Dinozaury Z Pustyni Gobi Po 30 Latach Badań

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Dinozaury Z Pustyni Gobi Po 30 Latach Badań 1 SPIS TREŚCI 2 Pustynia Gobi po 30 latach Zofia Kielan-Jaworowska Nr 2, kwiecień 2004 Polsko-Mongolskie Wyprawy Paleontologiczne na pustynię Gobi w latach 1963-1971 to złoty wiek polskiej paleontologii. Do dziś w Instytucie Paleobiologii PAN trwa naukowe opracowanie pozyskanych wtedy skamieniałości. Poszukiwania w Mongolii prowadzą teraz badacze z innych krajów. Świat żywy pustyni Gobi sprzed 12 70 milionów lat Karol Sabath Jest już dość danych o organizmach z późnej kredy Mongolii, by powziąć wyobrażenie o przebiegu i naturze przemian ich ekosystemu. Eksponowane w Muzeum Ewolucji szczątki dinozaurów, żółwi, jaszczurek i ssaków z pustyni Gobi to świadectwa bogactwa przyrody schyłku ery mezozoicznej i podobieństw ówczesnych faun i flor azjatyckich i północnoamerykańskich. Zmiany klimatu Biuletyn 30 Zbigniew Jaworowski Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN Nie da się skutecznie przewidywać przyszłości światowego klimatu Pałac Kultury i Nauki bez wiedzy o jego dawnej i niedawnej przeszłości. Odczytana z w Warszawie zapisu kopalnego wiedza o przebiegu i przyczynach przemian środowiska umożliwia zrozumienie przyrodniczych uwarunkowań, w jakich dokonywała się historia (wejście od ludzkości. ul. Świętokrzyskiej) ISSN 1730-48 37 Historia ewolucyjna mszyc Piotr Węgierek Redakcja Jerzy Dzik Wbrew niepozornym rozmiarom mszyce rządzą stosunkami [email protected] ekologicznymi w wielu dzisiejszych środowiskach lądowych. Zdumiewająco kompletny zapis kopalny umożliwia prześledzenie przez dwieście milionów lat ewolucji ich anatomii, a pośrednio sposobu życia. Skład i opracowanie graficzne Katarzyna M. Dzik Czy krokodyle 43 zastąpiły fitozaury Tomasz Sulej Wielokrotne pojawianie się zadziwiająco podobnych konstrukcji anatomicznych w historii świata zwierzęcego jest przejawem inżynierskich ograniczeń ewolucji. Wymiana wodnych tekodontów (fitozaurów) na krokodyle na przełomie triasu i jury jest jednym z bardziej kontrowersyjnych zdarzeń tego typu. Biuletyn Muzeum Ewo- lucji EWOLUCJA jest wy- Narodowe Muzeum Przyrodnicze; dawnictwem ukazującym historia i marzenia się nieregularnie. Zamiesz- 47 cza artykuły popularyzują- Jerzy Dzik ce wiedzę o historii organi- zmów i ich środowiska Warszawa jest jedyną stolicą cywilizowanego świata a szczególnie o uwarunko- pozbawioną muzeum przyrodniczego. Ponad dwieście lat waniach i mechanizmach trwają już bezskuteczne starania o utworzenie w Polsce ewolucyjnych przemian centralnej instytucji odpowiedzialnej za dokumentację stanu ojczystej przyrody i upowszechnianie przyrody. wiedzy o niej. Nr 2 kwiecień 2004, EWOLUCJA 2 Pustynia Gobi po trzydziestu latach Zofia Kielan-Jaworowska wyprawach na pustyniĊ Gobi ma- Organizacja Polsko-Mongolskich rzy am ju w czasach studenckich. á Ī Wypraw Paleontologicznych OUniwersytet Warszawski powoli dĨwigaá siĊ wówczas z gruzów, a po W 1960 roku Roman Kozáowski, zaáo- przedwojennym Zakáadzie Geologii i Pa- Īyciel i pierwszy kierownik Zakáadu Pale- leontologii, mieszczącym siĊ na terenie ozoologii PAN przeszedá na emeryturĊ iod gáównych zabudowaĔ Uniwersytetu przy stycznia 1961 roku objĊáam kierownictwo Krakowskim PrzedmieĞciu, zostaáy jedy- Zakáadu po nim. W roku 1962 