Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo
GMINA WITKOWO POWIAT GNIE ŹNIE ŃSKI WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE
ZAMAWIAJ ĄCY GMINA WITKOWO
WYKONAWCA WESTMOR CONSULTING
WYKONAŁ JOANNA KWA ŚNIEWSKA
Witkowo 2015
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Spis tre ści
1. Streszczenie...... 5 2. Ogólna strategia ...... 6 2.1. Wizja Gminy i Miasta Witkowo ...... 6 2.2. Cele strategiczne i szczegółowe ...... 6 2.2.1. Zgodno ść PGN z dokumentami obowi ązuj ącymi na terenie Gminy (strategie, plany, programy) ...... 9 2.3. Stan obecny...... 22 2.3.1. Poło żenie i warunki naturalne gminy...... 22 2.3.2. Stan jako ści powietrza na terenie Gminy Witkowo...... 24 2.3.3 Demografia ...... 26 2.3.4. Zasoby mieszkaniowe ...... 30 2.3.5. Gospodarka ...... 32 2.3.6. Sie ć komunikacyjna...... 36 2.3.7. Sie ć gazowa ...... 37 2.3.8. Energia cieplna...... 39 2.3.9. Energia elektryczna ...... 39 2.3.10. Odnawialne źródła energii...... 42 2.3.11. Analiza SWOT ...... 48 2.4. Identyfikacja obszarów problemowych...... 51 2.5. Aspekty organizacyjne i finansowe ...... 51 2.5.1. Struktury organizacyjne ...... 51 2.5.2. Zasoby ludzkie...... 53 2.5.3. Zaanga żowane strony ...... 53 2.5.4. Bud żet i źródła finansowania inwestycji ...... 57 2.5.5. Środki finansowe na monitoring i ocen ę...... 60 2.5.6. Ocena zebranych danych...... 62 2.5.7. Zgodno ść planu z przepisami prawa w zakresie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko ...... 63 3. Wyniki bazowej inwentaryzacji emisji dwutlenku węgla ...... 64 3.1. Wprowadzenie ...... 64 3.2. Metodologia opracowania bazowej inwentaryzacji emisji dwutlenku w ęgla ...... 65 3.3. Zestawione wyniki bazowej inwentaryzacji emisji dwutlenku w ęgla ...... 67 3.3.1. Podsumowanie inwentaryzacji bazowej BEI ...... 74 3.3.2. Podsumowanie inwentaryzacji kontrolnej MEI ...... 82 3.4. Prognoza emisji na rok 2020 ...... 88 4. Działania/zadania i środki zaplanowane na cały okres obj ęty planem ...... 91
WESTMOR CONSULTING 2
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
4.1. Długoterminowa strategia, cele i zobowi ązania ...... 91 4.2. Krótko/ średnioterminowe działania/zadania (opis, podmioty odpowiedzialne za realizacj ę, harmonogram, koszty, wska źniki) ...... 94 4.3. Wska źniki monitorowania ...... 114 5. Spis tabel...... 116 6. Spis rysunków ...... 117 7. Spis wykresów...... 117
WESTMOR CONSULTING 3
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Skorowidz skrótów pojawiaj ących si ę w opracowaniu
PGN / Plan – Plan Gospodarki Niskoemisyjnej
POP – Program Ochrony Powietrza
OZE – odnawialne źródła energii
UE – Unia Europejska
EU ETS – Europejski System Handlu Emisjami
Mg – Megagram = tona
CO 2 – dwutlenek w ęgla
GJ - Gigad żul kW - kilowat
MW – Megawat
MW/h – Megawatogodzina
GUS – Główny Urz ąd Statystyczny
SWOT – analiza szans i zagro żeń, słabych i mocnych stron organizacji
Poradnik / Wytyczne / wytyczne Porozumienia Burmistrzów w zakresie SEAP – wytyczne Porozumienia Burmistrzów, zawarte w poradniku: „Jak opracowa ć plan działa ń na rzecz zrównowa żonej energii [SEAP]?”
BEI – inwentaryzacja bazowa
MEI - inwentaryzacja kontrolna
KOBIZE - Krajowy O środek Bilansowania i Zarz ądzania Emisjami m.s.c. – miejska sie ć ciepłownicza c.o. – centralne ogrzewanie c.w.u. – ciepła woda u żytkowa
PSZOK – Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych
LED - dioda elektroluminescencyjna
WESTMOR CONSULTING 4
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
1. Streszczenie PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ (PGN) to dokument strategiczny, opisuj ący kierunki działa ń, zmierzaj ących do osi ągni ęcia celów pakietu klimatyczno-energetycznego tj. • redukcji emisji gazów cieplarnianych, • zwi ększenia udziału energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych, • zwi ększenia efektywno ści energetycznej oraz poprawy jako ści powietrza, • a tak że zmiany postaw konsumpcyjnych u żytkowników energii. PGN powinien jednoznacznie wskazywa ć planowany cel ogólny w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych, redukcji energii finalnej oraz zwi ększenia udziału energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych. Cele obrane przez Gmin ę Witkowo, zostały zaprezentowane w rozdziale 2.2. Przed ustaleniem celów strategicznych, Gmina Witkowo ustaliła, które z istniej ących miejskich, regionalnych i krajowych strategii politycznych, planów, procedur i przepisów maj ą wpływ na zagadnienia zwi ązane z zarz ądzaniem energi ą i ochron ą powietrza oraz klimatu na terenie Gminy Witkowo. Nast ępnie przeanalizowano wybrane dokumenty pod k ątem porównania opisanych w nich celów dora źnych i długoterminowych z celami zrównowa żonej polityki energetycznej na terenie Gminy. W rozdziale 2.2.1 zaprezentowano przegl ąd dokumentów planistycznych wraz z ustaleniem spójno ści celów i wykluczenia sprzeczno ści. PGN obejmuje obszar geograficzny gminy, czyli obszary, na którym władze Gminy Witkowo maj ą wpływ na zu życie energii w perspektywie długoterminowej. Aby ustali ć potencjał Gminy
Witkowo w zakresie ograniczenia emisji CO 2, zwi ększenia efektywno ści energetycznej oraz wykorzystania energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych, w rozdziale 2.3. dokonano analizy stanu obecnego Gminy Witkowo, gdzie przeanalizowano m.in. sytuacj ę demograficzn ą, zasoby mieszkaniowe, rynek pracy, sie ć komunikacyjn ą, jak równie ż uwarunkowania wykorzystania energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych oraz stan zaopatrzenia Gminy w ciepło, energi ę elektryczn ą i paliwa gazowe. Analiza zasobów Gminy Witkowo wykazała obszary problemowe, które zostały przedstawione w rozdziale 2.4. Aby Plan Gospodarki Niskoemisyjnej mógł by ć wła ściwe wdra żany, niezb ędna jest odpowiednia struktura organizacyjna. W rozdziale 2.5. opisano struktur ę organizacyjn ą (potencjał instytucjonalny) niezb ędn ą do wdra żania planu w zakresie: − okre ślenia niezb ędnych zasobów ludzkich i finansowych Gminy; − planu przystosowania struktur Gminy.
WESTMOR CONSULTING 5
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Rozdział 3, przedstawia wyniki bazowej inwentaryzacji emisji CO 2 dla roku bazowego (tj. roku 2010) oraz dla roku kontrolnego (2014). Inwentaryzacja emisji obejmuje swoim zakresem wielko ść wszystkich emisji dwutlenku w ęgla z obszaru Gminy Witkowo, która została okre ślona na podstawie ko ńcowego zu życia energii przez poszczególnych odbiorców na jej terenie. PGN ma równie ż za zadanie okre śli ć, jak gmina zrealizuje wyznaczone cele. Nale ży, wi ęc opisa ć działania planowane (inwestycyjne i nieinwestycyjnie), sposób ich finansowania oraz metod ę monitoringu realizacji planu w kolejnych latach (co najmniej na okres 2014-2020, z mo żliwo ści ą wydłu żenia perspektywy czasowej o kolejne dwa lata tj. do 2022 r.). Dla wybranego wariantu działa ń opracowano ogólny harmonogram realizacji z okre śleniem odpowiedzialno ści za realizacj ę. Przedstawiono równie ż potencjalne źródła finansowania zaplanowanych działa ń. Planowane do realizacji działania w poł ączeniu z trendami jakie wyst ąpi ą niezale żnie od działa ń gminy, pozwol ą osi ągn ąć w Gminie Witkowo redukcj ę emisji
CO 2 do roku 2020. Konkretne działania/zadania inwestycyjne i nieinwestycyjne d ążą ce do ograniczenia emisji CO 2 na terenie Gminy Witkowo przedstawiono szczegółowo w rozdziale 4. Działania/zadania i środki zaplanowane na cały okres obj ęty planem niniejszego opracowania.
Nale ży podkre śli ć, że Plan Gospodarki Niskoemisyjnej to jeden z najwa żniejszych dokumentów dla gmin, które my ślą o swoim rozwoju w najbli ższych latach, szczególnie w kontek ście finansowania wielu działa ń ze środków zewn ętrznych w nowej perspektywie finansowej 2014-2020.
2. Ogólna strategia
2.1. Wizja Gminy i Miasta Witkowo
Sformułowano nast ępuj ącą wizj ę dla Gminy Witkowo w zakresie gospodarki niskoemisyjnej i ochrony klimatu:
GMINA WITKOWO LOKALNYM LIDEREM RACJONALNEGO ZU ŻYCIA ENERGII , WYKORZYSTANIA
TECHNOLOGII NISKOEMISYJNYCH ORAZ ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII .
2.2. Cele strategiczne i szczegółowe Działania maj ące na celu realizacj ę inicjatyw zwi ązanych z ograniczeniem emisji, spadaj ą w du żej mierze na jednostki samorz ądu terytorialnego. Władze lokalne stoj ą przed najwi ększymi wyzwaniami w tym zakresie, ale jednocze śnie to one maj ą najwi ększ ą
WESTMOR CONSULTING 6
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO mo żliwo ść oddziaływania. Władze miast i gmin, mog ą osi ągn ąć najlepsze rezultaty dzi ęki zintegrowanemu podej ściu do zarz ądzania środowiskiem lokalnym poprzez przyjmowanie długoterminowych i średnioterminowych planów działa ń i ich aktywn ą realizacj ę.
Cele strategiczne w zakresie Planu Gospodarki Niskoemisyjnej s ą odpowiedzi ą na problemy zidentyfikowane w niniejszym zakresie na terenie Gminy Witkowo i wynikaj ą ze sformułowanej wizji rozwoju Gminy. Wizja ta wytycza ście żki, którymi nale ży pod ąż ać, by osi ągn ąć zało żony w niej stan.
Poni ższa tabela prezentuje cele strategiczne i szczegółowe przyj ęte przez Gmin ę Witkowo w ramach Planu Gospodarki Niskoemisyjnej.
Tabela 1. Schemat prezentuj ący cele strategiczne i szczegółowe uj ęte w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo
Cele strategiczne REDUKCJA EMISJI CO2, REDUKCJA ENERGII FINALNEJ ORAZ WZROST UDZIAŁU ENERGII POCHODZ ĄCEJ ZE POPRAWA JAKO ŚCI POWIETRZA ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH NA TERENIE GMINY WITKOWO ; Cele szczegółowe
1. Redukcja emisji CO 2 o 2 475,79 (Mg 1. Edukacja społeczna i promowanie CO2) do 2020 r., w stosunku do zachowa ń chroni ących środowisko i przyj ętego roku bazowego przestrze ń gminy; (tj. o około 4,5%); 2. Zmiana sposobu ogrzewania na 2. Redukcja zu życia energii finalnej o proekologiczny 2 170,65 MWh do 2020 r., w stosunku do przyj ętego roku bazowego (tj. o około 1,1%);
3. Zwi ększenie udziału energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych do 43 505,72 MWh w 2020 r. (tj. wzrost o około 5,3% w stosunku do przyj ętego roku bazowego)
Źródło: Opracowanie własne
Cele strategiczne przyczyni ą si ę do osi ągni ęcia celów po średnich, w śród których nale ży wymieni ć:
a. Wyraźne oszcz ędno ści w bud żecie, dzi ęki ograniczeniu i optymalizacji zu życia energii elektrycznej, energii cieplnej, a tak że innych mediów.
WESTMOR CONSULTING 7
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
b. Udoskonalenie zarz ądzania, wykorzystanie potencjału Gminy w zakresie ograniczania emisji zanieczyszcze ń.
c. Korzystniejszy wizerunek władz samorz ądowych w oczach mieszka ńców.
1. REDUKCJA EMISJI CO2, REDUKCJA ENERGII FINALNEJ ORAZ
WZROST UDZIAŁU ENERGII POCHODZ ĄCEJ ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH NA TERENIE GMINY
WITKOWO W ramach niniejszego celu strategicznego, Gmina Witkowo przyj ęła nast ępuj ące cele szczegółowe: • redukcj ę emisji CO2 o 2 475,79 (Mg CO2) do 2020 r., w stosunku do przyj ętego roku bazowego (tj. o około 4,5%); • redukcj ę zu życia energii finalnej o 2 170,65 MWh do 2020 r., w stosunku do przyj ętego roku bazowego (tj. o około 1,1%); • zwi ększenie udziału energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych do 43 505,72 MWh w 2020 r. (tj. wzrost o około 5,3% w stosunku do przyj ętego roku bazowego).
Nale ży zaznaczy ć, że cele te s ą zgodne z celami wskazanymi w Pakiecie Klimatyczno – Energetycznym 2020, który zakłada: • redukcj ę emisji gazów cieplarnianych o 20% w 2020 r. w stosunku do emisji z roku bazowego, • zwi ększenie udziału energii ze źródeł odnawialnych do 20% w 2020 r. w bilansie energetycznym UE (dla Polski 15%); • podniesienie o 20% efektywno ści energetycznej do 2020 r.
2. POPRAWA JAKO ŚCI POWIETRZA Powietrze atmosferyczne nale ży do najwa żniejszych chronionych komponentów środowiska przyrodniczego. Obowi ązuj ące regulacje prawne odnosz ą si ę przede wszystkim do jego jako ści oraz kontroli emisji w postaci pozwole ń na emisj ę gazów i pyłów.
Potrzeba prawnej ochrony powietrza jest skutkiem jego zanieczyszczenia, które w ustawie – Prawo ochrony środowiska zostało zdefiniowane jako emisja, która mo że by ć szkodliwa dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska, mo że powodowa ć szkod ę w dobrach materialnych, mo że pogarsza ć walory estetyczne środowiska lub mo że kolidowa ć z innymi uzasadnionymi sposobami korzystania ze środowiska (art. 3 pkt 49 u.p.o. ś.).
Post ępuj ąca urbanizacja przyczynia si ę do wzrostu liczby źródeł emisji zanieczyszcze ń. Badania jako ści powietrza potwierdzaj ą, i ż emisja antropogeniczna jest głównym źródłem zanieczyszcze ń powietrza.
WESTMOR CONSULTING 8
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Najcz ęś ciej stosowan ą klasyfikacj ą źródeł emisji jest nast ępuj ący podział:
• źródła punktowe zwi ązane z energetycznym spalaniem paliw i procesami technologicznymi w zakładach przemysłowych;
• źródła liniowe zwi ązane z komunikacj ą;
• źródła powierzchniowe niskiej emisji rozproszonej komunalno-bytowej i technologicznej.
Powietrze atmosferyczne jest elementem środowiska, które jest niezb ędne do życia wszystkim organizmom. Dlatego tak istotne znaczenie ma jego jako ść , a tak że wpływ ka żdego człowieka na jego stan. Ochrona jako ści powietrza jest bardzo istotna dla zdrowia i komfortu życia obecnych, jak i przyszłych pokole ń. W zwi ązku z tym Gmina Witkowo za jeden z priorytetowych celów obrała sobie poprawę jako ści powietrza na terenie całej Gminy. W zwi ązku z tym, w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo przyj ęto nast ępuj ące cele szczegółowe: • edukacj ę społeczn ą i promowanie zachowa ń chroni ących środowisko i przestrze ń gminy; • zmian ę sposobu ogrzewania na proekologiczny.
Działania Gminy w tym zakresie maj ą pod ąż ać szczególnie w kierunku obszarów, gdzie odnotowano przekroczenia dopuszczalnej emisji. Aby okre śli ć obszary gdzie jako ść powietrza jest najgorsza, w pierwszej kolejno ści nale ży wyliczy ć ilo ść CO 2 wyemitowan ą w skutek zu życia energii na terenie Gminy, a nast ępnie na tej podstawie zidentyfikowa ć główne źródła emisji. Dopiero po dokonaniu tych czynno ści mo żliwe b ędzie odpowiednie zaplanowanie i uszeregowanie pod wzgl ędem wa żno ści środków niezb ędnych do redukcji
CO 2, które w konsekwencji doprowadz ą do redukcji emisji zanieczyszcze ń.
2.2.1. Zgodno ść PGN z dokumentami obowi ązuj ącymi na terenie Gminy (strategie, plany, programy)
EUROPEJSKA STRATEGIA ZRÓWNOWA ŻONEGO ROZWOJU Dokument ma na celu zrównowa żony wzrost gospodarczy i wysoki poziom życia zgodny z ochron ą środowiska naturalnego. Dokument ten został przyj ęty przez Rad ę Europejsk ą z dnia 26 czerwca 2006 r. Głównymi zało żeniami dokumentu jest wzrost dobrobytu poprzez podejmowanie działa ń w ochronie środowiska naturalnego, sprawiedliwo ść i spójno ść społeczn ą, wzrost dobrobytu gospodarczego jak równie ż wypełniania obowi ązków na arenie mi ędzynarodowej oraz wspólnotowej. W zwi ązku z powy ższym, Polska jako kraj b ędący członkiem Unii Europejskiej, zobowi ązana jest do realizacji niniejszych zało żeń na szczeblu krajowym.
WESTMOR CONSULTING 9
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Realizacja Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo, przyczyni si ę do realizacji zobowi ąza ń wynikaj ących z powy ższego dokumentu, a tym samym wpłynie na zrównowa żony wzrost gospodarczy i wysoki poziom życia zgodny z ochron ą środowiska naturalnego.
STRATEGIA „B EZPIECZE ŃSTWO ENERGETYCZNE I ŚRODOWISKO - PERSPEKTYWA DO 2020 R .” Strategia okre śla cele i kierunki działa ń na rzecz poprawy stanu środowiska. Główne cele wynikaj ące ze Strategii dotycz ące Gminy Witkowo: 1. Cel 1. Zrównowa żone gospodarowanie zasobami środowiska:
• Racjonalne i efektywne gospodarowanie zasobami kopalin;
• Gospodarowanie wodami dla ochrony przed powodzi ą, susz ą i deficytem wody;
• Zachowanie bogactwa ró żnorodno ści biologicznej, w tym wielofunkcyjna gospodarka le śna;
2. Cel 2. Zapewnienie gospodarce krajowej bezpiecznego i konkurencyjnego zaopatrzenia w energi ę:
• Lepsze wykorzystanie krajowych zasobów energii;
• Poprawa efektywno ści energetycznej;
• Wzrost znaczenia rozproszonych, odnawialnych źródeł energii;
3. Cel 3. Poprawa stanu środowiska:
• Zapewnienie dost ępu do czystej wody dla społecze ństwa i gospodarki;
• Racjonalne gospodarowanie odpadami, w tym wykorzystanie ich na cele energetyczne;
• Ochrona powietrza, w tym ograniczenie oddziaływania energetyki;
• Wspieranie nowych i promocja polskich technologii energetycznych i środowiskowych;
• Promowanie zachowa ń ekologicznych oraz tworzenie warunków do powstawania zielonych miejsc pracy.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo wpisuje si ę w zało żenia powy ższego dokumentu, poniewa ż zakłada m.in. lepsze wykorzystanie krajowych zasobów energii; popraw ę efektywno ści energetycznej oraz wzrost znaczenia rozproszonych, odnawialnych źródeł energii.
WESTMOR CONSULTING 10
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
STRATEGIA ROZWOJU KRAJU DO 2020 ROKU – AKTYWNE SPOŁECZEŃSTWO , KONKURENCYJNA GOSPODARKA , SPRAWNE PA ŃSTWO Strategia Rozwoju Kraju 2020 – to główna strategia rozwojowa w średnim horyzoncie czasowym, wskazuje strategiczne zadania pa ństwa, których podj ęcie w perspektywie najbli ższych lat jest niezb ędne, by wzmocni ć procesy rozwojowe (wraz z szacunkowymi wielko ściami potrzebnych środków finansowych).
Cele i zadania przewidziane do realizacji w ramach Strategii wpisuj ą si ę w ramy Planu Gospodarki Niskoemisyjnej:
o Zakładaj ą ograniczenie emisji CO 2;
o Zmniejszenie energochłonno ści i surowcochłonno ści gospodarki;
o Zwi ększenie wykorzystania energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych;
o Kontynuacja prac zwi ązanych z mo żliwo ści ą pozyskiwania gazu łupkowego;
o Rozwój technologii pozyskiwania surowców geologicznych;
o Zwi ększenie efektywno ści energetycznej.
STRATEGIA BEZPIECZE ŃSTWO ENERGETYCZNE I ŚRODOWISKO PERSPEKTYWA DO 2020 R .
Strategia Bezpiecze ństwo Energetyczne i Środowisko (BEi Ś) obejmuje dwa niezwykle istotne obszary: energetyk ę i środowisko, wskazuj ąc m.in. kluczowe reformy i niezb ędne działania, które powinny zosta ć podj ęte w perspektywie do 2020 r.
Podstawowe zadanie strategii BEi Ś polega na zintegrowaniu polityki środowiskowej z polityk ą energetyczn ą tam, gdzie aspekty te przenikaj ą si ę w dostrzegalny sposób, jak równie ż wytyczenie kierunków, w jakich powinna rozwija ć si ę bran ża energetyczna oraz wskazanie priorytetów w ochronie środowiska.
Cele rozwojowe i kierunki interwencji wskazane w strategii BEi Ś, w które wpisuj ą si ę cele wskazane w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo: CEL 1. ZRÓWNOWA ŻONE GOSPODAROWANIE ZASOBAMI ŚRODOWISKA: • Zachowanie bogactwa ró żnorodno ści biologicznej, w tym wielofunkcyjna gospodarka le śna; • Uporz ądkowanie zarz ądzania przestrzeni ą. CEL 2. ZAPEWNIENIE GOSPODARCE KRAJOWEJ BEZPIECZNEGO I KONKURENCYJNEGO ZAOPATRZENIA W ENERGI Ę: • Lepsze wykorzystanie krajowych zasobów energii;
WESTMOR CONSULTING 11
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
• Poprawa efektywno ści energetycznej; • Zapewnienie bezpiecze ństwa dostaw importowanych surowców energetycznych; • Wzrost znaczenia rozproszonych, odnawialnych źródeł energii; • Rozwój energetyczny obszarów podmiejskich i wiejskich; • Rozwój systemu zaopatrywania nowej generacji pojazdów wykorzystujących paliwa alternatywne. CEL 3. POPRAWA STANU ŚRODOWISKA: • Zapewnienie dost ępu do czystej wody dla społecze ństwa i gospodarki; • Racjonalne gospodarowanie odpadami, w tym wykorzystanie ich na cele energetyczne; • Ochrona powietrza, w tym ograniczenie oddziaływania energetyki; • Promowanie zachowa ń ekologicznych oraz tworzenie warunków do powstawania zielonych miejsc pracy.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo wpisuje si ę w zało żenia powy ższego dokumentu, poniewa ż cele w nim uj ęte maj ą m.in. doprowadzi ć do poprawy efektywno ści energetycznej, zapewnienia bezpiecze ństwa dostaw importowanych surowców energetycznych, wzrostu znaczenia rozproszonych, odnawialnych źródeł energii, jak równie ż maj ą na celu ochron ę powietrza, poprzez ograniczenie oddziaływania energetyki.
KONCEPCJA PRZESTRZENNEGO ZAGOSPODAROWANIA KRAJU 2030 (KPZK 2030) Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KPZK 2030) jest najwa żniejszym krajowym dokumentem strategicznym dotycz ącym zagospodarowania przestrzennego kraju. Została opracowana zgodnie z zapisami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 roku.
Cele strategiczne i operacyjne zawarte w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo wpisuj ą si ę w nast ępuj ące cele polityki przestrzennego zagospodarowania kraju:
• Cel 5. Zwi ększenie odporno ści struktury przestrzennej kraju na zagro żenia naturalne i utraty bezpiecze ństwa energetycznego oraz kształtowanie struktur przestrzennych wspieraj ących zdolno ści obronne pa ństwa: Kierunki działa ń:
• Przeciwdziałanie zagro żeniu utraty bezpiecze ństwa energetycznego i odpowiednie reagowanie na to zagro żenie.
• Ograniczenie emisji CO 2 do poziomu uzgodnionego w ramach Unii Europejskiej.
WESTMOR CONSULTING 12
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
• Zwi ększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii poprzez budow ę nowych mocy.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo wpisuje si ę w cele i kierunki Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KPZK 2030). Jego cele zakładaj ą m.in. przeciwdziałanie zagro żeniu utraty bezpiecze ństwa energetycznego, ograniczenie emisji CO 2 oraz zwi ększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii, co powoduje, że jest on w pełni zgodny z KPZK 2030.
KRAJOWY PLAN DZIAŁA Ń W ZAKRESIE ENERGII ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH Dokument przyj ęty 7 grudnia 2010 r. przez Rad ę Ministrów. Okre śla on krajowe cele w zakresie udziału energii ze źródeł odnawialnych zu żyte w sektorze transportowym, sektorze energii elektrycznej, sektorze ogrzewania i chłodzenia w 2020 r., uwzgl ędniaj ąc wpływ innych środków polityki efektywno ści energetycznej na ko ńcowe zu życie energii oraz odpowiednie środki, które nale ży podj ąć dla osi ągni ęcia krajowych celów ogólnych w zakresie udziału OZE w wykorzystaniu energii finalnej.
Ogólny cel krajowy przyj ęty w Krajowym Planie Działa ń w zakresie udziału energii ze źródeł odnawialnych w ostatecznym zu życiu energii brutto w 2020 r. wynosi 15%. Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo całkowicie jest zgodny z niniejszym celem, poniewa ż postawił przed sob ą 3 główne cele strategiczne:
• redukcja emisji CO2 na terenie Gminy do roku 2020 w stosunku do przyj ętego roku bazowego 2010;
• redukcja zu życia energii finalnej na terenie Gminy do roku 2020 w stosunku do przyj ętego roku bazowego 2010;
• wzrost udziału energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych na terenie Gminy w całkowitym bilansie energii finalnej do roku 2020 w stosunku do przyj ętego roku bazowego 2010.
POLITYKA KLIMATYCZNA POLSKI Przygotowanie niniejszego dokumentu wynika ze zobowi ązania wobec Konwencji m.in. do opracowania i wdro żenia pa ństwowej strategii redukcji emisji gazów cieplarnianych, w tym tak że mechanizmów ekonomicznych i administracyjnych, oraz okresowej kontroli jej wdra żania. Celem strategicznym polityki klimatycznej jest „wł ączenie si ę Polski do wysiłków społeczno ści mi ędzynarodowej na rzecz ochrony klimatu globalnego poprzez wdra żanie
WESTMOR CONSULTING 13
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO zasad zrównowa żonego rozwoju, zwłaszcza w zakresie poprawy wykorzystania energii, zwi ększania zasobów le śnych i glebowych kraju, racjonalizacji wykorzystania surowców i produktów przemysłu oraz racjonalizacji zagospodarowania odpadów, w sposób zapewniaj ący osi ągni ęcie maksymalnych, długoterminowych korzy ści gospodarczych, społecznych i politycznych”.
Cele strategiczne i operacyjne zawarte w planie Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo wpisuj ą si ę w nast ępuj ące priorytetowe kierunki działa ń średnio- i długookresowe Polityki Klimatycznej Polski:
• realizacj ę postanowie ń organów Konwencji klimatycznej i Protokołu z Kioto dotycz ących krajów wymienionych w Zał ączniku I do Konwencji;
• wypełnienie przyj ętych przez Polsk ę zobowi ąza ń do redukcji emisji gazów cieplarnianych w pierwszym okresie czyli osi ągni ęcie w latach 2008 - 2012 wielko ści emisji gazów cieplarnianych nieprzekraczaj ącej 94% wielko ści emisji z roku 1988 i nast ępnych okresach rozliczeniowych;
• promowanie zrównowa żonych form rolnictwa w aspekcie ochrony klimatu;
• promocj ę i rozwój oraz wzrost wykorzystywania nowych i odnawialnych źródeł energii, technologii pochłaniania CO2 oraz zaawansowanych i innowacyjnych technologii przyjaznych środowiskowo oraz rozpoznania i usuwania barier w ich stosowaniu;
• szerokie wprowadzanie najlepszych dost ępnych technik z zakresu efektywno ści energetycznej i u żytkowania odnawialnych źródeł energii.
POLITYKA ENERGETYCZNA POLSKI DO 2030 R . Niniejszy dokument został opracowany zgodnie z art. 13 – 15 ustawy – Prawo energetyczne i przedstawia strategi ę pa ństwa, maj ącą na celu odpowiedzenie na najwa żniejsze wyzwania stoj ące przed polsk ą energetyk ą, zarówno w perspektywie krótkoterminowej, jak i w perspektywie do 2030 roku. Cele zawarte w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo s ą zgodne z Polityk ą Energetyczn ą Polski do roku 2030 i wpisuj ą si ę w nast ępuj ące kierunki polskiej polityki energetycznej: • popraw ę efektywno ści energetycznej, • wzrost bezpiecze ństwa dostaw paliw i energii, • rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw.
KRAJOWY PLAN DZIAŁA Ń DOTYCZ ĄCY EFEKTYWNO ŚCI ENERGETYCZNEJ
WESTMOR CONSULTING 14
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Krajowy Plan Działa ń dotycz ący efektywno ści energetycznej dla Polski 2014 został przygotowany w zwi ązku z obowi ązkiem przekazywania Komisji Europejskiej sprawozda ń z wdra żania dyrektywy 2012/27/UE w sprawie efektywno ści energetycznej , a tak że na podstawie obowi ązku nało żonego na Ministra Gospodarki na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywno ści energetycznej (Dz. U. Nr 94, poz. 551, z pó źn. zm.). Krajowy plan działa ń zawiera opis środków poprawy efektywno ści energetycznej w podziale na sektory ko ńcowego wykorzystania energii oraz obliczenia dotyczące oszcz ędno ści energii finalnej uzyskanych w latach 2008-2012 i planowanych do uzyskania w 2016 r., zgodnie z wymaganiami dyrektywy 2006/32/WE w sprawie efektywno ści ko ńcowego wykorzystania energii i usług energetycznych oraz uchylaj ącej dyrektyw ę Rady 93/76/EWG (Dz. Urz. UE L 114 z 27.04.2006, str. 64). Cele zawarte w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo wpisuj ą si ę w nast ępuj ące środki poprawy efektywno ści energetycznej Krajowego Planu Działa ń dotycz ący efektywno ści energetycznej: 1. Środki horyzontalne: • Audyty energetyczne i systemy zarz ądzania energi ą (art. 8 dyrektywy 2012/27/UE); 2. Środki w zakresie efektywno ści energetycznej budynków: • Strategia renowacji budynków (art. 4 dyrektywy 2012/27/UE); • Dodatkowe środki odnosz ące si ę do efektywno ści energetycznej budynków; • Środki efektywno ści energetycznej w instytucjach publicznych.
