<<

rvd v

CAISSA NIEUWS

-,1. 374

Met een vraagtecken priJ"ken alleen die zetten, die

Ah, de klassieken ...

april 1999 Caissanieuws 37 4 april 1999 Colofon Inhoud Redactioneel meer is, hij zegt toe uit de doeken te doen 4. Gerard analyseert de pijn. hoe je een eindspeldatabase genereert. CaïssaNieuws is het clubblad van de Wellicht is dat iets voor Ed en Leo, maar schaakvereniging Caïssa 6. Rikpareert Predrag. Dik opgericht 1-5-1951 6. Dennis komt met alle standen. verder ook voor elke Caïssaan die zijn of it is een nummer. Met een schaak­ haar spel wil verbeteren. Daar zijn we wel Clublokaal: Oranjehuis 8. Derde nipt naar zege. dik Van Ostadestraat 153 vrije avond en nog wat feestdagen in benieuwd naar. 10. Zesde langs afgrond. 1073 TKAmsterdam hetD vooruitzicht is dat wel prettig. Nog aan­ Tot slot een citaat uit de bespreking van Telefoon - clubavond: 679 55 59 dinsda_g_ 13. Maarten heeftnotatie-biljet op genamer is het te merken dat er mensen Robert Kikkert van een merkwaardig boek Voorzitter de rug. zijn die de moeite willen nemen een bij­ dat weliswaar de Grünfeld-verdediging als Frans Oranje drage aan het clubblad te leveren zonder onderwerp heeft, maar ogenschijnlijk ook Oudezijds Voorburgwal 109 C 15. Tuijl vloert Vloermans. 1012 EM Amsterdam 17. Johan ziet licht aan de horizon. dat daar om gevraagd is. Zo moet het! een ongebruikelijke visieop ons multi-culti Telefoon 020 627 70 17 18. Leo biedt opwarmertje. In deze aflevering van CN zet Gerard wereldje bevat en daarbij enpassant het we­ Wedstrijdleider interne com12etitie nauwgezet uiteen dat het beter kanen moet reldvoedselverdelingsvraagstukaan de orde Steven Kuypers 20. Michaël niet met Franse slag. met Het Eerste. De overal aanwezige en stelt. Het boek is geschreven door iemand Jan Mensplein 56 22. Louis vindtgedicht. altijd bereikbareDiederik had pech met een die er moeite mee schijnt te hebben dat hij 1013 CT Amsterdam 22. Ed raadpleegt sadistische Oomj Telefoon 020 620 67 40 bestandje over de belevenissen van Het vrijwelop de nulmeridiaanter wereld is ge­ �E-mail [email protected] 25. Capablanca forever. Tweede zodat nu alleen het verslag vanHet komen. Retrogardisch gezien had dat niet Wedstrijdleider externe com12etitie 26. Gambiet-nymf taxeert wezels. Derde kon worden opgenomen. moeten gebeuren, maar nu is het te laat. Jop Dekker 28. 1. d4 Pf6! 2. c4 g6! 3. Pc3 d5! ??? Het Zesde wankelt bekommerd verder "Is dit boek een hoop intellectueel ge­ Oudezijds Voorburgwal 268 E langs de rand van de afgrond, maar geeft babbel van een over het paard getild jong 1012 GL Amsterdam 30. Jeroen krijgt onvermoede de pijp nog niet aan Maarten. Meester Oxford-studentje in de filosofie, politico­ Telefoon 020 620 42 22 levensles. Maarten legt u haarfijn uit wat retrograde logie en economie? Misschien. Enigszins E-mail [email protected] 44. Jeugdbende put coach uit. Secretaris ook alweer is en neemt vervolgens een duik - zoals de Britten dat zeggen - over the top? en verder ... Peter van der Werf in het recente verledenop "een dwaaltocht Zeker." Maar toch ... 1::. 45. Da Piero Staalstraat 22" door grimmigebuitenwijken en uit de vaart Schaakloos 1011 JM Amsterdam 28 - 31 De uitslagen en de stand. genomen veren - rammelend over kinder­ Op dinsdag 4 mei is het Oranjehuis ge­ Telefoon 020 623 43 32 kopjes jagen, terug naar de kade, waar ik sloten en kan er niet geschaakt worden. Penningmeester AGENDA Jaap Tanja nog juist op tijd uit de verkeerde boot kan Snelschaak.kampioenschap Bankastraat 24 hs 13 april stappen voor hij vertrekt, ( ...) terug naar Op 18 en 25 mei krijgt u de gelegenheid 1094 EE Amsterdam ronde 31 de tijdenvan weleer, toen Het Zevende zich Micha Leuw te ontdoen van zijn titel als Giro 460 28 82 t.n.v. SV Caïssa - !{dam Caïssa 8 - Damegambiet 1 stormenderhand en ingrote eendracht een Snelschaakclubkampioen.We hopen op fel Materiaalbeheer 20 april weg baande naar de top." Het jongste verzet van zijn kant. Misschien wil Theo Mirjam Klijnkramer ronde 32 Weijers voor die tijd(nog) eens uit de doe­ Holendrechtstraat 19 A Caïssa-team laat via Johan van der Klauw Caïssa 6 - Amstelveen 6 ken doen wat het reglement voorschrijftten 1078 TN Amsterdam weten dat zij alive and kicking zijn. Telefoon 020 679 45 65 22 april Vanachter de Gambiet-tap krijgt u een aanzien van het snelschaken. Mag je bij­ E-mail [email protected] Euwe 4 - Caïssa 4 weinig opbeurend kijkje op de schaker als voorbeeld de koningnou wel of niet slaan? Redactie 24 april man gepresenteerd. Misschien moeten we 11111ta tiw1111tatie Slll ltta tie s1m1tatie s111 11ta !1 esm lf fa! i Tony Lith KNSB thuis de aanbeveling van Germaine Greer navol­ Pete;rvan deiWerr Tweede Helmersstraat 42 hs 27 april gen en in het schakersleven de segregatie Hartelijk welkom zijn: 1054 CLAmsterdam ronde 33 Telefoon 020 683 44 92 van de seksen invoeren. Zucht ... Dennis Groot, Robert Kocharyan, Dimi­ E-mail [email protected] Caïssa 7 - Probleem 5 Aparte vermelding verdient de bijdrage triRosenbaum en (wederom) Diederik van Home12age 29 april van Dennis Breuker. Hij komt met een Rappard. http:// www.gironet.nl/home/konjohn/ Nieuwendam 4 - Caïssa 7 foutloze analyse, de wens van iedere Bedankt heeft: index.html redakteur van een schaakblaadje. En, wat Marcel Rademakers. 2 3 r

Caissanieuws 374 april 1999 Voordat ik u mijn twee stellingen wil (en beneden) verwachting. Had dat niet wordt). Gespecificeerd per "prestatie­ HET EERSTE voorleggen, wilik eerst proberen de feiten voorkomen kunnen worden? Ik dacht dat factor" zijn de argumenten: Een analyse (met nog één wedstrijd te gaan) op een rij­ 2.1.De potentiële kwaliteit van de spelers Gerard Ril/ tje te zetten. te kunnen voorkomen door het samenzijn op de KNSB-zaterdag te continueren in de is veel hoger dan op basis van hun rating 27 maart speelde Caïssa 1 haar 1. Op basis van de gemiddelde rating vorm van door de teamleider vervaardigde (en prestatie) verwacht kan worden. Pvoorlaatste wedstrijd tegen DD in hoort Caïssa thuis op de (gedeelde) één na voedzame maaltijd,gevolgd door een soort 2.2.Het commitment voor het team en de DenO Haag. Het werd een drama. In aflo­ laatste plaats in de poule. Als in de laatste van training. Maar ik had niet gerekend op prestatie was (na het incident) onvol­ pende volgorde speelde het volgende zich wedstrijd van Unitas verloren wordt ein­ het incident dat zich rond de vrije ronde doende: veel afzeggersen wegblijvers, ma­ af. Elwin (10) was bezig met een goede digt zij daar ook. voordeed. Het begon allemaal al voor de tigeprestaties, weinig teamgeest (14.45 uur: partij maar gaf in gewonnen stelling op. 2. In vogelvlucht chronologisch de ge­ competitie. Twee weken voor de ultieme "mag ik dadelijk mijn treinkaartje alvast?'') Hans (9) kreeg het anti-e4-systeem ge­ speelde wedstrijden van dit seizoen: 2.3.0ptimale voorwaarden werden vrij­ naamd het Frans tegen zich en bereikte 2.1.Gelijk spel tegen Time Out Lewen­ inschrijfdatum bleek Aran zijn lidmaat­ schap te hebben opgezegd. Een externe wel nooit gehaald: veel spelers met een ern­ niets: remise. Robert (8) werd razendsnel borg = boven verwachting in een sub-variant van het Morra-gambiet 2.2.Winst tegen Utrecht= boven ver­ vervanger bleek op zo'n laat tijdstip niet stigslaaptekort die een blaastest nooit zou­ van het bord geschoven. Niek (7) offerde wachting voor handen en dus werd Joost gevraagd: den doorstaan, te weinig "( openings )-tech­ zijn bekende pion en gaf vervolgens nog 2.3.Vrije ronde (DOS heeft zich terug­ hij stemde toe. Na de tweede ronde kon­ nisch" goed voorbereide spelers, directe maar een kwaliteit cadeau: resulterend in getrokken) digdeJoost echter aan de rest van het sei­ inmenging in de organisatie van het eerste zoen niet meer te spelen i.v.m. een wereld­ (het incident), zeer weinigen waren op de een'"fiul.Micha (6) kwammaar helemaal niet 2.4.(Dik) verlies tegen LSG = volgens opdagen. Gerard (5) verzuimde intijdnood verwachting, maar toch aan de hoge kant reis. Een forse tegenvaller, die nog werd afgesproken tijd aanwezig op es bij wed­ na een goede partij een gewonnen stelling 2.5.Gelijk spel tegen Philidor Leeuwarden verergerd door de (ongetwijfeld goed­ strijden, bij thuiswedstrijden begonnenwe bedoelde) actievan Joost (i.s.m. Errit) om om 13.00 uur nooit compleet, etc. te winnen en ging (in onduidelijke stelling) = voor het seizoen boven verwachting, door zijn vlag. Hajo (4) vergat in een mooie maar we laten tegen een verzwakt team de een vervanger te "regelen": Aran! Voor Vooruitlopend op uw reacties stem ik al­ stelling een geofferd stuk te nemen en ver­ winst liggen en geven véél materiaal weg Aran (die hier natuurlijk allemaal niets aan vast voor stelling 2, en geef bij wijze van kon doen) was slechts het wachten op witte voorschot alvast mijn aanbevelingen voor loor. Aran (3) ging na een (m.i.) rommelige 2.6.(Dik) verlies tegen Euwe = volgens partij op de veertigste zet door zijn vlag. verwachting, maar schandalig hoog van het eerste. We moesten ons toen het volgende seizoen, die wellicht als zeer Jaap (2) balanceerde na de opening op de 2.7.(Wat magere) winst tegen Rotterdam opsplitsen in voor- en tegenstanders. De strijdig met de mores van Caïssa zullen rand van de afgrond maar zijn tegenstan­ = volgens verwachting, maar aan de lage meerderheid besliste en Aran kwam erbij. worden ervaren: der weigerde enig risico te nemen: remise. kant. En nadat ook de teamleider (die zich na de Voorafgaand aan het seizoen wordt Michaël (1) speelde (zoals gewoonlijk) een 2.8. (Dik) verlies tegen DD=volgens ver­ meerderheidsbeslissing had teruggetrok­ met de leden en (evt. non-playing) team­ prima partij, maar liet drie keer dezelfde wachting, maar schandalig hoog. ken) was omgepraat, kon het seizoen ver­ leider een bijeenkomst belegd waarin de stelling op het bord komen (remise dus), 2.9.?? (laatste ronde tegen Unitas is op volgd worden. Achteraf gezien was de wind sei-zoensdoelstelling, de opstelling en terwijl hij eenvoudig een stuk kon winnen. 24 april a.s.) definitief uit de zeilen en is het niet meer overige afspraken worden overeengeko­ Einduitslag: 8Yz-1Yz. 3. De persoonlijke scores zijn collectief echt goed gekomen. men en vastgelegd. U zult zich wellicht afvragen: hoe kan dit? heel matig: alleen Niek staat op +1, Jaap De spelers committeren zich aan deze Voor ik inga op de specifieke gebeurtenis­ en Micha scoren 50%, en de rest staat in Ik wil u twee stellingen voorleggen die afspraken en het "speelklaar" verschijnen sen rond het eerste wil ik u eerst een alge­ de min. mogelijk van toepassing zijn op de presta­ voor elke wedstrijd van het eerste. mene vraag voorleggen: door welke facto­ 4. Vergeleken met de start-opstelling heeft ties van het eerste dit seizoen: De teamleider is aanspreekpunt en ren wordt de prestatie van een schaakteam negen (en dat wordt minimaal tien) keer 1. Het eerste presteert volledig volgens eindverantwoordelijk voor alle beslissingen bepaald? Ik stel voor om als de drie be­ een speler van het eerste "verzuimd". verwachting(ook als van Unitas verloren omtrent het eerste tijdens het seizoen. langrijkste te onderscheiden: wordt). Het incident rond de vrije ronde 1. De kwaliteit van de spelers, Een oppervlakkige blik op het rijtje wed­ bevestigt slechts de aard van het beestje en Al het voorgaande en uw toekomstige 2. Het commitment van de spelers, strijden leert ons dat het breekpunt in de de mores van de club: alles moet kunnen, reacties zullen met de teamleden worden 3. De randvoorwaarden (bijv.: omstan­ competitie de vrije ronde is geweest. Daar­ niet te fanatiek alstublieft. besproken tijdens het etentje na de wed­ digheden, voorbereiding, organisatie, etc.). voor boven verwachting, daarna volgens 2. Het eerste presteert beneden ver­ strijd tegen Unitas. Die wedstrijd winnen wachting (ook als van Unitas gewonnen we natuurlijk. 01 4 s � Caissanieuws 374 29. Del Dc4t 30. Kf2Pd7 31. Ldl Da2t ril 1999 ;.• Dol·� HET TWEEDE 32. Dc2 Dxa3 33. Dxa4 Db2t 34. Dc2 Deze stelling is remise. Er volgde: g8Dt, 49 ... Kh6 50. Kf6 Pf4 Zwart heeft hier 3) 58 ... Pb4 (5): 59. Kf7 Pd5 60. g6t .• 6.3.99 Db4 35. Dd2 Da3 36. Del Db4 37. Dc7 drie verliezende zetten: Kh6 61.g7 Pe7 62.Pg6 Pg8 63. Kxg8, Oegstgeest '80 - Caïssa 2 Pc5 38. Le2 Db2 39. Lxc5 de 40. Dxc5 1) 50 ...Pgl (6): 51. g5tKh7 52.g6t Kg8 4) 58 ... Pb6 (5): 59.Kf7 Pc8 60. g6t Kh6 Tony Lith Kg8 41. Db5t Dd4 42. Kg2 Lf8 43. Dd3 61. g7 Pd6t 62. Kf8 Pf5 63. g8D, Db4 44. Dc4 Del 45. LflLd6 1/z-112 53. Pg4 Ph3 54.Ph6t Kh8 55.g7t Kh7 56. oor het tweede viel er weinig eer te g8Dt, 5) 58 ... Pc7t (5): 59. Kf7 Pb5 60. g6t behalen in de zevende ronde van de Kees Sterrenburg vergaloppeerde zich. 2) 50 ... Pd4 (6): 51. g5t Kh7 52. g6t Kh6 61. g7 Pd6t 62. Kf8 Pf5 63. g8D. VKNSB-competitie.Het werd 51/2 - 21/2. Dennis komt met een foutloze analyse. Kg8 53.Pg4 Pf3 54. Ph6t Kh8 55.g 7t Kh 7 59. Kf7 56. g8Dt, Oegstgeest '80 staat comfortabel op de eer­ Foutloze eindspelanalyse -· � d ste plaats en is zeker van eerste klasse-ni­ Dennis Breuker 3) 50.. . Pel (5): 51. g5t Kh7 52. Kf7 �I�1 ••• veau. Dat geldt niet in het minst voor de n 1985 heeft Ken Thompson met be Pe2 53. g6t Kh8 54.g7t Kh7 55. g8Dt. •w•é speler aan het eerste bord: Predrag Nikolic. Ihulp van een computer zogenaamde 51. Pf7tKh7 52. Kf5Pg6 53. Pg5t Kg7 eindspeldatabases gegenereerd 1• Zo'n eind­ 54. Pf3 Kh6 55. Kf6 Pf4 Zwart heeft hier - -- � In 1997 eindigde hij bij het kampioenschap • d% "� W-4u van Nederland samen met Jan Timman op speldatabase bevat alle standen van een be­ één verliezende zet: • ll�'w de eerste plaats. Reden genoeg voor Rik paald eindspel met daarbij het maximaal 1) 55... Ph8 (7): 56. g5t Kh7 57. Ph4 mmm a Lith om eens een keer na te denken. aantal zetten tot conversie. Conversie wil Kg8 58. Pf5 Pf7 59. g6 Pd8 60. Ph6t Kh8 Q.egstgeest , 6.3.99 zeggen dat een stuk wordt geslagen. Tij­ 61. g7t Kh7 62. g8Dt. ••• RikLith - Predrag Nikolic dens de zevende ronde van de externe 56. g5t Kh7 57. Pe5 Pd5t Zwart heeft • • fj 1 1. e4 d6 2. d4 Pf6 3. f3 g6 4. c4 Lg7 5. kreeg Kees Sterrenburg een Koning, hier vier verliezende zetten: Pc3 0-0 6. Lg5 c6 7. Dd2 e5 8. d5 h6 9. Paard en Pion tegen Koning en Paard eind­ 1) 57.. . Ph3 (5): 58. g6t Kg8 59. Pg4 59 ... Ph5?�-� Helaas, dit verliest in zeven Le3 na 9. Lxh6 volgt 9... Pxe4 spel op het bord. Ook voor dit eindspel is Pf4 60.Ph6t Kh8 61. g7t Kh7 62. g8Dt, zetten. De enige zet om hier remise te hou­ 9 ... cd 10. cd Kh7 11. Ld3 Pa612. Pge2 een eindspeldatabase voor handen.Hier­ 2) 57.. . Pe2 (5): 58. g6t Kg8 59. Pg4 Pg3 den was het verrassende 59.. . Pg6! Een Ld7 diagram onder wordt dit eindspel foutloos geanaly­ 60. Ph6t K.h8 61. g7t Kh7 62. g8Dt, lastige zet om te vinden. Na 60. Pxg6 is �� 1-· � ·. seerd, met behulp van de eindspeldatabase. 3) 57.. . Pg2 (5): 58. g6t Kg8 59. Pg4 het namelijk pat! De partij ging als volgt - � � � Wanneer zwart verliezende zetten tot zijn Ph4 60. Ph6t Kh8 61. g7t Kh7 62.g8Dt, verder: � é beschikking heeft worden deze besproken, 4) 57.. .Kh8 (2): 58. Pg6t Pxg6 59. K"g6. 60. g6t Ook Pg6 (7), Pd7 (7), en Pd3 (9) � met tussen haakjes het aantal zetten tot 58. Ke6 winnen. Vanaf hier speelt withet optimaal...... 1-'.'·h ·.·'·;'(//, * conversie. De zetten waarmee zwart een 60 ... Kh6Kh8 (2) verliest sneller. .4îB . -(1' �.i -- . 8. .i l. %'.W - w.?i!i c__j • • • paard in één zet weggeeft worden buiten ./!! � �� • #,ff@ 61. Pf3! De enige winnende , •� .. W,t!l!w.� .,.w. :;;;;;;;;; � beschouwing gelaten. '/''1'1 Ju�. whJ/!/,::1'4% / !'. �.@/.� 61 ... Pg7 Pf4 (2) en Pg3 (2) zijn slechter. ' i ,��M,,,�";;.� LJ(', �,t. • . -;;;;;1*2'1@0J/!. w.11�Wfo'® � � Robert Straver (1985) - Kees Sterrenburg , 62. Ph4 De enige twee andere winnende �J��L'.s- (1994) De stand na de 49ste zet van wit: � ·�· �/' zetten zijn Pe5 (7) en Pg5 (8). [_j � B 'LJ �il![_j {\ � 62 ... Ph5 63. Pf'StDe enige andere win­ ,-,, $j� � P:\ . @1 ' 1w;, m%' •tifJ� �� ,,,,," p M �:{g nende zet (Pf3) duurt twee zetten langer. • � •r�!d 1 � - - w m %�10�� .,�11��1 ­ 13. g4 Doet eigenlijk toch niet zo veel, • m m B.é 63 ... Kg5 64. Pg3 En weer de enige win­ 13. 0-0 was verstandiger geweest. B • • � nende. Zwart gaf hier terecht op. Het ver­ 13 ... Pc5 14. Lc2 b5 15. b4 Pa4 16. Pxa4 m •w• .. � volg had nog kunnen zijn: 64.. . Pf6 65.g 7 ba 17. a3 a5 18. Tbl ah 19. Txb4 Tb8 20. • - rJ • en op de volgende zet verliest zwart zijn 0-0 Na 20. Lxa4? volgt 20.. . Lxa4 en Tbl t 58.. . Pf4t! •••De enige niet-verliezende zet. paard of promoveert wit. 1-0 Gl met problemen B 8 �Lla 1) 58... Pe3 (7): 59.Kf7 Pf5 60. g6tKh6 20 ... Txb4 21. Dxb4 Dc7 22. Dxd2 Tb8 - � .. 61. Kf6 Pg3 62. Pg4t Kh5 63. g7 Pe4t 64. 1) Voor geïnteresseerden wil ik in een 23. Tel Tb2 24. Ddl Das 25. Tbl Txbl � .Jà\. - Ke5 Pg5 65. g8D, volgend nummer van CaissaNieuws uit de 26. Dxbl LbS 27. Kf2Lxe2 28. Kxe2 Dc3 2) 58 ...Pc3 (6): 59.Kf7 Pe4 60.g6t Kh6 doeken doen hoe zo'n eindspeldatabase " . . . 61. Pg4t Kg5 62. g7 Pd6t 63. Ke6 Pe4 64. wordt gegenereerd. (Graag. red.) 6 - 7 -�!·