Polska Aka- nie zgliszcza. Profesor Roman Kozáowski demia Nauk miaáa podpisaü umowĊ rozpocząá juĪ wykáady paleontologii o wspóápracy naukowej z niedawno utwo- wmaáym pokoiku swojego prywatnego rzoną Akademią Nauk Mongolskiej Repu- mieszkania przy ul. Wilczej. Tam wáaĞnie, bliki Ludowej i profesor Kozáowski uznaá, wiosną 1946 roku usáyszaáam po raz Īe to okazja do zorganizowania wspólnych pierwszy, Īe paleontolodzy z AmerykaĔ- wypraw paleontologicznych. Pojechaá wiĊc skiego Muzeum Historii Naturalnej w No- do Uáan Bator wraz z delegacją Prezydium wym Jorku zorganizowali w latach 1922- PAN zabierając ze sobą przygotowany prze- 1930 piĊü wypraw paleontologicznych na ze mnie trzyletni (1963-1965) program wy- pustyniĊ Gobi leĪącą na terenach Mongo- praw. W nastĊpnym roku 1963 wysáaliĞmy lii i Chin. ZnaleĨli miĊdzy innymi czaszki do Mongolii pierwszą rekonesansową wy- najstarszych znanych wówczas ssaków prawĊ, którą kierowaá nieĪyjący juĪ mój ko- áoĪyskowych, pochodzące z okresu kredo- lega Julian Kulczycki. wego, jaja i szkielety dinozaurów, oraz Przygotowanie duĪych wypraw jest za- liczne szkielety ssaków z okresu trzecio- daniem trudnym technicznie, wymagają- rzĊdowego. cym wysiáku organizacyjnego i zaangaĪo- W roku 1949 dotaráy do nas z opóĨ- wania duĪego zespoáu. Ze strony polskiej nieniem wiadomoĞci o trzech rosyjskich uczestniczyáo w nich kilkanaĞcie osób i kil- wyprawach do Mongolii, zorganizowa- ka ze strony mongolskiej. W Warszawie nych przez Instytut Paleontologiczny gromadziliĞmy sprzĊt potrzebny do prowa- w Moskwie. Paleontolodzy rosyjscy dzenia prac wykopaliskowych, gips dla w 1946 roku odbyli ekspedycjĊ rekone- chronienia okazów przy transporcie i Ğrodki sansową do Mongolii, a nastĊpnie zorga- do ich pakowania. Skompletowaü naleĪaáo nizowali dwie duĪe wyprawy w latach peáne wyposaĪenie obozów obejmujące na- 1948 i 1949. Odkryli záoĪe skamieniaáych mioty, Ğpiwory, dachy nad stoáy, kuchnie koĞci w Dolinie NemegetaĔskiej w poáu- polowe, ĪywnoĞü na trzy miesiące pobytu dniowej czĊĞci mongolskiej pustyni Gobi. w terenie dla okoáo 20 osób, aptekĊ, samo- Ich osiągniĊcia byáy imponujące. Z pia- chody ciĊĪarowe i maáe terenowe, oraz ben- skowców póĨnej czĊĞci okresu kredowego zynĊ dla nich. W Mongolii nie byáo wów- wydobyto liczne szkielety wielkich dino- czas benzyny wysokooktanowej dla samo- zaurów, wĞród których dominowaá roĞli- chodów ciĊĪarowych Star 66, wypoĪyczo- noĪerny Saurolophus i drapieĪny Tarbo- nych nam na wyprawy przez fabrykĊ w Sta- saurus; wydobyto teĪ szkielety wielkich rachowicach. Caáy ten áadunek zajmujący dinozaurów pancernych, oraz zebrano dwa duĪe wagony towarowe oraz odkrytą liczne ssaki trzeciorzĊdowe. Wszystkie te platformĊ, na której jechaáa benzyna, byá szkielety, z wyjątkiem jednego, który wysyáany przed wyprawą koleją w marcu wróciá do Mongolii, znajdują siĊ obecnie z Warszawy do Uáan Bator. W maju byá od- w Moskwie. bierany przez naszych kolegów mongol- Nie przypuszczaliĞmy wówczas, Īe skich. Uczestnicy wypraw przylatywali sa- zorganizowanie nastĊpnej serii wypraw molotem z Warszawy do Uáan Bator w ma- paleontologicznych do Mongolii przypad- ju lub w czerwcu. Zazwyczaj dwa tygodnie nie w udziale nam. spĊdzaliĞmy najpierw w Uáan Bator za- EWOLUCJA, Nr 2 kwiecień 2004 PUSTYNIA GOBI PO 30 LATACH 3 áatwiając formalnoĞci i przygotowując sa- mochody do