Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı ...... 81 Şekil 22. 3194 Ada, 30 Parsel (Eski 101 Ada, 177 Parsel) Onaylı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı ...... 82 Şekil 23. 3194 Ada, 30 Parsel (Eski 101 Ada, 177 Parsel) Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı ...... 82 Şekil 24. Jeolojik Etüt Eksik Olan Alana İlişkin Fevzipaşa Mahallesi Onaylı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı ...... 92 Şekil 25. Jeolojik Etüt Eksik Olan Alana İlişkin Fevzipaşa Mahallesi Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı ...... 92 Şekil 26. Fevzipaşa Mahallesi Onaylı İmar Planı ...... 87 Şekil 27. Fevzipaşa Mahallesi Öneri İmar Planı ...... 88 Şekil 28. Fevzipaşa Mahallesi Onaylı İmar Planı ...... 88 Şekil 29. Fevzipaşa Mahallesi Öneri İmar Planı ...... 89 Şekil 30. Fevzipaşa Mahallesi Onaylı İmar Planı ...... 89 Şekil 31. Fevzipaşa Mahallesi Öneri İmar Planı ...... 90 Şekil 32. Fevzipaşa Mahallesi Onaylı İmar Planı ...... 90 Şekil 33. Fevzipaşa Mahallesi Öneri İmar Planı ...... 91

HARİTALAR Harita 1. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanın Çevresinde Bulunan Arkeolojik Sit Alanı .. 11 Harita 2. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Jeolojik Durum Analizi ...... 18 Harita 3. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Eğim Analiz ...... 21 Harita 4. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı ve Çevresi Bitki Örtüsü Analizi ...... 26 Harita 5. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı ve Çevresi Yol Kalitesi Analizi ...... 40 Harita 6. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Arazi Kullanımı ...... 54 Harita 7. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Konut Doku Analizleri-1 ...... 56 Harita 8. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Konut Doku Analizleri-2 ...... 57

v Aydın ili, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Harita 9. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Yapı Kalite Analizi ...... 58 Harita 10. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Kat Adetleri Analizi ...... 59 Harita 11. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Mülkiyet Analizi ...... 61 Harita 12. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Kısmı Yapılaşma Analizi ...... 64 Harita 13. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı Sentezi ...... 85 Harita 14. Fevzipaşa Mahallesi Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı ...... 98

TABLOLAR Tablo 1. Aydın İli ve İlçelerin Yüzölçümleri ...... 4 Tablo 2. Aydın İli, Didim İlçesi Sitler ve Tescilli Kültür Varlıkları ...... 8 Tablo 3. Aydın ili Aylara Göre Ortalama Sıcaklık ve Yağış Değerleri 1940-2018 ...... 14 Tablo 4. Türkiye, Ege Bölgesi, Aydın İli ve Didim İlçesinin Kentsel ve Kırsal Nüfuslarına Göre Toplam Nüfusları ...... 27 Tablo 5. Aydın İli ve İlçelerinin 1980-2018 Yılları Arası Nüfusu ...... 27 Tablo 6. Aydın İli ve İlçeleri 2017-2018 Yılı Nüfus Artış Hızı ...... 29 Tablo 7. Didim İlçesinin 1995-2018 Yılları Arası Nüfusu ...... 29 Tablo 8. Didim İlçesinin 2000-2018 Yılları Arası Kentsel-Kırsal Nüfus Dağılımı ...... 29 Tablo 9. Fevzipaşa Mahallesi 2007-2018 Yılları Arası Nüfus Dağılımı ...... 30 Tablo 10. Aydın İlinde Nüfusun Okuryazarlık Durumuna Göre Dağılımı 2018 ...... 32 Tablo 11. Aydın İl Nüfusunun Eğitim Durumuna Göre Dağılımı ...... 33 Tablo 12. Didim İlçe Nüfusunun Eğitim Durumuna Göre Dağılımı ...... 33 Tablo 13.Aydın İli, Milli Eğitim Kurumlarına Bağlı Okul Sayıları ...... 34 Tablo 14. Didim İlçesi Milli Eğitim Kurumlarına Bağlı Okul Sayıları ...... 34 Tablo 15. Aydın İli, Didim İlçesi, Yaygın Eğitim Kurumları ...... 34 Tablo 16.Fevzipaşa Mahallesi Yaygın Eğitim Kurumları...... 35 Tablo 17. Aydın İli ve Didim İlçesinin Yataklı Sağlık Tesisleri ...... 35 Tablo 18. Aydın İlinin İller Arası Mesafesi ...... 37 Tablo 19. Didim İlçesi Yerleşim Yerleri Arası Mesafe ...... 38 Tablo 20. Aydın İli ve İlçeleri Arası Gelişmişlik Sıralaması, Gelişmişlik Grupları ...... 42 Tablo 21. Aydın İli 2013-2018 Yılları Konaklama (Belediye Belgeli ve Turizm İşletme Belgeli) Tesislerinde Geliş ve Geceleme Sayıları ...... 45 Tablo 22. Aydın İli ve İlçelerinin Turizm Tesis Sayıları ve Yatak Kapasiteleri...... 46 Tablo 23.Türkiye ve Aydın İlinde Üretilen Tarım Ürünleri Dağılımı ...... 48

vi Aydın ili, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Tablo 24.Aydın ilinde Tarım Topraklarının Kullanım Alanları ve Oranları ...... 49 Tablo 25. Didim İlçesi Atıksu Arıtma Tesisi Durumu ...... 51 Tablo 26. Aydın İlinde Bertaraf Edilen Atık Miktarları ...... 52 Tablo 27. Kentin Mekânsal Organizasyonu ve Mevcut Arazi Kullanımı ...... 53 Tablo 28. Fevzipaşa Mahallesi Nüfusu ve Yoğunlukları ...... 55 Tablo 29. Fevzipaşa, Mahallesi, Planlama Alanı ve Çevresi, Mülkiyet Durumu ...... 60 Tablo 30. Fevzipaşa Mahallesi Arazi Fiyatları ...... 60 Tablo 31. Aydın İlinde 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Hedef Yılı Olan 2025’de Oluşması Öngörülen Nüfus ...... 66 Tablo 32. Didim İlçesinde 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Hedef Yılı Olan 2025’de Oluşması Öngörülen Nüfus ...... 67 Tablo 33. Jeolojik Etüt Eksik Olan Alana İlişkin Fevzipaşa Mahallesi Mekansal Dağılım Tablosu ...... 93 Tablo 34. Meskûn Konut Alanlarının İmar Durumları ve Alanları ...... 83 Tablo 35. İmar Planı Arazi Kullanım Kararları ...... 86 Tablo 36. Fevzipaşa Mahallesi Eğitim Alanları ve Kişi Başına Düşen Eğitim Alanları ...... 95

GRAFİKLER Grafik 1. Didim İlçesinin Aylara Göre Ortalama Sıcaklık Durumu ...... 12 Grafik 2. Didim İlçesine Ait Rüzgâr Gülü ...... 13 Grafik 3. Didim İlçesinin Aylara Göre Ortalama Nispi Nem Miktarı ...... 13 Grafik 4. Didim İlçesinin Aylara Göre Ortalama Yağış Miktarı ...... 14 Grafik 5. Aydın İli Bitki Örtüsü ...... 24 Grafik 6. Fevzipaşa Mahallesi Çalışma Alanı Bitki Örtüsü Dağılımı ...... 25 Grafik 7. Didim İlçesi Nüfusun Yaşlara ve Cinsiyete Göre Dağılımı 2018 ...... 32 Grafik 8. Aydın İlinde İçme Suyu Dağıtılmak Üzere Temin Edilen Su Miktarının Kaynaklara Göre Dağılımı ...... 51 Grafik 9. Fevzipaşa Mahallesi Konut Kalitesi Oranı ...... 55

vii Aydın ili, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu AMAÇ, KAPSAM VE HEDEFLER

Aydın 2. İdare Mahkemesi'nin 28/03/2019 günlü ve E:2018/191, K:2019/275 sayılı kararı doğrultusunda plansız kalan, Fevzipaşa Mahallesi Didim Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi kapsamında, batıda Zonguldaklılar Sitesinden başlayan ve kıyıdaki maliye hazinesi arazileri ile doğuda Sahte Cennet–Aurium Otele kadar devam edip, Teikhiussa Arkeolojik Sit Alanı sınırına kadar olan kesimi kapsamaktadır. Aydın 2. İdare Mahkemesi'nin 28/03/2019 günlü ve E:2018/191, K:2019/275 sayılı kararında belirtilen gerekçeleri dikkate alınarak Tarım ve Orman Bakanlığı Aydın İl Tarım ve Orman Müdürlüğü görüşü alınarak hazırlanan imar planında; koruma ve kullanma dengesine sahip, turizm sektörünün gelişimine olanak sağlayan, sürdürülebilir, ekonomik kalkınmayı destekleyen, yaşam kalitesi yüksek sağlıklı mekânlar oluşturulması hedeflenmiştir. Fevzipaşa Mahallesi sınırlarını kapsayan uygulama imar planı revizyon çalışması aşamasında; bölgenin özellikleri, ilgili meri mevzaut hükümleri, üst ölçekli imar planları, geçmiş dönemdeki imar planları, parselasyon planları ve mevzi imar planları dikkate alınmıştır. Fevzipaşa Mahallesi sınırlarını kapsayan uygulama imar planı revizyonu çalışmasında, mahkeme kararı doğrultusunda uzun bir dönem imar plansız bir şekilde kalmasının önüne geçilmesi, kamuya ait arazilerin turizm sektörüne kazandırılması, tarım alanlarının korunması, kaçak yapılaşmanın önüne geçilmesi, bölgede alt yapı yatırımlarının yapılabilmesine olanak sağlanması (kanalizasyon, içme suyu vb) ve Didim merkez yerleşimi ile Akbük yerleşimi arasında birbirini tamamlayan bir alt merkezin oluşturularak, kıyıya uzanan yeşil kuşak düzenlemesi ile yaya öncelikli bir planlama hedeflenmiştir. Bu değerlendirmeler ile arazi kullanım çalışmaları bütünleştirilerek planlamaya altlık olacak bir senteze ulaşılacaktır. Gerek yerinde yapılan araştırmalar gerekse diğer kurumlardan alınan görüş, bilgi ve dokümanlar araştırma raporu bazında bir bütünlüğe kavuşturulacaktır. Bu rapor içeriğinde bölgeye özgü ekonomik, sosyal, fiziki, kültürel, demografik bilgi ve tespitler yer alacak olup, yapılan bu araştırma-analiz-değerlendirme çalışmaları ışığında planlama kararlarına geçiş yapılacaktır.

A: ANALİZ

Fevzipaşa Mahallesi Uygulama İmar Planı Revizyonu çalışmasına yönelik olarak, söz konusu alanın bölgedeki konumu, ekonomik, demografik ve sosyal yapısı ile mevcut arazi kullanım çalışmaları yapılmış olup, elde edilen veriler ışığında değerlendirmelerde bulunulmuştur.

1 Aydın ili, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 1. PLANLAMA ALANININ GENEL TANIMI

Planlamaya konu alan; Aydın ili sınırları içerisinde önemli bir turizm merkezi olarak yer alan Didim ilçesine bağlı Fevzipaşa Mahallesi sınırlarında kalmaktadır. Fevzipaşa Mahallesi, Didim ilçesinin güneydoğusunda, Akbük turizm yerleşmesi bağlantı yolu üzerinde yer almaktadır. Söz konusu planlama alanının toplam büyüklüğü 423,8 hektardır. İmar plan paftalarından N18B08C1B, N18B08C1C, N18B08C1D, N18B08C2A, N18B08C2D, N18B08D2C, N18B08C4A, N18B08C4B, N18B08C4D, N18B08D3A, N18B08D3B, N18B08D3C, N18B08D3D, N18B13A2A, N18B13A2D, N18B13A1A, N18B13A1B, N18B13A1C, N18B13A1D, N18B13A3A, N18B13A3D, N18B13A4A, N18B13A4B, N18B13A4C, N18B13A4D, N18B13D1A, N18B13D1B, N18B12B2C, N18B12B3B, N18B12B3D, N18B12C2A, N18B12C2B paftalarında kalmaktadır. Şekil 1. Planlama Alanı ve Yakın Çevresine Ait Uydu Görüntüsü

Fevzipaşa Mahallesi planlamaya konu alanın yakın çevresinde yapılaşmamış boş alanlar ile ikinci konut olarak düzenlenmiş konut yerleşimleri bulunmaktadır. Çalışma alanı; Fevzipaşa Mahallesi, Didim ilçe merkezinin doğusunda yer almakta olup ilçe merkezine yaklaşık 4,5 km uzaklıktadır.

2 Aydın ili, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 2. ÜLKESEL-BÖLGESEL FONKSİYON ANALİZİ

Aydın ili, Didim ilçesi, Fevzipaşa Mahallesi sınırlarında bulunan planlama alanına ilişkin olarak ülke ve bölgesindeki yeri, yönetimsel yapı ve idari bölünüşü, demografik, ekonomik ve sosyal yapısı, ulaşım ve çevre yapısı hakkında elde edilen veriler kapsamında değerlendirmelerde bulunulmuştur. 2.1. ÜLKE VE BÖLGESİNDEKİ YERİ

Aydın ili Türkiye’nin tarım, sanayi ve dış ticaret ile turizm faaliyetlerinin bir arada bulunduğu, ekonomisi en gelişmiş bölgelerden olan Ege Bölgesinin güneybatı kesiminde yer almaktadır. Ege Bölgesi’nin güney bölümünde yer alan Aydın ili, bölgedeki sekiz ilden biridir. Kuzeyde İzmir, Manisa, doğuda Denizli, güneyde Muğla illeri ve batıda Ege Denizi ile çevrilidir. Aydın ilini daha detaylı olarak ifade etmek gerekirse güneyden Milas, Yatağan, Kavaklıdere ve Merkez; doğudan Buldan, Sarayköy, Babadağ, Tavas, Kale; kuzeyden İzmir’in Selçuk, Tire, Ödemiş, Beydağ, Kiraz ve Sarıgöl ilçeleriyle çevrilidir. İlin batısında Ege Denizi yer almaktadır. Şekil 2. Aydın İli ve Didim ilçesinin Türkiye'deki Konumu (Kaynak: Türkiye Fiziki Haritası, 2019)

Denizden yüksekliği (rakım) 65 m olan ilin deniz sınırı 150 km’dir. Aydın ili, 37–38 kuzey enlemleri ve 27–29 doğu boylamları arasında yer almaktadır. Batı doğrultusunda uzanan Büyük Menderes Vadi tabanı, yer yer genişleyip daralarak il toprakları boyunca uzanmaktadır.

3 Aydın ili, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Büyük Menderes Ovası, Batı Anadolu’nun en geniş ovasıdır. Kuzeyde Aydın Dağları’nın ovaya bakan yamaçları, güneyde Dandalas, Akçay ve Çine Çayı’nın vadi tabanları ile bu vadiler arasında yer alan Karıncalı-Mardan ve Beşparmak dağ kütleleri yer almaktadır. Aydın ili, 8.116 km²’lik yüzölçümüyle Türkiye’nin yaklaşık %1’ini kaplamaktadır. İmar planı değişikliğine konu alan Aydın ili Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde önemli bir turizm merkezi olarak yer alan Didim ilçesine bağlıdır. Aydın ili ve ilçelerinin yüzölçümleri tablo 1’de verilmiştir. Tablo 1. Aydın İli ve İlçelerin Yüzölçümleri (Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu,2019) İLÇE MERKEZİ Yüzölçümü(km2) Alan (%) BOZDOĞAN 859 10.58 BUHARKENT 124 1.52 ÇİNE 820 10.10 DİDİM 424 5.22 EFELER 624 7.68 GERMENCİK 394 4.85 İNCİRLİOVA 188 2.31 KARACASU 727 8.95 KARPUZLU 286 3.54 KOÇARLI 455 5.60 KÖŞK 187 2.30 KUŞADASI 265 3.28 KUYUCAK 544 6.70 NAZİLLİ 691 8.53 SÖKE 1064 13.10 SULTANHİSAR 220 2.73 YENİPAZAR 245 3.01

Didim ilçe merkezi, 37° 23' 6" enlemi ile, 27° 15' 23" boylamı arasında kalmaktadır. Aydın ilinin kıyı kesiminde, Aydın kent merkezinin 96 km güneybatısında yer almaktadır. Didim 424 km2’lik yüzölçümüyle ilçeler arasında 9. Sıradadır. İlçe Kuşadası’ndan 70 km, Bodrum'dan 110 km uzaklıkta önemli bir turizm merkezidir. Güllük Körfezi'ni çevreleyen iki yarımadadan biri (diğeri Bodrum yarımadası) üzerinde yer alan Didim ilçesi 90 kilometrelik sahil şeridinin üzerinde çoğunluğu kumsal olan koylara sahiptir. Didim ilçesinin kuzeyinde Söke ilçesi, kuzeydoğusunda Bafa Gölü, güneyinde ise Milas ilçesi yer almaktadır. 1990 yılına kadar Söke’ye bağlı olan Didim yerleşmesi, bu tarihte Söke’den ayrılarak ilçe statüsüne kavuşmuştur.

4 Aydın ili, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Didim ilçesi sınırları içinde önemli bir kültür varlığı olan Apollon Tapınağı yer almaktadır. Didim ilçesi, turizm için uygun konumu, iklimi, önemli kültür varlıkları ve uzun bir sahil bandına sahip olması nedeni ile Türkiye'nin ve dünyanın önemli turizm odak noktalarındandır. Bu nedenle, Didim ilçesi gelecekte turizm yatırımlarının en çok tercih edileceği bir merkez niteliğindedir.

2.2. YÖNETİMSEL YAPI VE İDARİ BÖLÜNÜŞ

Aydın ili 1923 yılında Bozdoğan, Çine, Karacasu, Kuşadası, Nazilli ve Söke olmak üzere toplam 6 ilçeden kurulmuştur. Cumhuriyetin ilanını takip eden yıllardan sonra kurulan diğer ilçelerle birlikte Aydın ilinde ilçe sayısı 17’ye yükselmiştir. Aydın ili; 06.12.2012 tarih ve 28489 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6360 sayılı “On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile Aydın Belediyesi’nin mahalleleri Efeler ilçesi olmak üzere, Aydın Merkez ilçe sınırları içerisindeki köyler ile belediyelerden oluşan Aydın Büyükşehir Belediyesi kurulmuştur. Aydın Büyükşehir Belediyesinin kurulmasıyla Aydın iline bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır. Aydın Belediyesinin mahalleleri merkez olmak üzere, Aydın Merkez ilçe sınırları içerisindeki köyler ile belediyelerden oluşan Efeler adıyla ilçe ve aynı adla belediye kurulmuştur. Aydın ilinin, Bozdoğan, Buharkent, Çine, Didim, Germencik, Efeler, İncirliova, Karacasu, Karpuzlu, Koçarlı, Köşk, Kuşadası, Kuyucak, Nazilli, Söke, Sultanhisar ve Yenipazar olmak üzere on yedi ilçesi bulunmaktadır. Didim ilçesinde belediye teşkilatı 1967 yılında kurulmuş olup 1990 yılında ilçe ilan edilmiştir. Didim ilçesinin toplam 16 adet mahallesi bulunmakta olup, bunlar Akyeniköy, Altınkum, Cumhuriyet, Efeler, Mavişehir, Yenimahalle, Akbük, Balat, Çamlık, Fevzipaşa, Mersindere, Akköy, Batıköy, Denizköy, Hisar, Yalıköy mahalleleridir. Didim ilçesinin merkezi yerleşim alanları dışında yer alan büyük kamu arazilerinin bulunduğu kıyı alanları 06.01.2005 gün 25692 sayılı Resmî Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 22.10.2004 gün 2004/8328 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “Aydın Didim Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi” ilan edilmiştir.

5 Aydın ili, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Şekil 3. Aydın İli Mülki İdare Haritası

3. TARİHSEL GELİŞİM-MEKANSAL OLUŞUM

Binlerce yıl önce Büyük Menderes Irmağı’nın geçtiği ovalar üzerine kurulmuş olan Aydın ili Türkiye’de turizmin ilk başladığı illerden birisidir. Aydın ilinin kesin olarak bilinmemekle birlikte prehistorik izler sonucu insanoğlunun yerleşik düzene geçtiği dönemlerde kurulduğu bilinmektedir. Ege’de ve Orta Anadolu’da yapılan araştırmalara göre, Aydın ilinin ilk tarihi bilgilerine (M.Ö. 7000) Hitit kaynaklarında rastlanmaktadır. (Bilindiğine göre Aydın, sırasıyla Traklar, Dorlar, Karialılar, Frigler, İyonlar, Lidyalılar, Persler, Roma İmparatorluğu, Bizans, Osmanlı topraklarına katıldı.) 1811 yılında İzmir, Saruhan (Manisa), Menteşe (Muğla), Antalya, Isparta sancaklarını kapsayan eyaletin merkezi olmuştur. Eyalet merkezi (1857) İzmir’e taşındıysa da bu yönetim biriminin adı Osmanlı Devleti’nin sonuna kadar “Aydın” olarak kalmıştır. Anadolu’nun ilk demiryolu Aydın-İzmir arasında yapılıp işletmeye açılmıştır. 27 Mayıs 1919’da Yunanlılar tarafından işgal edilen kent, 30 Haziran 1919’da geri alınmıştır. Tekrar işgal edilen Aydın ili, 7 Eylül 1922’de kurtarılmıştır ve gerçek anlamıyla bir harabe olan kent cumhuriyet idaresine geçmiştir. Aydın ili arkeolojik yönden Türkiye’nin en zengin yörelerinden biridir. M.Ö. 4000 yılının sonundan günümüze kadar Hitit, Lidya, İyon, Roma, Bizans, Selçuklu, Aydınoğulları ve Osmanlıları yaşatan il, bu birikimin sonucu olarak sahip olduğu antik kentler ve müzeleri ile iç ve özellikle dış turizm açısından oldukça büyük bir potansiyele sahiptir.

6 Aydın ili, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 3.1. DİDİM İLÇESİNİN TARİHİ DÖNEMLERDEKİ YERİ

Didim ilçesi Büyük Menderes delta ovasının güneyinde, Altınkum Plajlarına çok yakın antik Didyma kentinin kenarındadır. Tarihi belgelere göre, Atina Kralı Kadros’un oğlu Neleus önderliğindeki bir grup İon tarafından kurulmuştur. Yöreye sırası ile Selevkoslar, Bergamalılar ve Romalılar hâkim olmuş olup kent, Roma imparatorluğu ikiye bölününce Bizansın elinde kalmıştır. Karia Bölgesi 1280 yılında Menteşe Beyliği, 1300 yılında Aydınoğlu Beyliği ve 1413 yılında Osmanlı İmparatorluğu egemenliğine girmiştir. 14. yüzyıldaki büyük depremde yıkılan mabetle birlikte uzun yıllar Didim yerleşimi, Cumhuriyet öncesine değin varlığını küçük bir Rum köyü olarak sürdürmüştür. Yoran/Yeronda adlı bu köyün, kuzey doğusunda “İslam Yoran” diye adlandırılan on-on iki hanelik bir de Türk yerleşimi bulunmaktadır. Kurtuluş Savaşı sonrasında 1922 yılında bölgede yerleşim boşaltılmıştır. 1924 yılında mübadele kapsamında bu bölgeye Yunanistan başta olmak üzere Balkan ülkelerinden gelen mübadiller iskân edilmiştir. Osmanlı imparatorluğu zamanında varlığını “Yeronda–Yoran” ismi ile sürdürmüştür. 1955 yılında yörede yaşanan deprem felaketi sonrasında “Hisar” olarak adlandırılan Apollon Tapınağı çevresindeki yerleşim 1961 yılında dağıtılan Afet Konutlarıyla birlikte bir kilometre güneye “Yenihisar” adıyla taşınmıştır. 1967 yılına kadar köy olarak kimliğini sürdüren Yenihisar’a 1968 yılında Belediye teşkilatı kurulmuştur. Mayıs 1990’da ilçe unvanına kavuşan Didim’de turizme yönelik el sanatları oldukça gelişmiştir. Küçükbaş hayvancılık, tarım, kıyı şeridinde her mevsimde balıkçılık yapılabilmektedir. Didim gerek denizinin, plajlarının güzelliği ve gerekse tarihi zenginlikleri nedeniyle yılın her ayı yerli-yabancı turistlerin ilgisini çekmektedir. 1960’lı yıllarda küçük bir yerleşim merkezi olan ilçe; turizme verilen önemle birlikte büyük bir gelişme ve nüfus artışı göstermiştir. Eski ismi “Yenihisar” olan ilçe, yöre halkının isteğine uyularak 9 Nisan 1997 tarihinde Resmî Gazetede yayınlanan kararla Didim olarak değiştirilmiştir. Apollon Tapınağı Artemis’in ikiz kardeşi Apollon adına, Brankhid kahinleri için yapılmıştır. Strabona göre; “Dünyanın en büyük tapınağı olduğundan çatısı örtülememiştir.” MÖ 494’te Persler tarafından tahrip edilen, büyük Aleksander, Seleukhoslar, Bergamalılar ve Romalılar zamanında yeniden kurulan ve eklemeler yapılan tapınak antik dünyanın en ünlü kehanet merkezi olmuştur.

7 Aydın ili, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Milethos’tan başlayan kutsal yol, kıyı boyunca uzanarak Dydima’daki Panermos Limanına, oradan da güneydoğuya doğru iki tarafı rahip heykelleriyle süslü bir yoldan Dydima Apollon Tapınağı’na ulaşmakta olup çok büyük ve anıtsal bir yapıdır. Didim ilçesi, Aydın ilinde olduğu gibi birçok medeniyete ev sahipliği yapığı için oldukça fazla tarihi eserler bulunmaktadır. Uygun iklim koşulları, doğal yapı alanları, kolay ulaşım imkânı, tarihi eserleri ve tarihi mekânlarıyla turistler için cazip bir yerleşim yeridir.

3.2. SİT ALANLARI ve TESCİLLİ KÜLTÜR VARLIKLARI

Didim ilçesi ve yakın çevresi geçmiş tarihlerde birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olup günümüzde az da olsa tarihi eserleri kalmıştır. Didim ilçesinde bulunan tarihi öneme sahip sit alanları ile tescilli kültür varlıkları tablo 2’de verilmiştir. Tablo 2. Aydın İli, Didim İlçesi Sitler ve Tescilli Kültür Varlıkları (Kaynak: Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2012) VARLIK ADET Ağaç 2 Altar 2 Antik Kent 1 Antik yol 1 Arkeolojik Sit 17 Camii 4 Çarşı 1 Depo 1 Doğal Sit 1 Dükkân 4 Dükkân+Konut 2 Fabrika 1 Hamam 1 Hastane 2 Höyük 1 İstasyon Binası 2 Kalıntı 1 Kentsel Sit 1 Kervansaray 1 Kilise 2 Konut 42 Külliye 1 Kütüphane 1 Kuyu 1 Mabed 1 Mezar Anıtı 1 Mezar 2 Müştemilat 1 Okul 1 Örenyeri 2 Şapel 2 Sarnıç 1 Taşınmaz 2 Tepe 1 Yapı kalıntısı 1 Yol 1

8 Aydın ili, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

3.3. FEVZİPAŞA MAHALLESİ TEİKHİUSA ANTİK KENTİ ARKEOLOJİK SİT ALANI

Planlama alanı ile doğu sınırını oluşturan Teikhiussa Arkeolojik Sit Alanı, Didim ilçesinin turizm sektörü açısından en önemli bölgelerinden biridir. Didim ilçesindeki, en nitelikli turistik tesisler bu bölgede yer almaktadır.

Teikhiussa Arkeolojik Sit Alanı, İzmir II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 03.02.1988 tarih 67 sayılı kararı ve 02.07.2001 tarih 10063 sayılı kararı ile I., II., III. derece arkeolojik sit alanı olarak ilan edilmiştir. Bölge orman, zeytinlik ve makilik alanlardan oluşmaktadır. Sit alanlarında, turistik tesisler ve ikinci konut yapılaşmaları bulunmaktadır. Teikhiussa Arkeolojik Sit Alanı, I., II. ve III. derece statüye sahip alanlardan oluşmaktadır. Teikhiussa Arkeolojik Sit Alanı’ndaki doğal bitki örtüsü, sahil şeridinde kumsal; diğer alanlarda ise orman ve maki-fundalık gibi özellikler göstermektedir. Sit alanında yerleşik dokunun olduğu yerlerde doğal bitki örtüsü kaybolmuştur. Fevzipaşa Mahallesi’ndeki I. derece arkeolojik sit alanının tamamı ormanlık alandır. II. ve III. Derece sit alanlarında yer alan meskûn alan (49.8 hektar), orman, maki-fundalık, zeytinlik sahil şeridi ifrazlı ve ifrazsız boşluklar hariç-toplam alanın %16,7 gibi küçük bir oranını oluşturmaktadır.

