Działacza Mniejszości Niemieckiej Zajrzyj Na Str. 13

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Bildung: Letzte Woche wurden Wahlen: Am kommenden Samstag LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialienin Warschau Gespräche sind über lediglich die zum Lesen bereitgestellt.wählen die Delegierten Jegliche der OppelnerVervielfältigung ist strengstens untersagt. Zukunft des Unterrichts Deutsch als Deutschen Minderheit ihren neuen Spielfilm: Annette Frier und Minderheiten- und Fremdsprache Vorstand. Rafał Bartek will erneut Christoph Maria Herbst spielen im LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES:geführt. Niniejszy Einen Durchbruch materiał kann man służy wyłącznie do czytania.Vorsitzender Powielanie werden und erklärt w imjakikolwiek sposób zabronione.Hotel Heidelberg ein Ehepaar, das diese aber nicht nennen. Interview warum. so manch eine Krise überwinden

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. www.wochenblatt.pl LARES: Diese Materialien sindMehr lediglich auf S. 4 zum Lesen bereitgestellt. JeglicheMehr Vervielfältigung auf S. 6 ist strengstensmuss. Zu sehen untersagt. am 24. Mai.

Nr 21 (1416), ISSN 2082-8195, nr indeksu 368202 24 – 30 V 2019, cena 2,40 zł (VAT 5%)

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. hierLARES: Niniejszy materiał bleiben“ służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Plebiscyt LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensna Polityka/ untersagt. Działacza LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Mniejszości LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensNiemieckiej untersagt. Zajrzyj LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.na str. 13 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Werbung / Reklama

Pałac Lucja Zakrzów, ul. Stawowa 9 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.47-330 Zdzieszowice Tel.: 77 439 84 73 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenswww.palaclucja.pl untersagt.

Dozent Franciszek Gajda und seine In der Oppelner Region suchen Unternehmen händeringend 13 Studenten, die das Informatik- Studium in deutscher Sprache LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. FachkräfteLARES: mit deutschen Niniejszy materiał Sprachkenntnissen służy wyłącznie – do besonders czytania. Powielanie w jakikolwiekabsolvieren. sposóbFoto: privat zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. in LARES:der florierenden Diese Materialien IT-Branche. sind lediglich Eine zumgroße Lesen Chance bereitgestellt. für die Jegliche Vervielfältigung ist strengstens8924 untersagt.

Studenten des deutschsprachigen Informatik-Studiengangs ISSN 2082-8195 an der Politechnischen Hochschule Oppeln (PO). Ob der Studiengang im kommenden Semester zustande kommt, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ist allerdingsLARES: fraglich. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie wLesen jakikolwiek Sie auf sposób S. 5 zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

2 LARES:Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum M Leseneinun gebereitgestellt.n op Jeglicheinie Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 24. – 30. Mai 2019 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Mein Senf dazu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES:Europawahl! Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. n wenigen Tagen finden die Wahlen innenpolitische Themen, die zwar nicht Wybory europejskie! zum Europaparlament statt, doch weniger wichtig sind, sie sind aber nicht hierzulandeI ist wenig von europäischen Gegenstand europäischer Politik. Alle uż za kilka dni odbędą się wybory Themen, Initiativen und Diskussionen Parteien veranstalten zwar Wahlkampf- do Parlamentu Europejskiego, jednak zu merken. Das sehen wir vielleicht treffen und Großveranstaltungen für die tu,J w kraju, niewiele daje się zauważyć, nicht auf den ersten Blick, wenn man Medien, doch dabei geht es einerseits jeśli chodzi o europejskie tematy, ini- sich aber einmal nurLARES: den Nachbarn Niniejszy darum materiał ein weiteres Mal służy klarzustellen, wyłącznie cjatywy do czy czytania. dyskusje. Może Powielanie nie widać w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Deutschland anschaut, wird es deutlich. dass die jeweils anderen die bösen, die tego na pierwszy rzut oka, ale wystarczy HinterLARES: der Oder Diese und Neiße Materialien ist der Europahasser sind lediglich sind. Premierminister zum Lesen spojrzeć bereitgestellt. na sąsiednie Niemcy, byJegliche to so- Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wahlkampf zwar auch nicht in aller Morawiecki verkündete vor einigen bie wyraźnie uzmysłowić. Munde, die Politiker diskutieren aber Tagen, dass das Schuljahr wegen Fron- Za Odrą i Nysą trwająca kampa- über europäische Themen und die Me- leichnam um zwei Tage verkürzt wird, nia wprawdzie też nie jest na ustach dien greifen dies auf. So wurden mehrere die Bürgerplattform und ihre Partner, wszystkich, jednak politycy prowadzą Debatten ausgestrahlt, damit die Wähler die sich zur Europäischen Koalition zu- dyskusje na tematy europejskie, a media wissen, welche Ziele die einzelnen euro- sammengeschlossen haben, versuchen to podchwytują. Wyemitowano szereg päischen Parteien, zuLARES: denen die Niniejszy Grup- immer materiał noch mit dem służy plumpen wyłącznie Slogan debat, doaby wyborcyczytania. wiedzieli, Powielanie jakie cele Sznejweis Andrzej Rys. w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. pierungen aus den EU-Ländern gehören, „Anti-PiS“ die Mehrheit der Wähler auf przyświecają poszczególnym europej- jak mogą potoczyć się różne sprawy eigentlichLARES: vorhaben. Diese Und neben Materialien der Idee ihre Seite sind zu ziehen. lediglich Seit einigen zum Tagen Lesen skim bereitgestellt.partiom reprezentującym Jegliche kraje po 26Vervielfältigung maja. ist strengstensna temat problemu untersagt. pedofilii w szeregach LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Kurzstreckenflüge ganz zu verbieten, wird auch heftig über das Problem der UE. A oprócz pomysłu ustanowienia W tym samym czasie w Polsce by- kleru i generalnie w społeczeństwie oraz um so die Umwelt zu schützen, werden Pädophilie in den Reihen des Klerus und całkowitego zakazu lotów krótkody- najmniej nie chodzi o tematy europej- rozpoczęło się uchwalanie odnośnych auch soziale Themen angesprochen. So generell in der Gesellschaft diskutiert stansowych, aby w ten sposób chronić skie, lecz wewnątrzpolityczne, które postanowień prawnych. wollen Die Linken einen europaweiten und Gesetze verabschiedet. środowisko, poruszane są też tematy są wprawdzie nie mniej ważne, ale nie Nie dowiadujemy się natomiast, jak Standard bei Sozialhilfe einführen, die Wie sich aber außerhalb der Wahl- społeczne. Na przykład Lewica (Die są przedmiotem polityki europejskiej. poszczególne partie, abstrahując od slo- FDP dagegen will die Ausbildung junger sprüche die einzelnen Parteien die Linken) chce wprowadzenia ogólnoeu- Co prawda wszystkie partie organizują ganów wyborczych, wyobrażają sobie Menschen europaweitLARES: möglich machen, Niniejszy Zukunft materiał Europas vorstellen służy wyłącznieund was ropejskiego do czytania. standardu w zakresie Powielanie pomo- spotkania w jakikolwiek przedwyborcze i duże sposób impre- zabronione.przyszłość Europy i co dokładnie chcą LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. damit Jugendliche, die in ihrem Land sie genau auf den Weg bringen, unter- cy społecznej, natomiast FDP postuluje zy dla mediów, jednak chodzi w nich wdrażać, wspierać czy ewentualnie boj- sonst vonLARES: Arbeitslosigkeit Diese betroffen Materialien sein stützen, sind oder ebenlediglich boykotieren zum wollen, Lesen umożliwienie bereitgestellt. kształcenia młodych Jegliche ludzi z jednej Vervielfältigung strony o to, by kolejny raz ist udo strengstens- kotować. Szkoda, untersagt. bo przecież są to wy- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. könnten, dahin gehen können, wo keine das erfahren wir nicht. Schade, denn es w całej Europie, aby młodzież, która wodnić, że to ci drudzy są źli, że niena- bory do europarlamentu i choć w Pol- Azubis gefunden werden. Das sind nur ist nun mal die Europawahl und auch w przeciwnym razie mogłaby być do- widzą Europy. Kilka dni temu premier sce traktuje się je jako przedbiegi przed drei Beispiele von europäischen Themen, wenn sie in Polen als Vorlauf für die tknięta bezrobociem w swoim kraju, Morawiecki oznajmił, że rok szkolny jesiennymi wyborami do parlamentu, die auf der Agenda stehen, die diskutiert, Parlamentswahlen im Herbst behan- mogła wyjeżdżać tam, gdzie są trud- będzie skrócony o dwa dni ze względu to jednak nie jest słuszne, by dusić się kritisiert werden, aber eben im Raum delt wird, sollte man trotzdem nicht nur ności ze znalezieniem uczniów w okre- na święto Bożego Ciała, zaś Platforma jedynie we własnym polskim sosie. Nie stehen und so erlauben, dass sich die im eigenen polnischen Saft schmoren. ślonym zawodzie. To są jedynie trzy Obywatelska i jej partnerzy, którzy powinniśmy się więc też dziwić, jeśli fre- Wähler ein Bild davon machen können, Wir sollten uns also auch nicht wunden, przykłady tematów europejskich bę- połączyli swoje siły, tworząc Koalicję kwencja wyborcza wypadnie podobnie wohin die Reise gehenLARES: kann nach Niniejszy dem wenn diemateriał Wahlbeteiligung służy ähnlich wyłącznie wie dących do „na czytania. tapecie”, które są Powielanie przedmio- Europejską, w jakikolwiek próbują wciąż jeszcze sposób prze- zabronione.jak podczas ostatnich wyborów do PE, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 26. Mai. bei den letzten EU-Wahlen ausfallen tem zarówno dyskusji, jak i krytyki, ale ciągnąć większość wyborców na swoją a Polska wyląduje w dole rankingu z wy- ZurLARES: gleichen Zeit Diese geht esMaterialien in Polen wird und sind Polen lediglich mit 20 Prozent zum ganz weit Lesen w każdym bereitgestellt. razie są podejmowane, Jegliche dzięki stronę, Vervielfältigung operując hasłem „anty-PiS”. ist Roz strengstens- nikiem około 20%. untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. keineswegs um europäische sondern hinten in der Rangliste landet. czemu wyborcy mogą się zorientować, gorzała też w ostatnich dniach dyskusja Rudolf Urban

Die Gedanken sind frei Prosto z Sejmu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. oseł Ryszard Galla oseł Ryszard LARES:Das Diese MaterialienEU-Sonntagsgefecht sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheDuszno Vervielfältigung ist strengstens untersagt. P LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. „Wahlen sind ein Fest der Demo- nur der Slogan, dass ein Kandidat die chwilę, że wynik wyborów do PE zwią- inione dni zdominowane były diverse pädophile Handlungen beson- kratie“, pflegt man zu sagen. In Polen Rechte der nationalen und ethnischen zany będzie z opinią na temat pedofilii filmem braci Sekielskich oraz in- ders oft unter Priestern zum Vorschein zeigen die Wahlbeteiligungen in den Minderheiten befürwortet. Wir wollen wśród księży lub kolejną odsłoną 500+. formacjamiM o tym, że różnego rodzaju kommen. Zudem stehen wir gerade in letzten 30 Jahren eher, dass die Mehrheit einen solchen Kandidaten unterstützen, Tymczasem w Europie rozegra się być czyny pedofilskie pojawiają się szczegól- der heißen Phase des Wahlkampfes zum der Gesellschaft dieses Fest nicht feiert. der die MSPI-Initiative befürwortet, also może faktyczna walka o kształt UE, jej nie często w środowisku księży. Do tego Europäischen Parlament. Daher war die Dies ist insofern komisch,LARES: da politische Niniejszy ein Programm, materiał das unsere służy wichtigsten wyłącznie trwałość do i czytania.kierunki rozwoju. Powielanie Nawet jesteśmy w jakikolwiek w gorącym czasie sposób kampanii zabronione.Atmosphäre im polnischen Sejm letzte LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Gespräche bei Treffen mit Freunden Postulate zum Teil des EU-Rechts macht. najbardziej zagorzali przeciwnicy UE wyborczej do Parlamentu Europejskiego, Woche sehr stickig. Dies umso mehr, und FamilieLARES: oft die Diese Überhand Materialien gewinnen. Um das sind allerdings lediglich zu erreichen, zum muss Lesener potrafią bereitgestellt. z przekonaniem posługiwać Jegliche stąd Vervielfältigung atmosfera w polskim Sejmie ist w mi strengstens- als die polnische untersagt. Regierung zeitgleich LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Vor diesem Hintergrund fällt die Be- mit Abgeordneten aus anderen Ländern się terminem integracji, nadając mu nionym tygodniu była bardzo duszna. eine Gesetzesvorlage zum Strafgesetz- teiligung bei den Wahlen zum Europäi- zusammenarbeiten, die sich als Vertreter własne znaczenie. Dlatego pozostawa- Duszna tym bardziej, że rząd RP podjął buch auf den Weg brachte, die nunmehr schen Parlament besonders dürftig aus. „ihrer“ nationalen Minderheiten ver- nie na poziomie haseł wyborczych nie się w tym czasie procedowania projektu höhere Strafen bei Kindesmissbrauch Dies wunderte immer im Vergleich zu stehen, denn unsere Erwartungen sind wróży dobrze tym wyborom. nowelizacji ustawy Kodeks karny, który vorsieht. Untersuchungen über die Unterstützung grenzübergreifend. Z punktu widzenia mniejszości w swoim założeniu zakłada podwyższe- Für mich war es eine traumatische der Mitgliedschaft Polens in der EU. Wir wandten uns an alle Parteien, die narodowych kierunek umacniania nie kar za pedofilię. Zeit, denn obwohl ich ja schon seit meh- Es zeigt leider, wie LARES:unreif die GesellNiniejszy- Kandidaten materiał aufstellen, służy mit konkreten wyłącznie państw do narodowych czytania. i ograniczanie Powielanie Dla w mnie jakikolwiek był to czas traumy, sposób gdyż zabronione.reren Legislaturperioden im polnischen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. schaft gegenüber den Anforderungen Fragen und ... KEINE von ihnen hat kompetencji instytucji europejskich będąc od kilku kadencji w polskim Parlament bin, habe ich noch nie eine der DemokratieLARES: ist,Diese die ja vonMaterialien einem uns geantwortet. sind lediglich Das zeigt ohne zum Zweifel Lesen musi bereitgestellt.być ocenione krytycznie. Jegliche Nasze parlamencie, Vervielfältigung nie przeżyłem aż tak ist emo strengstens- so emotionsgeladene untersagt. Debatte erlebt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. politischen Interesse ausgeht, das reife die Bedeutung, die sie der Situation der oczekiwania są dokładnie odwrotne, cjonującej debaty, w trakcie której zapo- Irgendwann vergaß man dabei sogar, Wahlentscheidungen ermöglicht. Poli- nationalen und ethnischen Minderhei- gdyż realizacja praw językowych i kul- mniano, o czym rozmawiamy! Efekt? worüber eigentlich gesprochen wurde! tiker nutzen die fehlende Reife zynisch ten beimessen. In IHREM EIGENEN turowych mniejszych grup społecznych Doszło do wielkiej awantury między In der Folge ergab sich ein Riesenkrach aus und spielen mit Emotionen, die mit Namen antworteten zwei Kandidaten: wymaga ich usamodzielniania wobec opcją rządząca a Koalicją Obywatelską, zwischen dem Regierungslager und der Kompetenzen eines EU-Parlamentariers Andrzej Buła aus Oppeln durch die dominujących społeczności. To jest niektórzy posłowie zapomnieli o wszel- Bürgerkoalition in völliger Missachtung nichts zu tun haben. Bald stellt sich he- Unterzeichung der Verpflichtungen istotą praw mniejszości narodowych kich zasadach funkcjonowania polskiego der Grundsätze des polnischen Parla- raus, dass das ErgebnisLARES: der Wahlen Niniejszy zum gegenüber materiał nationalen służy Minderheiten wyłącznie i etnicznych, do czytania. które w obecnym Powielanie syste- parlamentaryzmu, w jakikolwiek jak należy sposób procedo- zabronione.mentarismus – wie man also vorgehen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Europäischen Parlament mit der Mei- und der Abgeordnete Marek Plura aus mie unijnym w całości są pozostawione wać i koncentrować się na meritum. und dass man sich auf sachliche Inhalte nung zumLARES: Problem Diese der Pädophilie Materialien unter Kattowitz sind durch lediglich seine Antworten zum auf Lesen w kompetencji bereitgestellt. państw członkowskich Jegliche Szkoda, Vervielfältigung ponieważ tak naprawdę ist doko strengstens- konzentrieren soll.untersagt. Das ist bedauerlich, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Geistlichen oder einer Neuauflage des unsere Fragen. Diese können Sie auf i bez dalej idącej integracji w ramach nywaliśmy istotnych zmian w kodeksie denn wir nahmen ja gerade wirklich Sozialprogramms 500+ verbunden ist. der Internetseite vdg.pl lesen. Wählen UE tam pozostaną. Nam nie wystarcza karnym, a przy tym minister Zbigniew wichtige Änderungen am Strafgesetz- Gleichzeitig wird in Europa wirklich um wir im eigenen Interesse!. już hasło, że kandydat popiera prawa Ziobro wykorzystał okazję i wprowadził buch vor. Dabei nutzte Justizminister die Gestalt der EU, ihre Beständigkeit mniejszości narodowych. My chcemy wiele zapisów, nie mówiąc o tym, że zła- Zbigniew Ziobro die sich bietende Ge- und Entwicklungsrichtungen gekämpft. Niedzielne starcie o Europę popierać takiego kandydata, który po- mano procedowanie, bo tym powinna legenheit und setzte mehrere Bestim- Sogar die größten EU-Kritiker können prze inicjatywę MSPI, czyli program zajmować się Komisja Kodyfikacyjna. mungen durch, wobei er sich über die überzeugend den Terminus Integration „Wybory to święto demokracji” – podniesienia najważniejszych naszych W tej sytuacji może dojść do tego, übliche Vorgehensweise hinwegsetzte, verwenden und ihm LARES:eine eigene BedeuNiniejszy- zwykło materiał się mawiać. W służy Polsce frekwencja wyłącznie postulatów do czytania. na poziom prawa Powielanie unijnego. że w wpewnym jakikolwiek momencie ktoś, sposób kto zo- zabronione.denn eigentlich ist der Kodifizierungs- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. tung geben. Daher zeugt es nicht gut wyborcza w ostatnich 30 latach raczej By to było możliwe, musi współdziałać stanie osądzony za bardzo ciężkie prze- ausschuss dafür zuständig. für dieLARES: Wahlen, wenn Diese man nurMaterialien auf der pokazuje, sind że znacznalediglich część obywatelizum Lesen z posłami bereitgestellt. innych krajów, którzy Jeglicheczują się stępstwo, Vervielfältigung może się odwołać, podpierając ist strengstens Es könnte nun untersagt. deshalb dazu kommen, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Ebene der Slogans bleibt. tego święta nie obchodzi. Jest to o tyle reprezentantami „swoich” mniejszości się tym, że nowelizacja tej ustawy została dass irgendwann jemand, über den we- Aus der Sicht der nationalen Min- dziwne, że rozpolitykowanie w czasie narodowych, gdyż nasze oczekiwania przyjęta niezgodnie z prawem bądź też gen einer eklatanten Straftat gerichtet derheiten muss die Richtung der Ver- spotkań towarzyskich i rodzinnych bywa są ponadgraniczne. nie ma zależności między zapisami już wird, anschließend in Berufung geht, stärkung der Nationalstaaten und der ogromne. Zwróciliśmy się do wszystkich partii obowiązującego kodeksu karnego a tym, indem er sich darauf stützt, dass das Beschneidung der Kompetenz von EU- Na tym tle szczególnie słabo wypa- wystawiających kandydatów z konkret- co wnieśliśmy. W związku z tym oba- Strafgesetzbuch rechtswidrig novelliert Institutionen kritisch beurteilt werden. da udział w wyborach do Parlamentu nymi pytaniami i… ŻADNA partia nie wiam się, że w najbliższych tygodniach wurde bzw. auch, dass es keine Wech- Unsere ErwartungenLARES: gehen ja gerade Niniejszy in Europejskiego. materiał To zawsze służy dziwiło wyłącznie w ze- udzieliła do nam czytania. odpowiedzi. Powielanie Pokazuje będziemy w jakikolwiek ten kodeks karny nowelizować, sposób zabronione.selbeziehung gibt zwischen Bestimmun- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. die andere Richtung, denn die Realisie- stawieniu z badaniami pokazującymi to bez złudzeń znaczenie, jakie przywią- bo będą się pojawiały różnego rodzaju gen des aktuell noch geltenden Straf- rung derLARES: sprachlichen Diese und kulturellenMaterialien poziom sind poparcia lediglich dla obecności zum Polski Lesen zują one bereitgestellt. do sytuacji mniejszości Jegliche narodo- niedociągnięcia Vervielfältigung i błędy. Martwi ist mnie strengstens gesetzbuches und untersagt. desjenigen, das wir LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Rechte der kleineren Volksgruppen muss w UE. Niestety wydaje się to pokazywać wych i etnicznych. W SWOIM imieniu to, bo w ten sposób w dalszym ciągu vorgebracht haben. Ich fürchte daher, verselbständigt werden gegenüber den poziom niedojrzałości społeczeństwa odpowiedzieli jednak dwaj kandydaci: tworzymy prawo, które później nam dass wir in den nächsten Wochen die- dominierenden Mehrheitsgesellschaften. do wymogów demokracji, która zakłada Andrzej Buła z Opola poprzez podpisa- wszystkim na co dzień utrudnia życie. ses Strafgesetzbuch novellieren müssen, Das ist das Wesen der Minderheitenrech- zainteresowanie polityką pozwalające nie zobowiązań wobec mniejszości na- weil darin zwischendurch verschiedene te, die im aktuellen System der EU gänz- na kreowanie dojrzałych postaw wybor- rodowych i poseł Marek Plura z Katowic Stickig Ungereimtheiten und Fehler auftauchen. lich in den Kompetenzen der einzelnen czych. Politycy tę niedojrzałość cynicz- poprzez udzielenie odpowiedzi na nasze Das macht mir Sorgen, denn so schaffen Mitgliedsstaaten liegenLARES: und ohne Niniejszy eine nie wykorzystują, materiał grając służy na emocjach wyłącznie pytania. do Zapoznajcie czytania. się z nimi Powielanie na stronie Die w vergangenen jakikolwiek Tage waren sposób domi- zabronione.wir weiterhin Gesetze, von denen wir LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. weitere EU-Integration dort auch ver- nie mających nic wspólnego z kompe- vdg.pl. Głosujmy we własnym interesie. niert von einem Film der Brüder Se- dann alle im Alltag betroffen sind. bleibenLARES: werden. Uns Diese reicht nichtMaterialien mehr tencjami sind unijnego lediglich posła. Okaże zum się zaLesen bereitgestellt.Bernard Jegliche Gaida kielski Vervielfältigung und Informationen darüber, ist dass strengstens Notiert untersagt. von Krzysztof Świerc LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 21/1416LARES: Diese Materialien sind pOLI lediglichtik un dzum Gesellschaf Lesen bereitgestellt.t Poli Jeglichetyka i sVervielfältigungpołeczeństwo ist strengstens untersagt. Wochenblatt.pl 3 St. Annaberg: 24. Minderheitenwallfahrt zum Heiligen Berg der Oberschlesier Schwarz Rot Gold LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. JubiläumLARES: Niniejszy der materiałdeutschen służy wyłącznie Messen do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Am SonntagLARES: kommender Diese MaterialienWoche (2. sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheGlück Vervielfältigung im Raps ist strengstens untersagt. Juni) findet die 24. Wallfahrt der nationalen und ethnischen Min- derheiten zum St. Annaberg statt. WALLFAHRTEN In diesem Jahr wird dabei zugleich 2019 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. an den 30. JahrestagLARES: der Wieder Niniejszy- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. einführung der Heiligen Messe in PIELGRZYMKI LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. deutscherLARES: Sprache Diese erinnert. Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ast und Hauptzelebrant des Hoch- amtes wird der Paderborner Weih- bischofG Matthias König sein, der nicht nur im Erzbistum Paderborn tätig ist, sondern engagiert in den Kommissionen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. für Weltkirche (SchwerpunktLARES: LateinNiniejszy- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. amerika) und Migration der Deutschen LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. BischofskonferenzLARES: Diese wirkt. Bischof Materialien König sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ist zugleich Beauftragter der Deutschen Bischofskonferenz für die deutschsprachige Seelsorge im Ausland. Zusammen mit dem Gastgeber, dem Oppelner Bi- schof Andrzej Czaja, wird er am Sonntag Wartha – Bardo Śl. Albendorf – Wambierzyce Maria Hilf – Zlate Hory das Hochamt um 11:00 Uhr zelebrieren, St. Annaberg - Góra św. Anny LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. das in diesem Jahr unterLARES: dem SpruchNiniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. steht „Werdet meine Zeugen – bis an S onntag 2. Juni - Niedziela 2. czerwca die Grenzen der Erde“ (Apg 1,8). Davor Werdet meine Zeugen – bis an die Grenzen der Erde (Apg 1,8) Bądźcie moimi świadkami – aż po krańce ziemi (Dz 1,8). LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheQuelle: VdG Vervielfältigung ist strengstens untersagt. gibt es um 10:00 Uhr Gebete für die jun- Mit der Wallfahrt09.45 auf den- Gebets- St. Annaberg und beginnt Gedenkstunde die Reihe der deutschsprachigen - Godzina modlitwy Pilgerreisen i inrozważań Schlesien 2019. ge Generation und um 14:30 Uhr eine - Hochamt - Suma Andacht zu Ehren der Heiligen Anna „Kommen11.00 Sie, um heitenseelsorger des Bistums Oppeln in der Basilika. 14.07.2019mitzufeiern! BringenWartha – BardoBischofsvikar Śląskie Dr. Peter Tarlinski und Während des Festgottesdienstes wird hofft, dass die Minderheitenwallfahrt auch an die erste seit 1945 auf deutsch 11.08.2019Sie Ihre Nächsten, Albendorf – Wambierzyceauch für die polnische Mehrheit eine LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. gelesene Messe in OberschlesienLARES: Niniejszy erin- materiałIhre Freunde służy und wyłącznieMöglichkeit do czytania. zu Begegnungen Powielanie sein wird. w jakikolwiek sposób zabronione. nert. Die wurde fast auf den Tag genau 21.09.2019Nachbarn mit!“ Maria Hilf bei ZuckmantelNach dem Hochamt – Zlate gibt esHory traditio- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. vor 30 LARES:Jahren in der Diese Basilika Materialienauf dem St. sind lediglich zum Lesennell ab bereitgestellt. 13:00 Uhr im Zelt am Pilgerheim Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Annaberg zelebriert und geht auf eine Du solltest mit der ganzen Familie dabei sein !!! das Festival Konsulatder Kinder- und Jugend- Nie przegap tej okazji aby się razem pomodlić! Przyjedź z całą rodziną. der Bundesrepublik Deutschland Entscheidung des damaligen Oppelner Wir laden alle herzlich ein! gruppen derOppeln Deutschen Minderheit, Bischofs Alfons Nossol zurück. Zapraszamy! zu dem sowohl die Oppelner SKGD als „Kommen Sie, um mitzufeiern! Brin- mit! Laden sie die junge Generation auch der Schlesische Selbstverwaltungs- gen Sie ihre Nächsten aus der Familie, zu diesemDer Fest VdG organisiertein. Es Busfahrten, ist wichtig Anmeldungen zu- imverein Büro, 77/453 einladen. 85 07, [email protected] VdG organizuje wyjazdy autobusowe na pielgrzymki, zgłoszenia pod numerem 77/453 85 07, [email protected] ihre Freunde, Bekannte und Nachbarn sammen zu halten“, sagt der Minder- Die Heimatkirche/ru Norbert Nieslony Foto: LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wir freuen uns auf Ihre Erinnerungen Mit Magdalena Lapshin vom Forschungszentrum der Deutschen Minderheit beim Haus der Deutsch-Polnischen Zusammenarbeit sprach Rudolf LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Urban über dieLARES: wissenschaftliche Niniejszy materiałTagung zum służy Thema wyłącznie 30 Jahre dodeutschsprachige czytania. Powielanie Heilige Messe w jakikolwiekauf dem Sankt sposób Annaberg. zabronione. Am 4. Juni findet in Oppeln eine sind wir dabei, Materialien für das Buch na Górze św. Anny. Pani została zapro- dysponują takimi pamiątkami albo pa- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. DebatteLARES: in Anknüpfung Diese anMaterialien den 30. zusammenzutragen. sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglicheszona Vervielfältigung do panelu dyskusyjnego ist przede strengstens miętają 4 czerwca untersagt. – prosimy o kontakt. Jahrestag zweier Ereignisse statt. Das Ist das Sammeln von Erinnerungen wszystkim ze względu na zaintereso- Gdyby ktoś z naszych czytelników eine – die teilweise freien Wahlen in bereits abgeschlossen? wanie tym drugim tematem. Jak to się chciał podzielić się swoimi wspomnie- Polen – wurde weltweit aufmerksam Nein, ich suche weiterhin nach Kon- stało, że zajęła się Pani tą kwestią? niami, z kim powinien się skontaktować? mitverfolgt. Das andere war die seit taktaufnahmen zu unmittelbaren Zeit- Od trzech lat współpracuję z Cen- Z Michałem Matheją z Domu Współ- über 40 Jahren erste Heilige Messe zeugen. Übrigens suchen wir auch nach trum Badań Mniejszości Niemieckiej. pracy Polsko-Niemieckiej w Gliwicach, in deutscher Sprache auf dem Sankt Fotos und Andenken, die nicht nur mit Zbieram między innymi wspomnienia z którym wspólnie pracujemy nad pu- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Annaberg. Frau Lapshin,LARES: Sie sind Niniejszy vor der ersten materiał Messe in Verbindung służy wyłącznie stehen, do czytania. Powielanieczłonków w jakikolwiek założycieli mniejszości sposób nie- zabronione.blikacją. Ale zapraszam też, żeby przy- allem aufgrund Ihres Interesses für das sondern auch mit den nachfolgenden, mieckiej, czyli osób, które na przełomie jechać 4 czerwca na debatę do Opola LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. letztereLARES: Thema zur Diese Podiumsdiskussion Materialien die an sindSonntagnachmittagen lediglich deszum Jahres Lesen bereitgestellt. Jeglichelat 80.Vervielfältigung i 90. XX wieku angażowały ist sięstrengstens i podzielić się swoimiuntersagt. wspomnieniami eingeladen worden. Wie kam es dazu, 1989 auf dem St. Annaberg zelebriert w tworzenie kół DFK, czasem w bardzo w trakcie debaty. Tam będzie możliwość, dass Sie sich mit dieser Frage ausein- wurden. Hier möchte ich an diejenigen małych miejscowościach. Te wywiady żeby spotkać się z nami osobiście. andergesetzt haben? Wochenblatt-Leser appellieren, die über są szalenie interesujące, a w wielu z nich No właśnie – na co mogą liczyć Ich arbeite seit drei Jahren mit dem solche Andenken verfügen oder sich przewija się wątek mszy na Górze św. uczestnicy debaty zaplanowanej na 4 Forschungszentrum der Deutschen an jenen 4. Juni erinnern: Wir bitten Anny. Rozmówcy wspominają to wy- czerwca? Minderheit zusammen. Ich samm- um Kontakt! darzenie ze szczególnym wzruszeniem. Oczywiście na ciekawą dyskusję LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. le unter anderem ErinnerungenLARES: Niniejszy von Sollten materiał unsere Leser służy ihre Erinnerun wyłącznie- do czytania. PowielanieJednym w jakikolwiekz pierwszych wywiadów, sposób jakie zabronione.z udziałem księdza abpa Alfonsa Nos- Gründungsmitgliedern der Deutschen gen mitteilen wollen, mit wem sollen sie przeprowadziłam na ten temat, była sola – świadka czasu, który patronował LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Minderheit,LARES: also Menschen, Diese dieMaterialien sich um sich in sind Verbindung lediglich setzen? zum Lesen bereitgestellt. Jeglicherozmowa Vervielfältigung z Richardem Urbanem, ist który strengstens przywróceniu untersagt. niemieckojęzycznego die Wende der 1980er und 1990er-Jahre Mit Michał Matheja vom Haus der wspominał tę mszę jako przełomowe duszpasterstwa na Opolszczyźnie w cza- für den Aufbau von DFKs engagiert Deutsch-Polnischen Zusammenarbeit in wydarzenie w swoim życiu. Emocje to- sach niezbyt sprzyjających tej idei. Teraz haben, mitunter in sehr kleinen Ort- Gleiwitz. Wir beide arbeiten gemeinsam warzyszące tym rozmowom sprawiły, wydaje nam się oczywiste, że w Polsce schaften. Diese Interviews sind extrem an der Publikation. Ich würde mich aber że zainteresowałam się tym tematem odprawia się nabożeństwa w różnych interessant und in vielen von ihnen wird auch freuen, wenn solche Menschen i zaczęłam się zastanawiać nad tym, językach, ale wówczas wyrażanie swojej eben die Messe auf dem St. Annaberg am 4. Juni nach Oppeln zu der Debatte że warto byłoby te relacje wydać w for- tożsamości nie było możliwe w tak swo- Magdalena Lapshin Foto: HDPZ thematisiert. Meine Gesprächspartner kommen und dabei ihre Erinnerungen mie książki. bodny sposób, jak się to dzieje dzisiaj. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. denken dabei immerLARES: mit besonderer Niniejszy mit uns materiał teilen. Dort besteht służy die Möglichwyłącznie- auch, dassdo esczytania. im Verlauf der Powielanie Debatte ge- Czyli w jakikolwiekplanowane jest wydanie sposób pu- zabronione.Wydaje mi się, że z tego względu temat Ergriffenheit an dieses Ereignis zu- keit, sich persönlich mit uns zu treffen. lingen wird, einen breiteren Kontext für blikacji? ten może być interesujący nie tylko dla LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. rück. EinesLARES: der ersten Diese Interviews, Materialien die Was sind dürfen lediglich sich die Teilnehmer zum von Lesen die Annaberger bereitgestellt. Messe – eine wichtigeJegliche Razem Vervielfältigung z Domem Współpracy istPolsko strengstens- świadków ówczesnych untersagt. wydarzeń, ale ich zu diesem Thema führte, war ein der Debatte am 4. Juni denn erhoffen? Episode der stürmischen Wendezeit in -Niemieckiej planujemy przygotowanie również dla młodszych generacji. Każ- Gespräch mit Richard Urban. Er nannte Natürlich eine aufschlussreiche Dis- Polen – aufzuzeigen. publikacji, która będzie prezentować dy z nas zmaga się w końcu z pytaniem die Messe dabei einen Wendepunkt in kussion mit Erzbischof Alfons Nossol, wspomnienia związane z mszą na Górze „kim jestem?”, „w co wierzę?”... Spodzie- seinem Leben. Die Emotionen, die diese einem Zeitzeugen, der beim Wieder- Czekamy na wspomnienia św. Anny, ale też pokazywać okolicz- wam się też, że w trakcie rozmowy uda Gespräche stets begleiteten, erweckten aufbau der deutschsprachigen Seelsorge ności tego wydarzenia. W tej chwili je- się pokazać szerszy kontekst dla mszy bei mir schließlich ein Interesse für das im Oppelner Land in einer dieser Idee Z Magdaleną Lapshin z Centrum Badań Mniej- steśmy na etapie zbierania materiałów na Górze św. Anny, która była jednym LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Thema und ich fassteLARES: nach und Niniejszy nach nicht allzumateriał förderlichen służy Zeit Pate wyłącznie stand. szości Niemieckiejdo czytania. przy Domu Powielanie Współpracy do książki. w jakikolwiek sposób zabronione.z epizodów burzliwego czasu przemian den Gedanken, dass es sinnvoll wäre, Heute kommt es uns offensichtlich vor, Polsko-Niemieckiej o konferencji naukowej Czy etap zbierania wspomnień jest w Polsce. q LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. diese BerichteLARES: in Form Diese eines Materialien Buches zu dass in sind Polen Gottesdienste lediglich in zum verschie Lesen- poświęconej bereitgestellt. 30-leciu niemieckojęzycznej Jegliche mszy już Vervielfältigungzamknięty? ist strengstens untersagt. veröffentlichen. denen Sprachen abgehalten werden, aber św. na Górze św. Anny rozmawia Rudolf Urban Nie, dalej szukam kontaktu do bezpo- ie Konferenz findet am 4. Juni um Es ist also eine Publikation geplant? damals war es nicht möglich, die eigene średnich świadków tamtych wydarzeń. D11:00 Uhr im Sitzungssaal des Op- Ja, wir planen zusammen mit dem Identität so frei wie jetzt zum Ausdruck 4 czerwca w Opolu odbędzie się Zresztą poszukujemy też jakichkolwiek pelner Sejmiks (ul. Piastowska) statt. Haus der Deutsch-Polnischen Zusam- zu bringen. Mir scheint, dass dieses The- debata nawiązująca do 30. rocznicy fotografii i pamiątek związanych nie menarbeit eine Publikation, die Erin- ma deshalb neben den Zeitzeugen auch dwóch wydarzeń. Jedno z nich – pierw- tylko z tą pierwszą mszą, ale również onferencja odbędzie się 4 czerwca nerungen im Zusammenhang mit der für die jüngeren Generationen interes- sze częściowo wolne wybory w Polsce kolejnymi odprawianymi w niedzielne Ko godz. 11.00 w sali Orła Białego LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Messe auf dem St. AnnabergLARES: präsentie Niniejszy- sant sein materiał könnte. Jeder służy von uns wyłącznie ringt ja – z uwagą do czytania.śledził cały świat. Powielanie Drugim popołudnia w jakikolwiek 1989 roku na sposóbGórze św. zabronione.Urzędu Marszałkowskiego w Opolu ren, aber auch die Umstände des Ge- schließlich mit der Frage „Wer bin ich?“ była pierwsza od ponad 40 lat msza Anny. Chciałabym zaapelować tutaj (ul. Piastowska). LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. schehnissesLARES: schildern Diese soll. Im Materialien Moment und „Woran sind glaube lediglich ich?“... Ich zum erwarte Lesen św. w bereitgestellt.języku niemieckim odprawiona Jegliche do czytelnikówVervielfältigung „Wochenblattu”, ist którzy strengstens untersagt.