drogi. Zwykle teĪ wynajmo- waliĞmy jeszcze dwie ciĊĪarówki z kierow- cami mongolskimi do przewiezienia czĊĞci sprzĊtu do stolicy po- áudniowogobijskiego ajmaku (wojewódz- twa) Daáan Dzadgad, gdzie wynajmowali- Ğmy ogrodzony teren lub szopĊ na magazyn. CiĊĪar organiza- cji wyprawy od stro- ny technicznej spoczywaá na barkach Ma- 18 cm dáugoĞci. Z przodu czaszki spogląda- Uczestnicy ekspedycji z cieja KuczyĔskiego, który na kilka lat áy na mnie wielkie oczodoáy. Dach czaszki 1965 roku w Aátan Uáa podjąá pracĊ w naszym Instytucie i po- byá páaski, silnie zgrubiaáy, zbudowany z or- ĞwiĊciá siĊ temu zadaniu. KuczyĔski, ar- namentowanych koĞci prawie 2 cm grubo- chitekt z wyksztaácenia, podróĪnik i spe- Ğci. Miaáam oto szczĊĞcie znaleĨü czaszkĊ leolog, zdobyá doĞwiadczenie w organiza- pachycefalozaura. Zapakowaáam ją do ple- cji wypraw podczas ekspedycji Polskiej caka i zaniosáam do obozu. NastĊpnego dnia Akademii Nauk na Spitsbergen w 1957/58 przystąpiliĞmy do wydobywania reszty roku i kierując wyprawami speleologicz- szkieletu. W tymĪe roku w Aátan Uáa w Do- nymi do róĪnych krajów. linie NemegetaĔskiej odkryliĞmy i wydoby- liĞmy szkielet duĪego zauropoda, zachowa- nego bez krĊgów szyjnych i czaszki. Wydo- Przebieg wypraw na pustyniĊ Gobi bycie trzynastometrowego szkieletu i prze- W latach 1964 i 1965 prowadziliĞmy na transportowanie go do miejsca, gdzie mogáy pustyni Gobi prace wykopaliskowe na bar- podjechaü samochody, zajĊáo nam peány Szkielet dinozaura dzo duĪą skalĊ. Nie mogáam wyjechaü miesiąc, przy czym w pracach tych braáo pancernego Saichania z kraju na caáy sezon badawczy (ponad trzy udziaá kilkanaĞcie osób. ZnaleĨliĞmy teĪ do- zostaá znaleziony w miesiące) pierwszej z tych ekspedycji. brze zachowaną czaszkĊ zauropoda. Wcale Chulsan w trudno dostĊpnym miejscu Zwróciáam siĊ wiĊc do Kazimierza Kowal- nie spodziewaliĞmy siĊ natrafienia na te skiego, kierownika Zakáadu Zoologii wielkie czworonoĪne Systematycznej PAN w Krakowie, aby ob- giganty w osadach jąá kierownictwo wyprawy, a sama spĊdzi- najmáodszej kredy áam w Mongolii tylko miesiąc. Profesor Ko- Mongolii. walski znakomicie kierowaá pracami, które Gdyby co rok or- zaowocowaáy bardzo cenną kolekcją dino- ganizowaü duĪą wy- zaurów i innych gadów oraz ssaków kredo- prawĊ, nie mieliby- wych i trzeciorzĊdowych. Kolejne wyprawy Ğmy czasu nawet na pracowaáy pod moim kierownictwem. rozpakowanie i wy- Podczas wyprawy 1965 roku wĊdrując preparowanie choüby w poszukiwaniu skamieniaáoĞci dnem páyt- czĊĞci zebranych ko- kiego wąwozu we wschodniej czĊĞci rozga- lekcji, nie mówiąc áĊzionych odsáoniĊü formacji Nemegt spo- o wstĊpnym opraco- strzegáam, Īe w Ğcianie wąwozu, okoáo 3 m waniu naukowym. nad dnem, sterczą koĞci. WspiĊáam siĊ tam Z tego powodu i zobaczyáam w Ğcianie uáoĪone w porządku w 1966 roku zrobili- anatomicznym koĞci niewielkiego (najwy- Ğmy przerwĊ. W latach Īej póátora metra dáugoĞci) dinozaura. Na 1967, 1968 i 1969 wy- wąskiej póáce skalnej, na której stanĊáam le- syáaliĞmy do Mongolii Īaá oderwany od Ğciany blok piaskowca, jedynie trzyosobowe w którym tkwiáa czaszka,
Recommended publications
  • Polscy Zesłańcy Po Powstaniu Styczniowym Na Południu Guberni
