Chopin W Najlepszym Wydaniu Chopin Simply the Best
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Kwartalnik Polskiego Wydawnictwa Muzycznego PWM Edition Magazine ISSN 2353-6721 | NR 2(25), WRZESIEŃ 2015 / NO. 2(25), SEPTEMBER 2015 2015 SEPTEMBER 2(25), NO. / 2015 WRZESIEŃ 2(25), NR Chopin w najlepszym wydaniu Chopin simply the best { spis treści / content } { od redakcji / editorial } Kwartalnik Polskiego Wydawnictwa Muzycznego Szanowni Państwo, PWM Edition Magazine czy można sobie wyobrazić muzykę polską bez twórczości Fryderyka Chopina – tej kwint ISSN 2353-6721 | esencji romantycznego stylu, doskonałości kompozytorskiego warsztatu, fenomenalnej NR 2(25), WRZESIEŃ 2015 / NO. 2(25), SEPTEMBER 2015 2015 SEPTEMBER 2(25), NO. / 2015 WRZESIEŃ 2(25), NR pianistycznej intuicji, wreszcie głębokiej eks Chopin presji i niesłychanej dźwiękowej inwencji? w najlepszym wydaniu Chopin W roku XVII Konkursu Chopinowskiego – simply the best najsłynniejszego w świecie pianistycznego turnieju – na łamach najnowszego magazynu inspiracje 4–10 inspirations „Quarta” w sposób szczególny polecamy mu zykę polskiego mistrza. Przypominamy dwie Chopin symfonicznie. 4–5 Chopin symphonically. edycje dzieł wszystkich Fryderyka Chopina, Dlaczego niemożliwe? Why is it impossible? które ukazały się nakładem naszej oficyny. Py tamy wybitnych artystów, z jakich powodów Naturalny akcent 6–7 The Natural Accent wybierają utwory polskiego kompozytora – rozmowa – a conversation with wydane przez PWM i uznają je za wzorco z Rafałem Blechaczem Rafał Blechacz we. Zastanawiamy się, dlaczego Chopin tak oszczędnie operował orkiestrowym apara Redaktorzy dzieł 8–9 Editors of the works tem. Przedstawiamy jego najbardziej znane Fryderyka Chopina of Fryderyk Chopin utwory w interesujących opracowaniach na różne obsady instrumentalne oraz nowo Maestro Charles Olivieri-Munroe 10 Maestro Charles Olivieri-Munroe ści wydawnicze. Bo Chopina nigdy dosyć. oraz Maestro Daniel Raiskin and Maestro Daniel Raiskin Zwłaszcza w najlepszym wydaniu! polecają recommend Życzę miłej lektury, aktualności 10–23 news Daniel Cichy, Redaktor Naczelny PWM zapowiedzi 10–15 announcements retrospekcje 16–22 retrospections Ladies and Gentlemen, nagrody 23 awards Can you imagine Polish music without the work of Fryderyk Chopin: a quintessence materiały orkiestrowe 24 hire materials of the Romantic style, brilliant workshop of a composer, phenomenal intuition of a pia nowości wydawnicze 25–27 new publications nist, and deep expression and extraordinary sound invention? In the year of the 17th Chopin Competition, the most famous piano contest in the world, Pożegnanie / Farewell we recommend Chopin’s music in the latest issue of “Quarta” periodical. We come back 3 sierpnia odszedł Adam Walaciński, ceniony kompozytor, to our two editions of his complete works. We pedagog, krytyk i publicysta muzyczny, wieloletni współ- ask outstanding artists why they choose the pracownik PWM. Znany szerokiej publiczności jako twórca publications of PWM Edition and why they niezapomnianej Ballady o pancernych, ale był też m.in. auto- consider them as standard ones. We wonder rem muzyki do filmów w reżyserii J. Kawalerowicza (Faraon, why Chopin was so sparing with using the Matka Joanna od Aniołów, Śmierć prezydenta), Z. Skoniecz- orchestra apparatus. And we present his most nego (Placówka), czy S. Lenartowicza (Pamiętnik Pani Hanki). popular works in interesting instrumental ar Pod koniec lat 80. porzucił komponowanie dla „dziesiątej rangements and highlight our new publica muzy” na rzecz muzyki autonomicznej, tworząc utwory za- tions. Because you can never get enough of korzenione w nurcie klasycznym. Pełnił funkcję Redaktora Chopin. Especially in his best! Naukowego w Encyklopedii Muzycznej PWM. Przez wiele lat współpracował także przy edycji Dzieł Wszystkich Karola Wishing you a great reading time, Adam WALACIŃSKI Szymanowskiego. Stale uśmiechnięty, serdeczny i życzliwy. (1928–2015) Photo: archiwum PWM / archive Na zawsze pozostanie w naszej pamięci. Daniel Cichy, EditorinChief Adam Walaciński, a renowned composer, teacher, music critic and journalist, and a long-time collaborator with PWM Edition, passed away on 3 August. He was mostly recognised by his unforgettable Ballada o pancernych [The Ballad about the TankMen], but also by music to films directed by J. Kawalerowicz (Faraon [Pharaoh], Matka Joanna od Aniołów [Mother Joan of the Angels], Śmierć prezydenta [Death of a President]), Z. Skonieczny (Placówka [The Outpost]) or S. Lenartowicz (Pamiętnik Pani Hanki [A Diary of Mrs. Hanka]). At the end of the 1980s, he gave up composing for the “tenth muse” for autonomous music, and started writing pieces with classical roots. He was a Science Editor of the PWM Edition’s Music En cyclopaedia. He also co-edited the Complete Works of Karol Szymanowski. He