Caissanieuws 374 april 1999 Michiel Pos had in de ontmoeting met van hoog naar laag te zien was: Aan het Dd8-d7! 16. TL5xf6 (16. Tf3 was nog rela­ Oegstgeest '80 de andere Nikolic al be­ • •*•*� tief het beste) kwaam van zich afgehouden, maar tegen eerste bord verbruikte uw razende repor­ Tal zat het tegen: • ••• • • ter zeeen [trema] van tijd om van niets iets 16 ... g7xf6 17. Lg5xf6 (17. Lh6 Tfe8 en •m a ·- a proberen te maken in een slappe g3- wit heeft niets, of misschien zelfs 17. .. Analyse Michiel Pos -�-J.�K Grünfeld. Het bleef niets, en in tijdnood - Kh8!? 18. Lxf8 Txf8 gevolgd door Tg8 en Jelmers - Michiel Pos twee minuten voor twaalf zetten - wit krijgt een verschrikkelijke aanval over 1. d4 Pf6 2. c4 c5 3. Df3cd 4. Pxd4 4. BL:o8 �tilJ blunderde ik een stuk weg. Bord twee en zich heen) � 17 ... Ld6xh2t 18. Kgl-hl (nu is het snel Pc6 5. Pc3 e6 6. g3 Db6 6 ... LcS!? m nfjn drie waren respectivelijk als laatste en op uit, maar 18. Kfl DfS is ook geen lolletje) 7. Pb3 7. PbS!? 7 ... Lb4 7 ... PeS wordt u � een na laatste klaar. Robert-Jan keek lange �� � ���.� · 18 ... Dd7-h3 19. t2-f3Dh3-h5 20. Ddl­ in Winning with the English als sterker aan­ tijd tegen een gewonnen stellingaan, maar in de eerste tijdnoodfase verwaterde zijn el?? (nog een vette tot besluit) gegeven en gaat van de stelling uit die ont­ 23.B Dxd6 Lxd6D 24.Bhtm c5 Lc7 24 ... Le7 is voordeel, in de tweede tijdnoodfase ver­ 20 ... Lh2-g3t en wit gaf op. staat na 7 ... PeS 8. e4 Lb4 9. De2 d6 10. f4 misschien beter. loor hij een (waarschijnlijk) remise-toren­ Pc6 en geeft twee partijen: a. 11. Le3 Lxc3 25. e4! fe 26. Ph4 Pf627. Le3 Kf7 Hier eindspel. Martin haalde twee openings­ Jop moest na een mislukte opening voort­ 12. be Dc7 13. Lg2 0-0 14. cS de 15. LcS had zwart waarschijnlijk zijn stelling mid­ varianten door elkaar, waardoor hij een durend oppassen voor allerlei vervelende Td8 16. eS dels 27 ... Tb8, Kd8 en vervolgens zijn stel­ pion verloor. Na een onmetelijke hoeveel­ grapjes. Op precies het juiste ogenblik wist 8. Lg2 Pe5 9. Pd2 a6 10. 0-0 h5 Niet ling moeten bevrijden. Na b6, Kf7 raakt heid gepiel wist zijn tegenstander deze plus­ zijn tegenstander af te wikkelen naar een pr�es wetend wat ikmet deze stelling aan­ zwart het spoor een beetje bijster... De trein boer te verzilveren. totaal gewonnen dameeindspel [trema?), moest viel mijn oog plotseling op de zet valt van het spoor en het spoor verwacht De eerste drieborden dus evenzovele nul­ om vijf zetten later in het enige eeuwig­ h7-h5! Het was deze zaterdag prachtig len­ al halsreikend de volgende trein. teweer, de hemel had na vele grauwe da­ 28. TfdlTh8 29. Pf5 aS 30. Tc2 Ta6 31. len, maar gelukkig ginghet elders beter. Aan schaak grapje dat er nog in zat te trappen. Het zevende bord van DOS kwam niet gen zijn hart over de aarde uitgestort. Met LflTe 6 32. Lc4 Kg6 33. Lxe6de 34. Pe7t het vierde bord won Wilbert al snel een opdraven, en daarom besloot hun team­ deze eindeloos prachtige blauwe hemel Kh5 35. Kg2 Kg4 36. Pxc8 Txc8 zwart kleine kwaliteit, om vervolgens gulweer een leider na bijna een uur dat hij daarom maar dacht ik: 'ach'; en voerde met enige gaat door zijn vlag. stuk terug te geven/ offeren/blunderen.De schroom de zet h 7-hS uit. daarop volgende fasewas een lust voor het de honneurs zou waarnemen tegen Errit. 11. Db3 Wit had vele andere zetten tot oog: zijn dame, loper en paard beheersten Hij ging dan ook vrolijk door zijn vlag in zijn beschikking: 11. h3, a3, Pde4, Pa4, h4 het hele bord, terwijl de zwarte stukken duidelijk slechtere stelling. - welke zou het meest passend zijn? verdwaasd naar tegenspel zochten via wat Onze illustere teamleider Bert beant­ 11. .. h4 Prachtig! Hij heeft het gehaald! loze schaakjes. Piet bracht zijn tegenstan­ woordde zijn tegenstanders ... gS metPxgS, en dit bleek inderdaad te kunnen, waarna 12. Pde4 hg 13. hg Pxe4 14. Pxe4 Da5 der ter slachtbank in een vlotte Marshall, zwart zowel positioneel als materieel ge­ 15. a3 15. Lf4!? 15 ... Le7 16. Ld2 16. cS!? en was als eerste klaar - in de volgende stel­ 16 ... Dc7 17. Tacl ling speelde wit op Piet's 13.. . Le7-d6 het kraakt werd. 17. cS!?, 17. Lf4 Dxc4 HET DERDE 18. Db6!? Wat had wit toch veel interes­ afgrijselijke Zo boekte het Derde dus een nipte over­ winning, en een telefoontjenaar Dirk Goes sante mogelijkheden! Derde handhaaft zich! � l w •A • •� ­ van Tal leerde dat hun vierde met 6-2 van 17 ... f5 hupsekee! 18. Pg5 Th5 19. Pf3 Diederik van Rappard Ë3 . Pg4 20. Dd3 Lc5 20 ...eS is waarschijnlijk Euwe 3 verloren had (heeft Caissa toch nog --�/�.tm -1.m 1. iets aan Euwe te danken), waardoor DOS beter Caissa 3 - DOS 2 4Yz - 31/2 21. e3 Laten we eens onderzoeken wat er ••• 2 en Tal 4 degraderen uit de promotie­ ::(" "•. �ff � klasse. gebeurt na 21. b4 Lxf2 22. Txf2 Dxg3 23. p zestien maart mocht het Derde aan ·w� �. � ·�)4' Rest mij nog Bert te bedanken voor het Lel. Wit staat goed niet waar? 0 treden tegen DOS, dat er tot nu toe ' J,.f ;D,.;·r;f;�:. }):�;;;,;:f,:},1: superbe eten voor het team vlak voor de 21.. . eS 22. DdS 22. e4!? niets van gebakken had in de promotie­ ;-![#·�fi /.·!: -.t;i "-� Ll-i\ %� •-�. � wedstrijd, Micha voor het gebruik van zijn 22.. . Dd6 diagram klasse. Later bleek ook nog dat ze met drie t'.__lir �;..$. P P.'u 01 f4 mobiele telefoon om Tal te bellen en na­ invallers aan de staart waren komen opdra­ d$ .� llMfm M tuurlijk Tony voor het voortdurend aan ven, wat inderdaad aan het scoreverloop "'"'��� � = d � 14. Te 5-L5en werd overvallen door 15 ... mijn kop zeuren om een verslag. 01 8 9 Caissanieuws 374 april 1999 nederlaag. Paul Laport was, bij een stand HET ZESDE van 4-3 in het voordeel van onze gasthe­ nu aan anderen over. Menno Meijer en Eric ren, nog in de weer. Hij had heel lang slecht van Tuijl vertellen zelf hoe ze hebben ge­ "SCHAAK!" tot verloren gestaan. Maar ook DCG laat wonnen. Menno vind mijn verslagen van Menno Meijer :, · Het zesde gaat langs de afgrond Leo Oomens wel eens een steekje vallen. Paul kreeg een zijn resultaten te negatief. Dat is niet goed ·, eindspel met wat vrijpionnen: "Ik ga hem voor zijn reputatie vindt hij. En dat is het n de afgelopen nummers van Caissa­ CG dat is de kookschool in de Da nog pakken!". Misschien hoorde dat tot de ook niet. Ik bedoel het natuurlijk niet zo INieuws is mijn naam meer te lezen ge­ weest dan in de afgelopen zes jaren teza­ Costastraat. In welk gebouw daarvan mogelijkheden. Misschien konden we daar­ kwaad. Naar mijn mening kan de reputatie D ik men. Dit komt doordat ik het eerste bord moet je maar raden. Maar bijna de hele door op 4-4 komen. Een zet of tien later van Menno niet stuk. Juist omdat hem van Caissa 6 verdedig, en onze teamleider straat is wel van die kookschool. Maar extra zag het er jammer genoeg weer anders uit. beschouw als een zeer sterke speler geef ik mijn partijen met belangstelling volgt. Toch vroeg erheen dus. We spelen met drie in­ Pauls tegenstander had nog wat pionnen hem graag als voorbeeld voor ons team, ik vallers: Maurice Aué, Hans Kuyper en Eric over, en op winst spelen kon Paul niet meer. zowel in slechte als in goede tijden. Maar kan mij niet aan de indruk onttrekken van Tuijl. Bij ons moesten John Könst,Jan Met een elegante manoeuvre maakte hij de desondanks: het is beter hem zelf aan het dat ik er in zijn verslagen wat het schaken Meuleman en Tony Lith om verschillende partij uit op remise. Voor hemzelf een heel woord te laten. Dat geldt ook voor Eric.Ik betreft enigszins bekaaidvanaf kom. In CN reden afmelden. Naar zou blijken betekent goed resultaat. Voor het team natuurlijk wat zag hem zijn partij besluiten met een fan­ 3 70 was mijn partij aanleiding voor een ver­ met invallers spelen niet automatisch een minder. tastische aanval. Wie een cursus wil over handeling over hoe het Siciliaans niet ge­ verzwakking van het team. Wilden we zelf Zo nu heb ik Paul de schuld kunnen ge­ het nuttig effect van penningen, kan heel speeld moet worden, en in nummer 373 is inj:e hand houden of we degradatie zou­ ven van onze nederlaag! Maar zo zat het goed bij deze partij te rade gaan. te lezen hoe ik, "tegen de goede gewoonte den kunnen ontlopen, dan dienden we te natuurlijk niet.Als ikbijvoorbeeld zelf eens En dan nu de kleine verrassing die de in", mijn 26ste schaakgevende zet in stilte winnen. Maar dan dienden we dus ook gewonnen had ... Maar zie boven. En van Heer dan toch nog voor ons team in petto volbracht, waarna mijn tegenstander mijn goed te spelen. Tja. de punten die we behaald hebben was een hield. (Wie in petto in verband met de Heer dame sloeg in plaats van het schaak op te Zo gauw een teamleider berustend gaat halfje eigenlijk niet verdiend. Invaller Hans te lichamelijk vindt, moet maar bedenken heffen, zich verplicht voelde met de dame doen, dient hij eigenlijk te worden afgezet. Kuyper speelde een degelijke partij die ei­ dat de Heer al bijna twintig eeuwen een het schaak op te heffen,en opgaf. Kortom, Ik bied hierbij mijn hoofd aan voor onder genlijk in remise had moeten eindigen en Italiaan is. Vermoedelijk heeft Bobby hoe ikhet onverdiende punt tegen een veel de guillotine: tot veel meer dan berusting als Hans zich niet had willen opofferen (Robert) Fischer daarom ongelijk dat hij sterkere speler die mij volledig (p.14) en kan ik me zelf niet meer oppeppen. Be­ voor ons team, zou hij ook remise hebben kans zou hebben tegen de Heer wanneer volkomen (p.15) overspeeld had, op du­ rustingis nog een heel positievegrondhou­ aangenomen toen hem dat werd aangebo­ die met zwart tegen e4 zou antwoorden met bieuze wijze binnensleepte. ding voor deze teamleider. In een vorig den. Nu niet. En uiteindelijk bleek dat hij cS. Als Italiaan kent de Heer het Siciliaans Over dit laatste voorval kan ik zeggen dat ik verslagje riep ik de hulp in van hogere de langste adem had. Maar ook zelf vond natuurlijk als zijn broekzak.) een schaakgevende zet nooit begeleid machten om ons team bij te staan. Maar hij het winstpunt maar niks. Remise vond Ter zake. Twee dagen na onze nederlaag met de uitroep "Schaak", omdat het mij de hogere machten zijn ons maar zeer ge­ hij een eerlijker uitslag. Sportief natuurlijk, bij DCG moest Donner aantreden tegen zelf stoort als mijn tegenstander dit doet. deeltelijk terwille. Van actieve steun merk maar stiekemwas iktoch blij met zijn extra de Raadsheer. Wonnen ze, of speelden ze Ik vind dit meer iets voor B-films waarin ik tenminste niks. halfje. Het is treurig te verliezen, maar het zelfs maar remise, dan waren onze kansen het bord verkeerd ligt, of iets voor Ellen Vooral ik zelf zou in mijn partijtjes wel is nog treuriger te verliezen met grote cij­ vrijwel verkeken. Maar de Raadsheer deed ten Damme tegen Huub Stapel in een re­ wat hulp van boven kunnen gebruiken. Dat fers en dat is ons nu bespaard gebleven. zijn sportieveplicht en won met 6-2. Daar­ clame-spotje. Op een serieus toernooi heb geldt niet alleen in de externe competitie, Ik had van te voren mijn hoop gesteld door hebben wij nog steeds een matchpunt ik nog nooit een speler zijn zet horen be­ ook mijn postitie in de interne competitie op invaller Maurice. Maar in een stand die meer dan Donner, maar ook nog steeds iets geleiden met de uitroep "Schaak". Ik her­ zou er dan vast wat florissanteruitzien. Ook voor een buitenstaander als iknog wel kan­ minder bordpunten. Maar we hebben te­ inner mij ergens gelezen te hebben dat het in mijn privéleven en in mijn werk kan het sen bood, geloofde Maurice er al niks meer gen alle verwachtingin dus nog steeds onze in de 19de eeuw inderdaad de gewoonte allemaal stukken beter. Maar hulp van de in. Hij ziet dat soort dingen beter dan ik. kansen op behoud in eigen hand. was het schaak geven te melden, maar dat Heer? Misschien bid ikwel tot de verkeerde In het eindspel raakte hij in een soort zet­ Wat mopper ik ook over te weinig bij­ dit gebruik in de 20ste eeuw geleidelijk in god. Zou de islam uitkomst bieden? dwang. Opgegeven dus maar. stand van boven! onbruik is geraakt. Mocht u dat nog niet hebben geconclu­ Gelukkig is er ook nog iets leuks te mel­ Omdat de ontstane consternatie zich in deerd: we vertrokken bij DCG met een den. Maar op een kleinigheid na laat ik dat mijn tijdnood afspeelde, opperde ik een tijdstraf, maar mijntegenstander stond erop 10 Il Caissanieuws 37 4 het schaak met zijn aangeraakte dame op ken omdat het stellingbeeld volledig ver­ april 1999 te heffen, en gaf even later resoluut de andert. Draait het voor zwart in bijna alle 21. Txe6 Kf7 22. Te2 Td8 23. f3 Td7 24. Kosovo in een rechte lijn terug te voeren partij op. Zoals u weet is de partij dan af­ varianten van het gesloten Spaans om het Kf2 Pd5 25. Pxd5 Txd5 26. e4 Td4 27. naar de slag tussen Slaven en Turken in gelopen. handhaven van de pion op e5, dit gambiet b3 a5 28. Ke3 Td7 29. Td2 Te7t 30. Kd3 1342, een denkwijze waar Serviërs tame­ Wat het Siciliaans betreft had ik u hier lokt deze pion naar d4, waarna voor wit e5 g5? 31. Te2 Td7t 32. Ke2 Kf6 Geeft de lijk goed in zijn, aangezien ze die slag ver­ een spetterende winstpartij met de zwarte in de stelling komt. dekking van e8 op. Er dreigde Te5. loren hebben, evenals trouwensalle tussen­ stukken willen laten zien, maar een derge­ 5.. . ed 6. 0-0 Le7 7. Tel Direct e5 kan 33. Te8 h5 34. Ta8 Te7 35. Kd2 Te 5 Na liggende oorlogen. Enfin, de jezuieten kun­ lijke partij speelde ik de afgelopen tijdniet. ook, maar dan springt het paard naar e4, 35 ... Td7t 36. Ke2 Te7t 37. Kf2 loopt de nen er ook wat van. Liever toon ik u een partijfragment van al vanwaar het gesteund kan worden door .. witte koning uit het schaak, terwijl veld el Leest u de vragen eerst rustig door, voor wat langer geleden. d5 (ed Pxd6). en e2 gedekt zijn. Na 37.. . Td7 dekt 38. u de antwoorden in gaat vullen en kijk het Zomercompetitie, 30 augustus 1998. 7 ... 0-0 8. e5 Pd5 Populairder dan Pe8, Txa5 de a-pion. blad zorgvuldig na voor u weggaat. U hebt Menno Meijer- Jos Titulaer maar niet beter. 36. Ta7 b5 37. Txa5 be 38. Txe5 Kxe5 ruim voldoende de tijd. U mag natuurlijk 9. Lb3 Pb6 10. Pxd4 Pxd4 11. Dxd4 d6 39. be� Kd4 40. e5. Zwart geeft het op; met naar het toilet, maar levert u uw mobiele 12. ed Ld6 13. Lf4 Tegen Stefan Steemers hclp telefoons dan even in bij de surveillance. . . -�- · I B. - -� ­ speelde ik met inlassing van 10. a4 a5 13. Er zijn van die momenten dat alles wat De4, om Lc8 aan pion b7 te binden. Stefan er gebeurt, zich in retrograde perspectief ��l-u lB.Ll� -��+ speelde terecht toch 14 ... Ld7, en na 15. lijkt af te spelen. Op dagen dat het nood­ D - Dxb7 Dh416. g3 Dh517. Le3 Lg418. Pd2 lot toeslaat, denken wij onwillekeurig te­ �Ll- •. Pd7 kreeg ik een Marshall-gambietachtige rug aan tijden van weleer, waarin het geluk � aanval over me heen. WINNING WITH THE SEVENTH ons toelachte en wij ons geen kwellende • • u • Op het eerste gezicht is na 13. Lf4 een (6) vragen hoefden te stellen over de kommer­ 6 �M" . �•i:i -� , saaie stelling ontstaan, waarin helemaal Maarten Vonder volle toekomst. niets te beleven valt. Toch heeft zwart Nieuwendam - Caïssa 7 5 - 3 Zo heeft er zich in mijn hoofd een beeld Sinds' een misrekening• D, tussen • de 15de en kleine probleempjes. Wit dreigt door af te 29.3.99 - Poule 3B, zesde ronde vastgehaakt, een beeld van een regenach­ 20ste zet staat zwart een volle toren voor, ruilen op d6 zwart op te zadelen met een oor we aan de oefeningen van van tigedonkere nacht, een sombere fietstocht waar wit slechts één troef voor terugkreeg: isolani op de halfopen cl-lijn. Na 13 ... Lxf4 daag beginnen, dames en heren, wil ergens in Amsterdam-Noord, een spook­ verbonden vrijpionnen op b5 en c6. Hoe­ 14. Dxf4 verhindert de dame op f4 de ont­ Vik het even met u hebben over het prin­ achtige tocht met een veerboot, voorafge­ wel de compensatie door het winnen van wikkeling van de loper naar g4 en f5 en na cipe van de retrograde.Uit het leerboekje gaan door een jachtige rit met verkeersop­ de zwarte pion op b6 op de 27ste zet iets 14 ... Ld7 15. Pc3 Lc6 16. Tadl moet de van Lodewickherinnert u zich vast nog wel, stoppingen, verraderlijke knooppunten en concreter is geworden, was het nog niet te dame wijken en komt de witte toren bin­ dat retrograde 'kreeftdicht' betekent, een wijkende straten die alle hardnekkig naar laat voor 35.. . Pxc6 36. be. Maar na nen op e7. Blijft over 14.. . Le6! 15. Lxe6 stijlvorm waarbij een gedicht van achteren het westen leiden wanneer je naar het oos­ 35 ... Txh2 volgde wel 36. Ta8! Zich de fe, waarna zwart ter compensatie van de naar voren gelezen kan worden. In de ten wilt - maar laat ik niet op de zaken voor­ onoverkomelijke moeilijkheden realiserend isolani op e6 activiteit over de open f-lijn tweede plaats wordt het woord retrograde uitlopen. sloeg Jos uiteindelijk de loper op h6, om bezit. Na het gespeelde gebruikt in de psychologie, waarbij retro­ Zo zie ik een gehavende troep krijgers na 13 ...Te8 14. Pe3 Lxf4 15. Dxf4 15.Le6 grade amnesie staat voor geheugenverlies op een parkeerplaats staan in het holst van 37. e7 Th3 38. Txb8 Txf339. Kb4 Tfe3 16. Lxe6 Txe6 17. Txe6 fe mist zwart de van hetgeen voor een bepaald tijdstip heeft de nacht. Au, even tevoren uitgeroepen tot 40. Td8 op te geven. toren op f8 en verliest hij de e-pion. plaatsgevonden. Erg handig wanneer u bij­ man of the match, is reeds vertrokken zon­ Tot slot mijn partij tegen Rob Eksteen 18. De4 Niet18. Tel, omdat wit na18. " voorbeeld liever niet herinnerd wilt wor­ der zijn notatie-biljet in te leveren, dat is uit de wedstrijd DCG 3 - Caïssa 6. Geen Pd5! 19. De4 Dd7 20. Dxe6t Dxe6 21 . den aan het eindexamen. Bij uitbreiding nu weer jammer. Werf staat met de han­ spectaculaire partij, wel een instructieve Txe6 Pxc3 22. be Kf7 23. Tel-e2 Td8 niet spreken wij van retrograde perspectief, als den op het stuur ongeduldig te wachten op partij. zowel de eerste als de tweede rij kan ver­ bij een zich naar enig beginpunt voort- Tuijl diezijn fietsniet van het slot kan krij­ 1. e4 e5 2. Pf3 Pe6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6 dedigen. Na 19. Pxd5 ed heeft zwart zijn spoedende geschiedenis of een terug­ gen; in de twee strijdmakkers, naast elkaar 5. d4 Het Spaans gambiet. Een goed mo­ isolani opgelost. gespoelde film. Ieder van u heeft daar vast fietsend door de slechtverlichte hoofd­ ment om van de hoofdvariant af te wij- 18.. . De8 19. Tel e6 20. Dxe6t Dxe6 wel een voorbeeld van voorhanden, zo is straat, komt tezamen een vol punt voorbij, 12 het heel wel doenlijk de huidige oorlog in wat zeg ik, een pluspunt. Voor Lör, die zich 13 Caissanieuws 37 4 april 1999 ditmaalvoorbeeldig van zijn taak heeft ge­ Wits stukken staan flexibel en samenhan­ kweten,wordt het zoet van de overwinning gend opgesteld op bruikbare lijnen en de de meerdere,nee, aan mijn zelfvertrouwen vergald door het bitter van een onnodige zwarte pionnenstruktuur is een ruïne.Doe :e:U B. Ehi�� mankeert nu eens niets. nederlaag, hij verschijnt dan ook niet op verder niets en zwart is gedwongen uit ei­ .��·-.t-·­ Zo heb ik de tien minuten achterstand de traditionele debriefing in het stamhonk. gen beweging zijn stelling om zeep te hel­ 1 waarmee ik aan de partij begon,inmiddels De overigen van de eens zo trotse brigade pen. Het enige, beperkte, probleem is het -t\- - ruimschoots ingelopen. Alles loopt op rol­ spoeden zich zwijgzaam huiswaarts. paard, dat zich nog niet in de strijd heeft �0 •· �d f/i� letjes. Ik neem even de standen aan de an­ Zo zien we een reëel te noemen 4-4 uit­ kunnen mengen.Er volgt: dere borden door en schat de kansen voor n wzt�n. m het Zevende op 5-3.Lör lijkt zich vandaag slag op het laatste moment verschrompe­ 21. Pe4?? Lxe4! 22. Txe4 (gedwongen, W4t�·'· · "�� p �N �� te spiegelen aan het voorbeeld van de Sfinx len tot een schamele nederlaag, nadat de daar zwarts toren zichanders dwars door . �»,&$, ?&� 1# Boeienkoning zijn tegenstander in tijd­ de witte stelling boort) � - ll& Ll. � en heeft zich likkebaardend om zijn oppo­ nood heeft laten ontsnappen.De Captain 21 ... Lxh2t 23. Dxh2 Txe4, een drie­ nent gekronkeld. Werf staat praktisch ge­ heeft zich keurig gehouden aan zijn tradi­ zetten combinatie die ik wekelijks aan mijn 12. e5!? MetD1Wi8:arAW een pionoffer baan ik mij wonnen,Tu ijl staat degelijk en Steef heeft tie een kwartier te laat te komen, en is zo stap 3-jongens bijbreng.Dat gelooft u ver­ rechtstreeks een weg door het centrum,in ook niets te klagen. trots op dat wapenfeit, dat hij zijn halfje der wel. plaats van zijn verdediging uiteen te rijten In retrogradeperspectief hebben wij deze claimt als een plusremise,wat de nederlaag Gerard Mulder deed mij 's anderendaags met bijvoorbeeld 12. fxg5 Pxe4 13. gxh6 match glansrijk gewonnen,goede vrienden. van het team bezegelt. het onuitsprekelijk genoegen de partij acht Pxf3 14. hxg7 +-,of 13 ...Lxh6 14. Dg4t Het fe it dat we met vier punten nog net Z�:kom ik na twee uur spelen tot de ont­ zetten te kopiëren, zodat ik mijn kunstje Dg5 met stukwinst.12 ... Pg4. Heel aardig niet in degradatienood verkeren,zal een dekking dat ik zelf in de kuil ben gevallen nog eens kon vertonen met even desastreus natuurlijk, met die traditionele Siegfrieds­ kleine vertekening van het geheugen zijn, die ik voor mijn opponent had gegraven, resultaat; maarlaat ik niet op de zaken voor­ zwakte die wit heeft in het Spaans,maar ik ontstaan in de tijd dat wij al onze uit­ waarna mij weinig rest dan mij drijvend te uitlopen. heb iets klaarliggen om deze draak te ver­ wedstrijden naar onze hand zetten. Zo zie houden op het wrakhout van wat er even Kuijp is danal vreselijk opgeknoopt door slaan. ik mij - opgehouden door een vol dag­ tevoren nog uitzag als een glorieus Spaans een handige tacticus die de gevreesde slui­ Vraag 14: Siegfried werd in een hoorn­ programma en het schrikbeeld van een galjoen.Een nieuwe voltreffer rond de tijd­ pende strategie van de Panter al in de ope­ bad gedompeld om hem onkwetsbaar te dwaaltocht door grimmige buitenwijken en controle maakte aan alle illusies een eind. ning heeft verijdeld. Ook de Kaak staat maken,maar er is een blaadje aan zijn rug uit de vaart genomen veren - rammelend Zo herinnert men zich het vergaan van recht uit de opening verloren,en naast mij blijven plakken, een vergissing die hem over kinderkopjesjagen, terug naarde kade, de Armada in 1588 als de dag van gisteren, laat Steef zich, helaas moet ik zeggen, na noodlottig zal worden.Komt deze sage uit waar ik nog juist op tijd uit de verkeerde leest u maar even mee,de antwoordmoge­ een pionvoorsprong verschalken als een a): Die Niebelungen; b): De Ilias; c): De boot kan stappen voor hij vertrekt, terug lijkheden zijn a): Piet Heijn,b): Michiel de kind. Zo tel ik alleen aan de twee laatste bruiloft van de zeven zigeuners; d): De naar een regenachtige middag, een kleine Ruijter, c): Henry Kissinger; d): luitenant­ borden al een anderhalf vermorst punt. memoires van Joris Voorhoeve? Neemt u correctie van de weersvoorspelling die adrniraalL. Kroon. Kijkt u maar even mee Kijkt u nog maar even mee naar het eerste vooral rustig de tijd,de vereiste score is daags tevoren nog zoveel zomers vermaak vanaf de 20ste zet.Wit: Mav,zwart: Mario deel van mijn eigen potje,die partijvan de 80%,geen doorhalingen en spieken wordt beloofde,terug naar het laatste punt dat ik Voorbii (nee. dat verzin ie ruet). � 2 Sfinxhoudt u nog even tegoed. bestraft met een 0. voor het team wist te veroveren,ook maar 13. Pxc6! bxc6 14. Lxc6! (14 ... Pe3 15. een dubieus halfje,en helemaal terug naar � ·�w. ,- w w.�w 1. e4 e5 2. Pf3 Pc63. Lb5 d6 4. d4 exd4 ! � ',IJ.' rbJ . 53 :��- � 5. Pxd4 Ld7 6. Pc3 Pf6 Pd5 Pxd 1 16.Pxe 7t wint,of 15... Pxd5 16. de tijdenvan weleer,toen het Zevende zich l! -� �' "."r. • ,@'(f; Lxd5 Te8 17. exd6 en ik zie weinig per­ stormenderhand en in grote eendracht een 7. Lg5 (een uit psychologisch vernuft ge­ �;Áo:( �{%/" ' f,,I :::::;:::;, u 11.j;W spectief meer voor zwart) 14 ... Lxc6 15. weg baande naar de top.Waar zijn die tij­ ,/W·-:-'/· -""-.J.. W::;;,:;; boren meesterzet) . ••l'»M il 7 ... h6 8. Lh4 g5 9. Lg3 Lg7 10. 0-0 Dxg4 dxe5 16. fxe5Lxe 5. Niet goed,lijkt den gebleven? w Winning with the Seventh.(to be continued). �·�. " . � � De7 11. f4 (pointe van de uitgelokte ver­ mij, maar veel beter heeft de (Nieuwen)­ zwakking) dammer niet. Met enkele rustige ontwik­ • u B. • 11 . . 0-0. kelingszetten,gebruikmakend van de pen­ Eric van Tuijl viel in voor het zesde en :.",;.r:J";iw rLJ W'tt!J:• d Hij durft, die Voorbij, maar ik r% • � heb al. zijn manoeuvres voorzien en ga hem ning,kan ik in een ommezien mijn stelling speelde de volgende partij: H[\;8 mLl� kielhalen zoals ik gepland heb. verbeteren. Eric van Tuijl (Caïssa6) - F.L.Loermans diagram 1 17. Tfel DcSt 18. Lf2Dd6 19. Dh3 Tfe8 (DCG 3) Analyse van Eric. � Btt� � 20. Tadl Df6. Tactisch voel ik mij veruit 1. e4 c5 2. Pf3d6 3. d4 cd4: 4. Pd4: Pf6 14 15 Caissanieuws 374 ril 1999 5. Pc3 a6 6. Lg5 Nu staat de Siciliaanse stand na 11. fS zijn door de dame van haar tegenspeelster! Najdorf met 6. LgS op het bord. Naar aan­ • De mooiste partij vond ik wel van leiding van een partij tegen ]. Franssen HET ACHTSTE Josefienaan bord 5 die naar een fraaitoren­ waarbij deze zelfde opening op het bord Licht aan de horizon eindspel afwikkelde! Ze wist in het eind­ kwam eri waarin ik roemloos ten onder Johan v. d. Klauw 8 spel met haar toren zoveel pionnen af te ging, had ikdit de afgelopen week nog be­ snoepen, dat de mogelijkheid ontstond te keken. De partij tegen Frans sen ging ver­ e wedstrijdvan ons achttal tegen Pion promoveren, maar zover liet haar tegen­ der met: 6 ... e6 7. f4 Le7 8. Df3 Dc7 9. 0- 5 is na een spannende, en bij som­ speelster het niet komen, en gaf op. Pieter 0-0 0-0 10. g4 Pc6 ... Het probleem is dat migeD van onze spelers taaie tegenstand, in speelde aan bord 6 een degelijke gelijk­ ik zwarts laatste twee zetten nergens tegen­ een 4-4 gelijk spel geëindigd. Alle spelers opgaande partij, wat een remise opleverde, kom in de schaakliteratuur, althans niet in van ons team waren goed op tijd aanwe­ en zo kwam de stand op 3 - 3! mijn schaakliteratuur. Op c6 nemen lijkt zig, dus kon Pieter (Heimans) met de bord­ Daarna wist deheer Puyker op een fraaie me niet goed en Pdb3 lijkt me ook geen indeling beginnen. 't Team van Pion be­ manier aan bord 2 zijn partij te winnen, optie. Het gevolg is dat je wanneer je het schien een fractie beter. Vanuit de stond uit 4 dames en 4 heren, wat een leuke wat ik overigens wel van hem gewend ben. paard op d4 wilt handhaven, bij iedere diagramstelling speelde zwart echter: bijkomstigheid was, omdat wij ook met Van begin tot het eind wist hij met één eventuele actieook nog eens rekening moet 11 ... e5 ? Na deze zet zag ik de toekomst dames aanwezig waren, 3 namelijk! pionnetje voorsprong zijn tegenstander op houden met afruilen op d4. Terug naar de weer zonnig in. Ook op mijn notatie­ Mijn tegenstander, ik had bord 3, kwam de knieën te krijgen. Jammer, maar na parti.;! formulier voorzag ik zwarts 11de zet van een minuut of 10 te laat en had de onheb­ 6 ... e6 7. f4 Le7 8. Df3 Db6 De laatste een vraagteken. Na afloop maakte iemand belijkheid om zachtjes te neuriën, waar ik winstkansen aan 't eind vanzijn partij, met zet van zwart begreep ik niet helemaal. mij erop attent dat dit niet geoorloofd is - behoorlijk nerveus van werd. Na een tijdje paard en toren, tegen een zeer fanatieke de heer Wim Kraaij in diep Normaal is 8 ... Dc7. Als zwart de 'poisoned intimidatievan de tegenstander etc. Op dit wees ikhem op dit storend geneurie, en of dame, raakte '-variant had willen spelen, had hij ei­ moment had ik pas 6 minuten verbruikt, 't een wraakoefening was weet ikniet, maar gepeins verzoriken, met als gevolg dat hij door de vlag ging, 4 - 4! genlijk een zet eerder Db6 hebben moe­ mijn tegenstander al een half uur - eerlijk­ zonder enige reactie stak hij daarna een si­ Al met al een spannende avond met een ten spelen, waarna wit niet meer langkan heidshalve: hij was ook 13 minuten te laat gaar op! Dus een niet zo beleefd manne­ bevredigend resultaat! Gil rokeren. Het vervolg na 7 ... Db6 zou kun­ binnengekomen. Nu denderde de trein tje! nen zijn: a) 8. Dd2 Db2: 9. Tbl Da3 of: b) voort. Ik wil dit echter niet als excuus aanvoe­ 8. Dd2 Db2: 9. Pb3 of: c) 8. Pb3. 12.Lf6 : gf6: 12 ... Lf6: 13. Td6: Db4 14. ren vanwege mijn verloren partij, maar 't 9. 0-0-0 Pc6 10. Pdb3 Op c6 nemen zag Td1 Pd4 15. Dh5 Pb3: + 16. ab3: Lc6 17. zal toch enigszins invloed gehad hebben! ik niet zitten, vgl mijn commentaar bij de Lc4 is ook goedvoor wit Ik maakte namelijk op de 17 de zet een ver­ partij tegen ]. Franssen, daar zwart na 10. 13.Pcd5 DdS 14. Dh5 14. De3 Lf8 15. schrikkelijkeblunder door me schaak te la­ ..bc6: een te sterk centrum krijgt en het Kb1 Tac8 ten zetten, waardoor ik mijn dame kwijt­ paard op d4 koste wat het kost handhaven 14.. . a5 (h6) 15. Lc4 Tf816. Dh7: Pb4 raakte. Mijn stelling stond daarna zo slecht, ~ het vervolg van pagina15 zag ikook niet zitten. Dan maar eieren voor Hier schrok ik en mijn hartslag schoot dat ikheb opgegeven. Door een hele mooie mijn geld en met tegenzin het paard naar omhoog naar 220 slagen per minuut. Maar remise van Rick Eckstein, die het e�rste 23. Pc3 +- b3 spelen. 10 ... Ld7 11. f5 zie diagram er is eigenlijk niet veel aan de hand: wit staat bord bezette, kwam er weer hoop op beter 21. a3Pa6 22. Pcd5 Ld5: 23. Td5:Pc5 Te snel gespeeld. Mijn idee was om zo nog altijd beter. resultaat. Beter is 23 ... Pc7 24. Td3 b4 25. ab4: Db4: snel mogelijk het centrum te breken, maar 17. Kblna 17. Pdb4: ab4: 18. Kbl Dc7 We kwamen daarna toch op verdere ach­ 26. Pca2 Db 7 +- het gevolg van deze zet is dat ik nu 11. 19. LdS Lc6 20. DhS +- terstand omdat mevr. Henna van Keulen 24. DM Beter is: 24. Pa2 Pe4: 25. LbS:+ ..PceS toelaat en zwart gelijk spel krijgt, 17 ... b5 18. Le2 Lc6 19. Pdc3 De pion kennelijk ook haar avond niet had, want Kd8 26. Dh4 TaS (PcS) 27. De4: TbS: bijv. : 11. .. PceS 12. Dg3 PfhS 13. De3 De3: op e4 is belangrijk, ook om het centrum zij verloor haar partij na in het begin gelijk 24 ... b425. ab4: Db4: 26. Pa2 Db7 26. t14. Le3: efS : 15. PdS Ld8 16 efS: LfS : 17. op slot te houden op te gaan. Echter, er kwam licht aan de .. De4: 27. De4:Pe4: 28. LbSt Kd8 29.Pab4 Le2, met geen enkel zichtbaar voordeel 19 ... a4 20. Pbcl Db6 Sterker is waar­ horizon, want 'n stralende Marjolein re­ Kc7 30. Tel PcS +- voor wit. Of : 11. .. LceS 12. Dh3 0-0 13. schijnlijk: 20 ... a3 21. ba3: Ta3: 22. PbS: TaS kende zeer resoluut met haar tegenspeels­ 27.Pc3 a3Hier had zwart beter kunnen Le2 PfdS 14. Le7: Pde7: en wit staat mis zie het vervolg op pagina 17. ter af! Na eerst voortdurend bedreigd te voortzetten. Het witte vo ordeel kalft aan­ zie het vervolgop pagina 19. 16 17 Caissanieuws 374