    STUDIA POLONIJNE T. 34. Lublin 2013 SERGIUSZ LEON´ CZYK POLSCY ZESAN´ CY PO POWSTANIU STYCZNIOWYM NA POUDNIU GUBERNI JENISEJSKIEJ W DRUGIEJ POOWIE XIX WIEKU W latach 1863-1867 zesano do Rosji europejskiej, na Kaukaz i na Syberie okoo 25 200 Polaków, kilkuset chopów ukrain´skich i biaoruskich oraz Rosjan, którzy przyaczyli sie do powstania z pobudek ideowych. Wraz z zesan´cami przybyo 1800 ich krewnych, co Iacznie stanowio prawie 27 000 osób. Do tej liczby nalezy dodac´ 6000 osób wcielonych do rot aresz- tanckich na terenie Rosji europejskiej. Razem stanowi to liczbe 33 000 osób. Z tej grupy – 18 600 osób przybyo na Syberie (16 800 zesan´ców oraz 1800 osób towarzyszacych). Spos´ród 16 800 zesanych na Syberie 23% odbywao katorge, 12,8% byo skazanych na osiedlenie bez katorgi, ale z pozbawieniem wszelkich praw, 8% na „zamieszkanie”, 50,5% zaliczono do kategorii dozy- wotnich osadników (skazano na osiedlenie) z zachowaniem czes´ci praw, 5,7% zesano w trybie administracyjnym. Ponad poowe zesan´ców stanowiy osoby pochodzenia szlacheckiego, okoo 20% : mieszczan´skiego i chopskiego1. Do guberni jenisejskiej po powstaniu styczniowym skierowano 3719 osób. Spos´ród tej liczby zesan´ców na poudniu guberni w okregu minusin´skim rozmieszczono 1026 powstan´ców, zas´ w pozostaych okregach – 12362. Gubernia jenisejska bya miejscem najliczniejszego zesania Polaków po powstaniu styczniowym. Na poczatku 1864 roku w „Poozeniu” (A@:@0,>4,), Dr SERGIUSZ LEON´ CZYK - adiunkt Instytutu Historii i Stosunków Miedzynarodowych Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach; e-mail: [email protected] 1 E.Kaczyn´ska, W.S´ liwowska, Zesanie i katorga na Syberii w dziejach Polaków 1815-1914, Warszawa: PWN 1992, s.
    [Show full text]
  • Ukrainians and Poles Timothy Snyder
    8 Ukrainians and Poles timothy snyder Europe’s road to Muscovy passed through Warsaw and Kyiv (Kiev). Despite what one reads in books, the Renaissance and Reformation did reach Muscovy, if by this most indirect route. In the middle of the seventeenth century,Ortho- dox clerics trained in the rhetoric and languages of the Polish Renaissance and Reformation settled in Moscow.As Muscovy’s political power extended across eastern Ukraine and Kiev with Hetman Bohdan Khmelnyts’kyi’s rebellion against Poland ( 1648–54 ) and the Treaty of Eternal Peace between Muscovy and Poland ( 1686), Orthodox clerics came to terms with their new position in a highly backward Orthodox state. Alexis Mikhailovich (r. 1645–76 ) saw them as people capable of improving Muscovite administration, and encouraged the emigration of learned Ukrainians. Iepifanii Slavynets’kyi was an early arrival, in 1649. Symeon Polots’kyi taught Alexis’s children Latin and Polish. The occa- sional Polish Jesuit was allowed to dispute with the Orthodox, as did Andrzej Kwieczynski before he was sent to break rocks in Siberia in 1660. Disputa- tion itself was an import from Poland, and at this time Polish and Latin were understood to be the languages of reason. Latin itself was learned from Polish translations, for example of Ovid’s ‘Metamorphoses’. Ukrainian clerics such as Stepan Iavors’kyi and Teofan Prokopovych were indeed engaged in some fundamental transformations: of themselves as they reoriented Ruthenian Orthodoxy to Moscow, and of Moscow as they reori- ented public life and political thought to the West. Such men introduced the baroque, not only in rhetoric, but in architecture, ceremonial and secu- lar public displays.
