Polki Walczące Feminizm! Nie Faszyzm Teatr Owadów
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
KANTOR FREIHEIT I BURI WARLIKOWSKI 153 GAZETA TEATRALNA październik 2019 NR 153 CENA 10 zł (w tym 5 % Vat) POLKI WALCZĄCE INDEKS 333417 FEMINIZM! NIE FASZYZM TEATR OWADÓW „Didaskalia” można kupić: REDAGUJE ZESPÓŁ BIAŁYSTOK Anna R. Burzyńska (dział zagraniczny), w księgarni Akcent, Rynek Kościuszki 17 Marcin Kościelniak (zastępca redaktora naczelnego), Monika Kwaśniewska (sekretarz redakcji), Agnieszka Marszałek, GDAŃSK Grzegorz Niziołek (redaktor naczelny), Joanna Targoń w Uniwersyteckiej Księgarni Naukowej Arche, ul. Bażyńskiego 6 w księgarni Na Biskupiej Górce, ul. Bażyńskiego 4 RADA REDAKCYJNA KATOWICE Małgorzata Dziewulska, Ewa Guderian ‑Czaplińska, Michał Kobiałka, w księgarni Libella, pl. Sejmu Śląskiego 1 Leszek Kolankiewicz, Zbigniew Majchrowski, Thomas Sellar, KRAKÓW Małgorzata Sugiera, Tamara Trojanowska, Joanna Walaszek w siedzibie Redakcji, ul. Gołębia 16 STAŻYSTKI I STAŻYŚCI w księgarni Akademickiej, ul. św. Anny 6 Maciej Guzy, Julia Kowalska, Witold Loska, Radosław Pindor, Wiktoria Tabak w PWST, ul. Straszewskiego 22 w Bunkrze Sztuki, pl. Szczepański 3A WSPÓŁPRACOWNICZKI I WSPÓŁPRACOWNICY w Klubie Pauza, ul. Floriańska 18/3 Mateusz Borowski, Marta Bryś, Katarzyna Fazan, Beata Guczalska, Thomas Irmer, w MOCAK ‑u, ul. Lipowa 4 Natalia Jakubowa, Dorota Jarząbek ‑Wasyl, Olga Katafiasz, Tadeusz Kornaś, Dariusz Kosiński, ŁÓDŹ Katarzyna Lemańska, Monika Muskała, Piotr Olkusz, Katarzyna Osińska, w księgarniach: Księgarnia LITERA, ul. Nawrot 7 Jakub Papuczys, Paweł Schreiber, Katarzyna Waligóra, Joanna Wichowska Mała Litera, ul. Ogrodowa 19 Światowid, Piotrkowska 86 OPRACOWANIE GRAFICZNE OLSZTYN Łucja Ondrusz w Księgarni Naukowej „Arche”, ul. Oczapowskiego 12b OPRACOWANIE KOMPUTEROWE POZNAŃ Piotr Kołodziej w księgarni Powszechna, ul. Szkolna 5 WYDAWCA TORUŃ Instytut im. Jerzego Grotowskiego w CSW „Znaki Czasu”, Wały gen. Sikorskiego 13 Rynek ‑Ratusz 27, 50 ‑101 Wrocław WARSZAWA tel. (48 71) 344 53 20, tel./fax (48 71) 343 42 67 w księgarniach: www.grotowski ‑institute.art.pl Liber, Krakowskie Przedmieście 24; Prospero, Aleje Ujazdowskie 6 Paulina Erdanowska: paulina@grotowski ‑institute.art.pl Lexicon, ul. Sengera Cichego 24/2a; Tarabuk, ul. Browarna 6 Główna Księgarnia im. B. Prusa, ul. Krakowskie Przedmieście 7 WSPÓŁWYDAWCA Wiejska 14, ul. Wiejska 14 Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w teatrach: Narodowym, Nowym, Studio, Ateneum ul. Gołębia 16, 31 ‑007 Kraków w Akademii Teatralnej, ul. Miodowa 22/24 w MiTo artcafébooks, ul. Waryńskiego 28 ADRES REDAKCJI WROCŁAW 31 ‑007 Kraków, ul. Gołębia 16 w siedzibie Wydawcy, Rynek ‑Ratusz 27 tel./fax (48 12) 663 13 50 w księgarni Tajne Komplety, Przejście Garncarskie 2 [email protected] w Teatrze Współczesnym, ul. Rzeźnicza 12 www.didaskalia.pl, www.facebook.com/didaskalia Nieme Kino. Księgarnia filmowa w DCF, Piłsudskiego 64a dyżur redakcyjny: od poniedziałku do piątku w godz. 11 ‑13 ZIELONA GÓRA w Księgarni Staromiejskiej, ul. Żeromskiego 16 Tekstów nie zamówionych redakcja nie zwraca. Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów i zmian w publikowanych tekstach. W salonach prasy EMPiK sp. z o.o. na terenie całego kraju WYDAWCA WSPÓŁWYDAWCA Dofinansowano ze środków Papierowe wydanie pisma „Didaskalia” jest jego wersją pierwotną. oraz za pośrednictwem Polperfect (Warszawa, ul. Stągiewna 2c). Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Wszystkie dostępne numery „Didaskaliów” są do nabycia również Wydawca prowadzi sprzedaż egzemplarzy archiwalnych. za pośrednictwem serwisu aukcyjnego Allegro.pl Spis zawartości dostępny na stronie www.didaskalia.pl DRUK PRENUMERATA Wydział Polonistyki Drukarnia Skleniarz, 30 ‑133 Kraków, ul. Lea 118 Wpłaty na rok 2019 przyjmujemy na konta: Uniwersytetu Jagiellońskiego tel. (012) 31 22 300, 31 22 322, fax (012) 31 22 349 złotówki – 05 1020 5226 0000 6902 0416 7540 Nakład: 1000 egzemplarzy euro – 98 1020 5226 0000 6602 0416 7565 z dopiskiem „Didaskalia. Gazeta Teatralna” oraz z informacją o liczbie egzemplarzy. NA OKŁADCE „Didaskalia” są dostępne w bazie CEEOL (https://www.ceeol.com/) Prenumerata krajowa: roczna – 40 zł; dwuletnia dla osób prywatnych – 60 zł; Czarne Szmaty dwuletnia dla instytucji – 75 zł. Ułańskie fantazje Prenumerata zagraniczna roczna – 40 € lub 45 USD. fot. Pat Mic Paulina Erdanowska: paulina@grotowski ‑institute.art.pl Streszczenia i tytuły artykułów w języku angielskim znajdują się Prenumerata dostępna także za pośrednictwem: WWW.DIDASKALIA.PL WWW.FACEBOOK.COM/DIDASKALIA na stronie www.didaskalia.pl. Ruch SA, Kolporter SA, Garmond Press S.A. 1 SPISTREŚCI FEMINIZM! NIE FASZYZM 96 Natalia Brajner. la vie sanatorienne 2 Agata Adamiecka ‑Sitek, Marta Keil, Igor Stokfiszewski. Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie: Turnus mija, a ja Materiały do porozuMienia niczyja, reż. Cezary Tomaszewski 3 Agata Adamiecka ‑Sitek, Marta Keil, Igor Stokfiszewski. 98 Olga Katafiasz. praWie jak W kinie, czyli jak się zabić i zjeść FeMinizacja – deMokracja – praca. W stronę uspołecznionej popcorn instytucji kultury Studio teatrgaleria w Warszawie: Romeo i Julia, reż. Michał 5 zasady Współpracy tWórczyń i tWórcóW z teatreM Zadara poWszechnyM iM. zygMunta hübnera W WarszaWie 7 rada artystyczno ‑prograMoWa teatru poWszechnego OPERA iM. zygMunta hübnera W WarszaWie. regulaMin 100 Natalia Jakubowa. Moda na haendla: tylko „dla sportu”? 10 teatr poWszechny – FeMinistyczna instytucja kultury Festiwal Aix ‑en ‑Provence i Teatr Bolszoj w Moskwie: Alcyna, reż. Katie Mitchell; Theater an der Wien w Wiedniu: Saul, SIKSA reż. Claus Guth 11 patrzcie na Mnie, jak się palę. Z Alex Freiheit i Burim 105 Maryla Zielińska. płaszcze cudoWnej TOSKI rozmawia Justyna Stasiowska Teatr Wielki – Opera Narodowa w Warszawie: Tosca, 20 Anna Majewska. kiedy opór staje się norMą reż. Barbara Wysocka [artykuł recenzowany / peer-reviewed] 106 Michał Kurkowski. historia pisana czerWienią 28 Julia Kowalska. tę polskę W tobie Opéra National de Paris: Lady Makbet z mceńskiego powiatu, Siksa: Stabat Mater Dolorosa – Musical o śmierci reż. Krzysztof Warlikowski i dziewczynie, reż. Piotr Macha + Siksa ZAGRANICA CZARNESZMATY 110 Piotr Hildt. Wojna Wybija rytM gry, czyli ROMEO I JULIA 31 staWianie granic pogardy. Z Czarnymi Szmatami W kurdystanie rozmawia Agnieszka Sosnowska Volkstheater w Wiedniu: Rojava, reż. Sandy Lopičić 113 Katarzyna Tórz. za MureM IETM Caravan Palestine C.U.K.T. 38 Łucja Iwanczewska. c.u.k.t. – (techno)transForMacja. historia peWnej próby terenoWej TANIEC [artykuł recenzowany / peer-reviewed] 118 Pamela Bosak. 