doen. Heeft iemand dit uitgezocht? scheiding van de regels) een streepje na de ""'"'" Ik kom nog even terug op de flauwe op­ r van timkr. Ik ben er vanuit gegaan dat dat �.. � Leo Oomens •mu. gave van de week van vorige keer. U zag een afbreekstreepje is en er dus niet bij Il natuurlijk meteen dat er maar twee paar­ hoort. Ik heb het nog niet geprobeerd. 1 den op het bord kunnen staan die elkaar Maar heel mischien hoort dat streepje er . � � - Het paardenspel wederzijds zouden kunnen slaan. Dat kun­ toch nog bij. Dat is dan net zoiets als die • B m nen slaan is een precizering van mijn eer­ rare tilde ( �) die er nu in zit. Als het adres • m •m. l\. ;fijn oproep in het vorige nummer of dere formulering: die op een paarden­ in deze vorm niet zou deugen, dan zit het ��l • B� 1V L emand in Caïssanog beschikte over sprong afstand van elkaar kunnen staan. misschien in die tilde, die het gevolg zou het boekje Oom Janleert zijn neefje scha­ Die precizering heb ik nodig voor het vol­ kunnen zijn van een type/zetfout. Even n B. u t€� u r ken heeftonverwacht succes gehad. Op zijn gende: proberen dus. (n oot van de redactie: ik heb met %m;m�utt minst twee van onze clubgenoten bleken Kijk je naar de ander stukken dan geldt succes: http:/ /www.xs4all.nl/ �timkr/gepro­ Stel• dat wit aan zet is, wat was dan de het nog in hun bezit te hebben. Het rijm­ evenzeer als voor de paarden dat er maxi­ beerd.) laatste zet van zwart? pje dat Euwe gebruikte om de paarden­ maal twee stukken op het bord kunnen Nu weer iets complete!J different en al weer Van zulke puzzeltjes houdt Smullyan. sprongen over het hele bord te leiden, staat staan die elkaar kunnen slaan. Bij de da­ geen larch zoals bij Monty Python gebrui­ Maar ook in zijn boekje dient deze opgave daardoor elders in dit nummer. mes en de koningen, die nu eenmaalzo wel kelijk was. Ik ben alweer heel lang geleden alleen als opwarmertje, om de lezer in de Ik�b me laten vertellen dat er meer dan recht als diagonaal kunnen bewegen zou gestuit op een boekje van Raymond stemming te krijgen voor echt moeilijke een oplossing is voor die paardensprongen. je kunnen denken dat ze in een clubje van Smullyan. Rare man die van puzzeltjes schaakproblemen, met verdwenen konin­ In de oplossing van Euwe beginthij op veld vier zouden kunnen. Vier dames bijvoor­ houdt. Ik kom in een volgend nummer op gen (waarvan we moeten raden op welk h8, laat zijn paard springen naar g6, en uit­ beeld op de velden al en a8 en op hl en hem terug. veld ze staan) en zo meer. Natuurlijk vooral eindelijk belanden op f7.Dat betekent na­ h8, staan alle vier binnen elkaars bereik. Nu ter introductie een stelling die ik aan voor regenachtige middagen. Maar toch. tuurlijk dat hij ook voor de spiegelvariant Toch is dat bedriegelijk. Stel dat er witte hem ontleen: Zoals gezegd: ik kom er op terug. G1 had kunnen kiezen met een eerste sprong dames staan op al en h8, dan kan geen van naar f7. Maar dan bewandelt het paard in die twee dames op het andere veld komen: zienlijk af na: 27 ... TaS 28. Dg4. Nu is 28. na: 30 ... dcS: 31. Td7t ! beide oplossingen de zelfde weg, alleen gaat daarvoor zou je die andere dame moeten LbSt onmogelijk geworden. 31. Tc6t Ka5 Ook na 31 ... Dc6: 32. Lc6: hij heen en weer. slaanen daarvoor zijn dames nodig van ver­ 28. LhSt Kd8 29. Thd1 diagtam Kc6: 33. PcdS is het uit. • Zijn er ook oplossingen mogelijk waar­ schillende kleur. Dat reduceert het aantal 32. Del ?! T1d5 is uit, maar na deze zet 00 H bij het paard een heel andere route kiest? mogelijke dames weer tot twee. J'il"�·. =u. • w. is het ook mat in 8. Namelijk: 32 ... a2t 33. Heel principieel maakt het niet uit of je Met de koningen is het nog iets anders: R •� Kal Dc6: 34. Lc6: Kb6 35. PdSt Kc6: 36. het paard op veld al zou laten beginnen. die kunnen nooit op een koningszet van ��- Dc3t Kb5 37. Db3t Kc6 38. Dc4t Kd7 Je krijgt dan dezelfde routes, maardan echt elkaar af komen te staan, omdat er geen B. -- - 39. Dc7t Ke8 40. De7::j: gespiegeld. Hetzelfde geldt voor hl en a8 reglementaire zetten zijn die ze in zo'n na­ 32 ... Tfc8 Nu is het mat in 4: 33. b4t ��:,;;;;;. amti E �LSn " als beginveld. bije positie kan brengen. :?û' ;; w� [j,� Kb4: 34. TdS a2t 35. Pa2:t Ka3 36. Td3:j: To ch leidt dit wel al tot een vermenigvul­ Dit is allemaal nog steeds tamelijk flauw 33. T1d5 Tc6: 34. Lc6:t diging van het aantal mogelijke oplossin­ en daarom iets completely different. Soms " Ij • � Op dit moment pakte zwart de dame op gen. Kun je het paard op ieder willekeurig zit het me heel erg mee. Klaagde ik in het uu@'� ••• • u �, en sloeg op b2. Ik wijs hem erop dat hij veld laten beginnen? Natuurlijk, maar kun vorige nummer dat ik niet wist in welk schaak staat. Iemand anders maakt hem je dan ook een andere sprong kiezen dan medium Tim Krabbé zijn schaakstukjes Met• deze@• laatste �·zet geef ik een• groot deel erop attent dat hij nu verplicht is om het Euwe vanuit dat veld laat doen met zijn schrijft, Gert Ligterink heeft het inmiddels van het witte voordeel weg. Zwart krijgt schaak op te heffen met zijn dame. Maar rijmpje? Als dat zo is, dan wordt het aantal in zijn schaakrubriek onthult: Krabbé zit nu tegenkansen. Bijvoorbeeld: 29. . . ab2: goed, het is al lang over en uit. Na nog en­

