Met O.A. Een Activiteitenoverzicht, Routes, Levensverhalen En Interviews
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Met o.a. een activiteitenoverzicht, routes, levensverhalen en interviews Vrijheid 75 jaar geleden werd ons land bevrijd tiviteiten van Cultuurkade deel aan één van het Naziregime, 75 jaar geleden of meerdere activiteiten rondom Operatie kwamen jonge jongens uit onder an- Market Garden 2019. Wie de jeugd heeft, dere Amerika, Canada, Engeland en heeft de toekomst en het is belangrijk dat Polen naar hier om ons te bevrijden. zij de verhalen van toen horen. Velen van hen gaven het grootste offer, zij stierven voor onze vrijheid. Daarnaast worden er door veel betrokken vrijwilligers, waarvoor mijn grote dank, tal- Nu, in 2019, zijn wij vrij maar realiseren rijke activiteiten georganiseerd. Misschien we ons dat voldoende? Vrijheid betekent kom ik u tegen bij de parachutedropping, in mijn ogen niet dat alles geoorloofd is, in de bloemenzee op de Vlagheide, op het vrijheid kent beperkingen. Vrijheid be- basecamp, bij de verschillende herdenkin- tekent genieten van de mogelijkheden gen, tentoonstellingen of wandelingen. Ik die vrijheid biedt. Maar het betekent ook hoop in ieder geval dat u gaat en dat u openstaan voor anderen, het gesprek het verhaal verder vertelt. Opdat wij niet aangaan, van elkaar leren. vergeten, juist voor onze toekomst. Meierijstad viert 75 jaar vrijheid en doet Kees van Rooij dat op grootse wijze. Veel leerlingen Burgemeester Meierijstad (groep 7 en 8 van de basisschool en de 1e en 2e van het VO) nemen dankzij ac- 75 oorlogsverhalen: voor ieder jaar in vrijheid één verhaal In 2018 heeft Brabant Remembers in Uit Meierijstad zijn drie verhalen in de de provincie persoonlijke verhalen van bundel opgenomen. Van bijna ieder ver- en over gewone mensen in oorlogstijd haal wordt een stillleven gemaakt. In de opgehaald. Verhalen over gebeurtenis- bibliotheek in Veghel is één stillleven te sen, momenten en gemaakte keuzes bekijken, het andere wordt in de molen die het vervolg van levens bepaalden. in Eerde tentoongesteld. In oktober 2019 wordt een tentoonstelling georganiseerd Samen geven de verhalen een goed waarin alle stilllevens te bezichtigen zijn. beeld van de impact van de Tweede We- reldoorlog op de Brabantse samenleving. Meer informatie over de stilllevens en de Deze verhalen vormen het uitgangspunt verhalen zijn te vinden op: voor een Brabant breed programma en www.brabantremembers.com. een campagne genaamd Brabant Re- members. Het doel is om zoveel mogelijk mensen, en dan vooral de jongere gene- raties, de verhalen te laten ervaren. [ 2 ] 75 jaar bevrijding Opa en kleindochter over oorlog en vrede Jan van den Elzen is 17 als de oorlog uitbreekt, hij woont op een boerderij in Uden samen met zijn ouders, broers en zussen. Inmiddels woont Jan alweer ruim 60 jaar in Erp. Jan heeft de oorlog bewust meegemaakt; zijn kleindochter Renske is daarin erg geïnteresseerd en op een zonnige lentedag in 2019 praat Renske met haar opa over wat hij mee- gemaakt heeft. Jan weet nog dat hij op 10 mei ’s ochtends na het koeien melken ineens Duitse mili- tairen zag lopen: het was oorlog! In eerste instantie merkte hij daar niet zo veel van, maar gaandeweg werd dat wel anders. Er kwamen steeds meer regels. Zo moest er verduisterd worden, moesten radio’s ingeleverd worden (al verborg de vader van Jan er stiekem ook een op zolder) en moesten zijn ouders zomaar grond afge- ven voor de aanleg van vliegveld Volkel. Ook werden producten schaars en kwa- men er voedsel- en kledingbonnen. Het verhaal moet doorgegeven Amerikaanse soldaat Larry Zuinig zijn op vrijheid blijven worden regelde medicijnen Jan vertelt dat hij het nu zo fjn vindt dat Iets wat Jan nog goed weet is dat hij ooit, de jeugd uit kan gaan en plezier kan ma- per fets, een Engelse piloot naar Son ken, dat kon toen niet en heeft hij gemist. Naar Duitsland? moest brengen. Renske vraagt opa of hij Vrijheid is belangrijk zegt hij, maar er moet Na ongeveer een jaar moesten alle boe- niet bang was toen. Nee, zegt opa, ik vond wel goed op gepast worden. Renske vindt renjongens zich melden. Het was de be- het vooral erg spannend. ook dat het belangrijk is dat we goed voor doeling dat ze in Duitsland op boeren- onze vrijheid zorgen. Ze zegt dat ze zich bedrijven gingen werken, Duitse jongens Van de bevrijding weet Jan nog dat er af en toe best wel zorgen maakt over de immers werden naar de oorlog gestuurd. erg hard gevochten is in de buurt van wereld. Er zijn veel oorlogen en ze vindt Samen met een tiental andere jongens Mariaheide. Ook hebben er toen Ameri- het eng dat er terrorisme is en mensen ging Jan naar Den Bosch. Terwijl ze daar kaanse soldaten in hun boomgaard ge- zijn niet altijd even aardig voor elkaar. Ze stonden te wachten ging het luchtalarm af bivakkeerd. Een van hen regelde nog pe- weet best dat je niet iedereen aardig hoeft en brak er paniek uit. In de consternatie nicilline voor Jans’ zieke broer. Jan vindt te vinden, maar fatsoenlijk met elkaar om- lukte het Jan om een Ausweis mee te ne- het erg jammer dat hij de achternaam van gaan is toch niet zo moeilijk? Jan vindt het men dat hij verborg in het stuur van zijn soldaat Larry niet meer weet en dat hij dus goed dat we herdenken, hij denkt dat dat fets. Dat Ausweis kwam hem regelmatig ook niet weet hoe het hem vergaan is. steeds belangrijker wordt, juist als er geen van pas. Om te voorkomen dat hij toch mensen meer zijn die de oorlog meege- naar Duitsland gestuurd werd, heeft Jan maakt hebben. Het verhaal moet doorge- regelmatig op verschillende plaatsen in de geven blijven worden. regio ondergedoken gezeten. Een goede vriend van Jan is wel naar Duitsland ver- trokken, Jan heeft hem nooit meer gezien. 75 jaar bevrijding [ 3 ] Activiteitenoverzicht Wat is er allemaal te doen? In Meierijstad vinden er vele activiteiten plaats om de gebeurtenissen van toen te herdenken. Het aanbod is gevarieerd en ge- schikt voor zowel jong als oud. Op het moment van produceren van deze krant zijn de onderstaande activiteiten bekend. Voor het actuele overzicht en meer informatie kunt u kijken op www.meierijstadherdenkt.nl. Expositie Ru Paré, Bevrijdingsfeest, dansen voor Museum: liefde in tijden van schilderes en verzetsheldin de vrijheid! oorlog Van 28 augustus tot en met 10 oktober 14 en 15 september 17 september Veghel Sint-Oedenrode Eerde Educatie, wie de jeugd heeft, Op grote hoogte, beklim de Herdenking, exact 75 jaar na de heeft de toekomst toren net als in 1944 eerste landingen Van 1 september tot en met 31 oktober 14 en 15 september 17 september Meierijstad Sint-Oedenrode Eerde Exposities De impact van (on) Fototentoonstelling, van Toneelstuk en gesprek: Zou jij vrijheid mobilisatie tot monument een duitse soldaat redden? 1 september tot en met 1 december 14 tot en met 22 september 17 en 19 september Schijndel Veghel Sint-Oedenrode Tentoonstelling, bijzonder Bevrijdingsconcert in de Liberation task force, WOII materiaal te zien Martinuskerk voertuigen van dichtbij Van 7 tot en met 22 september 15 september 18 september Nijnsel Sint-Oedenrode Sint-Oedenrode Lezing, hoe Schijndel bevrijd Basecamp, hoe ging dat nou Liberation task force, werd 75 jaar geleden? diverse ritten door Veghel en 11 september 15 tot en met 21 september omstreken Nijnsel Schijndel 18 september Veghel Toneelvoorstelling Roosje Geocaching: Op zoek naar danste met de vijand tekens van OMG/WOII Vertrek colonne OMG, will we 13 en 14 september 15 september ever meet again? Veghel Sint-Oedenrode 22 september Schijndel Ontvangst colonne OMG, Herdenking kermiszondag in doortocht door Sint-Oedenrode Veghel Concert, bevrijding in woord 14 september 15 september beeld en muziek Sint-Oedenrode Veghel 22 september Veghel Ontvangst colonne OMG, Herdenking remember bevrijdingsfeest op het september Memorial day, deflé, Stadhuisplein 15 september ceremonie en kranslegging 14 september Sint-Oedenrode 23 oktober Veghel Schijndel Ophalen en delen van verhalen 16, 18 en 19 september Granaatweken, een (schuil) Sint-Oedenrode kelder vol geheimen 31 oktober tot en met 10 november Parcachutesprongen, het Schijndel sneeuwt in september! 17 september Eerde [ 4 ] 75 jaar bevrijding Het bijzondere levensverhaal van bevrijder Bobby Hunter De boerderij waar hij op- dië vecht. Na de terugkeer van overleeft hij deze nachtmerrie groeide was klein. Er waren zijn eenheid volgt een nieuwe en keert huiswaarts. weinig bezittingen. Er was missie: Operatie Market Garden. Na de oorlog in Korea ontmoet de zorg voor zijn invalide Op 17 september 1944 stijgen Bobby zijn grote liefde. Hij broer. Bobby Hunter (1924) de vliegtuigen vol parachutis- trouwt, wordt postbode en krijgt had een zwaar leven op het ten op. De doelen van het 501ste een zoon en dochter. Het zijn platteland in Texas. Door liggen in Veghel. De opdrach- zijn kinderen die hem in 2004 zijn land te gaan dienen, ten: het veroveren van de brug- terugbrengen naar de slagvelden ontsnapte hij uit de ellende. gen over de Zuid-Willemsvaart en van weleer. Bobby keert terug En werd hij uiteindelijk een rivier de Aa, het innemen van naar Eerde en ontwikkelt een held in Eerde. Eerde als verdedigingsbuffer en intense band met de plaats waar het onder controle houden van de hij zijn eerste gevechtssprong Veel is er niet thuis in Texas. weg van Eindhoven naar Nijmegen. maakte. Hij wordt een beroemde De nog jonge Bobby heeft de Bobby is één van de eerste pa- en graag geziene gast in Eerde, taak voor het paard op de klei- rachutisten die landt op Neder- zijn ‘tweede huis’. ne boerderij te zorgen. Op een landse bodem. Zwaar beladen met Op 18 december 2013 overlijdt dag slaat het noodlot toe. Zijn munitie loopt hij van de Eerdse Bobby na een kort maar zwaar broer wordt door het dier getrapt Vlagheide naar de kanaalbrug gevecht tegen kanker.