DOCSLIB.ORG

Astronomiczny Obserwatorjum Krakowskiego

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Astronomiczny Obserwatorjum Krakowskiego ROCZNIK ASTRONOMICZNY OBSERWATORJUM KRAKOWSKIEGO NA ROK 1928. WYDAWNICTWA TOM V. WYDANY PRZEZ PROF. TAD. BANACHIEWICZA NAKŁADEM WŁASNYM. KRAKÓW 1928. DRUKARNIA ZWIĄZKOWA. ROCZNIK ASTRONOMICZNY OBSERWATORJUM KRAKOWSKIEGO ł NA ROK 1928. WYDAWNICTWA TOM V. WYDANY PRZEZ PROF. TAD. BANACH!EWICZA NAKŁADEM WŁASNYM. KRAKÓW 1928. DRUKARNIA ZWIĄZKOWA. s. m T> I PRZEDMOWA. zczęśliwi jesteśmy, że w Roczniku niniejszym, w trzydziestą rocznicę pierwszego ukazania się tak drogiego całej generacji przyrodników naszych „Poradnika dla Samouków", dać mo­ żemy czytelnikom podobiznę twórcy jego, jednego z cichych a niestrudzonych bohaterów oświaty i nauki narodowej, STANISŁAWA MICHALSKIEGO. Polska odrodzona powierzyła mu jedno ze stanowisk czołowych w państwie, ale wielu z nas pamięta go jeszcze przy wielo­ letniej znojnej pracy i w dawnej Polsce przedwojennej, kiedy jedyną za poświęcenie nagrodą zewnętrzną były nie dostojeństwa i zaszczyty, lecz przeciwnie — prywacje w życiu osobistem. Minęły lata, czasy są inne, ale dr. MICHALSKI nie zmienił się i na swem obecnem wy- bitnem stanowisku pozostał tym samym, dostępnym dla wszystkich pracowników naukowych, kochanym przez tych wszystkich co go znają, żywo odczuwającym wszelkie potrzeby nauki polskiej i zawsze stara­ jącym się na nie radę jakąś znaleźć. Że i astronomja polska i wyda­ wnictwa nasze nieraz z tej życzliwej pomocy korzystały i serdecznie mu za nią są wdzięczne, nie potrzebujemy już tego dodawać. * Jest rzeczą pożyteczną, nawet dla jednostki, od czasu do czasu obejrzeć się za siebie, aby rzucić okiem na owoce swej pracy. Spostrzega się wówczas, co mogło być zrobione, a czego nie dokonano, i widzi się lepiej usterki w swej działalności, zaś uzyskane pomyślne wyniki zachęcają do dalszych wysiłków. Jeżeli tego rodzaju rachunek sumienia dla jednostki jest tylko pożyteczny, to dla instytutu publicznego jest on już poniekąd obowiązkowy, gdyż społeczeństwu, które ponosi ciężaiy materjalne (przez instytuty naukowe sowicie mu zresztą zwracane), należy się od czasu do czasu informacja, co i jak zrobiono. Z tych, czy z innych powodów, Zarząd Polskiego Towarzystwa Astronomicznego, jednoczącego fachowych astronomów naszych, zwrócił się w 1927 r. do kierowników obserwatorjów polskich z propozycją złożenia mu treściwych sprawozdań ze stanu i działalności ich zakładów od czasu Odrodzenia Polski. Wezwanie to znalazło żywy oddźwięk i w ten sposób powstał zbiór sprawozdań ze wszystkich naszych czynnych VI placówek astronomicznych, który dzisiaj, z wielce uprzejmego zezwolenia jego autorów, oddajemy w tym tomie Rocznika na użytek publiczny. Dla lepszego przeglądu linij rozwoju astronomji polskiej, podajemy również przedruk referatów z prac treści astronomicznej, przedstawionych na posiedzeniach Polskiej Akademji Umiejętności, oraz autoreferat je­ dnego z naszych badaczy w dziedzinie nowopowstałej nauki — astrofizyki teoretycznej. * Staraniem Obserwatorjum Warszawskiego ukazał się subwencjo­ nowany kalendarz Astronomiczny Towarzystwa Miłośników Astronomji, najprzód na rok 1927, następnie i na rok 1928. Wydawnictwo to, siłą rzeczy, pozbawiło nasz Rocznik kruchych już i bez tego podstaw ma- terjalnych istnienia, tak iż niniejszy tom nie wyszedłby już zupełnie, gdyby nie