mogelijke oplossingen meteen heel groot. op internet. Zijn adres is: www.xs4all.nl/ 30. Kb2: Da7 31. Kc1 Da3t 32. Kd2 Db2 kele minuten als verdoofd naar het bord te Zonder hulp vaneen computer zie ikgeen �timkr/chess / chess.html en het wittevoordeel is eigenlijk verdampt. hebben gestaard, geeft mijn tegenstander kans daar een zinvolle uitspraak over te In de Volkskrant kwam er nog (op de Vanuit de diagramstelling: op. Een leuk slot van een fijne schaak­ 29 . .. Kc7? Nu is het uit. 30. TcS:t Kh6 avo nd. G1 18 19 Caissanieuws 374 a11ril 1999 komende verwikkelingen. Beter is wellicht kern van waarheid heeft. 41 . Ke2 Lc4 42. Kf3 e2 -+; c. 41. Kgl Lxb3 Schaken in Parijs 16. Del. 23 ... Dxc2! Na deze rugdekking begon 42. Txb3 (42. Lxb3 Tel 43. Ldl Txdl:\:; 16.. . Ke7 17. De3 Dd4 18. Df3Lh6 Nu mijn tegenstander beteuterd naar zijn stel­ 42. a7 Ld5 -+) 42 ... e2 43. Tb8 Kg7 44. Michaël Wunnink nam in Parijs deel aan drcigtzwart niet alleen 19.. . De3 met dame­ ling te kijken. Na 24. Dxc2 Txc2 25. Tdl Tb7 Kh6 45 . Lxe2 Ld4 46. K.fl Tel -+ een het open schaakkampioenschap van ruil en een gewonnen eindspel, maar ook heeft zwart behalve 25 ... Td8 ook 25 ... 41. " Lc4t 42. Le2 42. Kgl Lxb3 komt deze stad. Hij eindigde uiteindelijkmet 61/z 19 ... Ld2 met stukwinst.Wits volgende zet Td2 tot zijn beschikking. op hetzelfde neer als 41. Kgl . uit 9 in de kop van het klassement. Dat is derhalve gedwongen, aangezien 19. Dxc6 24. Dh4t Dc5t 25. DxcSt Txc5 26. Lf3 42. " Lxb3 43. Tb8t Kg7 44. Th7t Kh6 leverde wat elo-punten en een bedragje op. Ld7 20. Tb 7 Thc8 winnend uitpakt voor 26. Tdl Td8 -+ of 26 ... Td5 27. Txd5 ed5 45. g4 45. a7 Te l 46. Ldl Lc4 47. Kel Lc3 zwart. 28. Lg4 Td8 -+, bijv. 29. Ta7 Ke8 30. Lh5 Analyse Michaël Wunnink 19. Pe2(!) 19 ... De3 Het was verleidelijk t- Kf8 45. " Telt 46. Kg2 Ld5t wit geeft op. Bousmaha - Michaël Wunnink om een voor de verdedigingvan c6 26. " Td8 Wit dreigde 27 . Txd7 Paris(5), 1999 te winnen en Dd2 te spelen. Ik dacht dat �I 27. Tdl f5 28. Ta7 e4 29. Lh5 Tc6 30. Voor deze partij stond ik op 3 uit 4, deze dit na het simpele Kf2 alleen maar ave­ Pd4 Td6 31. Le2 31. Pxf5 ef 32. Txd6 partij was dus belangrijk voor handhaving rechts zou werken, omdat wit dan op zijn - Kxd6 33. Txa6 faalt op 33 ... Lc6 . in de top. De scherpe vergiftigde pion-va­ beurt tempi kan winnen met Td 1. + 31. " Lg7 32. Pb3 Txdl 33. Lxdl Kf8 riant is daarvoor een geschikt middel, maar 20. Dxc6 Ld7 21.Tb7 Wit moet nu al zijn 34. Lh5 34. Txa6 Lb5 en nu 35. Tb6? Lc4 dat dacht de witspeler natuurlijk ook! troepen in de strijd gooien, omdat zwart 36. Le2 (36. Lc2 Lxb3 -+ 37. ab Td2 en J.,:e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 anders het initiatief overneemt. Txc2 of 37. Txb3 Td2 en Txc2 of 37. Lxb3 Pf6 5. Pc3 a6 Het was een spannende be­ 21. " Dd2t Dit motief staat in mijn vo­ Twee heren dienen? Ld4 en Lxb6) 36.. . Lxb3!? 37. Txb3 Td2 levenis om voor de eerste keer sinds jaren cabulaire onder het kopje: "een tempo be­ Soms kan een amateurtje een GM lelijk 38. a4 Ta2 -+ of 35. Ta5 Lc4 36. Lc2 Lxb3 weer eens achter de Najdorf te zitten ... waren". laten schrikken. In de volgende stelling gaf 6. Lg5 e6 7. f4 Db6 8. Dd2 Dxb2 37. Lxb3 Td2 38. Kfl (38. Ke3?? Lh6:\:) -+ Torre (met wit) tijdenseen simultaatin New 34. " f4 35. Txa6 Tc8 36. Ldl Lc6 ... vooralals je dit soort neigingen niet in De Yo rk in onderstaande stelling op . bedwang kunt houden! loper vroeg me of ikhem op d5 wilde zet­ 9. Tbl Da3 10. f5 Pc6 11. fe fe 12. Pxc6 ten. 1 -·- • � be 13. e5 de 14. Lxf6 gf 37. a4 Ld5 "Dank je wel", fluisterde hij Dit is een van de scherpste varianten. mij toe. �•m • n • 38. a5 Tc3 39. Tb6 Lf6 Meestalspeelt wit hier 15. Pe4 om te voor­ m •ttn 1 • � komen dat zwart zijn dame via d6 terug � m Il� � ��� I naar de bewoonde wereld kan spelen. Dan 1•1�i -� � heeft zwart de theoretischbelangrijke keuze .� . - - B •nm -�� �;,@ � · tussen 15.. . Le7 en 15.. . Dxa2. :�. �· - �· -�- - . 15. Le2 Als zwart nu de standaardreactie � - . - � 15 ... h5 speelt, is het waarschijnlijk in wits ·&j •.tR 8 voordeel, dat 14. Pe4 Le7 niet is toege­ ••cj;ifi • 111�· 1� 1· ·•�- �I?Il Torre meende machteloos te staan tegen voegd; de druk over de diagonaal h 1-a8 is de dreiging Te lt met promotie van de d­ groter als Pe4 niet in de weg van Lf3 staat R41m m m ,".% w� �u pion. Hij zag niet dat Td8 twee dingen te­ en een zwart f5 valt Pe4 niet aan.) � mf\". • gelijk moet doen: d6 dekken en g8D ver­ 15 Dd6! Dit is uiteraard de keerzijde ... Het• is natu urlijk8.i• wel gevaar lijk- om in alle hinderen. Had hij dat wel gezien dan had van de medaille. Na het uitvoeren van deze zet stormde rust je stukken op de meest ideale velden hij vast 1. Td6!! gespeeld. Na 1. .. cd6 win­ 16. LhSt Dit zou weleens een lichte on­ mijn tegenstander enthousiast op zijn te plaatsen, terwijl er een a-pion over het nen de pionnen op f6 en g7, omdat d2 niet nauwkeurigheid kunnen zijn, want deze lo­ vrienden af met de duidelijk hoorbare bord raast, maar het is hier wel de moeite langer gedekt staat. En 1 ... Txd6 volgt per is in veel gevallen een aanvalsobject mededeling: "Dame euh katregan je!", wat na na waard. 2. g8Dt Kd7 3. Df7tKc6 4. De8t Kb6 voor zwart i.v.m. een mogelijk Dh4 in de het door hem verwachte 23 ... Th8??!! een 40. a6 e3t 41. Kf1 a. 41. Kel Lh4 -+; b. 5. De3! Kc6 (Txf6 b4) 6. DxcSt en fl. 20 21 Caissanieuws 374 de ring. ap�il 1999 Oom Jan, zijn neefjeen het gedicht. Vele jaren later had ikerfgenaam kunnen dat door de computer het correspondentie­ een toren had kunnen winnen. "Hiermee Louis van Staden worden van zijn omvangrijke schaakbiblio­ schaak verloren gaat lijkt mij niet terecht. geeft wit zijn voordeel weer helemaal uit theek, maar ik zag hiervan af, omdat ik op Natuurlijk gebruikt (vrijwel) elke corre­ handen", bromde hij als commentaar op edankt Leo Oomen ! Zo nu en dan dat moment niet of nauwelijks schaakte en spondentieschaker zijn computer, maar het mijn werkelijk gespeelde zet. is soms komt er een rimpeling in de vijver en ik ook niet genoeg ruimte had op mijn is onzin dat het dan geen schaken meer is, een echte Oom. Iemand die werkelijk ver­ kijBk je terug in verwondering. Mijn oom studentenkamer. net zo min als wielrennen geen krachtme­ stand heeftvan computers zou eens moe­ was oom Henk; hij was schaakmeester en Maar dan nu het gedicht, afkomstig uit tingmeer is omdat daarbij een vervoermid­ ten uitleggen hoe zo iets wonderbaars dat was voldoende voor een enorm ont­ de vijfde druk van het besproken boekje del wordt gebruikt. Wie tijdens dit soort mogelijk is. zag, al was het alleen al omdat mijn vader (1954, van Goor Zonen, 's Gravenhage - schaak gemakzuchtig op zijn computer Zoals de meeste Ooms die hun schakende met een speciale toon in zijn stem melding Djakarta). denkt te kunnen vertrouwen gaat zonder neefjestoespreken is Fritz het best op dreef maakte van deze titel. mankeren tegen de grond. Maar al te vaak in dubieuze partijen met veel wederzijdse Voeg daarbij, dat deze oom helemaal in EEN SCHAAKKAMPIOEN ? heb ik dat ondervonden in de vele mail­ blunders. In de volgende partij die ik aan Zuid-Limburg woonde en dus niet meer Eenjon gen, die graag voetbal speelt, partijtjesdie ikmet Jeroen H. heb gespeeld. Fritz voorlegde kon hij zijn hart ophalen. dan éénmaal per twee jaar langskwam en Wie leren, wat ook, nooit verveelt! Daarover misschien later een keer. Oom Fritz spreekt Engels, mijn eigen de mythevorming was compleet. Gefasci­ Een oom, die graag een schaakje zet, Het schaakprogramma Fritz5 biedt de tegensputteringen staan in cursief. neerd keek ik toe, hoe de twee volwasse­ En 'tJan wil leren voor de pret! mogelijkheid tot een geheel zelfstandige 2 maart 1999 ne9.<�e stukken bewogen, waarbij de con­ Een vader, die maarp!J pjes rookt, computer-analyse van de partij. Het voort­ Maarten Vonder - Ed Leuw versatie overigens niet kwam stilte liggen, En onderw!Jï een mop verkoopt! gangsproces kun je op het scherm volgen. 1. e4 e6 2. d4 dS 3. Pd2 Pf6 4. eS White integendeel. Uiteraard won oom Henk al­ Een moeder, die maar lacht naarJan ... Fritz begint zijn analyse aan het einde van ga.tns space. tijd en bij elk bezoek groeide mijn bewon- Wie weet, wat daarvan worden kan!? de partij en werkt terug naar het begin. 4 ... Pfd7 5. Pgf3 cS Nirnzovich: attack Onderwegzie je dat hij stilstaatbij bepaalde the chain at its base. Ja, zo lust ik er nog wel

Oom Fritz leert zijn neefjes spel niet wil verliezen kan voor het echte stellingenen dat hij daarbij soms diepgaand meer. Aan zee kan het vaak hard waaien. Of schaken. spelen maar beter uit de buurt blijven van verschillende varianten onderzoekt. Uitein­ een andere algemeenheid. u zegt het maar. Ed Leuw deze ontmoedigende ellendelingen. delijk komt hij tot bijbehorende evaluaties. 6. c3 Pc6 7. LbS Db6 8. Da4 a6 9. Le2 � ;faakt de computer het schaken leu- Maar diezelfdecomputer opent ook ver­ Fritz kan daarbij ook een grafiek maken Dc7 10. Dc2 bS (11. Pb3!?= has some 1V h er? Of maakt hij het schaken ka­ gezichten die zonder zijn hulp, zeker voor waarin de hoop, de euforie en de vertwij­ apparent merit) Enje sch!Jizt trouwens aan zee pot. Allebei is waar, daarvan ben ik over­ de modale clubspeler, altijdverborgen zou­ feling van de spelers vaak aardig in kaart ook heel lekkerpan nenkoeken te kunnen eten ... tuigd. Het meest treurige is ongetwijfeld den zijn gebleven. Wie zijn computer ge­ wordt gebracht. "Een klaarblijkel!J"ke verd ienste. " Waamit bl!J"kt het schaken tegen de computer. Zoals be­ bruikt als een vervoermiddel om op an­ Het grootste wonder van Fritz is echter die dan? Na 11. . . c4 weet Fritz ook niet meer kend is dat zelfs voor de wereldkampioen ders ontoegankelijke plaatsen te komen dat hij kan praten. Op cruciale momenten precies welke verdienste het zou moeten z!Jiz. Z!Jiz niet altijd aangenaam en ik denk dat de beschikt over een bron van vrijwel onuit­ geeft hij zijn oordeel in echte mensentaal. waardering voor de stelling schiet (t erecht) onder meeste modale clubspelers na een dieet van puttelijkschaakplezier. Als secondant is hij Fritz5.32 verheft zich hiermee van koude nuL Overigens, zou je hier als mens niet denken uitsluitend partijtjes tegen de computer al nauwelijks te overtreffen, ijverig, secuur en machinetot Oom Fritzdie (meestal streng) dat wit hier bijnawel slecht moet staan?Zwart spoedig alle lust in het spel zouden verlie­ objectief. Bedenk zelf iets, hoe bizar of zijn neefjetoespreekt. Zo heb ikhem eens heeftallemaal ontwikkelingszettenged aan, te1WijÏ zen. vergezocht ook en het monster toont de een partij voorgelegd waarop ik heel trots wit op de temgtocht is gedwongen en dus tempo s Oninspirerende, onaangedane monsters feilen, de kansen en de valkuilen. Samen was. Na uren ploeteren dankzij een door­ heeftverlore n. Zo dacht ik er tenminste over. Ik zijn het, die vrijwel nooit zelf iets leuks met de PC een op de club of een toernooi gebroken pionnetje op de 50"' zet op was hier in elk geval zeer tevreden. zullen bedenken, maar wel aardige ideeën gespeelde partij analyseren is een groot en tempo een eindspel gewonnen. Thuisge­ 11. Pg5 g6 = Zou dit nu z!Jnwat de wereld­ van de menselijketegenstander op de meest instructief genoegen. komen ging ik verheugd naar Fritz om de kampioent!Jäens het laatsteHoo govenstoernooials banale wijze afstraffen. Schaken tegen de Dat zelfde vind ik van het spelen van complimenten voor deze prestatiein ont­ een "w elhaast homosexuelezet " kwalijiceerde? (1 1. computer ontaardt al spoedig in vreugde­ correspondentiepartijenper post of eigen­ vangst te nemen. Dat werd een ernstige te­ .. cxd4!? 12. cxd4 Db6) Daar heeftFri tz hele­ loos geschuif en het ongegeneerd terug­ tijdsper e-mail. Over dit onderwerp heerst leurstelling. Over het subtieleeind spel had maal gel!J"k in lij kt me. Dit ziet er zeergoed uit nemen van zetten. Wie zijn passie voor het hypocrisie van de bovenste plank. De zorg hij niet zoveel te melden. Wel constateerde voor Z}Jlart. hij dat ikop de 28'" zet op eenvoudige wijze 12. Lg4 (12. Pb3!?= should not be 22 23 Caissanieuws 374 apri l 1999 overlooked.) Alweer da t irrelevante gezeur over B) 24.. . DaSt 2S. Pd2 ± (25. Ke2 would Pc3 Lg7 6. Le3 d6 7. Dd2 Pe7 8. h3 f5 9. de zelfde irrelevantezet. Leg dan uit Fritz; waarom have given White a clear advantage. 25 ... Klassiek ef dS 10. LbS d4 11. fg de 12. Dxe3 0-0 deze zet niet moet worden vergeten. Pc3t 26. Ke3 Pxa2 27. Kf4 Pxd4 28. Pxd4 13. Lc4t Kh8 14. 0-0-0 Pxg6 1S. d4 ed 12. " Pb6 = (12.. . Pdxe5!? 13. dxe5 Dxe5t Dd2t 29. Kg3 +-) Fritzheeft va st gel!Jk. Maar José Capablanca 16. Txd4 Pxd4 17. Tdl cS 18. PbS Db6 14. Pde4 h6) Wa t u zegt! Zwartstaat overwe­ een mens is (zeker in de tij dnood waarin Maarten Tony Lith 19. Pbxd4 cd 20. Txd4 Txf3 0-1 We besluiten Capa's activiteiten in St. gend. 13. Pdf3?? -+ lettingthe wind out of nu verkeerde) geen comp uter. Wit blijftgew onnen In My Chess Career zegt Capa dat de oner­ his own sails) Twee vraagtekens nog wel, een staan. 2S. " Dc3 26. 0-0! keeping ahead of Petersburg met een instructiefmoment uit varenheid van zijn tegenstanders het mo­ beetje overdreven. (13. 0-0 =is the best option the opponent. de partij tegen Aljechinwaarin hij laat zien gelijk maakte stellingen te bereiken waarin hoe je een pluspion maximaal benut. We White bas.) 13 ... Ld7 (13 ... h6!? -+) 26. " Dxd2 27. bxa4 Df4 28. axbS?? ± de winst het veiligst te bereiken was door volgen de aantekeningen uit het Euwe/ 14. h4 (14. Pgl !? deserves consideration) forfeits the advantage. Deze vraagtekens zjjn het offerenvan een of meer stukken. Kijk Prins-boekover de Cubaan. Inde volgende 14. " hS (14.. . h6!?) 15. Pxf7 White is in terecht. Wit geefthier, in nijpende tijdnood, departij naar dit voorbeeld dat zelfs het zure duo corrunand.) Een dapperen misschien wel correct uit handen. Overzgens staat wit volgens de evalua­ stelling speelde Capa: Euwe/Prins tot bewondering bracht. �· offer. tie van Fritz nog steeds beter. Fritz rekent materi­ �� � ]. Capablanca - L. Molina en E. Ruiz 1S. " Tg8 (AlsFr itz hier nou eens een paar aal, 4 pionnen voor de kleine kwaliteit. (28. Lh6 �-,,,,,...� -% 1. f4 es 2. e4 LcS 3. Pf3d6 4. Pc3 Pc6 S. vraagtekens achter had gezet. Dat was nog eens and White has it in the bag. 28 ... Dxh4 29. �m 1: • •i1.m(f Pa4 Lb6 6. LbS Ld7 7. Pxb6 ah 8. d3 verstandig geweest. De eenvoudigste waarheden zjjn Df6 +-) Pe7 9. 0-0 0-0 10. f5 f6 11. Lc4t Kh8 12. meestal de beste. Hoe wordt een offer weerle gd? 28. " Txf8 29. DxhS Pxd4 (29 ... axb5 ••- 1 Pr.4ies, door het aan te nemen. Na de onzinnige 30. Tacl Kb7 31. g3 Dxd4 32. Tcel2) � ... tekstzet staat Z}Vart verloren. Maarten speelt het 30. Tactt (30. bxa6 Lb5 31. TfcltKd7 . � - - vervolg doortastend Fritz kfjk goedkeurend toe. 32. Tabl Lxa6 33. Tc2) (15 ... Kxf7 16. Lxe6t Kg7 17. Lg5 Le7) 30. " Kb8 31. bxa6 LbS 32. Tbl Ka7 33. - D.tB ·� 16. LxhS gxhS?+- (16 ... Kxf7!? and g3 (33. Txb5 Pxb5 34. g3 ±) t�D B � � ­ Black can hope to live. 17. Pg5t Ke7 18. 33. " De4 34. TxbS Pf3t Een goede zet! �. 7..; Lxg6 cxd4 19. cxd4 Pc4=) Helaas begreep Z}Vart zelfniet helemaalwaarom. 31.wa Pe6� LbSa Indien 31. .. Lc4 dan: 32. 17. Dh7 Tg7?? shortens the misery for Zoals Fritz laat zien, 35 .. Pe ff is afd oende. Pf8t Kg8 33. Dc8 Ld5 34. c4 Del (anders Black (17 ... Lc8 18. Pd6t Lxd6 19. Dxg8t 3S. Kg2?? -+ another bit . of territorylost. Pd7t en Txf7), 35. Pd7t Kh7 36. Pf7t gf Lf8 20. dxc5 Pc4 +-) (35. Dxf3 Txf3 36. Tb2) Dit lij kt me echt 37. Df5t Kg8 38. Dxd5 en zwart is gezien. 18. Pd6t Lxd6 19. Dxg7 Le7 (19.. . Lc8 kansloosvoor wit. 32. Dc8 Te7 32 ... La6 en het paard gaat does not save the day 20. Dg6t Df7 21. 3S. " Pd4 Hier was een vraagteken ook wel via f8 en d7 naar cS, of 32 ... De4 33. Pd8 Dxf7t Kxf7 22. exd6 cxd4 23. cxd4 +-) weer op zijnplaats geweest. De problemen voor 33. Pf8t Kg8 34.Pd7t Kh73S. DcS Del 20. Dh8t Lf8 21. Lh6! Fritz deelt een gratis Z}Vartzjjn net een beetje op gelostof hij begaat een 36. DfStKg8 Langer tegenstand bood 36. uitroepteken uit. Een goede zet, daar niet van. nieuwe blunder. Wit had op nieuw voordeel kun­ .. g6 37. Pf7t Kg7 38. Df4 etc. Maar zou iemand iets anders hebben gespeeld? nen krijgendoor 36.f3 Fr itzwijs tfeilloo s deblun ­ 37. DxbS Txd7 na 37 ... Dxf2komt 38. leaving no more doubts. Threateningmate ders van beide partijen aan. (35 ... Pelt and Db8t en Pf8t,Pg6t en Pxe7 . 23.Pxh7 ! Beter dan 23. Th3 h6 24. Pxf7t ... how? (21. Dxh5t is no comparison 21. .. Black bas prevailed 36. Kh3 Dg2t 37. Kg4 38. Te2 Ddl 39. Te8t Kh7 40. DfStg6 Pxf7 25. Lxc4 d5! Kd8 22. Dh8 cxd4 23. Dxf8t Le8 24. Lg5t Tg8t 38. Dg5 De4t 39. Kh3 Txg5 40. Txel 41. DeS en Capa won. 23. " Pxh7 24. Th3 Lg8 2S. Lxc4 Tf7 Kd7 25. cxd4 Pc8 +-) Dxel 41. hxg5 Dflt 42. Kh4 Dxb5 -+) To en het gedonder in Europa begon ver­ Indien 25 ... Pf7 dan 26. f6! g5 27. Dh5 21 ... 0-0-0 22. Lxf8 cxd4 23. cxd4 Pa4 36. Kh3? (36. f3 De2t 37. Tf2 Dxb5 ± trok Capa naar Zuid-Amerika en speelde Pd8 28. Dh6! Tf7 29. Lxg5 Df8 30. Khl ! 24. b3 (24. Tb l!? makes it even easier for 38. Dh7t Kxa6 39. De7 Tc8 40. Td2 +­ daar een groot aantal partijen tegen spe­ Dxh6 31. Lxh6 Txf6 32. Tgl White 24 ... Pxb2 25. Txb2 Pxd4 +-) Hiernaroep t Fritz nog het een en ander. Erg be­ lers van uiteenlopend niveau. Eerst deze 26. Khl bS 27. LdS Ta7 28. Tgl Tf6 29. A) 24 ... Pxd4 25. 0-0! decapitation. De langrfjk is da t niet meer. Zwart staat duidelijk korte partij,gespeeld inBuenos Aires. LgS Tfl 30. b3 Df8 31. a4 ba 32. ba De8 sadüt! (25. Pxd4 Dc3t 26. Ke2 Db2t 27. beter. 36. " PxbS 37. Dg4 DxeS 38. f4 DfS Enrique G. Ruiz Capa 33. aS Pc6 34. a6 Pb4 3S. Lxf6 Pxd5 36. Pc2 Dxc2t 28. KflPc3 ±) 25 ... Pxf3t 26. 39. DxfS exfS40. a4 Pc3 41. 41. " Kxa6 28.8.1914 - Lxg7t Txg7 37. Txg7 Kxg7 38. Dh6t gf +-; Hier werd de partijafgebroken. 1. e4 eS 2. Pf3 Pc63. Lc4 g6 4. d3 h6 5. Kh8 39. Dxd6 1-0 Gl

