Seite 1.Perle.Nlneu
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
nederlands In één oogopslag met plattegrond van de binnenstad Geschiedenis van de residentiestad pagina 4 Het adellijke verleden pagina 6 Slot Friedenstein pagina 8 Bezienswaardigheden / plattegrond pagina 10 Rondleidingen pagina 16 Evenementen pagina 20 Fietstochten in de regio pagina 21 Excursiemogelijkheden / omgevingskaart pagina 22 Tourist-Information (VVV) Gotha / Gothaer Land, Hauptmarkt 33, D-99867 Gotha, tel. +49 (0)3621 5078570, fax: / 507857-20, E-mail: [email protected] Impressum: Uitgever: KulTourStadt Gotha-GmbH / Tourist-Information (VVV) Vormgeving: K&K Werbung GmbH; druk: Colordruckzwickau; kaartmateriaal: Müller & Richert GbR Foto's: Tourist-Information (VVV) Gotha, Thüringer Tourismus GmbH, K&K Werbung GmbH, Stiftung Schloss Friedenstein, Stadtverwaltung, Olaf Ittershagen, Lutz Ebhardt, Barbara Neumann, Marc-Oliver Schulz Stand: 07/ 2009; oplage 5.000 stuks. 2 Hartelijk welkom... en ontdek de historische schatten van Gotha Rose „Gotha“ In de deelstaat Thüringen, het groene hart van Duitsland, ligt de residentie- stad Gotha. De voormalige hoofd- en residentiestad van het hertogdom Saksen-Coburg en Gotha heeft een bijzondere historische en moderne flair, een luisterrijke geschiedenis en een heel eigen uitstraling. Het indruk- wekkende stadsbeeld wordt bepaald door de historische stadskern, slot Friedenstein - het grootste vroegbarokke kasteelcomplex van Duitsland - en het park rondom het slot. Het uitgestrekte park in Engelse stijl, de oranjerie, slot Friedenstein, het Hertogelijk Museum waarin het huidige Natuurmuseum is gevestigd en de grote patriciërhuizen zijn een bezoek meer dan waard. Of u nu zelf de stad verkent of deelneemt aan een stadsrondleiding – de flair van het rijke verleden is overal voelbaar. 3 Geschiedenis en beroemde Villa Gotaha De ‘Villa Gotaha’ is een van de oudste nederzettingen van Thüringen. In 775 wordt de plaats voor het eerst vermeld in een oorkonde van Karel de Grote, koning der Franken. Een van de belangrijkste oost-west- handelsverbindingen, de ‘Hohe Straße’, voerde langs de nederzetting aan het ‘goede water’. In de 12e eeuw kreeg Gotha stadsrechten. Dankzij de versterkte burcht was de stad als residentie voor de landgraven van Thüringen al vroeg van strategisch belang. Middeleeuwen Door de uitstekende ligging ontwikkelde het middeleeuwse Gotha zich tot een van de belangrijkste handelscentra van Thüringen. Vooral de handel in wede, een plant waaruit kleurstof kan worden gewonnen, was voor de Belegering Grimmenstein 1567 stedelingen een bron van inkomsten en bescheiden welstand. De schitterende patriciërhuizen op de Hauptmarkt getuigen ook nu nog van het glansrijke verleden. Verschillende belangrijke inwoners hebben hun stempel op de geschiedenis van de stad gedrukt. Behalve de reformatoren Maarten Luther en Friedrich Myconius werkte in Gotha de pedagoog Andreas Reyher. Zijn ‘Gothaer Schulmethodus’ was een van de eerste onderwijsmethoden van Duitsland. Gotha rond 1738, door Matthaeus Seutter 4 inwoners van de residentiestad 18e en 19e eeuw Terecht luidt de bijnaam van de residentiestad ‘Stad der natuurwetenschappen en kunst’. Behalve de geoloog en onderzoeker Karl Ernst Adolf von Hoff (1771-1837) werkten in Gotha de astronomen Baron Franz Xaver von Zach (1754-1832), Johann Franz Encke (1791-1865) en Peter Andreas Hansen (1795-1874). Patriciërhuizen op de kasteelheuvel De in 1785 door Justus Perthes opgerichte geografische uitgeverij gaf tot 1943 de ‘Gothaer Adelskalender’ uit, die onder de naam ‘GOTHA’ wereldberoemd werd. Door kaarten en atlassen uit Gotha heeft het wereldbeeld kleur gekregen. De koopman Ernst Wilhelm Arnoldi (1778-1841) stichtte in Gotha in 1820 de eerste brandverzekeringsmaatschappij en in 1827 de eerste levensverzekeraar van Duitsland; Josef Meyer (1796-1856) richtte in 1826 het nog steeds bestaande ‘Bibliographisches Institut’ op, een van de grootste Duitse uitgeverijen van naslagwerken en uitgever van de encyclopedie ‘Meyers Universal-Lexikon’. Onlosmakelijk verbonden met de internationale uitstraling van de stad zijn de namen van de componisten Gottfried Heinrich Stölzel (1690-1749) en Louis Spohr, de filoloog Friedrich Jacobs (1764-1847), de beeldhouwer Friedrich Wilhelm Doell (1750-1816), de dichter Friedrich Wilhelm Gotter (1746-1817), de historicus en ‘vader van de kathederstijlbloempjes’ Johann Georg August Galletti (1750-1828), de geoloog Ernst Friedrich von Schlotheim (1764-1832) en de grondlegger van de moderne paleontologie Johann Gottfried Geissler (1726-1800). 