4 LARES:Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum ALesenktuelles bereitgestellt. Ak Jeglichetualnoś Vervielfältigungci ist strengstens untersagt. 24. – 30. Mai 2019 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Warschau: Macht das Bildungsministerium einen Schritt in Richtung Einigung? LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. KeinLARES: Diese Materialienguter sind lediglich Vorschlag zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Vor einem Jahr veröffentlichte das Bildungsministerium eine Gesetzes- Prüfungsfach ist – und in Polen legt interpretation wonach in den letzten Grundschulklassen Deutsch nicht man doch sehr viel Wert auf Prüfun- gen – wird es zudem uninteressanter“, mehr gleichzeitig als Minderheiten- und Fremdsprache unterrichten beklagt Rafał Bartek. werden dürfe. Trotz heftiger Kritik seitens der deutschen Minderheit bewegte sich das MinisteriumLARES: Niniejszy keinen Schritt. materiał Bis jetzt. służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Eliteklassen? LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Am besten für die Sache wäre, wenn etzteLARES: Woche kamenDiese in MaterialienWarschau Rafałsind Bartek:lediglich „Die zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensdas Ministerium untersagt. die bisherigen Er- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Vertreter der nationalen und ethni- Prüfung wäre natürlich fahrungen im Bereich des Erlernens schenL Minderheiten sowie des Bildungs- Deutsch als Fremd- und Minderhei- ministeriums zusammen, um gemein- vom Niveau her viel tensprache gleichzeitig zulassen wür- sam über eine neue Bildungsstrategie für schwieriger als bei de. Wenn allerdings eine neue Lösung die Volksgruppen zu sprechen. Konkrete gesucht werden sollte, so Rafal Bartek, Vorschläge diesbezüglich soll es geben, der Fremdsprache.“ dann hätte sie nur dann Sinn, wenn nachdem erst einmalLARES: die Minderheiten Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Deutsch als Minderheitensprache LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. bis Mitte Juli einen Fragebogen zu der ein Prüfungsfach zum Abschluss der aktuellenLARES: Bildungslage Diese mit Änderungs Materialien- sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensGrundschule werden untersagt. würde. „Die Prü- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. vorschlägen für die Zukunft vorlegen. bots der Sprache diese zunächst ein- fung wäre natürlich vom Niveau her mal beleben müssen und insgesamt fünf schwieriger als bei der Fremdsprache Ausgangslage Deutschstunden, drei als Minderhei- und das könnte bei einigen die Attrak- Für die Deutschen in Polen allerdings ten- und zwei als Fremdsprache, spielen tivität des minderheitensprachlichen spielte bei dem Warschauer Treffen die dabei eine wichtige Rolle“, sagt der Vor- Unterrichts senken, vor allem bei denen, Situation des Deutschunterrichts als sitzende des Dachverbandes Deutscher die rein pragmatisch denken. Anderer- Quelle: Rafał Bartek/facebook.com Minderheiten- und FremdspracheLARES: Niniejszy eine Minderheiten materiał in Polen służy Bernard wyłącznie Gaida. Vertreter do der Minderheiten czytania. und des Bildungsministeriums Powielanie sprachen w vor allemjakikolwiek über Änderungen in Bildungsgesetzen. sposób zabronione.seits werde auch ein etwas schwächeres LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. besonders dringende Rolle. Denn die Zu dieser Praxis der letzten Jahre will Ergebnis in dieser Prüfung bei der Auf- seit letztemLARES: Jahr veröffentlichte Diese Materialien Geset- das Bildungsministerium sind lediglich allerdings zum Lesen Trennung bereitgestellt. wird beibehalten. Schüler, Jegliche die wählen, Vervielfältigung welche Fremdsprache ist sie alsstrengstens nahme in einer untersagt.Oberschule immer noch LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. zesinterpretation, die gleich danach ein- nicht zurückkehren, trotz Auslegun- aber in den letzten Grundschulklassen Prüfungsfach wählen. Vor allem bei Kin- besser bewertet werden, denn man kann malig ausgesetzt wurde, soll ab diesem gen von Experten in Sachen Recht und weiterhin den Minderheitensprachun- dern unserer Mitglieder war es dann von einem höheren sprachlichen Niveau Jahr für alle Grundschulen mit Deutsch Bildung, die für ein solches Verbot des terricht besuchen wollen, können gleich- Deutsch“, sagt Rafał Bartek. der Schüler ausgehen“, so Rafał Bartek. als Minderheitensprache gelten. gleichzeitigen Unterrichts keine Grund- zeitig einen Antrag auf Befreiung vom Nach dem neuen Vorschlag des Bil- Ob das Bildungsministerium sei- Das bedeutet für Schulen, in denen lage in den Gesetzen finden. Unterricht einer zweiten Fremdsprache dungsministeriums werden Schüler nen Vorschlag überdenken wird und Deutsch als Minderheitensprache ge- stellen. „Damit verlieren wir aber nicht mit Minderheitensprache zwar keine evtl. Änderungen einführt, ist bis jetzt lehrt wird, dass in den letzten beiden Kein guter Schritt nur zwei Unterrichtsstunden Deutsch weitere Fremdsprache erlernen müs- nicht bekannt. Die neuen Regelungen Klassen, in denen eineLARES: zweite Fremd Niniejszy- Der materiał Vorschlag der służy Beamten, wyłącznie wie als Minderheitensprache. do czytania. Es Powielanie bleibt auch sen, fürw siejakikolwiek ist dann aber auch sposób Deutsch zabronione.über Deutsch als Minderheiten- und LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. sprache eingeführt wird, Deutsch die- Rafał Bartek, Vorsitzender der Oppelner das Problem des Prüfungsfaches. Als tabu. „Und das ist für diesen Unterricht Fremdsprache sollen ab dem 1. Sep- se RolleLARES: nicht spielen Diese darf. „Für Materialien unsere Deutschen sind Minderheit lediglich und Teilnehmer zum Lesen Deutsch bereitgestellt. als Fremd- und Minderhei Jegliche- doppelt Vervielfältigung gefährlich, denn der minder ist strengstens- tember 2019 mit untersagt. dem neuen Schuljahr LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Volksgruppe ist es allerdings wichtig, der Gespräche in Warschau berichtet, tensprache unterrichtet wurde, konnten heitensprachliche Unterricht bedeutet angewandt werden. weil wir nach vielen Jahren des Ver- sieht nun folgendermaßen aus: Die zum Abschluss der Schule die Schüler nicht nur mehr Lernen. Da es kein Rudolf Urban

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 21/1416LARES: Diese Materialien sind lediglich zum ALesenktuelles bereitgestellt. Ak Jeglichetualnoś Vervielfältigungci ist strengstens untersagt. Wochenblatt.pl 5 Oppeln: Informatik in deutscher Sprache studieren LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. „WirLARES: Diese Materialien wollen sind lediglich zum hier Lesen bereitgestellt. bleiben“ Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. In der Oppelner Region suchen Un- dass Abiturienten lieber den Weg nach wanym w środowisku pracy, jest nim podkreśla znaczenie języka niemiec- ternehmen händeringend Fachkräf- Breslau einschlagen, findet er schade. natomiast język angielski. kiego, jest niesamowicie ważny z punk- Denn immerhin: Einen deutsch-polni- Tobiasz próbuje pójść na ustępstwa, tu widzenia dobra regionu – nie tylko te mit deutschen Sprachkenntnissen schen Studiengang gibt es in der nie- wyjaśniając, że on wcale nie zamierza mniejszości niemieckiej. To właśnie jest – besonders in der florierenden IT- derschlesischen Metropole nicht – und wyjechać do Niemiec i że jest przeko- naszą zaletą wobec innych regionów LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Branche. Eine großeLARES: Chance fürNiniejszy die laut Angaben materiał der PO auchsłuży nicht wyłącznie im Rest do czytania. Powielanienany, w iż jakikolwiekznajdzie dobrą pracę sposób w Opolu zabronione.w Polsce. Inne regiony nie mają takiego Studenten des deutschsprachigen des Landes. lub jego okolicach, ponieważ ludzie potencjału, aby co roku studenci od- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese MaterialienGajda sind kennt lediglich aber auch die Bedenkenzum Lesen bereitgestellt. Jeglicheze znajomościąVervielfältigung języka niemieckiego ist strengstens bywali studia wuntersagt. języku niemieckim – Informatik-Studiengangs an der der Studenten, den sprachlichen An- są tu potrzebni. Jednak jego argumenty uważa Bartek i dodaje, że z tego względu Politechnischen Hochschule Oppeln forderungen nicht gewachsen zu sein, trafiają w próżnię. te studia są dla opolskiej uczelni waż- (PO). Ob der Studiengang im kom- der Stoff ist ohnehin schwierig genug. ną wizytówką. – Informatykę można Doch der Dozent für Physik und Ma- Niemiecki jest znów czymś wyjątkowym studiować wszędzie, ale połączenie jej menden Semester zustande kommt, thematik versichert, dass bei Verständ- A przecież są na Opolszczyźnie licz- z językiem niemieckim, którego w do- ist allerdings fraglich. nisschwierigkeiten ein Sachverhalt auch ne przedsiębiorstwa, gdzie znajomość datku używa się w tym regionie, jest LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszyauf Polnisch materiał erklärt werden służy kann. wyłącznie Au- do czytania. Powielaniejęzyka w niemieckiego jakikolwiek jest warunkiem sposób zabronione.wyróżnikiem naszej politechniki. ussten Sie, dass man in Oppeln ßerdem wird nur ein Teil der Seminare przyjęcia do pracy. Firma Axxiome, Rafał Bartek życzy uczelni większej LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES:Informatik inDiese deutscher Materialien Sprache auf Deutsch sind geleitet, lediglich ein anderer zum Teil Lesen bereitgestellt. Jeglichezajmująca Vervielfältigung się opracowywaniem ist opro strengstens- frekwencji na tymuntersagt. kierunku, a pierw- studierenW kann? Nein? Dann sind Sie auf Polnisch. gramowania dla banków i towarzystw szym krokiem we właściwą stronę by- damit vermutlich nicht allein. Für dieses Den Studiengang in deutscher Spra- ubezpieczeniowych, realizuje 80 procent łyby jego zdaniem regularne spotkania besondere Studium an der PO schreiben che hat Franciszek Gajda im Jahr 1996 swoich transakcji w obszarze niemiec- między PO i mniejszością niemiecką. sich immer weniger Studenten ein. Ein ins Leben gerufen, der Zufall war mit im kojęzycznym, czyli w Niemczech, Au- Pilnie potrzebne są też materiały in- Grund: er ist nur wenig bekannt. Spiel und eine Portion Glück: „Ich habe strii i Szwajcarii. – Dzięki naszej dobrej formacyjne, np. ulotki, aby dotrzeć 15 Interessenten müssen in der Regel damals meine Vorlesungen noch auf znajomości języka niemieckiego mamy do większej liczby osób – twierdzi LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. zusammenkommen,LARES: damit ein NiniejszyStudi- Polnisch materiał gehalten. Neun służy Studenten wyłącznie ha- do czytania. Powielanieogromną w jakikolwiek przewagę konkurencyjną sposób nad zabronione.Bartek. engang startet. Als sich vor Beginn des ben den Direktor informiert, dass ich sie innymi przedsiębiorstwami, w których O tym, że studiom trzeba zapewnić LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. WintersemestersLARES: 2018Diese bereits Materialien abzeich- von nun sind an ehrenamtlich lediglich auf zum Deutsch Lesen bereitgestellt. Jeglichepracuje Vervielfältigung się z użyciem języka niemieckie ist strengstens- lepszą reklamę, untersagt. wie także Tobiasz, któ- net, dass für das Informatikstudium in unterrichten werde. Der Direktor hat go. Wielu klientów jest wręcz gotowych, ry pomimo incydentu ze wspomnianą deutscher Sprache Studenten fehlen, beschlossen, die Stunden zu finanzieren. by więcej za to zapłacić – mówi dyrektor grupą facebookową, która nie chciała will Informatik-Student Tobiasz Jopek So hat es begonnen.“ firmy Paweł Midoń i dodaje, że po anna swojej stronie udzielić miejsca nie- in den sozialen Netzwerken Werbung Zwischen 60 und 70 Studenten haben gielsku mówi dziś każdy, zaś niemiecki mieckojęzycznej informatyce, w dalszym machen. Mit der Reaktion, die seine sich damals für den Studiengang bewor- znów stał się czymś wyjątkowym. – Ale ciągu podejmuje próby za pośrednic- Anfrage auslöst, hat der 19-Jährige nicht ben. Heute sind es gerade einmal 13. na Opolszczyźnie jest inaczej, co jest wy- twem sieci społecznościowych. Jednym gerechnet. In einer nicht öffentlichen „Der polnisch-englische Studiengang różnikiem tego regionu. Właśnie z tego z potencjalnych partnerów jest strona LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Facebook-Gruppe weigertLARES: man sich, Niniejszy die ist eine materiał große Konkurrenz. służy Mittlerweile wyłącznie do czytania. Powielaniepowodu w jakikolwieknasze przedsiębiorstwo sposób oprócz zabronione.facebookowa „Informatyka na Politech- Informationen über den Studiengang in ist Englisch viel beliebter als Deutsch“, Tobiasz Jopek Foto: Marie Baumgarten siedziby we Wrocławiu otworzyło drugą nice Opolskiej”, której administratorzy LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. deutscherLARES: Sprache Diesezu streuen. Materialien Und zwar erklärt sind Franciszek lediglich Gajda den Rückgangzum Lesen bereitgestellt. Jegliche– w Vervielfältigung Opolu – mówi Midoń. ist strengstenspodkreślają, że untersagt.dzielą się informacjami aus „ethischen Gründen“. Der Adminis- der Studenten. Informatik- Pracownik firmy Axxiome w Opolu zarówno o angielskojęzycznej, jak i nie- trator der Facebookgruppe, schreibt: Studenten mit Michał K. jest absolwentem niemiec- mieckojęzycznej informatyce. – Wiemy, „Die Absolventen werden zum Arbeiten Mehr Werbung nötig kojęzycznych studiów informatycznych że zwłaszcza absolwenci informatyki nach Deutschland abwandern. Auf dem Rafał Bartek, Chef der Oppelner Deutschkenntnissen na Politechnice Opolskiej. Cieszy go znający język niemiecki mają ogromne polnischen Arbeitsmarkt fehlen dann Deutschen Minderheit, sieht noch ein sind in der Oppelner to, że dzięki swojemu specjalistycz- wzięcie na lokalnym rynku pracy. die Fachkräfte. Dieses krankhafte Phä- anderes Problem: „Die Menschen wis- nemu wykształceniu może pozostać LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. nomen werde ich nichtLARES: unterstützen.“ Niniejszy sen gar materiał nicht, dass es służy diesen Studienwyłącznie- doRegion czytania. heiß begehrt. Powielaniena ojczystym w jakikolwiek Górnym Śląsku. sposób Język zabronione.Co przyniesie reforma Und sowieso sei deutsch keine Arbeits- gang gibt. „Das ist schade, denn jeder niemiecki towarzyszy liczącemu ok. 35 szkolnictwa wyższego? LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. sprache.LARES: Englisch Diesedagegen schon.MaterialienStudiengang, sind lediglichder betont, wie zum wichtig Lesen bereitgestellt. Jeglichelat MichałowiVervielfältigung od dzieciństwa, rodzinaist strengstens W bieżącym untersagt. roku akademickim Tobiasz versucht einzulenken, erklärt, die deutsche Sprache ist, ist aus Sicht często oglądała niemiecką telewizję. niemieckojęzyczna informatyka liczy dass er eben nicht nach Deutschland der Region –nicht nur der deutschen Rolle: die geplante Hochschulreform. Mimo to odbycie całych studiów in- trzynastu studentów. Dolną granicę To- gehen will. Dass er überzeugt ist, eine Minderheit – unheimlich wichtig. Das Sie will die Fakultäten auflösen und formatycznych po niemiecku było zgoła biasz i jego koledzy ze studiów ustalili gute Anstellung in Oppeln und Um- ist nun einmal unser Vorteil gegenüber dafür Disziplinen einführen. Wie ein innym wyzwaniem. Dziś jest zadowolo- w ubiegłym semestrze zimowym w dro- gebung zu finden, weil Menschen mit anderen Regionen in Polen“, so Bartek. deutschsprachiges Studium dann genau ny, że się go podjął. – To otwiera wiele dze negocjacji z rektorem na dziesięciu. Deutschkenntnissen hier gebraucht Das Studium sei für die Hochschule ein aussehen wird, ist derzeit noch unklar. drzwi – mówi z przekonaniem. W zamian zrezygnowali z możliwości LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. werden. Doch die ArgumenteLARES: stoßenNiniejszy wichtiges materiał Aushängeschild. służy „Informatik wyłącznie Eine do mögliche czytania. Lösung Powielaniekönnte die w jakikolwiek sposób zabronione.skorzystania z prawa, które stanowi, auf taube Ohren. kann man überall studieren. Aber in Finanzierung von Vorlesungen in W Polsce to coś unikalnego że raz rozpoczęty kierunek studiów nie LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese MaterialienKombination sind lediglichmit der deutschen zum Spra Lesen- deutscher bereitgestellt. Sprache durch die Jeglichelokalen Przekonanie Vervielfältigung takie żywi też Franciszek ist strengstens może być rozwiązany untersagt. do chwili jego za- Deutsch ist wieder etwas Besonderes che, die noch dazu in der Region ge- Unternehmen darstellen. Gajda z Politechniki Opolskiej, twier- kończenia przez studenta. – Poszliśmy Dabei gibt es zahlreiche Unternehmen braucht wird, zeichnet die Hochschule dząc, że jeśli ktoś, kto posiada solidną na to ustępstwo, ponieważ w przeciw- in der Oppelner Region, wo die deutsche aus.“ Rafał Bartek wünscht dem Stu- Opole: Studiować informatykę wiedzę z zakresu języka niemieckiego, nym razie już w ostatnim semestrze stu- Sprache Voraussetzung für eine Anstel- dium mehr Zulauf. Regelmäßige stra- w języku niemieckim – decyduje się na studiowanie informatyki dia informatyczne w języku niemieckim lung ist. Das Unternehmen Axxiome, tegische Treffen zwischen der PO und „Chcemy tu zostać” po polsku, popełnia „wielkie głupstwo”. nie doszłyby do skutku – mówi Tobiasz. das Software für Banken und Versiche- der Deutschen Minderheit hält er für Uważa też, że to szkoda, iż maturzyści Oznacza to też jednak, że on sam i jego LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. rungen entwickelt, schließtLARES: 80 Prozent Niniejszy einen erstenmateriał Schritt in służy die richtige wyłącznie Rich- Przedsiębiorstwa do czytania. z regionu opolskiego Powielanie pilnie wolą w iść jakikolwiekdo Wrocławia, gdyż sposób w dolno- zabronione.koledzy aż do ukończenia studiów seiner Geschäfte im deutschsprachigen tung. Auch Infomaterial wie Flyer seien poszukują fachowców władających językiem śląskiej metropolii nie ma polsko-nie- w każdym roku akademickim będą się LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Raum LARES:ab, also in Deutschland,Diese Materialien Öster- dringend sind nötig, lediglich um mehr Menschen zum zuLesen niemieckim bereitgestellt. – szczególnie w kwitnącej Jegliche bran- mieckiego Vervielfältigung kierunku studiów, a istwedług strengstens obawiać, czy ichuntersagt. tok studiów będzie reich und der Schweiz. „Mit unseren gu- erreichen, so Bartek. ży informatycznej. Korzystają na tym przede informacji władz PO nie ma go także kontynuowany. ten Deutschkenntnissen haben wir einen Dass das Studium mehr Werbung wszystkim studenci niemieckojęzycznego toku w pozostałej części Polski. Pewną rolę dla przyszłości tego kie- enormen Wettbewerbsvorteil gegenüber braucht, weiß auch Tobiasz. Trotz des studiów informatycznych Politechniki Opol- Gajda zna też jednak wątpliwo- runku studiów odgrywa też inny czyn- anderen Unternehmen, deren Arbeits- Zwischenfalls in der Facebook-Gruppe, skiej. Nie wiadomo wszakże, czy ten kierunek ści studentów – że nie poradzą sobie nik, a mianowicie planowana reforma sprache englisch ist. Viele Kunden sind die der deutschsprachigen Informatik studiów będzie kontynuowany w nadchodzą- z wymogami językowymi, jako że sam szkolnictwa wyższego, w ramach której sogar bereit, dafür mehr zu zahlen“, sagt keinen Platz auf ihrer Seite geben wollte, cym semestrze. materiał też jest niełatwy. Wykładowca mają być rozwiązane wydziały, a zamiast LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Geschäftsführer PawełLARES: Midon. EnglischNiniejszy versucht materiał es Tobiasz auch służy weiterhin wyłącznie über do czytania. Powielaniefizyki w i jakikolwiekmatematyki zapewnia sposób jednak, zabronione.nich wprowadzone dyscypliny. Na razie spricht heutzutage jeder. Deutsch ist die sozialen Netzwerke. Die Administra- zy wiecie, że w Opolu można studio- że w razie trudności ze zrozumieniem nie wiadomo, jak dokładnie będzie wów- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. derzeitLARES: wieder etwas Diese Besonderes. Materialien Weil toren dersind Facebook-Seite lediglich „Informatyka zum Lesen wać bereitgestellt. informatykę w języku niemiecJegliche- dany Vervielfältigung stan rzeczy może też być ist obja strengstens- czas wyglądała kwestiauntersagt. studiów w języku es eben nicht mehr jeder kann. „Aber in na Politechnice Opolskiej“ betonen, dass kim?C Jeśli nie, to zapewne nie jesteście śniony w języku polskim. Poza tym niemieckim. Możliwym rozwiązaniem Oppeln ist das anders. Das zeichnet die sie sowohl Informationen über die eng- jedynymi, którzy wcześniej o tym nie tylko część seminariów jest prowadzona mogłoby być finansowanie wykładów Region aus.“ Aus genau diesem Grund lischsprachige als auch über die deutsch- słyszeli. Na te wyjątkowe studia na Po- po niemiecku, a inna część po polsku. prowadzonych w języku niemieckim hat das Unternehmen neben dem Sitz in sprachige Informatik teilen. „Wir wissen, litechnice Opolskiej zapisuje się jednak Wspomniany niemieckojęzyczny kie- przez lokalne przedsiębiorstwa. Breslau noch einen zweiten in Oppeln dass gerade Informatik-Absolventen mit coraz mniej studentów, czego powodem runek studiów Franciszek Gajda powołał Marie Baumgarten eröffnet, sagt Midon. Deutschkenntnissen auf dem lokalen jest to, że są mało znane. do życia w 1996 roku – trochę dziełem Axxiome-Miarbeiter in Oppeln Arbeitsmarkt heiß begehrt sind.“ Z reguły musi zebrać się grupa 15 przypadku, choć miał też sporo szczę- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Michał K. ist AbsolventLARES: des deutsch Niniejszy- materiał służy wyłączniezainteresowanych do czytania. osób, aby Powielanie dany tok ścia: w– W jakikolwiek tym czasie miałem sposób wykłady zabronione.biturienten, die sich im Herbst an sprachigen Informatik-Studiums an der Was bringt die Hochschulreform? studiów mógł zostać uruchomiony. Kie- po polsku. Dziewięciu studentów poin- Aden Hochschulen einschreiben LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. PO. ErLARES: freut sich darüber,Diese dank Materialien seiner Im laufendensind lediglich Studienjahr zumverzeich Lesen- dy już bereitgestellt. przed rozpoczęciem semestru Jegliche zi- formowało Vervielfältigung rektora, że odtąd będę ist ichstrengstens und sich für ein untersagt. Studium in deutscher speziellen Ausbildung in der oberschle- net die deutschsprachige Informatik 13 mowego 2018 roku zaczynało wyglądać uczył po niemiecku na zasadach wolon- Sprache interessieren, finden mehr In- sischen Heimat bleiben zu können. Die Studenten. Eine Untergrenze von zehn na to, że zabraknie studentów na kie- tariatu, wtedy rektor postanowił, że sfi- formationen im Internet unter wu.po. deutsche Sprache begleitet den Mittdrei- Studenten haben Tobiasz und seine runek informatyczny w języku nie- nansuje te godziny. Tak to się zaczęło. opole.pl. ßiger seit seiner Kindheit, die Familie Kommilitonen mit dem Direktor im mieckim, student informatyki Tobiasz Na wspomniany tok studiów zgłosiła Gern vermitteln wir den Kontakt zu hat viel deutsches Fernsehen geschaut. letzten Wintersemester ausgehandelt. Jopek (19) postanowił rozreklamować się grupa 60–70 studentów. Dziś jest ich Tobiasz Jopek. Schreiben Sie dafür an unsere Redaktion: marie.baumgarten@ Ein ganzes Informatik-Studium auf Im Gegenzug verzichten sie darauf, kierunek w sieciach społecznościowych. ledwie trzynastu. – Dużą konkurencję wochenblatt.pl. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Deutsch zu absolvieren,LARES: war allerdings Niniejszy von dem materiał Recht Gebrauch służy zu machen,wyłącznie Odzew do przekroczył czytania. jego oczekiwania. Powielanie stanowi w kierunekjakikolwiek polsko-angielski, sposób gdyż zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. eine ganzLARES: andere Herausforderung. Diese Materialien Heu- das besagt, sind dass lediglich ein einmal begonnezum Lesen- Tymczasem bereitgestellt. jedna z nieformalnych Jegliche obecnie Vervielfältigung język angielski jest o wiele ist bar strengstens- aturzyści, untersagt. którzy jesienią będą te ist er froh, dass er sie angenommen ner Studiengang bis zum Abschluss grup na Facebooku odmawia rozprze- dziej popularny od niemieckiego – mówi Mzapisywać się na uczelnie i intere- hat. „Das öffnet viele Türen“, ist er sich des Studiums nicht aufgelöst werden strzenienia informacji o wspomnianym Franciszek Gajda, wyjaśniając spadek sują się studiami w języku niemieckim, sicher. darf. „Dieses Eingeständnis haben wir kierunku studiów w języku niemieckim liczby studentów. znajdą więcej informacji w internecie gemacht, weil die deutsche Informatik „z przyczyn etycznych”. Administrator na stronie wu.po.opole.pl. In Polen einmalig im letzten Semester sonst nicht zustande tej grupy facebookowej, pisze: „Absol- Potrzeba więcej reklamy Chętnie udostępnimy dane do kon- Davon ist auch Franciszek Gajda gekommen wäre.“ Das bedeutet aber wenci wywędrują do pracy do Niemiec, Rafał Bartek, szef opolskiej mniejszo- taktu z Tobiaszem Jopkiem. Prosimy von der PO überzeugt. Wer über soli- auch, dass Tobiasz in jedem Studienjahr a na polskim rynku pracy zabraknie ści niemieckiej, dostrzega jeszcze inny o zwracanie się w tej sprawie do naszej LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. de DeutschkenntnisseLARES: verfügt und Niniejszy In- aufs Neue materiał bangen muss. służy wyłączniefachowców. do czytania. Nie będę wspierał Powielanie takiego problem: w jakikolwiek – Ludzie w ogóle niesposób wiedzą, zabronione.redakcji: marie.baumgarten@wochen- formatik auf Polnisch studiert, begeht Aber auch ein anderer Faktor spielt chorego zjawiska”. Dodał też, że język że taki kierunek studiów istnieje. Szko- blatt.pl. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. eine „großeLARES: Dummheit“, Diese sagt Materialien er. Auch für die sind Zukunft lediglich des Studiengangs zum eine Lesen niemiecki bereitgestellt. i tak nie jest językiem Jegliche uży- da, Vervielfältigungbo każdy kierunek studiów, ist który strengstens untersagt.