3.3.1. FEVZİPAŞA MAHALLESİ ARKEOLOJİK SİT ALANI

Aydın ili, Didim ilçesi, Fevzipaşa Mahallesi’nde bulunan ve tapunun 101 ada ve 238 ve 153 parsel numaralı taşınmazlar ile 461 ada 1, 2, 19, 20, 21 parsel numaralı taşınmazlar ve 462 ada 1, 2, 3, 4, 5, 13, 14, 15, 16, 17 ve 18 parsel numaralı taşınmazalar üzerinde yer alan arkeolojik yerleşim alanının; 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında Korunması Gerekli Kültür Varlığı özelliği gösterdiğinden I. Derece Arkeolojik Sit olarak tescilinin uygun olduğuna karar verilmiştir. Kültür Turizm Bakanlığı, Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Tarafından 25.01.2012 tarih 395 sayılı kararı ile tescil edilmiştir.

3.3.2. MERCİMEK MEVKİ ARKEOLOJİK SİT ALANLARI

Aydın ili, Didim ilçesi, Fevzipaşa Mahallesi, Mercimek Mevkiinde bulunan İzmir II. Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun 02.06.2004 tarih 12785 sayılı kararı ile tescil edilmiştir. Planlama alanında bulunan Zonguldaklılar Sitesi’nin güneydoğusunda bulunmaktadır.

9 Aydın ili, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Mercimek Mevkiinde bulunan 12193 ve 501 parseller Kültür Turizm Bakanlığı, İzmir II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulunun 26.06.1986 tarih 2387 sayılı kararı ile I. derece ve II. derece arkeolojik sit alanı sınırlarında olduğuna karar verilmiştir. Sit alanın devamı 15.11.2003 tarih ve 12187 sayılı karar ile I dereceden arkeolojik sit alanı ilan edilmiştir. Planlama alanında bulunan Uslu Sitesi’nin güneydoğusunda bulunmaktadır.

10 Harita 1. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanın Çevresinde Bulunan Arkeolojik Sit Alanı

11

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 4. FİZİKSEL YAPI VE ÇEVRESEL KAYNAKLAR

Planlama alanına ilişkin fiziksel yapı ve çevre özellikleri, bölgenin özellikleriyle birlikte değerlendirilmiştir. Planlama alanı Aydın ili, Didim ilçesi ile aynı doğal yapı özelliklerine sahiptir. 4.1. METEOROLOJİK YAPI

Aydın ilinde, Akdeniz’in bir yan uzantısı olan Ege Denizi’nin etkisi nedeniyle genel olarak Akdeniz ikliminin tipik özellikleri görülmektedir. Dolayısıyla yazları kurak ve sıcak, kışları ılık ve yağışlı geçmektedir. Büyük Menderes vadisinin, diğer Ege ovaları gibi batıda denize doğru açılan bir oluk biçiminde olması nedeniyle, denizin ılıtıcı etkisi ve yağış getiren rüzgarlar iç kısımlara kolaylıkla girmektedir. Diğer yandan kuzey rüzgarları nedeniyle Akdeniz bölgesine göre daha serindir. Didim ilçesinde yaz günleri mayıs ayından itibaren belirgin olarak yaşanmaya başlamaktadır. Turizm sezonun 3,5 ay sürdüğü ilçede yaz günleri etkisini eylül aynın ortalarına kadar devam ettirmektedir. Tropik günler ise genelde temmuz-ağustos aylarında yaklaşık 52 gün sürmektedir. Bölgede en yüksek ortalama sıcaklık 26,5 °C ile temmuz ayında, en düşük ortalama sıcaklık ise 10 °C ile ocak ayında görülmektedir. İlçede en yüksek deniz suyu sıcaklığı 25,9 °C ile Ağustos; en düşük deniz suyu sıcaklığı ise 6,3 °C ile mart ayında gerçekleşmektedir. Grafik 1. Didim İlçesinin Aylara Göre Ortalama Sıcaklık Durumu (Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, 2018)

25

20

15

10 Seri1

5

0

Didim ilçesinin hâkim rüzgâr yönün, kuzey (N) yönünde olduğu görülür ancak topografik yapısından dolayı bu rüzgarlar fazla rahatsız edici değildir. Bunun yanında güneydoğu (SE), kuzeybatı (NW) ve batıdan (W) esen rüzgârlarda etkindirler. 12

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Grafik 2. Didim İlçesine Ait Rüzgâr Gülü (Kaynak: Metroloji Genel Müdürlüğü, 2018)

Didim ilçesinde maksimum güncel basınç 1026 mb ile şubat ayında; minimum basınç ise 984.6mb Ocak ayındadır. En düşük nispi nem ise %16 ile temmuz ayında görülmektedir.

Grafik 3. Didim İlçesinin Aylara Göre Ortalama Nispi Nem Miktarı (Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, 2018)

90

80

70

60

50

40

30

20

10

0

Akdeniz ikliminin görüldüğü Didim ilçesinde haziran, temmuz ve ağustos aylarında bölgeye çok az yağış düşmektedir. Temmuz ve ağustos aylarında yağış 0.6 mm’ye kadar azalabilmektedir.

13 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Grafik 4. Didim İlçesinin Aylara Göre Ortalama Yağış Miktarı (Kaynak: Meteoroloji Müdürlüğü, 2018)

160 140 120 100 80 60 40 20 0

Aydın ilinde 2018 yılı yıllık yağış miktarının mevsimlere göre dağılımına bakıldığında %45,2’si kış mevsiminde, %30,3’ü ilkbaharda, %19,7’si sonbaharda görülürken yaz mevsiminde düşen yağış miktarı yıllık toplam yağış miktarının %4,8’ini oluşturmaktadır. Tablo 3. Aydın ili Aylara Göre Ortalama Sıcaklık ve Yağış Değerleri 1940-2018 (Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü)

Aydın Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Ortalama 8.1 9.4 11.8 15.9 20.9 25.8 28.4 27.6 23.5 18.4 13.4 9.5 17.7 Sıcaklık

Ortalama En Yüksek 13 14.7 17.8 22.7 28.2 33.3 36 35.7 32 26.2 19.8 14.4 24.5 Sıcaklık

Ortalama Güneşlenme 4.3 5 6.7 10.1 14.2 18.1 20.5 20.3 16.7 12.7 8.8 5.7 11.9 Süresi Ortalama Yağışlı Gün 12.8 10.5 9.7 8.3 6.2 2.4 0.7 0.6 2 5.6 8.2 12.8 79.8 Sayısı

En Yüksek 23.2 27.4 32.4 35.4 41.5 44.4 44.8 43.8 43.3 38 30.7 25.9 44.8 Sıcaklık

En Düşük -11 -5.4 -5 -0.8 4.6 8.4 13.4 11.8 7.6 1.6 -4.7 -5.3 -11 Sıcaklık

4.2. JEOLOJİK YAPI

Çalışma alanında, menderes masifinin birbiriyle diskordan bir ilişkiye sahip üç grubun kayaçları ve bunların üzerindeki neojen örtü ve kuvaterner yaşlı alüvyonlar, bunlara ek olarak batı kesimde yüzeylenen Dilek Yarımadası-Selçuk-Tire ekaylı zonu bulunmaktadır. Bölgede,

14 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu menderes masifi’nin paleozoik metamorfitleri (gnays, çeşitli şistler, mermer) temeli kurmaktadır. (Şimşek, S.1981). Neojeni oluşturan, aşınım yüzeylerinde ayrışmış gnays, kuvarsit ve mermer çakıllarından oluşan karasal üst Miyosen birimleri ile Pliyosen yaşlı gölsel kumtaşı, kiltaşı, marn çökelleri açısal uyumsuzlukla bu metamorfitleridir. Pliyokuvaterner yaşlı, tektoniğin etkinliği sonucu, iri bloklar içeren, yaygın alüvyon yelpazeleri, kuvaterner yaşlı yamaç molozları ve travertenler bölgede yayılım gösteren birimlerdir. (Yüksel, V.1971; Ercan, T.1982).

4.2.1. JEOLOJİK ETÜT ÇALIŞMALARI

Çalışma alanın jeolojik çalışmaları 5 etapta onaylanmıştır. Bunlar, 11.01.2016 tarihli onaylı Aydın ili Didim ilçesi, Fevzipaşa Mahallesi’nde 247 hektarlık alanın 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planına esas jeolojik etüt, 04.01.2016 tarih onaylı Aydın ili, Didim ilçesi, Fevzipaşa Mahallesi’nde 130 hektarlık alanın 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planına esas jeolojik– jeoteknik etüt raporu, 11.02.2016 tarihli onaylı Aydın ili, Didim ilçesi, Fevzipaşa Mahallesi’nde 20 ve 36 hektarlık alanın 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planına esas jeolojik–jeoteknik etüt raporu, 11.02.2016 tarihli onaylı Aydın ili Didim ilçesi, Fevzipaşa Mahallesi’nde 12 hektarlık alanın 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planına esas jeolojik etüt raporu ve son olarak 27.12.2019 onaylı Aydın ili Didim ilçesi, Fevzipaşa Mahallesi’nde 12 hektarlık alanın 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planına esas jeolojik etüt raporudur.

4.2.2. İNCELEME ALANI JEOLOJİK DURUMU

İnceleme alanının jeolojisi kuvaterner yaşlı alüvyon (Qal) ve pliyosen (Neojen) yaşlı killi kireçtaşı (Pl-8-k) dan oluşmaktadır. Kireçtaşları; kirli beyaz-sarımsı renkler sunar. Genelde sert ve dayanaklı olan kireçtaşları; Soğucak ve Caferli köyleri doğusunda daha dayanıksızdır. Kuşadası biriminin alt dokanağı menderes masifi metamorfikleri ile açısal uyumsuz olmakla beraber yer yer faylı dokanak şeklindedir. İnceleme alanında yapılan sismik çalışmalardan elde edilen kayma modülü ve elastisite modülü değerleri "gevşek/orta sağlam zeminler" olarak değerlendirilmiştir. İnceleme alanında yapılan sismik çalışmalardan elde edilen kayma modülü ve elastisite modülü değerleri "sağlam/çok sağlam zeminler" olarak değerlendirilmiştir. Alüvyon birimleri oluşturan killer yumuşak, yarı sert, sert kıvamlı, plastik, orta-likit sıkışma olasılığındadır. Yapılan oturma ve taşıma gücü hesaplarında sıvılaşma riski gözlenmemiş olanlarda oturma miktarının kabul edilebilir sınırları aştığı ve taşıma gücü probleminin olmadığı belirlenmiştir.

15 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Uygun Alan–2: Kaya Ortamlar: Mühendislik açısından sorun beklenmeyen, stabilize açısından problemsiz, kütle hareketleri ve yüksek eğim açısından tehlike arz etmeyen ve inceleme alanında eğimin %0-30 arasında olduğu Neojen yaşlı Killi Kireçtaşı ile temsil edilen alanlardır. Yerleşime uygunluk haritasında UA-2 simgesi ile belirtilmiştir. Bu alanlarda yapılacak binaların zemin etüt rapor içeriğinde temel tipi ve derinliği ile yapı yüklerinin taşıttırılacağı seviyelerin mühendislik parametreleri (oturma, şişme, taşıma gücü, büyütme, periyot ve diğer jeoteknik hesaplamalar) temel ve zemin etütlerinde irdelenmelidir. Bu alanları 1/1000 ölçekli yerleşmeye uygunluk haritasında U.A-2 simgesiyle verilmiştir. Önlemli Alanlar (Öa-3)- (Su Baskını Açısından Önlem Alınacak Alanlar: Proje alanında, dere yataklarında gözlenen alüvyon birimler Önlemli Alanlar-3 kategorisinde değerlendirilmiştir ve rapor eki paflarda ÖA-3 simgesi ile gösterilmiştir. Gözlenen alüvyon birimler üzerinde yer yer yapışmalar gözlenmektedir. Alüvyon birimler, zemin parametreleri açısından genel olarak problemli birimlerdir. Bu birimlerde düşük taşıma gücü, oturma, kazı stabilite sorunları muhtemel zemin sorunlarıdır. Zemin parametreleri açısından alüvyon birimleri içerisindeki şevlerinde kısa ve uzun vadede stabilite sorunları yaşaması muhtemeldir. Bu alanlarda her türlü kazı şevi iksa tedbirleri (palplanj, istinat, perde v.b) ile emniyete alınmalıdır. Bu alanları 1/1000 ölçekli yerleşmeye uygunluk haritasında ÖA-3 simgesiyle verilmiştir.

4.2.3. YERLEŞİME UYGUNLUK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

İnceleme alanının jeolojisi kuvaterner yaşlı alüvyon (Qal) ve Pliyosen Yaşlı Killi Kireçtaşlarından oluşmaktadır. İnceleme alanında eğim dereceleri genel olarak %0–30 arasında değişmektedir. Kaya ortamların bulunduğu alanlarda eğim %10–30 arasında değişmekte hatta kireçtaşlarında yeryer falezler bulunmaktadır. Açılan sondajlarda alüvyon birimde 2,00-5,00 m derinlikte yer altı suyuna rastlanmıştır. Alüvyon birimleri oluşturan killer yumuşak, yarı sert, sert kıvamlı, plastik, orta-likit sıkışabilirlik olasılığındadır. Kumlu seviyelerde yapılan sıvılaşma analizinde sıvılaşma riski bulunmamaktadır. Topoğrafik eğimin %10 dan fazla olduğu alanlarda kaya ortamların çok kırıklı–çatlaklı bir yapıya sahip olması nedeniyle yapılacak kazılarda kama tipi kaymalar beklenmemektedir. Kaya ortamlarda RQD değerlerine göre kötü kaliteli, nokta yük direnci değerlerine göre düşük dayanımlı kaya olarak belirlenmiştir. Yapılan arazi incelemeleri, sondaj, jeofizik çalışmalar, laboratuvar verileri ile yapılan hesaplamalar ve jeolojik-jeoteknik değerlendirmeler sonucunda inceleme alanı yerleşime

16 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu uygunluk açısından 1 kategoride değerlendirilmiştir. Harita 2’de Fevzipaşa Mahallesi ve çevresine ait ait jeolojik durum gösterilmiştir.

17 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Harita 2. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Jeolojik Durum Analizi

18

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 4.2. TEKTONİZMA (DEPREMSELLİK)

Planlama alanı ve çevresi AFAD Deprem Dairesi Başkanlığı tarafından 18 Mart 2018 tarih ve 30364 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan ve 1 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe giren Türkiye Deprem Bölgeleri Haritasına göre 1. derece deprem bölgesinde yer almaktadır. Aydın-Nazilli fayı şehrin 2 km kadar kuzeyinden geçmekte olup çok hafif olan Büyük Menderes çukurluğu içinde bulunması nedeniyle birçok büyük depremler olmuştur. Şehrin güney kısımlarının zemini kuzeye nazaran deprem yönünden daha tehlikelidir. Türkiye deprem bölgeleri verilerine göre yapılacak yapıların projelendirilmesi aşamasında, “Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik” hükümlerine kesinlikle uyulmalıdır. Şekil 4. Türkiye Deprem Haritası (Kaynak: Deprem Araştırma Dairesi, Ankara, 2019)

4.3. TOPOGRAFYA VE JEOMORFOLOJİK YAPI

Çalışma alanı ve çalışma alanın bulunduğu bölgenin yüzey şekiller, oluşumları ve yapısı incelenmiştir.

4.3.1. JEOMORFOLOJİK VE TOPOGRAFİK EŞİKLER

Aydın ilinin kuzeyi ve güneyi engebeli bir oluşum göstermekte olup, kuzeyinde, doğu-batı doğrultusunda uzanan Hacettepe Tepesi, Karlıdede Tepesi ve Aydın Dağları yer almaktadır. Güneyini ise Çine Çayı, Akçay, Dandalas Çayı ve kollarıyla yarılmış olan Menteşe Dağları kaplamaktadır.

19

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Bu iki dağlık bölüm arasında, iki yandan faylarla sınırlanmış ve sonradan alüvyonlarla örtülmüş genç bir çöküntü alanı olan Büyük Menderes Ovası uzanmaktadır. İlin başlıca tarım alanı olan bu ova zaman zaman özellikle batı yarısında daha çok olmak üzere, Büyük Menderes ve kollarının taşkın sularıyla örtülür. Aydın ilinin en yüksek dağı Madran (1792 m) dağıdır. Kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda uzanan çöküntülere yerleşen ve kuzeyde Büyük Menderes nehrine karışan Dandalas çayı, Çine çayı ve Akçay vadileri arasında, ikinci derecede geniş ova düzlükleri yer almaktadır. Aydın ilinde geniş alanlar kaplayan platolar bulunmamaktadır. Ancak dağ eteklerinde yer alan dolayısıyla yüksekliği çok fazla olan düzlükler bulunmaktadır. Kuzeyde ve güneyde sınır oluşturan geniş dağlık kesimlerden oluşan eğimi fazla alanlar yerleşim açısından sorunlu alanlar olarak görülmektedir. Doğu-Batı uzanımlı verimli toprakların önemli bir kısmı şehrin yerleşim alanı altında kalmıştır. Titizlikle korunması gereken 1. Sınıf tarım arazilerinin iskân sahası olarak kullanılması, tarımsal alanların aleyhine gelişen bir olumsuzluktur. Didim ilçesi, Fevzipaşa Mahallesi sahil bandı ve sahile yakın bölgedeki tarım alanları %0-5 arası eğime sahip düzlük arazilerden oluşmaktadır. Uslu sitesinin kuzeyine doğru eğim artmaktadır. Harita 3’te Fevzipaşa Mahallesi’nin eğim durumu gösterilmiştir.

20 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Harita 3. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Eğim Analiz

21

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 4.4. HİDROLOJİK YAPI

Aydın ilinin batısında Ege Denizi yer almaktadır. Aydın iline bağlı Kuşadası ilçesi ve Didim ilçesi deniz kenarında iki önemli yerleşim yeridir. Dağların denize dik olarak uzanması kıyıları girinti çıkıntılı oluşmasına neden olmuştur. Deniz kıyısında sayısız koylar olmakla birlikte, turizm ve balıkçılığın geliştiği koylar olarak Akbük ve Kazıklı Koyları gösterilebilir. Akbük Koyu’nun kıyı uzunluğu 11 km’dir. Türkiye'nin önemli kuş cennetlerinden biri olan Bafa Gölü de bu bölgededir. Bafa Gölü’nün Balat Ovasına bakan batı kıyısı, sonbahar ve ilkbaharda göçmen kuşların konaklayıp üredikleri sığ bir alandır. Bafa Gölü, 1994 yılında Tabiatı Koruma Alanı ilan edilmiştir.

4.5. TARIM REFORMU

3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanununun amacı; toprağı verimli işletilmesi, tarım üretiminin sürekliliğinin sağlanması, yeterli toprağı bulunmayan ve topraksız çiftçilerin zirai aile işletmeleri kurabilmeleri için devletin mülkiyetinde bulunan topraklarla topraklandırmaları, tarım topraklarının toplulaştırılması, yeni yerleşim yerlerinin kurulması veya mevcut yerleşme yerlerine eklemeler yapmak, zorunluluk halinde tarım arazinin diğer amaçlara tahsisini düzenlemek, dağıtılmayan tarım arazisinin değerlendirilme şeklini belirlemeyi, Bakanlar Kurulunca gerekli görülen diğer bölgelerde gayrimenkullerin milli güvenlik nedeniyle mülkiyet ve tasarruf şekillerinde ve yerleşim yerlerinde düzenlemeler yapmayı sağlamaktadır. Fevzipaşa Mahallesi arazilerinin büyük bir bölümü tarım reform alanı ilan edildiği için bu alanların yöre halkının tarımsal faaliyetlerinin devam ettirilmesi amacı ile Gıda, Hayvancılık ve Tarım Bakanlığı tarafından köylüye tahsisi yapılmıştır.

4.6. TOPRAK KABİLİYETİ

Çalışma alanı ve çalışma alanın bulunduğu bölgedeki belirtilen tarım arazileri toprak kabiliyetlerine göre sınıflara ayrılmıştır. Aydın ili ve Didim ilçesinde I, II., III. IV, VI, VII, VIII. sınıf tarım arazileri bulunmaktadır. I.Sınıf Araziler: Toprak kullanımlarını engelleyen ve sınırlayan etken yoktur. Bu araziler normal tarım yöntemleriyle yüksek düzeyde ürün alınabilen, iyi nitelikli topraklardan oluşmaktadır. Aydın ilinde I. sınıf arazilerin toplamı 54.158 ha’dır.

22

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu II. Sınıf Araziler: Bitki seçimini daraltan veya orta derecede koruma uygulamalarını gerekli kılan bazı sınırlandırmalara sahiptir. Aydın ili’nde II. sınıf arazilerin toplamı 44.464 ha’dır. III. Sınıf Araziler: Bitki seçimini daraltan veya eğim, erozyon, drenaj gibi toprak özellikleri nedeniyle özel koruma uygulamalarını gerektiren veya iyi ürün almak ve toprağı özellikle erozyondan korumak için yoğun önlemlerin alınması gerekli olan topraklardan kuruludur. Aydın ilinde III. sınıf araziler 74.910 ha’lık alana sahiptir. IV. Sınıf Araziler: Bitki seçimini çok daraltan ve ancak çok yoğun koruyucu önlemler altında işlemeli tarımda kullanılabilen topraklardan dik eğim, şiddetli erozyon, sığ profil gelişimi, tuzluluk, alkalilik, düşük su tutma kapasitesi gibi sorunlardan birine veya birkaçına sahiptir. Aydın ilinde IV. sınıf araziler 57.570 ha’lık alana sahiptir. VI. Sınıf Araziler: İşlemeli tarımda kullanılmayan ve dik eğim, şiddetli erozyon, sığlık, drenaj, taslılık ve çoraklık gibi faktörlerin etkilediği toprakları içermektedir. Aydın ilinde VI. sınıf araziler 120.769 ha’lık alana sahiptir. VII. Sınıf Araziler: Çok şiddetli sınırlamalar nedeniyle toprak islemeye uygun değildir ve büyük ölçüde otlama, orman ve yaban hayatı için kullanılabilmektedir. Aydın ili VII. sınıf arazi toplamı 434.472 ha’dır. VIII. Sınıf Araziler: Kültür bitkilerinin yetişmesi ve ağaçlar için elverişli değildir. Yaban hayatı alanı olarak değerlendirilmektedir. Aydın ili VIII. sınıf arazi toplamı 5.809 hektardır. Büyük Menderes Havzası’nda ve havzasının denize açıldığı Büyük Menderes Deltası’nda yer alan Didim ilçesi verimli tarım toprakları Didim ilçe merkezi etrafında ve ilçenin kuzeyinden geçen B. Menderes Nehri yataklarında yoğunlaşmıştır. Diğer araziler ise VI ve VII. sınıf tarım topraklarından oluşmaktadır. Buna rağmen, turizm sektörü gelişimine paralel olarak ilçedeki verimli tarım arazileri hızla yok olmuş ve olmaktadır.

4.7. EKOLOJİK YAPI

Aydın ilinde Akdeniz iklimi hüküm sürmektedir. Yazları sıcak ve kurak, kışları yağışlı ve ılık geçer. Senelik sıcaklık ortalaması 17-18°C'dir. Kuzey rüzgarları sebebiyle Akdeniz bölgesine göre daha serindir. Senelik yağış miktarı 580-1000 mm arasındadır. Yüzölçümünün %40'a yakını orman ve makilerle kaplıdır. Ormanlarda her çeşit ağaç bulunur. Meşe, çınar, kızılçam, karaçam, fıstıkçamı, ıhlamur, kuruyemiş, delice, dişbudak, defne ve kestane oldukça fazladır. Ovalarında ise her çeşit meyve, sebze ve tarım ürünleri yetişir. 806 bin 715 hektar mer'a ve çayır, 250 bin hektar orman, 6722 hektar göl ve bataklık ile 109 bin 600 hektar tarıma müsait olmayan toprak mevcuttur.

23 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Grafik 5. Aydın İli Bitki Örtüsü (Aydın İli 2014 Çevre Durumu Raporu)

1% 9%

21%

69%

Mera - Hayvancılık Orman Alanı Göl ve Bataklık Tarım Alanı

Aydın ilinde yaygın olarak büyükbaş hayvancılığı yapılmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu Denizli Bölge Müdürlüğünden alınan bilgiye göre 2016 yılında Aydın ilinde büyükbaş hayvan sayısını 347.841’dir. Aydın ilinde tarım-hayvan yatırım teşvik politikalarıyla kaz-hindi, arıcılık, ipek börekçiliği, koç-teke manda yetiştiriciliği yapılmaktadır. Didim ilçesi, Türkiye’nin genelinde ekolojik öneme sahip bir bölgede bulunmaktadır. İlçenin kuzeyinde Bafa Gölü önemli kuş alanları ile Batı Menteşe Dağları önemli bitki alanları uzantıları bulunmaktadır. Kuzeybatıda ise Batıköy ve Akköy’ü içine alan Büyük Menderes Deltası önemli kuş alanları yer almaktadır. Didim ilçesindeki bitki örtüsü Akdeniz iklimi özelliklerini yansıtmaktadır. Bitki örtüsünü oluşturan bitkiler, dikenli ve otsu bitkilerdir. Didim ilçesinde maki, fundalık, zeytinlikler ve mera alanları ile geniş yer tutmaktadır. Didim merkez çevresindeki tarla niteliğindeki boşluklarda, düşük düzeyde tahıl üretimi ve zeytin üretimi söz konusudur. Denizköy mahallesi, Yalıköy mahallesi çevresinde küçükbaş ve büyükbaş hayvan yetiştiriciliği yapılmaktadır. Fevzipaşa Mahallesi de Didim ilçesinde olduğu gibi aynı iklim ve hayvan varlığına sahiptir. Fevzipaşa Mahallesinin bitki örtüsü zeytinlik, makilik, yeşil alan ve çayır-mera alanlarından oluşmaktadır. Planlama alanında bulunan bitki örtüsünün %56’sını makilik alanlar, %19’unu ekili–dikili alanlar, %16’sını yeşil alanlar, %9‘unu çayır mera alanları oluşturmaktadır. Planlama alanında bulunan ekili-dikili alanların yaklaşık %90‘nında yağ elde etmeye yönelik zeytin yetiştirilmektedir. Aşağıdaki grafik 6’da Fevzipaşa Mahallesi planlama alanında bitki örtüsü alan dağılımları belirtilmiştir.

24 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Grafik 6. Fevzipaşa Mahallesi Çalışma Alanı Bitki Örtüsü Dağılımı (Kaynak: Arazi Çalışmaları, 2019)

Makilik Alan Ekili -Dikili Alan Yeşil Alanlar Çayır - Mera Alanları

9% 16%

56% 19%

25 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Harita 4. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı ve Çevresi Bitki Örtüsü Analizi

26

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 5. KENTSEL NÜFUS-DEMOGRAFİK YAPI

2019 yılı sonu itibari ile TÜİK tarafından açıklanan adrese dayalı nüfus kayıt sistemi (ADNKS) verilerine göre Türkiye nüfusu 83.154.997 kişi, Ege bölgesi toplam nüfusu 10.618.433 ve Aydın il geneli toplam nüfusu 1.110.972 kişi olup Aydın ili nüfus bakımından Türkiye’nin %1,3’ünü, Ege Bölgesinin ise %10,4’ünü oluşturmaktadır.

Nüfus bakımından ilçelerin büyüklüğü sırasıyla; Efeler, Nazilli, Söke, Kuşadası, Didim, Çine, İncirliova, Germencik, Bozdoğan, Köşk, Kuyucak, Koçarlı, Sultanhisar, Karacasu, Yenipazar, Buharkent, Karpuzlu’dur. Didim ilçesinin 2019 yılı sonu itibari ile nüfusu 86.688 kişi olup Aydın ili nüfusunun %7,8’ini oluşturmaktadır.