POLITYKA LEŚNA PAŃSTWA (K RAJOWY PROGRAM ZWI ĘKSZANIA LESISTO ŚCI ) KPZL jest opracowaniem studialnym, o charakterze strategicznym. Jest instrumentem polityki le śnej w zakresie kształtowania przestrzeni przyrodniczej kraju i zawiera ogólne wytyczne sporz ądzania regionalnych planów przestrzennego zagospodarowania w dziedzinie zwi ększania lesisto ści. Przyj ęte w KPZL zało żenia metodyczne i kryteria okre ślania preferencji zalesieniowych mog ą by ć pomocne w tworzeniu oryginalnych rozwi ąza ń regionalnych oraz lokalnych. Celem rz ądowego programu zwi ększania lesisto ści na lata 2001-2020 jest zapewnienie warunków do zwi ększenia lesisto ści do 30%, ustalenie priorytetów ekologicznych i gospodarczych oraz wykorzystanie ich do optymalnego rozmieszczenia zalesie ń, a tak że opracowanie odpowiednich instrumentów realizacyjnych. Zgodnie z zapisami KPZL: „Realizacja KPZL, poza bezpo średnim zaanga żowaniem administracji rz ądowej, wymaga tak że ścisłej współpracy tej administracji z administracj ą samorz ądow ą, zarówno na szczeblu wojewódzkim, powiatowym, jak i gminnym. Współpraca ta powinna si ę przejawia ć szczególnie w zakresie:
WESTMOR CONSULTING 15
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
• planowania przestrzennego,
• polityki rozwoju rolnictwa i gospodarki ziemi ą,
• polityki le śnej i ochrony środowiska, ze szczególnym uwzgl ędnieniem gospodarowania zasobami wodnymi,
• polityki finansowej,
• edukacji ekologicznej społecze ństwa. Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo poprzez wyznaczenie sobie celów z zakresu ochrony środowiska i jego zasobów, w tym zasobów le śnych oraz celów z zakresu edukacji ekologicznej społecze ństwa, w pełni wpisuje si ę w zapisy KPZL.
STRATEGICZNY PLAN ADAPTACJI DLA SEKTORÓW I OBSZARÓW WRA ŻLIWYCH NA ZMIANY KLIMATU DO ROKU 2020 Z PERSPEKTYW Ą DO ROKU 2030 (W SKRÓCIE SPA 2020) Konieczno ść opracowania strategii adaptacyjnej (Strategicznego Planu Adaptacyjnego) wynika ze stanowiska rz ądu przyj ętego w dniu 19 marca 2010 roku przez Komitet Europejski Rady Ministrów jako wypełnienie postanowie ń dokumentu strategicznego Komisji Europejskiej – Białej Ksi ęgi [COM (2009) 147] ws. adaptacji do zmian klimatu. Cele zawarte w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo wpisuj ą si ę w nast ępuj ące kierunki działa ń adaptacyjnych: • Przygotowanie strategii, planów ochrony i planów zada ń ochrony przyrody z uwzgl ędnieniem zmian warunków klimatycznych; • Wprowadzanie nowych mechanizmów wspieraj ących technologie OZE, w tym mikroinstalacje w rolnictwie i ograniczanie strat energii; • Wł ączenie lokalnych społeczno ści i administracji samorz ądowej do działa ń zapobiegaj ących skutkom zmian klimatu; • Wdra żanie nowych technologii wodoszczelnych zwi ększenie efektywno ści wykorzystania wody w przemy śle, gospodarce komunalnej i rolnictwie; • Rozwijanie alternatywnych mo żliwo ści produkcji energii na poziomie lokalnym, szczególnie na potrzeby ogrzewania i klimatyzacji na terenach o mniejszej g ęsto ści zaludnienia; • Budowa nowej i przebudowa istniej ącej infrastruktury budowlanej z dostosowaniem do przewidywanej zmiany temperatury, intensywno ści opadów i wiatru.
BIAŁA KSI ĘGA : ADAPTACJA DO ZMIAN KLIMATU : EUROPEJSKIE RAMY DZIAŁANIA (2009) W Białej Ksi ędze okre śla si ę ramy na rzecz zmniejszenia wra żliwo ści UE na oddziaływanie zmian klimatu. Podstaw ą ksi ęgi s ą szeroko zakrojone konsultacje zapocz ątkowane w 2007 r. publikacj ą zielonej ksi ęgi pt. „Adaptacja do zmian klimatycznych w Europie – warianty działa ń
WESTMOR CONSULTING 16
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO na szczeblu UE”1 oraz dalsze prace badawcze, w ramach których okre ślono działania, jakie nale ży podj ąć w krótkiej perspektywie.
Celem unijnych ram na rzecz adaptacji jest osi ągni ęcie w UE takiej zdolno ści adaptacji, by mogła ona stawi ć czoła skutkom zmian klimatu. Ramy te b ędą zgodne z zasad ą pomocniczo ści i b ędą uwzgl ędnia ć ogólne cele UE dotycz ące zrównowa żonego rozwoju.
Główne zagadnienia poruszane w Białej Ksi ędze odnosz ą si ę do szeroko rozumianej ochrony środowiska naturalnego.
Działania dotycz ą m. in.: ekologizacji strategii sektorowych, aktywizacji rynku na rzecz ochrony środowiska, zarz ądzania środowiskowego, udziału społecze ństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska, rozwoju bada ń i post ępu technicznego, odpowiedzialno ści za szkody w środowisku, aspektu ekologicznego w planowaniu przestrzennym i ochronie zasobów naturalnych.
Cele wyznaczone w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo s ą spójne z wy żej wskazanymi celami, gdy ż przyczyni ą si ę one m.in. do aktywizacji rynku na rzecz ochrony środowiska, czy te ż do zwi ększenia udziału społecze ństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska.
ZAKTUALIZOWANA STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO NA LATA 2012-2020 Strategia Rozwoju Województwa Wielkopolskiego na lata 2012-2020 została przyj ęta na mocy uchwały nr XXIX/559/12 decyzj ą Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 17 grudnia 2012 roku. Strategia mówi co województwo wielkopolskie jako społeczno ść regionalna, mo że i chce osi ągn ąć do roku 2020. Efektem dyskusji, uwag i przedstawianych propozycji jest wypracowanie ostatecznego kształtu dokumentu Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 2020 roku. Istot ą proponowanych zmian jest zało żenie, że wzmacnianie rozwoju regionu mo że by ć mo żliwe jedynie przy równoczesnym rozwoju wszystkich cz ęś ci Wielkopolski, zarówno biegunów wzrostu, jak i obszarów problemowych, a przede wszystkim przez wzmacnianie wzajemnie korzystnych relacji mi ędzy nimi. W Strategii podkre ślono, że rozwój nale ży budowa ć na potencjałach wewn ętrznych. W zwi ązku z tym sformułowano nast ępuj ący cel generalny: Efektywne wykorzystanie potencjałów rozwojowych na rzecz wzrostu konkurencyjno ści województwa, słu żą ce poprawie jako ści życia mieszka ńców w warunkach zrównowa żonego rozwoju.
WESTMOR CONSULTING 17
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Aby efektywnie wykorzysta ć potencjał rozwojowy na rzecz wzrostu konkurencyjności województwa realizowane b ędą cele strategiczne poprzez realizacj ę celów operacyjnych. Główne cele strategiczne to : • Poprawa dost ępno ści i spójno ści komunikacyjnej regionu; • Poprawa stanu środowiska i racjonalne gospodarowanie jego zasobami; • Lepsze zarz ądzanie energi ą; • Zwi ększenie konkurencyjno ści metropolii pozna ńskiej i innych o środków zrostu w województwie; • Zwi ększenie spójno ści województwa; • Wzmocnienie potencjału gospodarczego regionu; • Wzrost kompetencji mieszka ńców i zatrudnienia; • Zwi ększenie zasobów oraz wyrównanie potencjału społecznego województwa; • Wzrost bezpiecze ństwa i sprawno ści zarz ądzania regionem.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo jest zgodny z niniejszym dokumentem - ma on bowiem na celu m.in. redukcj ę emisji CO2 do powietrza, zwi ększenie efektywno ści energetycznej oraz wzrost wykorzystania energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych, co w konsekwencji ma doprowadzi ć do poprawy stanu środowiska i racjonalnego gospodarowania jego zasobami oraz lepszego zarz ądzania energi ą. A zatem jak wida ć, zało żenia Planu Gospodarki Niskoemisyjnej s ą w pełni zgodne z postanowieniami „Zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego na lata 2012-2020”.
PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Wielkopolskiego został przyj ęty Uchwał ą Sejmiku Województwa Wielkopolskiego.
Zgodnie z zało żeniami Planu, najwa żniejszym zadaniem polityki przestrzennej dla Województwa Wielkopolskiego jest kształtowania rozwoju przestrzennego województwa poprzez optymalne wykorzystanie szeroko rozumianych uwarunkowa ń wewn ętrznych oraz szans wynikaj ących z uwarunkowa ń zewn ętrznych. Rozwój przestrzenny oparty na powy ższych zało żeniach, ma na celu zaspokojenie potrzeb mieszka ńców i sprawne funkcjonowanie podmiotów gospodarczych znajduj ących si ę na obszarze województwa wielkopolskiego.
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Wielkopolskiego jest ści śle powi ązany ze Strategi ą Województwa Wielkopolskiego do 2020 roku. Zatem realizacja celów okre ślonych przez Strategi ę w planowaniu przestrzennym sprowadza si ę do 2 głównych zada ń:
• dostosowania przestrzeni do wyzwa ń XXI wieku,
WESTMOR CONSULTING 18
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
• zwi ększenia efektywno ści wykorzystania potencjałów rozwojowych województwa. Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo jest zgodny z omawianym dokumentem poniewa ż zakład m.in. redukcj ę emisji CO2 do powietrza, zwi ększenie efektywno ści energetycznej oraz wzrost wykorzystania energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych, co jest zgodne z zadaniem „dostosowania przestrzeni do wyzwa ń XXI wieku ”. Nale ży bowiem wskaza ć, że jednym z głównych problemów z którymi boryka si ę obecnie świat s ą niekorzystne zmiany klimatyczne, na które po średni ą odpowiedzi ą s ą zadania/działania uj ęte w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej.
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO NA LATA 2012-2015 Władze województwa wielkopolskiego w ramach polityki ekologicznej województwa, we wskazanym „Programie Ochrony Środowiska Województwa Wielkopolskiego 2012-2015” wyznaczyły priorytety ekologiczne do 2015 roku oraz list ę przedsi ęwzi ęć , których wykonanie pozwoli na stopniowe osi ąganie zało żonych celów ekologicznych. Wśród priorytetów i przedsi ęwzi ęć Programu Ochrony Środowiska Województwa Wielkopolskiego istotnych z punktu widzenia tworzenia Planu Gospodarki Niskoemisyjnej nale ży wskaza ć: 1. Priorytet: Gospodarowanie zasobami geologicznymi: • racjonalne gospodarowanie zasobami kopalin, • kompleksowe wykorzystanie złó ż i niezwłoczna rekultywacja złó ż wyeksploatowanych, • ochrona przed trwał ą zabudow ą udokumentowanych złó ż kopalin oraz perspektywicznych obszarów wyst ępowania złó ż, zwłaszcza o znaczeniu strategicznym (m.in. w ęgiel brunatny). 2. Priorytet: Jako ść powietrza: • osi ągni ęcie standardów jako ści powietrza poprzez wdro żenie programów ochrony powietrza, • przygotowania do wdro żenia dyrektywy IED przez zakłady przemysłowe (modernizacje istniej ących technologii i wprowadzanie nowych, nowoczesnych urz ądze ń), • zwi ększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii, • prowadzenie działa ń energooszcz ędnych w mieszkalnictwie i budownictwie (rozwój sieci ciepłowniczych, termomodernizacje), • ograniczanie emisji ze środków transportu (modernizacja taboru, wykorzystanie paliw ekologicznych, remonty dróg). 3. Priorytet: Edukacja dla zrównowa żonego rozwoju: • prowadzenie edukacji na rzecz zrównowa żonego rozwoju, dotycz ącej wszystkich elementów środowiska.
WESTMOR CONSULTING 19
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
AKTUALIZACJA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU GNIE ŹNIE ŃSKIEGO NA LATA
2009-2012
Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Gnie źnie ńskiego stanowi zał ącznik Nr 1 do uchwały Rady Powiatu Gnie źnie ńskiego nr LV / 431 / 2010 z dnia 30 wrze śnia 2010 r. Z punktu tworzenia i obowi ązywania Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo, najwa żniejsze znaczenie maj ą cele wyznaczone w obszarze ochrony powietrza. Dla jako ści powietrza powiatu gnie źnie ńskiego przyj ęto m.in. nast ępuj ące cele i priorytety: 1. Wprowadzenie zarz ądzania ochron ą powietrza w układzie stref. 2. Eliminowanie w ęgla jako paliwa w lokalnych kotłowniach i gospodarstwach domowych i zast ępowanie go innymi bardziej ekologicznymi no śnikami ciepła, w tym odnawialne źródła energii (np. wody geotermalne, energia słoneczna, energia biomasy z lokalnych źródeł). 3. Edukacja ekologiczna mieszka ńców w zakresie korzystania z proekologicznych no śników energii, unikania spalania odpadów w piecach domowych. 4. Termomodernizacja budynków mieszkalnych i u żyteczno ści publicznej. 5. Upowszechnianie komunikacji zbiorowej szczególnie w du żych miastach w tym wł ączenie kolei do systemu komunikacji zbiorowej. 6. Kontynuacja modernizacji taboru autobusowej komunikacji miejskiej, wymiana pojazdów na bardziej „ekologiczne". Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo wpisuje si ę w powy ższe cele, gdy ż zakłada redukcj ę emisji CO 2, redukcj ę zu życia energii finalnej na terenie Gminy, a tak że wzrost udziału energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych co przyczyni si ę do zmniejszenia emisji zanieczyszcze ń powietrza z tzw. niskich źródeł emisji, ograniczenie emisji zanieczyszcze ń powietrza ze źródeł komunikacyjnych, a tak że ograniczenie emisji zanieczyszcze ń powietrza pochodz ących ze źródeł przemysłowych.
STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WITKOWO
Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Witkowo zostało przyj ęte Uchwał ą Nr XXXI/299/2014 Rady Miejskiej w Witkowie z dnia 21 lutego 2014 r.
Celem Studium jest okre ślenie zasad prowadzenia polityki przestrzennej na obszarze gminy oraz dalszego jej rozwoju. Studium jest dokumentem planistycznym, zawieraj ącym w m.in. informacje w zakresie:
• okre ślenia warto ści środowiska przyrodniczego i zagro żeń środowiskowych oraz obszarów obj ętych lub wskazanych do obj ęcia ochron ą na podstawie przepisów szczególnych.
WESTMOR CONSULTING 20
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Zgodnie ze Studium, najwa żniejszymi celami polityki przestrzennej gminy powinny by ć: • ochrona warto ści kulturowych, • ochrona systemu przyrodniczego, • wykorzystanie potencjału przyrodniczego do rozwoju turystyki, • planowy i konsekwentny rozwój przestrzenny jednostek osadniczych, • planowy i konsekwentny rozwój infrastruktury transportowej, • rozwój infrastruktury usługowej, proporcjonalnie do rozwoju zabudowy mieszkaniowej, • rozwój infrastruktury technicznej. Plan Gospodarki Niskoemisyjnej zakłada ograniczenie zjawiska niskiej emisji na terenie Gminy Witkowo m.in. poprzez ograniczenie emisji CO2, wzrost efektywno ści energetycznej oraz wzrost udziału energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych, a to z kolei przeło ży si ę na ochron ę systemu przyrodniczego, co po średnio wpłynie na wzrost potencjału przyrodniczego Gminy Witkowo do rozwoju turystyki. A zatem nale ży stwierdzi ć, że Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo jest w pełni zgodny ze Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Witkowo
MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
Na terenie Gminy Witkowo obowi ązuj ą nast ępuj ące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego: • uchwała nr VI/48/2015 Rady Miejskiej w Witkowie z dnia 29 kwietnia 2015r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu cz ęś ci działki nr 31/27, poło żonej w miejscowo ści Chł ądowo, gm. Witkowo; • uchwała nr XXXII/308/2014 Rady Miejskiej w Witkowie z dnia 28 marca 2014r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu cz ęś ci działki nr 182/1, poło żonej w Wiekowie, gm. Witkowo; • uchwała nr XXVIII/270/2013 Rady Miejskiej w Witkowie z dnia 27 wrze śnia 2013r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego cz ęś ci terenu działek w Gaju o numerze ewidencyjnym 117/7 oraz Ostrowite Prymasowskie o numerach ewidencyjnych 3/3 i 3/7; • uchwała nr XXI/201/2012 Rady Miejskiej w Witkowie z dnia 30 listopada 2012r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu działki nr 364 poło żonej w miejscowo ści M ąkownica gm. Witkowo; • uchwała nr XIV/128/2012 Rady Miejskiej w Witkowie z dnia 30 marca 2012r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu działki nr 408/1 w miejscowo ści Witkowo; • uchwała nr XIV/129/2012 Rady Miejskiej w Witkowie z dnia 30 marca 2012r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu działki nr 37 w miejscowo ści Małachowo Złych Miejsc, gm. Witkowo;
WESTMOR CONSULTING 21
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
• uchwała nr XI/88/2011 Rady Miejskiej w Witkowie z dnia 25 listopada 2011r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu poło żonego w obr ębie ulicy Polnej i Jana Pawła II w miejscowo ści Witkowo; • uchwała nr III/15/10 Rady Miejskiej w Witkowie z dnia 29 grudnia 2010r. w sprawie: miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w miejscowo ści Witkowo w obr ębie ulicy Nowej i Dworcowej; • uchwała nr III/14/10 Rady Miejskiej w Witkowie z dnia 29 grudnia 2010r. w sprawie: miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w miejscowo ści Witkowo w obr ębie ulicy Kwiatowej i Powidzkiej; • uchwała nr III/16/10 Rady Miejskiej w Witkowie z dnia 29 grudnia 2010r. w sprawie: miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w miejscowo ści Witkowo w obr ębie ulicy Północnej; • uchwała nr III/17/10 Rady Miejskiej w Witkowie z dnia 29 grudnia 2010r. w sprawie: miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w miejscowo ści Witkowo w obr ębie ulicy Dworcowej; • uchwała nr XXV/215/09 Rady Miejskiej w Witkowie z dnia 26 czerwca 2009 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu w obszarze cz ęści działek 5240/2, 5241/1, 214 oraz działek 215 i 216 przeznaczeniem pod drog ę dojazdow ą do terenów eksploatacji kruszywa naturalnego ze złó ż Ćwiercin i Ćwiercin KR, poło żonych w miejscowo ści Ćwiercin, Gm. Witkowo; • uchwała nr XVIII/161/08 Rady Miejskiej w Witkowie z dnia 21 listopada 2008 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego rejonu ul. Kosynierów Miłosławskich w miejscowo ści Witkowo i Strzy żewo Witkowskie. W wy żej wymienionych dokumentach, zawarto m.in. regulacje wskazuj ące, i ż do ogrzewania budynków nale ży stosowa ć paliwa charakteryzuj ące si ę najni ższymi wska źnikami emisyjnymi, takie jak: paliwa gazowe, płynne, Eko-groszek lub inne odnawialne źródła energii z zakazem stosowania paliw wysokoemisyjnych takich jak w ęgiel i koks. Jest to zgodne z postanowieniami Planu Gospodarki Niskoemisyjnej, który zakłada ograniczenie zjawiska niskiej emisji na terenie Gminy Witkowo m.in. poprzez ograniczenie emisji CO2, wzrost efektywno ści energetycznej oraz wzrost udziału energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych.
2.3. Stan obecny
2.3.1. Poło żenie i warunki naturalne gminy
Gmina Witkowo to gmina miejsko-wiejska, poło żona w województwie wielkopolskim, powiecie gnie źnie ńskim, na południowy wschód od Gniezna. Jej centralnym o środkiem jest miasto Witkowo.
WESTMOR CONSULTING 22
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Gmina zajmuje powierzchni ę około 184,4 km 2 (co stanowi ponad 15% powierzchni całego powiatu gnie źnie ńskiego). Szczególn ą rol ę na tym terenie odgrywaj ą grunty orne i stanowi ą one najwi ększy udział tj. 65% całego obszaru gminy. Du ży udział maj ą tak że lasy– 21%. Lokalizacj ę Gminy na tle województwa i powiatu przedstawiono na rysunku 1.
Rysunek 1. Gmina Witkowo na tle województwa wielkopolskiego i powiatu gnie źnie ńskiego
Źródło: www.zpp.pl Gmina graniczy z nast ępuj ącymi jednostkami samorz ądu terytorialnego:
• od północy z gmin ą Trzemeszno, • od północnego zachodu z gmin ą Gniezno, • od zachodu z gmin ą Niechanowo, • od południa z gmin ą Wrze śnia (powiat wrzesi ński) i gmin ą Strzałkowo (powiat słupecki), • od wschodu z gminami Orchowo i Powidz (powiat słupecki).
Gmin ę Witkowo charakteryzuj ą niezwykłe walory krajobrazowe i przyrodnicze, doceniane przez turystów i wczasowiczów. Dogodny dojazd do Gminy zapewnia znajduj ąca si ę w pobli żu autostrada A2, która biegnie od granicy z Niemcami w Świecku, przez Pozna ń i Konin do Warszawy. W okolicach Wrze śni zlokalizowano zjazd z autostrady, sk ąd dalej drog ą krajow ą nr 92 i drog ą wojewódzk ą nr 260 z łatwo ści ą mo żna dojecha ć do Gminy Witkowo. Dodatkowymi walorami s ą bliskie s ąsiedztwo Gniezna oddalonego o ok. 18 km oraz stosunkowo niedalekie s ąsiedztwo jednego z najwi ększych o środków miejskich w kraju -Poznania (około 80 km). Przez Gmin ę przebiega ponadto linia kolejowa - Gnie źnie ńska Kolej W ąskotorowa (GKW), ł ącz ąca Gniezno z Anastazewem. Obecnie
WESTMOR CONSULTING 23
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO eksploatowany jest odcinek Gniezno – Niechanowo – Witkowo – Powidz – Ostrowo, w sezonie letnim na potrzeby turystyczne i na indywidualne zamówienia.
Rysunek 2. Gmina Witkowo
Źródło: http://www.witkowo.pl/pl/polozenie
2.3.2. Stan jako ści powietrza na terenie Gminy Witkowo
PROGRAM OCHRONY POWIETRZA DLA WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO
Program ochrony powietrza jest dokumentem przygotowanym w celu okre ślenia działa ń, których realizacja ma doprowadzi ć do osi ągni ęcia warto ści dopuszczalnych lub docelowych substancji w powietrzu. Niniejszy Program przygotowany został dla strefy wielkopolskiej obejmuj ącej województwo wielkopolskie (a zatem równie ż Gmin ę Witkowo), z wył ączeniem
WESTMOR CONSULTING 24
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Poznania (aglomeracja powy żej 250 tys. mieszka ńców) oraz Kalisza (miasto powy żej 100 tys. mieszka ńców).
Program ochrony powietrza dla strefy wielkopolskiej przygotowano ze wzgl ędu na przekroczenia st ęż eń normatywnych dwóch substancji: pyłu zawieszonego PM10 i benzo(a)pirenu. Wst ępnej analizy dla wspomnianych zanieczyszcze ń dokonano w oparciu o informacje zamieszczone w rocznych ocenach jako ści powietrza w województwie wielkopolskim dla kolejnych lat okresu 2005-2012 oraz w oparciu o wyniki pomiarów przekazane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu.
Na terenie Gminy Witkowo odnotowano przekroczenia st ęż eń 24-godzinnych pyłu zawieszonego PM10 w 2011 roku (kod sytuacji przekroczenia Wp11sWpPM10d14). Wielko ść obszaru przekrocze ń wynosiła wówczas 31,44 km 2, a najwy ższe st ęż enie 24-godz. Pyłu PM10 [ µg/m3] było równe 144,8. W zwi ązku z powy ższym, dla Gminy Witkowo zostały wyznaczone działania naprawcze: Kod działania naprawczego WpGniZSO_10. Poni ższa tabela przedstawia charakterystyk ę niniejszego działania.
Tabela 2. Zestawienie lokalizacji, jednostek realizuj ących, kosztów oraz efektu ekologicznego - działanie WpZSO – Gmina Witkowo
Źródło: Program Ochrony Powietrza Dla Województwa Wielkopolskiego
W Programie ochrony powietrza dla strefy wielkopolskiej przewidziano ogólny harmonogram rzeczowo-finansowy na poziomie lokalnym, którego realizacja ma doprowadzi ć do osi ągni ęcia celów wyznaczonych w POP. Wdro żenie zaproponowanych zada ń na poziomie administracji lokalnej, w perspektywie 2022 roku, powinno wpłyn ąć na ograniczenie zarówno emisji pyłu zawieszonego PM10, jak równie ż benzo(a)pirenu. Zaproponowane działania mog ą by ć realizowane przez wszystkie powiaty, Gminy i Miasta strefy wielkopolskiej. Natomiast gminy, w których wyznaczono obszary wyst ępowania ponadnormatywnych st ęż eń zanieczyszcze ń s ą zobligowane do realizacji wyznaczonych działa ń wskazanych w harmonogramie szczegółowym.
Zgodnie z powy ższym Gmina Witkowo jest zobligowana do realizacji wyznaczonych działa ń naprawczych, dlatego w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej jednym z celów jest „Poprawa jako ści powietrza na terenie Gminy”, który ma doprowadzi ć do utrzymania na odpowiednim poziomie warto ści dopuszczalnych lub docelowych substancji w powietrzu.
WESTMOR CONSULTING 25
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
2.3.3 Demografia Sytuacja demograficzna i jej prognoza jest jednym z podstawowych czynników wpływaj ących na rozwój Gminy. Zmieniaj ąca si ę liczba ludno ści to równie ż zmieniaj ąca si ę ilo ść konsumentów, co powoduje zmiany zapotrzebowania na energi ę oraz jej no śniki, zarówno sieciowe, jak i dostarczane na miejsce w postaci paliw stałych, czy ciekłych.
Zgodnie z danymi GUS, na koniec 2014 roku Gmin ę Witkowo zamieszkiwało 13 707 mieszka ńców, w tym 7 974 osób w mie ście Witkowo (tj. 58,17%). Pod wzgl ędem płci, niewielk ą przewag ę stanowiły kobiety (tj. 50,09% w 2014 roku). W porównaniu do roku 2009, liczba ludno ści Gminy zwi ększyła si ę o 98 osób (tj. o 0,72%).
Wykres 1. Liczba ludno ści w Gminie Witkowo w latach 2009-2014
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
Tabela 3. Liczba ludno ści na terenie Gminy Witkowo
Jednostka Wyszczególnienie 2009 2010 2011 2012 2013 2014 miary
Ludno ść wg miejsca zameldowania/zamieszkania i płci ogółem osoba 13 609 13 707 13 696 13 664 13 764 13 707
męż czy źni osoba 6 808 6 835 6 831 6 808 6 853 6 841
męż czy źni % % 50,03% 49,87% 49,88% 49,82% 49,79% 49,91%
WESTMOR CONSULTING 26
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
kobiety osoba 6 801 6 872 6 865 6 856 6 911 6 866
kobiety % % 49,97% 50,13% 50,12% 50,18% 50,21% 50,09%
w mie ście ogółem osoba 7 934 8 034 8 009 7 954 8 014 7 974 ogółem % 58,30% 58,61% 58,48% 58,21% 58,22% 58,17%
męż czy źni osoba 3 978 4 012 4 003 3 963 3 988 3 964
kobiety osoba 3 956 4 022 4 006 3 991 4 026 4 010 na wsi ogółem osoba 5 675 5 673 5 687 5 710 5 750 5 733 ogółem % 41,70% 41,39% 41,52% 41,79% 41,78% 41,83%
męż czy źni osoba 2 830 2 823 2 828 2 845 2 865 2 877
kobiety osoba 2 845 2 850 2 859 2 865 2 885 2 856
Źródło: Dane GUS
Odmiennie do tendencji demograficznych panuj ących na terenie Gminy Witkowo, prezentuje si ę prognoza GUS dotycz ącą liczby ludno ści w powiecie gnie źnie ńskim do 2030 roku (Wykres 2). Zgodnie z poni ższym wykresem, do roku 2030 przewiduje si ę spadek liczby ludno ści na terenie powiatu, który b ędzie spowodowany prognozowanym spadkiem liczby mieszka ńców terenów miejskich.
WESTMOR CONSULTING 27
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Wykres 2. . Prognoza liczby ludno ści na lata 2016 - 2030 dla powiatu gnie źnie ńskiego
Źródło: Prognoza dla powiatów i miast na prawie powiatu oraz podregionów na lata 2014-2050 (opracowana w 2014 r.)
W zwi ązku ze wzrastaj ącą liczb ą ludno ści na terenie Gminy w latach 2009 -2014 oraz niekorzystn ą prognoz ą liczby ludno ści powiatu gnie źnie ńskiego, prognoza liczby ludno ści dla Gminy Witkowo do 2030 roku kształtuje si ę korzystnie, co prezentuje poni ższy wykres.
Wykres 3. Prognoza ludno ści dla Gminy Witkowo na lata 2016-2030
Źródło: Opracowana na podstawie Prognoza dla powiatów i miast na prawie powiatu oraz podregionów na lata 2014-2050 (opracowana w 2014 r.)
Dla prognozowanego wzrostu liczby ludno ści w kolejnych latach, wa żne jest podejmowanie dalszych działa ń maj ących na celu przyci ągni ęcie na teren Gminy nowych mieszka ńców, dla których istotne znaczenie ma tak że stan środowiska przyrodniczego oraz dost ępno ść do podstawowej infrastruktury społecznej i technicznej. Nie mo żna zatem zaniecha ć podejmowania prac inwestycyjnych zwi ązanych m.in. z wykorzystaniem odnawialnych źródeł
WESTMOR CONSULTING 28
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO energii, przyczyniaj ących si ę do polepszenia stanu środowiska oraz innych prac zwi ązanych z przeprowadzeniem robót termomodernizacyjnych, dzięki którym zmniejszeniu ulegnie ilo ść paliw zu żywanych do ogrzania obiektów, a to niew ątpliwie wpłynie na zmniejszenie zanieczyszcze ń emitowanych do atmosfery.
W okresie badanych lat przyrost naturalny na terenie Gminy Witkowo przyjmował wysokie warto ści dodatnie (Tabela 4), co oznacza przewag ę urodze ń żywych nad zgonami.