przyrzeczenie, dane ofiarodawcom na Narodowy Instytut Astronomiczny im. Mikołaja Kopernika, iż spis ofiar wydrukowany bę­ dzie w naszym Roczniku. Pomijając notabene stronę materjalną, uważamy, iż i z zasadniczego punktu widzenia wydawanie przez dwa obserwatorja polskie dwóch tak zbliżonych do siebie treścią wydawnictw nie byłoby racjonalne, jako powodujące zbędną stratę sił. W ten sposób wystąpienie Obserwatorjum Warszawskiego skłania nas do przerwania wydawnictwa, które kolidowało zresztą przy naszym, stosunkowo do zadań tak nielicznym personelu, zarówno z rozrastającemi się naszemi publi­ kacjami międzynarodowemi (p. Sprawozdanie Obserwat. Krakowskiego w niniejszym tomie), jako też z badaniami naukowemi. Chętnie skła­ damy w ręce prof. M. Kamieńskiego, dyrektora Obserwatorjum War­ szawskiego, spadający na niego teraz oblig wydawania polskiego rocznika astronomicznego, i życzymy mu na tej drodze wszelkiego po­ wodzenia, gdyż rocznik taki jest społeczeństwu niezbędnie potrzebny. Żywimy nadzieję, że „Kalendarz Astronomiczny" udoskonali się przy dalszem wychodzeniu. * W pracach nad wydaniem niniejszego tomu Rocznika wziął duży udział adjunkt Obserwatorjum, p. Józef Witkowski, za co składamy mu serdeczne podziękowanie. Skorowidz rzeczowy i osobowy ułożył p. Ja­ nusz Pagaczewski. Zakrycia gwiazd przedrukowano z „Dodatku Mię­ dzynarodowego!) Nr. 6 Rocznika. Pierwszy arkusz Rocznika, z efemerydami, rozesłany został prenu­ meratorom na początku roku. Kraków, w czerwcu 1928 r. Tadeusz Banachiewicz Dyrektor Obserwatorjum Krakowskiego. SPIS RZECZY. Str. Przedmowa ...................................................... ................................. V Efemerydy............................................................................... .... —16 T. B. — Dokładny czas zapomocą radjo ............................. 17 Planety w roku 1928 (z tablicą i 5 mapkami w tekście) . 21 Odkrycie nowej gwiazdy zmiennej T w gwiazdozbiorze Kruka w Obserwatorjum Krakowskiem (z 1 ryc. w tekście) . 36 Jan Mergentaler — Impresje z Łysiny............................................. 41 T. Olczak — Stosunki klimatyczne Łysiny (z 1 ryc. w tekście). 43 J. Witkowski — Zakrycie gwiazdy 6 G. Librae przez Jowisza, oraz jego satelitę Ganimedesa 12 — 13 sierpnia 1911 roku, (z 2 ryc. w te k ś c i e ) ................................................................ 52 J. W. — Wspomnienie o ś. p. Bohdanie Z aleskim .................... 65 Antoni Wilk — Nauka astronomji w szkole średniej . 70 J. Witkowski — O pomiarach grawimetrycznych wogóle, oraz o polskiej ekspedycji grawimetrycznej na Pomorze w r. 1926 (z 1 ta b lic ą ).......................................................................... 74 C. Biatobrzeski, Wt. Dziewulski, M. Ernst, L. Grabowski, M. Ka­ mieński, F. Kępiński, T. Banachiewicz — Dziewięć lat astronomji polskiej 1919—1927 ....................................... 81 185 (Wstęp, str. 83; Obserw. w Wilnie str. 85; Obserw. Poli­ techniki we Lwowie, str. 91; Zakład Astronomiczny we Lwowie, str. 97; Obserwatorjum w Warszawie, str. 99; Obserwatorjum w Krakowie, str. 116; Zakład Astronomji Praktycznej Politechniki Warszawskiej, str. 146; Zakłady Astro­ nomiczne Wolnej Wszechnicy Polskiej, str. 148; Obserwa­ torjum w Poznaniu, str. 149; Organizacje astronomiczne (Polskie Towarzystwo Astronomiczne, Narodowy Instytut Astronomiczny, Komitet do zbierania ofiar na N. I. A. im. Kopernika, Narodowy Komitet Astronomiczny, Towarzystwo Miłośników Astronomji), str. 153; Streszczenia prac przed­ stawionych Polskiej Akad. Urn., str. 157; Autoreferat, str. 181; Rzut oka na potrzeby obserwatorjów w Polsce, str. 183). Wydawnictwa Obserwatorjum Krakowskiego............................. 