BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI

Burdur Karamanlı Mevcut Durum Analizi

Yayın Sahibi : Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Yayın Yılı : 2021 Sayfa Sayısı : 25 Yazar Adı : Tülin KALKAN (Burdur Yatırım Destek Ofisi Uzmanı) BAKA Yayın No : 2021/117

Bu çalışma Ajans internet sitesinde yayımlanmıştır. Çalışmanın basımı yapılmamıştır.

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI (BAKA)

Adres : Çünür Mahallesi 102 Cadde Ekonomi Kampüsü A2 Blok No: 185-B 32200 Merkez / Isparta TÜRKİYE Telefon : (+90 246) 224 37 37 Faks : (+90 246) 224 39 49 E-posta : [email protected]

Bu çalışma Batı Akdeniz Kalkınma Ajansının görüşlerini yansıtmaz. Çalışmanın içeriğine ilişkin sorumluluk yazara aittir.

Yayının kısmen ya da tamamen yayımlanması ve çoğaltılması fikri mülkiyet hukukuna tabidir. Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı yayınları kaynak gösterilmek kaydı ile üçüncü kişiler tarafından kullanılabilir.

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

İÇİNDEKİLER

1 İLÇEYE İLİŞKİN GENEL BİLGİLER ...... 4

2 SOSYAL DURUM ...... 6 2.1 Demografi ...... 6

2.2 Eğitim ...... 10

2.3 Sağlık ...... 12

2.4 İstihdam ...... 12

2.5 Sosyal İçerme ...... 12

2.6 Sosyal Hizmetler ...... 13

3 EKONOMİK DURUM ...... 14 3.1 Tarım ...... 14

3.1.1 Bitkisel Üretim ...... 14

3.1.2 Hayvancılık ...... 15

3.1.3 Balıkçılık ve Su Ürünleri Yetiştiriciliği ...... 16

3.2 Sanayi ...... 16

3.2.1 Madencilik ve Taş Ocakçılığı ...... 17

3.2.2 İnşaat ...... 17

4 ALTYAPI VE ÇEVRE ...... 18 4.1 Ulaşım Altyapısı ...... 18

4.2 Elektrik ve Bilişim Altyapısı ...... 18

4.3 İçme-Sulama Suyu Temini ve Atık Su Altyapısı ...... 18

4.4 Atık Toplama ve Bertaraf Hizmetleri ...... 19

4.5 Çevre Kirliliği ...... 19

4.6 Yenilenebilir Enerji...... 19

1

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

5 TURİZM ...... 20 5.1 Turizm Varlıkları ...... 20

6 GİRİŞİMCİLİK ...... 21

7 İLÇEDE YAKIN DÖNEMDE GERÇEKLEŞTİRİLEN YATIRIMLAR ...... 22

8 İLÇEYE İLİŞKİN YATIRIM VE PROJE ÖNERİLERİ ...... 23

9 İLÇEYE İLİŞKİN DİĞER İZLENİMLER ...... 24

2

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

TABLOLAR

Tablo 1-Karamanlı İlçesi İdari Yapısı ...... 4

Tablo 2-Merkez Anaokulu ve Köy Ana Sınıfları Genel Durumu ...... 10

Tablo 3-İlköğretim Okullarının Genel Durumu ...... 11

Tablo 4-Orta Dereceli Okulların Genel Durumu ...... 11

Tablo 5-İlçedeki Okullaşma Oranları ...... 11

Tablo 6-Burdur İlçe Bazlı Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi Sıralaması ( 2017 ) ...... 12

Tablo 7-Karamanlı İlçesi Tarım ve Mera Arazilerinin Dağılımı ...... 14

Tablo 8-Büyükbaş, Küçükbaş ve Tek Tırnaklı Hayvan Mevcutları ( 2020 ) ...... 15

Tablo 9-Kanatlı Hayvan ve Arı Varlığı ( 2020) ...... 15

Tablo 10-2019 yılı Mazot-Gübre Desteklemesi Verileri ...... 16

Tablo 11-Karamanlı İlçesi Köylere Hizmet Götürme Birliği 2020 Yılı Yatırım Planı ...... 22

FOTOĞRAFLAR

Fotoğraf 1-Karataş Gölü ...... 5

Fotoğraf 2-Bademli Köyü ...... 6

Fotoğraf 3-Dereköy Köyü ...... 7

Fotoğraf 4-Kağılcık Köyü ...... 7

Fotoğraf 5-Kayalı Köyü ...... 8

Fotoğraf 6-Kılavuzlar Köyü ...... 8

Fotoğraf 7-Kılçan Köyü ...... 9

Fotoğraf 8-Manca Köyü ...... 9

Fotoğraf 9-Mürseller Köyü ...... 10

3

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

1 İLÇEYE İLİŞKİN GENEL BİLGİLER

Kısa Tarihçesi

Ardıçlı Tepe’nin eteğindeki Kocapınar’ın önünde, bağların içinde bulunan Eski Yunan ve Roma devirlerinden kalma lahit kapakları ve taş mezarlar ile mezarlığın üst tarafında bulunan kayalara insan eliyle oyulmuş inler, Karamanlı’nın çok eski bir yerleşim merkezi olduğunu göstermektedir. Bölge ve yerleşim merkezi, M.Ö. 800-500 yılları arasında Perslerin, Etilerin ve Yunanlıların idaresinde kalmıştır. 1071 Malazgirt Zaferi’nden sonra Türklerin idaresine giren Karamanlı, değişik Türk boylarının ve devletlerinin idaresini görmüştür.