24 25 april 1999 Caissanieuws 374 gooi ik de deur op slot, en jij, ja jij, kijk uit meerdan de helft vrouw; bijzonder barend telefoontje. De beller, die onmo­ niet zo onnozel, schop jij de lichten uit!" verwarrend. Iedereen maakte een losge­ Observaties van een barkeepster gelijk had kunnen weten welke onthut­ De naakte waarheid was dat haast nie­ slagen indruk. Eén ding stond vast: uit Gambiet sende gevolgen zijn telefoontje had op mand een poging tot integratie waagde. Gambiet was Gambiet niet meer, en of Bloemgracht 20, vroeg zich af of het Uiteindelijk trok één iemand de stoute dit nou een positieve verandering was, mogelijk was om op korte termijn enige schoenen aan en plaatste zich bij de daar moest men zich nog eens in alle rust schakers over te halen schaakleraar te Llever een groentje blijven ronde tafel waar drie meisjes zaten. over beraden. De meisjes zullen waar­ spelen voor een groep meiden. Hilariteit dan een blauwtje lopen Geshockt door zijn eigen overmoed greep schijnlijk dubieuze herinneringen hebben Lydia van der We ide alom. Enige paniek brak uit toen bleek hij de dichtstbij-liggende ouwe krant en overgehouden aan Gambiet; toen het (géénfa milie van1 dat het om minstens twintig meisjes ging. bleef aandachtig verdiept in de denk­ sein tot vertrek werd gegeven wisten ze Jawel, twintig meisjes van een studenten­ sportpagina tot de meiden anderhalf uur niet hoe snel ze moesten wegkomen. ussen schakers en vrouwen botert dispuut, die van hoger hand, in het kader later vertrokken. Achteraf kwamen de wilde verhalen. het niet erg. Een meisje versieren is van de algemene ontwikkeling, maar eens De notoire happy hour-gangers die vlak Hoe enorm leuk en grappig het was nietT des schakers sterkste punt. Sommi­ iets over schaken moesten weten. En wel na twaalven binnendropen bleven twijfe­ geweest. Stamgasten die pas na het ver­ gen willen wel, maar weten niet hoe. Of vanavond. Vanavond???? Vanavond!!!!!! lend op de drempel staan. Sommigen trek van de vrouwen binnenkwamen durven niet. Anderen veinzen onverschil­ Overleg. keken zelfs schichtig achter zich, alsof ze zullen die nacht geen oog hebben dicht­ ligheid, in veel gevallen om verlegen- en Wat meesters die zich in Gambiet be­ zich afvroegen of ze niet per ongeluk de gedaan door het zeurende gevoel dat ze o�digheid te verbloemen. Allen heb­ vonden boden zich aarzelend aan en na foute deur hadden genomen. Ze snelden iets geweldigs waren misgelopen. Nee, ben wel een droeve (stille) liefde achter enig aandringen offerden nog een paar naar de bar: ''Wat gebeurt hier???" . het blijft gemodder. Gelukkig hebben de rug. Er zijn uitzonderingen, natuurlijk, anderen zich met gespeelde tegenzin op. Plotseling bestond het Gambietpubliek schakers meer kaas gegeten van het vero­ zelfs in Gambiet, maar die bevestigen Vo oruit dan maar. "Ze zijn welkom" kon veren van de dame in hun eigen spel. & slechts de regel. ik doorgeven. Het telefoontje had de

Zodra een schaker een vrouw in het avo nd flink in de war gestuurd. Er hing Bovenstaand stukje is bfjna identiek eerder ge­ oog krijgt, komt het beest in hem los: de een sfeer alsof Sinterklaas elk ogenblik plaatst in het clu bbladvan Gambiet. Met bevende wezel. Boze sterrunen halen er soms het kon binnenstappen. Iedereen keek af en vingers overhandigde ik de tekst aan de redacteur, vraagstuk omtrent de kip en het ei bij . Ze toe, natuurlijk onopvallend, met met kloppend hart wachtte ik het nieuwe nummer vragen zich af of de barrière tussen verwachtingsvolle ogen naar de deur. Een af Want een beege spotten isle uk, maar het was schakers en het vrouwvolk is ontstaan enkeling schuifelde naar de wc om zijn niet mijn bedoeling wie dan ook te kwetsen. Wo n­ omdat de heren in kwestie door hun kapsel te fatsoeneren: een enkeling. derbaarlijk genoeg wasnie mand gekrenkt, ieder­ schaakpassie geen tijd hadden zich te Na ander half uur stapten ze binnen; een vond het een grappigstuk je. verdiepen in de spelregels van het versie­ welgeteld drieëntwintig meisjes, opgetut Wa t ik grapp ig vond, was dat achteraf vrijwel ren, óf dat ze zich op het schaken heb­ en opgedoft. Ze bewogen zich wat onge­ niemand bij de invasie van de studenten-meig"es ben gestort omdat het met de meisjes makkelijk tussen alle schaaktafels door, aanwezig blykt te zijn geweest. "Ik was er die niet zo lukte. en bestelden, hoewel broodmager, de ene avond toevallig niet", mompelt de doorsnee Deze laatste, laag bij de grondse veron­ cola-light na de andere spa-rood. Slechts Gambieter. ''Nee,ji j schitterde door afwezighezd': derstelling is vanzelfsprekend niet waar. een minderheid waagde zich aan het bier. lieg ik mee, om omrust te voorkomen, zoals een Edoch, de gapende afgrond tussen het Verder zaten ze in grote groepen bij brave barkeepster betaamt. Bovengenoemde scha­ vrouwelijk geslacht en een groot percen­ elkaar, deden af en toe of ze naar hun ker vervalt in mijmering. .54.ls ik er wel was ge­ tage schaakfanaten valt niet te ontken­ 'leraar' luisterden maar hielden zich voor­ weest, was alles heel anders verlopen: zie ik hem nen. Bovenstaande bewering werd op een namelijk met elkaar bezig. dagdromen. Gambietvrijdag, in niet eens zo een Sommige schakers lieten zich niet ken­ Achja. Me schaker,you Jane. donkergrijs verleden, op grappige wijze nen en speelden onverstoorbaar door. �· geïllustreerd. Maar veel vaste klanten hielden zich In september 1977 verscheen dit nummer van

- De tamme pre happy hour-sfeerwerd die smoezend op aan de bar. Stoere praatjes het fameuze Schaakbulletin. avond woest verscheurd door een schrik- over en weer: "Doe jij de gordijnen dicht, 27 26 april 1999 Caissanieuws 37 4 proverbia! a nibble. .. However, I am about to een bepaalde psychologisch-dynamische Het bijzondere van dit boek wordt voor SchaakboekenSchaakboeken recommend an app roach which seeks to ignore the houding t.a.v. bepaalde schaakstellingen het eerst duidelijk in het derde hoofdstuk 'cake' in the centre that White sought to have with mee, waarbij hij niet schuwt o.a. Socrates, Smullen van de Grünfeld van het eerste deel. Rowson legt uit dat in Rb 1. I am willing to acceptthat it is now diflicult Nietzsche, Fromm en andere filosofen aan Robert Kikkert veel varianten van de Grünfeld, de witte for Black to eat White s centra/ cake without te halen. Uit betrouwbare bron heb ikver­ d-pion een potentieel erg gevaarlijke vrij­ choking and so this is a rare occasion where Ifee/ nomen dat de manier waarop Rowson deze nlangs verscheen bij de nieuwe uit pion is en verwijst hierbij naar een aantal that Black is best advised, al leastfora few moves, citaten of parafraseringen gebruikt, geen 0 geverij Publications het on­ citaten van bekende grootmeesters waar­ to decline to fig ht in the centre. This is nota com­ onrecht doet aan het gedachtegoed van orthodoxe boek Understanding the Grünftld onder Nimzowitsch en onze eigen Jan­ plete admission of defiat, however,for as White deze heren. van de zeer jonge Engelse GM Jonathan Hein. Hij personifieert deze d-pion in het jeakJus!Jguards his cake, Black can grab an im­ Tenslotte sluit Rowson het boek af met Rowson. Omdat ik een beetje'bij ' wilblij­ volgende stukje als volgt: portantcookie. " een soort metafysische beschouwing (spe­ ven in deze opening, was ditboek voor mij "In matry linesof the Grünftldthis centra/pawn Het vervolg 9 ... cd: 10. cd: DaSt 11. Ld2 ciaal voor Hans de Vilder) waarin hij be­ verplichte kost en had ik het met Pasen te is unopposed and understanding how to deal with Da2:! wordt dan ook met "Yum, Yu m!' weert dat de waarheid in het schaken niet leen gekregen. Wat doe je dan als je een it is of paramount importance. In /a ct having becommentarieerd. Het neusje van de zalm bestaat. Je moet gewoon goed je best doen nieuw boek in handen hebt? Je bladerthet played the Grünfildfor severalyears now I have en een must voor iedereen die deze variant (en niet door je vlag gaan). een keer door en kijkt naar variantenwaar­ de vdopedsomet hingfrightening(y closeto aper sonal met wit of zwart speelt, is een uitgebreide Is dit boek een hoop intellectueel gebab­ van je op de hoogte bent en naar wat de relationship with this pawn and so eventual{y, out theoretischebehandeling van de mode-stel­ bel van een over het paard getild jong aute_ur hierover te melden heeft, zodat je of respect, I decided to give it a name. Naming ling die ontstaat na 12. 0-0 Lg4!, hoewel er Oxford-studentje in de filosofie,politico­ snêl"een eerste indruk krijgt van het niveau chess pieces m'!Y not be to everyone'.r taste, but this natuurlijk alweer nieuwe inzichten verkre­ logie en economie? Misschien. Enigszins van het boek. Deze respectloze maar zeer particularfoot-soldieris so omnipresentth atI think gen zijn door o.a. partijen vanKramnik en - zoals de Britten dat zeggen - over the top ? efficiënte methode van het bejegenen van that the material wil! be more easi!J digestible ij Sokolov. Zeker. Desalniettemin een heerlijk boek nieuwe openingboeken door ondergete­ we enliven this keyfeature a little bit. S o let me Deel drie behandelt varianten waarin de met mooi Engels dat de fantasie prikkelt kende schaak.nerd faalde jammerlijk. Wat introduce Delrqy. Youwil! soon be welf acquainted ' witte d-pion (voorlopig) stevig gedekt op en de zwartspeler het gevoel geeft dat-ie was dit nou weer voor een boek? Veel dia­ Na deze introductievolgt een indrukwek­ d4 staat (10. Delrqy '.rGranite Statue) , de Db3- niet een potje aan het schuiven is maar een grammetjes met pijlen erin die aangeven kend en leerzaam stuk over deze d-pion varianten (12. Th e Eager Laefy) , de Lf4-va­ heroïsche strijdaan het leveren is tegen het waar de stukjes naar toe kunnen. Verder in (3. Dealing with Delrqy) , die steevast Delroy rianten (13. Hy dra) en financhetto-varian­ kwade, machtige witte centrum. ra eerste instantieniet thuis te brengen headers wordt genoemd. Ik kon niet helpen telkens ten (14. TheSilentCorridor). Rowson beveelt met sprookjesachtige inhoud boven de aan iets als 'destroy' te moeten denken. telkens één of twee varianten aan en legt -� 1egali�� pagina's. Is dit boek geschreven voor im­ _ -:>.J�u_!!_h}'. t Het tweede deel gaat over de ruilvarianten de daarbij behorende strategische kenmer­ - . ?� ·· � � -:---=...�r:!1 • • -n- �.:.o.'? �.:'l.;·�•• .... becielen? Na het lezen van de inleidinggaf " van de Grünfeld met speciale aandacht ken duidelijk uit. Ieder hoofdstuk krijgt z'n . ... :!t. ik de auteur het voordeel van de twijfel en Wit Kramnik-zwart Svidler, voor o.a. het veld c4 (6. Th e Anchor') en het eigen naam en begint met een pretentieus . begon ik met gemengde gevoelens - negende ronde. eindspel (7. Drawn Endgames?). Hoofdstuk citaat van een filosoof, politicus, literator nieuwsgierigheid en plaatsvervangende 1. d2-d4Pg8-f6 2. c2-c4g7-g6 3. 9 (The Cake and the Co okie) behandelt de stel­ of andere wijsneus. De geïnteresseerde le­ schaamte - te lezen. Pbl-<:3 d7-d5 4. c4xd5 Pf6xd5 5. ling na 4. cd: PdS: 5. e4 Pc3: 6. be: g6 7. zer moet zelf maar uitvinden hoe de naam Het eerste niet zo gestructureerde deel el-e4 Pd5xc3 6. b2xc3 Lf8-g7 7. e4 Lg7 8. Tbl!? 0-0 9. Le2 die door hem van het hoofdstuk over de Lg5-varianten van het boek legt het centrale thema van Pg1-f3c7-c5 8. Tal-bl 0-0 9. Lf1- als volgt wordt getypeerd: (1 1. A Pint of CarlsberiJ via 'The Carlsbad e2 c5xd4 10. c3xd4 Dd8-a5+ 11. de stelling na 1. d4 Pf6! 2. c4 g6! 3. Pc3 ''Inlife we learnthat we cannot have a cake and Structure'en 'Carl's Bad' tot stand is geko­ Lc1-d2 Da5xa2 dS! goed maar stevig pro-zwart uit (1. W01 Weer deze mode­ eat itfor the simple reason that once we have eaten men en wat het citaat van Sam Stevenson variant waarin zwart met vuur the Grünfild?).Daarna twee lekker-maker­ it we no longer have it, except perhaps in a less ''.5'omewhere on this globe, every ten seconds, there speelt. 12. 0-0 Lc8-g4 13. Ldl-e3 tjes waaronder de partijByme - Fischer met picturesqueform inside of ourselves. In chess it is a woman giving birth. to a child. She must be Pb8-c6 14. d4-d5 Pc6-a5 15. Le3- het beroemde dame-offer (2. Appetizers) en seems to me that the difliculty lies in having a cake found and stopped. " te maken heeft met de g5 Lg4xf3 16. Le2xf3 Tf8-e8 17. een - in tegenstelling tot andere boeken without lettingyour opponent take it awqyJrom Db3-varianten. Naast de technische aspec­ e4-eS over de Grünfeld - uitgebreid overzicht van you, for then it would shure{y be eaten and you ten van de Grünfeld-verdediging (of Vo orbeek!je uit de prakt!jk in derubriek van Hans ongebruikelijke zijvarianten (4. Side-Stepsen wouldn 'thave it in atryshape orform ... The above Grünfeld-aanval!?) geeft Rowson de lezer Ree. Zie voor het vervolgpagina 38. 5. Random Monkeys) . lin es demonstrate that white cannot have his 29 28 april 1999 Caissanieuws 374 de term komt natuurlijk uit het duistere hoeveelheid sterren die je ziet is zo absurd zakken vanuit Pakse direct naar het zuiden brein van een We sterse PR-man/vrouw. groot, dat je in elke windrichting moeite­ Reisbrief (4) af, maar zou dat niet anders kunnen, dat is Het klinkt goed, het klinkt natuurlijk, en loos tien Grote Beren kunt samenstellen. Jeroen Hoogeboom dus de vraag. Omdat je Laos in toeristen­ het klinktzeer modern. Maar hoe danook, En dan nog iets: de maansikkel, die bij ons bureau's werkelijk helemaal geen moer wij­ Tat Loo is paradijsje! Hutten op palen, die rechtop staat, ligt hier plat, als een banaan Bangkok, 10 februari 1999, zer wordt (ze willen je daar wel georgani­ nu plotseling "bungalows" genoemd wor­ op zijn rug, nog zo'n fe nomeen. Hoe moe­ Lieve mensen, seerde reisjes verkopen, maar weten grap ­ den, staan naast een bescheiden waterval ten kinderen in zo'n liggende sikkel nu een Pakse, Laos, daar waren we, en jullie dus pig genoeg helemaal niets), loop ikenkele van de Xe Set rivier, die hier zich hier kron­ lachend gezicht ontdekken en waarom is ik ook, gebleven. Waar op bed lag met buik­ hotelrecepties binnen, ik heb natuurlijk ie­ kelt als een kilometerslange tuinslang van het eigenlijk zo? krampen en koorts, wachtend op wat mijn mand nodig die Engels spreekt. Iv.1.ijn filo­ bassins, rotsen en kleine stroomversnellin­ Maag langzaam weer in orde, ikeet soep. ik lichaamzou ondernementegen weet niet sofie inkwesties als deze is eenvoudig: krijg gen. Dit is dus wederom een plaats voor De volgende dag lopen we met een gids de wat het was. Het slechtste datje tegen buik­ ik van drie of vier verschillende mensen de ziel. Een oude vriend van mij ant­ jungle in. Urenlang de een brandende zon loop kunt doen, tenzij je geen andere keus hetzelfde antwoord op een vraag, dan zegt woordde, toen ikme in mijn laatste bericht boven je kop, we zijn er al aan gewend ge­ hebt, is het slikkenvan een pil ertegen. De dat nog steeds geen donder, maar het is afvroeg wat toch de enorme aantrekkings­ raakt. En weer zou ikwillen dat ikwat meer pil doet de symptomen ogenblikkelijk ver­ beter dan niets. Het probleem ligt hem kracht van stromend water verklaart: "Het een botanicus was, want we banen ons een dwijnen, maar of en wanneer je genezen vooral in het feit dat maar weinig Laotia­ is daarom zo verslavend, doordat je er weg door een overvloed van de gekste bo­ bent weet je niet. Uitzieken is de enige echte nen door hun eigen land reizen en van een vergetel en levensdriftig ineen van raakt, men en planten, waarvan iker niet één ken. rem.._edie. Jeanet legt buiten aan een thee­ buurprovincie vaak niet meer weten dan net zoiets als de kleine dood na de Op een gegeven moment zie ik bijvoor­ kraa�pje een en ander uit en krijgt gratis dat het een buurprovincie is. En er is wei­ copulatie." Tja. Er zijn bungalows voor de beeld een plant met bladeren vanpaars flu­ (oh Laos!) eengrote kan slappe thee mee. nig informatie over infrastructuur, is een dure mensen ($25) en er zijn bungalows weel, het spijt me wel, maar zoiets bestaat De volgende dag is de koorts gezakt naar weg nog begaanbaar of niet en, trouwens, voor de goedkope mensen ($3) want ook kennelijk. Omdat fluweel nu eenmaal, zo­ vrhoging en we besluiten dat het zo wel bestaat hij eigenlijk nog wel? Er zijn dan Laotianen komen hier regelmatig. De goed­ als het mooiste vrouwenlichaam, uitnodigt genoeg is, we willen weg. Pake is nu niet ook in Laos nauwelijks betrouwbare kaar­ kope zit vol, we liggen de eerste nacht er­ om aangeraakt te worden, wil ik het blad direct een stadje waar je zou willen wach­ ten te krijgen, de beste zijn nog kaarten die gens op de grond in de receptie, de mana­ vastpakken. Goed dat gids er is! Hij spreekt ten totdat je een os weegt, ik weeg liever de Fransen ooit maakten en die je hier en ger plukt ergens wat matrassen vandaan, geen woord Engels maar maakt duidelijk elders een ons. daar aantreft ("geheim", staat er nog bo­ ze doen hier niet moeilijk. dat wanneer ik dat gedaan had, een bran­ To ch zie je veel buitenlanders door de ven!), maar die zijn weer te gedetailleerd Links en rechts van de rivierbevindt zich dende en gevlekte huid daarvan het gevolg straten lopen, Pakse dient zo wel als uitvals­ en bovendien, om het eenvoudig te hou­ een plant- en bloemenrijke jungle. Overal was geweest! "Femme fatale" doop ik de basis op weg naar het zuiden van Laos, als den, heet bijna geen stad meer zoals des­ zie je Bougainville in volle bloei staan, mijn plant; het heeft immers ook zo zijn voor­ al naar de grens met Thailand. We zijn hier tijds.Inlichtingen inwinnen is eigenlijk iets God!, zoveel Bougainvilleop één plaats heb delen om geen botanicus te zijn. dermate zuidwaarts gekomen dat het nu dat je nu eenmaal automatisch doet, maar iknog nooit gezien! Wit, violet, rose, vuur­ We komen aan bij een dorpje, midden in werkelijk heet begint te er is maar één echte ma­ rood, de Bougainville is eigenlijk het sterk­ de jungle. Hier wo nen de zuidelijke, zeer Hela!, een gratis en onver­ worden. Ik sta maar eens nier om uit te vinden of je ste anti-depressivum dat maar mogelijk is. primitieve, stammen. Wo ningen met blad­ moede levensles! op en loop naar buiten om ergens heen kunt gaan en 's Avo nds strekt zich boven Tat Loo weer gevlochten muren staan op palen in een inlichtingen in te winnen dat is domweg proberen een gigantische, schitterende sterrenhemel cirkel rond een sacrale plek waarop een over de route die we willen volgen. Inlich­ om er te komen. (Hela!, een gratis en on­ uit. Ik heb telkens een meningsverschilmet open houten gebouwtje gebouwd is. Hierin tingen inwinnen klinkt mooi, maar is het vermoede levensles!). Inieder geval, ikhoor Jeanet, die beweert dat ze de Grote Beer worden tijdens jaarlijkse rituelen enkele moeilijkste dat er in Laos bestaat. Ve el ant­ een paar keer dat hetgeen we willen zon­ ergens recht boven haar hoofd herkent. buffels aan de aardgeesten geofferd, met wo orden die je krijgt kloppen gewoon niet, der problemen mogelijk is, dus wie weet, Maar volgens mij zijn we te zuidelijk om speren wo rden ze dusdanig verwond dat of kloppen op een heel specialemanier die we gaan. de Grote Beer überhaupt nog te kunnen ze doodbloeden. De stammen in Zuid­ de Laotiaan wel begrijpt maar ik niet. Ik De volgende ochtend de bus naar Tat zien, en dan toch zeker niet recht boven je Laos zijn dan ook natuurlijk geen Boed­ wil nu bijvoorbeeld weten of we vanuit Loo. Tat Loo is geen stad maar is een van hoofd zoals in Nederland! Ik ben vergeten dhisten, het zijn animisten en sjamanisten, Pakse oostwaarts, over het zogenaamde de plekken die door Laos is uitgeroepen mijn Grote Sterrenboek mee te nemen, ikzou zeggen, zoek zelf maar eens op wat Bolavenplateau, een cirkel naar het zuid­ tot "Eco-resort". Geen hond weet wat ze weet iemand van jullie raad? Trouwens, de dat precies inhoudt. Ik ben reisverslaggever, westen kunnen maken. De meeste mensen daarmee bedoelen, zij zelf ook niet, want 31 30 apr il 1999 Caissanieuws 374 hoofdgeboden van het Boeddhisme zijn hoe snel hoe weinig je dat nog ietskan sche­ geen reisleider! vervolgens. Kippen eten de vliesjes op. simpel: niet moorden, niet stelen, niet lie­ len!), vraag ikde prof naar Indonesië, mis­ Ik zie dat alle woningen zonder een en­ Ongepelde rijst kennen ze in Azië niet, het gen, geen gekke sexuele dingen en geen schien wil daarik wel heen. Hij zegt, wacht kele spijker zijn gebouwd, het zijn waar­ is eigenlijk te verschrikkelijk voorwoorden, alcohol. Ik heb gevoel dat ik daar goed in nog een jaar. Hmm, ikweet het niet. schijnlijk Eco-woningen. Hoe primititief want ondervoeding kennen ze wel dege- zou passen, misschien op een enkele klei­ We verlaten Tat Loo en moeten twee ki­ het hier is blijkt aldirect uit het feit dat het lijk. nigheid na. Zou ik, met andere woorden, lometer lopen voor de bushalte naar nemen van foto's uit den boze is. Zelfs het Een lange tocht terug naar de waterval eigenlijk niet een Boeddhist moeten wor­ Sekong, we beginnenaan onze cirkel. Dan vragen van toestemmingdaartoe levert een van Tat Loo. Helemaal in orde ben ikken­ den? Eerlijk gezegd vraag ikme dat telkens gaat het mis. Jeanet wordt omringd door uiterst aggressief "nee!" op. Ik moet zeg­ nelijk nog niet, want ik voel me uitgeput af wanneer ikin een of ander land tegen kinderen, ziet niet goed waar ze loopt en gen. mij bevalt dat allemaal wel. Zelf heb van het lange lopen. De volgende dag lig een of ander geloof aanloop, maar het verzwikt haar enkel in een kuil. Ik snel te­ ik nooit een camera mee op reis en ikheb ik op de rotsen tussende waterbassins naar Boeddhisme heeft toch wel een grote rug naar de receptie, haal ijs, snel weer te­ iets tegen mensen die primitieve dorpelin­ het stromende water te luisteren en wat te aanttekkings- kracht op me. Het is trou­ rug, maar de zwelling is al te flink. Ze kan gen zo graag en zo nodig te moeten foto­ rusten. Ik hoor een steeds luider wordend wens helemaalgeen geloof, het is meer een deze dag zeker niet meer lopen, laat staan graferen, het liefst met hun eigen smoel geritsel in het struikgewas naast me, kijk levenswijze, dus je zou met een beetje fan­ vertrekken en met Jeanet op mijn rug loop erbij. ("Kijk, dat ben ik, en dat is nou pri­ op en zie een grote rat uit een spleet inde tasie best een heel goede boeddhistische ik de weg terug naar de bungalows, Mirjam mitieve een dorpeling!") Er zijn in Laos rots waarop iklig naar boven rennen. Wat Christenof een christelijkeBoeddhist kun­ draagt dubbele bagage. We besluiten te af fotoboeken genoeg te krijgen, met foto's bezielt dat beest nu weer, denk ik, om zo nen zijn, die twee bijten elkaar totaal niet. te wachten hoe haar voet de volgende dag va��n duizend maal betere kwaliteit dan mijn rust een beetje te lopen verstoren en Kunnen elkaar heel goed pruimen. Dan zijn zal, misschien valt het mee. Kan ze dan de rommel van de doorsnee-toerist. Wa n­ ikkij k geërgerd de spleet in om te zien of zijn er nog een paar gekke geboden, zoals nog niet lopen dan trekken Mirjam en ik neer ikin zo'n dorpje woonde zou ikjaar­ er soms nog meer komen. Precies op dat na de middag niet eten, witte kleren dra­ alleen verder, Jeanet kun je met een gerust lijks, omdat ik dan toch bezig ben, samen moment steekt een grote slang zijn kop gen en niet in een hoog of groot bed sla­ hart in een klein paradijs achterlaten! met een paar buffels ook een paar foto­ naar boven! Verblufd kijken we elkaar aan. pen, maar dat lijkt me allemaal maar nutte­ Aldus geschiedt. Een dag later kan ze nog toeristen aan de aardgeesten offeren. Kun­ Ik schrik niet eens echt, maar deins loze onzin. steeds niet lopen en we spreken af elkaar nen ze die ook eens fotograferen. instinktief terug. De slang doet het het­ De basis van het Boeddhisme is de puur­ een week later, wanneer we Laos uit moe­ Nee, het dorpje waar we nu zijn is der­ zelfde, shit, geen rat vandaag. Tja, de we­ heid en het bewustzijn. Puurheid in gedrag ten zijn, in Pakse weer te ontmoeten.Van­ mate klein en primitief dat het al een won­ reld in deze jungle delen we met de flora en bewustzijn van het huidige, het presente. uit Tat Loo is het voor haar heel eenvou­ der is dat we er onuitgenodigdkunnen ko­ en de fauna, het is sowieso meer de hunne Dit alles verkrijg je alleen door intensieve dig een lift van de dure buitenlanders te men. Ook daarom is de gids er, hij spreekt dan de onze. meditatie en juist dàt maakt dit geloof zo krijgen, dus in Pakse komt ze zeker. hun taal. We lopen verder de jungle door 's Avonds ontmoetenwe een oude Ame­ aantrekkelijk. Je wordt dus niet, mochten De bus naar Sekong. Mirjam en ikzijn in en komen bij een soortgelijk dorp, nu wat rikaanse professor, gespecialiseerdin Azië. jullie dat denken, 's ochtends wakker en plotseling gezelschap van Sabine (Duits­ groter. Hier zien we plotseling werkelijk de Hij gaf eerder die avond aan een groepje bent plotseling puur ingedachte, woord en land) en Megan (Australië), die de dag daar­ prachtigste bontgekleurde kippen rond­ mensen een kleine verhandeling over het daad, en hebt zomaar overal een bewust­ voor gevraagd hadden om met ons mee te scharrelen, wie had dat gedacht!, een mooie Boeddhisme en de vre=de manier waarop zijn voor, nee, voor niks gaat de zon op, mogen reizen, ze willen dezelfde route pro­ kip!, ook dat bestaat kennelijk. En het we­ het zich over Azië verspreidde. (Begon500 zeker in de tropen. De bedoeling yan dit beren als wij maar zien er tegenop het al­ melt hier van de hangbuikzwijnen die vrij voor Christus met de geboorte van de alles is dat je een beter mens wordt in plaats leen te doen. In plaats van met twee vrou­ rondlopen. Kinderen zitten af en toe ach­ Boeddha inNo ord-India, verdween volko­ van een slechter en wie wil dat nu niet? wen reis ik er nu met drie, de dingen wor­ ter ze aan en jagen ze op. Af en toe komt men naar China, kwam weer terug naar Persoonlijk ben ikin mijn leven nog geen den eerder gekker dan normaler. Misschien een hele hangbuikzwijn familie India, onderging veel invloeden van het sekonde tevreden over mijzelf geweest wordt het waratje wel tijd dat ik eens al­ voorbijgeknort, vader, moeder en vier of Hinduisme en vertrok naar geheel Zuid­ (hetgeen het Boeddhisme overigens weer leen verder ga! vier kleintjes, hmm,lekk er!, zou een zekere Oost Azië, inclusief Japan. In elk land waar in mij zou prijzen, dus dat zit al goed), dus Na een ruige tocht in een bus die zo vol Micha Leuw zeggen. In de hitte van de het kwam werd er wel iets aan toegevoegd ik wil best eens in een andere richting ge­ is dat Sabine en Megan op het dak krui­ middag hangen we wat rond in de scha­ of afgehaald. Daarom zijn er zijn er zoveel duwd worden. Zo zit dat dus allemaal. pen, wat we er zo zijn eigen bezwaren heeft, duw van een hutje. Een man stampt de rijst verschillende soorten van het Boeddhisme. Doordat we in Laos bijna geheel van het komen we in Sekong aan. In Sekong met een knuppel in een houten bak, zijn Af en toe valt er geen touw meer aan vast wereldnieuws verstoken zijn (wonderlijk stroomt de rivier Se Kong. Sekong werd vrouw stampt af en toe mee en zeeft het te knopen wie nu wat gelooft. De vij f 33 32 ""