6 lat, 2 dni, 7 godzin – urodziny centruM W ruchu Centrum w Ruchu, Fundacja Burdąg: Show and tell CRICOT 46 Karolina Czerska. teatr cricot – suMa przybliżeń [artykuł recenzowany / peer-reviewed] TEATRWKSIĄŻKACH 55 Katarzyna Kwiecień ‑Kalińska. otWarta scena WYZWOLENIA 123 Beata Guczalska. precz z arcydziełaMi Joanna Krakowska, Demokracja. Przedstawienia, 2019 KANTOR 61 Justyna Michalik‑Tomala . nie Można bezkarnie Ważyć się poWtarzać czegoś, co było już raz W życiu. czas zaMącony się Mści. rzecz o spektaklu WIELOPOLE, WIELOPOLE tadeusza kantora [artykuł recenzowany / peer-reviewed] OWADY 73 Monika Żółkoś. teatr oWadóW [artykuł recenzowany / peer-reviewed] REPERTUAR 84 Witold Loska. inny nie Ma głosu Teatr Polski w Poznaniu: Hamlet / Гамлет, reż. Maja Kleczewska 86 Karolina Habryło. z DE PROFUNDIS… W pożar pikseli Stary Teatr w Krakowie: Nic, reż. Krzysztof Garbaczewski 88 Katarzyna Waligóra. praWdy objaWione? Nowy Teatr w Warszawie: Jezus, reż. Jędrzej Piaskowski 91 Piotr Morawski. czysto ludzka perspektyWa Stary Teatr w Krakowie: Podróże Guliwera według Jonathana Swifta, reż. Paweł Miśkiewicz 94 Marcelina Obarska. ciało japońskie a ciało polskie Komuna// Warszawa: Hana Umeda / Sada Yakko, reż. Hana Umeda didaskalia 153 / 2019 2 / Feminizm! nie faszyzm organizacji i ruchów społecznych postulatów związanych z jakością pracy w teatrze i jego funkcjami społecznymi. Przeprowadzaniu wywiadów towarzyszyła analiza doku‑ mentów regulujących pracę teatru. Następnie proces przybrał kształt multiliteralnych negocjacji, angażujących dyrekcję teatru, pracowników i pracownice z działów artystycznego, technicznego i administracyjnego, funkcjonujące na terenie teatru komisje zakładowe związków zawodowych Solidarność i Inicjatywa Pracownicza, współpracujących z teatrem reżyserów i reżyserki. Ich celem było wypracowanie dwóch dokumentów, których wdrożenie urealnia Teatr Powszechny jako feministyczną instytucję kultury. Wynegocjowane dokumenty to Regulamin Rady Artystyczno ‑Programowej Teatru Powszechnego im. Zygmunta Hübnera w Warszawie oraz Zasady współpracy twórczyń i twórców z Teatrem Powszechnym im. Zygmunta Hübnera w Warszawie. Podstawą ideową Porozumienia był opracowany przez nas dokument AGATA ADAMIECKA ‑SITEK, MARTA KEIL, programowy Feminizacja – demokracja – praca. W stronę IGOR STOKFISZEWSKI uspołecznionej instytucji kultury, zaś zwięzłe podsumowanie całego procesu zawiera się w manifeście Teatr Powszechny – MATERIAŁY feministyczna instytucja kultury. Proces Porozumienia miał charakter uczestniczący, powsta‑ DOPOROZUMIENIA łe w jego ramach dokumenty odzwierciedlające wdrażane w Teatrze Powszechnym procedury ustanawiające Teatr Powszechny jako feministyczną instytucję kultury wyłaniały się w drodze, niekiedy bardzo gorących, dyskusji. Dlatego orozumienie to nazwa partycypacyjnego proce‑ w prezentowanych dokumentach można spotkać określenia su badawczego o charakterze interwencyjnym, związane także z demokratyczną i uspołecznioną instytucją który prowadziliśmy w Teatrze Powszechnym kultury. Zdefiniowanie tożsamości Teatru Powszechnego jako im.