6 LARES:Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum ALesenktuelles bereitgestellt. Ak Jeglichetualnoś Vervielfältigungci ist strengstens untersagt. 24. – 30. Mai 2019 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Ja,LARES: Dieseich Materialien trete sind lediglich zum Lesenan bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Vor der Jahresversammlung der Sozial-Kulturellen Gesellschaft der Deutschen im Oppelner Schlesien, bei der auch der neue Vorstand gewählt wird, sprechen wir mit Rafał Bartek, dem bisherigen Vorsitzenden über die letzten Jahre und die Herausforderungen für die Zukunft. Ihre erste Amtszeit geht nun zu Ende. Bei den Krtikern bardziej uzależnieni od tego, co jest Wie sehen Sie ihre letzten vier Jahre? nauczane w szkołach i przedszkolach, Das ist eine sehr schwierige Frage, hoffe ich nur, dass gdzie ze względu na przeprowadzoną weil im ersten AugenblickLARES: in einem Niniejszy sel- materiałsie sich auch służy zu Wort wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.reformę systemu szkolnictwa, a także LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ber doch der Eindruck überwiegt, man melden und offen coraz większe obciążenie nauczycieli könneLARES: sich zufrieden Diese geben Materialien mit dem, sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensi uczniów poświęca untersagt. się coraz mniej miej- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. was erreicht wurde. Ich bin zufrieden sagen, was sie anders sca na rozmowy o tożsamości i regional- damit, dass es uns gelungen ist, unsere machen würden. nych tradycjach. Jeżeli nie jest to rekom- Tätigkeit auf einem guten hohen Niveau pensowane w domu, to młodzież zostaje fortzusetzen und dass sich das sowohl z problemem sama i nie dowiaduje się durch die Finanzierung von polnischer o swojej tożsamości niczego albo bardzo als auch deutscher Seite widerspiegelt. niewiele, przez przypadek. Nie możemy Wir haben auch neueLARES: Projekte aus Niniejszy neu- anderzusetzen. materiał Das istsłuży nicht wyłącznieeinfach, do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.oczywiście nikogo zmusić do tego, by LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. en Quellen, wie den Haushalten der weil wir immer mehr davon abhängig czuł się Niemcem na Śląsku, ale każdy SelbstverwaltungenLARES: Diese oder dem Materialien Bürger- sind, was sind in den lediglich Schulen und zum Kinder Lesen- bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenspowinien przynajmniej untersagt. mieć możliwość LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. budget des Marschallamtes realisiert. gärten gelehrt wird. Dort wird durch podjęcia samodzielniej, świadomej de- Das sind ganz neue Wege, die wir in den die Schulreform aber auch die immer cyzji w tej kwestii. Wielką pracę w tym letzten Jahren gegangen sind und das höhere Belastung der Lehrer und Schü- zakresie wykonuje od lat Dom Współ- entsprach dem, was ich vor vier Jahren ler immer weniger Platz Gesprächen pracy Polsko-Niemieckiej, za co jestem angekündigt habe, dass wir uns weiter über Identität und regionale Traditionen wdzięczny. Ale to jest wciąż jeszcze za professionalisieren wollen. Das ist auch eingeräumt. Wenn das nicht zu Hause mało. Dlatego pokładamy duże nadzieje dank der sehr guten Mannschaft,LARES: Niniejszy die ich kompensiert materiał wird, sind służy die Jugendlichen wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.w tym, że uda nam się posunąć do przo- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. in der Geschäftsstelle habe, gelungen. aufgeschmissen und erfahren über ihre du temat Centrum Dokumentacyjno- Es sindLARES: Mitarbeiter, Diese die mit Materialien ganzem Herkunft sind gar lediglichnichts oder nur zum wenig Lesenper bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens-Wystawienniczego. untersagt. Pierwsze kroki LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Herzen dabei sind, was nicht selbst- Zufall. Wir können natürlich keinen zostały podjęte i mam nadzieję, że się verständlich ist. zwingen sich als Deutscher in Schlesien uda. Potrzeba nam bowiem konkretne- Gleichzeitig bin ich mir bewusst, dass zu fühlen, aber jeder muss zumindest go miejsca spotkań, gdzie mniejszość sich unsere Gesellschaft verändert, ge- die Möglichkeit bekommen, selbstbe- i większość będą mogły zajmować się nauso wie die Welt um uns herum sich wusst darüber entscheiden zu können. historią oraz obecną sytuacją Niemców verändert. Erstens fallen viele Menschen Große Arbeit leistet hierbei seit Jahren w Polsce. weg, die das Deutsche zu Hause erlebt das Haus der Deutsch-Polnischen Zu- Mówi Pan już właściwie o swoich haben, wir merken auchLARES: einen großenNiniejszy sammenarbeit, materiał und dafür służy bin ich wyłącznie dank- do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.celach. To znaczy, że będzie Pan kan- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Personalwechsel in den Strukturen. Wir bar. Aber das ist immer noch zu wenig. dydował na objęcie funkcji przewodni- haben LARES:es also schlicht Diese mit einerMaterialien ande- Deshalb sind setzen lediglich wir große Hoffnung zum Lesenda- bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensczącego w następnej untersagt. kadencji? LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ren Generation in der Gesellschaft zu rin, dass es uns gelingt, das Thema des Rafał Bartek ist seit vier Jahren Vorsitzender der Oppelner SKGD. Foto: TSKN/Fotoenigma Tak, będę kandydował. Już kilka mie- tun. Dass wir aber die neue Generati- Dokumentations- und Ausstellungszen- sięcy temu się nad tym zastanawiałem, on haben, ist besonders erfreulich, vor trums voranzubringen. Erste Schritte zu Wort melden und offen sagen, was nie uda i że po takiej zmianie będziemy aby świadomie podjąć decyzję i się allem, weil es uns viele nicht zugetraut wurden unternommen und ich hoffe, sie anders machen würden. Wir sind mieli trudności. Owszem, rzeczywiście do tego przygotować. Trzeba mieć prze- haben und dachten, dass wir nach ei- dass es klappt. Denn wir brauchen ei- uns bewusst, dass man bei einer solch są problemy w niektórych strukturach, cież wewnętrzne przeświadczenie, że się nem solchen Wechsel Schwierigkeiten nen konkreten Ort der Begegnung, wo großen Gesellschaft wie der SKGD mit gdzie do dziś wciąż nie udało się wybrać potrafi sprostać takiemu wyzwaniu. bekommen. Und ja,LARES: es gibt durchaus Niniejszy sich Minderheit materiał und służyMehrheit wyłącznie mit der mehr doals 300 czytania. Ortsgruppen Powielanie und über nowego w jakikolwiekzarządu, ale w przeważającej sposób zabronione.Wiele rzeczy już zainicjowaliśmy, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Probleme in einigen Strukturen, wo bis Geschichte und der jetzigen Situation 30.000 Mitgliedern nicht alle so errei- większości z nich zmiana dokonała się ale wiele innych trzeba jeszcze wdro- heute immerLARES: noch Diese kein neuer Materialien Vorstand der Deutschen sind lediglich in Polen auseinander zum Lesen- chen kann,bereitgestellt. wie man es möchte. Jegliche Jeder właśnie Vervielfältigung tam, gdzie to było pożądane ist strengstens żyć i powinniśmy untersagt. być świadomi faktu, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. gewählt werden konnte. Aber in der gro- setzen kann. Vorschlag also, wie man die Basis bele- i możliwe. iż w TSKN zachodzą ciągłe przemiany, ßen Mehrheit wurde der Wechsel da Sie sprechen eigentlich schon von Ih- ben und besser organisieren kann, ist Także wprowadzone dyżury przewod- podobnie jak na świecie. Stąd ważne vollzogen, wo er gewünscht und möglich ren Zielen. Das bedeutet, Sie kandidie- Gold wert und wir nehmen ihn gern niczącego na miejscu w podstawowych jest to, aby regularnie poszukiwać roz- gewesen ist. ren zum Vorsitzenden für die nächste an, wenn er machbar ist. organizacjach uważam za sukces. Nie wiązań adekwatnych do aktualnej sytu- Auch die eingeführten Sprechstunden Amtszeit? Das Gespräch führte Rudolf Urban jest to wprawdzie łatwe, gdyż trzeba acji. Opracowaliśmy na przykład nowe des Vorsitzenden vor Ort, an der Basis, Ja, ich trete an. Ich habe mir vor dzielić swój czas między pracę i rodzinę, legitymacje członkowskie i formularze sehe ich als Erfolg an.LARES: Das ist zwar Niniejszy nicht einigen materiał Monaten darüber służy Gedanken wyłącznie Tak, kandydujędo czytania. Powielaniea ja chciałbymw jakikolwiek znacznie częściej sposób jeździć zabronione.przystąpienia do organizacji, a także LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. einfach, da man die eigene Zeit zwischen gemacht, um bewusst die Entscheidung na wszelkiego rodzaju imprezy orga- wprowadziliśmy szereg nowości, jak ArbeitLARES: und Familie Diese aufteilen Materialien muss und zu fällen sind und sich lediglich darauf vorzubereiten. zum Lesen W przededniu bereitgestellt. dorocznego zgromadzenia Jegliche To- nizowane Vervielfältigung przez nasze koła terenowe, ist strengstens choćby nową stronęuntersagt. internetową czy LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ich gern bei viel mehr Veranstaltungen Man braucht ja eine innere Überzeu- warzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców ale te dyżury to bardzo dobra inicja- specjalną aplikację na smartfony. jeglicher Art in unseren Ortsgruppen gung, dass man dieser Herausforderung na Śląsku Opolskim, na którym zostanie też tywa. Każdy z nich bardzo mnie ucie- Powinniśmy też jednak wybiegać my- dabei gewesen wäre. Aber die Sprech- gewachsen ist. wybrany nowy zarząd organizacji, rozmawia- szył, bo co innego, gdy ktoś przyjeżdża ślą dalej, np. zastanawiając się nad tym, stunden sind eine sehr gute Initiative. Vieles haben wir angestoßen, vieles my z Rafałem Bartkiem, jej dotychczasowym do Opola i opowiada o wyzwaniach, co zrobić z nauczaniem języka niemiec- Ich habe mich über jede von ihnen sehr muss aber noch auf den Weg gebracht przewodniczącym, o ostatnich latach jej którym musi stawić czoło, a zupełnie kiego jako języka mniejszości narodo- gefreut, denn es ist etwas anders, wenn werden, und wir müssen uns dessen działalności oraz wyzwaniach, jakie czekają co innego, gdy się widzi życie naszego wej, z czym zwłaszcza w ostatnich mie- jemand nach OppelnLARES: kommt und Niniejszy über bewusst materiał werden, dass służy die SKGD wyłącznie in ei- ją w przyszłości. do czytania. Powielaniekoła w na jakikolwiekmiejscu i zdobywa sposób wyczucie zabronione.siącach mamy duże problemy (od red.: LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. seine Herausforderungen erzählt und et- nem ständigen Wandel ist, so wie es die tego, dlaczego ludzie działają tak, a nie więcej o tym na str. 4). Powinniśmy więc was völligLARES: anderes Diesewenn man Materialien das Leben Welt auch sind ist. lediglich Wichtig ist daher, zum dass Lesen Pana bereitgestellt. pierwsza kadencja dobiegaJegliche inaczej. Vervielfältigung ist strengstenssobie uzmysłowić, untersagt. czego oczekujemy LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. unserer Volksgruppe vor Ort sieht und man immer wieder für die aktuelle Lage końca. Jak zapatruje się Pan na te czte- Zapewne jednak w TSKN panuje nie od systemu szkolnictwa, a także co sami ein Gespür dafür bekommt, wieso die Lösungen sucht. So haben wir neue Mit- ry lata swojej pracy? tylko sielanka... możemy wdrożyć w trybie pozaszkol- Menschen so und nicht anders agieren. gliedsausweise und Beitrittsformulare To jest bardzo trudne pytanie, ponie- Owszem, na pewno powinniśmy dalej nym. Są to jednak procesy, których nie Es herrscht aber gewiss nicht nur eitel ausgearbeitet, aber auch z.B. Neuerun- waż w pierwszym momencie przeważa pracować nad profesjonalizacją dzia- da się sfinalizować w ciągu jednego roku, Sonnenschein in der SKGD. gen wie eine neue Internetseite und eine we mnie samym poczucie, że można być łalności Towarzystwa, co udało nam więc jeśli zostanę ponownie wybrany, Ja, wir müssen bestimmt weiter an spezielle App für Smartphones erstellt. zadowolonym z tego, co zostało osią- się osiągnąć w przypadku niektórych to chciałbym, wraz z nowym zarządem, der ProfessionalisierungLARES: unserer NiniejszyGesell- Aber materiał wir müssen auch służy weiterdenken, wyłącznie gnięte. do Odczuwam czytania. satysfakcję Powielanie z racji projektów, w jakikolwiek np. Dni św. Marcina, sposób Nocy zabronione.m.in. nad tymi procesami pracować. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. schaft arbeiten. Wir haben es bei einigen z.B. darüber,was wir mit dem Unter- tego, że udało nam się kontynuować Bajek czy też szkółek piłkarskich Miro Czy ma Pan kontrkandydatów? Projekten,LARES: wie den Diese Martinstagen, Materialien den richt Deutsch sind lediglichals Minderheitensrache zum Lesen działalność bereitgestellt. na dobrym, wysokim Jegliche po- Deutsche Vervielfältigung Fuβballschule, które sąist przez strengstens W tym roku bardzo untersagt. niewiele słychać LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Märchennächten oder der Miro Deut- machen, womit wir vor allem in den ziomie, co znajduje odzwierciedlenie nas niejako centralnie, w największym o potencjalnych konkurentach. schen Fußballschule geschafft. Diese letzten Monaten große Probleme haben w finansowaniu, jakie otrzymujemy za- możliwym stopniu przygotowywane Nic mi o tym nie wiadomo (od red.: werden von uns quasi zentral größtmög- (Mehr dazu auf S. 4, Anm. d. Red). Wir równo ze strony polskiej, jak i niemiec- i organizowane, aby odciążyć poszcze- niniejszy wywiad przeprowadziliśmy lich vorbereitet und organisiert, um die müssen uns also bewusst werden, was kiej. Zrealizowaliśmy też nowe projekty gólne koła DFK. na początku tego tygodnia), może się einzelnen DFKs zu entlasten. wir vom Schulsystem erwarten, aber z nowych źródeł, np. budżetów samo- Także podczas dorocznych zgroma- jednak jeszcze sporo wydarzyć. Dany Auch bei den Jahresversammlungen auch, was wir außerschulisch selbst auf rządów czy też budżetu obywatelskiego dzeń docierają do nas głosy, że mają one kandydat nie ma obowiązku zgłosić erreichten uns Stimmen, dass diese zu den Weg bringen können. Das sind aber urzędu marszałkowskiego. To są bardzo nazbyt biurokratyczną strukturę, czym się wcześniej, lecz może podać swoją bürokratisch aufgebautLARES: sind und Niniejszy wir Prozesse, materiał die man nicht służy in einem wyłącznie Jahr dobre dodrogi, czytania. które obraliśmy Powielanie w ostat- z pewnością w jakikolwiek się zajmiemy, aby sposób w miarę zabronione.kandydaturę do wiadomości w sobotę. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. werden uns dem bestimmt annehmen, zum Abschluss bringt und ich möchte, nich latach, co z kolei było zgodne możliwości ułatwić pracę organizacjom Zobaczymy. um derLARES: Basis die Arbeit Diese so gut Materialien wie mög- sollte ich sind wiedergewählt lediglich werden, zum u.a. anLesen z tym, bereitgestellt. co zapowiadałem cztery Jegliche lata na poziomieVervielfältigung lokalnym. Jednocześnie ist strengstens Jestem świadom untersagt. znaczenia wyniku LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. lich zu erleichtern. Gleichzeitig dürfen diesen Prozessen zusammen mit dem temu, mówiąc, że zamierzamy się dalej jednak nie możemy skrajnie redukować głosowania delegatów i cenię zarówno wir aber nicht extrem entbürokratisie- neuen Vorstand arbeiten. profesjonalizować. Udało się to także biurokracji, aby nie było tak, że ostatecz- każdego, kto mnie wspiera, jak i tych ren, sodass am Ende fast gar keine Be- Haben Sie denn Gegenkandidaten? dzięki bardzo dobremu zespołowi, jaki nie w ogóle nie będzie żadnej sprawoz- wszystkich, którzy krytycznie zapatrują richtserstattung stattfindet. Ich denke, Man hört in diesem Jahr so wenig von mam w biurze. Są to pracownicy, którzy dawczości. Myślę, że pozytywną cechą się na moją działalność. Co do krytyków, das Positive an den Jahresversammlun- potenziellen Mitbewerbern. angażują się całym sercem, co nie jest dorocznych zgromadzeń jest właśnie to, to mam tylko nadzieję, że też zabiorą gen ist ja gerade, dass man sich hinset- Mir ist nichts zu Ohren gekommen, czymś oczywistym. że można usiąść i zastanowić się, co zo- głos i otwarcie powiedzą, co zrobiliby zen und überlegen muss,LARES: was erreicht Niniejszy doch bis materiał Samstag (das służy Interview wyłącznie haben Jednocześnie do czytania. jestem świadom Powielanie faktu, stało w osiągnięte, jakikolwiek co jest przed sposób nami, ale zabronione.inaczej. Mamy świadomość, że w tak LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. wurde, was vor uns steht, aber auch wir Anfang dieser Woche geführt, Anm. iż nasze stowarzyszenie zmienia się, po- także czy komisja rewizyjna wszystko dużym stowarzyszeniu jak TSKN, li- ob derLARES: Prüfungsausschuss Diese Materialienalles kont- d. Red.) sind kann jalediglich noch einiges passieren.zum Lesen dobnie bereitgestellt. jak zmienia się świat, który Jegliche nas skontrolowała Vervielfältigung i zatwierdziła. Jest ist to teżstrengstens czącym ponad untersagt. 300 kół terenowych LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. rolliert und sein Okay gegeben hatte. Ein Kandidat muss sich nicht im Vorfeld otacza. Po pierwsze odchodzi wiele osób, element uczenia się demokracji, czego oraz ponad 30 tys. członków, nie da się Das ist auch ein Erlernen der Demo- melden, sondern kann seine Kandida- które wyniosły z domu znajomość języ- nie powinniśmy zaniedbywać. Niemniej, dotrzeć do wszystkich tak, jak by się kratie, mit der wir es uns nicht zu leicht tur erst am Samstag bekanntgeben. Ich ka niemieckiego, obserwujemy też duże niektóre rzeczy z pewnością skoryguje- chciało. Dlatego każda propozycja do- nehmen sollten. Einiges werden wir aber schaue mal. zmiany personalne w obrębie struktur. my i uprościmy. tycząca sposobów ożywienia i lepszego gewiss korrigieren und vereinfachen. Ich bin mir des Votums der Delegier- Mamy więc po prostu do czynienia z in- Powinniśmy też nadal zastanawiać zorganizowania działalności lokalnych Wir müssen auch nach wie vor über- ten bewusst und schätze jeden, der mich nym pokoleniem w organizacji, ale to, się, jak zachęcić ludzi do dalszego zaj- grup będzie na wagę złota i chętnie ją legen, wie wir die MenschenLARES: dafür Niniejszy be- unterstützt, materiał genauso wiesłuży alle, die wyłącznie meine że takie do nowe czytania. pokolenie mamy, Powielanie cieszy mowania w jakikolwiek się tematem własnej sposób tożsa- zabronione.przyjmiemy, o ile będzie możliwa do re- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. geistern, sich weiterhin mit der eigenen Tätigkeit kritisch sehen. Bei den Kriti- szczególnie, zwłaszcza że było wielu mości, kultury i języka. Nie jest to pro- alizacji. Identität,LARES: Kultur undDiese Sprache Materialien ausein- kern hoffe sind ich lediglich nur, dass sie zumsich auch Lesen takich, bereitgestellt. którzy twierdzili, że to Jeglichenam się ste Vervielfältigungzadanie, ponieważ jesteśmy ist coraz strengstens Rozmowę prowadziłuntersagt. Rudolf Urban LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Wir LARES:sind Niniejszy uns materiał ähnlich służy wyłącznie do czytania. und Powielanie doch w jakikolwiek wieder sposób zabronione. nicht LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. „SpurenLARES: der deutschen Diese Materialien Sprache und sind Kultur lediglich in Polen zum und Lesenanderen bereitgestellt. nicht deutschsprachigen Jegliche Ländern Vervielfältigung Europas“ war ist Thema strengstens bei dem untersagt.Kongress des Ver- bandes polnischer Germanisten in Oppeln vom 17. bis 19. Mai. Mit Referentin Violetta Frankowska von der Adam-Mickiewicz-Universität in Posen sprach Marie Baumgarten. Frau Frankowska, Sie haben zu em- noch nicht abgeschlossen. Mein Kollege, Ich würde mich freuen, blematischen Gesten deutscher und der auch an diesem Versuch beteiligt wenn kulturspezifische polnischer Jugendlicher geforscht. Emb- war, hatte beispielsweise die Schüler auf- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. leme, das sind Gesten,LARES: die mit Händen Niniejszy gefordert, materiał ein Emblem służy für einen wyłącznie betrun- do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Gesten Einzug in die und Füßen, der Mimik oder gesamten kenen Menschen zu finden. Oft haben Lehrbücher finden. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. KörperhaltungLARES: erzeugt Diese werden. Materialien Welche beide Schülergruppen sind lediglich eine schwankende zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Embleme haben Sie ausgewählt? Person dargestellt. Zwanzig Prozent der Unser Nachbarland ist „Sei still“, „beeile dich“ und „ver- polnischen Schüler haben eine spezielle uns zwar oft in den sprochen“. Bei dem Versuch wurde eine Geste verwendet, bei der sie die flache Gesten ähnlich, aber konkrete Situation vorgegeben, zum Hand in Richtung Hals führen. Diese Beispiel: „Du wartest vor dem Kino auf Geste konnte von keinem der deutschen oft genug auch nicht. eine Freundin. Der Film geht gleich los. Schüler gedeutet werden. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Du siehst sie von WeitemLARES: und willst Niniejszy ihr Was materiał bringen nun służydie Versuche wyłącznie für do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. zeigen, dass sie sich beeilen soll. Unsere die Praxis? LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. VersuchsteilnehmerLARES: Diese waren Materialien insgesamt Ich würdesind mich lediglich freuen, wenn zum kultur Lesen- bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensuczniów – szybkie, untersagt. nieokreślone potrzą- 160 Schüler im Alter zwischen 13 und 15 spezifische Gesten Einzug in die Lehrbü- sanie dłońmi przy lekko wyciągniętych Jahren aus den Grenzstädten Frankfurt cher finden und in Zukunft ganz selbst- ramionach. Oder und Słubice. verständlich Teil eines breit aufgestellten Czy były gesty, które prowadziły Was hat der Versuch ergeben? Fremdsprachenunterrichts werden. Ge- do nieporozumień? Dass die Jugendlichen aus beiden rade in Bezug auf unser Nachbarland, W tych trzech przypadkach nie, ale Städten oft ähnliche Embleme verwen- das uns zwar oft in den Gesten ähnlich badania bynajmniej nie zostały zakoń- den. „Versprochen“ wurde oft durch ist, aber oft genug auch nicht. czone. Mój kolega, który też brał udział LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. beschwörende GestenLARES: gezeigt, wieNiniejszy die materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.w eksperymencie, poprosił uczniów Finger verkreuzen oder eine Hand auf Jesteśmy do siebie podobni, na przykład o znalezienie emblematu LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. das HerzLARES: legen. Es Diese gab viele Materialien Varianten. a jednak sind różni lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensoznaczającego pijanegountersagt. człowieka. Czę- Den Zeigefinger auf dem Mund oder sto obaj uczniowie przedstawiali osobę mit Daumen und Zeigefinger eine Art „Ślady języka i kultury niemieckiej w Polsce Referentin Violetta Frankowska erklärt: Diese Geste bedeutet „versprochen“. Foto: Marie Baumgarten chwiejącą się na nogach. Dwadzieścia Reißverschluss vor dem Mund andeuten, i innych nieniemieckojęzycznych krajach Eu- procent polskich uczniów użyło spe- das waren zumeist die Embleme für „Sei ropy” to temat poruszony w trakcie kongresu emblematów, które miały być zapre- stosując gesty przysięgi, np. krzyżowanie cjalnego gestu prowadząc płaską dłoń still“. Beeile dich kommunizierten sie Związku Germanistów Polskich, który odbył się zentowane. Uczestnikami naszego eks- palców czy też położenie dłoni na ser- w kierunku szyi. Tego gestu nie potra- meistens durch eine zeigende Geste auf w Opolu w dniach 17–19 maja. Z prelegentką perymentu było ogółem 160 uczniów cu. Było wiele wariantów. Z kolei palec fił zinterpretować żaden z niemieckich LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. die Armbanduhr oderLARES: durch ausholen Niniejszy- Violettą materiał Frankowską z Uniwersytetu służy wyłącznie im. Ada- w wieku do 13–15 czytania. lat pochodzących Powielanie z gra- wskazujący w jakikolwiek na ustach lub zrobienie sposób kciu- zabronione.uczniów. de Gesten mit einem Arm oder beiden ma Mickiewicza w Poznaniu rozmawia Marie nicznych miast Frankfurtu nad Odrą kiem i palcem wskazującym przed usta- Co dają przeprowadzone ekspery- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Armen,LARES: wobei die DeutschenDiese Materialien tendenziell Baumgarten. sind lediglich zum Leseni Słubic. bereitgestellt. W ramach eksperymentu Jegliche nami swegoVervielfältigung rodzaju zamka błyskawicznego ist strengstens menty w praktyce? untersagt. häufiger auf die Uhr gezeigt haben. Eine leżało przedstawić konkretne sytuacje, to były przeważnie emblematy oznacza- Cieszyłabym się, gdyby gesty specy- dritte spezielle Geste war nur unter den Prowadziła Pani badania dotyczące np.: Czekasz przed kinem na przyja- jące „bądź cicho”. Natomiast znaczenie ficzne dla poszczególnych kultur znala- deutschen Schülern zu beobachten: ein gestów emblematycznych, jakimi posłu- ciółkę. Film zaraz się zacznie. Widzisz „pospiesz się” komunikowali przeważ- zły się w podręcznikach i w przyszłości schnelles, undefiniertes Wackeln mit den guje się młodzież w Niemczech i Polsce. ją z daleka i chcesz jej pokazać, że ma nie gestem wskazującym na zegarek lub stały się oczywistą częścią komplek- Händen bei leicht ausgestreckten Armen. Chodzi o gesty tworzone z pomocą rąk się pospieszyć. gestami machnięcia ręką bądź obiema sowego nauczania języków obcych. Gab es Gesten, die zu Missverständ- i stóp, mimiki oraz postawy całego cia- Jakie były wyniki eksperymentu? rękami, przy czym Niemcy wykazywali Zwłaszcza w odniesieniu do kraju na- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. nissen geführt haben?LARES: Niniejszyła. Jakie materiał emblematy Panisłuży wybrała? wyłącznieOkazało do czytania.się, że młodzież Powielanie z obu miast tendencję w jakikolwiek do częstszego pokazywania sposób zabronione.szego sąsiada, który często w gestach Bei diesen drei Beispielen nicht. Die „Bądź cicho”, „pośpiesz się” oraz często stosuje podobne emblematy. Zna- na zegarek. Trzeci specjalny gest można jest do nas podobny, ale dość często LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. UntersuchungenLARES: Diesesind auch Materialien durchaus „obiecuję” sind to werbalnelediglich odpowiedniki zum Lesen czenie bereitgestellt. „obiecuję” pokazywano Jegliche często, było Vervielfältigung zaobserwować tylko u niemieckich ist strengstens tak nie jest. untersagt. q

