Ważne Adresy Szlaki Rowerowe
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 lata na Wiejskich Obszarów rodków Unii Europejskiej W ramach osi 4 Leader – Programu Rozwoju Rozwoju Programu – Leader 4 osi ramach W Europejskiej Unii rodków ś ze jest nansowany fi ł Wspó ania „Razem dla Radomki” Radomki” dla „Razem ania ł Dzia Grupy Lokalnej Informator wiejskie obszary w ca ą i dworzaninem króla Kazimierza Jagiellończyka w 1488 r. Przytyk otrzymał przywilej Z tamtych czasów pozostał kwadratowy rynek i kilka uliczek. Prawa miejskie inwestuj Europa Atrakcje turystyczne obszaru objętego działaniem Wiejskich Obszarów Rozwoju rzecz na Rolny Fundusz Europejski GMINA JEDLIŃSK organizowania dwóch dorocznych jarmarków i cotygodniowych targów w dni Wolanów utracił natomiast w 1896 r. Stowarzyszenia LGD „Razem dla Radomki” poniedziałkowe. Przywilej ten został nadany przez króla Kazimierza Jagiellończyka Na terenie gminy występuje część zbiornika wodnego w Domaniowie, który na Sejmie w Radomiu. Tradycja cotygodniowych targów poniedziałkowych razem ze znajdującymi się na terenie gminy rzekami Szabasówką i Radomką – daje 1. Domaniowskie Morze – gminy Przytyk, Wieniawa, Wolanów Gmina Jedlińsk położona jest w południowej części woje- Największy zbiornik wodny w regionie radomskim (500 ha powierzchni, 7 km długości, 1,2 km wództwa mazowieckiego. Powierzchnia ogólna gminy wynosi przetrwała przez ponad 500 lat do dnia dzisiejszego. możliwość rozwoju agroturystyki i rekreacji. szerokości). Idealne miejsce do uprawiania sportów wodnych, wędkowania i rekreacji. 138 km2, a zamieszkuje ją ok. 13 tys. mieszkańców. Gminę two- Duży wpływ na handlową atrakcyjność Przytyka miało jego ówczesne położenie, 2. Muzeum im. Oskara Kolberga – Przysucha gdyż leżał na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych. Skrzyżowanie to zwane W dawnym dworze szlacheckim udostępniono muzealia i materiały o wybitnym etnografi e; rzy 31 sołectw. 978-83-60126-98-1 ISBN historii, etnografi i Przysuchy i okolicy. Muzeum organizuje koncerty muzyczne, liczne wystawy Siedziba gminy – Jedlińsk to historyczna osada znajdująca się było „Pępkiem Europy”, o czym przypomina nam wybudowana w tym miejscu GMINA ZAKRZEW i sesje tematyczne. nad rzeką Radomką i Tymianką. Położona 90 km na południe od Warszawy i 10 km studnia. 3. Dni Kolbergowskie – Dni Przysuchy Na ziemi przytyckiej zachowały się liczne zabytkowe miejsca i obiekty. Można Pierwsza niedziela czerwca jest dniem przeglądów folklorystycznych. Cykl imprez plenero- na północ od Radomia. Dziś Jedlińsk liczy 1637 mieszkańców. wych z udziałem ludowych artystów, zespołów młodzieżowych – przyciąga licznych widzów, Nazwa Jedlińsk wywodzi się od licznych jodeł, które otaczały osadę. Jedlińsk obejrzeć wybudowany w latach trzydziestych XX wieku kościół murowany w stylu Gmina Zakrzew graniczy z Radomiem (13 km od centrum sympatyków oraz znawców tej twórczości. posiada bogatą historię sięgającą średniowiecza. Założony został przez Mikołaja barokowo-renesansowym projektu architekta warszawskiego Stefana Szyllera. Radomia) i obejmuje obszar 96,15 km². Zamieszkuje ją 11 tys. 4. Poliptyk Wieniawski – Wieniawa W prezbiterium kościoła pod wezwaniami Znalezienia Krzyża Świętego – malarz