Tablo 4. Türkiye, Ege Bölgesi, Aydın İli ve Didim İlçesinin Kentsel ve Kırsal Nüfuslarına Göre Toplam Nüfusları (Kaynak: TÜİK, 2020)

1975 1980 1985 1990 2000 2010 2018 2019

Kentsel 16.869.068 21.993.318 26.865.757 33.656.275 44.006.274 56.222.356 75.666.497 77.151.280

Türkiye Kırsal 23.478.651 22.743.639 23.798.701 22.816.760 23.797.653 17.500.632 6.337.385 6.003.717

Toplam 40.347.719 44.736.957 50.664.458 56.473.035 67.803.927 73.722.988 82.003.882 83.154.997

Kentsel 2.110.579 2.463.864 3.525.205 4.329.108 5.495.575 7.084.851 9.946.284 10.067.325 Ege Kırsal 3.286.613 3.490.640 3.221.564 3266113 3.443.206 2.608.743 567.916 551.108 Bölgesi Toplam 5.397.195 5.754.504 6.737.769 6.770.405 8.938.781 9.693.594 10.514.200 10.618.433

Kentsel 214.505 245.329 302.311 384711 493.114 588.552 1.097.746 1.110.972 Aydın İl Kırsal 395.364 407.159 441.108 440105 457.643 401.310 - - Geneli Toplam 609.869 652.488 743.419 824816 950.757 989.862 1.097.746 1.110.972

Kentsel - - - - 25.699 89.307 85.055 86.688 Didim Kırsal - - - - 11.696 95.827 - - İlçesi Toplam - - - - 37.395 185.134 85.055 86.688

5.1. AYDIN İLİNİN DEMOGRAFİK YAPISI

Aydın ili, Türkiye İstatistik Kurumundan alanın bilgiye göre 1980 yılından 2019 yılına kadar farklı nüfus artış hızlarıyla nüfusun sürekli artığı tespit edilmiştir. Aydın iline bağlı ilçelerin 2019 yılı sonu nüfusları incelendiğinde nüfusu en fazla olan ilçenin 293.816 kişi ile Efeler ilçesi olduğu görülmektedir. Planlama alanının sınırları içerisinde kaldığı Didim ilçesi toplam nüfus açısından 5. sırada yer almaktadır. İl genelinde nüfusu en az olan ilçe ise 10.952 kişi ile Karpuzlu ilçesidir. Aydın ili ve ilçelerinin 1980-2019 yıllarına ait nüfusu tablo 5’te gösterilmiştir. Tablo 5. Aydın İli ve İlçelerinin 1980-2018 Yılları Arası Nüfusu (Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2020) 27

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Nüfus 1980 2000 2007 2010 2012 2015 2016 2017 2018 2019 Aydın 652488 950757 946971 989862 1006541 1053506 1068260 1080839 1097746 1110972 Bozdoğan 37294 35190 36463 35677 35214 34237 33857 33670 33843 33627 Buharkent 12.984 12527 12528 12454 12505 12499 12655 12688 12793 Çine 65872 53770 53820 52841 51393 50241 49888 49515 49760 49339 Didim 20.490 37.395 42266 55130 59939 73827 77164 79464 85055 86688 Efeler 43803 43346 42971 277466 281763 287518 289248 293816 Germencik 37918 45.821 41566 43624 44567 43367 43817 43809 43913 43968 İncirliova 40.733 21447 20389 19936 47475 49169 50340 51526 52556 Karacasu 20490 21.98 12836 12207 11817 19162 18952 18646 18706 18389 Karpuzlu 13.207 27221 25807 24646 11442 11333 11170 11113 10952 Koçarlı 33197 37167 27039 27330 27072 23422 23243 23139 23716 23397 Köşk 25.321 73543 84056 90652 27039 27335 27437 27517 27846 Kuşadası 21346 65765 30534 28927 28207 103849 106939 109058 113580 116966 Kuyucak 38160 31.094 231884 251891 259786 27182 26960 26898 26975 26671 Nazilli 94790 145963 140922 146543 147668 151789 153879 155320 156748 159544 Söke 93146 137739 115939 115133 115586 116583 117730 118855 120217 121481 Sultanhisar 20.689 22795 21446 21107 21235 20983 20932 20749 20533 20458 Yenipazar 15668 15492 13715 13326 13398 12937 12800 12596 12608 12481

Aydın ilinin en hızlı nüfus artışı 1980-2000 yılları arasında görülmektedir. 2000 yılından sonra nüfus artış hızı azalmaktadır. 5.2. DİDİM İLÇESİNİN DEMOGRAFİK YAPISI

Aydın ili, Didim ilçesinin 2019 yılı sonu nüfus sayımına göre ilçe nüfusu 86.688 kişidir. Farklı sosyal grupların yaşadığı ilçede yaz ve kış nüfusu turizm sektöründen dolayı değişmektedir. Planlama alanı içerisinde oluşan birinci grup, Adnan Menderes Üniversitesi kampusunun olmasından dolayı genç nüfus kitlesi ve gençlerin oluşturduğu sosyal gruplardır. Gençler bölgede sosyal yaşama hareketlilik getirmiştir. Gündüz ve gece yaşamında bir hareketlilik söz konusu olmuştur. İkinci sosyal grup mahallede sürekli yaşayan emeklilerin içinde oluşturduğu gruptur ve kitle yerel halk ile bütünleşmiştir. Üçüncü grup ise yaz mevsiminde çevre illerden ve yurtdışından gelen tatilcilerden oluşmaktadır. Aydın ili ve ilçelerinde kentsel nüfusun giderek arttığı ve kırsal nüfusunun ise azaldığı görülmektedir.

28 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Tablo 6. Aydın İli ve İlçeleri 2017-2018-2019 Yılı Nüfus Artış Hızı (Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2020) Yıllık Nüfus Artış Hızı Yıllık Nüfus Artış Hızı İl/İlçe 2017 - 2018 (%) 2018 - 2019 (%) Aydın 1.6 1.2 Bozdoğan 0.5 -0.6 Buharkent 0.3 0.8 Çine 0.5 -0.8 Didim 7.0 1.9 Efeler 0.6 1.6 Germencik 0.2 0.1 İncirliova 2.4 2.0 Karacasu 0.3 -1.7 Karpuzlu -0.5 -1.4 Koçarlı 2.5 -1.3 Köşk 0.3 1.2 Kuşadası 4.1 3.0 Kuyucak 0.3 -1.1 Nazilli 0.9 1.8 Söke 1.1 1.1 Sultanhisar -1.0 -0.4 Yenipazar 0.1 -1.0

Aydın ilinde 2019 yılı sonu itibarı ile kentsel nüfus artış %1,2 ve kentsel nüfus yoğunluğu 137 kişi/km2’dir. Tablo 7’de Didim ilçesine ait 1995-2019 yılları arası nüfusu incelendiğinde nüfusun yıllara göre sürekli olarak artış göstermiş olduğu görülmektedir.

Tablo 7. Didim İlçesinin 1995-2019 Yılları Arası Nüfusu (Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2020) 1995 2000 2010 2013 2015 2016 2017 2018 2019

Didim 28.178 37.395 55.130 64.643 73.827 77.164 79.464 85.055 86.688

Didim ilçesinde diğer turistik bölgelerde olduğu gibi, yaz-kış nüfusu arasında önemli fark mevcuttur. Yaz nüfusunun yıllara göre farklılık göstermekle birlikte kış nüfusunun iki üç katına çıktığı ifade edilmektedir. Tablo 8. Didim İlçesinin 2000-2019 Yılları Arası Kentsel-Kırsal Nüfus Dağılımı (Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2020) 2000 2010 2015 2016 2018 2019

Kentsel Kırsal Kentsel Kırsal Kentsel Kırsal Kentsel Kırsal Kentsel Kırsal Kentsel Kırsal

25.699 11.696 43.474 11.656 73.827 - 77.164 - 85.055 - 86.688 -

29 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Kent ve kır nüfusu açısından bakıldığında Didim ilçesi 1990 yılında ilçe olmuş olup 2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı Büyükşehir Kanunu gereğince tüm belde ve köyler Aydın Büyükşehir Belediyesine bağlanmıştır. Büyükşehir kanun gereğince Didim belediyesine bağlı olan belde ve köyler mahalle statüsünde olmuştur. Tablo 9. Fevzipaşa Mahallesi 2007-2018 Yılları Arası Nüfus Dağılımı (Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2020) YILLAR 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Fevzipaşa Mahallesi 1556 1967 1868 1873 1842 1687 1717 2193 1898 1874 1824 2195 2083 Nüfusu

Fevzipaşa Mahallesi 2007-2019 arası nüfus dağılımı tablo 9’da gösterilmiştir. 2019 yılındaki nüfusu 2083’tir.

5.3. NÜFUS HAREKETLERİ- KENTE VE KENT DIŞINA GÖÇLER

Turizm sektörünün önemli bir gelişim gösterdiği Didim, turizm yatırımlarının artmasıyla ilçeye göç eden nüfus artış olduğu gözlemlenmektedir. 2004 yılı sonrası dönemde, yabancıların konut alım talepleri gündeme gelmesiyle birlikte, inşaat sektöründe hızlı bir gelişim olmakla birlikte bu durum, 2009 yılına kadar yoğun olarak devam etmiştir. 2016 yılı itibarıyla kentte yaklaşık 5.000 İngiliz vatandaşının yaşadığı tahmin edilmektedir. Diğer turistik bölgelerde olduğu gibi Didim ilçesinde de yaz ve kış nüfusu dengesizliği gözlemlenmektedir. Didim ilçesi turizm ve inşaat sektörünün hızlı gelişimine dayalı olarak il ve ülke genelinde göç almaktadır. ‘Turizm Kentleri Projesi’ kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Didim ilçesinin büyük bir kısmının Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim bölgesi ilan edilmesi, Didim ilçesinin bundan sonraki gelişiminin turizm sektörüne bağlı olarak gerçekleşeceğini ortaya koymaktadır.

6. SOSYAL YAPI

Planlama alanına ilişkin sosyal yapı değerleri, ortalama hane halkı, eğitim durumu, işgücü ve istihdam verileri incelenmiş ve değerlendirilmiştir. 6.1. ORTALAMA HANE HALKI BÜYÜKLÜĞÜ

Ortalama hane halkı büyüklüğü 2016 yılı TÜİK verilerine göre Türkiye’de 3,4, Aydın ilinde 3, Didim ilçesinde 2,7 olduğu görülmektedir. Buna göre ortalama hane halkı büyüklüğü Didim ilçesinin ortalaması Türkiye ve Aydın ili ölçeğine göre düşük kalmaktadır.

30 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Şekil 5. Aydın ili Ortalama Hane Halkı Büyüklükleri (1985-2016) İLÇE 1985 1990 2000 2010 2016 BOZDOĞAN 4,3 4,0 3,6 3,2 2,9 BUHARKENT 4,0 3,8 3,6 3,1 2,9 ÇİNE 3,9 3,8 3,4 3,0 2,8 DİDİM 4,1 4,1 3,8 3,1 2,7 EFELER 4,1 3,9 3,7 3,3 3,1 GERMENCİK 4,3 4,1 3,9 3,4 3,3 İNCİRLİOVA 4,4 4,2 4,0 3,6 3,5 KARACASU 4,3 4,3 3,8 3,1 2,9 KARPUZLU 3,8 3,8 3,3 2,8 2,7 KOÇARLI 4,3 4,0 4,0 3,1 2,9 KÖŞK 4,4 4,3 3,8 3,3 2,8 KUŞADASI 3,9 3,7 3,4 3,0 2,8 KUYUCAK 4,2 3,9 3,4 2,9 2,7 NAZİLLİ 4,0 3,8 3,6 3,1 3,0 SÖKE 4,3 4,3 4,0 3,4 3,2 SULTANHİSAR 4,0 3,9 3,6 3,1 2,9 YENİPAZAR 3,5 3,5 3,1 2,7 2,6 AYDIN İLİ 4,1 4,0 3,7 3,2 3,0

1985-2016 yılları arası Aydın iline ait ortalama hane halkı büyüklüğü verileri incelendiğinde 1985 yılında 4,1 olan büyüklüğün, 2016 yılında 1,1 azalarak 3,0 olduğu görülmektedir.

Didim ilçesinde ise 1,1’lik bir gerileme söz konusudur. Bu değerler, 2016 yılında 3,4 olan Türkiye ortalaması ile karşılaştırıldığında ortalamanın altında kalmaktadır. Aydın ili sınırları içerisinde 2016 yılına ait veriler esas alındığında ortalama hane halkı büyüklüğü en fazla olan ilçe İncirliova ilçesi olup, en az olan ilçe ise Yenipazar ilçesi olduğu görülmektedir. 6.2. CİNSİYET VE YAŞ GRUPLARI 2019 yılı TÜİK verilerine göre Aydın il genelinde nüfusun cinsiyet oranlarına bakıldığında; %49,7’nin erkek nüfus, %50,3’lük nüfusunda kadın nüfusu olduğu görülmektedir. Bu durum Didim ilçesinde %50,9’un erkek nüfus, 49,1’lik kadın nüfus olarak değişkenlik göstermektedir.

31 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Grafik 7. Didim İlçesi Nüfusun Yaşlara ve Cinsiyete Göre Dağılımı 2019 (Kaynak: TÜİK, 2020)

90' 80-84' 70-74' 60-64' 50-54' 40-44'

Yaş Grupları Yaş 30-34' 20-24' 10-14' 0-4' -4000.00 -3000.00 -2000.00 -1000.00 0.00 0 1000 2000 3000 4000

Erkek Kadın

Nüfusun yaş gruplarına ve cinsiyete göre dağılımına ilişkin verilerle hazırlanan nüfus yaş piramidi grafik 6’da verilmiştir. Buna göre çalışan nüfus olan 15-64 yaş arası nüfusun toplam nüfus içerisindeki payının %67,4 olduğu görülmektedir. 0-14 yaş arası nüfusun ise %18,3 olduğu görülmektedir. Didim ilçe genelinde yaş bağımlılık oranı %20,9 olarak belirlenmiştir. 6.3. EĞİTİM DURUMU

Aydın ilinde 6 yaş üstü toplam okuma yazma bilen nüfus 991052 kişi olup bunun %50,30’u erkek, %49,70’i ise kadındır. Okuma yazma bilmeyen nüfusun toplam nüfus içindeki payı ise sadece %1,8’dir. Türkiye genelinde kıyaslama yapıldığında ülkemizde toplam okuryazar oranı %96,9 iken Aydın ilinde bu oran %97,40’dır. Tablo 10. Aydın İlinde Nüfusun Okuryazarlık Durumuna Göre Dağılımı 2019 (Kaynak TÜİK, 2020) OKURYAZARLIK DURUMU TOPLAM ERKEK KADIN (+6 YAŞ) OKURYAZAR 991052 498473 492579 OKUR YAZAR OLMAYAN 17590 2648 14942 OKUR YAZARLIĞI BİLİNMEYEN 8998 4527 4471 NÜFUSTOPLAM 1017640 505648 511992

Aydın ili 15 yaş ve üzeri nüfusun %37,4’ü ilkokul mezunu, %18,6’sı ortaokul mezunu, %24,4’ü lise mezunu, %16,9’u yüksekokul veya fakülte mezunu olup %1,7’si yüksek lisans veya doktora mezunu olarak belirtilmiştir. Eğitim durumuna göre nüfusun dağılımı değerlendirildiğinde Aydın ilince en yüksek payı ilkokul mezunları almakta olup ikinci sırada ise lise mezunları yer almaktadır.

32 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Tablo 11. Aydın İl Nüfusunun Eğitim Durumuna Göre Dağılımı (Kaynak: TÜİK, 2020) EĞİTİM DÜZEYİ TOPLAM KADIN ERKEK İlkokul 227849 129209 98640

İlköğretim 83520 35247 48273

Ortaokul 155199 68384 86815

Lise 203490 94781 108709

Yüksekokul 140359 66856 73503

Yüksek Lisans 11780 5271 6509

Doktora 2326 944 1382

Bilinmeyen 8122 4071 4051

Toplam 832645 404763 427882

Didim ilçesi 15 yaş ve üzeri nüfusunun %28,3’ü ilkokul mezunu, %20.3’ü ortaokul mezunu, %27,3’ü lise mezunu, %18’i yüksekokul veya fakülte mezunu olup %1,3’ü yüksek lisans veya doktora mezunu olarak belirtilmiştir. Buna göre Didim ilçesinde nüfusun eğitim durumlarına göre dağılımı değerlendirildiğinde en yüksek payı ilkokul ve lise mezunları almaktadır. Tablo 12. Didim İlçe Nüfusunun Eğitim Durumuna Göre Dağılımı (Kaynak: TÜİK, 2020) EĞİTİM DÜZEYİ TOPLAM KADIN ERKEK İlkokul 13367 7537 5830

İlköğretim 4895 2079 2816

Ortaokul 13102 5740 7362

Lise 17624 8039 9585

Yüksekokul 11597 5306 6291

Yüksek Lisans 794 364 430

Doktora 94 28 66 Bilinmeyen 3114 1587 1527

Toplam 64587 30680 33907

6.3.1. AYDIN İLİ EĞİTİM KURUMLARI

İl genelinde köyler dâhil olmak üzere temel eğitim olan anaokulu, ilköğretim ve ortaokul toplamda 503 adettir. Ayrıca 332 adet ortaöğretim okulu ve devlet üniversitesi bulunmaktadır. Aydın Milli Eğitim Müdürlüğünden alınan bilgiye göre 2016 yılında Aydın ilinde toplam 175.115 öğrenci, 13.938 öğretmen bulunmaktadır.

33 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Aydın ilinde bulunan Adnan Menderes Üniversitesi, Eğitim, Fen-Edebiyat, İktisadi İdari Bilimler, Veteriner, Ziraat, Tıp Fakülteleri, dört meslek yüksekokul (Aydın ve Söke Sağlık, Beden Eğitimi ve Spor, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksek Okulları), üç enstitü (Fen Bilimleri, Sağlık Bilimleri, Sosyal Bilimler) ile hizmet vermektedir. Tablo 13.Aydın İli, Milli Eğitim Kurumlarına Bağlı Okul Sayıları (Kaynak: Millî Eğitim Bakanlığı, 2016) İlköğretim (Resmi) Okul Sayısı Ortaöğretim YER (köyler dâhil) + Okul Öncesi Eğitim (resmi) Okul Toplam Tesisleri sayısı AYDIN 503 332 835

6.3.2. DİDİM İLÇESİ EĞİTİM KURUMLARI

İlçe genelinde köyler dâhil olmak üzere temel eğitim olan anaokul, ilköğretim ve ortaokul toplamda 29 adettir. Ayrıca 6 adet ortaöğretim kurumu ve 1 adet meslek yükseköğretim okulu bulunmaktadır. Didim Milli Eğitim Müdürlüğü’nden alınan bilgiye göre 2016 yılında Didim ilçesinde toplam 10.167 öğrenci, 550 öğretmen, 365 derslik bulunmaktadır.

Tablo 14. Didim İlçesi Milli Eğitim Kurumlarına Bağlı Okul Sayıları (Kaynak: Millî Eğitim Bakanlığı,2016) İlçe İlköğretim (Resmi) Okul Ortaöğretim (resmi) Okul Toplam Sayısı (köyler dâhil) sayısı Didim 29 6 35

Didim Belediyesi ve Didim Kaymakamlığı tarafından halkın eğitim, kültür sevyesini geliştirmek ve meslek edindirmek için halk eğitim kursları ve meslek kursları düzenlenmektedir. Tablo 15. Aydın İli, Didim İlçesi, Yaygın Eğitim Kurumları (Kaynak: Millî Eğitim Bakanlığı, 2016) Eğitim Kademesi Adet MES. KURS (Meslek Edindirme Kursu) 1 MTSK KURSLARI (Motorlu Taşıtlar 1 HALKSürücü EĞİKursu)TİM MERKEZİ 1 MESLEKİ EĞT. MRK 2 MUHTELİF KURSLAR 1

34 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 6.3.3. FEVZİPAŞA MAHALLESİ EĞİTİM KURUMLARI

Fevzipaşa Mahallesi çalışma alanı içerisinde Adnan Menderes Üniversitesi Turizm Meslek Yüksekokulu ve Didim Fevzipaşa Akbudak İlkokulu yer almaktadır. Tablo 16’da Fevzipaşa Mahallesi’nde bulunan eğitim kurumlarının öğrenci sayıları, personel sayıları ve derslik sayıları hakkında bilgi verilmiştir. Meslek yüksekokulunda 19 akademik personel, 25 idari personel ve diğer çalışanlarla toplam 47 personel bulunmaktadır. Meslek yüksekokul içeride aşcılık bölüm içerinde 342 öğrenci, turizm ve seyahat hizmetleri bölümünde 306 öğrenci, turizm ve otelcilik bölümünde 336 öğrenci toplam 984 öğrenci bulunmaktadır. Didim, Fevzipaşa, Akbudak ilköğretim okulunda 4 derslik, 3 öğretmen, 43 öğrenci bulunmaktadır. Tablo 16.Fevzipaşa Mahallesi Yaygın Eğitim Kurumları (Kaynak: Millî Eğitim Bakanlığı,2016) ÖĞRENCİ PERSONEL OKULU TÜRÜ DERSLİK SAYISI SAYISI SAYISI Adnan Menderes Üniversitesi (Turizm 984 47 55 Meslek Yüksek AkbulakOkulu İlkokulu 43 3 4

6.3.4. SAĞLIK YAPISI

Aydın ilinde 8 adet devlet hastanesi, 1 adet üniversite hastanesi, 3 adet özel hastane bulunmaktadır. Toplam yatak kapasitesi 1926 dır. Didim ilçesinde 1 adet devlet hastanesi olup yatak kapasitesi 50’dir. Tablo 17. Aydın İli ve Didim İlçesinin Yataklı Sağlık Tesisleri (Kaynak: Aydın İl Sağlık Müdürlüğü, 2016)

İlçe Tesis Türü Toplam Kamu Özel Devlet H. Üniversite H. Sayı Yatak Sayı Yatak Sayı Yatak Sayı Yatak Aydın 8 1603 1 252 3 81 1 1926 Didim 1 50 - - - - 1 50 Toplam 9 1.653 1 252 3 81 13 1.976

7. ULAŞIM DURUMU

Aydın ili, dünyaca ünlü turizm merkezlerine yakın olmasından dolayı gelişmiş karayolu bağlantılarına sahiptir. İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerden ve ülkenin diğer

35 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu bölgelerinden gelip önemli turizm merkezlerine ulaşan karayolları Aydın ilinden geçmektedir. E-24, D-320 ve D-550 karayolları Aydın ili sınırları içerisindedir. E-24 Aydın-Denizli ve Aydın-İzmir karayolu, yük ve yolcu trafiğinin yoğun olduğu yollardır. Aydın-İzmir otoyolu, üçer şeritleri, viyadükleri ve 3000 metre uzunluğundaki tünelleri ile kara ulaşımında daha kısa, daha güvenli ve hızlı akısı sağlayacak, örnek bir bayındırlık hizmeti sunmaktadır. Otoyol, başta turizm ve ulaştırma olmak üzere, yöre ekonomisi her alanda büyük katkılar sağlamaktadır. Aydın ilinin en önemli turizm potansiyeline sahip olan Kuşadası ilçesini çevredeki il ve ilçelere bağlayan yapımı ve bakımı karayollarının sorumluluğuna giren üç anayol vardır. Bu yollar Kuşadası-Selçuk, Kuşadası-Söke, Kuşadası-Söke ayrımı-Davutlar yollarıdır. Şekil 6. Bölge Karayolları Ulaşım Durumu (Karayolları Genel Müdürlüğü, 2019)

Aydın İli, merkez Tepecik Beldesinde, daha önce Çıldır isimli, küçük çapta uçak, helikopter iniş ve kalkış işlemleri ile paraşüt eğitimlerinde kullanılan bir Havalimanı bulunmaktadır. Aydın-Çıldır (Stool tipi) Havaalanı 1990-1993 arasında tamamlanmıştır. Çıldır Havalimanı 2006 yılından itibaren, Askeri bir havalimanı olarak faaliyet göstermektedir. Havaalanı pistinin uzunluğu 1,435 metre olup, bu haliyle yalnızca pervane tipi uçakların iniş-kalkış yapabilmesine müsaittir. İzmir ilinde yer alan Adnan Menderes Havalimanı Aydın iline 96 km. uzaklıkta olup Didim ilçesine yaklaşık 143 km uzaklıkta bulunmaktadır. İle gelen turistler İzmir Adnan Menderes Havaalanından ve küçük çaplı da olsa Selçuk (Stool tipi) Havaalanından

36 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu yararlanmaktadırlar. Didim ilçesinin doğusunda yaklaşık 64 km uzaklıkta Bodrum–Milas Havalimanı bulunmaktadır. Yabancı turistlerin çoğunluğu turizm sezonunda hava yolunu kullanmaktadırlar. İzmir ve Bodrum havalimanları bu talebi karşılamaktadırlar. Havalimanından Didim’e ulaşım Milas karayolu ve Aydın Söke karayollarıdır. Bodrum-Milas Havalimanı ile Didim arasında Havaş‘ın düzenlemiş olduğu seferlerle ulaşımı kolaylaştırmıştır.

Şekil 7. Aydın İli ve Didim İlçesi Karayolları Bağlantıları (Karayolları Genel Müdürlüğü, 2019)

Aydın ilinin İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Denizli illerine uzaklıkları tablo 18’de belirtilmiştir. Tablo 18. Aydın İlinin İller Arası Mesafesi (Kaynak: Karayolları Genel Müdürlüğü, 2019) İL UZAKLIK(KM) Aydın-İstanbul 681 Aydın-Ankara 595 Aydın-İzmir 128 Aydın-Antalya 348 Aydın-Denizli 124 Aydın-Muğla 98

37 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Didim ve Aydın arası 96 km olup, Didim’e ulaşım karayolu ile Aydın üzerinden sağlanmaktadır. İstanbul, Ankara ve İzmir başta olmak üzere çok sayıda ilden Aydın’a otobüs seferleri yapılmaktadır. Şekil 8. Didim İlçesinin İller ve İlçeler Arası Ulaşım Durumu (Kaynak: Karayolları Genel Müdürlüğü, 2019)

Didim ilçesinin diğer ilçe yerleşimlerine olan uzaklıkları tablo 9’da verilmiştir. Tablo 19’a göre Didim ilçesine en yakın mesafede olan ilçe Söke olup ulaşım 09-55 il yolu üzerinden sağlanmaktadır. Tablo 19. Didim İlçesi Yerleşim Yerleri Arası Mesafe (Kaynak: Karayolları Genel Müdürlüğü, 2019) YERLEŞİM YERLERİ UZAKLIK(KM) Didim–Aydın 96 Didim–Yenipazar 135 Didim–Sultanhisar 125 Didim–Söke 51 Didim–Nazilli 141 Didim–Kuyucak 153 Didim-Kuşadası 75 Didim-Köşk 115 Didim-Koçarlı 85 Didim-Karpuzlu 100 Didim-Karacasu 179 Didim-İncirliova 85 Didim-Germencik 73 Didim-Efeler 94 Didim-Çine 133 Didim-Bozdoğan 170 Didim-Buharkent 179

38 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Denizyolu ulaşımı Kuşadası ve Didim merkezinde yer alan 2009 yılında hizmete açılan Didim Marina limanından sağlanmaktadır. Kuşadası Limanı’nın rıhtım uzunluğu 971 metre, su derinliği ise 15 metredir. Limanın gemi kabul kapasitesi 6’dir. Kuşadası limanı Türkiye’de denizyolu ile en fazla giriş- çıkış yapılan limandır. Kuşadası ilçesinde ayrıca bir yat limanı mevcut olup, 630 adet yat kapasitesi ile yerli ve yabancı turistlere hizmet vermektedir. Diğer Yat Limanı olan Didim Marinanın denizde bağlama kapasitesi 576 olup, çekek kara park kapasitesi 600 olup toplamda 1176 yat bağlama kapasitesine sahiptir. Ege adalarında turistik ring yaparak Efes turu için günü birlik yabancı turist getiren yolcu gemileri, yatlar ve motorların yanı sıra, feribotlarla da Kuşadası-Sisam seferleri devamlı yapılmaktadır. Aydın ilinde demiryolu ulaşımı ise 1853 yılında Türkiye’nin ilk demiryolu hattı olan Aydın- İzmir demiryolunun yapılmasıyla sağlanmış olup Söke uzantısı il içinden geçmektedir. Aydın ilinin batı-doğu doğrultusunda bulunan demiryolları Söke, Germencik, İncirliova, Aydın Merkez, Köşk, Sultanhisar, Nazilli, Kuyucak ve Buharkent ilçelerinden geçmektedir. il hudutları dâhilinde toplam demiryolu uzunluğu Söke-Buharkent arası 134,6 km’dir. Bunun 169 adedi serbest hemzemin geçit, kalan 9 adedi bekçili/bariyerli hemzemin geçittir. İl dâhilinde sadece Kuyucak-Horsundu istasyonları arasında 34.20 uzunluğunda bir adet tünel vardır. İzmir- Aydın-Denizli arasında tamamlanan hızlı tren projesi ile demiryolu işletmeciliği daha modern hale gelmiştir. Fevzipaşa Mahallesi, Didim ilçe merkezine 4,2 km mesafede olup ilçe merkezine ulaşımı toplu ulaşım araçları ve özel araçlarla kolaylıkla yapılmaktadır. Fevzipaşa Mahallesi, Didim Belediyesi’ne 1 km, Altınkum Plajı’na 2,9 km, Didim İlçe Terminali’ne 2,1 km mesafededir. Fevzipaşa Mahallesi’nin kuzey yönünde Aydın–Didim çevreyolu geçmekte olup Fevzipaşa Mahallesine yaklaşık 5 km mesafede bulunmaktadır. Mahalle içi yolları 7-10-15 m arasında değişmektedir. Yolların yapı malzemeleri stabilize, asfalt ve topraktır. Fevzipaşa Mahallesi’nin yol durumu ve yol yapım malzemeleri Harita 5’te gösterilmiştir.