8 LARES:Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum LesenSchlesie bereitgestellt.n śl Jeglicheąsk Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 24. – 30. Mai 2019 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Ujest: Partner fürs Leben gesucht TERMINE QQCarlsruhe: VomLARES: 20. bis 22. Niniejszy Juni materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. findet zum 16. Mal das Musikfestival der historischenLARES: Parkanlagen Diese und MaterialienGärten zu Heiratsmarkt sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. statt Jegliche VervielfältigungSinglebörse ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Ehren von Carl Maria von Weber in Carls- Den Partner fürs Leben finden – das ruhe statt. Das Festival beginnt mit einem geht heute über Singlebörsen im Konzert um 16:00 Uhr in der Sophienkir- Internet. Früher, lange bevor es das che in Carlsruhe. Im Programm: Johann Sebastian Bach, Felix Mendelssohn Internet gab, haben die sich Eheleu- Bartholdy und Carl MariaLARES: von Weber. Niniejszy Es te auf materiał Heiratsmärkten służy gefunden. wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. treten auf: Breslauer Kammerchor „Can- Solche Heiratsmärkte gab es auch toresLARES: Minores Wratislavienses“ Diese Materialien und die in Schlesien. sind lediglich In Ujest (Ujazd) zum wird Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Gruppe Stoltzer Ensemble. dieser alte Brauch wieder modern. QQOpole: 28 maja w Centralnej Bi- ie junge Frau Braut hakt sich bei bliotece im. Josepha von Eichendorffa ihrem Liebsten unter. Das braune w Opolu odbędzie się spotkanie ze świad- HaarD ist in leichte Wellen gelegt, den kami historii. Spotkanie rozpocznie się Schleier trägt sie aus dem Gesicht. In o godz. 17.00. Jego gośćmiLARES: będą Henryk Niniejszy der Hand materiał zu einem Straußsłuży gebunden wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Kroll, Jan Lenort i Róża Zgorzelska. Flieder und Margeriten. Sie schmücken LARES: Diese Materialienauch den sind Anzug lediglich des Bräutigams zum und Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. QQGörlitz: Im Schlesischen Museum ersetzen das Kavalierstuch. Paulina Bi- in Görlitz findet am 13. Juni ein Vortrag ber und Adrian Treffoń sind an diesem

warmen Frühlingstag Mann und Frau. Marie Baumgarten Foto: aus der Reihe „Schlesien erfahren“ statt. Aber nur heute, nur zur Show, nur auf Seit dem Jahr 2010 lässt die Stadt Ujest mit dem Heiratsmarkt einen alten deutschen Brauch wieder aufleben. Der Geologe Marcin Jaśkiewicz spricht dem Heiratsmarkt in Ujest. zum Thema: „Schlesien – ein Land der Der Ujester Heiratsmarkt ist ein al- Ein alter Brauch: Mit 17 und 22 Jahren fühlen sich Pau- schmücken die Häupter der Damen. erloschenen Vulkane?“ ErLARES: stellt Schlesien Niniejszy ter Brauch materiał aus deutschen służy Zeiten. wyłącznie 1928 doIm Jahr czytania. 1928 hat Powielanie lina undw jakikolwiek Adrian zum Heiraten sposób zu jung. zabronione.Und hier auf dem Ujester Marktplatz, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. als Schauplatz gebirgsbildender Prozesse hat ihn die Stadt zum ersten Mal or- Aber einen kleinen Vorgeschmack, auf wo einst der Biedermeier getanzt wurde, und vulkanischerLARES: T ätigkeitDiese vor. DerMaterialien Eintritt ganisiert. sind „Grund lediglich dafür war, zumdass viele Lesen bereitgestellt.die Stadt Ujest den Jeglichedas, Vervielfältigung was vielleicht noch kommt, ist haben strengstens erklingt jetzt die untersagt. Polonese. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. kostet 3 Euro. Beginn ist um 18:00 Uhr. Ujester damals unter sich geblieben ersten Heiratsmarkt sie jetzt. Vor genau einem Jahr haben Wirklich verheiratet wird auf dem sind und die Auswahl an potenziellen organisiert. sich beide hier auf dem Ujester Hei- Heiratsmarkt heute niemand mehr. QQWrocław: Towarzystwo Miło- Partnern zu klein war“, erklärt die DFK- ratsmarkt kennengelernt. „Adrian hat Doch auch heute kommen Besucher von śników Historii Wrocławia zaprasza 4 Vorsitzende Krystyna Wodniok. Also mich zum Tanz aufgefordert und so hat nah und fern in Ujest zusammen, und hat die Stadt überall in der Umgebung es angefangen“, erzählt Paulina. Nun so findet der ein oder andere vielleicht czerwca na wykład Piotra Szukiela pt. Flugblätter verteilt. „Fahr nach Ujest tanzen sie wieder zusammen – und mit beim Tanz den Partner fürs Leben. Und „Palmarum die festo. Procesje religijne zum Heiratsmarkt“ hat es geheißen, Ehe zustande gekommen. Nach 1945 ihnen die Hochzeitsgesellschaft. Männer wer in diesem Jahr kein Glück hatte, für w średniowiecznym Wrocławiu”.LARES: Początek Niniejszy und tatsächlich materiał sind diesłuży Menschen wyłącznie von ist dieser do Brauch czytania. verloren Powielanie gegangen. und Frauenw jakikolwiek in historischen Trachten sposób wie zabronione.den kommt die nächste Chance wieder LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. o godz. 18.00 w audytorium Instytutu Hi- nah und fern in die kleine oberschle- Doch seit dem Jahr 2010 wird er in man sie aus den Verfilmungen von „Pan in einem Jahr. storycznegoLARES: Uniwersytetu Diese Wrocławskiego. Materialiensische sindStadt gepilgert lediglich – so ist zum manche Lesen Ujest bereitgestellt.wieder gelebt. JeglicheTadeusz“ Vervielfältigung kennt. Bunte Blumenkränze ist strengstens untersagt.Marie Baumgarten LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. QQWałbrzych: Zamek Książ zaprasza do oglądania wystawy pt. „Śląska szlach- ta. Między Śląskiem a Europą”. Na tabli- Klein Strehlitz: Schüleraustausch der Grundschule und der St. Matthias-Schule aus Bitburg cach omówione zostały dzieje wybitnych postaci i rodów: Baildon,LARES: Bellestrem, Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Dietrichstein, Garnier, Gaszynowie/Ga- schin,LARES: Habsburgowie, Diese Henckel Materialien von Don- Ein sind lediglich Austausch zum Lesen bereitgestellt. mit Jegliche Vervielfältigung Traditionen ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. nersmarck, Hohenlohe, Mieroszewscy, Eine Woche voller Attraktionen und Integration haben Schüler der Grund- Scher-Thoss, Schaffgotsch, Strachwitz, schule in Klein Strehlitz und der deutschen St. Matthias-Schule aus Bitburg Tiele Winckler i Wrochem. (Rheinland-Pfalz) hinter sich. Dieser deutsch-oberschlesische Austausch QQGleiwitz: Seit letzter Woche kann findet seit 2003 statt und entwickelt sich immer weiter. man im Haus der Oberschlesischen Juden in Gleiwitz die AusstellungLARES: „Verlorene Niniejszy lück materiał zur Begrüßung służy und wyłącznie Tränen doDieser czytania. langjährige Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Welt. Auf den Spuren der Juden in Ober- zum Abschied. Jedes Jahr ist das Austausch findet LARES: Diese MaterialienSchüleraustauschszenarioG sind lediglich das zum gleiche Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. schlesien“ besichtigen. Die Ausstellung abwechselnd mal in zeigt Fotos des Ehepaares Paweł und oder zumindest sein Beginn und sein Ende. Initiator des Austauschs war Oberschlesien und mal Beata Pomykalski, die 40 Ortschaften Bernard Riedel, damals Direktor des besuchten um die Spuren der jüdischen Gymnasiums in Klein Strehlitz, heute in Deutschland statt. Kultur auf Fotos festzuhalten. stellvertretender Direktor der dortigen Grundschule. „Nach der Unterzeich- QQPszczyna: MuzeumLARES: Zamkowe Niniejszy nung desmateriał Partnerschaftsvertrages służy wyłącznie habe do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. w Pszczynie zaprasza do oglądania wy- ich in Bitburg eine Schule gesucht, die Austausch findet abwechselnd mal in stawyLARES: pt. „Książęcy Diese dwór w MaterialienPszczynie am Schüleraustausch sind lediglich interessiert zum sein Lesen Oberschlesien bereitgestellt. und mal in Deutschland Jegliche Die SchüleraustauschVervielfältigung zwischen Klein Strehlitz ist und Bitburg strengstens findet seit 2003 statt. untersagt.Diesmal besuchten die deutschen LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. könnte und wir hatten eine gefunden. statt. Diesmal war Klein Strehlitz an der Schüler ihre Partner in Oberschlesien. Foto: Dominika Bassek Ich bin stolz darauf, dass dieses gemein- Reihe. Und so wurde Breslau oder Kra- same Projekt all die Jahre überstanden kau besucht, aber auch die nähere Um- Ziel war es, eine europäische Schule zu eine gemeinsame Disco. Am nächsten hat und vor allem, dass unser Austausch gebung – Oppeln, wo die Jugendlichen gründen und durch verschiedene Initi- Tag reiste die deutsche Gruppe nach nach der Schulreform fortsetzt wird. Das eine Stadtrallye gemacht haben und das ativen scheint es mir, dass es gelungen Bitburg. „Unsere Schüler und ihre Fa- ist mein Kind, das mir immer wichtig Schloss in Moschen besuchten. Was gibt ist“, sagt Bernard Riedel. milien haben eine Medaille für ihre Leis- LARES: Niniejszysein wird“, materiał meint Bernard służy Riedel. wyłącznie es den doSchülern? czytania. In erster Linie Powielanie wird die w jakikolwiek sposób zabronione.tungen verdient und ich bedanken mich LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. deutsche Sprache gefördert. Es entstehen Gegenbesuch nächstes Jahr herzlich für ihr Engagement“, sagt die LARES: Diese Materialien Wikipedia Foto: Es ist eine sind europäische lediglich Schule zum LesenFreundschaften bereitgestellt. und die Jugendlichen Jegliche Am Vervielfältigung Donnerstag, den 16. Mai, ist gab strengstens Schulleiterin Dorota untersagt. Olszewska. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. w obiektywie”. Wystawa będzie czynna Es ist auch wichtig für die gesamte lernen Offenheit gegenüber anderen. Die es ein Abschiedstreffen und eine Zu- Ein weiterer Austausch ist für nächs- w stajniach książęcych do końca listo- Lehrergruppe, die jedes Jahr ein inte- Schüler wohnen in Gastfamilien und sammenfassung des diesjährigen Aus- tes Jahr geplant. Diesmal fahren Schüler pada. adur ressantes Austauschprogramm für die lernen so auch ihren Alltag kennen. Das tauschs. Es gab fotografische Erinne- aus Klein Strehlitz nach Bitburg. Schüler vorbereitet. Dieser langjährige war von Anfang an die Absicht: „Mein rungen, gemeinsame Geschenke und Dominika Bassek

Bischofsvikar Dr. Peter Tarlinski LARES: NiniejszyWort materiał zum służy Sonntag wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 26. LARES:Mai 2019 Diese Materialiener eine sind Botschaft lediglich an seine zumnoch nicht Lesen dass wirbereitgestellt. die Meere mit Müll verschmut Jegliche- Dinge Vervielfältigung genauso gut können, aber ist dass strengstens nen so manches abhanden untersagt. kommt. Die LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 6. Sonntag geborenen Enkelkinder. Alexander Gerst zen, dass wir die limitierten Ressourcen doch jeder von euch eine Sache hat, die stabile Sicht von Ehe und Familie, die der Osterzeit – C sagte: „Obwohl ich bis jetzt schon fast viel zu schnell verbrauchen und dass wir er besser kann als alle anderen. Dass Hochachtung der menschlichen Würde, ein Jahr im All verbracht habe und an zum Großteil sinnlose Kriege führen.“ die einfachen Erklärungen oft die fal- das Verständnis von Liebe und Treue, 1. Lesung: jedem einzelnen Tag da runter geschaut Aus der großen Entfernung sprach er schen sind und dass die die gelebte Verantwor- Apg 15, 1-2.22-29 habe, kann ich mich einfach nicht daran seinen zukünftigen Enkelkindern auch eigene Sichtweise immer „Der Beistand aber, tung und Gerechtigkeit, 2. Lesung: Offb 21, 10-14.22-23 satt sehen. (…) Und wenn ich so auf den Mut zu und sagte: „Ich hoffe sehr für unvollständig ist. Dass die der Heilige Geist, den die christlichen Werte Evangelium: Joh 14,LARES: 23-29 NiniejszyPlaneten materiał runterschau, służy dann denke wyłącznie ich, euch, dodass czytania.wir noch die Kurve Powielanie kriegen Zukunft w jakikolwiek wichtiger ist als sposóbder Vater inzabronione. meinem und vieles mehr. Da LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. dass ich mich bei euch wohl leider ent- und ein paar Dinge verbessern können, die Vergangenheit. Dass Namen senden wird, braucht es auch in die- LARES:m 25. November Diese 2018, Materialien als sich auf schuldigen sind muss. lediglich Im Moment zum sieht es Lesen so und dassbereitgestellt. wir nicht bei euch als Jegliche die Ge- Gelegenheiten Vervielfältigung immer nur der ist wird strengstens euch alles semuntersagt. Bereich einer Neu- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. der Erde sieben Milliarden Men- aus, als ob wir, meine Generation, euch neration in Erinnerung bleiben, die einmal kommen. Und dass lehren und euch an besinnung. Die Quelle schenA befanden, lebten nur drei außer- den Planeten nicht im besten Zustand eure Lebensgrundlage egoistisch und man für Dinge, die es wert alles erinnern, was ich für die Erneuerung halb unseres Planeten, in der Kapsel hinterlassen werden. Im Nachhinein sa- rücksichtslos zerstört hat.“ sind, auch mal ein Risiko euch gesagt habe.“ zeigt Jesus selbst auf: der internationalen Raumstation ISS. gen viele Leute sie hätten davon nichts Seine Ratschläge für die Zukunft eingehen muss.“ „Der Beistand aber, der Unter ihnen befand sich der 42-jährige gewusst, aber in Wirklichkeit ist es uns lauten: Es lohnt sich, mit seinen Nach- Wenn wir von oben so wie die Bio- Heilige Geist, den der Vater in meinem deutsche Geophysiker und Astronaut Menschen schon sehr klar, dass wir im barn gut auszukommen. Träume sind sphäre auch den geistigen Zustand auf Namen senden wird, der wird euch alles Alexander Gerst. Etwa einen Monat vor Moment den Planeten mit Kohlendi- wertvoller als Geld, und man muss ih- unserem Planeten betrachten würden, lehren und euch an alles erinnern, was seiner Rückkehr zurLARES: Erde, aus Niniejszyder Ent- oxid materiałverpesten, dass wirsłuży das Klima wyłącznie zum nen eine do Chance czytania. geben. Es Powielanie ist gut zu könnten w wirjakikolwiek sicher feststellen, dasssposób auch ichzabronione. euch gesagt habe.“ Sich daran zu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. fernungLARES: von 40.000 Diese Kilometern, Materialien sandte Kippen sind bringen, lediglich dass wir Wälder zum roden, Lesen wissen, bereitgestellt. „dass Jungen und Mädchen Jegliche hier Vervielfältigung den nachkommenden Generatio ist strengstens- halten – hat Zukunft! untersagt. q LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Foto: Dominika Bassek Foto: kann man sich unter paulina.magosz@skgd. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglichestaltungen Vervielfältigung wieder begonnen. Am ist 8. Maistrengstens pl bis zum 9. Juni. untersagt. Die Vorentscheidung fand ein Treffen mit Professorin Joanna wird am 15. Juni in Oppeln ausgetragen. Rostropowicz zum Thema: Die Vergessenen. Die Auftritte der Talente werden von einer

Das Gedenken an die Opfer des Lagers Zgoda finden jedes Jahr seit 1995 statt. Foto: Oberschlesische Stimme Der neuste Band der „Schlesier von den Jury beurteilt. Die Besten werden dann zu frühsten Zeiten bis zur Gegenwart“ statt. einem Konzert der Sieger eingeladen. Dieses Wir laden herzlich zur Gedenkfeier 2019 für die Toten des Lagers Zgoda denkmesse mit anschließender Kranz- „Manche finden eine Goldgrube oder einen wird während der Deutschen Kulturtage im LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ein. Sie beginnt amLARES: Samstag, demNiniejszy 8. Juni, um materiał 10 Uhr mit der służy traditionellen wyłącznie niederlegung do czytania. findet jedes PowielanieJahr im Juni großen w jakikolwiek Diamanten. Nichts von sposób diesen Sa- zabronione.Herbst stattfinden. Gedenkmesse, diesmal wiederum in der St.-Josefs-Kirche zu Königshütte statt. Auf dem Friedhof in Friedenshütte chen habe ich im Leben gefunden, aber LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesenwird nachbereitgestellt. der Messe eine Andacht Jegliche ge- verschiedene Vervielfältigung solche feine Geschichten. ist strengstens Ir- QQPieniądze untersagt.na kulturę: 100 tysięcy (Chorzów), die von Herrn Pfarrer Dr. Jerzy Dadaczynski in deutscher Sprache halten am Gedenkstein für die Opfer des gendwie kommt es mir so selbst in meine złotych Zarząd Województwa Opolskiego gefeiert werden wird. Fortgesetzt wird die Feier mit einer Andacht auf dem Lagers Zgoda, danach am ehemaligen Hände“, sagte Prof. Joanna Rostropowicz, podzielił pomiędzy 13 organizacji i stowa- Kommunalfriedhof von Friedenshütte (Nowy Bytom) und anschließend Lager.“ die während des Treffens ihre neuste Veröf- rzyszeń, które promują dziedzictwo kulinar- „Hier ist das Opfergedenken leben- mit einem Gedenken am Tor des ehemaligen Lagers Zgoda. fentlichung aus der Reihe „Schlesier von den ne. Organizowane będą festyny, konkursy dig …“ Wer nimmt dieses Lob Ober- frühsten Zeiten bis zur Gegenwart“ vorge- czy wydane publikacje. Dofinansowanie schlesiens nicht gern entgegen! Zu D. Bassek n diesem Jahr findet die öffentliche hat ohne Zweifel das treue Festhalten bestätigen, dass es der Wirklichkeit stellt hat. otrzymało też Stowarzyszenie Odnowy Wsi LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Erinnerung an dieLARES: Opfer des NiniejszyLagers oberschlesischer materiał Frauen służy und Männer wyłącznie an entspricht, do czytania. dazu haben Sie Powielanie am 8. Juni w jakikolwiek sposób zabronione.Biedrzychowice. Jego szefowa, członkini ZgodaI zum fünfundzwanzigsten Mal einer angemessenen Erinnerung an die erneut Gelegenheit. An diesem Tag sind QQBetreuer gesucht: Der Vorstand der zarządu TSKN, Róża Zgorzelska ma pomysł LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. statt. SieLARES: soll deshalb, Diese soweit Materialien möglich, Oberschlesische sind lediglich Tragödie 1945. zum LesenSie in bereitgestellt.Königshütte, Friedenshütte Jegliche und in Sozial-Kulturelle Vervielfältigung Gesellschaft der Deutschen ist strengstens na wydanie kolejnej untersagt. książki: „Śląski tygiel einen festlichen Akzent erhalten. Dies In einem Film über die Schicksale Zgoda herzlich willkommen. Bringen Sie im Oppelner Schlesien organisiert im Zeit- kulinarny”. – Chcemy pokazać dziedzictwo kann umso mehr gelingen, je größer deutscher Zivilisten im östlichen Europa dieses Mal eine halbe Stunde mehr Zeit raum vom 26. Juni bis 7. Juli Kinder- und kulinarne nie tylko śląskie, ale również die Anzahl der Besucherinnen und Be- 1941-1955 mit dem Titel „In Lagern“, mit, denn im Anschluß an die Gedenk- Jugendwerkstätten in Ziegenhals. Da im związane z ludźmi, którzy tutaj napłynęli sucher des Opfergedenkens sein wird. der seit Oktober 2018 im Rahmen einer feier findet in der dem ehemaligen Lager Programm der Kinderfreizeit u.a. deutsch- po roku 1945. Opowiemy tym razem więcej Es ist durchaus keine Selbstverständ- Wanderausstellung in mehreren Städten Zgoda benachbarten DonBosco-Schule sprachige Veranstaltungen, die Pflege von o góralach. adur LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. lichkeit, dass dieses GedenkenLARES: seit Niniejszy 1995 Deutschlands materiał zu sehen służy ist, wird wyłącznie dieses des Salesianerordens do czytania. eine VorführungPowielanie w jakikolwiek sposób zabronione. trotz mancher Problematiken Jahr für eigens hervorgehoben: „Ganz anders mit Ausschnitten zum Lager Zgoda aus war eine Zeitung, die von 1895 bis Jahr kontinuierlich begangen werden die Situation in Oberschlesien. Hier ist dem Film „In Lagern“ statt. Oppelner Nachrichten 1935 im Oppelner Land erschien. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. konnte.LARES: Entscheidend Diese dazu beigetragenMaterialien das Opfergedenken sind lediglich lebendig. zum Eine Ge Lesen- Eugeniusz bereitgestellt. Nagel /Gerhard Gruschka Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