1911 yılına kadar köy statüsünde bulunan Karamanlı’da, 1911 yılında belediye teşkilatı kurulmuştur. 1925 yılında içinde jandarma karakolu kurulan Karamanlı, 1928 yılında bir bucak merkezi olmuştur. 4 Temmuz 1987 ve 19507 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 3392 sayılı kanunla da Karamanlı ilçe yapılmıştır. Burdur ili Karamanlı ilçesinin idari yapısına ilişkin tablo aşağıda verilmiştir.

Tablo 1-Karamanlı İlçesi İdari Yapısı Belediye Sayısı Belde Belediye Sayısı Mahalle Sayısı Köy Sayısı 1 - 12 8

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı İnternet Sitesi

Coğrafi Yapısı

Karamanlı, bağlı bulunduğu Burdur ilinin 60 km güneybatısında yer almakta ve Burdur-Fethiye ile Denizli-Antalya ulaşım yollarının kavşak noktasında bulunmaktadır.

Asartepe ile Ardıçlı ve Menekşe Sivrisi tepelerinin eteğinde bulunan Karamanlı 30.000 dönümü aşkın bir ovaya hâkim bir noktada konumlanmıştır. İsmini resmiyette ortaya koyamamış olan Karamanlı Ovası coğrafya kitaplarında Tefenni Ovası olarak geçse de ovanın büyük bölümü ilçe halkına tapuludur. İlçenin 3 km kuzeyine konumlanmış 25 milyon metreküp su tutma kapasiteli baraj ovanın büyük bir kesiminin sulanmasını sağlamaktadır.

İlçenin başlıca yükseltileri Bozdağ, Eşeler Dağı ve Manca Tepesi’dir. Karamanlı Ovası’nın etrafındaki dağların çoğunluğu kalkerden oluşmuştur.

Tefenni, Karamanlı ve Yeşilova arasındaki Eşeler Yaylası’ndan çıkan Alakır Çayı, 80 kilometrelik bir mesafe kat ederek Burdur Gölü’ne dökülür. Bozdağ’ın önüne yapılmış olan Karamanlı

4

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

Barajı’na karışan Karaçay’ın rejimi düzensizdir. Karların erimesi ve bahar yağmurlarının etkisi ile mayıs sonuna kadar akarsuyun suyu boldur.

Karataş Gölü:

İlçe sınırları içinde yer alan gölün alanı 800 hektar, rakımı 1050 metre, en derin yeri ise 2 metredir. Karataş Gölü tatlı su gölü olup, 1995 yılında Yaban Hayatı Geliştirme Sahası statüsü almıştır. Gölde ticari ve sportif amaçlı balıkçılık yapılmaktadır. Karataş Gölü’ndeki yaklaşık 65 hm3 su, gölün kuzeyinde ve güneyinde bulunan toplam 6.600 hektarlık tarım alanının sulanmasında kullanılmaktadır.

Gölün batı tarafı daha yoğun olmak üzere, çevresi kısmen sazlıklarla çevrilidir. Göl kış aylarında çamurçulluğu, boz sakarca kazı, gri balıkçıl, elmabaş patka, çamurcun, boz ördek, büyük ve küçük ak balıkçıl gibi göçmen kuş türlerini barındırması sebebiyle Önemli Kuş Alanları listesinde yer almaktadır. Karataş Gölü ve çevresi hem tür zenginliği hem de estetik güzellik bakımından korunması gereken bir alan durumundadır.

Fotoğraf 1-Karataş Gölü

Kaynak: http://www.yapi.com.tr/haberler/karatas-golu-burdurun-kus-cenneti-olacak_142879.html

Karamanlı Barajı:

Karamanlı Barajı 26.12.1974 yılında yapılmış olup 31.05.1975 tarihinde sulamaya açılmıştır. Barajda yıllık 25 milyon m3 su toplanmakta ve bunun 12 milyon m3’ü çevredeki arazilerin sulanmasında kullanılmaktadır. Barajda yoğun olarak sazan balığı bulunmakla beraber, alabalık üretimi de yapılmaktadır.

5

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

2 SOSYAL DURUM

2.1 Demografi

Türkiye İstatistik Kurumu 2019 yılı verilerine göre ilçe; merkezi ve köyleriyle birlikte toplam 8.016 nüfusa sahiptir. İlçe merkezinde 5762, köylerde ise 2254 kişi yaşamaktadır. Nüfusun %75’i çiftçilik ve hayvancılıkla uğraşmaktadır.

Türkiye İstatistik Kurumu 2019 yılı verilerine göre mevcut nüfusun yerleşim bölgelerine göre dağılımlarına bakıldığında ise; ilçe merkezinin 5762, Bademli köyünün 424, Dereköy’ün 171, Kağılcık köyünün 513, Kayalı köyünün 93, Kılavuzlar köyünün 347, Kılçan köyünün 139 Manca köyünün 300 ve Mürseller köyünün 267 nüfuslu olduğu görülmektedir. Toplam nüfusun 4022’sini erkekler, 3994’ünü kadınlar oluşturmaktadır. İlçeye bağlı 8 köy bulunmaktadır.

Bademli Köyü: Köy 420 hane olup 424 nüfusa sahiptir. İl merkezine 55 km, ilçe merkezine 15 km mesafededir. 2020 yılı bütçesi 200.000 TL´dir

Fotoğraf 2-Bademli Köyü

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı İnternet Sitesi

6

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

Dereköy Köyü: Köy 234 hane olup 171 nüfusa sahiptir. İl merkezine 70 km, ilçe merkezine 7 km mesafededir. 2020 yılı bütçesi 65.000 TL´dir.