186 Składki na Nar. Instytut Astronomiczny im. Mikołaja Kopernika 190 Antoni Czubryński — Astrałistyka jako archeologja nieba . 200 Skorowidz rzeczowy i nazwisk.................................. ........................ 202 Rok 1928 (przestępny). W Roczniku Krakowskim przyjęto naogół CZAS UNIWERSALNY Czas uniwersalny jest to czas średni cywilny Greenwichski (zachodnio-europejski), liczony od o1' do 24h od północy Greenwichskiej Czas środkowo - europejski = czas uniwersalny + i godzina. Czas wschodnio-europejski = czas uniwersalny + 2 godziny. W Polsce, na mocy ustawy z dn. 11 maja 1922 r., czasem legalnym (urzędowym) od 1 czerwca 1922 r. jest czas ś r o d k o w o - e u r o p e j s k i. Tablica zamiany dni roku na daty nowej ery astronomicznej (n, e. a.) oraz okresu Juljańskiego (d. J.). 1928. n. e. a. d. J. 1928. n. e. a. d. J. Styczeń 1 46 386 2 425 247 Lipiec 9 4 6 5 7 6 2 425437 11 396 257 19 586 447 21 406 267 29 596 457 31 416 2 77 Sierpień 8 606 467 Luty 10 426 287 18 616 477 20 436 297 28 626 487 Marzec 1 46 446 2 4 2 5 3 0 7 Wrzesień 7 46 636 2 425 497 11 456 3 17 17 646 507 21 466 327 27 656 5i7 31 476 337 Październ. 7 666 527 Kwiecień 10 486 347 17 676 537 20 496 357 27 686 547 30 506 36 7 Listopad 6 46 696 2425 557 Maj 10 4 6 5 1 6 2 425 377 16 706 567 20 526 3 8 7 26 716 577 30 536 397 Grudzień 6 726 587 Czerwiec 9 546 407 16 736 597 19 556 417 26 746 607 29 566 427 36 756 617 Nachylenie ekliptyki do równika średniego dla 1928.0 . 23°26'55''.l Precesja roczna w długości gwiazd na ekliptyce..................... 50''.26 Średnia długość węzła górnego orbity Księżyca dla 1928.0 . 77°.62, dla 1929.0 . 58°.28 Średnia długość perigeum orbity Księżyca . dla 1928.0 . dla 1929.0 . 74°.36 Początek wiosny astr. (równonoc wiosenna) 20 marca o 20M5m; 0 wstępuje w znak ą f f „ lata astr. (przesilenie letnie) 21 czerwca o 16 7 ; „ „ „ „ „ jesieni astr. (równonoc jesienna) 23 września o 7 6 ; „ zimy astr. (przesilenie zimowe) 22 grudnia o 2 4 ; „ „ ,, „ 2 1©28 —■ Słońce Q O godzinie 12 czasu uniwersalnego. (O godzinie l po poł. czasu środkowo-europejskiego). Czas Dane dla gwiazdowy Wzno­ Zbo­ Dłu­ obserwacyj Pro­ Data w szenie czenie proste gość fizycznych mień Słońce od Ziemi Greenwich Odległość południku czas lokalny) czas arszawskim $ z " ' S A D L R P B o Lo h m s li m 0 / 0 li m s 0 0 0 / u Styczeń 1 nd. 18 39 36-52 18 42-8 —23 05 279-8 12 03 11 0-983 + 2 —3 63 16 18 n 11 śr. 19 19 02-10 19 26-7 —21 57 290-0 12 07 38 0-983 — 3 —4 292 16 17 V 21 sb. 19 58 27-67 20 09-6 —20 07 300-2 12 11 09 0-984 — 7 — 5 160 16 17 » 31 wt. 20 37 53-24 20 51-3 — 17 39 3io-4 12 13 26 0-985 — 12 —6 28 16 16 Luty 10 pt. 21 17 l8"8o 2131.7 — 14 39 320-5 12 14 21 0-987 — 16 — 7 257 16 14 » 20 pn. 21 56 44'34 22 10 7 —11 16 330-6 12 13 59 0-989 —19 — 7 125 16 12 Marzec 1 cz. 22 36 09-88 22 48-7 — 7 34 340-7 12 12 30 0-991 —22 — 7 353 16 10 y> 11 nd. 23 15 35-42 23 25-7 — 3 42 35o-7 12 lo 10 0-994 —24 — 7 221 16 07 « 21 śr. 23 55 00*95 00 02-3 + 0 15 o-6 12 7 19 0-997 —25 — 7 90 16 05 tt 31 sb. 00 34 26-48 00 38'7 + 4 10 10-5 12 4 17 0-999 —26 — 7 318 16 02 Kwieć. 10 wt.