BJDM: Pläne für die kommenden Monate Bodland: Geschichtsbegegnung für alle Generationen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Jugend startetLARES: Niniejszy in den materiał Sommer! służy wyłącznieEin do czytania. schlesischer Powielanie w jakikolwiek Nachmittag sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenEs wurden bereitgestellt. viele Erinnerungen Jegliche wach Vervielfältigung ist strengstens untersagt. während der Geschichtsbegegnung, die unter dem Motto „Das Leben schlesischer Familien verankert im Bild und in der deutschen Literatur“ vom DFK Bodland (Bogacica) am 12. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieMai organisiert do czytania. wurde. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. er Vorstand des DFK Bodland hat zu diesem Projekt nicht nur Mit- gliederD der Ortsgruppe, sondern auch die ganze Pfarrgemeinde Bodland eingeladen. Am Treffen nahmen 135 Personen Foto: BJDM Foto: Zum in Rumänien stattfindenden Sommercamp entsendet der BJDM auch in diesem Jahr wieder 15 Jugendliche. teil. Das Treffen fand im großen Dorfsaal statt, da der DFK nicht genügend Platz LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. PowielanieNeben wder Ausstellungseröffnungjakikolwiek gab es sposób auch ein deutschsprachiges zabronione. Programm auf der Bühne. Foto: Anna Wyrwich Mit Musik und Sport, in Schulen oder beim Sommercamp – Der Bund der in der Begegnungsstätte für alle die In- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. JugendLARES: der Deutschen Diese Minderheit Materialien (BJDM) sindhat einiges lediglich vor und zum lädt die Lesen teressierten bereitgestellt. zur Verfügung hatte. Jegliche Vervielfältigung„Das Projekt wurde ist strengstensin Deutsch gelernt untersagt. haben in Wort und Gesang, aber auch Tänze und Musikstü- Jugendlichen schon jetzt zu seinen Projekten ein. Schlesische Geschichten sehr gut von den cke auf Musikinstrumenten. Es wurde ei der Jugendorganisation steht im Jugendarbeit der deutschen Minderheit „Wir haben eine Ausstellung alter Teilnehmern bewertet, betont, dass es wichtig ist, die deutsche Mai das neue Projekt „Mit Musik schaffen. Fotos vorbereitet, die Ausschnitte aus das mich sehr freut“, Sprache zu pflegen und Traditionen, zurB Sprache“ des ifa-Kulturmanagers Auch im Juni plant der BJDM ein dem Lebens der vier Generationen dar- Wissen und die deutsche und schlesi- Dominik Duda auf dem Programm. Am Sportprojekt zur Integration seiner stellten. Die Ausstellung weckte großes sagt Anna Wyrwich. sche Kultur weiter an die nächste Ge- Freitag, dem 31. Mai, werden für Ju- Ortsgruppen. Dabei ist das Ziel, die be- Interesse des Publikums. Es wurden neration zu übergeben. Das Treffen war LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. gendliche ab 14 JahrenLARES: zwei interessante Niniejszy reits länger materiał bestehenden służy mit den wyłącznie neuen Erinnerungen do czytania. wach. Es wurden Powielanie auch w jakikolwiek sposób zabronione.ein voller Erfolg. „Auf die Einladung ein Workshops angeboten. „Ein Workshop Gruppen zusammenzubringen. „Einige literarische Texte über verschiedene neuer Mitglied oder erneut ein Mitglied LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. findetLARES: zu moderner Diese deutschsprachiger Materialien Gruppen sind sind erstlediglich seit ein paar zum Monaten Lesen Aspekte bereitgestellt. des Lebens in Schlesien Jegliche vor- erweiterten Vervielfältigung ihr Wissen, indem istsie eine strengstens der Deutschen untersagt.Minderheit zu werden, Musik statt. Die Jugendlichen setzen aktiv. Wir wollen uns gegenseitig besser gelesen und dann haben wir darüber in hochinteressanter Weise geschriebene haben uns ein paar Menschen positiv sich mit den Texten und gesellschaftli- bekannt machen und austauschen. Vor gesprochen“, sagte Anna Wyrwich vom Geschichte über eine schlesische Ast- geantwortet“, betonte Anna Wyrwich. Es chen Themen auseinander. Der andere allem aber soll es Spaß und Freude am DFK Bodland. Die Teilnehmer hörten ronomin, Maria Cunitz, gehört haben, herrschte eine nette Atmosphäre. Dazu Teil ist ein DJ-Workshop, in dem die Sport geben“, erwähnt Katrin Koschny. unter anderem eine Geschichte über die im 17. Jahrhundert lebte (in Form trug auch der deutschsprachige Auftritt Teilnehmer lernen, selbst Musik zu mi- Zum in Rumänien stattfindenden den Besuch von Zigeunern in der Um- einer Erzählung geschrieben von Milena der Sängerin Zuzanna Herud bei. Die schen“, beschreibt Dominik Duda den Sommercamp entsendet der BJDM auch gebung (geschrieben und vorgetragen Zatylna)“, berichtet Anna Wyrwich. Versammelten sangen viele Lieder mit. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Workshop. Beginn istLARES: um 15:30 NiniejszyUhr in in diesem materiał Jahr wieder służy 15 Jugendliche. wyłącznie von Elżbieta do czytania. Bursy), dann Powielanie eine Fami- w jakikolwiek sposób zabronione.„Das Projekt wurde sehr gut von den der Konopnicka 6 in Oppeln. Bis zum Vom 30. Juli bis zum 11. August gibt es liengeschichte „Vom Haus zu Haus“ Neue Mitglieder gewonnen Teilnehmern bewertet, das mich sehr LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 28. MaiLARES: können sich Diese Interessierte Materialien noch dort eine sind interessante lediglich Jugendprojektar zum Lesen- über dasbereitgestellt. Schicksal eines ganz Jegliche beson- Schülerinnen Vervielfältigung der Grundschule ist strengstensin freut“, sagt Anna untersagt. Wyrwich. Es wurde per E-Mail anmelden. beit zum Thema „Europa leben – Wandel deren Kleiderbügels (geschrieben und Bodland (Izabela Glomb u. Julia Glomb) gefördert aus Mitteln des Bundesminis- „Im Laufe des Juni werden wir in gestalten“ in deutscher Sprache. „Die vorgetragen von Teresa Bursy). Man trugen deutsche Gedichte vor und Mu- teriums des Innern, für Bau und Heimat der Reihe „Schulbesuche“ wieder zu Nachfrage war auch in diesem Jahr sehr erinnerte sich auch an den ehemaligen sikschüler (Izabela Glomb, Chantal Olej- der Bundesrepublik Deutschland. Der mehreren Schulen fahren und unse- groß. Es gab wieder doppelt so viele Be- Pfarrer aus der Pfarrgemeinde Bodland: nik und Oliver Pietrucha) zeigten ihr Bürgermeister der Gemeinde Kreuzburg rer Zielgruppe dort den BJDM, unsere werbungen als freie Plätze,“ erzählt Sara Johann Wesolly und daran, welche Rolle Können auf ihren Instrumenten: Gitarre, hat das Treffen auch mit einer Spende Projekte und Angebote vorstellen,“ sagt Maron. 2018 blieben die Teilnehmer dem er als Seelsorger und Mensch in zwei Querflöte und Xylophon. Kinder des unterstützt. Es wurde organisiert im LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Katrin Koschny. DasLARES: Projekt, dasNiniejszy im BJDM materiałerhalten und engagieren służy wyłącznie sich bei Staaten: do Deutschland czytania. und Polen, Powielanie für die Kindergartens w jakikolwiek in Bodland sposób(unter der zabronione.Rahmen des VdG-Programms „Begeg- Herbst entstand, soll den BJDM noch Projekten. Darauf hofft der BJDM auch damalige Gesellschaft spielte (ein Text Leitung von Klaudia Plewnia und Jus- nungsstättenarbeit“. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. bekannterLARES: machen Diese und Interesse Materialien für die in diesem sind Jahr. lediglich zumBJDM Lesenvon Anna bereitgestellt. Wyrwich). „Die Teilnehmer Jegliche tyna Vervielfältigung Dziewińska) präsentierten, ist was strengstenssie untersagt.DFK Bodland/adur

10LARES: Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum LesenSchlesie bereitgestellt.n śl Jeglicheąsk Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 24. – 30. Mai 2019 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Oppeln: Debatte über Geschichtspolitik Zülz: Begegnung der Blasorchester BegriffLARES: entfacht Niniejszy materiał Konflikt służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenAmFest vergangenen bereitgestellt. der Sonntag Jegliche war Musikanten es Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. wieder soweit: In Zülz (Białą) ertön- te Blasmusik. Das Gemeindekultur- zentrum aus Zülz organisierte zum elften Mal die Blasorchesterparade. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieTraditionell do czytania. wurden Blasorchester Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. aus Schlesien und Tschechien ein- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesengeladen, bereitgestellt. wie das Blasorchester Jegliche aus Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Lobkowitz (Łowkowice) oder aus Himmelwitz (Jemielnica). ie Blasorchesterparade fand das zweite Mal in Folge im Stadion in Wissenschaftler aus Krakau, Warschau und Kattowitz diskutierten in Oppeln über deutsch-polnische ZülzD statt. Doch los ging es am Kultur- Geschichtspolitik. Foto: Marie Baumgarten LARES: Niniejszy materiał służy wyłączniezentrum do in czytania.Zülz, welches einst Powielanie dank der Das Blasorchester w jakikolwiek aus Goradze geleitet von sposób Kapellmeister Zygfrydzabronione. Maczurek Foto: Manuela Leibig LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Welche Rolle spielt Geschichtspolitik in verschiedenen Staaten, darunter Deutschland und finanziellen Unterstützung der Stiftung Polen? WieLARES: zeigt sich DieseGeschichtspolitik Materialien im Alltag? Wissenschaftler sind lediglich aus Krakau, Warschau zum und Lesen für die bereitgestellt. Entwicklung Schlesiens Jeglicheund der Währenddessen Vervielfältigung begeben sich zwei ist Or strengstens- Nach einigen untersagt. Jahren LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Kattowitz diskutierten darüber in der Oppelner Stadtbibliothek. Gemeinde Zülz aufgebaut wurde. Von chester zurück zum Kulturhaus, wo ein dort aus gingen die Musikanten bis zum Mittagessen auf sie wartet. Zwischen der Pause kamen auch rofessor Klaus Ziemer, Historiker an Es gibt keine neutrale Stadion. Begleitet wurden sie von allen offiziellen Eröffnung, wo kein Blasor- wieder Musikanten der Warschauer Universität, unter- Geschichtsbetrachtung. Altersgruppen der Zülzer Majoretten. chester fehlen darf, und dem Auftritt aus Deutschland strich,P dass Geschichtspolitik vor allem Natürlich war es kein gewöhnlicher des jeweiligen Orchesters sind natürlich in den deutsch-polnischen Beziehungen Jede Gesellschaft formt Marsch, die Blasorchester stellten wäh- Pausen. Die Musiker nutzen die Zeit zur Parade. sehr lebendig ist. LARES: Niniejszy materiałein bestimmtes służy Bild wyłącznie rend des do Marsches czytania. ihre musikalischen Powielanie um denw jakikolwiekanderen Musikern zuzuhörensposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. „Als ich Student war, gab es diesen der Vergangenheit Künste unter Beweis. Die Straße wurde und Freunde aus anderen Orchestern BegriffLARES: nicht. Heute Diese wird Materialien über Ge- sind lediglich zum Lesengesperrt bereitgestellt. und zahlreiche Besucher Jegliche haben zu treffen.Vervielfältigung „Heute traf ich einen istFreund, strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. schichtspolitik sowohl in Polen als auch für ihre Bürger. sich dieses Spektakel angesehen. der nach Deutschland ausgewandert ist Auftritt im tschechischen Freiwaldau in Deutschland laut diskutiert und er und vor 35 Jahren waren wir gemeinsam (Jesenik) und in Moschen (Moszna). entfacht so manchen Konflikt. Die Ge- Gelegenheit alte Freunde zu treffen beim Bund“, freut sich über das Treffen Schlesien ist einfach toll“, sagt Peter sellschaft erinnert immer wieder mit Die Zülzer Parade ist eine der ersten nach Jahren Zygfryd Maczurek. Der Ka- Demler von den Tippelbrüdern, die auf Jubiläen an verschiedene geschichtliche in der Saison. Zygfryd Maczurek, Ka- pellmeister hat mit seinem Blasorchester der Bühne in Zülz vor allem böhmische Ereignisse. Das Geschichtsbewusstsein Institution betreiben, unterstreicht Dr. pellmeister des Blasorchesters aus Go- sowohl traditionelle Musik wie Polkas, Blasmusik präsentierten. Unter den 23 wird auch von Medien, durch Politiker Maria Kobielska von der Jagiellonen radze, bewundert jedes Mal aufs Neue oder Märsche auf der Bühne präsentiert, Mitgliedern des Orchesters ist auch der und in den FamilienLARES: geschaffen. Niniejszy Polni- Universität materiał Krakau. służy wyłączniedie Organisatoren: do czytania. „Alles Powielanie ist perfekt wie auch w jakikolwiek etwas von The Beatels sposób und – ab zabronione.in Kreuzburg geborene Rudi Gbur dabei. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. sche und deutsche Familien erlebten „Wenn wir ein Mal unsere eigene Er- organisiert“. 2019 ganz neu im Repertoire – einen Vor 30 Jahren hat er den Weg zu den den ZweitenLARES: Weltkrieg Diese unterschiedlich. Materialien innerung sind an die lediglich Geschichte betrachten zum Lesen Gleich bereitgestellt. nach der offiziellen JeglicheEröffnung mexikanischen Vervielfältigung Mix. ist strengstensTippelbrüdern gefunden,untersagt. vor kurzem ist LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Deshalb haben wir in der Gesellschaft oder uns an Geschichtsschulbücher er- ist die jüngste Majorettengruppe aufge- auch sein Sohn, der 26-jährige Thomas solche Unterschiede der Geschichtsbe- innern, stellen wir fest, dass es keine treten, die zwölfjährigen Julia Macioł Tippelbrüder aus Hagen dazugestoßen. „In Zülz bin ich tatsäch- trachtung“, so Ziemer. neutrale Geschichtsbetrachtung gibt. und Emilia Hanko hatten kein Lam- Nach einigen Jahren Pause kamen lich das allererste Mal, das Schloss in Die Friedrich-Ebert-Stiftung brachte Die Gesellschaft formt eine bestimmtes penfieber vor ihrem Autftitt, denn sie auch wieder Musikanten aus Deutsch- Moschen habe ich einmal als Kind mit unter der Redaktion von Prof. Klaus Bild der Vergangenheit für ihre Bürger sind schon einige Jahre bei den Majo- land zur Parade. Die Besucher durften der Schulklasse nur von Außen gese- Ziemer und Joanna Andrychowicz- und Nachbarn zu Gunsten ihrer Innen- retten dabei und treten jedes Mal bei sich auf die Blaskapelle „Die Tippel- hen, bei unserem gestrigen spontanen Skrzeba die PublikationLARES: „Jenseits Niniejszy der und Außenpolitik.“ materiał służy wyłącznieder Blasorchesterparade do czytania. auf. Powielanie Bei jedem brüder“ w jakikolwiekaus Hagen freuen. „Wir sposób kamen zabronione.Auftritt dort hatte ich das erste Mal die LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Jubiläen. Geschichtspolitik im deutsch- Zur Debatte lud das Haus der Deutsch- Auftritt sind ihre Familien dabei und spät am Freitagabend an und wurden Möglichkeit, auch drin zu sein“, sagt der polnischenLARES: Alltag“ Diese heraus. Geschichts Materialien- Polnischen sind Zusammenarbeit lediglich ein.zum Lesenfeuern bereitgestellt. die Mädels an. Danach Jegliche kommt sehr Vervielfältigung lieb mit einem Grillabend ist aufge strengstens- gebürtige Kreuzburger. untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. politik werde von jedem Land und jeder Karin Niemiec auf die Bühne die Blaskapelle Świbie. nommen. Am Samstag hatten wir einen Manuela Leibig

Woche im DFK

Deutschkurs beim DFKLARES: Gogolin NiniejszyLiedertreffen materiał beim DFK służy Beuthen wyłącznieTeilen do Polens czytania. und Europas Powielanie stammten. außerhalb w jakikolwiek der Stadt und des Landkreises sposób zabronione.885689320 und 793615579. Beginn ist LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Vor der Rückfahrt nach Nakel haben die kommen, die sich für die deutsche Spra- um 10:00 im Dorfklub in Kupp. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenDFK-Mitglieder bereitgestellt. auch die Gedenkstube Jegliche che Vervielfältigung interessieren, über aktuelle Themenist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. der Fliegergeschichte in Nieder Ellguth sprechen möchten oder einfach neue Einladung zur Jahresversammlung besichtigt, in der sowohl an die Segel- Menschen kennenlernen wollen. Der Der DFK Loslau (Filiale Rogau) ver- schule in der Vorkriegszeit als auch den deutsche Stammtisch findet im Cafe anstaltet am 25. Mai die Jahresversamm- dortigen Aeroclub der Volksrepublik Cascara, direkt am Oppelner Ring um lung. Das Treffen beginnt um 14:30 Uhr Polen erinnert wird. ru 18:00 Uhr statt. im Sitz der Freiwilligen Feuerwehr in Rogau. Während der Jahresversamm- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieMuttertag do im czytania. DFK Reinschdorf PowielanieDFK Luboschützw jakikolwiek stellte den Maibaum sposób auf zabronione.lung wird auch ein neuer Vorstand und LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Foto: Andrea Polański Andrea Foto: Der DFK Reinschdorf lud am 12. Mai ein neuer Vorsitzender gewählt. VomLARES: Februar bis Diese Anfang Materialien Mai fand sind lediglich zum Lesenzur Muttertagsfeier bereitgestellt. ein. Eingeladen Jegliche wa- Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. beim DFK Gogolin ein Deutschkurs der Begegungsstätten Facebook/Konsolidierung Foto: ren alle Mütter mit ihren Sprösslingen. DFK Zelasno wieder auf Tour statt. Am letzten Treffen erhielten die Am 13. Mai fand im Sitz des DFK Die Schüler aus dem Schulverband in Teilnehmer Urkunden und kleine Er- Beuthen ein Liedertreffen für die Mit- Reinschdorf hatten ein buntes Kultur- innerungsgeschenke in Form von per- glieder statt. An diesem Treffen haben programm zusammengestellt. Es gab sonalisierten Tassen. Den Kurs leitete 70 Personen teilgenommen. Alle Musik- auch einen Auftritt des Ensembles Brygida Czekała. Sie ist sehr mit den freunde haben sich sehr gut amüsiert. KryŻa. Auf alle Gäste warteten natür- Fortschritten ihrer GruppeLARES: zufrieden. Niniejszy Das Treffen materiał wurde im służyRahmen wyłączniedes VdG- lich auch do Kaffee czytania. und Kuchen. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. „Die Gruppe, das waren Anfänger, die Programms „Begegnugsstättenarbeit“ Foto: MonikaFoto: Wittek meistenLARES: hatten vorher Diese keinen Materialien Kontakt organisiert. sind lediglich zum LesenGedenken bereitgestellt. in Tost Jegliche Vervielfältigung ist strengstens DFK Luboschütz Foto: untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. mit der deutschen Sprache. Anfangs ha- Vergangene Woche wurde in Kempa Am Samstag, den 18. Mai, veranstalte- ben sie einfache Wörter gelernt, danach Fahrradtour mit dem DFK Nakel (Gemeinde Lugnian) zum allerersten te der DFK Zelasno einen Ausflug in das lernten sie sich vorzustellen. Die ganze Mal der Maibaum aufgestellt. Die Fei- Glatzer Land. Diesmal konnten die 49 Gruppe hat lesen, schreiben und spre- erlichkeiten begannen schon um 15:30 Teilnehmer, nicht nur aus Zelasno, son- chen gelernt. Sie wussten anfangs gar Uhr mit einer deutschsprachigen An- dern auch aus Oppeln und Muchenitz, nicht, wie man die deutschen Buchsta- dacht in der Luboschützer Pfarrkir- diese interessante Region bewundern. ben liest. Sie haben alles kennengelernt che. Das Maibaumfest fand dann um Die Route führte von Zelasno nach Gru- so dass sie jetzt ohneLARES: Probleme mit Niniejszy ein- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie16:00 w Uhr jakikolwiek statt. Für gute Musik sposób sorgte zabronione.lich in Tschechien, durch Habelschwer- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. fachen Texten arbeiten können.“, sagte das Akkordeon-Trio Peerpe aus Lug- dt, Eisesdorf bis nach Ullersdorf. Das die Kursleiterin.LARES: DieseAndrea Materialien Polański sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglichenian. Vervielfältigung Ihre Talente präsentierten ist auch strengstens Mutter Gottes-Sanktuarium untersagt. in Grulich, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Foto: Foto: DFK Tost die Majoretten aus der Gruppe Efekt die Kirchen in Eisesdorf und Ullersdorf Muttertag beim DFK Raschau Am 13. Mai hat der DFK Tost gemein- aus Lugnian. Des Weiteren waren die haben die Reisenden sehr beeindruckt, Am 12. Mai fand im DFK Raschau bei sam mit den Familienangehörigen der Tanzgruppe Dialog aus Dylocken und aber auch das Streichholzmuseum. Bei Oppeln der Muttertag statt. Um die 30 Opfer des NKWD-Lagers gedacht. Am das Ensemble Silesia mit von der Partie. schönstem Wetter konnte man die wun- Frauen kamen in den Sitz des DFKs um 25. Mai ist es wieder soweit – um 12:00 Für die Jüngeren gab es Spaß, Spiele und derschöne Gegend bewundern. adur gemeinsam bei Kaffee und selbstgeba- DFK Nakel Foto: Uhr findet dann noch am Denkmal Wettbewerbe. Zum Schluss fand noch ckenen Keksen einenLARES: netten Nachmittag Niniejszy Am materiał vergangenen Wochenendesłuży wyłącznie or- eine weitere do czytania. Gedenkfeier Powielaniestatt, später eine wTanzparty jakikolwiek mit dem Ensemble sposób Re- zabronione.Maiandacht auf Deutsch LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. zu verbringen. Barbara Mientus ist Vor- ganisierte der DFK Nakel (Gemeinde um 16:00 Uhr folgt der ökumenische medium statt. Die Feierlichkeiten wur- Im Mai finden Maiandachten statt. sitzendeLARES: im DFK RaschauDiese undMaterialien erzählt Tarnau) sind eine Fahrradtourlediglich nach zum Nieder Lesen Gottesdienst bereitgestellt. mit dem Trauerkonzert Jegliche den Vervielfältigung vom DFK Luboschütz organisiert. ist strengstens„Das ist ein guter untersagt. Grund, den Pfarrer zu LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. wie das Treffen erfolgte. „Wir sind Deut- Ellguth bei St. Annaberg. Dort befindet in der Pfarrkirche. bitten, auch in deutscher Sprache eine sche und deshalb haben wir entschieden sich nämlich das erste private Museum DFK Kupp sucht den Superstar Andacht zu halten“, sagt Diakon Marek den deutschen Muttertag zu feiern. Wir der Sakralkunst, durch das die 20 Fahr- Einladung zum Stammtisch Der DFK Kupp veranstaltet am 31. Dziony, stellvertretender Minderhei- haben ein Musikprogramm vorbereitet. radfahrer dessen Eigentümer Ryszard Der DFK Oppeln-Zentrum lädt Mai den 4. Gemeindegesangswettbe- tenseelsorger. Deutsche Maiandachten Erst hatte eine junge Sängerin – Andrea Makowiecki geführt hat. Die Teilnehmer alle Personen ein, die in gemütlicher werb in deutscher Sprache „Wir suchen finden in Gogolin mittwochs um 17:30 Polański – ihren Auftritt und danach konnten mehrere hundert Heiligenbil- Atmosphäre Deutsch sprechen möch- den Superstar“. Mitmachen können alle Uhr in der Kirche sowie sonntags um gab es einen WettbewerbLARES: und ein Niniejszy Quiz, der, Kruzifixe, materiał Statuen służy sowie Bücher wyłącznie und ten. Der do Stammtisch czytania. wird Powielanie vom DFK Schüler w ausjakikolwiek der Gemeinde Groß sposób Döbern zabronione.16:00 Uhr an der Kapelle statt und in LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. wo man auch etwas gewinnen konnte.“ andere Dokumente sehen, die nicht nur Oppeln-Zentrum organisiert, aber es (Grundschule und Gymnasium). Mehr Komornik um 18:00 Uhr. LARES: DieseKlara Materialien Larysch aus Schlesien, sind lediglich sondern auch zum anderen Lesen können bereitgestellt. natürlich auch Menschen Jegliche von Infos Vervielfältigung gibt es unter den Telefonnummern ist strengstens untersagt.Andrea Polański LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 21/1416LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Allerlei bereitgestellt. Różn Jeglicheości Vervielfältigung ist strengstens Wochenblattuntersagt..pl 11 Zdrowie: Rola wapnia w ludzkim organizmie LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. PierwiastekLARES: Diese Materialien sind lediglichżycia zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wapń pełni niezwykle ważną rolę Powodem niedoboru serwy rybne. Sporo wapnia znajdziemy w funkcjonowaniu wielu ludzkich wapnia bywa m.in. też w orzechach laskowych, pistacjach, migdałach, nasionach słonecznika, seza- układów wewnętrznych. Wpływa zaniżony poziom mie, suszonych figach i morelach, kapu- m.in. na przewodnictwo bodźców witaminy D3. ście włoskiej, jarmużu, nasionach roślin nerwowych, kurczliwość mięśni, ak- strączkowych, natce pietruszki, szczy- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. tywizuje część enzymówLARES: i reguluje Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.piorku. Jednak pozyskiwanie wapnia z tych produktów jest utrudnione przez LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. wydzielanieLARES: oraz Dieseuwalnianie Materialien hormo- sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenswysoką zawartość untersagt. kwasu szczawiowego nów do krwiobiegu. Nie bez powodu ry prowadzą nawet do tężyczki, która i kwasu fitynowego. Problemem są także nazywa się go pierwiastkiem życia. w skrajnych przypadkach charakteryzuje nierozpuszczalne frakcje błonnika i zbyt się skurczami powiek, mięśni krtani, czy duża zawartość fosforu. Jeżeli zatem ierwiastek ten jest też potrzebny oskrzeli, czego efektem są napady kasz- dostarczenie wapnia w diecie nie jest