Fotoğraf 3-Dereköy Köyü

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı İnternet Sitesi

Kağılcık Köyü: Köy 347 hane olup 513 nüfusa sahiptir. İl merkezine 58 km, ilçe merkezine 5 km mesafededir. 2020 yılı bütçesi 165.000 TL´dir.

Fotoğraf 4-Kağılcık Köyü

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı İnternet Sitesi

7

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

Kayalı Köyü: Köy 73 hane olup 93 nüfusa sahiptir. İl merkezine 70 km, ilçe merkezine 17 km mesafededir. 2020 yılı bütçesi 79.000 TL´dir.

Fotoğraf 5-Kayalı Köyü

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı İnternet Sitesi

Kılavuzlar Köyü: Köy 348 hane olup 347 nüfusa sahiptir. İl merkezine 73 km, ilçe merkezine 20 km mesafededir. 2020 yılı bütçesi 110.000 TL´dir.

Fotoğraf 6-Kılavuzlar Köyü

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı İnternet Sitesi

8

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

Kılçan Köyü: Köy 145 hane olup 139 nüfusa sahiptir. İl merkezine 70 km, ilçe merkezine 7 km mesafededir. 2020 yılı bütçesi 90.000 TL´dir.

Fotoğraf 7-Kılçan Köyü

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı İnternet Sitesi

Manca Köyü: Köy 150 hane olup 300 nüfusa sahiptir. İl merkezine 73 km, ilçe merkezine 10 km mesafededir. 2020 yılı bütçesi 115.000 TL´dir.

Fotoğraf 8-Manca Köyü

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı İnternet Sitesi

9

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

Mürseller Köyü: Köy 205 hane olup 267 nüfusa sahiptir. İl merkezine 46 km, ilçe merkezine 17 km mesafededir. 2020 yılı bütçesi 270.000 TL´dir.

Fotoğraf 9-Mürseller Köyü

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı İnternet Sitesi

2.2 Eğitim

İlçe halkı eğitime önem vermektedir. Halk Eğitim Müdürlüğü bünyesinde her yıl biçki-dikiş, nakış, giyim, web tasarımı, el sanatları, iş makineleri kullanımı, halk oyunları, futbol, voleybol, saz, folklor, İngilizce ve bilgisayar kursları açılarak halkın çeşitli konularda eğitim görmesi sağlanmaktadır. İlçenin eğitimle ilgili genel istatistikleri Karamanlı Kaymakamlığı İlçe Brifingi’nde derlenen bilgilere göre düzenlenmiş olup aşağıdaki tablolarda sunulmuştur.

Tablo 2-Merkez Anaokulu ve Köy Ana Sınıfları Genel Durumu Okulun Adı Öğretmen/Usta Öğretici Ana Sınıfı Öğrenci Sayısı Merkez Anaokulu 5 94 Kağılcık Köyü Ana Sınıfı 1 11 Nimet Güvener Ana Sınıfı 1 18 Halk Eğitim 0 - Toplam 7 123

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı İlçe Brifingi

10

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

Tablo 3-İlköğretim Okullarının Genel Durumu Okulun Adı Öğretmen Sayısı Öğrenci Sayısı Derslik Sayısı

Nimet Güvener İlkokulu 11 170 8 Atatürk İlkokulu 8 132 8 Devrim İlkokulu 4 33 3 İmam Hatip Ortaokulu 5 49 4 Cumhuriyet Ortaokulu 14 232 8 Gazi Ortaokulu 5 89 9 Toplam 47 705 40

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı İlçe Brifingi

Tablo 4-Orta Dereceli Okulların Genel Durumu Okulun Adı Öğretmen Sayısı Öğrenci Sayısı Derslik Sayısı

Karamanlı Anadolu Lisesi 12 118 5 Hakan Sevim Fen Lisesi 10 203 12 Anadolu Meslek Lisesi 12 63 11 Toplam 34 384 28

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı İlçe Brifingi

Tablo 5-İlçedeki Okullaşma Oranları

Sınıflandırma Yüzdesi

Okul öncesinde okullaşma oranı %94

Kız çocuklarının okullaşma oranı %100

Orta Öğretimde okullaşma oranı %100

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı İlçe Brifingi

11

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

2.3 Sağlık

İlçede 1 adet devlet hastanesi ve devlet hastanesi içinde 3 adet Aile Sağlığı Merkezi bulunmaktadır. Hastane entegre hastane statüsünde olup, 5 yatak kapasitesine sahiptir. Acil müdahale dışında poliklinik hizmetleri verilmemektedir. Bunun yanında hastanedeki röntgen odası ilçe halkına 7/24 hizmet vermektedir. Hastane envanterinde 2 adet ambulans ile 2 adet hafif ticari araç bulunmaktadır. Ayrıca ilçe merkezinde 3 adet eczane mevcuttur.

Toplum Sağlığı Merkezi bünyesinde diş kliniği de açılmıştır. Ayrıca, yine Toplum Sağlığı Merkezince Karamanlı ilçe sınırları içerisinde evde sağlık hizmeti verilmektedir.