5 Geschiedenis van de residentiestad In Gotha hebben diverse belangrijke congressen plaatsgevonden. In 1861 werd in de stedelijke evenementenhal de Duitse Schuttersvereniging opgericht. In 1875 fuseerden in Gotha de arbeiderspartijen van Ferdinand Lassalle en August Bebel tot de Socialistische Arbeiderspartij Duitsland. Tijdens de industrialisering vestigden zich veel machine- en wagonfabrieken en bedrijven uit de auto- en voedingsmiddelenindustrie in Gotha. Daarnaast werden hier vliegtuigen gebouwd. In de wijken aan de rand van de historische binnenstad staan architec- tonisch interessante gebouwen uit deze periode. Na de verwoestingen gedurende de Tweede Wereldoorlog begonnen voor de stad zware jaren van wederopbouw. Van 1950 tot 1990 onder- ging het stadsbeeld ingrijpende veranderingen en ontstonden nieuwe woonwijken aan de rand van de stad. Het adellijke verleden van Gotha De ‘verovering’ van de Europese vorstenhuizen door het huis Saksen- Coburg en Gotha was in veel gevallen van langere duur. De koningshuizen van België, Portugal, Bulgarije en Groot-Brittannië stammen in mannelijke lijn direct van het huis Saksen-Coburg en Gotha af. Hun nakomelingen sloten huwelijken met prinsen en prinsessen uit het Duitse en Oostenrijks- Hongaarse keizershuis, het Russische tsarenhuis en uit de koningshuizen van Zweden, Griekenland, Spanje, Noorwegen, Italië, Frankrijk en Denemarken. Koningin Victoria regeerde van 1837 tot 1901 63 jaar lang over het Britse wereldrijk. Prins-gemaal Albert von Saksen-Coburg en Gotha was de grote liefde van haar leven. Zo regeerde het huis Saksen-Coburg en Gotha over het Britse wereldrijk. In 1837 besteeg koningin Victoria de troon; ze stierf in 1901 als koningin van Groot-Brittannië en Ierland en keizerin van India. Tijdens haar regeringsperiode zette ze de succesvolle huwelijkspolitiek van haar oom Leopold voort. Kinderen en kleinkinderen van de ‘grootmoeder van Europa’ regeerden in vrijwel heel Europa. Koningin Victoria en prins Albert waren ervan overtuigd dat hiermee de vrede in Europa gewaar- borgd werd. 6 Het adellijke verleden Albert, prins-gemaal van Groot-Brittannië, Koningin Victoria van Groot-Brittannië en Ierland, prins van Saksen-Coburg en Gotha (1819-1861) keizerin van India (1819-1901) Na de dood van Victoria besteeg haar oudste zoon als koning Edward (Eduard) VII de troon. In 1910 werd hij opgevolgd door zijn zoon George V. Diens neef was de Duitse keizer Wilhelm II, eveneens een kleinzoon van koningin Victoria. Een andere neef was hertog Carl Eduard van Saksen- Coburg en Gotha. Alfred, de tweede zoon van de Engelse koningin Victoria, werd in 1893 hertog van Saksen-Coburg en Gotha. Hij regeerde het hertogdom gedurende 7 jaar. Na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 veranderde koning George V onder druk van de publieke opinie de Duits klinkende naam in ‘Huis Windsor’. Niet alleen de herkomst verbindt het Britse vorstenhuis met de stad Gotha. Al veel eerder haalde Frederick, prins van Wales, zijn bruid uit Gotha. De Engelse troonopvolger werd verliefd op prinses Augusta van Saksen-Gotha en trouwde met haar op 27 april 1736 in Londen. Augusta is de moeder van de eerste Engelse koning die ook in Engeland werd geboren. Hun zoon George III werd op 4 juni 1737 geboren. Door zijn vroege dood kon prins Frederick zelf de troon niet meer bestijgen. Zijn weduwe wijdde zich vanaf dat moment volledig aan de verzorging van hun kinderen en de Engelse tuinkunst. Bovendien onder- hield ze de familiebanden met Gotha. Ze inspireerde haar neef hertog Ernst II in Gotha tot de aanleg van het eerste landschapspark in Engelse stijl op het Europese vasteland. Ook nu nog straalt het park in oude luister. 7 Slot Friedenstein Slot Friedenstein – de parel in de kroon van Thüringen Slot Friedenstein ligt midden in een groot park, als een stenen kroon hoog boven de stad Gotha. Het is een van de indrukwekkendste kasteelcomplexen van Duitsland. De musea van de Stichting Slot Friedenstein verwelkomen dankzij hun bijzondere collecties bezoekers uit de hele wereld. In 1643, aan het einde van de Dertigjarige Oorlog, legde hertog Ernst I (‘de Vrome’) van Saksen-Gotha de eerste steen voor een bouwwerk, waarvan de naam in die woelige tijden hoop voor de toekomst uitsprak: Friedenstein (‘Vredesteen’). Al na 13 jaar bouwen was het kasteel gereed. Men zegt wel dat het evenveel vertrekken heeft als dagen in het jaar. Het imposante bouwwerk werd in eerste instantie omgeven door dikke verdedigingswallen; deze werden aan het einde van de 18e eeuw geslecht. Alleen de kazematten zijn behouden gebleven en zijn nu deels toegankelijk voor het publiek. Er werd een park aangelegd, dat als de oudste, in Engelse stijl aangelegde land- schapstuin op het Europese vasteland tuinliefhebbers van heinde en verre trekt. De oranjerie is het oudste en lieflijkste deel van het park. Bezoekers die vanuit het slot het park inlopen, zien de oranjerie als een bloeiend amfitheater aan hun voeten. Ten zuiden van het kasteelcomplex ligt het aan het einde van de 19e eeuw gebouwde Hertogelijk Museum. Tegenwoordig