Welski Park K I

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Welski Park K I ARK Przewodnik przyrodniczy KRAJOBRAZOWY WELSKI P WELSKI PARK KRAJOBRAZOWY – PRZEWODNIK PRZYRODNICZY ISBN-83-882/9-00-6 cmyk w Olsztynie Wydano dziêki pomocy finansowej Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej LEGENDA DO RYCIN 4-9 cmyk 1 Autorzy: Krzysztof G³ówczyñski - rozdzia³ IV.1, IX, Krzysztof G³ówczyñski, El¿bieta Ulanicka - rozdzia³ V.3, Agnieszka Mróz - rozdzia³ V.1.2, Miros³aw Szczepañski - rozdzia³ II, III.2, 3, IV.4, 5, 6, V.1.3, 2, 4, VI, VII, VIII, Miros³aw Szczepañski, Micha³ Kosowicz - rozdzia³ III.4, IV.7, Miros³aw Szczepañski, Tomasz Za³uski - rozdzia³ I, III.1, V.1.1 Miros³aw Szczepañski, Micha³ Kosowicz, Tomasz Za³uski - rozdzia³ IV.2, 3. Redakcja: Tomasz Za³uski, Miros³aw Szczepañski, Andrzej Urbañski, Szczepan Burak, Ewelina Beuniert Konsultacje: Roman Lewandowski, Andrzej Przystalski, Krzysztof Puwalski, Wies³aw Wieœniowolski Fotografie: Krzysztof G³ówczyñski – Fot. ok³adka przednia, 4, 5, 6, 7, 8, 13, 19, 20, 23 Joanna Jackowska – Fot. 9, 10, 26 Artur Miko³ajski – Fot. 6, 21, 27 Agniszka Mróz – Fot. 1 Krzysztof Puwalski – Fot. 25 Miros³aw Szczepañski – Fot. 2, 3, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 18, 22, 24 Micha³ WoŸniewski – Fot. ok³adka tylna (fotomonta¿) Ryciny: Iwona Paszek, Dorota Gawenda Szkice roœlin i zwierz¹t: Anna M. Kamiñska T³umaczenie: Oliver Chilson Wydano dziêki pomocy finansowej Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Œrodo- wiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie ISBN 83-88219-00-6 Welski Park Krajobrazowo – Lidzbark Wydawnictwo Urbañski – Toruñ DRUKARNIA TINTA Z. Szymañski 13-200 Dzia³dowo, ul. Reymonta 5A, tel. (0-23) 697 52 62÷63 e-mail: [email protected] 2 Spis treœci: Wstêp ......................................................................................................................................... 5 I. Stan badañ przyrodniczych .................................................................................. 6 II. Œrodowisko geograficzne ......................................................................................... 11 1. Powierzchnia i po³o¿enie geograficzne ................................................. 11 2. RzeŸba terenu ...................................................................................................... 11 3. Klimat ...................................................................................................................... 13 4. Gleby i struktura u¿ytkowania gruntów ............................................ 15 5. Jeziora ...................................................................................................................... 16 6. Rzeka Wel .............................................................................................................. 20 III.Przyroda o¿ywiona ..................................................................................................... 25 1. Szata roœlinna ..................................................................................................... 25 2. Lasy i gospodarka leœna ................................................................................ 33 3. Torfowiska ............................................................................................................. 35 4. Fauna krêgowców ............................................................................................. 38 IV. Ochrona przyrody ....................................................................................................... 45 1. Cele i funkcje Welskiego Parku Krajobrazowego .......................... 45 2. Rezerwaty przyrody istniej¹ce .................................................................. 49 3. Rezerwaty przyrody proponowane ......................................................... 