39 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Harita 5. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı ve Çevresi Yol Kalitesi Analizi

40

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

8. EKONOMİK YAPI

Aydın ili, genelde tarım ve turizm kenti olarak bilinmektedir. Ekonomik hayatın temelini oluşturan tarımın ağırlığı, sanayi ve ticaret sektöründe yoğun olarak kendini hissettirmektedir. Didim ve Kuşadası ilçeleri ekonomik gelişimini Aydın ilinin diğer ilçelerinden farklı olarak turizm sektörüyle öne çıkmıştır. Kalkınma Bakanlığının 2011 yılında yaptığı “İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (SEGE-2011)” çalışmasına göre Aydın ili gelişmişlik düzeyi olarak 81 il içinde 19. Sırada, Ege bölgesinde bulunan iller içerisinde ise 4. Sırada yer almaktadır. Bu düzey ile Aydın ili 2. derece gelişmiş iller grubunda yer almaktadır. Aydın ili gelişen çevresi ve büyüyen ekonomisiyle her yıl daha fazla gelişmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre Aydın ili, Türkiye illeri arasında gelişmişlik düzeyinde 2012 yılında 21. sırada, 2013 yılında 18. sıradadır. Türkiye’nin imalat sanayi ve gayri safi yurt içi hâsıla oluşumuna katkılarında son dönemlerde önemli artışlar olmuştur. Bu kapsamda, Aydın ili tarım ve turizm alanlarında önemli merkez konumuna gelmiştir. Devlet Planlama Teşkilatı’nın 1982’de yayınlanmış olan “Türkiye’de Yerleşme Merkezlerinin Kademelenmesi” kitabında açıklanan bu sistemde, kentsel çekicilikler her bir üst kademe merkezinin kendinden önceki merkezde olmayan mal ve hizmetleri sunma kapasitesine bağlı olarak belirlenmiştir. Daha açık bir ifade ile kademe dereceleri ile sosyo- ekonomik gelişmişlik arasında doğru bir orantı vardır. Aydın ili genelinde, ilk kademe sisteminde Aydın Merkez ilçesi yer almakta olup, Kuşadası, Didim, Nazilli, Söke ilçeleri, 2. kademe merkez niteliği taşımaktadır. Buharkent, İncirliova, Yenipazar, Germencik, Çine, Sultanhisar, Kuyucak, Köşk, Karacasu ilçeleri 3. kademe merkez niteliği taşımaktadır. Koçarlı ve Bozdoğan ilçeleri 4. kademe merkez niteliğindedir. Karpuzlu ilçesi ise 5. kademe merkez niteliği taşımaktadır.

41

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Tablo 20. Aydın İli ve İlçeleri Arası Gelişmişlik Sıralaması, Gelişmişlik Grupları (Kaynak: D.P.T, “İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması, 2003) İlçe İlçeler Arası Gelişmişlik Srası Gelişmişlik Grubu Kuşadası 17 2 Didim 49 2 Merkez 53 2 Nazilli 83 2 Söke 112 2 Buharkent 223 3 İncirliova 266 3 Yenipazar 298 3 Germencik 320 3 Çine 329 3 Sultanhisar 330 3 Kuyucak 376 3 Köşk 401 3 Karacasu 467 3 Koçarlı 497 4 Bozdoğan 545 4 Karpuzlu 664 5

8.1. TURİZM SEKTÖRÜ

Aydın ili, sahip olduğu tarihi, doğal ve kültürel değerleriyle turizm faaliyetlerinin en yoğun olduğu kentlerden birisidir. Turizm açısından en önemli deniz sinir kapısına sahip olması, Aydın ilini sektörün en gelişmiş illerinden biri haline getirmiştir. Ayrıca İzmir metropoliten alana çok yakın bir bölgede bulunması ve doğrudan etki alanı içinde bulunması ileriye dönük taleplerde kent için potansiyel oluşturmaktadır. Önemli turizm merkezlerinden olan Kuşadası ve Didim ilçeleri, turistlerin konaklama ve dinlenme amacıyla geldiği yerlerdir. Turistler, doğal, arkeolojik ve folklorik değerlere sahip diğer ilçelere günü birlik ziyaretler yapmaktadır. Aphrodisias ve Pamukkale’yi kapsayan tur güzergahları nedeniyle dış turizm tarafından ilin doğusu kullanılmaktadır. Aydin ilinde iklimin uygunluğu ve uzun bir turizm sezonuna olanak sağlaması en önemli teşvik edici etkenlerden biridir. Akdeniz ikliminin hâkim olduğu Aydin ilinde sıcak aylar çoğunluktadır. Aynı zamanda deniz suyunun sıcaklığı mayıs-ekim aylarını kaplayan senenin yarısında su sporları ve yüzme olanağı da sağlamaktadır. Ayrıca, deniz kıyısında halka açık

42 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu plajlardan il içindeki yerleşmelerden ve çevre illerden gelenler, günübirlik veya hafta sonu olmak üzere yararlanmaktadırlar. Kültürel turizm açısından bakıldığında Aydın ili arkeolojik sit alanları yönünden Türkiye’nin en zengin yörelerinden biridir. MÖ 4000 yılının sonundan günümüze kadar Hitit, Ion, Lidya, Roma, Bizans, Anadolu Selçukluları, Aydınoğulları, Menteşeoğulları ve Osmanlı İmparatorluğunun bir parçası olan il, bu birikimin sonucu olarak sahip olduğu antik kentler ve müzeleri ile iç ve özellikle dış turizm açısından büyük bir potansiyele sahiptir. Aydın jeotermal kaynaklar açısından önemli bir potansiyele sahiptir. Aydin ilinde küçüklü- büyüklü termal tesisler bulunmaktadır. 2007 yılı başında Buharkent bölgesi “Buharkent Termal Turizm Gelişim Bölgesi” ve Aydın Merkezde Ilıcabaşı’nı da içine alan İmamköy çevresi “Tralleis Termal Turizm Gelişim Bölgesi” ilan edilmiştir. Germencik’teki Alangüllü (Bozköy), Ömerli ve Gümüş (Gümüşilica); Kuşadası’nda Davutlar, Sultanhisar’da Salavatlı ve Buharkent’te olmak üzere toplam 6 bölgede termal kullanıma yönelik tesis alanı vardır. Alangüllü Ilıcası: Germencik ilçesi Bozköy mevkiindedir. Sağlık Bakanlığı tarafından 19.02.2004 tarih ve 11 sayı ile kaplıca tesisi işletme izni verilmiştir. Kaynak toplam 3777,93 mg/lt. mineralizasyonu olan, sodyumklorürlü, bikarbonatli karısık (mixed) niteliktedir. 32 oda ve 70 yatak kapasitesinde, Belediye belgeli kapalı termal havuzu olan bir tesis mevcuttur. Ayrıca İl Özel İdare tarafından kür tesisi ve modern termal ve konaklama tesisleri inşa edilmiş olup, bölgenin en modern ve büyük kaplıcalarından biri durumuna getirilmiştir. Gümüşköy Ilıcası: Germencik ilçesi Gümüşköy mevkiindedir. Gümüş termal tesisi, 2 oda ve 4 yatak kapasiteli çok küçük bir tesistir. Davutlar: Kaplıca alanı deniz seviyesinden 200 m yüksekliktedir. Kuşadası ilçesi Davutlar beldesi yerleşmesinin hemen yakınında olan sıcak su kaplıcası mevkiinde konaklama kısmi olmayan bir özel tesis vardır. Tesis 65 oda 140 yatak kapasitelidir. Termal Otele ait kür merkezine, Sağlık Bakanlığı tarafından 21.09.2005 tarih ve 25 sayı ile kaplıca tesisi işletme izni verilmiştir. Salavatlı kaplıcası: Sultanhisar’in batısındadır. Aydin ilinde su sporları ve denizde yapılan sporlardan; yüzme, dalma, yelken, sörf, su paraşütü ve su kayağı ile ayrıca dalarak zıpkınla veya kıyıdan-tekneden olta ile balık avcılığı da yapılmaktadır. Su altı dalma konusunda özel dalma alanları saptanmakta ve gruplar halinde bu alanlara turlar düzenlenerek, izlemek amacıyla denetimli dalışlar yapılmaktadır. Bunun için eski batik gemi, amfora ya da fok balığı, mercan kayalıkları gibi doğal özellikler taşıyan alanlar bulunmaktadır.

43 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Aynı zamanda Aydın ilinde bulunan 6 adet 5 yıldızlı otel ile 1. sınıf tatil köyü bünyesinde kongre turizmi amacıyla kullanılabilecek salonlar mevcutta bulunmaktadır. Bölgede yayla turizmi gelişme göstermiş olup Aydın il merkezinden 25 km uzaklıkta bulunan Paşa yaylası, 100 km uzaklıkta bulunan Beşparmak dağları (Bafa Gölü) ve Karacasu yaylaları bulunmakta yer yer eğimli yürüyüş parkurları yer almaktadır. İlde doğa yürüyüşü yapmaya elverişli olan yerler Dilek Yarımadası’ndan başlayıp Karina’da devam ederek Büyük Menderes Nehri ile Bafa Gölü’ne kadar uzanan bölgedir. Ayrıca, Büyük Menderes Deltası Milli Parkı da doğa yürüyüşü yapmaya elverişlidir. Dilek Yarımadası Büyük Menderes Deltası Milli parkı ile Didim-Akbük arasında yapılabilecek doğa sporlarından birisi de dağ bisikletidir. İlde mağara turizmine ilişkin Sırtlanini ve Zeus Mağarası olmak üzere iki mağara bulunmaktadır. Sırtlanini Mağarası: Mağara yatay konumlu olup çok dar bir ağızla başlar. 4- 5 metre sonra asıl mağara boşluğuna ulaşılır. Salon yan yana gelişip duvar şeklini alan sütunlarla 5-6 bölüme ayrılmıştır. Salona bağlı tüm odalar sarkıt, dikit ve sütunlarla kaplıdır. Kuru bir mağaradır. Dışarıda ısı 28 °C, nem %44 iken, mağara içinde ısı 17 °C ve nem miktarı %85’tir. Zeus Mağarası: Dilek Yarımadası Milli Parkı'nın giriş kapısının sol tarafında, 200 metre içeridedir. Mağaranın girişi, 20 metre kadar kayrak taşlı patikadan sağlanmaktadır. Dağdan gelen tatlı suyun ve denizden gelen tuzlu suyun karışımı ile mavi-yeşil renkli bir maden suyu haline dönüşmüştür. Bu mağaraların dışında Kuşadası’nın doğusunda ve 15 km. uzaklıkta, Kirazlı köyü Aslanlı Mağarası da tespit edilmiştir. Aydın ilinde aynı zamanda kamp ve karavan turizmi de yapılabilmektedir. Bunun için Söke- Didim yolunda bulunan Tavşanburnu Orman Kamp alanı kullanılmaktadır. Ayrıca, Dilek Yarımadası, Yenihisar, Davutlar da kamp ve karavan turizmine elverişli alanlar olarak nitelendirilmektedir. Bafa gölü ise kuş gözlem turizmi açısından elverişli bir alan olarak nitelendirilmekte olup Büyük Menderes Deltası’nın güneydoğusunda yer alan hafif tuzlu bir göldür. Alan, bataklık kırlangıcı ve mahmuzlu kız kuşunun üreyen popülasyonları ile ÖKA (Önemli Kuş Alanı) statüsü kazanmaktadır. Bafa Gölü kışlayan su kuşları açısından büyük önem taşımaktadır. Küçük batağan, bahri, kara boyunlu batağan, karabatak, küçük karabatak, boz ördek, elmabaş patka ve sakarmeke kışlayan başlıca türlerdir. Aydın’ın orman varlığı bakımından zengin olması yaban hayvan varlığını da doğru orantılı olarak etkilemektedir. Kemirgenlerden gelincik, tavşan, su samuru, ağaç sansarı ve ot oburlardan yaban keçisi, alageyik ve karaca yörenin yaban hayvanlarını oluşturmaktadır.

44 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Tarihi ve kültürel değerlerin korunması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri (KTKGB) oluşturulmuştur. Bölgelerin seçiminde organize turizm faaliyetlerinin geliştirilebileceği geniş alanlar tercih edilmekte, mülkiyet, altyapı ve çevre gibi konular için de çözüm önerileri getirilmekte ve sistemli bir yapılanma sağlanmaktadır. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinden biri olan Didim Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi bölgenin değerlerinin korunması, kalkınması ve geliştirilebilmesi amacıyla ilan edilmiştir. Aydın ilinde bulunan turizm tesislerinin doluluk oranı 2012’de %53 iken 2013 yılında %76, 2014 yılında %74 seviyesine yükselmiştir. Aydın ili 2013-2018 yılları arası turizm tesislerine geliş sayılarına bakıldığında son beş yılda %3’lük bir artış meydana gelmiş olup 2017 yılına göre kıyaslama yapıldığında %14,2’lik bir artış yaşanmıştır. Aydın ilinde 2018 yılında turizm tesislerine gelenlerin %43,7’si yabancı olup, %56,3’ü Türk vatandaşıdır. Turizm tesislerine gelenlerin geceleme sayılarına bakıldığında 2017-2018 yıllarında %’20,2’lik bir artış yaşanmış olup 2018 yılında bunun %50,3’ünün yabancı turist olduğu belirtilmiştir. Tablo 21. Aydın İli 2013-2018 Yılları Konaklama (Belediye Belgeli ve Turizm İşletme Belgeli) Tesislerinde Geliş ve Geceleme Sayıları (Kaynak: TÜİK, 2019) YIL 2013 2014 2015 2016 2017 2018 TESİSE GELİŞ 2146686 2294206 2328905 2077034 1952405 2230483 SAYISI TOPLAM TESİSE GELİŞ 1049503 1072872 842453 618396 666173 976626 SAYISI/YABANCI TESİSE GELİŞ 1097183 1221334 1486452 1458638 1286232 1253857 SAYISI/VATANDAŞ GECELEME SAYISI 6118931 6303426 5469315 4953181 5398895 6491491 TOPLAM GECELEME 3847982 3703478 3261017 2170945 2225044 3265662 SAYISI/YABANCI GECELEME SAYISI/ 2270949 2599948 2208298 2782236 3173851 3225829 VATANDAŞ

Aydın ili ve ilçelerinin turizm tesisi sayıları, turizm tesislerinin türü, oda ve yatak kapasiteleri incelenmiştir. Buna göre Aydın ilinde toplamda 75 adet Turizm İşletme Belgeli tesis alanı bulunmakta olup 1 adet ise 26 oda, 65 yatak kapasiteli Belediye Belgeli tesis alanı bulunmaktadır. İldeki turizm tesislerinin toplam oda kapasitesi 12069, yatak kapasitesi ise 25138’dir. Turizm tesislerinin ilçelere göre dağılımına bakıldığında tesislerin %77,3’ü Kuşadası ilçesinde yer almakta olup, %10,6’sı Didim ilçesinde bulunmaktadır.

45 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Tablo 22. Aydın İli ve İlçelerinin Turizm Tesis Sayıları ve Yatak Kapasiteleri (Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı) İLÇE TÜRÜ ODA YATAK KUŞADASI 5 YILDIZ TATİL KÖYÜ 566 1152 KUŞADASI 5 YILDIZ TATİL KÖYÜ 450 948 KUŞADASI 5 YILDIZ OTEL 329 658 KUŞADASI 5 YILDIZ OTEL 392 836 KUŞADASI 5 YILDIZ OTEL 218 436 KUŞADASI 5 YILDIZ OTEL 335 670 KUŞADASI 5 YILDIZ OTEL 240 482 KUŞADASI 5 YILDIZ OTEL 178 356 KUŞADASI 5 YILDIZ OTEL 272 546 KUŞADASI 5 YILDIZ OTEL 264 528 KUŞADASI 5 YILDIZ OTEL 346 738 KUŞADASI 5 YILDIZ OTEL 431 1080 KUŞADASI 5 YILDIZ OTEL 465 932 KUŞADASI 5 YILDIZ OTEL 361 764 DİDİM 5 YILDIZ OTEL 282 576 DİDİM 5 YILDIZ OTEL 286 812 DİDİM 5 YILDIZ OTEL 280 560 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 82 164 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 92 184 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 340 680 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 90 182 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 65 130 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 88 176 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 81 162 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 85 173 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 64 128 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 76 160 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 96 192 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 250 532 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 85 170 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 83 166 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 105 210 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 105 210 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 201 424 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 70 148 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 156 312 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 174 348 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 157 314 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 170 340 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 111 226 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 99 192 KUŞADASI 4 YILDIZ OTEL 325 650 DİDİM 4 YILDIZ OTEL 511 1034 DİDİM 4 YILDIZ OTEL 369 742 DİDİM 4 YILDIZ OTEL 197 402 EFELER 4 YILDIZ OTEL 98 196

46 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu SULTANHİSAR 4 YILDIZ OTEL 56 112 KUŞADASI 3 YILDIZ OTEL 50 102 KUŞADASI 3 YILDIZ OTEL 103 206 KUŞADASI 3 YILDIZ OTEL 58 116 KUŞADASI 3 YILDIZ OTEL 40 80 KUŞADASI 3 YILDIZ OTEL 10 20 KUŞADASI 3 YILDIZ OTEL 75 150 KUŞADASI 3 YILDIZ OTEL 103 206 KUŞADASI 3 YILDIZ OTEL 129 258 KUŞADASI 3 YILDIZ OTEL 61 122 KUŞADASI 3 YILDIZ OTEL 51 102 KUŞADASI 3 YILDIZ OTEL 90 188 EFELER 3 YILDIZ OTEL 57 116 EFELER 3 YILDIZ OTEL 34 68 NAZİLLİ 3 YILDIZ OTEL 57 116 NAZİLLİ 3 YILDIZ OTEL 31 39 DİDİM 2 YILDIZ OTEL 23 46 KUŞADASI 2 YILDIZ OTEL 40 80 KUŞADASI 2 YILDIZ OTEL 72 144 KUŞADASI 2 YILDIZ OTEL 62 124 KUŞADASI 2 YILDIZ OTEL 40 80 KUŞADASI 2 YILDIZ OTEL 26 52 SULTANHİSAR 2 YILDIZ OTEL 20 40 KUŞADASI BUTİK OTEL 39 78 KUŞADASI APART OTEL 24 64 KUŞADASI APART OTEL 24 48 KUŞADASI APART OTEL 50 212 KUŞADASI APART OTEL 174 348 KUŞADASI APART OTEL 274 648 DİDİM APART OTEL 76 152 TOPLAM TURİZM TESİS SAYISI 75 12069 25138

Didim ilçesinde bulunan turizm tesislerinin %75’i 4 ve 5 yıldızlı otellerden oluşmaktadır. İlçede bulunan turizm tesislerinin toplam yatak kapasitesi ise 3424 olarak belirtilmiştir.

8.2. TİCARET SEKTÖRÜ

Tarıma dayalı bir ekonomiye sahip olan Aydın ilinin ticari yapısında egemen olan ürünlerin üretimi, gelişen teknoloji sonucu aile tipi ziraat ve ticaret anlayışını değiştirme sürecine girmiştir. Didim ve Kuşadası gibi sahil ilçelerinde ticari yapı; turizm ve buna bağlı ara yatırım malları ticareti, hediyelik eşya ve gıda maddeleri ticaretine dayalı olarak gelişmektedir. Nazili, Söke gibi büyük sanayi kuruluşlarının bulunduğu ilçelerde tüketilen mallara olan talep fazlalığı, ticaretin yapısını şekillendirmektedir. Didim ilçesinde ticaret; ekonomik gelişmelerle birlikte en önemli sektör haline gelen turizm ile paralel olarak gelişme göstermektedir.

47 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 8.3. SANAYİ SEKTÖRÜ

Aydın ilinde, ASTİM, Nazilli, Ortaklar, Söke, Çine olmak üzere altı Organize Sanayi Bölgesi faaliyet göstermektedir. Ayrıca Buharkent, OSB ve Çine Akçaova Tarıma Dayılı İhtisas Organize Sanayi Bölgesi çalışmaları devam etmektedir. Altı OSB ’de toplam 181 fabrikada 6.127 kişinin istihdamı sağlanmaktadır. Çine Organize Sanayi Bölgesinde bir enerji firması 64 MW gücündeki doğalgaz çevrim santrali yatırımı bitirilmiş olup, üretime devam etmektedir. 21 adet küçük sanayi sitelerinde bulunan 5417 iş yerinde yaklaşık 10.000’e yakın kişinin istihdamı sağlanmaktadır. Aydın ilinin sanayi bölgelerinde ağırlıklı olarak; tarımsal üretimi işlemeye yönelik gıda imalatı, tekstil ürünleri imalatı, makine ve ekipman imalatı, madencilik ve taş ocakçılığı, otomotiv yan sanayi, beyaz eşya ürünleri imalatı ve kimyevi maddeler imalatından oluşmaktadır.

8.4. TARIM SEKTÖRÜ

Büyük Menderes ırmağının suladığı bereketli ovalar üzerinde kurulu olan Aydın ilinde, 368.336 ha alanda tarım yapılmaktadır. Aydın ilinin toprak, iklim, tomografik yapı ve ekolojik özellikleri ile polikültür tarıma elverişlidir. Tarımın her kolunda yüksek bir potansiyele sahiptir. Aydın ilinin sahip olduğu 368.336 hektarlık tarım arazisinin %59 pay ile meyveler ve baharat bitkileri en geniş alanı kaplamaktadır. Geriye kalan arazilerin 313.632 hektar orman, 25.242 hektarı çayır-mera, 14.950 hektarı göl-bataklık, 78.540 hektarı tarım dışı arazilerdir. Tablo 23.Türkiye ve Aydın İlinde Üretilen Tarım Ürünleri Dağılımı (Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2019) Aydın'ın Payı Türkiye Ürünler Türkiye (ton) Aydın (ton) (%) Sıralaması İncir 254.838 162.115 63.6 1 Kestane 59.171 18.605 31.4 1 Zeytin 1.414.952 206.502 14.6 2 Pamuk 2,150.000 223.563 10.4 4 Çilek 299.940 30.07 10 3 Bamya 36.748 2.473 6.7 5 Yerfıstığı 97.310 6.12 6.3 3 Mısır (Silaj) 12.446.450 744.942 6 4 Mısır (Dane) 4.310.000 182.946 4.2 7 Enginar 29.070 3766 6.7 5

48 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Tablo 24.Aydın ilinde Tarım Topraklarının Kullanım Alanları ve Oranları (Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2019) Kültür Arazisine Toplamm Alana Arazi Kullanımı Alan (ha) Oranı (%) Oranı (%)

Zeytinlik ve 201.888 51 24.3 Meyvelik Turunçgiller 5.366 1.4 0.6 Bağ 1.754 0.4 0.2 Tahıllar 70.477 17.8 8.5 Endüstir Bitkileri 47.305 12 5.7 Yem Bitkiler 35.67 9 4.3 Sebze Alnları 10.769 2.7 1.3 Diğer Alanlar 22.265 5.6 3.2 TOPLAM 395.494 100 48.1

8.5. ORMANCILIK

Aydın ilinde 313.632 ha ormanlık alan mevcuttur. 2014 yılında 3.000.000 fidan üretilmiş, ağaçlandırma ve toprak muhafaza projeleri kapsamında 8.680 dekar alana 208.080 adet fidan dikilmiş, 12 köyde 38.160 adet fıstıkçamı, ceviz, badem, kestane, harnup, hünnap, dut, iğde, ıhlamur, defne fidanı dikilerek 2.310 dekar alanda gelir getirici tür ağaç ile ağaçlandırma yapılmıştır. Ayrıca 178.640 m3 endüstriyel odun ve 73.071 ster yakacak odun üretilmiştir. Aydın ilinde orman köylülerine 1975-2002 yılları arasında teşvik kredisi verilerek, 2003-2012 döneminde 507 ünite süt sığırcılığı, 16 ünite zeytin salamura, 5 ünite süt koyunculuğu olmak üzere toplamda 528 ünite için uygulama yapılmıştır.

8.6. YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

Aydın ili ve çevresi yenilebilir enerji kaynakları bakımından oldukça zengindir. Potansiyellerin bu derece yüksek olması Aydın ilinde ve Didim ilçesinde enerji yatırımların GES, RES, JES üzerine yapılmasına olanak sağlamaktadır. Aydın İli Çevre Durumu Raporuna göre Aydın ilinde rüzgâr enerjisi kurulum kapasitesi 2 bin 523 MW olarak belirtilmekte olup kurumlum için ihtiyaç olan enerjinin (84 MW) oldukça üstündedir. Rüzgâr enerjisi ile birlikte yılın 305 günü güneş alan Aydın ili güneş enerji potansiyeli ve önemli fay hatlarının bulunmasından dolayı jeotermal enerji potansiyeline sahiptir. Aydın ili Didim ilçesi ve Muğla ili Milas ilçesi sınırları içerisinde Akbük koyu-Bafa gölü arasındaki Saplatan dağı- Taşlı tepe-Armutçuk tepe-Müezingediği tepe-Kocasivri tepe-

49 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Çataltepe mevkilerinde Akbük Rüzgâr Enerji Santrali (RES) kurulmuştur. Bu kapasite göre kurulu gücü 2,1 MW olan 15 adet rüzgâr türbininden sağlanmaktadır. Aydın ili, sınırları içerisinde halen 145 arama, 48 işletme olmak üzere toplam 193 sahada arama ve işletme faaliyetleri kişi ve şirketler tarafından sürdürülmektedir. Üretimdeki Elektrik Santralleri Enerji bakımından potansiyeli oldukça yüksek olan ilde, toplam kurulu güçleri 310 Megawatt olan biri kamuya, 16’sı özel sektöre ait toplam 17 elektrik santrali üretimde bulunmaktadır. Üretimde olan 17 santralden 5’i hidroelektrik, 36’i jeotermal elektrik santrali, 4’ü rüzgâr elektrik santralidir. Toplam kurulu güç kapasitesinin %26’sını hidroelektrik, %50’sini jeotermal elektrik, %24’ünü rüzgâr elektrik santrali oluşturmaktadır. Aydın ilinde elektrik enerjisi üretim potansiyeline karşılık 2015 yılında ilde toplam 2.041.760 kwh elektrik tüketimi gerçekleşmiştir. Aydın ilinde kişi başı elektrik tüketimi 2.028 kwh/kişi olup, 2400 Kw/kişi olan Türkiye ortalamasının altındadır.

9. TEKNİK ALTYAPI

Aydın ilinin ve Didim ilçesinin elektrik, gaz, içme ve kullanma suyu, kanalizasyon gibi teknik altyapıları bulunmaktadır ve yeterli düzeye ulaşması, ihtiyaçlara cevap vermesi için çalışmaları devam etmektedir.

9.1. İÇME SUYU

Aydın ili Efeler İlçesinde yüzeysel su kaynağı olarak İkizdere Barajı (9.864.006 m3 /yıl) ve Tabakhane Deresi (5.346.101 m3 /yıl) kullanılmaktadır. Efeler ilçesi için kullanılmakta olan yüzeysel su kaynaklarınızın arıtılmasında kullanılmak üzere 1 adet içme suyu arıtma tesisi mevcuttur.1993 yılında devreye alınan içme suyu arıtma tesisinin kapasitesi 500 l/sn’dir

50 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Grafik 8. Aydın İlinde İçme Suyu Dağıtılmak Üzere Temin Edilen Su Miktarının Kaynaklara Göre Dağılımı (TÜİK, 2017) m3/yıl Kaynak Akarsu 0% 6% Baraj 11%

Kuyu 83% Akarsu Baraj Kuyu Kaynak

İlde içme ve kullanma suyu şebekesi ile hizmet verilen 17 belediye bulunmaktadır.