2.4 İstihdam

Karamanlı ilçe merkezinde ve köylerinde ağırlıklı olarak tarım ve hayvancılığa dayalı ekonomik faaliyetler yürütülmekte olup, ilçe sınırları içinde bulunan mermer ocaklarında ve mermere dayalı işletmelerde de istihdam imkânları mevcuttur. Ticaret, taşımacılık ve el sanatları ilçe merkezindeki diğer ekonomik faaliyetler arasındadır.

İlçe merkezinde cuma günleri kurulan pazar oldukça büyüktür ve yoğun olarak işlev görmektedir. Bu pazara çevredeki yaklaşık 40 köyün katılım olmaktadır.

2.5 Sosyal İçerme

Karamanlı, İlçelerin Sosyo Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması - SEGE 2017 araştırması verilerine göre 3’üncü kademe gelişmiş ilçeler arasında 244’üncü sırada yer almaktadır.

Tablo 6-Burdur İlçe Bazlı Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi Sıralaması ( 2017 )

Kaynak: https://www.sanayi.gov.tr/bolgesel-kalkinma-faaliyetleri/analitik-cal%C4%B1smalar/01122b

12

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından 2020 yılında gerçekleştirilen yardım faaliyetleri ise şu şekildedir:

1. 400 kişiye 104.775 TL aile yardımı,

2. 25 öğrenciye 11.300 TL eğitim yardımı,

3. 28 kişiye 16.250 kg yakacak (10.866,36. TL) yardımı,

4. 16 kişiye 16.000 TL Pandemi Sosyal Destek Yardımı,

5. 216 kişiye 216.000 TL Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi Destek Programı kapsamında yardım.

Yardıma muhtaç ve engelli vatandaşların yakacak, yiyecek, giyecek, eşya ve tedavi giderleri, fonksiyon kazandırıcı, ortopedik ve diğer yardımcı araç ve gereç ihtiyaçları ile maddi yardım ve eğitim ihtiyaçları yine ilgili kurumlarca karşılanmaktadır.

2.6 Sosyal Hizmetler

Sosyal tesis olarak, halkın dinlenmesi için Çamlık Bahçesi içinde Belediye Parkı tamamlanarak halkın hizmetine açılmıştır. İlçede belediyeye ait otel, iş hanı, akaryakıt istasyonu, bordür imalathanesi ve taş kırma tesisi ile düğün, nişan, nikâh, toplantı, seminer ve konferans gibi etkinliklerin düzenlenebileceği bir sinema salonu mevcuttur. Bunların yanında, özel müteşebbis tarafından ilçeye kazandırılan restoran, market, kafe vb. işletmeler de mevcuttur. İlçede Karamanlı Belediyesince yaz aylarında geleneksel olarak Mermer, Ceviz ve Yayla Şenliği düzenlenmektedir.

13

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

3 EKONOMİK DURUM

3.1 Tarım

3.1.1 Bitkisel Üretim

İlçe halkının temel geçim kaynağını tarım ve hayvancılık oluşturmaktadır. İlçe merkezi ve köylerinin toplam tarım alanı 164.500 dekardır. Sulanan arazi miktarı 100.000 dekardır. Tarım dışı arazi miktarı 308.800 dekar olup, çayır-mera alanı 13.160 dekar ve orman arazisi 39.500 dekardır.

Tablo 7-Karamanlı İlçesi Tarım ve Mera Arazilerinin Dağılımı

Tarım Arazisi Mera Arazisi

Alan (ha.) İldeki Toplam Tarım Alan (ha.) İldeki Toplam Tarım Arazisine Oranı Arazisine Oranı

16.450 7,96 1.316,0 0,63

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı

İlçede başlıca ekilen ürünler: Buğday, nohut, şeker pancarı, haşhaş, anason, kimyon, soğan, rezene, kişniş ve yem bitkileridir. İlçe genelinde ayrıca 22,62 dekarlık alanda lavanta ekimi yapılmaktadır. Bunların yanında toplam 350 hektar meyve bahçesi ve 130 hektar asma bağı bulunmaktadır. İlçede 2600 dekar ceviz ekimi yapılmaktadır. Cevizde yıllık ortalama rekolte 210 tondur. Üretilen ceviz tüccarlara kabuklu yemiş olarak satılmaktadır. Küçük ölçekli ekim yapan çiftçiler ise ürettikleri cevizi halk pazarlarında perakende olarak satmaktadırlar. İlçede ceviz yetiştiriciliğinin yıllar itibarıyla arttığı gözlemlenmekte, ancak cevizin işlenmesine ilişkin ciddi boyutlarda ekonomik değeri haiz bir faaliyet bulunmamaktadır.

İlçede yoğun olarak ekimi yapılan bir başka ürün de haşhaştır. Ekim ilgili kamu kurumlarından alınacak resmi izinlere tabidir. 680 dekar ekili alandan yıllık ortalama 61 ton ürün alınmaktadır. Haşhaş bitkisinin kabuğu ilaç sanayiinde kullanılmak üzere, ilgili yasa gereği sadece devlet tarafından alınmaktadır. Haşhaşın tohumu ise tüccarlar tarafından alınmaktadır. Karamanlı’da ayrıca, tahılların işlenmesi için 1992 yılında Kar-Un Fabrikası hizmete geçirilmiş olup, fabrikanın günlük un üretme kapasitesi 80 tondur. Tesis halihazırda üretime devam etmektedir.