was always smiling and friendly. His memory will always be with us. { inspiracje / inspirations } Chopin symfonicznie. Dlaczego niemożliwe? Jakub Puchalski Chopin Zaskakująca propozycja tematu: „Chopin symfonicznie”. Zaskakująca i ryzykowna, bo jak pisać o czymś, czego symphonically. nie ma i nigdy nie było? I najwyraźniej być nie mogło. Pytanie jednak: dlaczego? Przychodzą przecież na myśl utwory, w których chopinowskiemu fortepiano- Why is it wi towarzyszy orkiestra. Wariacje B-dur op. 2, w których Schumann potrafił już dostrzec geniusza, Fantazja na tematy polskie, Rondo à la Krakowiak, także popu- impossible? larny Polonez Es-dur op. 22, ostatni w ten sposób pomyślany, wreszcie oba Koncerty będące ukoronowaniem tej serii. Wszyst- kie te utwory łączy jednak nie tylko uży- cie orkiestry. Wspólnym mianownikiem Fryderyk Chopin. Akwarela M. Wodzińskiej. Muzeum Narodowe w Warszawie / jest styl brillant i fakt, że są to juwenilia. Watercolour by M. Wodzińska. National Museum in Warsaw Popisowy utwór na fortepian z prostą, rossiniowską orkiestrą, traktowaną jako akompaniament dla ekwilibrystyki so- wiał już przez zupełnie inne formy. Ni- dawać wydawcom. Jako że nuty te pu- listy, wchodził w kanon stylu brillant, gdy więcej nie użył orkiestry, a jedyna blikowane były w całej Europie (w każ- jednak Chopin porzucił ten język po wczesna jeszcze próba przymierzenia się dym salonie stał przecież fortepian), ich opuszczeniu Warszawy, po rozpoczęciu do III Koncertu skończyła się na utworze sprzedaż stanowiła poważną część jego pracy nad Etiudami op. 10. Jeszcze tylko na fortepian solo (Allegro de concert). dochodów. Pisanie symfoniki było nato- Polonez Es-dur – do którego później do- Dlaczego jednak porzucił orkiestrę, miast kompletnie nieopłacalne – ile było łączył, jakby na kształt usprawiedliwie- zanim zgłębił jej właściwości? Orkie- orkiestr, by kupować symfonie? nia, antytetyczne wyrazowo Andante strę – inspirujące medium, które pod spianato – i właściwie nigdy już do tego względem techniki rozwijało się wów- 3 Romantyzm miał trudne początki. stylu nie wrócił. Jeśli oba Koncerty po- czas równie dynamicznie jak fortepian? Tworząc nowy język, w naturalny spo- zostają w najbardziej żelaznym, wciąż Wystarczy przedstawić kilka najważniej- sób muzycy rozgryzali tajniki instru- zachwycającym repertuarze pianistycz- szych powodów, by pytać raczej o to, po mentów, które były im najbliższe: Paga- nym, wnosząc wreszcie bezprzykładny co w ogóle miałby po orkiestrę sięgać. nini – skrzypiec, inni Włosi – głosu pierwiastek geniuszu do stylu brillant, w operze (bel canto), Chopin, Liszt i Schu- pamiętać należy, że są to arcydzieła Cho- 1 Chopin był pianistą i planował w Pa- mann – fortepianu. Orkiestrą zajęli się pina z okresu studenckiego. Następnym ryżu rozwijać karierę pianisty. Początko- dwaj dyrygenci – Mendelssohn i Berlioz. ruchem młodzieniec radykalnie odciął wo tworzył więc muzykę dla siebie, pod O Schumannie, który sięgnął po nią (do- się od ich stylu. Pozostały w biedermeie- kątem swoich występów. Gdyby był dy- piero w 1841 roku), jeszcze dziś krąży rze (tak też niekiedy funkcjonują w świe- rygentem albo choćby skrzypkiem, jego niekiedy opinia dyletanta – niemądra, bo cie, co poucza, że biedermeier również twórczość z pewnością wyglądałaby zu- symfonie Schumanna, przesycone żarli- może mieć wybitną wartość), podczas pełnie inaczej. wością, bodaj jako jedyne z tego okresu gdy 21-letni kompozytor poszedł dalej. nie straciły niczego z atrakcyjności (może Po powstaniu listopadowym i zakoń- 2 Gdy zarzucił, z różnych względów, nawet zyskały). Symfonika po Beethove- czonej w Paryżu wędrówce do powie- występy publiczne, wciąż tworzył mu- nie znalazła się jednak w impasie – co dzenia miał nowe rzeczy, które wymaga- zykę dla siebie, którą grał w salonach (co jeszcze można było powiedzieć po III, V, ły użycia nowego języka. W ten sposób nie oznacza „salonową”) i którą grali VI i IX Symfonii? Nowe działa wytoczył Chopin wykreował swój własny dialekt również jego uczniowie, a którą ponadto Berlioz – i musiał „walczyć” do końca quarta • Wrzesień 2015 quarta • Wrzesień w świecie romantyzmu, ale też przema- (a może przede wszystkim?) mógł sprze- swojego życia. Do jego przeciwników 4 należał też Chopin. Histeryczna przesa- style again. If both Concertos are still part Beethoven symphonic music was da, ekstrawertyzm, komentarze słowne, of the strict and impressive piano rep- brought into a deadlock. What else could swego rodzaju wulgarna nachalność – to ertoire, introducing an unprecedented you say after the 3rd, 5th, 6th and 9th Sym- wszystko odstręczało polskiego kompo- element of a genius to the brilliant style, phony? Berlioz brought up new “arms”, zytora. Gdyby miał pisać muzykę na or- we should remember that Chopin wrote and had to “fight” till the end of his life. kiestrę,