9.2. KANALİZASYON

Aydın ilinde Tüik 2016 verilerine göre 18 belediye tarafından 801.195 kişiye kanalizasyon şebekesi ile hizmet verilmektedir. Didim ilçesinde kanalizasyon kullanımının nüfusa oranı %93’tür. Atık sular, arıtılmadan deşarj edildiği takdirde, yeraltı sularında ve yerüstü sularında, denize yakın ise denizde büyük kirlenmeye yol açmaktadırlar. İnsan hayatı, çevre ve ulusal ekonomi açısından büyük tehdit yaratmaktadırlar. Kirlenen çevrenin temizlenmesi için ise büyük miktarların harcanması gerekmektedir. Bu açıdan atık suların büyük problemlere ve sonrasında temizlemenin yaratacağı kamusal kaynakların israfına yer vermeden mutlaka arıtılarak yeniden kullanımı veya deşarjı sağlanmalıdır. Tablo 25. Didim İlçesi Atıksu Arıtma Tesisi Durumu (Aydın İli Çevre Durum Raporu, 2017) Arıtılan Belediye Belediye Atıksu Mevcut Deşarj Hizmet Atıksu Deşarj İlçe Arıtma Tesisi Kapasitesi Edilen Atık Verdiği Arıtma Noktası Türü (m3/gün) Su Miktarı Nüfus Tesisi (m3/sn)

Ege Didim Var Fiziksel Biyolojik 50.000 0.53 300.000 Denizi

51 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Aydın Büyükşehir Belediyesi bünyesinde Efeler, Kuşadası, Didim ilçeleri olmak üzere 3 adet katı atık düzenli depolama tesisi bulunmaktadır. Merkez Katı Atık Düzenli Depolama Tesisinde sızıntı suyu geri devir yapılmaktadır. Kuşadası ve Didim Katı Atık Düzenli Depolama Tesislerinde sızıntı suyu arıtma tesisleri bulunmaktadır. Tablo 26. Aydın İlinde Bertaraf Edilen Atık Miktarları (Aydın İli Çevre Durum Raporu, 2017) AYLAR TOPLAM (ton) MERKEZ 147877 KUŞADASI 115505 DİDİM 43521 TOPLAM 306904

Didim ilçesinde 2017 yılında bertaraf edilen atık miktarı 43521 ton olup bu değer Aydın il toplamının %14,1’ini oluşturmaktadır. Aydın ilinde özellikle maden sektöründe ve hazır beton üretim santrallerinde geri kazanılan atıksu yeniden kullanılmaktadır. Özellikle Kuşadası ve Didim ilçelerindeki yazlık sitelerde bulunan evsel atıksu arıtma tesislerinde arıtılarak geri kazanılan atık sular çim, bahçe sulamasında kullanılmaktadır. Aydın Büyükşehir Belediyesi ASKİ Genel Müdürlüğüne bağlı Atıksu Arıtma Tesislerinden çıkan arıtma çamurları kurutma yataklarında kurutulduktan sonra oluşan çamurun %20’si Aydın Büyükşehir Belediyesi Düzenli Katı Atık Sahasında bertaraf edilmekte kalan kısımda kurutma havuzlarında depolanmaktadır.

10. FEVZİPAŞA MAHALLESİ BUGÜNKÜ ALAN KULLANIMI

Planlama alanı geneli %0 - %10 arası eğime sahiptir. Çevresi tarım reform arazisi, güney kıyı cephelerinde makilik alan, arkeolojik sit alanı bulunmaktadır. İlçenin düz ovaya yerleşmiş olduğu görülmektedir. Planlama alanı genellikle 1-2 katlı ikinci konut yapı sitelerinden oluşmaktadır. Kentin en eski yerleşme bölgesi ayrık nizamlı, yoğun, 1-2 katlı orta kaliteli yapılardan oluşmaktadır. Gelişme bölgelerine ise geniş parseller üzerine kurulu ayrık nizamlı, 2 katlı iyi kalite de yapılar görülmektedir. Fevzipaşa Mahallesi alanında, konut alanlarının dışında resmi kurum olarak; 1 adet dini tesis alanı, 1 ilköğretim okulu, 1 adet meslek yüksekokulu ve 1 adet belediye hizmet alanı bulunmaktadır.

52 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Tablo 27. Kentin Mekânsal Organizasyonu ve Mevcut Arazi Kullanımı (Kaynak. Ofis Çalışmaları, 2020) KULLANIM BİÇİMİ ALAN(ha) Kişi Başı Alan (m2/kişi) Meskûn Konutlar 53.38 256.3 Ticaret Alanı 0.82 3.9 Meslek Yüksek Okul 11.69 56.1 İlköğretim Okulu 0.38 1.8 Dini Tesis 0.06 0.3 Belediye Hizmet Alanı 0.03 0.1 Boş Alan 19.04 91.4 Turizm Tesisleri 3.85 18.5 Küçük Sanayi Alanı 1.45 7.0 Sera Alanı 0.53 2.5 Kumsal Alanı 2.37 11.4 Yeşil Alan 20.81 99.9 Çayır- Mera Alanı 20.7 99.4 Makilik Alan 15.02 72.1 Ekili- Dikili Alan 57.75 277.2 Trafo Alanı 0.27 1.3 Spor Alanı 0.076 0.4 Depo Alanı 0.03 0.1 Yollar 172.71 829.1 Toplam Alan 380.97

53 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Harita 6. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Arazi Kullanımı

54

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Çalışma alanı içerisinde kalan toplam konut alanı 53.38 ha alandır. 2019 yılı adrese dayalı kayıt sistemi sonuçlarına göre merkez nüfusu 2083 kişidir. Planlama alanı içerisinde toplam alanın %14’ü konut alanıdır. Yerleşmenin genelinde bir ve iki katlı yapılardan oluşmakta olup meskûn konutlarda iki farklı imar durumu bulunmaktadır. Meskûn konut alanlarının nizamları ayrık 2 kat, E:0.40, ayrık 2 kat E:0.80 dir. Arazi kullanım çalışmalarının yapıldığı planlama alanında yapılar genelde orta kalitededir.Yapılar genelde yığma veya betonarme yapı sisteminde yapılmıştır. Aşağıdaki grafik 9’da yapı kalitesinin alan dağılımı gösterilmiştir. Grafik 9. Fevzipaşa Mahallesi Konut Kalitesi Oranı (Kaynak: Ofis Çalışmaları, 2019)

6% 8%

86%

İyi Kalite Kötü Kalite Orta Kalite

Tablo 28. Fevzipaşa Mahallesi Nüfusu ve Yoğunlukları (Kaynak: Ofis Çalışmaları, 2019)

Mahalle Nüfus Toplam Konut Alanı (Ha) Net Yoğunluk Brüt Yoğunluk Alan (Ha) (Kişi/ha) (Kişi/ha) Fevzipaşa 2083 380.97 53,38 39,02 5,5 Mah. Toplam çalışma alanı 380,97 ha alana sahip mahallede, meskun konut alanı ise 53,38 hektardır. Fevzipaşa Mahallesi’ndeki ortalama net yoğunluk 39,02 kişi/ha, ortalama brüt yoğunluk ise 5,5 kişi/ha’dır. Konut doku analizleri harita 7 ve harita 8’de belirtilmiştir. Fevzipaşa Mahallesi planlama alanında bulunan kat adetleri harita 9’da ve yapı kalitesi harita 10’da belirtilmiştir.

55

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Harita 7. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Konut Doku Analizleri-1

56

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Harita 8. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Konut Doku Analizleri-2

−

57 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Harita 9. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Yapı Kalite Analizi

58

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Harita 10. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Kat Adetleri Analizi

59

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 11. MÜLKİYET DURUMU VE KENTSEL ARAZI DEĞERLERİ

Planlama alanındaki mülkiyet durumu aşağıdaki tabloda verilmiştir. Planlama alanında mülkiyetin %55’ini hazine arazileri, %44’ünu özel mülkiyet arazileri, %1’ini tarım reform arazileri oluşturmaktadır. Tablo 29’da planlama alanın mülkiyet alanları ve oranları gösterilmiştir. Harita 11’de Fevzipaşa Mahallesi planlama alanın ve çevresinin mülkiyet durumu gösterilmiştir. Tablo 29. Fevzipaşa, Mahallesi, Planlama Alanı ve Çevresi, Mülkiyet Durumu (Kaynak: Didim Belediyesi) Mülkiyet durumu Alan(ha) % Hazine Arazileri 206,5 55

Özel Mülkiyet Arazileri 168,59 44 Tarım Reformu Arazileri 3,78 1 Toplam Alan 387,87 100,00

Planlama alanında arazi fiyatları yer yer değişiklik göstermektedir. Sahile yakın olması, deniz manzarası bulması, bakı durumu, sosyal donatılara yakın olması gibi etkenlerden dolayı arazilerin ve yapıların şerefiyesi artmaktadır. Tablo 30. Fevzipaşa Mahallesi Arazi Fiyatları (Kaynak: Didim Belediyesi Emlak Servisi) Yerleşim Yeri M2 birim fiyatları (TL) Uslu Sitesi ve Sahte Cennet Bölgesi 800-1000 TL Zonguldaklılar Sitesi ve Civarı 600-800 TL Denizli kent sitesi ve civarı 200-250 TL Denizden uzak bölgeler (planlama 100-120 TL alanının kuzeydoğu bölgesi

60

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Harita 11. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Mülkiyet Analizi

61

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 12. GEÇMİŞ VE MEVCUT PLANLARA İLİŞKİN ARAŞTIRMALAR

Fevzipaşa Mahallesi bölgesine yönelik geçmiş planlama çalışmaları araştırıldığında, alanda ilk planlama çalışmaları 1980 yıllarında mevzi imar planları ile başlamış olup, 1988 yılında bütüncül bir imar planı çalışması onaylanarak yürürlüğe girmiştir. Bu plan ile bölgeye genel olarak turizm tesis ve tercihli kullanım kararları getirilmiş olup aynı yıl Fevzipaşa Mahallesi’nin büyük bir bölümü sit alanı ilan edilmesiyle, bölgede uygulama durdurulmuştur. Söz konusu 1988 yılı onaylanan planlar üzerinde, kıyı kanunu hükümlerince 1993 yılında Didim Belediyesi tarafından revizyon imar planı yapılmıştır. Söz konusu revizyon imar planı çalışmasının sit sınırlarının tespiti sonrası kalan bölgeye yönelik olarak 2003 yılında Didim Belediyesi tarafından revizyon imar planı çalışması yapılmıştır. 04.07.2003 tarih 26 sayılı meclis kararı ile onaylanan Fevipaşa Mahallesine ait planlar; Aydın 1. İdare Mahkemesi’nin 2003/750 E. ve 2007/544 K. kararı ile iptal edilmiş olup bölge uzun bir zaman plansız olarak kalmıştır. Aydın 1. İdare Mahkemesi’nin 2003/750 E. ve 2007/544 K. gerekçeli kararında; 1983 yılında onaylanmış çevre düzeni planına aykırı ve yetkisiz olarak Didim Belediye Meclisi tarafından onaylanan 1/25.000 Çevre Düzeni Plan kararları getirilmiş olması ve bu kararların dava konusu nazım imar planı ve uygulama imar planı revizyonuna da yansımış olması, imar planlarının çevre düzeni planları kararına aykırı düzenlemeler getirilmesinin plan hiyerarşisi gereklerine uygunluğundan söz edilemeyecek olması, diğer yandan 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar plan paftalarının güncel onaylı halihazır haritalar esas alınarak yapılması yerine bilgisayar ortamında 1/5000 ölçeğe küçültülmek suretiyle yapılmış olması nedeniyle yasanın amacına uygun olarak yaptıklarından söz edilmeyecek olması, imar planlarının şehircilik ilkeleri, planlama esasları, haritacılık ve imar tekniğine uygunluğundan da söz edilemeyecek olması nedenleriyle hukuka uyarlılık görülememiş ve Fevzipaşa Mahallesi’ne ait planlar bölge idare mahkemesince iptal edilmiştir. Söz konusu mahkeme kararında belirtilen hususların giderilmesi sonrası, Kültür ve Turizm Bakanlığının Plan İnceleme ve Değerlendirme Kurulunun 13/7/2017 tarih ve 2017-08/21 sayılı kararı doğrultusunda 24/10/2017 tarihinde onaylanmıştır. Onaylanan imar plan çalışmasına yönelik olarak açılan davada Aydın 2. İdare Mahkemesi'nin 28/03/2019 günlü ve E:2018/191, K:2019/275 sayılı kararı ile 2017 yılında onaylanan imar plan çalışması; • 1988 tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planında plan onama sınırı dışında bırakılarak kentsel kullanım öngörülmemiş alanların bir bölümü için dava konusu planlarda kentsel arazi kullanımı öngörülmesi ve bu alanlara ilişkin Aydın Valiliğinin (eski İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü) görüşünün alınmamış olması, 62

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu • 3194 sayılı İmar Kanununun 4 üncü maddesindeki "2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, bu Kanunun ilgili maddelerine uyulmak kaydı ile 2960 sayılı İstanbul Boğaziçi Kanunu ve 3030 sayılı Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun ile diğer özel kanunlar ile belirlenen ve belirlenecek olan yerlerde, bu Kanunun özel kanunlara aykırı olmayan hükümleri uygulanır." hükmünün, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planına ait plan notları ile emsal tanımı ve emsal hesabının usul ve esaslarının değiştirilmesi için yasal gerekçeyi oluşturmayacağı; İmar Kanunu ve ilgili mevzuatında "emsal"in tanımı ve emsal hesabına ilişkin usul ve esasların 2634 sayılı Kanun ile çelişen bir yönü bulunmadığı; bu konuda ülkesel düzeyde yapılaşmaya yönelik standart yaklaşımın geliştirilmesi ve eşitlik ilkesinin sağlanması amacı ile son derece detaylı tanım ve hesaba ilişkin ayrıntılı hükümler bulunmakta iken, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planına ait plan notlarında emsal tanımı ve hesaplanmasına ilişkin bağlayıcı hükümler öngörülmüş olması…” gerekçeleri ile iptal edilmiştir.

12.1. KIYI KANUNU DOĞRULTUSUNDA KISMİ YAPILAŞMA KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLEN ALANLAR 3621 sayılı Kıyı Kanunu gereğince Didim Belediyesi tarafından kısmi yapılaşma tutanaklarının hazırlanmış olup, bu tutanağa göre, sahte cennet bölgesinde yapı adalarının %50’si yapılaşmış ise yapı adasından kalan diğer parsellerin ruhsat almasına izin verilmiştir. Sahte Cennet bölgesinde 180, 182, 101/237 adalar, Uslu Sitesin ve Çevresindeki 287/1, 288, 305, 306, 101/24 nolu yapı adaları, Zonguldaklılar Sitesi 14666, 14667, 14668, 14669, 14670, 14671, 1472, 1467, 14786, 14787, 14788, 14789, 14790, 14791 nolu parseller Didim belediyesince kısmi yapılaşma kapsamına alınmıştır.

63

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Harita 12. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı, Kısmı Yapılaşma Analizi

US Planlama Bürosu- Ufuk TAŞGIN A. Öveçler Mh. 1326.Sk. No:12/2 Çankaya/ANKARA Tel: 0312 2152132/0533 2677005 Faks: 0312 2152133 64 Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

13. ÜST ÖLÇEKLİ PLAN KARARLARI

Üst ölçekli imar planları, ülke ve varsa bölge plan kararlarına uygun olarak, konut, sanayi, tarım, turizm gibi yerleşme ve arazi kullanım karalarını belirleyen 1/100 000, 1/50 000 veya 1/25 000 ölçekte yapılan planlardır. Çalışma alanın bulunduğu bölgede 1/100.000 ölçekli Aydın-Muğla-Denizli Çevre Düzeni Planı, 1/25000 ölçekli Aydın-Didim Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi Çevre Düzeni Revizyon Planı bulunmaktadır. 13.1. AYDIN İLİNİN 1/100.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANINDAKİ DURUMU

Büyük Menderes Havzası’nda yer alan Aydın ili, Büyük Menderes Ovası’nda kurulmuştur. Önemli ölçüde verimli tarım topraklarına sahip olan Aydın ili, ekonomik açıdan tarım sektörünün gelişmiş olduğu iller arasında yer almaktadır. Bu durum, Aydın ilinin kalkınma sürecindeki en önemli avantajı olarak görülmektedir. Ayrıca, deniz, termal ve kültür turizmi potansiyeli de Aydın ilinin diğer güçlü yönleridir. Aydın ili, aynı zamanda, madenler, jeotermal kaynaklar ve doğal su kaynakları bakımından zengin bir bölgede yer almaktadır. Bu potansiyellerin, tarım ve turizm sektörlerinin desteklenmesine yönelik değerlendirilmesi ilin ekonomik gelişiminde diğer güçlü yönler olarak görülmektedir. İldeki mekansal planlama kararları bu girdiler doğrultusunda üretilmiştir. Aydın ilinin, 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı döneminde, tarım topraklarının korunduğu ve tarım sektörünün tarımsal sanayi ile eşgüdüm halinde geliştiği bir il olarak kalkınması desteklenmektedir. Aydın ili, 1970’lerden sonra, Türkiye’de yaşanan hızlı ve kontrolsüz kentleşme-sanayileşme dalgasından büyük oranda etkilenmeden gelişme göstermiş bir il olmakla birlikte; son yıllarda gelişen sanayi, turizm ve kentleşme ildeki nitelikli ve verimli tarım topraklarını tehdit edecek boyuta gelmiştir. 4 plan döneminde, kalkınmada kilit rol oynayacağı kabul edilen tarım sektörü önündeki bu tehdidin kaldırılması hedeflenmektedir. Aydın-Denizli Karayolu aksı üzerinde bulunan Germencik, İncirliova, Merkez, Köşk, Sultanhisar, Nazilli, Kuyucak ve Buharkent İlçeleri’nin bu aks boyunca, birbirleri ile etkileşim halinde, lineer bir gelişme göstermesi beklenmektedir. Bu güzergahta, Aydın Merkez ve Nazilli ilçeleri kentsel çekim merkezleri olarak ön plana çıkacaktır. İlin, batısında ise Kuşadası, Söke ve Didim ilçeleri arasında Söke merkezli etkileşim ve gelişme eğilimi söz konusu olacaktır. Bunun dışında, ilin güney kesimindeki dağlık alanlarda kalan Bozdoğan ve Karacasu ilçeleri’nin kendi etrafında bir gelişim gösterecekleri öngörülürken; Koçarlı’nın merkeze

65

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu yakınlığı nedeni ile merkezle ilişkili olarak; Yenipazar’ın karayolu üzerindeki yerleşmeler ile etkileşim halinde; Karpuzlu ve Çine’nin ise Çine çekim merkezi olmak üzere kendi içinde gelişme göstermeleri beklenmektedir. Çine ilçesi ise yine Aydın il Merkezi ile etkileşim halinde gelişecektir. Aydın ili’nde, Merkez, Nazilli, Germencik, Söke, Çine ve Bozdoğan ilçeleri tarımsal sanayi gelişim odakları olarak belirlenmiştir. Kuşadası ve Didim ilçeleri deniz ve kültür turizmi; Karacasu ve Sultanhisar ilçeleri kültür turizmi; Buharkent ilçesi ise termal turizm açısından ildeki odak noktaları olacaktır. İncirliova, Karpuzlu, Koçarlı, Köşk, Kuyucak ve Yenipazar, öncelikle, tarım sektörü odaklı gelişmesi öngörülen ilçelerdir. İl bütününde, 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı hedef yılı olan 2025’de oluşması öngörülen kentsel nüfus 2.135.750 kişi; kırsal nüfus 259.325 kişi olup, toplam nüfus 2.395.075 kişidir. Tablo 31. Aydın İlinde 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Hedef Yılı Olan 2025’de Oluşması Öngörülen Nüfus (Kaynak: Aydın–Denizli-Muğla Çevre Düzeni Planı) İLÇE ADI KENTSEL NÜFUS KIRSAL NÜFUS TOPLAM NÜFUS AYDIN 2.135.750 259.325 2.395.075

Şekil 9. Aydın İli 1/100.000 Çevre Düzeni Planı (Kaynak: Aydın –Denizli- Muğla Çevre Düzeni Planı)

13.2. DİDİM İLÇESİ, FEVZİPAŞA MAHALLESİ 1/100.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANINDAKİ DURUMU

Didim ilçesinin büyük bir bölümü “Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi” olarak ilan edilmiştir. Özel kanunlara tabi alanlarda, bu planla yeni kullanım kararı getirilmemiş olup, bu 66

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu alanlarda, kırsal yerleşme alanları dışında diger mevcut arazi kullanımı gösterilmiş ve bu bölgeler için resmi kurumlarca verilmiş olan, bu plana altlık teşkil eden kurum görüşleri, ulusal mevzuat ve taraf olduğumuz uluslararası sözleşmeler ile koruma altına alınarak koruma statüsü kazandırılmış alanlar, ekolojik değeri olan hassas alanlar, orman alanları ve tarım alanları işlenmiştir. Bununla birlikte, Didim ilçesi de, planlamada bütünlük açısından, diğer yerleşmeler gibi araştırmalara katılmıştır. Bölgesel bütünlük ve sürdürülebilir kalkınma amacı ile bu alanlarda yetkili kurum ve kuruluşlarca yapılacak planlama çalışmalarının, ilgili özel kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 1/100.000 ölçekli çevre planın ilke ve stratejileri ve nüfus kabulleri doğrultusunda yapılması önem taşımaktadır. Didim ilçesinde, özel kanunlara tabi bu alanlar dışında, nazım ve uygulama planlarının yapımında bu planın ilke ve stratejilerine uyulacaktır. Didim, Aydın ilindeki en önemli turistik merkezlerden birisidir. Uluslararası kültür turizmi odak noktalarından Apollon Tapınağı ile Miletos Antik Kenti Didim’de bulunmaktadır. İlçe aynı zamanda hem yerli hem de yabancı turistler tarafından ilgi gören bir deniz turizmi merkezidir. Plan döneminde de bir kültür ve deniz turizmi odağı olarak gelişmeye devam edecektir. Didim ilçesi, Batıköy ve Akköy’ü içine alan Büyük Menderes Deltası, Bafa Gölü ve Batı Menteşe Dağları önemli kuş alanlarıdır. Ekolojik açıdan hassas olan bu bölgelerde korunma- kullanma dengesinin, Didim’de gelişmeye devam edecek olan turizm sektörü ile eşgüdüm halinde olacak şekilde sağlanması gerekmektedir. Didim ilçesi bütününde çevre düzeni planı hedef yılı olan 2025’de oluşması öngörülen nüfuslar aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Tablo 32. Didim İlçesinde 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Hedef Yılı Olan 2025’de Oluşması Öngörülen Nüfus (Kaynak: Aydın –Denizli- Muğla Çevre Düzeni Planı, 2019) İLÇE ADI KENTSEL NÜFUS KIRSAL NÜFUS TOPLAM NÜFUS DİDİM 373.000 9.560 382.560

Fevzipaşa Mahallesi planlama alanı, 1/100000 ölçekli Aydın-Muğla-Denizli Çevre Düzeni Planı içinde kalmakta olup çalışma alanı Didim Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişme Bölgesi içinde kalmaktadır.

67

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Şekil 10. Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/100.000 Çevre Düzeni Planı (Kaynak: Aydın–Denizli-Muğla Çevre Düzeni Planı, 2019)

13.3. AYDIN İLİ DİDİM İLÇESİ, FEVZİPAŞA MAHALLESİ 1/25000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI Didim ilçesine ilişkin 1/25.000 ölçekli Aydın-Didim Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi Çevre Düzeni Revizyon Planı 28.12.2006 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanmıştır. Şekil 11. 1/25.000 Ölçekli Aydın Didim Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi Çevre Düzeni Revizyon Planı (Kaynak: Aydın-Didim Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi Çevre Düzeni Revizyon Planı, 2006)

68

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Didim belediye ve mücavir alan sınırları içinde kalan bölgeler ile Didim ilçesine bağlı Denizköy’ü de kapsayan 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planında, Didim yerleşim alanları dışında 6 adet kültür ve turizm koruma ve gelişim alt bölgesi bulunmaktadır. Bu doğrultuda başlamış olan “turizm kenti” oluşumuna yönelik “vizyon geliştirme” çalışmaları Didim’in turizm nitelikli yeni kimliğini belirleyen önemli girdiler olmuştur.

Anılan plan kapsamında planlama alanı Turizm Tesis Alanları, Tercihli Kullanım Alanları, Rekreasyon Alanları ile Tarımsal Niteliği Korunacak Alan olarak düzenlenmiştir.

14. KURUM GÖRÜŞLERİ

Plan yapımı aşamasında birçok kurum görüşü alınmış olup bu görüşler doğrultusunda imar plan çalışması hazırlanmıştır. ADM Elektrik Dağıtım A.Ş.: 08.10.2014 tarihli, 18128 sayılı yazısında “Söz konusu alana ilişkin imar planı üzerinde TEDAŞ Genel Müdürlüğünün tasarrufuna ait mevcut tesis edilmiş trafo binaları ve trafo binalarına irtibatlı 34,5 kV beton direkli havai hat mevcu Enerji Nakil Hatları olduğu tespit edilmiştir. Tespit edilen trafo binalarının mevcut haliyle korunması ve yeni imara açılan bölgenin enerji ihtiyacını karşılamasına yönelik yeni trafo bina yerleri belirlenerek işaretlenmiştir. Sunulan alanlarda işaretlenen trafo bina yerlerinin planlama aşamasında mutlaka yer alması kaydıyla planlama çalışmaları yapılmasında İl Müdürlüğümüzce bir sakınca bulunmamaktadır.” denilmektedir. Çevre ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü: 27.09.2007 tarihli, 1144 sayılı yazısında “Söz konusu alana ilişkin yerinde yapılan inceleme neticesinde imar planı çalışmaları için gönderilen 1/5000 ölçekli haritalarda yer alan sahaların herhangi bir taşkın problem bulunmamaktadır. Ancak yüzeysel sulara karşı gerekli tedbirlerin ilgililerince alınması koşulu ile Fevzipaşa Mahallesinin planlama çalışmalarının yapılmasında Kurumumuz açısından bir sakınca bulunmamaktadır.” denilmektedir. 16.04.2018 tarihli, 1169876 sayılı yazısında; “101 ada 437 parselin içinden geçen Ağıllı ve Yanıkdam derelerinin imar planına işlenmesi, taşkın debilerini geçirecek yeterlilikte kesit bırakılması ve dere güzergahları boyunca her iki kenarda minimum 5 metre bakım onarım amaçlı servis yolu bırakılması, 101 ada 177 parselin doğusundan geçen Çiftekuyular deresi taşkın koruma projesinde belirtilen uygulama sınırlarının ayrılması şartıyla parsel numarası veirlen 4 adet taşınmazla ilgili imar planı yapılmasında Kurumumuza herhangi bir sakınca bulunamamaktadır.” denilmiştir. 12.11.2018 tarihli, 773419 sayılı yazısında; “Fevzipaşa mahallesinde tescil harici alanda imar planı çalışması yapılmasıyla ilgili yapılan incelemede söz konusu taşınmasın; Kurumumuza ait 69

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu herhangi bir İçmesuyu temin edilen baraj veya göletin su toplama havzası içerisinde olmadığı, Planlama kademesindeki Atanaj Deresine micavir konumda ve tecavüzlü olduğu tespit edilmiştir. Ekli koordinat krokide verilen ıslah sınırlarından itibaren minimum 5 metre çekme mesafesi bırakılması şartıyla imar planı yapılmasında Kurumumuzca herhangi bir sakınca bulunmamaktadır.” denilmektedir. Didim Kaymakamlığı Mal Müdürlüğü: 04.02.2010 tarihli, 47.01390 sayılı yazısında “Yeni hazırlanacak imar planı kapsamında üniversite ve civarında bölgenin ihtiyacı olan öğrenci yurt binası ve sosyal tesisleri, eğitim kurumları, hastane ve huzurevi gibi sosyal tesislerin yapılmasının önünü açmak “amacıyla planda yer verilmesi hususunda kurum görüşü verilmiştir. Mülga Tarım ve Köyişleri Bakanlığı: 28.02.2011 tarihli, 139/550 sayılı yazısında “Milli Savunma Bakanlığına tahsisli bulunan 555/1 parsel numaralı taşınmazın bir kısmının tahsisinin kaldırılması sonucu Bölge Müdürlüğümüzce 555/1 parsel ile ilgili sayılaştırma çalıışmaları sonucu ifraz dosyası Söke Kadastro Müdürlüğüne teslim edilmiştir. Hazırlanan ifraz dosyasında 555/1D, 555/1E, 555/1F şeklinde oluşan adaların tescili kurumumuz yeni bir çalışma planlamaktadır.” denilmektedir. Aydın Valiliği İl Tarım ve Orman Müdürlüğü: 29.01.2019 tarih ve 332786 sayılı yazısında, “Söz konusu alan içerisinde imara açılacak alanlar Kurul kararına göre, Didim ilçesi, Fevzipaşa Mahalles, 3097 ada, 92 parsel ile Kuru Mutlak Tarım Arazisi niteliğinde olan 3194 ada, 216 parsel numaralı taşınmazların imar planı hazırlanması suretiyle tarım dışı amaçlı kullanılması uygun görülmemiştir. İmar planında zeytinlik olarak ayrılan 3194 ada, 261 parselin imar planına giren kısmı, planda rekreasyon alanı amaçlı ayrılan 3317 ada, 8 numaralı parselin imar planına giren kısmı ile İmar planında park alanı olarak ayrılan 3158 ada, 9 parsel ile İmar planında konut alanı olarak ayrılan 3194 ada, 30 parselin imar planına giren kısmı üzerinde bulunan zeytinliklerin Tarımsal Niteliği Korunacak Alan olarak ayrılması, DSİ 21 Bölge Müdürlüğünün yazılarında belirtilen hususlara uyulması şartıyla , Didim Fevzipaşa Mahallesi 1/5000 Nazım ve 1/1000 ölçekli Revizyon Uygulama İmar Planı oy birliği ile Kabul edilmiş olup söz konusu taşınmazların imar planları yapılarak imar planına giren kısımlarının tarım dışı amaçlı ve Tarımsal Niteliği Korunacak Alanlar olarak kullanılması Kurumumuzca uygun görülmüştür.” denilmektedir. Ulaştırma Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü: 20.06.2012 tarihli, 20560 sayılı yazısında “Didim imar planı içerisindeki Didim-Akbük karayolu yol koridoru içerisinde kalan enerji nakil hattı ve tafies kablo hatlarının konumu nedeniyle ekseninin

70

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu kesinleştirilmediği belirtilmişti. Plana uygun imar plan tadilatlarının ilgili meclis kararı ile birlikte Bölge Müdürlüğümüze gödenrilmesi istenmilmişti. Proje ekseninin Uslu Sitesi yolu ile kesişerek oluşturduğu ifade edilen yazınız ve eki plan incelenmiş olup, bu kesime ait kamulaştırma planları güncellenmediğinden onaylı kamulaştırma planları bulunmamaktadır.” denilmektedir. Kültür ve Turizm Bakanlığı Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü: 25.01.2012 tarihli, 395 sayılı yazısında “Aydın ili, Didim ilçesi, Fevzipaşa Mahallesinde bulunan tapunun 101 ada, 238 ve 153 parsel numaralı taşınmazlar ile, 461 ada, 1,2, 19, 20 ve 21 parsel numaralı taşınmazlar ve 462 ada, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 13, 14, 15, 16, 17 ve 18 parsel numaralı taşınmazlar üzerinde yer alan arkeolojik yerleşim alanının; 2863 sayılı Korunması Gerekli Kültür Varlığı özelliği gösterdiğinden ekli 1/2500 ölçekli harita üzerinde sınırları belirtildiği şekliyle, I. Derece Arkeolojik Sit olarak tescilinin uygun olduğuna karar verildi.” denilmektedir. 13.06.2012 tarihli, 723 sayılı yazısında “Aydın ili, Didim ilçesi, Fevzipaşa Mahallesi, Mercimek Mevkiinde bulunan, İzmir II numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun 02.06.2004 ve 12785 sayılı kararı ile tescil edilen I. ve III. Derece Arkeolojik Sit sınırlarının, ekli 1/5000 ölçekli haritada koordinatlı olarak belirlendiği şekliyle uygun olduğuna karar verildi.” denilmektedir. 18.06.2017 tarihli, 1397 sayılı yazısında “Korunması Gerekli Kültür ve Tabiat Varlıklarının Tespiti-Tescili Hakkındaki Yönetmelik gereğince; Tescil edilen korunması taşınmaz varlıklarının Valiliğinizce Kaymakamlığınızca en geç 3 gün içinde ilan tahtalarına asmak, Belediye hoparlörüyle duyurmak ve Köy Muhtarlığı’na bildirmek suretiyle ilan edilerek ilan tutanağının Müdürlüğümüze gönderilmesi ve tapu beyanlar hanesine, “Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı” olduğuna dair kayıt konulması gerekmektedir.” denilmektedir. Kültür ve Turizm Bakanlığı Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Yüksek Kurulu: 26.06.1986 tarihli, 2387 sayılı yazısında “Aydın, Söke, Yenihisar Köyü Mercimek Yöresi, 12193 ve 501 nolu parsellerin 2863 sayılı Yasa uyarınca tescil edilmesine 1/5000 ölçekli haritada belirlenen Arkeolojik Sit sınırlarının uygun olduğuna karar verildi.” denilmektedir. Kültür ve Turizm Bakanlığı İzmir II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Müdürlüğü: 15.11.2003 tarihli, 12187 sayılı yazısında “Aydın ili, Didim ilçesi, Mercimek Mevkii’nde TKTVYK Kurulu’nun 26.06.1986 gün ve 2387 sayılı kararı ile tescillenen I. ve II. Derece Arkeolojik sit sınırlarının dışında ve güneyinde kalan 2863 sayılı Kanun kapsamında korunması gerekli kültür varlıkları olduğundan tescillenmesi isteminin uygun olduğuna,

71

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Mevcut sit sınırlarının devamı olarak önerilen III. Derece Arkeolojik Sit sınırlarının yerinde yapılan tespitlerde ‘Kıyı çizgisinden itibaren 100 metre içeriye kadar yer yer harabe olmasına karşın geç antic çağa ait kalıntılar mevcut olduğundan önerilen III. Derece Arkeolojik Sit sınırlarının uygun olmadığına, öneri sınırların ‘Kıyı çizgisinden itibaren 100 metre içeriye kadar belirlenerek I. Derece Arkeolojik Sit olarak tescil edilmesi gerektiğine ve bu paftanın onayının uygun olduğuna, bu sınırlar içinde kalan alana tescil şerhi verilmesi gerektiğine, TKTVYK Kurulunun 26.06.1986 gün ve 2387 sayılı ve Kurulumuz’un 4.05.1988 gün ve 260 sayılı kararlarının geçerli olduğuna ve devamına, bu alanların tamamında KTVKYKurulu’nun Arkeolojik sitlere ilişkin olarak aldığı 5.11.1999 gün ve 658 sayılı ilke kararında belirtilen koruma ve kullanma koşullarının geçerli olduğuna , su ürünleri yetiştiriciliği yapma isteminin, 2863 sayılı kanun kapsamı dışında kalan alanlarda değerlendirilmesi gerektiğine karar verildi.” denilmektedir. 03.12.2003 tarihli, 214-3590 sayılı yazısında “Korunması Gerekli Kültür ve Tabiat Varlıklarının Tespiti-Tescili Hakkındaki Yönetmelik gereğince; Tescil edilen korunması taşınmaz varlıklarının Valiliğinizce Kaymakamlığınızca en geç 3 gün içinde ilan tahtalarına asmak, Belediye hoparlörüyle duyurmak ve Köy Muhtarlığı’na bildirmek suretiyle ilan edilerek ilan tutanağının Müdürlüğümüze gönderilmesi ve tapu beyanlar hanesine, “Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı” olduğuna dair kayıt konulması gerekmektedir.” denilmektedir. 03.02.1988 tarihli, 67 sayılı yazısında “Muğla ili, Milas ilçesi, Akbük Köyü civarında bulunup, Aydın ve Muğla illeri sınırları içinde kalan Antik tkiohıussa Kenti ve Metropol alanının ekli 1/25000 ve 1/10000 ölçekli haritada işaretlendiği şekilde 1-2 ve 3. Derece Arkeolojik Sit olarak tesciline karar verildi.” denilmektedir. 02.07.2001 tarihli, 10063 sayılı yazısında “Aydin ili, Didim ilçesi, Akbük Beldesinde, Kurulumuzun 03.02.1988 gün ve 67 sayılı kararı ile tescilli Teichiussa Antik Kentinde 3. Derece Arkeolojik Sit alanı dışında Belediyesince önerilen 3. Derece Arkeolojik sit sınırlarının ekli 1/1000 ölçekli imar paftasında düzeltildiği şekilde uygun olduğuna karar verildi.” denilmektedir.

B. SENTEZ

Yapılan analizler ve toplanan verilerin sonuncunda planlanan alanın potansiyelleri sorunları tespit edilmiştir ve gelecekteki tahmini nüfusu hesaplanmıştır.

72

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 1. GELİŞME EĞİLİMLERİ ve POTANSİYELLERİ

Aydın ili ve ilçelerinde hem yer üstü hem yer altı kaynaklarının çeşitli olması, ikliminin ılıman olması, verimli tarım topraklarının bulunması gibi özellikler nedeniyle gelişme potansiyelleri oldukça fazladır. Aydın ili, tarımsal üretimi sektörünün yoğunlaştığı ekonomik yapıdadır. Aydın ili ticarete konu olan başlıca ürünleri tarımsal ürünler ile tarımsal kaynak potansiyeline dayalı olarak üretilen tüketim mallarıdır. İl ticaretinde önemli bir yer tutan tarımsal ürünlerin başında ise pamuk ve zeytin gelmektedir. Bu ürünlerin yanı sıra tütün, incir, kestane ve üzüm de il ticaretinde önem arz eden diğer tarımsal ürünlerdir. Aydın ilinin ülke ekonomisindeki payı binde üçten binde beşe yükselmiştir. 2014 yılı verilerine göre 744.314.000 dolar, 2015 yılı Ocak-Temmuz döneminde 366.237.000 dolar ihracat olmuştur. Aydın ilinde okuma yazma oranı Türkiye ortalamasına göre yüksek olması, çalışabilir nüfusun sanayi üretimine yönelik uyumunu daha kısa sürede sağlamaktadır. İlde, teknik alt yapı (ulaşım, haberleşme, enerji ve sulama) açısından gerekse sosyal altyapı (eğitim, sağlık, kültür) açısından incelendiğinde önemli bir altyapı sorunu olmadığı dikkati çekmektedir. Aydın Merkez ilçesi ve Söke, Kuşadası, Didim ve Aydın Merkez ilçeleri turizm sektörü için oldukça yüksek bir potansiyele sahip olup 2015 yılında Aydın iline yaklaşık 2.750.000 turist gelmiştir. Turizm sektörü gelişmesi ve çeşitlenmesi için oldukça fazla potansiyeli bulunmakta fakat yeterli düzeyde kültürel ve fiziksel etkenleri bulunmamaktadır. Didim ilçesinin ekonomisinde en önemli yapıya sahip olan turizmin, bugünkü anlamıyla yöredeki temelleri 1950'li yıllarda atılmıştır. Didim ilçesinin turistik yapısı büyük bir çeşitliliğe sahiptir. Apollon Tapınağı ve Milet Antik Kenti başta olmak üzere, ilçe yakınlarındaki Priene, Heraklia, İasos gibi antik kentlerle zengin tarihi mirası ile Altınkum Plajı başta olmak üzere 57 km'lik sahil şeridindeki, denize girilebilir onlarca koyu ile deniz, kum ve güneş üçlüsüne, her zevke ve bütçeye hitap eden mekânlar ile eğlenceye, kamp alanlarından tatil köylerine değin uzanan konaklama imkânlarına, Akdeniz iklimi ve düşük nem oranı ile sağlık turizmine, Menderes Deltası ve Bafa Gölü ile doğa tutkunlarına kısacası tüm tatil konseptlerine uygunluk gösteren Didim ilçesi, bu anlamda gelişimini sürdürmeye devam etmektedir. Deniz-kum-güneş turizminin doyum noktasına ulaşmasına rağmen turizmden yeterli verim alamamaktadır. Bu doğrultuda turizm çeşitlendirmesi ve hizmet altyapısına yapılacak yatırımlar ile daha cazip konuma gelebilir. Fevzipaşa Mahallesinde ise turizm yatırım potansiyelleri açısından oldukça fazla potansiyeli vardır. Fevzipaşa Mahallesi, Didim ilçesinin en uzun sahil bandına sahip mahallesidir. Adnan 73

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Menderes Meslek Yüksek Okulu’nun burada bulunması hizmet, turizm sektörünü canlandıran etkenlerden biridir. Fevzipaşa Mahallesi turizm sektörü yatırımcıları için cazip bir bölgedir. Fevzipaşa Mahallesi’nin eğimin az olması, verimli tarım topraklarının bulunması, uygun iklim gibi nedenlerden dolayı tarım yapılmaya oldukça elverişlidir.

Yerli halka dağıtılan tarım alanları, mahallenin yerleşim alanı sınırını oluştururken yapılan çalışma ile tarım topraklarının korunmasına katkı sağlanmaya çalışılmıştır. Fevzipaşa Mahallesi’nin yakın çevresinde I. derece, II. derece ve III. derece arkeolojik sit alanları bulunmaktadır. Fevzipaşa Mahallesi’nin kentsel yapı hizmetlerinin birçoğu tamamlanmış olması, yılın birçok ayında turizme uygun olması, ulaşımın kolay olması, tarihi mekanlara yakın olması, bitki örtüsünün zengin olması ve üniversite alanlarının bulunması gibi nedenlerden dolayı gelişime açıktır.

2. SORUNLAR

Aydın ili ve ilçelerinin potansiyelleri oldukça fazla olmasına rağmen gelişimini engelleyen sorunları da bulunmaktadır. Çalışma alanın temel sorunları; ülkenin, bölgenin, kentin gelişimine engelleyen sorunlardır. Aydın ili, Merkez ilçesinde tarım sektörü ekonomik yatırımda birinci sırada yer almasına rağmen devletin illerin sanayilerini geliştirmek için yaptığı teşvik tedbirlerden yeterince yararlanmamaktadır. Lojistik sektörü için uygun konumu ve ulaşım imkânları bulunmasına rağmen İzmir ilinin etkisindedir. Turizm sektörünün gelişmesi için uygun iklimi, tarihi eserleri, doğa etkenleri, şifalı suları bulunmasına rağmen kent merkezinde turizm sektörü geri planda kalmış olup Kuşadası ve Didim ilçelerinde turizm sektörü öne çıkmıştır. Didim ilçesi, deniz, kum, güneş turizminin doyum noktasına ulaşmasına rağmen turizm sektöründe yeterli düzeyde gelişememiştir. Devletin turizm yatırımlarından yeterli düzeyde yararlanmamaktadır. Bu da turizmin çeşitlenmesinde ve sektörünün ilerlenmesine engel oluşturmaktadır. Didim ilçesinde bulunan tarım alanlarının yüksek gelir sağlaması sebebiyle imara açılıyor olması, ilçede tarım sektörünü geriletmektedir. Aynı zamanda ilçede makilik alanların da azalması sebebiyle küçükbaş hayvan sayısının azaldığı belirtilmiştir. Didim ilçesinde bulunan Adnan Menderes Üniversitesi Meslek Yüksekokulunda turizm ve seyahat hizmetleri ve aşçılık bölümleri bulunmaktadır. Fakat ilçede bulunan işletmelerle üniversite arasında iletişim kopukluğu bulunmaktadır. Meslek yüksekokulunda bulunan öğrenciler staj, iş, kurs için turizm

74

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu sektörünün daha çok geliştiği illeri tercih etmektedir. İlçenin tam anlamıyla kalkınması için turizm sektörünün gelişmesi ve çeşitlenmesi bununla birlikte diğer ticaret, tarım, sanayi, hizmet gibi sektörlerle desteklenmesi gerekmektedir.

C. PLANLAMA

Üst ölçekli plan kararları doğrultusunda yenilenen kurum görüşleri plana aktarılarak yapılan planlama çalışmasında belirtilen amaç, gerekçe ve hedefler doğrultusunda Didim ilçesinin ekonomisine özellikle turizm ve hizmetler sektörüne katkı sağlayan plan hazırlanmaya çalışılmıştır. Fevzipaşa Mahallesi’nin potansiyelleri ve eşikleri irdelenerek, yasa, yönetmelikler, mevcut yapılaşma, kadastro ve mülkiyetler dikkate alınarak imar planı kararları üretilmiştir.

1. AMAÇ VE HEDEFLER

Planlamada amaç; uzun bir süredir plansız kalan bölgenin planlı yapılaşmaya geçilmesinin sağlanması, üst ölçek plan kararları ile uyumunun sağlanması, kamuya ait arazilerin bölge ve ülke turizmine kazandırılması, tarım alanların korunması, kaçak yapılaşmanın önüne geçilmesi, belediyesince bölgede eksikliği hissedilen alt yapı yatırımlarının yapılabilmesine olanak sağlanması (kanalizasyon- içme suyu vb) ve Didim ilçesinin turizm sektöründe öne çıkan ilçeler arasına girmesinin sağlanması, kamusal alanların belirlenerek halkın ortak kullanım alanlarının düzenlenmesi (kent meydanı, halk plajı, rekreasyon alanları vb.), planlama alanın çevresinde bulunan koruma imar planlarıyla bütünlüğünün sağlanmasıdır. Kıyı kesiminde bulunan gece kondu yapılaşmanın önlenmesi hedeflenmiş olup kıyı bandında, kıyı kanunu doğrultusunda planlama yapılarak kıyı bandının korunmasını ve kıyıda düzenli bir yapılaşmanın oluşmasının sağlanması bununla birlikte kıyıda boşaltılan bu alanların bölgelerin turizm merkezi niteliğinde olmasından dolayı turizm yatırımına yönelik planlaması daha uygun görülmüştür. Yerleşme için gerekli olan sosyal donatı alanlarının dağıtımı dikkate alınmış ve yeterlilikleri sağlanmıştır. Belediye istekleri dikkate alınmış, yasa ve yönetmelikler çerçevesinde değerlendirilmiş ve resmî kurumlara ait görüşleri doğrultusunda; mülkiyet dokusunun izin verdiği ölçüde mevcut sosyal donatı alanları genişletilip, ilave alanlar ise toplu olarak ulaşılabilir bir alanda planlanmıştır. Arazi yapısının eğimi oldukça az olup yapılaşmaya genel itibarıyla uygundur. Plan dışında kalan alan “Tarımsal Arazilerin Korunması ve Kullanılmasına Dair” yönetmelik hükümleri de dikkate alınarak plan notları ile belirlenerek koruma altına

75

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu alınması hedeflenmiştir. Yapı yaklaşma mesafesi mülkiyet yapısı ve arazi durumu da dikkate alınarak yeni planda bu konuya çözüm getirilmeye çalışılmıştır.

2. GEREKÇE

Aydın ili, Didim ilçesi Kültür ve Turizm Koruma ve Gelşim Bölgesi kapsamında kalan Fevzipaşa Mahallesinde yer alan planlama alanına ilişkin; Kültür ve Turizm Bakanlığı Plan ve Değerlendirme Kurulu’nun 13.07.2017 tarih ve 2017-8/21 sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planlarında 1988 yılında onaylı imar planı sınırları dışında kalan 5 noktaya ilişkin mülga İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nden görüş alınmamış olduğu ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı’na ait Plan Notları’nda “emsal” in tanımına ve hesaplanmasına ilişkin İmar Kanununa aykırı olarak bağlayıcı hükümler öngörülmüş olduğu gerekçesiyle Aydın 2. İdare Mahkemesi'nin 28/03/2019 günlü ve E:2018/191, K:2019/275 sayılı kararı doğrultusunda onaylı imar planlarının iptal edilmesi söz konusu olmuştur. Söz konusu mahkeme kararında belirtilen mülga İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü görüşü alınmadığı belirtilen alanlar; 1988 tarihli onaylı 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı ve 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı plan onama sınırı dışında bırakılarak kentsel kullanım öngörülmemiş alanların bir bölümünü kapsamaktadır. Kaldı ki, plan askı aşamasında bu durum farkedilerek Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından bu alanlara ilişkin imar plan kararlarını durdurma kararı alınarak ilgili belediyesine bildirilmiş ve mülga İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü görüşü talep edilmiştir. Söz konusu 6 bölgeye yönelik olarak mülga İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nden görüş alınmış olup alınan görüş doğrultusunda belirtilen alanların imar planına giren kısımlarının Tarımsal Niteliği Korunacak Alanlar (TKNA) olarak veya Tarım Dışı Amaçlı kullanımına yönelik görüşleri söz konusu planlara aktarılmıştır. Mülga İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nden alınan görüş doğrultusunda plan kararlarına aktarılan kentsel arazi kullanım kararları aşağıda verilmiştir. 1 Nolu Alan; Fevzipaşa Mahallesinin kuzeyinde bulunan 3097 ada, 290 parsel numaralı taşınmaz, onaylanan imar planı kapsamında da Korum Amaçlı İmar Planı ile bütünlük arz edecek şekilde Tarımsal Niteliği Korunacak Alan olarak düzenlenmiş olmasına rağmen; kurum görüşünde tekrar belirtmesi doğrultusunda plan sınırı içerisinde kalan toplamda 11.344,32 m2 alan Tarımsal Niteliği Korunacak Alan olarak düzenlenmiştir.

76

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Şekil 12. 3097 Ada, 92 Parsel (Eski 101 Ada, 290 Parsel) Numaralı Taşınmaza İlişkin Onaylı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı

Söz konusu alanda yapılan düzenlemeye ilişkin öneri uygulama imar planı şekil 13’te verilmektedir.

Şekil 13. 3097 Ada, 92 Parsel (Eski 101 Ada, 290 Parsel) Numaralı Taşınmaza İlişkin Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı

77

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 2 Nolu Alan; 3194 ada, 216 parsel (Eski 101 ada, 431 parsel) nolu taşınmazlar söz konusu onaylı imar planında ağaçlıklı dokusu nedeniyle Rekreasyon Alanı olarak düzenmiş olup, ilgili kurum görüşü doğrultusunda plan sınırı içerisinde kalan toplamda 19.524,69 m2 alan Tarımsal Niteliği Korunacak Alan olarak düzenlenmiştir. Şekil 14. 3194 Ada, 216 Parsel (Eski 101 Ada, 431 Parsel) Onaylı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı

Söz konusu alanda yapılan düzenlemeye ilişkin öneri uygulama imar planı şekil 15’te verilmektedir. Şekil 15. 3194 Ada, 216 Parsel (Eski 101 Ada, 431 Parsel) Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı

78

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 3 Nolu Alan; 3194 ada, 261 parsel (Eski 101 ada, 437 parsel) numaralı taşınmaz, onaylanan imar planı kapsamında da zeytinlik dokusu dikkate alınarak Tarımsal Niteliği Koruncak Özel Mahsul Alanı olarak planlanmış olup, İlgili kurum görüşü doğrultusunda plan sınırı içerisinde kalan toplamda 18.319,62 m2 alan Tarımsal Niteliği Korunacak Alan olarak tekrar düzenlenmiştir. Şekil 16. 3194 Ada, 261 Parsel (Eski 101 Ada, 437 Parsel) Onaylı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı

Söz konusu alanda yapılan düzenlemeye ilişkin öneri uygulama imar planı şekil 17’de verilmektedir. Şekil 17. 3194 Ada, 261 Parsel (Eski 101 Ada, 437 Parsel) Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı

79

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 4 Nolu Alan; Onaylı İmar planında rekreasyon alanı olarak düzenlenen 3317 ada, 8 parsel (Eski 102 ada, 7 parsel) numaralı hazine adına tescilli taşınmaza, ilgili kurum görüşü doğrultusunda plan sınırı içerisinde kalan yaklaşık 15.762,29 m2 alan Tarımsal Niteliği Korunacak Alan olarak düzenlenmiştir. Şekil 18. 3317 Ada, 8 Parsel (Eski 102 Ada, 7 Parsel) Onaylı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı

Söz konusu alanda yapılan düzenlemeye ilişkin öneri uygulama imar planı şekil 19’da verilmektedir. Şekil 19. 3317 Ada, 8 Parsel (Eski 102 Ada, 7 Parsel) Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı

5. Nolu Alan; 3158 ada, 9 parsel (Eski tescil harici alan) numaralı taşınmaz, 1988 imar planı kapsamında Ticaret Alanı ve Park Alanı olarak düzenlenmiş olması nedeniyle onaylı imar 80

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu planında Ticaret ve Park Alanı olarak düzenlenmiş olup, ilgili kurum görüşü doğrultusunda, plan sınırı içerisinde kalan toplamda 1.915,44 m2 alan Tarımsal Niteliği Korunacak Alan olarak düzenlenmiştir. Şekil 20. 3158 Ada, 9 Parsel (Eski Tescil Harici Alan) Onaylı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı

Söz konusu alanda yapılan düzenlemeye ilişkin öneri uygulama imar planı şekil 21’de verilmektedir. Şekil 21. 3158 Ada, 9 Parsel (Eski Tescil Harici Alan) Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı

6. Nolu Alan; 3194 ada, 30 parsel (eski 101 ada, 177 parsel) numaralı hazine adına tescilli taşınmaz, onaylı imar planında konut ve park alanı olarak düzenlenniş olup, ilgili kurum görüşü

81

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu doğrultusunda, plan sınırı içerisinde kalan toplamda 28.845,94 m2 alan Tarımsal Niteliği Korunacak Alan diğer kısımları konut ve park alanı olarak düzenlenmiştir. Şekil 22. 3194 Ada, 30 Parsel (Eski 101 Ada, 177 Parsel) Onaylı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı

Söz konusu alanda yapılan düzenlemeye ilişkin öneri uygulama imar planı şekil 23’te verilmektedir. Şekil 23. 3194 Ada, 30 Parsel (Eski 101 Ada, 177 Parsel) Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Ketnsel Arazi Kullanım Kararı

Tarım ve Orman İl müdürlüğü tarafından verilen görüş doğrultusunda 6 noktada Tarımsal Niteliği Korunacak Alan olarak düzenlenmiştir.

82

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Bununla birlikte; mahkeme kararında iptal gerekçesi olarak belirtilen; “3194 sayılı İmar Kanununun 4 üncü maddesindeki "2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, bu Kanunun ilgili maddelerine uyulmak kaydı ile 2960 sayılı İstanbul Boğaziçi Kanunu ve 3030 sayılı Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun ile diğer özel kanunlar ile belirlenen ve belirlenecek olan yerlerde, bu Kanunun özel kanunlara aykırı olmayan hükümleri uygulanır." hükmünün, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planına ait plan notları ile emsal tanımı ve emsal hesabının usul ve esaslarının değiştirilmesi için yasal gerekçeyi oluşturmayacağı; İmar Kanunu ve ilgili mevzuatında "emsal"in tanımı ve emsal hesabına ilişkin usul ve esasların 2634 sayılı Kanun ile çelişen bir yönü bulunmadığı; bu konuda ülkesel düzeyde yapılaşmaya yönelik standart yaklaşımın geliştirilmesi ve eşitlik ilkesinin sağlanması amacı ile son derece detaylı tanım ve hesaba ilişkin ayrıntılı hükümler bulunmakta iken, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planına ait plan notlarında emsal tanımı ve hesaplanmasına ilişkin bağlayıcı hükümler öngörülmüş olmasıdır.” kararı doğrultusunda emsal tanımı kaldırılmıştır.

3. PLANLAMA ALANINDA YAŞAYACAK TAHMİNİ NÜFUS HESABI

Fevzipaşa Mahallesi’nin mevcut hazine mülkiyetlerinin varlığı, ulaşım bağlantıları ve oldukça geniş bir kıyı bantına sahip olması açısından bölgesinde önemli bir gelişme potansiyeline sahiptir. Yapılan planlama çalışması ile birlikte; çalışma alanları, sosyal altyapı alanları ve yeşil kuşakları ile Didim kent merkezi ile Akbük yerleşim merkezini birbirine bağlayan bir alt merkez statüsü kazanması sağlanmaya çalışılmıştır. Bununla birlikte; günümüze kadar gelen mevzii olarak gelişen II. konut siteleri artık kalıcı yaşam alanlarına dönüşmeye başlayacağı öngörülmektedir. Meskûn konut alanlarında ortalama parsel büyüklüğü 250-300 m2 arasında olup, bu alanlarda ortalama aile büyüklüğünün 3 olacağı varsayılmıştır. Tablo 33. Meskûn Konut Alanlarının İmar Durumları ve Alanları (Kaynak: Fevzipaşa Mahallesi İmar Planı, 2003) İMAR DURUMU (Meskûn Konut Alanı) ALAN(M2) A-2, E:0.40 627509.36 m2 A-2, E:0.80 190079.94 m2 TOPLAM ALAN 817589.30 m2

83

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Meskûn alanlarda ortalama parsel büyüklüğü 300 m2 olarak kabul edildiğinde yaklaşık 2708 parsel bulunmaktadır. MEVCUT NÜFUS HESABI Meskûn Konut alanı / Parsel Büyüklüğü=Parsel Sayısı

817589.30 m2 (konut alanı) /300 (parsel büyüklüğü) = 2725 (parsel sayısı)

Parsel sayısı* Aile Büyüklüğü Ortalaması= Şimdiki Kabul Nüfus

2725 (parsel sayısı) * 3 (ortalama aile büyüklüğü) = 8175 (kabul nüfus) Gelişme alanı olarak belirtilen alanların meskûn konutlardaki parsel büyüklüğünden daha fazla olacağını kabul edilip ortalama parsel büyüklüğü 500 m2 olarak öngörülmüştür. Her parselde 1 ailenin yaşayacağı varsayılmıştır. GELECEK NÜFUS HESABI Gelişme Konut Alanı / Ortalama Parsel Büyüklüğü= Parsel Sayısı

258091.25 m2(gelişme konut alanı) / 500 m2(ortalama parsel büyüklüğü) = 516 (parsel sayısı)

Parsel sayısı*Aile Büyüklüğü Ortalaması=Tahmini Gelecek Nüfus

516* 3 (ortalama aile büyüklüğü) = 1548 (Tahmini Gelecek Nüfus) Fevzipaşa Mahallesi’nde turizm sektörünün gelişimi için oldukça fazla potansiyele sahiptir. Bu yüzden üst ve alt ölçekli plan kararları Fevzipaşa Mahallesi’nin turizm sektörünün gelişmesi yönündedir. Turizmin canlanması ile hizmet, eğitim gibi sektörlerinde gelişeceği ön görülmektedir. Sektörlerin gelişmesine dayanarak iş gücü ve istihdam olanaklarını artacağı tahmin edilmektedir. Hazırlanan imar planı çalışmasının meskûn ve önerilen konut alanlarında yapılaşma koşulları doğrultusunda imar planının nüfus taşıma kapasitesinin yaklaşık 9723 olacağı ön görülmekle birlikte, plan nüfusu 10 000 kişi olarak kabul edilmiştir.