14

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

İlçenin Çatak mevkiinde bir alan arıcılar için Dereköy Bal Ormanı olarak düzenlenmiş, burası ilçede ikamet eden ve ilçe dışından gelen arıcıların hizmetine sunulmuştur. Ayrıca ilçenin vahşi sulamadan kaynaklı su israfından kurtarılması maksadıyla, daha az su ile daha çok verim alınabilecek olan kapalı sistem sulama yöntemine geçilmiştir. Bu kapsamda, tarımsal sulamada 43.000 dekar arazi modern sulama sistemlerinden olan yağmurlama ve damla sulama yöntemi ile sulanmaktadır. Bu sistem ile daha az su ile daha çok ürün elde edilmekte, daha bilinçli tarım yapılmakta ve suyun verimli kullanılması sayesinde aynı tarlaya aynı sene içinde ikinci ürünün ekilmesine de olanak sağlanmaktadır.

3.1.2 Hayvancılık

İlçedeki hayvan varlığı dağılımı aşağıdaki tablodaki gibidir:

Tablo 8-Büyükbaş, Küçükbaş ve Tek Tırnaklı Hayvan Mevcutları ( 2020 )

Büyükbaş Küçükbaş Tektırnaklı Kültür Kültür Yerli Manda Toplam Keçi Koyun Toplam At Eşek Katır Toplam Melezi

12.183 1.650 65 2 13.900 3.300 12.600 15.900 24 16 2 42

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı

İlçe merkezinde ve köylerde günlük 87 ton, aylık ortalama 2.592.620 litre civarında süt üretilmekte olup üretilen süt, süt ürünleri sanayiinde faaliyet gösteren firmalar tarafından satın alınmaktadır.

Tablo 9-Kanatlı Hayvan ve Arı Varlığı ( 2020)

Kanatlılar Arı

Tavuk Hindi Kaz- Fenni Kara Toplam Toplam Ördek Kovan Kovan Köy Ticari Köy Ticari

3.650 - 380 - 70 4.100 1.517 11 1.528

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı

15

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

İlçe merkezi ve köylerinde arıcılık da sektör olarak gelişme göstermekte ve her geçen yıl kovan sayılarında artış gözlenmektedir. İlçede toplam 1652 adet fenni arılı kovan bulunmaktadır. Yıllık bal üretimi 17.600 kg civarındadır.

Tablo 10-2019 yılı Mazot-Gübre Desteklemesi Verileri

Desteklemeden Yararlanan Toplam Desteklenen Alan (Da) Destekleme Tutarı (TL) Üretici Sayısı

1402 113.607,150 2.752.314,69

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı

3.1.3 Balıkçılık ve Su Ürünleri Yetiştiriciliği

Devlet Su İşleri Müdürlüğü tarafından mevcut balıkların korunması ve balık türlerinin artırılması amacıyla 50.000 adet yavru balık Karamalı Barajı’na bırakılmıştır.

3.2 Sanayi

Karamanlı’da sanayi, bölgedeki doğal kaynaklara uygun bir gelişme göstermiştir. İlçede bulunan mermer ocakları, ilçedeki sanayinin gelişime katkıda bulunmaktadır. Karamanlı uzun yıllardan beri küçük sanayi ve el sanatları bakımından çevrenin merkezi durumundadır. Karamanlı ilçesinde 85 işyerinden oluşan 1 Küçük Sanayi Sitesi mevcuttur. İlçede sanayi; traktör tamirciliği, ziraat aletleri yapımı ve onarımı ile oto sanayii dallarında gelişmiş olup 18 adet tamir atölyesi bulunmaktadır. Ayrıca Karamanlı’daki sanayi esnafı Küçük Sanayi Kooperatifi çatısı altında birleşmiştir.

İlçede her cuma günü pazar kurulmaktadır. Bu bakımdan ilçenin ticaret hayatının güçlü olduğu söylenebilir. Pazar yeri Karamanlı Belediyesi tarafından modern bir şekilde düzenlenmiştir. Esnaflar için belediyenin 8 ayrı blokta 100 dükkânı bulunmaktadır.

İlçede nakliyecilik çok eski zamanlara dayanmaktadır. Burdur, Antalya, Denizli ve Muğla’yı birbirine bağlayan bir kavşakta bulunması, Karamanlı’yı nakliyecilikte ileri bir seviyeye taşımıştır. İlçede 235 kadar tır ve kamyon bulunmaktadır. Nakliyecilerin çok oluşu yetiştirilen ürünlerin pazarlanmasında tüccara kolaylık sağlamakta, bu da sonuçta üreticilerin lehine bir durum ortaya çıkarmaktadır. 2020 yılı itibariyle ilçede 21 adet anonim şirket, 94 adet de limitet şirket kayıtlı bulunmaktadır.

16

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

3.2.1 Madencilik ve Taş Ocakçılığı

Karamanlı’da mermer madeni yatakları bulunmaktadır. Mermer ocaklarından “Burdur Beji” olarak bilinen mermer türü ile Karamanlı’ya özgü bir renk olup kırmızıya yakın bir tonda olan mermer çıkartılmaktadır. Belediye mücavir alanı içinde 11 adet, köy sınırları içerisinde 18 adet mermer ocağı bulunmaktadır. Mermer ocaklarında yaklaşık 400 kişi istihdam edilmektedir.

İlçede halen faaliyette olan mermer fabrikaları Rentaş Mermer, Çelikkol Mermer, Gökselkaya Mermer, Asmer Mermer, Güven Mermer, Köylü Mermer, Gökmenoğlu Mermer, Kanal Mermer, Tümaş Mermer, Avcıoğlu Mermer, Kermersan Mermer ve Royal Mermer fabrikalarıdır. Toplam 12 adet fabrikada yaklaşık 250 işçi istihdam edilmektedir.