Wielkie dzieło Renesansu. Ten rodzaj ołtarza wykonany w 1544 r. przez uczniów Wita Stwosza Jedlińskiego i stał się jednocześnie siedzibą parafi i. Od XVI do XIX wieku przez osób. Wiodącym kierunkiem rozwoju gminy jest rolnictwo, przedstawia wyrzeźbione sceny śmierci świętego biskupa Stanisława. Można go obejrzeć ponad 250 lat miejscowość ta posiadała prawa miejskie. Do najważniejszych zabyt- Jan Henryk Rożen namalował obraz „Znalezienia Krzyża Świętego”. gdzie liczne gospodarstwa uprawiają paprykę. w kościele św. Katarzyny w Wieniawie. ków zalicza się barokowy kościół P.W. Apostołów Piotra i Andrzeja, wystawiony W miejscowości Oblas znajdują się ruiny dworu z XIX wieku z zabytkowym Najstarszą miejscowością gminy jest wieś Cerekiew, która powstała w XIII 5. Muzeum Witolda Gombrowicza – Wsola, gmina Jedlińsk spichlerzem. W odległości 3 kilometrów od Przytyka w miejscowości Zameczek Pierwsze muzeum w Europie poświęcone twórczości wybitnego pisarza. Mieści się w pałacyku przez Stanisława Witowskiego. W kościele znajduje się obraz „Powołanie Aposto- wieku. Występują tu pozostałości grodzisk w Cerkwi i w Taczowie, oraz inne liczne należącym do rodziny Gombrowiczów. Placówka oferuje wystawy czasowe, lekcje muzealne, łów”, który został namalowany w Rzymie przez Tadeusza Kunze-Konicza. W pobli- usytuowany jest dwór z połowy XIX wieku projektu Franciszka Marii Lanciego. znaleziska archeologiczne, przede wszystkim w Gulinie. prelekcje i wykłady. żu do dziś dnia istnieje nekropolia z nagrobkami, pochodzącymi nawet z początku Najstarszą budowlą w okolicy jest wybudowany w 1420 r. kościół pod wezwaniem Nazwa Zakrzew oznacza wieś położoną za krzewami i pojawia się po raz 6. Ogólnopolskie Targi Papryki – Przytyk Świętego Wawrzyńca we Wrzosie, rozbudowany na początku XX wieku. Przytyk i okoliczne gminy to paprykowe zagłębie. To stąd pochodzi 80% krajowej produkcji XIX wieku. pierwszy w kronikach w 1330 r. w takiej właśnie formie. Już na początku XV w. papryki. Targi odbywają się w trzecią niedzielę sierpnia i gromadzą producentów tego W Jedlińsku obchodzony jest obrzęd ludowy „Ścięcia Śmierci”, który swo- W Przytyku na cmentarzu, przy kościele parafi alnym znajdują się cztery Zakrzew był w posiadaniu Zakrzewskich herbu Lewart. Dawne akty kościelne smacznego warzywa, hodowców, organizacje rolnicze. je początki wywodzi ze średniowiecza. Rokrocznie w ostatni wtorek karnawału kamienne płyty z XVI wieku. Poświęcone są one m.in. Katarzynie Białaczowskiej, wspominają, że właścicielem wsi był w 1417 r. Andrzej, zaś w 1440 r. Gustachy 7. Ścięcie Śmierci – Jedlińsk żonie Wawrzyńca Podlodowskiego oraz Lupie Podlodowskiemu teściowi poety Obrzęd Ścięcia Śmierci wywodzi się ze średniowiecza. Rokrocznie w ostatni wtorek karnawału zwany Kusym – mieszkańcy i licznie zgromadzeni goście uczestniczą w unikalnym Dersław i Andrzej, bracia herbu Lewart. zwany Kusym mieszkańcy i liczni goście uczestniczą w tym unikalnym obrzędzie. Śmierć zostaje obrzędzie. Jana Kochanowskiego. Przy kościele stoi również kamienny pomnik z amforą Z biegiem czasu wieś przeszła do Tynieckich, a później do rodziny Podlodowskich. skazana, następuje egzekucja, ksiądz wypisuje akt zgonu… a później rozpoczyna się huczny We Wsoli funkcjonuje