52 4. U¿ytki ekologiczne ........................................................................................... 56 5. Pomniki przyrody ............................................................................................. 57 6. Wykaz chronionych gatunków roœlin .................................................... 58 7. Wykaz chronionych gatunków zwierz¹t .............................................. 61 V. Turystyka i edukacja ekologiczna ..................................................................... 67 1. Trasy piesze .......................................................................................................... 67 1.1. "Trasa Lasem Nadwelskim" ....................................................... 67 1.2. "Leœna œcie¿ka dydaktyczna" .................................................... 72 1.3. Œcie¿ka dydaktyczna "Nad Neliw¹" ...................................... 75 2. Trasy rowerowe .................................................................................................. 81 2.1. "Do Piekie³ka" .................................................................................... 82 2.2. "Wokó³ jeziora Rumian" ............................................................... 85 2.3. "Szlakiem najwiêkszych jezior Welskiego Parku Krajobrazowego" ........................................ 90 3. Szlak kajakowy rzek¹ Wel ........................................................................... 97 4. Muzeum przyrody ............................................................................................. 104 VI.Bibliografia ..................................................................................................................... 106 VII.S³owniczek trudniejszych terminów .............................................................. 112 VIII.Summary ...................................................................................................................... 115 IX.Informacje praktyczne ............................................................................................. 119 3 Z wielk¹ satysfakcj¹ oddajemy do r¹k Czytelników zwe- ryfikowany przewodnik przyrodniczy po Welskim Parku Kra- jobrazowym. Jest to pierwsza tego typu publikacja w dziesiê- cioletniej historii Parku. Mamy nadziejê, ¿e wype³ni ona ist- niej¹ca lukê w zakresie wydawnictw popularyzuj¹cych wiedzê o œrodowisku przyrodniczym tego terenu. Ksi¹¿kê adresujemy do wszystkich mi³oœników ojczystej przyrody, do turystów, do przyrodników, a w sposób szczególny do m³odzie¿y. Polecamy j¹ tym wszystkim, którzy spragnieni s¹ wêdrówek po zielonych, niezaœmieconych lasach, odpoczyn- ku nad spokojnymi, nieska¿onymi jeziorami oraz p³ywania po czystych, krystalicznych wodach. W pracach nad redakcj¹ tej publikacji udzia³ bra³o wiele osób, którym pragnê w tym miejscu serdecznie podziêkowaæ. W sposób szczególny podziêkowania sk³adam Zarz¹dowi Wo- jewódzkiego Funduszu Ochrony Œrodowiska Naturalnego i Go- spodarki Wodnej w Olsztynie, bez pomocy którego trudno by- ³oby wydaæ ten przewodnik. Wszystkich zainteresowanych zapraszamy na szlaki We- lskiego Parku Krajobrazowego, ¿ycz¹c wielu niezapomnianych, przyrodniczych wra¿eñ. Dyrektor Welskiego Parku Krajobrazowego mgr in¿. Krzysztof G³ówczyñski 4 WSTÊP W grudniu 1995 roku utworzono Welski Park Krajobrazowy (WPK), g³ównie dla ochrony rzeki Wel, jej doliny oraz jezior, przez które przep³ywa. Pocz¹tkowo utworzono go na obszarze wojewódz- twa ciechanowskiego, pó³ roku póŸniej - na terenie województwa toruñskiego. Obecnie wchodzi w sk³ad jednego województwa - warmiñsko-mazurskiego. Park liczy 24 339 ha, a na powierzchni 3 895 ha rozci¹ga siê jego otulina. Od 1990 roku wiêkszoœæ obec- nego obszaru Parku by³a otulin¹ Górznieñsko-Lidzbarskiego Par- ku Krajobrazowego. Wokó³ WPK po³o¿one s¹ cztery inne parki krajobrazowe. Na po³udniu Park s¹siaduje z Górznieñsko-Lidzbarskim Parkiem Kra- jobrazowym, a na pó³nocy o kilka kilometrów dalej po³o¿ony jest Park Krajobrazowy