Load more

Recommended publications
  • Inhaltsverzeichnis
    Nachlass EDUARD SCHÖNFELD (1828-1891) Inhaltsverzeichnis Bearbeitet von Anne Hoffsümmer und Lea Korb Bonn, 2017 – 2018 zuletzt aktualisiert am 09.09.2020 Eduard Schönfeld wurde am 22.12.1828 in Hildburghausen geboren, wo er bis zu seinem Abitur 1847 die Schule besuchte. Er war Kind einer jüdischen Familie, trat jedoch nach seinem Schulabschluss dem evangelischen Glauben bei. Auf Anraten seines Vaters studierte Schönfeld zunächst Bauwesen, entschied sich aber nach kurzer Zeit für die Naturwissenschaften und begann, in Marburg bei dem Gauß-Schüler Christian Ludwig Gerling unter anderem Astronomie zu studieren. Nachdem Schönfeld auf einer Reise nach Bonn Bekanntschaft mit Friedrich Wilhelm August Argelander gemacht hatte, entschloss er sich, das Studium der Astronomie 1852 in Bonn fortzusetzen. Dort erhielt er schon ein Jahr später eine Stelle als Assistent, durch die er die Möglichkeit erhielt, gemeinsam mit Adalbert Krüger an der bekannten „Bonner Durchmusterung“, Argelanders großem Projekt, mitzuwirken. Mit einer Abhandlung über die Bahnelemente des Kleinplaneten Thetis promovierte Schönfeld 1854. Seine Habilitation folgte drei Jahre später. Eduard Schönfeld zog 1859 nach Mannheim, um dort die Stelle als Direktor der Mannheimer Sternwarte anzutreten. In der Mannheimer Zeit widmete er sich unter anderem der Bestimmung der Positionen von Nebelflecken mithilfe des Ringmikrometer. Eduard Schönfeld war Mitbegründer und Vorstandsmitglied der Astronomischen Gesellschaft sowie lange Jahre ihr Schriftführer und Herausgeber der Vierteljahrsschrift. Nach Argelanders Tod im Jahr 1875 übernahm Schönfeld dessen Stelle als Direktor der Bonner Sternwarte und ergänzte die Arbeit zur Bonner Durchmusterung, indem er die Bereiche -2°- -23° der südlichen Deklination erforschte. 1883 wurde er Geheimer Regierungsrat und war 1887/88 Rektor der Universität Bonn.
    [Show full text]
  • The Multi-Periodicity of W Cygni
    The multi-periodicity of W Cygni J. J. Howarth The behaviour of the variable star W Cygni has been analysed from the past 89 years of BAA observations. Periods of approximately 131 and 234 days are evident, both being subject to apparently random shifts in phase and amplitude. A report of the Variable Star Section Director: J. E. Isles Introduction BAA observations from 1907 to 1918, in which they deduced periods of 129.6 days of amplitude (half peak The variable star W Cygni, RA 21h 36m 02s, Dec 45° to peak) 0.36 mag, and 243 days of amplitude 0.26 13 22' 29" (2000.0) (GC 30250, HD 205730, SAO 51079) mag. A third possible variation of period 1944 days is has been on the programme of the BAA Variable Star also mentioned. The authors refer to 'halts' in the cyclic Section since 1891. Although analysis has been under­ variations, which effectively represent sudden phase taken on some of these observations, as described shifts. In 1920 the same authors wrote a second note below, no attempt has been made to study with modern taking into account observations by Sawyer (men­ techniques the whole span of data which now extends tioned above) over the years 1885-1895. These extra to almost a century. This paper describes the computer­ observations confirmed the first two periods, but cast 14 isation of the BAA observations of W Cygni and the doubt on the third. Further 'halts' were found. subsequent analysis of the light curve. Dinsmore Alter, in 1929, applied a correlation tech­ nique to both Turner and Blagg's data and later BAA data.15 The established periods of Turner and Blagg1314 were increased to 132 and 249 days, and a further Background period of about 1100 days was noted.