Tabela 4. Poziom przyrostu naturalnego w na terenie Gminy Witkowo w latach 2009-2014
Wyszczególnienie 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Urodzenia żywe ogółem 174 183 169 157 148 159 męż czy źni 92 99 87 85 77 81 kobiety 82 84 82 72 71 78 Zgony ogółem ogółem 91 125 113 105 90 116 męż czy źni 51 71 65 67 52 58 kobiety 40 54 48 38 38 58 Przyrost naturalny ogółem 83 58 56 52 58 43 męż czy źni 41 28 22 18 25 23 kobiety 42 30 34 34 33 20
Źródło: Dane GUS Odmiennie do przyrostu naturalnego kształtowało si ę saldo migracji , które w latach 2009- 2014 przyjmowało w wi ększo ści warto ści ujemne, co wskazuje na przewag ę liczby osób opuszczaj ących teren Gminy nad liczb ą osób do niej napływaj ących.
Tabela 5. Migracje na pobyt stały w Gminie Witkowo w latach 2009-2014
Wyszczególnienie Jedn. miary 2009 2010 2011 2012 2013 2014
zameldowania ogółem osoba 263 178 190 138 214 154 wymeldowania ogółem osoba 263 165 257 254 228 235 saldo migracji osoba 0 13 -67 -116 -14 -81 zameldowania z miast osoba 148 116 109 78 115 78 wymeldowania do miast osoba 153 72 126 149 108 96 saldo osoba -5 44 -17 -71 7 -18 zameldowania ze wsi osoba 114 61 79 60 99 75 wymeldowania na wie ś osoba 106 92 122 103 114 134 saldo osoba 8 -31 -43 -43 -15 -59
WESTMOR CONSULTING 29
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Źródło: Dane GUS
2.3.4. Zasoby mieszkaniowe
Najbardziej energochłonnym sektorem gospodarki s ą gospodarstwa domowe. Poziom zu życia energii w tym segmencie jest wy ższy ni ż w przemy śle czy transporcie. Nowe technologie oraz modernizacje procesów produkcyjnych skutkuj ą wi ększym wzrostem efektywno ści energetycznej w przemy śle. Przemysł kieruje si ę dzi ś ekonomi ą, dlatego te ż wiele przedsi ębiorstw, szukaj ąc oszcz ędno ści, inwestuje w działania maj ące na celu zmniejszenie zapotrzebowania na energi ę. Wzrost liczby nowych budynków mieszkalnych, dzi ęki zaostrzeniu wymaga ń i rozwojowi technologii wytwarzania ciepła, skutkuje nieznacznym obni żeniem zu życia energii w tym sektorze.
Analizuj ąc dane zawarte w tabeli 6, mo żna niezaprzeczalnie zauwa żyć, i ż mieszkalnictwo na terenie Gminy Witkowo ulega systematycznemu rozwojowi. W roku 2014 w porównaniu z rokiem 2009 liczba mieszka ń wzrosła o 8,06%. W efekcie czego liczba izb zwi ększyła si ę o 10,33%, a powierzchnia u żytkowa mieszka ń wzrosła o 11,18%.
Tabela 6. Mieszkalnictwo na terenie Gminy Witkowo w latach 2009 - 2014
Jedn. Zasoby mieszkaniowe 2009 2010 2011 2012 2013 2014 miary ogółem
mieszkania - 4 131 4 261 4 277 4 330 4 434 4 464
izby - 15 564 16 309 16 383 16 608 17 011 17 172 powierzchnia u żytkowa m2 299 151 314 911 316 807 321 483 329 064 332 599 mieszka ń w miastach mieszkania - 2 707 2 797 2 804 2 851 2 945 2 959 izby - 9 822 10 286 10 322 10 512 10 863 10 938 powierzchnia u żytkowa m2 181 606 190 827 191 765 195 468 201 992 203 658 mieszka ń na wsi
mieszkania - 1 424 1 464 1 473 1 479 1 489 1 505
izby - 5 742 6 023 6 061 6 096 6 148 6 234 powierzchnia u żytkowa m2 117 545 124 084 125 042 126 015 127 072 128 941 mieszka ń
Źródło: Dane GUS
W analizowanym okresie przeci ętna powierzchnia u żytkowa jednego mieszkania zwi ększyła si ę z 72,4 m 2 (rok 2009) do 74,5 m 2 (rok 2014). Podobny trend przyj ął wska źnik przeci ętnej
WESTMOR CONSULTING 30
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO powierzchni u żytkowej mieszkania na 1 u żytkownika (wzrost z 22,0 m 2 do 24,3 m 2) oraz wska źnik mieszkania na 1000 mieszka ńców (wzrost z 303,5 do 325,7), co niew ątpliwie uatrakcyjnia opisywany obszar pod wzgl ędem osiedle ńczym, stwarzaj ąc dogodne warunki mieszkaniowe.
Tabela 7. Wska źniki dotycz ące zasobu mieszkaniowego w latach 2009 - 2014
Wyszczególnienie 2009 2010 2011 2012 2013 2014 przeci ętna powierzchnia u żytkowa 1 mieszkania 72,4 73,9 74,1 74,2 74,2 74,5 przeci ętna powierzchnia u żytkowa mieszkania na 22,0 23,0 23,1 23,5 23,9 24,3 1 osob ę mieszkania na 1000 mieszka ńców 303,5 310,9 312,3 316,9 322,1 325,7
Źródło: Dane GUS Nale ży zauwa żyć, że w okresie lat 2008 - 2013 nast ąpił wzrost wyposa żenia mieszka ń we wszystkie instalacje: wodoci ąg, gaz sieciowy, łazienk ę, ust ęp spłukiwany i centralne ogrzewanie (Tabela 7). Ogólny stopie ń wyposa żenia mieszka ń w podstawowe instalacje sanitarne mo żna oceni ć jako wysoki. Dokładne informacje na temat mieszka ń wyposa żonych w instalacj ę na terenie Gminy Witkowo przedstawia poni ższa tabela.
Tabela 8. Wska źniki dotycz ące zasobu mieszkaniowego w latach 2009 – 2014
Jedn. Mieszkania wyposa żone w instalacje miary 2009 2010 2011 2012 2013 2014 - w % ogółu mieszka ń
ogółem wodoci ąg - 4 072 4 217 4 233 4 286 4 390 4420 ust ęp spłukiwany - 3 729 4 086 4 102 4 155 4 259 4289 łazienka - 3 686 3 938 3 954 4 007 4 111 4141 centralne ogrzewanie - 3 197 3 466 3 482 3 535 3 639 3669 gaz sieciowy - 3 11 12 51 134 135 w miastach wodoci ąg - 2 691 2 786 2 793 2 840 2 934 2948 ust ęp spłukiwany - 2 577 2 745 2 752 2 799 2 893 2907 łazienka - 2 520 2 677 2 684 2 731 2 825 2839 centralne ogrzewanie - 2 322 2 459 2 466 2 513 2 607 2621 gaz sieciowy - 3 10 11 50 132 133 na wsi wodoci ąg - 1 381 1 431 1 440 1 446 1 456 1472 ust ęp spłukiwany - 1 152 1 341 1 350 1 356 1 366 1382 łazienka - 1 166 1 261 1 270 1 276 1 286 1302 centralne ogrzewanie - 875 1 007 1 016 1 022 1 032 1048
WESTMOR CONSULTING 31
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
gaz sieciowy - 0 1 1 1 2 2
Źródło: Dane GUS Rosn ące wska źniki dotycz ące wyposa żenia mieszka ń na terenie Gminy Witkowo s ą pozytywnym czynnikiem, wpływaj ącym na wzrost jako ści życia mieszka ńców Gminy i stanowi ą podstaw ę do spodziewanego dalszego wzrostu stopy życia mieszka ńców.
2.3.5. Gospodarka
Na terenie Gminy Witkowo w roku 2014 funkcjonowały 1 129 podmiotów gospodarczych – głównie małe i średnie (wg klasyfikacji REGON), z czego 3,7% w sektorze publicznym, za ś 96,2% w sektorze prywatnym. Liczba podmiotów gospodarczych z roku na rok ro śnie i w stosunku do roku bazowego jest wi ększa o 11,9%.
Tabela 9. Podmioty gospodarze na terenie Gminy Witkowo w latach 2009 - 2014
Podmioty gospodarki narodowej 2009 2010 2011 2012 2013 2014 wpisane do rejestru REGON
podmioty gospodarki narodowej ogółem 1 009 1 033 1 036 1 055 1 078 1 129
ogółem 29 30 33 39 38 42
pa ństwowe i samorz ądowe 20 21 21 20 19 19
sektor publiczny jednostki prawa bud żetowego 20 21 21 20 19 19
sektor publiczny - pa ństwowe i samorz ądowe jednostki prawa 1 1 - - - - bud żetowego, gospodarstwa pomocnicze
ogółem 980 1 003 1 003 1 016 1 040 1 086
osoby fizyczne prowadz ące 805 823 818 816 833 869
działalno ść gospodarcz ą 805 823 818 816 833 869
spółki handlowe 26 28 28 31 32 30 sektor prywatny spółki handlowe z udziałem 7 7 7 7 7 7
kapitału zagranicznego 7 7 7 7 7 7 sektor prywatny - spółdzielnie 7 7 7 7 8 8
stowarzyszenia i organizacje 25 26 28 30 30 32 społeczne
Źródło: Dane GUS
WESTMOR CONSULTING 32
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Wykres 4. Podmioty wg sekcji PKD 2007 na terenie Witkowo w 2014 roku
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Danych GUS
Sekcja Opis wg PKD A Rolnictwo, le śnictwo, łowiectwo i rybactwo C Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energi ę elektryczn ą, gaz, par ę wodn ą, gor ącą wod ę i D powietrze do układów klimatyzacyjnych Dostawa Wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalno ść zwi ązana z E rekultywacj ą F Budownictwo G Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, wł ączaj ąc motocykle H Transport i gospodarka magazynowa I Działalno ść zwi ązana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi J Informacja i komunikacja K Działalno ść finansowa i ubezpieczeniowa L Działalno ść zwi ązana z obsług ą rynku nieruchomo ści M Działalno ść profesjonalna, naukowa i techniczna N Działalno ść w zakresie usług administrowania i działalno ści wspieraj ąca O Administracja publiczna i obrona narodowa, obowi ązkowe ubezpieczenia społeczne P Edukacja Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna R Działalno ść zwi ązana z kultur ą, rozrywk ą i rekreacj ą Pozostała działalno ść usługowa; Gospodarstwa domowe zatrudniaj ące pracowników; S i T gospodarstwa domowe produkuj ące wyroby i świadcz ące usługi na własne potrzeby
Źródło: Dane GUS
WESTMOR CONSULTING 33
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Do najwa żniejszych grup bran żowych na terenie Gminy Witkowo, nale żą przedsi ębiorstwa z kategorii handel hurtowy i detaliczny, budownictwo oraz transport.
Do najwi ększych podmiotów gospodarczych działaj ących na terenie Gminy Witkowo nale ży zaliczy ć:
Tabela 10. Najwi ększe podmioty gospodarcze działaj ące na terenie gminy
Nazwa podmiotu Adres budynku
SOBIESKI TRADE Spółka z o.o. Kołaczkowo 9, 62-230 Witkowo
Piekarnia GLANC Honorata Glanc ul. Gnie źnie ńska 21, 62-230 Witkowo
Gminna Spółdzielnia „Samopomoc ul. Dworcowa 6, 62-230 Witkowo Chłopska” w Witkowie
Rozdzielnia Elektryczna Firma KUBIAK ul. Mły ńska 2A, 62-230 Witkowo
ul. Kosynierów Miłosławskich 21, WITOWA Sp. z o.o. 62-230 Witkowo
JAN GRAD Sp. z o.o. ul. Kosynierów Miłosławskich 21, 62-230 Witkowo
KORLEN Sp. z o.o. ul. Żwirki i Wigury 2A, 62-230 Witkowo
Przedsi ębiorstwo Produkcji Rolnej Handlu i Kołaczkowo 8, 62-230 Witkowo Usług „KOS-POL”
Spółdzielnia Kółek Rolniczych ul. Dworcowa 27, 62-230 Witkowo
Źródło: Dane Urz ędu Gminy i Miasta Witkowo
Tabela 11. Wykaz obiektów u żyteczno ści publicznej na terenie Gminy Witowo
Nazwa obiektu Adres budynku
Urz ąd Gminy i Miasta w Witkowie ul. Gnie źnie ńska 1, 62-230 Witkowo ul. Kosynierów Miłosławskich 14, Komisariat Policji w Witkowie 62-230 Witkowo Bank Spółdzielczy w Witkowie ul. Stary Rynek 14, 62-230 Witkowo Urz ąd Pocztowy w Witkowie ul. Armii Pozna ń 4, 62-230 Witkowo Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Witkowie ul. Sportowa 15, 62-230 Witkowo Zespół Lekarzy Rodzinnych VITA s.c. ul. Wiejska 3A, 62-230 Witkowo Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska ul. Żwirki i Wigury 9, 62-230 Witkowo w Witkowie SPZOZ Biblioteka Publiczna Gminy i Miasta Witkowo ul. Powsta ńców Wielkopolskich 17, 62-230
WESTMOR CONSULTING 34
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Nazwa obiektu Adres budynku
Witkowo
Miejsko-Gminny O środek Pomocy Społecznej w ul. Polna 4a, 62-230 Witkowo Witkowie Ochotnicza Stra ż Po żarna w Witkowie ul. Nowa 3, 62-230 Witkowo Zakład Gospodarki Komunalnej w Witkowie ul. Wrzesi ńska 14, 62-230 Witkowo Gimnazjum im. Adama Borysa w Witkowie ul. Pozna ńska 47, 62-230 Witkowo Szkoła Podstawowa ul. Czerniejewska 14, 62-230 Witkowo im. Lotnictwa Polskiego ul. Powsta ńców Wielkopolskich 17, Przedszkole Miejskie „Bajka” 62-230 Witkowo Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. ul. Warszawska 29, 62-230 Witkowo Dezyderego Chłapowskiego w Witkowie Niepubliczne Przedszkole Ochronka im. ul. Czerniejewska 2, 62-230 Witkowo Dzieciatka Jezus Witkowo Zespół wychowania przedszkolnego Akademia ul. Gnie źnie ńska 16, 62-230 Witkowo Rozwoju Niepubliczne Przedszkole Domowe Przedszkole Ul. Zakole 3, 62-230 Witkowo
Zespół Szkolno-Przedszkolny w Miel żynie im. Miel żyn, ul. Strzałkowska 1, 62-230 Witkowo Powsta ńców Wielkopolskich Niepubliczna Szkoła Podstawowa Gorzykowo 3, 62-230 Witkowo Chł ądowo, Ćwierdzin, Folwark, Gorzykowo, Jaworowo, Kamionka, Kołaczkowo, Malenin, Małachowo-Kępe, Małachowo-Wierzbiczany, Budynki świetlic wiejskich Małachowo-Złych Miejsc, M ąkownica, Miel żyn, Ostrowite Prymasowskie, Ruchocin, Ruchocinek, Skorz ęcin, Sokołowo, Strzy żewo Witkowskie, Wiekowo.
Źródło: Dane Urz ędu Gminy i Miasta w Witowie
WESTMOR CONSULTING 35
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
2.3.6. Sie ć komunikacyjna
Ze wzgl ędu na walory lokalizacyjne, Witkowo stanowi doskonał ą baz ę dla inwestorów, jak i dla turystów odwiedzaj ących Wielkopolsk ę. Dogodny dojazd do Gminy zapewnia znajduj ąca si ę w pobli żu autostrady A2, która biegnie od granicy z Niemcami w Świecku, przez Pozna ń i Konin do Warszawy. W okolicach Wrze śni zlokalizowano zjazd z autostrady, sk ąd dalej drog ą krajow ą nr 92 i drog ą wojewódzk ą nr 260 z łatwo ści ą mo żna dojecha ć do Gminy Witkowo. Dodatkowymi walorami jest bliskie sąsiedztwo Gniezna oddalonego o ok. 18 km oraz stosunkowo niedalekie s ąsiedztwo jednego z najwi ększych o środków miejskich w kraju - Poznania (około 80 km).
Układ drogowy w Gminie Witkowo tworz ą: o Droga wojewódzka, o Drogi powiatowe, o Drogi gminne. Obszar Gminy Witkowo usytuowany jest poza najwa żniejszymi ci ągami komunikacyjnymi znaczenia krajowego. Powi ązanie z sieci ą dróg krajowych zapewnia droga wojewódzka nr 260 (Gniezno –Witkowo-Wólka) zapewniaj ąca dojazd do: − autostrady A2 (poprzez drog ę krajow ą nr 92). Najbli ższe w ęzły zlokalizowane s ą w miejscowo ściach Wrze śnia i Słupca, − Gniezna na trasie drogi krajowej nr 5 Grudzi ądz (A1) – Wrocław (A8).
Źródło: Strategia zrównowa żonego rozwoju gminy i miasta Witkowo do 2020 roku System komunikacyjny ma istotny wpływ na stan jako ści powietrza głównie z tytułu transportu drogowego, w tym ruchu tranzytowego pojazdów ci ęż kich.
W ostatnich latach istotnie wzrosła dost ępno ść pojazdów, praktycznie dla ka żdej grupy społecznej. Wynika to nie tylko z poprawy stopy życiowej w Polsce, ale tak że mo żliwo ści zakupu tanich, u żywanych pojazdów z zagranicy, których stan techniczny niejednokrotnie pozostawia wiele do życzenia. W zwi ązku z tym, praktycznie ka żda rodzina posiada ju ż co najmniej jeden samochód. Jednocze śnie w ostatnich latach spadł wska źnik osób podró żuj ących jednym samochodem, co wi ąż e si ę nie tylko ze wzrostem kosztów podró ży, ale i wy ższ ą emisj ą zanieczyszcze ń ze źródeł komunikacyjnych. Do zmiany tej niekorzystnej sytuacji, zwłaszcza z punktu widzenia środowiska naturalnego, mog ą przyczyni ć si ę wzrastaj ące ceny paliw, które najprawdopodobniej zmusz ą cz ęść społecze ństwa do zmiany nawyków na bardziej ekonomiczne. Nie bez znaczenia s ą te ż kampanie społeczne o tematyce ekologicznej, zach ęcaj ące do korzystania z komunikacji publicznej.
WESTMOR CONSULTING 36
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Poziom zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego jest zale żny od nat ęż enia ruchu na poszczególnych trasach komunikacyjnych. Wielko ść emisji ze źródeł komunikacyjnych zale żna jest od ilo ści i rodzaju samochodów oraz rodzaju stosowanego paliwa, jak równie ż od procesów zwi ązanych ze zu życiem opon, hamulców a tak że ścierania nawierzchni dróg. Emisj ę związan ą z ww. procesami zalicza si ę do tzw. emisji pozaspalinowej. Dodatkowy wpływ na wielko ść emisji pyłu PM10 ma tzw. emisja wtórna (z unoszenia) pyłu PM10 z nawierzchni dróg. W Gminie Witkowo najwi ększa emisja liniowa wyst ępuje w obr ębie dróg lokalnych, zlokalizowanych na terenie miasta, ze wzgl ędu na du że nat ęż enie ruchu, które jest z kolei główn ą przyczyn ą uci ąż liwo ści akustycznych.
Pomimo i ż sie ć dróg na terenie Gminy jest stale modernizowana i przebudowywana, to jednak ci ągły wzrost ruchu samochodowego poci ąga za sob ą degradacj ę stanu technicznego dróg, a co za tym idzie zwi ększenie hałasu komunikacyjnego i wzrost ilo ści zanieczyszcze ń w powietrzu.
W celu redukcji emisji zanieczyszcze ń ze źródeł liniowych warto kontynuowa ć działania polegaj ące na poprawie stanu technicznego dróg ju ż istniej ących (w tym równie ż likwidacja nieutwardzonych poboczy), a tak że budowy chodników i ście żek rowerowych. Dodatkowym istotnym elementem przyczyniaj ącym si ę do zmniejszenia emisji wtórnej z dróg, powinno by ć utrzymanie ulic w czysto ści, które korzystnie wpływa na zmniejszenie unosu pyłu z dróg równie ż w okresie bezopadowym.
Na terenie Gminy Witkowo dost ęp do komunikacji publicznej mo żliwy jest dzi ęki autobusom PKS. Rozproszona zabudowa na terenach wiejskich sprawia jednak, że korzystanie z samochodu jest nieuniknione. Mimo wszystko, działania proekologiczne, w tym zakresie, prowadzone na terenie Gminy mog ą skupia ć si ę na propagowaniu ekonomicznego podró żowania samochodem (zorganizowanie dojazdów przy maksymalnym wykorzystaniu liczby miejsc w poje ździe, co zmniejsza koszty podró ży i jednocze śnie ogranicza emisj ę zanieczyszcze ń na skutek mniejszej ilo ści spalonego paliwa) lub je śli to tylko mo żliwe, zast ąpienie go pojazdami mniej emisyjnymi lub rowerem, co wpływa nie tylko na środowisko, ale i stan zdrowia mieszka ńców. Poł ączenia lokalne komunikacj ą autobusow ą na terenie Gminy równie ż przyczyniaj ą si ę do zmniejszenia zanieczyszcze ń.
2.3.7. Sie ć gazowa
Na terenie Gminy Witkowo wyst ępuje sie ć gazowa dystrybucyjna wysokiego ci śnienia, która zaopatruje w gaz ziemny wysokometanowy. Przez teren Gminy przebiegaj ą gazoci ąg DN 200, relacji Trzemeszno – Witkowo stacji redukcyjno – pomiarowej wysokiego ci śnienia w miejscowo ści Chł ądowo o przepustowo ści Q=8000m³/h.
WESTMOR CONSULTING 37
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Z punktu widzenia gospodarki niskoemisyjnej bardzo wa żnym aspektem, przemawiaj ącym na korzy ść gazu ziemnego, jest niewielka emisja substancji szkodliwych oraz dwutlenku węgla, co wpływa na spełnienie wymogów bezpiecze ństwa życia i zdrowia człowieka.
Zgodnie z danymi zawartymi w tabeli nr 12, wska źnik emisji CO 2 dla gazu ziemnego jest najni ższy spo śród grupy najbardziej popularnych paliw i jednocze śnie jest prawie dwukrotnie ni ższy ni ż wska źnik dla drewna.
Tabela 12. Wska źniki emisji CO 2 dla wybranych paliw
Wska źnik emisji CO Rodzaj paliwa 2 [t/MWh]
Benzyna silnikowa 0,249 Olej nap ędowy 0,267 LPG 0,227 Węgiel subbitumiczny (kamienny) 0,346 Węgiel brunatny 0,364 Gaz ziemny 0,202 Torf 0,382 Drewno 0,403
Źródło: "P O R A D N I K Jak opracowa ć plan działa ń na rzecz zrównowa żonej energii (SEAP)?" Porozumienie Burmistrzów dla zrównowa żonej gospodarki energetycznej na szczeblu lokalnym Na terenie Gminy Witkowo z sieci gazowej w 2014 roku korzystało około 2,8% mieszka ńców gminy. Nale ży jednak zauwa żyć, że od roku 2009 nast ąpił znaczny wzrost w tym zakresie. Na przestrzeni analizowanych lat, analogicznie odnotowano tak że wzrost długo ści czynnej sieci, czynnych przył ączy do budynków, odbiorców gazu (gospodarstw domowych) oraz zu życia gazu. Szczegółowe wyposa żenie mieszka ńców w sie ć gazow ą pokazuje tabela 13.
Tabela 13. Wyposa żenie Gminy Witkowo w sie ć gazow ą w latach 2009-2014
Jedn. Wyszczególnienie 2009 2010 2011 2012 2013 2014 miary
długo ść czynnej sieci ogółem w m 33 688 33 688 43 993 54 117 54 117 64 710 m czynne przył ącza do budynków ogółem (mieszkalnych i szt. 6 15 16 54 72 123 niemieszkalnych) odbiorcy gazu gosp. 3 9 27 44 64 100 zu życie gazu w tys. m3 tys.m3 0,9 8,2 25,1 66,1 161,9 340,5 ludno ść korzystaj ąca z sieci osoba 9 27 79 144 367 377 gazowej
Źródło: Dane GUS
WESTMOR CONSULTING 38
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
W zwi ązku z faktem, że obecnie znacz ąca wi ększo ść mieszka ńców Gminy Witkowo nie jest podł ączona do sieci gazowej, mieszka ńcy korzystaj ą z w ęgla, oleju opałowego oraz drewna. Z uwagi na powy ższe analogiczna sytuacja wyst ępuje w zakresie ogrzewania domów jednorodzinnych i gospodarstw rolnych. Zupełnie inna sytuacja ma natomiast miejsce w zakresie zaopatrzenia odbiorców gazu propan - butan dla potrzeb bytowych zwi ązanych z energi ą potrzebn ą dla celów przygotowywania posiłków. W tym przypadku, głównie z uwagi na niedostateczn ą gazyfikacj ę Gminy, wyst ępuje w zamian dystrybucja gazu propan - butan w butlach 11 kg, realizowana przez podmioty prowadz ące działalno ść gospodarcz ą.
2.3.8. Energia cieplna
Gospodarka cieplna na terenie Gminy Witkowo ma zdecentralizowany charakter. Oparta jest bowiem o kotłownie lokalne oraz paleniska indywidualne nadal zasilanych głównie w ęglem, gazem ziemnym, olejem oraz w niewielkim stopniu ogrzewaniem elektrycznym.
Jedynie w Witkowie na obszarze osiedla mieszkaniowego wyst ępuje sie ć ciepłownicza, któr ą zarz ądza Zespół Zarz ądców Nieruchomo ści WAM Sp. z o. o., ul. Wolnej Wszechnicy 5, 02-097 Warszawa. Źródło ciepła zlokalizowane jest przy ulicy Żwirki i Wigury 11 w Witkowie.
2.3.9. Energia elektryczna
Cały obszar Gminy jest zelektryfikowany. Od Głównego Punktu Zasilania energia elektryczna rozprowadzana jest liniami napowietrznymi średniego napi ęcia do poszczególnych miejscowo ści. Nast ępnie liniami energetycznymi niskiego napi ęcia jest doprowadzona do poszczególnych gospodarstw domowych. Odbiorcy zlokalizowani na terenie Gminy Witkowo zasilani s ą ze stacji nn/SN: Witkowo oraz Słupca.
Poni ższe tabele prezentuj ą charakterystyk ę infrastruktury elektroenergetycznej, znajduj ącej si ę na terenie Gminy Witkowo i b ędącej na maj ątku i w eksploatacji ENERGA Operator SA.
Tabela 14. Zestawienie linii SN-15 kV znajduj ących si ę na terenie Gminy Witkowo b ędących na maj ątku i w eksploatacji ENERGA Operator SA oraz ich powi ązanie z s ąsiednimi gminami.
Napi ęcia w Lp. Nazwa linii Ilo ść transformatorów Moc transformatorów MVA stacji kV 1 GPZ Witkowo 110/15 1 10 2 GPZ Słupca 110/15 2 50
Źródło: ENERGA Operator SA Z danych uzyskanych od przedsi ębiorstwa energetycznego wynika, i ż ł ączna długo ść sieci elektroenergetycznych na terenie Gminy Witkowo wynosi 424 766 m.
WESTMOR CONSULTING 39
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Tabela 15. Zestawienie sieci elektroenergetycznej rozdzielczej na terenie Gminy Witkowo będących na maj ątku i w eksploatacji ENERGA Operator SA
Sie ć rozdzielcza średniego napi ęcia SN Lp. Długo ść (m) 15 kV 1 napowietrzne 141 667 2 kablowe 42 982 Sie ć niskiego napi ęcia nn 0,4 kV Długo ść (m) 1 napowietrzne 145 736 2 kablowe 83 551
Źródło: ENERGA Operator SA
Tabela 16. Charakterystyka sieci elektroenergetycznej na terenie Gminy Witkowo
Długo ść (m) łącznie wysokiego napi ęcia średniego napi ęcia niskiego napi ęcia (m) (m) (m) (m) 424 766 10 830 184 649 229 287
Źródło: ENERGA Operator SA
Tabela 17. Odbiorcy w podziale na grupy przył ączeniowe
Grupa taryfowa Liczba odbiorców III 10 IV 104 V 6 068 VI 11
Źródło: ENERGA Operator SA Powy żej przedstawiono charakterystyk ę odbiorców na terenie Gminy Witkowo. Z danych przedsi ębiorstwa energetycznego wynika, że ENERGA Operator SA na terenie Gminy Witkowo zasila 6 193 odbiorców.
ENERGA Operator SA posiada „Plan Rozwoju na lata 2014 - 2019” zatwierdzony decyzj ą Prezesa URE z dnia 21.01.2014 o nr DRE-4310-21(17)/2013/2014/KMo/ŁM. Zgodnie z nim, na terenie Gminy Witkowo w latach 2015-2017 planuje si ę inwestycje, zaprezentowane w poni ższej tabeli.
WESTMOR CONSULTING 40
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Tabela 18. Planowane inwestycje sieciowe na terenie Gminy Witkowo
Planowany rok Planowany rok Nazwa/rodzaj projektu Zakres rzeczowy rozpocz ęcia zako ńczenia inwestycji inwestycji Modernizacja sieci el-en SN Przebudowa sieci 15kV i nn 0,4kV Witkowo et. elektroenergetycznej w m. 2015 2015 II st. 80655 wraz z wykupem Witkowo et. 2 obr ęb stacji 80655 gruntu Przebudowa sieci Linia napowietrzna nn o elektroenergetycznej w m. długo ści 288m, linia kablowa 2015 2015 Witkowo obszar stacji 80460 o długo ści 27m Przebudowa linii nN obw.1 Linia napowietrzna nn o zasilanej ze stacji 80372 w m. 2015 2015 długo ści 1470m Czajki gm. Witkowo Wymiana linii nn na izolowan ą AsXSn 4x95 mm 2 (dł. 1178 mb) Linia napowietrzna nn o 2015 2016 oraz wymiana s łupów stacja długo ści 1178 80433-1 Wymiana przewodów gołowych na niepełnoizolowane w linii SN Witkowo-Miel żyn os stan. 83 do Linia napowietrzna SN 2,25 2015 2017 stan. 93 w kier. Stacji 89463; od km stan. 68/15/4/do stan 68/15/12 w kier. Stacji 80385 Rozbudowa GPZ Witkowo do Stacja elektroenergetyczna GPZ pełnego układu H4 + budowa 2017 2018 Witkowo budynku rozdzielni SN- 29 pól
Źródło: ENERGA Operator SA Ponadto w Planie Rozwoju na lata 2014-2019 Energa Operator SA posiada zarezerwowane środki na przył ączenia odbiorców do sieci elektroenergetycznej. Poza tym sie ć elektroenergetyczna wysokiego napi ęcia WN 110kV, średniego napi ęcia SN 15 kV i niskiego napi ęcia nn 0,4 jest na bie żą co monitorowana i w razie konieczno ści modernizowana. Takie działania ENERGA OPERATOR SA Oddział w Kaliszu oparte s ą na środkach własnych oraz ró żnych źródłach finansowania zewn ętrznego.