Wzgórz Dylewskich. Dalej w kierunku zachod- nim (w odleg³oœci 20 km) le¿y Brodnicki Park Krajobrazowy, a Park Krajobrazowy Pojezierza I³awskiego znajduje siê w odle- g³oœci oko³o 30 km na pó³nocny zachód. Charakterystyczn¹ cech¹ WPK jest ró¿norodnoœæ cech œro- dowiska przyrodniczego, co uwidacznia siê m.in. w bogactwie flo- ry i fauny oraz w zró¿nicowaniu krajobrazu. Przez Park przebie- gaj¹ granice kilku regionów. Pod wzglêdem historycznym i admi- nistracyjnym obszar wokó³ doliny rzeki Wel le¿a³ w ró¿nych woje- wództwach i powiatach, a do pocz¹tków XX wieku przebiega³a tu granica miêdzy Prusami Wschodnimi i Zachodnimi. Niniejsza publikacja jest prób¹ podsumowania (syntezy) wie- dzy przyrodniczej o obszarze wokó³ rzeki Wel. Wykorzystano tu wiadomoœci z wielu prac przyrodniczych - geograficznych, bota- nicznych, zoologicznych, wykonanych m.in. przez pracowników Uniwersytetu Miko³aja Kopernika w Toruniu i Uniwersytetu Warmiñsko-Mazurskiego w Olsztynie. Ksi¹¿kê kierujemy do szerokiej grupy odbiorców. Turysta odnajdzie tu informacje o szlakach przyrodniczych (pieszych, ro- werowych, kajakowych), a z rozdzia³u "Informacje praktyczne" dowie siê wielu potrzebnych adresów i numerów telefonów. Ucznio- wie szkó³ podstawowych i œrednich oraz nauczyciele wzbogac¹ wiedzê o œrodowisku geograficznym, szacie roœlinnej i faunie. Dla przyrodników, w tym studentów coraz liczniej odwiedzaj¹cych Park, zamieszczono szeroki wybór bibliografii. Autorzy przewodnika zdaj¹ sobie sprawê z tego, ¿e dla wielu odbiorców niesie on czasami trudne terminy i specjalistyczne pojê- cia. W³aœnie dlatego wiele z tych terminów (najczêœciej wyt³uszczo- nych) zosta³o wyjaœnionych na koñcu przewodnika w s³owniczku. 5 I. STAN BADAÑ PRZYRODNICZYCH Zainteresowanie przyrodników dolin¹ rzeki Wel i przyle- g³ymi do niej obszarami datuje siê ju¿ od po³owy XIX wieku. Najwiêcej danych z tego okresu pochodzi
Recommended publications
  • ROZPORZĄDZENIE Nr 34 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego Z Dnia 27
    Dziennik Urz ędowy - 8152 - Województwa Warmińsko-Mazurskiego Nr 140 Poz. 1646 ROZPORZ ĄDZENIE Nr 34 Wojewody Warmi ńsko-Mazurskiego z dnia 27 wrze śnia 2005 r. w sprawie Welskiego Parku Krajobrazowego. Na podstawie art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 16 kwietnia § 4. 1. W Parku wprowadza si ę nast ępuj ące zakazy: 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2004 r. Nr 92, poz. 1) realizacji przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na 880 oraz z 2005 r. Nr 113, poz. 954 i Nr 130, poz.1087) środowisko w rozumieniu art. 51 ustawy z dnia 27 kwietnia zarz ądza si ę, co nast ępuje: 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627, ze zmianami) 1) ; 2) umy ślnego zabijania dziko wyst ępuj ących zwierz ąt, § 1. Welski Park Krajobrazowy, zwany dalej „Parkiem”, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronie ń miejsc obejmuje obszar o powierzchni 20,444 ha poło Ŝony na rozrodu oraz tarlisk i zło Ŝonej ikry, z wyj ątkiem amatorskiego terenie gmin: Lidzbark, Rybno, Pło śnica w powiecie połowu ryb oraz wykonywania czynno ści w ramach Działdowo oraz gminy Grodziczno w powiecie Nowe racjonalnej gospodarki le śnej rybackiej i łowieckiej; Miasto Lubawskie, w województwie warmi ńsko- 3) likwidacji i niszczenia zadrzewie ń śródpolnych, przydro Ŝnych mazurskim. i nadwodnych, je Ŝeli nie wynikaj ą z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej lub zapewnienia bezpiecze ństwa ruchu § 2. 1. W celu zabezpieczenia Parku przed drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urz ądze ń wodnych; zagro Ŝeniami zewn ętrznymi funkcjonuje otulina o 4) pozyskiwania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz powierzchni 3895,1 ha, poło Ŝona na terenie gmin: skamieniało ści w tym kopalnych szcz ątków ro ślin i zwierz ąt , Lidzbark i Rybno w powiecie Działdowskim, w a tak Ŝe minerałów i bursztynu; województwie warmi ńsko-mazurskim.