    [Show full text]
  • Tiago Rodrigues Simões
    Diapsid Phylogeny and the Origin and Early Evolution of Squamates by Tiago Rodrigues Simões A thesis submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy in SYSTEMATICS AND EVOLUTION Department of Biological Sciences University of Alberta © Tiago Rodrigues Simões, 2018 ABSTRACT Squamate reptiles comprise over 10,000 living species and hundreds of fossil species of lizards, snakes and amphisbaenians, with their origins dating back at least as far back as the Middle Jurassic. Despite this enormous diversity and a long evolutionary history, numerous fundamental questions remain to be answered regarding the early evolution and origin of this major clade of tetrapods. Such long-standing issues include identifying the oldest fossil squamate, when exactly did squamates originate, and why morphological and molecular analyses of squamate evolution have strong disagreements on fundamental aspects of the squamate tree of life. Additionally, despite much debate, there is no existing consensus over the composition of the Lepidosauromorpha (the clade that includes squamates and their sister taxon, the Rhynchocephalia), making the squamate origin problem part of a broader and more complex reptile phylogeny issue. In this thesis, I provide a series of taxonomic, phylogenetic, biogeographic and morpho-functional contributions to shed light on these problems. I describe a new taxon that overwhelms previous hypothesis of iguanian biogeography and evolution in Gondwana (Gueragama sulamericana). I re-describe and assess the functional morphology of some of the oldest known articulated lizards in the world (Eichstaettisaurus schroederi and Ardeosaurus digitatellus), providing clues to the ancestry of geckoes, and the early evolution of their scansorial behaviour.
    [Show full text]
  • The Making of Calibration Sausage Exemplified by Recalibrating the Transcriptomic Timetree of Jawed Vertebrates
    bioRxiv preprint doi: https://doi.org/10.1101/2019.12.19.882829; this version posted January 5, 2021. The copyright holder for this preprint (which was not certified by peer review) is the author/funder, who has granted bioRxiv a license to display the preprint in perpetuity. It is made available under aCC-BY-ND 4.0 International license. The making of calibration sausage exemplified by recalibrating the transcriptomic timetree of jawed vertebrates 1 David Marjanović 2 Department of Evolutionary Morphology, Science Programme “Evolution and Geoprocesses”, 3 Museum für Naturkunde – Leibniz Institute for Evolutionary and Biodiversity Research, Berlin, 4 Germany 5 ORCID: 0000-0001-9720-7726 6 Correspondence: 7 David Marjanović 8 [email protected] 9 Keywords: timetree, calibration, divergence date, Gnathostomata, Vertebrata 10 Abstract 11 Molecular divergence dating has the potential to overcome the incompleteness of the fossil record in 12 inferring when cladogenetic events (splits, divergences) happened, but needs to be calibrated by the 13 fossil record. Ideally but unrealistically, this would require practitioners to be specialists in molecular 14 evolution, in the phylogeny and the fossil record of all sampled taxa, and in the chronostratigraphy of 15 the sites the fossils were found in. Paleontologists have therefore tried to help by publishing 16 compendia of recommended calibrations, and molecular biologists unfamiliar with the fossil record 17 have made heavy use of such works (in addition to using scattered primary sources
    [Show full text]
  • Czrkanowski Folder
    Collector Coins Collector Coins National Bank of Poland CollectorCollector CoinsCoins face value 10 z∏ face value 2 z∏ metal 925/1000 Ag metal CuAl5Zn5Sn1 alloy finish proof finish standard diameter 32.00 mm diameter 27.00 mm weight 14.14 g weight 8.15 g mintage 45,000 pcs mintage 700,000 pcs Obverse: Image of the Eagle, established as the state emblem Obverse: Image of the Eagle, established as the state emblem of the Republic of Poland; the notation of the year of issue: of the Republic of Poland; the notation of the year of issue: 2004, to the left; an inscription: 10 Z¸, to the right. The 20-04, on either side of the Eagle; below the Eagle, an inscription: inscription: RZECZPOSPOLITA / POLSKA, above the Eagle. Above Z¸ 2 Z¸; Circumscription: RZECZPOSPOLITA POLSKA, preceded m the inscription, the image of reindeer spans, against a Siberian and followed by six pearls, in the rim. The Mint mark:––w , under landscape, with a flock of birds in flight at the top. The Mint the Eagle’s left talon. m mark:––w , under the Eagle’s left talon. Reverse: Portrait of Aleksander Czekanowski, against Reverse: Portrait of Aleksander Czekanowski, against a Siberian landscape with a reindeer pulling a sledge. The semi- a Siberian landscape. A reindeer to the left of the portrait; circumscription: ALEKSANDER CZEKANOWSKI 1833-1876, stylised: a profile, hands, a compass, compasses and a map, to above and on the left-hand side. the right. The inscription: ALEKSANDER / CZEKANOWSKI / 1833- 1876, below. On the edge: an inscription: NBP eight times repeated, every second one turned by 180o, separated by stars.