Pdo prawidłowej pracy układu naczy- living healthy Foto: lu. Dokucza także podwójne widzenie, możliwe, z pomocą przychodzą suple- niowego oraz mięśnia sercowego, bierze Najlepszym źródłem wapnia jest mleko i przygotowywane z niego przetwory – kefiry, jogurty, sery. światłowstręt i silne migreny. menty, w których przeważnie łączy się LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. udział w krzepnięciuLARES: krwi i wchodzi Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.ten pierwiastek z innymi substancjami, w skład kości, zębów oraz ścian komór- niedoboru mogą być też choroby układu mięśni, napady duszności, problemy Gdzie go szukać które mają ułatwić jego wchłanianie, jak LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. kowych.LARES: Dlatego bardzo Diese ważne Materialien jest, aby trawiennego, sind które lediglich zaburzają wchłaniazum Lesen- z połykaniem bereitgestellt. w wyniku skurczu Jegliche mięśni Najlepszym Vervielfältigung źródłem tego pierwiastka ist strengstens witamina C i D. untersagt. nie dopuszczać do niedoboru wapnia nie wapnia, np. choroba wrzodowa. przełyku i gardła. Wzrasta też ryzyko jest mleko i przygotowywane z niego w naszym organizmie. A kiedy go bra- złamań kości, a także schorzeń uzębie- przetwory – kefiry, jogurty, sery. Wyso- Nie za dużo! kuje, zwykle problemem jest dieta uboga Żeby go nie zabrakło nia. Osoby z niedoborami wapnia mogą ka przyswajalność wynika z obecności Jednak dodatkową suplementację w ten pierwiastek, a także spożywanie Jednym z powodów niedoboru wap- również cierpieć na zaburzenia neu- laktozy, która zwiększa jego wchłanianie. wapnia powinniśmy skonsultować pokarmów, które są bogate w substan- nia bywa też zaniżony poziom witaminy rologiczne – zaburzenia mineralizacji Niestety wiele osób cierpi na nietole- z lekarzem, bo zbyt duże dawki tego cje upośledzające wchłanianie wapnia. D3 i takie schorzenia jak choćby ostre kości, co u dorosłych grozi osteoporozą, rancję laktozy lub białka mleka kro- pierwiastka mogą być szkodliwe dla LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Mowa o szczawianach,LARES: obecnych Niniejszyw szpi- zapalenie materiał trzustki. Przy służy większych wyłącznie nie- a u dzieci do –czytania. krzywicą. Duży Powielanie niedobór wiego w i niejakikolwiek może spożywać przetworów sposób zabronione.naszego zdrowia. Podwyższony jego naku, szczawiu, rabarbarze, a także fi- doborach szwankować zaczyna cały or- tego pierwiastka wpływa także na za- mlecznych. Podobnie jak osoby będące poziom objawia się brakiem apetytu, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. tynianach,LARES: które występują Diese wMaterialien otrębach, ganizm, sind zwłaszcza lediglich układ nerwowy zum i mię Lesen- burzenia bereitgestellt. krzepliwości krwi, co Jegliche z kolei na diecieVervielfältigung wegetariańskiej i wegańskiej ist strengstens nudnościami, zaparciami,untersagt. pogarsza się płatkach owsianych, strączkach, czy śniowy. Czujemy się wówczas bardziej objawiać się może krwotokami z nosa muszą one zadbać o alternatywne źródła wchłanianie cynku i żelaza z pożywienia, też o nadmiarze magnezu, fosforu, soli zmęczeni, bolą nas stawy, odczuwamy czy siniakami na powierzchni skóry. wapnia. W takim wypadku dobrym źró- mogą też powstać kamienie nerkowe. i zbyt dużych dawkach białka. Przyczyną mrowienie i drętwienie kończyn, skurcze Natomiast bardzo poważne niedobo- dłem wapnia są wędzone ryby oraz kon- Karolina Świerc

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Pinnwand LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. QQMuttergefühle: Für die Ex von Boris QQKinderwunsch: Magdalena Brzeska QQTurteltauben: Michael Wendler will QQVaterfreuden: Oliver Pocher wird LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. BeckerLARES: Lily steht Söhnchen Diese Amadeus Materialien immer will noch sind einmal lediglich Mutter werden. zum Die ehe Lesen- möglicherweise bereitgestellt. bald vor den Traualtar Jegliche treten. wieder Vervielfältigung Vater. Diese Nachricht machte ist seine strengstens untersagt. an erster Stelle. Er ist ihr Ein und Alles. „Das malige Turnlegende hat mit ihrem Ex-Mann Der 46-Jährige macht seit geraumer Zeit mit Freundin Amira Aly, 26, nach der siebten „Let’s Wüste Peter Peschel bereits zwei gemeinsame Töch- Dance“-Show auf Instagram publik. Erst im an kennt sie als „Gärten des ter, die mittlerweile schon 17 und 18 Jahre November vergangenen Jahres zeigte sich Oli- MGrauens“. Die Schottergärten, alt sind. Trotzdem hätte sie mit über 40 nun ver Pocher zum ersten Mal mit seiner Freundin also Steinwüsten in verschiedenen doch gerne noch einmal ein Baby im Haus. Amira in der Öffentlichkeit. Wann genau der LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: NiniejszyMit ihrem materiał neuen Freund służy Klein könnte wyłącznie das do czytania. PowielanieNachwuchs w jakikolwiek kommen wird, ist unklar. sposób zabronione.Grauschattierungen. Marmor, demnächst vielleicht klappen. „Ich bin nicht Basalt, Quarz, Gletscherkies, Granit LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialienmehr diesind Jüngste, lediglich aber es wäre mein zum größter Lesen bereitgestellt. JeglicheQQ VervielfältigungAusstieg: Traurige Nachricht ist von strengstens sind heute da, untersagt. wo vor zehn Jahren Wunsch. Roland selbst hat noch keine Kinder Yvonne Catterfeld: Sie wird in der kommenden noch Tulpen, Rosen und Bäume und meine sind quasi schon aus dem Haus“, Staffel von T„ he Voice of Germany“ nicht mehr wuchsen. Immer mehr Hausbesit- erklärte die gebürtige Polin nun im Interview zer entscheiden sich für Stein statt mit dem ‚Closer’-Magazin. Pflanze. Leider ist dieser schreckliche Trend auch bei uns angekommen. Foto: Promiflash Foto: QQGerüchte: Bisher waren wir davon Kies und Pflastersteine, soweit das LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Wichtigste ist, dass dieLARES: Zukunft von Niniejszy Amade- ausgegangen, materiał dass „Let’s służy Dance“-Star wyłącznie Benja- do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Auge reicht. Auch auf dem Dorf will us gut arrangiert ist. Es geht nicht um Boris min Piwko kinderlos ist. Wie die Zeitschrift Maria Schirm Foto: LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. oderLARES: mich, sondern Diese um das Materialiengemeinsame sind lediglich zum Lesenseiner Beziehungbereitgestellt. zur 18-jährigen Laura Jegliche Mül- Vervielfältigung ist strengstensman es „pflegeleicht“ untersagt. und „minima- Sorgerecht“, erklärt Lily. Die Zeit, die sie mit ler Schlagzeilen. Viele halten die Liebe für listisch“ halten. Oft ragt aus dem Amadeus gemeinsam verbringt, ist ihr sehr eine PR-Aktion, doch der Sänger dementiert Stein nur ein dürres Bäumchen oder wichtig. „Ich wache auf, wir frühstücken ge- die Gerüchte vehement. Nun wollen die bei- ein einzelner Strauch. Ein trauriger meinsam, ich ziehe ihm seine Schuluniform den Turteltauben vielleicht sogar heiraten. grüner Farbklecks in der öden Stein- an und setze ihn in den Bus. Danach erledige „Ich hab mich verliebt in Laura, sie liebt mich wüste. In Deutschland diskutiert LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ich meine E-Mails“, beschreibtLARES: sie ihren Niniejszy Ta- materiał służy wyłącznieund wir do lassen czytania. uns von nichts und Powielanie niemandem w jakikolwiek sposób zabronione.man jetzt darüber ein Schottergar- gesablauf, „ich liebe es, Mutter zu sein.“ unsere Liebe kaputt machen.“ tenverbot einzuführen. In Dortmund LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenswurde kürzlich untersagt. ein Schottergar- QQPositiv: Die ehemalige Lebensgefähr- QQRomanze: Lange wurde das bekann- tenverbot in die Bebauungspläne Foto: zimbio Foto: tin von Dieter Bohlen, Nadja Abd el Farrag Meister Sarah Foto: te DSDS-Gesicht Menderes Bağci, 34, nur belä- überrascht mit positiven Nachrichten. „Ak- „Bunte“ nun erfahren haben will, könnte der chelt – doch jetzt soll der Musiker endlich sei- zu sehen sein. Sie ist bereits das dritte Jury- aufgenommen. Bei uns müssen sich tuell geht es mir gut, es geht mir super“, gehörlose Kampfkunst-Sportler und Schau- ne bessere Hälfte gefunden haben. Vor einem Mitglied, das sich überraschend verabschie- Beton- und Kiesliebhaber wohl keine beteuert sie im Interview mit RTL, „ich hab’ spieler allerdings doch Papa sein. Mama Monat veröffentlichte Menderes das Video zu det. Drei Jahre lang zählte Yvonne Catter- Sorgen machen. Schließlich sind so das Gefühl, es passiert was, es passiert seines Nachwuchses soll aber nicht seine seiner Single „Wir feiern den Sommer“ – an feld zu den Jurymitgliedern der beliebten unsere Machthaber keine Umwelt- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. was Neues, A mit einerLARES: Wohnung undNiniejszy B mit amerikanische materiał Ehefrau Veronicasłuży Miller, wyłącznie son- seiner Seite: do dieczytania. hübsche Elena. DerPowielanie Videodreh Casting-Show, w jakikolwiek jetzt verkündet sie sposób überra- zabronione.fans. Tiere, Bäume, frische Luft. Wer neuen Jobs. Ich habe das Gefühl, da gehen dern die deutsche Schauspielerin Felicitas sei für den 34-Jährigen weitaus mehr als Ar- schend ihren Abschied. Und das nur wenige braucht das schon zum Leben, wenn LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. neueLARES: Türen auf.“ Scheint Diese so, als Materialien ob sich Nad- Woll (39)sind sein. lediglich Die Gerüchte wollte zum Piwko Lesen beit gewesen, bereitgestellt. doch was wirklich zwischen Jegliche Wochen, Vervielfältigung nachdem Michi Beck und Smudo ist strengstens er eine bunte Collageuntersagt. aus Pflaster- del endlich gefangen hat und jetzt ganz neu nicht kommentieren, hat sie aber auch nicht der Beauty und dem DSDS-Dauerkandidat ihren Ausstieg bekannt gegeben haben. steinen im Hof haben kann. adur durchstarten will. bestritten. lief, ist unbekannt. Anna Durecka

12LARES: Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum LesenRAtgeber bereitgestellt. Porad Jeglichey Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 24. – 30. Mai 2019 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Porady: Aktualne zmiany w szwajcarskim podatku VAT dla zagranicznych sprzedawców wysyłkowych LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. TakieLARES: Diese Materialien kroki sind lediglich musisz zum Lesen bereitgestellt. podjąć Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Od 1 stycznia 2019 roku zagranicz- Podatek VAT ne przedsiębiorstwa w Szwajcarii ujęty w fakturach podlegają obowiązkowi podatkowe- wystawianych mu VAT, jeśli osiągająLARES: na jej terenie Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.do momentu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. obroty z tytułu małych przesyłek rozpoczęcia obowiązku przekraczająceLARES: Diese100 000 Materialien franków sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenspodatkowego untersagt. może LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. szwajcarskich. Pod pojęciem ma- zostać odzyskany łych przesyłek rozumiane są te do- na podstawie złożonego stawy towaru, w których podatek od importu nie przekracza sumy 5 przez przedsiębiorcę franków. Zaleca się firmom, by jak wniosku o zwrot najszybciej zweryfikowałyLARES: Niniejszyswoje materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.podatku. Należy go LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. transakcjeLARES: pod kątemDiese powyższych Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenszłożyć wrazuntersagt. z pierwszym LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. zmian ustawowych i ustaliły, czy rozliczeniem VAT. w związku z wejściem w życie nowych uregulowań podlegają obecnie obowiązkowi podatkowemu VAT stawa z oddaniem do eksploatacji/ na terenie Szwajcarii. uruchomieniem) na terenie Szwaj- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.carii. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. eśli zagraniczna firma podlega obo- – Usługi architektoniczne odnoszące wiązkowiLARES: podatkowemu Diese VAT Materialien zgodnie sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenssię do konkretnej untersagt. działki budowlanej, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. zJ regulacją dotyczącą sprzedaży wysył- która jest zlokalizowana na terenie kowej, wszystkie wysyłki do Szwajcarii Szwajcarii. muszą zostać zafakturowane z tam- – Usługi elektroniczne świadczone tejszym VAT-em, nawet jeśli podatek osobom prywatnym lub nieobjętym od importu przekracza kwotę 5 franków. obowiązkiem podatkowym przedsię- Obowiązek podatkowy VAT rozpoczyna biorstwom z siedzibą w Szwajcarii. się w miesiącu następującym po tym, Szwajcarskie przepisy VAT dopusz- w którym został przekroczonyLARES: Niniejszywspo- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.czają wprawdzie możliwość zwolnie- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. mniany wyżej limit obrotów z tytułu nia z podatku w przypadku obrotów małychLARES: przesyłek. Diese Koniec obowiązkuMaterialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensnieprzekraczających untersagt. 100 000 franków, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. podatkowego VAT przypada na koniec jednak od 1 stycznia 2018 furtka ta jest danego roku kalendarzowego, w którym otwarta dla bardzo niewielu przed- powyższy limit przestaje być przekracza- siębiorstw. Dzieje się tak, ponieważ ny. Aby zostać wykreślonym z rejestru do limitu 100 000 franków zaliczają

płatników VAT, przedsiębiorca musi Sznejweis Andrzej Rys. się obecnie światowe obroty przedsię- złożyć stosowny wniosek w Federalnej biorstwa, a nie – jak wcześniej – tylko Administracji Podatkowej.LARES: NiniejszyAby odprawa materiał celna przebiegła służy prawidło wyłącznie- wanie do regulacja czytania. dotycząca Powielanie sprzedaży siębiorstw w jakikolwiek ze światowymi obrotami sposób po- zabronione.te, które były uzyskiwane na terenie LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. wo, należy zwrócić uwagę na następujące wysyłkowej. wyżej 100 000 franków, wykonujących Szwajcarii. OdprawaLARES: celna Diese Materialienkwestie: sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglichena terenieVervielfältigung Szwajcarii następujące ist usługi: strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. W momencie przywozu towarów – Sprzedawca wysyłkowy musi być Przepisy przejściowe – Świadczenie pracy, jak na przykład Rubryka jest tworzona przez sprzedawcy wysyłkowi traktowani wpisany do rejestru płatników VAT Obowiązek podatkowy dla przedsię- montaż, naprawa, czyszczenie etc., Krzysztofa Świerca są jako importerzy i to po ich stronie Federalnej Administracji Podatko- biorstw zajmujących się sprzedażą wysył- podczas którego na teren Szwajca- oraz firmę Smuda Consulting. leży uiszczenie podatku od importu. wej. kową rozpoczyna się od 1 stycznia 2019, rii nie są sprowadzane przedmioty Jest to dla sprzedawcy wysyłkowego – Przesyłki muszą zostać jasno i jed- jeśli w ciągu poprzednich 12 miesięcy objęte podatkiem od importu. Zachęcamy również do odwiedzenia podatek naliczony, który podlega od- noznacznie oznakowane w obro- dana firma osiągnęła obroty z tytułu ma- – Dostawy na podstawie umowy strony www.intertax24.com liczeniu. Z kolei podatekLARES: VAT, Niniejszy ujęty cie materiałpocztowym. W związku służy wyłącznie z tym łych przesyłek do czytania. przekraczające Powielanie 100 000 o wdzieło jakikolwiek (dostawa z montażem, sposób do- zabronione.oraz www.smuda-consulting.com. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. w fakturach wystawianych do momentu na etykiecie adresowej powinna po- franków oraz można się spodziewać, rozpoczęciaLARES: obowiązku Diese podatkowego, Materialien jawić sind się pełna lediglich nazwa sprzedawcy zum Lesen że realizacja bereitgestellt. małych przesyłek Jegliche będzie Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. może zostać odzyskany na podstawie wysyłkowego oraz jego numer iden- prowadzona również w ciągu kolejnego aden pracownik nie jest zachwycony, gdy otrzymuje upomnienie. Nie musi złożonego przez przedsiębiorcę wniosku tyfikacyjny VAT. Do przesyłki należy roku. Z dniem 1 stycznia 2018 weszły Żono jednak na zawsze pozostać w jego dokumentacji. Czy zatem upomnienie o zwrot podatku. Należy go złożyć wraz też dołączyć prawidłową fakturę VAT w życie szeroko zakrojone zmiany do- może stracić ważność? Często powtarzany jest argument, iż po upływie dwóch lat z pierwszym rozliczeniem VAT. Sprze- lub fakturę pro forma, w której wy- tyczące zagranicznych przedsiębiorstw. upomnienie traci ważność i z tego powodu powinno zniknąć z akt osobowych, dawcy wysyłkowi lub osoby dokonujące kazano szwajcarski podatek. Wskutek ich wprowadzenia wiele firm ale czy naprawdę tak się dzieje, a jeśli tak, to kiedy, w jakich okolicznościach i jakie zgłoszenia celnego muszą dopilnować, – Firma kurierska lub spedycyjna mających siedzibę za granicą zostało ob- warunki należy spełniać? Szczegóły już w najbliższym wydaniu „Wochenblatt.pl”, by podatek od importuLARES: nie został Niniejszy ujęty powinna materiał zostać poinformowana,służy wyłącznie jętych doobowiązkiem czytania. podatkowym Powielanie VAT zapraszamy. w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. w rachunkach wystawianych klientom. iż w danym przypadku ma zastoso- na terenie Szwajcarii. Dotyczy to przed- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Landwirtschaft: Vollversammlung des Verbandes schlesischer Bauern EinigkeitLARES: Niniejszy macht materiał służy wyłącznie stark do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenIn Walzen bereitgestellt. fand die Vollversammlung Jegliche des Vervielfältigung Verbandes schlesischer Bauernist strengstens der nur händeringend untersagt. dasteht! Ganz LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. statt. Wie der alte und zugleich neugewählte Vorstandsvorsitzende im Gegenteil: Der Verbandschef ist ein Fighter (Kämpfer) und so verkündete er Bernard Dembczak bei dem Treffen betonte, haben sich seit Beginn des kämpferisch, dem Verband bleibe jetzt Jahres 2019 die Reihen seiner Organisation vergrößert. Und das, obwohl nichts anderes übrig als sich auf seine die Gesamtzahl der Landwirte kontinuierlich sinkt. Aufgaben zu konzentrieren und dabei den Landwirten weiterhin konkrete LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznien seinem do czytania. Bericht machte Powielanie der Vor- wDas jakikolwiek vorige Jahr sposób zabronione.und nützliche Informationen bereit- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. sitzende des Verbandes schlesischer gehörte zu den zustellen. Zudem gelte es, regelmäßig BauernI deutlich, dass das vorige Jahr zusammenzukommen und über lau- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesenzu den bereitgestellt. schwierigsten für die Branche Jegliche in Vervielfältigungschwierigsten für die ist strengstensfende Angelegenheiten untersagt. zu diskutieren, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. letzter Zeit gehörte. Dabei blieben auch Branche in letzter „auf dass die Landwirte eine Einheit Landwirte in der Woiwodschaft Oppeln bleiben, eine kompakte Gemeinschaft, nicht von ernsthaften Problemen ver- Zeit. Dabei blieben denn dann fühlen sie sich sicherer, sind schont. Das habe, so Bernard Demb- auch Landwirte in der ganz einfach stärker“. czak, mehrere Gründe, u.a. rückläufige Woiwodschaft Oppeln Zum Schluss betonte Bernard Demb- Preise, hohe Strafen für die Überpro- czak, wie wichtig es sei, auch weiterhin LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieduktion do von czytania. Milch und natürlich Powielanie auch wnicht jakikolwiek von ernsthaften sposób zabronione.verschiedene Schulungsmaßnahmen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. die Dürre. Aber auch die neuen Regeln Problemen verschont. durchzuführen. Und so bietet der Ver- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesenzur Beantragung bereitgestellt. von Zuschüssen Jegliche ma- Vervielfältigung ist strengstensband schlesischer untersagt. Bauern bereits in LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. chen Landwirten das Leben nicht gerade knapp einem Monat (vom 13. bis 18. leichter, beklagte Dembczak. Das führe Juni) eine Studienreise nach Litauen insgesamt dazu, dass die Landwirte „in an. Dort wird man landwirtschaftliche großem Chaos und folglich auch unter Beispiel: Man baue sichere Straßen- und auch landtouristische Betriebe in Stress arbeiten müssen“. übergänge für Schnecken, während von der Nähe der Landeshauptstadt Wilna Mit Besorgnis sprach Bernard Landwirten benötigte Bahnübergänge sehen können. Interessierte können sich LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieDembczak do czytania. davon, dass die Powielanie Landwirte geschlossen w jakikolwiek würden! Diese sposóbWorte wa- zabronione.gern schon jetzt anmelden. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. immer schlechter behandelt werden, ren voller Bitterkeit und Groll, wurden Bernard Dembczak,LARES: Vorsitzender Diese des Verbandes Materialien schlesischer Bauern sind lediglichFoto: zum Rudolf Urban Lesenund nannte bereitgestellt. zur Untermauerung Jegliche ein aber Vervielfältigung nicht von jemandem gesprochen, ist strengstens untersagt.Krzysztof Świerc LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 21/1416LARES: Diese Materialien sind lediglich Wirtschaf zum Lesent / Poli bereitgestellt.tik Gos Jeglichepodarka Vervielfältigung / Polityka ist strengstens Wochenblattuntersagt..pl 13

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES:Plebiscyt Niniejszy materiał na służy Polityka/Działacza wyłącznie do czytania. Powielanie Mniejszości w jakikolwiek sposób Niemieckiej zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese MaterialienGłosuj sind lediglich na kandydatów zum Lesen bereitgestellt. nominowanych Jegliche Vervielfältigung w plebiscycie ist strengstens untersagt. na najbardziej popularnego polityka/działacza MN!

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Zależy Ci na dobru mniejszościLARES: Niniejszy niemieckiej, na materiał tym, aby dowodziły służy nią wyłącznie osoby nego, najskuteczniejszego do czytania. polityka Powielanie lub działacza w jakikolwiek sposób zabronione. najlepiej do tej roli przygotowane, zaangażowane, oddane sprawie, dbające mniejszości niemieckiej. Dla wielu polityków MN LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. o kulturę,LARES: tożsamość, Diese język Materialienniemiecki? Jeśli tak, sind to wyraź lediglich swoją opinię, zum głosując Lesen będzie bereitgestellt.to też znakomity barometr popularności Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. na nominowanych kandydatów (lista nominowanych poniżej) w przygotowa- przed czekającymi nas w tym roku wyborami par- nym przez „Wochenblatt.pl” plebiscycie na najbardziej popularnego polityka/ lamentarnymi, który w pewnym stopniu wskaże, działacza mniejszości niemieckiej. którzy z polityków MN są obecnie na tzw. topie, a którzy muszą stać się aktywniejsi, głośniej i do- ażdy z czytelników może już od teraz do końca specjalnymi nagrodami ufundowanymi przez spon- sadniej prezentować swoje osiągnięcia, racje oraz Kczerwca głosować na poszczególnych polity- sorów plebiscytu – firmyT inaLED i KReon. cele, aby mieć realne szanse w jesiennym wyścigu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ków/działaczy, wysyłając kuponLARES: na adres Niniejszy redakcji materiał służy wyłączniedo Sejmu do i Senatu! czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. „Wochenblatt.pl”. Wraz z zakończeniem plebiscytu Tytułem wstępu LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. najbardziejLARES: popularnemu Diese politykowi/działaczowi Materialien Do końca sind czerwca lediglich na stronie 13 będziemy zum pu Lesen- Punktacja bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. mniejszości niemieckiej wręczony zostanie specjalnie blikować plebiscyt zatytułowany „Polityk/Działacz Zasady plebiscytu są proste. Co tydzień można ksero nie uwzględniamy), które należy wysyłać Biorący udział w plebiscycie Polityk/Działacz ufundowany puchar, natomiast z grona głosujących Mniejszości Niemieckiej”. Jego celem jest wyłonienie wypełniać kupony, wpisując nazwiska polityków/ na adres redakcji z dopiskiem „Polityk/Działacz Mniejszości Niemieckiej muszą wyrazić zgodę wylosujemy trzy osoby, które nagrodzone zostaną najlepszego, najsprawniejszego, najbardziej kreatyw- działaczy, na których dana osoba oddaje swoje głosy Mniejszości Niemieckiej”. Termin nadsyłania kupo- na przetwarzanie swoich danych osobowych. – w trójstopniowej skali: 15 pkt za pierwsze miejsce, nów będziemy podawać co tydzień przy każdym Warunkiem wręczenia nagród zwycięzcom jest Aktualna klasyfikacja plebiscytu Polityk/Działacz Mniejszości Niemieckiej 10 pkt za drugie i 5 pkt za trzecie. (Nie można sumo- kuponie. Należy pamiętać, że liczy się data stempla podanie pełnych danych osobowych oraz okazanie do- (punkty / imię nazwisko / funkcja) wać punktów, przyznając je jednej osobie). Liczba pocztowego! wodu osobistego w siedzibie redakcji „Wocheblatt.pl”. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłączniewysłanych do na adresczytania. redakcji kuponów Powielanie jest dowolna! w jakikolwiek sposób zabronione. 915 Rafał Bartek przewodniczący opolskiego TSKN 80 Tomasz Kandziora wójt Reńskiej Wsi Żaden z nich nie zostanie pominięty i każdy będzie i Sejmiku Woj. Opolskiego 55 Tomasz Polednia przewodniczący DFK Luboszyce UWAGA: Wszyscy czytelnicy naszej gazety w wersji e-paper mają możliwość głosowania za LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesendoliczony bereitgestellt. do konta danego polityka/działacza. Jegliche Oczy- Vervielfältigungpomocą e-maila: [email protected]. ist strengstens Za każdy zakupiony untersagt. abonament przysługuje 870 Hubert Kołodziej radny Sejmiku Województwa 45 Edyta Gładkowska przewodnicząca MN w Olsztynie wiście zwycięży ten, który do ostatniego w bieżącym

Opolskiego 45 Oskar Zgonina przewodniczący DFK Tarnowskie Góry w danym tygodniu jedno głosowanie. Obowiązuje termin podany na kuponie.

roku czerwcowego wydania naszej gazety uzbiera 855 Monika Wittek działaczka DFK Żelazna 40 Łukasz Jastrzembski burmistrz Leśnicy # 840 Bernard Gaida przewodniczący ZNSSK 30 Hubert Ibrom burmistrz Ujazdu najwięcej punktów. 805 Norbert Rasch były przewodniczący opolskiego TSKN 30 Małgorzata Górecka-Jarmuła dyr. ZSP nr 4 675 Richard Urban jeden z założycieli MN w Raciborzu REGULAMIN Głosuj, decyduj, wybieraj! 655 Józef Swaczyna starosta strzelecki 30 Dorota Matheja przewodnicząca DFK Toszek Co tydzień na łamach Wochenblatt.pl publikować Plebiscyt na najbardziej popularnego polityka/działacza MN 650 Ryszard Galla poseł mniejszości niemieckiej 20 Anastazja Dziędziel przewodnicząca DFK Chełm będziemy kupon do wypełniania. Regularnie też LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 635 Roman Kolek wicemarszałekLARES: województwa Niniejszy Śląski materiał służy wyłączniew każdym do wydaniu czytania. „Wochenblatt.pl” Powielanie prezentować w jakikolwiekTermin nadsyłania: sposób 31.05.2019 zabronione. r. opolskiego 15 Józef Gisman wicestarosta powiatu kędzierzyńsko- będziemy czołówkę klasyfikacji łącznej. Natomiast LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 560 StefanLARES: Warzecha przewodniczącyDiese RadyMaterialien Powiatu kozielskiego sind lediglich zum Lesenstatuetkę bereitgestellt. „Polityk/Działacz Mniejszości N Jeglicheiemieckiej” Imię, Vervielfältigung nazwisko: 1...... ist strengstens untersagt.(15 punktów) Opolskiego 15 Henryk Hoch działacz MN na Warmii i Mazurach oraz trzy atrakcyjne nagrody dla wyłonionych drogą 460 Irena Weber zastępca wójta Dobrzenia Wlk. 15 Łukasz Szatkowski przewodniczący BJDM Dylaki losowania trzech naszych czytelników, którzy brali Imię, nazwisko: 2...... (10 punktów) 190 Katrin Koschny przewodnicząca ZMMN 15 Oswald Salla szef DFK Walidrogi udział w głosowaniu, wręczymy na uroczystym za- 185 Zuzanna Donath-Kasiura zastępca 10 Norbert Koston burmistrz Kolonowskiego kończeniu plebiscytu w redakcji „Wochenblatt.pl”, Imię, nazwisko: 3...... (5 punktów) przewodniczącego opolskiego TSKN 10 Andrzej Kasiura burmistrz Krapkowic 155 Maria Koschny przewodnicząca DFK Kup 10 Melania Smykała przewodnicząca DFK Chrząstowice co nastąpi w drugim tygodniu lipca 2019 roku. Finał 155 Barbara Mientus szefowa DFK Raszowa 10 Krystyna Kadlewicz przewodnicząca NTKS Wrocław ten szeroko zrelacjonujemy również na łamach naszej Imię, nazwisko nominującego: ...... LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 140 Marcin Gambiec przewodniczącyLARES: DFK Groszowice Niniejszy 5 Markus materiał Tylikowski przewodniczący służy BJDM wyłącznie Bytom gazety orazdo na czytania.naszej stronie www.wochenblatt.pl. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 115 Rudolf Gerlic przewodniczący DFK Chocianowice 5 Szymon Folp przewodniczący DFK Racibórz Miejscowość: ...... Kod pocztowy: ...... LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 115 RóżaLARES: Zgorzelska szefowa Diese DFK Biedrzychowice Materialien -- Marcin sind Jaksik lediglichprzewodniczący DFK Bytom zum LesenDLA GRAJĄCEGO bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 80 Krystian Polański przewodniczący DFK Gogolin -- Maria Żmija-Glombik przewodnicząca Związku Głosy na polityków/działaczy należy wpisywać Ulica i nr domu: ...... Nr telefonu: ......