    [Show full text]
  • Przewodnik Po Zabytkach.P65
    k y m c WPK 10 lat Przewodnik po zabytkach kultury materialnej Welskiego Parku Krajobrazowego Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie Wydano dziêki pomocy finansowej Wojewódzkiego Funduszu ISBN 83-914630-0-1 PRZEWODNIK PO ZABYTKACH KULTURY MATERIALNEJ WELSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO Autorzy: Tekst: Jaros³aw Kapiñski, Wanda Grodzka Zdjêcia: Wanda Grodzka, Jaros³aw Kapiñski Redakcja: Miros³aw Szczepañski Krzysztof G³ówczyñski Rycina: Wanda Grodzka Wydano dziêki pomocy finansowej Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie. ISBN 83-914630-0-1 Wydawca: Welski Park Krajobrazowy Jeleñ 84, 13-230 Lidzbark, tel./fax 023/ 698 10 36 Wydanie II - poprawione Druk: DRUKARNIA TINTA Z. Szymañski, 13-200 Dzia³dowo, ul. Reymonta 5A, tel. (0-23) 697 52 62÷63 Z przyjemnoœci¹ oddajemy do r¹k Pañstwa zwiêz³y opis dziedzictwa kulturowego Welskiego Parku Krajobrazowego. Mamy nadziejê, ¿e spe³ni rolê przewodnika. Stanowi on efekt pierwszego etapu pracy, który swoim zasiê- giem obj¹³ zgromadzenie materia³ów Ÿród³owych oraz ich wstêpn¹ analizê. W opracowaniu tym szczególn¹ uwagê zwróciliœmy na przedstawienie rysu historycznego oraz przegl¹du architektoniczno-urbanistycznego miejscowoœci w ich powi¹zaniu ze œrodowiskiem przyrodniczym. Dla u³atwienia wszystkie te miejscowoœci zosta³y opisane w kolejnoœci alfabetycznej. Natomiast ciekaw- sze obiekty o charakterze zabytkowym zilustrowaliœmy na zdjêciach. Mamy nadziejê, ¿e opis ten przyczyni siê do lepszego poznania tak piêknego i cenne- go zarówno pod wzglêdem przyrodniczym, jak i architektonicznym terenu ja- kim jest Welski Park Krajobrazowy. Skromne œrodki przeznaczone na ten cel pozwoli³y nam jedynie na przed- stawienie wa¿niejszych faktów z przesz³oœci i teraŸniejszoœci ka¿dej miejsco- woœci.
    [Show full text]
  • Lista Miejscowości, W Których Projekty Kwalifikują Się Do Dofinansowania W Ramach Działania 8.4 PO IG
    Lista miejscowości, w których projekty kwalifikują się do dofinansowania w ramach działania 8.4 PO IG. Miejscowości, w których poziom nasycenia usługami szerokopasmowego dostępu do Internetu o przepustowości min. 2 Mb/s wynosi nie więcej niż 30% oraz nie są realizowane inwestycje TP S.A. w ramach porozumienia zawartego pomiędzy UKE, a TP S.A.
    [Show full text]
  • Dziennik Urzędowy
    DZIENNIK URZ ĘDOWY WOJEWÓDZTWA WARMI ŃSKO-MAZURSKIEGO Olsztyn, dnia 5 pa ździernika 2005 r. Nr 140 TRE ŚĆ : Poz.: ROZPORZ ĄDZENIA WOJEWODY WARMI ŃSKO-MAZURSKIEGO: 1646 - Nr 34 z dnia 27 wrze śnia 2005 r. w sprawie Welskiego Parku Krajobrazowego...................................................... 8152 1647 - Nr 35 z dnia 27 wrze śnia 2005 r. w sprawie Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej....................................... 8155 1648 - Nr 36 z dnia 27 wrze śnia 2005 r. w sprawie Brodnickiego Parku Krajobrazowego w cz ęś ci dotycz ącej województwa warmi ńsko-mazurskiego.................................................................................................................... 8158 1649 - Nr 37 z dnia 27 wrze śnia 2005 r. w sprawie Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego w cz ęś ci dotycz ącej województwa warmi ńsko-mazurskiego.................................................................................................................... 8160 1650 - Nr 38 z dnia 27 wrze śnia 2005 r. w sprawie Górznie ńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego w cz ęś ci dotycz ącej województwa warmi ńsko-mazurskiego. ................................................................................................. 8164 1651 - Nr 39 z dnia 27 wrze śnia 2005 r. w sprawie Parku Krajobrazowego Wzgórz Dylewskich. ...................................... 8166 UCHWAŁY RADY GMINY OSTRÓDA: 1652 - Nr XXXVI/174/05 z dnia 23 sierpnia 2005 r. w sprawie zmiany Statutu Gminnego O środka Pomocy Społecznej w Ostródzie.............................................................................................................................................................