84

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Harita 13. Fevzipaşa Mahallesi, Planlama Alanı Sentezi

85

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

4. PLAN KARARLARI

Planlama alanında gerekli analiz işlemleri yapılıp, üst ölçek kararları, kurum görüşleri dikkate alınarak belirtilen amaç ve hedefler doğrultusunda imar planı hazırlanmıştır. Tablo 34’te imar planına göre arazi kullanım kararlarının mekânsal alan dağılımı verilmiştir. Tablo 34. İmar Planı Arazi Kullanım Kararları (Kaynak: Ofis Çalışmaları, 2020) Arazi Kullanım Kararları Öneri Plan Değerleri Meskûn Konut Alanları: m2 Öneri İmar Plan Nüfusu A-2, E: 0.40 627.509,36 64257.98 10000 A-2, E: 0.80 190.079,94 33408.91 Gelişme Konut Alanları: m2 E:0.30, A-2 258.091,25 22680.95 Toplam Konut Alanı: 1.075.680,55 Eğitim Alanları: m2 m2/kişi Kreş 5.179,97 0.52 Anaokulu 2.294,90 0.23 İlkokul 22.515,04 2.25 Ortaokul 13.145,33 1.31 Lise 17.660,36 1.77 Yüksek Öğretim Tesisi 113.841,28 11.38 Toplam Eğitim Alanı: 17.4636,88 17.46 Açık ve Yeşil Alanlar: m2 m2/kişi ÇB, Park, Oyun Al. 504.228,49 50.42 Rekrasyon Alanı 106.172,40 10.62 Meydan Alanı 1.861,04 0.19 Spor Alanı 15.526,77 1.55 Toplam Yeşil Alan: 627.788,10 62.78 İdari Tesis Alanları: m 2 m2/kişi Resmi Kurum 10.782,92 1.08 B.H.A. 20.097,62 2.01 Toplam İdari T. Alanı: 30.880,54 3.09 Çalışma Alanları: m2

Ticaret (T1) 39.232,87 Ticaret (T2) 22.155,31 Ticaret (T3) 19.418,55 . Pazar Alanı 747,32 Otel Alanı 467.120,01 Sağlık Odaklı Turizm 13.195,20 Tes. Tu Alanırizm Amaçlı Spor Alanı 6.870,01 Günübirlik T. 190.620,84 Toplam Çalışma Alanı: 759.360,11 Diğer Donatı Alanları: m 2 m2/kişi Sağlık Tesisleri Alanı 15.532,24 1.55 Kültürel Tesis Alanı 10.783,27 1.08 Sosyal Tesis Alanı 4.187,47 0.42 Dini Tesis Alanı 6.158,91 0.62 Toplam Sosyal Donatılar 36.661,89 3.67 Tarım Alanı 97.141,54 Teknik Alt Yapı Al: 14.283,28 1.43 Ulaşım Alanları: m2 Kent İçi Yol-Otopark 1.418.402,56 Bisiklet Yolu 3.459,03 Toplam Ulaşım Al.: 1.421.861,59 Toplam Alan: 4238294.48

86

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Aydın ili, Didim ilçesi Kültür ve Turizm Koruma ve Gelşim Bölgesi kapsamında kalan Fevzipaşa Mahallesinde yer alan planlama alanına ilişkin; Kültür ve Turizm Bakanlığı Plan ve Değerlendirme Kurulu’nun 13.07.2017 tarih ve 2017-8/21 sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planları; Aydın Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 08.11.2017 – 07.12.2017 tarihleri arasında, Didim Belediye Başkanlığı tarafından ise 01.11.2017 – 01.12.2017 tarihleri arasında askıya çıkartılmış olup akı aşamasında yapılan itirazlara yönelik Kültür ve Turizm Bakanlığının Plan İnceleme ve Değerlendirme Kurulunun 28/9/2018 tarihli gündeminde görüşülmüş 2018-7/10 sayılı karara bağlanmış alanlara yönelik düzenlenlemeler aşağıda verilmiştir. Buna göre; 3097 ada, 112 parsel (Eski 101 ada, 175 parsel) numaralı taşınmazın onaylı imar planında %60’ın üzerinde olan zaiyatının düzeltilmesi amacıyla cami alanı olarak düzenlenmiş 2.077,68 m2’lik alan taşınmazın kuzeydoğusundaki park alanında 2.175,44 m2 olarak yeniden düzenlenmesi sağlanmıştır. Bununla birlikte, taşınmazın kuzeyinde bulunan park alanının 3378 ada, 1 parsel numaralı devlet ormanı niteliğindeki taşınmaza şuyulu olduğu tespit edilmiş olup 1.891,16 m2 olan park alanı, 458,67 m2 park alanı ve kalan kısmı orman alanı olarak düzenlenmiştir. Şekil 24. Fevzipaşa Mahallesi Onaylı İmar Planı

Söz konusu taşınmaza ilişkin 4.219,28 m2 olan konut alanı ise 7.061,20 m2 olarak yeniden düzenlenmiştir.

87

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Şekil 25. Fevzipaşa Mahallesi Öneri İmar Planı

3194 ada, 85 ve 86 parsel (Eski 382 ada, 1 ve 2 parsel) numaralı taşınmazlara ilişkin plan değişikliği; 3194 ada 1 parsel numaralı taşınmaz üzerinde bulunan mevcut konutun korunması ve 3194 ada, 86 parsel numaralı taşınmazda %50’nin üzerinde bulunan zaiyatın azaltılmasına ilişkin onaylı planında ticaret alanı olarak gözüken 1296.45 m2 alanın, 971,90 m2 gelişme konut alanı olarak düzenlenmesi sağlanmış olup otopark alanı artırılmıştır. Şekil 26. Fevzipaşa Mahallesi Onaylı İmar Planı

88

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Şekil 27. Fevzipaşa Mahallesi Öneri İmar Planı

3194 ada, 50 parsel (Eski 192 ada, 1 parsel) numaralı taşınmaz mülkiyet bilgisi sehven maliye hazinesi olarak kabul edildiğnden söz konusu uygulama imar planında ilköğretim alanı olarak düzenlenmiştir. Askı itirazları kapsamında söz konusu taşınmazın ve maliye hazinesinin bir kısmı gelişme konut alanı olarak düzenlenmiştir. Bununla birlikte taşınmazın güneyindeki trafo alanı korunmuş olup ilköğretim alanı ise söz konusu taşınmazın doğusunda bölgenin ihtiyacı doğrultusunda anaokulu ve ilköğretim alanı olarak yeniden düzenlenmiştir. Şekil 28. Fevzipaşa Mahallesi Onaylı İmar Planı

89

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Şekil 29. Fevzipaşa Mahallesi Öneri İmar Planı

3371 ada, 1 parsel (Eski 149 ada, 1 parsel) numaralı taşınmaza illişkin plan değişikliği; Söz konusu taşınmazın 1988 yılı onaylı planında ticaret alanı olarak düzenlenmesi, alanın işlevsel ve fiziksel olarak devamlılığının sağlaması amacıyla söz konusu planda park alanı olarak planlanmış alanın 179,18 m2 ticaret alanı olarak düzenlenmesi sağlanmıştır. Şekil 30. Fevzipaşa Mahallesi Onaylı İmar Planı

90

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Şekil 31. Fevzipaşa Mahallesi Öneri İmar Planı

Planlama alanına ilişkin ED 50 olan koordinat sistemi, ITRF koordinat sistemine dönüştürülmüş ve yapılan çalışma ile kadastro hatları ile imar adaları arasındaki uyumsuzluk giderilmiştir. Bununla birlikte Aydın Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünün 09.10.2019 tarihli, 30771 sayılı yazısına göre “Didim İlçesi, Akbük, Fevzipaşa, Denizköy Mahalleleri Kanalizasyon Kuşaklama Kolektör Uygulama Projesi İhalesi” kapsamında planlanan terfi merkezlerinin söz konusu planlama alanında düzenlenmesi sağlanmıştır.

Söz konusu planlama alanının kuzey batısında bulunan jeolojik etüt incelemesi yapılmamış 1.9 ha alan; 27.12.2019 tarihinde, Aydın Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından onaylanan jeolojik ve jeoteknik etüt raporu doğrultusunda plan bütünlüğü sağlanması amacıyla plana dahil edilmiştir. Söz konusu alana ilişkin onaylı ve öneri planlar şekil 32 ve 33’te verilmektedir.

91

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

Şekil 32. Jeolojik Etüt Eksik Olan Alana İlişkin Fevzipaşa Mahallesi Onaylı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı

Şekil 33. Jeolojik Etüt Eksik Olan Alana İlişkin Fevzipaşa Mahallesi Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı

Jeolojik ve jeoteknik inceleme sonucu plan sınırına dahil edilen alanlara ilişkin mekânsal dağılım tablo 35’te verilmiştir. 92

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Tablo 35. Jeolojik Etüt Eksik Olan Alana İlişkin Fevzipaşa Mahallesi Mekansal Dağılım Tablosu Arazi Kullanım Kararları Öneri Plan Değerleri Meskûn Konut Alanı 3868.30 Günübirlik Tesis Alanı 1574.20 Park Alanı 4677.74

Bununla birlikte; Didim Belediyesi tarafından planlama bölgesi açısından öenmli bir eksiklik olarak görülen Özel Eğitime ihtiyaç duyun çocukların eğitim ve rehabilitasyonu amacıyla Özel Eğitim ve Rehabilitasyon alanı ayrılmasına yönelik talebi doğrultusunda rekreasyon alanı olarak düzenlenen alan içerisinde düzenlenmiş ve yapılaşma koşullarına yönelik Sosyal Tesisler Başlığı altında plan notu düzenlenmiştir. Şekil 34. Fevzipaşa Mahallesi Onaylı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı

Şekil 35. Fevzipaşa Mahallesi Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı

93

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu KONUT ALANLARI

Çalışma alanına meskûn konut alanının yaklaşık %10’u boş olup toplam meskûn alanı 81.75 ha alandır. Meskûn konut alanları 1988 yılı onaylı imar planı kararlarından gelen müktesep haklar doğrultusunda ayrık nizam, 2 katlı konut alanı olarak düzenlenmiştir. Planlama alanındaki yerleşik konut alanı aynen korunmuş olup planlama döneminde belirtilen plan koşulları geçerli olmuştur. Planda belirtilen meskûn konut alanları mevcutta ifrazlı boş alan olsa da planlama döneminde tamamlanacağı varsayılmıştır. Planlama alanında 25.81 ha alanda gelişme konut alanı olarak önerilmiş olup, bu alanlarda yapılaşma koşulları; ayrık nizam, 2 kat olup, emsal 0.30, minimum ifraz büyüklüğü 500 m2 olarak düzenlenmiştir.

ÇALIŞMA ALANLARI Fevzipaşa Mahallesi’nin toplam çalışma alanı 75.94 ha olup bu alanlar; T1, T2, T3 ticaret alanları, pazar alanı, turizm tesis alanı, sağlık odaklı turizm tesis alanı ve günübirlik dinleme tesis alanlarından oluşmaktadır. T1, T2, T3 Ticaret Alanı ve Pazar Alanı Planlama alanı içerinde bulunan mevcut ticaret alanı gelecek nüfus ve yapılacak Turizm yatırımları açısından yeterli düzeyde değildir. Bununla birlikte; planlama genel ilkeleri doğrultusunda alt merkez oluşumunu da desteklemek amacıyla 8.08 ha alan ticaret alanı önerilmiştir. Ticaret alanları kademelenerek üç farklı yapılaşma koşuluyla, merkezi işlevleri üstlenecek alanlar, destekleyici hizmetler ve günlük ticaret alanları olarak ayrılmıştır. Bu doğrultuda; merkezi işlevleri üstlenmesi önerilen T1 notasyonlu alanlarda yapılaşma koşulları, E:0.50, Yençok:9,50 m, bu merkezi alanı destekleyen sokak dokusunun oluşturulmasına yönelik düzenlenen T2 notasyonlu alanlarda yapılaşma koşulları; bitişik nizam E:0.80, Yençok:8.50 m., günlük ticaret kullanımlarına yönelik düzenlenen T3 notasyonlu alanlarda yapılaşma koşulları ise; E:0.25, Yençok: 6,50 m olarak düzenlenmiştir. Planlama alanı içerisinde mevcutta pazar alanı bulunmamakla birlikte, planlama alanının doğusunda Teikhiussa Arkeolojik Sit Alanı Koruma Amaçlı İmar Planı ile sınır oluşturan alanda plan bütünlüğünün sağlanması amacıyla 0.074 ha alan pazar alanı önerilmiştir. Turizm Tesisi Alanları, Sağlık Odaklı Turizm Tesis Alanları ve Günübirlik Dinleme Tesis Alanları Didim yerleşmesi kapsamında yer alan turizm tesisleri, su, güneş, temiz hava ve iklimi gibi doğa etkenlerinin uygun olmasına rağmen turizm talebi karşılayabilecek yeterlilikte ve çeşitte 94

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu değildir. Planlamada, turizm tesislerinin kıyı ile bütünleşmesinin sağlanması için 3621 Sayılı Kıyı Kanunu gereğince uygun görülen alanlara turizm tesisleri planlanmıştır. Kıyı kenar çizgisinden sonraki ilk elli metre park alanı olarak düzenlemiş olup, park alanı kamunun ve yerel halkın plaj kullanımına olanak sağlanması gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Park alanından sonraki ilk 50 m Günü birlik tesisi olarak önerilmiştir. Otel kullanım alanı olarak ayrılan alanlarda yapılaşma koşulları, E:0.50, Yençok:18.00 m., günübirlik tesis olarak önerilen alanlarda yapılaşma koşulları, E:0.20, Yençok:5.50 m. olarak düzenlenmiştir. Planlama alanında 46.7 ha otel alanı, 19.06 ha günübirlik tesis alanı, 1.31 ha sağlık odaklı turizm tesisi, 0.68 ha turizm amaçlı spor alanı olarak önerilmiştir.

EĞİTİM ALANLARI Planlama alanında üniversite ve ilkokul alanı bulunmakta olup ihtiyacı karşılayacak düzeyde değildir. Planlama alanın ihtiyaçları doğrultusunda 0.51 ha alan kreş alanı, 0.22 ha alan anaokulu alanı, 2.25 ha alan ilkokul alanı, 1.31 ha alan ortaokul alanı, 1.76 ha alan ise lise alanı olarak düzenlenmiştir. Mevcutta bulunan yükseköğretim alanı korunmuştur. Tablo 36. Fevzipaşa Mahallesi Eğitim Alanları ve Kişi Başına Düşen Eğitim Alanları (Kaynak: Ofis Çalışmaları, 2019)

EĞİTİM ALANLARI Alan(m2) m2/Kişi

Kreş Alanı 5 179.97 0.52 Anaokulu Alanı 2 294.9 0.23 Ilkokul Alanı 22 515.04 2.25 Ortaokul Alanı 13 145.33 1.31 Lise Alanı 17 660.36 1.77 Yüksek Öğretim Alanı 113 841.28 11.38 TOPLAM ALAN 174 636.88

SAĞLIK TESİSİ ALANLARI Planlama alanında mevcutta sağlık tesisi bulunmamaktadır. Planlama döneminde gelecek nüfusun ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde toplam 1.55 ha alan “Sağlık Tesis Alanı” önerilmiştir.

95

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu İBADET ALANLARI

Planlama döneminde gelecek nüfusun ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde yerleşmenin doğusunda toplam 0.61 ha İbadet Alanı önerilmiştir.

RESMİ VE İDARİ TESİS ALANLARI

Planlama alanında mevcutta bulunan resmi kurum alanı gelecek nüfusun ihtiyacını karşılayacak düzeyde değildir. Planlanan alan içerisinde 1.07 ha alan Resmi Kurum Alanı ve 2.0 ha alan Belediye Hizmet Alanı önerilmiştir.

SOSYAL TESİS VE KÜLTÜREL TESİS ALANI

Planlama alanı içerisinde sosyal tesis ve kültürel tesisi alanı yetersiz olup gelecek nüfusun ihtiyaçlarına cevap verecek düzeyde değildir. Planlama alanı içerisinde 1.07 ha alan Kültürel Tesis alanı düzenlenmiştir. Ayrıca bölgede yaşayan Özel Eğitim ve Rehabilitasyon ihtiyacı duyan çocuklara yönelik olarak 0.4 ha Sosyal Tesis Alanı önerilmiştir.

YEŞİL ALANLAR

Mevcutta bulunan yeşil alanlar yetersiz olup planlama alanı içerisinde çocuk parkı, park, rekreasyon alanları yeniden düzenlenmiştir. Sahil şeridi boyunca yeşil alan ve rekreasyon alanı düzenlenmiş olup, yeşil aksın oluşmasına dikkat edilmiştir. Planlama alanı içerisinde park ve çocuk parkları sayısı artırılmıştır. Park alanı 50.4 ha, rekreasyon alanı 10.6 ha, meydan alanı 0.18 ha alan, spor alanı 1.55 ha alandır.

TARIM ALANI Tarım reform alanları korunmuş olup planlama alanı içeride 9.7 ha alandır.

KENTSEL TEKNİK ALTYAPI ALANLARI

Fevzipaşa Mahallesi imar planı çalışmasında atıksuların bulundukları yerden taşınması ve terfi ettirilmesi amacıyla altyapının geliştirilmesi ve bölgenin ihtiyacına yönelik olarak toplamda 8 adet atıksu tesisi alanı (Terfi Merkezi) düzenlenmiştir. Bölgenin enerji ihtiyacının karşılanması için mevcut trafo alanları korunmuş olup terfi merkezleri ile beraber öneri imar planında toplam teknik altyapı alanı 1.4 ha alandır.

96

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu YOLLAR

Planlama alanı içerisinde 20 m genişliğinde bölünmüş taşıt yollu ve bulunla birlikte 15 m, 12 m, 10 m genişliğindeki taşıt yolları önerilmiştir. Konut alanları, ticaret alanları, donatı alanları arasında taşıt yolu ve yaya yolu bağlantısı sağlanmıştır. Toplam bisiklet yolu 0.34 ha’dır.

97

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu Harita 14. Fevzipaşa Mahallesi Öneri 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı

98

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 5. PLAN NOTLARI

1. GENEL HÜKÜMLER: 1.1. BU PLAN VE PLAN HÜKÜMLERİ KAPSAMINDA YER ALMAYAN KONULARDA: 3194 SAYILI “İMAR KANUNU” VE İLGİLİ YÖNETMELİKLERİ, 2634 SAYILI “TURİZMİ TEŞVIK KANUNU” VE BU KANUNUN İLGİLİ YÖNETMELİKLERİ, 3621 SAYILI “KIYI KANUNU” VE UYGULAMA YÖNETMELİĞİ, 5393 SAYILI “BELEDİYE KANUNU” VE BU KANUNUN İLGİLİ YÖNETMELİKLERİ, 2863 SAYILI “KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI KORUMA KANUNU” VE İLGİLİ YÖNETMELİK HÜKÜMLERİ, 2872 SAYILI “ÇEVRE KANUNU” VE İLGİLİ YÖNETMELİKLERİ, 1593 SAYILI "UMUMI HIFZISIHA KANUNU" VE İLGİLİ YÖNETMELİKLERİ, 6831 SAYILI “ORMAN KANUNU” VE İLGİLİ YÖNETMELİKLERİ, 3083 SAYILI SULAMA ALANLARINDA ARAZİ DÜZENLENMESİNE DAİR TARIM REFORMU KANUNU VE İLGİLİ YÖNETMELİKLERİ, 7269 SAYILI UMUMİ HAYATA MÜESSİR AFETLER NEDENİYLE ALINACAK TEDBİRLER VE YAPILACAK YARDIMLARA DAİR KANUN” VE İLGİLİ YÖNETMELİKLERİ, 14.07.2007 TARİH VE 26582 SAYILI RESMİ GAZETE'DE YAYINLANAN "AFET BÖLGELERİNDE YAPILACAK YAPILAR HAKKINDA YÖNETMELİK", 22.02.2018 TARİH VE 26898 SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYIMLANAN “OTOPARK YÖNETMELİĞİ", 3572 SAYILI “İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK”, "HAVA KALİTESİ DEĞERLENDİRME VE YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ", "ÇEVRESEL GÜRÜLTÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ", "KATI ATIKLARIN KONTROLÜ YÖNETMELIĞI", “ELEKTRİK KUVVETLİ AKIM TESİSLERİ YÖNETMELİĞİ”, "ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ YÖNETMELİĞİ", “SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ”VE “ATIKSU ARITMA TESİSLERİ TEKNİK USULLER TEBLİĞİ”İ ''KARAYOLLARI KENARINDA YAPILACAK VE AÇILACAK TESİSLER HAKKINDA YÖNETMELİK'' İLE 28.12.2006 TARİHİNDE KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞINCA ONAYLI "1/25.000 ÖLÇEKLİ DİDİM (AYDIN) KÜLTÜR VE TURİZM KORUMA VE GELİŞİM BÖLGESİ REVİZYON ÇEVRE DÜZENİ PLANI" HÜKÜMLERİ GEÇERLİDİR.

99

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 1.2. 04.01.2016 TARİHİNDE FEVZİPAŞA MAHALLESİ 247 HA ALANA İLİŞKİN, 11.01.2016 TARİHİNDE FEVZİPAŞA MAHALLESİ 130 HA ALANA İLİŞKİN, 11.02.2016 TARİHİNDE FEVZİPAŞA MAHALLESİ 12 HA ALANA İLİŞKİN VE 11.02.2016 TARİHİNDE FEVZİPAŞA MAHALLESİ 20 VE 36 HA ALANA İLİŞKİN VE 27.12.2019 TARİHİNDE FEVZİPAŞA MAHALLESİNE İLİŞKİN AYDIN ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ TARAFINDAN ONAYLANAN, İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK ETÜT RAPORLARINDA BELİRTİLEN HÜKÜMLERE UYULACAKTIR. 1.2.1. AYDIN ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ TARAFINDAN 11.01.2016 TARİHİNDE ONAYLANAN FEVZİPAŞA MAHALLESİ 130 HA ALANA İLİŞKİN İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK VE JEOTEKNİK ETÜT RAPORUNDA BELİRLENEN ÖNLEMLİ ALANLAR (ÖA3) KALAN ALANLARDA ALINABİLECEK ÖNLEMLERE UYULMASI ZORUNLUDUR. 1.2.2. TÜM YAPILARDA "AFET BÖLGELERİNDE YAPILACAK YAPILAR HAKKINDA YÖNETMELİK" HÜKÜMLERİNE UYULMASI ZORUNLUDUR. 1.2.3. MÜLGA BAYINDIRLIK VE İSKÂN BAKANLIĞI'NIN 30.01.2000 TARİH VE 2023 SAYILI GENELGESİNDE BELİRTİLEN "HER PARSELDE, HER TÜRLÜ YAPI İÇİN ZEMİN ETÜDÜ YAPILACAKTIR. ZEMİN ETÜTLERİ SIVILAŞMA ANALİZLERİNİ DE İÇERMELİDİR." HÜKÜMLERİNE UYULMASI ZORUNLUDUR. 1.3. PLAN KAPSAMINDA YERLEŞİM ALANLARINDA SAĞLIKLI BARINMA ŞARTLARININ SAĞLANMASI, ATIKLARIN USULÜNE VE TEKNİĞİNE UYGUN BERTARAF EDİLMESİ, SAĞLIKLI İÇME VE KULLANMA SUYU TEMİNİ, HER TÜRLÜ ATIK SU İLE İÇME VE KULLANMA SUYU ALTYAPISININ OLUŞTURULMASI, İNSAN SAĞLIĞINA ZARAR VEREN ETMENLERİN ORTADAN KALDIRILMASI GİBİ HUSUSLARDA GEREKLİ TEDBİRLER ALINMASI ZORUNLUDUR. 1.3.1. KENTSEL GELİŞME ALANLARINDA İLGİLİ İDARELERCE: SAĞLIKLI VE YETERLİ İÇME VE KULLANMA SUYUNUN TEMİNİ; BU SULARIN DEZENFEKSİYONUNUN SAĞLANMASI VE BUNA İLİŞKİN YENİ ALTYAPININ OLUŞTURULMASI,

100

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 1.3.2. KANALİZASYON VE ATIK SU, İZALE VE BERTARAF ALTYAPISININ USUL VE TEKNİĞİNE UYGUN OLARAK GEREKLİ SIHHİ ŞARTLARA HAİZ OLACAK ŞEKİLDE İNŞA EDİLEREK KULLANIMA VERİLMESİ, 1.3.3. İNSAN SAĞLIĞI AÇISINDAN ÖNEM ARZ EDEN KEMİRİCİ VEKTÖR VE HAŞERE KONTROLÜNÜN VE MÜCADELESİNİN SAĞLANMASI VE ÜREMELERİ İÇİN UYGUN OLAN FİZİKİ ORTAMLARIN YOK EDİLMESİ VEYA EN AZA İNDİRİLMESİ, 1.3.4. HALKIN, YEME, İÇME, DİNLENCE, EĞLENCE VE KONAKLAMA ALANLARINDAKİ GEREKLİ SIHHİ HİJYENİK VE TEKNİK ŞARTLARA HAİZ OLACAK ŞEKİLDE FAALİYET GÖSTERMELERİNİN TEMİNİ, RUTİN VE PERİYODİK KONTROLLERİNİN YAPILMASI, KONTROL SONUÇLARINA GÖRE GEREKLİ İŞLEMLERİN UYGULANMASI GEREKMEKTEDİR. 1.4. KADASTRAL PARSELLER İMAR PARSELİNE DÖNÜŞTÜRÜLMEDEN İNŞAAT UYGULAMASI YAPILAMAZ. 1.5. UYGULAMA İMAR PLANINDA, SOSYAL VE TEKNİK ALTYAPI ALANI OLARAK BELİRLENEN ALANLAR KAMU ELİNE GEÇMEDEN İNŞAAT UYGULAMASINA GEÇİLEMEZ. 1.6. İNŞAAT EMSALİ İMAR PARSELİ ÜZERİNDEN HESAPLANIR. 1.7. TÜM YAPILARDA ÇATI YAPILACAKTIR. ÇATI YAPILMADAN İSKÂN RUHSATI VERİLEMEZ. 1.7.1. ÇATI MEYİLİ; %33 EĞİMİ VE MAHYA YÜKSEKLİĞİ 3.5 M’Yİ GEÇEMEZ. ANA SİRKÜLASYON MERDİVENİNDEN ÇATIYA ULAŞIM MİNİMUM 1.00 X 1.00 M BÜYÜKLÜKTEKİ ÇATI ÇIKIŞI İLE SAĞLANABİLİR. 1.7.2. ÇATILAR ÇEVRENİN ÖZELLİKLERİNİ VE DOĞAL DOKUYU YANSITACAK ŞEKİLDE ÇEŞİTLENDİRMEK AMACIYLA KIRMA ÇATI, YEŞİL ÇATI YAPILABİLİR. ANCAK, TONOZ ÇATI YAPILAMAZ. 1.7.3. YAPILARDA SAÇAK YAPILMASI MECBURİDİR, ÇATI EĞİMİ SAÇAK UCUNDAN HESAPLANIR MİN. SAÇAK GENİŞLİĞİ 50 CM DİR, HİÇBİR KOŞULDA ÇIKMA HATTINI GEÇEMEZ. 1.7.4. BİNALARDA BAĞIMSIZ BÖLÜM OLMAMAK ŞARTI İLE ÇATI ÖRTÜSÜ ALTINDA; GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMLERİ TESİS EDİLEBİLMESİ İÇİN, KOLEKTÖRLERİN ÇATI MEYİLİNE PARALEL EN FAZLA 20 CM. YUKARIYA KONULMASI VE SU DEPOLARININ ÇATI ALANLARINA GİZLENMESİ