Muzeum Witolda Gombrowicza będące oddziałem na szczycie. Jest to pomnik nagrobny Ignacego Dzianota (zm. 1827 r.), sędziego Pod koniec XVI wieku Podlodowscy przyjąwszy kalwinizm, pozamieniali kościoły Festyn póki sił starczy. pokoju powiatu radomskiego. W dzielnicy Piaski znajduje się cmentarz żydowski, 8. Zbiornik wodny w Toporni – Przysucha Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie. Wybudowany w 1914 r. na zbory. Czterohektarowy zbiornik wodny w Toporni pod Przysuchą położony jest w kompleksie dworek od 1926 r. należał do Jerzego Gombrowicza, brata pisarza. To tutaj Wi- na którym zachowały się płyty nagrobne (macewy). To jedyny ślad po licznej tutaj Do najciekawszych zabytków Gminy zalicza się Kościół pw. Św. Jana Chrzciciela malowniczych lasów przysuskich. Stanowi idealne miejsce do wypoczynku i rekreacji told Gombrowicz pracował nad jedną ze swoich najważniejszych powieści – przed II wojną światową ludności żydowskiej. w Zakrzewie, kościół parafi alny w Cerkwi wg projektu arch. Stefana Szyllera mieszkańców gminy i licznych gości. Gmina stanowi atrakcyjne miejsce do wypoczynku z uwagi na zbiornik 9. Kirkut w Przytyku „Ferdydurke”. z 1929 r. Ponadto w Gminie znajdują się pomniki przyrody: zabytkowy dąb Przytyk od XVII w. zamieszkiwany był przez liczną społeczność żydowską. Pozostałością po niej W Piastowie znajduję się obiekt Aeroklubu Radomskiego, o powierzchni ponad wodny w Domaniowie, którego powierzchnia przekracza 500 hektarów. szypułkowy w parku w Zakrzewie Kolonii oraz trzy głazy narzutowe w Dąbrówce jest cmentarz (kirkut). Zachowało się na nim około 30 macew (nagrobków). Niektóre z nich 200 ha z lotniskiem sportowym, na którym odbywają się zawody rangi mistrzostw W gminie funkcjonują gospodarstwa agroturystyczne skupione w Stowarzyszeniu Podłużnej. posiadają bogate zdobienia. Gospodarstw Agroturystycznych „Zalew Domaniów”. 10. Studnia „Pępek Europy” w Przytyku Europy i mistrzostw świata w akrobacji samolotowej i szybowcowej. Mistrzostwa Kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela pochodzi z XVIII wieku. Pierwotnie Studnia na rynku w Przytyku przypomina o wyjątkowej atrakcyjności handlowej Przytyka. stanowią jedno z najważniejszych wydarzeń sportowych odbywających się nie tyl- był on drewniany, fundowany w 1417 roku przez Andrzeja z Zakrzewa herbu Lewart. To tutaj przecinały się ważne szlaki handlowe: Trakt Królewski (Warszawa – Kraków) z Traktem ko w regionie radomskim, ale również w skali całego kraju, w którym uczestniczą Wielkopolskim (Lublin – Poznań). Skrzyżowanie to było zwane Środkiem lub Pępkiem Europy, Około połowy wieku XVI za czasów Jana Podlodowskiego z Przytyka, znajdował o czym przypomina wybudowana w tym miejscu pamiątkowa studnia. najlepsi piloci z całego świata. się w rękach kalwińskich. Następny kościół również drewniany, wybudowany został 11. Sanktuarium Maryjne w Skrzyńsku MINA IENIAWA w 1612 r. Obecny wzniesiony był w latach 1770- 1776 kosztem Stefana Korwin Zabytkowy barokowy kościół z XVIII w. pw. Św. Wojciecha. W kościele znajduje się obraz Matki G W Boskiej Staroskrzyńskiej (z I poł. XV w.), który stanowi zabytek o znaczeniu europejskim. Kochanowskiego – Wojskiego Radomskiego i jego żony Ludwiki z Kruszewskich.