    [Show full text]
  • Welski I I I
    WYDANIE DRUGIE I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I Skowronkowo I I I I I I I I I I I Odmy I I I I I I I I I I I 130.9 I I I I I I I I I I I I N I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I ¸ I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I L I O I I I I I I I I I A I I I U I I I I I I I I W I I I I Kuligi I I I I I I I I I I I I I I B Zwiniarz I W I I I I I I I I I I I I I I I I I I E I I I I I Lewa∏d Wielki A I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I N I I A I I I I I I I I Folàgi I I I I I I I I I I W I M I I I I I I I I I I 165.4 I I I I I I I I I I I I I I I w I I I I I I I I I I I I I I I S I I I I I I I I I I I I I I I I A I I I I I 225 I I .
    [Show full text]
  • Rozporządzenie Nr 15 Z Dnia 23 Kwietnia 2021 R
    DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO Olsztyn, dnia 27 kwietnia 2021 r. Poz. 1564 ROZPORZĄDZENIE NR 15 WOJEWODY WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO z dnia 23 kwietnia 2021 r. w sprawie zarządzenia środków związanych z wystąpieniem wysoce zjadliwej grypy ptaków u drobiu na terenie gminy Grodziczno, gminy Lidzbark oraz gminy Brzozie Na podstawie art. 46 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz.U. z 2020 r. poz. 1421) oraz art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz.U. z 2019 r. poz. 1464). § 1. W związku ze stwierdzeniem choroby zakaźnej zwierząt - wysoce zjadliwej grypy ptaków i wyznaczeniem ognisk tej choroby w gospodarstwie położonym w miejscowości Kiełpiny, gmina Lidzbark, powiat działdowski, w gospodarstwie położonym w miejscowości Ostaszewo, gmina Grodziczno, powiat nowomiejski oraz w gospodarstwie położonym w miejscowości Wielkie Leźno, gmina Brzozie, powiat brodnicki w województwie kujawsko-pomorskim, działając na wniosek Warmińsko-Mazurskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii określa się: 1) obszar zapowietrzony wysoce zjadliwą grypą ptaków o promieniu 3 kilometrów wokół ognisk choroby stwierdzonych w miejscowości Kiełpiny, miejscowości Ostaszewo oraz miejscowości Wielkie Leźno, obejmujący miejscowości w ich granicach administracyjnych: a) w powiecie działdowskim, - w gminie Lidzbark: Kiełpiny, Wasioły; - w gminie Rybno: Gapowo, Grądy, Hartowiec; b) w powiecie nowomiejskim, w gminie Grodziczno: Buchnowo,
    [Show full text]
  • Drogi Gminne – Kalinowo (Pow
    1 Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr 10/55/08/III Zarządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 19 lutego 2008r. NUMERACJA DRÓG GMINNYCH WOJ. WARM. – MAZURSKIEGO TEKST JEDNOLITY uchwały nr 62/290/04/II Zarządu Województwa Warmińsko – Mazurskiego z dn. 14 grudnia 2004 r. Zmiany wprowadzone uchwałą Zarządu Województwa Warmińsko - Mazurskiego z dn. 19.02.2008r. nr 10/55/08/III Zmiany wprowadzone uchwałą Zarządu Województwa Warmińsko - Mazurskiego z dn. 06.11.2006r. nr 61/328/06/II Zmiany wprowadzone uchwałą Zarządu Województwa Warmińsko - Mazurskiego z dn. 13.12.2005r. nr 58/339/05/II WYKAZ DRÓG GMINNYCH NUMER