    [Show full text]
  • Stars and Their Spectra: an Introduction to the Spectral Sequence Second Edition James B
    Cambridge University Press 978-0-521-89954-3 - Stars and Their Spectra: An Introduction to the Spectral Sequence Second Edition James B. Kaler Index More information Star index Stars are arranged by the Latin genitive of their constellation of residence, with other star names interspersed alphabetically. Within a constellation, Bayer Greek letters are given first, followed by Roman letters, Flamsteed numbers, variable stars arranged in traditional order (see Section 1.11), and then other names that take on genitive form. Stellar spectra are indicated by an asterisk. The best-known proper names have priority over their Greek-letter names. Spectra of the Sun and of nebulae are included as well. Abell 21 nucleus, see a Aurigae, see Capella Abell 78 nucleus, 327* ε Aurigae, 178, 186 Achernar, 9, 243, 264, 274 z Aurigae, 177, 186 Acrux, see Alpha Crucis Z Aurigae, 186, 269* Adhara, see Epsilon Canis Majoris AB Aurigae, 255 Albireo, 26 Alcor, 26, 177, 241, 243, 272* Barnard’s Star, 129–130, 131 Aldebaran, 9, 27, 80*, 163, 165 Betelgeuse, 2, 9, 16, 18, 20, 73, 74*, 79, Algol, 20, 26, 176–177, 271*, 333, 366 80*, 88, 104–105, 106*, 110*, 113, Altair, 9, 236, 241, 250 115, 118, 122, 187, 216, 264 a Andromedae, 273, 273* image of, 114 b Andromedae, 164 BDþ284211, 285* g Andromedae, 26 Bl 253* u Andromedae A, 218* a Boo¨tis, see Arcturus u Andromedae B, 109* g Boo¨tis, 243 Z Andromedae, 337 Z Boo¨tis, 185 Antares, 10, 73, 104–105, 113, 115, 118, l Boo¨tis, 254, 280, 314 122, 174* s Boo¨tis, 218* 53 Aquarii A, 195 53 Aquarii B, 195 T Camelopardalis,
    [Show full text]
  • Basic Astronomy Labs
    Astronomy Laboratory Exercise 31 The Magnitude Scale On a dark, clear night far from city lights, the unaided human eye can see on the order of five thousand stars. Some stars are bright, others are barely visible, and still others fall somewhere in between. A telescope reveals hundreds of thousands of stars that are too dim for the unaided eye to see. Most stars appear white to the unaided eye, whose cells for detecting color require more light. But the telescope reveals that stars come in a wide palette of colors. This lab explores the modern magnitude scale as a means of describing the brightness, the distance, and the color of a star. The earliest recorded brightness scale was developed by Hipparchus, a natural philosopher of the second century BCE. He ranked stars into six magnitudes according to brightness. The brightest stars were first magnitude, the second brightest stars were second magnitude, and so on until the dimmest stars he could see, which were sixth magnitude. Modern measurements show that the difference between first and sixth magnitude represents a brightness ratio of 100. That is, a first magnitude star is about 100 times brighter than a sixth magnitude star. Thus, each magnitude is 100115 (or about 2. 512) times brighter than the next larger, integral magnitude. Hipparchus' scale only allows integral magnitudes and does not allow for stars outside this range. With the invention of the telescope, it became obvious that a scale was needed to describe dimmer stars. Also, the scale should be able to describe brighter objects, such as some planets, the Moon, and the Sun.
    [Show full text]
  • 7/1954 ***************** OBSAH Co Nového V Astronomii - Dr B
    -- ***************** 7/1954 ***************** OBSAH Co nového v astronomii - Dr B. Šternberk: Pulkovská obser­ vatoř p,ostavena znovu - Dr V. Vanýsek: Za slunečnillTI 'zatmě­ R . XXXV 7 c. ním v Polsku - Dr M. PIavec: * Pozdní věk meteorických rojů VYŠLO V SRPNU 1954 - B. V. Kukarkin: Proměm.né hvězdy - Dr H. SloUka: Po­ Vedouc! redaktor: M. MOHR zorování částečného zatmění Slunce 30. VI. 1954. - Zprávy Rídl redakční kruh: L. LANDOVA-STY­ arp.okyny sekcí - Co, kdy a CHOvA, Dr M. KOPECKý, Dr V. RUML, jak pozorovat - Zprávy našich Dr H. SLOUKA, Dr B. STERNBERK kroužků a hvězdáren Příspěvky do časopisu zasilejte na re­ dakci, Praha IV-Petřfn, Lidová hvěz­ CO.D:EPJKAHI1E dárna (tel. číslo 463-05), nebo přímo čle­ q r o HOBoro B aCTpOHmHLrr ­ nům redakčního kruhu .D:-p B. llhepHóep E: ITyJ1KOB<:K8H oocepBaroplHI é:IWBa, rrocr]l::eEa ­ U-p B. BaHb1:elc Ha6;uoJ,eHH e Na první strwně obálky: 3aHleHlIH COJlHua B ITOJlhlUe ­ .D:-p M. nJlaBeu: TIo3.u-Hllt\ BeJ; Meniskový dalekohled systému Ma­ M8r eO pWleC"Nm: poeB - B. B. Xy· ksutovova KapKlIH: TIepeMeHHble 3Bě31Ibl ­ .D:-p r. CJloyEa: Ha6mo.ue1-1118 C18­ Obraz na čtvrté straně obálky: CTrrQHoro 3anreHHil CO.JTHU8 30. VI. Velký pnkhodní stroj Ertel 1954 T. - CooÓU,C:rlHil ,H yKa3MIHJJ ceE Ulltt - "LIro, jwr,Ja II Kal, Ha6moJaTb - C006me}IHil HaIIl}!, l;p y~Jm @ II o6ccpsaToprri1 RISE HVBzD vychází desetkrát ročně mimo červenec a srpen. Dotazy, objed­ CONTENTS návky a reklamace týkajíc! se časopisu vyřizuje každý poštovní úřad i doručo­ Astronomical News - Dr. B. vatel. Rozšiřuje Poš tovní novinová služba Šternberk: Pulkov observatory (PNS).