Ponadto z informacji przedsi ębiorstwa wynika, i ż w chwili obecnej nie ma problemów z dostarczaniem mocy i energii elektrycznej do istniej ących obiektów. Linie wysokiego, średniego i niskiego napi ęcia oraz stacje transformatorowe s ą w dobrym stanie technicznym i posiadaj ą rezerwy w zakresie obci ąż alno ści pr ądowej. Istniej ą równie ż rezerwy w mocach transformatorów SN/nn. Je żeli na danym obszarze wyst ępuje zwi ększone zapotrzebowanie na moc i energi ę elektryczn ą, a obecnie urz ądzenia nie pozwalaj ąc na jej dostarczenie, to sie ć ta jest rozbudowywana i przebudowywana tak, aby jej zdolno ści dystrybucyjne były prawidłowe.
WESTMOR CONSULTING 41
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Źródło: ENERGA Operator SA
2.3.10. Odnawialne źródła energii
Mo żliwo ść eksploatacji ekologicznych źródeł energii jest szans ą dla województwa wielkopolskiego na zwi ększenie bezpiecze ństwa energetycznego, a tak że stwarza mo żliwo ść poprawy zaopatrzenia w energi ę terenów o słabo rozwini ętej infrastrukturze energetycznej. Powstawanie w województwie nowych inwestycji w zakresie odnawialnych
źródeł energii (OZE) mo że przyczyni ć si ę równie ż do redukcji emisji CO 2 oraz wpłyn ąć na oszcz ędno ść energii i zwi ększenie efektywno ści energetycznej.
W ostatnich latach widoczny jest wzrost wykorzystywania odnawialnych źródeł energii (OZE) w Wielkopolsce. Obecnie na terenie Wielkopolski działaj ą 142 instalacje energetyczne wykorzystuj ących źródła odnawialne o mocy 328,618 MW. Spo śród nich najwi ększy udział ma energia wiatrowa (77%) i energia pochodz ąca z biomasy (15,4%). Zgodnie z danymi z Rejestru przedsi ębiorstw energetycznych zajmuj ących si ę wytwarzaniem biogazu rolniczego (stan na dzie ń 22.11.2012 r.) prowadzonego przez Agencj ę Rynku Rolnego, w Wielkopolsce na koniec 2012 roku zlokalizowane były 3 biogazownie rolnicze: w Skrzatuszu (firmy Biogaz Zeneris Sp. z o.o.), przy Cukrowni w Zbiersku (firmy AWW Wawrzyniak Sp. j.) oraz w miejscowo ści Szklarka My ślniewska k. Ostrzeszowa (firmy PPHU „Serafin” Sp. z o.o.). Łączna moc zainstalowana tych trzech źródeł to 2,786 MW.
Źródło: Potencjał województwa wielkopolskiego dla rozwoju energetyki odnawialnej
a) Energia słoneczna W powiecie gnie źnie ńskim, w którym znajduje si ę Gmina Witkowo istnieje kilka mo żliwo ści wykorzystania energii odnawialnej, m. in. geotermalna, słoneczna oraz wykorzystanie zasobów biomasy (słomy, drewna, wierzba). Zgodnie z danymi zebranymi podczas inwentaryzacji na potrzeby opracowania bazy danych emisji do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo, na terenie Gminy z roku na rok wzrasta zainteresowanie odnawialnymi źródłami energii, głównie na potrzeby cieplne budynków. Na terenie Gminy Witkowo istniej ą korzystne warunki do wykorzystania energii promieniowania słonecznego. Analizowana jednostka samorz ądu terytorialnego poło żona jest na obszarze, gdzie usłonecznienie wzgl ędne w ci ągu roku (czyli liczba godzin
WESTMOR CONSULTING 42
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO z bezpo średnio widoczn ą tarcz ą słoneczn ą) waha si ę w granicach 34 - 36%. Roczna liczba godzin czasu promieniowania słonecznego waha si ę w granicach około 1 650 - 1 700.
Rysunek 3 Usłonecznienie wzgl ędne na terenie Polski
Źródło: http://maps.igipz.pan.pl/atlas/
WESTMOR CONSULTING 43
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Rysunek 4. Liczba godzin promieniowania słonecznego w Polsce
Źródło: Lorenc H. (2005) Atlas klimatu Polski , IMGW Planuj ąc inwestycje w technologie energii słonecznej nale ży pami ęta ć, że nasłonecznienie podlega wahaniom w zale żno ści od pory dnia i roku, a w naszej strefie klimatycznej pogoda dodatkowo bywa kapry śna, co wpływa na zmienn ą ilo ść dni słonecznych w roku. Główn ą barier ą ograniczaj ącą stosowanie instalacji solarnych w Polsce jest tak że do ść wysoki koszt realizacji przedsi ęwzi ęcia. Coraz wy ższa jest jednak dost ępno ść preferencyjnych źródeł finansowania tego typu proekologicznych inwestycji, co przyczynia si ę do ich popularyzacji i powszechniejszego zastosowania, tak że w budownictwie indywidualnym.
Na terenie Gminy Witkowo funkcjonuj ą instalacje wykorzystuj ące energi ę słoneczn ą, jednak Urz ąd Gminy i Miasta nie dysponuje danymi o ich ilo ści i lokalizacji. Nale ży ponadto wskaza ć, że zauwa żalny jest wzrost zainteresowania wykorzystaniem tego rodzaju źródła energii w śród mieszka ńców Gminy. b) Energia wiatru Wielkopolska znalazła si ę w II i III strefie mo żliwo ści wykorzystania wiatru do wytwarzania energii elektrycznej. Najnowsza publikacja firmy ANEMOS z „Husum Wind Energy Fair” wskazuje, że na wysoko ści 100 m nad poziomem terenu na wi ększo ści obszaru Wielkopolski średnia pr ędko ść wiatru wynosi ponad 6,5 m/s, co oznacza, że inwestycje w elektrownie
WESTMOR CONSULTING 44
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO wiatrowe, pomimo bardzo wysokich kosztów ich budowy, s ą opłacalne. Oczywi ście uwzgl ędniaj ąc system zielonych certyfikatów.
Zgodnie z raportem Urz ędu Regulacji Energetyki (URE), wg stanu na 30.09.2012 r., województwo wielkopolskie posiada 663 instalacje wiatrowe o ł ącznej mocy 2.341,3 MW czyli 11% wszystkich elektrowni wiatrowych kraju. Województwo wielkopolskie zajmuje trzecie miejsce pod wzgl ędem lokalizacji farm wiatrowych w północno-zachodnich obszarach Polski.
Źródło: Potencjał województwa wielkopolskiego dla rozwoju energetyki odnawialnej
W zwi ązku z powy ższym Gmina Witkowo poło żona jest na obszarze o korzystnych warunkach dla rozwoju energetyki wiatrowej. Warunki Gminy stwarzaj ą potencjał dla instalowania farm wiatrowych. Nie mo żna równie ż wykluczy ć rozwoju małych turbin wiatrowych (MTW), wykorzystywanych na potrzeby własne wła ściciela, m.in. do o świetlenia domów, pomieszcze ń gospodarczych, ogrzewania. Najwi ększy potencjał produkcji energii elektrycznej pochodz ącej z wiatru w Polsce przypada na okres jesienno - zimowy, kiedy to pr ędko ści wiatru s ą najwy ższe. Zaistniała sytuacja jest bardzo korzystna, ze wzgl ędu na fakt, że maksymalne sezonowe zasoby energii wiatru pokrywaj ą si ę z najwi ększym zapotrzebowaniem na energi ę w okresie grzewczym.
Obecnie na terenie Gminy Witkowo funkcjonuj ą trzy wiatraki, o mocy 2MW ka żdy. W ostatnich latach do Urz ędu zgłosiły się równie ż podmioty zainteresowane stworzeniem farm wiatrowych na terenie gminy.
WESTMOR CONSULTING 45
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Rysunek 5. Strefy energetyczne wiatru w Polsce
Źródło: http://www.oze.otwartaszkola.edu.pl/ a) Energia geotermalna Obszar województwa wielkopolskiego obejmuje trzy regionalne jednostki geologiczne. Cz ęść środkow ą województwa o powierzchni ok. 17 420 km², zajmuje niecka mogile ńsko- łódzka, cz ęść południową o powierzchni ok. 8 730 km² zajmuje cz ęść monokliny przedsudeckiej oraz cz ęść północna i skrawek cz ęś ci wschodniej o powierzchni ok. 3 675 km² zajmuje cz ęść antyklinorium środkowopolskiego. Gmina Witkowo nale ży do niecki mogile ńsko – łódzkiej, która posiada zasoby równe ok. 731 640 mln m3 tpu. Nale ży podkre śli ć, że wykonane w latach 1996-2000 oceny zasobów wykazały, że prawie ka żda gmina województwa wielkopolskiego, posiada dobre warunki do zagospodarowania energii geotermalnej. Źródło: Potencjał województwa wielkopolskiego dla rozwoju energetyki odnawialnej
WESTMOR CONSULTING 46
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Analiza map rozkładu temperatur na gł ęboko ściach 1000, 2000, 3000 i 4000 m p.p.t., oraz mapa jednostkowych dost ępnych zasobów energii geotermalnej na Niżu Polskim potwierdza, że cała Wielkopolska jest regionem o znacz ących i mo żliwych do wykorzystania zasobach eksploatacyjnych wód i energii geotermalnej. Nale ży wskaza ć, że wody termalne wyst ępuj ące na gł ęboko ści 1000 m p.p.t. osi ągaj ą temperatury powy żej 40ºC na prawie całym obszarze Wielkopolski. Na gł ęboko ści 2000 m p.p.t. wody termalne osi ągaj ą temperatury powy żej 70ºC, a na głęboko ści 3000 m p.p.t. wody termalne osi ągaj ą warto ści temperatur przewy ższaj ące 90ºC.
Źródło: Strategia wzrostu efektywno ści energetycznej i rozwoju odnawialnych źródeł energii w Wielkopolsce na lata 2012-2020
Rysunek 6. Schematyczna mapa geologiczna województwa wielkopolskiego
Źródło: Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe, WBPP, 2005
Zgodnie z powy ższym na terenie Gminy Witkowo wyst ępuj ą dogodne warunki do wykorzystywania energii geotermalnej. Na przedmiotowym terenie w chwili obecnej
WESTMOR CONSULTING 47
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO wykorzystywana jest energia pochodz ąca ze źródeł geotermalnych. Nale ży jednak spodziewa ć si ę, że ze wzgl ędu na wysokie koszty eksploatacji, źródła te b ędą pełniły marginaln ą rol ę w produkcji energii. Nale ży ponadto wskaza ć, że na terenie Gminy mo żliwy jest rozwój pomp ciepła na potrzeby grzewcze m.in. dla domków jednorodzinnych, do ogrzewania du żych obiektów czy te ż do chłodzenia i klimatyzacji. d) Biomasa Obecnie ocenia si ę, że biomasa jest źródłem energii odnawialnej o najwi ększym potencjale do wykorzystania w Polsce. Przez biomas ę wg Unii Europejskiej rozumiemy ”materiały organiczne pochodzenia ro ślinnego lub zwierz ęcego, jak te ż wszelakie substancje uzyskane z transformacji surowców pochodzenia ro ślinnego lub zwierz ęcego”. Wyró żniamy następuj ące rodzaje biomasy: • drewno odpadowe w le śnictwie i przemy śle drzewnym (trociny, zr ębki zieleni miejskiej),
• produkty uboczne i odpadowe rolnictwa i przemysłu rolno ‐spo żywczego,
a tak że gospodarki komunalnej (słoma, ziarno, wytłoczki ro ślin oleistych, osad ściekowy, biogaz, gnojowica), • produkcja, plantacje drzew i traw szybkorosn ących, uprawy energetyczne (wierzba energetyczna, miskant chi ński, miskant olbrzymi, palczatka Gererda, proso rózgowate, spartina preriowa itd.).
Biomasa jako źródło energii wykorzystywana jest na terenie Gminy Witkowo. Gmina korzysta z biomasy głównie w postaci drewna, pelletów, odpadów drzewnych, wiór i trocin. Najwi ększe mo żliwo ści je śli chodzi o produkcj ę biomasy istniej ą w uprawie ro ślin energetycznych. Obecnie na obszarze Gminy nie wyst ępuj ą uprawy tego typu ro ślin. Barier ą w wykorzystywaniu biomasy mo że by ć jej mała masa wła ściwa nieprzetworzonych surowców, co niesie za sob ą wysokie koszty transportu od miejsca produkcji (wysokie koszty pozyskiwania jednostki masy) do miejsca wykorzystania (koszty transportu). Problem ten mo że by ć rozwi ązany poprzez lokalne wykorzystanie biomasy w instalacjach rozproszonych bądź poprzez konwersj ę (zgazowywanie, piroliz ę, karbonizacj ę) na paliwo o lepszych wła ściwo ściach transportowo-energetycznych (biogaz, paliwo ciekłe lub stałe).
2.3.11. Analiza SWOT W oparciu o sporz ądzon ą diagnoz ę stanu wyj ściowego, przeprowadzono analiz ę SWOT Gminy Witkowo, któr ą przedstawiono poni żej:
WESTMOR CONSULTING 48
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
WESTMOR CONSULTING 49
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Tabela 19. Analiza SWOT Gminy Witkowo
MOCNE STRONY SŁABE STRONY • Dogodna lokalizacja: drogi wojewódzki, • Rozproszona zabudowa na obszarze powiatowe, niedaleko autostrada; wiejskim Gminy; • Istniej ąca linia kolejowa - Gnie źnie ńska • Niewystarczaj ąco wykorzystywany potencjał Kolej W ąskotorowa (GKW), ł ącz ąca OZE na terenie Gminy; Gniezno z Anastazewem; • Brak centralnego systemu ciepłowniczego; • • Wzrost liczby ludno ści na terenie gminy; Słabo rozwini ęta sie ć ście żek rowerowych; • Ograniczenia bud żetowe utrudniaj ące • Dodatni przyrost naturalny; podejmowanie działa ń zmierzaj ących do ograniczenia emisji CO 2; • Wzrost zasobu mieszkaniowego; • Ograniczony wpływ władz gminy na emisj ę • Wzrost liczby podmiotów gospodarczych; CO 2. • Zły stan infrastruktury drogowej na terenie • Bardzo dobre zaopatrzenie Gminy Gminy, potrzeba modernizacji niektórych w energi ę elektryczn ą; lokalnych ci ągów komunikacyjnych; • • Niewystarczaj ąca wiedza mieszka ńców Bardzo dobre zaopatrzenie Gminy Gminy w zakresie ochrony klimatu; w instalacje wodoci ągow ą i sanitarn ą; • Ujemnie saldo migracji; • Dobrze rozwini ęty handel i budownictwo, transport; • Niewielu mieszka ńców korzysta z gazu sieciowego. • Funkcjonowanie sieci gazowej na terenie Gminy; • Dobre warunki do lokalizacji OZE.
SZANSE ZAGRO ŻENIA
• Członkostwo kraju w UE – mo żliwo ść • Rosn ąca konkurencja innych gmin ubiegania si ę o środki finansowe z funduszy w pozyskiwaniu środków zewn ętrznych; strukturalnych; • Wzrost zu życia energii elektrycznej w skali • Realizacja celów polityki kraju, UE kraju; i światowej w zakresie ochrony klimatu • i gospodarki niskoemisyjnej; Wzrost wykorzystania samochodów indywidualnych w transporcie osobowym; • Zwi ększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii; • Rozwój technologii sprzyjaj ących ograniczeniu zu życia energii i paliw kopalnych; • Wzrost świadomo ści społecze ństwa nt. ochrony środowiska; • Gmina posiada korzystne warunki dla rozwoju energetyki wiatrowej;
Źródło: Opracowanie własne
WESTMOR CONSULTING 50
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
2.4. Identyfikacja obszarów problemowych
Analiza zasobów Gminy Witkowo wykazała nast ępuj ące obszary problemowe, przy których wskazano najbardziej znacz ące braki: 1. Budynki u żyteczno ści publicznej: a. niewystarczaj ący poziom termomodernizacji cz ęś ci budynków u żyteczno ści publicznej, b. niewystarczaj ący poziom wykorzystania odnawialnych źródeł energii w budynkach u żyteczno ści publicznej, c. konieczno ść wymiany cz ęś ci wyposa żenia na energooszcz ędne;
2. Budynki indywidualne, plebanie, budynki komunalne oraz budynki mieszkaniowe wielorodzinne: a. niski poziom świadomo ści ekologicznej mieszka ńców Gminy, b. niewystarczaj ący poziom efektywno ści energetycznej cz ęś ci budynków, c. niewystarczaj ący poziom wykorzystania odnawialnych źródeł energii, d. konieczno ść wymiany cz ęś ci wyposa żenia na energooszcz ędne;
3. Energia elektryczna: a. konieczno ść modernizacji sieci i jej rozbudowy; 4. Sie ć gazowa: a. konieczno ść rozbudowy sieci;
5. Transport drogowy: a. niezadowalaj ący stan cz ęś ci dróg na terenie Gminy, b. niewystarczaj ąca sie ć ście żek rowerowych i pieszych,
6. Oświetlenie uliczne: a. niska efektywno ść energetyczna.
2.5. Aspekty organizacyjne i finansowe (struktury organizacyjne, zasoby ludzkie, zaanga żowane strony, bud żet, źródła finansowania inwestycji, środki finansowe na monitoring i ocen ę)
2.5.1. Struktury organizacyjne Realizacja Planu Gospodarki Niskoemisyjnej b ędzie nale żała do władz Gminy Witkowo. Zadania wynikaj ące z Planu s ą przypisane poszczególnym jednostkom podległym władzom Gminy, a tak że interesariuszom zewn ętrznym. Osobami odpowiedzialnymi za monitorowanie oraz koordynowanie działa ń okre ślonych w Planie, sprawozdawczo ść i ocen ę o których mowa w pkt. 2.5.5. i 2.5.6., b ędą pracownicy Urz ędu Gminy i Miasta w Witkowie oraz jednostek organizacyjnych Gminy, posiadaj ący
WESTMOR CONSULTING 51
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO wiedz ę i do świadczenie w zakresie zagadnie ń zwi ązanych z ochron ą środowiska oraz energetyk ą.
Rol ą osób koordynuj ących zadania przewidziane do realizacji w ramach Planu, b ędzie zapewnienie wykonania poszczególnych działa ń zgodnie z przyj ętymi zało żeniami. Ponadto osoby te b ędą zobowi ązane do tego, by cele i kierunki działa ń, które zostały zdefiniowane, jako konieczne do realizacji były:
• uwzgl ędniane w zapisach aktów prawnych przyjmowanych w Gminie Witkowo, • uwzgl ędniane w najwa żniejszych dokumentach dla Gminy Witkowo, zwłaszcza o charakterze strategicznym, jak równie ż planistycznym, • uwzgl ędniane w miar ę mo żliwo ści w wewn ętrznych procedurach, regulaminach i innych aktach o charakterze wewn ętrznym Urz ędu Gminy i Miasta w Witkowie.
Przedsi ęwzi ęcia zaplanowane w ramach Planu Gospodarki Niskoemisyjnej s ą zadaniami bardzo kosztownymi. Z tego te ż wzgl ędu Gmina Witkowo b ędzie realizowała zadania przy udziale środków finansowych pochodz ących z ró żnych źródeł. Działania przewidziane w Planie, b ędą finansowane ze środków własnych gminy oraz ze źródeł zewn ętrznych. Główne źródła zewn ętrzne, z jakich Gmina Witkowo planuje pozyska ć środki, zostały zaprezentowane w rozdziale 2.5.4. Bud żet i środki finansowania inwestycji . Zarz ądzanie środkami własnymi w gminie opiera si ę na Wieloletniej Prognozie Finansowej. Wieloletnia Prognoza Finansowa obejmuje informacje o dochodach bie żą cych i maj ątkowych oraz okre śla nakłady finansowe, limity zobowi ąza ń i wydatków maj ątkowych na wieloletnie zadania inwestycyjne. Bie żą ce finansowanie odbywa ć si ę b ędzie natomiast poprzez uwzgl ędnianie nakładów inwestycyjnych w bud żecie gminy na dany rok. Gmina Witkowo, działaj ąc poprzez Burmistrza Witkowa - przyst ępuj ąc rok rocznie do uchwalenia bud żetu gminy na kolejny rok bud żetowy, dokonuje analizy Planu pod k ątem mo żliwo ści finansowych gminy i przedkłada Radzie Miejskiej wnioski o wprowadzenie ewentualnych korekt Planu Gospodarki Niskoemisyjnej - zgodnych z planem finansowym bud żetu Gminy.
W ramach corocznego planowania bud żetu gminy i bud żetu jednostek gminnych na kolejny rok, wszystkie jednostki wskazane w PGN jako odpowiedzialne za realizacj ę działa ń powinny zabezpieczy ć w bud żecie środki na realizacj ę odpowiedniej cz ęś ci przewidzianych zada ń. Pozostałe działania, dla których finansowanie nie zostanie zabezpieczone w bud żecie, powinny by ć brane pod uwag ę w ramach pozyskiwania środków z dost ępnych funduszy zewn ętrznych.
W ramach źródeł zewn ętrznych gmina b ędzie korzysta ć ze środków krajowych i zagranicznych w formie dotacji, po życzek, kredytów, wsparcia kapitałowego dla prowadzonych inicjatyw. Oprócz Gminy Witkowo, o środki zewn ętrzne ubiega ć b ędą si ę równie ż:
− gminne jednostki organizacyjne,
− podmioty komercyjne i indywidualni mieszka ńcy, podejmuj ący decyzje o korzystaniu z instrumentów dedykowanych do inwestycji zwi ązanych z efektywno ści ą energetyczn ą.
WESTMOR CONSULTING 52
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
2.5.2. Zasoby ludzkie We wdra żanie postanowie ń Planu Gospodarki Niskoemisyjnej, zostan ą zaanga żowani głównie obecni pracownicy Urz ędu Gminy i Miasta w Witkowie oraz jednostek podległych znajduj ących si ę w strukturze organizacyjnej Gminy Witkowo. Koordynowaniem działa ń wszystkich wymienionych podmiotów b ędą zajmowali si ę pracownicy Urz ędu Gminy i Miasta wyznaczeni przez Burmistrza Witkowa.
Osobami, które b ędą miały najwa żniejszy wpływ na realizacj ę Planu b ędą: 1. Burmistrz Gminy i Miasta Witkowo. 2. Radni. 3. Kierownicy jednostek organizacyjnych Gminy. Ponadto kolejn ą grup ą osób, które wywr ą najwi ększy wpływ na wdro żenie Planu b ędą pracownicy wykonawczy, podlegli wymienionym powy żej osobom. Pracownicy Urz ędu Gminy i Miasta ze wzgl ędu na zakres swoich obowi ązków i kompetencje, odpowiedzialni za wykonywanie konkretnych projektów inwestycyjnych i nie inwestycyjnych w ramach Planu, b ędą stanowili grupy robocze wdra żania Planu.
Z analizy aktualnej sytuacji Urz ędu Gminy i Miasta w Witkowie wynika, i ż obecnie funkcjonuj ąca struktura organizacyjna jest adekwatna do zada ń, jakie Gmina realizuje oraz warunków i charakteru prowadzonej przez jednostk ę działalno ści. Bior ąc pod uwag ę zakres działalno ści zwi ązany z wdra żaniem zagadnie ń poruszanych w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej nale ży stwierdzi ć, że w ramach struktury organizacyjnej Urz ędu Gminy i Miasta funkcjonuje odpowiednio przygotowany zespół.
W kolejnych latach wdra żania Planu Gospodarki Niskoemisyjnej na terenie Gminy Witkowo, je żeli zaistnieje taka konieczno ść , mo żna b ędzie powoła ć specjalny zespół do spraw energetyki, który będzie wył ącznie odpowiedzialny za planowanie, organizowanie oraz kontrolowanie realizacji poszczególnych zobowi ąza ń przyj ętych w Planie w szczególno ści za: • gromadzenie danych niezbędnych do weryfikacji post ępów, • kontrolowanie stopnia realizacji celów Planu, • przygotowanie planów działa ń w perspektywie rocznej i wieloletniej, • sporz ądzanie raportów z przeprowadzonych działa ń, • prowadzenie działa ń zwi ązanych z realizacj ą poszczególnych zada ń zawartych w Planie – inwestycyjnych i nie inwestycyjnych.
2.5.3. Zaanga żowane strony
W realizacj ę projektu zaanga żowani zostali wszyscy interesariusze tj. podmioty zarówno bezpo średnio, jak i po średnio zaanga żowane we wdra żanie Planu Gospodarki Niskoemisyjnej na terenie Gminy Witkowo.
WESTMOR CONSULTING 53
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Interesariusze Planu to podmioty (osoby, grupy osób, społeczno ści, instytucje, organizacje), które mog ą istotnie wpływa ć na realizacj ę działa ń przewidzianych w Planie oraz których potrzeby zostan ą zaspokojone dzi ęki wdro żeniu Planu.
Interesariuszami Gminy Witkowo w zakresie wdra żania Planu s ą m.in.: 1) obecni mieszka ńcy gminy, 2) mieszka ńcy spoza terenu gminy odwiedzaj ący gmin ę, którzy planuj ą si ę na jej terenie osiedli ć, 3) obecni przedsi ębiorcy z terenu gminy, 4) przedsi ębiorcy spoza terenu gminy, którzy mog ą rozpocz ąć swoj ą działalno ść na istniej ących terenach inwestycyjnych, 5) przedsi ębiorstwa energetyczne działaj ące na terenie Gminy Witkowo, 6) tury ści, 7) inne podmioty zainteresowane realizacj ą Planu.
Ponadto, do interesariuszy Planu nale ż zaliczy ć władze Gminy Witkowo (przede wszystkim Burmistrza oraz Rad ę Miejsk ą), komórki organizacyjne Urz ędu Gminy i Miasta, jednostki bud żetowe, zakłady bud żetowe, zakłady opieki zdrowotnej, samorz ądowe instytucje kultury, instytucje publiczne, organizacje pozarz ądowe itd.
Zakres uczestnictwa Interesariuszy w tworzeniu PGN
Podstaw ą opracowania Planu Gospodarki Niskoemisyjnej było wykonanie dokładnej inwentaryzacji emisji gazów cieplarnianych z obszaru gminy. Obejmowała ona budynki publiczne i mieszkalne, transport oraz działalno ść gospodarcz ą. Baza inwentaryzacji emisji
CO 2 została stworzona na podstawie wyników badania ankietowego przeprowadzanego na terenie Gminy Witkowo. Ankietyzacja prowadzona była przez ankieterów, działaj ących z upowa żnienia władz Gminy. Ponadto, za po średnictwem poczty tradycyjnej oraz poczty elektronicznej wysłano ankiety przeznaczone dla podmiotów gospodarczych, budynków wielorodzinnych oraz instytucji działaj ących na terenie Gminy.
Dane w ramach ankietyzacji, był gromadzone w nast ępuj ący sposób: • mieszka ńcy domów jednorodzinnych – ankietyzacja bezpo średnia przeprowadzana przez ankietera; • mieszka ńcy domów wielorodzinnych – ankietyzacja w śród zarz ądców, wspólnot i wła ścicieli budynków wielorodzinnych; • instytucje/organizacje u żyteczno ści publicznej – ankieta wysłana poczt ą elektroniczn ą; • jednostki kultu religijnego -– ankieta wysłana poczt ą elektroniczn ą;
WESTMOR CONSULTING 54
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
• przedsi ębiorcy oraz jednostki komunalne – ankieta wysłana poczt ą elektroniczn ą; • stacje paliw funkcjonuj ące na terenie Gminy– ankieta wysłana poczt ą elektroniczn ą;
Istotn ą form ą mo żliwo ści uczestnictwa w tworzeniu zapisów Planu Gospodarki Niskoemisyjnej, było jego wyło żenie do konsultacji społecznych. Dokument był udostępniony na stronie Biuletynu Informacji Publicznej oraz w Urz ędzie Gminy i Miasta. Ka żdy zainteresowany mógł zło żyć wniosek i uwagi do w/w opracowania w terminie do 21 dni od daty publikacji obwieszczenia o wyło żeniu do konsultacji społecznych - na pi śmie b ądź w formie elektronicznej.
Jednocze śnie nale ży zauwa żyć, że nie wszyscy Interesariusze wyrazili ch ęć udziału w opracowywaniu, a nast ępnie realizacji Planu Gospodarki Niskoemisyjnej. Część mieszka ńców Gminy, nie wyraziła zgody na udział w przeprowadzanym badaniu ankietowym wśród mieszka ńców domków jednorodzinnych i wielorodzinnych. Z jeszcze wi ększ ą odmow ą spotkali si ę ankieterzy, którzy prowadzili inwentaryzacj ę w śród podmiotów gospodarczych funkcjonuj ących na terenie Gminy.
W nawi ązaniu do takiego stanu, przedstawione dane na temat emisji CO 2 z terenu Gminy, nie w pełni odzwierciedlaj ą faktyczn ą emisj ę CO 2 z obszaru Gminy Witkowo.
W przeprowadzonej ankietyzacji, oprócz pyta ń dotycz ących zu życia energii elektrycznej oraz paliw opałowych, ankietowanych zapytano równie ż o plany modernizacyjne budynków oraz plany co do instalacji odnawialnych źródeł energii. Informacje te posłu żyły do opracowania zada ń/działa ń uj ętych w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej oraz do wyliczenia nast ępuj ących wska źników: • redukcji zu życia energii finalnej w stosunku do przyj ętego roku bazowego 2010; • redukcji emisji CO2 w stosunku do przyj ętego roku bazowego 2010; • wzrostu udziału energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych.