apri l 1999 Caissanieuws 374 in plaats vanéén. Vroeg in de morgen va­ gens duidt het begrip Highway zo of zo­ tienjaar geleden uitgeroepen tot de hoofd­ Maar ik heb een ander gevoel, na drie ren we weg. Rechts van ons worden we veel er hier alleen maarop dat er iets van stad van de provincie Sekong. Oa, met na­ weken Laos. Ik geloof werkelijk dat ze voortdurend begeleid door het gebergte een verbinding is, het zegt over de weg zelf men doen ze hier niet moei- lijk!) Alleen woede en alle opwinding niet begrijpen. van het plateau dat als een geweldige muur niets. Maar er gaat geen bus naar Highway stonden er toen in Sekong (het stadje) nog Sowieso is het voor de Laotiaan heel on­ met de rivier meedraait. Links is de jungle. 13. Niemand kan ons uitleggen waarom slechts een paar hutjes! In allerijl werden gebruikelijk zijn woede openlijk te tonen, De rivier is niet breed maar wel grillig, je niet. Op de kaartstaat wel degelijk een weg er twee straten aangelegd en enkele dat staat namelijkgelijk aan gezichtsverlies. moet hem kennen, telkens banen we ons aangegeven, dat is namelijk Highway 18 die regeringsgebouwten en een klein vierkant Ik denk eigenlijk dat de menu-kwestie een weg door kleine stroomversnellingen, aansluit op Highway 13! Is dat hele ding meertje. In dat meertje liggen de hele dag voor hen heel simpel was: wat maakt het het water slaat af en toe naar binnen, verdwenen of zo?, kun je iemand vragen, buffels, tegen de warmte. Er is één hotel nou uit wat voor menu je zag, je betaalt Mirjam hoost. Juist onder de waterspiegel maar dat heeft geen enkele zin. Je krijgt als en er zijn drie restaurantjes. Een bizarre toch gewoon de huidige prijs? Waarom zou bevinden zich verborgen rotspartijen. In antwoord: er gaat gewoon geen bus en plaats om te zijn. De hitte slaat nu als een je dat weigeren? Moeten we dan soms elk het regenseizoen is deze Se Kong nauwe­ daarmee uit, waarom wil iemand eigenlijk golf om ons heen. Gevieren lopen we naar jaar een hele stapel nieuwe menu's maken, lijks te bevaren. Het is een verademing om weten waarom niet, zie je de Laotiaandan de rivier, een wandeling van een half uur, in plaats van maar één? Dat kost alleen na al onze busreizen nu eens ineen bootje denken. Daar valt niets tegen in te bren­ maar zonder water gaat zo'n tochtje nau­ maar geld! De logica hiervan lijktgrote sk, te liggen en de oevers langzaamvoorbij te gen. We nemen eenvoudig de bus terug welijks nog, donder en bliksem, we zijn nu maar dat is het alleen naaronze eigen maat­ zien glijden! De zon is heet, maar er komt naar Pakse, onze cirkel is halverwege ge­ echt in de sub-tropisch gebied! Bij de ri­ staven. Ach!, ikben ervan overtuigd dat ze veel koelte vanaf het water. stuit. Eenvoudig? Ik zei het al, we hebben vier qa:ierhandelen Sabine en ik met een geen flauw idee hadden waar iedereen zich Laat in de middag komen we in Attapeu inLaos eigenlijk teveel gereisd, ikkrijg ge­ man die een bootje heeft, we willen met zo over opwond. Ik heb in Laos nog nooit aan. Een klein stadje, hoofdstad van de noeg van bussen. Volgepakt nog een uur hem de Se Kong afzakken naar Attapeu, het gevoel gehad opgelicht te zijn, ik on­ provincie Attapeu. Electriciteit is er alleen wachten tot het vertrek, er proppen zich een dag varen. Zijn bootjeis nietmeer dan derhandel altijdwel wat over de prijs, maar 's avonds van 19.00 tot 22.30 uur. Wan­ namelijk altijd nog wel mensen naar bin­ een uitgeholde boomstam met een wat bij lange na niet zoveel als we dat in Viet­ neer er de volgende dag ergens thee drink, nen of het dak op. Dat dak ligt vol met alle opgehoogde boord en een motortje erach­ nam, over letterlijk alles, moesten doen. De maak ik iets moois mee, een maf inciden­ mogelijke toestanden, tot dieren aan toe. ter. We worden het niet eens over de prijs, Vietnameesvraagt domweg altijd het dub­ tje: er komt een kip het zaakje binnengelo­ Bussen worden niet alleen voor gewoon hij spreekt geen Engels, en ik besluit om bele, de Laotiaankomt (nog)nauwe lijksop pen, op zoek naar iets eetbaars, noch niets transport maar ook ook voor goederen­ veel later in de middag terug te komen, in die gedachte. Hij is in zakelijk opzicht ver­ bijzonders. De vrouw wil dat natuurlijk vervoer gebruikt, alles mag mee. Telkens plaats van in de brandende zon een beetje uit de mindere van zijn gehaaide en door niet, meestal klappen ze in hun handen of staat er wel iemand langs de kant de weg in het Laotiaans te staan soebatten. de wol geverfde buurman.En dan nog iets: vegen hem weg met een bezem. Maar de die met een hoop rommel mee wil. In- en Terug in het hotel drink ikkoffie en eten in datzelfde hotel, dat als enige in de stad vrouw die hier staat geefthet beest ijskoud uitladen kost veel tijd. Meestal klim ikdan de vrouwen het een of ander. Dan komt natuurlijk te duur is, duiken we om de kos­ een harde trap,weg jij! Ik wil daar net iets uit het raam (de enige weg om de bus nog er een typische Laos-grap. Bij het afreke­ ten te drukken met zijn vieren in een twee­ van zeggen, wanneer de kip plotseling te­ te kunnen verlaten), loop wat rond en klim nen duwen ze ons plotseling een heel an­ persoonskamer en vragen om de prijs er­ rugkomt en zonder enige waarschuwing de weer naar binnen, knoop een doek om kop der menu onder de neus, waarop de prij­ van desondanks niet te verhogen. De ma­ vrouw aanvalt! Ze fladdert zo'n vijftigcen­ tegen het stof en daargaan we weer. Soms zen veel hoger staan aangegeven dan op nager zegt eerst nee, dan een tijd niks, en timeter boven de grond met uitgestrekte niet sneller dan 20 of 30 km per uur we­ het eerste. Ja, leggen ze uit, dat eerdere dan ja. De Laotiaanis flexibel, hoewel nog poten en een geweldig gekrakeel op de gens de enorme gaten die er in de weg zit­ menu was uit 199 5 en dit hier is het nieuw­ nauwelijks gewend aan degrillen en maffe vrouw af. Die deinst terug en vlucht naar ten. Nee, bedenk ik, ik ben uitgebust in ste van 1999! Ik vertel dit eigenlijk om de wensen van de buitenlander. Het is een buiten. Ze durft niet meer naar binnen en Laos. volgende reden. De anderen, eigenlijk buitengewoon warm en gevoelig volk, laat wacht tot de kip mopperend wegloopt. Eenmaal weer in Pakse nemen Mirjam en vooral de Duitse Sabine, worden woedend ikdat eens hardop zeggen, waaromniet. Nou ja! Dat je zoiets, op mijn leeftijd, nog ikde passagiersboot over de Mekong naar en piekeren er niet over de hogere prijs te Laat in de middag onderhandel ikverder mag meemaken! Dat is genade. Champasak. Willen naar de beroemde Wat betalen. Ze leggen geld neer en lopen ge­ met de bootmensen, er zijn er nu heel wat Het verdere plan was dus om de cirkel te Phu. Vo lgens iedereen vertrekt de boot om woon weg, zoals het een doorgewinterde meer. Vrouwen wassen zich in de rivier, voltooien naar het zuid-westen. We zoe­ 07.00 uur, maar zo gek zijn we niet meer. wereldreiziger betaamt,want, nee, die hoef natuurlijk helemaal gekleed, zoals dat de ken uit of er een bus gaat naar Highway Tegen achten komen we aan en wachten je niets meer wijs te maken! Laat hem niet gewoonte is. Goedkoper krijg ik de tocht 13, dat was ons namelijk beloofd. Overi- toch nog tot half tienvoordat we vertrek- lachen! niet, maar we krijgen nu wel twee bootjes 35 34 april 1999 Caissanieuws 374 Een afscheid?, ikweet het niet, ikkom hier neuk-liefhebbers. Vette Duitsers waggelen ken, niemand kan noch een vinverroeren, begintl En zo geweldig zijn die treden na­ misschien terug. er met ranke Thai-meisjes trots in de ik beginer genoeg van te krijgen. Aha!, tijd tuurlijk niet meer, door mos uit elkaar ge­ Op een prachtig geasfalteerde weg, met rondte, ze huren ze per week. Ik weet: Kho voor een kleine rustperiode, straks ergens trokken of er juist door gebonden. Ik kom straatverlichting (!), rijden we over Thai­ Samet is mijn eiland niet, en Thailand is in Thailand. Dat reizen van ons is feitelijk boven. Daar helemaal bovenaan bevindt lands wegen naar Obou Ratchaithani, een mijn land niet. hard werken, jelui denkt natuurlijk, ach, die zich niet alleen het kleinste, maar heiligste, paar uur verderop. De bus is uiterst com­ rommelen daar wat in de rondte, maar zo tempeltje, maar tevens heb je er een adem­ fortabel, Thailand is rijk. Het doet me gek De drie dagen dat we op het eiland zijn is het niet. Het genot dat we van het reizen benemend uitzicht over de uitgestrekte genoeg niets.Alles is weer in overvloed en lees in het boek dat ik in Bangkok kocht, ondervinden, is dan ook hetzelfde genot vlakte van de Mekongvallei. Er is een piep­ moeiteloos te krijgen,ik word er niet warm The Vo ice of Hope. Het bestaat uit verza­ als dat hard werken kan opleveren. kleine bron die de berg uitstroomt en 14 of koud van. melde interviews die Alan Clements in De Wat Phu, de laatste grote trekpleister eeuwen geleden als heilig water werd be­ In Obou, zoals het genoemd wordt, ont­ 1995 hield met Aung San Suu Kyi, de in Laos, is een tempel uit de zesde eeuw, schouwd, en nog steeds, de Loatianenzijn moeten we Joost weer, zoals afgesproken. Nobelprijswinnares voor de vredeuit 1991. waarnog net genoeg van over is om te kun­ ervan overtuigd dat je een wens mag doen Iedereen maakt nu verschillende plannen. Ik neem aan dat jullie haar wel kennen. Ik nen zien hoe het was. Het is een geweldig wanneer het water je over de handenloopt. Ik ga waarschijnlijk met Mirjam naar wil graag naar Burma, maar niet als onwe­ temp elcomplex dat twee pendanten kent, Ik ben niet gek, dus ik doe dat ook! Mijn Burma en vlieg daarna naar huis. Of nog tende. Wat zij zegt maakt een diepe indruk één in Cambodja en één in Thailand. Let wens wordt hier niet geboekstaafd, ikvind, niet, natuurlijk. ]. & J. weten nog niet zo op me. De kracht die van deze vrouw uit­ wel: dit zijn natuurlijk geen boeddhistische iklul al open genoeg in deze reisverslagjes goed wat ze doen. Indonesië of de gaat, en van haar medestrijders, voor de­ temti..�ls, ze stammen uitde Khmer-tijd. Ze en een teveel aan openhartigheid kan nooit Philippijnen. Of Maleisië. mocratischerechten in Burma is ongeloof­ tonen een grote invloed vanuit het hin­ goed zijn. 's Avonds loop ik de stad in. Ik loop er­ lijk. Sommige dingen die zij zegt over men­ doeïsme, je ziet nog vele reliëfs met voor­ Vanuit Champasak de boot terug naar gens naar binnen, in een soort halfgare sen in het algemeen en over de Burmezen stellingen van Indiase mythen en sagen. Het Pakse. Omdat er in Laos nog wo nderen nachtclub, alles is er weer. Ik bemoei me in het bijzonder, kan ik ook mijzelve ter gehele complex is tegen een berghelling plaatsvinden, gebeurt er het volgende. We daar met iets dat me strikt genomen niet harte nemen! De leiders van haar partij, de aangebouwd en bestaat uit vier opeen­ lopen naar de rivier en een kerel vraagt ons aangaat, maar dat me juist nog véél strikter NLD, zijn eenvoudigweg niet te breken, je lopende niveau's, oplopend in hoogte en of naarPakse willen. Ja,willen we. Ok, zegt genomen wel degelijk aangaat. Je draait je kunt ze tien jaar lang opsluiten maar ze heiligheid. Het mag dan zo zijn dat deze hij, daar ligt mijn boot. We kijken, er zit niet altijd om wanneer iemand slecht be­ komen sterker de gevangenis uit dan dat tempel een trekpleister is, in Laos betekent nog helemaal niemand in! Dat betekent handeld wordt. Ik zeg er wat van en krijg ze erin gingen. Hier zie je de geweldige dat nog niet dat er horde's touristen op af uren wachten. We stappen alvast in, hij stapt meteen een dreun op mijn ogen. Ik geef geestkracht die het Boeddhisme kan op­ komen, want die horde's zijn er eenvoudig in, slaat de motor aan en vaart gewoon een dreun terug en plotseling wemelt het roepen. Eén van de leiders van de NLD niet. Je bent eigenlijk altijd maar met een weg!! Bezorgd loop iknaar varen, zo goed van de Thais om ons heen. Ik word als door die na tien jaar eenzame (!) opsluitingwerd handjevol mensen op dergelijke plaatsen. is mijn Laotiaans nu ook weer niet, ik heb een onzichtbare hand het gewoel uitgetrok­ vrijgelaten, antwoordde op de vraag of hij (Stel je dat eens voor bij de pyramides van toch niet per ongeluk de hele boot gekocht? ken door een rickshaw-driver, hij zet me in niet bang was voor een nieuwe arrestatie Gizeh!) Ik vraag hem nog eens tweemaal naar de zijn karretje en rijdt er als een gek vandoor. doordat hij de junta ogenblikkelijk weer had De Wat Phu is zo'n plaats waar de oud­ prijs, schrijf het zelfs een keer op, maar al­ Zonder twijfel het beste dat hij had kun­ aangevallen: "Freedom is not somethingforth em heid nog bijna tastbaar aanwezig is, som­ les blijkt in orde. Het is niet te geloven! nen doen. En zonder twij fel een goed togive to me or take from me. " mige plaatsen hebben dat en andere niet, Oh Laos, blijf zoals je bent, en wordt mens. Moet je zo'n land eigenlijkwel bezoeken, ikweet niet waaromdat verschil er is. Mis­ nooit een toeristenland, nooit, maar dan Hmm, een hardhandige terugkeer in de alleen de grootste stommeling zal zich die schien alleen voor mij. Hier verplaatst je je ook nooit! beschaving. Obou is mijnstad niet. Ik neem vraag niet stellen. Gelukkig wordt het Suu moeiteloos terug in de tijden ziet de pro­ We zijn weer in Pakse. De volgende dag met Mirjam twee dagen later de vroege Kyi gevraagd. Zij zegt: wie een echte be­ cessies en heilige rituelen zich bijna letter­ arriveert Jeanet,ze loopt weer redelijk maar trein regelrecht naar Bangkok. Vandaaruit langstelling voor Burma en zijn kultuur lijk afspelen. Ik klim helemaal omhoog, is voorzichtig. Een dag later passeren we vluchten we naar dekust en nemen de boot koestert moet komen. Wie alleen maar naar Mirjam ziet daar vanwege de hitte van af. de grens met Thailand. Wo nderlijk hoe naar het eiland Kho Samet, het eiland waar een ver land wil en niets weet over onze Ik krijg er bijna spijt van: telkens wanneer sommige landen direct alaan de grens met Mirjam met Jeanet de reis begon. Het ei­ situatie hier kan beter thuisblijven. De ik een enorm aantal treden ben opgelopen elkaar verschillen. Langzaam zien we de land is mooi, maar blijkt zich te hebben komers vragen we op geen enkele manier die iktot mijn stomme verbazing dat daar­ bergen van Laos in de verte verdwijnen ontwikkeld tot paradijs voor de zon-zuip- de junta te steunen. Slaap, eet en reis goed- achter een nog veel groter aantal treden wanneer het vlakke Thailand binnenrijden. 37 36 Caissanieuws 374 ril 1999 Uitslagen externe competitie koop, je steunt er de bevolking mee.Goed, dat doen we vanzelf altijd alzo, ikvind dat Vervo(g van pagina28. jop Dekker

