Article 678827 C92d184711ef9
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
[Type text] داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ، واﺣﺪ اراك ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺣﺸﺮه ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺷﺎﭘﺎ 4668- 2008 (ﻋﻠﻤﻲ - ﭘﮋوﻫﺸﻲ) http://jer.iau-arak.ac.ir ﺟﻠﺪ 12 ، ﺷﻤﺎره1 ، ﺳﺎل 1399 ، (---1111 161616-16) ﻓﺎز و ﺑﺮرﺳﻲ ﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ دﻻﻳﻞ اﻧﺘﺸﺎر ﻣﻠﺦ ﺻﺤﺮاﻳﻲ Schistocerca gregaria (Forskal, 1775) (Orthoptera; Cyrtacanthacridinae) * ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﺣﺠﺖ1 ، اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﻧﮋادﻳﺎن2 1 - ﻣﻮزه اﺳﺘﺎد ﺟﻼ ل اﻓﺸﺎر - ﮔﺮوه ﮔﻴﺎه ﭘﺰﺷﻜﻲ - ﭘﺮ دﻳﺲ ﻛﺸﺎورزي وﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان – ﻛﺮج -2 ﮔﺮوه ﮔﻴﺎﻫﭙﺰﺷﻜﻲ ، داﻧﺸﻜﺪه ﻛﺸﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ واﺣﺪ ﺧﻮراﺳﮕﺎن، اﺻﻔﻬﺎن ﭼﻜﻴﺪه ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﺎز ﻣﻠﺦ ﺻﺤﺮاﻳﻲ از ﻓﺮم اﻧﻔﺮادي ﺑﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮ در اﺛﺮ اﺳﺘﺮس ﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ از ﻃﺮﻳﻖ اﻳﺠﺎد ﺗﻐﻴﻴﺮات وراژﻧﺘﻴﻜﻲ (اﭘﻲ ژﻧﺘﻴﻚ) ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ. اﻳﻦ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻣﻬﺎﺟﺮ ﺗﻲ ﺑﺎ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘﺬﻳﺮي ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻃﻲ ﺳﻪ ﻧﺴﻞ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد. اﻓﺰاﻳﺶ ﺟﻤﻌﻴﺖ، ﻛﻢ ﺷﺪن ﻣﻴﺰﺑﺎن ﻫﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ ﻳﺎ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺧﺮد زﻳﺴﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﻲ ﻓﺎز اﻧﻔﺮادي از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻬﻢ اﺳﺘﺮس زاي ﻣﺤﺮك ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺗﻐﻴﻴﺮات وراژﻧﺘﻴﻜﻲ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ ﺷﺒﻜﻪ اﻧﺪوﭘﻼﺳﻤﻲ ﺳﻠﻮل ﻫﺎ و ﻣﺘﻴﻞ دار ﺷﺪن" آر ان اي" ﻣﻲ ﮔﺮدد. از 319 ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻠﺦ ﺻﺤﺮاﻳﻲ، ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﻛﺎرﻧﻴﺘﻴﻦ و ﻣﺸﺘﻘﺎت اﺳﻴﻞ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﺎز اﻳﻦ ﺣﺸﺮه دارﻧﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ اﺳﺘﺮس ﻫﺎ در زﻳﺴﺘﮕﺎه اي اوﻟﻴﻪ در ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ در آوردن ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻋﻈﻴﻤﻲ از ﻣﻠﺦ ﻫﺎي ﺻﺤﺮاﻳﻲ، ﺑﺮاي ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻃﻐﻴﺎن و ﻛﻨﺘﺮ ل اﻳﻦ آﻓﺖ ﺧﻄﺮﻧﺎك ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺮ روي ﻋﻮاﻣﻞ اﺳﺘﺮس زا در زﻳﺴﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻓﺎز اﻧﻔﺮادي اﻧﺠﺎم ﮔﺮدد. اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺮوري اﺳﺖ ﺑﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺟﺪﻳﺪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻧﺘﻘﺎل اﺛﺮ ﻋﻮاﻣﻞ اﺳﺘﺮس زاي ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﺮ روي ﺗﻐﻴﻴﺮات وراژﻧﺘﻴﻜﻲ، ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻚ و ﻫﻮرﻣﻮﻧﻲ ﻣﻠﺦ ﻫﺎي ﺻﺤﺮاﻳﻲ در ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻓﺎز اﻧﻔﺮادي ﺑﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮي. واژه ﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي: ﻣﻠﺦ ﺻﺤﺮاﻳﻲ، وراژﻧﺘﻴﻜﻲ، اﺳﺘﺮس، ﻓﺎز * ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه راﺑﻂ، ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ: [email protected] ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ: /3 /10 98 - ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش ﻣﻘﺎﻟﻪ: /12/2 99 99 ١ ﺣﺠﺖ و ﺳﻠﻴﻤﺎن ﻧﮋادﻳﺎن: ﻓﺎز و ﺑﺮ رﺳﻲ ﻫﺎ ي ﺟﺪ ﻳﺪ دﻻ ﻳﻞ اﻧﺘﺸﺎر ﻣﻠﺦ ﺻﺤﺮا ﻳﻲ ... ﻣﻘﺪﻣﻪ ﭼﻨﺪ ﺷﻜﻠﻲ1 در ﺳﻠﺴﻠﺴﻠﻪ ﺟﺎﻧﻮري اﻣﺮي ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻣﺘﺪاول اﺳﺖ (Simpson et al ., 2011) . از ﻣﺜﺎل ﻫﺎي روﺷﻦ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺟﻨﺴﻴﺖ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ درﺟﻪ ﺣﺮارت در ﻣﺎﻫﻲ ﻫﺎ وﺧﺰﻧﺪﮔﺎن اﺷﺎره ﻛﺮد ﻛﻪ ﻃﻲ آن درﺟﻪ ﺣﺮارت ﻣﺤﻴﻂ در دوره رﺷﺪ روي ﻧﺮ ﻳﺎ ﻣﺎده ﺑﻮدن ﺟﺎﻧﻮر ﺗﺎﺛﻴﺮ دارد (Navarro et al ., 2011) . ﺣﺸﺮات ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﻏﻨﺎي ﮔﻮﻧﻪ اي و ﺗﻨﻮع از ﻣﻮﻓﻖ ﺗﺮﻳﻦ رده ﻫﺎي ﺟﺎﻧﻮري روي زﻣﻴﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻗﺴﻤﺘﻲ از اﻳﻦ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻣﺪﻳﻮن ﭼﻨﺪ ﺷﻜﻠﻲ آﻧﻬﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻃﻲ ان ﺑﺎ ﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﺎر ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻓﻨﻮﺗﻴﭗ را در آن ﻫﺎ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آورد. ﻣﺘﺎﻣﻮرﻓﻮز در ﺣﺸﺮات ﺑﺎ دﮔﺮدﻳﺴﻲ ﻛﺎﻣﻞ و ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻻرو ، ﺷﻔﻴﺮه و ﺣﺸﺮه ﻛﺎﻣﻞ؛ داﺷﺘﻦ ﺷﺎخ ﻛﻮﺗﺎه ﻳﺎ ﺑﻠﻨﺪ در ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎ ي ﺳﺮﮔﻴﻦ؛ وﺟﻮد اﻓﺮاد ﺑﺎﻟﺪار و ﺑﻲ ﺑﺎل در ﺷﺘﻪ ﻫﺎ و دو ﺷﻜﻠﻲ در ﻣﻠﺦ ﻫﺎ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﺜﺎل ﻫﺎي ﺑﺎرز ﭼﻨﺪﺷﻜﻠﻲ در ﺣﺸﺮات ﻫﺴﺘﻨﺪ (Simpson et al ., 2011). ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻓﺎز ﻫﺎي اﻧﻔﺮادي و ﻣﻬﺎﺟﺮي ﺑﻪ ﻫﻢ ﻳﻚ ﭼﻨﺪ ﺷﻜﻠﻲ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘﺬﻳﺮﻳﺎ اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﻳﺮ2 اﺳﺖ ﻛﻪ ﻃﻲ آن ﺷﻜﻞ، رﻓﺘﺎر، واﻛﻨﺶ ﻫﺎي ﻋﺼﺒﻲ - ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ و ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻣﻠﺦ ﻫﺎ را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫﺪ (Verlinden et al ., 2009; Uvarov, 1966) . ﻃﻲ اﻧﺘﻘﺎل ﻓﺎزي در ﻣﻠﺦ ﻫﺎ ﺷﻜﻞ ﻇﺎﻫﺮي ﻣﺜﻞ اﻧﺪازه ﺑﺪن و رﻧﮓ از ﺻﻔﺎت ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه اي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﺸﺮات ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ (Pener & Simpson, 2009; Uvarov, 1966) . در ﺣﺎﻟﺖ اﻧﻔﺮادي اﻓﺮاد ﺑﺰرﮔ ﺘﺮ و رﻧﮓ آن ﻫﺎ ﺟﻬﺖ ﻧﺎﻣﺸﺨﺺ ﺑﻮدن در زﻳﺴﺘﮕﺎه داﻳﻤﻲ ﻫﻢ آﻫﻨﮕﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻠﺦ ﻫﺎي ﻣﻬﺎﺟﺮي ﻛﻪ ﺑﺮاق ﻫﺴﺘﻨﺪ دارا ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ از ﻧﻈﺮ ﺻﻔﺎت رﻳﺰﺗﺮ ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻣﺜﻞ ﺷﻜﻞ و اﻧﺪازه ﭼﺸﻢ ﻫﺎ، ﺑﺎل ﻫﺎ، ﺷﺎﺧﻚ ﻫﺎ، ﭘﺎﻫﺎي ﻋﻘﺐ و ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر ﺗﻮزﻳﻊ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﺣﺴﻲ روي ﺑﺪ ن در دوﺣﺎﻟﺖ اﻧﻔﺮادي و ﻣﻬﺎﺟﺮي ﻣﺘﻔﺎوت ﻫﺴﺘﻨﺪ (Pener & Yerushalmi, 1998) . در ﻧﺮﻫﺎي ﻣﻬﺎﺟﺮ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﺠﻤﻊ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ زرد رﻧﮓ در زﻳﺮ ﻛﻮﺗﻴﻜﻮل رﻧﮓ آن ﻫﺎ زرد ﺑﺮاق ﻣﻲ ﺷﻮد (Sas et al ., 2007). ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﺎﺣﺶ ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ و رﻓﺘﺎري ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻴﺰ در ﻣﻠﺦ ﻫﺎي اﻧﻔﺮادي و ﻣﻬﺎﺟﺮ دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد. اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺷﺎﻣﻞ ﻃﻮل ﻋﻤﺮ، ﺳﻮﺧﺖ و ﺳﺎز، واﻛﻨﺶ ﻫﺎي اﻳﻤﻨﻲ و ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ، ﺗﺮﺷﺤﺎت ﻏﺪد درون رﻳﺰ و ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺜﻞ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ & Wang) (Kang, 2014 . درﻣﻠﺦ درﻳﺎﻳﻲ در ﻓﺎز اﻧﻔﺮادي ﺗﻌﺪاد ﺗﺨﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻓﺎز ﻣﻬﺎﺟﺮي ﺑﻴﺸﺘﺮ وﻟﻲ اﻧﺪازه ﺗﺨﻢ ﻫﺎ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻧﺪ (Maeno & Tanaka, 2009) . از ﻧﻈﺮ رﻓﺘﺎري ﻣﻠﺦ ﻫﺎي اﻧﻔﺮادي ﺑﻄﻮر ﻋﺎدي از ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ دوري ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﺟﻤﻌﻴﺖ آن ﻫﺎ در ﻓﺎز ﻣﻬﺎﺟﺮي ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺠﻤﻊ آن ﻫﺎ و ﺗﺸﻜﻴﻞ ﮔﺮوه ﻫﺎي ﻋﻈﻴﻤﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ در ﺳﺮ راه ﺧﻮد ﺧﺴﺎرت زﻳﺎدي ﺑﻪ ﮔﻴﺎﻫﺎن وارد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ (Pener & Simpson,2009) . ﻣﻠﺦ درﻳﺎﻳﻲ در ﻓﺎز ﻣﻬﺎﺟﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻓﺎز اﻧﻔ ﺮادي داﻣﻨﻪ ﻣﻴﺰﺑﺎﻧﻲ وﺳﻴﻊ ﺗﺮ و ﺗﻮان ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ داﺷﺘﻪ و ﺑﻌﻜﺲ ﻓﺎز اﻧﻔﺮادي در اﻏﻠﺐ اوﻗﺎت روزﻫﺎ ﺑﻪ ﭘﺮواز در ﻣﻲ آﻳﺪ (Pener, 1991;Uvarov, 1977) . ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻠﺦ ﻫﺎي ﻣﻬﺎﺟﺮ در اﻧﺘﺨﺎب راﻫﻜﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻐﺬﻳﻪ اي ﺧﻮد، ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي در ﻳﺎدﮔﻴﺮي راﺑﻄﻪ ﺑﻮ و ﻣﻴﺰﺑﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻓﺮاد در ﻓﺎز اﻧﻔﺮادي دارﻧﺪ (Simos et al ., 2013) . ﻋﻼوه ﺑﺮ اﺧﺘﻼف ﺷﻜﻞ، رﻧﮓ، و رﻓﺘﺎر، در ﻣﻠﺦ ﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ، زﻳﺴﺘﻦ در ﮔﺮوه ﻫﺎي ﺑﺰرگ و ﻧﻴﺎز ﺑﻪ رﻓﺘﺎرﻫﺎي ﮔﺮوﻫﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﺗﺎ ﺣﺠﻢ ﻣﻐﺰ ﻣﻠﺦ در ﻓﺎز ﻣﻬﺎﺟﺮي ﺑﻪ ﻣﻴﺰان 30 % از ﻣﻐﺰ اﻓﺮاد در ﻓﺎز اﻧﻔﺮادي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد. ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ ﻣﻐﺰ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﻪ آن ﻫﺎ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ردﻫﺎي ﺣﺴﻲ را از ارﺗﻔﺎع ﺑﺎﻻﺗﺮدرﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻮده و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺧﻮار ﮔﻴﺎﻫﻲ در ﮔﺮوه ﻫﺎي ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻪ در آﻧﻬﺎ رﻗﺎﺑﺖ داﺧﻞ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺑﺎﻻﺳﺖ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﺎﺷﻨﺪ (Ott & Rogers, 2010) . 