Opis zaplanowanych działa ń w stosunku do poszczególnych interesariuszy
Poni żej przedstawiono opis zaplanowanych działa ń w stosunku do poszczególnych interesariusz:
Budynki, wyposa żenie/ urz ądzenia komunalne - budynki u żyteczno ści publicznej oraz budynki/urz ądzenia komunalne, stanowi ą ze wzgl ędu na niewielk ą liczb ę budynków, stan ich termomodernizacji i sposób zaopatrzenia w ciepło, niewielki udział w emisji z terenu Gminy. Jednak działania podejmowane przez podmioty publiczne b ędą stosunkowo łatwe w implementacji i b ędą stanowiły przykład do
WESTMOR CONSULTING 55
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO na śladowania w śród mieszka ńców i podmiotów prywatnych. Propagowanie pozytywnych postaw i ciekawych rozwi ąza ń mo że stanowi ć wa żny element systemu promocji. Realizuj ąc inwestycje z zakresu odnawialnych źródeł energii na obiektach takich jak – szkoły, przedszkola, samorz ąd mo że dawa ć dobry przykład wykorzystania tego rodzaju technologii, stanowi ąc równie ż lokaln ą baz ę referencyjn ą pozwalaj ącą w praktyce oceni ć opłacalno ść oraz racjonalno ść konkretnych rozwi ąza ń. W obszarze transportu rol ą samorz ądu powinno by ć promowanie i stwarzanie mo żliwo ści do zachowa ń sprzyjaj ących wykorzystywaniu alternatywnych form transportu – zwłaszcza poprzez rozbudow ę ście żek rowerowych, a tak że modernizacj ę dróg na terenie Gminy. Samorz ąd gminny mo że podejmowa ć równie ż działania zmierzaj ące do ograniczenia zu życia energii elektrycznej przez komunalne o świetlenie publiczne. Dlatego te ż w ramach niniejszego opracowania, Gmina Witkowo zaplanowała modernizacj ę oświetlenia ulicznego. Podstaw ą wdra żania Planu działa ń i czynnikiem koniecznym dla osi ągni ęcia jego celów jest udział i zaanga żowanie społecze ństwa. W interesie gminy jest zmobilizowanie społecze ństwa do działania w ramach PGN i stanowi to jedno z głównych zobowi ąza ń gminy w sferze nieinwestycyjnej. W realizacj ę zada ń nieinwestycyjnych zaanga żowane b ędą wszystkie jednostki organizacyjne gminy. Wśród działa ń planowany do realizacji nale ży przede wszystkim wymieni ć: − szkolenia dla mieszka ńców, przeprowadzenie spotka ń edukacyjnych, wizyt studyjnych, zaprezentowanie funkcjonowania OZE i korzy ści płyn ących z jego wdro żenia; − przygotowanie ulotek informacyjnych, broszur i innych publikacji promuj ących zrównowa żone u żytkowanie energii, ochron ę klimatu; − organizacja kampanii edukacyjnych we współpracy z lokalnymi i mi ędzynarodowymi organizacjami pozarz ądowymi; − festyny i inne wydarzenia edukuj ące i promuj ące efektywno ść energetyczn ą, OZE i zrównowa żony transport na obszarze gminy; − zach ęcenia mieszka ńców do inwestycji w domy energooszcz ędne poprzez organizacj ę szkole ń ze specjalistami, organizacj ę wizyt studyjnych w wybudowanych obiektach, rozbudow ę bazy dydaktycznej, która umo żliwi przeprowadzenie wła ściwej edukacji z zakresu efektywno ści energetycznej, OZE i zrównowa żonego transportu; − broszury informacyjne; − plakaty.
WESTMOR CONSULTING 56
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Budynki, wyposa żenie/ urz ądzenia usługowe/przemysłowe - działalno ść gospodarcza zwi ązana jest przede wszystkim z du żym wykorzystaniem energii elektrycznej – do zasilenia maszyn i urz ądze ń, do o świetlenia pomieszcze ń, czy te ż na potrzeby klimatyzacji. Niemniejsze znaczenie ma równie ż konieczno ść ogrzania budynków u żytkowanych na potrzeby prowadzenia działalno ści gospodarczej. S ą to bowiem niejednokrotnie wielometra żowe obiekty, w których pracuj ą zatrudnieni pracownicy. St ąd te ż w stosunku do przedsi ębiorców przewidziano działania zwi ązane z termomodernizacj ą budynków usługowych/przemysłowych wraz z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii. Co wa żne, wykorzystanie OZE musi by ć przyjazne zarówno środowisku, jak i społeczno ści lokalnej.
Budynki mieszkalne - budynki indywidualne posiadaj ą istotny udział w całkowitej emisji z obszaru Gminy, przy jednoczesnym znacz ącym potencjale redukcji emisji. Dlatego w ramach Planu Gospodarki Niskoemisyjnej przewidziano termomodernizacj ę budynków mieszkalnych wraz z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii, jak równie ż systematyczn ą ale stopniow ą wymian ę sprz ętu i urz ądze ń elektrycznych (m.in. podgrzewacze wody, AGD i RTV) oraz o świetlenia na bardziej efektywne energetycznie.
2.5.4. Bud żet i źródła finansowania inwestycji
Działania zaplanowane w celu wdra żania i realizowania celów wyznaczonych w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo b ędą finansowane ze środków zewn ętrznych, jak i z bud żetu Gminy. Składaj ąc wniosek o zabezpieczenie środków w bud żecie uwzgl ędnia ć nale ży mo żliwo ści finansowe Gminy, b ądź jednostki, a tak że mo żliwo ść pozyskania środków na dodatkowe dofinansowanie.
Środki zewn ętrzne na realizacj ę działa ń b ędą pozyskiwane głównie poprzez składanie wniosków w konkursach organizowanych w ramach programów krajowych oraz pozakrajowych - głównie unijnych. Gmina Witkowo b ędzie natomiast zapewniała środki we własnym zakresie poprzez wpisanie działa ń o charakterze długoterminowym do wieloletnich planów inwestycyjnych, jak równie ż corocznie w bud żecie Gminy i jednostek podległych (w zale żno ści od sytuacji finansowej). Ponadto, istnieje mo żliwo ść pozyskiwania środków w formie dotacji i po życzek o charakterze preferencyjnym.
Źródła finansowania inwestycji maj ących na celu oszcz ędno ść energii mo żna podzieli ć na 2 grupy tj.:
1. środki własne;
WESTMOR CONSULTING 57
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
2. środki zewn ętrzne, które mo żna uzyska ć w nast ępuj ących najbardziej rozpowszechnionych formach: • kredyty komercyjne; • kredyty o preferencyjnych finansowych warunkach spłaty; • dotacje bezzwrotne; • gwarancje.
Na podstawie Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Witkowo mo żliwe jest okre ślenie działa ń zaplanowanych w bud żecie Gminy do realizacji. W ramach corocznego planowania bud żetu Gminy i jednostek podległych na kolejny rok, wszystkie jednostki wskazane w Planie, jako odpowiedzialne za jego realizacj ę, powinny zabezpieczy ć w bud żecie środki na realizacj ę odpowiedniej cz ęś ci zada ń przewidzianych w Planie i zło żyć jednocze śnie wniosek o uj ęcie ich do corocznej aktualizacji PGN. Pozostałe działania, dla których finansowanie nie zostanie zabezpieczone w bud żecie, powinny by ć brane pod uwag ę w ramach pozyskiwania środków z dost ępnych funduszy zewn ętrznych.
W trakcie wdra żania Planu, środki b ędzie mo żna pozyska ć m.in. ze środków pochodz ących z Unii Europejskiej, która wchodzi w okres nowej perspektywy finansowej. Dla Gminy Witkowo oznacza to szans ę na pozyskanie dofinansowania na nowe projekty, zarówno inwestycyjne, jak i nieinwestycyjne. Nale ży te ż mie ć na uwadze fakt, że tylko niewielka cz ęść środków przeznaczonych na zadania d ążą ce do ograniczenia niskiej emisji to środki bezpo średnio obci ąż aj ące bud żet Gminy. Przewidziane działania, z uwagi na stan finansów Gminy w znacznym stopniu opiera ć si ę b ędą na pozyskaniu funduszy zewn ętrznych (unijne i krajowe środki na działania na rzecz efektywno ści energetycznej i ochrony środowiska).
Do zewn ętrznych źródeł współfinansowania działa ń w zakresie gospodarki niskoemisyjnej mo żemy zaliczy ć m.in.:
• Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020; • Regionalny Program Operacyjny Województwa Wielkopolskiego na lata 2014-2020; • Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020; • Program Operacyjny (PL04) „Oszcz ędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2009-2014; Istotne znaczenie z punktu widzenia wdra żania i realizacji Planu Gospodarki Niskoemisyjnej maj ą Krajowe Programy Priorytetowe finansowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, w ramach Programu: Ochrona atmosfery. Poprawa jako ści powietrza:
WESTMOR CONSULTING 58
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Program KAWKA;
Poprawa efektywno ści energetycznej: LEMUR-Energooszcz ędne Budynki U żyteczno ści Publicznej;
Dopłaty do kredytów na budow ę domów energooszcz ędnych;
Inwestycje energooszcz ędne w małych i średnich przedsi ębiorstwach.
Wspieranie rozproszonych, odnawialnych źródeł energii: BOCIAN - Rozproszone, odnawialne źródła energii;
Dopłaty na cz ęś ciowe spłaty kapitału kredytów bankowych przeznaczonych na zakup i monta ż kolektorów słonecznych dla osób fizycznych i wspólnot mieszkaniowych;
Prosument - linia dofinansowania z przeznaczeniem na zakup i monta ż mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii. System zielonych inwestycji (GIS – Green Investment Scheme): Zarz ądzanie energi ą w budynkach u żyteczno ści publicznej;
Budowa, rozbudowa i przebudowa sieci elektroenergetycznych w celu umo żliwienia przył ączenia źródeł wytwórczych energetyki wiatrowej (OZE);
Zarz ądzanie energi ą w budynkach wybranych podmiotów sektora finansów publicznych;
SOWA – Energooszcz ędne o świetlenie uliczne;
GAZELA - Niskoemisyjny transport miejski.
WESTMOR CONSULTING 59
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
2.5.5. Środki finansowe na monitoring i ocen ę Realizacja Planu powinna podlega ć stałemu monitorowaniu, które b ędzie pozwalało na mo żliwo ść dostosowania działa ń do zmieniaj ących si ę okoliczno ści i osi ąganych rezultatów Planu.
W ramach monitoringu nale ży przewidzie ć nast ępuj ące działania sprawozdawcze: opracowywanie Raportów z działa ń – raport zawiera informacje o jako ściowym wdra żaniu postanowie ń Planu wraz z analiz ą istniej ącej sytuacji i wskazaniem ewentualnych działa ń koryguj ących, bez wyników inwentaryzacji po średniej. opracowywanie Raportu wdro żeniowego zawieraj ącego wyniki inwentaryzacji po średniej. Raport ten powinien wskazywa ć ilo ściowe informacje, takie jak: • kontrolna inwentaryzacja emisji (roczne zestawienie), • podsumowanie na temat działa ń realizowanych i ich wpływie na zu życie
energii i wielkość emisji CO 2 (m.in. w zakresie oszcz ędno ści energii,
produkcji energii odnawialnej oraz redukcji emisji CO 2), • charakterystyk ę wdra żania Planu Gospodarki Niskiej Emisji, wł ącznie ze środkami naprawczymi i zapobiegawczymi, gdy jest to wymagane.
Ocena realizacji Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo polega ć będzie przede wszystkim na monitorowaniu zachodz ących zmian w wielu wzajemnie ze sob ą powi ązanych sferach funkcjonowania Gminy (administracyjnej, gospodarczej, ekonomicznej, społecznej, ekologicznej i innych istotnych z punktu widzenia Planu). System monitoringu i oceny realizacji Planu wymaga utworzenia przede wszystkim: − systemu gromadzenia i selekcjonowania informacji, − systemu oceny i interpretacji zgromadzonych danych.
System monitoringu powinien zatem zawiera ć w swej strukturze m.in. realizacj ę nast ępuj ących działa ń: − cykliczne gromadzenie danych liczbowych, jak równie ż innych danych w zakresie wdra żania poszczególnych zada ń wyznaczonych w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej – rezultatem tych działa ń powinny by ć informacje pozwalaj ące na rzeteln ą analiz ę i ocen ę; − uporz ądkowanie zgromadzonych danych, ich zhierarchizowanie oraz przetworzenie w celu zapewnienia najwy ższego stopnia u żyteczno ści do analizy - rezultatem tych działa ń b ędą opracowane raporty.
WESTMOR CONSULTING 60
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
− opracowanie zestawie ń i raportów na temat realizacji konkretnych zada ń w zakresie ograniczania niskiej emisji, które zidentyfikowano w Planie; − analiza komparatystyczna osi ągni ętych rezultatów w odniesieniu do zało żeń przyj ętych w Planie; − zidentyfikowanie ryzyk, zaplanowanie i wdro żenie działa ń koryguj ących.
Podstawowym elementem systemu monitoringu i oceny jest ustalenie wska źników, które będą wykorzystywane do monitorowania post ępów w zakresie osi ągania celów i realizacji zada ń okre ślonych w Planie. W poni ższej tabeli przedstawiono przykładowe wska źniki monitorowania.
Tabela 20. Proponowane wska źniki monitorowania
Obszar Wska źnik Procent gospodarstw domowych w klasie energetycznej A/B/C Całkowite zu życie energii w budynkach u żyteczno ści publicznych Całkowite zu życie energii w budynkach mieszkalnych Budynki Całkowita powierzchnia zainstalowanych kolektorów słonecznych Całkowite zu życie energii elektrycznej w gospodarstwach domowych Całkowite zu życie gazu w gospodarstwach domowych Liczba pasa żerów korzystaj ących z transportu publicznego Całkowite zu życie energii przez pojazdy wchodz ące w skład Transport taboru miejskiego Ilo ść paliw i biopaliw sprzedanych na wybranych, niereprezentatywnych stacjach paliw
Lokalna produkcja energii Ilo ść energii elektrycznej wytwarzanej przez lokalne instalacje
Źródło: Poradnik „Jak opracowa ć Plan działa ń na rzecz zrównowa żonej energii [SEAP]?
Ponadto, mo żna zastosowa ć tak że inne wska źniki monitorowania np.: − w zakresie mieszkalnictwa i budownictwa: o sumaryczna powierzchnia u żytkowa budynków poddanych termomodernizacji [m 2], o sumaryczna powierzchnia u żytkowa budynków, w których wymieniono źródło ciepła [m 2], o sumaryczna powierzchnia u żytkowa powstałych budynków (budowa domu pasywnego), o sumaryczna powierzchnia u żytkowa powstałych budynków (budowa domu niskoenergetycznego). − w zakresie o świetlenia ulicznego:
WESTMOR CONSULTING 61
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
o poziom zu życia energii na o świetlenie miejskie/ lamp ę [kWh/rok].
2.5.6. Ocena zebranych danych
Monitoring realizacji Planu Gospodarki Niskoemisyjnej b ędzie polegał na zbieraniu informacji o post ępach w realizacji zada ń oraz ich efektach. Do danych zbieranych na potrzeby monitoringu nale żą informacje dotycz ące realizacji planowanych zada ń, w tym: terminy realizacji, jednostki realizuj ące, post ępy prac, koszty poniesione na realizacj ę zada ń oraz przede wszystkim rezultaty osi ągni ęte w wyniku realizacji zada ń (warto ści wska źników: redukcji emisji CO 2 i zu życia energii oraz wzrostu wykorzystania OZE) i ocena skuteczno ści działa ń (w szczególno ści w jakim stopniu zrealizowano zało żone cele).
Zebrane dane pozwol ą na ocen ę ilo ściow ą i jako ściow ą prowadzonych działa ń.
1. Ocena ilo ściowa Powy żej przedstawiono wiele wska źników oceny wdra żania Planu, jednak jako główne wska źniki ilo ściowe decyduj ące o osi ągni ętych rezultatach proponuje si ę przyj ęcie nast ępuj ących wska źników: − poziom zu życia energii finalnej na terenie Gminy Witkowo wyrażony w MWh/rok;
− poziom emisji CO 2 na terenie Gminy Witkowo wyra żony w MgCO 2/rok; − poziom zu życia energii wyprodukowanej z zastosowaniem Odnawialnych Źródeł Energii.
W celu mo żliwo ści pomiaru zaprezentowanych wska źników wymagane jest zebranie danych od ró żnych podmiotów. Dane powinny by ć zbierane z cz ęstotliwo ści ą, która pozwoli na okre ślenie stanu faktycznego na dzie ń 31 grudnia danego roku oceny. Zadania w zakresie monitoringu i oceny efektywno ści podejmowanych działa ń b ędą prowadzili pracownicy zatrudnieni w strukturze Urz ędu Gminy i Miasta oraz jednostek organizacyjnych we współpracy z podmiotami, od których b ędą pozyskiwane dane do analizy. Na podstawie uzyskanych informacji zostanie sporz ądzony Raport wdro żeniowy, informuj ący o stanie wdra żania Planu.
2. Ocena jako ściowa Wska źnikiem oceny o charakterze jako ściowym jest przeprowadzanie badania opinii publicznej na reprezentatywnej próbie mieszka ńców Gminy Witkowo na temat stanu poprawy efektywno ści energetycznej i wykorzystania odnawialnych źródeł energii oraz oceny działalno ści władz Gminy w zakresie gospodarki niskoemisyjnej. Badania prowadzone b ędą z cz ęstotliwo ści ą co 2 lata, pocz ąwszy od roku 2018.
Efektem ewaluacji b ędzie ocena, czy działania s ą w rzeczywisto ści na tyle skuteczne,
WESTMOR CONSULTING 62
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO na ile zakładano i czy nie jest wymagana modyfikacja planu. Je żeli działania nie b ędą przynosiły zakładanych rezultatów konieczna b ędzie aktualizacja Planu Gospodarki Niskoemisyjnej. W takim przypadku, Burmistrz Gminy i Miasta Witkowo wyst ąpi do Rady Miejskiej z wnioskiem o uj ęcie w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej nowych działa ń/zada ń, które umo żliwi ą pełn ą realizacj ę zało żeń Planu Gospodarki Niskoemisyjnej.
Ponadto Gmina Witkowo, działaj ąc poprzez Burmistrza - przyst ępuj ąc rok rocznie do uchwalenia bud żetu gminy na kolejny rok bud żetowy, dokona analizy Planu pod k ątem mo żliwo ści finansowych gminy i przedło ży Radzie Miejskiej wnioski o wprowadzenie ewentualnych korekt Planu Gospodarki Niskoemisyjnej - zgodnych z planem finansowym bud żetu Gminy.
Wszelkie istotne zmiany w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej (przede wszystkim dotycz ące celów strategicznych, celów szczegółowych oraz zadań/działa ń uj ętych w Planie), b ędą nanoszone w drodze uchwały Rady Miejskiej. Natomiast przy wprowadzaniu bardzo drobnych zmianach, np. pomyłkach nie maj ących wpływu na ustalenia planu, czy niewielkich korektach inwentaryzacji, zmiany b ędą wprowadzane na podstawie zarz ądzenia Burmistrza Witkowa.
Środki finansowe
Monitoring i ocena b ędzie prowadzona w ramach zada ń realizowanych przez pracowników Urz ędu Gminy i Miasta oraz jednostek podległych w ramach ich podstawowego wynagrodzenia, a w przypadku uzyskania dodatkowego dofinansowania na ten cel, zadania te mog ą by ć zlecone.
2.5.7. Zgodno ść planu z przepisami prawa w zakresie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko
Etapy procedury w zakresie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko są nast ępuj ące: • zło żenie wniosku do RDO Ś i PWIS o stwierdzenie braku konieczno ści przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla przedmiotowego dokumentu. • je żeli organy stwierdz ą konieczno ść przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko: o zło żenie wniosku do RDO Ś i PWIS o ustalenie zakresu i stopnia szczegółowo ści informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko. o opracowanie Prognozy oddziaływania na środowisko dla projektu dokumentu.
WESTMOR CONSULTING 63
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
o przygotowanie wzoru wniosku o zaopiniowanie Prognozy oddziaływania na środowisko. o wysłanie projektu dokumentu wraz z Prognoz ą do zaopiniowania przez RDO Ś i PWIS. • zapewnienie udziału społecze ństwa – konsultacje społeczne. • sporz ądzenie podsumowania strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. • przyj ęcie dokumentu Uchwał ą Rady Gminy. • przekazanie przyj ętego Uchwał ą Rady Gminy dokumentu wraz z podsumowaniem strategicznej oceny oddziaływania na środowisko do RDO Ś oraz PWIS.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo został opracowany przy zachowaniu procedury w zakresie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.
W trakcie prac nad Planem Gospodarki Niskoemisyjnej zapewniony został udział społecze ństwa w opracowaniu przedmiotowego dokumentu w postaci: • udziału społecze ństwa w inwentaryzacji prowadzonej na terenie Gminy Witkowo, • udziału społecze ństwa w konsultacjach społecznych do projektu Planu Gospodarki Niskoemisyjnej.
3. Wyniki bazowej inwentaryzacji emisji dwutlenku węgla
3.1. Wprowadzenie
Inwentaryzacj ę emisji dwutlenku w ęgla na terenie Gminy Witkowo przeprowadzono zgodnie z wytycznymi Porozumienia Burmistrzów, zawartymi w poradniku: „Jak opracowa ć plan działa ń na rzecz zrównowa żonej energii [SEAP]?”.
Zgodnie z niniejszym poradnikiem planowane kierunki i cele rozwoju Gminy w zakresie gospodarki niskoemisyjnej musz ą by ć okre ślone w stosunku do sytuacji wyj ściowej z roku bazowego. Zalecanym rokiem bazowym jest 1990 r., natomiast dopuszcza si ę wybór innego roku, dla którego gmina dysponuje pełnym zestawem wiarygodnych danych do okre ślenia emisji.
W zwi ązku z powy ższym, jako podstaw ę do opracowania działa ń w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo przyj ęto:
• wyniki inwentaryzacji emisji z roku 2010 – jest to inwentaryzacja bazowa, tzw. BEI na podstawie, której okre ślono docelowy poziom emisji w roku 2020;
WESTMOR CONSULTING 64
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
• wyniki inwentaryzacji emisji z roku 2014 – jako inwentaryzacja kontrolna, tzw. MEI – ta inwentaryzacja umo żliwia okre ślenie obecnego celu redukcji wyra żonego w tonach
emisji CO 2 oraz sporz ądzenie prognozy emisji CO 2.
Inwentaryzacja emisji obejmuje swoim zakresem wielko ść wszystkich emisji dwutlenku w ęgla z obszaru Gminy Witkowo, która została okre ślona na podstawie ko ńcowego zu życia energii przez poszczególnych odbiorców na jej terenie.
Kalkulacje emisji CO 2, sporz ądzono zgodnie z wytycznymi Porozumienia Burmistrzów, zawartymi w poradniku: „Jak opracowa ć plan działa ń na rzecz zrównowa żonej energii [SEAP]?”.
Wyniki przeprowadzonej inwentaryzacji pozwalaj ą na identyfikacj ę głównych antropogenicznych źródeł emisji gazów cieplarnianych (CO 2) oraz w konsekwencji pozwalaj ą na okre ślenie odpowiednich kierunków działa ń i priorytetów, d ążą cych do redukcji zinwentaryzowanych uprzednio emisji.
Przedmiotowa inwentaryzacja uwzgl ędnia nast ępuj ące emisje wynikaj ące ze zu życia energii: • emisje bezpo średnie wynikaj ące ze spalania paliw opałowych – budynki, urz ądzenia i wyposa żenie, • emisje bezpo średnie wynikaj ące ze spalania paliw silnikowych – transport, • emisje (po średnie) wynikaj ące z procesu wytwarzania energii elektrycznej, ciepła, chłodu.
3.2. Metodologia opracowania bazowej inwentaryzacji emisji dwutlenku w ęgla
Wielko ść emisji gazów cieplarnianych oszacowano przyjmuj ąc nast ępuj ące zało żenia metodologiczne:
1. Zasi ęg terytorialny inwentaryzacji - Inwentaryzacja obejmuje obszar w granicach administracyjnych Gminy Witkowo. Do obliczenia emisji przyj ęto zu życie energii finalnej równie ż w obr ębie granic niniejszej gminy.
2. Zakres inwentaryzacji: W przeprowadzonej inwentaryzacji uwzgl ędniono dane z zakresu: • zu życia energii elektrycznej, • zu życia paliw kopalnych (m.in. w ęgiel kamienny, gaz ziemny i olej opałowy), • zu życia paliw przeznaczonych do transportu,
WESTMOR CONSULTING 65
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
• zu życia biomasy i energii ze źródeł odnawialnych, • planowanych przedsi ęwzi ęć w zakresie termomodernizacji obiektów, wykorzystania odnawialnych źródeł energii itp.
Ze wzgl ędu na potrzeb ę unikni ęcia podwójnego liczenia emisji, z inwentaryzacji wył ączony został w cało ści sektor przemysłowy.
3. Wska źniki emisji
Do wylicze ń wykorzystano wska źniki emisji zgodnie z wytycznymi Porozumienia Burmistrzów, zawartymi w poradniku: „Jak opracowa ć plan działa ń na rzecz zrównowa żonej energii [SEAP]?”.
Ponadto dla energii elektrycznej przyj ęto wska źniki emisji: 0,982 Mg CO 2/MWh dla roku 2010 i 2014 podany przez KOBIZE. Nie zdecydowano si ę przyj ąć europejskiego wska źnika emisji (zalecanego w wytycznych Porozumienia Burmistrzów, zawartymi w poradniku: „Jak opracowa ć plan działa ń na rzecz zrównowa żonej energii [SEAP]?”), ze wzgl ędu na ograniczony charakter importu energii elektrycznej do polskiego systemu energetycznego, co wpłyn ęłoby na znacz ące zafałszowanie wielko ści emisji z obszaru Gminy.
4. Metodologia oblicze ń
Do oblicze ń wykorzystano poni ższy podstawowy wzór obliczeniowy:
ECO2 = C x EF
gdzie:
ECO2 –wielko ść emisji CO 2 [Mg] C – zu życie energii (elektrycznej, ciepła, paliwa) [MWh]
EF – wska źnik emisji CO 2 [MgCO 2/MWh]
Obliczenia wielko ści emisji zostały wykonane za pomoc ą programu własnego WESTMOR CONSULTING opartego na prostym w u życiu arkuszu kalkulacyjnym Excel, który przelicza dane wej ściowe (ilo ść zu żytych paliw, energii lub zu żytej energii cieplnej na wielko ści emisji gazów cieplarnianych za pomoc ą wska źników emisji).
5. Źródła danych:
Dane o zu życiu no śników energii pozyskane zostały z:
1. Materiałów udost ępnionych przez Urz ąd Gminy i Miasta Witkowo.
WESTMOR CONSULTING 66
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
2. Danych pozyskanych w formie ankietyzacji od: • Mieszka ńców domów jednorodzinnych – ankietyzacja bezpo średnia przeprowadzana przez ankietera; • Mieszka ńców domów wielorodzinnych – ankietyzacja w śród zarz ądców, wspólnot i wła ścicieli budynków wielorodzinnych; • Instytucji / organizacji u żyteczno ści publicznej – ankieta wysłana poczt ą elektroniczn ą; • Jednostek kultu religijnego -– ankieta wysłana poczt ą elektroniczn ą; • Przedsi ębiorców (poza UE ETS) oraz jednostek komunalnych – ankieta wysłana poczt ą elektroniczn ą; • Stacji paliw funkcjonuj ących na terenie Gminy – ankieta wysłana poczt ą elektroniczn ą;
4.Danych statystycznych GUS.
3.3. Zestawione wyniki bazowej inwentaryzacji emisji dwutlenku węgla
W poni ższych tabelach przedstawiono wyniki inwentaryzacji emisji dwutlenku w ęgla według szablonu Porozumienia Burmistrzów zawartego w poradniku: „Jak opracowa ć plan działa ń na rzecz zrównowa żonej energii [SEAP]?”.
WESTMOR CONSULTING 67
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Tabela 21. Wyniki inwentaryzacji emisji za rok 2010 – bazowa inwentaryzacja emisji (BEI) – ko ńcowe zu życie energii
KO ŃCOWE ZU ŻYCIE ENERGII [MWh] Paliwa kopalne Energia odnawialna Kategoria Energia Ciepło/ Inne 1) Gaz Gaz Olej Olej Węgiel Węgiel Olej Inna Słoneczna Razem elektryczna chłód Benzyna paliwa Biopaliwo Geotermiczna ziemny ciekły opałowy nap ędowy brunatny kamienny ro ślinny biomasa cieplna kopalne BUDYNKI, WYPOSA ŻENIE/URZ ĄDZENIA I PRZEMYSŁ: Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia 524,90 1 307,28 912,87 9,51 771,24 0,00 0,00 0,00 572,72 0,00 0,00 0,00 440,93 0,00 0,00 4 539,44 komunalne
Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia 40,09 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 290,44 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 330,53 usługowe/przemysłowe (niekomunalne)
Budynki mieszkalne 10 073,26 0,00 293,65 0,00 770,40 0,00 0,00 518,12 63 606,74 0,00 0,00 0,00 24 828,11 11 159,48 4 876,02 116 125,77
Komunalne o świetlenie 773,70 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 773,70 publiczne
Gaz dostarczony odbiorcom ko ńcowym na terenie Gminy przez 0,00 0,00 78,09 78,09 przedsi ębiorstwa energetyczne
Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia 11 411,95 1 307,28 1 206,51 9,51 1 541,64 0,00 0,00 518,12 64 469,89 0,00 0,00 0,00 25 269,04 11 159,48 4 876,02 121 769,44 i przemysł razem
TRANSPORT:
Transport razem 0,00 0,00 0,00 9 795,26 0,00 51 968,51 18 722,33 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 80 486,09
Razem 11 411,95 1 307,28 1 206,51 9 804,77 1 541,64 51 968,51 18 722,33 518,12 64 469,89 0,00 0,00 0,00 25 269,04 11 159,48 4 876,02 202 255,53
Źródło: obliczenia własne na podstawie wyników inwentaryzacji za rok 2010
WESTMOR CONSULTING 68
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Tabela 22. Wyniki inwentaryzacji emisji za rok 2010 – bazowa inwentaryzacja emisji (BEI) – emisje CO2
Emisje CO2 [t] Paliwa kopalne Energia odnawialna Kategoria Energia Ciepło/ Inne 3) Gaz Olej Olej Węgiel Węgiel Olej Inna Słoneczna Razem elektryczna chłód Gaz ciekły Benzyna paliwa Biopaliwo Geotermiczna ziemny opałowy nap ędowy brunatny kamienny ro ślinny biomasa cieplna kopalne BUDYNKI, WYPOSA ŻENIE/URZ ĄDZENIA I PRZEMYSŁ: Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia 515,45 452,32 184,40 2,16 215,18 0,00 0,00 0,00 198,16 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1 567,67 komunalne
Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia 39,37 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 100,49 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 139,86 usługowe (niekomunalne)
Budynki mieszkalne 9 891,94 0,00 59,32 0,00 214,94 0,00 0,00 188,59 22 007,93 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 32 362,73 Komunalne o świetlenie 759,77 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 759,77 publiczne
Gaz dostarczony odbiorcom ko ńcowym na terenie Gminy przez 0,00 0,00 15,77 15,77 przedsi ębiorstwo energetyczne
Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia 11 206,54 452,32 243,72 2,16 430,12 0,00 0,00 188,59 22 306,58 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 34 830,03 i przemysł razem
TRANSPORT: Transport razem 0,00 0,00 0,00 2 223,52 0,00 13 875,59 4 661,86 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 20 760,98 Razem 11 206,54 452,32 243,72 2 225,68 430,12 13 875,59 4 661,86 188,59 22 306,58 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 55 591,01
Zało żenia: 1) Dla energii elektrycznej przyj ęto wska źniki emisji: 0,982 Mg CO2/MWh dla roku 2010 podawane przez KCIE (w projekcie planu rozdziału uprawnie ń na lata 2008-2012) 2) Dla pozostałych no śników energii (oprócz energii elektrycznej) za odnośny współczynniki emisji CO2 w [t/MWh] przyj ęto wska źniki emisji CO2 podane w poradniku pn. "P O R A D N I K Jak opracowa ć plan działa ń na rzecz zrównowa żonej energii (SEAP)?" Porozumienie Burmistrzów dla zrównowa żonej gospodarki energetycznej na szczeblu lokalnym . Źródło: obliczenia własne na podstawie wyników inwentaryzacji za rok 2010
WESTMOR CONSULTING 69
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Tabela 23. Wyniki inwentaryzacji emisji za rok 2014 – kontrolna inwentaryzacja emisji (MEI) – ko ńcowe zu życie energii
KO ŃCOWE ZU ŻYCIE ENERGII [MWh] Paliwa kopalne Energia odnawialna Kategoria Energia Ciepło/ Inne 1) Gaz Olej Olej Węgiel Węgiel Olej Inna Słoneczna Razem elektryczna chłód Gaz ciekły Benzyna paliwa Biopaliwo Geotermiczna ziemny opałowy nap ędowy brunatny kamienny ro ślinny biomasa cieplna kopalne BUDYNKI, WYPOSA ŻENIE/URZ ĄDZENIA I PRZEMYSŁ: Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia 610,58 630,64 1 820,59 10,95 0,00 0,00 0,00 0,00 495,02 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 3 567,78 komunalne
Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia 40,09 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 188,68 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 228,77 usługowe/przemysłowe (niekomunalne)
Budynki mieszkalne 9 428,29 0,00 273,97 0,00 681,96 0,00 0,00 458,43 57 264,66 0,00 0,00 0,00 21 531,53 9 766,85 4 022,26 103 427,95 Komunalne o świetlenie 773,70 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 773,70 publiczne
Gaz dostarczony odbiorcom ko ńcowym na terenie Gminy przez 0,00 0,00 3 242,51 3 242,51 przedsi ębiorstwo energetyczne
Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia 10 852,66 630,64 3 242,51 10,95 681,96 0,00 0,00 458,43 57 948,36 0,00 0,00 0,00 21 531,53 9 766,85 4 022,26 109 146,15 i przemysł razem
TRANSPORT:
Transport razem 0,00 0,00 0,00 10 208,93 0,00 47 785,89 15 964,60 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 73 959,43 Razem 10 852,66 630,64 3 242,51 10 219,88 681,96 47 785,89 15 964,60 458,43 57 948,36 0,00 0,00 0,00 21 531,53 9 766,85 4 022,26 183 105,58 Źródło: obliczenia własne na podstawie wyników inwentaryzacji za rok 2014
WESTMOR CONSULTING 70
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Tabela 24. Wyniki inwentaryzacji emisji za rok 2014 – kontrolna inwentaryzacja emisji (MEI) – emisje CO2
Emisje CO2 [t] Paliwa kopalne Energia odnawialna Kategoria Energia Ciepło/ Inne 3) Gaz Olej Olej Węgiel Węgiel Olej Inna Słoneczna Razem elektryczna chłód Gaz ciekły Benzyna paliwa Biopaliwo Geotermiczna ziemny opałowy nap ędowy brunatny kamienny ro ślinny biomasa cieplna kopalne BUDYNKI, WYPOSA ŻENIE/URZ ĄDZENIA I PRZEMYSŁ: Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia 599,59 218,20 367,76 2,49 0,00 0,00 0,00 0,00 171,28 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1 359,31 komunalne
Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia 39,37 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 65,28 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 104,65 usługowe (niekomunalne)
Budynki mieszkalne 9 258,58 0,00 55,34 0,00 190,27 0,00 0,00 166,87 19 813,57 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 29 484,63
Komunalne o świetlenie 759,77 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 759,77 publiczne
Gaza dostarczony odbiorcom ko ńcowym na terenie Gminy przez 0,00 0,00 654,99 654,99 przedsi ębiorstwo energetyczne
Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia 10 657,31 218,20 654,99 2,49 190,27 0,00 0,00 166,87 20 050,13 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 31 940,26 i przemysł razem
TRANSPORT: Transport razem 0,00 0,00 0,00 2 317,43 0,00 12 758,83 3 975,19 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 19 051,45 Razem 10 657,31 218,20 654,99 2 319,92 190,27 12 758,83 3 975,19 166,87 20 050,13 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 50 991,71
Zało żenia: 1) Dla energii elektrycznej przyj ęto wska źniki emisji: 0,982 Mg CO2/MWh dla roku 2014 podawane przez KCIE (w projekcie planu rozdziału uprawnie ń na lata 2008-2012) 2) Dla pozostałych no śników energii (oprócz energii elektrycznej) za odnośny współczynniki emisji CO2 w [t/MWh] przyj ęto wska źniki emisji CO2 podane w poradniku pn. "P O R A D N I K Jak opracowa ć plan działa ń na rzecz zrównowa żonej energii (SEAP)?" Porozumienie Burmistrzów dla zrównowa żonej gospodarki energetycznej na szczeblu lokalnym .