we kunnen gaan en Mirjam vindt dat we 9.1.99 W de Weerd 0-1 Avni Sula kunnen gaan. Dus we gaan. Philidor Leeuwarden - Caïssa 5 - 5 P. Schippers 1-0 Theo Weijers De derde dag op Kho Samet rond ik dit S. Ernst 1-0 Michaël Wunnink R. Schoorl 0-1 Dennis Breuker M. deJong Yz-Yz Jaap Spreeuw verslag over Laos af en gaan terug naar E. Scholl 1-0 Aran Köhler 6.2.99 Bangkok om de vlucht naar Rangoon te B. van de Lijn 1-0 Robert Kikkert Caïssa 2 - Euwe 2 2-6 regelen. Daar lopen we Joost en Jeanet te­ E. Wa genmakers 112-Yz Gerard Rill RikLith Yz-Yz F. Lesman gen het lijf, niet toevallig, we e-mailen ons G. van Manen 0-1 Micha Leuw Michiel Pos 0-1 G. v. d. Hoeven naar elkaar toe. Ze gaan naar de Philippij­ J. Wede 0-1 Niek Narings Pieter Melford 0-1 L. Boszhard nen en vliegen al dezelfde nacht weg. J.Hania Y2 -Yz Hajo Jolles Kees Sterrenburg 0-1 P. Beugel WJongsma Y2 -Yz Hans de Vilder Jeroen Selier 1-0 J. ten Hacken Op het moment is Mirjamtickets aan het A. Lont 0-1 Elwin Osterwald Avni Sula 0-1 A. Hovenga kopen, zit deze zin en onzin te tikken, ik Dennis Breuker Yz-Y2 W Nijenhuis waar natuurlijk nauwelijks iemand interesse 6.2.99 Theo Weijers 0-1 H. v.d. Brekel in heeft maar dat toch geschreven wordt. Caïssa - Euwe 3 - 7 We verheugen ons zeer op Burma, het is Aran Köhler 1-0 P. vander Weide 6.3.99 Een mooie zet, gebaseerd op de - 2 51h-21h het me est pure Aziatische land dat er nog Jaap Spreeuw 1-0 R. Dieks Oegstgeest '80 Caïssa onveilige positie van zwarts paard Gerard Rill 0-1 G. Ballon P. Nikolic Y2 -Yz RikLith is. :rronischerwijs hebben we dat aan de en dame. Na 17... LxeS geeft Robert Kikkert 0-1 E. Hartmans N. Nikolic Yz-Y2 Michiel Pos junta te danken, die Burma decennia lang Schachwoche 18. d6 exd6 Niek Narings 0-1 R. Witt T. Willemze 1-0 Pieter Melford van de buitenwereld afgesloten hielden. (18... Lxd6 19. Tal kost een stuk) HajoJolles Y2 -Y2 A. Moll J. Piket sr. 1-0 Avni Sula Niets is gekker dan het leven. 19. Ld5 Da3 20. Ld2 Pc6 (of Hans de Vilder Yz-'12 R. Bödicker J.Reedijk 0-1 Dennis Breuker We blijven er één of twee maanden. De 20 ...DcS 21. Df3Te7 22. Tfc l met Elwin Osterwald 0-1 H. Wieringa R. Straver 1-0 Kees Sterrenburg 1-0 Theo Weijers eenentwintig generaals van de junta zijn stukwinst) 21. Txb7 Tec8 22. Txt7 Errit Petersma 0-1 M. Overeem C. Slingerland Jop Dekker 0-1 L. vanMil A. v.d. Spek Yz-Yz Jildo Kalrna dan misschien bijna knettergek (ze lieten Kh823. Dg4 17... Pax4 18. d5-d6 bankbiljetten drukken van 45 en 90 Kyatt Pc4xe5 19. Lf3..d5 Da2-a3 20. 6.3.99 5.1.99 omdat ze plotseling dachten dat het getal Lg5xe7 Lg7-f8 Een uit nood ge­ Rotterdam 2 - Caïssa 4 - 6 Caïssa 3 - Tal 4 3-5 boren kwaliteitsoffer dat niet 9 een geluksgetal was en 45 en 90 zijn niet A. van Beek 1-0 Michaël Wunnink Robert Jan Schaper 0-1 P. Kooiman alleen veelvouden van 9 maar vormen af­ helpt. 21. Ld5xb7 Lf8xe7 Of R. van Hassel 0-1 Jaap Spreeuw Martin Niewenhuis Y2 -Yz Wvan Rhoon zonderlijk bij zichzelf opgeteld ook nog 21...Tab8 22.d7 22. Lb7xa8 M. Besseling 0-1 Aran Köhler Errit Petersma 0-1 D. Goes Le7xd6 La8-dS Te8-e7 Hajo Jolles Piet Ruhe 0-1 A. Soest eens 9), ik bedoel, ze zijn dus gek, maar 23. 24. E. Visser 1-0 Kgl-hl h7-h5 25. hl-h3Kg8-g7 26. H. Versteeg 0-1 Gerard Rill Jop Dekker 0-1 J. van Kuyk toch niet ZO gek dat ze Internet in Burma Ddl-dl Ldk7 27. Tbl-dl Pe5-d7 E. Vreugdenhil 1-0 Micha Leuw Hans Dirks 1-0 W Muller zouden toestaan. Daarom een radiostilte Maakt hêt makkelijker voor wit. A. Helfrich 0-1 Hans de Vilder Jildo Kalrna 1/2-Yz R. Pijlman van een 30 of 60 dagen! P. Reedijk Yz-Yz Robert Kikkert Bert Wijchgel 1-0 W Helmers 28.Ld5xf7 Hiernagaat alles van­ In de tussentijd, maak het goed, verdo­ M. Strijdhorst 0-1 Niek Narings zelf. 28. ..Te7xt7 29. Dd2xd7 D. v. d. Hoeven Yz-Yz Elwin Osterwald 11.2.99 rie, mediteer trouw elke ochtend, en leef Tt7xd7 30. Tdlxd7+ Kg7-h6 31. Euwe 3 - Caïssa 3 7-1 niet gisteren of morgen, maar vandaag. Td7xc7 Da3-d3 32. Khl-gl Dd3- 9.1.99 N. Christophe 1-0 Robert J. Schaper Jullie Jeroen. d4 33. Tc7-c2 Zwart gaf op. Purmerend - Caïssa 2 5-3 A. v. d. Brink 1-0 MartinNiewenhuis

·. •'l"'- �� R. Verdonk 1-0 RikLith R. Salomons 1-0 Errit Petersma P. Hopman 1-0 Michiel Pos Z. Becic 1-0 Piet Ruhe S. de Boer Yz-Yz Pieter Melford J.Vuur boom 1-0 Jildo Kalma R. Overveld 1-0 Kees Sterrenburg J. Stins 1-0 Jop Dekker W Verdonk Yz-Yz Jeroen Selier B. Bödicker 0-1 Bert Wij chgel

39 38 Caissanieuws 374 ril 1999 22.3.99 7.1.99 A. Rublek 1-0 Wilbert de Kruiff W. Moene 1-0 Peter Koefoed DCG 3 - Caïssa 6 41/2-3% Probleem 8 - Caïssa 8 5%-2% M. Laarhoven 1-0 Tom Spits R. Eksteen 0-1 Menno Meijer C. Schoenmaker 0-1 Bas Lewerissa 16.3.99 J. van Run 0-1 Tony Lith P. Berkhoudt 1-0 Alex Wunnink R. Oskarn 1-0 Rick Eckstein Caïssa 3 - DOS 2 4%-3% N. Louter 1-0 n.o. B. Lampe 1-0 Frans Oranje M. Garnbirasio 1-0 Paul Gor:icki Diederikv. Rappard 0-1 J. Schuur M. de Bolster 1-0 Pim Zonjee C. Findhammer 'lz-'lz Paul Laport M. Roelofs 0-1 Wim Kraaij Robert]. Schaper 0-1 M. Newland B. van Schalkwijk 1-0 Ed Leuw H. te Pas 1-0 Maurice Aué A. Weenink 1-0 JosefienBruijn Martin Niewenhuis 0-1 J. Brugge R. van Asperen 0-1 Hans Kuijper A. van Egmond 1/z -'lz Johan v. d. Klauw Wilbert de Kruiff 1-0 A. Schoorl 4.2.99 T. Loermans 0-1 Eric van Tuijl C. Lesger 1-0 Marjolein Denslagen Piet Ruhe 1-0 J. Kotroans Probleem 3 - Caïssa 5 3-5 P. Voets 1-0 Leo Oomens E. v. d. Hout 1-0 Henna van Keulen Jop Dekker 'lz-'12 T. Kuilman J.Neloe 1-0 Frans Roes W. Errit Petersma 1-0 Egas B. Breukelaar '12 -'12 Tom Spits 9.1.99 9.2.99 Bert Wijchgel 1-0 M. van Rooy B. v. d. Laar 0-1 Peter Koefoed Caïssa 7 - DCG 5 3-5 Caïssa 8 - Amstel 4 4-4 H. de Jonge 0-1 Pim Zonjee Hans Kuijper 0-1 J. Loeve Bas Lewer:issa 1-0 n.o. 11.1.99 B. de Boer 1-0 Tony Lith Eric van Tuijl 1-0 n.o. RickEckstein 0-1 E. Niewerth Almere 3 - Caïssa 4 4-4 R. Lasschaat 0-1 Hans Uiterwijk Maurice Aué 1-0 B. v. d. Berg Hans Puyker 1-0 J.van Willigen P. Kooyman 'lz -'12 Jildo Kalma F. Solleveld 'lz-'lz Stefan Steemers Peter van der Werf 0-1 R. Balindong Wim Kraaij 0-1 C. van Dam P. Groot 0-1 André Bach M. Peereboom 0-1 Ed Leuw Jos Titulaer 0-1 K. Abma JosefienBruijn 0-1 A. Pier H. Gieb 1-0 Herre Trujillo Gabor Lör:inczy 1-0 n.o. Pieter Heimans 0-1 E. de Kleuver R. Cramer 0-1 DaanJansen 9.3.99 Maarten Vonder 0-1 M. Coolen Paul Gor:icki 1-0 G. van Penselaar T. Se.feng 'lz-'lz Caïssa 5 - ENPS 1 21/2-5% Gerard Mulder Steven Kuypers 0-1 J. Jaarsveld Johan v.d. Klauw 1-0 R. Kindermans J.Haspels 1-0 Menno Meijer Frans Roes 0-1 R. K. Vlak 0-1 Nils de Rijk Tom Spits 1-0 P. Silbernberg 1.3.99 J.Dielhoff 1-0 Peter v. d. Werf Peter Koefoed 0-1 P. Kersten Grasmat 4 - Caïssa 7 5%-2% Hans Uiterwijk 1-0 P. Buys B. Bruns 1-0 n.o. 16.2.99 Menno Meijer 0-1 Tony Slengard N. Matthias 1-0 n.o. Caïssa 4 - Grasmat 2 3-5 Pim Zonjee 0-1 M. Wielemaker M. Rijken 1-0 Maurice Aué Jildo Kalma 0-1 J.Wismeijer StefanSteemers 0-1 V Bartman H. Kilnic '12 -'lz Hans Kuijper Gerard Mulder 'lz-'12 R. Dormits Leo Oomens 'lz-'lz N. Verweij W. Kranendonk 0-1 Peter van der Werf André Bach 0-1 W. Möller R. Geukes 0-1 Jaap Tanja Wilbert de Kruiff 1-0 12.1.99 S. v. d. Laan 1-0 Steven Kuypers Herre Trujillo Caïssa 6 - Donner 1 5-3 'lz-'lz C. Splinter 1-0 n.o. David Colmer 1-0 F. van Luyn Menno Meijer 'lz-'12 W. Leene Bas Lewer:issa 0-1 B. v.d. Heerde Alex Wunnink 1-0 S. Kustura Stefan Steemers 0-1 Yde Groot Tony Lith 0-1 P. Meurs Jan Meuleman 1-0 W. v.d. Straeten 23.3.99 John Könst 1-0 J.Rutgers Caïssa 4 - Pion 1 4%-3% Frans Oranje 1-0 N. Letteboer Wilbert de Kruiff 0-1 J.Reiber Paul Laport 'lz-'lz P. Voorthuizen Daan Jansen 1-0 M. de Rue Leo Oomens 0-1 G. Deroeerseman Gerard Mulder 0-1 W. Brouwer André Bach 0-1 J.Alberti 16.2.99 Herre Trujillo 1-0 P. Muiser Abcoude 1-Caïssa 6 61/2-1% Nils de Rijk 1-0 W. Muts R. Klooker 0-1 Menno Meijer Jildo Kalma '12-1/2 J. de Lange J. Mannee 1-0 n.o. David Colmer 1-0 W.Paymans F. Trautwein 1-0 Tony Lith R. Minnee 1-0 Jan Meuleman 18.12.98 H. Visser 1-0 Leo Oomens

Amstelveen 5 - Caïssa 5 7-1 R. v. d. Woude 1-0 Frans Oranje G. Molinari 1-0 Frans Roes R. de Koning 'lz-'12 Maurice Aué V. Hendriks 1-0 Hans Uiterwijk A. Bakkum 1-0 Paul Laport