101

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu ZORUNLUDUR. GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMLERİNİN BU BİÇİMDE UYGULANMASI, PROJENİN BELEDİYE'YE ONAYLATILMASI KOŞULUYLA YAPILABİLİR VE İSKÂN RUHSATI KOŞULUDUR. 1.8. KONUT ALANLARINDA, ÇATI KATINDA BAĞIMSIZ BÖLÜM VE PİYES YAPILAMAZ. TURİSTİK TESİSLERDE ÇATI KATINDA PİYESLER YAPILABİLİR. 1.9. BİNALARA KOT, HER BİR BİNA KÜTLESİ İÇİN BİNA KÖŞE NOKTALARININ TABİİ ZEMİN KOTLARININ ARİTMETİK ORTALAMASINDAN VERİLECEKTİR. TABİ ZEMİN ORTALAMASININ YOL KOTUNUN ALTINDA OLDUĞU DURUMLARDA; KOT PLANLI ALANLAR İMAR YÖNETMELİĞİ UYARINCA BELEDİYESİNCE BELİRLENİR. 1.10. EĞİMDEN VE KOT FARKINDAN DOLAYI KAT KAZANILAMAZ. KONUT ALANLARINDA; TOPOGRAFYADAN KAYNAKLANAN ZORUNLULUKLARDAN DOLAYI ZEMİN KOTU ALTINDA KAT YAPILMASI HALİNDE; SADECE 1 KAT BODRUM KATI OLARAK DEĞERLENDİRİLİR; DİĞER KAT GÖMÜLÜ OLMAK VE OTOPARK OLARAK DÜZENLENMEK KOŞULUYLA EMSALE DÂHİL EDİLMEZ. DİĞER KAT VEYA KATLAR EMSALE DÂHİLDİR. EMSALE DÂHİL EDİLMEYEN BODRUM KATLARI İSKÂN AMAÇLI KULLANILAMAZ. 1.11. YAPI ADALARI İÇERİSİNDE KALAN DOĞAL SUYOLLARI; DUVAR, ÇİT VE BİNA GİBİ YAPILARLA KESİLMEYECEKTİR. DOĞAL SU AKIŞI KONTROLLÜ OLARAK, SERBEST AKIŞINA DEVAM EDEBİLECEK NİTELİKTE DİRENE EDİLECEKTİR. 1.12. PLANLAMA ALANINDA 3194 SAYILI İMAR KANUNUNUN 18. MADDESİNE GÖRE İMAR UYGULAMASI YAPILACAKTIR. 1.13. YAPI YAKLAŞMA SINIRI İÇERİSİNDE; AÇIK HAVUZ, JENERATÖR ODASI VB. YAPILAR YAPILAMAZ. 1.14. İMAR PLANI İLE OLUŞTURULMUŞ OLAN İMAR ADALARINDA VE İMAR PARSELLERİNDE İNŞAAT YAPILAN ALAN DIŞINDAKİ BÖLÜMLERDE (İMAR PARSELİ İÇİNDE) ALANIN OTOPARK İHTİYACININ KARŞILANAMAMASI DURUMUNDA BİNA İÇİNDE BODRUM KATINDA YAPI YAKLAŞMA SINIRLARINI TAŞMAMAK KOŞULUYLA KAPALI OTOPARK YAPILABİLİR. BU KAPALI OTOPARK ALANLARI OLARAK DÜZENLENEN ALANLAR BODRUM

102

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu KATINDA VE TAMAMEN GÖMÜLÜ OLMAK KOŞULUYLA EMSALE DAHİL DEĞİLDİR. BU ALANLAR KAT İRTİFAKINA KONU EDİLEMEZ. 1.15. KADASTRAL MÜLKİYET SINIRLARI ILE İMAR PLANI HATLARI ARASINDAKİ ± 1M. YE KADAR OLAN KAYMALAR (YOLLARDA ESAS GÜZERGÂH VE GENİŞLİKLER DEĞİŞTİRİLMEMEK KOŞULUYLA) PLAN DEĞİŞİKLİĞİ YAPILMADAN BELEDİYESİNCE DÜZELTİLEBİLİR. 2. ÖZEL HÜKÜMLER: 2.1. GELİŞME KONUT ALANLARI: 2.1.1. GELİŞME KONUT ALANLARINDA BAĞIMSIZ BÖLÜM BAŞINA MİNİMUM İFRAZ ŞARTI 500 M2' DİR. ANCAK BÖLÜNMELERDE KOLAYLIK SAĞLAYABİLMESİ AMACIYLA (-) 10 M2'LİK AZALTMALAR YAPILABİLİR. 2.1.2. BU ALANLARDA YAPILAŞMA KOŞULLARI, E=0.30, YENÇOK: 6.50 M. 2 KAT’DIR. 2.2. MESKÛN KONUT ALANLARI: PLANIN ONAMA TARİHİNDEN ÖNCE PLANLAMA ALANI İÇERİSİNDE YÜRÜRLÜKTEKİ MEVZUATA UYGUN OLARAK ONAYLANMIŞ PLANLARA GÖRE İFRAZI YAPILMIŞ OLAN PARSELLERDE; BU PLANDA BELİRTİLEN YAPILAŞMA KOŞULLARINA UYGUN YAPI YAPILABİLMESİ HALİNDE MEVCUT İMAR PARSELİ KORUNACAKTIR. BU ALANLARDA YENÇOK: 6.50 M.’Yİ GEÇEMEZ. 2.3. TİCARET ALANLARI (T1, T2, T3): 2.3.1. TİCARET ALANLARI, PLANLAMA ALANI İÇERİSİNDE HİZMET EDECEKLERİ BÖLGELERE GÖRE 3 KADEME OLARAK DÜZENLENMİŞTİR. 2.3.2. T1 OLARAK DÜZENLENEN TİCARET ALANLARI, MERKEZİ İŞ ALANLARININ YER ALACAĞI TİCARİ ALANLAR OLARAK DÜZENLENMİŞ OLUP, BU ALANLARDA BÜROLAR, İŞHANLARI, GAZİNO, LOKANTA, ÇARŞI, ALIŞVERİŞ MERKEZLERİ, MAĞAZALAR, BANKALAR, SİNEMA, TİYATRO GİBİ KÜLTÜREL-SOSYAL TESİSLER VE YÖNETİMLE İLGİLİ TESİSLER VE BENZERİ KULLANIMLARIN YER ALACAĞI ALANLAR OLARAK DÜZENLENMİŞ OLUP, YAPILAŞMA KOŞULLARI; E= 0.50 YENÇOK= 9.50 M. (2 KAT), MİNİMUM İFRAZ 800 M2'DİR. PARSELİN MİNİMUM CEPHESİ 18 M. OLACAKTIR.

103

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 2.3.3. T2 OLARAK DÜZENLENEN TİCARET ALANLARI, BU ALANLAR, MERKEZİ İŞ ALAN KULLANIMLARI VE BÖLGE TURİZM AKTİVİTELERİNİ DESTEKLEYİCİ MAĞAZALAR, LOKANTA, KAFE, GİBİ KULLANIMLARIN YER ALACAĞI ALANLAR OLARAK DÜZENLENMİŞ OLUP, YAPILAŞMA KOŞULLARI; BİTİŞİK NİZAM, TAKS:0.40, KAKS:0:80, YENÇOK= 8.50 M. (2 KAT), MİNİMUM İFRAZ 500 M2'DİR. PARSELİN MİNİMUM CEPHESİ 12 M. OLACAKTIR. 2.3.4. T3 OLARAK DÜZENLENEN TİCARET ALANLARI, HALKIN GÜNLÜK İHTİYAÇLARINI KARŞILAMAYA YÖNELİK TİCARİ ALANLAR OLARAK DÜZENLENMİŞ OLUP, BU ALANLARDA MARKET, KUAFÖR, ECZANE, KASAP VE BENZERİ YAPILAR YAPILABİLİR. BU ALANLARDA YAPILAŞMA KOŞULLARI; E= 0.25 YENÇOK= 6.50 M. (2 KAT), MİNİMUM İFRAZ 500 M2'DİR. 2.4. TURİZM TESİS ALANLARI (OTEL): 2.4.1. BU ALANLARDA; APART OTEL VE PANSİYON DIŞINDA, TURİZM TESİSLERİNİN NİTELİKLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİKTE BELİRTİLEN ASLİ KONAKLAMA TESİSLERİ YAPILABİLİR.

* "TURİZM TESİSLERİNİN NİTELİKLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK" HÜKÜMLERİNE UYULMASI ZORUNLUDUR. * TURİZM TESİS ALANLARINDA YAPILAN TURİZM TESİS VE YAPILARI SONRADAN HİÇBİR BİÇİMDE BAŞKA BİR AMAÇ İÇİN KULLANILAMAZLAR. * TAPU KÜTÜĞÜNÜN BEYANLAR HANESİNE TOPLUMUN YARARLANMASINA AYRILAN YAPI VE TURİZM TESİSİ OLDUĞU YAZILACAK VE BU TESCİL İŞLEMİ YAPILMADAN İNŞAAT RUHSATI VERİLMEYECEKTİR. * TURİZM TESİSİ YAPI ADALARININ İÇİNDE 'TURİZM TESİSLERİN NİTELİKLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİĞİNE' GÖRE VAZİYET PLANINDA AYRILMASI GEREKEN YEŞİL, YOL VE OTOPARK GİBİ ALANLARIN KAMU ELİNE GEÇMESİ ŞARTI ARANMAZ. ANCAK İMAR PLANI DÜZENLEMELERİNE AİT TERKLERİNİN YAPILMASI ŞARTTIR. * TESİSLERİN MİMARİ PROJELERİNDE TOPOĞRAFYAYA VE DOĞAL BİTKİ ÖRTÜSÜNE UYAN ÇÖZÜMLER GETİRİLECEKTİR. TURİSTİK TESİSLERDE RENK VE ÇATI KAPLAMASI, CEPHEDE DOLULUK BOŞLUK ORANLARI VE

104

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu BİNA BİRİM ÖLÇÜLERİNDE ÇEVRE KARAKTERİSTİKLERİNE UYULACAKTIR. * OTEL KULLANIMLARINDA; YATAK KATLARI DÖŞEME ÜSTÜNDEN DÖŞEME ALTINA MİN. 2.60 METREDİR. ZEMİN KAT, YÜKSEKLİĞİ MİN. 4.50 M. ASMA KAT YAPILMASI HALİNDE YENÇOK= 6.50 M. DİR. ASMA KAT, KAT ADEDİNDEN SAYILMAZ. TESİSAT KATI YAPILMASI HALİNDE, TESİSAT KATI; KAT ADEDİNDEN SAYILMAZ VE BİNA YÜKSEKLİĞİNE DÂHİL DEĞİLDİR. TESİSAT KATLARI AMACI DIŞINDA KULLANILAMAZ. * TURİZM TESİS ALANLARINDA, ANA GİRİŞ KAPISI YAPILARI, ANITSAL YAPILAR, TOPLAMI 30 M2 BÜYÜKLÜK VE 3.50 M YÜKSEKLİĞİ GEÇMEMEK KOŞULUYLA YAPILACAK DANIŞMA, GİRİŞ VE GÜVENLİK ÜNİTELERİ EMSALE DAHİL DEĞİLDİR. BU YAPILARDA ÇEKME MESAFESİ SINIRLAMASI ARANMAZ. * TURİZM TESİSLERİNİN ÇATI ARASINDA TESİSE AİT ORTAK MEKANLAR, BAĞIMSIZ ODALAR VE SON KATTAKİ ODALARLA İRTİBATLI SUİT ODALAR DÜZENLENEBİLİR. BU ALANLAR EMSALE DAHİLDİR. * ÇATI ARASINDAKİ MEKANLARDA, ÇATI EĞİMİ İÇERİSİNDE KALMAK ŞARTIYLA ASGARİ YÜKSEKLİK ŞARTI ARANMAZ. ÇATI EĞİMİ EN ÇOK %40 OLABİLİR. BU EĞİM SAÇAK UCUNDAN VEYA BİNANIN CEPHE HATLARINDAN HESAPLANABİLİR. * OTELLERDE EN ÜST ÇATI GABARİSİNDEN SONRA KAPALI-İSKÂN EDİLEBİLİR BİR ALAN OLUŞTURMAMAK KAYDIYLA SİMGESEL ÖĞELER YAPILABİLİR. * BİR İMAR PARSELİNDE TESİS BÜTÜNLÜĞÜ İÇİNDE BİRDEN FAZLA YAPI YAPILABİLİR. İNŞAAT CEPHESİ VE İNŞAAT DERİNLİĞİ YAPI YAKLAŞMA MESAFELERİ İÇİNDE KALMAK KOŞULUYLA HERHANGİ BİR ÖLÇÜ İLE SINIRLI DEĞİLDİR. * YAPILACAK PARSELASYON/İMAR UYGULAMALARINDA; TURİZM TESİS KULLANIMLARI İLE BİTİŞİK KONUMDA DÜZENLENEN GÜNÜBİRLİK KULLANIMLARI ARASINDA GÖSTERİLEN AYRIM ÇİZGİSİ, EMSAL/KULLANIM AYRIM ÇİZGİSİ OLARAK DEĞERLENDİRİLEREK PARSELASYON YAPILABİLİR VE BU KULLANIMLAR AYNI PARSEL İÇİNDE KALABİLİR.

105

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu 2.4.2. TURİZM TESİSİNİN DEVAMI VE TAMAMLAYICISI NİTELİĞİNDE OLAN GÜNÜBİRLİK KULLANIMLARIN BULUNDUĞU İMAR PARSELLERİNDE TURİZM TESİS KULLANIMLI ALAN İLE GÜNÜBİRLİK KULLANIMLI ALAN ARASINDAKİ PLANDA GÖSTERİLEN AYRIM ÇİZGİSİ, EMSAL/KULLANIM AYRIM ÇİZGİSİ OLARAK DEĞERLENDİRİLİR. MÜLGA BAYINDIRLIK VE İSKÂN BAKANLIĞI TEKNİK ARAŞTIRMA VE UYGULAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN 17.08.1993 TARİH VE 16523 SAYILI GENELGESİ DE DİKKATE ALINARAK EMSAL HESABI, TURİZM TESİS İÇİN ÖNGÖRÜLÜN EMSAL DEĞERLERİ DİKKATE ALINARAK, PARSELİN SAHİL ŞERİDİNİN (VARSA) BİRİNCİ 50 METRELİK BÖLÜMÜ DIŞINDA KALAN KISMI ÜZERİNDEN YAPILIR. ANCAK GÜNÜBİRLİK GÖSTERİLEN ALANDA YAPILAŞMA OLMASI DURUMUNDA YAPILACAK TESİSLERİN TOPLAM İNŞAAT ALANI, GÜNÜBİRLİK ALANIN EN FAZLA %20'Sİ KADAR OLABİR. KALAN YAPILANMA HAKKI 100 M.'LİK SAHİL ŞERİDİNİN GERİSİNDEKİ KISIMDA KULLANILABİLİR. BU BÖLÜMDE YAPILACAK YAPILARDA EN ÇOK BİNA YÜKSEKLİĞİ:4.50 M. (1 KAT) ASMA KAT YAPILMASI HALİNDE EN ÇOK BİNA YÜKSEKLİĞİ: 5.50 M. (1 KAT)'DIR. ASMA KAT EMSALE DAHİLDİR. 2.4.3. TURİZM TESİS ALANLARI, PLANDA (OTEL) OLARAK TANIMLANMIŞ OLUP; APART OTEL VE PANSİYON DIŞINDA TURİZM TESİSLERİNİN NİTELİKLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİKTE BELİRTİLEN ASLİ KONAKLAMA TESİSLERİ YAPILABİLİR. (OTEL) OLARAK DÜZENLENMİŞ OLAN TURİSTİK TESİS ALANLARINDA;

* YAPILACAK İFRAZLAR 7.500 M2 DEN KÜÇÜK OLAMAZ, * YAPILAŞMA KOŞULLARI E=0.50 OLUP, YENÇOK: 18.00 METREYİ GEÇEMEZ. * TATİL KÖYÜ YAPILMASI HALİNDE YENÇOK: 7.50 METREYİ GEÇEMEZ.

2.4.4. SAĞLIK ODAKLI TATİL KÖYÜ (SOTK); OLARAK TANIMLANMIŞ ALANLARDA, DOĞAL ÇEVRE İÇERİSİNDE DÜZENLENEN; TEDAVİ, BİRLİKTE DÜŞÜNME, HAREKET ETME YOLUYLA ORTAK MOTİVASYON VE SİNERJİ YARATMAYA VEYA SAĞLIK TEDAVİSİ SONRASI REHABİLİTASYONA VEYA TERAPİYE YÖNELİK HİZMETLERİN VERİLDİĞİ, MÜŞTERİLERE SAĞLIKLI YAŞAM HİZMETİ SUNMAYI HEDEFLEYEN, AÇIK ALANLARDA DOĞAL SPOR AKTİVİTELERİYLE DESTEKLENEN, GIDA VE 106

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu BESLENME, DOĞAL BİTKİ BANYOLARI, AROMATERAPİ, GÜZELLİK VE ESTETİK, HEYECAN VE EĞLENCE, ÇEŞİTLİ YAŞ GRUPLARI İÇİN SAĞLIK VE BAKIM HİZMETLERİ GİBİ KONU VEYA KONULARDA UZMANLAŞARAK İŞLETİLEN VE HİZMETİN GEREKTİRDİĞİ ÜNİTELERDE UZMAN PERSONEL ÇALIŞTIRILAN KONAKLAMA TESİSLERİ YER ALABİLİR. BU TESİSLERDE YAPILAŞMA KOŞULLARI; E=0.30’U, YENÇOK= 7.50 METREYİ GEÇEMEZ. BU ALANLARDA, 2.4.1 MADDESİNDE BELİRTİLEN MADDELERE UYULACAKTIR. 2.4.5. SPOR AMAÇLI TURİZM ALANI; OLARAK TANIMLANMIŞ ALANLARDA, OLİMPİK SPOR TÜRLERİNDEN EN AZ BİR TANESİNİN ANA FAALİYET OLARAK KURGULANDIĞI, BUNUN YANINDA ÇEŞİTLİ SPOR DALLARININ ULUSLARARASI NORMLARA UYGUN ALANLARDA GERÇEKLEŞTİRİLDİĞİ, AYRICA BU AKTİVİTELERİN TAMAMLAYICI DİĞER BÖLÜMLERLE DESTEKLENDİĞİ TESİSLER YER ALABİLİR. BU TESİSLERDE YAPILAŞMA KOŞULLARI; E=0.30’U, YENÇOK= 10.50 METREYİ GEÇEMEZ. BU ALANLARDA, 2.4.1 VE 2.4.2 MADDESİNDE BELİRTİLEN MADDELERE UYULACAKTIR. 2.5. GÜNÜBİRLİK TESİS ALANLARI: BU ALANLARDA KAMPİNG VE KONAKLAMA ÜNİTELERİ İÇERMEYEN SADECE GÜNLÜK İHTİYAÇLARI KARŞILAMAYA YÖNELİK OLAN DUŞ, GÖLGELİK, SOYUNMA KABİNİ, WC, BÜFE, LOKANTA, PASTAHANE, ÇAYHANE VE BENZERİ TESİSLER YAPILABİLİR. BU ALANLARDA E=0.20, YENÇOK=4.50 M. Yİ (1 KAT), ASMA KAT YAPILMASI HALİNDE YENÇOK=5.50 M’Yİ (1 KAT) AŞAMAZ. 2.6. PARK VE YEŞİL ALANLAR: * BU ALANLAR, İÇERİSİNDE PARK VE YEŞİL ALAN VB. AÇIK ALANLARI İÇEREN KULLANIMLARDIR. * PARK ALANLARININ %10'UNUNDAN FAZLA SERT ZEMİN AYRILAMAZ. 2.7. SPOR – ÇOCUK BAHÇESİ – OYUN ALANLARI: 2.7.1. BU ALANLAR PLANDA OYUN ALANI VE/VEYA SPOR ALANI OLARAK DÜZENLENEN ALANLARDIR. 2.7.2. BU ALANLARDA AÇIK SPOR AKTİVİTELERİNİ İÇEREN YAPILAR YAPILABİLİR. ÇEKME MESAFESİ YOL VE YAPIYA MİN. 5 M. OLACAKTIR. SPOR TESİSİ ALANLARI İÇERİSİNDE, TESİSİN İHTİYACI OLAN DUŞ WC,

107

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu KAFETERYA, SOYUNMA VE GİYİNME YERLERİ İÇİN YAPILACAK TESİSLER İÇİN YAPI YOĞUNLUĞU E = 0.05, YENÇOK= 4.50 M. (1 KAT) TIR. 2.7.3. AÇIK SPOR ALANI OLARAK DÜZENLENEN ALANDA, BÖLGESEL SPOR TESİSLERİNE YÖNELİK YAPILAR YAPILABİLİR. BU ALANDA E:0.60, YENÇOK: 10.50 METREYİ GEÇEMEZ. 2.8. SAĞLIK TESİSİ VE AİLE SAĞLIĞI MERKEZİ (ASM) ALANLARI: 2.8.1. SAĞLIK TESİSİ ALANLARI İÇERİSİNDE; AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI MERKEZİ, DOĞUM VE ÇOCUK BAKIM EVLERİ, DEVLET HASTANELERİ, İHTİSAS/EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANELERİ, FİZİK TEDAVİ VE REHABİLİTASYON HASTANELERİ VE SAĞLIK KAMPÜSLERİ YER ALABİLİR. SAĞLIK TESİSİ ALANLARINDA YAPILAŞMA KOŞULLARI, E=0.90’I, YENÇOK=12.50 METREYİ (3 KATI) GEÇEMEZ. 2.8.2. AİLE SAĞLIĞI MERKEZİ ALANLARI OLARAK DÜZENLENMİŞ ALANLARDA; AİLE SAĞLIĞI MERKEZİ VE BASAMAK SAĞLIK TESİSLERİ YER ALABİLİR. AİLE SAĞLIĞI MERKEZİ ALANLARINDA YAPILAŞMA KOŞULLARI E=0.50’Yİ, YENÇOK= 7.50 METREYİ (2 KATI) GEÇEMEZ. 2.9. KÜLTÜREL TESİS ALANI: BU ALANLARDA SİNEMA, TİYATRO, SERGİ SALONU, MÜZE, GİBİ KÜLTÜREL İLE BU KULLANIMLARA HİZMET VEREN LOKANTA, KAFETERYA, BÜFE GİBİ TİCARİ YAPILAR YAPILABİLİR. E=0.60’I, YENÇOK=10.50 METREYİ (3 KAT) GEÇEMEZ. 2.10. SOSYAL TESİS ALANI: BU ALANLARDA HUZUREVİ, YAŞLI BAKIM MERKEZİ, ÖZEL EĞİTİM VE REHABİLİTASYON MERKEZİ GİBİ SOSYAL TESİSLER İLE BU KULLANIMLARA HİZMET VEREN LOKANTA, KAFETERYA, BÜFE GİBİ TİCARİ YAPILAR YAPILABİLİR. E=0.60’I, YENÇOK=10.50 METREYİ (3 KAT) GEÇEMEZ. 2.11. İBADET ALANLARI (CAMİ): BU ALANLARDA EMSAL VE YÜKSEKLİK KOŞULLARI TEKNİK GERESİNMELERE UYGUN OLARAK MİMARİ PROJEYE GÖRE BELEDİYE ENCÜMEN KARARI İLE BELİRLENİR. 2.12. BELEDİYE HİZMET ALANLARI; BU ALANLAR İTFAİYE, ACİL YARDIM VE KURTARMA, ULAŞIMA YÖNELİK TRANSFER İSTASYONU, ARAÇ VE MAKİNE PARKI, BAKIM VE İKMAL İSTASYONU, GARAJ ALANLARI, BELEDİYE DEPOLARI, ZABITA BİRİMLERİ, İDARİ, SOSYAL VE KÜLTÜREL MERKEZ GİBİ

108

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu TESİSLERİN YAPILABİLECEĞİ ALANLAR OLUP, YAPILAŞMA KOŞULLARI, E=0.60’I, YENÇOK=10.50 METREYİ (3 KAT) GEÇEMEZ. 2.13. ATIKSU TERFİ MERKEZİ: BU ALANLARDA TEKNİK HİZMETLERE İLİŞKİN TERFİ MERKEZİ, SU DEPOSU VB. YAPILAR YAPILABİLİR. EMSAL VE YÜKSEKLİK KOŞULLARI TEKNİK GEREKSİNMELERE UYGUN OLARAK MİMARİ PROJEYE GÖRE BELEDİYE ENCÜMEN KARARI İLE BELİRLENİR. 2.14. RESMİ KURUM ALANI: BU ALANLAR, GENEL BÜTÇE KAPSAMINDAKI KAMU IDARELERI ILE ÖZEL BÜTÇELI IDARELERLE VEYA BU KURUMLARCA SERMAYESININ YARISINDAN FAZLASI KARŞILANAN KURULUŞLARA, KANUNLA VEYA KANUNUN VERDIĞI YETKI ILE KURULMUŞ KAMU TÜZEL KIŞILERINE AIT BINA VE TESISLERIN YAPILDIĞI ALANLAR OLUP, YAPILANMA KOŞULLARI; E=0.90’I, YENÇOK=10.50 METREYİ (3 KAT) GEÇEMEZ. 2.15. EĞİTİM TESİSLERİ ALANI (KREŞ, İLKOKUL, ORTAOKUL VE LİSE ALANI): ÇEVRESİNDE BULUNAN YAPILAŞMA ŞARTLARINA UYUMLU OLMAK KOŞULUYLA; EMSAL VE YÜKSEKLİK KOŞULLARI TEKNİK GEREKSİNMELERE UYGUN OLARAK MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞINCA HAZIRLANAN MİMARİ PROJEYE GÖRE BELEDİYE ENCÜMEN KARARI İLE BELİRLENİR. 2.16. ÜNİVERSİTE ALANI: BU ALANLARDA, ÜNİVERSİTE EĞİTİMİNE YÖNELİK OLARAK, KAMPÜS, FAKÜLTE, İDARİ VE SOSYAL TESİSLER YER ALABİLİR. BU ALANLARDA YAPILAŞMA KOŞULLARI E=0.50’Yİ, YENÇOK=10.50 METREYİ (3 KAT)’I GEÇEMEZ. 2.17. PAZAR ALANI: BU ALANDA İDARİ VE GÜVENLİK AMAÇLI YAPI DIŞINDA HERHANGİ BİR YAPI YAPILAMAZ. YALNIZCA İKLİM KOŞULLARININ OLUMSUZ ETKİLERİNDEN KORUNMAK AMACIYLA SÖKÜLÜP TAKILABİLİR ÇATI ÖRTÜSÜ YAPILABİLİR. BU ALANLARDA YAPILANMA KOŞULLARI E=0.05’İ, YENÇOK=6.50 METREYİ GEÇEMEZ. 2.18. REKREASYON ALANI: KENTİN AÇIK VE YEŞİL ALAN İHTİYACI BAŞTA OLMAK ÜZERE, GÜNÜBİRLİK KULLANIMA YÖNELİK EĞLENCE DİNLENME PİKNİK İHTİYAÇLARININ KARŞILANABİLECEĞİ LOKANTA, GAZİNO, KAHVEHANE, BÜFE, ÇAY BAHÇESİ, ÜSTÜ KAPALI VE AÇIK DİNLENME TERASLARI, OTOPARK GİBİ KULLANIMLAR İLE TENİS, YÜZME, MİNİ GOLF,

109

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu OTOKROS GİBİ HER TÜRLÜ SPORTİF FAALİYETLER YAPILABİLİR. BU ALANLARDA YAPILAŞMA KOŞULLARI E=0.05’İ, YENÇOK=6.50 METREYİ GEÇEMEZ. 2.19. TARIMSAL NİTELİKLİ ALAN: BU ALANLARDA “3083 SAYILI SULAMA ALANLARINDA ARAZİ DÜZENLENMESİNE DAİR TARIM REFORMU KANUNU” HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR.

110

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu EKLER

111

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

112

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

113

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

114

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

115

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

116

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

117

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

118

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

119

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

120

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

121

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

122

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

123

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

124

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

125

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

126

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

127

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

128

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

129

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

130

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

131

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

132

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

133

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

134

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

135

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

136

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

137

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

138

Aydın İli, Didim İlçesi, Fevzipaşa Mahallesi 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Araştırma ve Açıklama Raporu

139