2 flexible ٢ ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺣﺸﺮه ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺟﻠﺪ 12 ، ﺷﻤﺎره 1 ، ﺳﺎل 1399 ، ( )16-1 اﻧﺘﻘﺎل ﻓﺎزي در ﻣﻠﺦ درﻳﺎﻳﻲ ﻳﻚ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ. ﺗﻐﻴﻴ ﺮ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘﺬﻳﺮ ﻓﻨﻮﺗﻴﭙﻲ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻳﻚ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﺎر ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﺟﻬﺖ ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻜﻞ ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﮕﻴﺮد & Whitman) (Ananthakrishnan, 2003; Pigliucci, 2001 . ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻳﻚ زﻣﺎن ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻣﻌﻴﻦ دارد. ﻣﻠﺦ ﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﻣﺪت ﻓﻘﻂ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ رﻓﺘﺎر ﻣﻬﺎﺟﺮي ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ وﻟﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻧﮓ، ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي و ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺜﻞ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﻛﻢ و ﺑﺘﺪرﻳﺞ ﺑﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﻜﻞ ﻫﺎي ﺑﻴﻨﺎﺑﻴﻨﻲ در ﻣﺪت ﭼﻨﺪ ﻧﺴﻞ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد (ﺷﻜﻞ Pener & Simpson, ( 5) (209 . ﺳﺮﻋﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻓﺘﺎر ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ اﻧﻌﻄﺎف ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت ﻋﺼﺒﻲ دارد در ﺣ ﺎﻟﻴﻜﻪ واﻛﻨﺶ ﻫﺎي ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻣﺜﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﻐﺰ ﻳﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي ﻣﺎﻫﻴﭽﻪ ﻫﺎ ﻃﻲ ﭼﻨﺪ ﻧﺴﻞ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ,Burrow et al ., 2011; Simpson & Miller ) . 2007) ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻣﻠﺦ ﻫﺎ از ﻓﺎز اﻧﻔﺮادي ﺑﻪ ﻓﺎز ﻣﻬﺎﺟﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺛﺮ اﺳﺘﺮس ﺑﺮ ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﻴﺰﺑﺎن آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. در ﻓﺼ ﻞ ﺧﺸﻚ و ﻛﻢ ﺑﺎران ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﻣﻨﺎﻓﺬ ﺗﻨﻔﺴﻲ ﮔﻴﺎه از ﻣﻴﺰان ﻓﺘﻮﺳﻨﺘﺰ آﻧﻬﺎ ﻛﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﮔﺮاﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي اﺳﺘﺮس زده ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ و ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ در ﺧﻮد ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. اﻳﻦ ﻣﻮاد در ﮔﻴﺎﻫﺎن اﺳﺘﺮس زده ارزش ﺗﻐﺬﻳﻪ اي ﻛﻤﻲ ﺑﺮاي ﻣﻠﺦ ﻫﺎ دارﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﺗﻐﺬﻳﻪ زﻳﺎدﺗﺮ ﻣﻠﺦ ﻫﺎي ﺻﺤﺮاﺋﻲ ﻣﻬ ﺎﺟﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮوز ﺧﺴﺎرت ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻت و ﻣﺮاﺗﻊ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﭘﺎﺗﻮژن ﻫﺎ و ﭘﺎرازﻳﺘﻮﺗﻴﺪﻫﺎ ﻧﻴﺰ اﺳﺘﺮس زا ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻣﻠﺦ ﻫﺎي آﻟﻮده ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﻴﻤﺎري زا ﻳﺎ ﭘﺎرازﻳﺘﻮﺗﻴﺪﻫﺎ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻤﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮي دارﻧﺪ و ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ آﻧﺘﻲ اﻛﺴﻴﺪان ﻫﺎ رادﻳﻜﺎل ﻫﺎي آزاد ﺑﺪن ﺧﻮد را ﺧﻨﺜﻲ ﻛﻨﻨﺪ. ﻣﻠﺦ ﻫﺎي ﺑﻴﻤﺎر ﺷﺪه اﻧﻔﺮادي ﺣﺮارت ﺑﺪﻧﺸﺎن 2 -5 -5 2 درﺟﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻣﻠﺦ ﻫﺎي ﺳﺎﻟﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﻠﺦ ﻫﺎي اﻧﻔﺮادي ﺑﻴﻤﺎر در ﻣﻘﺎﺑﻞ آﻓﺘﺎب اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ. ﻋﺪم ﺗﺮاﻛﻢ ﺟﻤﻌﻴﺖ در ﻣﻠﺦ ﻫﺎي ﺑﻴﻤﺎر ﺷﺎﻧﺲ ﺗﺒﺪﻳﻞ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻓﺮم ﻣﻬﺎﺟﺮ را ﻛﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻫﻴﭻ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎﻋﺚ اﻧﺘﻘﺎل ﻓﺎزي در ﻣﻠﺦ ﺷﻮد ﺗﺸﺨﻴﺺ داده ﻧﺸﺪه اﺳﺖ. ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻃﻲ دو دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻋﺎﻣﻞ دراﻳﻦ ﻣﻮرد ذﻛﺮ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ (Ernst et al ., 2015) . ازدﻳﺎد ﺟﻤﻌﻴﺖ، ﻛﻢ ﺷﺪن ﻣﻴﺰﺑﺎن ﻫﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ و ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ از ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ از ﺳﺎل ﻫﺎ ﭘﻴﺶ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ (Hodjat , 2006; Uvarov, 1921) . ﺗﺤﺮﻳﻚ ﭘﺎي ﻋﻘﺐ ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻋﻠﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﺎز ﻣﻠﺦ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ (Ellis, 1959) . در ﻣﻠﺦ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﺋﻲ اﺳﺘﺮاﻟﻴﺎﻳﻴﻲ ﺑﺎ ﻧﺎم Chortoicetes terminifera ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺷﺎﺧﻚ ﻫﺎ ﺑﺮاي آﻏﺎز ﺗﻐﻴﻴﺮ از ﻓﺎز اﻧﻔﺮادي ﺑﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺎرو و ﻫﻤﻜﺎران دو ﻣﺴﻴﺮ ﺗﺤﺮﻳﻜﺎت ﺑﻴﻨﺎﻳ ﻲ و ﺑﻮﻳﺎﻳﻲ و اﻧﺘﻘﺎل آن ﺑﻪ ﻣﻐﺰ و دﻳﮕﺮي ﻣﺴﻴﺮ ﺳﻴﻨﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻤﺎﺳﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد را ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻧﻤﻮدﻧﺪ(ﺷﻜﻞ Burrow et al ., 2011 ) ( 5). در ﭘﻮره ﻫﺎ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺗﺤﺮﻳﻜﺎت ﺗﻤﺎﺳﻲ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ﺗﺤﺮﻳﻜﺎت ﺑﻴﻨﺎﻳﻲ و ﺑﻮﻳﺎﻳﻲ ﺣﺎﺻﻞ از ﻫﻢ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻫﺎ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻓﺮاد از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ي دﻳﮕﺮ ﺑﺎﻋﺚ آﻏﺎز ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﺎز ﻣﻲ ﺷﻮد Leo Lester) (et al . 2005 . ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻮادﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻣﺘﺮﺷﺢ از اﻓﺮاد دﻳﮕﺮ و ﻳﺎ دﻳﺪ ﻣﻠﺦ ﻫﺎي در ﺣﺎل ﭘﺮواز در ﻣﻠﺦ ﺻﺤﺮاﻳﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﺎز ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ. ﺣﺠﺖ ﺑﻪ اﺳﺘﺮس ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ﻛﻤﺒﻮد ﻣﻴﺰﺑﺎن ﮔﻴﺎﻫﻲ اﺷﺎره دارد. ﻧﺎﻣﺒﺮده درك ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤ ﻴﻄﻲ از ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻴﻨﺎﻳﻲ، ﻻﻣﺴﻪ و ﺷﺎﺧﻜﻬﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻠﺦ ﻫﺎي اﻧﻔﺮادي و اﻧﺘﻘﺎل آن ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ و ﻫﻮرﻣﻮن ﻫﺎي ﻋﺼﺒﻲ ﺗﺮﺷﺤﻲ را دﻟﻴﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﺎز ﻣﻲ داﻧﺪ(ﺷﻜﻞ )Hodjat, 2006) 1) . ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﻨﻮﺗﻴﭙﻲ ﻧﻘﺶ ﺣﻴﺎﺗﻲ در ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺳﺎزﮔﺎري ﺟﺎﻧﻮران دارد، وﻟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰم ﻣﻮﻇﻒ در ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪن اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه ﻫﻨ ﻮز ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ (Wu et al ., 2012) . ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ ﻛﻪ درك ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ اﺳﺘﺮس زا از ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻴﻨﺎﻳﻲ، ﻻﻣﺴﻪ، ﺑﻮﻳﺎﻳﻲ و ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻣﻠﺦ ﺷﻨﺎس ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ، اﻣﺎ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ و ﻣﺴﻴﺮ اﻧﺘﻘﺎل اﻳﻦ درك درﻳﺎﻓﺘﻲ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ، ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ و رﻓﺘﺎري ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺴﻴﺎري از ﺣﺸﺮه ﺷﻨﺎﺳﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺪف اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ اﺷﺎره ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮات و ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدات داﻧﺸﻤﻨﺪان در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ اﺳﺖ. ٣ ﺣﺠﺖ و ﺳﻠﻴﻤﺎن ﻧﮋادﻳﺎن: ﻓﺎز و ﺑﺮ رﺳﻲ ﻫﺎ ي ﺟﺪ ﻳﺪ دﻻ ﻳﻞ اﻧﺘﺸﺎر ﻣﻠﺦ ﺻﺤﺮا ﻳﻲ ... ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ و واﻛﻨﺶ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﺎي ﻋﺼﺐی ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ زﻳﺎد زﻣﺴﺘﺎﻧﻪ ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ ﻛﻢ زﻣﺴﺘﺎﻧﻪ ﺗﺠﻤﻊ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺖ ﭘﺮي ﻛﻮﺳﻦ ﺑﺎران ﺑﻬﺎري و ﻓﺮاواﻧﻲ ﮔﻴﺎه ﺑﺎران ﻛﻢ ﺑﻬﺎري و ﻛﻤﺒﻮد ﮔﻴﺎه وﺗﻮﻗﻒ ﺗﺮﺷﺢ JH ﺑﻠﻮغ ﺳﺮﻳﻊ، ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺜﻞ زﻳﺎد، اﺳﺘﺮس ﺑﻠﻮغ آﻫﺴﺘﻪ، ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺜﻞ ﻛﻢ اﻧﺒﻮﻫﻲ اﺳﺘﺮس ﻛﻢ، ﺗﺮﺷﺢ CA ﺗﺮﺷﺢ NSH از CC ﻫﻮرﻣﻮن ﺟﻮاﻧﻲ DCIN His رﻧﮓ ﺳﺒﺰ رﻧﮓ ﺗﻴﺮه ﺷﻜﻞ -1 ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺗﻔﺎوت رﻧﮓ ﻣﻠﺦ درﻳﺎﻳﻲ ﭘﺲ از درك اﺳﺘﺮس ﻣﺤﻴﻂ ﺑﺎ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﺎي ﺣﺴﻲ.