    [Show full text]
  • Variable Star Section Circular 72
    The British Astronomical Association VARIABLE STAR SECTION MAY CIRCULAR 72 1991 ISSN 0267-9272 Office: Burlington House, Piccadilly, London, W1V 9AG VARIABLE STAR SECTION CIRCULAR 72 CONTENTS Director’s Change of Address 1 Appointment of Computer Secretary 1 Electronic mail addresses 1 VSS Centenary Meeting 1 Observing New variables _____ 2 Richard Fleet BAAVSS Computerization 3 Dave Me Adam Unusual Carbon Stars 4 John Isles Symbiotic Stars - New Work for the VSS 4 John Isles Binocular and Telescopic Programmes 1991 5 John Isles Analysis of Observations using Spearman’s Rank Correlation Test 13 Tony Markham VSS Reports 16 AH Draconis: 1980-89 - Light Curves 17 R CrB in 1990 21 Melvyn Taylor Minima of Eclipsing Binaries, 1988 22 John Isles Index of Unpublished BAA Observations of Variable Stars, 1906-89 27 UV Aurigae 36 Pro-Am Liason Committee Newsletter No.3 Centre Pages Castle Printers of Wittering Director’s Change of Address Please note that John Isles has moved. His postal address remains the same, but his telephone/telefax number has altered. He can now also be contacted by telex. The new numbers are given inside the front rover. Appointment of Computer Secretary Following the announcement about computerization in VSSC 69, Dave Me Adam has been appointed Computer Secretary of the VSS. Dave is already well known as the discoverer 0fN0vaPQ And 1988, in which detection he was helped by his computerized index of his photographs of the sky. We are very pleased to welcome Dave to the team and look forward to re-introducing as soon as possible the publication of an annual b∞klet of computer-plotted light curves.
    [Show full text]
  • Download (98Kb)
    Kiss L. László Pulzáló vörös óriáscsillagok Az MTA doktora cím megszerzéséért készített értekezés tézisei Sydney, 2006 1. A kutatási téma el˝ozményei és a kit˝uzött feladatok Az asztrofizika egyik kulcsproblémája a csillagok szerkezete és fejl˝odése. Néhány az „örök” kérdések közül: Hogyan zajlik a csillagfejl˝odés? Milyen lesz Napunk jö- v˝oje? Milyen fizikai folyamatok vezérlik a fejl˝odést? Értekezésemben a csillagfejl˝odés azon kései fázisait tanulmányozom, melyekben a vörös óriássá felfúvódott csillagok könnyen megfigyelhet˝orezgéseket végeznek, azaz pulzáló változócsillagokként ész- lelhet˝ok. Annak ellenére, hogy az összes csillag kb. 90%-a átesik a vörösóriás-fázison, a csillagok életében mind a mai napig ez a legbizonytalanabbul ismert szakasz. Kuta- tásaim során a pulzációt mint csillagszerkezeti nyomjelz˝ot használom az alábbi kérdé- sekkel kapcsolatban: • Milyen fizikai tényez˝ok és folyamatok játszanak els˝odleges szerepet a vörös óri- ások pulzációjában? • Milyen módon hat kölcsön a csillagfejl˝odés, a tömegvesztés és a pulzáció a kései fejl˝odési állapotokban? • Hogyan térképezhetjük a lokális Univerzum háromdimenziós szerkezetét pul- záló vörös óriásokkal? A kis és közepes tömeg˝ucsillagok (kb. 0,5–5 M⊙ között) fejl˝odésük során két- szer válnak vörös óriáscsillaggá. Részletes evolúciós modellszámítások alapján tudjuk, hogy amikor a f˝osorozati csillagok magjában kezd elfogyni a hidrogén, az energiater- melés kikerül a héliumból álló magot övez˝ohidrogénhéjba. Ezen héjégetés során a felszabaduló sugárzási teljesítmény több nagyságrenddel megn˝o, aminek eredménye- képpen a csillag az (els˝o) vörös óriáságra (Red Giant Branch, RGB) kerül, ahol az egyre alacsonyabb h˝omérsékletek és egyre nagyobb luminozitások felé fejl˝odik. Egy adott határluminozitást elérve, a megnövekedett tömeg˝uhéliummagban beindulnak a ter- monukleáris reakciók, amit – paradox módon – a luminozitás csökkenése követ.