80 Ilona Lenart działaczka DFK Siołkowic Śląskich Kobiet Wiejskich na drukowanych w naszej gazecie kuponach (kopii plebiscytu: Krzysztof Świerc i realizacja Projekt

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Wirtschaft: ThyssenKruppLARES: Niniejszy wird nicht materiał geteilt służy wyłącznie do czytania. PowielanieWirtschaft: w jakikolwiek Hauptversammlung sposób zabronione. der WK Schlesien LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. GruppenentlassungenLARES: Diese Materialien sind lediglich zum stehen Lesen bereitgestellt. bevor JeglicheNur Vervielfältigung eine kleine ist strengstens Änderung untersagt. Das große Projekt von Guido Kerk- hoff, Chef der ThyssenKrupp AG, wird wohl kaum in Erfüllung gehen: Die EU-Behörden in Brüssel werden LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. höchstwahrscheinlichLARES: nein sagenNiniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. zu einem Joint Venture mit Tata Eu- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. rope. NunLARES: will ThyssenKrupp Diese Materialien auf die sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. geplante Zweiteilung verzichten. Auch die zunächst vorgesehene Fu- sion mit dem indischen Indu strie konzern Tata Steel ist nicht mehr LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. aktuell, bestätigteLARES: der Konzernvor Niniejszy- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. stand in Essen. Jahreshauptversammlung der Wirtschaftskammer Schlesien in Brinitz Foto: www.igsilesia.pl LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese MaterialienKonzernsitz sind der ThyssenKrupp lediglich AG in Essen zum Lesen bereitgestellt.Foto: Tuxyso/Wikipedia Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. en Berichten zufolge erwägt die Am vergangenen Freitag, den 17. Mai, fand im Jägerhof Hubertus in Brinitz DRegierung, dem Konzern die Hol- Von den Gruppenent- stellen, teilte die Reuter-Agentur unter die Jahreshauptversammlung der Wirtschaftskammer Schlesien statt. dingstruktur zu verleihen. Diese sieht lassungen wären ca. Berufung auf anonyme konzerninterne unter anderem eine Verselbstständigung Quellen mit. ährend des Treffens wurde das wpisowej oraz składkach członkowskich: der hochrentablen Fahrstuhlabteilung 4000 Mitarbeiter in WProtokoll über die vorjährige Jah- już od 1 lipca 2019 r. opłata wpisowa bzw. deren partiellen Börsengang vor. Deutschland betroffen. EU dagegen reshauptversammlung der WK Schlesien dla nowo przyjętych członków IG Śląsk Wie der Konzernchef zudem ankün- Im Übrigen wäre die noch von Kerk- gebilligt und der Kammerrat entlastet. zostanie zniesiona. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. digte, kommen imLARES: Zusammenhang Niniejszy materiał służy wyłączniehoffs doVorgänger czytania. Heinrich PowielanieHiesinger ge- Eine wÄnderung jakikolwiek dieser Hauptversamm sposób- zabronione. Johann Engel mit der Umstrukturierung auch Grup- plante Fusion mit dem konkurrierenden lung gibt es bei der Aufnahmegebühr LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. penentlassungenLARES: inDiese Frage. VonMaterialien diesen sind lediglich zum Lesenindischen bereitgestellt. Stahlriesen Tata Steel Jeglicheohnehin und Vervielfältigung den Mitgliedsbeiträgen. Demnach ist strengstens Werbung / Reklama untersagt. wären insgesamt etwa 6000 Mitarbeiter Kerkhoff. Doch aufgrund sinkender Ak- höchstwahrscheinlich nicht von den wird bereits ab dem 1. Juli 2019 die Auf- betroffen, davon ca. 4000 in Deutsch- tienkurse von ThyssenKrupp, die im Behörden der Europäischen Union ge- nahmegebühr für neue Mitglieder der land. „Es war bislang eine gute Praxis in laufenden Monat ihren tiefsten Stand nehmigt worden, teilte ThyssenKrupp WK Schlesien aufgehoben. Usługi unserer Firma, Entlassungen zu vermei- seit 15 Jahren erreicht haben, wäre laut mit. Angeblich ist von „anhaltenden den. Dieses Mal aber handelt es sich um Experten eine Teilung des Konzerns Einwänden der EU-Kommission“ die Gospodarka: Walne zgromadzenie Izby Pogrzebowe einen schwierigen Prozess“, sagte Gui- zum jetzigen Zeitpunkt völlig sinnlos. Rede. Auch und gerade deshalb habe Gospodarczej Śląsk – LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. do Kerkhoff. Sein PersonalchefLARES: Niniejszy Oliver Das starken materiał Preisschwankungen służy wyłącznie unter- der Konzernvorstand do czytania. mittlerweile Powielanie „seine Bez w większych jakikolwiek zmian sposób zabronione.Sprowadzanie Burkhard schloss zudem Entlassungen worfene Rohstoffsegment des Konzerns strategischen Optionen neu bewertet“. zmarłych z zagranicy LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. infolgeLARES: einer internen Diese Neugestaltung Materialien müsste sind finanziell lediglich abgesichert zumwerden, Lesenda ThyssenKrupp bereitgestellt. und Tata Europe Jegliche wollten W miniony Vervielfältigung piątek, 17 maja, w Dworku ist Myśliw strengstens- Załatwianie untersagt. formalności nicht aus. von ihm die Rentabilität des Industrie- bereits 2018 fusionieren. Im DAX-Index skim Hubertus w Brynicy odbyło się coroczne segments abhängig sei. Je weniger der sind die Aktien von ThyssenKrupp mit Sprawozdawcze Walne Zgromadzenie Człon- Opieka nad grobami Teilung? Eher nicht Gesamtkonzern wert sei, desto größer dessen 160.000 Beschäftigten neuer- ków Izby Gospodarczej Śląsk. Machnik N. 8256 Die zuvor geplante Teilung in zwei müsste der Anteil seines Industrieteils dings um fast neun Prozent nach oben Ozimek, Schodnia Nowa, Gesellschaften – die eine für die Produk- sein. Außerdem werden die Teilungs- gesprungen. Der Grund: Die Anleger trakcie spotkania zatwierdzono www.machnik.ozimek.pl tion von Industrieartikeln, die andere kosten auf etwa eine Milliarde Euro ge- hoffen auf den Börsengang eines der Wprotokół z zeszłorocznego wal- Tel./fax: (077) 46-52-456 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. für die BeschaffungLARES: von Rohstoffen Niniejszy – schätzt. materiał Nicht zuletzt służy deshalb wyłącznie will die Geschäftsbereiche, do czytania. worüber Powielanie der Kon- nego w zgromadzenia jakikolwiek oraz udzielono sposób ab- zabronione.Nowy punkt w Opolu gilt als Augapfel des seit knapp einem neue ThyssenKrupp-Aufsichtsratschefin zernvorstand derzeit auch offensichtlich solutorium radzie Izby. Zdecydowano przy ul. Książąt Opolskich 32 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Jahr amtierendenLARES: KonzernchefsDiese Materialien Guido Martina sind Merz dieselediglich Idee zur Diskussion zum Lesen nachdenkt. bereitgestellt. Johann Jegliche Engel się Vervielfältigungna wprowadzenie zmian z istopłacie strengstens untersagt.

14LARES: Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum Lesen Sp bereitgestellt.ort Sp Jeglicheort Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 24. – 30. Mai 2019 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Bundesliga: 34. seria spotkań LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. BayernLARES: Diese Materialien z sind29. lediglich tytułem zum Lesen bereitgestellt. Jeglichemistrza Vervielfältigung istNiemiec strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Największymi niewiadomymi Monachijczycy z serią niemieckiego futbolu mnóstwo radości przed ostatnią serią spotkań sezo- 14 ligowych spotkań i dumy, mógł zapłacić zajęciem w Bun- deslidze miejsca poza pierwszą siódem- nu 2018/19 było to, która drużyna bez porażki dobrnęli ką i stracić możliwość występów nawet z duetu Bayern MünchenLARES: – Borussia Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie wdo jakikolwiek końca sezonu isposób po raz zabronione.w kolejnej edycji Ligi Europy. Po tym, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Dortmund sięgnie po mistrzowską siódmy z rzędu zdobyli co pokazali podopieczni Adiego Hüttera paterę, a także która uplasuje w trwającym jeszcze sezonie Ligi Euro- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigungmistrzostwo Niemiec, ist strengstenspy (przed nami untersagt. finał tych rozgrywek), LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. się na czwartym miejscu w tabeli a 29. w historii! byłoby to z pewnością dużą stratą dla i wywalczy tym samym prawo gry niemieckiej ekstraklasy. Tym bardziej w kwalifikacjach do Ligi Mistrzów. że występu TSG 1899 Hoffenheim w europejskich pucharach nie warto Zagadką pozostawało też, które ze- komentować. Nie mówiąc już o tym, społy zdobędą prawo startu w Lidze na mecie rozgrywek, które jest prze- jakim zainteresowaniem cieszyły się me- Europy w rozgrywkachLARES: 2019/20. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielaniepustką w do jakikolwiek reprezentowania niemieckiej sposób zabronione.cze Eintrachtu Frankfurt u siebie czy LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ekstraklasy w kolejnej edycji Ligi Eu- na wyjeździe, a jak miernym na tym tle LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglicheropy. Vervielfältigung Po porażce Eintrachtu Frankfurt ist strengstens TSG 1899. Hoffenheim untersagt. ostatecznie za- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. onachijski Bayern przed rozegra- w München z Bayernem bardzo bliskie kończyło sezon na 9. miejscu, bo Werder niem 34. serii spotkań miał dwa zajęcia tej lokaty było TSG 1899 Hoffen- Bremen wygrał na pożegnanie sezonu punktyM przewagi nad Borussią Dort- heim, dlaczego? Otóż ekipie z Sinsheim, z brązowym medalistą rozgrywek – RB mund i dużo lepszy od niej bilans bra- aby osiągnąć ten cel, wystarczyło zre- Leipzig – 2-1 i uplasował się na ósmej mek. Dlatego w ostatnim meczu sezonu misować w Mainz z niżej notowanym lokacie. tak naprawdę Bawarczykom wystarczał Bayern München po raz siódmy z rzędu cieszy się ze zdobycia tytułu mistrza Niemiec. Foto: www.radiopik.pl 1.FSV, który w tym spotkaniu grał już remis u siebie z EintrachtemLARES: Frankfurt, Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanieo przysłowiową w jakikolwiek pietruszkę. Po sposób pierwszej zabronione.Stuttgart w barażach LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. aby sięgnąć po tytuł. Podopieczni Niko Czołówka klasyfikacji strzelców sezonu 2018/19 połowie wszystko wskazywało na to, Już kolejkę wcześniej poznaliśmy KovačaLARES: nie są jednak Diese minimalistami, Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglicheże gościeVervielfältigung bez trudu zrealizują plan, ist gdyż strengstens spadkowiczów zuntersagt. niemieckiej ekstraklasy, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. stąd od pierwszego gwizdka arbitra ata- imię/nazwisko klub liczba meczów bramki prowadzili już 2-0 po bramkach Belfodi- którymi zostały zespoły 1.FC Nürnberg kowali bramkę gości z Hesji i finalnie Robert Lewandowski Bayern München 33 22 la (12. minuta) i Kramaricia (34.), ale... i Hannoveru 96, które na pożegnanie zasłużenie zwyciężyli 5-1, po trafieniach Paco Alcacer Borussia Dortmund 26 18 Od 41. minuty „Hoffe” musiało radzić rozgrywek przegrały swoje mecze. Comana (4. minuta), Alaby (53.), Renato Marco Reus Borussia Dortmund 27 17 sobie w dziesięciu, bo czerwoną kartkę Pierwsi ulegli we Freiburgu 1-5, a duma Sanchesa (58.) oraz żegnających się tym Kai Havertz Bayer 04 Leverkusen 34 17 ujrzał rozgrywający TSG 1899 – Baum- Dolnej Saksonii przegrała w Düsseldor- meczem z Bayernem Ribery’ego i Robbe- Luka Jovic Eintracht Frankfurt 32 17 gartner. Był to punkt zwrotny w tym me- fie z rewelacją sezonu – Fortuną – 1-2. na. Pierwszy z nich doLARES: siatki trafił Niniejszy w 72. Andrej materiał Kramaric służyTSG 1899 wyłącznie Hoffenheim do czytania.30 Powielanie17 czu. Gospodarzew jakikolwiek bowiem godnie sposób chcieli zabronione.Natomiast trzeci zespół od końca (16. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. minucie, a drugi 6 minut później. Dzięki Wout Weghorst VfL Wolfsburg 34 17 pożegnać rozgrywki i byli przy tym fair lokata) – VfB Stuttgart – w 34. kolejce temu monachijczycyLARES: Diese z serią 14Materialien ligowych Ishak Belfodilsind lediglichTSG 1899zum Hoffenheim Lesen bereitgestellt.28 Jegliche16 wobec Vervielfältigung Eintrachtu Frankfurt, który ist po strengstens- bezbramkowo untersagt.zremisował w Gelsen- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. spotkań bez porażki dobrnęli do koń- Timo Werner RB Leipzig 30 16 konali (2-0) rundę wcześniej. Po zmia- kirchen z FC Schalke 04. Jednak w grze ca sezonu i po raz 7. z rzędu zdobyli Sebastien Haller Eintracht Frankfurt 29 15 nie stron, mając przewagę liczebną, stuttgartczyków widać było już, że my- mistrzostwo Niemiec, a 29. w historii! Yussuf Poulsen RB Leipzig 31 15 gospodarze zdecydowanie zaatakowali ślami są przy meczach barażowych Dodatkową radością dla Bayernu jest Jean-Philippe Mateta 1.FSV Mainz 05 34 14 i w 66. minucie przegrywali już tylko o pozostanie w Bundeslidze z trzecim fakt, że Robert Lewandowski został Kevin Volland Bayer 04 Leverkusen 34 14 1-2, po celnym trafieniu z rzutu karne- na mecie sezonu zespołem 2. Bundesligi. królem strzelców Bundesligi, wygrał go Brosinskiego. Trafienie to zachęciło Krzysztof Świerc też klasyfikację kanadyjską (bramki/ Moguncję do jeszcze ofensywniejszej asysty), a do tego jużLARES: 25 maja Niniejszy duma materiałCzołówka służy klasyfikacjiwyłącznie dokanadyjskiej czytania. Powielaniei radośniejszej w jakikolwiek gry, co nieoczekiwanie sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Bawarii stanie przed szansą zdobycia i ku rozpaczy gości przekuli w zdobycie Dokumentacja kolejki PucharuLARES: Niemiec, boDiese w berlińskim Materialien finale sind lediglich(bramki/asysty) zum Lesen sezonu bereitgestellt. 2018/19 Jeglicheaż 3Vervielfältigung bramek. Co ciekawe, wszystkie ist zdo strengstens- München – Frankfurt untersagt. 5-1 (1-0) LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. M’gladbach – Dortmund 0-2 (0-1) zmierzy się z RB Leipzig. imię/nazwisko klub bramki asysty punkty był Holender Boetius. Konkretnie w 83. minucie wyrównał na 2-2, w 90. minucie Hertha – Leverkusen 1-5 (1-2) Robert Lewandowski Bayern München 22 12 34 Wolfsburg – Augsburg 8-1 (3-0) Radość w Leverkusen, smutek Jadon Sancho Borussia Dortmund 12 18 30 wyprowadził miejscowych na prowa- w Mönchengladbach Mainz – Hoffenheim 4-2 (0-2) Marco Reus Borussia Dortmund 17 12 29 dzenie 3-2, a w 3. minucie doliczonego Bremen – Leipzig 2-1 (1-0) Z kompletem punktów rozgrywki Kevin Volland Bayer 04 Leverkusen 14 12 26 czasu gry ustalił wynik zawodów na 4-2, Schalke – Stuttgart 0-0 pożegnał też wicelider tabeli i osta- Sebastien Haller Eintracht Frankfurt 15 10 25 czym w szał radości wprowadził kibiców Freiburg – Nürnberg 5-1 (2-0) tecznie wicemistrz LARES:Niemiec – BorusNiniejszy- Luka Jovicmateriał służyEintracht wyłącznie Frankfurt do 17czytania.8 Powielanie25 i piłkarzy w jakikolwiek Eintrachtu Frankfurt. sposób zabronione.Düsseldorf – Hannover 2-1 (0-0) LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. sia Dortmund, która zapewne liczyła, Timo Werner RB Leipzig 16 9 25 Akt sprawiedliwości że EintrachtLARES: Frankfurt Diese sprawi Materialien sensację Wout sindWeghorst lediglichVfL Wolfsburg zum Lesen bereitgestellt.17 7 Jegliche24 Vervielfältigung ist strengstensKońcowa tabela untersagt. sezonu 2018/19 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. w München i pokona Bayern. Gdyby Rozstrzygnięcie w Mainz było swe- Julian Brandt Bayer 04 Leverkusen 7 15 22 1. München...... 34...... 78...... 88-32 tak się stało, to Dortmund świętowałby go rodzaju aktem sprawiedliwości 2. Dortmund...... 34...... 76...... 81-44 mistrzostwo, ponieważ wygrał w Mön- Max Kruse Werder Bremen 11 11 22 wobec Frankfurtu. Eintracht bowiem chengladbach z tamtejszą Borussia 2-0, Ishak Belfodil TSG 1899 Hoffenheim 16 5 21 przez sporą część sezonu plasował się 3. Leipzig...... 34...... 66...... 63-29 po bramkach zdobytych przez Sancho Kai Havertz Bayer 04 Leverkusen 17 4 21 na czwartym miejscu w tabeli i przez 4. Leverkusen...... 34...... 58...... 69-52 w 45. minucie oraz Reusa w 54. minu- Thorgan Hazard Borussia M’gladbach 10 11 21 moment wydawało się, że w rozgryw- 5. M’gladbach...... 34...... 55...... 55-42 cie. Jak się okazało, dlaLARES: BVB zwycięstwo Niniejszy Andrej materiał Kramaric służyTSG 1899 wyłącznie Hoffenheim do 17czytania.4 Powielanie21 kach w 2019/20 jakikolwiek wystąpi nawet sposób w Lidze zabronione.6. Wolfsburg...... 34...... 55...... 62-50 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. to miało już tylko charakter kosmetycz- Mistrzów. Jednak mnóstwo sił dumę 7. Frankfurt...... 34...... 54...... 60-48 ny, ale LARES:sprawiło, że DieseBorussia M’gladbachMaterialien piknikowo sind Herthę lediglich BSC. Dzięki zum temu Lesen A w bereitgestellt. Lidze Europy Nadreńczykom Jegliche Hesji Vervielfältigung kosztowały występy (bardzo ist uda strengstens- 8. Bremen...... untersagt.34...... 53...... 58-49 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. w ostatnim meczu sezonu straciła 4. rzutem na taśmę „aptekarze” wskoczyli towarzyszyć będzie 6. na koniec se- ne) w bieżącej edycji Ligi Europy, gdzie 9. Hoffenheim...... 34...... 51...... 70-52 lokatę w tabeli, którą zajmowała przed na upragnioną 4. lokatę – co udało im zonu VfL Wolfsburg, który w 34. serii dotarli aż do półfinału i dopiero w se- tą serią spotkań. Tym samym straciła się pierwszy raz w sezonie 2018/19! Na- rozgromił przed własną publicznością rii rzutów karnych po 2 remisach 1-1 10. Düsseldorf...... 34...... 44...... 49-65 też prawo gry w kwalifikacjach do Ligi leży dodać, że 3 z 5 goli dla Leverkusen FC Augsburg aż 8-1! W tak efektowny odpadli (awansował FC Chelsea Lon- 11. Hertha...... 34...... 43...... 49-57 Mistrzów, a co za tym idzie – szanse strzelił w tym spotkaniu Argentyńczyk sposób „wilki” postawiły kropkę nad dyn). Dodajmy, że Eintracht po dro- 12. Mainz...... 34...... 43...... 46-57 na wielkie pieniądze. Alario – w 38., 72. i 88. minucie. Z ko- „i” w kwestii ich startu w europejskich dze do półfinału wyeliminował między 13. Freiburg...... 34...... 36...... 46-61 Okazję wykorzystałLARES: bowiem będącyNiniejszy lei porażka materiał z Borussią służy Dortmund wyłącznie dla pucharach. do czytania. Trzy bramki w Powielanie tym meczu innymi w takiejakikolwiek firmy, jak Inter sposób Mediolan, zabronione.14. Schalke...... 34...... 33...... 37-55 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. po 33 kolejkach na 5. miejscu w tabeli Borussii Mönchengladbach oznacza, zdobył Holender Weghorst. Lazio Rzym, Benfica Lizbona, Szach- 15. Augsburg...... 34...... 32...... 51-71 (gorszym bilansem bramek ustępował że ostatecznie zajęła ona 5. miejsce w ta- tar Donieck czy Olympique Marsylia! 16. Stuttgart...... 34...... 28...... 32-70 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenRozpacz bereitgestellt. w Sinsheim, radość nad Menem Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Borussii M’gladbach) Bayer 04 Lever- beli i w przyszłym sezonie będzie repre- Ostatecznie jednak za to, że najdłużej 17. Hannover...... 34...... 21...... 31-71 kusen, który w ostatniej serii bez tru- zentować Bundesligę w Lidze Europy, Do ostatnich sekund zakończonego reprezentował Bundesligę na arenie mię- du rozbił 5-1 w Berlinie grającą już a nie w upragnionej Lidze Mistrzów. sezonu trwała rywalizacja o 7. miejsce dzynarodowej, dostarczając kibicom 18. Nürnberg...... 34...... 19...... 26-68