WESTMOR CONSULTING 71
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Źródło: obliczenia własne na podstawie wyników inwentaryzacji za rok 2014
WESTMOR CONSULTING 72
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
WESTMOR CONSULTING 73
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
W poni ższej tabeli przedstawiono podsumowanie wyników inwentaryzacji emisji na terenie Gminy Witkowo za lata 2010 i 2014.
Tabela 25. Podsumowanie wyników inwentaryzacji emisji na terenie Gminy Witkowo za lata 2010 i 2014 – CO2
INWENTARYZACJE EMISJI [Mg CO 2] Wyszczególnienie BEI MEI Zmiana % 2010 2014 2010/2014
Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia komunalne 1 567,67 1 359,31 -13,29%
Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia usługowe 139,86 104,65 -25,18% (niekomunalne)
Budynki mieszkalne 32 362,73 29 484,63 -8,89%
Komunalne o świetlenie publiczne 759,77 759,77 0,00%
Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia i przemysł razem 34 830,03 31 940,26 -8,30%
Transport RAZEM 20 760,98 19 051,45 -8,23%
RAZEM 55 591,01 50 991,71 -8,27%
Źródło: obliczenia własne na podstawie wyników inwentaryzacji za rok 2010 i 2014
Zgodnie z danymi przedstawionymi w powy ższej tabeli, emisja dwutlenku w ęgla w roku 2014 w porównaniu z rokiem 2010 spadła o 8,27%.
3.3.1. Podsumowanie inwentaryzacji bazowej BEI
Dla potrzeb inwentaryzacji bazowej emisji dwutlenku w ęgla na terenie Gminy Witkowo za rok bazowy przyj ęto rok 2010.
O wybraniu niniejszego roku jako roku bazowego zadecydowały nast ępuj ące elementy: 1. Brak danych u ankietowanych za lata wcze śniejsze ni ż rok 2010 – w przeprowadzonej ankietyzacji na terenie Gminy Witkowo poproszono ankietowanych równie ż o dane dot. rodzaju i zu życia energii cieplnej oraz zu życia energii elektrycznej za rok 2005. Sporadycznie ankietowani pami ętali lub posiadali dokumenty z danymi za rok 2005, co w konsekwencji wykluczyło rok 2005 jako potencjalny rok bazowy – brak realnych danych za te lata. 2. Du że prawdopodobie ństwo posiadania kompletnych danych przez ankietowanych z roku 2010. 3. Dysponowanie przez Gmin ę Witkowo kompletem informacji pozwalaj ącym oszacowa ć wielko ść emisji dla roku 2010.
WESTMOR CONSULTING 74
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Sumaryczna zinwentaryzowana wielko ść emisji CO 2 dla roku 2010 wynosi 55 591,01Mg
CO 2.
Na wykresie nr 5 przedstawiono w roku bazowym procentowe udziały emisji z poszczególnych sektorów inwentaryzacji, zgodnych z wytycznymi Porozumienia Burmistrzów w zakresie SEAP.
Wykres 5. Udział emisji z poszczególnych sektorów inwentaryzacji – rok bazowy
Źródło: Opracowanie własne
Zgodnie z wynikami przeprowadzonej inwentaryzacji emisji dwutlenku w ęgla na terenie Gminy Witkowo, najwi ększym emitorem niniejszego zanieczyszczenia powietrza jest sektor budynki mieszkalne. W 2010 r. udział emisji CO 2 niniejszego sektora wyniósł 58,22%.
Drugim pod wzgl ędem wielko ści emisji był sektor transportu, którego udział emisji CO 2 w 2010 r. wyniósł 37,35%.
Na wykresie nr 6 przedstawiono w roku bazowym procentowe udziały zu życia energii w poszczególnych sektorach inwentaryzacji, zgodnych z wytycznymi Porozumienia Burmistrzów w zakresie SEAP. Na podstawie zu życia energii w poszczególnych sektorach inwentaryzacji, wyliczono emisj ę CO 2 przedstawion ą na wykresie nr 5.
WESTMOR CONSULTING 75
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Wykres 6. Udział zu życia energii w poszczególnych sektorach inwentaryzacji – rok bazowy
Źródło: Opracowanie własne
W poni ższych tabelach przedstawiono wyniki inwentaryzacji zu życia energii w 2010 roku w podziale na poszczególne sektory, na podstawie których wyliczono wielko ść emisji CO 2.
WESTMOR CONSULTING 76
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
WESTMOR CONSULTING 77
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Tabela 26. Wyniki inwentaryzacji zu życia energii - Budynki mieszkalne – rok 2010
Rok 2010
KO ŃCOWE ZU ŻYCIE ENERGII [MWh]
Kategoria Paliwa kopalne Energia odnawialna Energia Ciepło/ Razem elektryczna chłód Gaz Olej Olej Węgiel Węgiel Inne paliwa Olej Inna Słoneczna Gaz ciekły Benzyna Biopaliwo Geotermiczna ziemny opałowy nap ędowy brunatny kamienny kopalne ro ślinny biomasa cieplna Budynki mieszkalne:
Budynki 10 073,26 0,00 293,65 0,00 770,40 0,00 0,00 518,12 63 606,74 0,00 0,00 0,00 24 828,11 11 159,48 4 876,02 116 125,77 mieszkalne
RAZEM 10 073,26 0,00 293,65 0,00 770,40 0,00 0,00 518,12 63 606,74 0,00 0,00 0,00 24 828,11 11 159,48 4 876,02 116 125,77 Obja śnienia: Poniewa ż cz ęść mieszka ńców Gminy Witkowo nie wzi ęła udziału w przeprowadzonej ankietyzacji dokonano uzupełnienia inwentaryzacji budynków mieszkalnych jednorodzinnych i wielorodzinnych w nast ępuj ący sposób:
1) Zliczono zinwentaryzowan ą powierzchni ę u żytkow ą budynków ogrzewanych dla obszaru miejskiego i wiejskiego w latach 2010 i 2014. 2) Obliczono udział procentowy zinwentaryzowanej powierzchni w powierzchni ogółem. 3) Obliczono niezinwentaryzowan ą powierzchni ę u żytkow ą budynków ogrzewanych dla obszaru miejskiego i wiejskiego w latach 2010 i 2014. 4) Obliczono udział procentowy niezinwentaryzowanej powierzchni w powierzchni ogółem. 5) Obliczono zu życie zinwentaryzowanej energii przez budynki mieszkalne na obszarze miejskim i wiejskim na koniec 2014 i 2010 r. [MWh] 6) Obliczono udział procentowy całkowitej zinwentaryzowanej mocy na obszarze miejskim i wiejskim na koniec 2010 i 2014 r. 7) Na podstawie zu życie zinwentaryzowanej energii przez budynki mieszkalne na obszarze miejskim i wiejskim na koniec 2010 i 2014 r. [MWh] oraz na podstawie udziału procentowego całkowitej zinwentaryzowanej mocy na obszarze miejskim i wiejskim na koniec 2010 i 2014 r. obliczono zu życie niezinwentaryzowanej energii cieplnej przez budynki mieszkalne na obszarze miejskim i wiejskim na koniec 2010 i 2014 r. [MWh]. Źródło: obliczenia własne na podstawie wyników inwentaryzacji za rok 2010
Pod wzgl ędem rodzaju no śników energii zasilaj ących budynki mieszkalne na terenie Gminy Witkowo w energi ę ciepln ą, nale ży zauwa żyć, że w 2010 r. najwi ęcej energii cieplnej zostało wytworzone w wyniku spalania w ęgla kamiennego oraz biomasy. Natomiast z dost ępnych odnawialnych źródeł energii na terenie Gminy na potrzeby cieplne budynków, oprócz biomasy w 2010 r. wykorzystano energi ę słoneczn ą i geotermaln ą.
W zwi ązku z brakiem danych z inwentaryzacji dot. zu życia energii cieplnej oraz zu życia poszczególnych materiałów opałowych na potrzeby cieplne budynków mieszkalnych jednorodzinnych w 2010 r., niniejsze warto ści wyliczono w nast ępuj ący sposób:
WESTMOR CONSULTING 78
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
1. Skalkulowano zu życie energii cieplnej przez budynki mieszkalne na koniec 2014 r. [MWh] na podstawie zinwentaryzowanej ilo ści materiałów opałowych zu żytych na potrzeby cieplne budynków oraz ich warto ści opałowej;
2. Skalkulowano zu życie energii cieplnej przez budynki mieszkalne wybudowane w latach 2011-2014 [MWh] na podstawie zinwentaryzowanej ilo ści materiałów opałowych zu żytych na potrzeby cieplne budynków wybudowanych w latach 2011 – 2014 (okres: po roku bazowym a ż do roku kontrolnego) oraz ich warto ści opałowej;
3.Skalkulowano zu życie energii cieplnej przez budynki mieszkalne na koniec 2010 r. [MWh] poprzez odj ęcie od sumy zu życia energii cieplnej przez budynki mieszkalne na koniec 2014 r. [MWh] sumy zu życia energii cieplnej przez budynki mieszkalne wybudowane w latach 2011-2014 oraz korekt ę niniejszego wyniku o wzrost zu życia energii cieplnej dla roku 2010 o 9,74% (procent spadku zu życia ciepła dla gospodarstw domowych w TJ w roku 2013 w porównaniu z rokiem 2010, skalkulowany na podstawie danych dla Polski opublikowanych w GUS w „Zu życie paliw i no śników energii w 2010 r.” oraz „Zu życie paliw i no śników energii w 2013 r.”);
4. Skalkulowano zu życie materiałów opałowych przez budynki mieszkalne wybudowane do ko ńca 2010 na podstawie skalkulowanego wcze śniej zu życia energii cieplnej przez budynki mieszkalne na koniec 2010 r. [MWh] w odniesieniu do poszczególnych materiałów opałowych oraz ich warto ści opałowej.
Szczegółowe kalkulacje dot. zu życia energii cieplnej oraz zu życia poszczególnych materiałów opałowych na potrzeby cieplne budynku mieszkalnych w 2010 r., zawarto w opracowaniu „Baza inwentaryzacji emisji na terenie Gminy i Miasta Witkowo” (plik Excel).
WESTMOR CONSULTING 79
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Tabela 27. Wyniki inwentaryzacji zu życia energii - Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia komunalne – rok 2010
Rok 2010
KO ŃCOWE ZU ŻYCIE ENERGII [MWh]
Kategoria Paliwa kopalne Energia odnawialna Energia Ciepło/ Razem elektryczna chłód Gaz Olej Olej Węgiel Węgiel Inne paliwa Olej Inna Słoneczna Gaz ciekły Benzyna Biopaliwo Geotermiczna ziemny opałowy nap ędowy brunatny kamienny kopalne ro ślinny biomasa cieplna Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia komunalne:
Budynki użyteczno ści 524,90 1 307,28 912,87 9,51 771,24 0,00 0,00 0,00 572,72 0,00 0,00 0,00 440,93 0,00 0,00 4 539,44 publicznej
RAZEM 524,90 1 307,28 912,87 9,51 771,24 0,00 0,00 0,00 572,72 0,00 0,00 0,00 440,93 0,00 0,00 4 539,44
Źródło: obliczenia własne na podstawie wyników inwentaryzacji za rok 2010
Z danych zawartych w powy ższej tabeli wynika, że budynki u żyteczno ści publicznej były zaopatrywane w ciepło przede wszystkim z sieci ciepłowniczej (któr ą zarz ądza Zespół Zarz ądców Nieruchomo ści WAM Sp. z o. o., ul. Wolnej Wszechnicy 5, 02-097 Warszawa) oraz oleju opałowego.
Jednocze śnie nale ży zauwa żyć, że nie wszystkie podmioty funkcjonuj ące na terenie Gminy Witkowo wzi ęły udział w przeprowadzonej inwentaryzacji emisji, w zwi ązku z czym przedstawione dane w powy ższej tabeli nie przedstawiaj ą w pełni wielko ści zu życia energii w sektorze budynki, wyposa żenie/urz ądzenia komunalne 2010 r.
WESTMOR CONSULTING 80
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Tabela 28. Wyniki inwentaryzacji zu życia energii - Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia usługowe/przemysłowe (niekomunalne) – rok 2010
Rok 2010
KO ŃCOWE ZU ŻYCIE ENERGII [MWh]
Kategoria Paliwa kopalne Energia odnawialna Energia Ciepło/ Inne Razem elektryczna chłód Olej Olej Węgiel Węgiel Olej Inna Słoneczna Gaz ziemny Gaz ciekły Benzyna paliwa Biopaliwo Geotermiczna opałowy nap ędowy brunatny kamienny ro ślinny biomasa cieplna kopalne Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia usługowe/przemysłowe (niekomunalne):
Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia usługowe/przemysłowe 40,09 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 290,44 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 330,53 (niekomunalne) - Budynki biurowe (socjalno - administracyjne)
RAZEM 40,09 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 290,44 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 330,53
Źródło: obliczenia własne na podstawie wyników inwentaryzacji za rok 2010
Inwentaryzacja zu życia energii przez budynki, wyposa żenie/urz ądzenia usługowe/przemysłowe (niekomunalne) b ędące własno ści ą podmiotów gospodarczych funkcjonuj ących na terenie Gminy Witkowo poza sektorem EU ETS wykazała, że w 2010 r. energia cieplna została wytworzona w wyniku spalania w ęgla kamiennego. Jednocze śnie nale ży zauwa żyć, że znikoma liczba podmiotów gospodarczych funkcjonujących na terenie Gminy Witkowo wzi ęła udział w przeprowadzonej inwentaryzacji emisji, w zwi ązku z czym przedstawione dane w powy ższej tabeli nie przedstawiaj ą w pełni wielko ści zu życia energii w sektorze Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia usługowe/przemysłowe (niekomunalne) 2010 r.
WESTMOR CONSULTING 81
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Tabela 29. Zu życie paliw silnikowych na terenie Gminy Witkowo – rok 2010
Jedn. miary Wyszczególnienie m3 l t benzyna 2 056,95 2 056 946,53 1 522,14 2010 olej nap ędowy 5 198,93 5 198 930,56 4 367,10 LPG 1 437,94 1 437 941,52 747,73
Obja śnienia: 1) Zu życie paliw nap ędowych na terenie Gminy Witkowo wyliczono w nast ępuj ący sposób: skalkulowano liczb ę ludno ści na terenie Gminy w danym roku przez szacunkow ą wielko ść konsumpcji paliw w kraju w roku 2010 na jednego mieszka ńca Źródło: Wyliczenia własne Zgodnie z powy ższymi danymi najwi ęcej w 2010 r. na terenie Gminy zu żyto oleju nap ędowego – 4 367,10 t. Znacznie mniej zu żyto benzyny (1 522,14 t) i LPG (747,73 t).
3.3.2. Podsumowanie inwentaryzacji kontrolnej MEI
Dla potrzeb inwentaryzacji kontrolnej emisji dwutlenku w ęgla na terenie Gminy Witkowo, za rok kontrolny przyj ęto rok 2014, jako rok najbardziej aktualny oraz dla którego są dost ępne dane za cały rok kalendarzowy.
Sumaryczna zinwentaryzowana wielko ść emisji CO 2 dla roku 2014 wynosi 50 991,71 Mg
CO 2.
Na wykresie nr 7 przedstawiono w roku kontrolnym procentowe udziały emisji z poszczególnych sektorów inwentaryzacji, zgodnych z wytycznymi Porozumienia
Burmistrzów w zakresie SEAP. Emisj ę CO 2 wyliczono na podstawie zu życia energii w poszczególnych sektorach inwentaryzacji.
Wykres 7. Udział emisji z poszczególnych sektorów inwentaryzacji – rok kontrolny
WESTMOR CONSULTING 82
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Źródło: Opracowanie własne
Zgodnie z wynikami przeprowadzonej inwentaryzacji emisji dwutlenku w ęgla na terenie Gminy Witkowo, najwi ększym emitorem niniejszego zanieczyszczenia powietrza w 2014 roku był sektor budynki mieszkalne. W 2014 r. udział emisji CO 2 z niniejszego sektora wynosił 58,09%. Drugim pod wzgl ędem wielko ści emisji był sektor transportu, którego udział emisji
CO 2 w 2014 r. wyniósł 37,53%.
Na wykresie nr 8 przedstawiono w roku kontrolnym procentowe udziały zu życia energii w poszczególnych sektorach inwentaryzacji, zgodnych z wytycznymi Porozumienia Burmistrzów w zakresie SEAP.
Wykres 8. Udział zu życia energii w poszczególnych sektorach inwentaryzacji – rok kontrolny
Źródło: Opracowanie własne
W poni ższych tabelach przedstawiono wyniki inwentaryzacji zu życia energii w 2014 roku w podziale na poszczególne sektory, na podstawie których wyliczono wielko ść emisji CO 2.
WESTMOR CONSULTING 83
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
WESTMOR CONSULTING 84
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Tabela 30. Wyniki inwentaryzacji zu życia energii - Budynki mieszkalne – rok 2014
Rok 2014
KO ŃCOWE ZU ŻYCIE ENERGII [MWh]
Kategoria Paliwa kopalne Energia odnawialna Energia Ciepło/ Razem elektryczna chłód Gaz Olej Olej Węgiel Węgiel Inne paliwa Olej Inna Słoneczna Gaz ciekły Benzyna Biopaliwo Geotermiczna ziemny opałowy nap ędowy brunatny kamienny kopalne ro ślinny biomasa cieplna Budynki mieszkalne: Budynki 9 428,29 0,00 273,97 0,00 681,96 0,00 0,00 458,43 57 264,66 0,00 0,00 0,00 21 531,53 9 766,85 4 022,26 103 427,95 mieszkalne RAZEM 9 428,29 0,00 273,97 0,00 681,96 0,00 0,00 458,43 57 264,66 0,00 0,00 0,00 21 531,53 9 766,85 4 022,26 103 427,95 Obja śnienia: Poniewa ż cz ęść mieszka ńców Gminy Witkowo nie wzi ęła udziału w przeprowadzonej ankietyzacji dokonano uzupełnienia inwentaryzacji budynków mieszkalnych jednorodzinnych i wielorodzinnych w nast ępuj ący sposób:
1) Zliczono zinwentaryzowan ą powierzchni ę u żytkow ą budynków ogrzewanych dla obszaru miejskiego i wiejskiego w latach 2010 i 2014. 2) Obliczono udział procentowy zinwentaryzowanej powierzchni w powierzchni ogółem. 3) Obliczono niezinwentaryzowan ą powierzchni ę u żytkow ą budynków ogrzewanych dla obszaru miejskiego i wiejskiego w latach 2010 i 2014. 4) Obliczono udział procentowy niezinwentaryzowanej powierzchni w powierzchni ogółem. 5) Obliczono zu życie zinwentaryzowanej energii przez budynki mieszkalne na obszarze miejskim i wiejskim na koniec 2014 i 2010 r. [MWh] 6) Obliczono udział procentowy całkowitej zinwentaryzowanej mocy na obszarze miejskim i wiejskim na koniec 2010 i 2014 r. 7) Na podstawie zu życie zinwentaryzowanej energii przez budynki mieszkalne na obszarze miejskim i wiejskim na koniec 2010 i 2014 r. [MWh] oraz na podstawie udziału procentowego całkowitej zinwentaryzowanej mocy na obszarze miejskim i wiejskim na koniec 2010 i 2014 r. obliczono zu życie niezinwentaryzowanej energii cieplnej przez budynki mieszkalne na obszarze miejskim i wiejskim na koniec 2010 i 2014 r. [MWh]. Źródło: obliczenia własne na podstawie wyników inwentaryzacji za rok 2014
Pod wzgl ędem rodzajów no śników energii zasilaj ących niniejsze budynki w energi ę ciepln ą, nale ży zauwa żyć, że w 2014 r. najwi ęcej energii cieplnej zostało wytworzone w wyniku w ęgla kamiennego oraz biomasy (drewno i inna biomasa). Natomiast z odnawialnych źródeł energii na potrzeby cieplne budynków oprócz biomasy wykorzystywano w 2014 r. energi ę słoneczn ą i geotermaln ą.
Szczegółowe kalkulacje dot. zu życia energii cieplnej oraz zu życia poszczególnych materiałów opałowych na potrzeby cieplne budynku mieszkalnych w 2010 r., zawarto w opracowaniu „Baza inwentaryzacji emisji na terenie Gminy i Miasta Witkowo” (plik Excel).
WESTMOR CONSULTING 85
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Tabela 31. Wyniki inwentaryzacji zu życia energii - Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia komunalne – rok 2014
Rok 2014
KO ŃCOWE ZU ŻYCIE ENERGII [MWh]
Kategoria Paliwa kopalne Energia odnawialna Energia Ciepło/ Razem elektryczna chłód Gaz Olej Olej Węgiel Węgiel Inne paliwa Olej Inna Słoneczna Gaz ciekły Benzyna Biopaliwo Geotermiczna ziemny opałowy nap ędowy brunatny kamienny kopalne ro ślinny biomasa cieplna Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia komunalne: Budynki użyteczno ści 610,58 630,64 1 820,59 10,95 0,00 0,00 0,00 0,00 495,02 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 3 567,78 publicznej
RAZEM 610,58 630,64 1 820,59 10,95 0,00 0,00 0,00 0,00 495,02 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 3 567,78
Źródło: obliczenia własne na podstawie wyników inwentaryzacji za rok 2014
Z danych zawartych w powy ższej tabeli wynika, że budynki u żyteczno ści publiczne były zaopatrywane w ciepło w wyniku spalania gazu ziemnego oraz w mniejszym stopniu w wyniku spalania w ęgla kamiennego.
Jednocze śnie nale ży zauwa żyć, że nie wszystkie podmioty funkcjonuj ące na terenie Gminy Witkowo wzi ęły udział w przeprowadzonej inwentaryzacji emisji, w zwi ązku z czym przedstawione dane w powy ższej tabeli nie przedstawiaj ą w pełni wielko ści zu życia energii w sektorze budynki, wyposa żenie/urz ądzenia komunalne 2014 r.
WESTMOR CONSULTING 86
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY I MIASTA WITKOWO
Tabela 32. Wyniki inwentaryzacji zu życia energii - Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia usługowe/przemysłowe (niekomunalne) – rok 2014
Rok 2014
KO ŃCOWE ZU ŻYCIE ENERGII [MWh]
Kategoria Paliwa kopalne Energia odnawialna Energia Ciepło/ Inne Razem elektryczna chłód Olej Olej Węgiel Węgiel Olej Inna Słoneczna Gaz ziemny Gaz ciekły Benzyna paliwa Biopaliwo Geotermiczna opałowy nap ędowy brunatny kamienny ro ślinny biomasa cieplna kopalne Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia usługowe/przemysłowe (niekomunalne):
Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia usługowe/przemysłowe 40,09 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 188,68 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 228,77 (niekomunalne) - Budynki biurowe (socjalno - administracyjne)
RAZEM 40,09 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 188,68 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 228,77
Źródło: obliczenia własne na podstawie wyników inwentaryzacji za rok 2014
Inwentaryzacja zu życia energii przez budynki, wyposa żenie/urz ądzenia usługowe/przemysłowe (niekomunalne) b ędące własno ści ą podmiotów gospodarczych funkcjonuj ących na terenie Gminy Witkowo poza sektorem EU ETS wykazała, że w 2014 r. energia cieplna została wytworzona w wyniku spalania w ęgla kamiennego. Jednocze śnie nale ży zauwa żyć, że znikoma liczba podmiotów gospodarczych funkcjonujących na terenie Gminy Witkowo wzi ęła udział w przeprowadzonej inwentaryzacji emisji, w zwi ązku z czym przedstawione dane w powy ższej tabeli nie przedstawiaj ą w pełni wielko ści zu życia energii w sektorze Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia usługowe/przemysłowe (niekomunalne) 2014 r.
WESTMOR CONSULTING 87
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Tabela 33. Zu życie paliw silnikowych na terenie Gminy Witkowo – rok 2014
Jednostka miary Wyszczególnienie m3 l t benzyna 1 753,97 1 753 966,18 1 297,93 2014 olej nap ędowy 4 780,50 4 780 501,40 4 015,62 LPG 1 498,67 1 498 669,03 779,31
Obja śnienia: 1) Zu życie paliw nap ędowych na terenie Gminy Witkowo wyliczono w nast ępuj ący sposób: skalkulowano liczb ę ludno ści na terenie Gminy w danym roku przez szacunkow ą wielko ść konsumpcji paliw w kraju w roku 2014 na jednego mieszka ńca Źródło: Wyliczenia własne Zgodnie z powy ższymi danymi najwi ęcej w 2014 r. na terenie Gminy zu żyto oleju nap ędowego (4 015,62 t). Znacznie mniej zu żyto benzyny (1 297,93 t) i LPG (779,31 t).
3.4. Prognoza emisji na rok 2020
Planuj ąc działania do roku 2020 koniecznym było okre ślenie wpływu czynników zewn ętrznych na ko ńcowe zu życie energii i wielko ść emisji z obszaru Gminy w roku 2020.
W tym celu opracowano prognoz ę emisji CO 2 na rok 2020 na podstawie: • prognoz ł ącznego zu życia energii cieplnej w budynkach oraz energii elektrycznej ogółem dla 2020 r. • udziału poszczególnych no śników energii w sumie ko ńcowego zu życia energii przez budynki, wyposa żenie/urz ądzenia i przemysł skalkulowanego na podstawie inwentaryzacji emisji dla roku 2014.
W zakresie prognozy zu życia paliw silnikowych, przyj ęto do 2020 wzrost zu życia paliw silnikowych o 13,13% zgodnie z polityk ą Energetyczn ą Polski do 2030 roku.
W poni ższej tabeli przedstawiono prognoz ę emisji CO 2 na rok 2020 dla Gminy Witkowo, która uwzgl ędnia zaplanowane w ramach niniejszego opracowania zadania/działania, maj ące na celu redukcj ę emisji CO 2, energii finalnej oraz wzrost wykorzystania energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych.