41 40 april 1999 Caissanieuws 374 Uitslagen interne competitie Standen externe competitie Steven Kuypers Jop Dekker ronde 25 H. Puyker 0-1 R. van Slooten KNSB eerste klasse A KNSB tweedeklasse B H. van Keulen 0-1 D. Rosenbaum N. Narings 1-0 E. Osterwald J. v. d. Klauw 0-1 W Kraaij 1. LSG 7 14 47'/z 1. Oegstgeest'80 14 8 41 'lz A. Sula 1-0 E. Petersma 2. Philidor Leeuwarden 8 11 49 2. Purmerend 8 13 39'/z R. Kikkert 1-0 M. Wunnink ronde 27 3. DD 7 10 43% 3. 0-0-0 8 11 37 H. de Vilder 'lz - 'lz J. Kalma 4. Euwe 1 7 8 37% 4. De Eenhoorn 8 10 34 P. Melford '12 - 'lz D. van Rappard H. de Vilder 0-1 N. Narings 5. Uttecht 2 7 6 31% 5. BSG 2 8 7 31 '/z M. Pos 0-1 J. Spreeuw R. Kikkert 'lz - 'lz P.Melford 6. Caïssa 7 6 29% 6. Euwe 2 8 7 29 T. Spits 1 - 0 H. Kuyper M. Wunnink 1 - 0 M. Pos 7. Tim e Out Lewenborg 7 5 31% 7. Weenin.k 8 6 29'/z J.Selier 'lz- '12 M. Kahn A. Sula afg. P. Schipper 8. Unitas 7 2 26% 8. Rijswijk 8 6 28 J. Spoorenberg 1 - 0 T. Lith M. Leuw 1-0 M. Kahn 9. Rotterdam 2 7 0 21 'lz 9. Tal 2 8 3 25'/z P. van der Werf 0-1 P. Ruhe H. Jolles 1-0 T. Spits DOS 1 teruggetrokken 10. Caïssa 2 8 3 24'/z B. Lewerissa 0-1 S. Steemers H. Kuyper 'lz - '12 ].Kalma A. Bach '12 - 'lz H. Truj illo A. Bach 1 - 0 T. Lith J. Uiterwijk 0-1 M. Meijer H. Trujillo 1 - 0 M. Meijer SGA promotieklasse SGA eerste klasse A L. Oomens 0-1 F. Oranje P. v. d. Werf 1 - 0 B. Lewerissa J. Franssen 1-0 J. Tanja F. Oranje 0-1 ]. Uiterwijk Almere 1 6 11 30% � 1. Euwe 4 6 10 28'/z M. Vonder 0-1 E. van Tuijl D. Colmer '12 - 'lz ]. Meuleman 2. Isolani 1 6 10 29 2. Probleem 1 6 8 26'/z J. Potters 1 - 0 E. Leuw E. van Tuijl 0-1 ]. Franssen 3. Tal 3 6 8 27 3. Grasmat 2 6 8 23'/z T. Weijers 1 - 0 WZonjee E. Leuw '12 - 'lz P. Laport Euwe 3 6 4. 7 29 4. Gambit l 6 7 27'/z T. Slengard 'lz - '12 A. Wunnink ]. Potters 0-1 S. Kuypers 5. DCG 2 6 5 23% 5. Caïssa 4 6 6 23 S. Kuypers 'lz - '12 G. Lörinczy M. Vonder 1-0 L. Oomens 6. Caïssa 3 6 5 19 6. Pion 1 6 4 20'/z H. de Heer 1-0 R. Eckstein R. Kocharyan 1-0 M. Ligtenberg 7. Tal 4 6 2 16% 7. Es '80 1 6 3 22 H. van Keulen 0-1 M. Ligtenberg A. Wunnink 0-1 L. van Staden 8. DOS 2 6 0 17'/z 8. Almere 3 6 2 20'/z H. Andrioli 1 - 0 J. v.d. Klauw W Zonjee 0-1 T. Slengard P. Goricki 1 - 0 H. Puyker P. Goricki 0-1 D. Rosenbaum SGA tweede klasse C SGA tweede klasse A ronde 26 ronde 28 1. Amstelveen 5 5 10 34% 1. wsc 1 5 9 28 2. Pion 2 5 10 25 2. VA S 3 5 7 21 '/z H. Jolles 1 - 0 N. Narings P. v.d. Werf 0-1 R. Kikkert 3. ENPS 1 5 6 23 3. Abcoude 1 5 6 21 '/z R. Kikkert 1 - 0 J. Dekker P. Melford 0-1 M. Wunnink 4. Caïssa 5 4 17% 5 4. DCG 3 5 5 20% M. Wunnink 1 - 0 E. Osterwald M. Kahn 0-1 A. Sula 5. Probleem 3 5 3 17 5. Amstelveen 6 5 4 19 J.Spreeuw 1 - 0 A. Sula M. Leuw '12 - 'lz H. Jolles 6. Tal 5 5 3 16 6. Raadsheer 5 5 4 16% J. Kalma 0-1 M. Leuw H. de Vilder afg. D. Rappard 7. Almere 4 5 2 13'/z 7. Caïssa 6 5 2 15 P. Schipper afg. H. de Vilder P. Schipper 'lz - '!z T. Spits 8. Euwe 6 13'/z 5 2 8. Donner 1 5 1 18 E. Petersma 1-0 D. Breuker M. Meijer 1 - 0 H. Kuyper D. Rappard 1-0 F. Oranje J. Spoorenberg 1 - 0 Jefume SGA derde klasse B SGA vijfde klasse W de Kruiff. 1-0 H. Trujillo D. Brcuker 'lz - 'lz F. Roes A. Bach 1 - 0 B. Wijghel B. Wijghel 'lz - '12 ]. Uiterwijk DCG 5 1. 5 10 26'/z 1. TOZ 2 6 10 32 M. Kahn 1 - 0 ]. Spoorenberg ]. Meuleman 1 - 0 M. Vonder 2. Grasmat 4 6 10 32'/z 2. Raadsheer 7 6 10 32 H. Dirks 1-0 H. Kuyper P. Nicolai 0-1 ].Fr anssen 3. Oosten/Toren 2 5 7 22'/z 3. VA S 7 6 6 27'/z B. Lewerissa 1 - 0 J.Meuleman F. Oranje 0-1 ]. Tanja 4. Wachter 1 5 5 18'/z 4. Caïssa 8 6 6 22'/z P. Laport 0 - 1 D. Colmer G. Lörinczy 0-1 E. Leuw 5. Caïssa 7 5 4 18'/z 5. Amstel 4 6 5 24 J. Tanja 1-0 M. Vo nder T. Slengard 0-1 R. Kocharyan 6. Nieuwendam 4 5 2 17 6. Pion 5 6 5 22'/z G. Lörinczy 1-0 J.Potters L. Oomens 0 - 1 A. Wunnink 7. Probleem 5 6 2 17 7. Probleem 8 6 4 17'/z A. Wunnink 1-0 E. van Tuijl R. van Slooten 1-0 W Zonjee 8. Pion 4 5 2 15'/z 8. Damegambiet 1 6 2 14 R. Kocharyan 1 - 0 P. GoriCki D. Rosenbaum 0-1 D. Groot S. Kuypers 1 - 0 P. Heimans zie voor het IJm)O/gpag. 4 5

43 42 !!fri l 1999 Caissanieuws 374 Tijdmeester Hans de Vilder is zojuist de vervolgvan pagina 4J. Oomens. Verder in het Moeras gevorderd r.l Toren binnengedrongen, vol met griezel- André Bachs 1-0 stuiten we op een groepje verrassende na­ P. Goricki verhalen over een voortwoekerend verval J. v. d. KJauw commentaar men. Sterkste Dame Jeanne Potters: 27 van Caissa, maar ervaren Zware Jongens H. Puyker 0-1 duels en een wezelgetal van nul. Met het op de stand als Ridder of de Meesterdoder trap- W Kraaij Mulder mes op de keel dus. ZomerKampioen pen daar natuurlijk niet in en gebruiken Beslissende weken. Maarten Vonder, in de buurt van vaste ronde 29 andere truken om alsnog bovenin te ko- bodem en uitgerust met effektvolle TPR. N. Narings 1-0 M. Wunnink men, ook al lopen ze elkaar daarbij behoor- R. Kikkert 1 - 0 A. Sula De nieuwe wetten van de oude Keizer Volwassen debu Robert Kocharyan, ge­ lijk voor de voeten. Het lijkt zelfs als of ze E. Petersma 0-1 G. Rill blijven nog een maand van kracht. Vier nadeloos geconfronteerd met de wetten niet meer vooruit komen. H. Jolles 1 - 0 H. de Vilder allesbeslissende weken en de bewoners van van dit terrein, kan nog op droge schoe­ Dat Avni Sula zover geklommen is ver- E. Osterwald 1/z - '!z P. Melford De Lij st vergapen zich aan hallucinerende nen hopen. Tw ee kopstukken uit het Col­ P. v/d Werf baast allang niemand meer, maar dat er in- P. Schipper 1-0 gebeurtenissen in de Toren. Nog zeker zes lectief der Wijzen eisen ook de nodige aan­ D. Rappard 'lz - 'lz A. Bach middels sprake is van een Titelkandidaat Frans Oranje, T. Spits 1-0 K. Sterrenburg Titeljagers hakken daar krachtig en onver­ dacht op: Voorman met had het Volk toch (nog) niet verwacht. J. Kalma 1/z - 'lz M. Kahn moeibaar op elkaar in en verborgen KZR zicht op vaste grond en Betaalmeester Jaap Koning Michaël bezit nogwat verborgen J. Meuleman 0 - 1 M. Meijer Tanja, zichtbaar onder invloed van TPR, maakt de uitkomst min of meer onvoor­ KZR, maar moet toch knarsetandend toe- D. Breuker afg. ]. Spoorenberg spelbaar. To ch lijkt de bovenste kamer ste­ taxeert de krachten van derdeling Piet zien hoe vooral anderen alvast zijn Kroon J. Uiterwijk 1-0 P. Ruhe B. Wijghel vigvergrendeld en wanneer je dicht genoeg Ruhe, die overigens wel betere tijdenheeft aan het oppoetsen zijn. H. Kuyper afg. J. Franssen afg. A. Tr oost nadert kun je daar Sniek de Straatvechter gekend. Ook de Redakteur betrap je De gehele winter zat de Coach soeve- ].Ta nja 0-1 E. Leuw zien zitten, werkend aan zijn Titelspeech voortdurend op een glimlach terwijl hij zijn rein en onaantastbaar bovenin de To ren. M. Vonder 0-1 G. Mulder of genietend van het uitzicht over De Lij st. schone voeten bewondert. Peter van der Sneeuw of gebonk op de deur deerde hem E. van Tuijl 0-1 F. Oranje Er morrelt nog wel het een en ander aan Werf beweegt alweer een behoorlijk poosje niet. Een haastig door zijn concurrenten T. Weij ers 1-0 S. Kuypers temidden van allerlei Reputaties en kolos­ de deur, maar het lijkt hem niet te veront­ geselekteerde Jeugdbende maakte hier een L. van Staden 0-1 J. Potters sen van Eerstevellers alsof dat heel alle­ rusten. einde aan, want het eiste zijn ongedeelde G. Lorinczy 1 - 0 L. Oomens daags is. Zijn wezelgetal verklaart zijn op­ R. Kocharyan 1-0 A. Wunnink Heel ver hiervandaan, bij de grenzen van aandacht op en bracht hem aan de rand merkelijke positie. R. Eckstein 0-1 T. Slengard De Lij st, is ook de strijd om het Lijstduwer­ van uitputting. Zodoende zijn het nu de P. Heimans 0-1 W Zonjee schap nog in volle hevigheid gaande. Vo or­ Even verderop een groep Minvijftig-pro­ Draak en de Sniek die de gang van zaken D. Rosenbaum 1 - 0 H. Andrioli alsnog lijkt houtsmid Johan van der centers die desalniettemin ver gevorderd bepalen en zal het een van deze twee wor- W Kraaij 0-1 M. Klijnkramer Klauw hier de meeste aanspraak op te zijn. Een verschijnsel dat je aan het den­ den die ervandoor gaat met Caissa's aller- H. van Keulen 0-1 P. Goricki H. Puyker maken. Een hevige aanval van rode lanta­ ken zet. Tuurlijk, het maakt uit wie je ver­ mooiste: de Titel. J.v. d. Klauw 0-1 ren maakt hem echter onberekenbaar en slaat, maar tweederde vergoeding voor de Nog vier beslissende weken. Ga gevaarlijk, zodat ook nog een stuk of wat Externe lijkt wat aan de hoge kant. Wel­ vers e vreemdelingen in aanmerking komen licht dat 60% een zuiverder beeld geeft. voor de benoeming. Bij de ingang van de To rentuin heeft Zodra je de grensstreek verlaat betreed Menno Meyer postgevat. De TPR druipt je het gebied van de Onzichtbaren.Slechts nog uit zijn oren. Ook de Redder van Drie, een enkeling waagt het daar een weg te Bert Wijchgel, is daar te vinden en gezien zoeken naar het Moeras: Wim Kraay, Paul de cijfers lijkt redebu Jan Spoorenberg Goricky. zelfs op weg om in de Toren te eindigen. In het diepste gedeelte van de poel her­ Tom Spits hijgt daarbij in zijn nek en dat ken je neus of hoofd van meerdere be­ op zich is al verrassend te noemen. Hoe kende bewoners en de gruwelen die hier het mogelijk is om met 48% toch 14de te plaatsvinden worden pas echt tastbaar zo­ staan is eenvoudig uit te leggen: versla de dra je een blik werpt op de aangevreten juiste tegenstanders en bedank de oude percenten van Pim Zonjee of Leo Keizer. Veel invallen helpt ook. 45 44 april 1999 Caissanieuws 374 l« 50 16 -1 1700 1722 1938 1938 1221 100 61 -1 56 H. Ruiz 3 2 50 40 1776 1770 1731 1731 1216 99 De ranglijst na 30 ronden 62 49 R. van Gompel 2 60 78 +1 1665 1634 1461 1533 98 63 +7 62 R. van Slooten 10+1 5 6 1212 5« 50 60 +l 1684 1645 1571 1571 1175 97 Steven Kuypers 64 63 L. van Staden 11 5 l 6 27 40 +2 1604 1536 1725 1553 11ll 96 65 +6 81 L. OOmens 22 2 15 Pl. 46 Nr . Speler Part ++ -== -- PntPre Gtg Zw Ex KNSB CLUB GEMMTPR KZR WRD 11 23 17 1 5 17« 76 16 -1 2096 2177 1958 2161 3074 160 1684 1684 1684 1155 95 l N. Narings 66 -3 70 M. Aué 22 13 5 4 15« 70 18 50 40 1805 1807 1831 1831 1127 94 7 R. Kikkert 2153 2129 1918 2071 2806 159 67 +l 43 D. Jansen 16+1 12 1 3 12« 78 16 +l 2108 2166 1969 2190 2797 158 2« 50 45 +1 1648 1640 1606 1606 1121 93 9 G. Rill 69 -2 69 R. Fritschy 5 1 2 3 21+1 13 3 5 14« 69 16 2100 2150 2008 2150 2716 157 50 58 +l 1725 1716 1473 1473 1115 92 M. Wunnink 69 -4 59 P. Koefoed l 23 29+1 14 6 9 17 59 15 1892 2077 1992 2054 2665 156 1885 1885 1885 1091 91 A. Sula 70 -1 25 R. schaper

6 22+2 13 14 64 18 +2 2116 2068 1922 2021 2556 155 16 7« 31 52 -2 1677 1511 1644 1505 1086 90 M. Leuw 2 1 71 -4 68 w. Zonjee 24 4 15 9 3 10« 70 11 +1 2093 2140 2016 2165 2499 154 2 69 1708 1691 1369 1492 1069 89 H. Jelles 3 72 52 W. Cornelissen 3 67 +l 15 E. 25+1 13 14« 58 17 1999 1911 2028 2447 153 61 78 -2 1400 1414 1390 1513 1049 88 Osterwald 3 2043 73 121 D. Groot 3+1 18 20 10 12« 63 19 1984 2028 1928 2019 2357 152 38 49 -1 1606 1582 1642 1551 1013 87 P. Melford 5 74 83 G. Sij lbing 8+1 2 27+1 12 10 14« 54 18 -2 l« 38 58 1587 1598 1782 1690 1008 86 10 +l H. de Vilder 5 2074 1980 1919 1946 2306 151 7 5 60 J, Hoogenboom 4

67 82 +1 1346 1360 1345 1467 994 85 11 +l 2 J. Spreeuw 75 11 2243 2243 2014 2207 2213 150 76 +6 97 M. Klijnkrame r 2 67 74 -1 1727 1713 1410 1532 979 84 12 -2 21 P. Schipper 20+3 10 12 60 29 +1 1966 1910 1754 1826 2156 149 77 51 H. de Heer 2 « 50 18 +l 1981 1986 2099 2099 967 83 13 47 E. Petersma 16 9 9« 59 30 +2 1777 1863 1849 1917 2144 148 78 17 ;J. Selier 3 38 69 -2 1602 1552 1511 1420 941 82 14 +4 31 A. Bach 21 7 6 10 48 25 +1 1831 1803 1815 1799 2109 147 79 76 J. Könst ) s l« 50 79 -1 1652 1631 1513 1513 935 81 15 -1 124 D. v. Rappard 7+1 5 2 86 30 2050 2069 1820 2126 2088 146 80 66 B. Faber

57 93 -1 1200 1241 1311 1362 927 80 16 +7 116 J. Spoorenberg 11+1 B« 77 36 1900 1940 1782 1995 2081 145 81 -5 126 D. Rosenbaum 4 1350 1353 1475 1374 901 79 17 -2 37 T. Spits 21 10 12 57 33 -1 1751 1809 1758 1809 2059 144 82 +l 96 P. Heimans 18 5 3 10 6« 36 80 1392 1394 1512 1421 898 78 18 +4 10 M. Kahn 21 9 11 52 20 +l 2099 1985 1924 1941 2048 143 83 -2 98 R. Eckstein 12 1 7 4« 38 68 10 70 38 33 81 +1 1196 1195 1333 1211 886 77 19 +18 35 B. Wij ghel 5 7 1816 1832 1697 1846 2016 142 84 103 ;J. Bruijn 3 l l 20 65 20 6 7 2« 36 71 +l 1621 1563 1503 1398 861 76 M. Meijer 9« 48 31 1618 1745 1836 1819 2011 141 85 74 C. O' Mahony 2 � 10 4« 45 74 +1 1544 1528 1523 1487 855 75 21 -2 41 J. Dekker � 4<< 45 17 1835 1843 1894 1858 1973 140 86 85 M. Ligtenherg 10+1 22 2132 2132 2132 824 74 22 +8 40 J. Uiterwijk 8 5 10« 48 27 1187 1764 1778 1763 1952 139 87 5 R. v.h. Kaar 100 107 1600 1615 1600 1793 823 13 23 -7 27 K. de Kruift 15 s 3 6« 43 16 -1 1904 1872 1901 1853 1938 138 88 +21 130 C. Assink -1 1546 1546 1546 811 72 24 -3 14 M. Pos 12 7 5 7 58 21 2061 2059 1980 2040 1934 137 89 -1 89 J. Titulaer 2053 2053 2053 791 71 25 -8 48 J. Kalma 19 6 5 8 8« 45 24 -1 1784 1822 1891 1853 1913 136 90 -1 13 R. Lith

1944 1944 1944 760 70 26 -2 24 D. Breuker 16+2 s 6 7« 47 19 1900 1890 1909 1887 1862 135 91 19 B. Manuri 1889 1889 1889 759 69 27 16 K. Sterrenburg 8 3 l 6 75 35 1994 1974 1703 1896 1859 134 92 28 E. Beugelink 23 1 14 8« 37 77 +l 1200 1279 1448 1354 755 68 28 +1 54 s. Steemers 19 8 6 10« 55 41 +1 1645 1730 1729 1767 1856 133 93 +6 113 P. GorH�ki 1834 1834 1834 727 67 29 -1 26 M. Nieuwenhuis 10 3 3 5 50 24 1878 1862 1835 1835 1847 132 94 -1 29 J. Smit 726 66 95 -1 30 1927 1927 1927 30 -5 33 H. Dirks 9+1 2 2 67 39 1186 1843 1826 1948 1824 131 w. Hoes

96 -6 123 33 96 -1 1400 1363 1211 1089 705 65 31 110 B. Lewerissa 16+2 9 7 9 56 44 1600 1664 1665 1710 1822 130 H. Andrioli +l 115 +l 1300 1300 1300 696 64 32 -6 86 P. v.d. Werf 18 9 9 9 50 46 1555 1630 1687 1687 1797 129 9'7 120 N. Scheps 1788 1788 1788 693 63 33 -1 111 E. Vroombout 7 5 1 5« 79 35 -1 2052 2056 1803 2029 1714 128 98 -3 38 N. Kruyt E. 1699 1699 1699 692 62 3 4 +4 67 J. Meulernan 13 6 5 7 54 43 -1 1639 1643 1614 1642 1756 127 99 -3 39 Mastenbroek 19 13 32 75 -1 1200 1235 1475 1338 664 61 35 -2 44 F. Roes 5 4« 90 55 -1 1182 1823 1663 2029 1739 126 100 102 w. Kraaij

101 50 1730 1730 1730 660 60 36 +3 42 J. Franssen 24+1 12 10 13 54 43 -1 1773 1737 1691 1721 1728 125 -3 G. Jonkman 102 -1 57 1700 1700 1700 659 59 37 -1 36 D. Colmer 6 1 4« 75 50 1826 1824 1595 1788 1697 124 J. van Hulst 103 -1 58 1700 1700 1700 628 58 38 -4 45 H. Truj illo 24 10 10« 44 34 -2 1821 1134 1773 1728 1691 123 S. Bacchini 104 -1 95 22 79 +1 1352 1290 1403 1185 62 6 57 39 -4 75 H, Kuyper 24 10 10« 44 29 1618 1728 1815 1770 1687 122 H. Puyker 105 -1 72 1632 1632 1632 626 56 40 64 E. Leuw 22+2 10 9 11« 52 52 1637 1599 1569 1585 1621 121 F. de Vree ze

106 -1 77 1600 1600 1600 595 55 41 +1 7l T. Lith 21 8 'I 9 10 48 48 +l 1602 1616 1638 1622 1611 120 L. v.d. Hak 107 -1 129 88 +l 1600 1585 1600 1407 576 54 42 +l 53 N. de Rijk 12+1 4 2 6 5 42 28 +1 1742 1751 1826 1766 1577 119 c. Leenders 20 +1 1777 1756 1618 1505 575 53 108 112 J. Mulder 43 +l 106 A. Riemens 6 3 2 1 4 67 29 2150 2116 1803 1926 1559 118 -l 109 -1 128 44 +l 32 P. Ruhe 16 6 l 9 6« 41 34 -2 1805 1734 1759 1692 1552 117 45 -4 99 J. Tanja 25 10 l 14 10« 42 49 -1 1349 1501 1607 1550 1539 116

46 +l 79 A. Troost 6+2 4« 75 51 -2 1593 1631 1545 1138 1515 115 47 -1 22 G. Mulder 15 8 53 53 -1 1689 1653 1572 1596 1505 114 48 82 F. Oranje 18 10 7 39 46 1563 1544 1626 1547 1484 113 49 +8 125 R. Kocharyan 8 2 5« 69 50 1890 1878 1656 1795 1452 112 50 -1 46 T. Weijers 6 4« 75 64 1828 1833 1619 1812 1439 111

51 80 c. Simoons 57 47 +l 1580 1603 1623 1674 1412 110 52 +4 84 E. van Tuijl 18+1 10 7« 42 50 +l 1591 1587 1654 1594 1407 109 53 94 M. Vonder 21+1 11 9« 45 58 1470 1520 1577 1543 1395 108 54 -2 90 P. Laport 10 5 4 40 41 1512 1545 1703 1631 1384 107 55 -5 87 J. Potters 27+1 13 14 13 48 61 1499 1552 1565 1553 1380 106

56 -2 12 J. van Steenis 67 47 2075 2050 1692 1814 1331 105 57 +2 55 A. Wunnink 26 12 11 42 61 1692 1546 1595 1540 1309 104 58 -3 89 G. Lörinczy 19 8 9 47 58 +1 1413 1517 1566 1548 1295 103 Achterpagina: Comp11terk11nst van Georg Nees. 59 -1 93 S. Kuypers 22 12 8 36 54 -2 1409 1468 1613 1513 1286 102 60 +1 61 T. Slengard 25 10 12 11« 46 58 +l 1731 1604 1621 1592 1266 101 47 46