    [Show full text]
  • Pdf Aleksander Czekanowski – Odkrywca Trapów Syberyjskich
    Przegl¹d Geologiczny, vol. 67, nr 10, 2019 Z MINIONYCH CZASÓW Aleksander Czekanowski – odkrywca trapów syberyjskich Grzegorz Racki1 Aleksander Czekanowski – discoverer of Siberian traps. Prz. Geol., 67: 791–798. A b s t r a c t. Flood basalts (traps) and large igneous provinces (LIPs) belong to the hot topics of modern geology, especially due to their causal links with major evolutionary crises and global catastrophes. However, the history of views on volcanic cataclysms, as well as the recognition stages of particular LIPs are still little known. Surpris- ingly, Polish contribution to this expanding topic may be larger than expected, as exemplified by the issue of field exploration of the largest continental LIP in Siberia. The first exhaustive data were provided in 1873 by Aleksander Czekanowski (1833–1876), a Polish geologist, educated at the universities of Kiev and Dorpat (Tartu),who was exiled by the Russian authorities to Siberia for participation in organizing the Polish January Uprising in 1863. He G. Racki led several large expeditions to distant parts of Siberia, also in the Ni¿nyja (Lower) Tunguska basin. In the summer of 1873, he discovered numerous exposures of basalt lava floods in the tableland along this river, starting from the area between Preobrazhenka and Jerbogachyan. The observations were announced by letters systematically pub- lished in “Izvestiya Imperatorskogo Russkogo Geograficheskogo Obshchestva”. As the most important result of the expedition, he quoted in 1876: “the discovery of previously unknown area of igneous rocks of so large extent that it exceeds the size of any other of its kind”. In his diaries, published posthumously in 1896, Czekanowski described the trap locations in detail, documented in many sketches and cross-sections.
    [Show full text]
  • Information to Users
    INFORMATION TO USERS This manuscript has been reproduced from the microfilm master. UMI films the text directly from the original or copy submitted. Thus, some thesis and dissertation copies are in typewriter face, while others may be from any type of computer printer. The quality of this reproduction is dependent upon the quality of the copy submitted. Broken or indistinct print, colored or poor quality illustrations and photographs, print bleedthrough, substandard margins, and improper alignment can adversely affect reproduction. In the unlikely event that the author did not send UMI a complete manuscript and there are missing pages, these will be noted. Also, if unauthorized copyright material had to be removed, a note will indicate the deletion. Oversize materials (e.g., maps, drawings, charts) are reproduced by sectioning the original, beginning at the upper left-hand comer and continuing from left to right in equal sections with small overlaps. Photographs included in the original manuscript have been reproduced xerographically in this copy. Higher quality 6” x 9" black and white photographic prints are available for any photographs or illustrations appearing in this copy for an additional charge. Contact UMI directly to order. Bell & Howell Information and Leaming 300 North Zeeb Road, Ann Artx)r, Ml 48106-1346 USA U lM l 800-521-0600 UNIVERSITY OF OKLAHOMA GRADUATE COLLEGE NEW RECORDS OF EARLY, MEDIAL, AND LATE CRETACEOUS LIZARDS AND THE EVOLUTION OF THE CRETACEOUS LIZARD FAUNA OF NORTH AMERICA A Dissertation SUBMITTED TO THE GRADUATE FACULTY in partial fulfillment of the requirements for the degree of DOCTOR OF PHILOSOPHY By RANDALL LAWRENCE NYDAM Norman, Oklahoma 2000 UMI Number 9962951 UMI UMI Microform9962951 Copyright 2000 by Bell & Howell Information and Leaming Company.