WESTMOR CONSULTING 88
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
WESTMOR CONSULTING 89
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Tabela 34. Wyniki prognozy wielko ści zu życia energii finalnej, emisji CO2 oraz zu życia/wykorzystania energii odnawialnej w roku 2020
Prognoza Prognoza ł ącznego zu życia zu życia energii cieplnej w energii Paliwa kopalne Energia odnawialna budynkach dla 2020 r. 3) elektrycznej Ciepło/ Łą Kategoria Suma ogółem 3) chłód transportem Inne Gaz Gaz Olej Olej Węgiel Węgiel Olej Inna Słoneczna GJ/rok MWh/rok MWh/rok Benzyna paliwa Biopaliwo Geotermiczna ziemny ciekły opałowy nap ędowy brunatny kamienny ro ślinny biomasa cieplna kopalne KO ŃCOWE ZU ŻYCIE ENERGII [MWh] Prognoza zu życia energii cieplnej w 381 158,82 105 877,45 10 389,21 1 295,88 1 168,61 9,43 1 456,35 0,00 0,00 465,28 57 976,18 0,00 0,00 0,00 26 609,21 11 758,68 5 137,83 116 266,66 205 498,71 budynkach dla 2020 r. Transport 4) - 0,00 0,00 0,00 12 317,08 0,00 57 653,68 19 261,29 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 89 232,05
Emisje CO 2 [t] Prognoza zu życia energii cieplnej w - - 10 202,20 448,37 236,06 2,14 406,32 0,00 0,00 169,36 20 059,76 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 31 524,22 54 509,79 budynkach dla 2020 r. Transport - 0,00 0,00 0,00 2 795,98 0,00 15 393,53 4 796,06 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 22 985,57 1, 2) Odno śne współczynniki emisji CO 2 w [t/MWh] 0,982 0,346 0,202 0,227 0,279 0,267 0,249 0,364 0,346 0,382 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000
Zało żenia: 1) Ilo ść zu życia/wykorzystania energii odnawialnej w 2020 r. (MWh) obejmuje zgodnie z Poradnikiem SEAP sum ę zu życia/wykorzystania energii z nast ępuj ących źródeł: olej ro ślinny, biopaliwo, inna biomasa (drewno, pellet, trociny, itp.), energia słoneczna cieplna, energia geotermiczna. 2) Dla energii elektrycznej za odno śny współczynniki emisji CO2 w [t/MWh] przyj ęto referencyjny wska źnik emisyjno ści dwutlenku w ęgla dla produkcji energii elektrycznej na poziomie 0,982Mg CO2/MWh podany przez KOBIZE. 3) Dla pozostałych no śników energii (oprócz energii elektrycznej) za odnośny współczynniki emisji CO2 w [t/MWh] przyj ęto wska źniki emisji CO2 podane w poradniku pn. "P O R A D N I K Jak opracowa ć plan działa ń na rzecz zrównowa żonej energii (SEAP)?" Porozumienie Burmistrzów dla zrównowa żonej gospodarki energetycznej na szczeblu lokalnym. 4) Prognoz ę ł ącznego zu życia energii cieplnej w budynkach oraz energii elektrycznej ogółem dla 2020 r. przyj ęto na podstawie opracowanej na potrzeby dokumentu prognozy zapotrzebowania na ciepło oraz energi ę elektryczn ą na terenie Gminy Witkowo. 5) Przyj ęto do 2020 wzrost zu życia paliw silnikowych zgodnie z polityk ę Energetyczn ą Polski do 2030 roku - tj. o 13,13%.
WESTMOR CONSULTING 90
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
4. Działania/zadania i środki zaplanowane na cały okres obj ęty planem
4.1. Długoterminowa strategia, cele i zobowi ązania
Wizja Gminy Witkowo w zakresie gospodarki niskoemisyjnej i ochrony klimatu b ędzie realizowana przez nast ępuj ące cele: 1. REDUKCJA EMISJI CO2, REDUKCJA ENERGII FINALNEJ ORAZ WZROST UDZIAŁU ENERGII POCHODZ ĄCEJ ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH NA TERENIE GMINY WITKOWO: Cele szczegółowe: • Redukcja emisji CO2 o 2 475,79 (Mg CO2) do 2020 r., w stosunku do przyj ętego roku bazowego (tj. o około 4,5%); • Redukcja zu życia energii finalnej o 2 170,65 MWh do 2020 r., w stosunku do przyj ętego roku bazowego (tj. o około 1,1%); • Zwi ększenie udziału energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych do 43 505,72 MWh w 2020 r. (tj. wzrost o około 5,3% w stosunku do przyj ętego roku bazowego) 2. POPRAWA JAKO ŚCI POWIETRZA Cele szczegółowe: • Edukacja społeczna i promowanie zachowa ń chroni ących środowisko i przestrze ń gminy; • Zmiana sposobu ogrzewania na proekologiczny.
Cele te s ą zgodne z celami unijnego pakietu klimatyczno-energetycznego (cele „3 x 20%”). Cele Pakietu („3 x 20%”) zostały przyj ęte podczas spotkania Rady Europejskiej w marcu 2007 roku w Kioto i dotycz ą: zwi ększenia do 2020 roku efektywno ści energetycznej o 20% w stosunku do „scenariusza BAU” (ang. business as usual – scenariusz, w którym nie przewiduje si ę żadnych dodatkowych działa ń w zakresie efektywno ści energetycznej); zwi ększenia do roku 2020 udziału energii ze źródeł odnawialnych do 20% całkowitego zu życia energii finalnej w UE; zmniejszenia do 2020 roku emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 20%, w porównaniu do 1990 roku, z mo żliwo ści ą wzrostu tej wielko ści nawet do 30%, pod warunkiem, że inne kraje rozwini ęte zobowi ążą si ę do porównywalnej redukcji emisji, a wybrane kraje rozwijaj ące si ę wnios ą odpowiedni wkład na miar ę swoich mo żliwo ści redukcyjnych.
WESTMOR CONSULTING 91
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Konieczne jest wypełnienie zobowi ąza ń z Kioto przez wszystkie pa ństwa UE, a tym sam równie ż Polski.
Gmina Witkowo realizuj ąc cele do roku 2020 b ędzie skupia ć swoje działania, by w dłu ższej perspektywie czasu osi ągn ąć nast ępuj ące efekty:
• wzrost świadomo ści ekologicznej mieszka ńców Gminy; • zwi ększenie stopnia termomodernizacji budynków mieszkaniowych oraz maksymalizacja termomodernizacji budynków u żyteczno ści publicznej; • wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w stopniu maksymalnym; • ograniczenie wykorzystania wysokoemisyjnych indywidualnych źródeł ciepła, zwłaszcza tych korzystaj ących z paliw stałych.
Wymienione efekty powstan ą dzi ęki prowadzeniu przez Gmin ę Witkowo odpowiedniej polityki lokalnej, a w szczególno ści poprzez:
• podejmowanie działa ń promocyjnych i informacyjnych zarówno dla mieszka ńców Gminy, jak i przedsi ębiorców;
• dostosowanie istniej ących dokumentów strategicznych i planistycznych do zapisów niniejszego dokumentu;
• przyjmowanie nowych dokumentów planistycznych, których zapisy b ędą uwzgl ędniały cele niniejszego dokumentu;
• uwzgl ędnianie zagadnie ń ochrony klimatu i gospodarki niskoemisyjnej w wewn ętrznych procedurach i instrukcjach Urz ędu.
Realizacja celów b ędzie skupiała si ę na nast ępuj ących obszarach priorytetowych:
1. Budynki u żyteczno ści publicznej i budynki/urz ądzenia komunalne; 2. Budynki indywidualne, wspólnot mieszkaniowych i spółdzielni; 3. Budynki /urz ądzenia niekomunalne (usługowe/przemysłowe); 4. Dystrybucja energii. 5. Oświetlenie publiczne; 6. Transport drogowy. Budynki u żyteczno ści publicznej i budynki/urz ądzenia komunalne stanowi ą ze wzgl ędu na niewielk ą liczb ę budynków, stan ich termomodernizacji i sposób zaopatrzenia w ciepło, niewielki udział w emisji z terenu Gminy. Jednak działania podejmowane przez podmioty publiczne b ędą stosunkowo łatwe w implementacji i b ędą stanowiły przykład do na śladowania w śród mieszka ńców i podmiotów prywatnych. Propagowanie pozytywnych postaw i ciekawych rozwi ąza ń mo że stanowi ć wa żny element systemu promocji.
WESTMOR CONSULTING 92
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Budynki indywidualne i budynki/urz ądzenia niekomunalne (usługowe/przemysłowe) posiadaj ą istotny udział w całkowitej emisji z obszaru Gminy przy jednoczesnym znacz ącym potencjale redukcji emisji. Dzi ęki odpowiednim działaniom informacyjnym i promocyjnym oraz wprowadzeniu polityki przestrzennej i finansowej nakierowanej na ograniczenie emisji, mo żliwe jest oddziaływanie zarówno na budynki indywidualne, jak i budynki/urz ądzenia niekomunalne (usługowe/przemysłowe).
Istotnym elementem wymagaj ącym nakładów inwestycyjnych maj ącym wpływ na redukcj ę zanieczyszcze ń w postaci pyłów i gazów do atmosfery b ędą działania modernizacyjne dotycz ące infrastruktury elektroenergetycznej. Infrastruktura ta b ędzie przebudowywana w oparciu o najnowsze standardy i technologie, co przyczyni si ę do obni żenia strat energii na przesyle energii elektrycznej do odbiorców. Równie istotne b ędą działania zwi ązane z rozbudow ą i modernizacj ą sieci gazowej.
Oświetlenie publiczne charakteryzuje si ę znacznym potencjałem podniesienia efektywno ści energetycznej. Dzi ęki zast ąpieniu starych lamp nowymi, zastosowaniu bardziej efektywnego statecznika, b ądź odpowiednich technik kontroli mo żliwe jest ograniczenie zu życie energii.
Transport jest jednym z wa żniejszych sektorów pod wzgl ędem emisji z obszaru Gminy, który charakteryzuje si ę du żym potencjałem redukcji emisji zanieczyszcze ń. Władze Gminy maj ą szerokie mo żliwo ści oddziaływania na ten sektor i implementacji projektów zmierzaj ących do ograniczenia zu życia energii oraz redukcji emisji. Wśród tych działa ń mo żemy wymieni ć: • działania zmierzaj ące do zmniejszenia zapotrzebowania na transport: poł ączenie ró żnych rodzajów transportu, efektywne zagospodarowanie przestrzeni, zwi ększenie wykorzystania technologii komunikacyjnych i informacyjnych; • zwi ększenie atrakcyjno ści alternatywnych środków transportu: pieszego, rowerowego i publicznego np. poprzez diagnoz ę potrzeb mieszka ńców w zakresie transportu publicznego, optymalizacj ę sieci poł ącze ń, wsparcie programów zbiorowego transportu do szkół, dost ęp do informacji o poł ączeniach, promowanie po żądanego sposobu transportu, zapewnienie optymalnej sieci ście żek rowerowych, wypo życzalnie rowerów, • zmniejszenie atrakcyjno ści jazdy samochodem poprzez odpowiedni system opłat za jazd ę i parkowanie w wyznaczonych obszarach gminy.
Prognozowany dalszy wzrost liczby pojazdów i nat ęż enia ruchu powoduje, że działania władz powinny by ć zdecydowane i nakierowane na minimalizowanie niekorzystnego wpływu obserwowanych trendów na środowisko, klimat i po średnio warunki życia człowieka.
WESTMOR CONSULTING 93
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
4.2. Krótko/ średnioterminowe działania/zadania (opis, podmioty odpowiedzialne za realizacj ę, harmonogram, koszty, wska źniki) W ramach przedmiotowego dokumentu, w celu uzyskania oczekiwanego efektu w postaci ograniczenia niskiej emisji i osi ągni ęcia zało żonych celów, b ędą podejmowane ró żnorakie działania. Dla ka żdego działania zaplanowanego do realizacji oszacowano efekty jego realizacji, dotycz ące redukcji emisji, oszcz ędno ści energii ko ńcowej i wzrostu produkcji/zu życia energii ze źródeł odnawialnych. Szacunki te zostały wykonane na podstawie przyj ętego zakresu działa ń i odpowiednich zało żeń. Dodatkowo dla ka żdego działania określono podmiot/osob ę odpowiedzialn ą za wdro żenie działania, planowany okres realizacji (w latach) oraz szacunkowy bud żet niezb ędny do realizacji zadania. Działania opisane poni żej nale ży traktowa ć jako zbiorcze grupy zada ń do realizacji, gdy ż w ramach wdra żania Planu ka żda jednostka realizuj ąca powinna zaplanowa ć szczegółowo zadania z uwzgl ędnieniem aktualnie dost ępnego bud żetu oraz mo żliwo ści technicznych i organizacyjnych.
W poni ższej tabeli zaprezentowano harmonogram rzeczowo – finansowy działa ń zaplanowanych w ramach Planu.
WESTMOR CONSULTING 94
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Tabela 35. Działania/zadania inwestycyjne zaplanowane do realizacji w ramach Planu
Wska źniki/mierniki monitorowania realizacji działa ń/zada ń
Odpowiedzialny Wska źnik Wska źniki produktu Wska źnik wydział, osoba Szacowane wzrostu Proponowa Wdro żenie osi ągane w wyniku redukcji lub firma (w [termin Wska źnik redukcji udziału energii ne źródło koszty emisji CO 2 Obszar / sektor Działania/zadania realizacji zu życia energii pochodz ącej przypadku rozpocz ęcia i w stosunku finansowani poszczególnych finalnej w ze źródeł zaanga żowania zako ńczenia] [zł] do a działa ń/zada ń stosunku do odnawialnych osób trzecich) przyj ętego przyj ętego roku w stosunku do roku bazowego 2010 1) przyj ętego bazowego roku 2010 2) bazowego 1)
PROSUME NT Termomodernizacja NFO ŚiGW, budynków 0% energii Liczba budynków usługowych/przemysłowy ą WFO ŚiGW, usługowych/przemys pochodz cej ch wraz z RPO, inne łowych poddanych ze źródeł Budynki, wykorzystaniem Wła ściciele termomodernizacji odnawialnych wyposa żenie/ odnawialnych źródeł - środki budynków ) ok. 0,6 Mg urz ądzenia 2016-2020 112 900,00 wraz z ok. 1,74 MWh w całkowitym własne energii usługowych/ CO usługowe/prze wykorzystaniem 2 bilansie przemysłowych inwestora, mysłowe Modernizacja układów odnawialnych źródeł energii energii [szt.] technologicznych finalnej - po życzka skutkuj ąca Około 22 100% na zmniejszeniem zu życia ok. 0 MWh 1% rocznie materiałów lub energii umarzana w 40%
Budynki mieszkalne Termomodernizacja Mieszka ńcy 2016-2020 27 144 051,00 ) Liczba budynków ok. 4 454,21 ok. 42,38% PROSUME budynków mieszkalnych Gminy mieszkalnych MWh 2 291,70 energii NT wraz z wykorzystaniem poddanych Mg CO 2 pochodz ącej NFO ŚiGW, odnawialnych źródeł termomodernizacji ze źródeł WFO ŚiGW, energii wraz z wykorzystaniem odnawialnych RPO, inne w całkowitym odnawialnych źródeł - środki energii [szt.] bilansie własne energii Około 200 inwestora, finalnej - po życzka ok. 43 057,74 WESTMOR CONSULTING MWh 100% na 95 1% rocznie umarzana PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Wska źniki/mierniki monitorowania realizacji działa ń/zada ń
Odpowiedzialny Wska źnik Wska źniki produktu Wska źnik wydział, osoba Szacowane wzrostu Proponowa Wdro żenie osi ągane w wyniku redukcji lub firma (w [termin Wska źnik redukcji udziału energii ne źródło koszty emisji CO 2 Obszar / sektor Działania/zadania realizacji zu życia energii pochodz ącej przypadku rozpocz ęcia i w stosunku finansowani poszczególnych finalnej w ze źródeł zaanga żowania zako ńczenia] [zł] do a działa ń/zada ń stosunku do odnawialnych osób trzecich) przyj ętego przyj ętego roku w stosunku do roku bazowego 2010 1) przyj ętego bazowego roku 2010 2) bazowego 1)
w 40%
ok. 604,40 MWh - Stopniowo Liczba wymienionego wymieniaj ąc 0% energii sprz ętu i urz ądze ń urz ądzenia Systematyczna ale pochodz ącej elektrycznych na (zakłada si ę stopniowa wymiana ze źródeł sprz ętu i urz ądze ń bardziej efektywne czas życia odnawialnych - środki elektrycznych (m.in. energetycznie [szt.] przeci ętnego ok. Mieszka ńcy 3) własne podgrzewacze wody, 2016-2020 1 765 500,00 urz ądzenia na 5 593,552 w całkowitym Gminy lat) mo żna inwestora AGD i RTV) oraz Liczba wymienionego Mg CO 2 bilansie oświetlenia oświetlenia na uzyska ć 10% energii 100% oszcz ędno ść na bardziej efektywne bardziej efektywne finalnej energetycznie energetycznie [szt.] energii. Przyjmuje si ę ok. 0 MWh Około 1 177 6% w skali całego zu życia energii budynków mieszkalnych.
Transport Budowa ście żek Referat Urz ędu 2016-2020 5 615 000,00 Długo ść ok. MWh 6) ok. Mg 0% energii bud żet rowerowych oraz Gminy i Miasta wybudowanych CO 6) pochodz ącej gminy, 2 niezb ędnej infrastruktury, odpowiedzialny ście żek rowerowych ze źródeł WRPO na
ustanowienie stref za realizacje [km] odnawialnych lata 2014- wył ącznie dla pieszych i w całkowitym 2020,
WESTMOR CONSULTING 96
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Wska źniki/mierniki monitorowania realizacji działa ń/zada ń
Odpowiedzialny Wska źnik Wska źniki produktu Wska źnik wydział, osoba Szacowane wzrostu Proponowa Wdro żenie osi ągane w wyniku redukcji lub firma (w [termin Wska źnik redukcji udziału energii ne źródło koszty emisji CO 2 Obszar / sektor Działania/zadania realizacji zu życia energii pochodz ącej przypadku rozpocz ęcia i w stosunku finansowani poszczególnych finalnej w ze źródeł zaanga żowania zako ńczenia] [zł] do a działa ń/zada ń stosunku do odnawialnych osób trzecich) przyj ętego przyj ętego roku w stosunku do roku bazowego 2010 1) przyj ętego bazowego roku 2010 2) bazowego 1)
rowerów Inwestycji Liczba wybudowanej bilansie PROW na niezb ędnej energii lata 2014- infrastruktury oraz finalnej 2020, środki stref ustanowionych finansowe w ok.0 MWh wył ącznie dla ramach pieszych i rowerów Obszaru [szt.] Strategiczne j Interwencji
Zadania szczegółowe w ramach działania „Budowa ście żek rowerowych oraz niezb ędnej infrastruktury, ustanowienie stref wył ącznie dla pieszych i rowerów”:
Budowa ście żki rowerowej Referat Rozwoju 2016-2020 Całkowita 8,7 km - - - bud żet wzdłu ż drogi 2164P do Lokalnego, warto ść gminy, Ośrodka Wypoczynkowego Gospodarki projektu WRPO na w Skorz ęcinie: 8,7 km w Przestrzennej, wynosi brutto: lata 2014- ramach zadania Budowa Inwestycji i Dróg 10 755 000,00 2020, sieci dróg dla rowerów na Urz ędu Gminy i zł., kwota PROW na terenie gmin Powiatu Miasta w obejmuj ąca lata 2014- Gnie źnie ńskiego Witkowie. etap budowy 2020, środki ście żki finansowe w rowerowej ramach wzdłu ż drogi Obszaru 2164P do Strategiczne Ośrodka j Interwencji Wypoczynkow ego w WESTMOR CONSULTING 97 Skorz ęcinie: 8,7 km to kwota PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Wska źniki/mierniki monitorowania realizacji działa ń/zada ń
Odpowiedzialny Wska źnik Wska źniki produktu Wska źnik wydział, osoba Szacowane wzrostu Proponowa Wdro żenie osi ągane w wyniku redukcji lub firma (w [termin Wska źnik redukcji udziału energii ne źródło koszty emisji CO 2 Obszar / sektor Działania/zadania realizacji zu życia energii pochodz ącej przypadku rozpocz ęcia i w stosunku finansowani poszczególnych finalnej w ze źródeł zaanga żowania zako ńczenia] [zł] do a działa ń/zada ń stosunku do odnawialnych osób trzecich) przyj ętego przyj ętego roku w stosunku do roku bazowego 2010 1) przyj ętego bazowego roku 2010 2) bazowego 1)
zł
Referat Rozwoju bud żet Lokalnego, gminy, Gospodarki WRPO na Budowa ście żki pieszo- Przestrzennej, lata 2014- rowerowej Witkowo – 2016-2020 500 000,00 - - - - Inwestycji i Dróg 2020, Kołaczkowo. Urz ędu Gminy i PROW na Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020
Referat Rozwoju bud żet Lokalnego, gminy, Gospodarki WRPO na Budowa ście żki rowerowej Przestrzennej, lata 2014- wzdłu ż drogi wojewódzkiej 2016-2020 2 670 000,00 - - - - Inwestycji i Dróg 2020, nr 260. Urz ędu Gminy i PROW na Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020
Referat Rozwoju bud żet Lokalnego, gminy, Budowa ście żki rowerowej Gospodarki WRPO na w mie ście Witkowo wzdłu ż Przestrzennej, lata 2014- ul. D ębi ńskiej 2016-2020 750 000,00 - - - - Inwestycji i Dróg 2020, od ul. Kwiatowej do Urz ędu Gminy i PROW na miejscowo ści D ębina. Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020
Budowa ście żki rowerowej Referat Rozwoju 2016-2020 390 000,00 - - - - bud żet
WESTMOR CONSULTING 98
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Wska źniki/mierniki monitorowania realizacji działa ń/zada ń
Odpowiedzialny Wska źnik Wska źniki produktu Wska źnik wydział, osoba Szacowane wzrostu Proponowa Wdro żenie osi ągane w wyniku redukcji lub firma (w [termin Wska źnik redukcji udziału energii ne źródło koszty emisji CO 2 Obszar / sektor Działania/zadania realizacji zu życia energii pochodz ącej przypadku rozpocz ęcia i w stosunku finansowani poszczególnych finalnej w ze źródeł zaanga żowania zako ńczenia] [zł] do a działa ń/zada ń stosunku do odnawialnych osób trzecich) przyj ętego przyj ętego roku w stosunku do roku bazowego 2010 1) przyj ętego bazowego roku 2010 2) bazowego 1)
w mie ście Witkowo wzdłu ż Lokalnego, gminy, ul. Wrzesi ńskiej Gospodarki WRPO na od ul. Cmentarnej do Przestrzennej, lata 2014- miejscowo ści Malenin. Inwestycji i Dróg 2020, Urz ędu Gminy i PROW na Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020
bud żet gminy, 0% energii Długo ść WRPO na pochodz ącej wybudowanych i lata 2014- Referat Urz ędu ze źródeł 2020, Budowa i modernizacja zmodernizowanych Gminy odnawialnych PROW na dróg wraz z niezb ędn ą dróg [km] odpowiedzialny 2015-2020 9 718 999,69 - - w całkowitym lata 2014- infrastruktur ą za realizacje Liczba wybudowanej bilansie 2020, środki okołodrogow ą Inwestycji niezb ędnej energii finansowe w infrastruktury finalnej ramach okołodrogowej [szt.] ok.0 MWh Obszaru Strategiczne j Interwencji
Zadania szczegółowe w ramach działania „Budowa i modernizacja dróg wraz z niezb ędn ą infrastruktur ą okołodrogow ą”:
Modernizacja drogi Referat Rozwoju 2016-2018 4 000 000,00 - - - - bud żet wojewódzkiej w granicach Lokalnego, gminy, Miasta Witkowa. Gospodarki WRPO na Przestrzennej, lata 2014- Inwestycji i Dróg 2020, Urz ędu Gminy i PROW na
WESTMOR CONSULTING 99
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Wska źniki/mierniki monitorowania realizacji działa ń/zada ń
Odpowiedzialny Wska źnik Wska źniki produktu Wska źnik wydział, osoba Szacowane wzrostu Proponowa Wdro żenie osi ągane w wyniku redukcji lub firma (w [termin Wska źnik redukcji udziału energii ne źródło koszty emisji CO 2 Obszar / sektor Działania/zadania realizacji zu życia energii pochodz ącej przypadku rozpocz ęcia i w stosunku finansowani poszczególnych finalnej w ze źródeł zaanga żowania zako ńczenia] [zł] do a działa ń/zada ń stosunku do odnawialnych osób trzecich) przyj ętego przyj ętego roku w stosunku do roku bazowego 2010 1) przyj ętego bazowego roku 2010 2) bazowego 1)
Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020, środki finansowe w ramach Obszaru Strategiczne j Interwencji
Referat Rozwoju bud żet Lokalnego, gminy, Przebudowa drogi gminnej Gospodarki WRPO na w miejscowo ści Przestrzennej, lata 2014- 2015-2020 113 121,49 - - - - Małachowo-Kępe Inwestycji i Dróg 2020, (działki nr 82, 86, 40). Urz ędu Gminy i PROW na Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020
Referat Rozwoju bud żet Lokalnego, gminy, Przebudowa drogi gminnej Gospodarki WRPO na w miejscowo ści Przestrzennej, lata 2014- 2015-2020 150 842,43 - - - - Małachowo-Wierzbiczany Inwestycji i Dróg 2020, (działki nr 1/11, 1/5). Urz ędu Gminy i PROW na Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020
Przebudowa drogi gminnej Referat Rozwoju 2015-2020 448 349,86 - - - - bud żet w miejscowo ści Strzy żewo Lokalnego, gminy, Witkowskie (działki nr 47, Gospodarki WRPO na 48). Przestrzennej, lata 2014-
WESTMOR CONSULTING 100
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Wska źniki/mierniki monitorowania realizacji działa ń/zada ń
Odpowiedzialny Wska źnik Wska źniki produktu Wska źnik wydział, osoba Szacowane wzrostu Proponowa Wdro żenie osi ągane w wyniku redukcji lub firma (w [termin Wska źnik redukcji udziału energii ne źródło koszty emisji CO 2 Obszar / sektor Działania/zadania realizacji zu życia energii pochodz ącej przypadku rozpocz ęcia i w stosunku finansowani poszczególnych finalnej w ze źródeł zaanga żowania zako ńczenia] [zł] do a działa ń/zada ń stosunku do odnawialnych osób trzecich) przyj ętego przyj ętego roku w stosunku do roku bazowego 2010 1) przyj ętego bazowego roku 2010 2) bazowego 1)
Inwestycji i Dróg 2020, Urz ędu Gminy i PROW na Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020
Referat Rozwoju bud żet Lokalnego, gminy, Gospodarki WRPO na Przebudowa drogi gminnej Przestrzennej, lata 2014- w miejscowo ści Wiekowo 2015-2020 191 348,91 - - - - Inwestycji i Dróg 2020, (działki nr 256, 273, 274). Urz ędu Gminy i PROW na Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020
Referat Rozwoju bud żet Lokalnego, gminy, Gospodarki WRPO na Przebudowa drogi gminnej Przestrzennej, lata 2014- w miejscowo ści Wiekowo 2015-2020 114 173,93 - - - - Inwestycji i Dróg 2020, (działki nr 247, 253). Urz ędu Gminy i PROW na Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020
Przebudowa drogi gminnej Referat Rozwoju 2015-2020 445 042,33 - - - - bud żet w miejscowo ści Wiekowo Lokalnego, gminy, (działki nr 253, 248, 249, Gospodarki WRPO na 344, 322, 182/9, 307, Przestrzennej, lata 2014- 180/13, 179/13). Inwestycji i Dróg 2020, Urz ędu Gminy i PROW na Miasta w lata 2014-
WESTMOR CONSULTING 101
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Wska źniki/mierniki monitorowania realizacji działa ń/zada ń
Odpowiedzialny Wska źnik Wska źniki produktu Wska źnik wydział, osoba Szacowane wzrostu Proponowa Wdro żenie osi ągane w wyniku redukcji lub firma (w [termin Wska źnik redukcji udziału energii ne źródło koszty emisji CO 2 Obszar / sektor Działania/zadania realizacji zu życia energii pochodz ącej przypadku rozpocz ęcia i w stosunku finansowani poszczególnych finalnej w ze źródeł zaanga żowania zako ńczenia] [zł] do a działa ń/zada ń stosunku do odnawialnych osób trzecich) przyj ętego przyj ętego roku w stosunku do roku bazowego 2010 1) przyj ętego bazowego roku 2010 2) bazowego 1)
Witkowie. 2020
Referat Rozwoju bud żet Lokalnego, gminy, Przebudowa drogi Gospodarki WRPO na powiatowej w miejscowo ści Przestrzennej, lata 2014- Skorz ęcin 2015-2020 687 222,34 - - - - Inwestycji i Dróg 2020, (działki nr 5067/8, 5067/9, Urz ędu Gminy i PROW na 5064/4). Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020
Referat Rozwoju bud żet Lokalnego, gminy, Gospodarki WRPO na Przebudowa drogi gminnej Przestrzennej, lata 2014- w miejscowo ści Ćwierdzin 2015-2020 606 661,60 - - - - Inwestycji i Dróg 2020, (działki nr 48/5, 205). Urz ędu Gminy i PROW na Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020
Referat Rozwoju bud żet Lokalnego, gminy, Gospodarki WRPO na Przebudowa drogi gminnej Przestrzennej, lata 2014- w miejscowo ści Gaj 2015-2020 437 624,50 - - - - Inwestycji i Dróg 2020, (działki nr 139, 140/1, 73). Urz ędu Gminy i PROW na Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020
Przebudowa drogi gminnej Referat Rozwoju 2015-2020 724 946,10 - - - - bud żet
WESTMOR CONSULTING 102
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Wska źniki/mierniki monitorowania realizacji działa ń/zada ń
Odpowiedzialny Wska źnik Wska źniki produktu Wska źnik wydział, osoba Szacowane wzrostu Proponowa Wdro żenie osi ągane w wyniku redukcji lub firma (w [termin Wska źnik redukcji udziału energii ne źródło koszty emisji CO 2 Obszar / sektor Działania/zadania realizacji zu życia energii pochodz ącej przypadku rozpocz ęcia i w stosunku finansowani poszczególnych finalnej w ze źródeł zaanga żowania zako ńczenia] [zł] do a działa ń/zada ń stosunku do odnawialnych osób trzecich) przyj ętego przyj ętego roku w stosunku do roku bazowego 2010 1) przyj ętego bazowego roku 2010 2) bazowego 1)
w miejscowo ści Piaski Lokalnego, gminy, (działki nr 138, 132/3, 133, Gospodarki WRPO na 131, 134). Przestrzennej, lata 2014- Inwestycji i Dróg 2020, Urz ędu Gminy i PROW na Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020
Referat Rozwoju bud żet Lokalnego, gminy, Gospodarki WRPO na Przebudowa drogi gminnej Przestrzennej, lata 2014- Kamionka-Skorz ęcin 2015-2020 1 094 666,20 - - - - Inwestycji i Dróg 2020, (działki nr 126, 128). Urz ędu Gminy i PROW na Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020
Referat Rozwoju bud żet Cz ęś ciowe poszerzenie Lokalnego, gminy, drogi oraz wykonanie nowej Gospodarki WRPO na nakładki Strzy żewo- Przestrzennej, lata 2014- 2015-2020 600 000,00 - - - - Witkowskie - Wiekowo Inwestycji i Dróg 2020, (działki nr 76, 256, 254/1, Urz ędu Gminy i PROW na 253). Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020
WESTMOR CONSULTING 103
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Wska źniki/mierniki monitorowania realizacji działa ń/zada ń
Odpowiedzialny Wska źnik Wska źniki produktu Wska źnik wydział, osoba Szacowane wzrostu Proponowa Wdro żenie osi ągane w wyniku redukcji lub firma (w [termin Wska źnik redukcji udziału energii ne źródło koszty emisji CO 2 Obszar / sektor Działania/zadania realizacji zu życia energii pochodz ącej przypadku rozpocz ęcia i w stosunku finansowani poszczególnych finalnej w ze źródeł zaanga żowania zako ńczenia] [zł] do a działa ń/zada ń stosunku do odnawialnych osób trzecich) przyj ętego przyj ętego roku w stosunku do roku bazowego 2010 1) przyj ętego bazowego roku 2010 2) bazowego 1)
Referat Rozwoju bud żet Lokalnego, gminy, Gospodarki WRPO na Wykonanie nowej nakładki Przestrzennej, lata 2014- droga Malenin – Karsewo 2015-2020 105 000,00 - - - - Inwestycji i Dróg 2020, (108/2, 108/1) Urz ędu Gminy i PROW na Miasta w lata 2014- Witkowie. 2020
Przebudowa i rozbudowa ENEA Zaopatrzenie sieci Operator 5) 2015-2020 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. w energi ę elektroenergetycznej S.A.