    [Show full text]
  • General Bibliography
    General Bibliography These are selected, recently published books on the history of astronomy (excluding textbooks). Consult them in addition to article, Selected References. Preference is given to those books written in–or translated into–English, the language of this encyclopedia. References to biographies, institutional histories, conference procee- dings, and journal/compendium articles appear in individual entry bibliographies. Ince, Martin. Dictionary of Astronomy. Fitzroy Dearborn, 1997. RENAISSANCE ASTRONOMY GENERAL Crowe, Michael J. Theories of the World from Antiquity to the Copernican Revolu- Abetti, Giorgio. The History of Astronomy. H. Schuman, 1952. tion. Dover Publications, 1990. Berry, Arthur. A Short History of Astronomy from Earliest Times Through the Eleanor-Roos, Anna Marie. Luminaries in the Natural World: The Sun and Moon Nineteenth Century. Dover Publications, 1961. in England, 1400–1720. Peter Lang Publishing, 2001. Clerke, Agnes. A Popular History of Astronomy During the Nineteenth Century. Jervis, Jane. Cometary Theory in Fifteenth-Century Europe. D. Reidel Publishing A. and C. Black, 1902. Company, 1985. DeVorkin, David (editor). Beyond Earth: Mapping the Universe. National Geo- Koyré, Alexander. The Astronomical Revolution: Copernicus – Kepler – Borrelli. graphic Society, 2002. Dover Publications, 1992. Ferris, Timothy. Coming of Age in the Milky Way. William Morrow & Company, Kuhn, Thomas S. The Copernican Revolution: Planetary Astronomy in the 1988. Development of Western Thought. Harvard University Press, 1957. Grant, Robert. History of Physical Astronomy From the Earliest Ages to the Middle Randles, W. G. L. The Unmaking of the Medieval Christian Cosmos, 1500–1760: of the Nineteenth Century. Johnson Reprint Corporation, 1966. From Solid Heavens to Boundless Æther. Ashgate Publishing Company, Hoskin, Michael.
    [Show full text]
  • The Astronomer Magazine Index
    The Astronomer Magazine Index The numbers in brackets indicate approx lengths in pages (quarto to 1982 Aug, A4 afterwards) 1964 May p1-2 (1.5) Editorial (Function of CA) p2 (0.3) Retrospective meeting after 2 issues : planned date p3 (1.0) Solar Observations . James Muirden , John Larard p4 (0.9) Domes on the Mare Tranquillitatis . Colin Pither p5 (1.1) Graze Occultation of ZC620 on 1964 Feb 20 . Ken Stocker p6-8 (2.1) Artificial Satellite magnitude estimates : Jan-Apr . Russell Eberst p8-9 (1.0) Notes on Double Stars, Nebulae & Clusters . John Larard & James Muirden p9 (0.1) Venus at half phase . P B Withers p9 (0.1) Observations of Echo I, Echo II and Mercury . John Larard p10 (1.0) Note on the first issue 1964 Jun p1-2 (2.0) Editorial (Poor initial response, Magazine name comments) p3-4 (1.2) Jupiter Observations . Alan Heath p4-5 (1.0) Venus Observations . Alan Heath , Colin Pither p5 (0.7) Remarks on some observations of Venus . Colin Pither p5-6 (0.6) Atlas Coeli corrections (5 stars) . George Alcock p6 (0.6) Telescopic Meteors . George Alcock p7 (0.6) Solar Observations . John Larard p7 (0.3) R Pegasi Observations . John Larard p8 (1.0) Notes on Clusters & Double Stars . John Larard p9 (0.1) LQ Herculis bright . George Alcock p10 (0.1) Observations of 2 fireballs . John Larard 1964 Jly p2 (0.6) List of Members, Associates & Affiliations p3-4 (1.1) Editorial (Need for more members) p4 (0.2) Summary of June 19 meeting p4 (0.5) Exploding Fireball of 1963 Sep 12/13 .