3.2.2 İnşaat

Karamanlı Kaymakamlığı 2019 yılı tespitine göre, ilçe merkezinde 3115 hane bulunmaktadır. Konutların durumları genel olarak iyidir. Son yıllarda konut yapımında artış olduğu ve yapılan konutların standartlara uygun olduğu görülmektedir. Yakın zamanda, ilgili kurum ve kuruluşlarca tamamlanan yapılar şu şekildedir:

 283 adet konut, 5 adet kapıcı dairesi, 1 adet sosyal tesis (düğün salonu), 2 adet ticari dükkân tamamlanmıştır. Proje bedeli 29.600.000 TL’dir.  “Burdur İli Karamanlı İlçesi 2. Etap 385 Adet Konut, 1 Adet Ticaret Merkezi ve 1 Adet Cami İnşaatları ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İşi Projesi”ne ilişkin konut belirleme kurası çekilmiştir.  “Burdur İli Karamanlı İlçesi 3. Etap 115 Adet Konut İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İşi” ihalesi yapılmıştır.  Hakan Sevim Fen Lisesi öğrencilerinin barınma ihtiyacı için, Milli Eğitim Bakanlığınca 200 kişilik (kız, erkek) pansiyon yapımı sağlanmış, okul binası yanında bulunan pansiyon inşaatı tamamlanıp hizmete açılmıştır.  500 kişilik spor salonu inşaatı tamamlanarak hizmete açılmıştır.

17

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

4 ALTYAPI VE ÇEVRE

4.1 Ulaşım Altyapısı

Karamanlı ilçesi Burdur il merkezine 60 km uzaklıktadır. İlçenin güneyinde Antalya, batısında Fethiye, kuzeyinde Denizli, doğusunda Isparta bulunmaktadır. Komşu iller olan Denizli 120 km, Antalya 115 km, Isparta il merkezi 90 km, Fethiye ise 140 km uzaklıktadır. Günün her saatinde Burdur’a ve bununla bağlantılı olarak Türkiye’nin her yöresine seyahat etmek mümkündür. İlçeden Denizli ve Antalya’ya doğrudan otobüs seferleri de düzenli olarak yapılmaktadır. İlçeye bağlı bütün köylerin yolu asfalt kaplamadır. Bademli, Kılavuzlar ve Mürseller köylerinde yangın söndürme tanklar bulunmaktadır. Ayrıca Bademli, Kılavuzlar, Kılçan ve Manca köylerinde parke taşı döşemesi yapılmıştır.

4.2 Elektrik ve Bilişim Altyapısı

İlçede PTT teşkilatı 1932 yılında kurulmuştur. Merkez santralinin kapasitesi 2500 adet olup çalışan abone sayısı 2169’dur. Merkeze bağlı köyler; Bademli ve Mürseller’de toplam santral kapasitesi 500 adet olup çalışan abone sayısı 364’dür. Manca ve Kayalı köylerinde santral kapasitesi 200 adet olup çalışan abone sayısı 178’dir. Kılavuzlar köyünde santral kapasitesi yine 200 adet olup çalışan abone sayısı 164’dür. Kağılcık köyünde santral kapasitesi 250 adet olup çalışan abone sayısı 228’dir. Kılçan köyü merkez santralinden beslenmektedir. Dereköy ise Yeşilova ilçesi santralinden beslenmektedir.

4.3 İçme-Sulama Suyu Temini ve Atık Su Altyapısı

İlçenin elektrik, su ve kanalizasyonu mevcut olup halkın ihtiyacını karşılamaktadır. Büyük ölçüde bir olumsuzluk göze çarpmamaktadır. 1946-1950 yıllarında döşenen şebeke artık kullanılamaz hale geldiğinden, Karamanlı Belediyesince sağlıksız su hatlarının yenilenmesi ve ilçede yaşayanların mağduriyetlerinin giderilmesi için içme suyu şebeke yenileme ve parsel bağlantı çalışmaları devam etmektedir. Şebeke uzunluğu 76.595 metredir.

Harımlı ve Gökpınar’da bulunan su kaynakları, 1500 metrelik boru hattının döşenmesiyle içme suyu hattına bağlanmıştır. İlçeye bağlı 8 köyün hiçbirinde içme suyu sıkıntısı olmamakla birlikte, her köyde klorlama cihazı da mevcuttur. Mevcut kanalizasyon hattının bazı alanlarda ilçe halkının arsası içerisinden geçmesinden kaynaklı olarak, özellikle yağmurlu hava koşullarında bazı evlerde hattan geri tepmeler yaşanabilmektedir. Yeni imar alanları açılacağı için hattın yetersiz olduğu vurgulanmaktadır. Yeni projede her evin parsel bacası olacağından dolayı tıkanmalar önlenecektir. Kanalizasyon hattı uzunluğu 63.522 metredir.

18

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

4.4 Atık Toplama ve Bertaraf Hizmetleri

Mülkiyeti Maliye Hazinesi adına kayıtlı 304 ada 10 parsel ve 305 ada 15 parsel numaralı taşınmazlarda atık su arıtma tesisi olarak imar planı yapım çalışmalarına 02.11.2017 tarih ve 10/56 sayılı Karamanlı Belediyesi meclis kararı ile başlanmıştır. İlgili kamu kurumlarından kamu yararı kararı alınmasını müteakip bu parsellerde atık su arıtma tesisine yönelik imar planı hazırlanacak ve tesisin kurulumu aşamasına geçilecektir.