L.P NAZWA POWIATU – MIASTA – GMINY STRONY 1 2 3 1 powiat bartoszycki miasto BARTOSZYCE 5 miasto GÓROWO IŁAWECKIE 7 gmina BARTOSZYCE 8 gmina BISZTYNEK 9 gmina GÓROWO IŁAWECKIE 9 gmina SĘPOPOL 10 2 powiat braniewski miasto BRANIEWO 13 gmina BRANIEWO 14 gmina FROMBORK 14 gmina LELKOWO 15 gmina PIENIĘŻNO 16 gmina PŁOSKINIA 17 gmina WILCZĘTA 17 2 3 powiat działdowski miasto DZIAŁDOWO 19 gmina DZIAŁDOWO 23 gmina IŁOWO – OSADA 24 gmina LIDZBARK 26 gmina PŁOŚNICA 30 gmina RYBNO 31 4 powiat elbląski gmina ELBLĄG 33 gmina GODKOWO 33 gmina GRONOWO ELBLĄSKIE 34 gmina MARKUSY 36 gmina MILEJEWO 37 gmina MŁYNARY 38 gmina PASŁĘK 39 gmina RYCHLIKI 40 gmina TOLKMICKO 40 5 powiat ełcki miasto EŁK 42 gmina EŁK 45 gmina KALINOWO 47 gmina PROSTKI 48 gmina STARE JUCHY 49 6 powiat giżycki miasto GIŻYCKO 51 gmina GIŻYCKO 52 gmina KRUKLANKI 53 gmina MIŁKI 54 gmina RYN 55 gmina WYDMINY 56 7 powiat gołdapski gmina BANIE MAZURSKIE 57 gmina DUBENINKI 58 gmina GOŁDAP
    [Show full text]
  • Przewodnik Przyrodniczo-Kulturowy Po Gminie Rybno
    Autorzy: Magdalena Anczykowska Jerzy Anczykowski Grażyna Meller Małgorzata Rolka Mirosław Szczepański Anna Węgrzynowska Anna Witkowska Zdjęcia: M. Szczepański ZS Rybno K. Główczyński WPK K. Wittbrodt WPK Autorzy dziękują mieszkańcom Gminy Rybno za przekazy ustne i udostępnienie zdjęć. Przewodnik przyrodniczo-kulturowy po Gminie Rybno. Rybno 2014, wydanie II zmienione Publikację dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie Opracowanie graficzne i druk: DRUKARNIA TINTA Z. Szymański, 13-200 Działdowo, ul. Żwirki i Wigury 22, tel. (23) 697 52 62÷63, fax (23) 697 25 70 Wstęp jobrazowego. Walory przyrodnicze gminy turyści mogą oglądać w czasie pieszych i ro- Gmina Rybno leży na Pojezierzu Chełmiń- werowych wycieczek trasami turystycznymi: sko-Dobrzyńskim, w południowo-zachodniej „Szlakiem największych jezior Welskiego Par- części województwa warmińsko-mazurskie- ku Krajobrazowego”, „Błękitnym Szlakiem”, go w powiecie działdowskim. Graniczy z sze- „Wokół jeziora Rumian” i ścieżką dydaktyczną ścioma gminami: Działdowo, Lidzbark, Płośni- „Nad Neliwą”. Na turystów czekają przepięk- ca (powiat działdowski), Dąbrówno (powiat ne punkty widokowe i rezerwaty przyrody: ostródzki), Lubawa (powiat iławski), Grodzicz- Ostrów Tarczyński i jezioro Neliwa oraz moż- no (powiat nowomiejski). liwość zorganizowania spływu kajakowego Powierzchnia gminy wynosi 147,46 km2, rzeką Wel. 7360 ludności. Gęstość zaludnienia wynosi Wśród pomników przyrody ożywionej 49,9 osób/km2. Największą miejscowością jest dominują dęby szypułkowe i lipy drobno- Rybno, które liczy 2627 (2014 r.) mieszkańców. listne. Do pomników przyrody nieożywio- Pozostałe miejscowości gminy Rybno to: nej należą głazy narzutowe znajdujące się w Dębieniu i Truszczynach. Warto zwiedzić Miejscowość Liczba ludności drewniane kościoły w Rumianie (1714 r.) Dębień 335 i Koszelewach (1926 r.) oraz młyny wodne Grabacz 39 w Tuczkach, Lesiaku, Rumianie, pałace i par- Gralewo PKP 117 Grądy 105 ki podworskie w Tuczkach i Koszelewach.
    [Show full text]