Rund um den deutschen Fußball LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Sané beim FC Bayern insgesamt 46 Einsätze absolviert. Dabei Letzterer wolle nur dann bleiben, wenn von Borussia Dortmund und derzeit zu können, dass ich jetzt ein passender NachLARES: wie vor unklar Diese bleibt Materialien die Zu- gelangen sind ihm lediglich18 Tore und 16 zum Assists. Lesen die Alte bereitgestellt. Dame sich für europäische Jegliche Po- FC VervielfältigungLiverpool sollte in Zukunft istden strengstensak- Manager für den untersagt. FC Liverpool bin, auch LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. kunft des deutschen Nationalspielers Le- Zur Erinnerung: Zum aktuellen engli- kale qualifiziert. Da die Chancen darauf tuellen Deutschen Meister trainieren. wenn wir im Fußball unablässig unseren roy Sané, dessen Vertrag bei Manchester schen Meister kam der 23-Jährige 2016 eher nur mathematisch sind, bereitet Der 51-Jährige sagte dazu: „Es gibt in Wert unter Beweis stellen müssen“, sagte City bis Ende Juni 2021 läuft. So ist nach vom FC Schalke 04 für mehr als 50 Mil- sich der Klub inzwischen auf erhebli- Deutschland keine größere Legende als Jürgen Klopp dem Fernsehsender Sky. Berichten von „Daily Record“ derzeit lionen Euro. Heute wird sein Marktwert che Änderungen in der Mannschaft vor. Franz Beckenbauer! Es ist ein großar- Bayern München ernsthaft an dem Spie- auf über 100 Millionen Euro geschätzt. Es könnte sein, dass man dabei doch tiges Gefühl, wenn es sich positiv über Hoffe verstärkt sich ler interessiert. Im ersten Teil der Saison letztlich keinen neuen Stürmer holt, mich äußerst. Es ist so, als würde ein Ihlas Bebou von Hannover 96 ist al- hat Josep Guardiola LARES:den Deutschen Niniejszy oft Hertha materiał BSC im Umbau służy wyłączniedas aber do nur czytania. dann, wenn der Powielanie 34-jähri- König w mit jakikolwiek seinem Schwert sposóbjemanden zabronione.lem Anschein nach der dritte Spieler, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. nicht in der Startelf der Citizens spie- Wie die Bildzeitung berichtet, will ge Vedad Ibiševic einen neuen Vertrag als ,Sir’ titulieren! Wenn er so denkt, der sich vor der neuen Saison der TSG len lassen.LARES: Wie sich Diese nun auch Materialien zeigt, hat Hertha sind BSC im lediglich Sommer mindestens zum vier Lesen unterschreibt. bereitgestellt. Jeglichedann Vervielfältigung ist es ja auch ein Kompliment ist fürstrengstens 1899 Hoffenheim untersagt. anschließt, nachdem LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Manchester City dem bayrischen Klub neue Spieler verpflichten. Der deutsche den FC Liverpool. Bayern hat in den die Sinsheimer bereits Kostas Stafylidis grünes Licht für Gespräche über einen Hauptstadtklub sucht jetzt angeblich Klopp wie ein „Sir“ letzten zehn oder 15 Jahren stets das (Augsburg) und Sargis Adamyan (Jahn Transfer des Spielers gegeben. Da Le- nach zwei defensiven Mittelfeldspie- Der Manager des FC Liverpool Jürgen Richtige getan, ohne dabei viele Fehler Regensburg) zu sich geholt haben. Ih- roy Sané noch keinen Neuvertrag bei lern, einem Innenverteidiger und einem Klopp sehe ich geschmeichelt von der zu machen, aber ich denke, ich passe las Bebou darf Hannover nach dessen ManCity unterschrieben und die bis- Stürmer. Hertha verabschiede sich nach positiven Meinung von Franz Becken- dort, wo ich jetzt bin, sehr gut. Ich liebe Abstieg in die 2. Bundesliga für zehn herigen Angebote ausgeschlagen hat, dieser Saison von Fabian Lustenberger, bauer, habe jedoch nicht vor, zu Bayern diesen Ort, es gibt dort viele Möglich- Millionen Euro verlassen. Auch Fortuna sieht der englische KlubLARES: einen Verkauf Niniejszy der zu materiał den Young Boys służy Bern wechselt,wyłącznie München do zuczytania. wechseln. Der Powielanie berühmte keiten, w einjakikolwiek bereits wirklich sposóbsehr gutes zabronione.Düsseldorf wird an dem Transfer zehn LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. des Fußballers als die womöglich beste und vermutlich auch von Vladimír Da- „Kaiser“ und Weltmeister von 1974 sag- Team noch weiter zu entwickeln. Ich Prozent mitverdienen. Lösung.LARES: Leroy Sané Diese hat in dieser Materialien Saison rida, Per sind Skjelbred lediglich und Marko zum Grujic. Lesen te unlängst, bereitgestellt. der ehemalige Teamchef Jegliche habe Vervielfältigung genug Selbstvertrauen, um ist sagen strengstens untersagt.Krzysztof Świerc LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 21/1416LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Sp bereitgestellt.ort Sp Jeglicheort Vervielfältigung ist strengstens Wochenblattuntersagt..pl 15 2. Bundesliga: 34. seria spotkań LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 1.FCLARES: Diese Köln Materialien sind i lediglich SC zum Paderborn Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung w Bundeslidze ist strengstens untersagt. Przed rozegraniem ostatniej serii spotkań rozgrywek 2018/19 Czołówka klasyfikacji strzelców wiedzieliśmy, że do niemieckiej imię/nazwisko klub mecze bramki Simon Terodde 1.FC Köln 33 29 ekstraklasy awansował 1.FC Köln, Jhon Cordoba 1.FC Köln 31 20 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. i to z pierwszego miejsca.LARES: Oczywiste Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. PowielanieLukas w Hinterseer jakikolwiekVfL sposóbBochum zabronione.31 18 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. też było,LARES: że 2. Bundesligę Diese Materialien opuszcza- sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheFabian Vervielfältigung Klos Arminia ist Bielefeld strengstens 33untersagt.17 ją MSV Duisburg i 1.FC Magdeburg. Andrew Wooten SV Sandhausen 31 17 Philipp Klement SC Paderborn 31 16 Pomimo tego ostatnia seria spotkań Sergis Adamyan Jahn Regensburg 33 15 zapowiadała się pasjonująco. Pascal Testroet Erzgebirge Aue 33 15 rzede wszystkim w kontekście wy- Pwalczenia drugiego miejsca, które Czołówka klasyfikacji kanadyjskiej (bramki/asysty) LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. podobnie jak pierwszeLARES: też gwarantuje Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. bezpośredni awans do Bundesligi. O lo- imię/nazwisko klub bramki asysty punkty LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. katę tęLARES: walczył zajmujący Diese przed Materialien tą serią sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheSimon Vervielfältigung Terodde 1.FC Köln ist strengstens29 untersagt.7 36 spotkań pozycję wicelidera SC Pader- Fabian Klos Arminia Bielefeld 17 11 28 born oraz trzeci w stawce 1.FC Union Dominick Drexler 1.FC Köln 9 18 27 Berlin, który tracił do drugiego miejsca Lukas Hinterseer VfL Bochum 18 9 27 jeden punkt. Pierwszy z wymienionych Sergis Adamyan Jahn Regensburg 15 11 26 zespołów na pożegnanie rozgrywek mie- Po awansie S.C. Paderborn do Bundesligi Benteler-Arena ma zostać powiększona, obecnie może pomieścić 15 000 Jhon Cordoba 1.FC Köln 20 3 23 rzył się w Dresden z Dynamem, a rywa- widzów. Foto: Sunnysteffen/Wikipedia Marco Grüttner Jahn Regensburg 12 10 22 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. lem stołecznego teamuLARES: było w Bochum Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. PowielaniePhilipp w jakikolwiekKlement SC Paderbornsposób zabronione.16 6 22 VfL. A zatem rywalami kandydatów SC Paderborn faworytem tej konfrontacji. Przede LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. do niemieckiejLARES: ekstraklasy Diese byłyMaterialien teamy, drugisind razlediglich w swojej zum Lesenwszystkim bereitgestellt. dlatego, że stuttgartczycy Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. które mogły potraktować te mecze spa- są zdecydowanie bardziej doświadczo- na 16. miejscu był FC Ingolstadt, który takie sprawiają, że futboliści SVS mogą ringowo, bo nie groził im już spadek historii, a pierwszy nym zespołem. Są drużyną, która przez miał na koncie 35 punktów i stosunek w spokoju udać się na urlop, a FCI, żeby do III ligi i nie liczyły się w wyścigu raz od 2014 roku cały miniony sezon walczyła z rywa- bramek -10, natomiast SV Sandhausen pozostać drugoligowcem, musi okazać o prawo gry o klasę rozgrywkową wyżej. lami zdecydowanie wyższej klasy niż miał zgromadzonych 37 oczek i stosu- się lepsze w barażach z Wehen Wiesba- będzie występować 1.FC Union, wreszcie VfB ma w swo- nek bramek -7. Oznaczało to, że FCI den. Pierwszy mecz rozegrany zostanie Brawa dla Dynama i VfL w Bundeslidze. jej kadrze jakościowo dużo lepszych w ostatnim meczu musiało koniecznie w stolicy Hesji 24 maja (piątek) o godzi- Mimo to zarówno Dynamo, jak i VfL piłkarzy. W futbolu jednak w głównej pokonać na wyjeździe 1.FC Heidenheim nie 18.15, a rewanż w Ingolstadt 18 maja LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. pokazały charakter, walczyłyLARES: fair, Niniejszyna 100 materiał służy wyłączniemierze do liczy czytania. się dyspozycja Powielanie dnia i je- i liczyć w na jakikolwiek porażkę SVS w Regensburgu sposób zabronione.(wtorek) też o godzinie 18.15. Kto jest procent swoich możliwości, tak jakby śli ta będzie po stronie berlińczyków, lub remis, ale... W wypadku podziału faworytem tego pojedynku? Teoretycz- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. to one LARES:ścigały się oDiese wejście doMaterialien Bundes sind lediglich zum Lesento w rozgrywkachbereitgestellt. 2019/20 będziemy Jegliche oczek Vervielfältigung w Regensburgu team z Ingolstadt ist strengstens nie drugoligowiec, untersagt. ale należy wziąć pod ligi. Efekt? Drezdeńczycy, mimo że już raz w swojej historii, a pierwszy od 2014 mogli cieszyć się derbami stolicy Nie- musiałby wygrać 4-0 w Heidenheim. Jak uwagę, że Wehen zakończyło rozgrywki od 10. minuty przegrywali z SC Pader- roku będzie występować w Bundeslidze. miec w Bundeslidze. A w tej sytuacji pokazała praktyka, Sandhausen zremi- III ligi z serią 4 zwycięstw z rzędu i 5 w 6 born 0-1 (bramka Klement) ostatecznie Co ciekawe, jeszcze w sezonie 2017/18 Stuttgartowi znów przyjdzie walczyć sował 2-2, ale team z miasta Audi prze- ostatnich meczach. wygrali 3-1, dzięki hat trickowi Atika, drużyna ta była trzecioligowcem. zaledwie w 2. Bundeslidze. Zaledwie, grał w Heidenheim 2-4. Rozstrzygnięcia Krzysztof Świerc który do siatki teamu z Westfalii trafiał choć tradycje tego klubu, osiągnięcia, w 18., 38. i 63. minucie! Dzięki temu 1.FC Union vs VfB Stuttgart! potencjał, w tym finansowy miasta LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. PowielanieDokumentacja w jakikolwiek kolejki sposób zabronione.5. Heidenheim...... 34...... 55...... 55-45 nadarzyła się znakomita okazja dla Z kolei podopieczni Ursa Fischera (m.in. takie firmy jak Mercedes, Porsche Dresden – Paderborn 3-1 (2-1) LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. berlińczyków,LARES: aby Diese pokonać Materialien Bochum ostatecznie sind uplasowali lediglich się na zum trzecim Lesen czy Bosch), bereitgestellt. podpowiadają, że ekipa Jegliche znad VervielfältigungBochum – Berlin 2-2 (1-0) ist strengstens6. Kiel...... untersagt.34...... 49...... 60-51 i rzutem na taśmę wskoczyć na dru- miejscu w 2. Bundeslidze, co oznacza Neckaru powinna bić się o najwyższe Heidenheim – Ingolstadt 4-2 (2-0) 7. Bielefeld...... 34...... 49...... 52-50 gie miejsce w tabeli, zapewniając so- grę w barażach z 16. zespołem na me- laury nie tylko w kraju, ale i w Europie. Regensburg – Sandhausen 2-2 (1-1) 8. Regensburg...... 34...... 49...... 55-54 bie awans do niemieckiej ekstraklasy, cie Bundesligi, a zatem z VfB Stuttgart. Hamburg – Duisburg 3-0 (1-0) 9. St. Pauli...... 34...... 49...... 46-53 ale... Piłkarze 1.FC Union, podobnie Stawka jest duża, bo berlińczycy staną Ingolstadt vs Wiesbaden Magdeburg – Köln 1-1 (0-1) jak Paderborn, byli już bardzo zmę- przed szansą pierwszego w historii tego Przed ostatnią, 34. serią spotkań 10. Darmstadt...... 34...... 46...... 45-53 Bielefeld – Kiel 1-0 (0-0) 11. Bochum...... 34...... 44...... 49-50 czeni sezonem i w konfrontacji z VfL klubu awansu do piłkarskiej elity nad do rozwiązania w 2. Bundeslidze po- Fürth – St. Pauli 2-1 (0-0) zaprezentowali się zdecydowanie poniżej Renem. Pierwszy mecz zostanie roze- zostawała jeszcze jedna zagadka. Mia- Darmstadt – Aue 1-0 (1-0) 12. Dresden...... 34...... 42...... 41-48 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. oczekiwań i swoich możliwości,LARES: zaledwie Niniejszy grany materiałjuż 23 maja (czwartek) służy wyłącznie w Stut- nowicie: do który czytania. zespół z pary Powielanie FC Ingol- w jakikolwiek sposób zabronione.13. Fürth...... 34...... 42...... 37-56 remisując 2-2. Wywalczony punkt w Za- tgarcie o godzinie 20.30, a rewanż 27 stadt i SV Sandhausen zajmie bezpieczne Tabela 14. Aue...... 34...... 40...... 43-47 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. głębiu LARES:Ruhry sprawił, Diese że stołeczny Materialien ze- maja w sind Berlinie lediglich o godzinie 20.30. zum Fakt, Lesen 15. miejsce, bereitgestellt. a który 16. Ta druga Jegliche lokata 1. Vervielfältigung Köln...... 34...... 63...... ist84-47 strengstens15. Sandhausen...... untersagt.34...... 38...... 45-52 spół zrównał się w tabeli punktami z SC że pierwszy mecz odbędzie się w stoli- oznacza walkę w barażach o utrzy- 2. Paderborn...... 34...... 57...... 76-50 16. Ingolstadt...... 34...... 35...... 43-55 Paderborn, ale nie przeskoczył w tabeli cy Szwabii, może stawiać berlińczyków manie się w 2. Bundeslidze z trzecim 3. Berlin...... 34...... 57...... 54-33 17. Magdeburg...... 34...... 31...... 35-53 teamu z Westfalii, bo ma od niego gorszy w korzystniejszej sytuacji przed rewan- na mecie zespołem III ligi, którym jest bilans bramek. Oznacza to, że SCP drugi żem, mimo to 1.FC Union nie będzie Wehen Wiesbaden. Po 33 kolejkach 4. Hamburg...... 34...... 56...... 45-42 18. Duisburg...... 34...... 28...... 39-65 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. MŚ w hokeju na lodzie: Pewny awans z grupy LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niemcy w ćwierćfinale 83. Mistrzostwa Świata w Hokeju na Lodzie Elity znajdują się na finiszu przepustkę zarówno do fazy pucharowej, fazy grupowej. Choć do końca podopiecznym fińskiego Bundestrainera jak i bezpośrednią kwalifikację do igrzysk LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.olimpijskich w 2022 r. (Pekin). Dzień Toniego Söderholma pozostało jeszcze ostatnie spotkanie z rodakami później przyszła kolejna przegrana, tym LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. treneraLARES: – obecnym Diese liderem Materialien grupy A Finlandią, sind awans lediglich do ćwierćfinału zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensrazem 1:3, choć untersagt. po wyrównanym me- mają już w kieszeni! czu, właśnie z USA. Miłe złego początki po golu Tiffelsa (11.) nie wystarczyły wans do czołowej ósemki oznacza, Niemcy w ćwierćfinale! do odniesienia sukcesu. Prowadze- że zostało przebite zeszłoroczne A w zeszłym roku niem cieszyli się zaledwie niecałe dwie dokonanie,A gdy niemiecka reprezen- minuty (13.). Końcówka trzeciej partii tacja osiągnęła zaledwie 11. miejsce. reprezentacja osiągnęła ostatecznie należała do Amerykanów, Po czterech kolejnych zwycięstwach zaledwie 11. miejsce. którzy przechylili szalę na swoją stronę LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. i dwóch następnych LARES:porażkach, Niniejszyma już materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.po golach Larkina (50.) i Eichela (56.). zapewnione 4. miejsce w grupie, pre- Jak obecnie wygląda tabela niemiec- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. miowaneLARES: awansem, Diese czemu Materialien nie może sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenskiej grupy? Prowadzi untersagt. Finlandia (16 zapobiec gospodarz turnieju – Słowacja, pkt, pięć zwycięstw, jedna porażka), pokonany w dramatycznych okolicz- Ehliza dało prowadzenie, a decydujący przed Kanadą (15) i USA (14). Niemcy nościach. Pewnym zwycięzcą grupy B cios półtorej minuty później wymie- Gwiazda niemieckiej reprezentacji Leon Draisaitl Foto: IQRemix/Wikipedia z dorobkiem 12 pkt uzupełniają zespo- jest mistrz olimpijski Rosja, czyli rywal rzył Brytyjczykom gwiazdor Edmonton ły kwalifikujące się do ćwierćfinałów. z pamiętnego finału igrzysk w Pjong- Oilers – Leon Draisaitl. W konfrontacji pieczętujące sukces trafienie Korbiniana błąd i kontra zakończona fantastycznym Z kolei w grupie B pewnym zwycięzcą czangu, jeden z możliwych oponentów z Duńczykami również pierwsza odsło- Holzera (59.). trafieniem Draisaitla (59.) przesądziła jest niepokonana w sześciu meczach LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. w ćwierćfinale, rozegranymLARES: 23 Niniejszymaja. na była materiał bezbramkowa, służy natomiast wyłącznie w ko- Jednak do najważniejszeczytania. wPowielanie skutkach o zdobyciu w jakikolwiek bezcennych trzech sposób punktów, zabronione.Rosja. Jeżeli w ostatniej kolejce niemiec- lejnej padły dwie bramki po strzałach. okazało się zwycięstwo 3:2 nad gospo- zmrażając 7440 widzów na Steel Aréna cy hokeiści w ciągu 60 minut pokonają LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. DecydująceLARES: trafienia Diese gwiazdy MaterialienNHL Matthiasa sind Plachty lediglich (30. min) oraz zum „Fred Lesen- darzami bereitgestellt. ze Słowacji, osiągnięte poJegliche fanta- w Koszycach. Vervielfältigung ist strengstensFinów, a Amerykanie untersagt. przegrają z Kana- Inauguracja w Koszycach z benia- diego” Tiffelsa (39.). Choć w 50. min stycznej, dramatycznej końcówce. Choć dą, ćwierćfinałowymi rywalami mogą minkiem z Wielkiej Brytanii wcale nie Dania strzeliła kontaktowego gola, nie pierwsze słowo należało do Niemców Porażki z faworytami bez znaczenia zostać również Czechy, Szwecja, bądź okazała się spacerkiem i łatwą prze- była w stanie doprowadzić do dogrywki. (Marc Michaelis – 23:54), to po drugiej Druzgocąca porażka 1:8 (0:2, 1:2, Szwajcaria. prawą. Po golu 18-letniego Moritza Zwycięstwo 4:1 nad Francją przyszło bez tercji Słowacy prowadzili 2:1 (28. i 29. 0:4) w kolejnym występie z Kanadą nie Witold Wolak Seidera w końcówce drugiej tercji (39. większych problemów. Wprawdzie pro- min). I kiedy wydawało się, że w trze- zepsuła Niemcom humorów, wcześniej min) rywale wyrównali trzy minuty wadzenie 1:0 (Moritz Seider – 17. min), ciej odsłonie nic się nie zmieni, trafienie pomocni okazali się bowiem hokeiści W ostatnim swoim występie w gru- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. po wznowieniu i doLARES: 50. min utrzymy Niniejszy- doczekało materiał się riposty, służyale kolejne wyłącznie strzały Markusa do Eisenschmida czytania. (58.) Powielanie wyrównało z USA. w Amerykanie, jakikolwiek pokonując sposób 7:1 Da- zabronione.pie A Niemcy pokonali Finlandię 4-2, wał się remis 1:1, jednak na 10 min trafiały wyłącznie do bramki Francu- stan posiadania. Zszokowani gospodarze nię, już na trzy mecze przed końcem pieczętując awans do ćwierćfinału! LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. przed LARES:końcową syreną Diese trafienie Materialien Yasina zów: Plachta sind (33.),lediglich Draisaitl (37.)zum oraz Lesen rzucili bereitgestellt. się do ataku, jednak popełnili Jegliche zmagań Vervielfältigung grupowych wręczyli Niemcom ist strengstens untersagt.

16LARES: Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich Spor zumt un Lesend Freizei bereitgestellt.t Sp Jeglicheort i wyp Vervielfältigungoczynek ist strengstens untersagt. 24. – 30. Mai 2019 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiekXVI sposób zabronione. edycja LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese MaterialienKonkurs sind lediglich zum Lesenz Bundesligą bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Znasz się na niemieckim futbolu, lubisz rywalizację i pragniesz się sprawdzić na tle najlepszych? Wystartuj w Konkursie z Bundesligą i zdobądź bardzo atrakcyjną nagrodę ufundowaną przez sponsora konkursu – firmę Smuda Consulting. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. REGULAMIN taniami dotyczącymi Bundesligi, a także ich zamieszkania. Nagrody wręczymy polega na wytypowaniu wyniku naj- O kolejnościLARES: miejsc Diese grających Materialien na koń- 2. Bundesligi. sind Regularnielediglich też, cozum tydzień Lesen zwycięzcom bereitgestellt. na uroczystym zakończeniu Jegliche ciekawszego Vervielfältigung meczu najbliższej ist kolejki strengstens rzed nami już tylkountersagt. pytania teoretyczne, które LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Pzamkną bieżącą edycję i które na ogół nie sta- cu konkursu decydować będzie łączna w wydaniach „Wochenblatt.pl” i na na- konkursu z początkiem czerwca 2019 ligowej nad Renem, grający otrzymuje nowią problemu dla uczestników naszego konkursu. liczba punktów, które uczestnicy naszej szej stronie internetowej prezentujemy roku w redakcji „Wochenblatt.pl”. 8 punktów. Natomiast następne trzy Niemniej z gratulacjami poczekajmy. zabawy gromadzić będą do końca kon- aktualną klasyfikację bieżącej rundy poprawne odpowiedzi punktowane PUNKTACJA UWAGA! Kolejna, XVII edycja Konkursu z Bundesligą kursu. Co tydzień publikujemy na ła- oraz klasyfikację łączną z imionami, są kolejno: 4, 2 i 1 punkt. ruszy z początkiem sezonu 2019/20, a jej sponsorem mach naszej gazety kupon z czterema py- nazwiskami grających i miejscowością Pytania konkursowe mają różne A zatem maksymalna tygodniowa będzie firma APN. stopnie trudności. Za prawidłową od- zdobycz wynosi 15 pkt. q LARES: Niniejszy materiał służy wyłączniepowiedź do na czytania. pierwsze, które naszymPowielanie zda- w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. # LARES:Konkurs Diese z Bundesligą Materialien sind lediglich zum Lesenniem jestbereitgestellt. najtrudniejsze, bo najczęściej Jegliche VervielfältigungCzołówka ist klasyfikacji strengstens XVII rundy untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 1. łukasz Kurpiel Katowice 6 11. tomasz Rudnicki Wrocław 2 Kupon konkursowy 19/1416, termin nadsyłania rozwiązań – 31.05.2019 r. Ostatnia seria pytań (19/1416) 2. Gothard Sochor Chróścice 4 12. Marek Bachowski Siemianowice Śl. 2 (termin nadsyłania: 31.05.2019 r.) 3. Antoni Szymanek Gliwice 4 13. tadeusz Kozłowski Opole 2 1...... 3...... 1. Jaki niemiecki trener zdobył mistrzostwo 4. Dariusz Pietruszka Wodzisław Śl. 4 14. Hubert Zając Mysłowice 2 Europy, nie prowadząc reprezentacji Niemiec? 5. Janusz Kut Bytom 4 15. Waldemar Szewczyk Wałbrzych 2 2...... 4...... 2. Kto był asystentem selekcjonera reprezentacji 6. Roland Czernia Mysłowice 3 16. Wojciech Dankowski Będzin 2 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieN iemiecdo Helmutaczytania. Schöna w 1974 Powielanie roku? 7. tomasz w jakikolwiek Pietroń Dąbrowa sposób Górnicza 3 zabronione. 17. łukasz Pawlik Siemianowice Śl. 2 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Imię, nazwisko: ...... 3. Ile razy w zakończonym sezonie Bundesligi 8. Dariusz Litwiniec tarnowskie G 3 18. Bogdan Stróż Brzeg 2 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenBayer bereitgestellt. 04 Leverkusen zajmował 4. miejsce Jegliche 9. FranzVervielfältigung Hurek Krośnica ist strengstens2 19. Arkadiusz Bednarz untersagt. Wrocław 2 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Miejscowość: ...... Kod pocztowy: ...... w tabeli? 10. Rudolf Kulig popielów 2 20. łukasz Kurpiel Katowice 1 4. Waldemar Sobota jest piłkarzem FC St. Pauli Ulica i nr domu: ...... Nr telefonu: ...... Hamburg czy HSV Hamburg? Czołówka klasyfikacji po 17 rundach 1. Janusz Kut Bytom 141 16. Hubert Zając Mysłowice 82 2. Rudolf Kulig popielów 134 17. tomasz Pietroń Dąbrowa Górnicza 81 3. Gothard Sochor Chróścice 128 18. tomasz Ciesielski Czeladź 73 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie 4. Antoni w Szymanekjakikolwiek Gliwice sposób126 zabronione. 19. tomasz Skupnicki Kluczbork 66 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 5. łukasz Kurpiel Katowice 126 20. tadeusz Kozłowski Opole 66 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche 6. tVervielfältigungomasz Rudnicki Wrocław ist strengstens125 21. Bogdan Stróż untersagt.Brzeg 62 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 7. Dominik Duda Opole 99 22. Andrzej Kula pyskowice 57 8. Franz Hurek Krośnica 97 23. Dariusz Litwiniec tarnowskie G. 56 9. Wolfgang Kowalski Ruda Śl. 96 24. Marek Bachowski Siemianowice Śl. 40 10. Waldemar Szewczyk Wałbrzych 96 25. Wojciech Dankowski Będzin 30 11. Roland Czernia Mysłowice 93 26. Andrzej Myśliwiec Chorzów 29 12. Arkadiusz Bednarz Wrocław 93 27. Krystian Solloch Biała 29 13. Dariusz Pietruszka Wodzisław Śl. 87 28. łukasz Gonsior Chróścina 4 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie 14. Bohdan w jakikolwiek Skórzewski Oleśnica sposób 84 zabronione. 29. Arkadiusz Linek Zabrze 2 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche 15. łVervielfältigungukasz Pawlik Siemianowice ist Śl. strengstens83 30. Katrin Koschny untersagt.Kup 1 Krzysztof Świerc konkursu: i realizacja Projekt LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Kynau Geheimnisse des Waldenburger Berglandes

Im SchattenLARES: Niniejszy materiał der służy Kynsburg wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Die Sudeten sind eine Landschaft, die viel, um die Burg wiederaufzubauen. immerLARES: wieder sowohl Diese für Geschichts Materialien- Die Arbeiten sind wurdenlediglich nach 1945 zum unter Lesen- bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. brochen und erst in den letzten Jahren liebhaber, wie auch für Naturfreunde wieder aufgenommen. Langsam erreicht Interessantes bietet. Eine solche Ge- das Gebäude wieder seinen alten Glanz. legenheit bietet auch die Umgebung Es ist auf jeden Fall ein Muss, die ro- von Kynau (Zagórze Śląskie). mantisch gelegene Burg zu besuchen. Vor allem die Ausblicke vom Burgturm nsere WanderungLARES: beginnen Niniejszy wir sind wunderschön materiał und służy umfassen wyłącznie ne- do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Uim Ortszentrum Kynaus, das am ben dem Waldenburger Bergland und einfachstenLARES: mit dem Diese Auto aus Materialien Walden- dem Eulengebirge sind lediglich auch den Stausee zum imLesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. burg (Wałbrzych) oder Schwiednitz Weistritztaal. (Świdnica) zu erreichen ist. Aus dem Dorf sind es nur etwa 15 Minuten zu Spaziergang durch Wälder und Wiesen Fuß (auf dem gelben, grünen oder blau- Nach der Besichtigung der Burg emp- en Wanderweg) zu einer der schönsten fiehlt sich die Gegend für eine Wande- Fotos: Łukasz Malkusz Fotos: Burgen der Sudeten. rung. Ein gutes Ziel ist die Münsterhöhe, Die Kynsburg vom gelben Wanderweg aus, zwischen Bärsdorf und Kynau. Panorama des Waldenburger Berglandes und des Stausees im Weistritztall vom Burgturm. LARES: Niniejszydie mit materiał dem blauen Wanderwegsłuży wyłącznie nach do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Andenken an die Schwiednitzer Piasten 60-75 Minuten angenehmen Spazierens Gleich hinter der Spitze erreichen wurde das Gasthaus „Unter der Linde“ (Jedlina Zdrój) nach Kynau. Deshalb Die LARES:Kynsburg liegt Diese über dem Materialien Dorf auf zu erreichen sind ist. lediglich Der 631 m hohezum Berg Lesen wir den bereitgestellt. Bärenpass. Von hier ist Jegliche der Ort gebaut. Vervielfältigung 1853 zerstörte ein Gewitter ist den strengstens entstanden hier untersagt. zwei Gasthäuser, eins LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. einem Hügel, der Schlossberg genannt war bis 1810 Eigentum der Dominikaner Wäldchen (Podlesie) sichtbar, der auf Baum. Sein Nachbild wurde 1858 aus der Gebäude ist heute noch beim Spa- wird. Gebaut im 13. Jahrhundert war aus Schwiednitz. Hiesigen Legenden einer Landstraße (ohne Wanderweg) in Eisen gegossen und ist noch heute auf ziergang durch das Dorf zu sehen. In- sie zunächst Eigentum der Piasten aus nach soll hier während der Schlesischen 10 Minuten zu erreichen ist. Das Dorf dem Platz zu sehen. teressant ist auch die Nikolauskirche, Schwiednitz. Ab dem Mittelalter wech- Kriege ein Galgen für Deserteure aus gehörte seit Jahrhunderten zum Schloss Weiter führen uns die gelben Zei- die um 1600 gebaut wurde. Ein Teil selten sehr oft die Besitzer von Kynsburg der preußischen Armee gestanden ha- Kynsburg. Das wichtigste historische chen durch Bärsdorf (Niedźwiedzice). der wertvollen Ausstattung des Got- und das Schloss verfiel zur Ruine. Da- ben. Heute ist vor allem der Fuchsfelsen Denkmal war hier eine Linde, an die am Es war auch jahrelang mit Kynsburg teshauses stammt aus dem 16. und 17. gegen unternahmen erst die Mitglieder sehenswert, der eine interessante Fel- 22. Juli 1762 Friedrich der Große sein verbunden. Im 19. Jahrhundert wurde Jahrhundert. Aus Bärsdorf sind es noch der Familie von ZedlitzLARES: etwas. Niniejszy Diese senformation materiał in der służyNähe des wyłącznie Gipfels Pferd gebundendo czytania. haben soll. Powielanie Der Baum es zum w Touristenort, jakikolwiek es lag an sposób der popu- zabronione.20-30 Minuten nach Kynau zurück. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. letztenLARES: Schossherren Diese investierten Materialien hier darstellt. sind lediglich zum Lesenwurde bereitgestellt. schnell berühmt und danebenJegliche lären Vervielfältigung Strecke von Bad Charlottenbrunn ist strengstens untersagt.Łukasz Malkusz LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

WOCHENBLATT.pl Redaktionsanschrift/adres redakcji: ul. Konopnickiej 6, Onlineredaktion/redakcja strony www: Abonnement/prenumerata: Redaktion/redakcja, Poczta Impressum (Stopka redakcyjna) 45-004 Opole, E-Mail: [email protected] Marie Baumgarten, Manuela Leibig Polska SA, Ruch SA, www.prenumerata.ruch.com.pl; Chefredakteur/redaktor naczelny: Dr. Rudolf Urban Homepage/strona internetowa: www.wochenblatt.pl Tel. 22 693 70 00 Die Herausgabe der Zeitung ist dank Redaktion/redakcja: Anna Durecka: Schlesien/ Herausgeber/wydawca: Związek Niemieckich Konto bankowe: ING Bank Śląski, 88 1050 1504 1000 finanzieller FörderungLARES: des Ministeriums Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Śląsk, Allerlei/Różności; Krzysztof Świerc: Sport, Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce, 0024 3720 8073 für Inneres und Verwaltung sowie des ul. Krupnicza 15, 45-013 Opole Bankverbindung: ING Bank Śląski, IBAN: PL88 1050 AuswärtigenLARES: Amts mittelsDiese des Instituts Materialien für Wirtschaft/ sindGospodarka lediglich; Marie Baumgarten zum Lesen (ifa- bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Redakteurin/dziennikarka z ramienia IfA): Aus den 1504 1000 0024 3720 8073, SWIFT Code (BIC) INGBPLPW Auslandsbeziehungen möglich. Nr indeksu 368202 Regionen/Z regionów Satz/skład komputerowy: LARES – Mateus Joschko Unverlangt eingesandte Manuskripte werden nicht zurück- Zrealizowano dzięki dotacji Ministerstwa Übersetzung/tłumaczenia: Andrzej Szypulski Druck/druk: Polska Press Sp. z o.o., Oddział Poligrafia, gesandt. Die Redaktion behält sich vor, Zuschriften und Le- Spraw Wewnętrznych i Administracji Korrektur/korekta: Manfred Prediger, Krzysztof Szymczyk Drukarnia w Sosnowcu serbriefe sinngemäß zu kürzen. Die Redaktion haftet nicht i (za pośrednictwem Instytutu Stosunków Verlagssekretariat, Vertrieb, Marketing/sekretariat Auflage/nakład: 5700 für den Inhalt der Anzeigen. / Zastrzegamy sobie prawo Kulturalnych z Zagranicą)LARES: Ministerstwa NiniejszySpraw wydawnictwa, materiał sprzedaż, służy marketing wyłącznie: do czytania.Kontakt: Redaktionsbüro/biuro Powielanie redakcji: w jakikolwiek Tel./Fax +48 77 skracania sposób nadesłanych zabronione. tekstów; materiałów niezamówionych LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ZagranicznychLARES: Republiki Diese Federalnej Materialien Niemiec. [email protected]. sind lediglich zum Lesen bereitgestellt.45 46 556 Jegliche Vervielfältigungnie zwracamy. ist strengstens Redakcja nie odpowiada untersagt. za treść ogłoszeń. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.