4.5 Çevre Kirliliği

Burdur’da yapılan katı atık bertaraf tesisi için Çevre ve Orman Bakanlığı’ndan ilk hibe 2010 yılında alınmıştır. Burdur Belediyeler Birliği meclisince karar alınarak, tesisin tamamlanabilmesi için encümene ihale yetkisi verilmiş ve 29 yıllığına yap-işlet-devret modeliyle ihaleyi alan firma tesisi tamamlamıştır. Ocak 2019 itibariyle tesiste enerji üretimine başlanmıştır. Bu tesise entegre bir biçimde işleyen Karamanlı’daki transfer tesisi ile Yeşilova, Tefenni ve Karamanlı ilçelerinin çöpleri kapalı sistemde toplanarak presli çöp konteynerlerle günlük olarak Burdur’a götürülecektir.

Mermer ve taş ocağı işletmelerinin yeryüzünün genel yapısı, bitki örtüsü, hava, yeraltı ve yerüstü suları gibi çevre elemanlarına olumsuz yönde etkisi bulunmaktadır. Mermer ocaklarındaki işletme faaliyetleri dekapaj ve mermer üretimini içermektedir. Bu faaliyetler sonucunda da arazide topografik yapıyı bozan yığma tepeler ve derin çukurluklar oluşmaktadır. Mermer ocaklarının çevreye olan etkisine bakılacak olursa, gözlerden uzak bölgelerde, ormanlık alanlarda veya açık alanlarda doğaya serpiştirilmiş ocak çukurlukları ile toprak ve mermer artıklarından oluşan yığma tepeler (döküm sahaları) görülmektedir. Bu manzaralar, çevre görüntüsüne kattığı olumsuz imajdan dolayı toplumsal boyutta tepkilerin oluşmasına da sebep olmaktadır.

4.6 Yenilenebilir Enerji

Karamanlı Belediyesi tüzel kişiliğine ait 128.500,00 m² yüzölçümlü 9409 parsel numaralı taşınmazın yaklaşık 20.000 m²’lik kısmında GES (Güneş Enerjisi Santrali) çalışmalarına 2015 yılı Aralık ayında başlanmıştır. 24.12.2015 tarihinde bağlantı izni için Akdeniz Elektrik Dağıtım A.Ş.’ne başvuruda bulunulmuş ve 990 KW’lık GES’in bağlantı anlaşması 18.05.2018 tarihinde imzalanmıştır. Projenin ihalesi tamamlanmıştır.

19

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

5 TURİZM

5.1 Turizm Varlıkları

Karamanlı ilçesinde arkeolojik kalıntı olarak; Bademler köyü sınırları içindeki Bademli Höyüğü ile Burdur-Karamanlı asfaltının 500 metre kuzeyindeki Üç Tümülüsler bulunmaktadır.

Tümülüsler ön cepheden Karataş Gölü, güneyden de Pisidia Bölgesi’nin en önemli antik kentlerinden biri olan Olbasa ile çevrilidir. Batı Akdeniz yöresinde bu tümülüslerden, Üç Güzeller olarak da bahsedilir. Manca yolu üzerinde bulunan Karamanlı Kaya Mezarları da ilçenin diğer tarihi güzelliklerindendir. Sit alanı olarak tanımlanmış olduğu için, bu bölgede herhangi bir turistik aktivite şu an için gerçekleştirilememektedir.

Karamanlı ilçesinin en önemli doğal güzellikleri yaylalarıdır. İlçe sakinleri yaylaları küçükbaş ve büyükbaş hayvan yetiştiriciliği için kullanmaktadır. Yine bu yaylalar, geleneksel olarak düzenlenen şenlikler ile Türkiye’nin çeşitli yörelerinde yaşayan Karamanlıların bir araya gelmelerine vesile olan mesire yerleri olarak da kullanılmaktadır.

Göçmen kuşların konaklama alanı olan Karataş Gölü doğaseverler ve doğa fotoğrafçıları için eşsiz görüntüler sunmaktadır. Ancak sulama ve balık üretimi amacı ile yoğun bir biçimde kullanılması, gölün kuruma tehlikesi ile karşı karşıya gelmesine neden olmaktadır.

20

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

6 GİRİŞİMCİLİK

İlçenin ekonomik gelişimi incelendiğinde; ilçe halkının ticaret yapmaya istekli ve girişimci olduğunu söylenebilir. Son yıllarda hibe destekli projeler ile özel sektör yatırımlarında da artış olmuştur. İlçede ortak iş yapma kültürü ise zayıftır.

Karamanlı’da Temmuz 2020’de Karamanlı Kadın Girişimci Üretim ve İşletme Kooperatifi kurulmuştur. Faaliyete başlayan kooperatif, yöresel gıda ve el işi ürünleri üreterek ülke genelinde tanıtım ve satış yapmayı hedeflemektedir. Üretilenler arasında yöresel tarhana, bazlama ekmeği, haşhaş sürtmesi, bestel, üzüm pekmezi, kabak helvası, kömbe, pişi, ev yufkası, erişte vb. ürünler bulunmaktadır.