    [Show full text]
  • Multiperiodicity in Semiregular Variables II. Systematic Amplitude
    A&A manuscript no. ASTRONOMY (will be inserted by hand later) AND Your thesaurus codes are: 20(08.15.1, 08.16.4) ASTROPHYSICS Multiperiodicity in semiregular variables II. Systematic amplitude variations L.L. Kiss1, K. Szatm´ary1, Gy. Szab´o1, and J.A. Mattei2 1 Department of Experimental Physics and Astronomical Observatory, JATE University, Szeged, D´om t´er 9., H-6720 Hungary 2 American Association of Variable Star Observers (AAVSO), 25 Birch Street, Cambridge MA02138-1205 USA Abstract. We present a detailed lightcurve analysis for a attribute “semiregular” refers to the complexity of their sample of bright semiregular variables based on long-term light curves, which has been usually interpreted as be- (70–90 years) visual magnitude estimates carried out by ing caused by cycle-to-cycle variations in a relatively sim- amateur astronomers. Fundamental changes of the physi- ple pulsating environment. There has been an increasing cal state (amplitude and/or frequency modulations, mode amount of empirical evidence that multiperiodicity occurs change and switching) are studied with the conventional is some stars (Mattei et al. 1998, Kiss et al. 1999 – Paper Fourier- and wavelet analysis. I), which suggests the existence of many simultaneously The light curve of the carbon Mira Y Per showing a excited modes of pulsation. Lebzelter (1999) and Lebzel- gradual amplitude decrease has been re-analysed after col- ter et al. (2000) presented radial velocity measurements lecting and adding current data to earlier ones. The time and their comparison with simulteneous light curves for scales of the sudden change and convection are compared several bright semiregular variables, which confirmed that and their similar order of magnitude is interpreted to be main periodicities are most likely due to pulsation and a possible hint for strong coupling between pulsation and partly due to large-scale motions in the extended atmo- convection.
    [Show full text]
  • {TEXTBOOK} Corvus Ebook, Epub
    CORVUS PDF, EPUB, EBOOK Paul Kearney | 459 pages | 26 Oct 2010 | Rebellion | 9781906735777 | English | Oxford, United Kingdom Corvus (constellation) - Wikipedia London: Christopher Helm. National Geographic. Retrieved 6 February PBS video. New research indicates that crows are among the brightest animals in the world. National Geographic News. NG Society. Retrieved 24 June Emery and Clayton write, "These studies have found that some corvids are not only superior in intelligence to birds of other avian species perhaps with the exception of some parrots , but also rival many nonhuman primates. Proceedings of the National Academy of Sciences. Bibcode : PNAS.. Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Tomus I. Editio decima, reformata in Latin. Laurentii Salvii. Archived from the original on 19 March Cassell's Latin Dictionary 5 ed. London: Cassell Ltd. Avian ecology and conservation in an urbanizing world. Boston: Kluwer Academic Publishers. The Auk, 4 , The Auk. Oxford University Press. Numbers Are Us. Keeok Park. BBC News. Archived from the original on 19 December Retrieved 19 December PLOS Biology. Archived from the original on 31 March Retrieved 13 March New York, New York: Springer. The New York Times. Behavioral Ecology and Sociobiology. American Crow. Heiss, R. Ecological Applications , 19 4 , Fish and Wildlife Service". Sodhi, B. Brook, and M. Soh Journal of Tropical Ecology. The Journal of Wildlife Management. Crow meat comes back—boost sexual potency? Internet Center for Wildlife Management. International Journal of Pest Management. Retrieved 17 March Australian Journal of Experimental Agriculture. Crows of the World. Morning Edition. National Public Radio.
    [Show full text]
  • Kandidátusi Értekezés
    József Attila Tudományegyetem VÁLTOZÓCSILLAGOK PERIÓDUS-ANALÍZISE AZ IDŐ ÉS A FREKVENCIA TARTOMÁNYBAN kandidátusi értekezés írta SZATMÁRY KÁROLY tudományos munkatárs Szeged 1994 Tartalomjegyzék Bevezetés..................................................................................................................3 I. A csillagok fényváltozása.....................................................................................4 I.1. A változócsillagok fontosabb típusai………………………….............4 I.2. Delta Scuti csillagok..............................................................................7 I.3. Félszabályos változócsillagok............................................................... 9 I.4. Fedési kettős és pulzáló csillagok O-C diagramja…………….…......10 II. Periódus meghatározó módszerek.....................................................................11 II.1. Fourier analízis...................................................................................12 II.2. A CLEAN-algoritmus........................................................................21 II.3. Wavelet analízis.................................................................................24 II.3.1. Matematikai alapok.............................................................25 II.3.2. Diszkrét Wavelet Transzformáció......................................27 II.3.3. Wavelet térkép....................................................................28 III. A wavelet analízis tulajdonságainak vizsgálata teszt adatsorokkal.................30 III.1. Tesztek..............................................................................................30
    [Show full text]