    [Show full text]
  • Stanisław Burkot Peregrinare Necesse Est
    Stanisław Burkot Peregrinare necesse est... Literary Studies in Poland 22, 103-124 1990 Literary Studies in Poland PL ISSN 0137-4192 Stanisław Burkot Peregrinare necesse est...* 1 Travelling, not out of one’s own choice, but out of necessity, or rather under constraint, is as old as wars and conquests. Victorious armies used to drive crowds of prisoners of war and slaves and employed them for their own purposes. The history of the Russian conquest of Siberia, undoubtedly a form of great colonial processes characteristic of European policy from the discoveries of Christopher Columbus,1 started in the 16th century when a Cossak attaman, Yermak, escaped his death sentence as far as the Urals and was hired there by the Stroganovs. Yermak recruited a small army for the Stroganovs and organized the first armed expeditions against the tribes who lived in Central Asia. The population of Central Asia and Siberia was composed of the Turkic, Mongol and Paleo-Asiatic peoples, the Manchurians, Somoyeds, Uigurs and some Tunguistic tribes. Very early Russia started employing adventurers, outlaws and prisoners to extend her colonization in Siberia. This was the begin­ ning of the institution of zsylka, that is, the adm inistrative deporta­ tion of people to Siberia, which continued incessantly for a few hundred years. In the first half of the 19th century, the century we are particular­ * A part of Chapter III of Polskie podróżopisarstwo romantyczne (Polish Romantic Travel Books), Warszawa 1988. 1 The process of colonial expansion in Siberia started even earlier. In the 13th cent, the boyars of Novogrod started to subordinate Pomoriye, the coasts of the Arctic Sea, which opened the way to the areas beyond the Urals from the North.
    [Show full text]
  • A Stem Acrodontan Lizard in the Cretaceous of Brazil Revises Early Lizard Evolution in Gondwana
    ARTICLE Received 5 Apr 2015 | Accepted 23 Jul 2015 | Published 26 Aug 2015 DOI: 10.1038/ncomms9149 OPEN A stem acrodontan lizard in the Cretaceous of Brazil revises early lizard evolution in Gondwana Tiago R. Simo˜es1, Everton Wilner2, Michael W. Caldwell1,3, Luiz C. Weinschu¨tz2 & Alexander W.A. Kellner4 Iguanians are one of the most diverse groups of extant lizards (41,700 species) with acrodontan iguanians dominating in the Old World, and non-acrodontans in the New World. A new lizard species presented herein is the first acrodontan from South America, indicating acrodontans radiated throughout Gondwana much earlier than previously thought, and that some of the first South American lizards were more closely related to their counterparts in Africa and Asia than to the modern fauna of South America. This suggests both groups of iguanians achieved a worldwide distribution before the final breakup of Pangaea. At some point, non-acrodontans replaced acrodontans and became the only iguanians in the Amer- icas, contrary to what happened on most of the Old World. This discovery also expands the diversity of Cretaceous lizards in South America, which with recent findings, suggests sphenodontians were not the dominant lepidosaurs in that continent as previously hypothesized. 1 Department of Biological Sciences, University of Alberta, Edmonton, Alberta, Canada T6G2E9. 2 Centro Paleontolo´gico da UnC (CENPALEO), Universidade do Contestado, Mafra, Santa Catarina, Brazil CEP 89300-000. 3 Department of Earth and Atmospheric Sciences, University of Alberta, Edmonton, Alberta, Canada T6G2E9. 4 Laboratory of Systematics and Taphonomy of Fossil Vertebrates, Departamento de Geologia e Paleontologia, Museu Nacional/ Universidade Federal do Rio de Janeiro, Quinta da Boa Vista s/n, Sa˜o Cristo´va˜o, Rio de Janeiro, Brazil CEP 20940-040.
    [Show full text]
  • PUBLISHED VERSION Liping Dong, Zbyněk Roček, Yuan Wang, Marc E H
    PUBLISHED VERSION Liping Dong, Zbyněk Roček, Yuan Wang, Marc E H. Jones Anurans from the Lower Cretaceous Jehol Group of western Liaoning, China PLoS One, 2013; 8(7):e69723-1-e69723-17 Copyright: © 2013 Dong et al. This is an open-access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License, which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author and source are credited. PERMISSIONS http://www.plosone.org/static/license http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/ 17 November, 2014 http://hdl.handle.net/2440/87016 Anurans from the Lower Cretaceous Jehol Group of Western Liaoning, China Liping Dong1*, Zbyneˇk Rocˇek2, Yuan Wang1, Marc E. H. Jones3 1 Key Laboratory of Vertebrate Evolution and Human Origin of Chinese Academy of Sciences, Institute of Vertebrate Paleontology and Paleoanthropology, Chinese Academy of Sciences, Beijing, China, 2 Institute of Geology, Department of Palaeobiology, Academy of Sciences of the Czech Republic, Prague, Czech Republic, 3 Research Department of Cell and Developmental Biology, University College London, London, United Kingdom Abstract Background: To date, the Lower Cretaceous Jehol Group of western Liaoning, China has yielded five monotypic genera of anurans, including Liaobatrachus grabaui, Callobatrachus sanyanensis, Mesophryne beipiaoensis, Dalianbatrachus mengi, and Yizhoubatrachus macilentus. However, the validity and distinctness of these taxa have been questioned. Methodology/Principal Finding: We provide a comprehensive analysis of the Jehol frogs that includes a re-examination of the published taxa as well as an examination of a number of new specimens that have been collected over the past 10 years. The results show that the five previously named taxa can be referred to three species of one genus–Liaobatrachus grabaui, L.