Zadania szczegółowe w ramach działania „Zaopatrzenie w energi ę”:
Modernizacja Przebudowa sieci sieci el-en SN elektroenergetycznej w m. 15kV i nn 0,4kV 2015 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. Witkowo et. 2 obr ęb stacji Witkowo et. II st. 80655 80655 wraz z wykupem gruntu
Linia Przebudowa sieci napowietrzna nn elektroenergetycznej w m. o długo ści 288m, 2015 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. Witkowo obszar stacji linia kablowa o 80460 długo ści 27m
Przebudowa linii nN obw.1 Linia 2015 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d.
WESTMOR CONSULTING 104
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Wska źniki/mierniki monitorowania realizacji działa ń/zada ń
Odpowiedzialny Wska źnik Wska źniki produktu Wska źnik wydział, osoba Szacowane wzrostu Proponowa Wdro żenie osi ągane w wyniku redukcji lub firma (w [termin Wska źnik redukcji udziału energii ne źródło koszty emisji CO 2 Obszar / sektor Działania/zadania realizacji zu życia energii pochodz ącej przypadku rozpocz ęcia i w stosunku finansowani poszczególnych finalnej w ze źródeł zaanga żowania zako ńczenia] [zł] do a działa ń/zada ń stosunku do odnawialnych osób trzecich) przyj ętego przyj ętego roku w stosunku do roku bazowego 2010 1) przyj ętego bazowego roku 2010 2) bazowego 1)
zasilanej ze stacji 80372 w napowietrzna nn m. Czajki gm. Witkowo o długo ści 1470m
Wymiana linii nn na izolowan ą AsXSn 4x95 mm Linia 2 (dł. 1178 mb) oraz napowietrzna nn 2015-2016 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. wymiana s łupów stacja o długo ści 1178 80433-1
Wymiana przewodów gołowych na niepełnoizolowane w linii Linia SN Witkowo-Miel żyn os napowietrzna SN 2015-2017 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. stan. 83 do stan. 93 w kier. 2,25 km Stacji 89463; od stan. 68/15/4/do stan 68/15/12 w kier. Stacji 80385
Rozbudowa GPZ Witkowo do pełnego układu Stacja elektroenergetyczna H4 + budowa 2017-2018 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. GPZ Witkowo budynku rozdzielni SN- 29 pól
Razem szacowane koszty [zł] 44 356 450,69
Wyja śnienia:
WESTMOR CONSULTING 105
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
1) Wska źniki/mierniki monitorowania realizacji działa ń/zada ń tj. redukcj ę zu życia energii finalnej w stosunku do przyj ętego roku bazowego oraz wzrost udziału energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych, oszacowano na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji emisji gazów cieplarnianych dla Gminy Witkowo w 2015 r. – na podstawie danych z ankiet dot. planowanych prac termomodernizacyjnych oraz planowanych inwestycji dot. zastosowania odnawialnych źródeł energii przez poszczególnych wła ścicieli/zarz ądców nieruchomo ści/urz ądze ń/infrastruktury oraz na podstawie danych Gminy;
2) Wska źnik redukcji emisji CO 2 w stosunku do przyj ętego roku bazowego, oszacowano na podstawie planowanego zu życia energii w odniesieniu do poszczególnego no śnika energii oraz podporz ądkowanemu mu wska źnika emisji CO 2:
• Dla energii elektrycznej przyj ęto wska źniki emisji: 0,982 Mg CO2/MWh dla roku 2010 podawane przez KCIE (w projekcie planu rozdziału uprawnie ń na lata 2008-2012);
• Dla pozostałych no śników energii (oprócz energii elektrycznej) za odnośny współczynniki emisji CO 2 w [t/MWh] przyj ęto wska źniki emisji CO 2 podane w poradniku pn. "PORADNIK Jak opracowa ć plan działa ń na rzecz zrównowa żonej energii (SEAP)?" Porozumienie Burmistrzów dla zrównowa żonej gospodarki energetycznej na szczeblu lokalnym. 3) Warto ść zada ń/działa ń, za które odpowiedzialni b ędą mieszka ńcy Gminy Witkowo oszacowano na podstawie prognozowanych kosztów termomodernizacji, zamieszczonych w opracowaniu pn. „Strategia modernizacji budynków: mapa drogowa 2050”. Dla oszacowania warto ści zada ń przyj ęto warto ści wła ściwe dla uznanego za optymalny scenariusza III, który zakłada m.in. dodatkowe ocieplenie ścian zewn ętrznych standardowym materiałem izolacyjnym o grubości 25 cm, dodatkowe ocieplenie dachu standardowym materiałem izolacyjnym o grubo ści 30 cm, dodatkowe ocieplenie stropu nad piwnic ą lub podłogi na gruncie standardowym materiałem izolacyjnym o grubo ści 20 cm, a tak że zastosowanie wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła o sprawno ści maksymalnej 80%. Przewidywane kwoty termomodernizacji odniesiono do powierzchni u żytkowej mieszka ń w Polsce w 2014 r. W ten sposób obliczono średni ą kwot ę termomodernizacji przypadaj ącą na 1 m 2 powierzchni u żytkowej mieszkania w Polsce. Nast ępnie warto ść t ą odniesiono do powierzchni u żytkowej mieszka ń na terenie Gminy Witkowo i zweryfikowano o procent mieszka ńców Gminy Witkowo, którzy zadeklarowali przeprowadzenie prac termomodernizacyjnych do 2020 r. Aby obliczy ć szacunkow ą warto ść kosztów zwi ązanych z instalacj ą OZE, odniesiono si ę do danych przedstawionych przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie w prezentacji pt. „Program PROSUMENT zało żenia, realizacja, prognoza”, gdzie wskazano przeci ętn ą warto ść inwestycji fotowoltaicznej oraz pomp ciepła. Na tej podstawie oszacowano, że średni koszt instalacji OZE kształtuje si ę na poziomie około 55 000 zł. oraz zało żono, że na jedno gospodarstwo domowe przypada jedna instalacja OZE. Nast ępnie warto ść t ę odniesiono do procentu gospodarstw domowych na terenie Gminy Witkowo, których wła ściciele deklaruj ą ch ęć instalacji OZE do 2020 r. Szacunkowy koszt zadania „Systematyczna ale stopniowa wymiana sprz ętu i urz ądze ń elektrycznych (m.in. podgrzewacze wody, AGD i RTV) oraz o świetlenia na bardziej efektywne energetycznie” dla budynków mieszkalnych obliczono zakładaj ąc, że jedno gospodarstwo domowe na terenie Gminy Witkowo wyda około 1 500 zł. na wymian ę sprz ętu do 2020 r. 4) Ze wzgl ędu na niewielk ą liczb ę podmiotów gospodarczych, które wzi ęły udział w badaniu ankietowym, przyj ęto, że średnio ka żdy przedsi ębiorca na terenie Gminy Witkowo (w 2014 r. na terenie Gminy Witkowo działało 1 129 podmiotów gospodarczych) wyda około 5 000 tys. zł. na działania maj ące na celu zwi ększenie efektywno ści energetycznej, zmniejszenie emisji CO2 oraz wzrost udziału energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych i odniesiono do procentu przedsiębiorców, którzy zadeklarowali tego typu zadania. 5) W przypadku obszaru „Produkcja energii” przedstawiono jedynie nazw ę zadania, podmiot odpowiedzialny i termin realizacji, poniewa ż tylko takie dane przekazała spółka.
WESTMOR CONSULTING 106
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
6) Wska źniki/mierniki monitorowania realizacji działa ń/zada ń dot. budowy ście żek rowerowych obliczona na podstawie opracowania „Cycle more Often 2 cool down the planet!” European Cyclists’ Federation ASBL. November 2011, przyjmuj ąc, że że jazda na rowerze powoduje emisj ę CO 2 na poziomie 21g/km, natomiast jazda samochodem osobowym powoduje emisj ę CO2 na poziomie 271g/km. Źródło: Opracowanie własne Nale ży zaznaczy ć, że w ramach zaplanowanych działa ń nie wskazano działa ń inwestycyjnych w nast ępuj ących obszarach:
• Budynki, wyposa żenie/ urz ądzenia komunalne – w najbli ższej przyszło ści, ze wzgl ędów finansowych nie planuje si ę inwestycji w niniejszym sektorze.
• Komunalne o świetlenie publiczne – w najbli ższej przyszło ści nie planuje si ę inwestycji w niniejszym sektorze, poniewa ż w latach 2014- 2015 zrealizowano nast ępuj ące zadania:
− "budowa linii o świetleniowej przy ul. Warszawskiej w Witkowie: 17 latarnii stylowych o wysoko ści 6 mb, z oprawami o mocy 70 W"
− budowa linii o świetleniowej przy ul. Warszawskiej w Witkowie: 18 latarnii stylowych o wysoko ści 6 mb z oprawami o mocy 70W, przy ul. Osiedlowej - 3 latarnie uliczne o wysoko ści 6m z oprawami o mocy 70W, przy ul. Mły ńskiej - 2 latarnie uliczne o wysoko ści 6 mb z oprawami o mocy 70W, • transport publiczny - ze wzgl ędu na to, że żaden z pomiotów gospodarczych świadcz ących usługi transportowe nie wzi ął udziału w badaniu ankietowym przeprowadzonym na terenie Gminy Witkowo - nie zaplanowano działa ń w tym zakresie.
• gospodarka odpadami w zakresie emisji nie zwi ązanej ze zu życiem energii (np. CH4 ze składowisk). W najbli ższej przyszło ści nie planuje si ę pozyskiwania biogazu z odpadów komunalnych. Na terenie Gminy Witkowo funkcjonuje oczyszczalnia ścieków jednak i w tym przypadku nie planuje si ę pozyskiwania energii z biogazu. Gmina Witkowo oprócz działa ń o charakterze inwestycyjnym b ędzie prowadziła tak że działania nieinwestycyjne zwi ązane zwłaszcza z podnoszeniem poziomu świadomo ści interesariuszy w zakresie ograniczania niskiej emisji.
WESTMOR CONSULTING 107
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Tabela 36. Działania nieinwestycyjne
Odpowiedzialny wydział, Wdro żenie [termin osoba lub firma (w Sektor Działania rozpocz ęcia Szacowane koszty przypadku zaanga żowania i zako ńczenia] osób trzecich)
b.d. Edukacja lokalnej społeczno ści z Wła ściwe komórki wysoko ść środków zakresu efektywno ści przeznaczonych na to działanie organizacyjne Urz ędu 2016-2020 energetycznej i odnawialnych uzale żniona b ędzie od sytuacji Gminy i Miasta finansowej Miasta i wysoko ści źródeł energii. pozyskanych środków ze źródeł zewn ętrznych
Prowadzenie kampanii b.d. informacyjno – promocyjnej w Wła ściwe komórki wysoko ść środków zakresie gospodarki przeznaczonych na to działanie organizacyjne Urz ędu 2016-2020 niskoemisyjnej oraz wymaga ń uzale żniona b ędzie od sytuacji Gminy i Miasta finansowej Miasta i wysoko ści dotycz ących charakterystyki pozyskanych środków ze źródeł energetycznej budynków. zewn ętrznych Budynki b.d.
ś wysoko ść środków Prowadzenie kampanii Wła ciwe komórki przeznaczonych na to działanie informacyjnej w zakresie budowy organizacyjne Urz ędu 2016-2020 uzale żniona b ędzie od sytuacji energooszcz ędnych domów. Gminy i Miasta finansowej Miasta i wysoko ści pozyskanych środków ze źródeł zewn ętrznych
b.d.
Wła ściwe komórki wysoko ść środków Promowanie działa ń przeznaczonych na to działanie organizacyjne Urz ędu 2016-2020 energooszcz ędnych. uzale żniona b ędzie od sytuacji Gminy i Miasta finansowej Miasta i wysoko ści pozyskanych środków ze źródeł zewn ętrznych
Transport Promowanie atrakcyjno ści Wła ściwe komórki 2016-2020 b.d. transportu publicznego, pieszego i organizacyjne Urz ędu wysoko ść środków rowerowego. przeznaczonych na to działanie
WESTMOR CONSULTING 108
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Odpowiedzialny wydział, Wdro żenie [termin osoba lub firma (w Sektor Działania rozpocz ęcia Szacowane koszty przypadku zaanga żowania i zako ńczenia] osób trzecich) Gminy i Miasta uzale żniona b ędzie od sytuacji finansowej Miasta i wysoko ści pozyskanych środków ze źródeł zewn ętrznych
b.d. Promowanie hybrydowych lub Wła ściwe komórki wysoko ść środków innych wysoko wydajnych przeznaczonych na to działanie organizacyjne Urz ędu 2016-2020 technologii, paliw alternatywnych uzale żniona b ędzie od sytuacji Gminy i Miasta finansowej Miasta i wysoko ści oraz efektywnego stylu jazdy. pozyskanych środków ze źródeł zewn ętrznych
b.d. Edukacja podmiotów działaj ących Wła ściwe komórki wysoko ść środków w sektorze przemysłu z zakresu przeznaczonych na to działanie Przemysł organizacyjne Urz ędu 2016-2020 efektywno ści energetycznej uzale żniona b ędzie od sytuacji Gminy i Miasta finansowej Miasta i wysoko ści i odnawialnych źródeł energii. pozyskanych środków ze źródeł zewn ętrznych
Umieszczanie w stosownych uchwałach dotycz ących miejscowego planu zagospodarowania b.d. przestrzennego, zapisów Wła ściwe komórki wysoko ść środków dotycz ących wymaganej przeznaczonych na to działanie organizacyjne Urz ędu 2016-2020 charakterystyki energetycznej uzale żniona b ędzie od sytuacji Gminy i Miasta finansowej Miasta i wysoko ści budynków oraz rodzajów źródeł Planowanie zagospodarowania pozyskanych środków ze źródeł energii wykorzystywanych zewn ętrznych przestrzennego do eksploatacji budynków, w tym w szczególno ści odnawialnych źródeł energii. W trakcie procesu planowania przestrzennego uwzgl ędnianie Wła ściwe komórki b.d. kryteriów energetycznych, organizacyjne Urz ędu 2016-2020 wysoko ść środków wykorzystania odnawialnych Gminy i Miasta przeznaczonych na to działanie ż ę źródeł energii, wielofunkcyjno ści uzale niona b dzie od sytuacji
WESTMOR CONSULTING 109
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Odpowiedzialny wydział, Wdro żenie [termin osoba lub firma (w Sektor Działania rozpocz ęcia Szacowane koszty przypadku zaanga żowania i zako ńczenia] osób trzecich) zabudowy itp. finansowej Miasta
Udzielanie zamówie ń publicznych, którym towarzysz ą kryteria o charakterze środowiskowym. Władze Urz ędu Gminy i Miasta b.d. mog ą dokonywa ć zakupów dóbr i Wła ściwe komórki Zielone zamówienia publiczne wysoko ść środków usług oraz zleca ć roboty organizacyjne Urz ędu 2016-2020 budowlane zwracaj ąc uwag ę na przeznaczonych na to działanie Gminy i Miasta uzale żniona b ędzie od sytuacji energooszcz ędno ść i przyjazny finansowej Miasta środowisku produktów np. w zakresie IT, niskoemisyjno ść np. w przypadku zakupu samochodów itp.
Źródło: Opracowanie własne
WESTMOR CONSULTING 110
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
WESTMOR CONSULTING 111
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Kluczowe znaczenie z punktu widzenia Planu Gospodarki Niskoemisyjnej maj ą działania, przyczyniaj ące si ę do zmiany postaw konsumpcyjnych u żytkowników energii. Nale ży do nich zaliczy ć m.in. współprac ę z mieszka ńcami i zainteresowanymi stronami, działania edukacyjnej, czy te ż promowanie gospodarki niskoemisyjnej. Zgodnie z powy ższ ą tabel ą, w odniesieniu do poszczególnych Interesariuszy, Gmina Witkowo planuje edukacj ę lokalnej społeczno ści z zakresu efektywno ści energetycznej i odnawialnych źródeł energii.
Interesariuszami wy żej wskazanych zada ń b ędą przede wszystkim: • Mieszka ńcy Gminy Witkowo; • Urz ąd Gminy i Miasta w Witkowie; • Pracownicy sektora publicznego; • Podmioty gospodarcze funkcjonuj ące na terenie Gminy; • Firmy zewn ętrzne. Działania w tym zakresie powinny uwzgl ędnia ć informacje dotycz ące oszcz ędnego gospodarowania energi ą, wykorzystywania energii ze źródeł odnawialnych, ograniczania emisji, zmiany przyzwyczaje ń zwi ązanych z nadmiernym zu życiem energii.
Forma działa ń w tym zakresie mo że by ć dowolna (akcja informacyjna, konkursy, plebiscyty). Istotne jest jak najintensywniejsze zaanga żowanie lokalnej społeczno ści, w tym dzieci i młodzie ży. Planowane działania w tym zakresie to m.in.: − udost ępnianie materiałów informacyjnych na stronie Urz ędu Gminy i Miasta; − szkolenia dla mieszka ńców, przeprowadzenie spotka ń edukacyjnych, wizyt studyjnych (np. na osiedlu domów energooszcz ędnych), zaprezentowanie funkcjonowania OZE i korzy ści płyn ących z jego wdro żenia; − kampanie w lokalnej prasie informuj ące o mo żliwych działaniach zwi ązanych z efektywno ści ą energetyczn ą, OZE, zrównowa żonym transportem, organizowanie konkursów i plebiscytów – dla mieszkańców, dzieci, młodzie ży; − przygotowanie ulotek informacyjnych, broszur i innych publikacji promuj ących zrównowa żone u żytkowanie energii, ochron ę klimatu; − organizacja kampanii edukacyjnych we współpracy z lokalnymi i mi ędzynarodowymi organizacjami pozarz ądowymi; − festyny i inne wydarzenia edukuj ące i promuj ące efektywno ść energetyczn ą, OZE i zrównowa żony transport na obszarze gminy; − zach ęcenia mieszka ńców do inwestycji w domy energooszcz ędne poprzez organizacj ę szkole ń ze specjalistami, organizacj ę wizyt studyjnych w wybudowanych obiektach, rozbudowa bazy dydaktycznej, która umo żliwi przeprowadzenie wła ściwej edukacji z zakresu efektywno ści energetycznej, OZE i zrównowa żonego transportu; − broszury informacyjne;
WESTMOR CONSULTING 112
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
− plakaty; − informacje w prasie lokalnej; − informacje w lokalnej telewizji.
Powi ązanie rekomendowanych działa ń/zada ń z bazow ą inwentaryzacji emisji CO 2 (BEI) polega na:
1) Oszacowaniu poziomu redukcji zu życia energii finalnej, wzrostu udziału energii
pochodz ącej ze źródeł odnawialnych oraz poziomu redukcji emisji CO 2 w wyniku
realizacji poszczególnych działa ń/zada ń, w stosunku do wyników bazowej
inwentaryzacji emisji CO 2 (BEI);
2) Zarekomendowaniu poszczególnych działa ń/zada ń na podstawie przeprowadzonej
inwentaryzacji emisji CO 2 (BEI) dla Gminy Witkowo w 2015 r. oraz danych Gminy (WPF) – poszczególne działania/zadania zarekomendowano na podstawie danych z ankiet dot. planowanych inwestycji w zakresie ograniczenia niskiej emisji (np. planowanych prac termomodernizacyjnych, planowanych inwestycji dot. zastosowania odnawialnych źródeł energii, modernizacji o świetlenia publicznego i modernizacji szlaków komunikacyjnych) udost ępnionych przez poszczególnych wła ścicieli/zarz ądców nieruchomo ści/urz ądze ń/infrastruktury bior ących udział w ankietyzacji oraz na podstawie danych Gminy.
WESTMOR CONSULTING 113
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
4.3. Wska źniki monitorowania
Jako główne wska źniki ilo ściowe decyduj ące o osi ągni ętych rezultatach proponuje si ę przyj ęcie nast ępuj ących wska źników:
• wska źnik redukcji emisji CO 2 do roku 2020 w stosunku do przyj ętego roku bazowego; • wska źnik redukcji zu życia energii finalnej do roku 2020 w stosunku do przyj ętego roku bazowego; • wska źnik udziału energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych w roku 2020 w całkowitym bilansie energii finalnej.
Wska źniki te s ą zgodne z zasadami monitorowania post ępów w realizacji celów unijnego pakietu klimatyczno-energetycznego (cele 3x20%).
W poni ższej tabeli przedstawiono główne wska źniki ilo ściowe decyduj ące o osi ągni ętych rezultatach działa ń i zada ń przyj ętych w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej.
Tabela 37. Główne wska źniki ilo ściowe monitorowania osi ągni ętych rezultatów działa ń i zada ń przyj ętych w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej
Scenariusz zwi ązany z realizacj ą Wyszczególnienie PGN zgodnie z zaplanowanymi działaniami
Wska źnik redukcji emisji CO 2 w stosunku do przyj ętego roku bazowego
Całkowita emisja w 2010 roku (Mg CO 2) 55 591,01
Prognozowana całkowita emisja w 2020 roku (Mg CO 2) 53 115,22
Wska źnik redukcji emisji CO2 w stosunku do przyj ętego roku bazowego zgodnie z zaplanowanymi działaniami/zadaniami 2 475,79 (Mg CO2)
Wska źnik redukcji emisji CO2 w stosunku do przyj ętego roku bazowego zgodnie z zaplanowanymi działaniami/zadaniami 4,5% (%)
Wska źnik redukcji zu życia energii finalnej w stosunku do przyj ętego roku bazowego
Całkowite zu życie energii finalnej w 2010 roku (MWh) 202 255,53
Prognozowane całkowite zu życie energii finalnej w 2020 200 084,88 roku (MWh)
Wska źnik redukcji zu życia energii finalnej w stosunku do przyj ętego roku bazowego zgodnie z zaplanowanymi 2 170,65 działaniami/zadaniami (MWh)
WESTMOR CONSULTING 114
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Wska źnik redukcji zu życia energii finalnej w stosunku do przyj ętego roku bazowego zgodnie z zaplanowanymi 1,1% działaniami/zadaniami (%) Wska źnik wzrostu udziału energii pochodz ącej ze źródeł odnawialnych
Prognozowane wzrost wykorzystania energii odnawialnej w 43 505,72 2020 r (MWh) w stosunku do roku bazowego
Prognozowane u życie/wykorzystanie energii odnawialnej w 5,3% 2020 r (%)
Zało żenia: 1) Ilo ść zu życia/wykorzystania energii odnawialnej w 2010 r (MWh) obejmuje zgodnie z Poradnikiem SEAP sum ę zu życia/wykorzystania energii z nast ępuj ących źródeł: olej ro ślinny, biopaliwo, inna biomasa (drewno, pellet, trociny, itp.), energia słoneczna cieplna, energia geotermiczna . Źródło: Opracowanie własne
Wskazane w powy ższej tabeli główne wska źniki ilo ściowe monitorowania osi ągni ętych rezultatów działa ń i zada ń przyj ętych w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej, powinny być monitorowane przez Gmin ę co dwa lata pocz ąwszy od roku 2018.
Kolejne lata pomiaru głównych wska źników ilo ściowych monitorowania osi ągni ętych rezultatów działa ń i zada ń przyj ętych w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej:
• rok 2018; • rok 2020;
W celu mo żliwo ści pomiaru zaprezentowanych wska źników wymagane jest zebranie danych od ró żnych podmiotów. Dane powinny by ć zbierane z cz ęstotliwo ści ą, która pozwoli na okre ślenie stanu faktycznego na dzie ń 31 grudnia danego roku oceny. Zadania w zakresie monitoringu i oceny efektywno ści podejmowanych działa ń b ędą prowadzili pracownicy zatrudnieni w strukturze Urz ędu Gminy i Miasta Witkowo we współpracy z podmiotami, od których b ędą pozyskiwane dane do analizy. Na podstawie uzyskanych informacji zostanie sporz ądzony Raport wdro żeniowy, informuj ący o stanie wdrażania Planu.
WESTMOR CONSULTING 115
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
5. Spis tabel Tabela 1. Schemat prezentuj ący cele strategiczne i szczegółowe uj ęte w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy i Miasta Witkowo ...... 7 Tabela 2. Zestawienie lokalizacji, jednostek realizuj ących, kosztów oraz efektu ekologicznego - działanie WpZSO – Gmina Witkowo ...... 25 Tabela 3. Liczba ludno ści na terenie Gminy Witkowo...... 26 Tabela 4. Poziom przyrostu naturalnego w na terenie Gminy Witkowo w latach 2009-2014 ...... 29 Tabela 5. Migracje na pobyt stały w Gminie Witkowo w latach 2009-2014 ...... 29 Tabela 6. Mieszkalnictwo na terenie Gminy Witkowo w latach 2009 - 2014 ...... 30 Tabela 7. Wska źniki dotycz ące zasobu mieszkaniowego w latach 2009 - 2014 ...... 31 Tabela 8. Wska źniki dotycz ące zasobu mieszkaniowego w latach 2009 – 2014 ...... 31 Tabela 9. Podmioty gospodarze na terenie Gminy Witkowo w latach 2009 - 2014...... 32 Tabela 10. Najwi ększe podmioty gospodarcze działaj ące na terenie gminy...... 34 Tabela 11. Wykaz obiektów u żyteczno ści publicznej na terenie Gminy Witowo ...... 34
Tabela 12. Wska źniki emisji CO 2 dla wybranych paliw ...... 38 Tabela 13. Wyposa żenie Gminy Witkowo w sie ć gazow ą w latach 2009-2014...... 38 Tabela 14. Zestawienie linii SN-15 kV znajduj ących si ę na terenie Gminy Witkowo b ędących na maj ątku i w eksploatacji ENERGA Operator SA oraz ich powi ązanie z s ąsiednimi gminami...... 39 Tabela 15. Zestawienie sieci elektroenergetycznej rozdzielczej na terenie Gminy Witkowo b ędących na maj ątku i w eksploatacji ENERGA Operator SA ...... 40 Tabela 16. Charakterystyka sieci elektroenergetycznej na terenie Gminy Witkowo...... 40 Tabela 17. Odbiorcy w podziale na grupy przył ączeniowe ...... 40 Tabela 18. Planowane inwestycje sieciowe na terenie Gminy Witkowo...... 41 Tabela 19. Analiza SWOT Gminy Witkowo...... 50 Tabela 20. Proponowane wska źniki monitorowania ...... 61 Tabela 21. Wyniki inwentaryzacji emisji za rok 2010 – bazowa inwentaryzacja emisji (BEI) – ko ńcowe zu życie energii...... 68 Tabela 22. Wyniki inwentaryzacji emisji za rok 2010 – bazowa inwentaryzacja emisji (BEI) – emisje CO2 ...... 69 Tabela 23. Wyniki inwentaryzacji emisji za rok 2014 – kontrolna inwentaryzacja emisji (MEI) – ko ńcowe zu życie energii...... 70 Tabela 24. Wyniki inwentaryzacji emisji za rok 2014 – kontrolna inwentaryzacja emisji (MEI) – emisje CO2 ...... 71 Tabela 25. Podsumowanie wyników inwentaryzacji emisji na terenie Gminy Witkowo za lata 2010 i 2014 – CO2 ...... 74 Tabela 26. Wyniki inwentaryzacji zu życia energii - Budynki mieszkalne – rok 2010...... 78 Tabela 27. Wyniki inwentaryzacji zu życia energii - Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia komunalne – rok 2010...... 80 Tabela 28. Wyniki inwentaryzacji zu życia energii - Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia usługowe/przemysłowe (niekomunalne) – rok 2010 ...... 81 Tabela 29. Zu życie paliw silnikowych na terenie Gminy Witkowo – rok 2010 ...... 82 Tabela 30. Wyniki inwentaryzacji zu życia energii - Budynki mieszkalne – rok 2014...... 85 Tabela 31. Wyniki inwentaryzacji zu życia energii - Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia komunalne – rok 2014...... 86 Tabela 32. Wyniki inwentaryzacji zu życia energii - Budynki, wyposa żenie/urz ądzenia usługowe/przemysłowe (niekomunalne) – rok 2014 ...... 87 Tabela 33. Zu życie paliw silnikowych na terenie Gminy Witkowo – rok 2014 ...... 88 Tabela 34. Wyniki prognozy wielko ści zu życia energii finalnej, emisji CO2 oraz zu życia/wykorzystania energii odnawialnej w roku 2020 ...... 90 Tabela 35. Działania/zadania inwestycyjne zaplanowane do realizacji w ramach Planu ...... 95 Tabela 36. Działania nieinwestycyjne ...... 108
WESTMOR CONSULTING 116
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY WITKOWO
Tabela 37. Główne wska źniki ilo ściowe monitorowania osi ągni ętych rezultatów działa ń i zada ń przyj ętych w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej ...... 114
6. Spis rysunków Rysunek 1. Gmina Witkowo na tle województwa wielkopolskiego i powiatu gnie źnie ńskiego ...... 23 Rysunek 2. Gmina Witkowo ...... 24 Rysunek 3 Usłonecznienie wzgl ędne na terenie Polski...... 43 Rysunek 4. Liczba godzin promieniowania słonecznego w Polsce ...... 44 Rysunek 6. Strefy energetyczne wiatru w Polsce ...... 46 Rysunek 7. Schematyczna mapa geologiczna województwa wielkopolskiego...... 47
7. Spis wykresów Wykres 1. Liczba ludno ści w Gminie Witkowo w latach 2009-2014 ...... 26 Wykres 2. . Prognoza liczby ludno ści na lata 2016 - 2030 dla powiatu gnie źnie ńskiego ...... 28 Wykres 3. Prognoza ludno ści dla Gminy Witkowo na lata 2016-2030...... 28 Wykres 6. Podmioty wg sekcji PKD 2007 na terenie Witkowo w 2014 roku...... 33 Wykres 5. Udział emisji z poszczególnych sektorów inwentaryzacji – rok bazowy ...... 75 Wykres 6. Udział zu życia energii w poszczególnych sektorach inwentaryzacji – rok bazowy ...... 76 Wykres 7. Udział emisji z poszczególnych sektorów inwentaryzacji – rok kontrolny...... 82 Wykres 8. Udział zu życia energii w poszczególnych sektorach inwentaryzacji – rok kontrolny...... 83
WESTMOR CONSULTING 117