21

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

7 İLÇEDE YAKIN DÖNEMDE GERÇEKLEŞTİRİLEN YATIRIMLAR

Tablo 11-Karamanlı İlçesi Köylere Hizmet Götürme Birliği 2020 Yılı Yatırım Planı Köyün Adı Yapılacak Yatırımlar Bademli-Kağılcık-Kılavuzlar Bademli-Kağılcık-Kılavuzlar köylerine köy içi 5000 m2 parke yapımı işi Kılçan-Manca-Kayalı Kılçan-Manca-Kayalı köylerine köy içi 2000 m2 parke taşı döşeme işi Kağılcık-Manca Kağılcık köyüne 1,5 km, Kılavuzlar köyüne 1 km ve Manca köyüne 500 metre sıcak asfalt yapım işi

Kaynak: Karamanlı Kaymakamlığı

22

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

8 İLÇEYE İLİŞKİN YATIRIM VE PROJE ÖNERİLERİ

 Karamanlı Kadın Girişimci Üretim ve İşletme Kooperatifinin üretim faaliyetlerinin, yönetişim ve mesleki becerilerinin geliştirilmesi ve ürün çeşitliliğin artırılması amacıyla; Karamanlı Belediyesine ait atıl bir binayı kooperatif bünyesine kazandıracak bir proje çalışması planlanmaktadır.  İlçe genelinde üretilen sütün satışı ve pazarlaması noktasında sıkıntılar çekilmektedir. Bu ürünlerin pazarlanması için kurulan kooperatiflerin verimli çalışamaması, bunların yönetimsel sorunları olması nedenleriyle kooperatifleşme çalışmaları başarısız kalmış ve halkın güven duygusu zedelenmiştir. Üretilen süt ve süt ürünleri perakende/toptan olarak ucuz fiyatlara özel firmalara verilmektedir. Tarım ve hayvancılığın öne çıktığı ilçede tarımsal ve hayvansal ürünlerin işlenememesi ilçe kalkınmasını yavaşlatıcı bir husus olarak görülmektedir. Yerel paydaşlar tarafından, bu ürünlerin işlenerek katma değerli ürüne dönüştürülüp satılmasını içeren projelerin başarılı olacağı vurgulanmaktadır.  Karamanlı ilçesinde tarım ve hayvancılık bağlamında hayvan pazarı, toptancı halleri ve süt entegre tesisleri ilçe halkının arzuladığı özel sektör yatırımlarının başında gelmektedir. Burada da birçok ilçede olduğu gibi özel sektör yatırımları kamu yatırımlarına benzer alanlarda yoğunlaşmıştır. Özellikle besihane, yem fabrikası ve et kombinesi kurulmasını arzulanan ilçede, üretilen yerel ürünlere yönelik toplama/paketleme tesislerinin kurulması da yine beklenen yatırımlar arasındadır. Sadece üretilen ürünlerin pazarlanmasına yönelik değil tarım makineleri alım satımına yönelik bir satış tesisinin kurulması yerel halkın istekleri arasındadır.  İlçe halkı ayrıca güneş enerjisi, biyogaz enerjisi ve tıbbi aromatik bitki işleme üzerine tesislerin kurulması yönünde de isteklidir.  İlçe halkı tarafından ayrıca, eğitime yönelik alt yapı projeleri talep edilmektedir.  Karataş Gölü projesine hız kazandırılması sonucu, yol üzerindeki dinlenme ve konaklama tesisi imkânlarının daha da güçleneceği değerlendirilmektedir.

23

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

9 İLÇEYE İLİŞKİN DİĞER İZLENİMLER

 Karamanlı ilçe halkı ekonomik olarak genel anlamda yoksul değildir.  Mermer ocaklarının yarattığı çevre kirliliği, yüksek yem ve tarımsal girdi maliyetleri ilçede sorun olarak algılanmaktadır.  İlçe merkezinde sosyal alan veya kültür merkezi şeklinde bir merkezin bulunmaması nedeniyle erkekler kahvehanelerde, kadınlar ise evlerinde zaman geçirmekte; sosyal yaşama katılım sınırlı olmaktadır.  İlçede konaklama tesisi yetersizliği dikkat çekmektedir.  Tarımsal ve hayvansal ürünlerin satışında aracı ve komisyoncuların devrede olması ilçenin kalkınmasında yavaşlatıcı hususlar arasında görülmektedir.  Karamanlı’nın eğitim ve öğretimde kaliteyi ve kapasiteyi artırma isteği de belirgin biçimde yüksektir.  Kooperatifleşme teşvik edilmelidir ve hâlihazırdaki kooperatiflerin faaliyetlerinin etkin şekilde yürütülmesi ve denetimlerinin sağlanması gerekmektedir.

24

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI BURDUR KARAMANLI MEVCUT DURUM ANALİZİ

KAYNAKÇA

Karamanlı Kaymakamlığı İlçe Brifingi

Burdur İl Gelişim Planı ve Gelişim Stratejileri

Karamanlı Belediyesi Faaliyet Raporu (2014-2019)

Çevrimiçi Kaynaklar http://www.karamanli.gov.tr/ http://www.maden.org.tr/resimler/ekler/a7129b8f3edd95b_ek.pdf https://www.sanayi.gov.tr/bolgesel-kalkinma-faaliyetleri/analitik-cal%C4%B1smalar/01122b http://www.yapi.com.tr/haberler/karatas-golu-burdurun-kus-cenneti-olacak_142879.html

BİLGİ ALINAN KİŞİLER

Karamanlı Kaymakamı V.

Karamanlı Belediye Başkanı

Karamanlı Kaymakamlığı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Müdürü

Karamanlı İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü Yetkilileri

Karamanlı Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü Yetkilisi

Karamanlı Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü Yetkilileri

Avrasya Robotik Ltd. Şti. Firma Sahibi

25