    [Show full text]
  • Some Peculiarties of the Cretaceous and Palaeogene Lizard Faunas of the Mongolian People's Republic
    See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.net/publication/284759799 Some peculiarities of the Cretaceous and Palaeogene lizard faunas of the Mongolian People's Republic Article · January 1993 CITATIONS READS 63 317 1 author: Vladimir Alifanov Russian Academy of Sciences 56 PUBLICATIONS 674 CITATIONS SEE PROFILE All content following this page was uploaded by Vladimir Alifanov on 28 January 2016. The user has requested enhancement of the downloaded file. Kaupia • Darmstädter Beiträge zur Naturgeschichte Heft 3 9-13 Darmstadt, 15. März 1993 Vladimir Alifanov Some Peculiarties of the Cretaceous and Palaeogene Lizard Faunas of the Mongolian People's Republic Author's address: Vladimir Alifano, Moscow Paleontological Institute of Academy of Sciences, 123 Profsoyuznaja, Moscow 117 868; Russia. Zusammenfassung In der Kreidezeit existierten in Zentralasien vier heute ausgestorbene und 10 rezente Echsenfamilien. Das bedeutendste Ereignis der Oberkreide ist das Erscheinen der Agamidae, Varanidae, Paravanidae, Teiidae und Anguidae. Gegen Ende der Kreidezeit wurde die Zahl der Familien in der Mongolei auf drei reduziert. Varanidae und Agamidae waren die dominanten Familien im Paläogen. Im mittleren Eozän hatten die Varanidae endgültig die Necrosauridae verdrängt. Zu dieser Zeit erschienen die frühesten Vertreter der Gattung Varanus. Innerhalb der Agamidae des Paläogens gab es Gattungen die Isodontosaurus, Uromastyx oder Leilepis ähnelten. Eine neue Unterfamile der Agamidae - Isodontosaurinae - wird aufgestellt. Nach ihrem oberkretazischen Verschwinden breiteten sich die Iguanidae und Agamidae im Eozän erneut in Zentralasien aus; eine Neueinwanderung der Lacertidae aus Europa fand im unteren Oligozän statt. Abstract Four extinct and ten recent lizard families existed in Central Asia during the Cretaceous.
    [Show full text]
  • The Late Cretaceous Frog Gobiates from Central Asia: Its Evolutionary Status and Possible Phylogenetic Relationships
    This article appeared in a journal published by Elsevier. The attached copy is furnished to the author for internal non-commercial research and education use, including for instruction at the authors institution and sharing with colleagues. Other uses, including reproduction and distribution, or selling or licensing copies, or posting to personal, institutional or third party websites are prohibited. In most cases authors are permitted to post their version of the article (e.g. in Word or Tex form) to their personal website or institutional repository. Authors requiring further information regarding Elsevier’s archiving and manuscript policies are encouraged to visit: http://www.elsevier.com/copyright Author's personal copy Cretaceous Research 29 (2008) 577e591 www.elsevier.com/locate/CretRes The Late Cretaceous frog Gobiates from Central Asia: its evolutionary status and possible phylogenetic relationships ZbyneˇkRocek a,b,* a Laboratory of Palaeobiology, Institute of Geology, Czech Academy of Sciences, Rozvojova´ 135, CZ-165 00 Prague 6, Czech Republic b Department of Zoology, Faculty of Natural Sciences, Charles University, Vinicna´ 7, CZ-128 44 Prague 2, Czech Republic Received 27 January 2008; accepted in revised form 27 January 2008 Available online 6 February 2008 Abstract The fossil record of the Late Cretaceous anuran Gobiates is reviewed, and an articulated postcranial skeleton is described for the first time. A separate family status for the genera Gobiates Sˇpinar et Tatarinov, 1986, Cretasalia Gubin, 1999, and Gobiatoides Rocek et Nessov, 1993 is re- assessed. In principle, the Gobiatidae are characterized by a combination of primitive and derived characters, of which the most important for inferring phylogenetic relationships are: (1) amphicoelous (ectochordal) vertebral centra; (2) eight presacral vertebrae; (3) palatines fused to maxillae (postchoanal process of the vomer absent); and (4) pterygoid process of the maxilla absent.
    [Show full text]